20e jaargang augustus Aios en werk

20e jaargang augustus 2009

3

Aios en werk

1

Cu r s u s : ‘De financiële jungle vo o r d e s t a r t e n d e m e d i s c h s p e c i a l i s t’

Uw bestaan als arts in opleiding zit er bijna op. Gaat u daarna als jonge klare werken in het vrije beroep? Kiest u voor een baan in loondienst in een algemeen of academisch ziekenhuis? De keuze is aan u. Om u bij deze belangrijke keuze te helpen, verzorgt Sibbing & Wateler c.s. op 3 oktober 2009 in Burgers’ Zoo te Arnhem de cursus ‘De financiële jungle voor de startende medisch specialist’. Belangrijke financiële en juridische aspecten komen deze ochtend aan bod. Uw gezin is op deze dag van harte welkom voor een bezoek aan Burgers’ Zoo. s Praktijkvestigingen

s Maatschapscontracten

Schrijf u nu in! Kijk op www.sibbing.nl voor een inschrijfformulier en meer informatie over de cursus. Na inschrijving ontvangt u het programma, het uitgebreide cursusmateriaal en een routebeschrijving. Eerstvolgende cursusdatum: 3 oktober 2009

s Praktijkfinancieringen

s Financiële planning

&

S IBBING W ATELER C.S. ‘n hele zorg minder®

s Verzekeringen

s Pensioenen

s Hypotheken

Storkstraat 33 s 3905 KX Veenendaal Postbus 915 s 3900 AX Veenendaal Telefoon: (0318) 544 044 s Fax: (0318) 543 843 E-mail: [email protected] s Internet: www.sibbing.nl Sibbing & Wateler is hoofdsponsor van de LVAG.

VOORWOORD

Colofon Redactie Erna Beers, hoofdredacteur Daniëlle Jansen, eindredacteur Saskia Bulk Daniël Dresden Nanda Glimmerveen Lisette Kunz Jocea Michels Robert Minnee Janine Nuver Ralph Hartman, adviseur

Met een gevoel van trots schrijf ik het voorwoord voor de dikste AIOS ooit: tweeëndertig pagina’s met informatie voor alle aios in Nederland. Het is hèt nummer over alles wat met werken te maken heeft. Voor als het goed gaat en je bijna je specialisatie afrondt – hoe vind je een mooie specialistenbaan? Maar ook voor als je niet goed weet hoe je verder moet met je opleiding. Voor als de combinatie tussen werk, opleiding en privé te zwaar is. Wat kun je in zo’n geval doen? Is stoppen de enige uitweg, moet je een ander specialisme kiezen, of zijn er manieren om jezelf weer in balans te krijgen? Allemaal vragen waar je de antwoorden op kunt vinden in deze editie van AIOS.

Redactieadres Bureau LAD public relations Postbus 20058 3502 LB Utrecht T (030) 670 27 02 F (030) 670 27 00 E [email protected]

Dat je werk en opleiding kunt combineren met een bestuurshamer laten Ingrid Desar en Léon Winkel zien. Zij stellen zichzelf voor als de nieuwe voorzitters van de LVAG respectievelijk De Jonge Orde. We hopen dat zij hun functie met verve zullen bekleden en wensen hen veel inspiratie toe.

Dagelijks bestuur LVAG Ingrid Desar, voorzitter Renske Scheenstra, vicevoorzitter Sjoerd Lagarde, penningmeester Addy van de Luijtgaarden, secretaris Annemarie van den Berg, lid Suzanne Booij, lid Monika Kerckhoffs, lid Tessa Nizet, lid

Lees vooral ook de aankondiging van het symposium Teach the aios en de nominatie voor het beste opleidingsinitiatief. Zorg dat, als je jouw opleidingsplek de beste vindt, je opleider de prijs in de wacht sleept!

Secretariaat LVAG Postbus 20058 3502 LB Utrecht T (030) 670 27 01 F (030) 670 27 00 E [email protected] I www.lvag.nl Uitgever LVAG, Utrecht Pre-press en drukwerk Drukkerij Het Centrum Utrecht BV Fotografie omslag Jeroen van den Boer Ontwerp Advertentie-exploitatie Toverspreuk Creatieve Communicatie Sabine Kaim Marieke Stegenga Hooghiemstraplein 121 3514 AZ Utrecht T (030) 271 43 30 F (030) 271 02 65 M 06 21 81 57 88 E [email protected] I www.toverspreuk.com

Verder zijn er natuurlijk de vertrouwde rubrieken. Uiteraard het LVAG-nieuws. En Geneesheer, De Meester en de Leerling en de column bieden weer ontspannende momenten. Die hebben geen introductie meer nodig.

Al met al is er meer dan genoeg aanbod, zowel voor de tevreden opleideling als voor de twijfelaar. En als je de tips opvolgt over werkdruk, heb je ruim de tijd om deze AIOS van kaft tot kaft te lezen. Erna Beers

Inhoud LVAG-nieuws Nieuw bestuurslid: Suzanne Booij Het Opleidingsfonds: een update Aios en werkdruk – wie zorgt er voor jou? LVAG tegen afschaffing numerus fixus Toereikende hand bij switchen en stoppen De Meester en de Leerling Bijtanken met… Marcel Nijland Symposium Doelbewust werken aan je opleiding Actuele vacatures voor a(n)ios? lvag.nl! Meld jouw opleiding aan voor De Opleidingsprijs 2009! Hoofdredacteur m/v gezocht Werken als medisch specialist... Help! Beginnend specialist zoekt baan Problemen op of vragen over je werk en/of opleiding? Kortingsbon Touch, training & coaching Gratis cv-check via SWG Volgorde curriculum vitae Klaar! En wat nu? Geneesheer: Antoine Marfan Wat biedt Sibbing & Wateler mij als aios? Ingrid Desar – nieuwe voorzitter LVAG Léon Winkel – nieuwe voorzitter De Jonge Orde Column: Brood en spelen

pag. 2 3 4 6 9 10 12 14 16 17 18 18 19 20 21 22 22 22 24 26 29 30 31 32

AIOS 3 - 20e jaargang september 2009

1

VERENIGINGSNIEUWS

In deze rubriek zet het LVAG-bestuur het belangrijkste nieuws kort voor je op een rijtje.

LVAG-nieuws Arbeidsomstandigheden Aios de dupe van matig ziekenhuismanagement Ondanks dat in de EWTD (Europese Arbeidstijdenwet) al in 2003 bepaald werd dat de werkweek van aios per 1 augustus 2009 gemiddeld nog 48 uur mag duren, bleken de werkgevers hierop niet voorbereid. De NVZ Vereniging van ziekenhuizen en de Nederlandse Federatie van Universitair Medische Centra (NFU) wilden daarom gebruikmaken van de Europese overgangsregeling. In deze regeling is vastgelegd dat aios nog twee jaar gemiddeld 52 uur in plaats van 48 uur per week zouden moeten werken. Voorwaarde van minister Donner was dat sociale partijen tot een goed plan van aanpak moesten komen, zodat per 1 augustus 2011 een 48-urige werkweek (inclusief inactieve uren tijdens aanwezigheidsdiensten) voor aios geldt. Inmiddels is dat plan van aanpak er. Je vraagt je misschien af waarom vertegenwoordigers van aios hieraan meewerkten. Omdat het wisselgeld bestaat uit een definitieve uitschakeling van de opt-outclausule (de mogelijkheid om als individuele aios te kiezen niet maximaal 48 uur, maar maximaal 60 uur te werken). En omdat de partijen zich nu binden aan dit plan van aanpak, inclusief de verplichting van een eerlijk urenregistratiesysteem; het vinden van andere oplossingen voor het invullen van de uren (bijv. taakherschikking, inzet van nurse-practioners, etc.) èn er handhaving op komt.

2


Werkdruk Zoals we je eerder meldden is er momenteel ook veel aandacht voor de werkomstandigheden en werkdruk van aios. Vijftien procent van de aios ervaart een dusdanig hoge werkdruk dat direct ingrijpen vereist is. Nog eens 35 procent ervaart een hoge werkdruk en loopt risico op een burn-out. Meer dan genoeg reden voor de LVAG om bij de diverse spelers in het veld hiervoor aandacht te vragen. Daarnaast zijn we benaderd om mee te werken aan een project dat zich specifiek gaat richten op het verbeteren van de arbeidsomstandigheden van aios. Zodra de subsidie binnen is en het plan concrete vormen aanneemt, hoor je hier meer van!

Opleiding Je droomstage in het buitenland Vanaf 2010 wordt het mogelijk om een stage, die gefinancierd wordt door het Opleidingsfonds, tijdens je opleiding in het buitenland te doen! Er zijn slechts twee voorwaarden: de stage mag niet leiden tot verlenging van je totale opleidingsduur en de Medisch Specialisten Registratie Commissie (MSRC) moet akkoord gaan met je opleidingsplan. Lees hierover en over alle andere ontwikkelingen ten aanzien van het Opleidingsfonds verder op pagina 4.

Kwaliteit & Wetenschap Voor kwaliteit, maar niet ten koste van aios Vanuit de overheid wordt veel aandacht besteed aan de kwaliteit van vervolgopleidingen. Ze wil graag

gaan sturen op kwaliteit. Bijvoorbeeld door meer opleidingsplaatsen (en het daarbij horende geld uit het Opleidingsfonds) toe te kennen aan goed presterende ziekenhuizen. Er wordt hard gewerkt aan kwaliteitsindicatoren die hier inzicht in kunnen geven. Hoewel de LVAG de nadruk op kwaliteit toejuicht, zijn we wel voorzichtig met het toekennen van plaatsen op basis van kwaliteitsindicatoren. Want individuele aios mogen nooit de gevolgen voelen van overheidsmaatregelen, hoe goed de intentie ook is. De LVAG ziet meer in het project Opleiding in de etalage. Hierbij worden aios aangemoedigd om de laatste twee jaar van hun opleiding zelf vorm te geven en hun keuzes te baseren op de kwaliteiten en mogelijkheden die ziekenhuizen in het hele land bieden. Geef je op voor het symposium Teach the aios! Op woensdag 23 september is het weer zover! Tijdens het symposium Teach the aios word je in één dag helemaal bijgepraat over alle relevante aios-zaken van dit moment. Denk daarbij aan het Opleidingsfonds, de Centrale Opleidingscommissie, parttime werken, het combineren van werk en privé etc. Daarnaast is het natuurlijk een ontzettend gezellige dag om met al je collega’s naar toe te gaan! Lees hierover meer op bladzijde 16.

VERENIGINGSNIEUWS

Overig nieuws Nieuwe voorzitter Tijdens de algemene ledenvergadering van afgelopen juni trad Bram Jacobs af als voorzitter. Bram was maar liefst zes jaar lang lid van het LVAG-bestuur en zette zich voor meer dan 100 procent in voor de Nederlandse aios. Daarvoor nogmaals hartelijk dank! Hij is opgevolgd door Ingrid Desar, aios interne geneeskunde en promovenda bij de medische oncologie in het UMC St Radboud te Nijme-

gen. Haar taken als secretaris zijn overgenomen door Addy van de Luijtgaarden, aios interne geneeskunde en promovendus medische oncologie. Daarnaast is Suzanne Booij, aios neurologie, geïnstalleerd als nieuw algemeen bestuurslid. Samen met de reeds zittende bestuursleden, te weten Renske Scheenstra (vicevoorzitter, aios KNO), Sjoerd Lagarde (penningmeester, aios heelkunde), Annemarie van de Berg (aios longziekten), Monika Kerckhoffs (aios interne geneeskunde) en Tessa Nizet (aios

longziekten) is het bestuur nu dus weer op volle sterkte. Met veel enthousiasme zullen we ons storten op alles wat voor aios belangrijk is! Ingrid Desar, voorzitter Addy van de Luijtgaarden, secretaris

Nieuw bestuurslid: Suzanne Booij Mijn naam is Suzanne Booij (29 jaar). Tussen 1998 en 2006 heb ik geneeskunde en Nederlands recht in Leiden gestudeerd. In 2007 ben ik in het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) begonnen aan mijn opleiding neurologie; inmiddels zit ik in mijn derde jaar. Tijdens mijn studie ben ik zeer actief geweest in het verenigingsleven en heb ik vele bestuursfuncties vervuld. Onder andere heb ik twee jaar in het bestuur van het Studenten Muziek Gezelschap Sempre Crescendo (S.M.G.) gezeten, het oudste studentenmuziekgezelschap van Nederland. Tijdens mijn coschappen heb ik twee jaar in de Leidse Co-raad gezeten, het laatste jaar als voorzitter. Binnen het bestuur van de LVAG ben ik net begonnen als algemeen bestuurslid. Met mijn achtergrond als jurist denk ik een bijdrage te kunnen leveren op het gebied van arbeidstijden en wetgeving. Daarnaast ben ik geïnteresseerd in zaken als pensioen, parttime werken etc. Ik heb erg zin in de komende tijd, wil er veel van opsteken en me inzetten voor alle aios. Suzanne Booij


3

VERENIGINGSNIEUWS

Het Opleidingsfonds is voortdurend in ‘beweging’. Hieronder het laatste nieuws.

Het Opleidingsfonds: een update Goed nieuws buitenlandstages Vanaf 2010 is het mogelijk om een stage in het buitenland te doen die gefinancierd wordt door het Opleidingsfonds! Er zijn slechts twee voorwaarden: de stage mag niet leiden tot verlenging van je totale opleidingsduur en de Medisch Specialisten Registratie Commissie (MSRC) moet akkoord gaan met het opleidingsplan. Dat laatste betekent met name dat de commissie de stage-instelling moet goedkeuren. Gelukkig is een visitatie echter niet nodig. Wil je een stage in het buitenland volgen? Zorg dan dat je het opleidingsplan ruim vóór de peildatum van 31 oktober bij de MSRC indient, want de beoordeling neemt zes tot acht weken in beslag. De LVAG stelt een lijst van instellingen op die al een keer door de MRSC goedgekeurd zijn. Zodat je makkelijk kunt zien welke stageplaatsen zeker geschikt zijn en makkelijk te regelen zijn. Uiteraard hebben we daar jouw input voor nodig! Geef daarom door waar jij een buitenlandstage liep via: [email protected]. Problemen vrije keuzejaren Binnen een aantal opleidingen is op dit moment een vrij keuzejaar mogelijk. Vaak wordt dit ingevuld met promotieonderzoek. Doordat één jaar van de promotie als oplei-

4


ding gaat tellen, duurt de combinatie van opleiding en promotieonderzoek een jaar korter; vandaar de term kortingsjaar. Alle opleidingen zijn bezig met het ontwikkelen van een nieuw opleidingsplan. Bij interne geneeskunde hebben ze daarin opgenomen dat het vrije keuzejaar komt te vervallen. In plaats daarvan volgen de aios interne geneeskunde verplicht 48 maanden algemene, interne stages en kiezen zij daarna voor een enkelvoudig profiel (aandachtsgebied) van 24 maanden of voor een meervoudig profiel van 3 x 8 maanden. Eerder was er al de mogelijkheid een ‘aandachtsgebied’ van anderhalf jaar te volgen. Aios die in het verleden een kortingsjaar aanvroegen, komen dus een half tot heel jaar opleidingstijd tekort om aan de opleidingeisen te kunnen voldoen. De meeste ziekenhuizen lossen dit intern op: aios die al zes jaar met hun opleiding bezig zijn, maar hun profiel nog moeten afmaken, worden betaald uit andere bronnen dan het Opleidingsfonds. Helaas zijn er ook ziekenhuizen die aios weigeren voor een van beide profielen, omdat ze te duur zijn. Dit kan natuurlijk niet! Ons standpunt is dat elke aios alle stages moet kunnen doen die verplicht zijn binnen een opleiding en die gefinancierd worden door het Opleidingsfonds. Het is dan aan de

aios zelf of hij/zij een wat langere periode met een aios-salaris hiervoor over heeft. Momenteel kan een kortingsjaar echter alleen worden teruggedraaid onder het mom van ‘disfunctioneren’. Ga daar in geen geval mee akkoord: dat kan je je hele carrière blijven achtervolgen... De LVAG is in overleg met het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) en de MSRC om een andere mogelijkheid te creëren waarbij de MSRC de mogelijkheid krijgt om wel verlenging van de opleiding toe te kennen maar zonder het etiket ‘disfunctioneren’. Het Opleidingsfonds als werkgever Binnen de vergoeding die het Opleidingsfonds aan het ziekenhuis voor je uitkeert, zit ook je salaris. Het ministerie van VWS geeft aan zich te oriënteren op opties om de salarissen van aios via een stichting uit te gaan betalen, zoals dat nu ook bij huisartsen in opleiding gebeurt. De LVAG is hier niet voor: de kans op goede salarisontwikkelingen wordt hierdoor kleiner en de betrokkenheid van het ziekenhuismanagement bij aios minder. De LVAG houdt je op de hoogte! Ingrid Desar, voorzitter Addy van de Luijtgaarden, secretaris

Fleur Dekker arts in opleiding en reisfanaat

Reizen en lezen daar hou ik van, niet van onduidelijke regels Speciaal voor Fleur: met de arbeidsongeschiktheidsverzekering van Movir, loopt zij hoog risico op een vrij en zorgeloos leven. Wij weten wat Fleur bezig houdt; al meer dan honderd jaar zijn wij specialist in het verzekeren van medici. Bovendien profiteren starters drie jaar lang van onze starterskorting. Zonder onduidelijke regels. Kijk op www.movir.nl of vraag ernaar bij uw adviseur.

een vrij beroep een zeker bestaan

THEMA

Aios en werkdruk – wie zorgt er Je bent arts. Je werk bestaat uit het helpen van patiënten. Daarnaast heb je wellicht een gezin, waarin ‘zorgen voor’ even belangrijk is. Je opleiding kost tijd, maar je wilt ook tijd overhouden voor je vrienden en hobby’s. Wat doe je als je niet toekomt aan leuke dingen, omdat al het andere je energie opslokt? Is het een kwestie van accepteren en zien waar het schip strandt, of kun je zelf zorgen voor een betere balans, met eventueel wat hulp? Drie coaches hierover aan het woord.

Wie zijn jullie? Annemie Schuitemaker: “In 2003 richtte ik Career & Kids B.V. op, een coachingsen loopbaanadviesbureau dat is gespecialiseerd in het begeleiden en coachen van vrouwen (en steeds meer mannen) in het met plezier en met zo weinig mogelijk stress combineren van werk en gezin. Inmiddels werken er 65 coaches in het hele land.” Annemie Schuitemaker

en effectief netwerken, maar ook samenwerken en conflicthantering.”

Desiré van Teeffelen Desiré van Teeffelen, eigenaar van Touch Training en Coaching: “Ik ben ruim twaalf jaar werkzaam als gedragstrainer en coach, maar ben ook ervaringsdeskundige, met twee zoons van zes en zeven jaar, een partner, vrienden, familie en hobby’s. Onze missie is om toegankelijke, praktijkgerichte begeleiding en trainingen te bieden die mee worden ontwikkeld door artsen. Hierdoor kunnen we specifieke trajecten bieden voor coassistenten, basisartsen, aios en specialisten.” Marleen de Bruyn (links) en Loes van der Linden

Wat voor vragen krijgen jullie zoal? Loes van der Linden en Marleen de Bruyn: “SWG Arts en Werk, LAD en VvAA bundelen sinds juli 2009 hun krachten in hét Carrièrecentrum voor Artsen. We vervullen een centrale functie voor artsen die ondersteuning vragen bij de oriëntatie op de (verdere) beroepsuitoefening. Eén plek voor advies over loopbaanzaken en voor trainingen in persoonlijk profileren, autonomie

6


Desiré van Teeffelen: “Ik ben net moeder/vader geworden en weet niet hoe ik opleiding en privé moet combineren. Ik ben wel gemotiveerd, maar wil eigenlijk drie of vier dagen werken. ‘Hoe ga ik hiermee om?’ en ‘Volgens mijn opleider besteed ik te weinig tijd aan onderzoek. Ik ben het ermee eens, maar ik krijg het niet gedaan als ik moe thuiskom. Ben ik wel geschikt?’,

THEMA

voor jou? maar ook ‘Ik moet nog drie jaar, maar vind het zwaar.’ Kan en wil ik dit wel?” Loes van der Linden: “Heb ik wel het goede specialisme gekozen? ‘Ik ben zo moe als ik thuis kom uit mijn werk, hoe houd ik wat energie over?’ en ‘Ik wil uiteindelijk medisch manager worden, maar heb ik daar wel de juiste competenties voor?’ Ook worden we benaderd door opleiders die ons vragen wat we voor aios kunnen betekenen.”

“Af en toe stilstaan bij waarmee je bezig bent kan heel waardevol zijn.” Annemie Schuitemaker: “We zien dat vrouwen vaak redeneren vanuit het gevoel ‘klem’ te zitten. Klem tussen de keuzes die ze gemaakt hebben, de waarden/normen die ons vanuit de omgeving worden opgelegd, de werkgever én de partner die niet flexibel genoeg zijn. Tel daar de slecht geregelde kinderopvang bij op en de stress is compleet. Schuldgevoelens, extreme vermoeidheid, het gevoel een slechte moeder/partner/werknemer te zijn. Het zijn allemaal redenen om aan de bel te trekken. Het kan écht anders en dat lukt ook als je weet waar je je winst uit kunt halen.”

Wat kunnen jullie aios bieden? Loes van der Linden: “We hebben een netwerk van loopbaanbegeleiders, coaches, psychologen en mediators die ervaring hebben in het begeleiden van artsen. Doordat wij een groot expertnetwerk hebben, kunnen we antwoord geven op iedere vraag. Ook kunnen wij aios helpen de regie over hun eigen leven te krijgen. Daarnaast streven we ernaar dat binnen gezondheidszorginstellingen op een gezonde manier naar o.a. de werkdruk van aios wordt gekeken. En bieden we aios tools aan om meer balans te vinden. Gevolg is dat zowel aios als opleiders open met elkaar kunnen communiceren.” Annemie Schuitemaker: “In een traject kijken we waar een vrouw staat, waar ze wil staan en wat er niet lekker loopt en dus verbeterd kan worden. Soms in een een-op-een-situatie, zeker bij een erge burn-out, maar vaak ook in een groepstraject. Want je kunt zoveel van elkaar leren. Bovendien, je openstellen in een groep maakt dat mensen grenzen verleggen en lef ontwikkelen.” Desiré van Teeffelen: “Touch biedt gerichte coachingstrajecten, begeleiding door een professionele coach met kennis van en inzicht in het medische vakgebied. Maar ook vaardigheidstrainingen in adviseren, effectief com-

municeren, beslissen, leidinggeven, timemanagement, conflicthantering, assertiviteit en solliciteren. Een bijzondere vorm van coaching die wij bieden, is wandelcoaching, om letterlijk in beweging te komen. Zo zie je meer wegen om je doel te bereiken.”

Gouden tips? Desiré van Teeffelen: “Durf jezelf mee te nemen naar je werk. En: als je loslaat, heb je beide handen vrij! Neem de tijd en durf jezelf regelmatig de volgende vragen te stellen: Heb ik plezier in wat ik doe? Heb ik zicht in wat ik goed kan en wat ik nog moet leren? Kijk ernaar, ga in gesprek met vriend/vriendin, collega, opleider, coach enzovoort. Er zijn vele anderen die met dezelfde vragen rondlopen.”

“Als je loslaat, heb je beide handen vrij.” Annemie Schuitemaker: “Maak keuzes: wat wil je écht? Als je tachtig bent, kun je de klok niet meer terugdraaien! Zoek uit wat je energie kost en vermijd die dingen; neem een werkster, maak gebruik van de secretaresse. En doe dingen die je energie geven. Neem een kop thee en laat je spreekuur tien minuten uitlopen. Dat levert een betere energiebalans op dan de hele dag maar doorgaan en uitgeteld thuiskomen. Om te onthouden: ‘Nee’ tegen een ander is ‘ja’ tegen jezelf.” Loes van der Linden: “In veel sectoren is het normaal om regelmatig een coachingstraject aan te gaan. Bij artsen gebeurt dat niet zo vaak. Af en toe stilstaan bij waarmee je bezig bent, kan heel waardevol zijn. Zeker in een wereld waar steeds meer van je gevraagd wordt; patiënten en familie steeds mondiger worden en overheid en zorgverzekeraars steeds meer eisen. Je leert daardoor veel over jezelf en maakt weer bewuste keuzes die bij jou passen!” Erna Beers Meer informatie over de coaches: Annemie Schuitemaker: careerandkids.nl Loes van der Linden: carrierecentrumvoorartsen.nl of

ccva.nl Desiré van Teeffelen: touch-coaching.nl Zie ook de advertenties in deze AIOS.


7

A

LANDELIJKE AIOSDAG VOOR AANKOMEND MEDISCH SPECIALISTEN Zaterdag 14 november 2009 - Domus Medica, Utrecht

Stel je eigen programma samen Je kunt kiezen uit de volgende workshops: • Werken als universitair medisch specialist • Werken als medisch specialist in dienstverband • Onderhandelen over een goed dienstverband • Deeltijdwerken • Werken als medisch specialist in vrij beroep: contracten & goodwill

• • • • • •

Werken als psychiater in vrij beroep Financiering in de gezondheidzorg Werken als psychiater in dienstverband Pensioenen dienstverband Kwaliteit van de beroepsuitoefening Pensioenen vrij beroep

Meld je aan op www.dejongeorde.nl/aiosdag

VERENIGINGSNIEUWS

De minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) heeft de Raad voor de Volksgezondheid en Zorg (RVZ) gevraagd een advies uit te brengen over het afschaffen van de numerus fixus van de studie geneeskunde. De numerus fixus maximeert nu de instroom van studenten geneeskunde op 2850 studenten per jaar.

LVAG tegen afschaffing numerus fixus Afschaffen ervan zou leiden tot een ruime verdubbeling van het aantal toegelaten studenten. De vraag van de minister lijkt ingegeven door de wens om de gezondheidszorg goedkoper te maken; hij verwacht dat de salarissen van medisch specialisten zullen dalen door toegenomen concurrentie op de arbeidsmarkt. De gevolgen Tijdens een rondetafelgesprek met de RVZ heeft de LVAG aangegeven tegen afschaffing van de numerus fixus te zijn. Wij denken dat afschaffing inderdaad zal leiden tot een grotere concurrentie tussen artsen: concurrentie om een plek bij een medisch-specialistische vervolgopleiding; concurrentie om een baan te bemachtigen en concurrentie om de gunst van de patiënt. Voorspellingen over het gevolg daarvan voor het salaris van artsen laten we graag over aan andere partijen, zoals de cao-partners LAD, de Orde van Medisch Specialisten en De Jonge Orde. Als LVAG vragen we aandacht voor een aantal andere consequenties. Om te beginnen denken we dat een afschaffing zal leiden tot afname van de kwaliteit van de opleiding tot arts. Er zal bijvoorbeeld een tekort aan praktische zaken, zoals onderwijsruimten en onderwijzend personeel ontstaan. Daarnaast vinden wij dat een arts in opleiding

voldoende patiënten onder supervisie moet kunnen hebben behandeld; als het aantal artsen toeneemt zal zowel het beperkte aantal patiënten en supervisoren dit bemoeilijken. Bovendien zal de werkloosheid onder artsen toenemen. Dat is niet alleen zonde van de financiële investering; het is ook oneerlijk van jonge mensen te vragen een jarenlange opleiding te volgen zonder toekomstperspectief. Tot slot houden we er rekening mee dat de professionele autonomie van de arts het soms af zal leggen tegen de drang patiënten aan zich te binden. Dat zal de patiëntenzorg geen goed doen. Wij denken dat de kosten van de opleiding zullen toenemen en dat overdiagnostiek en -behandeling de patiëntenzorg eveneens duurder zullen maken.

Wat vinden anderen? Ons standpunt om de numerus fixus niet af te schaffen werd gedeeld door de andere aanwezigen bij het rondetafelgesprek, onder meer vertegenwoordigers van de universiteiten, ziekenhuizen, beroepsverenigingen en patiëntenorganisaties. We kijken uit naar het advies van de RVZ en de reactie van de minister; als LVAG blijven we betrokken en houden we jullie op de hoogte! Addy van de Luijtgaarden, secretaris

Is het nu dan zo slecht geregeld? Uniek in Nederland is de onafhankelijke regulering van het aantal artsen door het Capaciteitsorgaan. Op basis van de voorspelde zorgbehoefte geeft zij een advies over de capaciteit van de opleiding tot arts en de vervolgopleiding tot specialist. Er is dus geen sprake van willekeur bij het vaststellen van het aantal toegelaten studenten; er wordt op een eerlijke en doelmatige manier opgeleid.


9

THEMA

Toereikende hand bij switchen en Legio onzekerheden kunnen of willen artsen niet bespreken in hun eigen instelling, zoals met een vertrouwenspersoon of P&O-manager. Voor privé- of werkgerelateerde problemen kunnen aios ook terecht bij organisaties voor detachering, werving en selectie. Bijvoorbeeld in geval van (plannen tot) switchen of stoppen met de opleiding wordt zorgvuldig gekeken naar de wensen en ambities van de aios.

Carrièrecentrum voor Artsen Sinds kort is het Carrièrecentrum voor Artsen gestart (ccva.nl of carrierecentrumvoorartsen.nl). Dit vloeit voort uit een samenwerkingsverband tussen de LAD, Bohn Stafleu van Loghum/Springer Uitgeverij, SWG Arts en Werk en VvAA. Operationeel directeur Loes van der Linden en senior consultant Marleen de Bruyn vertellen dat in het Carrièrecentrum alle ruimte bestaat voor coaching, loopbaanbegeleiding, outplacement en andere loopbaangerichte activiteiten. “Er is heel bewust voor gekozen om een nieuwe organisatie op te zetten, specifiek voor deze dienstverlening.”

Loes van der Linden benadrukt dat een goede selectie aan de poort, voordat iemand een specialistische vervolgopleiding gaat doen, het allerbelangrijkste is. Wat houdt het specialisme in? Past het bij mij als persoon? Heb ik daar de juiste competenties voor? Het Carrièrecentrum wil bewerkstelligen dat artsen nog bewustere keuzes maken en dat opleiders heel gericht kijken wie het beste bij de opleiding past. Het is gunstiger om aan het begin van je carrière de juiste keuzes te maken. De weg terug is lastiger. Maak dus bewuste keuzes, luidt hun advies.

Touch, training & coaching Op de homepage van Touch, training & coaching (touch-coaching.nl) staat een clownesk figuurtje in een chirurgenpak. Hij probeert op een nogal klungelige wijze zeven ballen in de lucht te houden. De ene hand heeft hij in zijn zak en met de andere hand houdt hij een stethoscoop vast. “We hebben een coachingstraject voor aios opgezet, getiteld Alle ballen in de lucht”, legt Desiré van Teeffelen uit over dit plaatje. “Veel aios staan onder druk, of voelen zich onder druk gezet. Ze willen alles goed doen: promotie, inhoudelijk werk, privé.” Marleen de Bruyn (links) en Loes van der Linden Waarom stoppen of switchen artsen? “In de huidige maatschappij verwachten we veel van onszelf. Er zijn ook veel keuzemogelijkheden. Het is lastig om daar een balans in te vinden. Artsen in opleiding moeten bovendien veel en onregelmatig werken en volgen een opleiding”, aldus De Bruyn. “De combinatie van werk en privé, het runnen van een gezin, hobby’s en een sociaal leven zijn voor sommigen moeilijk te verenigen”, vult Van der Linden aan. “Vooral vrouwen hebben een grote taak thuis. Zij switchen vaker naar bijvoorbeeld de huisartsgeneeskunde, omdat dat vak onder andere meer gereguleerde werktijden kent.”

10


Desiré van Teeffelen

THEMA

stoppen “Tijdens de coaching werpen we prangende vragen op, die aios met plannen om te switchen of te stoppen bezig kunnen houden: Hoe houd je alle ballen in de lucht? Moet je ze wel allemaal in de lucht houden? Wat gebeurt er als ze vallen?” Er zijn enkele redenen om te stoppen of te switchen. De arts in opleiding tot medisch specialist kan niet geschikt zijn voor de specifieke opleiding en krijgt een negatieve beoordeling. De ervaring van Van Teeffelen is dat de meeste aios die stoppen, zélf dit initiatief nemen. Ze twijfelen: heb ik het er voor over, ben ik geschikt? Vaak hebben ook veranderingen op andere vlakken plaatsgevonden, zoals gezinsuitbreiding. “Sommigen blijven toch maar een bepaald vak uitoefenen, omdat ze niet weten wat ze anders zouden kunnen of willen doen.” Touch, training & coaching kan ook van betekenis zijn voor aios die nog niet zijn gestopt of geswitcht, maar wel plannen hebben om dat te doen. “Als de opleiding niet goed loopt, kan je al contact opnemen om te reflecteren”, licht Desiré van Teeffelen toe. “Waar zitten de knelpunten en wat kan je er aan doen? Sommigen zijn heel perfectionistisch en blijven tot ’s avonds op het werk. Ze ontspannen steeds minder. Dan kan je kijken wat er nodig is om bijvoorbeeld drie keer per week om zes uur weg te gaan.”

vaste aanstelling en indien gewenst met opleidingsperspectief. De salariëring is – in tegenstelling tot de vaak heersende gedachte – minimaal conform de cao-inschaling. “Wij vinden het belangrijk dat onze interim professionals voortdurend kunnen werken aan hun persoonlijke en professionele ontwikkeling”, prijst Schiebergen haar organisatie aan. ”Daarom word je ondersteund door trainingen en/of opleidingen.” Naast eendaagse trainingen, gericht op persoonlijke vaardigheden, biedt Tempo-Team Professionals Medisch ook meerdaagse introductiecursussen, bijvoorbeeld in de bedrijfsgeneeskunde, jeugdgezondheidszorg en verpleeghuisgeneeskunde. “Ook ervaren wij”, gaat ze verder, “dat aios die zelf al een nieuwe opleidingsplaats hebben gevonden, in de tussenliggende periode via Tempo-Team Professionals Medisch aan de slag gaan.” “Daarbij proberen wij hen natuurlijk functies aan te bieden die goed aansluiten op de te volgen opleiding, om zodoende al nuttige ervaring op te kunnen doen binnen het gekozen vakgebied.” Daniël Dresden

In het voorjaar van 2010 organiseert Touch een training voor mensen die gestopt zijn met hun opleiding en zich willen heroriënteren.

Tempo-Team Professionals Medisch “Regelmatig hebben wij te maken met aios die om diverse redenen zijn gestopt met hun opleiding of dit overwegen”, vertelt senior consultant Monique Schiebergen. Wanneer je als aios worstelt met het stoppen of switchen, lijkt de drempel hoog te liggen om een bureau als Tempo-Team Professionals Medisch (tempo-team-professionals.nl) te benaderen. De ervaring van Schiebergen leert dat, als deze drempel toch genomen wordt, het detacheringsbureau een belangrijke rol kan spelen bij het heroriënteren op de arbeidsmarkt.

Monique Schiebergen

Zowel voor de aios die het gevoel hebben een verkeerde richting te hebben gekozen, als voor degenen die helemaal niet verder willen met een klinische opleiding, biedt Tempo-Team Professionals Medisch de mogelijkheid om kennis te maken met diverse andere vakgebieden. Dit kan in een tijdelijk dienstverband of via doorstroming naar een

Hét verwijspunt voor al uw

carrièrevraagstukken Past het gekozen specialisme bij uw persoonlijke kwaliteiten? Heeft u advies nodig om de balans tussen werk, opleiding en privé te vinden? Hoe gaat u om met feedback over samenwerken, persoonlijke communicatie, etc. Voor deze vragen en nog veel meer kunt u terecht bij hét Carrièrecentrum voor Artsen. t 030 670 27 90 e [email protected] i www.ccva.nl Dit initiatief wordt mogelijk gemaakt door

www.swg.nl

www.artsennet.nl/lad

www.vvaa.nl


11

De meester & De leerling PERSONALIA Frits Wijburg, 51 jaar Getrouwd, vier kinderen

Marlies Valstar, 27 jaar Samenwonend

WERKADRES AMC, afdeling Kindergeneeskunde, sinds 1994

AMC, afdeling Kindergeneeskunde, sinds augustus 2007

STUDIE 1979-1986 geneeskunde Universiteit van Amsterdam OPLEIDING 1986-1992 kindergeneeskunde AMC 1992-1994 specialisatie kinder-MDL UMCG 1996-1998 specialisatie metabole ziekten AMC PROEFSCHRIFT 1993 Mitochondrial encephalomyelopathies: diagnostic and therapeutic studies

BEWONDERT Mensen die met passie leven.

ERGERT ZICH AAN Laksheid. KLEINE GENOEGENS Ik heb er vele. Een daarvan is een fijn gesprek met een goed glas wijn.

2000-2007 geneeskunde Universiteit Leiden Nog niet

Mijn proefschrift gaat over het Sanfilippo syndroom, een zeldzame metabole stapelingsziekte De veerkracht van ouders van een kind met het Sanfilippo syndroom. Administratie en verzekeringen. Spontane acties, tennis, een glimlach bij een ziek kind.

GAAT IN TWEEDE LEVEN Precies hetzelfde doen.

Precies hetzelfde doen.

MEEST ONTSPANNENDE Zeilen met mijn vrouw en kinderen; de ACTIVITEIT ideale combinatie.

Na het werk rustig op de bank zitten. Even naar het strand.

ONHEBBELIJKHEDEN Ongeduld, drammerigheid. BESTE EIGENSCHAP Enthousiasmerend karakter.

12


Druk en flapuit. Nieuwsgierig en affiniteit met patiënten.

Wat maakt het vak kindergeneeskunde zo boeiend? Wijburg: Wat ik leuk vind aan de kindergeneeskunde is zowel de lichamelijke als de psychosociale ontwikkeling en de onderlinge verbanden. Bij kinderen kan deze normale ontwikkeling erg bedreigd worden door diverse ziekten en daardoor een enorme impact op het kind en de omgeving hebben. De interactie met het kind, het gezin, de school en vrienden maakt het beroep complex en daardoor uitdagend. Je kunt veel goed, maar ook minder goed doen. De pathosfysiologie bij kinderen is enorm spannend. In tegenstelling tot ziekten bij volwassenen gaat het niet om degeneratieve aandoeningen, maar om een heel eigen groep ziekten. Bij deze ziekten gaat het vaak om het samenspel tussen nature en nurture. Daarnaast hebben kinderen een onvoorstelbare veerkracht, wat een oppeppend effect heeft op iedereen, waaronder de dokter! Valstar: Het is voor mij een heel dynamisch vak, waarbij je zowel te maken hebt met het kind als de ouders. Bij al je handelen wordt er over je schouder meegekeken en bij onduidelijkheid wordt er meteen naar gevraagd. Iedere leeftijdsgroep vergt weer een aparte aanpak, wat het vak erg leuk maakt. En deze patiëntgroep heeft nog een héél leven voor zich. Wat is over tien jaar de belangrijkste ontwikkeling in de kindergeneeskunde? Wijburg: Deze ontwikkelingen komen onherroepelijk uit de genetica. Aangezien de afwijkingen bij kinderen niet degeneratief zijn, maar veelal mede een erfelijke basis hebben, verwacht ik hier veel van. Hierdoor zullen we veel leren van de oorzaken van de ziekten en een beter begrip krijgen in hoe we deze ziekten kunnen gaan behandelen. Valstar: Een van de belangrijke ontwikkelingen is, denk ik, dat preventie een grotere rol gaat spelen. Zo zullen er meer en betere programma’s ter voorkoming van overgewicht en diabetes komen en zal de hielprikscreening nog verder worden uitgebreid. Daarnaast hoop ik dat er met bepaalde nieuwe behandelmethoden goede vorderingen worden gemaakt. Zo hebben we onze zinnen gezet op de gentherapie. Die zou uitkomst moeten bieden voor de behandeling van diverse ernstige, tot op heden onbehandelbare, aandoeningen. Onderzoek, onderwijs of patiëntenzorg? Wijburg: Voor mij is het allerbelangrijkste de patiëntenzorg, aangezien dit de raison d’être van de dokter en het ziekenhuis is. Daarnaast is onderzoek en onderwijs wel essentieel om de geneeskunde ‘beter’ te maken, waarbij de academie de ‘werkplaats’ is voor dit proces. Valstar: Alle drie vind ik eigenlijk even belangrijk en even leuk. Natuurlijk is het de patiëntenzorg waarvoor

ik dit vak gekozen hebt. Op dit moment geef ik naast mijn onderzoekswerkzaamheden af en toe onderwijs en is patiëntenzorg een zeer belangrijk onderdeel van mijn werk. Dit is de ideale mix en zo kan ik door het onderzoek mogelijk iets aan de wetenschap bijdragen.

&

Hoe omschrijft u uw assistententijd? Wijburg: Een geweldige tijd, waarbij ik als een ‘spons’ kennis, ervaringen en wetenschap tot mij nam! In die tijd waren er geen reguliere werkweken of 360-gradenbeoordelingen, maar het oude meester-gezelmodel, waar je heel veel van kon leren. Daarnaast was het bij tijd en wijle ook heerlijk om niet de volledige verantwoordelijkheid te dragen. De diverse stages maakten het vak ook uitdagend. Net als je dacht het allemaal onder de knie te hebben, begon je weer op een andere afdeling. Daar moest je weer helemaal opnieuw beginnen. Valstar: Na mijn studie ben ik meteen met mijn promotieonderzoek begonnen, dus deze vraag is lastig te beantwoorden. Maar ik kijk er naar uit. Hoe omschrijft u de ander? Wijburg: Marlies is een zeer goede onderzoeker met een groot hart voor de patiënt. Ze doet onderzoek naar de meest complexe patiëntenpopulatie binnen de groep van metabole ziekten. Zij heeft een communicatief talent om kinderen en hun ouders vertrouwen te geven; is een goede researcher en harde werkster. Daarom mag ze hier eigenlijk nooit weg. Valstar: Hij is een intelligente en sociale man, die patiënten zeer goed aanvoelt. Hij kan de familie geruststellen, zaken goed uitleggen. Hij is een uitstekende en enthousiasmerende begeleider. Daarnaast heeft hij allerlei levenslessen. De levensles van de afgelopen tijd is: “Het draait alleen maar om geluk en liefde.” Hoe ziet de ideale leerling resp. meester eruit? Wijburg: De ideale leerling heeft passie, is nieuwsgierig, kritisch en frustratietolerant. En hij/zij moet op ‘correcte’ wijze aan de stoelpoten van de meester zagen. Open communiceren met elkaar is essentieel. De ideale meester daarentegen moet flexibel zijn, vrijheid bieden en zijn coaching aanpassen aan zijn leerling. De leerling hoeft niet meer aan de hand te worden meegenomen, maar wel aan de ‘pink’. Valstar: Als leerling moet je het overzicht houden en je ideeën ten aanzien van het onderzoek aandragen. De meester heeft een motiverende en sturende rol. Af en toe zeggen dat het goed komt, is ook belangrijk. Robert Minnee


13

BIJTANKEN

… met Marcel Nijland Op een terras aan de voet van de Martinitoren in Groningen, de stad waarin hij geneeskunde studeerde en nu als internist in opleiding werkt, vertelt Marcel Nijland over zijn ambities als arts en zijn favoriete sport, bergbeklimmen.

Hoewel arts worden niet Marcel (28 jaar) zijn eerste keuze was (hij solliciteerde eerst bij de Genie en keek rond bij scheikunde), heeft hij het nu wel naar zijn zin als aios interne geneeskunde. “Ik vind het vak echt leuk, vooral omdat er veel (patho)fysiologie bij komt kijken en je veel moet denken en puzzelen.” Na zijn artsexamen werkte Marcel verscheidene jaren in het ziekenhuis in Almelo, eerst als agnio, later als aios. Vanaf juni vervolgt hij zijn opleiding in het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG). Hoewel hij inmiddels in het vierde jaar van de opleiding is beland, heeft hij nog geen keuze kunnen maken voor een subspecialisme. “Eigenlijk vind ik alle aandachtsgebieden interessant. Ik zou ook graag onderzoek willen doen, maar weet nog niet bij welke vakgroep. Binnenkort ga ik eens met de opleider praten over de profielen.” Sporten Marcel heeft altijd veel gesport. “Van mijn vijfde tot mijn zestiende heb ik heel fanatiek gezwommen. Ik zwom drie kilometer per dag, zeg maar 150 baantjes per training; dat werd op een gegeven moment ‘gewoon’ saai en daardoor raakte ik mijn motivatie kwijt. Toen ben ik aan atletiek gaan doen; ik liep de 800 en 1500 meter, dat ging heel redelijk. Maar als je wat

14


laat instapt in een sport, dan haal je nooit meer het maximale eruit.” Marcel vertelt hoe hij uiteindelijk aan bergsport is gaan doen. “Met mijn ouders, broer en zus kampeerde ik altijd veel, voornamelijk in Scandinavië. Op een gegeven moment, toen ik ongeveer zestien jaar oud was, zijn we een paar keer naar Oostenrijk geweest en daar ben ik met mijn vader gaan wandelen. Omdat we dan soms bij gletsjers of sneeuwvelden aankwamen, waar we eigenlijk niet op verantwoorde wijze over konden, hebben we samen een cursus gedaan. Daarna heb ik meer cursussen gevolgd, onder meer in de Alpen. Maar echt begonnen met klimmen ben ik hier in Groningen, tijdens mijn studie. Bij de studenten-klimvereniging vond ik gelijkgestemden, die meer en minder ervaring hadden dan ik, waardoor ik steeds beter leerde klimmen.”

“Links, rechts of rechtdoor, dat zijn de keuzes die je hebt.” Dit leerproces was niet zonder risico, bekent hij: “Als je dingen niet weet, kun je je er ook niet druk over maken. Pas achteraf merk je dat je dingen fout hebt gedaan, bijvoorbeeld bij een slechte weersvoorspelling toch de berg opgaan of abseilen over een touw dat eigenlijk door had kunnen branden.” Ook met meer ervaring blijft het soms lastig. “Vanaf driehonderd meter afstand lijkt een berg heel overzichtelijk, maar ben je eenmaal aan het klimmen, dan heb je helemaal geen oriëntatie meer. En dan maak je wel eens foutjes, en nog steeds. Gelukkig ben ik me nu meer bewust van mijn fouten.”

Trainen Momenteel traint Marcel drie keer per week op de klimmuur; verder loopt hij hard en ‘zit’ hij op de racefiets. Toen hij in Almelo werkte, trainde hij minder vaak, maar toen was hij veel reistijd kwijt, naast lange werkdagen, om bij zijn vriendin te zijn, met wie hij nu in Groningen samenwoont. Zo’n acht keer per jaar gaat hij privé of met de studentenvereniging op klimweekend in België of Duitsland. Daarnaast klimt hij drie keer per jaar in de

aanzienlijke val van ruim tachtig meter heeft gemaakt en daarbij gering letsel opliep. Wat trekt Marcel eigenlijk zo aan in de bergsport? “Als je aan het klimmen bent, dan vergeet je de rest. Je bent echt op z’n tweeën aangewezen en hebt eigenlijk alleen maar tijd voor jezelf en je klimpartner; de rest doet er op dat moment even niet toe. Natuurlijk is het ook afzien, maar dat weet je. Je zoekt je eigen grenzen op.”

“Als je aan het klimmen bent, dan vergeet je de rest.” Alpen. Meestal gaat hij op pad met een vaste klimpartner. “Je zoekt de partner die bij je past. Soms zit je drie weken met elkaar ‘opgescheept’. Ik heb ook wel partners gehad met wie ik knallende ruzie heb gehad.” Links, rechts of rechtdoor Volgens Marcel zijn er heel veel bergquotes. “Helaas is er nog geen van mijzelf aangeslagen!”, lacht hij. ‘Links, rechts of rechtdoor, dat zijn de keuzes die je hebt’ is zo’n gevleugelde uitspraak. Marcel legt uit: “Vaak is omhoog de enige optie; als je een moeilijke route klimt en je bent eenmaal op de top, dan is de afdaling vaak eenvoudiger dan wanneer je halverwege de klim omkeert. Meestal klimmen we met z’n tweeën, kop over kop. Op gletsjers kan dat vervelend zijn; als een van beiden in een spleet valt, heb je ook maar een iemand die het op kan vangen. De angst om te vallen wisselt; dat heeft met je gevoel op dat moment te maken. Soms heb je een overwinningsgevoel; bij guur weer kan het horen rommelen van onweer in de verte de sfeer erg drukken.”

Klimmen is relativerend Over de combinatie met zijn werk als arts zegt hij: “In het dagelijks leven is alles heel veilig. Je kunt best spannende beslissingen nemen, maar het zijn nooit beslissingen over jezelf, waar je jezelf mee kunt ‘schaden’. Het klimmen werkt voor mij relativerend.” Hoewel het bergbeklimmen dus belangrijk is voor Marcel heeft hij nooit sportarts willen worden en hoeft hij ook niet zonodig expeditiearts te worden: “Ik zou er niet maanden voor op pad willen zijn. Bovendien, als ik aan een expeditie meedoe, wil ik ook op de top staan en niet in het dal als begeleiding aanwezig zijn.” Janine Nuver

Afgezien van wat blessures aan onder andere pols en knie heeft Marcel zelf gelukkig geen grote ongelukken gehad, hoewel zijn vaste klimpartner recent nog een


15

VERENIGINGSNIEUWS

Na het succes van de afgelopen jaren organiseren de LVAG, het College voor Beroepen en Opleidingen in de Gezondheidszorg (CBOG) en het Centraal College Medische Specialismen (CCMS) op 23 september 2009 het opleidingssymposium Teach the aios, doelbewust werken aan je opleiding.

Symposium Doelbewust werken aan je opleiding De nieuwe opleidingsstructuur vraagt een grotere verantwoorde-

lijkheid van aios voor de eigen opleiding. Bovendien zijn er steeds

meer mogelijkheden om een deel van je opleiding naar eigen interes-

Programma Teach the aios Dagvoorzitter: Arie Kruseman, voorzitter KNMG 08.30 uur Ontvangst 09.15 uur Opening Ingrid Desar, voorzitter LVAG en aios interne geneeskunde 09.20 uur Centrale Opleidingscommissie (COC) Rijk Gans, voorzitter werkgroep Modernisering CCMS en internist Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG) 09.40 uur Opleiding in de Etalage Joep Dörr, voorzitter Bestuurlijk Overleg Lichtvoetige Structuur (BOLS) en gynaecoloog Medisch Centrum Haaglanden Tessa Nizet, aios pulmonologie 10.00 uur Best practices; opleidingsinitiatieven 10.30 uur Pauze 11.00 uur Parallelsessies – eerste ronde 12.30 uur Lunch 14.00 uur Parallelsessies – tweede ronde 16.00 uur Alles wat een aios over het Opleidingsfonds wil weten met medewerking van het ministerie van Volksgezondheid, Wetenschap en Sport (VWS), de Medisch Specialisten Registratie Commissie (MSRC) en het CBOG* 17.00 uur Uitreiking beste opleidingsinitiatief en afsluiting 17.15 uur Borrel

Parallelsessies Sessie 1 Opleiden van coassistenten Klarke Boor aios gynaecologie, VU medisch centrum (VUmc) Pim Theunissen, aios gynaecologie, Medisch Centrum Alkmaar (MCA) Sessie 2 Balanceren tussen opleiding, werk en privé Corry den Rooyen, projectmedewerker CCMS Sessie 3 Parttime werken als aios Ingrid Desar, voorzitter LVAG en aios interne geneeskunde Sessie 4 Onderhandelen met je opleider/omgaan met conflicten Fedde Scheele, voorzitter Vaart in Innovatie VervolgOpleidingen (In VIVO) en gynaecoloog Sint Lucas Andreas Ziekenhuis (SLAZ) Sessie 5 Ontwerp je Persoonlijk OntwikkelingsPlan Edith ter Braak, internist-endocrinoloog, hoogleraar Medisch Onderwijs, plv. opleider Universitair Medisch Centrum Utrecht (UMCU) Marie-Elise Wiesman, aios kindergeneeskunde Locatie Domus Medica, Mercatorlaan 1200, 3528 BL Utrecht Kosten 30,- euro per persoon, inclusief lunch en borrel Inschrijven lvag.nl

16


VERENIGINGSNIEUWS

se en behoeftes in te vullen. Het is, zowel voor de beginnende aios als voor degene die al wat verder is, belangrijk om zich hiervan bewust te zijn. Tijdens het symposium Teach the aios hoor je hoe je als aios de kwaliteit van je opleiding kunt bewaken; hoe je die ene stage bemachtigt en wat er nu wel en niet mogelijk is met financiering uit het Opleidingsfonds. Zelf een vraag stellen aan de experts? Kijk dan op lvag.nl! Ook besteden we aandacht aan de balans tussen opleiding, werk en privé en de mogelijkheden om parttime te werken.

Wat is het beste opleidingsinitiatief van 2009? Voor het derde achtereenvolgende jaar kiezen aios tijdens het symposium Teach the aios het beste opleidingsinitiatief van het jaar. De vernieuwing van de opleidingen leeft: dit jaar zijn maar liefst 24 inzendingen binnengekomen. Wij willen met deze verkiezing de uitwisseling van initiatieven bevorderen. De vier beste initiatieven worden tijdens het symposium gepresenteerd.

Renske Scheenstra, vicevoorzitter Addy van de Luijtgaarden, secretaris * Aan het eind van de dag is er ruimte om vragen te stellen aan een panel bestaande uit delegaties van het ministerie van VWS, de MSRC en het CBOG. Je vraag of vragen moet je van tevoren indienen via lvag.nl. We maken een selectie uit de ingezonden vragen; deze zullen tijdens het symposium behandeld worden.

Alle vacatures voor a(n)ios in één overzicht? Check daarvoor de website van de LVAG. Vacatures – ook voor opleidingsplekken – zijn helder per specialisme ingedeeld.

Actuele vacatures voor a(n)ios? lvag.nl! Ben je bijna klaar met je opleiding en op zoek naar vacatures in jouw vakgebied? Of ben je anios en juist op zoek naar een opleidingsplaats? Bezoek dan lvag.nl voor de meest actuele vacatures.


17

VERENIGINGSNIEUWS

Dit jaar zal voor het eerst een prijs uitgereikt worden voor de beste aios-opleiding van Nederland, De Opleidingsprijs 2009! Deze prijs is geïnitieerd door De Jonge Orde en de LVAG en wordt ondersteund door het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS). De prijs is bedoeld om kwalitatief goede opleidingen te onderscheiden, zowel financieel als met een award.

Meld jouw opleiding aan voor De Opleidingsprijs 2009! De financiële onderscheiding kan aangewend worden voor opleidingsgerelateerde initiatieven of andere investeringen (bijvoorbeeld in het kader van de modernisering). De LVAG en De Jonge Orde zijn op zoek naar dé opleiding die past in de huidige tijdgeest van ‘prikkelend’ onderwijs, een veilig opleidingsklimaat en een ‘gezond’ rooster. Als je

denkt dat jouw opleiding als rolmodel dient voor heel Nederland, ga dan naar opleidingsprijs.nl, vul het aanmeldingsformulier in en vermeld je motivatie. Onder de inzenders verloten we drie jaarabonnementen op het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde (NtvG). De prijs zal worden uitgereikt op de Aois-dag, op 14 november in Domus Medica.

Namens de LVAG, Renske Scheenstra, vicevoorzitter Addy van de Luitgaarden, secretaris Namens de Jonge Orde, Esther Verstraete, vicevoorzitter Jorg de Bruin, secretaris

Hoofdredacteur m/v gezocht AIOS is het tijdschrift voor alle artsen in opleiding tot medisch specialist in Nederland. Het kwartaalblad van de LVAG besteedt aandacht aan onderwerpen die alle aios aangaan: arbeidsomstandigheden, opleiding, rechtspositie en onderzoek. Over deze onderwerpen schrijven de bestuursleden van de LVAG. Daarnaast is er een redactie van enthousiaste aios, die elk nummer artikelen schrijven tot lering ende vermaak. Interviews, columns, themaartikelen, het komt allemaal aan bod. De redactie bestaat uit zes redacteuren, een hoofdredacteur en een eindredacteur. Deze laatste coördineert de totstandkoming van het tijdschrift en bewaakt de productiestroom en de deadlines. Hij of zij is ook verantwoor-

18


delijk voor de juistheid en foutloosheid van een uitgave. Taken: Als hoofdredacteur geef je leiding aan de redacteuren en de eindredacteur. De hoofdredacteur en redacteuren werken allen op vrijwillige basis (onkosten worden vergoed). Je zet het beleid uit voor het blad, zoveel mogelijk samen met de redactie. Je bepaalt welke artikelen worden geplaatst. Ook beoordeel je de artikelen op (medisch-)inhoudelijke correctheid. Vier maal per jaar zit je de redactievergadering in Utrecht voor. Je schrijft zoveel mogelijk zelf mee aan het blad. Je bepaalt samen met de redactie de onderwerpen voor de verschillende aankomende nummers. Daarnaast onderhoud je contact met de eindredacteur. De werkbelasting verloopt in pieken,

gezien het feit dat het tijdschrift vier keer per jaar verschijnt. Reken op vier keer ca. veertig uur per jaar. Profiel: je bent een enthousiaste arts met schrijfervaring, die zijn/haar gedachten helder kan verwoorden en inspirerend leiding kan geven aan een groep gedreven collegae. Een vlotte schrijfstijl is een must, evenals een sociaal karakter. Tot slot is een dosis humor een pré, gezien de ongedwongen sfeer waarin de redactie altijd vergadert. Interesse? Mail vóór 1 november je sollicitatiebrief met cv naar [email protected]. Meer informatie? Neem dan contact op met Erna Beers, hoofdredacteur, via [email protected].

VERENIGINGSNIEUWS

Voor sommigen duurt het nog jaren, voor anderen is het daadwerkelijk bijna zover: het werken als geregistreerd medisch specialist. Het moment waar je al die jaren, soms wat meer dan anders, naar hebt verlangd. Het zoeken naar een vaste baan is begonnen en wellicht heb je binnenkort al je eerste sollicitaties...

Werken als medisch specialist... Hoewel sommige aios al precies weten dat ze nooit (meer) academisch of perifeer willen werken, heeft een groot aantal nog helemaal geen idee. Dat komt deels voort uit onwetendheid; wat zijn bijvoorbeeld de verschillen tussen de cao’s, het inkomen en (bijkomende) werkzaamheden, wat houdt een maatschapsovereenkomst in en wat is goodwill? En welke argumenten kun je gebruiken tijdens de onderhandeling over je contract? Tijdens de opleiding tot medisch specialist wordt nauwelijks tot geen aandacht besteed aan dit soort prangende vragen ter voorbereiding op je toekomst als medisch specialist.

Aios-dag Op de Aios-dagen die twee keer per jaar georganiseerd worden door de Orde van Medisch Specialisten in samenwerking met de LVAG en De Jonge Orde kun je jezelf goed voorbereiden op en laten informeren over het werk als medisch specialist. Dienstverband of maatschap? Een geregistreerd medisch specialist kan werkzaam zijn in een universitair medisch centrum, in een perifeer ziekenhuis (in dienstverband of in een maatschap) of in een zelfstandig behandelcentrum (ZBC) . Dienstverband De voordelen van werken in dienstverband omvatten met name de

secundaire arbeidsomstandigheden. Zo zijn de sociale verzekeringswetgeving (loon tijdens ziekte, ouderschapsverlof, mogelijkheid tot parttime werken, Werkloosheidswet (WW) etc.) en werknemersrechten in de cao vastgelegd. Als nadeel wordt over het algemeen genoemd dat er een relatie werknemer-werkgever is en dat er na indiensttreding een redelijk vastomlijnd inkomen is. Maatschap Bij een maatschap daarentegen, wordt de winst gedeeld: “Een maatschap is een overeenkomst, waarbij twee of meerdere personen zich verbinden om iets in gemeenschap te brengen met het oogmerk om daaruit het ontstane voordeel met elkaar te delen.”1 Een maatschap is een mondelinge of schriftelijke overeenkomst en is gericht op duurzame samenwerking. Doel is gemeenschappelijk (vermogensrechtelijk) voordeel te behalen waarbij men arbeid, goederen, goodwill en kennis inbrengt. Bestaat een maatschap uit bijvoorbeeld twee personen en je wilt als derde maat toetreden (of een plaats binnen de maatschap overnemen), dan zul je een toetredingssom (of overnamesom) voor de goodwill (geldwaarde voor de goede naam van de zaak) moeten betalen.

ties (kwaliteit en productie) en het inkomen. Wat de inkomensbelasting betreft biedt de maatschap ook voordelen, omdat iedere maat als een zelfstandig ondernemer in het kader van de inkomensbelasting recht heeft op de zogenaamde zelfstandigenaftrek. Het belangrijkste nadeel is dat als de productie afneemt, dan ook het inkomen daalt. Daarnaast heb je als starter veel kosten. Komende Aios-dag Op de eerstkomende Aios-dag op 14 november (in Domus Medica) kun je terecht voor informatie over goodwill, salariëring en tips bij het sluiten van een contract als medisch specialist in een vrij beroep, in een maatschap of in dienstverband. We laten je zien welke keuzes en mogelijkheden je hebt daar waar het gaat om solliciteren. Inschrijven kan online via dejongeorde.nl. Renske Scheenstra, vicevoorzitter Bron 1. Burgerlijk Wetboek, boek 7A artikel 1655

Het voordeel is met name de vrijheid en de stimulans vanwege de relatie tussen de geleverde presta-


19

THEMA

Help! Beginnend specialist zoekt Eindelijk heb je die opleidingsplaats. In het begin is het nog spannend (ze kunnen je nog ontslaan), maar al tamelijk snel voel je je een stuk zekerder. Je weet wat er van je verwacht wordt, je mag leuke stages lopen, en langzamerhand krijg je steeds meer verantwoordelijkheden. En dan, opeens, ben je de oudste assistent…

Je hebt indertijd een opleidingsplaats geregeld, dus een baan als medisch specialist krijg je ook wel voor elkaar. Gestrest doorzoek je alle kranten en vacaturesites, maar hoe vind je een baan als medisch specialist? Dat er vacatures in kranten en op sites staan, betekent niet dat dit de beste manier is om je eerste ‘echte’ baan te vinden. Hoe te zoeken? Er zijn een aantal bureaus en websites gespecialiseerd in vacatures voor medisch specialisten. Je kan bijvoorbeeld een baan zoeken via internet, maar je kan ook via een intermediair een nieuwe werkplek zoeken. Afhankelijk van welke specialisatie je hebt, zijn de verschillende instanties meer of minder geschikt. Een beginnend specialist in een van de ‘grote’ vakken wordt overspoeld met verschillende, leuke opties. Wat dacht je van psychiater op Aruba? Banen in de ‘kleine’ vakken zijn minder makkelijk te vinden. Zoeken via Medische Banenbank De Medische Banenbank (medischebanenbank.nl) is een goede manier om via internet een baan te zoeken. Deze website is ongeveer anderhalf jaar geleden opgezet door Springer en Bohn Stafleu van Loghum, onder andere uitgever van MedNet en het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde (NtvG). De filosofie achter deze website is dat een werkzoekende arts een compleet overzicht van actuele vacatures krijgt en binnen drie muisklikken bij ‘werk’ uit kan komen. Alle vacatures die in de tijdschriften van deze uitgevers staan, staan ook op deze site. Daarnaast worden een groot deel van de vacatures van academische ziekenhuizen, samenwerkende topklinische ziekenhuizen en instellingen gepresenteerd, én de vacatures van SWG, BKV en Tempo-Team. Oftewel, hier vind je banen voor alle artsen (van basisarts tot medisch specialist), onderzoeksbanen en opleidingsplekken. Een voordeel van deze site is dat je je laagdrempelig kunt oriënteren op de mogelijkheden. Er is namelijk een zoekfunctie op specialisa-

20


tie en regio. Danny van den IJssel van beide uitgeverijen meldt enthousiast dat binnenkort de vacatures ook op de LVAG-website zijn te vinden.

“Lekker fantaseren met de Medische Banenbank.” Het verschil tussen de Medische Banenbank en een intermediair is dat je, wanneer je zoekt via de Medische Banenbank, je zelf contact met de werkgever moet leggen. Een intermediair heeft al connecties met mogelijke werkgevers, en kan jou weer met hen in contact brengen. Werk bij Asklepios Search Een voorbeeld van een intermediair is Asklepios Search (asklepiossearch.nl). Dit bureau richt zich meer op de persoonlijke groei van de werkzoekende arts en medisch specialist.

Drs. Brunnekreeft Natuurlijk bemiddelt Asklepios Search ook voor werkgevers. Directeur drs. Brunnekreeft vertelt: “Onze kracht zit in de focus op persoonlijke begeleiding, in de vorm

THEMA

baan van de intake, het introduceren bij de werkgever en advisering bij de (financiële) onderhandelingen rond de aanstelling. Wij weten namelijk wat er bij de aanstaande werkgever speelt en wat de arts belangrijk vindt.” Oftewel, dit bemiddelingsbureau begeleidt werkzoekende artsen naar een baan. Dit kan gaan om een vast

een baan in het Academisch Medisch Centrum in Amsterdam (AMC); op de site van de intermediair kan ik geen vacature vinden. Betekent dit dat intermediairs misschien minder geschikt zijn voor een werkzoekende, aanstaande medisch specialist? Deze kleine n=1-trial bewijst alleen dat ik zelf een ander specialisme had moeten kiezen. Dan had ik immers op Aruba kunnen werken.

“Persoonlijke begeleiding door Asklepios Search.”

Evengoed, het is wel belangrijk om zelf goed te bedenken wat je precies wilt in een baan als medisch specialist (of je laat je daarbij helpen door een bureau). Academisch, of een klein ziekenhuis? Fulltime of parttime? Vast of tijdelijk, om werkervaring op te doen? Of misschien toch ander werk…? Een bemiddelingsbureau kan

contract, maar ook om tijdelijk werk om ervaring op te doen als je net klaar bent met je specialisatie. Naast werk voor specialisten (met name psychiaters, specialisten ouderengeneeskunde, bedrijfs- en verzekeringsartsen worden gevraagd en andere grote vakken zoals interne geneeskunde, chirurgie en heelkunde) is er veel werk voor basisartsen. Vooral als je enigszins twijfelt aan de keuzes die je hebt gemaakt, is dit bureau een aanrader. Brunnekreeft: “We begeleiden ook switchers, artsen die misschien toch een andere richting op zouden willen dan de richting waar ze oorspronkelijk voor gekozen hebben. Voor deze artsen hebben wij een persoonlijk begeleidingstraject.” Word geen klinisch geneticus… Zelf word ik klinisch geneticus, dus heb ik beide websites uitgeprobeerd. Via de Medische Banenbank vind ik

“Geen werk voor klinisch genetici?” je helpen kiezen; als je een website gebruikt zal je zelf keuzes moeten maken. Maar voor de aanstaande klinisch genetici onder ons: ik vond de meeste vacatures op de website van de beroepsvereniging. Mijn specialisme is zó klein, dat er blijkbaar geen vacatures in andere media geplaatst hoeven te worden. Saskia Bulk

Problemen op of vragen over je werk en/of opleiding? De LVAG vertegenwoordigt aios en anios in verschillende gremia. Hierdoor zijn wij in staat problemen waar je op je werk en/of tijdens je opleiding tegenaan loopt, bij de juiste personen aan te kaarten. Heb je vragen over of problemen op één of meerdere van onderstaande gebieden? • • • • •

werktijden en regelgeving (bijvoorbeeld: parttime werken en zwangerschapsverlof); opleidingsfonds en toewijzing van opleidingsplaatsen; problemen tijdens de opleiding en/of met de opleider; regelgeving van medisch specialistische vervolgopleidingen; de vernieuwde opleidingsplannen en kwaliteitsindicatoren van opleidingen.

Neem dan contact op met een van de leden van het dagelijks bestuur of ons secretariaat: per telefoon (030) 670 27 05 of per e-mail [email protected].


21

Kortingsbon Touch, training & coaching Vraag je jezelf weleens het volgende af: • Hoe ga ik om met mijn verantwoordelijkheden als aios? • Hoe ga ik om met kritiek van mijn supervisoren en opleiders? • Heb ik wel het goede vak gekozen? • Hoe kom ik aan een opleidingsplaats? • Hoe houd ik een goede balans tussen werk en privé? Touch, training en coaching kan je op weg helpen deze vragen te beantwoorden.

Korting Deze bon geeft je recht op 10 procent korting op ons standaard-coachingstarief. In een eerste kennismakingsgesprek stemmen we in een half uur jouw vraag en ons aanbod af. Indien je niet verder wilt gaan, is het gesprek kosteloos. Ga je verder met het coachingstraject, dan ontvang je 10 procent korting op de gesprekken. Info/aanmelden Meer informatie? Neem dan contact op met Desiré van Teeffelen, tel. (06) 55 75 5299 of e-mail [email protected]. Direct aanmelden? Dat kan via touch-coaching.nl.

Gratis cv-check via SWG Is je cv volledig? Is alles wat je vermeldt relevant voor de vacature of opleidingsplaats? En ondersteunt de lay-out de inhoud?

Wil je persoonlijk feedback, zowel qua inhoud als lay-out? Stuur dan je cv op en SWG neemt contact met je op! Ga

daarvoor snel naar: http://swg.artsennet.nl/cv-check.htm.

Volgorde curriculum vitae 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.

personalia/persoonlijke gegevens; opleidingen en cursussen: studie, diploma’s en plaats, geef ook aan of je de opleiding wel of niet hebt afgerond; (medische) werkervaring: kernachtige omschrijving van werkzaamheden, verantwoordelijkheden en successen; coschappen; evt. wetenschappelijke ervaring; nevenactiviteiten: andere niet betaalde ervaring (vrijwilligerswerk), bestuurlijke/organisatorische ervaring. Criterium voor het wel of niet opnemen hiervan is de relevantie van de ervaring voor de functie waarnaar je solliciteert; publicaties: werk met een basis-cv en spits deze telkens toe op een vacature/werkgever; vaardigheden: bijvoorbeeld talen, rijbewijs, computerprogramma’s (medisch) evt. referenties.

Bron: SWG via medischebanenbank.nl

22


Reïntegratie, loopbaanadvies en coaching voor vrouwendie werk en gezin combineren!

Heeft u als werkende moeder behoefte aan ondersteuning in de vorm van: t -PPQCBBOBEWJFT t 0VUQMBDFNFOU t 3FÕOUFHSBUJF PPL *30T t 8PSLTIPQ XFSL FO HF[JO DPNCJOFSFO $BSFFS ,JET JT FFO MBOEFMJKL XFSLFOE CVSFBV EBU [JDI SJDIU PQ IFU CFHFMFJEFO WBO WSPVXFO EJF XFSL FO HF[JO DPNCJOFSFO 6JUHBOHTQVOU IJFSCJK JT EF TBNFOIBOH UVTTFO EF QFSTPPOMJKLIFJE WBO EF WSPVX IBBS XFSL FO QSJWÏPNTUBOEJHIFEFO $BSFFS ,JET #7 XFSLU NFU NFFS EBO WSPVXFMJKLF DPBDIFT EJF [FMG PPL FSWBSJOH IFCCFO JO IFU DPNCJOFSFO WBO XFSL FO HF[JO 8JMU V NFFS JOGPSNBUJF OFFN EBO DPOUBDU PQ NFU "OOFNJF 4DIVJUFNBLFS HSBUJT PG JOGP!DBSFFSBOELJETOM

4OFFL &NNFMPPSE "MNFSF /VOTQFFU )JMWFSTVN "NFSTGPPSU /JKNFHFO "SOIFN

.FFS JOGPSNBUJF LVOU V WJOEFO PQ PO[F TJUF www.careerandkids.nl

6USFDIU .BBTUSJDIU #JMUIPWFO 5JFM

$BSFFS ,JET %PSQTTUSBBU t ,$ 4DIPPOSFXPFSE 5 t * XXXDBSFFSBOELJETOM

'EZOND VERSTAND VAN MENSENWERK

(FMEFSNBMTFO "NTUFMWFFO "NTUFSEBN 8PFSEFO "MQIFO BE 3JKO %FO )BBH 7FOMP %PSESFDIU %FO #PTDI 5JMCVSH &JOEIPWFO

!3+,%0)/3 3%!2#(

Tempo-Team Professionals Medisch s 2UIM JAAR ERVARING IN DE KLINISCHE EN SOCIALE GENEESKUNDE s 4OONAANGEVENDE KLANTENPORTEFEUILLE VAN OA ACADEMISCHE ZIEKENHUIZEN FARMACEUTEN OVERHEDEN ARBODIENSTEN EN ORGANISATIES IN DE JEUGD EN GEESTELIJKE GEZONDHEIDSZORG s 6ASTE BANEN EN INTERIM OPDRACHTEN DOOR HEEL .EDERLAND s 6OOR ZOWEL BEGINNENDE BASISARTSEN ALS ERVAREN ARTSEN EN

)NTERMEDIAIR VOOR -EDISCH 3PECIALISTEN 0ERSOONLIJK EN "ETROKKEN

SPECIALISTEN s $IVERSE BANEN MET UITZICHT OP OPLEIDINGSPLAATS s "REED AANBOD OPLEIDINGEN EN TRAININGEN s 3ALARIÑRING CONFORM INSCHALING OPDRACHTGEVERS -EER WETEN +IJK OP ONZE SITE OF BEL www.tempo-team-professionals.nl De slimste weg naar resultaat.

t. 070 - 35 20 237 e. [email protected] www.asklepiossearch.nl

INGEZONDEN

Klaar! En wat nu? Welke spelregels zijn er als je (bijna) klaar bent met je opleiding? In dit artikel lees je meer daarover.

Het Centraal College Medische Specialismen (CCMS) heeft regels vastgesteld voor het registreren als specialist. Binnen drie maanden na het afronden van je opleiding moet je een verzoek tot registratie indienen bij de Medisch Specialisten Registratie Commissie (MSRC). Daarbij moet je o.a. de verklaring van je opleider over de voltooiing van je opleiding (C-formulier) overleggen. En ben je het registratietarief verschuldigd. Is alles in orde, dan is de ingangsdatum van de registratie de dag nadat je klaar bent met je opleiding. Vanaf die dag mag je je medisch specialist noemen en de specialistentitel voeren. De datum van registratie is van belang voor het recht op een specialistensalaris, je pensioenrechten als specialist etc. Ben je te laat, dan zal de registratie niet aansluiten op de einddatum van je opleiding, maar ingaan op de datum waarop je het verzoek bij de MSRC hebt ingediend. Herregistratie In Nederland kennen we een zogenaamde periodieke registratie. Dat betekent dat je als medisch specialist maximaal vijf jaar bent ingeschreven. Aansluitende herregistratie vindt plaats als je aantoont dat je in de vijf jaar voorafgaand aan de hernieuwde inschrijving, aan de herregistratie-eisen hebt voldaan. Die eisen luiden: • Je hebt gemiddeld over vijf jaar ten minste 16 uur per week in je specialisme gewerkt. • Je hebt gemiddeld over vijf jaar aan ten minste 40 uur per jaar geaccrediteerde bij- en nascholing deelgenomen. • Je hebt meegewerkt aan de kwaliteitsvisitatie van de wetenschappelijke vereniging. Voldoe je ten dele aan deze eisen, dan kan de periode van herregistratie worden beperkt. Portfolio Belangrijk is te weten dat je vanaf je registratie als specialist je onder het herregistratieregime valt. Naast het bijhouden van een portfolio tijdens je opleiding doe je er goed aan om je werkzaamheden en bij- en nascholing als medisch specialist te documenteren.

24


Heb je bijvoorbeeld niet direct een vaste aanstelling en ga je eerst waarnemen, dan is het verstandig om na afloop van de werkzaamheden een verklaring van de werkgever te vragen waaruit blijkt hoeveel uur je als medisch specialist gedurende een periode hebt gewerkt. Ga je naar een congres in het buitenland? Vraag dan bijtijds aan je wetenschappelijke vereniging of zij het congres accrediteren. En bewaar de certificaten van deelname. De gevolgde bij- en nascholing kun je registreren in een persoonlijk nascholingsdossier, GAIA genaamd. Dat vergemakkelijkt het indienen van een herregistratieverzoek straks. De regels kun je nalezen in het Kaderbesluit van het CCMS. Ook de MSRC heeft uitvoeringsregels opgesteld. Kijk daarvoor op knmg.nl onder ‘Opleiding en Registratie’. Voor GAIA ga je naar ‘Diensten/Accreditatie’. mr. Rudi van Reenen, KNMG Opleiding en Registratie

De tijden veranderen… en wij ook

Voor u als medisch specialist

Al vanaf 2002 werken Raadgevers en Kuijkhoven intensief samen in ons gezamenlijke volmachtbedrijf Raadhoven. Deze samenwerking is zo succesvol verlopen dat wij hebben besloten haar uit te breiden. Per 1 januari zijn wij volledig gefuseerd en gaan verder onder de naam Raadgevers Kuijkhoven. In onze nieuwe samenstelling zullen wij de specifieke kennis van onze doelgroepen en de kwaliteit van onze dienstverlening nog verder gaan uitdiepen.

Als startende of gevestigde medische professional kunt u rekenen op onze deskundige adviezen en een betrokken begeleiding. U profiteert daarbij van onze kennis van de financiële en medische wereld. Zo adviseren wij u op financieel, fiscaal, juridisch en verzekeringstechnisch gebied, en begeleiden wij u tijdens uw waarneemperiode, dienstverband en vestiging van uw praktijk.

De tijden veranderen niet… en wij ook niet

De adviseurs van het medisch specialistenteam zijn u graag van dienst: Douwe de Vries, Niels ter Kuile, Boudewijn Haccou, Arjen Blankenstein

Persoonlijk contact en langetermijnadvisering blijven net zo belangrijk voor ons als altijd. U houdt dan ook uw eigen adviseur en contactpersonen.

Wilhelminalaan 1-3 3732 GJ De Bilt Postbus 36 3730 AA De Bilt

Telefoon 030 252 54 20 Telefax 030 252 54 98 [email protected] www.raadgevers.nl

GENEESHEER

Antoine Marfan Het syndroom van Marfan is een erfelijke aandoening van het bindweefsel en kan leiden tot overbeweeglijke gewrichten, netvliesloslating en zelfs een aneurysma van de aorta. Maar wie is Antoine Marfan, de eerste beschrijver van deze aandoening?

jonge onderzoeker dat een rode driehoek op een beslagen tong bij kinderen met koorts op tyfus wees, wat bekend werd als het teken van Marfan.

Antoine Bernard-Jean Marfan werd geboren op 23 juni 1858 in het Zuid-Franse plaatsje Castelnaudary. Zijn familie had het niet erg breed, ondanks dat zijn vader, Antoine Prosper Marfan, een plattelandsarts was. Hij ontmoedigde zijn zoon om ook dokter te worden. De jonge Marfan sloeg dit advies in de wind en begon in 1877 aan de studie geneeskunde in Toulouse. Twee jaar later verhuisde hij naar Parijs, zat een tijd in militaire dienst en haalde in 1886 zelfs een zilveren medaille voor zijn artsdiploma. Basis BCG-vaccin Na zijn studie werkte Marfan tot aan zijn pensioen in 1928 in het Parijse ziekenhuis Hôpital des Enfants Malades als een van de eerste Franse kinderartsen. In 1892 werd hij daar professor in de kindergeneeskunde. Marfan was vooral geïnteresseerd in aandoeningen die destijds veel kinderlevens eisten, zoals tuberculose, buiktyfus, difterie en rachitis. Hij ontdekte dat kinderen die besmet raakten met tuberculose (tbc) als volwassene bijna nooit longtuberculose kregen. Deze verworven immuniteit tijdens het genezingsproces van tbc werd later de wet van Marfan genoemd en heeft bijgedragen aan de ontwikkeling van het BCG-vaccin (Bacille Calmette Guérin). Longtuberculose was ook het onderwerp van zijn promotieonderzoek. Na deze ontdekking beschreef de

26


Spinnenbenen In 1896 presenteerde Marfan de vijf jaar oude Gabriëlle P. aan de Société Médicale des Hôpitaux de Paris. Hij wees hen op de opvallend lange spinachtige tenen, vingers en ledematen, naast haar zwakke gestel. De moeder van Gabriëlle vertelde dat de abnormale lichaamsverhoudingen van haar dochter al vanaf de geboorte aanwezig waren. Marfan noemde deze aandoening dolichostenomelie (lange, slanke ledematen). Het meisje werd opnieuw onderzocht in 1902 door de kinderartsen Henri Méry en Léon Babonneix, waarbij er (sinds enkele jaren bestaande) röntgenfoto’s werden gemaakt. De kinderartsen zagen dat het kind te veel kraakbeen in het skelet had en noemden dit fenomeen hyperchondroplasie. Zij dachten dat dit de tegenhanger van achondroplasie was. Het kind stierf enkele jaren later, waarschijnlijk aan tbc. De kinderarts Emile Achard beschreef eveneens in 1902 een ander meisje met soortgelijke afwijkingen aan de vingers. Hij merkte ook de hypermobiliteit van de gewrichten op en dat er meerdere familieleden waren aangedaan.

“Zijn ontdekkingen hebben bijgedragen aan de ontwikkeling van het BCG-vaccin.” Later onderzoek wees uit dat de cardiovasulaire en oculaire afwijkingen en de autosomale dominante overerving pasten bij deze aandoening. In 1931 was het de Nederlandse arts Henricus Weve, die de symptomen als eerste bundelde als het syndroom van Marfan. Achteraf gezien leed Marfan’s patiënte waarschijnlijk niet aan dit syndroom, maar aan congenitale contrac-

“Marfan was een echte pionier op diverse vlakken binnen de kindergeneeskunde.” Naast zijn leven in de medische wereld was Marfan zeer geïnteresseerd in muziek, literatuur en Venetiaanse schilderkunst. Na zijn pensioen schreef hij een biografie over zijn vader en over zijn vriend Emile Broca (van de Broca-afasie). In 1942 overleed hij op 84-jarige leeftijd. Het merendeel van zijn vermogen ging naar een stichting ter bestijding van tuberculose bij kinderen, waar hij medeoprichter van was. turele arachnodactylie, terwijl de patiënte van Achard mogelijk wel het syndroom van Marfan had. Geitenmelk Marfan was een toegewijde, vriendelijke en geduldige arts en onderzoeker, die door iedereen erg werd gewaardeerd. Hij was nauw betrokken bij het bevorderen van het welzijn van kinderen. Zo gaf hij voorlichting aan jonge moeders over voeding en hygiëne van kinderen. Door ervaringen tijdens zijn onderzoek raadde hij hen af om de baby’s geitenmelk te geven. Zijn motto was: “Medisch onderzoek moet altijd starten bij het bestuderen van zieke mensen en de resultaten van het onderzoek moeten worden toegepast op en gecontroleerd bij de patiënt.”

Lisette Kunz Bronnen 1. whonamedit.com 2. wikipedia.com 3. Ho NC, en anderen. Lancet. 2005; 366(9501):1978-81 4. Marfan A-B. La dolichosténomélie (dolichomélie arachnodactylie).Ann Med 1938; 44: 5–29 5. Tolliss D. Who was Marfan? Nursing Times 1995; 91: 47

“Hij was nauw betrokken bij het bevorderen van het welzijn van kinderen.” In 1914 stelde hij een sociaal werker aan in de kinderkliniek om de gezondheid van de kinderen te bevorderen. In hetzelfde jaar werd hij, op 56-jarige leeftijd, de eerste professor van de kinderhygiëne aan de Universiteit van Parijs. Breed geïnteresseerd Marfan was een echte pionier op diverse vlakken binnen de kindergeneeskunde in Frankrijk. Hij schreef vele artikelen. In 1897 was hij coauteur van Traité des maladies de l’enfance, dat een prijs kreeg van de Franse academie voor de wetenschappen. Tevens was hij oprichter en redacteur van het blad Le Nourisson en mederedacteur met onder andere Jean-Martin Charcot van System of Medicine. De Royal Society of Medicine in Groot-Brittannië kende hem een ere-doctoraat (honorary fellowship) toe in 1934.


27

Op zoek naar de ideale baan? Kijk op medischebanenbank.nl

Snel en makkelijk je ideale baan vinden? Kijk voor het complete overzicht op medischebanenbank.nl. Het grootste vacaturenetwerk in de gezondheidszorg. Met een vacature indeling naar regio, werkgever of specialisme. Meld je aan voor een job alert en je krijgt elke week bericht over de nieuwste vacatures volgens jouw eigen criteria.

Medischebanenbank.nl, de ideale start voor je carrière Aangesloten partners

medischebanenbank.nl

• Fysion

• Medisch Centrum Haaglanden

• AMC

• Intellect Transfer

• SWG

• BKV Groep Artsen Intermediar

• UMC Utrecht

• Viecuri Medisch Centrum

• Altrecht

• Meander

• Atrium Medisch Centrum

• Tergooiziekenhuizen

• Waterland Ziekenhuis

• High Care Detachering

• Catharina Ziekenhuis

• Tempo-Team Professionals

• Alysis Zorggroep • VU Medisch Centrum • Elkerliek

• Symfora Groep

• Amphia Ziekenhuis

ADVERTORIAL

Als onafhankelijk financieel adviesbureau zijn wij gespecialiseerd in de praktijkbegeleiding van vrije medische beroepsbeoefenaren. Daarnaast adviseren wij op het gebied van financieringen, financiële planning, contracten, hypotheken, verzekeringen en pensioenen.

Wat biedt Sibbing en Wateler mij als aios? Je gehele opleidingsperiode staat in het teken van het vergaren van kennis en dan met name medische kennis. Tijdens gesprekken met aios hebben wij gemerkt dat zij behoefte hebben aan informatie en advies over de zakelijke aspecten van de medische beroepspraktijk. Jaren geleden is zo onze cursus De financiële jungle voor de startend medisch specialist ontstaan, die wij tweemaal per jaar organiseren in Burgers’ Zoo te Arnhem. Deze cursus is erg interessant voor aios die in het laatste stadium van hun opleiding zijn. Daarnaast hebben we een praktijkgericht boek (met dezelfde titel als de cursus) geschreven. Hierin wordt aandacht geschonken aan belangrijke financiële, contractuele en fis-

cale zaken waarmee je in je toekomstige beroepspraktijk te maken kunt krijgen. Zowel de cursus als het boek kunnen een middel zijn om beslagen ten ijs te komen indien je je opleiding hebt afgerond en in het vrije beroep of loondienst gaat werken. Ben je net aan je opleiding begonnen? Ook dan kunnen wij iets voor je betekenen. Gedurende de opleiding neem je financiële beslissingen die van invloed kunnen zijn op je verdere leven, bijvoorbeeld het afsluiten van een hypotheek of het treffen van aanvullende voorzieningen voor je pensioen. Het is dan ook verstandig om deze zaken te laten aansluiten op uw toekomstige situatie.

Ongetwijfeld zijn er meer onderwerpen die je als aios bezighouden, zoals vraagstukken over goodwill en contractuele zaken, zowel beroepsmatig als in de privé-sfeer. Heb je in een vroeg stadium van je carrière behoefte aan een goed advies? Dan kun je uiteraard een vrijblijvende afspraak maken met een van onze adviseurs. Jannette van Dijk, Sibbing & Wateler Voor meer info kun je kijken op sibbing.nl. Via deze site kun je ook het bovengenoemde boek bestellen.

Abonnementen AIOS is het tijdschrift van de Landelijke Vereniging voor Medisch Specialisten in opleiding (LVAG). Het wordt vier keer per jaar uitgegeven en is gratis voor alle aios in Nederland. Als u AIOS niet ontvangt , neem dan contact op per email [email protected]. Abonnementen: Nederland € 18,15 incl. btw. Overig buitenland € 25. Losse nummers € 5,67 incl. btw, excl. verzendkosten. Abonnementen kunnen op elk gewenst tijdstip ingaan. De eerste abonnementsperiode loopt tot het eind van het kalenderjaar. Daarna wordt het abonnement telkens stilzwijgend met een jaar verlengd. Opzeggingen dienen ten minste twee maanden voor de aanvang van een nieuwe abonnementsperiode te worden gericht aan het redactie-adres. Oplage: 5.500 ISSN: 0928-611X. © 2009 LVAG. Alle rechten voorbehouden. Artikelen geven de mening weer van auteurs en niet noodzakelijkerwijs van LVAG c.q. AIOS. Niets uit dit tijdschrift mag openbaar worden gemaakt door middel van druk, microfilm of welke wijze dan ook, zonder toestemming van de uitgever.


29

VERENIGINGSNIEUWS

Er waait een frisse wind in bestuursland. Zowel de LVAG als De Jonge Orde heeft een nieuwe voorzitter. Wie zijn ze; wat doen ze en wat zijn hun speerpunten?

Ingrid Desar – nieuwe voorzitter LVAG stem van de aios overal door te laten klinken! Ik wil met name graag de aandacht vestigen op de kwaliteit van de opleidingen en de randvoorwaarden die daar onlosmakelijk mee verbonden zijn, zoals een goede opleidingscultuur, verantwoorde werktijden en werkomstandigheden en een goede financiering. Een hot onderwerp, zeker in deze tijd van marktwerking, concurrentie en transparantie. Levensgenieter Ik ben een optimistisch en gedreven mens, met een warm hart voor ons vak, maar ook voor het mooie leven daarbuiten… Als van origine Brabantse houd ik van gezelligheid, familie en vrienden, hockey, squash, lezen en alle andere ‘geneugten des levens’. Ingrid Desar, voorzitter

Als aios interne geneeskunde en promovenda bij de medische oncologie maak ik het ziekenhuis & het ‘aios-bestaan’ langdurig en in al zijn facetten mee. Met zijn mooie momenten, uitdagingen, gezellige collegae, ontroerende patiënten en inspirerende onderzoeken. Maar ik ken ook de keerzijde; de afhankelijke positie van de aios, de bureaucratie, de starheid van de opleidingen, de neiging om eerst naar geld te kijken en daarna pas naar de poppetjes.

30


De stem van de aios door laten klinken! De LVAG behartigt al bijna vijftig jaar de belangen van alle 5.800 Nederlandse aios. In het bestuur zitten enthousiaste aios. Wij zetten ons onder andere in voor de kwaliteit van de opleiding, werkomstandigheden, de arbeidsduur en een beter Opleidingsfonds. Voor mij een uitdaging die ik graag aan wil gaan. Eerst anderhalf jaar als secretaris, en nu sinds 17 juni van dit jaar als voorzitter van de LVAG. Ik zie het als een kans om de

VERENIGINGSNIEUWS

Léon Winkel – nieuwe voorzitter De Jonge Orde Overdag ben ik (36 jaar) vijfdejaars aios kindergeneeskunde in het Erasmus MC-Sophia. Hier was ik de eerste man die parttime de opleiding ging doen, nadat ik er was gepromoveerd. Op mijn vrije dag zorg ik voor mijn drie zoons; daarnaast ben ik al 14 jaar heel gelukkig samen met mijn vrouw. Ik ben voorzitter van De Jonge Orde sinds de algemene ledenvergadering van 24 juni 2009. Al ruim een jaar was ik als bestuurslid betrokken bij veel zaken als de cao’s (o.a. onregelmatigheidstoeslag (ORT) umc’s), het Opleidingsfonds et cetera. Toen ik werd gevraagd om voorzitter te worden, moest ik daarover nadenken, omdat ik al een druk leven heb. Ik heb “ja” gezegd, omdat ik me wil inzetten voor de belangenbehartiging van aios in de breedste zin van het woord en niet alleen wil klagen over wat er ‘misschien’ mis is. Volwaardige cao-partij We zijn als De Jonge Orde van een tegenpartij uitgegroeid tot een volwaardige cao-partij en belangenbehartiger van aios op vele fronten. Ons thema gaat worden: De Jonge Orde zorgt voor jou. Daarbij gaat het om cao’s, verzekeringen, bankzaken, het Opleidingsfonds, verbetering van de kwaliteit van de opleiding en een leaseauto. Wat ik ook graag wil is onze samenwerking met de LVAG voortzetten en verder uitbouwen door waar mogelijk samen optrekken en elkaar versterken.

Frustraties Ik ben een gedreven, enthousiaste, meestal opgewekte, hardwerkende aios, die soms wat veel klaagt, maar ook constructief is! Uit mijn frustraties over wat in mijn ogen mis is, haal ik de energie om er ook iets aan te (willen) doen. Om mijn zinnen te verzetten heb ik verschillende hobby’s. Met mijn

kinderen spelen kan zeer ontspannend werken, maar om écht mijn hoofd leeg te maken, loop ik hard, ik train nu voor mijn eerste marathon, de marathon van Rotterdam in 2010. Léon Winkel, voorzitter De Jonge Orde


31

COLUMN

Brood en spelen Jocea Michels is bezig met haar opleiding tot reumatoloog. In deze column houdt ze ons op de hoogte van het wel en wee tijdens haar werk als aios.

Vrijdagmiddag 13.00 uur. Een poli gehad en nog één patiënt te gaan. Refereerlunch, dus ook nog even opletten in de pauze. Maar gelukkig, de lunch wordt verzorgd. Helaas ervaar ik elke week, tegen beter weten in, het gevoel van ongeloof en diepe teleurstelling als ik de droge bruine bolletjes met droge kaas aanschouw, geflankeerd door verlepte krentenbollen en een enkele bruine banaan.

research levert een verschil op van ongeveer 3,50 euro per persoon, op jaarbasis is dat ongeveer 140 euro. Zou dat echt dé nekslag voor de afdeling betekenen? Als dat zo is, beledig me dan niet langer en laat die vieze broodjes dan lekker zitten. Stort het bespaarde geld maar op mijn rekening, dan smeer ik daar mijn lekkere, verse boterhammen van. Jocea Michels

Een ex-collega, die ook refereerlunches bijwoonde, plaatste uit stil protest de volgende stelling in zijn proefschrift: “De correlatiecoëfficiënt van de relatie tussen de intensiteit van deelname aan de refereerlunch en de mate van beleg van de broodjes benadert 1.” Over dit fenomeen wordt veel te weinig nagedacht door diegenen die de broodjes bestellen (of betalen). De Romeinen wisten al dat je het volk zoet moest houden met vermaak en eten. Over het vermaak van een refereerlunch valt genoeg te zeggen, maar smakelijk eten hoort daar in ieder geval ook bij. Bovendien, goed zorgen voor je mensen hoort bij een aantrekkelijk personeelsbeleid en is een blijk van waardering voor de verrichte arbeid. Blijkbaar is mijn werk nog net een droge bruine bol waard, maar geen pistoletje met brie. Tegenwoordig neem ik mijn eigen luxe broodje mee, gekocht in de broodjeszaak van het ziekenhuis. Dit is maar goed ook, want meestal zijn er te weinig broodjes voor de laatkomers (poli loopt vaak uit). Dat is helemaal idioot en stimuleert niet om naar de refereerlunch te gaan. Ik begrijp dat het allemaal om de inhoud van de refereerlunch dient te gaan en dat dat je moet motiveren om te komen. Maar noem het dan geen lunch! Tevens heb ik er begrip voor dat pistoletjes met brie nu eenmaal duurder zijn dan bolletjes met kaas. Een korte

32


Voor de kroon op uw onderzoek Gildeprint is specialist in het drukken van proefschriften, wetenschappelijke publicaties en boeken. Wij zijn meer dan 25 jaar de drukker van afstuderenden en promovendi van universiteiten in heel Nederland. Vraag ‘Het drukken van proefschriften en wetenschappelijke publicaties’ aan. Een behartigenswaardig boekwerkje over alles wat bij het drukken van uw proefschrift aan de orde komt.

Javastraat 123 7512 ZE Enschede

Postbus 40100 7504 RC Enschede

T 053 4800530 F 053 4304777

[email protected] www.gildeprint.nl

SEOHS 2009 Nijmegen, 6 november 2009

XXIIe Symposium Experimenteel Onderzoek Heelkundige Specialismen ǀŽŽƌ ŵĞĞƌ ŝŶĨŽƌŵĂƟĞ͕ ŝŶƐĐŚƌŝũǀŝŶŐ ĞŶ ĂďƐƚƌĂĐƚƐ͗ ǁǁǁ͘ƐĞŽŚƐ͘Ŷů CCN-prijzen € 2.500 en € 1.250 Prof. dr. P.J. Klopperprijs € 2.500 Beste voordracht € 500 Beste poster € 250

Ook Jong Professionals beginnen hun carrière graag met een voorsprong. Want in deze fase van hun leven staan zij nu eenmaal voor een aantal belangrijke keuzes. Wellicht gaat u werken in loondienst of begint u een eigen praktijk. Of u wilt nu gaan samenwonen en een huis kopen. Dan is het prettig om te weten dat wat u ook gaat doen, u kunt rekenen op de kennis, zekerheid en service van uw club. VvAA helpt u graag op weg met een goede start van uw loopbaan.

Speciaal voor u als startende (para)medicus lanceert VvAA het Jong Professional Pakket. Een palet aan producten en diensten, waarmee u uw carrière met een voorsprong start. Stel via www.vvaa.nl/jpp uw eigen Jong Professional Pakket samen met behulp van de handige online checklist. Dan ontvangt u direct een totaaladvies op maat dat aansluit op uw vakgebied en uw persoonlijke situatie. Bij deze persoonlijke dienstverlening past ook een persoonlijk cadeau. Want dat hoort bij een club die het belang van haar leden centraal stelt. VvAA is de grootste dienstverlener in de (para)medische wereld. We zetten ons al 85 jaar in voor zo’n 100.000 zorgprofessionals. Voor iedere beroepsgroep in elke fase. We geven onder meer juridisch en fiscaal advies, regelen verzekeringen en organiseren ook opleidingen, evenementen en reizen. Kortom: wij zorgen ervoor dat u uw carrière met een voorsprong start.

Contact www.vvaa.nl/jpp - persoonlijk advies: (030) 247 4055

20e jaargang augustus Aios en werk

Recommend Documents