2015. M-decreet: motiveren tot kwaliteitsvolle leertrajecten

2/09/2015

M-decreet: motiveren tot kwaliteitsvolle leertrajecten Praktijkgericht Wetenschappelijk Onderzoek 2014-2015 Projectteam: Mieke Meirsschaut, Frank Monsecour, Sarah Verslijcke Cofinanciering: scholengemeenschap Edith Stein en Arteveldehogeschool

Doelen In deze workshop 1. maak je kennis met het onderzoek 2. krijg je zicht op eerste onderzoeksresultaten (succesfactoren, knelpunten, verbetervoorstellen voor kwaliteitsvolle leertrajecten)

3. bespreek je wat we hieruit kunnen leren voor kwaliteitsvolle leertrajecten in een M-tijdperk 4. verken je hoe gewoon en buitengewoon onderwijs de krachten kunnen bundelen Meirsschaut, Monsecour en Verslijcke, 2015

1. Het onderzoek focus op:  leerlingen die (een deel van) hun leertraject in de B-stroom en/of het buitengewoon onderwijs doorbrachten  leerlingen met risico op ongekwalificeerde uitstroom

Meirsschaut, Monsecour en Verslijcke, 2015

1

2/09/2015

1. Het onderzoek M-decreet: motiveren tot kwaliteitsvolle leertrajecten Met wie?  Cases: 8 leerlingen uit het gewoon en buitengewoon onderwijs, 8 ouders, 8 leraren en 8 leerlingbegeleiders (+ CLB)  Focusgroep: leraren, leerlingbegeleiders, CLB, pedagogisch begeleiders, begeleiders competentieontwikkeling (= 22) Hoe? Kwalitatief onderzoek, casussen; verdiepende interviews + focusgroep Meirsschaut, Monsecour en Verslijcke, 2015

1. Het onderzoek Waarom? Sinds M-decreet vragen scholen zich af:

hoe kunnen we er voor zorgen dat leerlingen onderwijs krijgen op maat van hun specifieke onderwijsbehoeften en met optimale kansen om betrokken en gemotiveerd te blijven leren? Concrete output? ‘32 perspectieven op 8 schoolloopbanen’ (in ontwikkeling)


1. Het onderzoek Partners  Vrij CLB Regio Gent  Pedagogische Begeleidingsdienst van het Katholiek Onderwijs, Gent (PBD Gent)  Vlaams Verbond van het Katholiek Buitengewoon Onderwijs (VVKBUO)  Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs (VVKSO)  Onderwijssecretariaat van de Steden en Gemeenten van de Vlaamse gemeenschap (OVSG)  Scholengemeenschap De Bron  Basisscholen ‘t Klimrek Meirsschaut, Monsecour en Verslijcke, 2015

2

2/09/2015

 VN-verdrag inzake de rechten van personen

met een handicap (2006) Decreet betreffende maatregelen voor leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften(2014) Meirsschaut, Monsecour en Wilssens, 2014

7

6 krachtlijnen van het M-decreet (Update M-decreet, Klasse november 2014)

1. 2. 3. 4. 5.

Eerst gewoon dan buitengewoon Recht op redelijke aanpassingen Recht op inschrijven in een gewone school Nieuwe types in buitengewoon onderwijs Nieuwe toelatingsvoorwaarden buitengewoon onderwijs 6. Ondersteuning voor het gewoon onderwijs < dreamstime.com


M-decreet

‘Het decreet zal een impact hebben op heel wat aspecten van het onderwijs aan leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften, zowel in het gewoon als buitengewoon onderwijs. Daarom is het belangrijk om die op te volgen en te monitoren.’ Memorie van toelichting, M-decreet, p 4

3

2/09/2015

Onderzoeksvragen A. Leertrajecten in beeld

Hoe realiseren scholen kwaliteitsvolle leertrajecten… … voor leerlingen die naar het buitengewoon secundair onderwijs of de B-stroom worden doorverwezen in het licht van het nieuwe ‘type basisaanbod’?


Onderzoeksvragen B. Aanbevelingen voor leertrajecten bij implementatie van M-decreet, lessen voor de toekomst

Welke factoren bepalen de kwaliteit van een leertraject… … voor deze leerlingen in het gewoon en buitengewoon onderwijs, in het licht van het M-decreet? Meirsschaut, Monsecour en Verslijcke, 2015

Beoogde eindresultaten Handvaten aanreiken om àlle leerlingen te laten ontwikkelen tot gemotiveerde, doelbewuste leerlingen  ongekwalificeerde uitstroom vermijden 1. Leertrajecten in beeld (goede praktijkvoorbeelden) 2. Kritische factoren van kwaliteitsvol leertraject 3. Verkenning van mogelijkheden van type basisaanbod vanuit samenwerking buitengewoon en gewoon onderwijs; leerling, ouders, leraren, leerlingenbegeleiders, CLB en pedagogische begeleiding 4. Beleidsaanbevelingen

4

2/09/2015

Het onderzoek: de cases  14 cases aangereikt door 4 scholen: IVV Sint-Vincentius, HTI Sint-Antonius, VISO, IVIO Binnenhof  daarvan 8 cases geselecteerd  criteria bij selectie, mix van: meisje/jongen

Leeftijd

Basisonderwijs (gewoon of BuBao)

Aantal secundaire scholen

Huidige opleiding

Leerresultaten + motivatie

Aanwezigheid op school

Thuistaal

Trekkende bevolking

Ouderbetrokkenheid




2. Eerste onderzoeksresultaten A. Hoe realiseren scholen kwaliteitsvolle leertrajecten? Leertrajecten in beeld Uitwisseling aan de hand van een casus  Per vier één casus  30 minuten werktijd  Daarna plenair uitwisselen (30 min)


5

2/09/2015

2. Eerste onderzoeksresultaten Per vier  Lees het verhaal van de leerling, ouder, leraar en leerlingbegeleider; bespreek telkens de reflectievragen; noteer jullie antwoorden in kernwoorden  Na het lezen van de volledige casus: bespreek: 1. Wat zijn de succesfactoren in deze casus? 2. Wat zijn de knelpunten? 3. Wat kunnen we hieruit leren? Meirsschaut, Monsecour en Verslijcke, 2015

2. Eerste onderzoeksresultaten Plenair (30 min):  Tijdslijn per casus toelichten  1 of 2 reflectievragen  Succesfactoren en knelpunten in deze casus?


2. Eerste onderzoeksresultaten B. Welke factoren bepalen de kwaliteit van een leertraject? lessen voor de toekomst Eerste resultaten uit focusgroep


6

2/09/2015

2. Eerste onderzoeksresultaten 1. Onderwijsbehoeften van de leerling staan centraal  Observeren, tijd nemen, focussen op wat leerling op dat moment echt nodig heeft  Ook leerling moet zicht hebben op eigen noden  Ook aandacht voor noden van de klasgroep


2. Eerste onderzoeksresultaten 2. Het gaat om afstemming en wisselwerking  Afstemming tussen onderwijsbehoeften en leertraject  Gedifferentieerd werken = gedifferentieerde leertrajecten  Rekening houden met volledige context van ll  Wat moet een leerling kunnen/kennen om vlot door te stromen van en naar de B-stroom of type basisaanbod? Meirsschaut, Monsecour en Verslijcke, 2015

2. Eerste onderzoeksresultaten 3. De leerkracht doet ertoe  Een veilig schoolklimaat creëren  Het gaat om de relatie leerkracht-leerling  ‘vol-waardige’ opleiding = opleiding vol waarde  Niet alleen werken op kennis en technische vaardigheden maar ook op attitude  Het moet uitvoerbaar, haalbaar blijven… met zoveel verschillende leerlingen in de klas  nood aan professionele ondersteuning Meirsschaut, Monsecour en Verslijcke, 2015

7

2/09/2015

2. Onderzoeksresultaten 4. Positieve aspecten zijn van groot belang  Traject waarin lln kans krijgt om te groeien, te vallen en weer op te staan  Zoeken en benutten van talenten, kwaliteiten  Succes ervaren  Geen focus op evaluatie maar op evolutie, op alle vlakken  Geen watervalsysteem maar een zalmtrapsysteem Meirsschaut, Monsecour en Verslijcke, 2015

2. Eerste onderzoeksresultaten 5. We werken constructief samen  Alle leerkrachten op een zelfde lijn proberen brengen  Warme overdracht van informatie tussen scholen, leerkrachten, CLB, ouders…  Maximale communicatie  Afstemming en samenwerking tussen basis- en secundair onderwijs, gewoon en buitengewoon  Wie moet die samenwerking coördineren? Meirsschaut, Monsecour en Verslijcke, 2015

2. Eerste onderzoeksresultaten 6. Ons handelen is doelgericht  Uitdagende, heldere doelen voor elke leerling  Modulair systeem: korte termijn doelen, snelle beloning  Toekomstgericht opleiden  diploma/ getuigschrift  Evenwicht zoeken tussen ‘de lat hoog leggen’ en ‘zorg dragen voor je leerlingen’  Kloof tussen kwaliteitsvol opleiden en eisen van de arbeidsmarkt Meirsschaut, Monsecour en Verslijcke, 2015

8

2/09/2015

2. Eerste onderzoeksresultaten 7. De werkwijze is systematisch, in stappen en transparant  Aanpassingen/maatregelen bespreken met alle betrokkenen  Leren = stap voor stap  Zorgcontinuüm doorlopen = evalueren en bijsturen, steeds opnieuw  Leerlingen en ouders juist informeren (over studieen schoolkeuze) Meirsschaut, Monsecour en Verslijcke, 2015



3. Kwaliteitsvolle leertrajecten  Wat kunnen we uit de casus Bob en Catharina leren voor toekomstige leertrajecten?


9

2/09/2015

3. Kwaliteitsvolle leertrajecten Wat kunnen we uit deze casussen leren voor toekomstige leertrajecten? Vragen n.a.v. casus BOB 1. Hoe kunnen we ervoor zorgen dat anderstalige nieuwkomers zo snel mogelijk de taal leren en ten volle kunnen deelnemen aan onderwijs? 2. Hoe belangrijk is de klassamenstelling in OKAN? (mix van moedertaal, gender, …)


3. Kwaliteitsvolle leertrajecten Wat kunnen we uit deze casussen leren voor toekomstige leertrajecten? Vragen n.a.v. casus Catharina 1. Wat is er nodig om leerlingen met onderwijsbehoeften op sociaal-emotioneel vlak zo goed mogelijk te ondersteunen op school? 2. Hoe kunnen we ervoor zorgen dat leerlingen betrokken worden bij de keuze van school en studierichting?


3. Kwaliteitsvolle leertrajecten Wat leren we hieruit voor de toekomst (> focusgroep)?  Leren van elkaar, er is heel veel expertise in de scholen  Wij kennen elkaars scholen en studierichtingen niet: af en toe eens van school veranderen, kijken bij en leren van elkaar  Belang van ‘ouders mee hebben’ = positieve schoolattitude, brugfiguur Meirsschaut, Monsecour en Verslijcke, 2015

10

2/09/2015

3. Kwaliteitsvolle leertrajecten Wat leren we hieruit voor de toekomst (> focusgroep)?  Brede basiszorg als vertrekpunt  Is elke leraar een geschikte leerlingbegeleider?  Leerlingbegeleider: naar een wettelijk erkend ambt?  Nood aan voldoende middelen/mensen om lln op te volgen  persoon die werkt in gewoon én buitengewoon  Geef ons tijd… Meirsschaut, Monsecour en Verslijcke, 2015



4. Gewoon en buitengewoon onderwijs bundelen de krachten  Voorbeeld Edith Stein

 Hoe werkt jouw school vandaag al samen met gewoon of buitengewoon onderwijs?


11

2/09/2015

Tot slot: bedankt voor je aandacht! … Wat blijft je bij van deze werksessie? Noteer kort. Contact: [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] Meirsschaut, Monsecour en Verslijcke, 2015

12

2015. M-decreet: motiveren tot kwaliteitsvolle leertrajecten

Recommend Documents