1 juni 2007 - 58e jaargang no. 20
Het is bijna zover; komende maandag, 4 juni 2007, zal de Stinasu Nature Trail, een gezamenlijk project van Suralco en de Stichting Natuurbehoud Suriname worden geopend. Sti(nasu) na(ture) t(rail) is een pad door het natuurlandschap tegenover ons fabriekscomplex Paranam Operations. Bij de opening zal naar verwachting aanwezig zijn Velma MonteiroTribble, Chief Operating Officer and Assistant Treasurer van Alcoa Foundation. Het was Alcoa Foundation die de aanleg van het milieuproject mogelijk maakte. Eind april vorig jaar doneerde ze een bedrag van US$ 100.000,- aan Stinasu voor het project. Stinat past in de Areas of Excellence die worden gehanteerd om de relaties tussen dochter-
ondernemingen en niet-gouvernementele instellingen in gebieden waar Alcoa bedrijfsactiviteiten ontplooit, te versterken. Lopend over het pad door het zwampgebied ziet de wandelaar bomen die voorzien zijn van nummers die corresponderen met een inventarisatie van de boomsoorten die in het gebied te vinden zijn. Het zijn er meer dan 100 verschillende soorten. Natuuronderwijs zal in de trail een goede bodem vinden. Wie vooral ’s morgens vroeg zijn oren te luisteren wil leggen, zal ook verscheidene vogels horen, die – als het daglicht aangebroken is – te zien zullen zijn. Het ligt in de bedoeling observatieplekken voor bird watchers aan te leggen. Op meerdere plekken in het gebied
Bauxco Nieuws no. 20 - 1 juni 2007
1
zijn bruggen aangelegd om bezoekers van de wetlandnatuur te laten genieten. Wie wil gaan varen in het waterrijke gebied, kan zijn bootje aanmeren langs een kleine pier. En wie gewoon even wil uitrusten van de beslommeringen van alledag, kan op één van de vele bankjes zijn verstand ‘op nul’ zetten. Het gebied, dat vroeger de katoenplantage Klein Curaçao was, is al jaren een grote attractie voor ecotoeristen en reizigers die op weg
zijn naar het district Brokopondo. Door de toename van bezoekers werd het idee geboren om er een nature trail aan te leggen, waar men in de gelegenheid is van flora en fauna te genieten. Bij de ingang staat een bezoekerscentrum waarin een permanente milieutentoonstelling zal worden opgezet die de relatie tussen bauxietindustrie en milieu omvat. Een bijzonderheid is dat de dakbedekking van het bezoekerscentrum bestaat uit hout dat afkomstig is uit het Brokopondo Stuwmeer.
man-made
nature-made
Alcoa Foundation is a separately constituted not-for–profit U.S. corporate foundation with assets of approximately US$534 million. Alcoa Foundation’s mission is to actively invest in the quality of life in Alcoa communities worldwide. Throughout its 55 year history, Alcoa Foundation has been a source of positive community change and enhancement, with nearly US$437 million invested since 1952. Alcoa Foundation’s global and local grantmaking is responsive to the needs and aspirations of Alcoa communities and marshals the combined expertise, 2
energies and values of Alcoa and Alcoa Foundation to provide a world-class standard of excellence in corporate citizenship. In 2006, Alcoa Foundation awarded over US$26 million in grants around the world in 215 communities. Communities where Alcoa has a presence are the primary focus of these grantmaking programs. Through disaster relief grants and employee volunteer initiatives, like ACTION and Bravo!, additional resources are made available to Alcoa communities. Alcoa Foundation also supports a range of national, international and policy organizations that address priority societal and global issues which align with Alcoa Foundation’s Areas of Excellence.
Bauxco Nieuws no. 20 - 1 juni 2007
Marlon Meynaar van de afdeling Mechanical is de gelukkige hoofdprijswinnaar van de ARGOS-puzzel. Hij won een fiets. Vijftien ingevulde puzzelformulieren werden vrijdag 25 mei j.l. uit een box, geplaatst bij EHS, gehaald onder toezicht van vertegenwoordigers van de Guard, het Life! Committee, het ARGOS PCT en het EHS Department. Het ARGOS Plant Coordinating Team is zeer ingenomen met de deelname: 862 medewerkers vonden het de moeite waard de puzzel en bijbehorende vragen in te vullen. Minder enthousiast is het ARGOS PCT over het aantal observaties dat tot nu toe ingezonden is vanuit het management team (salaried employees). Daarom is de termijn voor inzendingen verlengd tot 15 juni a.s. Salaried employees kunnen hun gedragsobservaties indienen bij Moessolino Kasijo. Ze komen in aanmerking voor een cadeau (een mooie tas). De leden van het Plant Coordinating Team zitten overigens te popelen om hulp te bieden bij het doen van de observaties. Bij de foto’s: Marlon Meynaar werd door Moessolino Kasijo gefeliciteerd met het winnen van de hoofdprijs, een fiets. Glenn Newland van het Powerhouse was bereid een greep in de box te doen. Hariedath Madho van het PCT beoordeelde streng of de inzendingen aan alle verwachtingen voldeden.
Deze activiteiten staan in het teken van 10 jaar ARGOS. Het programma voor arbeidersgedragsobservaties werd op 5 mei 1997 in het leven geroepen om het veiligheidsgedrag van de werknemers op de werkvloer continu te verbeteren. Talrijke onveilige werkcondities, methodes en issues betreffende equipment, tools en PPE zijn zichtbaar gemaakt en verbeterd. Mede dankzij ARGOS is het aantal accidents, ondanks telkens aangescherpte definities, met meer dan de helft teruggebracht.
Bauxco Nieuws no. 20 - 1 juni 2007
3
ARGOS stelt zich ten doel: Steeds meer waarnemers te betrekken bij het observatieproces Barrières voor continue safety verbeteringen op te sporen Feedback te geven aan de werknemers Actieplannen te maken om waargenomen riskante gedragingen te reduceren/elimineren Het management van de afdelingen te betrekken bij het realiseren van verbeteringen op safety gebied.
4
Bauxco Nieuws no. 20 - 1 juni 2007
Alcoa Fjardaál zal de Reydarfjordur smelterij in IJsland later dan gepland in bedrijf stellen als gevolg van vertraging in de levering van elektriciteit. Verondersteld wordt dat de stroomlevering in augustus dit jaar kan beginnen, drie maanden later dan op schema stond. De smelterij zou tegen het eind van het jaar volledig operationeel moeten zijn. Momenteel zijn acht smeltpotten in gebruik. Het testen hiervan wordt voortgezet en er zullen binnenkort meer potten in gebruik worden genomen. De directeur van Alcoa Fjardaál, Tómas Már Sigurdsson, zegt dat het op het moment moeilijk is te voorspellen wat het totale effect van de vertraging in de stroomleverantie is voor de opstart van de smelterij. Hij wil niet ingaan op de vraag of de vertraging financiële schade aan Alcoa zal berokkenen.
Fjardaál is Alcoa’s eerste nieuwe smelterij in meer dan twintig jaar. Het is een investering van meer dan US$ 1,2 miljard in het behoud van Alcoa’s leidinggevende positie op het gebied van duurzame smelting. Bij de voltooiing zal Fjardaál 346.000 ton/jaar aan schone, baanbrekende, up-to-date capaciteit aan het mondiale systeem van Alcoa toevoegen, een toename van ongeveer 9%. Fjardaál stelt nieuwe wereldnormen voor duurzame productie en gebruikt nieuwe technologie om niet alleen aan de strenge milieuvereisten van IJsland te voldoen, maar die zelfs te overtreffen. De efficiënte productietechnologie zal Alcoa helpen de mondiale kosten te verlagen, een nieuw voordeel in de veranderende concurrentieomgeving. Ongeveer US$ 250 miljoen van de investering van meer dan US$ 1,2 miljard belandt tijdens de bouw direct in de IJslandse economie. De rest wordt overal ter wereld besteed om ‘s werelds beste technologie en kennis voor het project te verwerven: smeltkroezen uit Bahrein; staal, kranen en schakelinrichtingen uit China; apparatuur voor gasbehandeling uit Portugal en Frankrijk; badonderdelen uit België; cement en aannemerswerk uit Noorwegen; architectuurmateriaal uit Spanje en de VSA; hoogovens uit Schotland; en anodes uit een nieuwe productiefaciliteit die speciaal voor Fjardaál in Noorwegen gebouwd wordt. De groepen mensen die Alcoa Fjardaál tot leven wekken, zijn even mondiaal en uiteenlopend. Het projectmanagementteam onder leiding van Warren McKenzie omvat leden uit Canada, de VSA, Australië en Venezuela. Het technisch team bij Bechtel omvat medewerkers uit ten minste 21 verschillende landen. En de 1750 werkers ter plaatse zijn voor 30% afkomstig uit IJsland en voor 70% uit Polen.
Bauxco Nieuws no. 20 - 1 juni 2007
5
Stoppen met roken is van vitaal belang! In sigaretten zitten meer dan vierduizend chemische stoffen, waarvan tenminste tien procent giftig is. Hoeveel schade u daarvan ondervindt, hangt niet alleen af van hoeveel sigaretten u rookt, maar ook van de soort (met of zonder filter) en hoe de tabak is bewerkt. Feiten: De nicotine in de tabak is zeer verslavend. Het lichaam ontwikkelt een acute gewenning en past zich vanaf de eerst trek aan de nicotine aan. Daardoor heb je steeds meer nicotine nodig om het effect nog te voelen en treden er al zeer snel onthoudingsverschijnselen op. Dat gebeurt al wanneer de dosis nicotine waaraan het lichaam gewend geraakt is, aan het teruglopen is. Je gaat je onrustig voelen, raakt geïrriteerd, kan je niet meer concentreren, krijgt hoofdpijn en slaapt slecht. Ga je roken, dan verdwijnen deze onthoudingsverschijnselen weer. De rustgevende en kalmerende werking die sommigen na het roken ervaren, is eigenlijk niets anders dan het verdwijnen van onrustgevoelens en onthoudingsverschijnselen die - let wel - door het roken zijn ontstaan. Je wilt eigenlijk een constant niveau van nicotine en rookt de hele dag door. Moet nog worden gezegd dat roken schadelijk is voor de gezondheid? Enkele voorbeelden. Roken versnelt de hartfrequentie of hartslag met tien tot twintig slagen per minuut en verhoogt de kans op hartinfarct met een factor 2,5 tot 7. Actieve rokers lopen tienmaal meer risico om longkanker te krijgen en passieve rokers 1,35 maal. Vrouwen die roken en de pil nemen, lopen tweemaal meer kans op een hersenberoerte en tienmaal meer kans op een hartinfarct. Vrouwen die roken, vertonen ook tweemaal vaker spontane miskramen en buitenbaarmoederlijke zwangerschap. Roken is ook een risicofactor van blaaskanker. Eén sterfgeval op vijf is te wijten aan roken. De helft van de regelmatige rokers sterft voortijdig. Eenderde van de rokers probeert eenmaal per jaar te stoppen, maar op lange termijn slaagt minder dan 10% van de rokers er na meerdere pogingen in. De meesten zijn zich echter bewust van de gevaren van roken. Stoppen met roken, ook na de leeftijd van 65 jaar, verhoogt de levensverwachting echter aanzienlijk. Het is dus zeer duidelijk: stoppen met roken is van vitaal belang!
6
31 mei: WORLD NO TOBACCO DAY Praktische tips: Â In één keer volledig stoppen blijkt meestal doeltreffender dan geleidelijk verminderen met roken. Indien u toch geleidelijk aan uw tabaksverbruik wilt afbouwen, begin dan met de minst ‘noodzakelijke’ sigaretten weg te laten en geleidelijk aan de tussenperiode tussen twee sigaretten te vergroten. Â Neem geen sigaretten mee als u voor een paar uur uit huis gaat en probeer ‘s morgens zo lang mogelijk niet te roken. Â U kan uzelf opleggen om als u toch nog rookt, dat alleen maar te doen op een bepaalde plaats buitenshuis. Â Vermijd situaties waarin u met roken of rokers geconfronteerd wordt (dancings, feestjes). Â Blijf na het eten niet aan tafel zitten maar doe een afleidende activiteit. Â Neem meer lichaamsbeweging. Â Vraag uw omgeving om u te helpen bij uw rookstop. Â Ontspan u met bijvoorbeeld muziek en film.
Effect na rookstop 20 sec. De arteriële bloeddruk en de hartfrequentie verbeteren. De bloedsomloop en de temperatuur van de handen en de voeten nemen toe. 8 uur De bloedspiegels van nicotine en koolmonoxide dalen met de helft; het zuurstofgehalte in het bloed wordt weer normaal. 24 uur De koolmonoxide is uit het lichaam verwijderd. De longen beginnen het slijm en andere resten van de tabaksrook te elimineren. De kans op een hartaanval begint te dalen. 48 uur Alle nicotine is uit het lichaam. De smaak en de geur zijn duidelijk beter. 72 uur Men kan gemakkelijker ademen. De luchtwegen beginnen zich te ontspannen. Het energieniveau stijgt. 2 - 12 wkn. De bloedsomloop verbetert, waardoor men gemakkelijker kan stappen en lopen. 3 – 9 mnd. De hoest, de piepende ademhaling en de ademhalingsproblemen verdwijnen. 1 jaar De kans op een hartaandoening is de helft lager dan bij iemand die niet gestopt is met roken. 10 jaar De kans op longkanker is de helft lager dan bij mensen die nog steeds roken. De kans op hartziekte is gedaald tot het niveau dat wordt gemeten bij personen die nooit gerookt hebben. 15 jaar De kans op een aanval is dezelfde als bij iemand die nooit gerookt heeft.
Bauxco Nieuws no. 20 - 1 juni 2007
Wetenschap eist klimaatactie Ze slaan zelden met de vuist op tafel, maar onder leiding van de Britse Royal Society eisen academies van wetenschappen nu snelle klimaatactie van de wereldleiders. Regeringen moeten hun gekibbel over korte termijnbelangen onmiddellijk staken, aldus de wetenschapsorganisaties. Aanleiding voor de gespierde taal is de G8-top die in juni in Duitsland wordt gehouden. Achter de schermen wordt al aan een klimaatverklaring van de wereldleiders gewerkt. Naar verluidt gaat dat moeizaam, vooral omdat de Amerikanen proberen de tekst af te zwakken. De voorzitters van de academies van wetenschappen zijn het al wel eens geworden en roepen alle regeringen op de handen ineen te slaan om het gevaar van klimaatverandering het hoofd te bieden. De oproep is ondertekend door de voorzitters van de academies in Brazilië, Canada, China, Frankrijk, Duitsland, India, Italië, Japan, Mexico, Rusland, Zuid-Afrika, Groot-Brittannië en de Verenigde Staten. Voedsel maakt giftig Hoe komt een giftige kikker aan zijn gif? Sommige dieren maken dat zelf, maar een Midden-Amerikaanse kikker haalt het uit mijten, ontdekten Amerikaanse biologen. De giftige kikker ‘Oophaga pumilio’ uit Midden-Amerika houdt er een dieet op na waar de meeste mensen van zouden gruwelen. Hij smult onder andere van mijten, kleine achtpotige insecten. Maar een lekkere smaak is niet de enige reden dat het amfibie deze dieren verorbert, schrijven Ralph Saporito van de Internationale Universiteit in Florida en zijn collega’s in PNAS. De biologen vergeleken in hoeverre bepaalde stoffen, ‘alkaloïden’, die kikkers gebruiken om hun huid giftig te maken, ook in hun voedsel voorkomen. Van de meer dan tachtig van deze stoffen die in mijten voorkwamen, vonden ze er 42 terug in de kikker. De amfibie is voor zijn eigen lijfsbehoud dus afhankelijk van de dieren die hij zelf opeet. Het is overigens aannemelijk dat mijten de alkaloïden zelf ook als verdedigingsmechanisme inzetten, maar hoe dat precies zit weten de onderzoekers niet. De kikker laat zich er in ieder geval niet door weerhouden. Zoveelste geheugenmolecuul ontdekt De wetenschap werkt hard aan het geheugen. De één na de ander ontdekt onmisbare eiwitten in het proces van onthouden en vergeten. En ja, er is er weer eentje gevonden. Onderzoekers hebben al meerdere soorten ‘geheugen-
eiwitten’ ontdekt. Vorig jaar ontdekten ze het ZIP eiwit, dat werkt als een geheugengummetje. Nu heeft John Lisman van de Brandeis Universiteit de werking van weer een ander geheugeneiwit ontrafeld, CaMKII, dat het geheugen juist helpt. Voor zijn onderzoek gebruikte hij plakjes rattenhersenen. Herinneringen worden in de hersenen opgeslagen door het netwerk tussen hersencellen te versterken. Lisman bootste dit in de hersenplakjes na door de verbindingen tussen zenuwen elektrisch te stimuleren, zodat ze ‘herinneringen’ beter konden opslaan. Het nieuw ontdekte eiwit was tijdens deze stimulaties actief, en hielp mee met de opslag, schrijft Lisman in de Journal of Neuroscience. Vervolgens remde Lisman de werking van het geheugeneiwit af waardoor de opslag van herinneringen minder goed werkte. Maar, zodra hij stopte met afremmen en alles weer zijn normale gang liet gaan, bleek dat hij weer opnieuw kon beginnen met ‘herinnneringen’ opslaan. De remming had er namelijk voor gezorgd dat de informatie die hij door middel van elektrische stimulatie in de hersenplakjes had opgeslagen, weer was gewist. Het blijkt dus belangrijk dat CaMKII tijdens de opslag van herinneringen niet belemmerd wordt. Graftombe koning Herodes gevonden Het kostte dertig jaar graven, maar eindelijk is de graftombe van koning Herodes gevonden. Koning Herodes was tussen 37 en 4 voor Christus door de Romeinen aangesteld als koning van Judea. Maar hij is beter bekend als de vermeende kindermoordenaar die na de geboorte van Jezus alle pasgeboren jongetjes in en rond Bethlehem liet vermoorden, uit angst dat de nieuwe koning zich onder hen zou bevinden. Tijdens zijn leven liet Herodes menig monument bouwen. Zijn bekendste bouwwerk is het naar hem vernoemde Herodium, een paleiscomplex vijftien kilometer ten zuiden van Jeruzalem. Daar zou hij zelf ook begraven zijn. De zoektocht naar zijn graftombe begon in 1972. Tot 2006 doorzochten archeoloog Ehud Netzer van de Hebreeuwse Universiteit van Jeruzalem en zijn collega’s het onderste deel van het complex, in de veronderstelling dat de koning daar begraven zou liggen. Uiteindelijk besloten ze ook maar eens boven op de heuvel te gaan graven, waar ze de tombe inderdaad denken te hebben gevonden. De sarcofaag zelf was in honderden stukjes gebroken. Volgens Netzer is deze vernieling gebeurd tijdens de eerste opstand van de Joden tegen de Romeinen, tussen 66 en 72 na Christus. Noorderlicht Noorderlog
Bauxco Nieuws no. 20 - 1 juni 2007
7
De ziekte van Crohn is een langdurige (chronische) ontsteking van de darmen. De oorzaak is onbekend. Vaak is in de eerste plaats de dunne en/of de dikke darm aangetast, maar de ziekte van Crohn kan zich ook voordoen in andere delen van het spijsverteringskanaal (in mond, slokdarm, maag of anus). De ontsteking veroorzaakt roodheid, zwelling en zweren in de darmwand. De meest voorkomende klachten van de ziekte van Crohn zijn onder meer buikpijn, diarree, misselijkheid, overgeven, koorts, moeheid en gewichtsverlies. De klachten kunnen wisselen van persoon tot persoon. Ten gevolge van zwelling en vernauwing van de darm kan de passage van voedsel en ontlasting door de darmen bemoeilijkt en in ernstige gevallen zelfs geblokkeerd worden. Hoe lang duurt de ziekte van Crohn? De ziekte van Crohn is een levenslange (chronische) aandoening die vele jaren klachten kan geven. Veel patiënten moeten op enig moment geopereerd worden. Een operatie leidt niet tot genezing; de ontsteking komt meestal na verloop van tijd weer terug. De helft van de geopereerde patiënten zal vervolgens wederom geopereerd moeten worden. Verloop Doordat de ziekte van Crohn een chronische aandoening is, zal de patiënt er geregeld last van hebben (opvlamming of exacerbatie), ofschoon er perioden van maanden kunnen zijn zonder symptomen. Bij lichte vormen van de ziekte, kunnen kleine zweertjes (aften) voorkomen op het slijmvlies (binnenoppervlak) van de darmwand. Bij ernstiger vormen zijn de zweren (ulcera) dieper en groter. Deze zweren kunnen bij genezing littekens veroorzaken, waardoor het deel van het betrokken gebied smaller en stugger wordt. Dit kan leiden tot een vernauwing (stenose) en soms uiteindelijk tot een volledige afsluiting van het spijsverteringskanaal (ileus). Een andere ernstige complicatie wordt veroorzaakt wanneer een zweer (ulcus) of kloof (fissuur) werkelijk tot een perforatie (gat) in het spijsverteringskanaal leidt. Dan lekt de inhoud van de darmen in de buikholte en er ontstaat een buikvliesontsteking of een abces. De patiënt is dan ernstig ziek. Ziekenhuisopname en vaak operatie zijn dan noodzakelijk. 8
Patiënten met de ziekte van Crohn kunnen ook fistels krijgen. Dit zijn zweren die lopen vanuit het zieke spijsverteringskanaal naar andere delen van het lichaam, bijv. de vagina, de anus, het huidoppervlak of andere delen van de darm. Via de fistels kan er ook lekkage ontstaan. Maar deze lekkage is van een andere aard dan bij een perforatie, afhankelijk van plaats van de fistel. Mensen die lijden aan de ziekte van Crohn lopen het risico onvoldoende voedsel of vitamines in het lichaam te krijgen door slechte voedselopname. Andere complicaties zijn onder meer gewrichtspijnen, ontstekingen aan de gewrichten, aan de wervels, en aan de huid en ogen. In zeldzame gevallen kunnen er ook ontstekingsverschijnselen aan de afvoerwegen van de lever en de nieren voorkomen.
zweer
bewerkt naar: astrazeneca.nl e-gezondheid.be wikipedia
Bauxco Nieuws no. 20 - 1 juni 2007