2015 Nieuws 3 Cema en Fay 9 Hart van Afrika 14

Vrienden nieuws 3/2015

Nieuws

3

Cema en Fay

9

Hart van Afrika

14

E

V

E

N

B

I

J

P

R

A

T

E

N

Beste Vrienden en Vriendinnen, Hopelijk heeft u plezier van de heerlijke zomer. Met een beetje geluk kunnen we ook dit jaar tot begin oktober van het lekkere weer genieten. Desalniettemin presenteren we in dit nummer alweer het winterlezingenprogramma. Hopelijk zit er iets voor u bij. In maart openden we het okapiverblijf, ons tweede geschenk in het gebied ‘Hart van Afrika’. Daarvoor schonken we al het gemengde verblijf voor bosbuffels en penseelzwijnen. Hoogste tijd om eens te kijken of alle verwachtingen ook zijn uitgekomen.

Jonge ijsbeer - foto: Peter van Norde

I

N

H

O

U

Vrienden nieuws

D

Velen van u hebben David Verhagen, onze nieuwe secretaris, al in actie gezien. Tijdens de Algemene Ledenvergadering, via de vriendenmail met actuele weetjes, of bij een opening of reis. Of natuurlijk via telefoon of mail. Eén van de belangrijkste taken van de secretaris is immers het verzorgen van het contact met de leden. In dit nummer kunt u nader met hem kennismaken.

3/2015

Even bijpraten

Verder blikken we terug op de fantastische reis naar Oost-Duitsland en vooruit richting de reis naar Krefeld. Voor de leden die de reizen al vooruit in de agenda hebben geschreven heb ik een spijtige mededeling. Aquazoo Düsseldorf is in november nog niet klaar met de verbouwing. Hoezo ‘gründliche Duitsers’.... Ons reisteam is druk doende om een mooi alternatief te bieden. Hou onze website in de gaten: www.vriendenvanblijdorp.nl

2

Sommige klanten van onze winkels zijn wel erg tevreden

2

Nieuws uit Blijdorp

3

Cema en Fay

9

Afijn, weer een nummer boordevol nieuwtjes en weetjes, voor u samengesteld door het onvolprezen redactieteam dat in haar vrije tijd telkens voor u op pad gaat. Ik wens u nog een fijne (na)zomer en hoop u te mogen begroeten op de lezingen of reizen, of gewoon in ‘onze’ Diergaarde. Marcel Kreuger, voorzitter.

Diamond ThemePark Award 2015 voor Vrienden van Blijdorp 10 Lijn 1: Bokitogedrag

12

Nieuwe kleding voor ons promotieteam

12

Anecdotes uit de Vriendenwinkel 13 Zoo’n Boek: Een aap op de wc

13

Hart van Afrika: niet alles pais en vree….

14

Cadeaubonnen!

17

Een zonnige meerdaagse in Duitsland

18

De nieuwe secretaris van de Vrienden: David Verhagen

20

Najaarsexcursie naar Zoo Krefeld 22 Mutaties in de Diergaarde tweede kwartaal 2015

23

Agenda

24

2 | Vriendennieuws 3 | 2015

SOMMIGE KLANTEN VAN ONZE WINKELS ZIJN WEL ERG TEVREDEN... WIST U DAT LEDEN 10% KORTING KRIJGEN?

Blijdorp

N

I

E

U

W

S

Tekst: Gerda Nijssen Aziatische leeuw - foto: Peter van Norde

De monumentale boog met de giraffen op de top is in volle glorie gerenoveerd. Werkelijk een lust voor het oog; zeker voor hen (zoals ikzelf) die de boog ook nog uit vroeger tijden kennen. De mooie roestbruine grassen wuiven in de zomerbries. Vanaf wel zes verschillende plekken kunnen bezoekers op zoek gaan naar de koning met zijn twee koninginnen.

Voor dit nieuwsbulletin voor de Vrienden heb ik maar liefst drie primeurs. Edoch, eerst loop ik even langs de ‘gewone’ nieuwtjes van dit seizoen. De leeuwen zitten in hun nieuwe, ruime verblijf. Het heeft allemaal wat langer geduurd, maar dan heb je ook wat! Het ziet er fantastisch uit. Shantee en dochter Benthe hebben zich heerlijk gesetteld. Nu eens met de kop in een lekker zonnetje, dan weer uitpuffend op een lommerrijke plek. Na een periode in het tijgerverblijf zijn ze in juni

overgebracht naar hun riante nieuwe onderkomen. Aapel laat zich ten tijde dat ik dit schrijf, nog niet bewonderen. Hij is op dit moment niet fit genoeg om de dames de baas te kunnen. hij wordt nog behandeld door de dierenarts. Hij zit op de plek die het kraamhol moet worden met een eigen perkje. Deze plekken zijn niet voor het publiek toegankelijk. Hopelijk is hij, als u dit leest, volledig hersteld en heeft hij kennis kunnen maken met zijn twee lady’s.

De buren zijn nog niet ingetrokken. Althans, de kudde Mohrgazellen staat nog op zijn oude plek naast de okapi’s. Eerst moeten de twee jonge mannetjes uitverhuisd zijn. Dan gaan de moeders met jongen en de hengsten over. Er zijn twee jongen. Op 2 maart kwam José ter wereld en op 8 april kreeg ze er een speelkameraadje bij. Ze noemen hem Sven. Het nieuwe verblijf, waar wij bezoekers ze beter in zicht hebben, is vele malen groter dan het oude en beter aan hun behoeftes aangepast. Met voldoende zon- en schaduwplekken en bosjes om zich terug te trekken. Hun toekomstige stal is al eerder gerenoveerd en nu weer een waardig onderkomen voor de koude winterperiode. 3 | Vriendennieuws 3 | 2015

Aandacht voor vogels De verzorgers waren niet geheel tevreden over het broedsucces van de rode ibissen vorig jaar. Er werd over nagedacht en gebrainstormd. Met als resultaat dat de nestgelegenheden verder uit elkaar geplaatst zijn. Meer en grotere takken zorgen voor meer ruimte tussen de nesten en tegen de achterwand van het binnenverblijf zijn twee broedbakjes geplaatst. Dit leverde dit jaar zeven broedpaartjes op. En tot nog toe vier kuikens bij drie paren. En er is meer op komst. De kuifhoenderkoeten kijken de kunst van dit broedse gedrag af. Ze wijken niet van

elkaars zijden en pikken vertederd in elkaars nekken. Maar of dit geflirt tot eitjes leidt, daar heb ik zo mijn twijfels bij. Al die jaren heb ik geen kuikens bij hen mogen ontdekken. Maar je weet maar nooit. Het zou wel een extra primeur voor Blijdorp zijn, voor zover ik althans geïnformeerd ben. Primeur één Dan hebben de maraboes het beter bekeken. Eigenlijk, zo is de verwachting, nestelen ze in onze winter. Nee, dan in Blijdorp. Daar kiezen ze in het ‘verkeerde’ jaargetijde een boom uit en brengen daar hun jongen groot. Vorig jaar koos één paar een

boom naast een gierenverblijf als broedplaats. Dit jaar doet daar nog een paar aan mee. De boom bezwijkt bijna onder het gewicht van twee paar maraboes en maar liefst vier kuikens. Die rap groeien. De vorig jaar in de boom geboren maraboe moest bijna met geweld uit de boom verjaagd worden. Op een gegeven moment moest hij echt het winterverblijf in om bevriezing te voorkomen. Ik ben benieuwd of deze vier kuikens ook zo nestvast zijn. Deze manier van nestelen is een Europese primeur binnen het fokken met maraboes in dierentuinen. Een advies aan de verzorgers: plant er nog maar een boom bij, want volgend jaar willen er vast meer paartjes een boom opzetten. Ook bij de gieren zijn kuikens uit de eieren gekropen. Zowel bij de kapgieren en de Rüppelsgieren. Een koppeltje witkopgieren hebben een mooi nest gebouwd. Dus dat belooft wat. De hamerkoppen mogen niet meer. De stamboekhouder is op zoek naar een niet-verwante nieuwe man. Jammer, maar even geen gepiep uit de manshoge nesten in de nok van de bezoekerspost. De kroonkraanvogels hebben plaatsgemaakt voor een stel paradijskraanvogels. Ze laten zich evenmin als hun voorgangers intimideren door de maraboes. Congo De kroonkraanvogels zijn ingetrokken bij de okapi’s. Ze lieten er geen gras over groeien en hebben inmiddels alweer drie eieren gelegd. Beide vogels blijken uitstekende ouders in spe. Er wordt met takken geshuffeld, de eieren worden bebroed. Ook op hun plek bij de gieren vertoonden ze dit zorgzame gedrag, maar zonder resultaat. Dit jaar, op deze nieuwe heerlijke plek, hopelijk wel.

De bijeneters zijn erg blij met hun nestenwand. Binnen is de ellende met teveel regen, hagel, verzakkingen over. Er wordt druk gebruik van de broedwand gemaakt en met goede resultaten. De verzorgers horen flink veel gepiep vanuit die kant. Buiten staan, in het midden, enigszins aan het oog ontrokken, bijenkasten om genoeg voedsel te bieden voor deze kleurige, roze vogels. Inmiddels OOK VRIEND WORDEN? KIJK OP zijn er al vijf bijeneters uitgevloWWW.VRIENDENVANBLIJDORP.NL gen en er is een nieuw nest geproduceerd Maraboejongen - foto: Peter van Norde

4 | Vriendennieuws

3 | 2015

N

I

E

Eindelijk heb ik het woudaapje gespot! Kijk vooral eens aan de oever van het stroompje aan de kant van de Oewanja lodge. Het is een kleine roerdompachtige reiger. Hij (of zij) kan evenals de roerdomp een stokstijve houding aannemen als het zich bedreigd voelt. Snavel rechtop in de lucht. Met zijn donkere strepen op de borst is hij moeilijk te ontdekken tussen het riet. De grijze toerako’s vormen al sinds 2008 een koppel in Blijdorp. In hun nieuwe verblijf zijn ze wellicht geïnspireerd door de medebewoners, want dit keer hebben ze een nest gebouwd. We wachten met spanning op nakomelingen. De boerenzwaluwen, overblijfsel van de weidevogelvolière, hebben ook voor jongen gezorgd. De roodpootpatrijzen hebben een nieuw onderkomen gevonden bij de grote textorwevers. De hoofdbewoners, de okapi’s, gedijen goed. Kamina is hersteld van haar traanoog en ook de schrammen op haar been zijn volledig hersteld. Ze heeft inmiddels kennisgemaakt met de nieuwe aanwinst:

U

W

S

okapi Rob. Kamina gedroeg zich wat dominant, maar verder verliep de kennismaking goed. Nieuw: Knordonderpadjes In het Oceanium zitten een paar nieuwe bewoners. De knordonderpadjes (Ramphocottus richardsonii) zijn een primeur voor Blijdorp. Deze padjes lijken op kiezelstenen. Alhoewel, padjes zijn het eigenlijk niet. Het zijn kleine visjes, denk aan 3 cm., lichtbruin van kleur met een spits bekje. Hun camouflage is goed uitgewerkt. Het is flink zoeken voor je er één vindt. De twaalf visjes zijn verdeeld over twee aquaria. De Vancouverbak, om het hoekje naast de Zee van Cortez tegenover het kelpwoud. Plus een aantal in de bak daar weer tegenover bij de zeesterren. Ze hebben bovendien de gewoonte om zich te verschuilen in een schelp. Dus ga er maar aan staan. Het is wel de moeite van het speuren waard. Zwemmend zul je ze niet vinden. Ze bewegen zich schuifelend over de grond via hun vinnen! Zoekt en gij zult vinden.

Kroonkraanvogel- foto: Gerda Nijssen

Primeur twee In samenwerking met het Wereld Natuur Fonds, Sportvisserij Nederland en ARK natuurontwikkeling werkt de diergaarde mee aan een project om de Europese steuren terug te krijgen in de Rijn. De laatste steur werd in de jaren 50 van de vorige eeuw gevangen en gedood. Een aantal van de in 2010 uitgezette steuren heeft inmiddels de Nieuwe Waterweg bereikt. In juni zijn er nogmaals tientallen steuren uitgezet in het kader van Natuurherstel Haringvliet. Blijdorp heeft er drie bij gekregen. Nu zwemmen er vier in het Oceanium. U vindt ze onder de haringen. Dit is een primeur voor Nederland. De mooie grote groene murene is helaas overleden. Nu zitten er nog vier in het aquarium. Drie groene plus een goudstaart murene. Twee van de vier heb ik nooit kunnen ontdekken, twee andere wel. Bovenin zit een groene tussen de takken van een koraal. Een jongedame maakte me attent op de kleine groene murene. Die zit op de bodem tussen drie wat kleinere stenen. Goed kijken, want ook deze laat zich 5 | Vriendennieuws 3 | 2015

tropische zon fel en de temperatuur hoog. Op hun buik leven eencellige algen. De kwallen leven in symbiose met deze algen. Door ondersteboven te liggen exposeren de kwallen de algen naar het licht die daardoor optimaal aan fotosynthese kunnen doen. Zij leveren de kwal zuurstof en voedingsstoffen, terwijl de kwal hen voorziet van een veilige plek. Engelsen noemen ze dan ook ‘upside down jelly fish’. Deze kwallen hebben geen mond. Op hun buik zit een aantal tentakels met aan de uiteinden mondopeningen die rechtstreeks met de maag verbonden zijn. Door pompende bewegingen te maken wordt zooplankton naar de mondopeningen getrokken. De wetenschappelijke naam van de mangrovekwallen Cassiopeia xamachan verwijst naar de Griekse godin Cassiopeia en is door de ontdekker van deze kwal Henry Bigelow aan deze zeedieren toegekend.

Struisvogeleieren- foto: Gerda Nijssen

met moeite spotten. Weet u waar nummer drie en vier zitten? In de Cortez bak zit nog een zebra murene. Eén van de vrijwilligers wist me te vertellen hoe het zit met de mangrovekwallen.

U weet wel die kwallen in het publiekslab op de middelste tafel. Deze kwallen liggen de meeste tijd ondersteboven op de grond. In hun natuurlijke habitat is het water waar ze inzitten maar een dun laagje, de

N

I

E

U

Aziatische neushoorns Zwatra is verhuisd. Moeder Namaste miste haar dochter, maar niet voor lang. Er is een logé aangekomen uit Planckendael. Zijn naam is Gujarat en hij heeft een

W

S

Amazonia - foto: Gerda Nijssen

6 | Vriendennieuws

3 | 2015

Witte morpho - foto: Gerda Nijssen

goede reputatie als het gaat om nageslacht. Ze staan nu nog apart in hun buitenperken, maar al bijna neus aan neus. En Nammie zoals zij liefkozend genoemd wordt, heeft ons al een aantal keer met een jonge neushoorn verrast. Na gedane zaken gaat Gujarat terug naar België. Voor drie van die kolossen is in het binnenverblijf geen geschikte ruimte en de Belgen willen hem uiteraard graag terug. Sinds kort lopen er nog andere dieren op hun perk. Een groepje Visaya zwijnen deelt de vlakte. Zij kunnen kiezen of apart of bij de grote buren. Een goede match zo te zien. Jonge tapir? Eindelijk was de kogel door kerk. Pooh en Vazan kunnen met en bij elkaar. Na veel mislukte pogingen om dit stel met elkaar te verzoenen, is het tenslotte gelukt. Ze zijn nu acht poten op een buik. De verzorgers wachten op de volgende cyclus van Pooh.. De struisvogels legden maar liefst 22 eieren. Ze liggen op een hoop op een open plek. De zebra’s lopen er keurig omheen. De bedoeling is dat het mannetje ze gaat bebroeden. Helaas heeft deze daar voorlopig nog geen trek in. Maar wat niet is, kan nog komen, toch?

Bangka is hoogzwanger. Je ziet er niet veel van, dik is ze altijd al. Zij zou ongeveer eind augustus kunnen bevallen. Maar een olifant kijkt niet op een paar weken meer of minder. De draagtijd is circa 22 maanden. De verzorgers zijn druk bezig om de ‘kraamkamer’ in gereedheid te brengen. Er komt weer een webcam, zodat wij met z’n allen getuige kunnen zijn van deze hoogst bijzondere gebeurtenis. Morpho’s In Amazonica vliegen sinds enige tijd naast de blauwe morpho’s, u weet wel die grote fladderaars, witte soortgenoten (Morpho polyphemus). Een primeur is dat verzorger Louwerens-Jan denkt ontdekt te hebben welke waardplant geschikt is voor deze vlinders. In het midden staat de Perzische slaapboom (Calliandra). U herkent deze boom aan de roze pluimen. Middels onderzoek hoopt de verzorger uit te wijzen dat dit de boom is waar de vlinder zijn eitjes op afzet. Het wachten is op de eerste rupsen en dan hebben we alweer een primeur, want dit is niet eerder ontdekt. De rupsen zijn harig, tweekleurig, rood en geelgroen, met een soort kwastje aan de achterkant. Zet u ze voor ons op de foto?

Tegen de wand van de rupsenopkweekruimte zit een glazen kastje waar eerst de zijdemotten in zaten. In dat kastje zit een vogelspin (Avicularia Metallica). Het is een zwarte spin met flink veel haren op poten en lijf. Niet zo groot maar wel indrukwekkend. Er zitten nu maar liefst vier planten van de reuzenwaterlelie in de grote vijver; twee Amazonica’s en twee van de kruising Cruziana. Ze staan volop in bloei met prachtige paarse bloemen. Verderop staan de rubberbomen (Hevea brasiliensis). Er waren er vijf, helaas heeft een het niet gered. Twee bomen zijn in bloei gegaan. Aan de boom zitten zowel de mannelijke als de vrouwelijke bloemen. De bloemen, lichtgroen van kleur, zijn goed van elkaar te onderscheiden. Het wachten is nu op de doosvormige vruchten. Deze bomen worden gebruikt voor de rubber, maar ook het hout is in trek voor meubels vanwege de mooie nerf en lichtbruine kleur. En de laatste primeur De Bengaalse oehoes legden een ei en brengen een schattig kuiken groot. Ze wonen in het Aziatische moeras naast de opgang naar het Longhouse.

Met dank aan de Nieuwsbrief van de rondleiders van Blijdorp


Onze bijdrage aan het Okapi Conservation Project (OCP) in de Democratische Republiek Congo wordt bijzonder gewaardeerd!

8 | Vriendennieuws 3| 2015

CEMA EN FAY Er zijn twee nieuwe Amoerpanters in Blijdorp: Cema en Fay. Acht jaar geleden schreef ik ook over de Amoerpanters. Toen was alle hoop nog gericht op Bogan en Cleopatra. Wat is er gebeurd sinds die tijd en hoe is het met de hoofdrolspelers van toen? In een paar jaar tijd kan er veel gebeuren, dat zal snel duidelijk worden. En al is het bijpraten niet alleen maar goed nieuws, gelukkig is de toekomst van de Amoerpanters in Blijdorp met recht hoopvol te noemen. Ik neem u graag even mee terug in de tijd om daarna de blik op de toekomst te richten.

Tekst: Trix Vermeulen

Bogan, Nouska, Abus en Cleopatra Sinds 1993 heeft Blijdorp Amoerpanters: prachtige en zeer bedreigde katachtigen. Bogan was een van de eerste bewoners. Hij was een van de laatste raszuivere Amoerpanters in gevangenschap en daardoor van enorm genetische waarde voor het fokprogramma. Er zijn maar weinig raszuivere dieren over, omdat er veel gefokt is met Amoerpanters en Chinese panters. Kruisingen tussen deze diersoorten worden hybride panters genoemd. Het internationaal fokpropramma ziet er op toe dat er alleen gefokt wordt met raszuivere panters en met panters die niet meer dan 12,5 procent hybride zijn. Het eerste vrouwtje dat in aanmerking kwam voor het fokprogramma was Nouska. Het contact tussen Bogan en Nouska verliep agressief. Een natuurlijke dekking is dan te risicovol. Nouska is wel tweemaal geïnsemineerd, zonder het gewenste effect helaas.

der bij Nouschka van een agressieve kant laten zien en daarom was het geen optie om Bogan en Cleopatra bij elkaar te zetten. Voor een kunstmatige inseminatie moet heel wat op touw gezet worden. Allereerst moet er inzicht zijn in de cyclus van Cleopatra. De inseminatie moet namelijk vlak voor de eisprong gebeuren. Hoe kun je dit moment nu precies bepalen? De panter begint krols gedrag te vertonen. Ze mauwt, sproeit en rolt. Bij de ene panter is krolsheid veel makkelijker te zien dan bij de andere. Bij Cleopatra was het krolse gedrag wat subtieler, waardoor de verzorgers haar nauwlettend in de gaten moesten houden om het waar te kunnen nemen. Het exacte moment van de eisprong wordt bepaald door urineonderzoek. Als het moment daar is, worden zowel het mannetje als het vrouwtje onder narcose gebracht. Een team dat gespecialiseerd is in kunstmatige inseminatie komt speciaal over uit Duitsland om de inseminatie te doen. Eerst wordt sperma bij het mannetje afgenomen en dit wordt ingebracht bij het vrouwtje. Eén keer was een bevruchting heel dichtbij, de inseminatie gebeurde maar zo’n dag voor de eisprong. Het is heel lastig om alles precies zó samen te laten komen dat het vrouwtje ook inderdaad drachtig wordt. Bovendien heeft de ingreep een behoorlijke impact op de dieren zelf. Bij Cleopatra traden fysieke complicaties op waaraan ze uiteindelijk is overleden. Bogan was al best op leeftijd en de dierenarts heeft hem moeten laten inslapen. Zijn lichaam en organen zijn gebruikt voor onderzoek en hij wordt opgezet. De genetische waarde van Bogan blijft bestaan, want zijn sperma is ingevroren. Dit kan in de toekomst mogelijk zelfs nog voor nageslacht zorgen.

Amoerpanter - foto: Peter van Norde

In 2006 arriveerden Abus en zijn zus in Blijdorp. Vlak daarna voltrok zich een drama: Abus beet zijn zus dood. Gezien de waarde van Bogan kreeg Blijdorp nog een kans om te fokken. Cleopatra kwam in het najaar van 2006 vanuit Kopenhagen naar Rotterdam. Dit was de situatie in 2007. Hoe is het gegaan met Bogan en Cleopatra en Abus?

Zo hield Blijdorp alleen Abus over. Abus staat niet hoog in de genetische rangorde en het feit dat hij zijn zus doodgebeten heeft, zijn redenen om niet met hem te fokken. Hij is verhuisd naar Bellewaerde in België. Daar kon hij een heel nieuw verblijf betreden. Hoewel de genetische waarde dan niet zo groot is, is hij hoe dan ook een schitterend mooie panter die door het publiek bewonderd moet kunnen worden.

Cleopatra is niet drachtig geraakt van Bogan. Geen jonge Amoerpanters helaas. Voor Bogan en Cleopatra gold ook dat de bevruchting via kunstmatige inseminatie moest plaatsvinden. Bogan had zich eer-

Cema en Fay Verzorgster Linda Rijfkogel heeft de ontwikkelingen bij de Amoerpanters van dichtbij meegemaakt. Ze vertelt me wat er sinds 2007 allemaal gebeurd is. 9 | Vriendennieuws 3 | 2015

Beide dieren zijn eerst dertig dagen in quarantaine geweest. Hun mest wordt dan steeds onderzocht en als deze drie keer schoon is, worden de dieren vrij verklaard.

Amoerpanter - foto: Joost Hubeek

Voor Blijdorp stond al een nieuwe man in de wacht: Cema. Eerst moest de rotswand in het verblijf worden opgeknapt. Cema is geboren op 16 september 2010, een heel jong dier nog zonder ervaring met soortgenoten van het andere geslacht. Uit Berlijn is het nieuwe vrouwtje ‘Vatne’, op z’n Rotterdams gewoon Fay, gekomen. Zij is vijf jaar ouder dan Cema en daardoor meer ervaren. Ook heeft ze heeft al eens jongen gehad.

Het buitenverblijf is in tweeën verdeeld: het grote perk is voor het publiek te zien, daarnaast ligt nog een verblijf dat iets kleiner is. Fay werd op het grote perk gezet, Cema aan de zijkant. Een bewuste keuze, zo zou Cema het grote verblijf eerder als Fay’s terrein beschouwen. Gezien de fokervaringen met de Amoerpanters is voorzichtigheid geboden en worden risico’s bij voorkeur uitgesloten. Het liefst zou je de dieren pas bij elkaar laten als je zeker weet dat ze elkaar geen kwaad zullen doen, maar probleem is dat je dat nooit zeker weet. Het enige wat je kunt doen is de dieren zorgvuldig observeren, de beschikbare voorzorgsmaatregelen nemen en dan ‘fingers crossed’.Voor de verzorgers zijn de kennismaking en de verdere loop van het traject dan ook erg spannend. Langs de rand van de verblijven kunnen de panters elkaar zien en zo al een beetje aan elkaar wennen. De verzorgers kunnen al een beeld krijgen of er sprake is van wederzijdse interesse. Zodra de dieren gewend zijn, beginnen de verzorgers met het peilen van de krolsheid van Fay. Tijdens

DIAMOND THEMEPARK AWARD 2015 VOOR VRIENDEN VAN BLIJDORP 10 | Vriendennieuws 3| 2015

haar krolsheid worden de dieren overdag bij elkaar gelaten in de hoop dat ze paren. Bij Fay is het niet moeilijk om de krolsheid te constateren, ze gaat compleet los! Ze sproeit, ze brult, ze rolt en ze wil ’s avonds niet meer naar binnen komen om langer in zijn buurt te kunnen zijn. De panters leken goed op elkaar te reageren. Dan is het grote moment daar: de panters worden bij elkaar gelaten. Aan elke kant van het verblijf staat een verzorger op wacht en op het verblijf ligt uit voorzorg een brandslang klaar, dan kun je nog iets doen mocht het mis gaan. Het verblijf ingaan om de dieren uit elkaar te houden is duidelijk geen optie. Bij de eerste echte ontmoeting was Fay direct zeer geïnteresseerd in Cema, maar hij was vooral druk met het verkennen van haar deel van het verblijf. Lekker ruim! Fay deed haar uiterste best om zijn aandacht te trekken, hij leek zich geen raad te weten met de situatie. Bij de volgende krolse periode hadden de panters duidelijk interesse in elkaar. Cema probeerde Fay op de grond te krijgen door haar achterpoot te haken. Fay toonde zich gewillig, maar tot een echte dekking kwam het niet. Ook al was het van een paring nog niet gekomen, de dieren hadden interesse en ze reageerden niet agressief naar elkaar.

De vereniging Vrienden van Blijdorp heeft de Diamond ThemePark Award 2015 gewonnen voor de ‘Beste Fanactie’: steun aan project Hart van Afrika. Op 16 mei 2015 namen de bestuursleden Martin van Brenen en Bart Noordegraaf de award in ontvangst. Diergaarde Blijdorp verdiende de Diamond ThemePark Award 2015 voor Beste dierentuin van Nederland. Gefeliciteerd!

Amoerpanter - foto: Koos Net

EEN LIDMAATSCHAP CADEAU GEVEN? KIJK OP WWW.VRIENDENVANBLIJDORP.NL Na de tweede poging zorgden omstandigheden dat een derde poging voorlopig moest uitblijven. Het leeuwenverblijf moest leeg. De leeuwen verhuisden tijdelijk naar de Tijgerkreek in afwachting van hun nieuwe verblijf. Tijgerin Alia werd daarom achter de Amoerpanters gezet. Cema was duidelijk niet blij met de nieuwe buurvrouw. Hij werd erg onrustig. Toch bleef Alia er drieënhalve maand wonen, er was geen andere optie. De ver-

huizing zorgden ook dat Fay en Alia uit hun gewone ritme waren, want hun cycli bleven uit. Gelukkig lijkt de rust nu wedergekeerd: de leeuwen liggen in hun nieuwe onderkomen en de tijger is terug naar haar vertrouwde stek. Voor de Amoerpanters kunnen de observatielijsten weer te voorschijn gehaald worden om de krolsheid te bepalen, te kijken of de panters nog steeds

geïnteresseerd zijn in elkaar en samen kunnen als Fay krols is. Het blijft spannend. maar de toekomst lijkt hoopvol. Fay is een ervaren vrouw en Cema is de afgelopen maanden een stuk volwassener geworden. Na alle gebeurtenissen met de Amoerpanters is het nu toch de hoogste tijd voor het allerbeste nieuws: welpjes! Dus, fingers crossed! Met dank aan: Linda Rijfkogel, Ben Westerveld

Belgische en Nederlandse dierentuin/pretparkfans (45.000 fans!) hebben hun stem uitgebracht voor deze jaarlijkse awards. Iedereen bedankt voor het stemmen! De Diamond ThemePark Awards werden vijf jaar geleden opgestart door Patrick Joossens en Vincent De Vriendt, twee fervente parkbezoekers uit het Antwerpse die zelf een eigen fan-website hebben (respectievelijk Parkworld.be-Zoo.be en Pretparkbeest.be). Een vakjury, bestaande uit fans en professionals van verschillende toeristische attracties, nomineerden in 19 categorieën diverse kandidaat-winnaars. 11 | Vriendennieuws 3 | 2015

Lijn 1 BOKITO GEDRAG? Sinds zijn ontsnapping in 2007 staat Bokito model voor opgewonden en dominante mannen. U heeft vast wel eens iemand horen zeggen “ik ken iemand, dat is een echte Bokito” of “mijn directeur is een echte Bokito”. Maar wat bedoelen die mensen daar eigenlijk mee? Ik ging op onderzoek. Zo was ik onlangs in Blijdorp. Bij het gorilla-eiland heb ik staan luisteren naar de gesprekken tussen bezoekers. Bokito staat blijkbaar nog steeds synoniem voor machtsvertoon en dominantie. Ik merkte dat het gedrag soms wordt verward met agressie. Ten onrechte. Gorilla’s zijn vredelievende dieren. Iemand legt een medebezoeker uit: “Bokito heeft zeven jaar dicht in de buurt van mensen geleefd en begrijpt menselijk gedrag. Hij ging vroeger in bad, dus bang voor het water in de gracht was hij niet”. Het verhaal van toen blijft de mensen blijkbaar lang bij. Maar wat was nou de reden voor de ontsnapping? Voor mij en andere gedragsbiologen is de verklaring een logisch gevolg van het type organisatie dat gorilla’s kennen. Gorilla’s leven in harems. Daarbij is de zilverrug de onbetwiste leider en bestaat de groep verder uit vrouwen en kinderen. Zodra de jonge mannen oud genoeg zijn om het leiderschap over te nemen, volgt een machtsstrijd op leven en dood. In dierentuinen wordt een dergelijke situatie uiteraard liever voorkomen. De gorilla’s kunnen immers nergens naartoe vluchten. In het wild kunnen ze dat wel.

Gorilla Bokito - foto: Alex Schouten

Als er sprake is van agressie, dan is dat dus veelal rond een eventuele troonswisseling. De vrouw die acht jaar geleden het ‘slachtoffer’ werd, zou in Bokito’s ogen hoogstwaarschijnlijk tot zijn harem moeten gaan behoren. Zij hadden een jarenlange band opgebouwd. Het enige dat nog tussen hen in stond was het glas en de gracht om het eiland. Toen de drang op zijn hoogtepunt kwam heeft Bokito zijn kans gegrepen en haar zich proberen toe te eigenen. Een echt gorillavrouwtje zou deze avance fysiek wel hebben aangekund. Een mens legt het helaas af tegen de enorme kracht van een gorilla. Er was hier eerder sprake van dominant gedrag dan van agressie. We mogen vaststellen dat gorilla’s zich nu eenmaal zo gedragen wanneer ze hun zinnen ergens op hebben gezet. Zou dat ook zo kunnen zijn voor alle mensen die met Bokito worden vergeleken? Denk er nog eens aan wanneer u iemand ‘betrapt’ op Bokito-gedrag. Daniël Seesink

V

NIEUWE KLEDING VOOR DE VRIJWILLIGERS VAN DE VRIENDENWINKEL EN VRIENDENSHOP


R

I

E

N

D

E

N

ANEKDOTES UIT DE VRIENDENWINKEL “Heeft u ook een ongeknuffeld konijn?” ** Ouders met drie kinderen in de shop. Pa met de jongste moesten naar de speeltuin en de twee andere sloten met mama een complot. Die twee zochten papa en broertje op met de mededeling dat mama verdwaald was. Werkelijkheid was dat mama bij ons knuffels kocht voor de kids en de jongste nog in Sinterklaas gelooft. ** Een van de scholieren vandaag vroeg waar hij de revalidatiehal kon vinden in de dierentuin. Met dank aan de vrijwilligers die de anekdotes hebben opgetekend.

Z

O

O

’

N

B

EEN AAP OP DE WC EEN DIERENTUIN IN OORLOGSTIJD Hoe zag de Rotterdamsche Diergaarde er voor de Tweede Wereldoorlog uit? Wat gebeurde er in de dierentuin tijdens het bombardement van 10 mei 1940? Wat voor gevolgen had de grote brand in Rotterdam, als gevolg van een volgend bombardement, op de dierentuin? Hoe verging het Diergaarde Blijdorp tijdens de vijf oorlogsjaren? Wie zich dat allemaal wel eens heeft afgevraagd, kan dat nu lezen in het spannende kinderboek ‘Een aap op de wc’, geschreven door Joukje Akveld. In het ruim honderd pagina’s dikke boek worden leuke, korte anekdotes over enkele dieren die een soort hoofdrol hebben, afgewisseld met algemene beschrijvingen over de dierentuin en de oorlog in het algemeen. Het boek is onderverdeeld in drie delen. In het eerste deel wordt de oude Rotterdamsche Diergaarde uitgebreid beschreven, waarbij wordt uitgelegd waarom de dierentuin in 1940 zou verhuizen naar een ander deel van de stad. In het middelste deel gaat het over de eerste dagen van de oorlog, met de diverse bombardementen op Rotterdam. De bommen die ook op de dierentuin vielen, de verwoesting van de stad door de brand, het moeten afmaken van diverse roofdieren omdat er ontsnappingsgevaar was, het komt allemaal ter sprake. In het laatste deel wordt behandeld hoe de dierentuin weer opkrabbelt en hoe de Rotterdammers de Diergaarde zagen als een plek om even niet aan de oorlog te hoeven denken. Het ‘vergeten bombardement’, de bommen die de geallieerden in maart 1943 op Rotterdam lieten vallen, wordt in dit deel niet vergeten. Het is een heel informatief boek over de oorlog, gezien vanuit een vernieuwend perspectief.

De gebeurtenissen die beschreven worden in het boek zijn veelal waargebeurd. Alleen enkele losse eindjes zijn aan elkaar geschreven. Enkele leuke, grappige, opvallende of bijzondere gebeurtenissen met individuele dieren worden in losse hoofdstukjes beschreven, waardoor je mee gaat leven met de dieren in de dierentuin. De korte stukjes zijn vaak een leuke onderbreking van de spannende oorlogsverhalen. In één van deze hoofdstukjes wordt uiteraard ook duidelijk waar de opvallende titel van het boek vandaan komt.

O

E

K

kleine schetsen van vele verschillende diersoorten die even bij naam genoemd worden. Voor iedere Diergaarde-liefhebber die zich interesseert in de laatste jaren van de oude Diergaarde en de eerste jaren van Diergaarde Blijdorp gedurende de Tweede Wereldoorlog en voor iedere vader, moeder, opa of oma die zijn (klein)kinderen een spannend verhaal wil voorlezen, is ‘Een aap op de wc’ een leuke toevoeging voor in de boekenkast! Tekst: Karin van Leeuwen

De vormgeving van het boek herinnert je er aan dat het boek als kinderboek bedoeld is. Het is geschikt voor kinderen vanaf een jaar of vier. Illustrator Martijn van der Linden heeft zowel grote gekleurde tekeningen gemaakt, die een gebeurtenis uit het verhaal uitbeelden, als 13 | Vriendennieuws 3 | 2015

Tekst en foto’s: Alex Schouten

HART VAN AFRIKA NIET ALLES PAIS EN VREE…. De Vrienden hebben vorig jaar het verblijf voor de bosbuffels en penseelzwijnen geschonken aan de Diergaarde. Op 19 april 2014 is het verblijf feestelijk geopend. Dus wordt het wel eens tijd om na te vragen hoe het gaat met het verblijf en hun bewoners!


Ruzie in de tent… Als u regelmatig in Blijdorp bent, zal één ding zijn opgevallen. De bosbuffels en de penseelzwijnen kunnen niet bij elkaar komen, er staat een hek tussen beide delen van het verblijf. Maar het was toch de bedoeling dat de penseelzwijnen vanuit hun deel van het verblijf naar het deel van de bosbuffels konden lopen? Klopt. Maar waarom gebeurt dat niet? Het antwoord is simpel: één van de dames bosbuffel heeft het niet zo op met de penseelzwijnen. Vrij snel na de opening van het verblijf is voor het eerst geprobeerd beide soorten bij elkaar te laten. De penseelzwijnen hebben dat moedig opgepakt, maar kwamen van een koude kermis thuis. Ze werden aangevallen door één van de dames bosbuffel, maar zijn er gelukkig heelhuids vanaf gekomen. Vervolgens is er gaas tussen beide delen van het verblijf aangebracht, zodat ze aan elkaar konden wennen. Maar toen dat gaas is weggehaald en de zwijnen met open vizier naar de bosbuffels liepen, werden ze weer belaagd. Blijdorp heeft toen langs de rand van het perk een extra hek neergezet. De penseelzwijnen konden het deel tussen het buitenste hek en het iets naar

binnen geplaatste extra hek gebruiken als vluchtruimte: zij kunnen immers onder de balken van het hek doorlopen en de bosbuffels niet. Maar helaas hadden de penseelzwijnen niet door dat ze daar konden schuilen. Ook de derde poging milukte jammerlijk. En telkens is het dezelfde bosbuffelkoe (met inderdaad een opvliegend karakter) die het op de penseelzwijnen voorzien heeft. Besloten is om voorlopig geen nieuwe poging te wagen om de twee soorten ‘aan elkaar te koppelen’. De beide diersoorten blijven voorlopig op hun eigen deel van het perk….. Hebben wij weer…. Zoals eerder al is vermeld in Vriendennieuws wordt het buitenperk van de penseelzwijnen in de richting van het okapi-verblijf uitgebreid (fase 2). Bovendien krijgen de penseelzwijnen een nieuw binnenverblijf in de koedoestal in plaats van hun huidige stal die ze (geheel gescheiden) delen met de bosbuffels. Als de verbouwing van de koedoestal gerealiseerd is ontstaat er in de huidige stal van de bosbuffels/penseelzwijnen

meer ruimte en is er plek voor een bosbuffelstier in Blijdorp. De wens van Blijdorp is om tegelijkertijd de ‘agressieve’ koe te ruilen voor een andere koe. In andere dierentuinen lukt het namelijk wél om bosbuffels en penseelzwijnen in één verblijf te huisvesten. Daar liggen ze gemoedelijk tegen elkaar aan een dutje te doen. Dus dat moet in de Diergaarde toch ook lukken. ‘Hebben wij weer’ is dan ook een veel gehoorde uitroep…. Boompjes zijn lekker! Uiteindelijk is het de bedoeling dat het bosbuffelverblijf een echt bosbiotoop wordt. Dat gaat helaas nog wel even duren. De bosbuffels vinden het namelijk geen enkel probleem zich te goed te doen aan bast en takken van een levende boom. Bij de opening van het verblijf waren er daarom een paar kleine (goedkope) boompjes in het verblijf gezet, waar geen hekwerk omheen stond. Die boompjes waren al opgegeten door de bosbuffels voordat de Vrienden van de hapjes en drankjes tijdens de opening konden genieten….

De verzorgers wisten dat de kans hierop groot was, maar er zijn ook voorbeelden van verblijven met bomen waar de dieren vanaf blijven! Mede vanwege de beperkte kosten van de boompjes was het dus te proberen. Inmiddels staan er grotere bomen in het perk die voorzien zijn van een hekwerk om te voorkomen dat de bosbuffels zich tegoed doen aan de bomen. Die bomen komen overigens uit het voormalige okapi-verblijf en zijn dus ‘hergebruikt’. In andere dierentuinen (zoals Safaripark Beekse Bergen) laten de bosbuffels de bast van grote(re) bomen met rust, dus wie weet kunnen de hekwerken rond de bomen over een paar jaar verwijderd worden. Hoewel……. Hopelijk hebben we dan niet opnieuw ‘hebben wij weer’ bosbuffels… Zonde…. Wat vooralsnog écht jammer is, is de investering in de food dispenser. Die hangt in het bosbuffelverblijf en de bedoeling was dat daar af en toe eten uit zou komen voor de penseelzwijnen in de hoop dat ze lekker rondlopen op het deel van de bos-

Shingles worden vervangen door monumentale pannetjes

Deel voor koedoes Toekomstige doorgang voor bezoekers

Deel voor penseelzwijnen

Koedoestal


Panorama verblijf bosbuffels

Buitenhek met heidematten

Extra hek (zie tekst)

buffels. Maar ja, u weet inmiddels dat de geschiedenis een ander verloop heeft gekregen dan verwacht. Hopelijk kan de food dispenser alsnog gebruikt gaan worden als Blijdorp twee rustige koeien heeft…. Heidematten Tenslotte nog een laatste opmerking over het verblijf. Ik verbaasde me over de heidematten die zijn aangebracht aan de buitenzijde van het bosbuffelverblijf, tussen de uitkijkpunten. Die heidematten bevinden zich alleen aan de zijde van de neushoorns. Waarom de heidematten er staan? Niet omdat de bosbuffels schrikken van mensen. Wél omdat de bezoeker al lopende van het ene uitkijkpunt naar het andere uitkijkpunt ongemerkt ‘gedwongen’ wordt om naar de zwarte neushoorns te kijken. Bovendien wordt de bosbuffelstal dan aan het zicht onttrokken. Een cosmetische keuze dus! Vervolg Hart van Afrika Vrienden die de bouwplannen rondom het Hart van Afrika nog in hun geheugen hebben weten dat het Hart uit meer bestaat dan alleen de bosbuffels en penseelzwijnen. Op 28 maart dit jaar is het fraaie en revolutionaire verblijf van de okapi’s geopend en daarmee toegevoegd aan het Hart van Afrika. Het is dus slechts een paar 16 | Vriendennieuws 3 | 2015

maanden in gebruik en we zullen u volgend jaar laten weten hoe dat bevalt. Maar…. daarmee is het Hart van Afrika nog niet af. Zoals hierboven al gezegd krijgen de penseelzwijnen een andere stal en wordt hun buitenverblijf uitgebreid. Voor de uitbreiding van het buitenverblijf zal het huidige perk van de Mhor-gazelles worden aangepast voor de komst van de penseelzwijnen. Dit houdt met name in dat er veel meer bomen worden geplant omdat het een echt bosbiotoop moet gaan worden. Monument aanpassen…. De penseelzwijnen gaan verhuizen naar de koedoestal, maar die moet daarvoor eerst een metamorfose ondergaan. U kunt zich

er nu nog niks bij voorstellen, maar straks gaat u als bezoeker dwars door de nieuwe stal lopen! Vanaf de lelievijver komt een pad in de richting van de wevervolière en dat pad gaat dus door de stal heen. De koedoestal is ontworpen door Van Ravesteyn en dus was het de vraag of er wel een doorgang door de (monumentale) stal gemaakt mocht worden. Immers, voor iedere verbouwing van een monument is toestemming nodig van de monumentencommissie van de gemeente Rotterdam en dat gaat niet altijd van een leien dak….. Blijdorp heeft voor het ontwerp van de verbouwing en de begeleiding van de vergunningaanvraag een architect (Kees Rouw) in de arm genomen, die gespecialiseerd is in de architectuur van Van Ravesteyn. De vergunning is inmiddels door de gemeente verstrekt en als de aannemer is gekozen kunnen de werkzaamheden in september beginnen! Verbouwing koedoestal Er komt aan beide kanten van de stal een doorgang met een draaideur, die in feite altijd open staat. Als de deuren dicht zijn, dan is het aanzicht van de stal hersteld. Op de sfeerimpressie is te zien hoe de doorgang door de stal er uit komt te zien. Behalve de doorgang wordt ook de binnenkant van de stal uiteraard aangepakt.

start van de werkzaamheden nu vervroegd naar september. Vóór het seizoen 2016 is alles klaar!

Aan de ene kant van de doorgang komt het binnenverblijf voor de penseelzwijnen en aan de andere kant die van de koedoes. De huidige zolder gaat eruit en de kap wordt geïsoleerd. Vroeger werden de zolders gebruikt voor hooi-opslag, een betere isolatie kun je je niet voorstellen. Dat doet Blijdorp al heel lang niet meer, dus was de isolatie al minder geworden. Nu de zolder er helemaal uit gaat is er eigenlijk niet meer tegenaan te stoken en moet isolatie worden aangebracht. Die isolatie kan niet van binnenuit gebeuren en dus moeten ook de huidige rode shingles eraf om het dak van buitenaf te isoleren. Nadat de isolatie is aangebracht, komen de shingles niet terug, maar worden er monumentale dakpannetjes op het dak gelegd. De werkzaamheden zouden oorspronkelijk in november starten, maar toen waren de isolatie van de kap en het vervangen van de dakbedekking niet in de planning opgenomen. Om die werkzaamheden niet in hartje winter te hoeven uitvoeren, is de

Beetje overlast U zult als bezoeker wel iets merken van de werkzaamheden omdat het pad langs de stokstaartjes en de wevervogeltjes tijdens werkdagen gesloten zal zijn. Bovendien zullen de koedoes tijdelijk moeten verhuizen omdat de koedoestel tijdens de verbouwing uiteraard niet bewoond kan worden. De koedoes gaan naar de Bongostal (tegenover het nieuwe leeuwenperk) en de bongo’s gaan tijdelijk achter de schermen. De stal achter de schermen is namelijk wel geschikt voor de bongo’s maar is eigenlijk te laag voor een grote koedoebok. Dus als alles meezit kunnen we vanaf het voorjaar 2016 genieten van het complete Hart van Afrika!

Met dank aan: Ben Westerveld, Gerard Visser en René Reusen (allen Diergaarde Blijdorp)

V

OP ZOEK NAAR EEN LEUK CADEAU VOOR VRIENDEN OF FAMILIE? Maar u kunt geen keuze maken? Dan hebben we vanaf nu een oplossing voor dit probleem! In de Vriendenwinkel en de Vriendenshop kunt u cadeaubonnen met een waarde van € 10,kopen. De ontvanger van de cadeaubon kan vervolgens zelf

R

I

E

N

D

E

N

bepalen wat hij of zij uit ons grote assortiment aan dierentuinartikelen wil hebben. Niet in de gelegenheid om naar de Vriendenwinkel of –shop te gaan? U kunt deze cadeaubon ook bestellen. Daar komt dan wel € 1,- administratiekosten bij. Bestellen kunt u doen door een mailtje te sturen met uw naam en adres naar [email protected] en tegelijk € 11,over te maken op bankrekeningnr. NL16 INGB 0006 2179 17.

€ 10,CADEAUBON VRIENDENWINKEL


EEN ZONNIGE MEERDAAGSE IN DUITSLAND Mooie parken, bijzondere diersoorten en leuke jonge dieren. Met deze highlights kon de meerdaagse reis naar Duitsland eigenlijk al niet meer stuk. 42 Vrienden gingen mee met deze reis, waarvan maar liefst 11 nieuwe deelnemers. In zes dagen tijd werden vijf Oost-Duitse dierentuinen bezocht. Tekst: Karin van Leeuwen Foto’s: David Verhagen

verblijf. In het oude neushoornverblijf was nog een jong vrouwtje (van ruim anderhalf jaar) te zien, een halfzusje van Naima, die in 2013 vanuit dit park naar Blijdorp kwam! De amoerpanters hebben sinds vorig jaar een nieuw verblijf, prachtig groen aangelegd met een waterstroompje er doorheen. De vrouwelijke Amoerpanter van Blijdorp heeft ook in Leipzig geleefd, maar dan nog in de oude kooien voor katachtigen, die ook nog te zien waren. Daar heeft zij een keer succesvol een jong groot gebracht, laten we hopen dat ze dat kunstje in Blijdorp weet te herhalen! Eén van de hoogtepunten van Leipzig is Pongoland, een groot complex voor vier soorten mensapen. Het is geopend in 2001, maar nog steeds ongeëvenaard. De binnenverblijven zien er mooier en soms zelfs groter uit dan menig buitenverblijf in andere parken! Eén van de vier gorilla’s is de in 1999 in Rotterdam geboren Abeeku. Deze man is inmiddels uitgegroeid tot een mooie zilverrug!

Aziatische olifant - Zoo Leipzig

Zoopark Erfurt In Erfurt is vorig jaar een nieuw olifantenverblijf geopend. Een groot betonnen gebouw, waarover de meningen verdeeld waren. Er leven nu twee vrouwelijke Afrikaanse olifanten, die alleen nog binnen te zien waren. Het is de bedoeling dat er binnenkort een man bij komt. Een ander hoogtepunt in Erfurt is het gebied direct na de ingang, waar een leeuwenverblijf en diverse verblijven voor kleinere Afrikaanse zoogdieren gemaakt zijn. Hier waren twee jonge stokstaartjes van acht dagen oud te zien. Normaal gesproken komen ze pas boven de grond als ze tweeënhalf tot drie weken oud zijn, maar nu met het mooie weer kwamen ze al eerder te voorschijn, tot genoegen van de toekijkende Vrienden. De twee laatste nilgiri-langoeren van Europa waren voor sommigen ook een leuke bezienswaardigheid. Verder heeft Erfurt opvallend veel doorloopverblijven, 18 | Vriendennieuws 3 | 2015

voor veel verschillende diersoorten, zoals berberapen, damherten, kaalkopibissen, ringstaartmaki’s, bennettwallabies en kea’s. Zoo Leipzig Zoo Leipzig was het hoofddoel van deze meerdaagse reis, één van de mooiste tuinen van Europa. Verschillende Vrienden waren hier al eerder geweest, maar voor iedereen was er wel weer iets nieuws te zien. In het jaar 2000 is er begonnen met een groots masterplan genaamd ‘Zoo der Zukunft’ en sindsdien worden er regelmatig nieuwe verblijven geopend. Een week voor ons bezoek was het ‘Kiwara-kopje’ geopend, bestaande uit enkele verblijven voor zwarte neushoorns, waarvan er eentje gedeeld kan worden met savannedieren en een ander met cheeta’s en huzaarapen! Een spectaculaire, unieke combinatie, die helaas nog niet te zien was. De dieren moesten namelijk nog wennen aan hun nieuwe

Een ander hoogtepunt van Leipzig is het ruim anderhalf hectare grote Gondwanaland, een tropische hal waar de tropische werelddelen Azië, Afrika en Zuid-Amerika terug te vinden zijn. Bij een temperatuur van rond de 25 graden leven niet alleen rond de honderd diersoorten, maar ook nog eens ruim 24.000 tropische planten. In deze prachtig ingerichte hal hebben we de avond voor ons daadwerkelijke bezoek aan Zoo Leipzig al een heerlijk Aziatisch dinerbuffet kunnen nuttigen. Bergzoo Halle Bergzoo Halle, een facultatieve excursie tijdens deze reis, doet zijn naam eer aan. Voor een aantal verblijven is het namelijk een eindje klimmen. Voor enkele verblijven wordt er leuk gebruik gemaakt van het feit dat er zo’n helling in het park aanwezig is. Voor manenschapen en Kaukasische toers is het een mooie natuurlijke leefomgeving. Hun verblijven zijn er al sinds het begin van de vorige eeuw en sinds die tijd zijn ze ook niet meer grootschalig aangepast! De nieuwere verblijven liggen voornamelijk onderaan de heuvel vlakbij de ingang.

Aziatische rode hond met jongen - Zoo Magdeburg

Vrienden in Zoo Leipzig

V De meeste verblijven zijn aan de kleine kant, maar wel op een leuke manier ingericht. Zo waren er verblijven voor bijvoorbeeld chimpansees, dwergnijlpaarden en een mannengroepje Zuid-Amerikaanse zeeberen. De groep Afrikaanse olifanten verwacht uitbreiding, maar liefst drie olifanten zijn drachtig! De berenverblijven zijn verouderd. De laatste kraagbeer was al verhuisd en kort na ons bezoek is ook de laatste bruine beer vertrokken. Een aantal Vrienden heeft in Halle genoten van de eerste onhandige stapjes van een net geboren zeboe. Zoo Magdeburg Zoo Magdeburg is zich de laatste jaren flink aan het ontwikkelen. Met een klein budget zijn er toch enkele erg mooie verblijven neergezet. Ook hier is men bezig met de bouw van een nieuw olifantenverblijf voor Afrikaanse olifanten. Op dit moment leven er een Aziatische en een Afrikaanse olifant, die straks samen hun oude dag mogen uitzitten in het nieuwe verblijf. Daarnaast is het de bedoeling om een groep Afrikaanse olifanten te gaan houden, het liefst een fokgroep. In dit Pasgeboren zeboe - Bergzoo Halle

gebied zullen onder andere ook Afrikaanse wilde honden, zebramangoesten en diverse Afrikaanse vogelsoorten gehuisvest worden. Tijdens een rondleiding is er een kijkje genomen op het bouwterrein, dat net iets buiten het huidige park ligt. Nieuwigheden die in de afgelopen jaren gerealiseerd zijn, zijn bijvoorbeeld een doorloopvolière met Australische parkieten en parmawallabies, een doorloopverblijf met diverse soorten lemuren en de grootste toevoeging van de afgelopen jaren is het vorig jaar geopende nieuwe verblijf voor chimpansees. Er worden twee groepen chimpansees gehuisvest. Wat het bezoek aan Zoo Magdeburg ook heel leuk maakte, waren de vele jonge dieren. Zo waren er onder andere een maand oude roodvoorhoofdmaki, een kleine pademelon (een soort kangoeroe), een jonge roodhandtamarin en een speels angolafranjeaapje te zien. Als echte hoogtepunten waren er een zwarte neushoorn van anderhalve maand oud en een nest Aziatische rode honden van diezelfde leeftijd.

R

I

E

N

D

E

N

Hiermee heb ik meteen een aantal diersoorten genoemd die je zelden in Europese dierentuinen tegenkomt, want ook daarvoor is Zoo Magdeburg een must-see. Het park is zich echt aan het ontwikkelen als een rariteiten-zoo! Zo is Magdeburg momenteel de enige plek in Europa waar je grote gevlekte boomeekhoorns en roodbuikchacalaca’s kunt zien, en gevlekte bunzings leven ook slechts in enkele Europese dierentuinen, om maar enkele leuke voorbeelden te noemen voor liefhebbers van bijzondere diersoorten. Zoo Aschersleben Als toetje brachten we op de laatste dag, voor we aan de terugweg begonnen, eerst nog een bezoek aan het kleine dierenpark van Aschersleben. Een soort hobbyistentuin, zonder spectaculaire verblijven. Er wordt vooral een verzameling van grote en kleine katten, en ook nog meerkatten, gehouden. Er leven maar liefst vijf soorten meerkatten, apen dus. Bij de echte katachtigen werd de aandacht vooral getrokken door drie hele jonge amoerkatten, een elf dagen oude jaguar en een moeder witte tijger met vier jongen van vorig jaar. Het was een soort bonus op de terugreisdag, die verder voorspoedig verliep. Ondanks enkele files waren we toch volgens planning om tien uur ‘s avonds terug op de plek van vertrek. In alle vijf de parken werden we zeer hartelijk ontvangen. In alle parken werden rondleidingen gegeven, zeer verschillend, maar allemaal heel enthousiast. Het weer was de hele week heerlijk dierentuinweer. Niet te warm, maar wel droog en veelal zonnig. Het moge duidelijk zijn; het was weer een goed georganiseerde en zeer geslaagde reis! We kijken met z’n allen alweer uit naar de reis van volgend jaar!


DE NIEUWE SECRETARIS VAN DE VRIENDEN

Tekst: Daniël Seesink

DAVID VERHAGEN Het afscheid van secretaris Koos van Leeuwen is niet onopgemerkt gebleven. Tijdens de Algemene Ledenvergadering is hij uitgebreid in het zonnetje gezet. Koos geniet nu van zijn ‘pensioen’ bij de vereniging. Zijn taken zijn inmiddels naadloos overgenomen door de nieuwe secretaris David (spreek uit: Deevid) Verhagen. In dit interview maken we nader kennis met deze gedreven dieren(tuin)liefhebber en trouwe vriend van Blijdorp.

thuis altijd nog veel met hun reizen bezig. Heerlijk nagenieten bij het bekijken van de zelfgemaakte beelden, die overigens regelmatig te vinden zijn in de edities van Vriendennieuws. Let er maar eens op.

David in Congo-biotoop - foto: Karin van Leeuwen

Wie is David? Wonend in Voorburg, samen met een andere enthousiaste Blijdorpvriend en tevens redacteur van Vriendennieuws, Karin van Leeuwen, houdt David zich graag bezig met het verwerken en ordenen van datastromen. “Ik vind het erg leuk om gegevens bij te houden en te analyseren. Ik doe dit niet alleen voor mijn werk, maar ook hobbymatig. Zo houd ik onder andere verschillende gegevens bij van zeezoogdieren in dierenparken. Daarvoor heb ik diverse eigen databases ontwikkeld.” Beroepsmatig is David verbonden aan de rechtbank in Rotterdam. Daar is hij verantwoordelijk voor een groot deel van de managementinformatie. Het ontwikkelen van en werken met databases zal David ook nu, als secretaris van de Vrienden, weer goed van pas komen. Om de administratie van ruim 5000 leden in goede banen te leiden, is een praktisch werkende database immers erg belangrijk. David heeft kwaliteit hoog in het vaandel staan. Daarnaast is zijn glas eerder half vol dan half leeg. Twee eigenschappen die hem bij zijn taak als secretaris vast en zeker goed van pas komen. David en dierentuinen David en Karin zijn wekelijks te vinden in dierenparken in binnen- en buitenland. Ze hebben op het moment van schrijven bijna tweehonderd verschillende dierenparken (!!) bezocht. Zij zien de dieren (en natuur) veelal door ‘het oog’ van de fotoen videocamera en zijn op die manier ook 20 | Vriendennieuws 3 | 2015

De afgelopen jaren hebben David en Karin naast diverse Europese landen ook dierentuinreizen in de Verenigde Staten (met de Vrienden) en Japan gemaakt. “Naast het bezoeken van dierenparken vinden wij het ook leuk om wilde dieren in de vrije natuur te spotten.” Het spotten van wilde dieren doen zij van het strand in Scheveningen (bruinvissen) tot aan de savannes en de regenwouden in Afrika. Vermoedelijk beschikken zij dan ook over een paspoort vol stempels en visa van de meest exotische en interessante bestemmingen. “Als kind vond ik dierentuinen altijd leuk. Toen ik een jaar of 18 was ben ik steeds meer dierentuinen gaan bezoeken (samen met Karin). Hoe meer bezoeken ik aan een dierentuin bracht en hoe meer verschillende dierentuinen ik bezocht, des te interessanter het voor mij werd. Er zitten voor mij veel interessante aspecten aan dierentuinen. Uiteraard de verschillende diersoorten en verblijven. Daarnaast de geschiedenis van een dierentuin en hun toekomstplannen. Ook de organisatorische kanten van dierentuinen hebben mijn interesse; hoe worden ze geleid, hoe staan ze er financieel voor, hoeveel bezoekers ontvangen ze per jaar, zijn allemaal aspecten die mij in de loop van de jaren zijn gaan interesseren”, aldus David. Wanneer je David vraagt naar de meest bijzondere dierentuin in de wereld, geeft hij het volgende antwoord: “Vrijwel elke tuin heeft zijn eigen ‘charme’. Ik krijg deze vraag regelmatig gesteld en eigenlijk geef ik daar dan ook nooit een echt antwoord op, omdat ik daarin geen keus kan maken. Maar als ik denk aan een bijzonder park, dan denk ik zeker aan Monterey Bay Aquarium (Californië, Verenigde Staten). Het is een aquarium met mooie verblijven en

goede educatie. Daarnaast kun je vanuit het aquarium - op het buitenterrein – o.a. zeeotters spotten in de vrije natuur! Dat is ontzettend gaaf!” David en Diergaarde Blijdorp “Als kind kwam ik al regelmatig in Blijdorp. Later werd dat een jaarlijks bezoekje met Karin, maar na een paar jaar hadden we de smaak te pakken en besloten we een abonnement te nemen. Een paar maanden later zijn we ook meteen Vriend van Blijdorp geworden.” En nog steeds zijn David en Karin zeer regelmatig in Blijdorp te vinden. Per jaar brengen zij in totaal 80 tot 100 bezoeken aan verschillende dierenparken, waarvan ongeveer een kwart aan Blijdorp. “Blijdorp is een dierentuin met mooie verblijven, niet alleen voor het oog, maar ook voor de dieren die er in leven. Educatie en dierenwelzijn staan echt voorop. Daarnaast is Blijdorp een dierentuin die altijd in beweging is, en dat maakt het ontzettend boeiend om te volgen.” David en de Vrienden David en Karin zijn sinds januari 2010 abonnementhouders van Blijdorp. “Het leuke van Blijdorp is, dat er - ook al kom je er (zeer) regelmatig - altijd iets nieuws te ontdekken valt. Vrienden van ons waren al lid van de Vrienden van Blijdorp en via hen kwamen we in april 2010 ‘stiekem’ bij de

Zeedraak - foto: David Verhagen

We vroegen David naar een diersoort die hij in Blijdorp zou introduceren wanneer hij directeur zou zijn. “Een diersoort die ik ontzettend bijzonder vind zijn ‘bladerige zeedraakjes’ (zie foto). Toen ik deze vissen voor het eerst zag, had ik echt het idee “dit is niet echt!”. Ze zien er ontzettend bijzonder uit, heel mooi!”

opening van het servalverblijf terecht. Wij voelden ons eigenlijk illegaal aanwezig tijdens deze opening. Dat wilden we niet meer, dus de volgende dag hebben we ons meteen via internet aangemeld bij de Vrienden van Blijdorp.” “De Vrienden heb ik de afgelopen jaren leren kennen als een gezellige vereniging die ontzettend veel betekent voor de Diergaarde. Met elkaar zorgen we dat we Blijdorp steeds opnieuw nog mooier kunnen maken. Met projecten als Amazonica, het Congo-biotoop (okapiverblijf) en de gierenvolière heeft Blijdorp dankzij de Vrienden mooie publiekstrekkers kunnen neerzetten. Daarnaast is Blijdorp met dit soort verblijven trendsetter in de dierentuinwereld!” Gezien zijn enthousiasme voor Blijdorp en de Vrienden wil David graag zijn steentje daaraan bijdragen. Gelet op zijn zowel hobby- als beroepsmatige achtergrond passen de taken van de secretaris helemaal in zijn straatje.

David als secretaris Waar houdt de secretaris van onze vereniging zich vooral mee bezig? “Mijn belangrijkste taak is het bijhouden van de ledenadministratie. Daarnaast verwerk ik ook alle binnenkomende contributiebetalingen en extra giften. Tot voor kort moesten alle betalingen handmatig worden verwerkt. Hulde aan Koos (van Leeuwen, red.) die dat zo lang heeft gedaan! Eén van de grootste uitdagingen heb ik dus al gehad, door met ‘behulp van de techniek’ het verwerken van de betalingen meer automatisch te laten verlopen. Verder heb ik de e-mailnieuwsbrief ‘Vriendenmail’ in een nieuw jasje gestoken.” Boodschap aan de Vrienden Op de vraag ‘Wat zou je de Vrienden willen meegeven?’ gaf David een verrassend antwoord: “Puur praktisch, bij betalingen graag het opgegeven betalingskenmerk gebruiken. Dat scheelt mij heel veel werk.” Daarnaast: “We kunnen met elkaar ontzettend trots zijn op wat wij met de Vrienden hebben kunnen schenken in de afgelopen ruim vijftig jaar. We moeten echter met z’n

allen ook blijven zorgen voor nieuwe leden, zodat we nog heel veel mooie dingen kunnen gaan schenken in de toekomst!” Schroom daarom niet om in uw omgeving op zoek te gaan naar nieuwe enthousiaste Vrienden van Blijdorp en deze zich te laten aanmelden bij onze nieuwe secretaris. Er is nog voldoende ruimte in zijn database. Tot slot “Blijdorp is één van de top dierentuinen in Europa en eigenlijk ook in de wereld. Als lid en nu als bestuurslid kijk ik vol trots terug op alles wat de Vrienden van Blijdorp hebben kunnen schenken en kijk ik uit naar alles wat wij met z’n allen nog zullen gaan schenken in de toekomst”. Het mag duidelijk zijn dat na het vertrek van Koos in David een minstens zo enthousiaste opvolger is gevonden. Namens alle Vrienden van Blijdorp wensen we David veel plezier als nieuwe secretaris.

Leeuw met jong - foto: David Verhagen


NAJAARSEXCURSIE ‘KLEIN, ABER FEIN. SCHMETTERLINGS-DSCHUNGEL AM NIEDERRHEIN’ Op de terugweg dineren we in ‘Restaurant Kruidenlucht’ in Casteren. Vegetarisch is ook mogelijk. Wel graag van tevoren opgeven. Dit zijn voor de Vrienden weer twee nieuwe restaurants. Wat is verder van belang Vertrek: 8.00 uur vanaf metrostation Capelsebrug in Capelle aan den IJssel. Aanwezig 7.45 uur. U kunt hier (tot nu toe) gratis parkeren. Vergeet niet uw paspoort of ID-kaart mee te nemen Aankomsttijd in Krefeld ca. 11.45 uur. Geplande aankomsttijd in Rotterdam ca. 21.45 uur. Kosten voor leden bedragen: € 55,Niet leden betalen € 57,50.

Op zaterdag 3 oktober 2015 organiseert de Vereniging Vrienden van Blijdorp de najaarsexcursie naar de dierentuin van Krefeld in Duitsland. Zoo Krefeld Met 13,5 ha en 500.000 bezoekers is Zoo Krefeld een middelgrote klassieke Duitse stadstuin. Welgelegen in een mooi parklandschap en met een behoorlijk complete collectie. Krefeld is sinds 2010 de trotse bezitter van ‘Schmetterlings-Dchungel’. Deze 145 m2 grote vlinderhal is net als in Blijdorp gefinancierd door de ‘Vrienden’. In dit geval door de ‘ZooFreunde Krefeld’. Zo heeft ook Zoo Krefeld haar eigen door Vrienden gefinancierde ‘Amazonica’. De nieuwste attractie is ‘PinquinPool’. Een in 2014 geopend Zuid-Amerikaans kustlandschap voor Humboldtpinguïns, Incasterns en Zuid-Amerikaanse eenden. Een bijzonder charmant doorloopverblijf compleet met een brug. Om alles ‘binnen’ te houden is, net als bij onze gieren, het verblijf ‘overnet’! De Vrienden (van Krefeld natuurlijk) hebben € 550.000 geschonken om dit mogelijk te maken. Het resultaat is dusdanig origineel dat onze speciale gast op de Vriendendag, Anthony Sheridan, dit verblijf uitriep tot één van Europa’s mooiste nieuwe verblijven van 2014! Op 3 oktober kunt u zelf een oordeel vellen.


Of is het hoogtepunt misschien toch de in mei dit jaar geboren gorillababy en de sneeuwluipaardentweeling? Bent u iets minder goed ter been? Geen probleem! Zoo Krefeld is de makkelijkste Duitse dagtocht die wij organiseren. Compact, volledig vlak en voor een Duitse dagtocht relatief dichtbij. Een dagtocht geschikt voor bijna iedereen. Niet te missen in Zoo Krefeld: ‘Südamerika Regenwaldhaus’ met o.a. vrij levende luiaards, witgezichtsaki’s en tamandua’s; Het vogelhuis met vijf themavolières met harpdraadafscheiding; Het ‘Affentropenhaus’ met de in 2012 geopende ‘GorillaGarten’; De grote kattenverblijven voor jaguars en tijgers. Bij aankomst in de tuin worden we ontvangen met een woord van welkom. Aansluitend krijgen wij een korte rondleiding door de tuin. Daarna vrij. Zoals bij alle verre dagtochten is ook deze reis bijna geheel inclusief. Wij maken op de heenweg een stop bij ‘Restaurant de Hooikar’ in Gilze voor koffie met gebak.

In de reissom zijn inbegrepen: de busreis Rotterdam – Zoo Krefeld v.v; toegang tot de dierentuin; (korte) rondleiding; koffie/thee met gebak op de heenweg; op de terugweg een 3-gangendiner inclusief één drankje; fooi voor de chauffeur. Aanmelden voor deze reis Maak voor 20 september 2015 het verschuldigde bedrag over op ING-rekening NL22INGB0002071059 t.n.v. Vereniging Vrienden van Blijdorp te Honselersdijk onder vermelding van ‘Krefeld’, uw telefoonnummer en e-mailadres. Het is niet mogelijk het betaalde bedrag te restitueren voor afmeldingen die na 20 september 2015 worden ontvangen. Eventuele restituties vinden plaats onder inhouding van € 2,50 administratiekosten. U ontvangt geen verdere bescheiden of mededelingen, tenzij de bussen vol zijn. Hiervan krijgt u dan zo snel mogelijk bericht. Het volledige bedrag wordt in dat geval wel teruggestort.

nel, Reageer s vol = l o v t n a w

M

U

T

A

T

I

E

S

TWEEDE KWARTAAL 2015

In deze rubriek vindt u een selectie uit de mutatielijst van de Diergaarde. Er kan tussentijds het een en ander zijn veranderd. Ook kunnen dieren zich (niet zichtbaar voor publiek) achter de schermen bevinden. Waar bekend wordt aangegeven of het een mannetje (het eerste cijfer) of een vrouwtje (het tweede cijfer) betreft, of dat het geslacht nog niet bekend is (het derde cijfer). Voorbeeld: 1.1.0 Leeuw = Twee leeuwen, één mannetje en één vrouwtje. Geboren Geboren 4 apr/1.0.0 Mhorr gazelle, 8 apr/1.0.0 bizon, 10 apr/0.0.1 koeneusrog, 10 apr/0.0.1 kapgier, 16 apr/0.0.2 Bengaalse oehoe, 12 apr/0.1.0 giraf, 18 apr/0.0.1 hamerkop, 18 apr/1.0.0 gorilla, 18 apr/0.0.4 Visaya wrattenzwijn, 20 apr/0.0.1 kroeskoppelikaan, 21 apr/0.1.0 Balabacdwerghert , 28 apr-11 jun/0.0.6 Kaapse grondeekhoorn, 17 mei/0.0.1 witkruinmangabey, 4-29 jun/0.0.11 klipdas, 5 +6 jun/1.1.0 Californische zeeleeuw, 15-24 jun/0.0.4 maraboe, 16 jun/0.0.2 ezelspinguïn Gestorven Gestorven 5 apr/0.1.0 Europese wolf (plm 9 jaar), 9 apr/1.0.0 Manoelkat (plm 7 jaar), 21 apr/0.1.0 zwartstaartprairiehond (plm 5 jaar), 22 apr/0.1.0 Kaaimanteju (plm 7 jaar), 7 mei/0.1.0 Françoislangoer (plm 29 jaar), 18 mei/1.0.0 gilamonster (plm 33 jaar)

19 + 20 mei/1.3.0 witneusmeerkat (naar Zoo Dvur Králové, Tsjechië), 19 + 22 mei 3.2.0 Thomson gazelle (naar Zoo Dvur Králové, Tsjechië), 20 mei/0.1.0 gorilla (naar Howlett’s Wild Animal Park, Engeland),24 mei/2.2.0 drieteenmeeuw (naar Paignton Zoo, Engeland), 26 mei/0.4.0 zandwallaby (naar Tierpark Berlin, Duitsland), 1 jun/3.0.0.0 violette toerako (naar Dierenpark Emmen), 16 jun/1.2.0 groene hondskopboa (naar Zoo Beauval, Frankrijk), 18 jun/1.0.0 zandwallaby (naar Tierpark Berlin, Duitsland), 22 jun/2.2.0 Indische antiloop (naar Parc Animalier et Botanique de Branfere, Le Guerno , Frankrijk), 26 jun/1.0.0 kroonparelhoen (naar Safari Beekse Bergen), 29 jun/2.0.0 Afrikaanse pannenkoekschildpad (naar Parqe Oasys, Tabernas, Spanje)

Klipdassen - foto: Peter van Norde

Zeeleeuwen - foto: Peter van Norde

Gearriveerd Gearriveerd 14 apr/1.0.0 gevlekte hyena (uit Safaripark Beekse Bergen), 14 apr/0.0.3 steur, 14 apr/0.0.1 neerkijker (uit Sea Life Scheveningen), 30 apr/1.0.0 Indische neushoorn (uit Plankendael, België), 26 jun/1.0.0 okapi (uit Safari Beekse Bergen) Verzonden Verzonden 10 apr/1.0.0 gevlekte hyena (naar Zoo Leipzig, Duitsland), 10 apr/0.3.0 klipdas (naar Zoo Leipzig, Duitsland), 10 apr/5.0.0 klipdas (naar ZieZoo Dierenpark, Volkel), 12 apr/1.0.0 Solomon-reuzenskink (naar Dierenpark Amersfoort), 13 apr/0.1.0 Indische neushoorn (naar Parc Animalier et Botanique de Branfere, Le Guerno , Frankrijk), 30 apr/2.2.0 grote textorwever (naar Artis), 12 mei/0.0.4 longvis (naar La Ferme aux Crocodiles, Pierrelatte, Frankrijk), 12 mei/1.0.0 Balabacdwerghert (naar Zoo Wroclaw, Polen), 12 mei/0.2.0 Nieuw-Guinese tweeklauwschildpad (naar La Ferme aux Crocodiles, Pierrelatte, Frankrijk), 15 mei/1.1.0 geelvleugelara (naar Gaia Zoo),

Kaaimanteju - foto: Joost Hubeek


c

Denkt u na over een (periodieke) schenking aan onze vereniging? Kijk dan op www.vriendenvanblijdorp.nl en klik op ‘giften en schenkingen’. Onze huisnotaris kan u helpen!

a

g

e

n

d

a

Zaterdag 3 oktober 2015 Najaarsexcursie naar Zoo Krefeld, Duitsland (zie blz. 22) Zondag 8 november 2015 Winterlezing van Janno Weerman over de kleine panda’s: het wereldfokprogramma en de stand van zaken in Blijdorp Zondag 13 december 2015 Winterlezing van Stefan Timmermans over één jaar ijsberen Sizzel enTodz Zondag 10 januari 2016 Nieuwjaarslezing van Blijdorpdirecteur Marc Damen Zondag 14 februari 2016 Winterlezing van Bartjan Bakker: Blijdorp kleurt groen... en rood, blauw, geel... (‘botanisch Blijdorp’) Zondag 13 maart 2016 Winterlezing van Harald Schmidt over flamingo’s in Diergaarde Blijdorp

NB. De aangekondigde Winterexcursie naar Aqua Zoo/Löbbecke Museum in Düsseldorf op 28 november 2015 GAAT NIET DOOR. De verbouwing is eind november nog niet klaar. Ons reisteam is bezig met een alternatieve reis.

De lezingen worden gehouden in het Eauditorium in het Oceanium. Vrienden hebben op de genoemde data gratis toegang tot de Diergaarde tot aanvang van de bijeenkomst en op vertoon van hun lidmaatschapskaart voor het betreffende jaar. Er is niet meer dan één introducé per lid toegestaan. U kunt in het Eauditorium uitrijkaarten kopen. NB. De zaal gaat al om 9.30 uur open. U heeft dan alle tijd om onder het genot van een kopje koffie of een andere versnapering bij te praten met collegaleden of te kijken of u iets interessants vindt op de Zootjesmarkt.

BEZOEK EN LIKE OOK DE FACEBOOKPAGINA www.facebook.com/vriendenvanblijdorp r

e

s

B

l

i

j

d

o

f

o

n

37e jaargang, nummer 3, oplage: 6500 Vereniging Vrienden van Blijdorp p/a David Verhagen, secretaris Populierendreef 287, 2272 RG Voorburg

o

De Vereniging Vrienden van Blijdorp stelt zich ten doel: “Het in zo breed mogelijke zin ondersteunen van Diergaarde Blijdorp”. De jaarlijkse minimale contributie bedraagt € 44,-, waarvoor de leden 4 keer per jaar het verenigingsorgaan Vriendennieuws ontvangen, alsmede 2 gratis toegangsbewijzen voor Diergaarde Blijdorp in Rotterdam. Bovendien worden de leden in staat gesteld deel te nemen aan diverse activiteiten, die speciaal voor hen georganiseerd worden, zoals excursies en lezingen. Secretariaat: p/a David Verhagen, Populierendreef 287 2272 RG Voorburg - Telefoon 06-55012705 Email: [email protected] IBAN/SEPA: NL39INGB 0001 3578 03 BIC: INGBNL2A Fiscaal nummer: 0071.88.869 Reizen: Peter Biesta, Van Poeljestraat 4, 2675 TB Honselersdijk Telefoon: 06-48808538 Email: [email protected] Promotieteam: Email: [email protected] Redactie-adres Vriendennieuws: Marcel Kreuger, hoofdredacteur Goudsesingel 235d, 3031 EL Rotterdam Email: [email protected]

TWITTER @BLIJDORPVRIEND Redactie-medewerkers: Karin van Leeuwen, Angeline Peters, Alex Schouten, Gerda Nijssen, Trix Vermeulen, Daniël Seesink

Hou de website in de gaten!

d

l

Vriendennieuws is een uitgave van de Vereniging Vrienden van Blijdorp en verschijnt vier maal per jaar.

Vrijdag 28, zaterdag 29 en zondag 30 augustus 2015 Weekendexcursie naar Parijs, Frankrijk

a

o

r

p

Diergaarde Blijdorp, Blijdorplaan 8, Rotterdam Bezoekersinformatie: 010 - 443 14 95 Postadres: Postbus 532, 3000 AM Rotterdam Openingstijden: Het gehele jaar, iedere dag geopend! Wintertijd: 09.00 tot 17.00 uur. Zomertijd: 09.00 tot 18.00 uur

Vriendennieuws ontvangt regelmatig foto’s van Rob Doolaard, Joost Hubeek, Koos Net, Aart Pijl, Greet en Peter van Norde en Fred van Tiel Vormgeving en druk: Argus werkt in Beeld Vrienden van Blijdorp op Internet: Website: http://www.vriendenvanblijdorp.nl Samenstelling Verenigingsbestuur: Voorzitter Marcel Kreuger Secretaris David Verhagen Tweede secretaris Inge Matheij Penningmeester / Vice-voorzitter Arie Bos Leden Peter Biesta - Reizen Bart Noordegraaf - Ext. comm. / PR Martin van Brenen - Promotieteam ISSN: 1568-3400 Artikelen geschreven door derden vertegenwoordigen de mening van de auteur en niet noodzakelijkerwijs die van de redactie. De redactie behoudt zich het recht voor artikelen in te korten of te weigeren. Toegezonden foto’s kunnen met vermelding van de naam van de fotograaf rechtenvrij gebruikt worden ten behoeve van activiteiten zonder winstoogmerk van de Vereniging Vrienden van Blijdorp. Tenzij schriftelijk anders wordt aangegeven worden toegezonden foto’s opgenomen in het fotoarchief van de Vereniging Vrienden van Blijdorp en aldus niet geretourneerd.

2015 Nieuws 3 Cema en Fay 9 Hart van Afrika 14

Recommend Documents