2013 Mazars Nederland

WAARDE TOEVOEGEN DOOR VERBINDING TE MAKEN Corporate Social Responsibility Jaarverslag 2012 / 2013 Mazars Nederland

INHOUD

1

1

WAARDE CREËREN EN WAARDE TOEVOEGEN

2

3

4

WAARDE CREËREN EN WAARDE TOEVOEGEN pag 3

LEREN VAN HET VERLEDEN, OP NAAR DE TOEKOMST pag 4

WAARDE TOEVOEGEN AAN DE MAATSCHAPPIJ pag 6

BETROKKENHEID BIJ DE MAATSCHAPPIJ pag 7

5

ONTWIKKELEN VAN ONZE MENSEN pag 9

6

BESCHERMEN VAN HET MILIEU

7

ONZE CSR-PRESTATIES OP EEN RIJ

8

OVER MAZARS EN DIT VERSLAG

9

GRI-INDICATOREN

pag 11

pag 12

pag 17

pag 20

Formuleer je droom. Zet een stip aan de horizon. Wees uniek, onderscheidend en blijf weg van trends en hypes. Dat is de boodschap die wij van onze stakeholders meekregen over ons beleid voor Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO). Een boodschap die wij in de komende jaren ter harte willen nemen. Wij geloven namelijk dat MVO meer is dan kijken naar de wereld en welke plek wij innemen in de maatschappij. Wij willen ook weten hoe de wereld naar ons terugkijkt. Welke verwachtingen stakeholders van ons hebben. Daarmee bouwen wij verder op de basis die wij in de afgelopen jaren gelegd hebben. De motivatie van Mazars om drie jaar geleden te starten met geïntegreerd MVO-beleid was duidelijk: een bijdrage leveren aan de vraagstukken van deze tijd, door medewerkers, klanten, relaties én collega’s in andere Mazars landen te inspireren bewuster met elkaar, grondstoffen en de maatschappij om te gaan. Sinds de start van ons MVO-beleid hebben wij ons ingespannen om waarde te creëren en toe te voegen. Vanuit onze overtuiging dat een organisatie meer is dan alleen zijn bedrijfsvoering, hebben wij een beleid voor Corporate Social Responsibility (CSR) ontwikkeld dat steeds in beweging blijft. Een beleid dat authentiek is en betrokken, van waaruit wij ons inzetten voor maatschappelijke organisaties. En waarvan wij hopen dat het ook anderen zal aansporen om zich in te zetten voor CSR. De voortgang gaat soms traag. Op sommige punten vergt een goed CSR-beleid een lange adem. Maar in de afgelopen jaren hebben wij ook veel bereikt, zoals een 31% lagere CO2-uitstoot in 2013 ten opzichte van 2010. In dit derde CSR Jaarverslag laten wij u de hoogtepunten en de verbeterpunten zien. Want wie wil inspireren, moet zijn opgedane kennis delen. Met dat uitgangspunt gaan wij ook de toekomst in. MVO 2.0: authentiek en nog sterker verbonden aan onze kernactivi teiten. Verbindend naar onze stakeholders, onderscheidend in de markt. Om waarde te blijven creëren en toe te voegen.

Paul Steman Voorzitter van de Bestuursraad

2

CSR JAARVERSLAG 2012 / 2013 Mazars Nederland

CSR JAARVERSLAG 2012 / 2013 Mazars Nederland 3

2 LEREN VAN HET VERLEDEN, OP NAAR DE TOEKOMST Hadden wij het in het verleden nog voornamelijk over Partnership Social Responsibility (PSR), nu lijkt die term minder goed te passen. Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen doen wij immers niet alleen intern met onze partners. Wij willen ook een voorbeeldfunctie vervullen. Daarom trekken wij het breder door voortaan van Corporate Social Responsibility (CSR) te spreken. In juni 2013 organiseerden wij een discussie over CSR met zes klanten, onze beroepsorganisatie, drie maatschappelijke partners, twee studenten, een leverancier en zes collega’s. In dat gesprek kwam een aantal onderwerpen naar voren waaraan wij de komende tijd verder gaan werken. Daarnaast zijn er algemene verschuivingen zichtbaar binnen CSR. Al deze zaken komen in dit rapport aan de orde. Wij bespreken de projecten die wij hebben ondernomen op het gebied van maatschappelijke betrokkenheid en bescherming van het milieu. En de lessen die daaruit te leren zijn. In deze inleiding lichten wij kort enkele opvallende onderwerpen uit het rapport toe.

Streven naar diversiteit en gelijkheid levert een bijdrage aan duurzaam succesvol zijn. Wie diversiteit op de agenda heeft staan, spant zich in om talent te herkennen dat er anders uitziet. Vaak staat de cultuur bij bedrijven haaks op deze herkenning. En dat is zonde, want bedrijven die goed zijn in het herkennen van talent presteren aantoonbaar beter. Wij willen zo’n bedrijf zijn. En hoewel wij zien dat onze inspanningen voor een divers samengesteld personeelsbestand voorzichtige vruchten afwerpen, zijn wij er nog lang niet. Echte stappen maken vereist dat wij diversiteit opnemen in de planning-en-controlcyclus. Dat wij streefcijfers hanteren en onze prestaties meten. Onze stakeholders en wijzelf zijn daarom van mening dat diversiteit een eigen plek op de agenda verdient. Daarom koppelen wij vanaf 2013 / 2014 ons diversiteitprogramma los van CSR. In dit verslagjaar zal diversiteit dan ook voor het laatst onderdeel zijn van het verslag. U vindt dit in het hoofdstuk ‘Ontwikkelen van onze mensen’. VERANDERENDE BEHOEFTEN IN MOBILITEIT De babyboomgeneratie probeert zaken efficiënter te regelen. Zo hebben wij vanaf 1 september 2013 leaseauto’s uitgesloten die vallen in de 25% bijtellingscategorie. Maar de tijden veranderen. Zit de nieuwe generatie nog wel te wachten op die leaseauto? Schoon of niet? Willen zij niet per reis bepalen wat het handigst is? Soms is dat de auto, soms de

fiets, de trein of een (elektrische) scooter en vaak een combinatie daarvan. Met andere woorden, is het vraagstuk niet mobiliteit, in plaats van een leaseauto? Terechte vragen, in het hoofdstuk ‘Beschermen van het milieu’ kunt u onze antwoorden lezen. ONTWIKKELING VAN CSR-BELEID 2013 / 2016 Na drie jaar stappen zetten in geïntegreerd CSR-beleid zijn wij klaar voor de volgende fase. In dit verslag kijken wij terug op drie jaren met aansprekende resultaten en noodzakelijke veranderingen, zoals 65% papierreductie en 31% lagere CO2-uitstoot. De veranderingen zijn doorgevoerd in de manier waarop wij ons werk organiseren. Voorbeelden: ons gerenoveerde kantoor in Breda, van energielabel G naar A+, of de kraamkamer van het nieuwe samenwerken: een uniek Seats2meet.com-concept. Door op die voet door te gaan en de opmerkingen van stakeholders mee te nemen, hopen wij een authentiek CSR-beleid te ontwikkelen dat zich onderscheidt van de massa.

€ 1.266.000

gaven wij uit aan opleidingen voor onze collega’s.

DIVERSITEIT ALS APART BELEID De traditionele blanke mannenwereld van accountants bestaat nog steeds, zeker in de top van organisaties. Zo ook bij ons. Dat hoeven wij echter niet zo maar te accepteren. Zeker in een tijd waarin diversiteit steeds meer in de belangstelling staat. De politiek praat al geruime tijd over het han teren van quota voor het in dienst hebben van personeel met een afstand tot de arbeidsmarkt. In aanbestedingen wordt steeds vaker gevraagd naar Social Return. En in jaarver slagen moeten ondernemingen verplicht toelichten hoe ze met diversiteit omgaan. Maar veel belangrijker nog is het feit dat het kunnen putten uit een diverse groep partners en medewerkers ons sterker maakt. Het laat ons anders kijken naar onze markt en de wereld om ons heen. Het helpt ons bij het vinden van oplossingen voor de huidige en toekomstige vraagstukken, waar wij dat tot nu toe niet of onvoldoende hebben kunnen doen.

2,72%

was het ziekteverzuimpercentage in het verslagjaar. Dit is lager dan het verzuimpercentage in het vorige verslagjaar (3,21%).

4



3 WAARDE TOEVOEGEN AAN DE MAATSCHAPPIJ ‘Doen’ aan CSR betekent ook dat je als bedrijf een duidelijk standpunt inneemt en meedoet aan de dialoog over dit thema. Nadat in de eerste jaren van CSR onze focus intern was, zagen wij in 2012 en 2013 de focus verschuiven naar externe activiteiten. Op seminars, studentenbijeenkomsten of ledenvergaderingen praatten wij mee over CSR. WORKSHOP NIEUWSBLAD TRANSPORT Wat levert duurzaamheid nu eigenlijk op? Dat was het thema van een workshop die Mazars verzorgde voor ondernemers in de Transport & Logistiek sector. Tijdens de NT-dagen in Rotterdam in juni 2013 gingen ruim 70 ondernemers uit de sector met elkaar het gesprek aan. Er werd gediscussieerd over het verschil tussen duurzaam en verantwoord. Een transportbedrijf kan heel duurzaam zijn, bijvoorbeeld door zuinig te rijden en daarmee CO2 te besparen. Maar dat maakt het bedrijf niet automatisch verantwoord. Om verantwoord bezig te zijn, moet je in de bedrijfsvoering ook aandacht hebben voor de belangen van stakeholders, zoals veiligheid, openheid en transparantie. Uit de gesprekken bleek dat de meerderheid van de ondernemers druk ervaart om wat met CSR te gaan doen, maar slechts een handjevol doet er ook bewust al wat aan. Terwijl degenen die er wel aan doen toch duidelijk aangeven dat het hen wat oplevert: namelijk behoud van marktpositie, kostenbesparing en nieuwe klanten. Wij lieten de twijfelaars zien dat ze vaak al meer aan CSR doen dan ze zelf beseffen. Veelal ontbreekt het hen echter aan een overkoepelde visie en de ambitie om verbeteringen door te voeren. HET NIEUWE SAMENWERKEN De nieuwe ondernemer is niet meer gebonden aan traditionele organisaties. Hij of zij voegt op een eigen manier waarde toe. Niet meer door te werken volgens een formele organisatiestructuur, maar door een eigen weg te kiezen. Aan die manier van waarde creëren werken wij graag mee. Daarom is het verbouwde kantoor van Mazars in Breda een Seats2meet.com-locatie geworden, dat deze toekomstvisie in de opzet en inrichting heeft verwerkt. Klanten en ondernemers kunnen vanaf 23 mei 2013 in deze inspirerende werkomgeving (net)werken, kennis uitwisselen en vergaderen. Voor één of meer dagen of voor een paar uur. Het traditionele kantoorpand is veranderd in een ruimte waar verbinding, transparantie, het nieuwe werken en duurzaamheid centraal staan. Door de kennis van de hier fysiek werkende mensen, trends en ontwikkelingen met elkaar in verbinding te brengen, ontstaan nieuwe ideeën en veranderen cijfers, feiten en kennis in praktische oplossingen.

6


Broedplaats voor nieuwe ideeën Peter Hopstaken, partner-aandeelhouder van Mazars Breda: ‘Mazars staat voor waarde creëren door kennis te delen. Met die gedachte in het achterhoofd is dit pand opnieuw ontwikkeld. Wij zijn ongelooflijk blij met het resultaat. De samenwerking met Seats2meet.com is de kers op de taart. Ons kantoor is een ontmoetingsplek voor ondernemers geworden en ik hoop daarmee een broedplaats voor nieuwe initiatieven.’ Ronald van den Hoff, oprichter van Seats2meet.com: ‘Prachtig om te zien dat Mazars toonaangevend is in de wereld van de accountancy door het neerzetten van een creatieve ontmoetingsplek binnen een bestaande ‘kantoor’-situatie. Tekenend voor mij hoe deze organisatie haar rol invult in de moderne samenleving.’

SYMPOSIUM DUURZAAMHEID & INNOVATIE Als fiscalisten aan duurzame innovatie denken, komen ze al snel uit op de innovatiebox, de milieu-investeringsaftrek of de energie-investeringsaftrek. Terecht. Maar zoals geschetst, is CSR zoveel meer. De Studievereniging Groninger Fiscale Eenheid nodigde ons in februari 2013 uit om hierover met 50 studenten de discussie aan te gaan.

4 BETROKKENHEID BIJ DE MAATSCHAPPIJ De Mazars Foundation is het platform waar onze medewerkers de mogelijkheid krijgen hun betrokkenheid bij de maatschappij te laten zien. Door zelf gekozen vrijwilligerswerk, door een financiële bijdrage voor een goed doel of stichting waar een medewerker actief bij betrokken is, of door een bijdrage te leveren aan de samenwerking met één van de maatschappelijke partners van Mazars. In 2013 zijn wij hiervoor twee partnerships aangegaan. STICHTING OPKIKKER Stichting Opkikker richt zich op kinderen met een langdurige ziekte en hun gezin. De stichting wil een bijdrage leveren aan de mentale energie van een langdurig ziek kind door het organiseren van een dag vol ontspanning. Onze medewerkers hebben na een grondige selectieprocedure met een overweldigende meerderheid gekozen voor Stichting Opkikker. In maart 2013 overhandigden wij daarom een cheque

van € 50.000 aan oprichter Ruud Sliphorst en zijn wij de komende drie jaar hoofdsponsor van de stichting. Een samenwerking die veel verder gaat dan het doneren van geld. Wij zullen op diverse manieren een bijdrage leveren vanuit onze kennis op financieel, fiscaal, juridisch en administratief vlak. Daarnaast zijn wij betrokken bij de Super Opkikkerdagen. Ruim 60 collega’s waren in juli 2013 persoonlijk begeleider van de gezinnen en deden activiteiten in vakantiepark de Eemhof, zoals een bezoek aan het politiebureau, een ritje met de sportauto of de helikopter, of over het water lopen in een opblaasbal. Gevolgd door een afsluitend diner. Daarbij werd het ook duidelijk wat het belang is van zulke betrokkenheid. Openhartig vertelden ouders over hun thuissituatie, waarin het leven voornamelijk in het teken staat van zorg en zorgen. Het ontzorgen van de ouders maakte deze dag daarom extra bijzonder.

€ 56.000,-

keerde de Mazars Foundation uit aan aanvragen van collega’s voor diverse goede doelen. Collega’s besteedden samen in totaal 1.299 uur aan vrijwilligerswerk.

Voor deze generatie van aanstormende professionals is CSR nog maar een zeer beperkt onderdeel van het curriculum. Een gemiste kans, zo vonden ook de hoogleraren. Toch wisten de studenten ons te verrassen, toen zij eenmaal enige uitleg over het onderwerp hadden gehad. Zij hadden duidelijke meningen over de ethische dilemma’s rondom onderwerpen als belastingontwijking en de rol die een accountants- en adviesorganisatie kan spelen in duurzame ontwikkeling. Accountants- en adviesorganisaties hebben, volgens de studenten, de morele verplichting om breder te kijken naar adviezen en oplossingen die niet alleen het belang van de klant dienen, maar ook dat van de maatschappij. Zo werkt CSR twee kanten op. Aan de ene kant inspireerde onze bijdrage studenten én hoogleraren om breder naar hun vak en curriculum te kijken. Aan de andere kant raakten wijzelf geïnspireerd door de accenten die de studenten legden op het onderwerp CSR.

50% van de auto’s in het Mazars wagenpark heeft energielabel A. Een stijging van 3% ten opzichte van het vorige verslagjaar.


STICHTING VOOR VLUCHTELING-STUDENTEN UAF Het Universitair Asiel Fonds (UAF) biedt talentvolle vluchtelingen de kans mee te doen in onze samenleving door ze te laten studeren, werken en ondernemen. Omdat wij diversiteit ondersteunen, werken wij samen met startende ondernemers in de vorm van gastcolleges en mentoring. In januari 2013 gaven twee collega’s een gastcollege administratie en belasting aan de laatste lichting startende ondernemers.

gemaakt in hun leven. En die misschien juist daardoor wel extra geschikt zijn als ondernemer. Juist in crisistijd is het van belang om te investeren in je kennis en onderscheidingsvermogen, zo bleek uit de gesprekken die de ondernemers met elkaar voerden. De crisis dwingt je om jezelf te onderscheiden met een ‘unique selling point’, zoals flexibiliteit of het feit dat je altijd bereikbaar bent.

Daarop vroeg het UAF of wij een netwerkevent wilden organiseren, waar alle ondernemers die de afgelopen zeven jaar gestart zijn via het UAF elkaar konden ontmoeten.

Voorbeeld: bedrijf in zoekmachinemarketing Jafar Kaboli zette met hulp van het UAF zijn eigen bedrijf in zoekmachinemarketing op. Hij had een goede tip voor zijn toehoorders: ‘Je kunt altijd eerst nog deels bij een werkgever werken terwijl je je bedrijf opstart. Naast mijn zaak werk ik ook nog voor een baas.’ Ondernemersklankbord-mentor Jan ten Bosch coachte Jafar vanuit zijn vrijwilligerswerk bij het Ondernemersklankbord. ‘Ik had geen idee van deze talentvolle ondernemers in de dop. Maar Jafar hóéf ik bijna niks meer te vertellen. Hij komt uit Iran en heeft al leren knokken voor zijn bestaan en om iets op te bouwen. Hij heeft een ideaal en daar gaat hij voor.’

Voorbeeld: 24/7 kinderopvang Nayeri Ahmadabadi volgde het Startende Ondernemerstraject bij het UAF en begon haar eigen kinderopvang. Met hulp van STEW schreef ze haar bedrijfsplan en dacht ze na over haar onderscheidende factor. ‘Om uit te vinden wat mijn klanten willen, ben ik met een enquête op de markt gaan staan. Ouders bleken flexibiliteit te verwachten van een kinderopvang.’ Nu kunnen de kinderen 24 uur per dag, 7 dagen per week bij Nayeri terecht. ‘Ik heb een aanmeldingsstop in moeten lassen. Het gaat geweldig met mijn onderneming!’, aldus Nayeri.

Op woensdag 17 april 2013 verwelkomden wij een, in alle opzichten, kleurrijke groep ondernemers. Een groep enthousiaste en gedreven doorzetters die al veel hebben mee-

Frank de la Bey, programmamanager CSR bij Mazars: ‘Er wordt in Nederland veel geklaagd dat asielzoekers niet ‘meedoen’. Het UAF en de studenten bewijzen dagelijks het tegendeel. Wij zijn vereerd daar een kleine bijdrage aan te mogen leveren.’

5 ONTWIKKELEN VAN ONZE MENSEN Onze mensen zijn vanzelfsprekend onze belangrijkste bron voor het creëren van (toegevoegde) waarde. Het is dan ook essentieel dat de belangen, talenten en motieven van onze ‘Mazarianen’ herkend, erkend, gerespecteerd en ontwikkeld worden. ARBEIDSVOORWAARDEN In het boekjaar 2012 / 2013 moesten wij kritischer kijken naar de kosten van de gehele organisatie. In samenwerking met de ondernemingsraad is er gekeken naar mogelijkheden die lagen binnen de arbeidsvoorwaarden om kosten te besparen. In mei 2013 hebben de Bestuursraad en de ondernemingsraad een akkoord gesloten waarin is overeengekomen dat er vanaf boekjaar 2013 / 2014 onder andere wordt versoberd op het gebied van de leaseregeling, de extra opbouw van vakantie-uren en de afstudeerbonus. Daarnaast zijn wij overgestapt naar een nieuwe pensioenverzekeraar, Delta Lloyd, waarmee een gebudgetteerde middelloonregeling is overeengekomen. Mazars betaalt de kosten van het pensioen, indien en voor zover deze kosten niet meer bedragen dan 13% van de pensioengevende loonsom.

2.701.958 kWh

gebruikten wij in het afgelopen jaar aan elektriciteit, een daling van 4% ten opzichte van het vorige verslagjaar.

RISICO-INVENTARISATIE EN -EVALUATIE In Nederland zijn werkgevers wettelijk verplicht om één keer in de vijf jaar in kaart te brengen welke risico’s met betrekking tot arbeidsomstandigheden er binnen hun bedrijf aanwezig zijn. In het voorjaar van 2013 heeft de risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) binnen Mazars plaatsgevonden. Door kantoorbezoeken en door middel van groepsinterviews op elke vestiging is getoetst hoe het is gesteld met het welzijn van de medewerkers. In de terugkoppeling van de RI&E is vastgesteld dat het met de arbeidsomstandigheden op alle vestigingen goed gesteld is. Medewerkers hebben aan gegeven met plezier binnen de organisatie werkzaam te zijn en zijn trots op hun werk en vestiging waar zij werken. Wel zijn er verbeterpunten aangegeven voor de interne communicatie door en met de centrale organisatie, die wij in het nieuwe jaar oppakken.

8


TALENTONTWIKKELING Het ontwikkelen van talent is een kritische succesfactor voor het succes van ons bedrijf. Talentontwikkeling betekent voor ons dat de werknemer zich zowel op professioneel als persoonlijk vlak maximaal moet kunnen ontwikkelen. Wij stimuleren iedere medewerker het beste uit zichzelf te halen, want talentontwikkeling begint bij jezelf! AANPAK Er worden passende opleidingen en trainingen aangeboden, zowel gericht op inhoudelijke beroepsmatige ontwikkeling als op persoonlijke ontwikkeling. Wij kijken continu kritisch naar ons opleidingsaanbod en stemmen dit af op de behoefte van onze mensen. Ook is er aandacht voor mentoring en coaching. Elke organisatie heeft talenten die zich zullen ontwikkelen tot de leiders van de toekomst en een sleutelpositie zullen bekleden binnen de organisatie. Zo ook Mazars. Naast het opleidings- en trainingsaanbod voor iedere medewerker volgen een aantal geselecteerde collega’s een leiderschapsprogramma. STEWARD LEADERSHIP Omstandigheden creëren die anderen in staat stellen uit te blinken; dat is Steward Leadership. Een aanzienlijk deel van onze partners volgt (internationale) leiderschapsprogramma’s gericht op het principe van Steward Leadership, dat rust op drie pijlers: 1. Steward Leaders zijn gedreven om mensen maximaal te ontwikkelen, om vertrouwen te geven, om het beste uit zichzelf te halen, ook al weten zij zelf nog niet welke kwaliteiten er allemaal latent aanwezig zijn. 2. Steward Leaders creëren geen volgers, maar nieuwe leiders. 3. Steward Leaders helpen de organisatie door hun houding en acties om zich te ontwikkelen, zodat de organisatie een betere plek wordt. INTERNATIONALE CARRIÈREMOGELIJKHEDEN Internationale werkervaring is een verrijking voor de ontwikkeling van kennis en kwaliteiten. Een wereldwijd opererende organisatie met aanwezigheid in 71 landen biedt kansen om deze ervaring op te doen. In dit verslagjaar gingen twee collega’s in een uitwisselingsprogramma aan de slag in de Verenigde Staten en Zuid-Afrika. Wij verwelkomden twee collega’s uit die landen.

5.837.720 km reden onze medewerkers dit boekjaar zakelijk met de auto. Dit is 14% minder dan in het vorige verslagjaar.


DIVERSITEIT Wij investeren in een cultuur waarin iedereen gelijke kansen krijgt om zijn of haar kwaliteiten tot bloei te laten komen, met goede opleidingsmogelijkheden en uitdagend werk. Ongeacht afkomst, leeftijd, geslacht of overtuiging. Dat doen wij niet alleen omdat dat moreel juist is, maar ook omdat diversiteit op kantoor leidt tot andere inzichten en daarmee een betere kwaliteit van de dienstverlening. De blankemannenwereld van accountants bestaat nog steeds. Ook bij Mazars is er nog onvoldoende diversiteit in de teamsamenstellingen. Daarom zijn wij begonnen met een programma dat zich richt op meer vrouwen in managementposities. Dit zullen wij later uitbreiden met programma’s voor andere doelgroepen. Het eerste programma is het Career Watch-programma. Met dit programma proberen wij het aantal vrouwen in topposities te vergroten. Elk van de zogenaamde Career Watchers begeleidt een aantal vrouwen vanaf manager niveau op hun carrièrepad. Zij spreken elkaar meerdere malen per jaar, bijvoorbeeld over het vergroten van het netwerk en de wensen ten aanzien van carrièreontwikkeling. Hiermee proberen wij niet alleen deze vrouwen te stimuleren in hun carrière, maar ook meer bewustzijn te creëren over de reden van de ongelijke man-vrouwverhouding in managementposities.

23,5%

van onze collega’s in leidinggevende posities is vrouw. Een daling van 1,2% ten opzichte van het vorige verslagjaar.

Op 12 februari 2013 organiseerden wij een event over diversiteit, waarvoor alle Career Watchers en Watchees en overige geïnteresseerde collega’s werden uitgenodigd. Tijdens dit event deelde Marianne Abib-Pech, voormalig CFO van Shell, haar ervaring met diversiteit. Marianne woont in Hong Kong en was in Europa voor een promotietour van haar nieuwe boek ‘The Financial Times Guide to Leadership’. Het bracht een interessante discussie op gang, waarin werd besproken dat vrouwen voor een groot deel zelf verantwoordelijk zijn voor hun ontwikkeling en carrière. Maar ook dat wij ons ervan bewust moeten zijn dat iemand een opvolger kiest die op hem lijkt. Zo lang die blankemannenwereld er is, blijft de ongelijkheid dus bestaan. OPVOLGING MEDEWERKERONDERZOEK In boekjaar 2011 / 2012 gaven onze medewerkers inzichten in hun werkbelevingen. Uit de resultaten bleek dat wij op het hoofdthema Algemene tevredenheid een 6,8 scoren. Dit was een lichte verbetering ten opzichte van de 6,7 in 2010. Op groeps- en vestigingsniveau zijn wij de volgende verbetertrajecten gestart:

10


Groepsniveau: • Er zijn nieuwe competentieprofielen ontwikkeld voor de medewerkers die bezig zijn met onze ‘core business’: accountancy en belastingadvies. Daarmee is hun rol duidelijker geworden. Voor de andere medewerkers realiseren wij deze profielen aan het einde van het boekjaar 2013 / 2014. • Met round tables voor de medewerkers die zich niet bezighouden met onze core business, proberen wij hun rol duidelijker te maken. • Er zijn talentmanagementtrajecten voor de high potentials ingesteld, ook op senior assistent-niveau. • In meerdere kantoorbijeenkomsten hebben wij stilgestaan bij de strategie en de financiële status van Mazars. • Er zijn workshops Feedback & Careermanagement gestart om medewerkers duidelijkheid te geven over hun eigen rol en om elkaar te kunnen aanspreken op gedrag. Vestigingsniveau: • Er zijn zogenaamde reversed round tables ingesteld om meer duidelijkheid te krijgen in de verwachtingen van medewerkers richting hun leidinggevenden en om het verschil te verkleinen tussen functieniveaus. • Er zijn kwartaallunches ingesteld om inzicht te krijgen in de financiële status van de organisatie en de strategie voor een vestiging te kunnen bepalen. • Om de sociale cohesie te bevorderen, hebben wij een vast halfjaarlijks afdelingsuitje ingesteld. • Er zijn meerdere disciplines op een afdeling geplaatst om sociale cohesie te bevorderen. • Onze afdelingsoverleggen zijn geïntensiveerd: van 1 overleg per half jaar naar 1 overleg per kwartaal.

6

LEAN AND GREEN PERSONAL MOBILITY AWARD In het voorjaar van 2013 is Mazars lid geworden van Connekt / Lean and Green Personal Mobility. Op basis van genoemde maatregelen in de nieuwe leaseregeling en een plan om leaserijders zuiniger te laten rijden, gaan wij voor 20% CO2-reductie in ons personenvervoer. In november 2013 namen wij voor dit initiatief de Lean and Green Personal Mobility Award in ontvangst.

BESCHERMEN VAN HET MILIEU Het beschermen van de wereld waarin wij leven, wonen en werken gaat ons allemaal aan. Ook onze bedrijfsactiviteiten belasten het milieu. Denk bijvoorbeeld aan automobiliteit en het energieverbruik van kantoren, computers en andere apparatuur. Onze inspanningen om deze impact te verminderen – door het creëren van bewustzijn en beleid voor CO2-reductie door energiebesparing en vervoer – leiden tot aansprekende resultaten.

DIGITALISERING In onze manier van werken streven wij naar verdere digitalisering. De vervanging van ons printerpark leidde tot een reductie van het aantal printers met 70% en een flinke reductie in het papierverbruik: van 15 miljoen vellen in 2009 / 2010 naar 5,2 miljoen vellen in 2012 / 2013. Dat is een daling van 65%!

Tegelijkertijd is milieubewustzijn de grootste uitdaging wat betreft integratie in ons dagelijks handelen. Het onderwerp verdient blijvende aandacht van iedereen. Hiermee wordt de bijdrage aan een beter milieu alleen maar waardevoller. Onze inspanningen voor het milieu zijn een verantwoordelijkheid van iedereen, maar worden gecoördineerd door de programmamanager CSR.

Werkplekonafhankelijk werken en vergaderen op afstand winnen aan populariteit. Wij verbeteren de (technische) mogelijkheden hiervoor. Dit past bij de verdere digitalisering in onze manier van werken. Die draagt ook bij aan het verlagen van de reiskilometers: doordat onze medewerkers meer online samenwerken en webconferenties voeren, is de behoefte om elkaar fysiek op te zoeken minder. Dat betekent dat wij minder hoeven te reizen.

SLIMMER REIZEN, SCHONER REIZEN Automobiliteit maakt een substantieel deel uit van onze CO2-footprint. Reden genoeg om stappen te doen in het verschonen van ons wagenpark, maar vooral ook om de vraag te durven stellen of de auto altijd het beste vervoermiddel is. Een nieuwe leaseregeling is op 1 september 2013 van kracht gegaan. In deze regeling worden auto’s uit de 25% bijtellingscategorie uitgesloten van deelname. Tevens worden de voorwaarden voor het in aanmerking komen voor een leaseauto aangescherpt. Hiermee wordt de leaseauto weer een bedrijfsmiddel in plaats van een arbeidsvoorwaarde.

CO2-FOOTPRINT Onze CO2-footprint ligt ruim 31% lager dan in het basisjaar 2009 / 2010. Een resultaat waar wij trots op zijn. Wij blijven streven naar verdere reductie.

23.344 km

ALTERNATIEVEN IN MOBILITEIT Voor degenen die niet meer in aanmerking komen omdat zij minder dan 7.500 km zakelijk per jaar rijden, bieden wij alternatieven in de vorm van mobiliteitspassen. Met deze passen kunnen medewerkers reizen met het OV, een e-scooter of een fiets. Ook kunnen ze een deelauto gebruiken. Verder bieden wij een verruimde ‘fiets of scooter van de zaak- regeling’ aan.

werd in de pilot-periode tussen 1 september 2012 en 31 augustus 2013 afgelegd met de NS Business Card. Er werden 559 reizen gemaakt met een gemiddelde afstand van 42 kilometer.

Factor Energieverbruik Elektriciteitsverbruik Gasverbruik (incl. stadswarmte) Mobiliteit Autoreizen Vliegreizen Treinreizen Papierverbruik Totaal

CO2-emissie (kiloton) 1.413 1.010 403 1.169 1.051 112 6 15 2.597


7 ONZE CSR-PRESTATIES OP EEN RIJ Kerncijfers 2012 / 2013

Onderwerp

2012 / 2013

2011 / 2013

2010 / 2011

2009 / 2010

Onderwerp

76,3

75,5

82,6

90,5

7

2

4

NG

0 NVT NVT NVT

40 18 20 2

28 NG NG NG

NG NG NG NG

Aantal gemelde incidenten

0

0

1

NG

Aantal meldingen fraude

0

1

0

NG

Aantal opgelegde sancties

0

0

2

NG

Aantal beroepsklachten

0

0

0

NG

Aantal klokkenluiders

0

0

0

NG

Aantal overlegmomenten Bestuursraad en compliance desk

6

0

4

NG

324

338

332

NG

Bedrijfsethiek Aantal tussentijds beëindigde controleopdrachten Aantal getoetste dossiers - waarvan voldoende - dossiers met aanbevelingen - onvoldoende

Aantal consulten DVA Medewerkers

2010 / 2011

2009 / 2010

Directe medewerkers in managementfuncties, naar functie en geslacht

2012 / 2013

2011 / 2012

2010 / 2011

2009 / 2010

Totaal

169 man / 52 vrouw 76,5% / 23,5%

180 man / 59 vrouw 75,3% / 24,7%

184 man / 54 vrouw 77,3% / 22,7%

197 man / 54 vrouw 78,5% / 11,5%

Partner-aandeelhouder

39 man / 1 vrouw 97,5% / 2.5%

43 man / 1 vrouw 97,7% / 2,3%

50 man / 2 vrouw 96,2% / 3,8%

55 man / 2 vrouw 96,5% / 3,5%

Local partner, Director

19 man / 1 vrouw 95% / 5%

14 man / 1 vrouw 93,3% / 6,7%

12 man / 1 vrouw 92,3% / 7,7%

10 man / 2 vrouw 83,3% / 10,7%

Manager, teamleider

111 man / 50 vrouw 69% / 31%

119 man / 53 vrouw 69,2% / 30,8%

118 man / 47 vrouw 71,5% / 28,5%

128 man / 47 vrouw 73,1% / 26,9%

Nevenfuncties (partner-aandeelhouders) Totaal aantal nevenfuncties

99

135

135

96

Percentage onbezoldigde nevenfuncties

77%

75%

79%

83%

Percentage bezoldigde nevenfuncties

23%

25%

21%

17%

Percentage nevenfuncties gerelateerd aan de ontwikkeling van het vak / de beroepsgroep

29%

33%

27%

16%

Aantal uren besteed aan maatschappelijke activiteiten

1.299

1.240

NG

NG

Aantal medewerkers betrokken bij Mazars Foundation

129

175

NVT

NVT

5

9

NVT

NVT

56.061

33.682

NVT

NVT

Maatschappelijke Betrokkenheid - Mazars Foundation

Algemeen Totaal aantal medewerkers per einde verslagjaar2

615

707

727

800

Totaal aantal medewerkers in fte, gemiddeld over het verslagjaar3

614

650

692

700

43

49

53

59

Parttime

31%

33%

33%

37%

Fulltime

69%

67%

68%

63%

Mannen5

58%

56%

57%

55%

Vrouwen6

42%

44%

43%

45%

Aantal ondersteunde events Waarvan partner-aandeelhouder 4

2011 / 2012

Diversiteit

Economische indicatoren Omzet (miljoenen euro’s)1

2012 / 2013

Uitkeringen (€) In- en uitstroom

1. Nieuwe waarden op basis van herziening scope 2. Nieuwe waarden op basis van herziening scope 3. Nieuw in scope 4. Nieuwe waarden op basis van herziening scope 5. Nieuwe waarden op basis van herziening scope 6. Nieuwe waarden op basis van herziening scope NG = Niet gerapporteerd / NVT = Niet van toepassing

12


Aantal medewerkers in dienst getreden

109

105

61

116

Aantal uitgestroomde medewerkers

144

133

144

160

NG = Niet gerapporteerd / NVT = Niet van toepassing


Onderwerp

2012 / 2013

2011 / 2012

2010 / 2011

2009 / 2010

Gezondheid en veiligheid Aantal meldingen bij vertrouwenspersoon Ziekteverzuim Aantal werkgerelateerde ongevallen met letsel

Opleidingsuren per medewerker (gemiddeld)

3

3

8

NG

2,72%

3,21%

3,44%

3,39%

0

0

0

0

1.266.000

1.528.455

1.047.564

1.449.896

50

47

49

95

Milieu Energieverbruik Elektriciteitsverbruik totaal (kWh) Gasverbruik totaal (m3) Stadswarmte (GJ) Ingekochte groene stroom (kWh) Ingekochte groene stroom (%)

2.589.377

2.814.540

3.373.294

3.759.004

206.873

234.536

368.342

390.398

696

600

NG

NG

2.200.000

2.200.000

3.373.294

0

81%

78%

100%

0

Papierverbruik

Aantal auto’s in wagenpark Aantal zakelijk gereden kilometers (totaal)

2010 / 2011

375

407

374

2009 / 2010

6.812.905

6.548.618

8.123.181

Gemiddelde CO2-emissie per auto fabrieksopgave (gr/km)

123

130

149

155

Gemiddelde CO2-emissie per auto werkelijk verbruik (gr/km)

155

158

NG

NG

50% 35% 11% 4%

47% 32% 14% 7%

43% 30% 16% 11%

23% 42% 26% 9%

136

193

185

208

91.396

142.954

140.430

153.910

672

740

759

740

559

1.234

NG

NVT

23.344

48.781

NG

NVT

42

39,62

NG

NVT

Aantal gevlogen kilometers met vliegreizen < 1.000 km enkele reis (totaal)

127.663

114.743

220.100

180.010

Aantal gevlogen kilometers met vliegreizen > 1.000 km enkele reis (totaal)

813.012

857.309

726.120

512.420

Opbouw wagenpark leaseauto’s (%) Energielabel A Energielabel B Energielabel C Energielabel D t/m G Trein (exclusief NS Businesscard) Aantal reizen (totaal) Aantal zakelijk gereden kilometers (totaal) Gemiddelde reisafstand (retour) NS Businesscard Aantal reizen

6.576.500

8.978.500

15.000.000

Aantal zakelijk gereden kilometers (totaal)

Aantal ingekochte vellen print- en kopieerpapier A4 per medewerker

8.631 (601 pers.)

9.328 (705 pers.)

12.522 (717 pers.)

18.750 (800 pers.)

Gemiddelde reisafstand (enkele reis)

100%

100%

100%

100%

33.991

39.902

54.846

NG

454

5.837.720

5.187.500

Ingekocht drukwerk, (brief)papier, enveloppen etc. (kg)

2011 / 2012

Auto

Aantal ingekochte vellen print- en kopieerpapier (totaal)

Duurzaam ingekocht print- en kopieerpapier (FSC Mix, EU Ecolabel) (%)

2012 / 2013

Vervoer

Opleiding Opleidingskosten (Totaal in €)

Onderwerp

Vliegen

NG = Niet gerapporteerd / NVT = Niet van toepassing NG = Niet gerapporteerd / NVT = Niet van toepassing

14



Onderwerp

2012 / 2013

2011 / 2012

2010 / 2011

2009 / 2010

CO2-emissies (in tonnen)

8 OVER MAZARS EN DIT VERSLAG

Totale CO2-emissie - CO2-footprint

2.597

2.897

3.343

3.762

4,32

4,11

4,66

5,13

1.010

1.098

1.316

1.466

Gasverbruik

391

420

696

738

Stadswarmte

12

10

NG

NG

Autoreizen

1.051

1.226

1.179

1.462

Vliegreizen

112

115

120

88

Treinreizen

6

10

7

8

151

181

251

NG

Per medewerker Stroomverbruik

Papierverbruik

OVER MAZARS Met Mazars beschikt u over de kennis van één van de leidende adviesorganisaties van Europa. Wij zijn een organi satie die kan inspireren en analyseren, creëren en controleren, innoveren en waarderen. In die combinatie ligt onze kracht. Het gaat immers om de nodige kennis én het vermogen om verbanden te leggen. Tegelijkertijd weten onze accountants, belastingadviseurs en consultants die kennis, samen met u, om te zetten in kansen. Hun creativiteit en eigenzinnigheid leiden tot andere,

vaak onverwachte invalshoeken en nieuwe inzichten. En tot het verleggen van grenzen. Wij brengen u niet alleen op de hoogte, maar vooral ook op ideeën. Want de oplossingen van gisteren zijn niet per definitie de oplossingen van morgen. Mazars is onderdeel van de internationale Mazars Groep. Die behoort op het gebied van accountancy en belastingadvies tot de Europese marktleiders. Onze organisatie werkt met professionals op het gebied van accountancy, belastingadvies en consultancy, maar Mazars is zo groot of zo klein als u nodig vindt. Voor middelgrote organisaties zijn wij de compacte accountantsorganisatie met korte lijnen en een Nederlandse vestiging in de buurt. En grote organisaties vinden bij Mazars de internationale expertise en een netwerk dat in veel landen voor ondersteuning kan zorgen.

CO2-EMISSIE OMREKENFACTOREN Bij de berekening van onze CO2-footprint zijn wij uitgegaan van ondersyaande CO2-omrekenfactoren. Verbruikscategorie

Eenheid

Omrekenfactor naar kg CO2

Elektriciteitsverbruik

kWh

0,39

Greenhouse Gas Protocol (E1A2006)

Gasverbruik

m3

1,89

Greenhouse Gas Protocol (Stationary combustion v4.0 Gasseous Fossil, Natural Gas)

Stadswarmte

GJ

16,8

Climate Neutral Group

Papierverbruik

kg

0,45

Sustainability Report 2009 – Confederation of European Paper Industries

Autovervoer

km

0,18

Gemiddelde uit Greenhouse Gas Protocol

Treinvervoer

km

0,05

SenterNovem, Rekenmodel onderwijs 2008

Vliegen (Europese vluchten)

km

0,18

Greenhouse Gas Protocol

Vliegen (mondiale vluchten)

km

0,11

Greenhouse Gas Protocol

16


Bron


Onze organisatiestructuur en bestuursstructuur Onze organisatiestructuur is hierna weergegeven. Voor de helderheid en de leesbaarheid hebben wij in het organigram alleen de relevante entiteiten weergegeven. Algemene vergadering van partneraandeelhouders Mazars Paardekooper Hoffman Holding N.V.

Bestuursraad Voorzitter Paul Steman

Bestuursraad Vicevoorzitter Ton Tuinier

STAFDIENSTEN

LOCAL BUSINESS UNITS (LBU)

LBU AmsterdamUtrecht

LBU ZuidHolland

LBU Zuid

Vestigingen Apeldoorn Twente

Human Resources

Governance en medezeggenschap Mazars wordt geleid door een Bestuursraad en een Managementteam (MT). De Bestuursraad legt verantwoording af aan de Algemene vergadering van partner-aandeelhouders (AvA). De bestuurders en MT-leden hebben ook een eigen praktijk en staan daarmee dicht bij onze klanten. In de AvA hebben onze partner-aandeelhouders de ruimte om de Bestuursraad te adviseren en medezeggenschap uit te oefenen. Daarnaast biedt de ondernemingsraad (or) onze medewerkers de mogelijkheid tot inspraak. Deze raad komt jaarlijks minimaal zes maal bijeen en is een belangrijke katalysator voor het CSR-beleid. Onderwerpen op het gebied van CSR die in de or zijn besproken, zijn arbeidsvoorwaarden, mobiliteit en pensioen. Veranderingen in 2012 / 2013 Tijdens het verslagjaar heeft Mazars afscheid genomen van vijf partners. Wij verwelkomden vijf nieuwe partners binnen onze partnership. OVER DIT VERSLAG Dit verslag gaat over Mazars Paardekooper Hoffman Holding N.V. (Mazars Nederland) en is geschreven voor een brede doelgroep belanghebbenden: (toekomstige) medewerkers, klanten, leveranciers, collega-organisaties en overige geïnteresseerde mensen en partijen. Het verslag verschijnt in een jaarlijkse cyclus op basis van een gebroken boekjaar, van 1 september tot en met 31 augustus. Het vorige verslag, over boekjaar 2011 / 2012 is uitgebracht begin 2013. Het verslag is opgesteld onder de verantwoordelijkheid van de programmamanager CSR in samenwerking met diverse (staf)afdelingen. De inhoud van het verslag is gebaseerd op het CSR-beleidsplan 2010 / 2013 en het daaruit afgeleide CSR Jaarplan 2012 / 2013, die in gezamenlijkheid zijn vast-

18


Commerciële Zaken

Finance & Control

ICT

Vaktechniek

BestuursSecretariaat

gesteld door de Bestuursraad, de programmamanager CSR en relevante afdelingen. Naast dit CSR Jaarverslag publiceert Mazars Nederland jaarlijks een Transparantieverslag en een Financieel Jaarverslag. In de ontwikkeling van dit CSR Jaarverslag zijn de richtlijnen van het Global Reporting Initiative (GRI) gehanteerd, versie G3. Er is gerapporteerd conform niveau C (self declared). Mazars heeft de ambitie haar CSR Jaarverslag binnen drie jaar extern te laten verifiëren op GRI-niveau B+. BEPERKINGEN IN DE VERSLAGGEVING Het meten van indicatoren is nog niet volledig geïntegreerd in de bedrijfsvoering en managementsystemen van onze organisatie. Als gevolg daarvan is er op onderdelen - zoals energieverbruik - deels sprake van een schatting, geëxtrapoleerd op basis van metingen en daarmee werkelijke cijfers. In de tabel met GRI-indicatoren geven wij steeds aan of wij geheel of gedeeltelijk hebben gerapporteerd, met waar nodig een toelichting.

99 nevenfuncties worden door 27 van onze partner-aandeelhouders bekleed.


9

GRI-code

GRI-INDICATOREN

4. Bestuur, verplichtingen en betrokkenheid

GRI-code

GRI-indicator

Verslagonderdeel / opmerking

1. Strategie en analyse 1.1

Verklaring Bestuursraad

Waarde creëren en waarde toevoegen

2. Organisatieprofiel Naam

Over Mazars en dit verslag

2.2

Merken, producten en diensten


2.3

Operationele structuur


2.4

Locatie hoofdkantoor


2.6

Eigendomsstructuur, rechtsvorm


2.7

Afzetmarkten


2.8

Omvang van de organisatie

Onze CSR-prestaties op een rij

2.9

Significante veranderingen


2.10

Onderscheidingen

Beschermen van het milieu

3. Verslagparameters 3.1

Verslagperiode


3.2

Datum meest recente verslag


3.3

Verslaggevingcyclus


3.4

Contactpunt voor vragen


3.5

Proces voor bepalen inhoud*


3.6

Afbakening


3.7

Specifieke beperkingen


3.8

Samenwerkingsverbanden, dochterondernemingen en uitbesteding


3.12

GRI-tabel met verslagonderdelen

GRI-indicatoren

3.13

Beleid externe assurance




4.1

Bestuursstructuur


4.2

Leidinggevende functies voorzitter van bestuur


4.4

Overlegorganen medezeggenschap*


4.14

Lijst van relevante groepen belanghebbenden*

Leren van het verleden, op naar de toekomst

4.15

Inventarisatie en selectie stakeholders*

Leren van het verleden, op naar de toekomst

Economische aspecten

2.1

20

GRI-indicator

DMA

Doelen en prestaties*


DMA

Beleid*

Betrokkenheid bij de maatschappij

DMA

Aanvullende contextuele informatie


EC8

Ontwikkeling en gevolgen van investeringen in infrastructuur en diensten die voornamelijk ten behoeve van het algemeen nut worden geboden door middel van verplichtingen van commerciële aard, dan wel in natura of pro bono.


Milieuaspecten DMA

Doelen en prestaties


DMA

Beleid


DMA

Verantwoordelijkheid


DMA

Training

Niet van toepassing in dit verslagjaar

DMA

Controle en vervolgtraject


EN3

Direct energieverbruik, primaire bron


EN6

Initiatieven voor energie-efficiëntie / op duurzame energie gebaseerde producten en diensten, inclusief verlaging van energie-eisen als resultaat hiervan


EN16

Totale directe en indirecte broeikasemissies naar gewicht


EN18

Initiatieven ter verlaging van de emissie van broeikasgassen, gerealiseerde verlagingen.


EN26

Initiatieven ter compensatie van milieugevolgen, omvang van de compensatie


EN29

Significante milieugevolgen van transport



GRI-code

GRI-indicator


Sociale aspecten DMA

Doelen en resultaten

Ontwikkelen van onze mensen

DMA

Beleid


DMA

Verantwoordelijkheid


DMA

Training


DMA

Controle en vervolgtraject


LA1

Totale personeelsbestand naar type werk, arbeidsover eenkomst en regio


LA7

Letsel-, beroepsziekte-, uitvaldagen- en verzuimcijfers, aantal werkgerelateerde sterfgevallen per regio


LA10

Gemiddeld aantal uren dat een werknemer jaarlijks besteedt aan opleidingen, verdeeld naar medewerkers categorie


LA13

Samenstelling van bestuurslichamen en onderverdeling van medewerkers per categorie, naar geslacht, leeftijdsgroep, behoren tot een bepaalde maatschappelijke minderheid, etc.


HR4

Totaal aantal gevallen van discriminatie, getroffen maat regelen.


Mazars-specifiek: Bedrijfsethische aspecten MAZ1

Aantal tussentijds beëindigde controleopdrachten


MAZ2

Aantal getoetste dossiers, waarvan WTA, niet WTA, voldoende en onvoldoende


MAZ3

Aantal gemelde incidenten


MAZ4

Aantal opgelegde sancties


MAZ5

Aantal meldingen fraude


MAZ6

Aantal ontvangen beroepsklachten


MAZ7

Aantal klokkenluiders


MAZ8

Aantal overlegmomenten Bestuursraad en compliance desk


MAZ9

Aantal consulten DVA / DVB*


* gedeeltelijk aan voldaan

22



Mazars heeft meer in huis dan state-of-the-art kennis op het gebied van accountancy en fiscaliteit. Wij willen bijdragen aan het succes van onze klanten door, binnen de kaders van ons vak, onverwachte inzichten, verrassende mogelijkheden en nieuwe oplossingen te bieden. Mazars. Verandert kennis in kansen

Mazars Paardekooper Hoffman N.V. Corporate Social Responsibility Postbus 23123 3001 KC Rotterdam T: +31 88 277 15 00 E: [email protected]

2013 Mazars Nederland

Recommend Documents