Programma Seizoen 2014/2015 Afdeling Drechtsteden
De NVBS is een vereniging van en voor spoor- en tram belangstellenden: mensen met passie voor spoor! Meer dan 20 regionale afdelingen organiseren veelal maandelijks interessante presentaties door boeiende sprekers. Elke maand verschijnt het fraai geïllustreerde blad 'Op de Rails' en op de website http://www.nvbs.com staat actuele informatie over de activiteiten van de vereniging. Regelmatig worden excursies en buitenlandse reizen georganiseerd en de afdeling Jongeren onderneemt speciale activiteiten voor jonge spoorliefhebbers. De NVBS Winkel heeft een groot assortiment boeken en dvd's over railverkeer. Wie boeken en documentatie zoekt, kan terecht bij de NVBS Bibliotheek en de enorme collecties foto's en documenten. De Winkel, de Bibliotheek en de documentatiecentra zijn gevestigd in 'NVBS Centraal’, een gezellige ontmoetingsplaats voor spoorhobbyisten in het stationsgebouw van Amersfoort, Stationsplein 43, met uitzicht op het spoor. U vindt de locatie aan de stadszijde van de hoofduitgang, daar links en bij de eerste ingang naar binnen. U bent van harte welkom!
Programma 2014/2015 NVBS afdeling Drechtsteden
1
16 september 2014 Treinreis door Noordoost Duitsland in de tijd van de BRD en DDR Dvd/beamer presentatie: Dick van der Hof Met de trein van Hamburg naar Berlijn ga je bij Schwanheide de DDR in. Een onooglijk klein dorpje, maar als grensstation zwaar beveiligt. In 1990 bestaat de DDR nog en is alles nog bij het oude. Hoewel … er is toch iets anders. Dan valt de muur en verdwijnt de DDR. De rol van Schwanheide is uitgespeeld. De observatiebrug staat er nog, maar de grenssoldaten staan er niet meer. De wachttoren bij de grens wordt een jaar later afgebroken. DDR douane en transportpolitie doen hun werk nog steeds, maar wel minder bureaucratisch en zonder intimidatie. Je mag er nu ook vrij rondkijken. Daar is ook ruim de tijd voor: de trein staat voor controle bijna een uur stil, ook na de val van de muur. We zien het allemaal. Als we er in 1993 passeren zien we het station veranderen. Het dubbele spoor bereikt Schwanheide, zij het slingerend. Het station voor het z.g. binnenverkeer functioneert niet meer. Nog later, in 2007, komen we van Berlijn weer door Schwanheide. Een vlek, waar je voorbij bent (met 250 km/h) voor je het weet.
Programma 2014/2015 NVBS afdeling Drechtsteden
2
21 oktober 2014 1962 – 2012, 50 jaar NVBS-lid Beamer presentatie: Carel Neijenhuizen Dat onze presentator lid werd van de NVBS gebeurde eigenlijk heel toevallig. Als jochie van 15 jaar in 1959 was hij vaak te vinden op de perrons van Rotterdam CS. Locomotief- en treinstelnummers noteren en goed kijken en luisteren om toch maar iets van het spoorwegbedrijf te kunnen begrijpen. De RET tramremises hadden zijn warme belangstelling en ook de RTM stoomtram, doordat hij ’s zomers met de “kindertram” naar Oostvoorne ging. Nederlandstalige tijdschriften waren er bij zijn weten niet. En Duitse of Engelse kon hij met het weinige “buitenlands” dat hij toen machtig was niet lezen en zeker niet betalen. Bij een schoolvriendje thuis hadden ze TV en op een avond werd daar in een quiz de NVBS genoemd. Van het een kwam het ander en zo was hij dus, in 2012, 50 jaar lid. Vanavond laat hij zien wat een NVBS-er zoal bezoekt en bekijkt in 50 jaar trein en tram hobby.
Eerste lidmaatschapskaart presentator
Programma 2014/2015 NVBS afdeling Drechtsteden
3
18 november 2014 Spoor en tram in Australië, deel 1 Een presentatie verzorgd door Hans Krijnen In het najaar van 2010 is Hans Krijnen weer naar Australië geweest. Dit keer stonden Brisbane, Sydney, Melbourne en Adelaide op het programma. In het eerste deel komen Brisbane en Sydney aan bod. Brisbane heeft sinds 1969 geen tram meer, maar nog wel een trammuseum. Roma Street Station is het belangrijkste station van Brisbane. Hier vertrekken de langeafstandstreinen, waaronder de Tilt Train, Sunlander, Spirit of the Outback, en de normaalsporige XPT naar Sydney. In Ipswich is een deel van werkplaats omgetoverd tot spoorwegmuseum. Brisbane heeft ook een behoorlijk elektrisch voorstadsnet, zoals overal in Queensland op kaapspoor. In Sydney en New South Wales rijdt alles op normaalspoor. Op het spoorwegnet in en rond Sydney rijden hoofdzakelijk elektrische dubbeldekkers. Het net is opgedeeld in suburban-lijnen en intercitylijnen. Verder zijn er nog country-verbindingen met dieseltreinstellen. Sinds 1997 heeft Sydney weer een tram, die deels over een oude spoorlijn loopt. En in het stadscentrum rijdt ook de monorail een rondje. Het is mogelijk tram en monorail naast elkaar te zien. De avond wordt afgesloten met beelden uit het trammuseum van Loftus, met onder andere trams uit Berlin en München.
Programma 2014/2015 NVBS afdeling Drechtsteden
4
16 december 2014 Langs RTM tramlijnen Beamer presentatie: Fer Huizer
Na een onderbreking van enkele jaren weer een programma over de RotterdamscheTramweg Maatschappij die tussen 1898 en 1966 met stoomen later motortrams reed. Deze keer is de presentatie anders van opzet dan gewoonlijk. Uw presentator heeft namelijk al ruim veertig jaar foto’;s verzameld over de tram van Rotterdam naar de Eilanden (44 albums met foto’;s 13x18). Een deel van deze opnamen krijgt u vanavond te zien in gedigitaliseerde vorm. Zo zien wij beelden van het gehele tramnet, waaronder ook de weinig gefotografeerde lijnen als Barendrecht - Zwijndrecht en de Zeeuwse lijnen van de RTM. Ook zullen enkele opnamen van de veerboten en de bussen van het bedrijf getoond worden. Daarom een avond vol nostalgie!
RTM loc 15 met tram in Maasdam, 1904. Verz. Fer Huizer
Programma 2014/2015 NVBS afdeling Drechtsteden
5
Programma 2014/2015 NVBS afdeling Drechtsteden
6
20 januari 2015 Jaaroverzicht 2014 Presentatie van Geert Wessels,Thijs de la Vieter en Rinse Kooiman De eerste presentatie in het nieuwe jaar is het jaaroverzicht 2014 en wordt ook nu verzorgd door Geert Wessels, Thijs de la Vieter en Rinse Kooiman. In dit jaaroverzicht proberen wij u een zo compleet mogelijk beeld te geven van alle veranderingen in het trein- en tramvervoer in Nederland en daarbuiten. Dit doen wij met onze uigebreide film- en fotopresentatie. Tot aan de pauze laten Thijs en Rinse je een zo compleet mogelijk beeld zien van alle wijzingen op trein- en tramgebied in Nederland door middel van een fotopresentatie. Na de pauze laten Geert en Rinse je door middel van een filmpresentatie zien wat er allemaal zowel in Nederland als daarbuiten is gebeurd op railgebied.
17 februari 2015 Spoorwegen in oorlogstijd Beamer presentatie: Hans van Lith . Spoorwegen en het militaire bedrijf zijn altijd nauw verbonden geweest. Een bekend voorbeeld is wel de Amerikaanse Burgeroorlog, toen grote hoeveelheden mensen en materieel per spoor naar het strijdtoneel werden gevoerd. Ook in de beide Wereldoorlogen brachten de spoorwegen talloze soldaten en grote hoeveelheden uitrusting naar het front (en namen vaak gewonden mee op de terugreis). In WO II bouwden de Duitse spoorwegcompagnieën duizenden kilometers Russisch breedspoor om tot normaalspoor. Spoorweggeschut werd ontwikkeld, met als hoogtepunt het enorme Duitse kanon Dora. Daarnaast werden pantsertreinen ingezet. Een daarvan brak op 10 mei 1940 bij Mill door de Nederlandse linies. Vooral tijdens WO I was voor het 60 cm smalspoor een grote rol weggelegd. Tijdens offensieven werden hele lijnennetten aangelegd voor het vervoer van o.a. munitie en manschappen naar de loopgraven. Daarvoor in vredestijd bevoorraadden meer permanente smalspoornetten o.a. legerplaatsen en schietterreinen als het schietkamp Harskamp met een smalspoornet van 40 km! In Noord-Frankrijk is er ook een militaire Decauville museumlijn uit de tijd van de Slag aan de Somme in 1916. En tijdens de Koude Oorlog werden de spoorwegen ingeschakeld voor het transport naar en van Duitsland van (dienstplichtige) verlofgangers. Al met al een bijzonder onderwerp!
Programma 2014/2015 NVBS afdeling Drechtsteden
7
17 maart 2015 RET Tram en metro: opgeheven en tijdelijke routes, dagelijks patroon ca. 1970-2013 Diapresentatie door Cor Engelbert Binnen het kader van Rotterdamse programma’s in het najaar 2013 gaan we vanavond met de tram door Rotterdam en hier en daar ook de randgemeenten waar de RET railvervoer verzorgt. In het eerste deel van het programma worden zoveel mogelijk beelden vertoond van opgeheven en soms volledig verdwenen begin-/eindpunten en routes waar in de normale dienst niet meer gereden wordt. Voorts is er aandacht voor tijdelijke routes en bijzondere ritten met in veel gevallen museummateriaal. Later in het programma wordt de aandacht verlegd naar het alledaagse patroon, waarbij het opvalt dat de straatbeelden door de jaren heen soms flink zijn veranderd. Tot slot een aantal opnames van de metro. Hier zijn eerdere begin/eindpunten vaak niet meer als zodanig in gebruik omdat het lijnennet regelmatig is uitgebouwd en daardoor nieuwe eindpunten verderop ontstonden. Net als bij de tram het geval is, kan ook de metro soms niet meer komen op plaatsen waar dit eerder, jarenlang of enige jaren wel het geval was.
RET 235 lijn 3 en 632 lijn 9 Laan van Nooitgedacht mei 1977 Foto Cor Engelbert
Programma 2014/2015 NVBS afdeling Drechtsteden
8
21 april 2015 Op reis door Alaska Beamer presentatie: Michiel Krans .
Alaska wordt wel de ‘Last Frontier’ genoemd. Toch zijn er in dit afgelegen deel van de wereld enkele interessante spoorlijnen te vinden. Vanavond zien wij het verslag van een bezoek aan deze Amerikaanse staat. Allereerst van de Alaska RailRoad, die de ijsvrije haven van Seward verbindt met Anchorage en Fairbanks. Verder van de White Pass and Yukon Route in het midden van Alaska, een 1067 mm spoorlijn (soms met stoom), oorspronkelijk aangelegd in het spoor van de goudzoekers. Deze lijn klimt vanaf Skagway op zeeniveau over de White Pass (873 meter) naar het Yukon Territory in Canada. Natuurlijk is er niet alleen aandacht voor treinen, ook de indrukwekkende natuur van Alaska komt uitgebreid aan bod.
Programma 2014/2015 NVBS afdeling Drechtsteden
9
19 mei 2015 Sporend in en om Wenen Beamerpresentatie door Gerrit Nieuwenhuis Wenen is bekend als stad van de componisten, van de schnitzel en de Sachertorte, de koffiehuizen en het reuzenrad in het Prater. Wenen is echter ook bekend als stad met bijna alle vormen van railvervoer. De meeste hoofdlijnen in Oostenrijk voeren naar één van de stations in Wenen. In en rond Wenen treffen we de Schnellbahn van de ÖBB, de Stadtbahn, de U-Bahn en de tram van Wiener Linien en de interlokale tram naar Baden van de Wiener Lokal Bahn (WLB). Dit veelzijdige railvervoer wordt vanavond gepresenteerd door Gerrit Nieuwenhuis. De beelden zijn uit de periode van 1974 tot 2010
Wenen, 4 mei 2010 – foto Gerrit Nieuwenhuis
Programma 2014/2015 NVBS afdeling Drechtsteden
10
NVBS Afdeling Drechtsteden Programma downloaden Het is het ook mogelijk het programma als pdf-file te downloaden van de website. Het gedrukte programmaboekje is op te vragen bij uw afdelingsbestuur middels een mail naar
[email protected] Bijeenkomsten De bijeenkomsten vinden plaats in een van de zalen van de Andreaskerk, J. van Heemskerckstraat 19 te Dordrecht op de derde dinsdag van iedere maand, tenzij anders aangegeven. Er is geen avond in de zomermaanden juni, juli en augustus. De zaal is geopend om 19.30 uur met de aanvang van het programma om 20.00 uur. Het einde van de avonden is om ongeveer 22.30 uur. De bijdrage in de kosten is € 2,00. Indien mogelijk zullen de avonden in de regionale bladen en omroep aangekondigd worden. Bereikbaarheid per openbaar vervoer Vanaf station Dordrecht CS bereikbaar met buslijn 4 (Arriva) richting Wielwijk of 165 (Arriva) richting 's-Gravendeel/Strijen (Hoekse Waard). Bij de halte Admiraalsplein uitstappen. Bereikbaar per auto vanaf de snelweg vanuit richting Rotterdam (rechter tunnelbuis) (A16) Afslag Dordrecht Centrum. Bij het stoplicht linksaf (richting H Ziekenhuizen, wijk 4/7). Onder de snelweg door, rechtdoor de Laan der Verenigde Naties volgen en bij het Shell-station rechtsaf (H A.Schweitzer, Amstelwijck). U rijdt Wielwijk in. Dit is Karel Doormanweg. Na een flauwe bocht komt u op een t-splitsing. Hier gaat u links af. U ziet de kerk vervolgens aan uw linkerhand. U kunt in de nabijheid van de kerk parkeren. Bereikbaarheid per auto vanaf de snelweg vanuit richting Rotterdam (linker tunnelbuis) + Snelweg vanuit richting Breda (A16) Afslag Dordrecht Centrum. Bij het tweede stoplicht rechtsaf (richting H Ziekenhuizen, wijk 4/7). Dit is de Laan der Verenigde Naties. Bij het Shell-station rechtsaf (H A.Schweitzer, Amstelwijck). U rijdt Wielwijk in. Dit is de Karel Doormanweg. Na een flauwe bocht komt u op een t-splitsing. Hier gaat u links af. U ziet de kerk vervolgens aan uw linkerhand. U kunt in de nabijheid van de kerk parkeren.
Programma 2014/2015 NVBS afdeling Drechtsteden
11
Bereikbaarheid per auto vanaf de snelweg vanuit richting Gorinchem (A15) Afslag Dordrecht/Papendrecht (N3). Bij het stoplicht bovenaan linksaf, de snelweg over. Vervolgens rechtdoor richting Dordrecht, de boogbrug over en vervolgens steeds rechtdoor de Randweg volgen. Afslag H A.Schweitzer, Dordwijk (wijk 4) kiezen en onderaan bij het stoplicht rechtsaf. Onder de spoorweg door, een flink stuk doorrijden over de Laan der Verenigde Naties en bij het Shell-station linksaf. U rijdt Wielwijk in. Dit is de Karel Doormanweg. Na een flauwe bocht komt u op een t-splitsing. Hier gaat u links af. U ziet de kerk vervolgens aan uw linkerhand. U kunt in de nabijheid van de kerk parkeren. Bestuur Voorzitter/Penningmeester: Plv. voorzitter/Secretaris
Wim Reedijk Hans Bos
Tel. 078-6300776 Tel. 078-6164991
E-mail:
[email protected]
Programma 2014/2015 NVBS afdeling Drechtsteden
12