Sanctievoornemen Kenmerk: BVB-001748-jko Betreft: actie kerst 2007 Sanctievoornemen van het Commissariaat voor de Media betreffende overtreding van artikel 6, eerste lid, eerste volzin en artikel 6, tweede lid, van de Wet op de vaste boekenprijs door Boekenvoordeel B.V. (hierna: Boekenvoordeel) _________________________________________________________________________
a. Verloop van de procedure 1.
Bij brieven van 1 februari (kenmerk BVB-000471-jko) en 22 februari 2008 (kenmerk BVB-000877-jko) heeft het Commissariaat Boekenvoordeel verzocht informatie te verstrekken over de kerstactie van Boekenvoordeel.
2.
Bij brieven van 12 februari en 5 maart 2008 heeft Boekenvoordeel de gevraagde informatie verstrekt.
b. Feiten 3.
Boekenvoordeel hield vanaf 8 december 2007 een kerstactie. Vanaf deze datum is een folder in een nader aangeduide oplage verspreid waarin ondermeer een veertiental boeken werd aangeboden. De folder is tevens op de website www.Boekenvoordeel.nl gepubliceerd.
4.
In de folder werd het boek Geel van Mart Smeets aangeboden voor € 2,99 en werd een serie kookboeken met 13 titels aangeboden voor € 8,99, waarbij duidelijk werd gemaakt dat deze kookboeken van € 12,95 voor € 8,99 werden aangeboden.
5.
Uitgeverij Nieuw Amsterdam heeft voor het boek Geel van Mart Smeets een prijs vastgesteld van € 6,95. Verder is uit nadere informatie die het Commissariaat van Boekenvoordeel heeft ontvangen gebleken dat de serie kookboeken uit de folder licentie-uitgaven betreffen, waarvoor een prijs is vastgesteld van € 8,99.
6.
In de maanden december 2007 en januari 2008 is een nader aangeduid aantal van de bovengenoemde boeken verkocht.
c. Relevante artikelen 7.
Artikel 6, eerste lid, eerste volzin, van de Wet op de vaste boekenprijs (hierna: Wvbp) bepaalt dat de verkoper gehouden is bij de verkoop van boeken in de Nederlandse en Friese taal de prijs toe te passen die de uitgever voor deze boeken heeft vastgesteld.
8.
Artikel 6, tweede lid, Wvbp bepaalt dat de verkoper zich bij de verkoop van boeken onthoudt van mededelingen omtrent de prijs van boeken die onjuist zijn dan wel de eindafnemer anderszins kunnen misleiden.
Kenmerk: BVB-001748-jko
1
9.
Op grond van artikel 17, eerste lid, Wvbp kan het Commissariaat in geval van overtreding van het bepaalde in artikel 2 tot en met artikel 14 Wvbp een bestuurlijke boete opleggen.
d. Informatie Boekenvoordeel 10. Het boek Geel van Mart Smeets is abusievelijk voor een te lage prijs aangeboden. Normaliter ontvangt Boekenvoordeel van haar leverancier, waarmee zij al jaren zaken doet, alleen maar boeken waarvoor de vaste prijs niet meer geldt. Om die reden is dan ook aangenomen dat voor het boek Geel, dat is geleverd door genoemde leverancier, de vaste prijs niet meer bestond. Toen bleek dat de vaste prijs nog wel actueel was, is het boek onmiddellijk uit de schappen gehaald met alle kosten van dien. Overigens verzoekt Boekenvoordeel hiermee rekening te houden. 11. De kookboekenserie betreft een eigen editie van Boekenvoordeel. Het gaat om paperback uitvoeringen die zijn voorzien van een eigen ISBN. De boeken zijn slechts beschikbaar voor Boekenvoordeel. Om die reden kan Boekenvoordeel een lagere prijs (€ 8,95) hanteren dan de prijs die is vastgesteld voor de reguliere uitgave, namelijk € 12,99. De boeken zijn qua inhoud exact hetzelfde, zodat Boekenvoordeel heeft gemeend een prijsvergelijking te kunnen maken tussen de reguliere uitgave en de eigen editie van Boekenvoordeel.
e. Overwegingen Commissariaat Geel van Mart Smeets 12. Wat betreft het boek Geel van Mart Smeets stelt het Commissariaat vast dat niet ter discussie staat dat Boekenvoordeel het boek heeft aangeboden en verkocht onder de vastgestelde vaste prijs van € 6,95. 13. Hetgeen Boekenvoordeel aanvoert als reden voor de verkoop onder de vaste boekenprijs, namelijk een fout van de leverancier, doet hieraan niet af. Boekenvoordeel heeft immers de plicht als verkoper de vaste boekenprijs te hanteren en is dan ook verantwoordelijk voor het voldoen aan deze plicht. Eventuele (gestelde) fouten van leveranciers ontslaan Boekenvoordeel niet van deze plicht. Serie Kookboeken 14. De kookboeken werden in de folder aangeboden van € 12,95 voor € 8,95. Hierdoor wordt een korting van € 4,- gesuggereerd. De prijs van € 8,95 die Boekenvoordeel hanteert, is echter de vaste prijs die voor deze uitgave geldt. Het Commissariaat stelt dan ook vast dat in het geheel geen sprake is van korting. Dat de reguliere uitgave van deze serie kookboeken een vaste prijs kent van € 12,99 betekent niet dat daarmee mag worden vergeleken. Het betreft hier namelijk twee verschillende edities, zodat een onderlinge vergelijking niet opgaat. 15. De Memorie van Toelichting op de Wvbp zoals gewijzigd naar aanleiding van het advies van de Raad van State (Tweede Kamer, vergaderjaar 2003-2004, 28 652, nr.9) geeft in de toelichting op artikel 6, tweede lid, aan dat het verkopers niet is toegestaan om in publicaties en reclame-uitingen onjuiste mededelingen te doen over de gehanteerde prijs. Door uitingen van verkopers mag bij kopers niet de indruk kunen ontstaan dat de ter plekke gehanteerde prijs zou afwijken van de vaste prijs als feitelijk de vaste prijs wel wordt toegepast.
Kenmerk: BVB-001748-jko
2
Het is ook niet toegestaan de suggestie te wekken dat korting wordt geboden waar geen korting is toegestaan of waar van feitelijke korting geen sprake is 16. Het Commissariaat stelt vast dat Boekenvoordeel klanten heeft misleid door in haar folder te doen voorkomen dat de klant korting op het betreffende boek (de betreffende boeken) krijgt, terwijl feitelijk de prijs van twee verschillende edities wordt vergeleken. 17. Boekenvoordeel stelt gemeend te hebben de prijsvergelijking te kunnen maken, omdat de inhoud van de boeken exact hetzelfde is. Het Commissariaat volgt deze redenering niet. Boekenvoordeel heeft een eigen editie laten drukken van deze kookboekenserie, zodat de boeken goedkoper konden worden aangeboden. Het Commissariaat stelt vast dat Boekenvoordeel dan ook als geen ander behoorde te weten dat deze boeken een lagere vaste prijs kenden dan de reguliere editie, juist omdat de uitvoering van de boeken (paperback) anders is ten opzichte van de reguliere gebonden editie. Om vervolgens te veronderstellen dat klanten hun keuze baseren op inhoud en niet op uitvoering en dit als reden aan te voeren om de prijsvergelijking te kunnen maken, kan door het Commissariaat niet worden gevolgd. Het is immers belang dat een klant zijn keuze kan baseren op juiste informatie. Door te suggereren dat sprake is van korting, wordt onjuiste en misleidende informatie verstrekt, hetgeen in strijd is met artikel 6, tweede lid, Wvbp.
Voorgenomen boete 18. Voor het Commissariaat staat vast dat Boekenvoordeel artikel 6, eerste lid, eerste volzin, en tweede lid, Wvbp, heeft overtreden. Het Commissariaat heeft het voornemen Boekenvoordeel een boete op te leggen van € 5000,-voor overtreding van artikel 6, eerste lid, eerste volzin, van de Wvbp, en van € 1000,- voor overtreding van artikel 6, tweede lid, Wvbp. 19. Bij het bepalen van de hoogte van de voorgenomen boete houdt het Commissariaat rekening met de aard en de ernst van de overtreding. Hierbij worden de omstandigheden van het specifieke geval in aanmerking genomen. Dit betekent dat het Commissariaat in dit geval rekening houdt met het feit dat Boekenvoordeel een landelijk opererende keten betreft die zich specifiek in de boekenbranche bezighoudt. Verder neemt het Commissariaat in aanmerking dat er veel publiciteit is gegeven aan de actie, namelijk via een reclamefolder die in een nader aangeduide oplage is verspreid en via internet. 20. Daarnaast wordt in het navolgende met betrekking tot de specifieke omstandigheden apart ingegaan op de overtredingen inzake respectievelijk het boek Geel van Mart Smeets en de serie kookboeken. Geel van Mart Smeets 21. Naast genoemde omstandigheden in punt 19 is van belang dat een nader aangeduid exemplaren van het boek Geel is verkocht gedurende een periode van in ieder geval ruim een maand. 22. Verder neemt het Commissariaat in aanmerking dat Boekenvoordeel direct actie heeft ondernomen toen bekend werd dat het boek Geel onder de vaste prijs werd verkocht. Dat dit de nodige kosten met zich heeft meegebracht, is voor het Commissariaat evenwel geen reden de boete te verlagen. Kosten die voortvloeien uit onrechtmatig handelen, komen immers geheel voor rekening en risico van Boekenvoordeel.
Kenmerk: BVB-001748-jko
3
23. Het Commissariaat is verder niet gebleken van feiten of omstandigheden die het zouden rechtvaardigen van de toepassing van de bestuurlijke boete in dit geval af te zien noch zijn omstandigheden gebleken die aanleiding geven de boete te matigen. Serie kookboeken 24. Naast genoemde omstandigheden in punt 19 neemt het Commissariaat in aanmerking dat Boekenvoordeel bewust een vergelijking heeft gemaakt met een andere editie (namelijk in gebonden versie) van dezelfde uitgave die door andere verkopers wordt aangeboden. Boekenvoordeel had daarmee moeten weten dat van feitelijke korting geen sprake was. 25. Het Commissariaat is verder niet gebleken van feiten of omstandigheden die het zouden rechtvaardigen van de toepassing van de bestuurlijke boete in dit geval af te zien noch zijn omstandigheden gebleken die aanleiding geven de boete te matigen.
f.
Voorgenomen Besluit
26. Ten aanzien van het boek Geel van Mart Smeets heeft het Commissariaat het voornemen Boekenvoordeel een boete op te leggen van € 5.000,- wegens overtreding van artikel 6, eerste lid, eerste volzin, Wvbp. 27. Ten aanzien van de serie Kookboeken heeft het Commissariaat het voornemen Boekenvoordeel een boete op te leggen van € 1.000,- wegens overtreding van artikel 6, tweede lid, Wvbp. 28. Het Commissariaat heeft aldus het voornemen Boekenvoordeel een totale voorgenomen boete van € 6.000,- op te leggen.
a. Hoorzitting 29. Voordat het Commissariaat een besluit neemt, stelt het Commissariaat Boekenvoordeel in de gelegenheid haar zienswijze naar voren te brengen. Het Commissariaat nodigt Boekenvoordeel daarom uit voor een hoorzitting op 24 september 2008 om 14.00 uur bij het Commissariaat aan de Hoge Naarderweg 78 te Hilversum. 30. Boekenvoordeel kan zich tijdens de hoorzitting door derden laten bijstaan of vertegenwoordigen. Het horen zal geschieden door prof. dr. Jan van Cuilenburg, commissaris. Tevens zullen aanwezig zijn mr. Bastiaan Mons, hoofd Bureau Vaste Boekenprijs en mr. Marloes van Kleef, juridisch medewerker Bureau Vaste Boekenprijs. 31. Indien Boekenvoordeel geen gebruik wil maken van de mogelijkheid te worden gehoord, verzoekt het Commissariaat dit uiterlijk een week voor de hoorzitting bekend te maken.
Kenmerk: BVB-001748-jko
4
32. Eventuele schriftelijke opmerkingen kunnen tot uiterlijk tien dagen voor de hoorzitting bij het Commissariaat worden ingediend. Hilversum, 25 augustus 2008 COMMISSARIAAT VOOR DE MEDIA,
mr. Inge Brakman voorzitter
Kenmerk: BVB-001748-jko
prof. dr. Jan van Cuilenburg commissaris
5
