21 mei tot 5 juni verslag van een ornithologische reis. deelnemers:

Kazachstan

21 mei tot 5 juni 2006 verslag van een ornithologische reis

deelnemers:

Philippe Bucquoye Frans Daemen (reisverslag) Michaël Huysmans (foto’s) Paula Laruth Harry Lesseliers Frans Looyens Tom Snoeckx (foto’s) Marc Van Herck Mark Van Mierlo (foto’s) Raymond Vermeyen Danny Wouters

Mon, Danny, Andrei, Paula, Tom, Vladimir, Philippe, Micha Michel Marc VH, Frans L., Frans D. Harry, Erlan, Mark VM

2

Reisverslag Kazachstan 2006

Voorwoord Kazachstan is een immens land in Centraal Azië, gelegen aan de rand van het WestPalearctisch gebied. Het is met zijn oppervlakte van 2.717.300 km² het negende grootste land ter wereld; bijna 90 keer België. Het strekt zich uit over een afstand van bijna 3000 km, van de Wolga delta in het westen tot de grens met Mongolië en China in het oosten. De afstand vanaf Rusland in het noorden tot Turkmenistan, Uzbekistan en Kirgizië in het zuiden, bedraagt 1.800 km. Het grootste deel van het landschap wordt ingenomen door onafzienbare steppes en halfwoestijnen. Grote rivieren voorzien de Kaspische zee, het Aralmeer en het Balqashmeer van water. De 34.500 kleinere meren bevinden zich vooral in centraal en noord Kazachstan. In het oosten en zuiden vormen het met eeuwige sneeuw bedekte Altai- en het Tien Shan-massief machtige bergketens met pieken tot 6000 meter hoog. Ondanks zijn grootte van West-Europa, telt Kazachstan slechts 15 miljoen inwoners. Grote delen van het land zijn nagenoeg onbewoond. Men zou er België verscheidene keren kunnen verloren leggen. Kazachstan is bovendien een veilig land om te bereizen, met een stabiel regime. En het belangrijkste voor ons: het herbergt een resem tot de verbeelding sprekende vogelsoorten.

De groepjes vogelaars die de laatste jaren het land ontdekt hebben, komen allemaal wild enthousiast terug. Wij mochten dus niet achter blijven. Michel Huysmans was al van vorig jaar bezig met het uitstippelen van de reis. Na talrijke contacten en prijsvergelijkingen viel de keuze op Turan Asia, een vooraanstaande reisorganisatie in Kazachstan. Alleen hadden zij nog geen ervaring met specifieke vogelreizen, zoals we ter plaatse zouden ondervinden. Het aantal gegadigden groeide allengs aan tot 11 personen. Het doornemen van reisverslagen en het instuderen van de te verwachten soorten kon beginnen. Reisverslag Kazachstan 2006

3

Bestemmingen 1. 2. 3. 4.

Charyn-regio Taukum woestijn Tien-Shan gebergte Omgeving Astana

Reisindeling

datum gebieden

overnachting

Deel 1 – Charyn-regio 21 mei vlucht Amsterdam Ö Almaty vliegtuig 22 mei Sogety mountains en -plains Ö Ili-rivier hunting-lodge Charyn 23 mei Charyn-canyon Ö Kegen-pas Ö grens Kirgizië hunting-lodge Charyn 24 mei Lake Bartogay Ö Kokpek-pas Ö Burundusu hotel Almaty Deel 2 – Taukum woestijn 25 mei Qapshaghay-stuwmeer Ö Tamgaly-Tas Ö Bereke tenten Ili-rivier, Aqzhar 26 mei Zheltorangghy Ö Topar Ö Taukum-woestijn tenten Qanshengel 27 mei Taukum-woestijn Ö Balqash-meer tenten Qanshengel 28 mei Taukum-woestijn Ö Aydarly Ö Sorbulaq-meer hotel Almaty Deel 3 – Tien-Shan gebergte 29 mei Tien Shan Ö Big Almaty lake Astron. Observatorium 30 mei Tien Shan Ö Kosmos station Astron. Observatorium 31 mei Tien Shan Ö Almaty Ö vlucht naar Astana hotel Astana Deel 4 – Omgeving Astana 1 juni steppes ten zuid-westen van Astana hotel Astana 2 juni steppes ten westen van Astana Ö Kurghalzino N.P. hotel Astana 3 juni noorden en zuiden Astana Ö terugvlucht Almaty hotel Almaty Deel 5 - Toemaatje 4 juni Ile-Alatau N.P. via Qaskeleng hotel Almaty 5 juni terugvlucht Almaty Ö Amsterdam 4


Dagelijks verslag Zondag 21 mei Om 14 u vertrekt de groep van elf ervaren en bereisde natuurliefhebbers vanuit OudTurnhout met twee busjes richting Schiphol. De Boeing van KLM gaat om 18.30u de lucht in. Vluchtduur: 7 uur; afstand: 5.300 km. Door het tijdsverschil van vier uur wordt het wel een erg korte nacht. Tussen het late diner en het vroege ontbijt, proberen we een paar uurtjes te slapen.

Almaty – Grote moskee


5

Maandag 22 mei Landing om 5u ‘s ochtends plaatselijke tijd (1u ‘s nachts onze tijd). De douanes in Almaty airport werken traag en op z’n Russisch. Gidsen en chauffeurs staan ons op te wachten, evenals de verantwoordelijke van Turan Asia. Deze laatste is niet te vermurwen; de totale reissom van 1.330 euro (inlandse vluchten inbegrepen) moet hier en nu, ineens betaald worden. Om 7u verlaten we met twee comfortabele busjes Almaty en zetten koers naar het oosten. We hebben twee gidsen mee: Vladimir spreekt vlot Engels en is gespecialiseerd in planten en reptielen. Erlan, vergezeld van zijn jachthond (!), kent de vogels en hun Latijnse namen, maar spreekt geen woord Engels. Al snel is duidelijk dat het Kazachse wegennet slecht onderhouden wordt; zo ook deze hoofdweg die destijds deel uitmaakte van de legendarische Zijderoute. Regelmatig scharrelaars en kleine klapeksters op de elektriciteitsdraden. Eens voorbij Shilik worden de bewerkte percelen schaarser, en weldra overheersen golvende halfwoestijnen. Een eerste stop net voor de Kokpek-pass, levert benevens twee vossen, een steenarend en een steppearend, omhoog schroevend op de thermiek. Zwarte wouwen en arendbuizerds zijn de talrijkste roofvogels. Vooraan in de pass 6


bewonderen we onze eerste bruinkopgorzen en bonte tapuiten. Vluchten roze spreeuwen vliegen rond hun nestholen in de rotsen. Ons logement voor twee nachten bij de Charyn rivier, bestaat uit een verzameling houten hunting-lodges, gesitueerd in een lommerrijke “Ash Tree Grove”. Het is er proper en aangenaam koel; een echte oase in de woestijn. De bloeiende olijfwilgen verspreiden een heerlijk zoete geur. In de omgeving leven enkele gezinnen die voor onze catering instaan. Via een steil wenteltrapje heisen we onze bagage naar de eerste verdieping, waar we vanaf het balkon een mooi uitzicht hebben op de snelstromende Charyn. Na een laat ontbijt bewonderen we de schattige azuurmezen die in de hier opgehangen nestkastjes hun jongen voederen. (En dan te bedenken wat voor moeite we voor deze soort ooit in Wit Rusland moesten doen). Bij de rivier maken we kennis met maskerkwikstaart, struikzanger en witkruinbuidelmees. Om 12u zijn we weer op pad. Een stop voor een vos, levert een woestijnplevier en een vale woestijnvink op. Regelmatig isabelklauwieren en kleine klapeksters op de draden. Voorbij Tashqarasu struinen we door een touranga-bos, hetgeen witvleugelspecht, sykes spotvogel en de halimondendri-vorm van braamsluiper oplevert. Bij een kanaaltje wat verderop, jagen gewone en Russische (bleke) oeverzwaluwen en passeren enkele oosterse holenduiven. Enkele mooie plasjes aan weerszijden van de weg herbergen naast een reeks plevieren en steltlopers ook enkele citroenkwikstaarten. Een adulte zeearend vliegt over. Voorbij de brug over de Ilirivier slaan we linksaf en rijden over hobbelige zandwegen een twintigtal km de woestijn in. Drie jufferkranen komen neer. Isabeltapuiten zijn alomtegenwoordig. Ook enkele paartjes woestijntapuiten laten zich goed zien. Bij een stelsel van diepe erosiegeulen waarin Indische huismussen (een mogelijke split) nestelen, worden de lunchpakketten uitgedeeld. In de verte jaagt een sakervalk en terzelfdertijd dichterbij een juveniele steenarend. De eerste zwartbuikzandhoeders (5) worden getikt. Om 20u zijn we terug bij onze bungalows, waar de talrijke nachtegalen en drie ♂♂ dwergooruilen voor het geluidsdecor zorgen. De stopcontacten blijken gelukkig van het West-Europese type te zijn en de spanning 220 volt. Het toilet daarentegen is uiterst rudimentair: een gat in de betonnen vloer. De sauna is van betere kwaliteit. Naar het schijnt bevinden we ons hier in het hartje van Eurazië. Geen enkele plek ter wereld is verder van om het even welke oceaan verwijderd. Tijdens het eten (veel te veel) wordt de vogellijst ingevuld: we komen uit op 93 soorten voor deze eerste dag.


7

Dinsdag, 23 mei Na de lange dag van gisteren heeft iedereen goed geslapen. Toch staan de meesten al ruim voor het ontbijt op om deze idyllische omgeving te verkennen. Wielewalen, vijf isabelklauwieren en enkele oosterse tortels behoren tot de buit. Voorbij het checkpoint aan de Charyn nemen we links een trail door de woestijn. Regelmatig wordt gestopt voor o.a. strandleeuweriken, woestijntapuiten en duinpiepers. Dank zij de walkie-talkie van Mark V.M. blijven de twee busjes met elkaar in contact. Een wandeling door de met lage struikjes begroeide steenwoestijn levert twee zingende en baltsende woestijngrasmussen op. Wat zijn dit juweeltjes! Hagedissen, agames en een lintslang worden door Vladimir vlot gedetermineerd. Dit is duidelijk zijn ding. De trail komt uit op de indrukwekkende Charyn-canyon. De gelaagde rode zandsteen doet wat aan een miniatuur Grand-Canyon denken. In de verste verte geen toerist te bekennen. We nemen enkele groepsfoto’s. Hoog in de blauwe lucht cirkelen himalayagieren. Naar we later vernamen is er ergens in de canyon een broedkolonie met 27 nesten. We rijden terug naar de grote weg en slaan linksaf de bergen in. Tussen de rotsen o.a. grijze gorzen en veel steenortolanen. Een steppearend wordt herkend, maar enkele grote arenden of gieren zeer ver weg blijven onbepaald. Via de A351 steken we de Charyn over richting Kegen. Naast de weg foerageren grote groepen roze spreeuwen op zwermen kleine sprinkhaantjes. In het volgende dorp (Temirlik) zitten grijskopputters op de waslijn. De picknick wordt genuttigd bij een mooi meanderend riviertje met veel vogels. Gids Erlan wil een jonge, tjilpende vogel pakken die wij stonden te bekijken en krijgt een fameuze uitbrander. In de Kegen-pas wordt een langere halte ingelast. Op deze hoogte zitten marmotten en roept een kwartelkoning. Verder isabelklauwieren en Aziatische roodborsttapuiten. Kleine torenvalken voederen hun jongen. Paula determineert ondertussen samen met Vladimir de talloze soorten kleurrijke bloemen die hier groeien. Ter hoogte van Kegen is er weer een checkpoint van de politie. We bevinden ons hier namelijk op amper 100 km van China. Voorbij Qarqara verandert het landschap totaal van uitzicht: eerst akkerland en dan weelderig groene graslanden. Twee jufferkranen zoeken voedsel. Een grote roofvogel met opvallende witte vlekken op de bovenvleugels doet ons terugdraaien. Hij landt bij een soortgenoot en de twee kunnen goed bekeken worden met de telescoop: Het zijn zonder twijfel Mongoolse buizerds! Richting Kirgizië stijgt de weg geleidelijk tot 2000m hoogte. In de begraasde weilanden

8


foerageren roodmussen op graszaden. Op een paar km van de grens keren we om. Het is al 18u en nog 170 km naar Charyn. Op de terugweg noteren we nog een paartje jufferkranen. Bij beginnende duisternis stappen we toch nog in gespreide slagorde door de woestijn, in de hoop zandhoenders op te stoten. We zien enkel zwartbuiken. Het is al donker als we bij ons logement toekomen. Na een verkwikkende sauna; eten, lijsten en bijpraten bij enkele biertjes. Van Vladimir verneem ik dat er in Kazachstan twee officiële talen zijn: Kazaks en Russisch. Het Kazaks, verwant aan het Turks, wordt enkel gesproken door de circa 50% etnische Kazakken, terwijl Russisch door iedereen op school geleerd wordt. Woensdag, 24 mei Eerst bewolkt, weldra zon en warm. Na het ontbijt koffers inladen en op weg. Het was hier goed toeven! Twee keer trekken we in een breed front door de uitgestrekte halfwoestijn. Woestijntapuiten, woestijngrasmussen en duinpiepers. Veel kortteenleeuweriken en kleine kortteenleeuweriken. Dan een steppeklapekster. Regelmatig zwartbuikzandhoenders. Op de valreep worden drie sublieme steppehoenders ontdekt; 2 ♂♂ en 1 ♀. Ze laten zich benaderen tot op 50 meter, zodat M.V.M. schitterende foto’s kan nemen. Deze target-species is binnen! Op het Lake Bartogay, een stuwmeer, zwemmen enkel twee casarca’s. De rotsen ernaast herbergen naast bruinkopgorzen, verscheidene koppels steenortolanen en Indische huismussen. Drie haast vliegvlugge jonge arendbuizerds op hun horst tegen een steile klip. De bron die zich blijkens alle reisverslagen hier ergens in deze omgeving moet bevinden en waar veel vinkachtigen komen drinken, is bij onze gidsen niet bekend. Geen wonder ook; zij zijn hier nog nooit geweest! In de Kokpek-pass beklimmen we de eerste de beste kloof aan onze rechterkant. Al gauw is het prijs: twee zingende ♂♂ stewartsgors worden ontdekt. Hogerop zitten nog een grijze gors en een rode en een blauwe rotslijster. Een furieuze steenarend verjaagt een steppearend uit zijn territorium. Lunch in de schaduwrijke pergola van het cafeetje in de Kokpek-pass. Haast alle vrouwen zijn hier van het Mongoolse type. Ondanks de hitte beklimmen we de steile kloof voorbij de stinkende wc’s. Aziatische steenpatrijs en stewartsgors laten zich zien. Een ommetje via Masaq naar Burundusu brengt naast veel bijeneters, koekoeken en hoppen ook zeven jufferkranen in de lucht en twee op de grond. Regelmatig een bruine kiekendief en eindelijk ook drie ♂♂ grauwe kiekendief.


9

In Almaty belanden we in de avondspits. Het gaat er hectisch aan toe met veel getoeter. Deze voormalige hoofdstad telt 1,2 miljoen inwoners, maar is doordat alle wegen met oude bomen zijn afgeboord, zeer groen van uitzicht. De kamer op de zesde verdieping van hotel Kaz Zhol is pas gerenoveerd. Na een verfrissende douche gaan we eerst geld wisselen: 1 euro = 156 tenge, waarna we neerstrijken in een restaurant. De diensters mogen gezien worden en we degusteren nog drie halve liters bier om het stof van de dag weg te spoelen. Lijsten in de lounge van het hotel tot 12u.

Donderdag, 25 mei 7u: Buffet-ontbijt in het restaurant naast ons hotel. 8u: De busjes arriveren. Alle bagage moet in één busje plus de keuken- en kampeeruitrusting, samen met de twee meegekomen kokkinnen. Alle anderen, dus veertien man, in het tweede. Gelukkig heeft Erlan zijn hond thuis gelaten. Met mooi weer op weg naar het noorden. Tussen 9u en 10u kijken we rond bij een rivier, hetgeen heel wat nieuwe soorten oplevert. Volgende stop voor 4 + 3 zeilende kroeskoppelikanen, waartussen 1 witte. Bij een roekenkolonie 3 boomvalken en 8 zwarte wouwen. Op het Qapshaghay stuwmeer o.a. visdiefjes, casarca’s en een brilduiker. Langsheen de trail richting Tamgaly Tas petroglyphs, zeer veel kalandra’s. Waar de zandweg langsheen een imposante rotspartij loopt, stappen we uit om de grote rotsklever te zoeken. Na korte tijd worden twee zingende vogels gevonden, evenals een Aziatische steenpatrijs. Ook hier een nest van een arendbuizerd met jongen. De door alle groepen bezochte petroglyph-site ligt pal aan de Ili-rivier. Deze rotstekeningen met veelal religieuze inslag, zouden 3000 jaar oud zijn. Het andere 10


busje is hier al enige tijd aangekomen. Tafels en stoeltjes staan al klaar en de meisjes zijn volop bezig met het bereiden van de lunch. Tijd dus om wat rond te neuzen. Rotszwaluwen en roodstuitzwaluwen nestelen tegen de rotsen. Langsheen de rivier zijn wel 10 zangposten van struikzangers. Verder o.a. witvleugelsternen en de eerste Pontische meeuwen. Aan de overkant van de brede rivier jagen 4 ♂♂ en 1 ♀ grauwe kiekendief samen. Na de prima lunch vliegen 7 jufferkranen, waarbij 1 gewone kraanvogel, over. Op het moment dat we verder rijden, breekt een hevige onweersbui los. Bij een plassencomplex zorgen eenden en steltlopers, o.a. twee terekruiters, voor uitbreiding van de soortenlijst. Een shikra vliegt over de bus. Grote sprinkhanen met hoge kiel en andere met rood-zwarte vleugels in de open begroeiing tijdens een volgende wandeling. Nog meer buien onder het rijden te Baqanas. Rechtsaf nu over onverharde wegen voorbij Bereke, waar tevergeefs gezocht wordt naar de zeldzame grondgaai die hier soms tot broeden komt. Het zandige terrein is spaarzaam begroeid met struiken van 3 meter hoog. Isabelklauwieren en rosse waaierstaarten zijn de buit. Stop op een plek langs de weg met veel vogels die na het verfrissende onweer allemaal erg actief zijn. Op de draden 3 oosterse tortels in het gezelschap van een zomertortel. Net voor de brug over de Ili bij Aqzhar slaan we linksaf tot aan de oever van de rivier, waar de vrouwen alweer druk doende zijn met het koken van ons avondeten. Op een ponton op de rivier prijkt een grote ronde yurt. Onze tweepersoonstenten moeten we echter zelf opstellen! De luchtmatrassen komen rechtstreeks uit de winkelverpakking. Het is duidelijk dat dit voor Turan Asia de eerste vogelreis is. Het is hier anders wel een mooie plek met de brede, snel stromende Ili vlak naast de tenten. Het diner in de mooi versierde Mongoolse nomadentent ofte yurt, is lekker en overvloedig, met de nodige biertjes achteraf. Mon verlaat als een van de laatsten in het stikkedonker de yurt. Hij heeft geen zaklamp en ziet dus niet het gat in de reling, zodat hij kopje onder de rivier induikt. Gelukkig is hij een echte waterrat en kan hij naar de kabel zwemmen waarmee het ponton is aangemeerd. “Geen paniek; alles onder controle!” roept hij bezwerend. Michel en Erlan hijsen hem aan wal. Eind goed, al goed!


11

Vrijdag, 26 mei Onder een helderblauwe hemel worden we gewekt door het “please to meet you” van de roodmussen. Nog voor het ontbijt in de yurt, worden enkele saxaulmussen ontdekt. Tenten opbreken en verder over de Ili-brug richting west. Onderweg een ♂ grauwe kiekendief. Onze bestemming is het unieke touranga-forest in de omgeving van Zheltorangghy. Deze oude, knoestige bomen met hun talrijke holen, vormen het uitgelezen biotoop voor enkele specialiteiten zoals oosterse holenduif, witvleugelspecht, turkestaanse mees en saxaulmus. Al deze soorten kunnen tijdens het uurtje dat we er rondstruinen, onder ideale omstandigheden geobserveerd worden. Bovendien vinden we het nest van een shikra en zien we drie adulte vogels samen. Enkele landschildpadden schuifelen rond, en boven de rozebloeiende, welriekende halimondendrons jagen honderden libellen op insekten. Verder naar het westen, doorheen een struikwoestijn. Het weidse, onberoerde landschap doet soms Afrikaans aan. Scharrelaars, bijeneters, isabelklauwieren en kleine klapeksters langs de wegkant. Stop bij een van de talrijke plasjes in de omgeving van Topar. Zingende sykes spotvogels. 20+ witte pelikanen en 3 kroeskoppen. Zwarte en witvleugelsterns, krooneenden, witoogeenden, enz. We rijden vervolgens een eind in de richting van de Ili delta. Een shikra valt een zwarte wouw aan die een slang gepakt heeft. Het wijfje shikra zit op het nest. Wanneer ze dit verlaat, beklimt Erlan de boom in de hoop er jongen te kunnen ringen. Het nest bevat echter twee eieren. Op de terugweg zien we nog een shikra vlak naast de weg. Dit is al de zevende vandaag! Lunch op één van de weinige schaduwrijke plekjes, bij een kikkerpoeltje in de omgeving van Topar. Hier noteren we een witvleugelspecht en shikra nummer acht. Een kaarsrechte weg van 93 km lang, zonder enig spoor van menselijke bewoning, voert ons van Topar naar Qanshengel, dwars doorheen de oneindig lijkende Taukumwoestijn. De Taukum-woestijn, die zelf een onderdeel is van de immens grote Karakoum-woestijn, is geen kale zandwoestijn. De bodem is vrij dicht begroeid met xerofyten zoals alsem, ruwe grassen, 30 cm-hoge tamarisken, diverse doornige struikjes en dikbladige succulenten. Bij de hoofdbron van Qanshengel komen heel wat vogels hun dorst lessen zoals zwartbuikzandhoenders, Mongoolse woestijnvinken en bergkalanders. Van een groep Deense vogelaars krijgen we informatie omtrent de andere bronnen in de omgeving. We bezoeken er twee van, en noteren er 3 woestijnplevieren en 6 jufferkranen.

12


Er wordt beslist om te kamperen bij de grote bron van Qanshengel. Na het opzetten van de tenten, wassen we ons aan de goot die het bronwater afvoert naar de plassen. Sommigen nemen zelfs een stortbad onder het spontaan omhoogspuitende water van deze artesische bron. Met invallende duisternis worden de lijsten ingevuld, waarna we bij gaslicht van de smakelijke, door de meisjes bereide maaltijd genieten. Een door de lampen aangelokte bidsprinkhaan houdt ons gezelschap, terwijl rondom enkele nachtzwaluwen beginnen te jagen. Vanavond is er niet alleen het dagelijks biertje, maar bovendien wijn en vodka. Een reeks moppen verzekeren de ambiance. Voor we in de tenten kruipen, bewonderen we de adembenemende sterrenhemel, die van horizon tot horizon reikt. Het is nieuwe maan en van enige lichtvervuiling is er in deze uithoek van de aarde geen sprake. Zaterdag, 27 mei Op om 5.30u. Mooi weer. Aan de plasjes bij de tenten komen Mongoolse en vale woestijnvinken drinken. Na een summiere pré-breakfast, staan we om 7.30u bij een meer westelijke bron, waar we een bus Oostenrijkers, gegidst door Svetlana Anenkova treffen. Deze bron is zeer in trek bij o.a. honderden zwartbuikzandhoenders, een 10-tal witbuiken en een 80-tal woestijnplevieren. Het is een waar spektakel de vluchten dorstige vogels te zien aan- en afvliegen. Een poging om kraagtrappen te ontdekken kent geen succes. De leeuwerikenfamilie is met 6 talrijk broedende soorten goed vertegenwoordigd. Als we om 10u bij ons kamp toekomen, verlaat net een kudde van bijna 100 kamelen in een dichte stofwolk de drinkplaats. Tijdens het ontbijt, havermoutpap met rozijnen, komen een bruine kiekendief en een sublieme adulte keizerarend zich van dichtbij showen. In het godverlaten Qanshengel is geen benzine te krijgen. Dus rijden we 90 km naar Aqsugek, het eerstvolgende dorpje in westelijke richting, om te tanken. Benzine kost in Kazachstan slechts 0,4 euro per liter; het vierde part van in België. Allen uit het busje voor een laag boven de weg cirkelende subadulte keizerarend. We brengen vervolgens een paar uurtjes door bij het Alakol-meer; een zoutmeer ten zuiden van het Balqash-meer. Er is hier heel wat te beleven. 4 Monniksgieren vliegen na mekaar over. Daarna passeren 1 + 3 + 1 steppearenden. 20 Kroeskoppelikanen op het meer. In de lucht o.a. dwergsterns, zwarte sterns, pontische meeuwen en een 20-tal kanjers van reuzezwartkopmeeuwen. Een agame laat zich tot op een halve meter benaderen. Onder een van de schaarse bomen,


13

met erin een verzameling trekvogeltjes, spreken we ons lunchpakket aan. De inhoud is alle dagen hetzelfde: brood, kaas, schijfjes worst, een ei, een tomaat, een komkommer, potje yoghurt, een appel, een pakje koekjes en frisdrank; dit alles gevolgd door koffie of thee. We komen niets te kort. We rijden nu naar de andere kant van het zoutmeer en komen er in een kolonie vorkstaartplevieren en dwergsterns terecht. Er wordt besloten om door te stoten tot aan het Balqash-meer ter hoogte van Shighanaq, in de hoop daar groene bijeneters te vinden. Het Balqashmeer is immens groot en wordt gevoed door de ons inmiddels welbekende Ili-rivier. We zijn nog niet aan de oever of het is al prijs: een 20-tal groene bijeneters op de draden naast de zandweg. Ze broeden hier gewoon in gaten in de grond. Wat zijn dit prachtige, fotogenieke vogels! Tijdens het avondeten en het lijsten vliegt een velduil tussen de tenten door, geplaagd door een boomvalk. Dan nog een kwak. Het kan niet op! We zitten al aan 182 soorten. Zondag, 28 mei Het is helder maar kil wanneer we in de ochtendschemering om 4.45u uit onze slaapzak kruipen. Vandaag is de laatste kans op kraagtrappen en we gaan ze zoeken voorbij de bron van gisterenmorgen. Om 6u krijgen we ze eindelijk in het vizier: 2 ♂♂ en 2 ♀♀; baltsend, lopend en vliegend. Schitterend; één van de hoogtepunten van de reis! Vijf schuwe Perzische gazelles maken zich in de verte uit de voeten. Ook twee ♀♀ grauwe (of steppe) kiekendieven worden opgemerkt. De enige gemiste soort is dus de Kaspische plevier. (Svetlana zag er gisterenmiddag twee aan deze bron). Ontbijt in de zon. Het wordt warm vandaag want er is geen wind. Na het opbreken van de tenten, neuzen we wat rond bij de armoedige huisjes in het dorp. De weinige bomen wemelen van de trekvogels die nog naar Siberië moeten. Om 9u verlaten we deze memorabele kampplaats en zetten koers richting Almaty. Onderweg een adulte steppearend vlakbij. Het dorpje Aydarly lijkt met zijn vele aangeplante bomen wel een oase in de woestijn. We verpozen er een dik uur en vervelen ons geen moment. Als eerste zien we een wespendief die oostwaarts overtrekt. Dan concentreren we ons op de bomen in de tuintjes, waar het letterlijk krioelt van de zangertjes, die er bijtanken alvorens hun nachtelijke trektocht verder te zetten. Bladkoningen, humes bladkoningen, grauwe fitissen, struikzangers; meerdere exemplaren van elk, laten zich gewillig determineren. Verder nog een

14


blauwborst, 3 vale woestijnvinken, roodmussen en een fraaie langstaartklauwier. Tijdens de rit zuidwaarts moeten we regelmatig stoppen voor steppearenden, die op de elektriciteitsmasten zitten uit te kijken naar doodgereden siesels (1 + 1 + 2 ex.). Arendbuizerds en zwarte wouwen loeren op dezelfde gemakkelijke buit. Op de draden ook bijzonder veel kuifleeuweriken en kleine klapeksters. De stop aan het Sorbulaq-meer valt wat tegen. Er zitten weliswaar kroeskoppelikanen, eenden en allerhande steltlopers, maar het spektakel van duizenden nestelende roze spreeuwen blijft dit jaar achterwege. Het stinkt er bovendien zo sterk naar dode vis, dat we besluiten de lunch een eind verderop onder de bomen te nuttigen. Een monniksgier en een keizerarend komen laag over. Enkele roofvogels vliegen weer te ver weg om er een naam op te kleven. De twee kokkinnen krijgen een fooi en er wordt een groepsfoto genomen. Om 2.40u verder. De machtige witte pieken van de Tien Shan, zijn prachtig belicht aan de horizon te zien. Er heerst dus blijkbaar een hogedrukgebied boven de Hemelse Bergen. Dat belooft voor morgen, al is het moeilijk te geloven dat het daar heel wat frisser zal zijn dan de 30 graden die we nu hebben. Om 17u arriveren we bij ons vertrouwde hotel in Almaty. Douche en wc zijn meer dan welkom. We leggen warme kleren klaar voor morgenvroeg. Het diner gebruiken we in dezelfde zaak als vorige keer. Ryskul, de contactpersoon van het reisagentschap, laat zich weer niet zien. Michel heeft telefonisch een hartig woordje met haar, aangaande de 14 personen in één bus. Voor morgen worden twee jeeps + nog een derde voor de bagage beloofd. Maandag, 29 mei Na het ontbijt ga ik in het centrum tevergeefs op zoek naar postkaarten. Om 9u komen André en Micha, onze trouwe drivers, met hun persoonlijke Mitsubishi 4WD terreinwagens voorgereden, even later gevolgd door Erlan met zijn aftandse jeep, waarin alle bagage gestouwd wordt. Zijn hond (!) vleit zich behaaglijk op mijn handbagage, die helemaal onder het hondenhaar komt te zitten. Aan de ingang van het Ile Alatau nationaal park moet betaald worden. De steile, onverharde weg verkeert in erbarmelijke staat en vertoont diepe erosiegeulen. Zonder 4x4 geraak je hier niet boven. Een eerste stop bij een bergstroom voor een Chinese fluitlijster, levert meteen ook een grote gele kwik en een Aziatische


15

waterspreeuw met uitgevlogen jongen. We noteren tevens grijskopputters, twee monniksgieren en twee lammergieren: een adult en een juveniel ex. Volgende stop enkele km hogerop: drieteenspecht, humes bladkoning en notenkraker. Wat later nogmaals een monniksgier en een lammergier. We passeren het Big Almaty Lake, dat helemaal niet zo groot blijkt te zijn als zijn naam doet uitschijnen, en bereiken om 12.45u het oude Tien Shan astronomisch observatorium, onze thuisbasis voor de volgende dagen. We bevinden ons hier pal op de boomgrens en het uitzicht op de ons omringende, besneeuwde toppen is overweldigend. De gebouwen dateren nog uit de Sovjettijd en zijn door gebrek aan onderhoud volop aan het aftakelen. Ze doen blijkbaar enkel nog dienst als hotel voor groepen vogelaars in mei en juni. Een groep van Ecotourist is hier al drie dagen. Hun oude Sovjetbus steekt schril af bij onze blitse terreinwagens. Nadat we de tweepersoonskamers betrokken hebben, struinen we vol verwachting eerst wat rond tussen de met lage juniperus begroeide hellingen rond de gebouwen. Op een mum van tijd belanden zwartborstnachtegaal, blauwkoproodstaart, witvleugeldikbek, hodgsons bergvink en mantelroodmus in het boekje. De bloemrijke alpenweiden zijn een streling voor het oog. Na de lunch gaat het onmiddellijk richting Almaty Lake want het is vandaag ibisbillendag. De ibisbil is een van de meest gezochte vogels wereldwijd. Ik miste de deze soort al eens in Noord-India en ben dus extra gemotiveerd. Het duurt niet lang of er wordt een ♂ ibissnavel ontdekt op de plaats waar de bergrivier in het meer uitwaaiert. Hebben die kip! Even later bemerken we nog een tweede ♂. De vogels zijn op meesterlijke wijze gecamoufleerd tussen de rivierkeien. Onze fotografen Michel en Mark kunnen er mooie plaatjes van schieten. Op de terugweg zitten een tiental grijze marmotten op 20 meter en aan het observatorium zien we nog een smelleken en jaagt een vos een zwartborstnachtegaal en enkele zwartkeelheggenmussen op. ‘s Avonds wordt deze succesvolle dag afgesloten met vodka en rum. Dinsdag, 30 mei Het zit nog steeds goed met het weer. Rond het observatorium blijken twee paar eversmanns roodstaarten te broeden en wel vijf paar zwartborstnachtegalen. Tussen de rotsblokken scharrelen pika’s rond, koddige konijnachtige diertjes. Om 9u hebben we een stevig ontbijt achter de kiezen en klimmen onze terreinwagens traag en moeizaam over de met grote keien bezaaide weg verder naar boven. De groep

16


van ecotourist moest gisteren drie keer de warmgelopen motor van hun bus afkoelen met sneeuw. De Mitsubishi’s geven geen krimp. Het Kosmos Station, gelegen op 3.400m hoogte, bestaat uit een verzameling troosteloze, vervallen gebouwen met hopen vuilnis er omheen. Geen aangenaam zicht. Deze enclave schijnt nog steeds in Russisch bezit te zijn. Er wonen hier zelfs nog mensen; Joost mag weten wat die hier uitrichten. Wij komen echter voor de vogels en die mogen er zijn. Onmiddellijk vertonen zich twee schitterende mannetjes witkruinroodstaarten. Verder bruine heggenmussen, hodgsons bergvinken, alpenkraaien, alpenkauwen en een spelende familie hermelijntjes. Een steile klim tegenover het station levert voor sommigen een himalayaheggenmus op. De grote hoogte doet ons daarbij naar adem happen. Marc V.H. zakt doorheen de sneeuw op een rotspunt en bezeert daarbij zijn knie. Een plotse sneeuwbui noopt ons tot de aftocht. We besluiten om van hieruit de 6 km te voet naar beneden te wandelen, hetgeen helemaal niet vermoeiend is. Mooie berglandschappen en sneeuwvelden langs de weg. We zien o.a. een steenarend, een lammergier, een zwarte wouw en twee smellekens. De berghoenen roepen niet meer. Toch ontdekt Erlan, die met Tom en Danny een andere route genomen heeft, er twee. Om 15u trekken we met z’n allen naar de bewuste plek. De steile klim is een echte kuitenbijter en we moeten herhaaldelijk pauzeren om hartslag en ademhaling te laten bedaren. De beloning is echter navenant: twee voedsel zoekende himalayaberghoenen op 300 meter, mooi afstekend tegen de sneeuw. Het zijn imposante beesten met het formaat van een kalkoen; veel groter dan de Kaspische berghoenen vorig jaar in Turkije. Dit is letterlijk en figuurlijk een van de hoogtepunten van de reis. Op de terugweg tellen we nog zes zangposten van de onvolprezen zwartborstnachtegaal. Er wordt ijverig gezocht naar het struikhaantje; een schitterend gekleurd vogeltje dat zich desondanks toch haast nooit laat zien. Enkelen kunnen er een glimp van opvangen. Morgen beter? We hebben nu 215 soorten op onze lijst staan en iedereen mag een gok doen naar het totaal van de reis. De schattingen variëren tussen een voorzichtige 238 voor Tom, tot een roekeloos schijnende 255 voor Mark V.M. We zullen zien. Woensdag, 31 mei Harry is in alle vroegte de smellekens gaan filmen die achter het observatorium een nest hebben. Hij verliest hierbij zijn camera, maar vindt ze later gelukkig terug. Na het


17

ontbijt slaagt Mark Van Mierlo er in, twee beeldvullende foto’s te schieten van het struikhaantje. Op die bewuste plek staan we vervolgens geruime tijd op de uitkijk, maar de Sevetsov’s tit-warbler doet zijn naam van notoire skulker (sluiper) alle eer aan. Ondertussen kunnen we wel genieten van de exquise eversmanns roodstaarten en van de al even sublieme mantelroodmussen. Een ♂ geelbuikfitis bakent luid roepend zijn territorium af tussen de chaotische rotspartijen. We eten al om 11u, waarna de koffers gepakt worden, zodat we op het middaguur de terugtocht naar Almaty kunnen aanvatten. De afdaling, waarvan we nog veel verwacht hadden, valt echter helemaal in het water, want algauw begint het hevig te regenen, zodat we de jeeps amper kunnen verlaten. Toch noteren we nog kwartelkoning, drieteenspecht, Aziatische waterspreeuw, twee smellekens, een bleke eekhoorn en twee reeën. In Almaty heeft men geen regen gezien. We hebben nog de tijd voor een wandeling in het stadspark met de prachtige orthodoxe kathedraal en het bombastische oorlogsmonument. We drinken er nog rustig een pint en komen zo ruim laat bij de voertuigen, waar de chauffeurs ongeduldig staan te wachten. In allerijl door het hectische verkeer naar de luchthaven, waar we haastig afscheid nemen van chauffeurs en gidsen en hen bedenken met een ruime fooi voor de geleverde diensten. De vlucht naar het 1.200 km meer noordelijk gelegen Astana met een Boeing, vertrekt stipt om 18.55u. Gelukkig wordt er nog eten geserveerd tijdens de minder dan twee uur durende vlucht. Boven de eindeloze steppe, die bezaaid blijkt met talrijke meren, krijgen we af te rekenen met veel turbulentie. Aan de gloednieuwe luchthaven staat onze plaatselijke gids Alexander ons op te wachten, samen met twee jongedames, waarvan één tolk. Alexander blijkt echter ruim voldoende Engels te kennen; en wat belangrijker is, hij kent de vogels en de streek. Wel zijn we verbaasd te vernemen dat we niet in het Kurghalzino N.P. zullen logeren zoals afgesproken, maar wel in Astana. Alexander beweert echter met grote stelligheid: “don’t worry; you will see everything!” We kunnen niet anders dan hem te geloven op zijn woord. Twee busjes voeren ons doorheen de nieuwe hoofdstad naar een hotel-restaurant. Het is zoals alles in Astana gloednieuw en ziet er degelijk uit. Ik deel met Harry en Mon een zeer ruime driepersoons-suite op de tweede verdieping. Donderdag, 1 juni

18


‘s Morgens moet eerst de gids opgehaald worden in het centrum van Astana. De straten zijn breed en overal staan nieuwe gebouwen, ja zelfs heuse wolkenkrabbers in de steigers. Het is duidelijk dat een groot deel van de oliedollars naar hier worden doorgesluisd. In de omgeving van de stad zijn de meeste steppes ontgonnen, doch hoe verder weg, hoe meer oorspronkelijke stukken nog overblijven. Harry belooft een ijscreem voor de eerste steppenkiekendief. Het duurt niet lang of een elegant ♂ verschijnt ten tonele. In de loop van de dag zullen we er een 20-tal zien; meest mannetjes, hetgeen een goed teken is, daar de vrouwtjes momenteel broeden. Alexander loodst ons linea recta naar een stuk overbegraasde steppe in de omgeving van het dorpje Pavlogradka. Hier rennen niet minder dan 10 steppekieviten rond, die zich zonder problemen tot op een 60-tal meter laten benaderen. Elders noteren we later op de dag nog eens 6 en 3 van deze op wereldschaal bedreigde soort. Volgens Alexander worden de eerste legsels meestal verstoord op akkers, waarna ze voor een tweede legsel een plek als deze uitkiezen, wat dan weer vernield wordt door struinende honden. In de totale regio Astana zouden nog een 300-tal broedparen over zijn. We leggen vandaag heel wat kilometers af aan een gezapig tempo over niet al te beste wegen. Dit heeft als voordeel dat we enig idee krijgen van de enorme uitgestrektheid van het land. Regelmatig jagende kiekendieven in drie soorten. Ook een 5-tal jagende velduilen; prachtige vogels! We verlaten de verharding en volgen een vaag spoor door de steppe dat waarschijnlijk enkel door onze gids gebruikt wordt. Zwarte leeuweriken en witvleugelleeuweriken ten allen kant! Fotogenieke vogels. De zwarte is een forse vogel met een karakteristieke, vleermuisachtige baltsvlucht. Frans Looyens ziet in zijn enthousiasme zelfs een plastieken zak baltsen! Het spoor leidt dwars doorheen een kolonie van tientallen steppevorkstaartplevieren. Duidelijk verschillend in postuur van de gewone vorkstaartplevier. Wolken fijn stof vullen het busje. Niet meer te doen! Het komt binnen via twee verluchtingsgleuven in de achterkant, die we daarom dichtplakken met plakband. Op een zoutmeer een keur van steltlopers en 21 grauwe franjepoten. Hier zouden geregeld flamingo’s broeden, doch dit jaar staat het water te laag. Regelmatig ook voedsel zoekende paartjes jufferkranen in de steppe; al dan niet met jongen. Op één plek zelfs 103 vogels samen op de grond en later nog eens een 70-tal in de lucht. Alexander zag ooit in augustus naar eigen zeggen een verzameling van een slordige 17.000 jufferkranen. Aan de overzijde van het interessante meer van Pavlogradka weet de gids een nest van een ransuil met grote jongen er op. Hier is ook een kolonie roodpootvalken en er jagen boomvalken. Een uitgelezen plek dus om in de schaduw van lage populieren ons lunchpakket aan te spreken. Volgens Alexander daalt ‘s Reisverslag Kazachstan 2006

19

winters de temperatuur op de steppes tot -42 graden en waait er een ijzige wind over de vlakte. Geen wonder dat hier haast niemand wil wonen. Op naar een volgend meer, gelegen naast een brede grindweg. Het heeft een uitgebreide rietkraag en herbergt een waaier van watervogels. Naast statige witkopeenden observeren we ook futen, roodhalsfuten, geoorde futen en kuifduikers. In het overjarige riet zingen veldrietzangers, die zich goed laten zien. Ter afsluiting rijden we naar een groot stuk ongerepte steppe, waar kans is op enkele van de laatste kleine trappen uit Kazachstan. “Maybe, fifty fifty”, voorspelt Alexander met zijn luide zangerige stem. Het zilverwitte stipagras wuift in de wind en deint als de golven van de zee. Ooit bedekte dit soort begroeiing het hele gebied tussen Hongarije en Mongolië. Van de trappen geen spoor. Het kan niet elke keer prijs zijn. Vrijdag, 2 juni Het heeft vannacht geregend. Nu is het droog en er hangen stapelwolken. Naar het westen. Vandaag wordt een topdag voor steppekiekendieven en velduilen. We turven niet minder dan 16 steppekiekendieven en 11 velduilen. De slow-motion baltsvlucht van de velduil is een onvergetelijk spektakel. Er moeten hier massa’s muizen zitten. In de bomen langs de weg verscheidene kolonies roodpootvalken, die de nesten van roeken overgenomen hebben. Plots belanden we in een grote zwerm libellen. We stappen uit om dit natuurfenomeen te bewonderen. In de zwerm, die uit vele duizenden individuen van vooral viervlekken bestaat, vliegen ook zuidelijke keizerlibellen en gevlekte witsnuitlibellen. De roodpootvalken foerageren dankbaar op deze gemakkelijke voedselbron. Ook steppebuizerds, arendbuizerds en zwarte wouwen komen op de overvloed af. Honderden zwarte leeuweriken vandaag; we houden het op een ruwe schatting van 300 ex., meest mannetjes. Slechts een 20-tal witvleugelleeuweriken. Ook een 45 jufferkraanvogels in totaal, waaronder twee keer een linie. Omstreeks 11.30u arriveren we bij lake Shalqar, in de omgeving van Kurghalzino NP. Het is immens groot en daardoor moeilijk te overzien. We noteren o.a. 16 reuzezwartkopmeeuwen, 43 reuzensternen, ± 60 dunbekmeeuwen, ± 30 kroeskoppelikanen, wilde zwanen, witkopeenden en grote wolken steltlopers, waaronder poelruiters en terekruiters. We lopen dwars door een kolonie steppevorkstaartplevieren en moeten opletten dat we geen nesten vertrappen. Een onweersbui jaagt ons tenslotte weg.

20


Aan lake Sholaq zitten tientallen grauwe franjepoten en 50 dunbekmeeuwen. Vanwege de regen lunchen we in de bus. Onze dagelijkse komkommers serveren we aan de koeien die rond het busje samentroepen. De regenbui heeft de kleiweg zeer glibberig gemaakt, zodat onze chauffeur al zijn kunnen moet aanwenden om niet in de gracht te belanden. Twee natte steppearenden samen in zit. Op een eilandje in een zoutmeer nestelt een kolonie reuzezwartkopmeeuwen; 42 paar volgens Alexander. Tijdens de lange terugweg zitten chauffeur en gids vooraan gezellig te keuvelen en het gezapige tempo zakt zienderogen. Bij de rest van het gezelschap beginnen de lange dagen en korte nachten stilaan hun tol te eisen en er wordt menig uiltje geknapt. Uw verslaggever is de enige die mag beweren geen ogenblik van de reis gemist te hebben. Een laatste stop bij een brug met water, riet en veel struiken, levert mooie waarnemingen op van kleine spotvogels en een sperwergrasmus. Na het avondeten heeft Mon zin om nog een rietveldje te doen. Dit is echter te veel van het goede en na het lijsten zakken we nog wat door in de lounge van ons hotel. Zaterdag, 3 juni Vandaag staat de witkopgors of pine bunting op het programma. We rijden ervoor naar het noorden, via Alexandrovka tot aan de Ishim-rivier. Het dient gezegd; onze gids weet zijn vogels zitten. Niet minder dan zes paar witkopgorzen worden in de omgeving van de rivier ontdekt. Hun zang lijkt zeer sterk op die van onze geelgors. Een paartje dat regelmatig aas aandraagt, laat zich gewillig fotograferen en filmen. In deze weelderig met struiken begroeide omgeving, stikt het van de zangvogels. Roodmussen, cetti’s zangers, struikzangers en roodgesterde blauwborstjes zijn talrijk. Een paartje azuurmezen zit met jongen. Een Siberische tjiftjaf zit te zingen en een eveneens op doortrek zijnde raddes boszanger laat zich zien en horen. Mon heeft de verschillende zangen blijkbaar het best ingestudeerd. We proberen vervolgens de andere kant van de rivier. Nachtegaal en noordse nachtegaal komen hier samen voor. Deze laatste wordt enkel door de gids gezien en komt dus niet op de lijst. Er vliegen bijeneters en roodpootvalken rond. Een velduil en een grauwe kiekendief jagen vlakbij de graslanden af. Dit was een aangenaam intermezzo in een totaal ander biotoop! Volgende bestemming is een groot rietveld ten zuiden van Astana. Alle rietvogels zijn aanwezig, doch de doelsoort hier is het kleinst waterhoen. Mark V.M. probeert deze geheimzinnige vogel te lokken met zijn i-pod. Na een tijdje reageert een prachtig


21

mannetje kleinst waterhoen op het afgespeelde geluid en komt herhaaldelijk uit het dichte riet te voorschijn. Dit alles op luttele meters van ons vandaan. Dit zijn echt onvergetelijke momenten voor een vogelaar! Onze laatste bestemming is Sreny Talbikol, een groot, met brede rietkragen afgezoomd meer, pal ten zuiden van Astana. Om het te bereiken rijden we via smalle onverharde straatjes, door een sloppenwijk met piepkleine armoedige huisjes. Na het soldaat maken van het lunchpakket, beginnen we aan de laatste exploratieronde hier in het noorden. En ook deze plek is meer dan de moeite waard: Tientallen veldrietzangers, roep kleinst waterhoen, wilde zwanen, knobbelzwanen, 14 kroeskoppelikanen, grote zee-eend, 26 witkopeenden en de complete verzameling overige eenden. Naast futen en roodhalsfuten, zien we twee paar kuifduikers en een grote groep van minstens 48 geoorde futen. Tel daarbij nog eens 50+ grauwe franjepoten, en je hebt een idee van de onvoorstelbare vogelrijkdom van dit meer. Van de op wereldschaal bedreigde witkopeenden en kroeskoppelikanen, herbergt Kazachstan trouwens de belangrijkste populaties. Om 20.45u vertrekt de terugvlucht naar Almaty. Onder ons zien we dat veel van de talloze, met riet omzoomde meren, totaal geïsoleerd in de eindeloze steppe liggen en geen toegangsweg hebben. Daar komt dus geen kat. Aan boord wordt alweer eten geserveerd (we aten al om 13u en om 17u). In Almaty staan onze vertrouwde chauffeurs ons op te wachten en ze brengen ons naar hetzelfde hotel van de vorige keren. We besluiten nog een stapje in de wereld te zetten, maar moeten naar het centrum om een bar te vinden. Almaty kent zo te zien geen uitbundig uitgaansleven. Het loopt tegen één uur wanneer we ons bed opzoeken. Zondag, 4 juni De oorspronkelijk voorziene klim naar Medeo met daarna een citytrip wordt afgezegd. In plaats daarvan vertrekken we om 9u richting Qaskeleng, een goede 25 km ten westen van Almaty. Van daaruit rijden we het Ile-Alatau nationaal park binnen. Het is mooi weer en de weg omhoog volgt een woeste bergrivier doorheen een schitterend dal. Eerst is de vallei nog breed , maar voorbij de wegsplitsing, waar we rechts houden, wordt ze smaller met steile hellingen aan weerszijden. Aan onze linkerkant zijn deze hellingen begroeid met o.a. weelderige rozenstruiken en bloeiende vuurwerkplanten. Aan de rechterkant domineert grasland met verspreide struiken. Dit is het uitgelezen biotoop voor de target species van vandaag: de weidegors. Het duurt niet al te lang

22


voor we een ♂ weidegors ontdekken. Hij heeft aas in de bek en verdwijnt telkens in de begroeiing waar het nest zich moet bevinden. Ook het ♀ helpt voederen. Even voor een huisje met een bareel parkeren we het voertuig om uitgebreid de omgeving te verkennen en het meegebrachte middageten te nuttigen. Het riviertje is hier veel smaller en dus geschikt voor de gewone waterspreeuw. Meer en meer roofvogels verschijnen ten tonele. Vier monniksgieren, een adulte lammergier, twee dwergarenden, een overtrekkende wespendief, zwarte wouwen, steppebuizerds, arendbuizerds, sperwer, boomvalken, torenvalken en kleine torenvalken. Op de terugweg wordt halt gehouden aan een brugje. We spotten er niet minder dan drie weidegorzen en er worden prachtige foto’s van geschoten. In eenzelfde thermiekbel cirkelen minstens 15 grote gieren; meest monniksgieren, doch ook enkele himalayagieren. Twee kleinere zijn te ver weg om te determineren. De zwarte wouwen, arendbuizerds en steppebuizerds tellen haast niet meer mee. Tenslotte komt een subadulte lammergier laag over onze hoofden gevlogen. Het ooh-en aah-geroep is te horen op de video-opnames. Op algemene aanvraag wordt een laatste maal gestopt beneden in de vallei, waar Philip onmiddellijk vlakbij een adulte steenarend ontdekt. Hij begint zelfs te baltsen (de steenarend). Een witkruin (?)-buidelmees en een steenpatrijs sluiten het waarnemingsrijtje af. In een internetcafé in Almaty reserveren we onze zitjes in het vliegtuig voor morgen. De rokers onder ons slaan een flinke voorraad sigaretten in à 0,5 euro per pakje. In het midden van deze groene stad blijkt een boomvalk te broeden. ‘s Avonds wandelen we naar het stadscentrum voor een diner in open lucht. Men is duidelijk niet voorzien op zoveel bestellingen tegelijk, want het duurt anderhalf uur voor we bediend worden. Tijdens het terugwandelen worden we weer eens geconfronteerd met het gebrekkige onderhoud. Op 30 cm hoogte afgesneden buizen midden op de onverlichte voetpaden en rioolputten waarvan het deksel ontbreekt. Echt gevaarlijk en een uiting van het je-m’en-foutisme dat zo kenmerkend is voor de voormalige Sovjet Unie. Maandag, 5 juni Het sprookje Kazachstan zit er op. Opstaan om 4u en na een summier ontbijt, vertrek naar de vlieghaven om 4.30u. Alhoewel alles hier gloednieuw is, laat de efficiëntie veel te wensen over. Zo moeten we 1½ uur aanschuiven voor de identiteitscontrole, waardoor het vertrek met 1u vertraagd wordt. Dank zij de bonus van vier uur, is het nog maar 10 uur in de morgen als we in Amsterdam landen.


23

Evaluatie van de reis Na haast alle Oost-Europese landen en Aziatisch Turkije bezocht te hebben, leek Kazachstan voor mij de logische volgende stap om de soortenlijst van de Western Palearctic te vervolledigen. Deze reis heeft in alle opzichten de hoge verwachtingen ingelost. Ruim 20 soorten uit de W.P. zijn haast uitsluitend in dit randgebied op een gemakkelijke manier te vinden. De timing van de reis was ideaal, met het broedseizoen in volle gang, terwijl de trektijd van Siberische soorten nog bezig was. Ook de keuze en volgorde van de bezochte gebieden was optimaal. Eerst de woestijnen; daarna en in schril contrast het Tien Shan gebergte; en als afsluiter de totaal andere vogelwereld van de noordelijke steppes. De uitgetrokken tijd bleek ook net voldoende, al dient gezegd dat we weer lange dagen gemaakt hebben. Het resultaat: 264 waargenomen soorten, mag een succes genoemd worden. Met betere gidsen in het eerste deel hadden dat er mogelijk nog enkele meer geweest. Wat het weer betreft, hebben we veel geluk gehad; slechts één namiddag regen toen we van de bergen naar beneden kwamen. De busjes waren comfortabel; zij het soms wat krap bemeten. De chauffeurs en gidsen waren zeer behulpzaam en de koks zorgden voor goed en veel eten. De hotels waren in orde en de accommodatie in de Ash Tree Grove was sfeervol. Ook het kamperen in de Taukum woestijn was een onvergetelijke ervaring. Ik wens dan ook alle deelnemers te bedanken voor de aangename en enthousiaste sfeer gedurende de reis. Iedereen heeft zijn steentje bijgedragen bij het vinden en determineren van de vogels; reden waarom ik verkoos geen namen te vermelden bij de waarnemingen. Het is haast ondoenbaar de hoogtepunten van de reis op te sommen; daarvoor waren er te veel. Alle doelsoorten, op de Kaspische plevier na, werden gezien; de meeste onder optimale omstandigheden. Afsluitend kan ik maar één ding zeggen: een reis naar Kazachstan is simpelweg een must voor iedere gevorderde vogelaar! De onderstaande lijst van waargenomen vogels volgt de indeling door Clements. Voor wat betreft de volop ter discussie staande taxonomische status van sommige (onder) soorten, heb ik mij gebaseerd op Svenson. Enkele ondersoorten staan wel in de lijst vermeld, maar werden niet als volwaardige soort meegeteld in het totaal. Frans Daemen Boogstraat 29 2470 Retie tel.: 014.37.98.47

24



25

Kroeskoppelikanen

♂ Witkopeend

♂ Steppenkiekendief

26


VOGELLIJST KAZACHSTAN 2006

Red-necked Grebe Great Crested Grebe Horned Grebe Eared Grebe Great White Pelican Dalmatian Pelican Great Cormorant Grey Heron Great Egret Black-crowned Night-Heron Great Bittern Mute Swan Whooper Swan Greylag Goose Ruddy Shelduck Common Shelduck Eurasian Wigeon Gadwall Eurasian Teal Mallard Northern Pintail Garganey Northern Shoveler Red-crested Pochard Common Pochard Ferruginous Pochard Tufted Duck White-winged Scoter Common Goldeneye Smew White-headed Duck European Honey-buzzard Black Kite White-tailed Eagle Lammergeier Himalayan Griffon Eurasian Griffon Cinereous Vulture Short-toed Eagle Western Marsh-Harrier Pallid Harrier Montagu's Harrier Shikra Eurasian Sparrowhawk Eurasian Buzzard Long-legged Buzzard Upland Buzzard Steppe Eagle Imperial Eagle Golden Eagle Booted Eagle Lesser Kestrel Eurasian Kestrel Red-footed Falcon Merlin Eurasian Hobby Saker Falcon Himalayan Snowcock Chukar Common Quail Ring-necked Pheasant Demoiselle Crane Common Crane

Podiceps grisegena Podiceps cristatus Podiceps auritus Podiceps nigricollis Pelecanus onocrotalus Pelecanus crispus Phalacrocorax carbo Ardea cinerea Ardea alba Nycticorax nycticorax Botaurus stellaris Cygnus olor Cygnus cygnus Anser anser Tadorna ferruginea Tadorna tadorna Anas penelope Anas strepera Anas crecca Anas platyrhynchos Anas acuta Anas querquedula Anas clypeata Netta rufina Aythya ferina Aythya nyroca Aythya fuligula Melanitta fusca Bucephala clangula Mergellus albellus Oxyura leucocephala Pernis apivorus Milvus migrans Haliaeetus albicilla Gypaetus barbatus Gyps himalayensis Gyps fulvus Aegypius monachus Circaetus gallicus Circus aeruginosus Circus macrourus Circus pygargus Accipiter badius Accipiter nisus Buteo buteo Buteo rufinus Buteo hemilasius Aquila nipalensis Aquila heliaca Aquila chrysaetos Aquila pennatus Falco naumanni Falco tinnunculus Falco vespertinus Falco columbarius Falco subbuteo Falco cherrug Tetraogallus himalayensis Alectoris chukar Coturnix coturnix Phasianus colchicus Anthropoides virgo Grus grus


Roodhalsfuut Fuut Kuifduiker Geoorde Fuut Roze Pelikaan Kroeskoppelikaan Aalscholver Blauwe Reiger Grote Zilverreiger Kwak Roerdomp Knobbelzwaan Wilde Zwaan Grauwe Gans Casarca Bergeend Smient Krakeend Wintertaling Wilde Eend Pijlstaart Zomertaling Slobeend Krooneend Tafeleend Witoogeend Kuifeend Grote Zeeëend Brilduiker Nonnetje Witkopeend Wespendief Zwarte Wouw Zeearend Lammergier Sneeuwgier Vale Gier Monniksgier Slangenarend Bruine Kiekendief Steppekiekendief Grauwe Kiekendief Shikra Sperwer Buizerd Arendbuizerd Mongoolse Buizerd Steppearend Keizerarend Steenarend Dwergarend Kleine Torenvalk Torenvalk Roodpootvalk Smelleken Boomvalk Sakervalk Himalayaberghoen Aziatische Steenpatrijs Kwartel Fazant Jufferkraan Kraanvogel

Charyn 2 2 2 2 3 4 . . . 5 5 5

Taukum 2 2 2 2 5 6 7 8 . . . . 5 5 5 5 X X X

X X X

X X X X X X

X X X X X X

X X X X X X

X X X X

TienShan 2 3 3 9 0 1 . . . 5 5 5

Astana 0 0 0 1 2 3 . . . 6 6 6

0 4 . 6

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

X X X X X X X X X X X X X X X X X

X X X X X X X X

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

27

Ibissnavel

Steppenhoen

Steppenvorkstaartplevier

28


VOGELLIJST KAZACHSTAN 2006 Water Rail Corn Crake Baillon's Crake Common Moorhen Eurasian Coot Macqueen's Bustard Eurasian Oystercatcher Ibisbill Black-winged Stilt Pied Avocet Eurasian Thick-knee Collared Pratincole Black-winged Pratincole Northern Lapwing Sociable Lapwing Black-bellied Plover Common Ringed Plover Little Ringed Plover Kentisch Plover Greater Sandplover Common Snipe Black-tailed Godwit Eurasian Curlew Spotted Redshank Common Redshank Marsh Sandpiper Common Greenshank Green Sandpiper Wood Sandpiper Terek Sandpiper Common Sandpiper Ruddy Turnstone Little Stint Temminck's Stint Curlew Sandpiper Dunlin Ruff Red-necked Phalarope Common Gull Caspian Gull Steppe Gull Great Black-headed Gull Black-headed Gull Slender-billed Gull Little Gull Gull-billed Tern Caspian Tern Common Tern Little Tern White-winged Tern Black Tern Pallas's Sandgrouse Pin-tailed Sandgrouse Black-bellied Sandgrouse Rock Pigeon Stock Pigeon Pale-backed Pigeon Common Wood-Pigeon Eurasian Turtle-Dove Oriental Turtle-Dove Eurasian Collared-Dove Laughing Dove Common Cuckoo

Rallus aquaticus Crex crex Porzana pusilla Gallinula chloropus Fulica atra Chlamydotis macqueenii Haematopus ostralegus Ibidorhyncha struthersii Himantopus himantopus Recurvirostra avosetta Burhinus oedicnemus Glareola pratincola Glareola nordmanni Vanellus vanellus Vanellus gregarius Pluvialis squatarola Charadrius hiaticula Charadrius dubius Charadrius alexandrinus Charadrius leschenaultii Gallinago gallinago Limosa limosa Numenius arquata Tringa erythropus Tringa totanus Tringa stagnatilis Tringa nebularia Tringa ochropus Tringa glareola Xenus cinereus Actitis hypoleucos Arenaria interpres Calidris minuta Calidris temminckii Calidris ferruginea Calidris alpina Philomachus pugnax Phalaropus lobatus Larus canus Larus cachinnans Larus barabensis Larus ichthyaetus Larus ridibundus Larus genei Larus minutus Sterna nilotica Sterna caspia Sterna hirundo Sterna albifrons Chlidonias leucopterus Chlidonias niger Syrrhaptes paradoxus Pterocles alchata Pterocles orientalis Columba livia Columba oenas Columba eversmanni Columba palumbus Streptopelia turtur Streptopelia orientalis Streptopelia decaocto Streptopelia senegalensis Cuculus canorus


Waterral Kwartelkoning Kleinst Waterhoen Waterhoentje Meerkoet Oostelijke Kraagtrap Scholekster Ibissnavel Steltkluut Kluut Griel Vorkstaartplevier Steppevorkstaartplevier Kievit Steppekievit Zilverplevier Bontbekplevier Kleine Plevier Strandplevier Woestijnplevier Watersnip Grutto Wulp Zwarte Ruiter Tureluur Poelruiter Groenpootruiter Witgatje Bosruiter Terekruiter Oeverloper Steenloper Kleine Strandloper Temmincks-strandloper Krombekstrandloper Bonte Strandloper Kemphaan Grauwe Franjepoot Stormmeeuw Pontische Meeuw Steppemeeuw Reuzenzwartkopmeeuw Kokmeeuw Dunbekmeeuw Dwergmeeuw Lachstern Reuzenstern Visdiefje Dwergstern Witvleugelstern Zwarte Stern Steppenhoen Witbuikzandhoen Zwartbuikzandhoen Rotsduif Holenduif Oosterse Holenduif Houtduif Tortelduif Oosterse Tortel Turkse Tortel Palmtortel Koekoek

Charyn 2 2 2 2 3 4 . . . 5 5 5

Taukum 2 2 2 2 5 6 7 8 . . . . 5 5 5 5

TienShan 2 3 3 9 0 1 . . . 5 5 5

X

Astana 0 0 0 1 2 3 . . . 6 6 6 X X

X

0 4 . 6 X

X X X X X

X X X X X X X X X

X X

X

X X X X X X X

X

X X X

X X X X

X X X X X X X X X X X X X X

X

X X X X X X X X X X X X X X X X

X X X X X X X X

X X

X

X X X X X X X

X X X

X X X

X X X

X

X

X X

X

X X X X X

X X

X X X X X X X X X

X X X X X X X X X X

X

X X

X X X X X X X

X X X X

X X

X X X X X X X X X X X

X X X X X X X X X X X

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

X X X X

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

29

Sykes Gele Kwikstaart

Veldrietzanger

Struikhaantje

30


VOGELLIJST KAZACHSTAN 2006 European Scops-Owl Long-eared Owl Short-eared Owl Eurasian Nightjar Common Swift Common Kingfisher Blue-cheeked Bee-eater European Bee-eater European Roller Hoopoe White-winged Woodpecker Three-toed Woodpecker Calandra Lark Bimaculated Lark White-winged Lark Black Lark Greater Short-toed Lark Lesser Short-toed Lark Crested Lark Eurasian Skylark Oriental Skylark Horned Lark Bank Swallow Pale Sand Martin Eurasian Crag-Martin Barn Swallow Red-rumped Swallow Common House-Martin White Wagtail Masked Wagtail Citrine Wagtail Black headed Wagtail Yellow Wagtail Syke´s Yellow Wagtail Gray Wagtail Tawny Pipit Tree Pipit Meadow Pipit Water Pipit Goldcrest White-throated Dipper Brown Dipper Winter Wren Himalayan Accentor Brown Accentor Black-throated Accentor Rufous-tailed Rock-Thrush Blue Rock-Thrush Blue Whistling-Thrush Eurasian Blackbird Fieldfare Mistle Thrush Cetti's Warbler Grasshopper Warbler Savi's Warbler Moustached Warbler Sedge Warbler Paddyfield Warbler Eurasian Reed-Warbler Blyth's Reed-Warbler Booted Warbler Great Reed-Warbler Sykes's Warbler

Otus scops Asio otus Asio flammeus Caprimulgus europaeus Apus apus Alcedo atthis Merops persicus Merops apiaster Coracias garrulus Upupa epops Dendrocopos leucopterus Picoides tridactylus Melanocorypha calandra Melanocorypha bimaculata Melanocorypha leucoptera Melanocorypha yeltoniensis Calandrella brachydactyla Calandrella rufescens Galerida cristata Alauda arvensis Alauda gulgula Eremophila alpestris Riparia riparia Riparia diluta Ptyonoprogne rupestris Hirundo rustica Cecropis daurica Delichon urbica Motacilla alba Motacilla alba personata Motacilla citreola Motacilla feldegg melanogrisea Motacilla flava thunbergii Motacilla flava beema Motacilla cinerea Anthus campestris Anthus trivialis Anthus pratensis Anthus spinoletta Regulus regulus Cinclus cinclus Cinclus pallasii Troglodytes troglodytes Prunella himalayana Prunella fulvescens Prunella atrogularis Monticola saxatilis Monticola solitarius Myophonus caeruleus Turdus merula Turdus pilaris Turdus viscivorus Cettia cetti Locustella naevia Locustella luscinioides Acrocephalus melanopogon Acrocephalus schoenobaenus Acrocephalus agricola Acrocephalus scirpaceus Acrocephal.dumetorum Hippolais caligata Acrocephalus arundinaceus Hippolais rama


Dwergooruil Ransuil Velduil Nachtzwaluw Gierzwaluw IJsvogel Groene Bijeneter Bijeneter Scharrelaar Hop Witvleugelspecht Drieteenspecht Kalanderleeuwerik Bergkalanderleeuwerik Witvleugelleeuwerik Zwarte Leeuwerik Kortteenleeuwerik Kleinekortteenleeuwerik Kuifleeuwerik Veldleeuwerik Kleine Veldleeuwerik Strandleeuwerik Oeverzwaluw RussischeOeverzwaluw Rotszwaluw Boerenzwaluw Roodstuitzwaluw Huiszwaluw Witte Kwikstaart Maskerkwikstaart Citroenkwikstaart Kaspische Gele Kwikst. Gele Kwikstaart Sykes Gele Kwikstaart Grote Gele Kwikstaart Duinpieper Boompieper Graspieper Waterpieper Goudhaantje Waterspreeuw AziatischWaterspreeuw Winterkoning Himalayaheggenmus Bruine Heggenmus Zwartkeelheggenmus Rode Rotslijster Blauwe Rotslijster Chinese Fluitlijster Merel Kramsvogel Grote Lijster Cettis-zanger Sprinkhaanzanger Snor Zwartkoprietzanger Rietzanger Veldrietzanger Kleine Karekiet Struikzanger Kleine Spotvogel Grote Karekiet Sykes-spotvogel

Charyn 2 2 2 2 3 4 . . . 5 5 5 X X X

Taukum 2 2 2 2 5 6 7 8 . . . . 5 5 5 5

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

TienShan 2 3 3 9 0 1 . . . 5 5 5

0 4 . 6

X X X X

X X X X X X X X X X X X X X X X

X X X X X

X X

Astana 0 0 0 1 2 3 . . . 6 6 6

X

X X X X X X X

X X X X X X

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

X X X X X X

X X X X

X

X X X

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

X

X X


X X

X X

X X X

X X X X

X X X

X X

X X X

X X

X X

X X X X X X X X X

X

X X X X

X

31


Isabelklauwier

Azuurmees

Zwartborstnachtegaal

32


VOGELLIJST KAZACHSTAN 2006 White-browed Tit-Warbler Willow Warbler Siberian Chiffchaff Sulphur-bellied Warbler Radde's Warbler Yellow-browed Warbler Hume's Warbler Greenish Warbler Greater Whitethroat Lesser Whitethroat Margelanic Whitethroat Asian Desert Warbler Barred Warbler Spotted Flycatcher Common Nightingale White-tailed Rubythroat Bluethroat Rufous-tailed Scrub-Robin Rufous-backed Redstart Blue-capped Redstart Black Redstart White-winged Redstart Siberian Stonechat Northern Wheatear Pied Wheatear Desert Wheatear Isabelline Wheatear Bearded Reedling Long-tailed Tit Songar Tit Coal Tit Great Tit Turkestan Tit Azure Tit Persian Nuthatch Eurasian Treecreeper White-crowned Penduline-Tit Eurasian Golden Oriole Rufous-tailed Shrike Long-tailed Shrike Steppe Gray Shrike Lesser Gray Shrike Eurasian Magpie Eurasian Nutcracker Red-billed Chough Yellow-billed Chough Eurasian Jackdaw Rook Carrion Crow Brown-necked Raven Common Raven Hooded Crow Common Myna Rosy Starling European Starling Pine Bunting Rock Bunting Meadow Bunting Gray-hooded Bunting Chestnut-breasted Bunting Red-headed Bunting Reed Bunting Corn Bunting

Leptopoecile sophiae Phylloscopus trochilus Phylloscopus collybita Phylloscopus griseolus Phylloscopus schwarzi Phylloscopus inornatus Phylloscopus humei Phylloscopus trochiloides Sylvia communis Sylvia curruca Sylvia margelanica Sylvia nana Sylvia nisoria Muscicapa striata Luscinia megarhynchos Luscinia pectoralis Luscinia svecica Cercotrichas galactotes Phoenicurus erythronota Phoenicurus caeruleocephalus Phoenicurus ochruros Phoenicur erythrogaster Saxicola maura Oenanthe oenanthe Oenanthe pleschanka Oenanthe deserti Oenanthe isabellina Panurus biarmicus Aegithalos caudatus Poecile songara Periparus ater Parus major Parus bokharensis Cyanistes cyanus Sitta tephronota Certhia familiaris Remiz coronatus Oriolus oriolus Lanius isabellinus Lanius schach Lanius meridionalis Lanius minor Pica pica Nucifraga caryocatactes Pyrrhocorax pyrrhocorax Pyrrhocorax graculus Corvus monedula Corvus frugilegus Corvus corone Corvus ruficollis Corvus corax Corvus cornix Acridotheres tristis Pastor roseus Sturnus vulgaris Emberiza leucocephalos Emberiza cia Emberiza cioides Emberiza buchanani Emberiza stewarti Emberiza bruniceps Emberiza schoeniclus Emberiza calandra


Struikhaantje Fitis Siberische Tjiftjaf Geelbuikfitis Raddes boszanger Bladkoninkje Humes-bladkoning Grauwe Fitis Grasmus Braamsluiper Woestijnbraamsluiper Woestijngrasmus Sperwergrasmus Grauwe Vliegenvanger Nachtegaal Zwartborstnachtegaal Blauwborstje Rosse Waaierstaart Evermann-roodstaart Blauwkoproodstaart Zwarte Roodstaart Witkruinroodstaart Aziat. Roodborsttapuit Tapuit Bonte Tapuit Woestijntapuit Isabeltapuit Baardmannetje Staartmees Tien Shan-matkop Zwarte Mees Koolmees Turkestaanse Mees Azuurmees Grote Rotsklever Kortsnavel boomkruiper Witkruinbuidelmees Wielewaal Isabelklauwier Langstaartklauwier Steppeklapekster Kleine Klapekster Ekster Notenkraker Alpenkraai Alpenkauw Kauw Roek Zwarte Kraai Bruinnekraaf Raaf Bonte Kraai Treurmaina Roze Spreeuw Spreeuw Witkopgors Grijze Gors Weidegors Steenortolaan Stewart-gors Bruinkopgors Rietgors Grauwe Gors

Charyn 2 2 2 2 3 4 . . . 5 5 5

Taukum 2 2 2 2 5 6 7 8 . . . . 5 5 5 5

TienShan 2 3 3 9 0 1 . . . 5 5 5 X X

Astana 0 0 0 1 2 3 . . . 6 6 6

0 4 . 6

X X X X X X X X X X X X X X X X X X

X X X

X X

X

X X X X X X X X X X X X X

X X X X X X X X

X

X X X X

X X X X X X X X X

X X X X X X X

X X X X X X X X X X X X X X X X X

X X

X

X

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

X

X X X X X X X X

X X X

X X X X X X X

X X X X X

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

X X X X X X X X X X X X X X X X X X

X

33

X X X

X X X X X X X X X X X X X

X

Roodvoorhoofdkanarie

Zwartbuikzandhoenders 34


VOGELLIJST KAZACHSTAN 2006 Plain Mountain-Finch Common Rosefinch Red-mantled Rosefinch European Greenfinch Grey headed Goldfinch Twite Eurasian Linnet Fire-fronted Serin White-winged Grosbeak Mongolian Finch Desert Finch Saxaul Sparrow House Sparrow Bactrian House Sparrow Spanish Sparrow Eurasian Tree Sparrow Rock Petronia

Leucosticte nemoricola Carpodacus erythrinus Carpodacus rhodochlamys Carduelis chloris Carduelis carduelis Carduelis flavirostris Carduelis cannabina Serinus pusillus Mycerobas carnipes Rhodopechys mongolica Rhodospiza obsoleta Passer ammodendri Passer domesticus Passer domesticus Passer hispaniolensis Passer montanus Petronia petronia

Hodgsons-bergvink Roodmus Mantelroodmus Groenling Grijskopputter Frater Kneu Roodvoorhoofdkanarie Spiegeldikbek MongoolseWoestijnvink Vale Woestijnvink Saxaoulmus Huismus Indische huismus Spaanse Mus Ringmus Rotsmus

TienShan 2 3 3 9 0 1 . . . 5 5 5 X X X X X X X X X X X X X X X

Charyn 2 2 2 2 3 4 . . . 5 5 5

Taukum 2 2 2 2 5 6 7 8 . . . . 5 5 5 5

X X X

Astana 0 0 0 1 2 3 . . . 6 6 6

X X X

X X X

X X X

X X X X

X X X X X X X

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

X

X X X X X X X X X

X X X X

X

X X X X

Groene Bijeneters


0 4 . 6

35

21 mei tot 5 juni verslag van een ornithologische reis. deelnemers:

Recommend Documents