21 mei 2004 - 55e jaargang no. 20
Op Woensdag 12 mei jl. ging in het Suralco External Medical Center, bij de workforce ook wel bekend als Paramaribo Poli, de Preventive Medicare Training (PMT) van start. Deze training is primair bestemd voor de verpleegkundigen. Een betere timing van de start van de training was niet denkbaar, omdat die samenviel met de viering van de Internationale Dag der Verpleging. De drie poli-verpleegkundigen kregen dan ook een centrale plaats op de groepsfoto bij dit artikel en ze straalden de nodige trots uit, geflankeerd door de overige poli-medewerkers.
Verpleegkundigen v.l.n.r.: Lorette Klemmer, Cynthia Kenswil en Carmen Kross
Nadruk op verandering levensstijl De poli-verpleegkundigen zullen in de komende zes weken getraind worden in het informeren en motiveren van patiënten met Diabetes, Hypertensie en andere risicofactoren voor Hart- en Vaatziekten. Er zal daarbij door de trainers bijzondere nadruk worden gelegd op de verandering van de levensstijl van dergelijke patiënten. Het is de bedoeling dat de “nurses”, na de
succesvolle voltooiing van de training, de poli-artsen actief gaan ondersteunen bij de preventieve zorg, vanuit de huisartsenpraktijk van de Suralco Poli aan de Van ‘t Hogerhuysstraat te Paramaribo. Eigen verantwoordelijkheid In een kort vraaggesprek dat Bauxco Nieuws ter gelegenheid van de start van de PMT had met Roy Fernandes, Chef-arts van de Suralco Paramaribo poli, blijkt dat het van groot belang is meer zorg te besteden aan de preventieve gezondheidszorg. Immers, gezondheid is het hoogste goed en voorkomen is nog altijd beter dan genezen. Door meer deskundige begeleiding kunnen chronische ziekten als gevolg van hoge bloeddruk, suikerziekte, overgewicht en roken eerder worden voorkomen dan wel efficiënter en doeltreffender worden aangepakt. En deze preventieve aanpak leidt op den duur tot verlaging van de steeds verder stijgende medische kosten. Zoals bekend vormde het punt van de medische zorg en vooral het behoud van de hoge kwaliteit van de medische dienstverlening aan onze employés en hun gezinsleden een belangrijk onderwerp van bespreking tijdens de laatste CAO-onderhandelingen. Het staat buiten kijf, dat het individu de eerst verantwoordelijke is voor zijn eigen gezondheid. Vandaar dat het van belang wordt geacht, dat hij daartoe, hoe gering ook, een eigenbijdrage levert, benevens het in acht nemen van een gezonde levensstijl. De beste preventieve maatregelen zijn alle gedoemd te mislukken of zullen onvoldoende effect sorteren, indien men door een ongezonde levensstijl de eigen gezondheid of die van een ander ondermijnt. Met de specifieke kennis die
1 Bauxco Nieuws no. 20 - 21 mei 2004
De Paramaribo Poli-medewerkers v.l.n.r.: S. Dhanikasing, R. Kopro, U. Ramkisoen, A. Tjon Kon Fat, L. Klemmer, A. Koorndijk, C. Kenswil, R. Dongor, C. Kross, R. Fernandes, Th. van Dijk, U. Fikki, S. Pique
uit deze training zal worden verkregen, zullen de “nurses” nog beter in staat zijn samen met de artsen te werken aan de educatie, voorlichting en verzorging van de patiënten ter voorkoming van complicaties. Home made De PMT- training is “in house” ontwikkeld. Zij is opgezet door de drie poli-artsen van de Paramaribo poli en zal ook door hen zelf worden verzorgd. De artsen hebben zich bij de voorbereiding en de opzet van de training mede laten leiden door de uitkomsten van relevante medische seminars die ze hebben bijgewoond en uiteraard de lokale medische protocollen. Deze werkwijze staat garant voor een zo effectief en doelmatig mogelijke kennisoverdracht. Roy Fernandes, dankte in zijn korte toespraak,voorafgaande aan de start van de training, zijn collegae Robert Dongor en Alvin Tjon Kon Fat voor hun enorme inzet bij het voorwerk dat is verricht om de onderhavige training op poten te zetten. “Hierdoor wordt mede bijgedragen aan de kostenbesparing voor het bedrijf en het gezond houden van de werkpopulatie” hield hij de aanwezigen voor.
Vers fruit i.p.v. snacks Hij nodigde het niet-verplegend personeel van de Paramaribo poli uit op vrijwillige basis ook aan de PMTtraining deel te nemen, ofschoon die speciaal is bedoeld voor het verplegend personeel. De trainingen zullen telkens plaatsvinden op de woensdagmiddag van 12:00 – 12:45, waardoor het werk van de poli zo min mogelijk wordt ontregeld. Als symbool voor een gezonde levensstijl bood de polileiding de verpleegkundigen en de overige polimedewerkers een enorme fruitschaal (inclusief pinda’s!) aan voor gezamenlijk gebruik tijdens de lunch i.p.v. vette snacks of tjap soi. Het personeel van de Paramaribo poli liet zich het verse fruit goed smaken!
2 Bauxco Nieuws no. 20 - 21 mei 2004
De exportlading van het MS. SENTINEL II, een van de grotere vrachtschepen die regelmatig aluinaarde inladen te Paranam, bereikte op 5 mei 2004 een record hoogte. Het schip vertrok op die datum om 01:45 A.M. vanuit Suriname met 23.171 M/ton aluinaarde in zijn vrachtruimen. Het kwam de volgende dag omstreeks middernacht aan in Tembla Dora, Alcoa’s Aluminum Transfer Station te Trinidad and Tobago. Daar werd het verder beladen om zijn reis naar Baltimore, in de U.S.A. te vervolgen.
MS. SENTINEL II ALUMINA LOADED AT PARANAM (M/TONS) 1999
2000
2001
2002
JAN
18.894
18.137
19.330
20.191
FEB
18.654
19.385
19.480
19.727
20.177
18.219
15.887
20.488
21.004
APR
18.139
19.284
19.582
MAY
18.309
19.695
JUN
18.789
17.786
JUL
19.825
MRT
2004
19.869
17.670
18.229
19.749
18.551
16.608
17.464
20.237
SEP
17.726
18.980
18.018
19.358
19.970
19.854
20.401
17.756
19.970
18.610
18.022
20.547
19.640
20.551
19.708 18.274
DEC
18.093
LEGENDA: RECORD LOW RECORD HIGH
23.171
18.507
19.262
NOV
18.742
17.068
AUG
OKT
2004
15887
mrt-03
23171
mei-04
NO SENTINEL II SAILINGS EX PARANAM
Het schip behaalde deze hoogste exportlading voor het eerst in de afgelopen vijf jaren. Dit was mogelijk omdat het getij in de Surinamerivier op die bewuste 5 mei een “sailing draught” (diepgang) van 7.30M (24 feet and 3 inches) toeliet. De MS. SENTINEL II kon daardoor met de lading aluinaarde probleemloos over de Surinamerivier de open zee bereiken. Het totale gewicht van schip plus lading en ballast, dat op die dag door de vaargeul ging, bedroeg 37.720 M/ton. Vermeldenswaard is dat de MS. SENTINEL II als maatstaf heeft gediend bij het bouwen van de brug over de Surinamerivier. In de afgelopen vijf jaren is het geen van de andere grotere vergelijkbare vrachtschepen die op Paranam varen, tw.: MS. Pathfinder II en MS. Prospector II, gelukt dit record van de MS. SENTINEL II te evenaren. Dit komt doordat ons land een getijhaven heeft. Bij een getijhaven wordt de maximale belading van het schip mede bepaald door het getij en de daarbij optredende maximale diepgang van de vaargeul op de dag van vertrek. Aan de hand van bijgaand beladingstabel kan worden afgeleid, dat de gemiddelde maximale belading van de MS.SENTINEL II altijd lag beneden 20.000M/ton. De record exportlading aluinaarde, die het schip uit ons land meenam, werd in Tembla Dora aangevuld tot de max. beladingscapaciteit van het schip,tw. 38.900M/t. Bij vertrek uit Suriname worden voormelde vrachtschepen door de Douane te Paranam uitgeklaard aan de hand van het door de scheepsagent, in dit geval Integra Marine and Freight Services, opgemaakte scheepsmanifest. Daarin staat exact het gewicht vermeld van de exportlading aluinaarde dat zich in het vrachtruim van het schip bevindt. 3
Bauxco Nieuws no. 20 - 21 mei 2004
Op verzoek van de directeur van het NATIN (Natuurtechnisch Instituut Middelbare Beroepsopleidingen) werd een omvangrijke groep NATIN-studenten ook dit studiejaar in de gelegenheid gesteld binnen Suralco stage te lopen dan wel te werken aan een afstudeeropdracht. Het betreft ditmaal een groep van in totaal 57 studenten, 41 jongens en 16 meisjes. De groep werd op 12 mei jl. voor een introductieprogramma ontvangen in onze Training School te Paranam. Het afgewerkte introductieprogramma omvatte behalve presentaties over specifieke onderwerpen tevens een plant tour. De stagiaires mochten daarna op de verschillende afdelingen, waar ze tijdens hun stageperiode werkzaam zullen zijn, kennismaken met hun respectieve Suralco begeleiders. Het bieden van stageplaatsen aan het NATIN is een jaarlijks terugkerende zaak. Door de jaren heen is er in dit verband een nauwe samenwerkingsrelatie opgebouwd tussen de Suralco en voormelde onderwijsinstelling. Menige Suralcoan is dan ook oud-leerling van het NATIN. Stage De stageperiode duurt 11 weken en loopt van 12 mei t/m 30 juli 2004. Gedurende de stage is er regelmatig contact tussen het bedrijf en de onderwijsinstelling. Dit contact loopt doorgaans via de stagecommissie van de school en/of de vakdocenten. De student wordt tijdens de stage gemiddeld tweemaal, maar indien nodig en gewenst vaker door een
vakdocent bezocht. Deze bespreekt met de stagebegeleider de verrichtingen van de student in het bedrijf en treedt waar nodig corrigerend op. Het NATIN is een vierjarige middelbare beroepsopleiding, waarbij aan het eind van het derde en vierde leerjaar respectievelijk een verplichte stage moet worden doorlopen en gewerkt dient te worden aan een afstudeerproject. De doelstellingen van de stage zijn onder andere het: • • • •
vertrouwd raken met het werken en samenwerken in een bedrijf; opdoen van en het toepassen van kennis en vaardigheden; vergroten van het inzicht in de gekozen studierichting en opdoen van motivatie voor eventuele verdere studie in binnen- of buitenland.
De studenten die stage lopen moeten in overleg met hun stagebegeleider in het bedrijf een verslag maken van de tijdens hun stageperiode verrichte werkzaamheden. Het bedrijf is daarbij behulpzaam doordat het tijd, aandacht, materiaal en documentatie ter beschikking stelt. De stagiaire wordt daardoor in de gelegenheid gesteld de nodige gegevens en data te verzamelen voor het stageverslag. Het verslag moet door de student echter in zijn eigen tijd (thuis) worden gemaakt. Is het verslag af dan wordt het door de
4 Bauxco Nieuws no. 20 - 21 mei 2004
stagebegeleider in het bedrijf gecontroleerd en geparafeerd, waarna het door de student bij de onderwijsinstelling wordt ingeleverd. De Suralco ontvangt eveneens een exemplaar van het stageverslag. Aan het einde van de stageperiode wordt vanwege de Suralco een stagebeoordelingsformulier ingevuld en aan het NATIN toegezonden ter attentie van de betreffende richtingscoördinator. Afstudeerproject Het afstudeerproject is een examenonderdeel dat is ingesteld om te beoordelen of de betrokken student voldoende instaat is de tijdens de studie verworven kennis, inzichten en vaardigheden geïntegreerd toe te passen in de praktijk. Alleen studenten, die na het vierde jaar het eindexamen succesvol hebben afgelegd, kunnen aan een afstudeerproject werken. De afstudeerprojecten worden zoveel mogelijk in overleg met ons bedrijf gekozen. Van belang is dat het resultaat meteen bruikbaar is of bruikbaar zou kunnen zijn.
Jij en ik hebben een werkrelatie die ik wil behouden en verstevigen. Toch is ieder van ons een apart individu met zijn eigen behoeften en het recht om te streven naar de bevrediging van die behoeften en zelfontplooiing. Ik zal oprecht proberen om jouw gedrag te accepteren, wanneer je probeert om te voldoen aan je behoeften of wanneer je problemen hebt bij het bevredigen ervan. Wanneer je je problemen met me deelt, zal ik proberen om met acceptatie en begrip te luisteren, zodat het voor jou gemakkelijker is om zelf een oplossing te vinden en je niet afhankelijk bent van mijn oplossingen. Als je een probleem hebt, omdat mijn gedrag jouw streven naar de bevrediging van je behoeften in de weg staat, wil ik dat je me dat openlijk en eerlijk vertelt. Op zulke momenten zal ik luisteren en trachten mijn gedrag te veranderen, als ik kan. Wanneer echter jouw gedrag mijn behoeften in de weg staat, zodat ik geen acceptatie kan voelen ten opzichte van jou, zal ik mijn problemen met je delen en zo open en eerlijk mogelijk precies vertellen wat ik voel, in het vertrouwen dat je genoeg respect hebt voor mijn behoeften om te luisteren en daarna te proberen om je gedrag te veranderen.
Vaak wordt, ter bevordering van teamwork, door twee studenten aan een afstudeerproject gewerkt. In totaal zullen er 20 studenten werken aan een afstudeerproject, 15 jongens en 5 meisjes. Indeling De onderhavige groep NATIN-studenten is als volgt ingedeeld: Civil: 2; Kier CCC: 4; Lab.: 7; Electr.: 2; Mech.: 2; Power: 9; Clar.: 3; Digest.: 2; Inf. Syst.: 4; Mob.Pl.: 4; Med.: 2; Precip.: 3; Calc.: 1; Dock: 2; Mach. Sh.: 4; Hatch: 3; Technical: 1; Bx. Res.: 1; Honeywell: 1. Wij doen een beroep op de employés binnen deze afdelingen en contractor bureaus de stagiaires, die binnen hun afdeling/ bureau werkzaam zullen zodanig op te vangen en te begeleiden, opdat ze zich volledig thuis voelen en een nuttige en vooral leerrijke stage in ons bedrijf mogen volbrengen.
En in die gevallen waarin we geen van beiden ons gedrag kunnen veranderen teneinde tegemoet te komen aan de behoeften van de ander en merken dat er een conflict is ontstaan in onze werkrelatie, laten we ons dan verplichten om zo’n conflict op te lossen zonder ooit gebruik te maken van jouw of mijn macht om te winnen ten koste van de ander. Ik heb respect voor jouw behoeften, maar ook voor de mijne. Laten we daarom altijd proberen oplossingen te zoeken voor onze problemen, die voor ons beiden acceptabel zijn. Op die manier wordt er voldaan aan jouw behoeften, maar ook aan de mijne, niemand verliest en we winnen allebei. Het resultaat zal zijn dat jij je kunt blijven ontplooien als mens, doordat aan je behoeften wordt voldaan, maar dat geldt ook voor mij. Onze werkrelatie kan op die manier altijd gezond blijven doordat zij voor een ieder van ons bevredigend is. We kunnen beiden ontwikkelen wat in ons is en we kunnen met elkaar blijven samenwerken met gevoelens van wederzijds respect en acceptatie in vriendschap en harmonie. 5
Bauxco Nieuws no. 20 - 21 mei 2004
Granman Jan Levi van Langa Tabbetje bracht gedurende het weekeinde van 14/15 mei een bezoek aan de bedrijfsvestigingen van Suralco. Daartoe uitgenodigd door Managing Director Warren Pedersen, reisde het opperhoofd van de Paramaccaners vanaf zijn residentie in het Sipaliwinigebied naar Paranam en Afobaka. Van zijn gevolg maakten kapiteins en basja’s deel uit. Tijdens deze officiële ontvangst, de eerste van de granman aan Suralco, is hem en gezelschap inzicht
gegeven in de operationele activiteiten van het bedrijf, waartoe naast de verwerking van bauxiet tot aluinaarde ook de opwekking van hydro-energie moet worden gerekend. Het opperhoofd kreeg een tour van de Paranam plant alsook een presentatie van de Alcoa/ Suralco voornemens met betrekking tot verkregen goudconcessies in het Nassaugebied. In het programma was voorts opgenomen een beleefdheidsbezoek aan DC Hugo Pinas van Brokopondo. Ook de hydro krachtcentrale te Afobaka werd bezocht. Tijdens de lunch en presentaties te Paranam was ook de Districtscommissaris van Sipaliwini, de heer Rudi Strijk, aanwezig. Suralco verwacht dat dit bezoek van de granman aan zijn faciliteiten, meer inzicht heeft gegeven aan haar plannen en voornemens en dat bij de uitvoering daarvan de verworven informatie zal bijdragen tot een beter wederzijds begrip.
Managing Director Warren M. Pedersen, Granman Jan Levi en echtgenote
ACTION Grant Het ACTION programma is door Alcoa Foundation ontwikkeld ter erkenning en waardering van de collectieve inspanningen van Alcoa employés, die in hun vrije tijd vrijwilligers werk verrichten binnen hun leefgemeenschap. Het Fonds beloont initiatieven waarbij 10 of meer employés tenminste 40 uren hebben besteed aan een speciaal vrijwilligersproject met een donatie van US$3000, uit te betalen aan de organisatie ten behoeve waarvan het vrijwilligerswerk werd verricht. Op vrijdag 14 mei 2004 werd in dit verband een ACTION Grant uitgereikt aan de Stichting “Fo Awan” te Klaaskreek in het District Brokopondo. De desbetreffende cheque werd door George Bijnoe, Alcoa Foundation Suriname Lead Team Coordinator, overhandigd aan Mevr. Minda Wachter, Voorzitter van voormelde stichting. Dit vond plaats in bijzijn van de plaatselijke dignitarissen, de Bestuursopzichter van het District Brokopondo als speciale vertegenwoordiger van de DC en het DNA lid van Brokopondo, de heer Fonkel. Het management van de Afobaka Hydroplant werd vertegenwoordigd door de heren I. Danoe en S. Frijde.
meubilair van de school Daniël Ijveraarschool en de toiletten van de kerk, alsmede het wieden van het terrein rondom de “Mama Wilfriede Crèche”. Kenneth Rensch, werkzaam bij de EHS Dept. te Paranam, die zelf afkomstig is uit Klaaskreek, trad op als de coördinator van het vrijwilligersteam. Mevrouw Wachter dankte namens het stichtingsbestuur en de gehele gemeenschap van Klaaskreek zowel Alcoa Foundation als de Suralco employés voor de ontvangen donatie respectievelijk hun inzet. Ze gaf aan dat de ontvangen ACTION Grant door het bestuur van de stichting “Fo Awan” o.a. zal worden aangewend voor de beveiliging en omrastering van de crèche.
Het ACTION project te Klaaskreek werd uitgevoerd door een groep Suralco employés van de Afobaka Hydroplant. De job bestond uit het schilderen van het 6 Bauxco Nieuws no. 20 - 21 mei 2004
Gevolggevend aan haar vorig jaar toegezegde ondersteuning aan medewerkers van het Amazon Conservation Team (ACT) heeft Suralco zich garant gesteld voor de afname van 1000 kg Braziliaanse noten of “Tuhka’s” van de oogstperiode dit jaar. De partij noten werd de vorige week woensdag 12 mei te Paranam aangeleverd door een tweemansdelegatie, bestaande uit een vertegenwoordiger van de Trio’s en het ACT. Deze noten, bekend onder de wetenschappelijke naam Bertholletia Excelsa, zijn afkomstig uit het oerwoud van zuidwest Suriname, het traditionele leefgebied van de Trio indianen. Potentieel exportproduct? In Brazilië, Peru en Bolivia brengen Braziliaanse noten niet alleen miljoenen exportdollars op, maar spelen ze ook een belangrijke rol bij de conservering van het Amazone oerwoud. Het is niet ondenkbaar dat met een goede organisatie van het verzamelen en kraken van deze noten in gebieden zoals Alalapadu, Kuruni en Kutari, waar er belangrijke concentraties van Braziliaanse notenbomen voorkomen, deze noten voor ons binnenland exportdollars zouden kunnen genereren. “Tuhka’s” zijn van zeer grote betekenis voor de Trioleefgemeenschap te Kwamalasamutu, niet alleen als voedingsbron, maar ook als handelswaar ter werving van duurzame inkomsten. In tegenstelling tot andere producten kunnen Braziliaanse noten gedurende een lange periode worden opgeslagen. De export van deze noten uit Brazilië, Peru en Bolivia vindt zijn weg hoofdzakelijk naar landen als de U.S.A., Engeland, Nederland en andere geïndustrialiseerde landen waar ze worden geconsumeerd. Hun exportwaarde vormde voor de overheden in de producerende landen dan ook voldoende redenen de productiegebieden, waarin deze noten massaal voorkomen, te beschermen. De noot lijkt op een kokosnoot, waarin gemiddeld tussen de 8 tot 15 nootjes als sinaasappelmootjes bijeen zijn. In feite zijn het de zaden, die worden gegeten. Om die vrij te maken moet de “grote noot” eerst worden opengekapt. De oogstperiode waarin de noten worden verzameld strekt zich uit van februari tot en met juli. Het verzamelen, transporteren en openkappen van de noten is een arbeidsintensieve aangelegenheid, waaraan zowel mannen als vrouwen gezamenlijk deelnemen.
Samenwerking Het Amazon Conservation Team is reeds enkele jaren werkzaam in het leefgebied van de Trio indianen en voert in samenwerking met de Trio’s en waar mogelijk ook andere organisaties projecten uit op het gebied van behoud van cultuur en biodiversiteit. Deze projecten staan volledig in het belang van de Trio gemeenschap. Genoemd kunnen worden: • het behoud van de traditionele medische kennis der Trio’s, • de ondersteuning van het streven der Trio’s ter regeling van hun grondenrechten middels een Community Mapping programma, en • het verbeteren van hun landbouwsystemen, gericht op een betere voedselvoorziening. In verband met de implementatie van inkomensgenererende activiteiten is ACT samen met de Triogemeenschap te Kwamalasamutu enkele jaren geleden gestart met de afzet van noten buiten hun woongebied. Het transport en de communicatie vormen hierbij ernstige beperkingen om dit notenproject maximaal te benutten en tot ontwikkeling te brengen. Suralco heeft met de afname van 1000 kg uit de oogst een groot deel van dit jaar een wezenlijke ondersteuning gegeven. De partij noten werd opgekocht voor de geoffreerde prijs van US$2.10 per kg. Een groot deel van deze partij zal worden gedoneerd aan weeshuizen.
7 Bauxco Nieuws no. 20 - 21 mei 2004
De fysiologie van alle vliegtuigpassagiers wordt beïnvloed door wetten van traagheid, zwaartekracht, druk- en temperatuurveranderingen. Tijdens start en landing doen zich wisselingen in de atmosferische druk voor en tijdens de kruisvlucht is de luchtdruk in de cabine lager dan op zeeniveau. Er heerst een (zeer) lage relatieve luchtvochtigheid in de cabine en de ozonconcentratie is er vaak hoger dan op zeeniveau. Er kunnen zich plotselinge bewegingen voordoen in elke richting en er zijn vibraties die worden veroorzaakt door motoren, luchtstroom en turbulentie. Een aantal van deze factoren kunnen invloed hebben op het wel en wee van moeder en foetus(ongeboren kind). Deze invloeden zijn echter in het algemeen niet zodanig dat zij direct gevaar opleveren. Daarom kan worden gesteld dat het reizen per vliegtuig veilig is voor de gehele periode van een normale zwangerschap. In dit artikel zullen een aantal aspecten van het vliegen worden behandeld die van belang zijn bij de voorlichting (en begeleiding) van reislustige zwangere vrouwen. Cabinedruk In de meeste grote verkeersvliegtuigen wordt op kruishoogten van 10 - 13 kilometer een druk in de cabine gehandhaafd die overeenkomt met de druk die heerst op een hoogte van + 1.800-2.400 m (druk: 81.2-75.2 kPa). Omdat deze druk lager is dan die op zeeniveau (druk: 101.3 kPa) is ook de partiële zuurstofdruk in de cabine lager, hetgeen resulteert in lichte hypoxie (zuurstofgebrek) bij de passagiers. Bij de genoemde vlieghoogte zal de gemiddelde zuurstofsaturatie van hemoglobine (zuurstof in het bloed of SaO2) van de gezonde zwangere ongeveer 90% bedragen (range 85-95%). Bij deze SaO2 -waarde zijn geen problemen te verwachten voor de moeder.
1 Daar een zwangere in het algemeen een verhoogde zuurstofbehoefte heeft, kan de lichte hypoxie echter eerder tot vermoeidheid leiden dan bij een gezonde niet-zwangere. Het is theoretisch aannemelijk dat de lichte hypoxie van de moeder geen consequenties zal hebben voor de foetus. Foetaal hemoglobine (HbF) kan namelijk 20-30% méér zuurstof binden dan moederlijk Hb. Bovendien is de Hb-concentratie van een foetus circa 50% hoger dan die van de moeder. Zwanger cabinepersoneel mag bij de meeste luchtvaartmaatschappijen werken gedurende de eerste twee trimesters van de zwangerschap en er zijn geen aanwijzingen dat dit geleid heeft tot zwangerschapsproblemen. ln het geval van een plotselinge decompressie van de cabine (een vliegtechnische emergency) moeten alle passagiers extra zuurstof gebruiken. Bij een dergelijke snelle drukverlaging kan decompressieziekte optreden, hetgeen uiteraard tot problemen van moeder en foetus kan leiden. Een plotselinge decompressie doet zich echter zelden voor in de commerciële luchtvaart. Problemen door lagere druk De lagere atmosferische druk in de cabine brengt ook met zich mee dat gassen, die opgesloten zijn in lichaamsholten (bijvoorbeeld middenoor, neusbijholten, maagdarmkanaal) aanzienlijk kunnen uitzetten tijdens de vlucht. Uitzetting van gassen in maag en darmen kunnen in het laatste deel van de zwangerschap een oncomfortabel opgeblazen gevoel in de buik veroorzaken bij de zwangere. Daarom is het raadzaam om tijdens de dagen vóór de vlucht gasvormend voedsel te vermijden en tijdens de vlucht geen koolzuurhoudende dranken te gebruiken. Overigens is het wenselijk om veel te drinken tijdens de vlucht, omdat de lage relatieve luchtvochtigheid in de cabine (5-10%) op lange vluchten tot dehydratie (uitdroging) zou kunnen leiden.
8 Bauxco Nieuws no. 20 - 21 mei 2004
