Zuidelijk Afrika nieuws, No. 150

Zuidelijk Afrika nieuws, No. 150 http://www.aluka.org/action/showMetadata?doi=10.5555/AL.SFF.DOCUMENT.nizap2c00385

Use of the Aluka digital library is subject to Aluka’s Terms and Conditions, available at http://www.aluka.org/page/about/termsConditions.jsp. By using Aluka, you agree that you have read and will abide by the Terms and Conditions. Among other things, the Terms and Conditions provide that the content in the Aluka digital library is only for personal, non-commercial use by authorized users of Aluka in connection with research, scholarship, and education. The content in the Aluka digital library is subject to copyright, with the exception of certain governmental works and very old materials that may be in the public domain under applicable law. Permission must be sought from Aluka and/or the applicable copyright holder in connection with any duplication or distribution of these materials where required by applicable law.

Aluka is a not-for-profit initiative dedicated to creating and preserving a digital archive of materials about and from the developing world. For more information about Aluka, please see http://www.aluka.org

Zuidelijk Afrika nieuws, No. 150 Alternative title

De anti-apartheidskrantInformatie bulletinZuid-Afrika bulletinAnti-apartheids nieuws

Author/Creator

Anti-Apartheids Beweging Nederland (AABN)

Publisher

Anti-Apartheids Beweging Nederland (AABN)

Date

1988-04-00

Resource type

Journals (Periodicals)

Subject Coverage (spatial)

Netherlands

Coverage (temporal)

1988

Source

Netherlands Institute for Southern Africa (NIZA)

Relation

Informatie bulletin (1960-1970); continued by Zuid-Afrika bulletin (1970-1971); continued by Anti-apartheids nieuws (1972-1976); continued by Zuidelijk Afrika Nieuws (1976-1989); continued by De anti-apartheidskrant (1989-1994)

Format extent (length/size)

29 page(s)

http://www.aluka.org/action/showMetadata?doi=10.5555/AL.SFF.DOCUMENT.nizap2c00385

http://www.aluka.org

AAIA

AAIA BESTE LEZER/ES! In wat met name een poging lijkt te zijn om de opmars van de Conservatieve Partij en de nazistische Afrikaner Weerstand Beweging te stuiten, heeft P.W. Botha 19 verzetsorganisaties verboden nog langer enige politieke aktiviteit te ondernemen. Alsof ruim twee jaar noodtoestand nog niet erg genoeg is. En ja hoor: toen de Zuidafrikaanse Raad van Kerken een komitee ter verdediging van de demokratie in het leven riepen om het dreigende vacuim op te vangen, waarschuwde het regiem dat de kerkleiders niet te veel naar het ANC zouden moeten luisteren. Ik vraag me af of Tutu, Boesak, Beyers-Naud6, Chikane en de andere religieuze voormannen die 'aantijging' van Pretoria niet stiekem als een kompliment zullen opvatten... Maar hoezeer de getroffen organisaties ook in de problemen zijn geraakt door de jongste maatregelen, er zit ook een interessante en hoopgevende kant aan. Zo vroeg WD-kamerlid Weisglas zich in een televisiedebat vertwijfeld af hoe er nog aan de afbraak van de apartheid gewerkt kan worden wanneer Botha de organisaties waarmee over de toekomst gepraat zou moeten worden (want Weisglas gelooft nog altijd in dialoog in Zuid-Afrika, tegen beter weten in) de mond snoert. Er k~n in de Nederlandse Zuid-Afrika politiek een verschuiving optreden als gevolg van het aanpakken van 'de 19'; een verschuiving in de richting van verdergaande strafmaatregelen tegen Zuid-Afrika. Ekonomische sankties en steun aan de verzetsorganisatie in Zuid-Afrika; aan het ANC, het UDF en COSATU - dat is de keuze die de Nederlandse politiek moet durven maken tegen een regiem dat kinderen opsluit en martelt, politieke tegenstanders ophangt, een oppositionele krant als de New Nation een verschijningsverbod oplegt. De sekretaris van de Nederlandse Raad van Kerken, ds. Van der Zee, zette onlangs in een interview voor de IKON aardig de toon: Hij vindt dat Nederland de diplomatieke betrekkingen met Zuid-Afrika moet verbreken. In het land van de apartheid heerst een 'illegaal, onderdrukkend regiem' waartegen veel harder maatregelen moeten worden genomen dan 'het terugsturen van een paar diplomaten', aldus Van der Zee. Wij wachten met spanning op het extra Zuid-Afrika debat dat de Tweede Kamer binnenkort op verzoek van de antiapartheidbeweging zal voeren. We blijven nog even dicht bij huis. Op 28 maart dit jaar plaatsten onbekenden een bom voor de ingang van het ANCkantoor in Brussel; het projektiel werd door de politie onschadelijk gemaakt. Een dag daarna werd in Parijs de vertegenwoordigster van het ANC voor Frankrijk en Zwitserland, Dulcie September, voor de deur van haar kantoor doodgeschoten. Mevrouw September was 45 jaar. Op 4 februari ontsnapte Godfrey Motsepe, de vertegenwoordiger van het ANC voor de Benelux-landen, al ternauwernood aan een moord- ZUIDI

aanslag. Motsepe was alleen in zijn Brusselse kantoor, toen door het raam heen twee schoten uit een automatisch pistool op hem werden afgevuurd. De AFRI K kogels misten de ANC-man op een I UV haar. In een verklaring van het ANChoofdkwartier in Lusaka wordt erop gewezen dat deze aanslag de zoveelste op rij is van de Zuidafrikaanse geheime dienst. Sekretaris-generaal Alfred Nzo werd bijna vermoord bij een verschijnt zes k bomaanslag in Lusaka, het Londense Jaarabonnemer kantoor van het ANC werd gedeeltelijk April 1988 verwoest bij een bomexplosie en de vertegenwoordigers in Denemarken, REDAKTIE: Ful ltali6, de Bondrepubliek en bij de VN (eir werden met de dood bedreigd. Rie Binnenkort opent de Zuidafrikaanse Jar bevrijdingsbeweging een kantoor in Pir Amsterdam. De Anti-Apartheids BeRu weging Nederland heeft de Nederlandse overheid met klem verzocht om VERDER DANK voor voldoende bescherming van de Paul de Cock, R ANCvertegenwoordiger te zorgen. Gonny Hagelen, De anti-apartheidsgroepen zorgen sa- Luirink, Tonja Ni men met politieke, kerkelijke en vak- man, Kier Schur bondsorganisaties zelf voor een pas- en Irusia Zimme send welkom: op zaterdag 11 juni aanstaande moet in Amsterdam de groot- ANTI-APARTHI ste solidariteitsmanifestatie met het NEDERLAND ANC uit de Nederlandse geschiedenis Lauriergracht 11 wordden gehouden. Bent u daar ook dam bij? Giro 580900, tel. Fulco van Aurich 0 * aJ A VS eer per jaar t fl. 12,50 co van Aurich idredakteur) n Cardol Pieter de Jeu Juffermans ud Vlek AAN: Mono Badela, obert Dorsman, Maud Kortbeek, Bart ijenhuis, Ton Reckinga, Robert Serno r (lay-out) EIDS BEWEGING 6, 1016 RR Amster020 - 26 75 25 Druk: SSP, Amsterdam (met dank voor het gratis extra-kleurige gezicht van dit honderdvijftigste nummer! 2 Nation niet meer publiceren (en dreigt hetzelfde lot voor enkele andere bladen); onder de getroffen organisaties is ook het IDPSC, het komitee ter ondersteuning van (ouders van) gedetineerden. Gedetineerden wil hier zeggen: mensen die gevangen worden gehouden zonder dat tegen hen een proces is aangespannen, vaak zonder clat zelfs een aanklacht is geformuleerd of zelfs maar is aangegeven op grond waarvan ze gearresteerd zijn. DPSC AANGEPAKT Tegen deze vorm van willekeurige repressie is al in 1981 het DPSC opgericht, in een poging door gemeenschappelijk optreden zoveel mogelijk informatie orntrent

cletenties te verkrijgen en steun voor de slachtoffers en familieleclen te organiseren. Met de instelling van de noodtoestand in 1985 i3 het werk van het IDPSC verveelvoudigd. Zij heeft zich kunnen ontwikkelen tot de belangrijkste informatiebron omtrent de aantallen en het lot van tienduizenden (ex)gedetineerden. Mensen worden opgepakt en gevangen gehouden zonder dat hun familie wordt ingelicht. Het recht op juridische bijstand is hen ontzegd. Veel exgedetineerden klagen over martelingen, zowel fysiek als psychisch, slecht voedsel en onvoldoende mogelijkheid tot lichaamsbeweging. Bijna zonder uitzondering zijn ze bedreigd met hernieuwde arrestatie als ze zich niet verre houden van elke vorm van protest of aktie. De indruk leeft clat ze slechts zijn vrijgelaten orn plaats te maken voor nieuwe arrestanten. Het is vooral te clanken aaan het DPSC dat over het lot van deze mensen nog iets tot de buitenwereld kon doordringen, en haar aktiviteiten zijn politie en Lees verder op pagina 7 Opnieuw heeft Pretoria gegrepen naar een oud en beproefd middel in een poging het verzet tegen apartheid in te dammen. Op 24 februari werd aan achttien organisaties door vergaande 'banning orders' hat politiek funktioneren ontzegd. De getroffen organisaties zijn het UDF en vele aan het UDF gelieerde jongeren-, studenten-, lokale en nationale organisaties. Ook AZAPO en de daaraan gellieerde jeugdbeweging zijn getroffen. Het vakverbond COSATU is niet zoals de andere organisaties 'elke aktiviteit hoe dan ook', rnaar 'slechts"politieke'akties ontzegd. Hoewel er door de media vooral op is gespekuleerd dat de bannings een'gebaar'zouden zijn van Botha in de richting van de meest reaktionaire en onverbloemd fascistische blanke kiezers in een drietal tussentijdse verkiezingen (alleen voor blanken), is men er in oppositiekringen in Zuid-Afrika eerder van overtuigd dat ze vooral bedoeld zijn orn grootscheepse boykots van cle geplande verkiezingen voor 'zwarte gemeenteraden', in oktober, de pas af te snijden. Dat het niets te maken heeft met het veelvuldig in het nieuws gebrachte geweld in Natal, blijkt wel A het feit dat zoals altijd - Buthelezi's Inkatha buiten schot is gebleven. Integendeel, het larnleggen van het UDF geeft Inkatha de vrije hand om haar politiek van geweldclaclige intimidatie van de bevolking voort te zetten. KERKEN De verzetsbeweging beet direkt en fel van zich af. Zij werd daarin gesteund door kerkelijke leiders, die verklaarden dat 'het duidelijk is dat, ongeacht de konsekwenties, wij vanzelfsprekend door zuIlen gaan met het voeren van kampagnes voor vrijlating van politieke gevangenen. Wij zullen blijven aandringen op gratie voor hen die ter dood veroordeeld zijn. We bltjven oproepen tot het legaliseren van nu verboden organisaties. We streven nog steeds naar onderhandelingen met deeIname van de ware leiders van ons land, the moeten leiden tot de machtsoverdracht naar heel het volk.' Boesak, schutspatroon van het UDF, en Tutu werden gearresteerd, maar weer vriigelaten. Zij richtten een komitee ter verclediging van de demokratie op, hetwelk na amper een week zelfs volledig verboden werd. De New Nation, het weekblad dat het meest fungeert als spreekbuis van het verzet en uitgegeven

wordt door de Zuidafrikaanse Bisschoppenkonferentie, kreeg een verschijningsverbod voor drie maanden opgelegd. Een van de konsekwenties zal zeker zijn clat nog meer mensen een fundamentele keuze maken voor de gewapencle strijd. Het apartheidsregiern verkiest het immers zich te verschansen achter een muur van geweld, die slechts met geweld geslecht kan worden. Een andere konsekwentie zal zijn dat er weer minder berichten zullen doordringen vanuit de belegerde zwarte woonwijken, vanuit de door militairen bezette scholen, vanuit de martelkamers van de politie. Niet alleen mag de New 3 0 U) KERKEN VERZETTEN ZICH FEL DPSC: PORTRET VAN EEN VERVOLGDE ORGANISATIE Een der meest toonaangevende Zuidafrikaanse journalisten van dit moment, Weekly Mail-reporter Mono Badela, was onlangs voor de tweede keer in korte tijd in ons land. In maart gaf hij aan de Christelijke Academie voor de Journalistiek in Kampen de Woos Koster-lezing' en had hij onder meer ontmoetingen met Nederlandse journalisten. Eind vorig jaar was hii een der driehonderd Zuidafrikanen die deeInamen aan de kulturele konferentie'Culture in Another South Africa' CASA. De redaktie van het Zuidelijk Afrika Nieuws vroeg Mono Badela zijn indrukken van CASA op papier te zetten. Door Mono Badela In Zuid-Afrika wordt veel gediskussieerd over hoe het leven er na cle apartheid zal uitzien. Meestal komen deze diskussies neer op niet meer clan spekulaties. Maar gedurende twee korte weken eind vorig jaar, werd het leven in een nieuw ZuidAfrika zonder apartheid voor mij en driehonderd andere Zuidafrikanen werkelijkheid tijdens cle CASA-konferentie in Amsterdam. Ballingen, aktivisten en solidariteitswerkers uit ZuidAfrika en daarbuiten kwamen bij elkaar in de antiapartheidsstad, waar zij samen woonden, werkten en optraden. We leefden vreeclzaarn en op progressieve wijze met elkaar samen, op een manier die wettelijk nooit mogelijk is geweest in Zuid-Afrika. Kultuurfestival en kulturele konferentie werden gesponsord door de stichting Culture in Another South Africa, een organisatie die gesteund werd door tal van Nederlandse kunstenaars en politici. We verlieten Amsterdam met een beter idee van wat ons te doen staat om de kultuur tot een effektiever wapen te maken in cle strijd voor clemokratie. lijke kontakten werden in Amsterdam gelegd en zijn sindsclien gehandhaafd. POUIE, GEEN SLOGANS Om nog even op literair terrein te blijven: een enkele eenvoudige zin van iemand op cle CASA-konferentie heeft de kulturele werkers geholpen om hun identiteit en hun rol in cle strijd voor een demokratisch Zuid-Afrika helder te verwoorden. Deze woorden werclen gesproken bij cle openingszitting en luidden: 'De rol van vooruitstrevende dichters is goede po&zie voort te brengen, geen slogans.'En in een tijd waarin onze demokratische beweging in de verdediging gedwongen

wordt, zijn de implikaties van die woorden voor ons land van groter belang geworden. Ook cle staat heeft clat onderkend. Pallo Jordan, die deze woorden sprak, is nu het zwijgen opgelegd en mag in ons land niet geciteerd worden. Maar zijn idee6n en die van het hoofd kulturele zaken van het ANC, Barbara Masekela, Njabulo Nclebele, Victor Moche en honderden andere kulturele werkers; kunnen niet gesmoord worden. En dat geldt ook voor de pobzie, cle beeldende kunst en het theater dat wij in Amsterdam hoorden en zagen. PERSCENSUUR De CASA-konferentie bood een prachtige kans voor journalististen uit ZuidAfrika om te ontsnappen aan de onmiddellijke problemen -de pesterijen en de onderdrukking waarmee zij dagelijks gekonfronteerd worden. Het was voor journalisten een belangrijke ervaring te praten over perscensuur in Zuid-Afrika. In de diskussies die tijdens het colloquium plaatsvonden, werclen beleidsvoomemens geformuleerd en kon over een aantal uitgangsHet was de eerste grote bijeenkomst van kulturele werkers - een nationale bijeenkomst die ironisch genoeg zo'n zescluizend kilometer buiten ZuidAfrika plaatsvond. Als een puur Zuidafrikaanse bijeenkomst waar alle progressieve kulturele uitingen vertegenwoordigd waren, heeft cle konferentie bijgedragen tot een kultureel zelfvertrouwen en een kulturele eenheid die v66r CASA nog ontbraken. Een aantal gebeurtenissen komt in mijn herinnering naar boven: de, krachtige, eenvoudige, in heldere bewoordingen gestelde toespraak van schrijver Njabulo Ndebele leeft voort in cle herinnering van alle Zuidafrikanen die hem hoorden. Een aantal journalisten onderhoudt sinds de CASA-konferentie kontakt met Njabulo Ndebele. Op hun onlangs gehouden protestbijeenkomst in Johannesburg tegen het verbod van zeventien anti-apartheidsorganisaties en zeventien personen, wilde de recentelijk opgerichte Association of Democratic Journalists Ndebele als hun voornaamste spreker uitnodigen, maar jammer genoeg was hij niet beschikbaar. Tientallen van derge4 'EVEN KONDEN w1i ONTSNAPPEN punten eensgezindheid worden bereikt. Een journalist zei na afloop: 'De opzet van het colloquium was niet noodzakelijkerwijs om in te grijpen in de gebeurtenissen in ZuidAfrika zelf, maar het is voorZuidafrikaansejournalisten zeer nuttig geweest.' Ook de interaktie tussen aktivisten en kulturele werkers uit het land zelf en de ballingen die op dezelfde terreinen werkzaam zijn, had een grote uitwerking. De jeugdige energie en het enBEFORE DAWN OPTIMISTISCHE Wie de diskussies van het k spektakel van 'Culture in South Africa' (CASA) in de 1987 gemist heeft, kan de sch nenkort inhalen. De videogroer Anti-Apartheids

Beweging Ne en het video-collective van f kaans Nationaal Congres pres op 18 april namelijk 'Before da video-registratie van CASA-k( tie en -festival. Het is een optimistisch verhaal den, en er wordt veel gedanst het begin van de film, wann groepje CASA-deelnemers I Schiphol opfleurt door zing swingend naar de douane te len. Hevige debatten tijdens CAS de hantering van de kulturele het heikele onderwerp waarmE een nog worstelt. Barbara IV van het Kulturele Departement ANC maakt onomwonden duic de Paul Simon's, de Frank Sin de Willem Frederik Hermans weg kunnen blijven. Zuid-Afi apartheidsbewind althans, mo reel gesoleerd worden. Maar kot is er niet om kunstenaars met de demokratische bewec bonden voelen te isoleren. dawn' laat op overtuigende w en horen wat die selektieve, hantering van de boykot aan oplevert. Aan muziek, bijvo Sabenza uit Kaapstad brengt ' derden Zuidafrikanen en Nede in het zo prestigieuze Muzie aan het dansen. De 'Children weto zingen tijdens de special thousiasme van de georganiseerde kulturele werkers uit Zuid-Afrika werd tijdens de CASA-konferentie getemperd en door de veel grotere ervaring en het zelfvertrouwen van kulturele werkers als Pallo Jordan, Barbara Masekela, Victor Moche, Lewis Nkosi, Cosmo Pieterse, Lindiwe Mabuza, Mandla Langa en vele anderen in goede banen geleid. Dit kostbare geschenk aan ons, die gekerkdienst een gebed voor de kinderen die het slachtoffer zijn geworden van de Zuidafrikaanse politie. De Jazz Pioneers toveren de Melkweg om in een township. Ntsikane produceert een ware klanken-waterval uit haar zelfgemaakte perkussieinstrumenten. Aan pobzie, bijvoorbeeld: We maken de ingetogen en soms uitgeFILM schreeuwde woede mee van dichters als Farouk Essat. Cosmo Pieterse. ulturele De makers van 'Before dawn' hebben Another op funktionele wijze gebruik gemaakt cember van archiefbeelden. We zien een vakade binbondsleider van COSATU enkele dui)van de zenden zwarte arbeiders toespreken; derland een felle, meeslepende speech die hij iet Afri- in het volgende fragment op een po;enteren dium in Amsterdam lijkt voort te zetten. wn', een We zijn getuige van diskussies over de )nferen- pers(on)vrijheid in Zuid-Afrika. Schrijfster Nadine Gordimer wijst op de hergewor- senspoeling van de blanken via de teAl aan levisie die het vijand-denken voedt en eer een aanwakkert. iet kille CASA betekende voor veel Zuidafrikaend en nen de eerste gelegenheid om 'in vrijschuife- heid' met mensen van het ANC te praten. 'Before dawn' bevat een prachtige A. Over registratie van het gesprek tussen de boykot, jonge blanke Sophia en Barbara Mase.e ieder- kela. Afstanden worden overbrugd, lasekela angsten overwonnen. t van het lelijk dat 'Before dawn' zit boordevol indrukken, atra's en maar kent ook rustpunten. Zoals het n beter wondermooie optreden van Abdullah ika, het Ibrahim (Dollar Brand) in de Stadset kultu- schouwburg van Amsterdam. de boydie zich Fulco van Aurich ling ver'Before 'Before dawn' is een produktie van ijze zien de videogroep van de Anti-Apartflexibele heids Beweging Nederland en het rijkdom ANC videocollective en wordt uitgeorbeeld: bracht in VHS en U-

matic. Engels 'ele hon- gesproken, Nederlands ondertiteld, rlanders 58 minuten. Voor nadere informatie ktheater over huurprijs en dergelijke kunt u uit So- bellen met het sekretariaat van de e CASA- AABN, telefoon 020-267525. bukt gaan onder de apartheid, was afkomstig van een stad die de nazi-bezetting heeft meegemaakt. De Amsterdamse bevolking stelde haar huizen, haar theaters, haar musea voor ons open, zodat wij onze strijd tegen rassenoverheersing in woord en gebaar, muziek en dans konden verbeelden. Met veelzeggende beelden werd het leven onder de apartheid getoond en ook het verzet van de bevolking tegen haar lot. Er waren kinderen uit Soweto, kleintjes in schooluniform, die in de voorstelling SAVE THE CHILDREN, een verhaal over de militaire bezetting van onze townships en de voortdurende gevangenhouding van nog zeer jonge kinderen, hun krachtige stemmen vol rouwbeklag lieten horen. Het grand gala in het Muziektheater aan het begin van CASA werd afgesloten met een optreden van de African Jazz Pioneers, de oudjes uit de township Alexandra. Zij slaagden erin de duizenden bezoekers op de been te krijgen, tot grote vreugde van alle aanwezigen. De ballingen waren vertegenwoordigd met het Amandla kultureel ensemble van het ANC en met hun vrolijk gekleurde uitdossing wisten zij meer dan een zweem nostalgie over te brengen van het Zuid-Afrika dat zij zo veel jaren geleden hadden verlaten. De Nederlandse gastvrouwen en -heren gaven de Zuidafrikanen veel meer dan alleen tijd en ruimte om te praten en te werken. Hun vereenzelviging met de anti-apartheidsstrijd werd getoond in een koor met meer dan honderd Nederlandse burgers jong en oud - die onder de bezielende leiding van Mmabatho Nhlanhla Zuidafrikaanse vrijheidsliederen ten gehore brachten. HONDERDDUIZEND FIETSEN Amsterdam met zijn honderdduizend fietsen en tientallen grachten toonde zich van zijn vriendelijke kant. De stad kent niet de agressie, het geweld en de spanning waardoor het leven van alledag in Zuid-Afrika wordt gekarakteriseerd. Voor ons was het een vakantie voor de geest. Even konden wij ontsnappen aan de rauwe werkelijkheid van de apartheidssamenleving. Met de hulp van de vriendelijke, onzelfzuchtige gastvrouwen en -heren, konden wij even ervaren hoe het leven zal zijn als wij ons eenmaal bevrijd hebben van het monster dat apartheid heet. We vertrokken uit Amsterdam in de stellige overtuiging dat de stad is wat zij beweert te zijn: een anti-apartheidsstad. Mono Badela vertaling: Robert Dorsman 5 IV" strenge blik. Hij blijft je verrassen, want hij is het volgende moment weer speels-lacherig. Praat drie minuten in een minuut. Deelt afwisselend kwink- en kaakslagen uit. 'Moslims zijn bereid te sterven voor de islam, an sommigen zijn niet bereid te leven voor de islam. Maar dat is een ander onderwerp.' Mop Noemt de Nederandse Zuid-Afrika politiek hypokriet. Gedraagt zich charmant en ondeugend, is ondank zijn frele gestatte kamerbreed aanwezig.

Farid Esack (foto: Steye Raviez) "DE ISLAM IS VOORSTANDER VAN DE GEWAPENDE STRIJD " Farid Esack, 30 jaar, is een merkwaardige man. Een moslim uit de Kaapprovincie, zd6r religieus, maar tegelijk fel en strijdvaardig waar het de veroordeling van apartheid betreft. Hij is ondanks zijn jeugdige leeftijd -'hoog' in de islarnitische gemeenschap. Als moulana, is hij bij wifte van spreken 'bewaker'van de wetten en gebruiken van de islam. Gaat in de moskee ook voor in het gebed. Maa vrienden van Botha, moslim of niet, komen zijn moskee niet in. 'Die hebben de islam verlaten, dat zijn mijn broeders niet'meldt Farid met Esack is doodmoe als ik met h praat. Heeft er vijf dagen vol lezing:mrl, interviews, toespraken en gesprekken opzitten. Hij nestelt zich languit op twee stoelen, maar zit direkt weer recht overeind als ik diskreet m'n rekorder wat clichterbij schuif. Esack maakt deel uit van de Call of Islam, een moslimorganisatie die aktief is in cle Kaap, Transvaal en Natal en zich heeft aangesloten bij het United Democratic Front. Tijdens ons gesprek bladert hij doelloos in een boek over Gatsha Buthelezi, leider van cle beruchte Inkathabeweging. Denkt hij oat besprekingen met Inkatha, waar Winnie Mandela zich net die dag voor heeft uitgesproken, zin hebben? 'Jazeker. Weet je, er zijn verschillencle stadia in onze demokratische strijd. Nu is onze overleving belangrijk, op een ander moment zal onze vooruitgang clat zijn. In Natal worden de impi's (knokploegen van Inkatha, red.) nu getraind door de Zuidafrikaanse politie; lopen cle vigilantees in uniform in de townships rond. Als we die via besprekingen kunnen neutraliseren, dan hebben besprekingen clus zin.'Voegt erjongensachtig grinnikend aan toe clat hij het heel goed met Winnie kan vinden, en clat zij hem ook graag mag. In Zuid-Afrika wonen nog geen half miljoen moslims. Toch is hun invloed volgens de moulana erg groot, en is cle islam zelfs een potentieel revolutionaire kracht in Zuid-Afrika. 'De Nederduits Gereformeerde Kerk heeft de islam als een "namaakgeloof" bestempeld. En niet vanwege onze leer, hoor, maar vanwege onze rol in de verzetsbeweging. Je moet goed in het oog houden oat wij niet onderdrukt worden omdat we moslims zijn, maar omdat we niet blank zijn. Zonder overdrijving denk ik te kunnen zeggen dat cle Call of Islam erin geslaagd is negentig procent van cle moslims in cle Kaapprovincie bij het volksverzet te betrekken.' Waar die revolutionaire positie vandaan komt?'De islam heeft in een aantal wezenlijke kwesties een veel uitgesprokener positie bepaald clan de christenen. Neem bijvoorbeeld de gewapende strijd, daar is de islam een expliciete en absolute voorstander van . De koran zegt: "En verdrijf hen van waar zij jou verdreven hebben en bestrijdt ze waar je ze maar tegenkomt." Als er in cle strijd voor gerechtigheid levens verloren moeten gaan, clan moet dat gebeuren. De koran maakt heel duidelijk clat God cle zijde van cle onderdrukten tegen de onderdrukkers kiest. Het is onze religieuze plicht de wapens op te nemen om tegen onrecht te strijden.' Is het in de Zuidafrikaanse situatie niet gevaarlijk je over de gewapende strijd uit te spreken?

'Natuurlijk. Maar wij zeggen het niet, de koran zegt het. Ik mag wettelijk niet zeggen dat ik cle gewapencle strijd steun, en claarom laat ik mij over die kwestie niet uit. lk kies zelf voor de geweldloze optie , hoewel het mij als moslim verboden is om geweldloosheid als principe te nemen; dat kan wel als een taktiek.' Farid begrijpt best dat anderen in ZuidAfrika de optie van het geweld hebben gekozen. 'Het is niet amazing dat zij er zijnhet is amazing dat er nog mensen als Desmond Tutu zijn. De mate van onderdrukking, de terreur tegen onze kinderen, de manier waarop het leger cle townships in kan trekken om 70 jaar oude moeders te verkrachten, clat maakt de geweldloze optie tot een luxe. Dat maakt het shocking clat mensen in geweldloosheid kunnen geloven.' Dusje bent ookgeschokt overjezelf.. 'Ja. Er is zoveel in de Zuidafrikaanse samenleving clat om uitleg schreeuwt. Als je naar Europa komt dan merk je soms dat mensen niet begrijpen waarorn wij nog steeds kunnen lachen en zingen. Ze verwachten altijd dat we allemaal ernstig en droevig zijn. Maar wij gebruiken onze pijn en ons lijden III 'Sorry, maar ik ben echt erg moe nu' zegt hij en zet gauw de band stil. Fulco van Aurich VERVOLG VAN PAG. 3 justitie al heel lang als een doom in het -oog. Volgens geijkte methodes zijn ook de DPSC-medewerkers onaflatend g6fntimideerd. Of erger, zoals blijkt bij cle zaak van Sicelo Dhlomo, een jonge ex-gedetineerde en DPSC-medewerker die internationaal in het nieuws kwarn door zijn relaas voor tv-kamera's. Hij werd opnieuw opgepakt, na korte tijd weer vrijgelaten en enkele dagen daarna vermoord. NIEUWE ORGANISATIE Verontwaardigd reageercle het IDPSC op cle haar opgelegde banning: 'Wij zijn een welzijns- en hulpverleningsorganisatie, wy zijn verbysterd te horen oat we een bedreiging voor de openbare orde zouden vormen.'Overigens heeft het IDPSC getracht cle ban te omzeilen door direkt een nieuwe organisatie onder andere naarn op te richten. Het lijkt echter twijfelachtig of een dergelijke taktiek een kans van slagen heeft. Wat wel geslaagd is is het concert aan de Universiteit van Witwatersrand (Johannesburg), dat onder het motto 'buig de tralies' cle aandacht wilde vestigen op het lot van met name vrouwelijke gedetineerden. Oorspronkelijk was cle organisatie in handen van het IDPSC, maar onmiddellijk na de banning heeft cle Federatie van Vrouwen in Transvaal, die niet gebanned werd, het concert onder haar verantwoording laten plaatsvinden. De clankzij CASA ook in Nederland befaamde Jazz Pioneers maakten weer heel wat los, misschien zelfs de tralies. Jan Pieter cle Jeu zodanig clat het ons ook weer kracht geeft.' De orkaan Farid raast voort. De vermoeidheid is verdwenen. Hij schuift het kleine, veelkleurige mutsje (dat bijdraagt aan cle mystifikatie en strengheid van zijn verschijning) naar voren; bijna tot over zijn ogen die me strak aankii . ken.

Big smile, want hij houdt ervan je op een prettige manier in de maling te nemen. Ok6, de islam als potenEn die wateren wil Botha niet in beroe- straks - na de apartheid - niets meer ring brengen. om te regeren over is?! Goed, voor mensen die in de townsAnders dan veel andere Zuidafrikaanse hips van de honger sterven is een "Red bezoekers aan ons land heeft Farid de walvissen " kampagne wat belacheEsack zich tijdens een toespraak in De lijk. Maar clat maakt het niet zinloos orn Duif in Amsterdam daags voor ons voor onze aarde te vechten. Ik bedoel: vraaggesprek onomwonden kritisch "socialisme" staat in de nationale deover het beleid van minister Van den mokratische strijd in ZuidAfrika ook Broek uitgelaten. Het Nederlandse niet hoog op de agenda, maar er wordt Zuid-Afrika beleid is hypokriet, meent wel over gedebatteerd.' de UIDIFman. Een weinig vleiend oor- Esack ziet een nieuwe vraag opkomen. 66le revolutionalre kracht. Maar is de koran niet net zo multi-interpretabel als de bijbel? 'Er zijn wel enkele moslimleiders die cle kant van de Zuidafrikaanse regering kiezen. Het opvallende is alleen clat ze clat cle afgelopen vijf jaar nooit openlijk hebben durven zeggen. Ik had laatst een diskussie met de president van de Muslim Judicial Council waarvan ik ook in de leiding zit. Voor hem is cle eenheid van cle moslims het Allerhoogste, maar voor mij gaat de strijd boven alles. Ik vroeg hem of cle imam die in Noord-Transvaal in legeruniform preekt nu mijn broeder is of niet; daar had hij geen antwoord op. Voor mij figt de bottomline op het punt of mensen voor of tegen de apartheid zijn.' Het apartheidsregiem pakte onlangs 19 anti-apartheidsorganisaties, vrijwel allemaal UDF-klubs, aan. Waarom ward de Call of Islam niet getroffen ? 'Er zitten al enkele van onze leiders gevangen. De regering is nog bezig een beleid ten opzichte van de moslims te ontwikkelen. Onze verzetsbeweging is nog vrij jong, en ze weten niet zo, goed hoe ze ons moeten aanpakken. Dat komt ook omdat er heel onvoorspelbare emoties in cle moslim-gemeenschap leven. Drie jaar geleden werd tijdens een begrafenis een politiernan door moslims gedood. Het wernelde in die buurt van cle casspirs (soort pantservoertuigen, red.), maar de politie durfde niet in te grijpen. En ik denk ook dat het oorlog zou zijn geworden als ze dat wel hadden gedaan. Desnoods zouden cle moslims bij honderden hebben willen sterven in clat gevecht. Voor ons is doodgaan niet onmenselijk. Want we leven na onze dood immers voort. De regering zit ook met het punt dat ze cle uitstekende relaties met enkele islamitische landen niet wil verbreken. In sommige Arabische landen waar de islam net als in Pakistan tot zeer reaktionaire poltiek heeft geleid wordt immers vrolijk het olie-embargo cloorbroken. deal. Hoe kornt hij daarbij? 'De Nederlandse regering gaat er prat op dat ze tegen apartheid is, tegen cle staat. Dat ze opkomt voor de mensen in Zuid-Afrika. Maar wat ze doet doet ze zodanig clat ze er zelf geen schade van lijdt. Ze voelt geen ekonomische pijn, geen kulturele pijn. Ze zorgt ervoor clat haar eigen ekonomische belangen in ZuidAfrika niet in gevaar komen. Als de bevolking van ons land vraagt: Als je aan onze kant staat, doe dan dit of dat, en cle Nederlandse regering zegt: Oh nee, dit

kunnen we niet doen an dat-kunnen we niet doen, clan wil clat zeggen dat die aanhankelijkheidsverklaringen hol zijn, dat ze hypokriet zijn. Want steun je cle mensen echt, dan worden hun eisen jouw eisen, hun methodologie cle jouwe. Leest de Nederlandse regering dit blad? Ze zouden zich niet moeten verschuilen achter de Europese Gemeenschap, net als die andere landen van cle EG doen. Maar wat is cle EG? Zij zijn toch de EG?! De Nederlandse regering zou op z'n minst sankties-a-la cle Verenigde Staten moeten nemen. Jullie regering heeft heel duidelijk financi6le steun aan organisaties in Zuid-Afrika als alternatief voor sankties gebruikt. Maar als de Zuidafrikaanse regering die geldstromen straks verbiedt, dan blijft er voor de Nederlandse regering geen enkel moreel argument meer over orn niet vierkant voor sankties op te komen. Ze kunnen nu alvast cle ambassadeur terugroepen en die gosers van cle Zuidafrikaanse ambassade het land uitsmijten.' Het was ons opgevallen dat Esack ook uitvoerig ingegaan was op kwesties als sexisme, kernenergie en milieuproblemen. Is dat geen luxe als je onder apartheidskonclities in Zuid-Afrika leeft? (Schaterlachend) 'Nee, nee. Natuurlijk moeten we ons daar nu druk over maken. Wat heeft het voor zin om te roepen "The People shall Govern" als er FARID ESACK VINDT REGERINGSBELEID HYPOKRIET FNV VERLANGT STELLINGNAME VAN BUKMAN NIEUWE WETTEN BEDREIGEN ZUIDAFRIKAANSE VAKBEWEGING I pronKen, tot en lacherge. etvoorzinomdekodeaan als de vakbeweging ge,ordff, vraagt Wouter van internationaal medewerker zich A ERBIEDT ARE ngresseert COSATU en de de dreigende wet zal ongevan de hoofdthema's zijn. an eerste akties ertegen zal emaakt. nnen dan ook de werkers ell-vestiging in Port Elisaoordje meespreken. Hen aart verboden akties tegen bedrijfsterrein te onderneeert veelvuldig in de Zuiders voor het recht op vrije ies, vrije pers, mensenrijheid. n cle praktijk niets aan geleliggen. Vakbondsvrijheid was ddn van de kenmerken van Botha's'hervormingspolitiek'. Die betrekkelijke vrijheid maakte de ontwilkkeling van een machtige valkbeweging mogelijk. Tegenstrijdigheden in apartheidsland: duizenden vakbondsleiders achter slot en grendel en toch neernt het aantal stakingen steeds weer toe. Ook voor politielke eisen. Met nieuwe wetgeving wil hat Botha-bewind de ontstane valkbondsmacht breken. De Labour Relations Bill kon wel eens dramatische gevolgen hebben voor de positie van de onafhankelijke, demokratische vakbonden verenigd in COSATU. Natuurlijk geeft de onstuimige groei van de Zuidafrikaanse vakbeweging hen die haar vrezen reden tot bezorgdheid. Het aantal gestaakte arbeidsdagen groeide van ruim een miljoen in 1986 naar bijna negen miljoen in het vorige jaar. Het ledental van de non-raciale vakbondsfederatie COSATU zou het miljoen ruimschoots gepasseerd zijn en haar doelstelling om in elke bedrijfstak een bond te vormen is vrijwel gerealiseerd.

De bepalingen van de noodtoestand uitgevaardigd om het demokratische verzet te breken - werken niet. COSATU tartte Pretoria door op haar laatste Kongres het Handvest van de Vrijheid te adopteren en zodoende maakte ze duidelijk de strijd voor een leefbaar bestaan niet los te kunnen zien van de strijd tegen apartheid. Het regiem dat cle vorming van vrije vakorganisaties toestond als een uitdrukking van welgerneende hervormingsgezindheid, als argument tegen hen die Zuid-Afrika maar bleven afschilderen als diktatuur, onder druk van de realo's in het ondememerskamp 6n in de hoop alternatieve machtscentra naast het demokratisch verzet te kre6ren, voelt zich van een kouwe kermis thuisgekomen. De vakbeweging heeft elke millimeter ruimte die haar binnen het apartheidskader vergund was, gegrepen en zich een prominente plaats in het brede scala van verzet verworven. Ze heeft daarbij geen gelegenheid onbenut gelaten om te demonstreren dat ze zich deel voelt van dat brede scala en geen alternatief. Ze treedt op voor unbanning van het ANC en steunt haar politieke programma. De invloed van de in de jaren zeventig tamelijk invloedrijke Black Conciousness bonden is sterk afgenomen. Kortom: in de Zuidafrikaanse non-raciale vakbeweging heeft de anti-apartheidsbeweging een cruciaal instrument naar verandering verworven. Daarom moet ze nu gebroken worden. Het pseudodemokratische mombakkes vermorzeld tussen de nieuwe verbodsbepalingen. gund tot selektief ontslag van stakingsleiders over te gaan. Verweer daartegen wordt kansloos. COSATU beschouwt de wet, die nog dit voorjaar in het 'parlement' behandeld dreigt te worden als een nieuwe oorlogsverklaring. Ze ziet in de bepalingen een bedreiging van haar belangrijkste credo 'An injury to one is an injury to all'. Het appel dat COSATU, ook tijdens het bezoek van een delegatie begin dit jaar aan ons land, aan de internationale gemeenschap deed, is door de FNV vertaald in een verzoek aan minister van Ontwikkelingssamenwerking Bukman om tot een stellingname te komen. Dat dat tot op heden uitbleef, hoeft niet echt verbazing te wekken. Immers, doorvoering van de nieuwe wet maakt de EG-gedragskode waarmee de Nederlandse regering graag en breedsprakig ma ANTFSTAKINGSWET Wat heeft h Met de maatregelen van februari wordt te scherpet COSATU het recht op politieke stel- muilkorfd lingname ontzegd maar daarnaast is der Schaaf, een wet in de maak die de belangenbe- van de FNV hartiging vrijwel onmogeliik maakt. De'Labour Relations Bill'verbiedt solidariteitsstakingen, maakt stakingen SHELL V voor hetzelfde issue binnen een pe- Half april ko riode van vijftien maanden onmogelijk strijd tegen en bemoeilijkt het uitroepen van een twijfeld 66n staking nog verder. Nu a[ geldt een zo- De balans v genaamde 'verzoeningsperiode' van worden opg 21 dagen alvorens een stakingsdrei- Daarover ku ging praktijk mag worden. In de nieuwe van een Sh wet worden hoge funktionarissen ver- beth een w plicht de stakingsaankondigingen per- werd half m soonlijk te ondertekenen. de wet op Minderheidsbonden wordt het recht men. ontnomen voor de hele werknemersShell advert populatie te onderhandelen en alleen afrikaanse p raciale (lees: blanke) bonden hebben vakorganisa het recht zich te laten registreren in ge-

rechten en v bieden waar ze niet representatief zijn. Om er zich i Het verlies dat bedrijven ten gevolge gen te laten van stakingen lijden, mag in de nieuwe wetgeving verhaald worden op de vak- Bart Luirink bond en direkties wordt het recht geBEZETTING KOST PRETORIA HANDEN VOL GELD NAMIBISCHE VAKBONDEN IN OPMARS Soms heb je wel eens het idee dat de Zuidafrikaanse bezetting van Narnibid er altijd is geweest en er aItijd zal zijn; althans zolang de apartheid bestaat. Het uiterlijk van de bezetting mag eens wat varidren, de kern Iijkt stabiel. Staat het leven in Namibid stil? De prijs die Zuid-Afrika voor cle blijvende bezetting van Namibi6 betaalt is gigantisch. Er sterven steeds meer jonge Zuidafrikanen in cle smerige oorlog in het zuiden van Angola en het noorden van Namibi6. Schattingen van cle financi6le kosten van de oorlog lopen tot ongeveer 1,5 miIjard gulden in 1987. De blijvende bezetting doet het apartheidsregiem ook cliplomatiek weinig goed. Het zal cluidelijk zijn clat cle financide, maatschappelijke en politieke kosten voor Zuid-Afrika op een bepaald moment het punt bereiken waar die kosten niet meer opwegen tegen de baten. Het streven van cle Zuidafrikanen is erop gericht dit moment nog even uit te stellen. De baten worden opgevoerd door cle systematische uitplundering van het land. Namibi6 staat vierde op cle lijst van Afrikaanse grondstoffenproducenten, maar als cle grondstoffenroof nog een tijdje zo doorgaat clan zal claar te zijner tijd weinig meer van te merken zijn. ZuidAfrika kan clan een arm - en clus machteloos - land overdragen aan de lokale bourgeoisie. Zelfs het aan cle macht komen van de bevrijdingsbeweging SWAPO - een volgens vrijwel alle waamemers lonafwendbaarl gebeuren - zou in clat geval wel verdraagbaar zijn voor de machthebbers in Zuid-Afrika. VAKBONDEN IN DE LIFT E6n van cle ontwikkelingen die deze opzet van Zuid-Afrika bedreigt, is de opkomst van cle vakbeweging. Het is op het arbeiclsfront in Namibi6 erg lang ongewoon stil geweest. De Nationale Unie van Namibische Arbeiders (NUNW) had na cle grote staking eind 1971 een aantal jaren een sterke positie, die aan het eind van dejaren zeventig afkalfde door de harde repressie. In 1986 werd de vakbeweging echter nieuw leven ingeblazen. De gang van zaken in ZuidAfrika - een sterk opkomencle radikale vakbeweging - stimuleercle deze ontwikkeling, maar vooral cle slechte arbeidsomstancligheden (]age loner, veel ongelukken, erbarmelijke rechtspositie) maakten het mogelijk overal in het land arbeiders bijeen te brengen in komitees. Vanuit deze komitees werclen vervolgens bedrijfstakgewijs vakbonden opgericht order de koepel van NUNW. In september 1986 ontstond NAFAU (voedingsbond), in november gevolgd door een mijnwerkerbond (MUN). Begin 1987 werd er een bond voor de metaalsektor opgericht (MANWU). In de loop van 1987 organiseerden ook de ambtenaren zich (NAPWU) en vormclen werkers bij cle spoorwegen en cle posterijen komitees. Inmiddels organiseert cle NUNW al zeker 30.000 Narnibische arbeiders, een aanzienlijk aantal in dit dun bevolkte land (opgeveer 15 procent van cle beroepsbevol king).

In juli 1987 was er een grote staking onder de mijnwerkers. Bij cle Tsumeb Corporation, het grootste mijnbouwconcern, werclen onmiddellijk 4000 mensen ontslagen. Van hen werd later slechts dertig procent weer aangenomen. De staking werd bovenclien in augustus gevolgd door een arrestatiegolf onder SWAPO- en vakbondsmensen (de NUNW is nauw verbonden met cle niet verboden bevrijdingsbeweging SWAPO). Het tekent cle problemen waarmee cle Namibische vakbeweging kampt. Daar komen nog vele anderssoortige problemen bij: de afstanden zijn enorm in dit grote land, er is nauwelijks geld, cle ervaring met vakbondsaktiviteiten is gering en het vertrouwen van cle arbeiders in een vakbeweging wordt ondermijnd door het optreden van ondememersbonden (SWACOL: voor zwarten opengestelde blanke vakcentrale, en NNTU: door het regiem met behulp van cle Amerikaanse AFL-CIO opgericht als tegenwicht voor NUNW). Toch lukte het bijvoorbeeld de MUN (mijnwerkers) om in januari 1988 een nationaal kongres te houden, waar bleek dat het leclental reeds is opgelopen tot over cle 10.000. COSATU SOLIDAIR De MUN is zeer gebaat bij de goede kontakten met de Zuidafrikaanse mijnwerkersbond (NUMSA). COSATU, cle progressieve vakcentrale in ZuidAfrika, heeft zich bereid verklaard tot solidariteitsakties. Het politieke karakter van cle NUNW vertoont ook veel overeenkomst met COSATU. Bij cle vakbondsakties die cle laatste tijd zijn gevoerd werd regelmatig cle eis opgenomen clat bedrijven zich uitspreken tegen cle Zuidafrikaanse bezetting van Namibi6. De sterke opkomst van cle NUNWbonden is in twee opzichten een bedreiging voor het eerder geschetste scenario van Zuid-Afrika. Enerzijds zal een sterke vakbeweging de Zuidafrikaanse wienuen van de bezetting onder druk zetten (en dus cle kosten-/baten-verhouding negatief bdfnvloeden). Anderzijds doorkruist het politieke werk van de vakbeweging in samenwerking met SWAPO ZuidAfrika's pogingen om cle bevolking voor zich te winnen clan wel onwetend te houden. Zonder nu meteen cle opbloei van cle vakbeweging te presenteren als cle beslissencle faktor in cle eindeloos Iijkencle bevrijdingsstrijd van het Namibische volk, mogen we toch konkluderen clat er van stilstand geen sprake is. Rien Cardol De laatste tijd is er weer veel diskussie gaande over de vraag of sankties tegen Zuid-Afrika wel effektief zijn. Dat is natuurlijk geen nieuwe vraag. Toen schrijver dezes in 1973 voor de Anti-Apartheids Beweging Nederland ging werken betrof zijn eerste opdracht aan te tonen dat sankties tegen ZuidAfrika en Rhodesk wel degelijk effektief konden zijn. Er schiint dus een soort konjunktuur in de vraag naar effektiviteit van sankties te zitten. Hat probleem met de diskussie rond deze vraagstelling is dat degene die de vraag stelt het antwoord meestal al klaar heeft en zich dan nog slechts bezig hoeft te houden met het verzamelen van statistische gegevens om de juistheid van het reeds vastliggende antwoord te staven. En statistieken kunnen liegen, zoals iedere ingewijde weet.

De vraag naar de effektiviteit van sankties is noch voor de bevrijdingsbeweging noch voor de soliclariteitsbeweging met de vriiheidsstrijd in ZuidAfrika cle primaire vraag voor hun aktiviteiten. Voor de bevrijdingsbeweging is de primaire vraag: Hoe krijgen we het apartheidsregiern zo snel mogelijk op de knie6n? En voor de solidariteitsbeweging: Hoe kunnen we de bevrijdingsbeweging van ZuidAfrika (het ANC) en haar bondgenoten zo goed mogelijk ondersteunen? KWETSBAAR De solidariteitsbeweging heeft de beschikking over een breed skala van aktiemogelijkheden en aktievormen, waarvan sanktie-akties er 66n zijn. Men kan kiezen voor allerlei steunakties of politieke aktiviteiten (op regering en parlement gericht). Op het gebied van de sankties kan men kiezen voor akties die vooral gericht zijn op terreinen waar de Zuidafrikaanse ekonomie het meest kwetsbaar is, voor akties tegen een bepaald bedrijf of voor akties waarvan men op korte termijn succes verwacht. De keuze voor een bepaald aktieterrein en bepaalde aktievormen is ook geen statische. De vragen liggen nu bijvoorbeeld anders dan ze begin jaren zestig (toen voor het eerst opgeroepen werd tot sankties tegen Zuid-Afrika) gesteld werden. Toen had de bevrijdingsstrijd met het verbod van ANC (en PAC) een zware klap opgelopen, waarvan het zich pas in de jaren zeventig echt herstelde. Druk van buitenaf - sankties dus - hadden in zo'n situatie een extra betekenis. Met de opkomst van de massabeweging in Zuid-Afrika zelf vanaf 'Soweto' in 1976 - begonnen tal van steunakties (voor viuchtelingen, enzovoort) aan belang te winnen. Ook ekonomisch is Zuid-Afrika sinds de jaren zestig sterk veranderd. Was het toen nog een grotendeels agrarische en mijnbouwekonomie, tegenwoordig gaat het vooral om de opkomst van de hoogwaardige industrie. Zoals een studie van het Stamberger Institut (kerkelijk onderzoeksinstituut in West-Duitsland) aantoont: sanktie-akties zijn momenteel het meest effektief als ze gericht zijn tegen de kapitaal- en technologiestromen richting Zuid-Afrika. Dat brengt de grootste schade toe aan de Zuidafrikaanse ekonomie. POLITIEKE WIL De vraag naar de effektiviteit van sankties is ook een puur theoretische. Laten we wel wezen, de momenteel tegen Zuid-Afrika uitgevaardigde sankties stellen bijna niets voor. Bij cle westerse regeringen is gewoon niet de politeke wil aanwezig om mogelijk effektieve sankties tegen Zuid-Afrika uit te vaardigen. Men kijkt niet naar de terreinen waar sankties de grootste schade zouden toebrengen, integendeel, men zoekt maatregelen uit die cle Zuidafrikaanse ekonomie het minst treffen. Zo zou het momenteel van groot belang zijn als aan Zuid-Afrika zoveel mogelijk buitenlands kapitaal onthouden zou worden. In plaats claarvan hebben cle westerse mogendheden en banken kort geleden de buitenlandse schuld van Zuid-Afrika van omstreeks 40 miljard gulden geherstruktureerd, dat wil zeggen kortlopende betalingsverplichtingen van Zuid-Afrika omgezet in langlopende leningen, zodat het land voorlopig uit de zorgen is. Hetzelfde geldt voor de technologiestroom richting Zuid-Afrika. Er zijn de laatste twee jaar ruim 100 Amerikaanse ondernemingen uit Zuid-Afrika ver-

dwenen. Dat betekent echter niet dat Zuid-Afrika daarmee geen produkten of technologie van deze ondernemingen meer krijgt. En pas dat zou effektief zijn. Overigens ben ik van mening dat de desinvesteringsgolf van de laatste jaren niet zonder belang is. Immers: het vervangen van investerings- door handels- en licentierelaties betekent toch een vermindering van de band met Zuid-Afrika, en bijvoorbeeld de Zuidafrikaanse komputersektor is bevreesd dat dat er uiteindelijk toe zal leiden dat Zuid-Afrika geen toegang meer zal hebben tot hoogwaardige technologie. KORTE TERMUN Recente artikelen in Trouw en NRCHandelsblad leveren de konklusie op clat de tot nu toe uitgevaardigde sankties weinig effekt hebben. Zoals we zagen is dat niet zo verwonderlijk, omdat het allernaal nog maar bitter weinig voorstelt. Maar er is meer. In cle betreffende kommentaren en interviews beperld: men zich bij het beoordelen van cle effekten voornamelijk tot cle gevolgen voor een aantal makroekonomische grootheden op korte termijn. En juist hier komt naar voren dat (de interpretatie van) statistieken liegen. Zo stelt De Kock (Direkteur van de Centrale Bank van Zuid-Afrika) biivoorbeeld dat, ondanks de sankties, het handelsbalansoverschot van ZuidAfrika in 1987 gestegen is. Degene die een beetje in cle materie thuis is weet dat dat komt doordat de importen verminderd werclen en door de hoge goudprijs. Het eerste is op de iets langere termijn ongunstig omdat hat betekent dat het produktieapparaat niet vernieuwd wordt. Het tweede is afhankelijk vand de (lage) koers van de dollar en het is maar de vraag hoe lang dat zo blijft. Anti-apartheidsaktivisten wijzen claarentegen op zaken als cle blijvend hoge werkloosheid (met name onder OVER DE EFFEKTIVITEIT VAN SANKTIES TECHNOLOGIE DE ARCHILLESHIEL VAN PRETORIA zwarten) en op andere ongunstige, ekomische grootheden. Het punt is dat effektiviteit van sankties niet af te meten valt aan de ontwikkeling van kortetermijn makro-ekonomische grootheden. Veel belangrijker zijn de langetermijneffekten op strukturele faktoren als het Zuidafrikaanse (industri6le) produktieapparaat en de mate waarin het vervangen kan worden, de financieringskapaciteit van de Zuidafrikaanse ekonomie, de toegang tot buitenlandse technologie en buitenlandse markten; kortom: de mate waarin de Zuidafrikaanse ekonomie in de wereldekonomie g6fntegreerd blijft. voor Zuidafrikaanse bedriiven en de Zuidafrikaanse overheid moeilijk is normale ekonomische relaties aan te gaan. Zuid-Afrika behoort tot de 'paria's' in de wereldekonomie. De vraag in hoeverre de solidariteitsbeweging zijn kostbare tijd in (vaak vruchteloze) sanktie-akties moet steken in een tijdsgebonden vraag, met name afhankelijk van de ontwikkeling van de bevrijdingsstrijd. Als men voor sanktie-akties kiest liggen er nog vele keuzemogelijkheden, Men kan kijken naar de terreinen waar de Zuidafrikaanse ekonomie het meest kwetsbaar is en waar de invloed van buitenaf groot is (bijvoorbeeld bankleningen). Men kan ook zijn pijlen richten op terreinen waar op korte termijn sucCessen te behalen zijn (zoals

luchtmaatschappijen, omdat men daarmee slechts zou navolgen wat in de VS a[ gebeurd is). Maar misschien is een kombinatie van beide kriteria nog het beste. Pim Juffermans En dan is er nog de kwestie van de politieke effektiviteit in Zuid-Afrika zelf. Kornmentatoren wijzen erop dat (de dreiging met) sankties de blanke Zuidafrikanen in het laager drijft en dat het de rechtse krachten in Zuid-Afrika (Conservatieve Partij, Afrikaner Weerstandsbeweging) een steun in de rug geeft. Professor Couwenberg van de Erasmus Universiteit te Rotterdam heeft hier zelfs een theologische verklaring voor, want zijns inziens sluiten calvinisten in een situatie van dreiging altijd de rijen. Anti-apartheidsaktivisten wijzen daarentegen op de tweespalt die in het kamp der ondersteuners van de apartheid groeit. Ik denk dat we hier weer eens te maken -hebben met het bekende ethnisch centrisme: blanken kijken alleen naar de effekten op blanken. Het komt niet in het hoofd van betrokken kommentatoren op om de bevrijdingsbeweging ANC te vragen in hoeverre (bepaalde) sankties de bevriidingsstrijd ondersteunen. In de plaats daarvan wordt aan 'leiders'in ZuidAfrika en via dubieuse, door blanken afgenomen enquetes naar de mening van zwarten over sankties gevraagd. Men moet daarbij bedenken dat het zich uitspreken voor sankties in Zuid-Afrika gevaarlijk is, en dat je er makkelijk voor achter de tralies kunt belanden. Voor de solidariteitsbeweging moet de mening van het ANC over (de effektiviteit van) sankties de enige relevante zijn. Het ANC pleegt zich overigens niet uit te spreken over terreinen van sankties of aktievormen (of het moet at het in brand steken van vestigingen van Makro en Shell zijn, waarvan de bevrijdingsbeweging weinig gecharmeerd is), zodat de solidariteitsbewegingen vele keuzemogelijkheden hebben. PARIA Na 25 jaar streven naar sankties tegen Zuid-Afrika kan men niet stellen dat we wat betreft overheidsmaatregelen ver gevorderd zijn. Toch is er wereldwijd we[ een klimaat ontstaan waarin het Tientallen benzinestations van Shell kregen in maart nachtelijk bezoek. Aktievoerders die de kollaboratie van Shell met het apartheidsbewind aan de kaak wilden stellen koelden hun woede op benzineslangen en kalkten leuzer.; frustraties -over het uitblijven van effektieve boykotmaatregelen van Nederland tegen Pretoria. Akties waar cle landelijke Zuidelijk Afrika organisaties afstand van namen, omdat zij vrezen dat dit soort geweldcladige akties - hoe begrijpelijk ook - veel mensen kopschuw zouden kunnen maken. Aan de vooravond van de inmiddels een maand uitgestelde - exekutie van de'Zes van Sharpville' vroegen de landelijke anti-apartheidgroepen met klem om heropening van het parlementaire debat over cle sankties tegen Zuid-Afrika. Immers, er is in Den Haag door de jaren heen wel veel gepraat, maar ekonomische tegenwind van betekenis heeft Botha daar niet door gekregen. Moeten we ons trouwens niet eens afvragen of die sankties wel zin hebben? Zijn ze wel een wezenlijke bijdrage aan de vrijheidsstrijd van het ANC? Volgens Wouter van der Schaaf (FNV) is de vraag naar de zin van sankties; een oneigenlijke. 'Waar we over moeten praten is nietja of nee sankties, maar hoe sankties.' Het ZUidefijkAfrikaNieuwsvroeg

acht personen uit de solidariteitsbeweging, vakbeweging, politiek en kerken naar hun opvatting over sankties als wapen in de strijd tegen apartheid. blacl en I rouw ,,pr k n ovoi merkelijke herste! -in de kaanse ekonorne het atgelop( half jaar. Met koppen als 'PrE aangetast door sankfies' wo artikelen kritiekloos gesuggei sankties van het westen de kaanse ekonornie onaanget; en slechts op de korte termijr al massale werkeloosheid ver Lees verder op pagina 12 ACHT MENINGEN OVER SANKTIES TEGEN ZUID-AFRIKA LEVERT DE BOYKOT WEL IETS OP ? Wouter van der Schaaf (FNV): 'Dat sankties op dit moment niet Iopen zoals het zou moeten Iopen weerhoudt ons niet om de doelstelling overeind te houden om sankties als pressie-middel te blijven hanteren. Je kunt zeggen dater op dit moment nog onvoldoende effekt is, dat ondanks het wapenembargo de Zuidafrikanen nog steeds materialen blijven krijgen uit West-Europa en dat ondanks maatregelen van de regering de Zuidafrikanen nog steeds in staat zijn hun ekonomie goed voort te zetten. Dat lijkt zo. Maar in de eerste plaats is dat schijn, want de inspanningen die de Zuidafrikanen zich moeten getroosten om wapen-embargo's en olie-embargo's te omzeilen drijven de kosten hoog op. Moeten we nu maar ophouden met het aandringen op sankties? Welnee! De kolenboykot is nog steeds niet wereldwijd, op het gebied van de luchtvaartverbindingen zijn nog pas een, twee stapjes gezet, op het terrein van het goud is nog niets gebeurd.' Hans Siepel vertegenwoordigt het standpunt van de PPR-fraktie: 'In theorie zijn er talloze mogelijkheden die de westerse mogendheden zouden kunnen gebruiken om het regiem op de kniebn te dwingen. Een totale boykot behoort natuurlijk tot de mogelijkheden en daar zit hem de frustratie, dat men zegt van sankties tot op zekere hoogte, maar als het er echt op aan komt, ja dan haakt men af. Een totale ekonomische boykot zou zeer effektief kunnnen zijn. Maar de effektiviteit staat of valt natuurlijk met de vraag hoeveel landen aan zo'n boykot meedoen. Een voorwaarde is dan ook dat het in internationaal verband gebeurt. Maar ik vind niet dat het argument dat door de Nederlandse recgeing wordt aebruikt zo ypn wat heeft het nou voor zin dat Nedervaak grote gespecialiseerde Amerikaanse - bedrijven, men de aansluiting volledig kwijtraakt en ik denk dat dat voor de technologische ontwikkeling in Zuid-Afrika op de langere termijn desastreus is.' Richard Vogt is van de Werkgroep Zuidelijk Afrika - Groningen. 'Naar mijn idee is er wel gesproken over sankties, maar ze moeten ook uitgevoerd worden. Wij geven ook alleen maar weer wat de verzetsbeweging in Zuid-Afrika zegt; dat er dwingende sankties moeten zijn. Ik zie wat dat betreft ook geen onderscheid tussen akties voor sankties of ondersteuning van het verzet. Ik denk dat dat gewoon hand in hand gaat.' Ook Jaap Huurman, voorzitter van de werkgroep 'LOTA' i.o. (Lagere Overheden Tegen Apartheid), gaat in de eerste plaats af op de visie van het verzet zelf: 'Voor ons blijft als belangrijkste punt staan dat van de zijde van het verzet in ZuidAfrika zelf nog steeds gevraagd wordt om een totale ekonomische isolatie van

Zuid-Afrika, omdat zij het als een heel adequaat drukmiddel zien om de machthebbers (en met name de ekonomische machthebbers) van het apartheidregiem tot inkeer te brengen. Wat tot nu toe aan sankties is geweest op nationaal of EG-niveau is niet tot voile tevredenheid van de mensen die zich op lokaal niveau met de antiapartheid bezig houden. Ik denk dat je uit dien hoofde ook niet kunt spreken over een goede manier om te kunnen kontroleren wat de effekten zouden kunnen zijn van de zwakke maatregelen die tot nu toe genomen zijn, ge~xtrapoleerd in de richting van een totale boykot. Het is duidelijk dat de geschiedenis heeft geleerd dat eer Rhodesia ka): 'Het is de vraag wat je wil met sankties; het idee dat je met sankties gemakkelijk het regiem omver kan werpen is onjuist. Aan de andere kant vormen sankties toch altijd nog een drukmiddel dat wel effekt heeft. Het is een onderdeel van een moeizame strijd die geen gemakkelijk overwinningen kent. Maar het is een onderdeel dat zeer zeker in stand moet blijven. Het olie-embargo heeft ZuidAfrika veel geld gekost. Op het punt van de wapenindustrie heeft men ten koste van enorm veel geld en inspanning lets uit de grond gehaald; Zuid-Afrika zou er nooit over gedacht hebben die wapenindustrie op te bouwen als zij niet gedwongen waren door die internationale boykot. Dat die wapenindustrie is ontstaan is een gevolg van de sabotage van de sankties door de westerse landen. Ook de huidige sabotage-akties van Shellpompen zijn voortgekomen uit een gevoel van onmacht, een soort van wanhoop door de sabotage van het westen. Het is vooral een gebrek aan politieke wil. Sankties kunnen wel werken, maar het westen werkt niet.' Dat de weg van sankties een moeizame, maar noodzakelijk weg is, is ook de mening van Conny Braam, voorzitster van de Anti-Apartheids Beweging Nederland: 'De strijd voor sankties is een lange, taaie kampagne, die zijn ups en downs kent. Dat sankties weinig effekt lijken te hebben kun je alleen maar verwachten, omdat dat namelijk het allermoeilijkste is. Het zijn de meest gekompliceerde, maar ook de meest vergaande eisen naar het westen toe. Het is duidelijk dat hier de politieke or jl komt kijken en een ontzgttende angst. Als je aan het geldknt a e, ringen, aa el r adaarom oet d in kti pun iddellijk e ktie f ir het altijd er uit en. e v kt 6n van de middelen dieje gebruident at de diskie een ken kan om op de 66n of andere manier gro he ad op allerlei ter- toch nog een more#esteuw-Attn de reinen. aar men het meest benauwd zware-bevolking te geven en die vravoor is, is dat men de aan5luiti gen er ook om. Dat is het allerbelangliest op de Wohnoogische ontwikkelin- rijkste.' ge inhet westen. Er is een groot gevaar dat door het terugtrekken van - Sietse Bosgra (Komitee Zuidelijk AfriwINSIDE T( * The cop who in the dock SNew twist in Dlomo mur ODAY iwept See Page 2 ler See Page 3 When it comes to PW Botha's reform... ACTIONS

SPEAK LOUDER THAN WORDS Recently, President PW Botha has issued full-page newspaper adverts trumpeting his government's achievements. Here is our response: ThAcdtom Numerous newspapers and magazines now face suspension or censorship. This newspaper has been particularly hard hit - by this time next week, it may have been closed down for three months. Nineteen mass-based organisations - all advocates of peaceful change - have been severely restricted. The funding of organisations opposing government policy could also be cut off soon. On Friday morning, the 'Sharpeville Six' are due to be hanged. At least 40 other activists are on Death Row, awaiting the same fate. South Africa - let's try to get it right -M marcn I/ M Li r ce c , nc I I P i 30 1 USI Z$050 fill / R/l r h 17 . 7 WAT ONS ALLEN BOVEN HET HOOF HANGT [i ............. de .... edit 0 -n de New Nation io d e komede drie m7ande Itd -a e z I trhte te erh dere dt d -e e in e e 66 de itkopo t oeep tege het -oIi vnet I ...gereehtshof $tradt .. poging, dan a1 u d erkeliJk he Ie.ht p ieo..tie dordontegd. 0-n -11e. we de Nee N.atioe 1 1k1 . 1 I tgdte 12 weke twaalf eken ang nce t mo n rgen . tsuite va' d' e' Nti oekr, et de -t as S p del k r tit ehe grondreehten _ jn. en eok nigt de ht-te let toal wil dat de regrg tt de dr-rakkslg a die cihed Cr ohet nieden -an adre geiide tesluit terwijl sogeflike,tljt eert bezg te z-J dt 'atboe de deokrsetee Voor _B eekene de n-h r da d de a pathei Iast -odt gehoud~nen A vo daren orde gereerd t yeee g te lat., v""rdue ....;'Her sege. - -a n t yrone r. ..Aerdrukkig gewrden dett e op gre -1-1a - 1 . .....s i n de o Maden - lb,,bperoende .a reg 1- - de dt .s Cagd.. Z.11- de ht.eo. ee h-den dat tegensated ke de-Trea ia -redea.. apartheid -a de kaak te stell-n? Ware erded, 1 g.m _ asrgnste . . ....d'

Ale e land bep-rkeode Paereele o egl.gd . We goe '..e g stes dat de oer aol anen ote apmpot s.id itgebaen k.nen det r dat de ...kelike doit,,tko osersder Cc Pek ka -r... d- de over htnd k'ljgt. D t is e- ideas ..a. _r de New Nation 1 sids net th aasdide geaek heeft. D, OseN aSlee Is t niet te 1-t? etaling: F.-A t TheWod " I believe in a free press and in free news media' - PW Botha 'There is no question of the government wanting to control what people may know' - Stoffel Botha " 'I am a democrat' - PW Botha 'We have moved a long way to extend and broaden democracy' - SA's rep at the UN, one day after the bannings 'Where in the whole wide world today can you find a more just society than South Africa has?' - PW Botha m SPIJKENISSE EEN GEMEENTE IN AKTIE netwerk van ten?, kollekte? Normale ge gen hebben v da, maar op z( er genoeg gel ties 6n het aa mening over e gaande Zuidanti-apartheid-gemeenmeenteraadsvergaderinaak een overvolle agenIn speciale avond bleek egenheid voor alle fraknwezige publiek om zijn en gemeentebeleid aandrika te geven. ar zijn van een verscheiuidafrikaanse kultuur geet het enthousiasme en nkele gemeente-ambteden en de wethouder ootse Zuid-Afrika maniijkenisse mogelijk geveel inwoners nauw bij kten. Hopelijk krijgen cle cle andere gemeenten k deze mogelijkheid. okale Zuid-Afrika groen kunnen kontakt opneti-Apartheids Beweging AABN heeft een uitvoeemaakt van beschikbare o's, films, fototentoonoren, muziekgroepen en naderd kunnen worden s. Bel het sekretariaat: (300 grote foto's!) stond de hele maand Het beschikba februari in de grote hal, en velen namen den heid aan Z cle tijd om cle - vaak zeer indringencle - kombineerd m foto's te bekijken. In alle vierfilialen van de inzet van e cle openbare bibliotheek waren klei- naren, raadsle nere fototentoonstellingen opgesteld, hebben een gr en waren tevens alle beschikbare boe- festatie in Sp ken over ZuidAfrika bij elkaar neerge- maakt, waar zet. Drie verschillende video's werden betrokken raa de hele dag in de hoofdvestiging van inwoners van de bibliotheek gedraaid. Vele Spijke- binnenkort oo nissenaren waren in februari dan ook even in aanraking gekomen met de Ton Reckman harde werkelijkheid van Zuid-Afrika. Temeer omdat de lokale pers veel aan- Gemeenten, I clacht aan het geheel besteedde. pen en andere Op dinsclagavond 16 februari organi- men met cle An seerde de gemeente een Zuid-Afrika Nederland. De bijeenkomst in het stadhuis, tussen de rig overzicht g tentoongestelde foto's in. Mies Bou- literatuur, vide huys sprak, het koor Onderste Boven stellingen en k en de zanger Martin Richardson zon- zangers die be gen. Daarna volgde een anderhalf uur voor optreden durend debat in cle raadszaal tussen 020-267525. alle gemeenteraaclsfrakties over hoe

Spijkenisse zijn anti-apartheidsbeleid verder gestalte kan geven: een stedenband met een frontlijnstaat-gemeente?, een boylkot door de gemeente van Nederlandse bedrijven die ook in ZuidAfrika opereren?, aansluiting bij het Ongeveer 35 Nederlandse anti-apartheid-gemeenten, waaronder grote zoals Rotterdam en Den Haag, maar ook kleinere als Rheden, Smallingerland en Ooststellingwerf, hebben in december financi6el bijgedragen aan het welslagen van 'Culture in Another South Africa' (CASA) in Amsterdam. Al deze gemeenten ondersteunen het idee van de ontmoeting tussen 300 Zuidafrikaanse kunstenaars. Maar... ze vonden het jammer dat er in clecember geen mogelijkheid was Zuidafrikaanse kunstenaars en/of kunst naar hun eigen gemeente te halen. Terecht. Gelukkig is er na CASA veel Zuidafrikaanse kunst in Nederland achtergebleven: cle grote fototentoonstelling 'De Verborgen Camera', veel kleinere (foto)- tentoonstellingen, films, video's, enzovoort. Bovenclien hebben zo'n 20 (CASA)koren Zuidafrikaanse vrijheidsliederen ingestudeerd en brengen zangers en muziekgroepen een Zuidafrikaans repertoire. Spijkenisse, een moderne stad met zo'n 60.000 inwoners, was de eerste antiapartheids-gemeente die een 'CASA in het klein' binnen de gemeente georganiseerd heeft. De tentoonstelling 'De Verborgen Camera' RADIO FREEDOM EN RADIO ORANJE ONDER EEN DAK 24 februari was een merkwaardige dag. Tegelijk met de unieke Niet stil te krijgen tentoonstelling in het Amsterdamse Verzetsmuseum startte de nieuw Omroep voor Radio Freedom kampagne, Onderwijs voor Radio Freedom. De initiatiefgroep en de mensen van het verzetsmuseum hadden uiteraard op publiciteit gehoopt; het was echter Botha zelf die maakte dat de Nederlandse pers zich massaal meldde. Die dinsdag poogde het regiem voor een zoveelste maal de oppositie het zwijgen op te leggen. Ditmaal kregen 17 organisaties en 18 personen een Botha-banvloek opgelegd. Een muilkorf voor diegenen die hun stem tegen de Zuidafrikaanse regering en het 'parlement' durven verheffen. Vijftig cartonisten, striptekenaars en illustratoren gaven ieder op hun eigen wijze uitdrukking aan deze censuur. Soms huiveringwekkend, vaak met humor, maar bijna altijd treffend. Bijzonder is de tekening van Gerrit de Jager die een uiterst luxe bolide tekent waarin een zwarte chauffeur tot ontsteltenis van zijn witte baas naar Radio Freedom luistert. In verschillende tekeningen komt overduidelijk naar voren dat de legale pers in Zuid-Afrika geen kant op kan. 22 maart kreeg het weekblad van de Zuidafrikaanse bisschoppenkonferentie New Nation een verschijningsverbod opgelegd. Het liberale weekblad Weekly Mail vreest binnen korte tijd eenzelfde maatregel. Toch blijft de oppositie spreken. ONDERWIJS IN AKTIE Zeker niet stil te krijgen is Radio Freedom. Deze verzetszender wordt steeds belangrijker; ze blijft de stem en steun van het verzet. De kampagne van de initiatiefgroep verdient daarom aandacht. Met 'Onderwijs voor Radio Freedom' wil men de daadkracht van deze ANC-zender verder versterken. Doel is dat het Nederlandse onderwijs aandacht besteedt aan apartheid en het verzet daartegen. Die scholen die uit solidariteit met het verzet in ZuidAfrika iets willen

ondernemen hebben de mogelijkheid hun solidariteit te tonen. Ze kunnen dit doen door mee te doen aan de aktie om het scholingsprojekt voor Radio Freedom medewerkers mogelijk te maken. Ondertussen hebben al vele scholen informatie aangevraagd. Het Amsterdamse Augustinus College bracht op een themadag 1500 gulden bij elkaar. Ze kregen daarbij de medewerking van twee voetballers van Ajax, John van 't Schip en Stanly Menzo. De kampagne krijgt een voorlopig hoogtepunt op 26 april als VARA-radio een hele dag aandacht besteedt aan de kampagne. Luisteren dus. Paul de Cock Voor meer informatie: Omroep voor Radio Freedom, telefoon 020267525 *WBotha: 'Er is absoluut sprake van censuur in Zuid-Afrika!' ANTWOORD AAN DE ZUIDAFRIKAANSE AMBASSADE Veel scholen zijn onlangs geconfronteerd met bedenkelijk propagandamateriaal van de Zuidafrikaanse ambassade. Omdat een aangeboden advertentie door een aantal landelijke dagbladen werd geweigerd, proberen ze hun leugenachige verhalen op deze manier te slijten. Als antwoord op deze ongevraagde en nietgewenste post zouden wij iedereen willen oproepen om: 1) In de scholen in te haken op de campagne van Nederlandse omroepmedewerkers voor Radio Freedom, het radiostation van de verboden zwarte Zuidafrikaanse verzetsbeweging, het Afrikaans Nationaal Congres (ANC). Het ANC wordt in bedoelde advertentie en brief als hoofdschuldige voor de rassenconflicten aangewezen door de Zuidafrikaanse ambassade. 2) Nog eens extra Radio Freedom te steunen, zeker gezien het teleurstellende resultaat van de ABOP-aktie. Bijdragen kunnen worden gestort op gironummer 580900 t.n.v. de AABN onder vermelding van 'Radio Freedom'. Er zijn lessenpakketten samengesteld voor zowel basis- als voortgezet onderwijs over het Zuidafrikaanse apartheidssysteem. Deze zijn te bestellen bij de AABN (Anti-Apartheids Beweging Nederland), tel. 020 267525. Wij hopen dat deze oproep resulteert in een massaal protest aan het adres van de Zuidafrikaanse ambassade. Het protest houdt dan in dat er in de scholen nog meer aandacht besteed wordt aan het verfoeilijke systeem in Zuid-Afrika en dat er veel geld binnenkomt voor Radio Freedom. Leden van de ABOP van Openbare Basisschool 't Hout, Helmond Overgenomen uit Het Schoolblad van de ABOP, 17 maart 1988 9 Het Zuidelijk Afrika Nieuws is in Zuid-Afrika een verboden publikatie Niet zo vreemd misschien, want in het blad van de Anti-Apartheids Beweging Nederland krijgt het volksverzet onder leiding van het ANC, de Zuidafrikaanse bevrijdingsbeweging, de aandacht die het verdient.

Worden de misdaden van het apartheidsbewind uitvoerig beschreven. In beschouwende artikelen, berichten, aktienieuws, features, interviews. BON Naam Adres Woonplaats O 1k abonneer mij op het ZAN, tweemaandelijks blad van de AABN O 1k sluit mU aan bij de AABN, door een donatie te storten Stuur mU een acceptgirokaart ZAN 150 zimbu, die wel altijd leeg lijkt te zijn, wat veel menser eerder aan slecht management dan aan geldgebrek wijten), de telefoon en de telex. H LDE ! Het Social Centre wordt het caf6 van Mazimbu, waar een dringendle be"O IED ER EENhoefte aan bestaat. Stel je voor, 1500 mensen (ok, een flink deel zijn kinderMaud Kortbeek vertrok eind vorig ties) die iedere dag hun v'erk doen in jaar met een kontrakt van de Stichdie hitte, of hun saaie schoolgang ting Nederlandse Vrijwilligers (SNV) ken en nooit op zak naar de ANC-gemeenschap in Mazimbu, Tanzania, waar ze is aangesteld als lerares kunst en handvaardigheid. Maud reisde enkele jaren geleden ook al naar Mazimbu, toen om een kursus zeefdrukken te geven. Ze stuurde een rondzend-brief met haar eerste indrukken en ervaringen naar het thuisfront, waarvan wij hier enkele fragmenten weergeven. Het weerzien met Mazimbu was vertrouwd. Tenslotte was het al de derde keer dat ik onder de slagboom doorreed, en vanaf het eerste moment kon ik mijn weg goed vinden. Nieuwaangekomenen worden altijd ondergebracht in het guesthouse, totdat er definitieve akkomodatie gevonden is. Begin december was er in Arusha, in het noorden van Tanzania, een grote internationale solidariteitskonferentie met het ANC. Toen die voorbij was vonden veel van de konferentiegangers dat ze de kans moesten waarnemen om dat beroemde Mazimbu nu eens te zien. Het guesthouse stroomde dus opeens over! Ik ben toen maar bij iemand ingetrokken, wat ons allemaal zo goed bleek te bevallen dat ik daar nu gewoon woon, officieel. De meeste mensen in Zuid-Afrika zijn vrijheidslievend en willen demokratie, maar ze krijgen geen kans onder dit regiem. Er moet heel wat tegenwicht geboden worden tegen deze onmenselijke regering die zoveel fysieke macht heeft en zo smerig optreedt tegen iedereen die het anders wil. Er bestaat geen twijfel meer over dat het ANC de enige kracht is die zoveel aanhang heeft dat het de mensen kan verenigen en mobiliseren. Laat je gezicht zien om publiekelijk te protesteren of steun te betuigen aan het ANC. Verdedig het ANC tegen al die mensen die nog steeds denken dat het een bende commies is die alleen maar met Russische geweren Iopen te zwaaien en tegen het gevestigd gezag zijn. MOTOR Somafco Secondary School (waar Maud werkt, red.) is een fors komplex.

Momenteel wordt de gigantische Assembly Hall gebouwd, die ruimte moet bieden aan 2000 mensen voor grote bijeenkomsten voor kulturele evenementen. Het krijgt een indrukwekkend puntdak, blauwgroen, gedragen door een felrode staalkonstruktie. Ik vind het wel mooi, maar niet iedereen is er even gelukkig mee. Construction is een geheel van oude gebouwtjes, tot opslagruimte omgebouwde containers waar allerlei werkplaatsen in ondergebracht zijn en waar van alles opgeslagen ligt. Construction en Kliptown zijn de motor van Mazimbu, zonder welke het dorp niet zou kunnen draaien. Mazimbu heeft een enorme houtbewerkings- en konstruktiewerkplaats, met prachtige Italiaanse machines. Er is een redelijk goed geoutilleerde laswerkplaats, een reparatiewerkplaats voor elektra, een garage met een heleboel ingewikkeld uitziende machines, een konfektiefabriekje, een kledingreparatiewerkplaats, een schoenen- en tassenwerkplaats, een loods die helemaal vol ligt met tweedehands kleren. Kliptown is de naam van een groepje gebouwtjes waar de administratie van Mazimbu zetelt, het 'postkantoortje', de treasury (de portemonnee van Mab5inas 2J novemoer, de dag dat ik in Tanzania aankwam, heb ik me bezig gehouden met het organiseren van een lokaal en bergruimte, erachter komen wat voor materiaal er nog was om mee te kunnen beginnen, kletsen met een paar mensen om erachter te komen wat er van me verwacht wordt, huisvesting regelen en me een beetje thuis voslen in het huis, de tuin fatsoeneren, achter een container aan die al maanden in de haven staat en waar een heleboel spullen voor mijn lessen in zitten. Ik heb me niet verveeld hoor. Veel groeten en liefs! De redaktie vult aan: Alle lesmaterialen zijn inmiddels aangekomen, de klas en de opslagruimte zijn ingericht en de lessen zijn in voile gang. k 'A In december 1987 vonden in Transkei twee coups plaats. Een paar weken nadat het regiem-Matanzima was vervangen door een regering onder leiding van mevrouw Sigcau, bracht legerchef Holomisa ook dit bewind ten val en nam hijzelf de touwtjes in handen. Beide keren werd de voortwoekerende en vergaande korruptie van de leidende kliek politici en zakenlieden in de thuislanden als reden genoemd. Kort daarop werd een militaire raad onder aanvoering van Holomisa ingesteld, waarin verscheidene persoonlijke vrienden van Matanzima weer opdoken. En ook is het zeer de vraag of het nog lopende Zuidafrikaanse leger met behulp van een paar pantserwagens de nog geen dag oude 'Bop'leger-coup tegen Mangope terugdraaide. Ook over deze gebeurtenis spreekt het wrange kommentaar van South boekdelen: 'You know, the only lekker things about all these coups we've been having lately is that now we don't need to look so far away at the rest of Africa to see the chaos that PW-them are always telling us about'. Ondertussen zitten zeker 400 mensen in Bophuthatswana die verdacht worden van betrokkenheid bij de coup achter slot en grendel. Een "A COUP A DAY KEEPS THE BOREDOM AWAY"

stereotype reaktie van alle bantoestan-machthebbers op kritiek en verzet (in het voetspoor van Pretoria uiteraard). KWANDEBELE In Kwandebele dat nog maar steeds niet 'onafhankelijk' mag worden door het brede verzet daartegen onder de bevolking, verdwijnen ook steeds meer mensen achter de tralies. Ook zijn de afgelopen weken enkele tientallen lokale chiefs die zich tegen het huidige bewind aldaar keren, gedwongen het thuisland te verlaten. Bij verschillende gerechtshoven zijn aanklachten in behandeling van vooral SAYCO-aktivisten (landelijke jongerenorganisatie) uit het gebied naar aanleiding van mishandeling door Kwandebele politie of 'vigilantes'. CISKEI En in Ciskei reageerde 'President' Sebe (zelf aan de macht gekomen middels een coup tegen het bewind onder leiding van zijn broer) op de coup in Bophuthatswana, door zo'n 25 hoge leger-officieren tot generaal te bevorderen. Met het openlijk toegegeven doel z6 hun loyaliteit aan zijn bewind te versterken... S Kier Schuringa X"'. U',,,, ,,. DIRTY SYSTEM Gladys zit in de deuropening van haar huis in Orlando, Soweto, en staart in het niets. Ze hoort de kinderen nog wel, die al uren op de stoffige weg spelen. Soms klinkt er zelfs al weer een lach op, ook al durven ze het niet echt - gefmponeerd door haar verdriet. Ruth staat plotseling naast haar en reikt haar een beker thee aan. Voor ze haar heeft kunnen bedanken is Ruth alweer door het tuinhekje de straat op gerend. Als ze bibberig een slok neemt Iopen de tranen over haar wangen. Drie dagen is Zola, haar enige zoon, nu dood. Opgehangen in Pretoria Central Prison. Ze begrijpt er niets van. En ergens ver weg hamert de twijfel in haar hoofd: zou hij nog leven? Hadden niet verschillende mensen gezegd dat ter dood veroordeelde zwarten op geheime plaatsen tewerk werden gesteld, als slaven? Ze had het lichaam van haar zoon niet eens meer mogen zien! Alleen de verzegelde kist. De beker thee ploft in het zand. Het kan haar niet schelen. Ze raakt in paniek. Hoe moet het nu verder? Zola was er altijd, hielp haar met van alles. En gaf haar elke week geld, bijna de helft van z'n loon. De herinnering aan dat laatste, afschuwelijke bezoek komt weer boven. Zola, die ze niet eens meer kon aanraken omdat een glazen wand met tralies hen scheidde, hield haar voor dat 'alles zich wel zou regelen'en dat ze niet bang moest zijn', omdat hij dat zelf ook niet is. Je moet trots zijn op je zoon, Gladys, zeiden de mensen uit de buurt tegen haar. Maar ze voelt geen trots, alleen maar de pijn, en de leegte. En ze vraagt zich nog steeds af hoe het kon dat ze nooit iets gemerkt had van zijn politieke aktiviteiten. De rechter zei dat het bewezen was dat hij een bor in de auto van gemeenteraadslid

mensen die God-weet-waarom tegen mij getuigd hebben. 1k weet niet eens wie het zijn. Zielige lafaards!' Gladys voelde zich opgelucht door de woorden van Zola. Vreemd: als iemand haar zou vertellen dat hij bommen had geplaatst, had ze dat nooit geloofd. En toch had ze getwijfeld. Een tijdje hadden ze zwijgend tegenover elkaar gezeten; had Zola naar de grond zitten staren. Toen had hij haar weer aangekeken en was gaan vertellen. Over zijn 'avondstudie medicijnen', waarvoor hij twee keer per week 'naar kollege moest'. Hij kwam heel laat, vaak pas tegen middernacht, thuis. Probeerde dan geruisloos naar z'n kamer te sluipen om Gladys en de meisjes niet wakker te maken (maar zij hoorde hem bijna altijd). Om zes uur's morgens ging hij de deur alweer uit, naar 't werk. Ze zag hem niet vaak studeren. Als ze vroeg hoe de studie ging, en wanneer er examens waren, dan kreeg ze steevast een kort, vaag-antwoord als 'Oh, best. Over een halfjaar geloof ik.' Nooit had ze argwaan gekregen. Daar hadden zijn 'avondkollege's' en de medische boeken die af en toe in huis slingerden voor gezorgd. In plaats van naar kollege ging hij naar geheime bijeenkomsten van de militante jongerenorganisatie van Soweto. Soms in Orlando, vaa in andere wijken van de stad. Hij was 'lets hoogs' in de organisatie. Hielp nieuwe afdelingen opzetten, richtte werkgroepen op die kampagnes in de zwarte gemeenschap moesten voorbereiden, ga scholingen aan de nieuwe leden van de jongerenorganisatie. gok schreef hij at en toe stukjes in hun krantje. Gladys herinnerde zich dat ze wel eens een 'Fist' - een dun blaadje zonder oto's maar met veel tekeningen - op Zola's kamer had gezien. Die delen ze na de kollege's uit, had Zola een keer gezegd. Zola bleek 00k in de Gemeenschapsorganisatie van Orlando te zitten. Die stimuleerde de inwoners om in alle straten huurderskomitees op te zetten. Cm de klachten van de bewoners over de huizen (verreweg de meeste zijn te klein, tochtig, gehorig, lek als een mandje en toch heel duur) te verzamelen en de mensen te mobiliseren om protestakties te houden tegen de gemeenteraad die brutaalweg met nieuwe huurverhogingen kwam. Zola zei dat hij en zijn jongerenorganisatie wel kritiek hadden op de gemeenschapsorganisatie, omdat die veel te voorzichtig te werk ging. Want sommige huurkomitees wilden 'alleen maar brieven schrijven'. Wat bereikte je d Ar nou mee? Ze was flink geschrokken van zijn verhaal: in de war. En ze wist niet of ze kwaad op hem moest zijn omdat hij haar had wijsgemaakt dat hij medicijnen studeerde... Hij had z'n handen in de lucht gestoken. 'Sorry, mama, maar je moet het begnipen. I needed a cover. Ze houden onze organisatie in de gaten. W" zijn gevaarlijk, want we vechten tegen apartheid. Dirty System. Het is oorlog, We laten ons niet kleineren. Niemand mocht weten waar ik mee bezig was, ook jij niet. 1k moest wel liegen!' Ze had maar wat geknikt, wist niets meer te zeggen. Had alleen maar naar hem zitten kijken tot het bezoek over was. Maandenlang had Zola's advokaat vergeefs geprobeerd in hoger beroep te mogen gaan tegen zijn doodvonnis. Hij had ook niet kunnen bewijzen dat Zola niet eens in de buurt was toen de born in de auto van Khumalo geplaatst was. Alleen Max,

net als Zola aktief in de jongerenorganisatie, had kunnen verklaren dat Zola met hem naar een bijeenkomst was geweest. Maar Max werd niet geloofd, wel gearresteerd. En toen hadden ze Zola verteld dat hij een week later zou worden opgehangen. Werd hij overgebracht naar Pretoria, in een combi met zwaargewapende agenten. Geen schijn van kans om te ontsnappen. Gladys rejsde naar Pretoria. Ze kon blina niet meer op haar benen staan toen ze Zola zag. 'Al/es zal zich we! regelen', had hij gezegd en hij had er ook nog bij proberen te glimlachen. Maar niets had er zich geregeld, want president Botha wilde hem geen kiementie verlenen. Ze was haar zoon kwijt. Fulco van Aurich Komnitee van Aanbeveling De initiatiefgroep Amsterdam Bouwt Me" Ann Bet Ninuwe Zuid-Afrika is ndtstaan inbet voorjaar van 1987. Eenaantal Amsterdammers nitde wereld van kunst, welenschap. aktie en (vuormalig) verzet na m hitting in bet komilee van aanbeveling van de initiatiefgronp. Daarom went de initiatinfgroep zicb gesteund door: Ed van Thljn, Lou de Jong, Eva Furth, Mies Bouhuys, Wim Beeren. Joop Seegers. Conny Brasm, Sietne Bosgra. H arry Muliscb, Ben Polak, Corita Huor.ac Jon Simmons, Htub ul te Nijs Keppnl, win Stris ('o, Ha DE AMSTERDAMSE ANT1w PARTHEIDS I KRAN PRFKEN': dat is het motto waaronder do initia-, Joouwt mee aan het nieutwe Zuid-Afrika' hitar jaaret AN C voert. In dat kader wordt geld ingezameld it voor Informatie en Publiciteit van de 71idalri!weging. Amsterdam bouwt mie a Lort ins de Zambiaanse hoofdstad wordt u n o e aan dte (venial ondergrondse) v ersprd gf in dl teent atsartluoid. li JUNI: NATIONALE. ANTIAPARTHEIDS MANIFESTATIE Nederlond demonstreorn togen apartheid, En Amsterdam is gasistad. Hot Breed OvoelepTegen Apartheid (BOTA) eon -vatverktngsverband van onti-apanheids. krktjko en vakbondsorgaOlsatts verwcht d"eno obeesan do de,'mntatm adift ... Do1 v'k baing tegen apartheid ran BOTFA i, intitds door tabbaz oronitilo ondortoed. hioon eider., n invactg msannestat Dam ETEOEN imAPARTI MINI Eon benetietfeest ten behoove van de ANC-Jeulgdsoktie, goorgani. seerd door bot Algenseen Noderlands Jougd Verbiond in do Melkwg anvang 16.00 Bur. EUSTARIT VAN DE KOLLUCTE VOOi -T ANC 'Zeg 'ats ANC op tekst van Alexander Pola on Chiem van Hiouweningen. U yn U6

GmIt.T STRAATIWLLEKTE vowR NET ANC SLOT - MANWESTATE VAN DE KOLLEKTIEWEEK Met medeworking van Lois Lane, Salsa Amsterdam en Mama's Brand Now Bag. Aanvang 12.00 our Vondelpark (Open uchttheter Hent ANC is in Zuid-Afrika %erboden eni lelders als Nelson Mandela en Walter Sisutu zillen nog steeds gevangen. Hent booldkw~artler van de bnweging is verbannen naar Zambia. Het is kranten verboden om ANC-officials to citeren en portretten van Mandela mogen nint worden atgedrukt. kChikane. Tutu en Esack. Het Haudv est is en blauwdruk voor een tWekonistig demokratisch en non-raciaal Zuid-Afrika. Een Zuid-Afrika zonder apartbeid saarin tiwarten en blanken v rnedimam naast elkaar [even, en met ge. lijke recbten. ERKENNING Twill SPREEKT NET ANC Zodoendle is de stem van bet ANC atom Haar panniletten worden in grutooplagm5 aanwezig in Zoid-Afrilea en wordt de bet land, ingesukkotnt en ondergrunds bew~egilig gezien als de vnrtegensvoordig. verspreid. Haar stem klitki via Radio ster van de aspiraties van dle overgrute Freedom, de verzetszender din vannit vijf mneerderbeid van de Zuidafrikaanse Afrikluanse landen Zuid-Afrika tazendt. bevuilking. "l Botba-regime heel) zicb Het programama van bet AN('. hef Hand- ten duel gesteld die stem In smuren. Dus vent van de Vrnjheid, is inmtddels under- zitten de leiders gevangen en verkiaren scbreven door ruim zevenbonderd bij lint vertegeuvsmordigers van bet apartbeidsVerenigd Dnmokratiscb Front aanige- regime keer up kner dat bet hun duel is de sloten organisafins, door de vakbonds- beweging In vernietigen. Na jarendang federaties Cosatu en door kerkliders as vrendzaam protest - hel ANC in de oute~ bevrrjdingobeweging ran Zuid-Afrika mat 1960 de apartbeid nok met gewapenale skfIms. Internationaal wordt de beepartneld virijidings1beweging steeds meer gezien s9K In alkitla doa sserketijkse vertegerrvuordiger v an bet visor hot Zuidafrikanse yolk, In en groniend AMC aantal landen heeft bet ANC in dle afgelopen jargn vestigingen geoperid,.Dal is bet Botba-regime nen doomn in bet'-q Haar commando's braamden alit jaar WAi tee keer ton en aansiag op ale ANCvertegenwoordiger vuor ale Benelux in Brussel, Godfrey Motsepe, ein onlangs word Dulcie September, de ANC vertegen wuordigsterin Frankrijk,in koeln blonde vermuord. Ziet Amsterdam aaromt af van baar steun san bet ook in ocre stad te openen ANC-kantoor? Nee, integenderl. Amsterdam bouet vort up baar jarenlange tradites van solidariteit met ben die vecbten tegen bun onderdrukking. Ouk via bet binnenkort tn openien ANCkantoor zal deze organisatie in Amsterdam spreken. Die initialtietgronp Amstetndam bout mee ann etmneuweZutd-Affika is nen samenwerkingsverband van de anti-apartbedsurganisaties AABN en KZA, dle politinke partijen PvdA, UPNs, D'66, PPR, PSP, EVP. SAP. Groen Amsterdtam en deFNV. De lnitiatiefgronp w~erkt in den geest van de Amsterdamse anti-

apartbeidsnotitie, die ruima twejaar terug de stnus kreeg van de geheln gemntersad, dus inklusief C DA en NVVD. lint sekretarisat is dan -ok gevestigal in bet nuide slsadlbis. HA.T I U R1s1 4* EEN OPROEP MAN AKTIEF AMSTERDAM De kollekto voor hot ANC hrtchl in 1987 rtrtn 62.000) golder op. Dar bedrag is atn het ANC ovorhandtgd en worith besteed attn heot ndoewvj, en tran ondertountng van do in Zutd-Afriki ondergronds aktteve vtrantkornteeov Bnj eon voiledige medewerking van 'akfifAnitrdam% do ntattvchappoltjke oegantie., de akttegroepen, do wijkcentrat. de deelraden, de huufrlhuizcn. jongerengroepen, vonuenkafoee on noomn maar op. kan de kollekte owk dtt jaar nog tot eeo [nop proter) rukses woren. Doze keant rtcht rich op oakif Amsteeda, Hot infonneert a oiver ooze plannen en oevert u tal van suggestioc tot deename aan de kollokteweek. KOLLEKTES IN HET HELE LAND Niel allcen Amsterdtm kof tekteer vooe het ANC Btj hot ter porso goon van doze keont waron reeds akttvitetten aangokondigd in meor dan htandord Nederlandse pemneenten. Op tnitittiefvtnde Ami. A prthocdshowoprng Nederland en hot Komitee Ztidelijk Afrtka koncentern at doze aktviteiten ich tusven 16en 26 junt. Met eotht: eon tiendatgse voor hot ANC. HUMANtSTISCHE PARTIJ, ENGE SEKTE Vijfjat terog /swam i/s an vor hiet anst tegen. Ergens in de Kinse-sit-aol hie/l aenongeman me niaande en dowde een peiitin voor m'natns. Vonr wetk 1k tn/eledot week ints is woon Je mnoi/tj/s tegen kant z/jn. Bflven de pet/nie was vemte/d 'hiimanisltsclin patij'. Tnt-ag op de krant ( ik icerke t- anwg ij Dn Waarteid ) vroeg i/seen co//ego nens Ott t-zen/sen met we/k fernneen we latirt ma/sen ho/den. Hij vond/het antwoond op liet snhte-archief ran de Vt-ine Untvetsiteit, kn don palicentden we dot de Humanistisehe Partij sooti/wana os 'De Gerrten schop., din weer von/skwama oit'Dn Bewegiog', d/e ontstoan was in Argent/ni op init/atief ran ann menen Si/o din nr mnrkwaaedlig- gedachten oven liypnose, op na hit-/il Zoint. En we spra/sen lint verinanden oil dot de H-tanisiisclie Panij etch aanliang verwinef door 'gelieik' te maken van temnas die lekker /iggnn oisden jongereo Jeogldwerse/ooslieid lijvoot-ee/d. Door hevenop had e zich bet eti/set liamanint/seli' toegee/gend, tot woede van lies gn/ijhnamign vet-hend moormet instemming ran de teir die vasiste/de dot en tede- etch vnije/ijs huanist magnamno Heatin ele/endedlaarop ro/gende in VN, de Tijd en andern b/odes - sep de wande von de hevenhesch-evnn sehm op en oan vers/oggev~er weed te/nfoesisth nen pa/s s/aaig tangecegd. N/nt de sern/aggever moot de paenij zeeg innen under inn/nod van enveell ngatieve pui/cut-it. Nu nijn ee ntwae. En vow/aug/is anti-apartheid lint ihenn warne men zicli omnogl ks/st. Er wot-den sickers ver/sanlt nit naam von de 'antiaponthnidsheweging'me op ann stndeltj/sn honfeensde wet-den on/ongs we/ viuftig -he/c josge jooercn gesignaant-i. Zennen n ota/n heycot van lint apaet-tie-gime. Han ot-ane spondoeken manendeingnsrng tot sanies. Het vigani van de panij Is inet-de

spandenennde sic/sets. Want dose gat het /mmet-s ow: deneigeng-oep versterken op /s.stn van de ont/-apatheidl. 'We nien ,,,, -aathend a/v en pardepaardje'. zegt /e/den Noordendoep openliartig in ann radiointiew. H/j is de' n/own die jongeren ouanpeen/t op hen hegt-ijpe/ijse wow/n over apartheid en an zo ziiO heweging inS/st. B/ART Lemmas CASA UIT EN IN 'ot stadentes/iotel dat/sen i/sja." U bent ran Casa Rosso?" Ha/sanwege '86i is CASA an ta/ul rasa. Op deze/file lafn/ in lintan/fde lis waan den co/own wor/i gewoaki, met lint oilzicht op/In 7 en lint Diawanlhewnrsetsgeheaw can Hensi Po/as, is don et-nh/anco Ad he/rast vo/ dileentwoot-den, witeen, psjswinors coosct-ahheten en cryptogt-ammen. De loiloi dendert door de boern diclitege/s von Wally Serote /iggen inspant-end opengns/agnn. De notarts wil ann naam, lieihnnfpapiernen hnofd,etdageujs verse naa/osing. CASA. Een /tfesty/nfwras mnt tet een nngot/e in btninus arc-hitetout- can doen in hehin Mi/n bijhe/vaste tanme refernert hl/ aan lint Hots des Heewen dot ve/n woningen kent. Smo/papen po/sen von we/h, ntlis de pan//a's en de pizza's gept-ezen won/en. Nog even is lint eon mondvo/: Cu/ture in Another Sooth Africa. Fen onder: democnatisch, n/nt-raciaa/. zonde- apartheid, vense/des we cot-gnu/dig. /De conoototin van men am/er vet-h/en/st bi/ another. ninew new trott lit-. We viw/icn stinks wel is we//otidender proste/i bet. Moat- ontwnepers en typusten (ndn) geaneten de uon min t geheanen. Andet-ha/f joan later, dncnmhe- '87. is Amsterdam tasinmwe ran diselionderd Zud Aft-ikonen. CASA va/i do /ogesdressen, de t-amy, lint Leidsep/nin n~o., de podia von Siopera tot Paradisoen de ra//ien, /catinsdaat tossen in Dn /smdnemn ott Soweto, de Jace Pioneers. M/arias Schoen en Breyten Binytenhech en Nod/ne Gontdorn en de a//erhemime/i/hstn glashe/deun Conran Pieiersn. lit rohoouste Amaw//a en de non-confonsistische (/nnunns, e lopen CASA a/i en in: the doors of~cLtore an het Ft-endow Chorter vo do hevsjdungshewt-g/ng in doe pnaliojh Nognno/t openczoven/ knstenoarsvn Op 24 febeari werden de belngrijkste organisaten, die etch op, legate en geweldioze wijze tegen buet apartheidsregime verzetten, door het regime mondidood gemankt. Zij moagen geen politiekse uitspraken meer doen, openepen tot vrijlatlng van de politilke gevangenen of tot sankties tegen bet apartheidregine. Zij mogen geen bijeenkomsten of dennonsteates meer orgaiseren, ze moe/en een M einde unaken p o i e Ran boycot O p sii aeties of andere Ia t z c geweldloze kamn- l a pagnes tegeti het apartbeidisregime. do~ mfofl Het verbod dref grote zwaree

vakbondsfederatie Cosatu, dejongerenorganisa//e Sayco met naar schat/ing vijfbonderddnizend leden, de overkoepelende organisatie UDF(Verenigd Demcratisch Front), enzovoorts. Doordnt bet Zuidafe//anse regime nile wegen noonr legnal en veeedaamr verzet in bet lnd nfin/jdft, lUkt vane vele ondeedrnkte mwarten gesreld de en/ge nitweg oum nan de aaderdenkklng in ban land ann eind te maken. Dominee Beyern NautiI, en van de vanrsanaande mensuen ni/tbet legate binnenlnndse veraet, verkbanrde t/dens een reenat beoek an Nederland, dat vanral do lmitt/nmnden steeds inner jongeren beslallon inn bet land te verlaten om in het haitenand eon milita/ne opleid/ng te antvnngen, en m tee zisee tijd met wapens terog te keeen mar bet land te benn/jden. oor nile legnte vereet in Zuhl-Afrikn hnrdbnndig de kap in te drukken laot bet regime geen ndere wegen meer open. Met bet mosaddood maken van de legate organisaties was bet Zuldafriknnnoe regime niet tenreden. Oak de alternatieve pers moet tot as/gen sworden gebracb/. Ia april van dit jane werdiann bet hind The New Natinn emn veenebijaingsverboad opgolegd. Thne New Nation is aeher geen endikal blnd, bet svndt aitgegevea op min/latef van de Zubdnfriknanse blsmoppenkonferentie. Maurbetwasdelrantvante ewnete andeedruk/en, wane cj ever ban greven kioaden nebrljsen, en aver humankties lionden beriebten. Na The Nesv Nation blben andere, yank plaatseli~ke binden, ann wnnrsebasning van do Zuidafrikanm regering otV~agen, dat lien eenaelfde lot boven bet hoofdl hangl. Veedeei ee ann snot in voobereiding, die bet oveemiskon van bet/geld n// bet bultenland rane orgatulonties en projek/en in Znid-Afrllra mal verb/eden. Vooral de Zuidafrlkanase keeken keegen ned geld nit het buitealiand, dat gebraikt weed ma bipwoobeeld paliikr gevangenen bij to s/ann, kosten van proeessen te be/alan enoelit. - . Dean beslaiten van be Zuidafrikatanse regime betekenen niet alleen emsnarne klap, noor de binnenlanilse oppositie, an bonden ank Znn fn/illisement in van bet wees/erne beleld, am via koatak/an met Zaid. afrikanse regime tat bervarmiagen te komen. Harde, ak/ttes tegen Zaid-Afe/ka wet-dn afglevveaen, inut dnl bet regime msae in bet inolemnent mau drnkken. Westersn ondemenningen moesten in ZaidA/en/sn blijvea fank//aneren, omdnl z/j van binnenult konden meeweeken an bet nithallen van de apartbeid.Dat joint die westerne lint ANC, UDF, COSATti, /05we indivdoen e/har tegenrbe lin /j dthen opt-n under in impzinnige dehten. Art/esten rit a//n dusc/p//nes vernigen etch. penfessionas en amatnes, nip's en cnp's, revSolutonaiten en esilieten, Mnt /988. De CASA film Before Dawn is over de he/n wend vet-spreid. con Kaopvtad lot K/azinavann. Ban/sen en platen staan op siapet. De demonstratie van I t jun/ en de ANC katepanin soot-dr beep: CASA /s/,nkt nt-in door. Nog sterke- in lint asdrre Zoid Afti/soa Dat vinden CASA meeiings p/ats, dn a/honing hashi steeds vo/snr znder vn-/sarng de/st-anten, en tot socnnoom gewordnme-k dan/ van hetldagn/ijhs ]even. Dn CASA-monoa von de afgn/lopen winter is geso/gd door ann gnstaag snoorpanieren. Enr dot is uit van a//e setenen. Wal/y s~t-e: w har e oratea lang on saw, en are oat h/ic ipsttcan itesh/fla,

thet, the ea ari 1h wind whoa did it dL C.tad ANC uWict-ew HypoAn.-a kr-s, b e na-bre goAe ....s..s... Wnarsbjl.,ki e drieIsdt d Iseste Wesloter regetbeids-slumpjderbl/jen we/geren effek/tiseeaeoismena/e of geon Of lint no genraagdiwon/i dot-d hebnjdie vshe tain./ et ig da de steest doten net kien o-dease war vpet-nenoodant- van 66 iwukn/inges/aoden dei8.0. n efeveeod n iesan/st ies tee investeringen, de handel, de Westerse teehanlonje Zuid-Afrika tot eea steek land maakten met een kranebtig ondeedrakkingsapparanl deed er blijkba minder lt. De western landen keurden b/i elke voankomende gelegeaheid bet gebmuik van bevrijdead genveld door de veresbewegiag ltees bet Zu/dafrikanane regime at. Manor zij hebben er zelf in belang/ijke mate sehuld an,dat site andere wvages m a//h tegen bet regime te verzetten, wacden nfgesneden. De Zaidafri kanase regering heelt we! degehijk nagedacbt hoe de bukitwereld zon reageen op bet moaddood maken van de oppos/tie, voordat zij tot deze unoatrogel onerging en cij heeft terecbt gekoak/udleerd, dat a/j van WestEuropa niets te veezen had. De westeurapese regeringen kamen aiet veeder dan moadel/age veroordelingen van de apartheid, de daden ljvenalni. Ondanks bet feit, dat 2ij door seesterse reger/agen in de steek warden gelatin, blijven de ondleedrnklea in Zoid-Afrlka zc verzetten tegen bet apartbeisregime. Ne bladen van de owarte bevolking enilen ndergroads, oetea gaan, de loageren, de vnwea,' etj zoen stiense arganinaties opricbten die in de klandest/aiteit seorden gedreven. Vonral de doizenden plaatselike afdleliagen van deeget/jke oegan/naties sullen moeiBjk allemanl opgerold kuaewarden. Mar meer enen in de illegalilelt betekeat op den dane o0k meee politelie gevangenen. Als de niene svetten mnassnal waeden oveetreden, coton met name de leidees van de organienties in geate anastalen nebtee de teal/es veedwijoen. We zulten vannit bet baitenland, nile moWlljke s/eon moetenblijnengevenanbetvee bianen Zoid-Afrika. De Nederladse joagereanegaaisaties van links tot eeebts, dan inelasieftlejongerea van CDA en CNV, s/ennewno kampagne voor SAYCO, nele veonwenoegan/satiesia Nederland netten zieb van Zaidafrikuanse vroosven in, de Nedherlandso pers kont inakte voor de oaderdrukto Zoidafrikanmie porn. Naae anlelding van de vorbodsbepaliagen van de Zo/dafrlkanme eegering riep bet ANC de bltenwereldnog ens op nile s/eon ann d/en organinalbes te gevn: "W#j doen e bernet, op de insenatienad gecnenap, e. etch in 1, Weele -er de veededging van de decnekzne.sche beweeging en eakrbenden in onsnd Oweon-jL/sngdng en me/dk.

Hed wendt el/i dng dideljk-, da1 interathiande neties needzkelljh n, Her ANC daet eea bereop op seite eegec'/ngea, site ergaoosa/ies, en individun eam de /iamcpouie fegen het reime in Pe/eria ep e enema ". Sn.TSE BOat/MA A/s schooljongens werden e naarhuis gestoord. Sankties zijn niet de juiste weg. den/de de Dui/sr, minister Onnscher, verge/ekes bij Strauss en Kohl! ees enge/ in zija Zaid-Afrika po/iti/s. nantens de E.G hen me Wat deredenerman ook moge zijn, lint is hypokriei am te zeggen tegen apartheidtncijnmaarnietnaar(Zuk1)Afrkanse leiders te wi/len inisteren. Nederlatnd mao/st hin- geen tritzondering op. CDA /sroonpnns. onze ministervan huiten/landse ca/sen, Hans van den Brock zegi wetiswaar voor nen Europese ko/enhoykot te zijn moor weigert deze ze/fstandtg in te -orn. Het fat- en sankfieloc Neder/andse Zuid-Afti/a be/nid omschrijft hij a/s afigeages Ow/an/s van den Brueks mooic woos/en over ko/enbroykot is Nederland ann van de weinige lam/en waor de iompot san Zaidafn/skamnse ko/en is torgenormn Be/angrijse venrra/ser vaodeznoetis en bedif dot tc/te/f -n graog op de lintst k/opt a/s grote tegensiader von apartheid: Shell. Shll is en von de hn/angnjsm enpaninar van Zaidoafeikoon ho/en. Het ANC wi/ voon writ hetteft san/sttes siet ol/nen afhanketjs zijn van hypo/anete heijven en regeringen. "Loot bet ANC sprekem" is o/s van toepass/ng np son/sties. Met lint frate Enge/se woord Peoples sanctions sraogt bet ANC ons, a en i/s oa zn/f te he/pen btj lint here//sen von nt-n hey/ot von Zuol Aft-iso. >Dan: zet de regering "ader drok nun saakties in te s/ellen. vrang de KLM har luebtl/inen nare Zuid-Afirika te rerbeeken en ro de Shell-pomnp voeubij. Knits Dr P3 rlR_ DE GENEZING tkdachtdattkhasttmaaoo dova lasaataag deed ikhathttstenspoasgvaakkaadar, naam,krsjg jaacrginoingvoo. tkseethbetIsotate pakin de vulisibak an naep gasufsbord: Ze kuanenz ma war' anWos 'Nao w e n 'Het to moor geweest' aeveorvan viagans chronischa vorkoudhedan, agvessieve hoaden to troppontaten (mug ik man vmngaa tansg), seappan ope va ae n het hssogaada damorathaeaeda vaaaoedaa (van tijd sot tijd) mat aen hooschap te Ivuata wiaa gaan mesas op zit ta wachata. At dta dogao, at div areaI lkende, immtddatv alto hreavanbos, alke deanhat ass ally stoepjes uttatijahoon. Nee, dathadk gehd! Mi st atrr gezira. Totatwaigaea e de est van de avow! Tot ik ma optoags waver eas litt vereaidva mvvsat h Apva hij hat mdet vten pamtflattenop de stop van hat Toscttoskyheater, hij de ottloop von de f ilm Cry Freeadom. Ksvansanja wae, yaht vooir mna aiga huts. Ktaioa movita. 1k kaa oandan tekon., Schoadavktopjas. Zetfis gean tsjd vanrava peaatjemnes passarvada kaantssen dia sk in idva mat gvztea had. De pamnflettaa vana de onjlasng van Hetana Passtanes, de folder van de AntsApaashads Dawagistg Nederland: ze macdaen ma oit haadeo gegnist Monson htavan ssaan oin op hon haun t woechen, sommigao kwamen tetog

-ao van ssapatsja vvo vvnspvidtng to asgan omngavig.tIkvotdvm- wag ino& e gintijdvan &v Atetsgeo d, -saaoonan hat pafittona meat. o, Zaserdags hij dv Man, nt dv wanst symipasthrsavaea statm van inkvtl-ce r- .Nagan van dv tian die takeadaen. 1k tagesip dv noal hooghansga fttmaitsak van sormtge fitmavcaasatn op Cry Fraedomt aset good. Kolposaeacndotp dv slaepivan Toschsnsky, kilteadmdvognvandvhiskoaprvarlatas, han raaktias pastead, macst sk konstataren dat daem film ontenst hafiga en opwinht gavatleos van anlts apanthasd wt los esloa. En mijgenas hat van eva anti kolportaga unons. TON REsasTi. BENEFIET VOOR JEUGDSEKTIE ANC DeMetkaghtadtocpz ataerdag l9joni oimaim aen grat beavfieffavst voar de jaogdsaktse von bet ANC. Hetsis ten tastiatiaf van hat Algeaton Nadertoods Jeogd Verhood (ANJV). De oktsev joogarenorganisotv wit op die wtjze ea groat aata jongarvo inforenen aver dv aktivtito van dv, ANC-jeogdsektta en galtjk dte sotidantest assa organtserea. Naost opetredvon van divarsa bekendehbands komnarteaoteltngen, films en fommadsskossia. Moor yr woeds ok gewerks ma theoar- en kahoat-voarstalltogen as ar zotlaen diverse speakers ta haren zijn. Amsterdama is gaststad van van ntionale nmnlestatie tegen apartheid op aterdag 11 junL Bet is van initiatief van van unek anvwarkingsvvrbasd: bset Breed Ovarleg Tagen Apartheid (BOTA). Nset eerdar bundelde Ad eevn an gaesakeard anotnl organisaties vocaa hat anti-apartheidsdovl. Starker: anti-apartheids-, kerkelijka- en vakbonds-organisatias vossdvn alksar in van alsvopragransma an dv Nvdvrlandsv regaring, De Verklaring Tegan Un k Apartheid. U i k samenwerking in strijd tegen apartheid go Ami GASTSAD NATIONALE MANIN ROTA 'koppelt' katholiaken en prolostanten dooir dealinama van de Road van Kerkan, Pas Christi en dv Nvdarlandse Misiernaid mel Hamanisten door deeame van hat Huaansti"t Ovarteg Mensenrechtvn. De werkvloer geeft ace dv presence door deelname van dv granitste vaknenirate van Nederland, deFNV. Stadanlan nansen deal via dv Landelijke Studaten Vnkbond (LSVB). Nanot dv antiapartseidsorganisaties AAON, KZA. dv mvrkgrap, Kairns en hat Dvfenciv and Aid Fond Nederland tenslotte, habben dv meda-tlnautceings-organisaties, ICCO en Novib tionestasad in deetnamn. Bat initiatiaf heeft de staon van 'hat snsjv van BOTA' de varidging LOTA: Lokale Ovarheden Tegen Apartheid, ovanin bijna honelard NadterIassds gerneenten sanmnwerkan. en samenhwsdeling tegen apartheid is op ojahzelf niet eo'n boost. Immers, hijna iier ean is tegess apartheid. Dv vraag is: visar zijn me voair? Daaraivar is BOTA duidalijk. In dv geaatelijkieverklaring svardt de regeringaopgeroepan tot verdergaande sankties tegen Zuid-Afrika en uitbrviding van de steas anti de

hevrijdingsbevegingen ANC ea Swapo en aan de orgssisasles van vrauwaa, vakhondan, jangeren an kerkan die aich varnatass tegan apartheid. Vicor wat betreft de sankties stelt BOTA vocar eskolenhoykot afte kondigen an hat huchtvaartvvrdrag met Zuid-Afrika te verharvken. De organisaties witten dat Nederland aelfftandig tot dan stappen haslnit en aich siat langer verschuilt acter de orvsil van andere EG-landen. Verbreking van hat luchtvaartvvrdrag, aes diaavoor in de plants m66r lnvhtverbindingen met de lrtijinstaten, sas ovairigens geant assdealinge slap a~n; de Vvrenigde Staten gavn at eerder hat goede vooaheeld. Naast van oproep, tot anvoarmardeliukev rijlating van ally palitielsa gavangenen, stellen de BOTA-organisaties sDag van andara, lansehike 'nievva' katestla nan de orde: de deebsme van Nedveriamjoc paspoosathaadern into "it Zaidafirikam lager. ROTA will dat the regering 'at hat mogvllkv' doet nsa die deelniame onmogelijk be waken. De hanafit start oat 16.00 our at de attddag mat en diakussia-bijaaakomst over de eaaatkoom-. bamisd mogvsvapsd veeveegen apaatal In da gassgaa van De Mathateg wordea opan mtkefoats opaagssate -m joagaraa in da getagaahaat t stattaa baodschappaa mai hat ANC air t sprakaen Da vaorbeamtdiag is mnatddats ta volta gang: it wit maahelpea. malde etch hij; 15et ANJV, Spuistrant 4h, 1012 SR Amsterdam, MD22 l5790. Vtmte.a~ad-arink EERDAM FESTATIE tnnividdats is in veal organisaties en ganseentan dv disenmie ovar de BOTAverklaring hinge. harstan. Mat vrijoval ally patitieka partijan heeft BOTA insniddesafsprakan tot gesprek. Ann dve vooaraviand van 11 jnni sal hat sanwerkingsverhand behend maken welke par. tijan,norganisatiasean geaavnlvdeavvrktaring stennan. VoonnEssEIsING OP ANGi De voorharvilding van dv deanstratie is in voile gang. In at r-i. handerd ptatsvn ijn vanorherelings~kowitem gvvormd. Veelal koat men per busnaarAmsterdam. De tandelujke organisaties hebban viarhonderdlditend pamfletten bvsehitshaaur, devranmvif. tiandnievnd atiches, met hat speiaa door tekennar Kafak anisoorpant vignet, asin at tlloze lakatlteften, movren an hnshnias,s Stssdantent van dv Riavvldakiadawia dragan zorg vaorde vormgivlng vanbet podium op de Dain. In han projekit, getitel Emabrace. staan de ANC-klenrangravn, gel en zvart centraa. De natina tma n i'vtat itehoft en In ternanlo. nate allure. Immers, op 10 juni lnapt de noadinoestand in Zald-Afrika ten vinde ende 'vvrwnehting is atgvmnen dat hat Botharegime op 11 juni tot alkondiging van van intimwe noodltoestand sadovergnn. Dan ant yr in vet landan, en yank mat demanstraties en manlfestaties, gervageerid warden en inlen regeringan warden apgvroapen aktivr te zija in dv strijd taesn apartheid. Inter. ontionant hoogtapant is Louden. Dana svordt op 11 jani in hat Weablay-stadiona dv lttste varjaardag van Nelson Mandela gevierd. Harry Belafonta is spreekstatmemter. Er warden in elk geval optredans veranvett van Miriam Makeha, Simple Minds, Dime Straits, Whitney Houston, dv Jazz

pioneers, Hugh Masekeaaen vate, vete anderaen. De NOS-tate. visie oveanveegt dv tatevistervehen te kopen. DE ANTI-APARTHEIDSORGANISATIES Varschtlledae ovgatttias aijo aktief tagea apartheid. Ztj trestvo op voov van hoykaot van hat oponheidshawatd an vooe satidanstei met hat vaszt tagas aparthaid. Zr hegan atgan pohlikaties Otit. Ootwikkatan tvspatgvatnma's en orgaisareoasxposttas. Varrorgan slaaekheartan en schotmngshtjaankoanastao Ze oondarhomteo hat kontakt mat de bevnjdingsorgaatsattas as wvea toadSan tot staoa. En-azooos, vozovoonts De dnae beaagnjhstv organisotias zijo. AsnAPRsHEIDeS flEwEsmsr Neavnkim Posthos 10500 1001 EM Amtsterdamv Tat 020-267525 Op herktn--.dAANis0,an halarn,igaesvo4,o,,de groP'OvaP-vrdoF,edo Koseve ZUIEmeas Avs1Ko Oudaatjds Achteehargwal 173 1012 DJ Amstardam Tat 020-270801 Wenonammj K(Armo Kram-eNtearwgmcht t0 3512 HG Ut-ahs Tat 030-319714 1 .11, 11 1 id KORTE BERICHTEN ANTAPARTHER) STAD annanded, &T zielaeff in 1985 Wt We., sdoeseentel-sehl-deleate, underip-tedelth heaef.a.-o. -Wn.id it- . anden. A-:sad- tuend hes, -,.it sentBipateflueW d., & butiefief- A duadmin Basnot Mes Ann Hed oled- ZaWkMom iud jiteid . -tooffee . de oudsh.u.adeti.Diddand-ed-1 the se- s, annuume, "e.u a net &Wdft used se. deadjSPONsoRiNG DWERSE BEDRINEN Di- Wrd- obben d-naline, us ilitudief- Anustaill Be, etubli- 11hnklu 1. ne, ANC. . sand d je. -qde nuol-fin-U-n-Anden-ande-dieektue. tuning - Ont, dil - - ki ds Wtudiefaue" khei. . -.. end eatene med lieseadethig no he. die eudet headed a.- i. Zuid-Aftiked ..de1Wu1iug.V- ikWv,, 11 av- "er 111m., . - gift kunet . uauedaadead sanok, -neen edet he, tAanddaa. IN RMATIEUIST Ou --itpunheid-id., haef, - men, due -, iutu..' telludes, 1111asedolijo assattous"Id. iX HiM - I.Mentil ate he, gebied Is. undi-isseed eadenW, iuuiass. iftead- untaek, meau., - di,. "mis-esis- sidientestuieduu. -m un.b., -ing . adaidi,, ast Him it gimen bit & utifiaefsaul up he Iteeflutil, E, "Ps" to 'etanusiasten i, .-in, usneeks, bij elk. Jne guide. Ajaig (3,.Wi INFORMATIETIPS h- H ANC op eup an,, sonun.. ee Zad-Aftaa? Ifee d 11-ik ... la, '(ad, mi, f W assee" B. Alandea. a,-. bueitil K-1 Rualass, IP 2 Ittll- Aftan? le 1kg-hq-jd, AABId daus, 1 12.45- ieduakeita,: gi, Soittuia mAA

L-P 3 deuanft,1a,,,. i Zuid Afli", Aha-uden. uedyl, u- D., ken d- m &utAddndts on biM a -, Kli. en BOA -ina, aasdadu Hike m keet f 19.Ri ,e,j- O - Wj A, O.Z. 173, 1011 W Anummode, Mil = - 27MI. fastUidedukAftflunfusame-jut-Itmi-jeuden. di B in Nedeflued, Uutorpsein 116,1016 RR eu M. WS ' Esmoodam"o, &W-Al"U'andus a- . bedd. Jn' it . 11111 .1k u-e ffl'i- .a An P-1 50 e W. Eik fflc. u-nd" - uh'unt-kdium" J.""u fge sme sun M guide, 111 Adjgbadl ad .1 - a- Z.&Iijk Affise, OM Ac=.Naed 173, 1012 W A.Widen, ol. WO - 270801. V,- I NkAby, I ANUm - Altilus K. Tomg - de, i, d, 6a, ade t0h, sain-a d- d4auuadsi- gak, d de , Aud-Ap.,*,W; ii-ghot Xdduad. - - 1, A,, .,heel Auutt,. - h-f-iii, is Zaid-Aftibi - hd-i- -Mebt, junotun - dialftij- in . -ijd AtApeaudd. Z, -da hau -W, us de Incinisch, /,. . auuf-ite, bel, a, , d., su 11 dut, - a, ANC-We, Oli- Tinub,, ,, -hik, Alt audMk. T, ona bij de AABN, Inun0j, Vi gaide.. Viddismose 2 Hand . G-"p.U,,Pde"y tea,,. u-s,, V w-k tes de fiand 41A.1-Ad'hueu I Rnutu F-duue W. a We, -j, u? Via - -Aala lid-le,, an, hf CASAf)-h,'*M ZerdApik- ku-nI'- MI. 1. A. MlElinkndlatuipsk-, dp.V.dBhmf.'. .-mu didem. HU didusl - and om gets, ge-1 !:I mmesup Wads, - .1 Widened meet WJ)mb-'ANC..J'ktj' " . No de moot otheal giM NJ ,t in Andettsdand ft unft- on -Ua- is .. effielat d.b in Motion, Is det tundahmen .We hu smad erWbtWso .1 io juser e.mosommor uond ben- E 7 " EEE 'EE E --ANC Tied jam, Reddest Eilead, wearm hq 14, semillulliat 11 di, 11 I -pl-anamoseen-Welonalstaidututdn, la n d i: eu. sudentsekti-suRadesodulad)k-Wy u..Uam&JadaAmAddhmis, sit, - ee. 110-fAft, w as Ik . 10 ammus., is d, no " z -"- "N' tands._ No it. zies hutum a deneas u'VAunne; - -1tan, eue Sunday -il am. eo n 1.1-duatmeamoseem sulassimtait-punifen-Junt-hool t-g-AWu,Euu-dad&,saa,djd nsiadesa uundt gunni-suM. jse, h# se humeant-h-finsfism.I n 1. rimmed W. ound 'J' a- dirsidt mdes 11 ... U t le midided",HUbeamnonaldest-oduld

-d-ighboo-plitismPheuthSionfludem (.,.His one d, an do he, 10 jus, on,,. - hed geamomand !). Je didedh, dedfi, da, its" sAd suede., Itudium PREK MET A :bsm dau sig-isphAine. Stoods"deplia le s, so do"Ut Mw SANJAY dand"m"ZIhijnij = ao hU set most --. peAftlak oo,11,; h..,- ma ANC- teres. Mods, ee asituddif u - 8 jea, dided, 1. .- 1 sumas de mdftiu enter: measses) 'ned.. R ... q. itkionsiftes. 1. 1W6 asind du-1,. ,eaa, E. .0. Q,.d ded hq lest land somet- toodri. us, .- - V andiner-mlij m&mnihided .... ue.- e. .- mUua, 04 dkermssiessumbiquATiondands..,d-.1 .... I dounalumandWheal hed ANC hund a. F,,ups - -I #4 entan, . bode. mal EddddsNed,,-dj.M-=fth. Nessmaudde jead. - Inund. ass! -d- --.sesso-beanduunothe&JUnhadod-fin. ted it anf V-setist 1d) dat 1, Neelioaned sak sometimes , AnC.-,usaaaaddis. aned- kaend is anadaosplingdsaid0a Basseedto ftqsout Wft he & genal use ? Je saus ka ka, - danhufam, - geK E. . h.-I is AM- nue-mul,, S..J.y - d nud smehan aunaa g 'j. den is Bdgk e. ,mi. N -fi-,= -0dis-metmadand, audefishe - all - sudden in d' toUl. Anes. d-. Be dedents. nuassm-k. Otuds- We. - us, -A anaded dist and, ind shut nendanter d- dk Windisim1. stand- fill'. FAamca. nosemit . is, Ism aat dugssas.uien se nA mor sams. - te -ma. ".#. uIeFies,"nemaid, dimenhunwWANo 1. Bid 6 dad tmti ar.i.-headeadies. mishij.-iltue -'. - . bstes.. 'nudaeioui e undideanesof ' C ounif tuan'lid - has es adesedu to 4. - ;= Tound ik -judd-f15 ento, ems & dis diV epectimeal dL & kanot lim. diam hatif ik ge- bel-gesifing amd, Ik kark eUW - men, & ods-hdog- N- & JU. gmg ik MAsho had & . handso,"Ams he oond is Kinseer Simisty,48imoreem hudkirgelum

man die no ftn attend of tones in Nedeshund 6 am & onaft ,e.Ug- ANC-lamadder - N, b-idim; desteek, Wa-Welso de aH t settes, Wimoess, & -legonneaddipe, end d. Imeldhopt...Wg states, es, ,is ded mardt, kind hij nog aid unim. Koos Posterna leidt gesprek over ZuidAfrika en geweld Bad ass rU .. deamia.d.11, ZWdAMU img sued ant stand komme smishar geamild? Die -eg - eemsed in ft, bijenikusen u, end oj.i in Paso- &. bij-="ZICand it ignt1relden, -.. dK-unt-iteeteudimeuted-ade, pleg- aft en s, Ve.eig& St.-.- A.... --fle. , ,oigmej Mj. me, d. is a- intend, Ze s- - at, selan" .-Hue) a ee - e, '-se TI.J..i. Npaa,,eeld, ANC-lid, -1-4 es,'-'. hmatu' aawu' - --.. Hij ameef e, ija mgfijMde Eaeme fem - - jeass, is .. -u' iu -de.. Dusaoso aud,. . e.i-eine, Welty tianne m ANC-me-ale, Asd ihindid -.1d. Poemmusimmatineth-samude-dat geandid. Out & admim, die leidem ont he gelovik - "aid as iii-andseNied - se ter -m-rdhsg . neepen. Dewfiefiefgaun-adheu.,.iteree ven & aijamd-u ends, as,.Dt1addekdqt(AauW" mA.fi-Apaaded, kamaj-P87) eel ditlao'k, aiurietua- 1- wi ... d' i. : nifiudieugmp hed Pundit - St-eld, -, net - sultedumm- nut dua, indle, edadd. tu fid- At. -filkiesta-de-Wishosedea. i-idaf--oel ia&T Wladdaaftirilas judid oMmor m, is during in Zuid. Aftilm Op andeadim; 20 Into kosse-deget.iV.-mish-rig mat hat omord. .K.o.-trijeadmook.d.], Uid-Aftflat mig ael tod sound kodides stands, gmeld? Waste, Posounds voteat gedpmkim d. -IMg".1 tilp"."h=d mmm hentak-k. .M-d.p-.d 2Dj..i 1988. Pmadiso, andameng 20.0 son, Toespong vijf guldien 1 aeaadu; se-aurisse - =--1 .-A-, ...... ........... De Doe Mee Bon Mes, dome knot op een-Wiled& andadem: docar W koflektiends, doner fisfrdsmie at smsismideds, se, eposifi of mforaddefle, seand (ands, n, Iselpen) organdoem, pomm op ve hanged, ads. WU -gem , " dit fo-flor in U, Wgism-heid Be sadden st diet . - MR doom. Miusesse .. de bdmr1-- h.Md1.gs

vaep beetpreken isan, op welke use , ame kumholk them. opsm- mon: Amuse, .. Bon. M. And Hot Nhumn, Ztsid-Alkika, 0,, Sl dfi .,,Od,,4dV bugwal,1012 XAmoterdsond. st gehaftommundoveardeaktiiWass Rob el sc . revol EEN GES KuMAF sandeyhoefteds.suding genom"doe-im(Ne seennit-hust student -it suan inean, smi'susenr-y"sAnditilkebA -W., -ban, s, U* and-ibut, q*-. -sestioundudykin- 'e k- U--. . ee:; salads Add .Jdd' -mam --tund, an"u-'a'audinn,"..., '-dis ".,.We is j aidelb-,isq, sand alk iquarth ' khum an. stands - se .-. Sbeff-he Mandamus, Bad ;l..WW,, d inakeen - out &.it.. madooou-Nrugeout =h-panheide-sid A-Hite. Ramus. liumsdet,--,land due adome.'audent"magnek gaaelaaunlaaln, Is-i eat und,, d, hadmit Inuand.dilai.,samandoo it's bijdsaoedisuanhsf at "muses. It, uses at he, heneit in kemendipau'ai. olsasm-

0 giro J.4466 t.n.v. Aktie Zuidelijk Afrika, Amsterdam, o.v.v. ANC ANC spreken Er woedt een oorlog In Zuid-Afrika. Ze is ontketend door een racistisch bewind dat geen middel schuwt orn haar minderhelds-macht te handhaven. Dulzenden zitten gevangen. Kinderen worden vervolgd.

Hot aparthelds-reglern poogt het werk van vakbonden en kerken onmogelijk te maken, ze drelgen afgesneden te worden van Internationale steun. Meer dan oolt blljkt: apartheid Is een misclaad tegen cle mensheld. Maar de meerderheld vanhet Zuidafrikaanse volk laat zich niet het zwijgen opleggen. Er wordt gedernonstreerd t1joens begrafenissen. Er worden voorbereidingen getroffen orn de zeventigste verjaardag van cle gevangen ANClelder Nelson Mandela uitbundig te vieren. be vakbeweging bereldt zich voor op nieuwe krachtmetingen. Wij mogen niet werkloos toekijken. Wie tegen apartheid Is, klest voor het ANC. Geef geld voor de beweglng die vecht voor een dernokratisch en niet-racistisch Zuid-Afrika. Steun hot ANC In het verspreiden van haar ideedn. Geef geld voor de ondergrondse pers en voor klandestiene pamflettin. Voor de ondergrondse radio en haar bovengrondse 'ambassades' over de hele wereld. Laat het ANC sprekenl Geef geld aan Oe kollektant of stort uw bljdrage op het gironummer. InItlatiefgroep 'Amsterdam bouwt mee aan het n1euwe Zuld-Afrika' secretariaat: Oude Stadhuis, kamer428 O.Z. Voorburgwal 197-199, 1012 EX Amsterdam tel. 020 - 552 29 6& Laat het too M E LK Het merk FRONTLUN stoat voor produkien Lit de Zuid Afriko ormingende Fronthinstoden. Door FRONTUM produkhm te gebroiken droogt u bij win de striid tegen apartheid. Zo is er a.m. koffie Lit Zambia, Taracmia an Angola, Nrt .4 Zirnbbvve, .shenoten - sesculucad "ii Morrombiq Hist.parth.idsreginis ontlent niat alleen de rechtw vor, d. -derheid van het Zuidurfrikoanse volk, ze beeft ook de ham ormingende funden in sem ekonornische houdgreep. FRONTLUN produlden warden door de de6le Irxorl op cle marld omdee onornieiinvioncle Koffliebranderij en theehandel Prins HendinkWe 26 - 1012 TM Amsterdam - Tel. (020) 228428 DRUKKER BEVRIMING NieLtweLoaeFsstt,,at45 1017VBAmstefdain Telefocr1238501 WE as IDISWAhISTIF DAM TELM-... ATELIER "A li .. aE

A&\S% PAL MARSSTRAAT 17 TEL: M - sA 14 07 Lichtarchftektuur Projelkiverlichting Lichtadvies Design van de Bergh \UZMMUSEUM AMSMMAM 'NIET STIL TE KRIJGEN' censuur en Zuid-Afrika Documenten, foto's, een volledig ingerichte Radio-Freedomstudio, illegaal Zuidafrikaans materiaal en ..... 50 nederiandse tekenaars, met uniek werk. vaste expositle: VERZIET 40245 Lekstraat 63, nabij de Rai Lijnbaansg=ht 23NIa, tel 020 24 17 77 BOEKWINKELOO Wij steunen van harte de 'tiendaagse voor het ANC, In onze winkef altijd een grote collectie fiteratuur en Iectuur over de strijd in Zuid-Afrika! LERDSESTRAAT 2S c AMTERDAN TILEFOON 020 -231136 ANDRE BRINK Noiachhoestand CM Een aangrilpende romarl met als oentraal thema bet schrilrersichap, de magelijklieden en onmogelijkheden van het schrijven van III Empogingmftniiefclesgeschiedenistesluiemnindeschrljnende allitualkeft, van Zukl Afrika. Vertaald door Rob van der Veer 280 b1z., f 32,50 / Isfr 650 In de boeldrandel verkriigbw Andere backen m Andr6 Brink III Moulenhiciff: Houd-der, M. De maur Iran dis put an De ambassadesir. 0 @NINE OWN'1111112" Hans Bois i.sm. de Ame Frank Stichting METER EEN VERRE BUUR... Recistische voiarraflen in boost en street In opdrachr ran de Anne Frank Stichting beschriiff Hans Buis een netlentail raeaktische buren-flicten. Opiallend is het oolement waarin de slahtof;- son 'aristische plagerijen zich berinden. Betrokken in'tallingen ondernmen in eersteinstontie niets en nemen - afwach,ends hooding saw, Veel instellingen komen pas in actie als, derden, zoa[$ een eldpunt regen raefsme, han djartoe isansporen... it 20 wk heireirbswur: Carol Burpnosestre e.a. EEN ZWARTE TOEKOMST Jonecren an hulpenlemeas uit etnische groeperingen asso het woord over do hulp"irlessing. f 25 Tom A, van Dijk

SCHOOLVOORBEELDFN VAN RACISME De mprodukths van raciames in maatachapp jhsarbsssken. f 22,50 FILINKE DOMATEURS EN %~ DDKATRMGEVRAAGD 1AZ Xm[nYI' eenorohmkahikeopmWesWmbidwrganisath. We bestalan bjjna twindil laar an Helen islak volimp bij het steurien van grieperl, (M do "lends an onaminde Wooden = ftftWw an uldedift machisrse, an weldierse arroputies willen bre an. Dwaffloes an zoal: die za'n gedurld pril*ttabelead lost Isurow, kww oundiddelliji, bij XmsnY terei DOUATIES. Gina 609060 XmInY, Noordermarlit 26, 1015 MZ Anistardarn JOKE SUIT SCHOOL dag- en avond onderill voor volwassenen en vele andere vormen van onderwijs amsterdarn zuid noord osdorp voor Informatie bel: 64 74 01 "I"hieclenis taalwetenwhap .astgeschiedenlis nod He a sociologist frams psycho o9le dufts antroilI a. arabdins"nork klassishake talen Polificotogle to-, ped"goille .. ondoradiskuncle Waarls, FA7B ATlIENAEUm BoEK-alit I NIT-C-UM Biologische koffie Snd. 1984 heaft de ramordamse kofflebrandenj Simort Levied: een rwhretreeks wroact met de Finca Wands, die at tientallen faren biologisch en biologischdynamisch ziin pmduktan verbouwt 6n met Rem cooperatie van klei-hallge, le.amed..Wndisranse boeren die hun traditionele verbeterd hebben near do et- van de biologische methode. Hist rechiliStreekse overieg tussen de prod-ten sm de importsur-branderij staid borg voor een eerlijk prDdukt. Verkripgbaar in vrijwel alle B.D-mkels, Eko- an altenraftieve an refornwinkels. V- - b." I . Is kW-. Lev*ft 1 Wel, - k. .n Rr. - NO& I PRODUM-14 = 1,:1 1, ver"Ierken - h.n I, van Zuid Afriko te verminderen. Wilt u meer weism? Woos don de gratis inforactieloont oan. Ons odres is Herengraidn, 142, 1015 BW Anisterd...1el. 020 27 25 66 237403. IN' E G

ZATERDAG 16 JUNI a STUDIE BENEFIETDAG VOOR ANC POlifiell caft, smuziek, theater, Ulm, learrhoonstaffling B O R EN ingozooden mededeling/advortontle In de Volorepubottot Angola oud sindo 12 Jun con, niet - rorihordo rtings Tot n55 too orhotoort Ztl-Aflka snot tods anirr mttrtoot de noting. Het dod[ rn de Zndohtrkooooo registers o otn het potopetitlf van do Angotoer olkoreputottok -00 do rode e0 nogo'otgaog In Zoldoli Afritto roorgoott to broben. iorroors modt de MPLAregetiog ton va1 worston gotoroott en rorrvngero door eon, regrng die votbotn von de nroottn ottoonkettjk oat Ato. Voor 40 doot broordon de Vereatde States en Zold-Afriba to toroor. toowegiog UNITA. Do paging teo antoemerktog 1t0wns 4d0 UNITA en de Angolan. roelig opt.s toggon, tolsopt onrvermanatijin togestettingoo Do UNITA rrtsdt ztot to Euoropa met hot ono foienmoe en 00.11 at jaren soooed e0 terrour ondoer do Aogoooo tosgerhorotbing. Meerdemronts tnoorden Ijn van door besieging toebed. Wteon burgers, oroowen, bloderen ent ondoron waroden door dos UNITA gensidooo afgooatooot Doen geenocido wordft vetoegen door de estern pes, gooteound door Ztdd-Afrtba 00 net vopossloran ties door do Veoootgde Statens sogottib gummsing. Op d4. brute 500100 -rdest do oooo tsrttt gooslosdes. IN AKTIE VOOR ANGOLA Hot Medisoh Komnitvo Angolo heeft tisgood bhoofto toon peniodioke donteres on do footootetog voo hot selidoriteisraekeohais eno ron do cerrtellolpgoedoeenop langeo temoijo mogeltjk te makina. >Wes'dt pertotttok donaitoor op giano 2383300. Van 4 um 9jssti vootit so Amoloodootr or kolloee plants roes-doe Aogolese volkisrepublek. Gof jo opt ots kollttnst: telefocon, 020 -25 77 15. Albtbos srordon eo gevootot so Tilburg, Good., Nifsoogeo,. Helmood, Rotterdams, Alktooor en Goosogoo. GOgootooes-aktio tojo otgoo gloomCo oeeost koosotot (p met hot Medooch Komttoe Aogola. Koggestrot 9c -1012 TAAoosterdam. Zot ta] 010 jo agooda: Anogola- 10 dorosoher, toosotliko wntidarttsaninfesttie, gebouv, kaanorkoip Gooef hokeotihod oon Angolo. Wu onunose - unus, stx Asoasos Moottods Kosit"eAngla Gito: 2383310 Koggoestroat 9o LU12 TA Annosloodant 020-257715 STEUN ANGOLA NU Hot Modiscb tKomttee Angola soent stods trov jter aktto veer tie hoow on tnrtchttog von reno koropleetookonhatsvoorhtudoo van Angol. Ott als Nedorlaotis oclooord op do bombastic toootonvande~andafoikiarso luchtmacht. wainbtj ook toletjbo ztokeohoieo ztjo grtroffeo. Het komniteo stoel dot als toad ran stenot tegenoror do Zoidafntctonso agroste. Hr soltdanttetzekontoots moct en eat or Isomen. Voor tie finotrciering vor tit looglopeodo gonjekt zijot poriodleke

donotoor hood nodtg: giron 23 83 300 00 projekdtkostoo hotisageo I eslljoon golden, waarroot op tit moment 350.000 golden geooseoorist. Op roorstol van bet Ceotrool Comt van do MPLA-go sal tit ziekeohuts to hrt oniden von Angelo vevrrjzeo. Als lokatio is do staid Lobango gecoooo. aaogezieo rich hter rootl vliclelogon hoviodon, Onok Lohongo ts oshlor doe; do Zidafokoonre oasciaten tot dtit von hams hom hoodomnentoogemoakt. Zohtoodonuioworktng von tie Zittiofrikatonse, ogrossiepoltiob Eri totringooti hohfe aao ortole holpgoero comnd slachtoffens von do onolog to holpen. to Angola is hot oting, Aogola strijdt op leroo en tnod. Ertis tin8 end hehoefte 000 jotlim. pleistoes~veohondmiddoleo. tnfainovloosstof, hechlotee tool, ctsorgisohe rats on ombobooies, Hsoo is reel -gold ndig, Hoet Modmooto Komdtee Angola doot cern nooidntrpg itgoaroonprogresierNderondos no sternoots nro' do Augoteoo bevellbing to orairn. Opt 00.04. groterenrtoont orhossdt Zuid-At ika mtoo hioovsafstoogrogeldotogor dgs'onoon ronde Vdokrepotolie Angoda. Hour milttir optredes word tntorottoooot nsOit trrttg getting roroodood. tender tlding von do Atoortbooor rogorlngfReogan rolgeo doe -trorgrign pottiot -o tioligo- e.t tggn tototoso do hoos -oo ,ordoroeslto -0 do .riljd door ZoldAMoth.. HO lot-aotsonato rettop de rrdodigtog -os dtovrr ln oordit hirrtoo goohad.e on toot Hondroot ro do VenioldNstleonlitgehold.tn oovehr 1987 honortt do Zotdifrbooooo woiot Pitk Botha do troopoo op Assgoloo groodgototd, toogesod too olodo hot soret va00 ijn stolidtororlttn op to rtlootoo. Do vrevgde ogrorole togots do Angol olo reptottok opoolt ototo of togeo do stotoogrond ron do rehevigdo repreorte iiZukiAtriksoetfen ern boontoteroptrodon voo do rooisalho bros-btn. Do Itertioalooe getoooosohp veroordoeet do apartheid als 00tt miodsod togoodoetmshrd,tnoor de westernoovorotd sotopt togottibrstd toot litoralit samr toot rorlottorbo regiont do rting togon do Vonlbsrepotottek Angolaoop t nrooot. Ats geoog rots doen potltieb. die getld vorrdt door de Asooriboooso rogertog, ordeo dos rredesvsanttoe ro do Angoloso regoriog goon beas gogorro. Do virodesvorstotton die door do Angotroe President Jooe Eduardo dot Saos gofortoulorda in on roonrok in nio valledige torogtookking von de Zoldafhittoons troopen, erbonniog ross do sonoroloitoit van do Vodksrepuloh Angola, stoponttiog ran do Asoerikonso waposteoo 00n04e UNITA ens lo de ooottonkelikoed van Nansolto Abo on 4000 nroooooorden wnrdt voldna, sotllen do Cotooonsr internationaote otrijdboratoten vnridoo tsting. gootrokoen. Doue rorgoando roorstottes von Angoto outs tot boston estot georoptoord. Btlibor vonuit de motorso fitnootio dot het bitter is un5 torandloo4 soot 0000-woos tegenstelltinge to Zuideuik Athlko to breooria, don to bleto roor do vs-ode. Hieroij tones oplgesserbit voordon dot dos Internaoale Cobonao temopOO zicb int Angola beriodoo 010 roobbie op do innote ran do Zoidattttsoonse trooponoonett die oleh 4 mamosdonoorder, nog voor t botteno ran do Assgotoso ooobohotklijbhld op It tsovossohr 1975, had vototoen. Bondie 10 hot voor do Vottarepubito Assgota unt intosontionooal uerkd wornt raotgotogd in toot Hoogsdrost, mi tog do vordodligiog 000 boor omvsereioiteit do buit on stemn ran

toovriendoe nodtes in to roopon. Guinon do orust ron do ogroossl op dit nmomnent Instnt do Internaotionale Cogomenso soidors in Ansgnla 0101 onders don hot gororto lngsoo. Ziodooar do olsovrring raio do Zutklfironms tntorveotlo~oortog enode stoon van do Vronlgdo tatten. Begin dit ioor boot en otsorsne abototle ran do stolid in Angota platosgennandos. Zold-Afotaho otft no ongoroor 7.010 tottotoloen rood Colts' Coonorote satorsgotrobto. tn do stolid olin 440 tanbs ent pontsersoortosgon040 beaonoo logo. tot, tenvotj Itertge toosttotbourdssootss do grtodtrorpon ooderotootsot. 1De vrcdodiging vain Colto-Coossrotoe is dhorsggoresot voor bt oodetso von do Vottooropubttobt Angoto. Obk do 00.4 Ltsbosgo into mil od-oneotot ron Angola, wont otob root viteltottgen borlsodon, orordt go. bosobordoord. In Lotoosgo, too bet Medlos Kmnte Angola to het bader ross dosoodoroplaos rint Anogola eon otobenhots *1itt goon tooton. Do wederopaotw die a] jarontoog door do Zold. afrikbstrao taciturn meot do agrosto-oortag weords getorpodoeerd. Is do strtjd rood Cutotsatasaot zn reods dotootsdon 404.0t gooatots -.. On do wer. terso, pmrosrtgt in ste tatooNog ootorrder in de gesohiodeoto ts hot reetot op issttrsootie oo' gosootd oossgedmin. Nods oordor to de geootdedes ran Nederland hototos jooroottolten oo'n vorrood goptoogd oon hum journottottleb rode. Zotfs booton die hun orprottg riodost to toot Nederots vret tegoo hot Unono fooetotto, pubtloea thans propagondo-artkotes voor do UNITA soot hot doot do soblj it woee dot too oetdoregertng von do MPLA-pt en de UNITA tot do soogotojbhede os bhsorn. WUj sodlee alten die togee hot foossoin hobbes govrobtes in Iterlinerlog roepon dug: "Een mobt dot -oortlirmunin 1010144 -1t to- don MU 00 good vreed , doss doe)) gas Ifrho" OrvmnMA = A.-aor >Looteederhsdoreodsetotsdottoooooo, roowant ott kiodoron Angoto btoed. -oo boo rtjimd. Loot Ot ted-r to do, oirrld 0u0n. dot do Angotlese beolotittg ttjdt osgr rOt ooropgootte marlog. I Last eun ledor its do wrrod weson dot do Votborepohttek Angota reebs voor boor >Loot to loder to do ooeo td 00 dht: A LUTA CONTINUA, A MUTRIA 9 CERTA (d, wlrod goat door d, ot-rong is eke,). Hot Moldloob Kesttes Assgot, dot 010 soodittt orgarnetiedrhs 19171 bobod Is tmot toot tldot ron de Angolebvotng, antohoot wlgets "Wuestau -n ooncrio, -oo Arsor -ao. Hoet Modfisob Kotto Angola roept do Itetionale wetooood ap Ooa hunimotroeos wn en ottdotrot meot do VotkorepsbttOb Angola to ogaitrr-n. Angotoonnog istracr dntton lodoootbofliki.At, Angola ntt,rottZotdittjk~ribo. Attgotootdoog is n-rdon 00 reosatl bottltot. Ato Angola rott, toordt he[sporspbtliofnrot donottoootobevrijdtg,otrilm ode Intornationalte olldrttott gosootd 000-, godoam. Donboi de beriselho stoId rot do Aogotoso strldbrshtoo FAPLAmO do hdteeationote Cobooooo troopos toordt in Cutto.Cuottragto stand

gehoodets. Gent vtorbossle tooter groodgobled isotot bodoo toil de govortto pitsgetgoroo. Miltiro dosboodtigen nootoo do totddigo govroto ton in Angola dos grooltt Io Aftlboisstrsdetwode Werotdoorlog. Moor oob de lattertte O'oortome Zold-Afribo do ootong is ingogaots, is de olgotlopst tijd duidetljk goorordon. Op 5 dooooohor 1987 v00ktoordo Zoid-Afrlba dot hot zicb 0.0 toosgtrobtoo ott itaoiddot; s ondo oorog goooootored Zuid-Afribo wreeO ebb hirhij gosootnd door dos Vorenigdo State. Apiegt.A sTRtjDT op LEVEN EN D000 Het Medisto Kosoitee Angola dort voorhoet moost io bour bostoos ao op-op 00 doe ioterootlooe goooooosclup Ot hot roth ron Aogoto, boor poetij do MPLA-pt en de Angotoo srs loig op oiter oogotgbe toonioreo te stonr. ANGOLA STRtJDT OP LEVEN EN flOOD LAAT DE WERELD WETEN DAT ANGOLA LEVEN MOET. Al in tovrosohr 1987 goeft hot Medisc otosne Angota eon opoep olt over do ornrtig, abtoeto sitootto, under do teaveo: " stop de Zoidafrlskooagressie tegeo de Volkooopoublifik Aongola " stop de Aoerkanse wapenoteust man do units " strong de VolkOrepubiek Angolo 2- too de MPLA -pt .N boos' men. on het soodorinitziekonhoo in Looloogo. 1)0, opmoep is madortoond door toot Mogdlor Kornitoe Angota, AntiApartooidsbewgoog Nedertand, ANJV, ASVA, IBE. hourthls Domsets, CJtt, CPN, FNV-hor, Jongoroohooowgltg vroaodeo mert do FNV, Jorge Nociottotos In do PodA, josogerooorganisatie Reho, Modisrtoo Fakotltetsreengittg UrA, Medlorbo Failutitvrrnighog VtU, NVII, PodA, PPtt, PPR-jongoreo, PSP, SAP, sogdoarltelbtot Aogoto Tilbuorg, VCN, wrkrgrop Angota Be0da en do voergroop Zoldtlgjb Afolkog Good. Hot on door orgargodd On portljoo die is hot tietot v00 hot hotoortonde de orgomnle -oodetosolotalreooonoen sog daritelt toot Angola aeoton billions.