CZAV investeert Duurzaam ondernemerschap
Jaarverslag 2012/2013 Coöperatieve Zuidelijke Aan- en Verkoopvereniging U.A.
Onze missie CZAV is voor haar leden een zeer betrokken aan- en verkoopvereniging in Zuidwest-Nederland. CZAV stelt haar leden in staat om hun ambities waar te maken, door een meerwaarde te leveren voor hun bedrijfsrendement. Dit bereiken we door: a. het leveren van de best mogelijke producten en diensten in de meest optimale prijs-kwaliteitverhouding; b. het leveren van continuïteit in producten en diensten; c. nauw betrokken te zijn bij de bedrijven van de leden; d. het deelnemen in de bedrijven die ten dienste staan aan CZAV. CZAV heeft deskundige en betrokken medewerkers in dienst die zorgen voor een optimaal rendement bij de leden en een financieel gezond CZAV.
3
CZAV_Poster_Kernwaarden_230x230 09-12-13 10:46 Pagina 1
a. Supply of farmers products and services with the optimal price-quality relationship b. Creating long term continuity for supply of services c. Maintenance of direct and frequent contact with members on their farms d. Participation in companies, supporting the interest of farmers CZAV employs a team of very dedicated employees, very much involved in ensuring the maximal benefit for the member farmers and a financial healthy cooperative.
Wat betekent CZAV voor mij? Kennis
Bedrijfsbreed advies, vakkundig maatwerk op mijn bedrijf wanneer ik dat nodig vind
Kostprijs
CZAV houdt teeltkosten laag voor mijn optimale bedrijfsrendement
Klant
Ik sta als klant centraal; hoge kwaliteit van product en service en deskundige medewerkers
Goed boeren Goed beheren
van en voor boeren
CZAV is strongly involved in sales and distribution of farmers products in the South-West of the Netherlands. CZAV, as a cooperative organisation, enables her farmer-members to realise their ambitions, by creating added-value on the farm by means of:
MISSIE
CZA V
Inhoudsopgave
ZE
ROKKEN AAN- E
T N BE WEST-N VERK E O D O ER ID E U R Z
IN
INHOUD
Missie
2
Voorwoord van de directie
6
Kennis
9
Veiligheid op de vestigingen
11
Investeringen
13
Financiële resultaten
15
Leden
18
Ondernemingsraad
20
Personeel
22
Akkerbouw
26
Meststoffen
28
Gewasbescherming
29
Zaaigranen en - zaden
29
Fruitteelt
30
Veehouderij
32
Teeltbegeleiding
34
Brandstoffen
36
Agrimarkt
38
Advies van de raad van commissarissen
40
Organisatie
42
Jaarrekening 2012/2013
45
Overige gegevens
62
Controleverklaring
63
5
D R N PO LA N GA
T ISA
IE
CZA V
ZE
Voorwoord van de directie
ROKKEN AAN- E
T N BE WEST-N VERK E O D O ER ID E U R Z
IN
De jaarresultaten van CZAV en haar deelnemingen lieten in het afgelopen boekjaar een gezond beeld zien en waren ruim conform de begroting. Bij het vaststellen van de begroting werd al voorzien dat bovengemiddelde resultaten in 2011/2012 bij enkele deelnemingen niet doorgezet konden worden in 2012/2013. Het netto resultaat na belasting bedroeg 3,7 miljoen euro, geheel afkomstig uit deelnemingen en groothandelsactiviteiten. De handelsactiviteiten die direct gericht waren op leden/ boerenafnemers, lieten een neutraal resultaat zien, volgens de financiële doelstellingen van de coöperatie. De nakorting aan leden/afnemers bedroeg in totaal 1,75 miljoen euro.
VOORWOORD Antoon van Vugt Algemeen Directeur
In het boekjaar 2012/2013 investeerden we voor een totaalbedrag van 11,7 miljoen euro. Uitbreiding en vernieuwing zijn betekenisvol voor de kernactiviteiten en de deelnemingen van CZAV. We weten hiermee onze marktpositie in Zuidwest-Nederland te versterken en onze missie kracht bij te zetten. In november 2012 openden we in Oud-Beijerland een nieuwe Agrimarktvestiging. Enkele maanden later, in maart 2013, nam CZAV de activiteiten van Oliehandel Van Reijen in Achthuizen over. Afgelopen zomer verrichtte Burgemeester Anton Stapelkamp van de gemeente Kapelle de officiële heropening van ons hoofdkantoor in Wemeldinge en juist voor de oogst van 2013 namen we in Axel met succes een moderne, bijna volledig nieuwe graan op- en overslag in gebruik. In 2011/2012 is met de betrokken raden, de directie en medewerkers een update ontwikkeld voor de al in 2005 geschetste strategie van CZAV. In het afgelopen boekjaar begonnen we met de implementatie daarvan. De uitbreiding van coöperatieve activiteiten direct gericht op de boer in heel Zuid-Holland en Midden-, Oosten Noord-Brabant is in gang gezet. De eerste resultaten zijn al zichtbaar. De inname van granen op de vestiging in Almkerk nam met ruim 35% toe. De afzet van gewasbeschermingsmiddelen, meststoffen en zaaizaden groeide ook licht. De markten voor de akkerbouw, fruitteelt en rundveehouderij waren in het boekjaar 2012/2013 over het algemeen gunstig voor de telers. CZAV betaalde opnieuw een hoge graanprijs, historisch
hoog zelfs, namelijk maximaal 232 euro per ton maaltarwe. We streven er naar om de logistieke kosten in onze aan- en verkoopactiviteiten laag te houden. Onze toegevoegde waarde zit onder meer in de keuzes die we maken in kwaliteitsrassen en het mogelijk maken van een goede toegang tot marktpartijen via onze jarenlange deelname in Cebeco Granen. De samenwerking binnen CropSolutions was ook in dit boekjaar succesvol. De oriëntatie op de Belgische markt werd intensiever en de verdergaande integratie op het gebied van inkoop, kennisontwikkeling en logistiek versterkte de samenwerking met Luc Pauwels NV. CZAV ontwikkelt continu samen met haar partners waardevolle kennis over producten en teelten en vertaalt dit naar de telers. Dit is en blijft één van de kerntaken van CZAV. Met concrete adviezen op zowel product- als plantniveau levert de coöperatie een essentiële meerwaarde waarmee de teler ambities waarmaakt en CZAV het boerenbedrijf verrijkt met vakmanschap en innovatie.
7
In goed overleg vormden CZAV en AgruniekRijnvallei in het voorbije verslagjaar een nieuwe samenwerking in de veehouderij. Een noodzakelijke stap na een structuurwijziging bij ForFarmers Hendrix. We zijn verheugd dat de overgang in goede harmonie is verlopen. CZAV doet steeds meer om aan de consument te laten zien hoe serieus de boer zijn rol neemt als onmisbare schakel in de voedselketen. Bijvoorbeeld door het verzorgen van lezingen, het geven van colleges en het organiseren van open dagen. Daaruit blijkt grote betrokkenheid vanuit onze omgeving. Wat een geweldige ervaring dat we in juni tijdens de open dagen op ons vernieuwde hoofdkantoor in Wemeldinge meer dan 2.000 bezoekers uit de regio mochten verwelkomen! Een belangrijke trekker tijdens deze dagen was de markt met streekproducten van onze eigen leden. Producten die we in de Agrimarkt verkopen en waar we trots op zijn. Ook zagen we veel belangstelling vanuit de regio voor de Week van de Akkerbouw in augustus, waaraan CZAV heeft bijgedragen.
D R N PO LA N GA
T ISA
IE
Als coöperatie is betrokkenheid van onze leden één van de belangrijkste gegevens. Ook in het voorbije jaar zagen we grote belangstelling bij de activiteiten en bijeenkomsten die we organiseerden voor de verschillende raden en klankbordgroepen. De grote betrokkenheid, vakkundige kennis, en interesse van deze mensen zijn onmisbaar bij het waarmaken van onze missie.
Tot slot In dit verslag blikken we met een positief gevoel terug op de behaalde resultaten in het boekjaar 2012/2013 én kijken we vooruit naar het komende jaar, naar hoe we onze ambities en strategie verder vormgeven, vóór en samen mèt onze ruim 3.000 leden, onze waardevolle partners en onze zeer gewaardeerde medewerkers. De raad van commissarissen en directie van CZAV spreken hun grote waardering uit voor de wijze waarop onze organisatie zich ontwikkelt. We zijn trots op de mogelijkheden die we aan onze medewerkers bieden. Onze dank gaat uit naar alle medewerkers die zich in het achterliggende jaar op welke wijze dan ook dienstbaar hebben gemaakt aan de organisatie. Met name alle medewerkers die zich in extra mate hebben ingezet voor het succesvol realiseren van de diverse investeringen dienen hierbij specifiek genoemd te worden. Antoon van Vugt Algemeen directeur (bestuurder) CZAV U.A.
€ 500.000 € 450.000
1.200.000
x € 1.000
1.400.000
Goed boeren, goed beheren
Jaarlijks organiseert CZAV in samenwerking met onder andere telers, partners, fabrikanten en toeleveranciers verschillende informatieve bijeenkomsten. Bijvoorbeeld in de vorm van een open dag, demonstraties op proef- en demovelden, veldbijeenkomsten, open staldagen en studieclubs. Ondanks het feit dat het aantal bedrijven jaarlijks afneemt, zagen we een toenemende belangstelling voor deze bijeenkomsten. De vraag naar kennis groeit.
Kennis ontwikkelen en vertalen naar concrete adviezen voor telers is één van de speerpunten van CZAV. Het doel is een zo optimaal mogelijke afzet voor telers mogelijk te maken, ofwel: een duurzame teelt te waarborgen, nu en in de toekomst. Dit betekent streven naar een zo hoog mogelijke productkwaliteit en opbrengst per hectare met zo min mogelijk inzet van arbeid en middelen per ton productie. Daarbij is aandacht voor de bodemvruchtbaarheid essentieel voor een gezonde, duurzame ontwikkeling van plant en dier en worden ziektes en plagen zoveel mogelijk voorkomen met geïntegreerde bestrijding. In het kader van “Goed boeren, goed beheren” rondden de eerste groepen medewerkers in het afgelopen boekjaar hun opleiding en bijscholing via de CropSolutions Academy af. Daarnaast vond kennisuitwisseling plaats tijdens de extra telersavonden die we – naast de reguliere avonden - organiseerden voor de sectoren pootgoed, spruitkool, bloembollen en uien.
CropSolutions CropSolutions is actief in de markt van meststoffen, gewasbeschermingsmiddelen, zaaizaden en groeiverbeteraars. Agrarische partners (CZAV in samenwerking met Luc Pauwels N.V. en het Limburgsch Landbouwsyndicaat, Agrocultuur, AgruniekRijnvallei, CAV Agrotheek, CLTV Zundert, ForFarmers Hendrix en De Samenwerking) kopen gezamenlijk in en ontwikkelen kennis ten behoeve van het telers- en kwekersrendement van de aangesloten bedrijven. Dat gebeurt zowel op nationaal als op internationaal niveau.
9
€ 400.000
1.000.000
€ 350.000
“Goed boeren, goed beheren. Voor een duurzame teelt”
€ 300.000
800.000
€ 250.000
600.000
€ 200.000
400.000
€ 150.000 € 100.000
200.000
€ 50.000
0 13
2
/2 0
01
Omzet
12 20
20
11
/2
0
01 /2
20
10
01
9
/2
20
09
00
8
/2
20
08
00
7
/2
20
07
00
6
/2
20
06
00
5
/2
20
05
00
4 20
04
/2
3
00 /2
20
03
00
2
/2
20
02
00
1
/2
20
01
00
00
/2 00
/2 0 99
20
1
€ 0
19
x 1.000 kg
Omzet per jaar
Kennis
Ook werd in het voorbije jaar de verlengingsbijeenkomst voor telers met GBM licenties zodanig geactualiseerd dat deze voldeed aan de gestelde eisen om alle licenties te verlengen.
Eenheden
KENNIS
Door nauw samen te werken met de industrie, onderzoeksinstellingen en de teeltspecialisten bij aangesloten partners, krijgt de teler een actueel en compleet teeltadvies. In het voorbije jaar leidde de samenwerking opnieuw tot een goede doorstroom van kennis naar de telers. De voordelen die de gezamenlijke inkoop heeft opgeleverd, vloeiden terug richting de telers. Met de vakkennis van adviseurs en partners binnen CropSolutions én de ervaringen en vaardigheden van telers en toeleveranciers hebben de CropSolutions deelnemers een sterke troef in handen!
Duurzaam Afnemers van landbouwproducten vragen steeds meer naar duurzaam geteelde producten. CZAV is daarom aangesloten bij stichting Veldleeuwerik. In dit landelijke project werken betrokken agrarische ondernemers, hun afnemers en verwerkers actief samen aan de ontwikkeling van een duurzame voedselproductie. De belangstelling voor de bodemvruchtbaarheid en de bodem- en plantgezondheid in dit project sluit direct aan bij de landbouwkundige strategie van CZAV, die zich richt op een duurzame teelt. CZAV heeft nu acht geaccrediteerde adviseurs die vanuit dit project telers ondersteunen.
Uitbreiding buitendienst De buitendienst verwelkomde in het afgelopen jaar weer een aantal nieuwe adviseurs. CZAV heeft hiermee een sterk groeiend korps dat Zeeland, Zuid-Holland en Noord-Brabant als werkgebied goed bedient waar het draait om relatiebeheer, organisatie en het geven van advies. De 32 adviseurs houden hun kennis en opleidingen op het gebied van plantaardige teelten actueel met bijeenkomsten en (bij-)scholing binnen onder andere de CropSolutions Academy. Voor kennis over veevoeding wordt met AgruniekRijnvallei samengewerkt.
De klankbordgroepen bestaan uit actieve leden/telers die samen het uitgestippelde beleid bekijken en door het uitwisselen van kennis en ervaringen bijdragen aan het vormen van nieuw beleid. In het afgelopen boekjaar zijn de klankbordgroepen veehouderij, fruitteelt, kennis en mest tien keer bij elkaar geweest. Bij veehouderij waren de samenwerking op het gebied van krachten ruwvoer, het assortiment en onze marktpositie terugkerende thema’s. Op de agenda van de klankbordgroep fruitteelt stonden onder andere plantopstanden, het buitendienstbezoek en de rol van CZAV bij verantwoord gebruik van GBM centraal. Bij Mest kwamen onderwerpen aan de orde als het belang van bodemvruchtbaarheid, inspelen op de veranderde wetgeving, het productassortiment en omgaan met het imago van mest. De klankbordgroep Kennis behandelde thema’s als de introductie van innovaties, de inzet en het gebruik van bemestingssoftware Check en de CropSolutions Academy.
Veilig werken bij CZAV begint bij jou!
De buitendienst van Luc Pauwels NV bestaat uit acht adviseurs, actief in akkerbouw, groenteteelt, fruitteelt, tuinaanleg en rundveehouderij. Met het implementeren van de strategie-update in 2013, werkt CZAV aan haar ambitie om de coöperatieve activiteiten uit te breiden. In het afgelopen jaar is het aandeel met name naar Zuid-Holland en Noord-Brabant uitgebreid. In Zuid-Holland richt de coöperatie zich vooral op de traditionele akkerbouw en de spruitkoolteelt. In Noord-Brabant bieden de aardappel- en ruwvoerteelt potentiële kansen.
Betrouwbare, objectieve partner Klankbordgroepen
CZAV_Poster_Veiligheid_COR4_A3 10-09-13 15:22 Pagina 1
Het is duidelijk dat kennisoverdracht, samen met het leveren van kwaliteitsproducten, onze core-business is. Een service richting de klant die we continue uitbreiden en verder verbeteren. In de vertaalslag die CZAV richting telers, medewerkers en andere betrokkenen maakt, is de organisatie in gesprek met haar doelgroepen via veel verschillende kanalen. Onder andere met nieuwsbrieven, de website en moderne middelen als social media. Dit jaar is het extranet Mijn CZAV op de website aangevuld met de module “Mijn Aankopen”. Hierin vindt de teler een overzicht van zijn aankopen. De coöperatie zoekt daarnaast regelmatig de media op om zich naar buiten toe te profileren als een betrouwbare en objectieve partner in de hele agrarische sector.
CZAV vindt veilig werken belangrijk, voor jou en je collega’s. Daarom hanteren we een aantal regels: 5 Gebruik (meeneem)heftrucks op
1 Wees bewust van je eigen
11
verantwoorde wijze
veiligheid en die van je collega’s
• alleen met certificaat 2 Stel veiligheid boven kostprijs
• rijd achteruit bij belemmerd zicht
“Veilig werken gaat boven alles. Dat is ook goed voor onze klanten” • blijf geconcentreerd
6 Bied géén toegang aan onbevoegden
• voorkom vermoeidheid (ook tijdens de oogst!)
• bevoegden alleen met veiligheidskleding
3 Werk veilig op hoogte
• bezoekers alleen onder leiding
• zet een hoogwerker in waar een
van een CZAV-medewerker
trap niet kan of mag
VEILIGHEID OP DE VESTIGINGEN • draag een valbeveiligingsharnas
7 Drink géén alcohol
• vóór en tijdens het werk
4 Let op transportbewegingen
• geen alcohol op het bedrijf aanwezig
op onze terreinen
8 Leid nieuwe/ tijdelijke medewerkers
• volg borden en belijning
• zorg voor verlichting van materieel
www.czav.nl
goed op; wijs op onze veiligheidsregels
Veiligheid op de vestigingen
Investeringen / Overnames
Alleen al tijdens de oogstperiode, gedurende ongeveer drie weken, rijden vrachtwagens en ander groot materieel zo’n 35.000 keer op- en af om 340.000 ton aan granen af te leveren en te laden op de vestigingen. In het voorjaar van 2012 besloot de directie veiligheid naar een hoger plan te tillen om ook in de toekomst de veiligheid op de vestigingen te waarborgen en onveilige situaties te voorkomen.
Het omvangrijke investeringsprogramma waarmee CZAV vorig jaar een begin maakte, is in het afgelopen boekjaar grotendeels afgerond. De totale investeringen, waaronder ook de reguliere onderhouds- en vervangingsinvesteringen bedroegen in 2012/2013 11,7 miljoen euro (10,8 miljoen euro in 2011/2012).
In het afgelopen boekjaar lichtte een extern bureau acht vestigingen door op veiligheid. Het daaruit voortvloeiende veiligheidsrapport omvat een plan dat medewerkers met houdings- en gedragsregels bewust maakt van veilig werken, zowel op de vestigingen als bij klanten waar zij komen. Een belangrijk gegeven hierin is dat medewerkers ook zelf onveilige situaties signaleren en elkaar aanspreken op het toepassen van veiligheidsmaatregelen.
Pilotproject Oud-Beijerland succesvol
Naast het bewust zijn van elkaars veiligheid, wijst het veiligheidsrapport op aspecten als het voorkomen van vermoeidheid door overwerken, veilig werken op hoogte, het volgen van transportbewegingen door middel van borden, belijning en verlichting, verantwoord omgaan met heftrucks, het begeleiden van bezoekers én het goed opleiden van nieuwe en tijdelijke medewerkers. Voor chauffeurs gelden daarnaast specifieke regels voor het bedienen van klanten op locatie.
Na een lange voorbereiding werd op 14 november 2012 de Agrimarktvestiging in Oud-Beijerland geopend. Uniek is dat, dankzij de inkoop bij CZAV leden, een groot aanbod aan streekproducten van eigen boeren en telers in de schappen van de modern ingerichte supermarkt ligt. Met het uitrollen van deze nieuwe Agrimarkt winkelformule is de samenwerking tussen de leden van de coöperatie en Agrimarkt goed zichtbaar. De consument vindt een ruim assortiment scherp geprijsde A-merken, een grote versafdeling met ambachtelijke slagerij en een slijterij. De tuin- en dieractiviteiten van de eerder gesloten Agrilandvestiging zijn hierin geïntegreerd. Daarnaast is het pand voorzien van de nieuwste technologieën op het gebied van energiebesparing, een zelfscansysteem en toepassingen op het gebied van digitale beprijzing, signing en gratis wifi.
Marktpositie in Zuid-Holland versterkt Tijdens de jaarlijkse veiligheidsdag in januari werd ruimschoots aandacht besteed aan ADR (Europees verdrag betreffende het internationaal vervoer van gevaarlijke stoffen over de weg), opslag en kwaliteit van producten, veiligheid op de vestigingen, de nieuwbouw in Axel, voedselveiligheid en het GBM certificaat. Dit verslagjaar lichtte een externe spreker het gebruik van materieel toe en kregen nieuwe medewerkers een rondleiding op de vestiging Dinteloord. In februari volgden buitendienstmedewerkers een sessie waarbij met name de veiligheid bij de keuring van pootgoed aandacht kreeg. Daarnaast werd in het afgelopen jaar een poster met daarop de veiligheidsregels verspreid. Ook staan gegevens met betrekking tot veiligheid tijdens de oogst in het jaarlijks bijgewerkte en veel toegepaste “Oogstboek”. Op de vestigingen werden looppaden en parkeerplaatsen voorzien van duidelijke markering. Op 1 september 2013 reikte CZAV veiligheidskleding - overall, t-shirt en jas - uit onder alle vestigingsmedewerkers en langdurige inleenkrachten. De kleding is groen-geel en voorzien van reflecterende delen. Sinds 15 september is het dragen van deze kleding verplicht op alle vestigingen. Ook voor externen is op de vestigingen veiligheidskleding beschikbaar. De implementatie van de veiligheidsregels is al goed zichtbaar. Het bewustzijn onder de medewerkers groeit verder. Veiligheid blijft onder de aandacht, ook in de gesprekken met de OR. Veiligheid is tevens een terugkerend onderwerp in de adviezen richting telers. Zo benadrukt CZAV tijdens de oogst het morsvrij vervoeren van tarwe en de veiligheid van passagiers bij het lossen op de vestigingen.
In maart 2013 werd de overname van het onbemande tankstation van Oliehandel Van Reijen in Achthuizen (GoereeOverflakkee) afgerond. De landbouwactiviteiten op het gebied van de ontvangst van granen en de afgifte van meststoffen waren al eerder, in 2007, geïntegreerd in de bestaande activiteiten van CZAV. Het onbemande tankstation is opgenomen in de formule van AgriSneltank. De voormalige eigenaren zijn in dienst getreden bij CZAV. De overname is goed verlopen en ook voormalige afnemers hebben de overgang als geruisloos en prettig ervaren. Met de overname zijn er nu 21 onbemande AgriSneltankstations in Zuidwest-Nederland. Hiermee versterkt CZAV haar marktpositie.
13
“Investeren is werken aan veiligheid, dienstverlening en rendement”
INVESTERINGEN EN OVERNAMES
Kijkdagen Wemeldinge: grote belangstelling voor agrarisch product De uitbreiding en renovatie van het hoofdkantoor in Wemeldinge werd in juni 2013 afgerond met de officiële openingshandeling door Burgemeester Anton Stapelkamp van de gemeente Kapelle. Het nieuwe gedeelte heeft moderne kantoor- en vergaderruimtes en een communicatie-infrastructuur ten behoeve van contact met leden, afnemers, leveranciers en andere relaties van CZAV, AgriSneltank en Agrimarkt. Daarmee werden de nauwe verbondenheid van de leden met CZAV en het succesvolle streekconcept van Agrimarkt nog eens extra bestempeld. Om de inrichting van het kantoor compleet te maken zijn, door een vertegenwoordiging van leden en medewerkers, twee kunstenaars verzocht passende kunstwerken te leveren. De CZAV Kijkdagen op 21 en 22 juni zijn goed bezocht. Op deze open dagen presenteerde een groot aantal leveranciers van Agrimarkt streekproducten zich onder grote belangstelling. Daarmee werden de nauwe verbondenheid van de leden met CZAV en het succes van het streekconcept van Agrimarkt nog eens extra bestempeld.
Nieuwe vestiging Axel In Axel (Westdorpe) werd net voor de oogst van 2013 een bijna volledig nieuwe, moderne graan op- en overslag in gebruik genomen. In een eerste fase was de nieuwbouw van het kantoor en de opslagruimte voor meststoffen, GBM en divers zakgoed al gerealiseerd. Met de afronding van de tweede fase heeft Axel nu een zeer moderne vestiging waar efficiënt gewerkt wordt en die voldoet aan de eisen voor veiligheid en milieu. Met de bouw van de nieuwe op- en overslag is een verdubbeling van de opslagcapaciteit naar 38.000 ton gerealiseerd en is de innamesnelheid met vijf stortputten verdrievoudigd tot 900 ton per uur. De vestiging biedt voldoende ruimte om in de toekomst de opslagcapaciteit uit te breiden met nog eens 30.000 ton. De panden en installaties zijn mede dankzij de inzet van onze medewerkers probleemloos in gebruik genomen. De vestiging vervult tevens een ondersteunde rol voor Luc Pauwels NV.
Financiële resultaten In het afgelopen jaar werd een resultaat geboekt van 3,7 miljoen euro. Dit is lager dan vorig jaar. In de twee voorgaande boekjaren werd immers een fors resultaat behaald op deelnemingen en commerciële activiteiten. Het lagere resultaat is conform begroting. De economische situatie in het algemeen speelt hier een belangrijke rol. De coöperatieve activiteiten van CZAV stemmen tot tevredenheid. Op basis van de handelsresultaten voor onze leden en boerenafnemers is een nakorting betaald die zodoende fors hoger was dan vorig jaar. In de afgelopen twee boekjaren is door CZAV in totaal 22,5 miljoen euro geïnvesteerd. De sterke financiële positie van CZAV maakt dergelijke investeringen mogelijk. Voor komend jaar worden lagere investeringen verwacht. Het betreft dan met name vervangingsinvesteringen. De investeringen in het afgelopen jaar verhoogden het balanstotaal, maar door de lagere graanprijzen tijdens de oogst 2013 ten opzichte van 2012 en de lagere meststoffenprijzen, daalde de voorraad en daarmee het werkkapitaal fors. Dit blijkt uit onderstaand overzicht van het geïnvesteerd vermogen: (in € x 1.000)
30-09-2013
30-09-2012
Vaste activa
54.336
46.382
Werkkapitaal
FINANCIËLE RESULTATEN
Vlottende activia
117.536
132.169
Af: Kortl. Schulden excl. bankschuld
-84.871
-76.139 32.665
56.030
Geïnvesteerd vermogen
87.001
102.412
Eigen vermogen
71.894
68.968
83%
67%
Aandeel eigen vermogen in geïnvesteerd vermogen
15
Het aandeel eigen vermogen steeg sterk ten opzichte van het voorgaande jaar. Van jaar tot jaar kan dit percentage sterk veranderen doordat CZAV handelt in producten met zeer sterk wisselende prijzen (granen, meststoffen, brandstoffen). Dit leidt tot sterke wijzigingen in het (door bankkrediet) te financieren werkkapitaal.
K K O R T BE
Risicobeheersing CZAV heeft constant aandacht voor de kansen in de markt, maar ook voor de risico’s die onze activiteiten met zich meebrengen. In de diverse vergaderingen met management, raad van commissarissen en ledenraad wordt hier aandacht aan besteed. Met ingang van dit verslagjaar is ook gestart met een op gestructureerde wijze in kaart brengen van de belangrijkste risico’s zoals deze door het management zijn benoemd.
Een risico dat meer specifiek voor CZAV geldt, is het voorraadrisico. Het is belangrijk op tijd de gewenste hoeveelheden meststoffen en gewasbeschermingsmiddelen te reserveren en in te kopen. Leveringszekerheid is voor de leden immers van groot belang. Daarnaast worden forse voorraden granen aangehouden, met als doel een zo hoog mogelijke poolprijs voor leden en telers te bereiken. De prijzen kunnen tijdens het seizoen echter flink fluctueren. Dit zou kunnen resulteren in forse verliezen. Daarom is een reeks aan risicobeheersingsmaatregelen genomen, specifiek per soort product.
CZ AV
CZAV wordt geconfronteerd met veel risico’s die voor bijna alle bedrijven gelden. Denk hierbij aan renterisico’s en risico’s op calamiteiten (brand, storingen, etc.). Vanzelfsprekend wordt hier ruime aandacht aan besteed en worden maatregelen genomen die risico’s beperken zoals het afdekken van rente risico’s, veiligheidsbeleid, calamiteitenplannen, verzekeringsbeleid, etc.
E R S W D E I U E Z Z IN
17
RISICO
Leden Ledenvergadering In een coöperatie denken en praten leden mee over het beleid van de organisatie. De ledenvergadering van de CZAV is gehouden op 1 februari 2013 in de Zeelandhallen in Goes. De vergadering trok, net als in voorgaande jaren, veel belangstelling. We zijn als coöperatie trots op de betrokkenheid van onze leden! De directie gaf tijdens de vergadering een toelichting op de jaarcijfers van het boekjaar 2011/2012 en op actualiteiten binnen de sector en de onderneming. Daarbij kwamen ook de omzetontwikkelingen en de marktaandelen van de kernactiviteiten van CZAV en haar deelnemingen aan de orde. Mevrouw Esther de Lange, lid van het Europees Parlement, hield een inleiding over het Europese landbouwbeleid.
Raad van commissarissen De raad van commissarissen kwam dit boekjaar acht keer bijeen ter bespreking en, voor zover van toepassing, ter goedkeuring van directiebesluiten. Samen met de accountant werd de jaarrekening over het boekjaar 2011/2012 behandeld. Terstond herkiesbaar was de heer J. Klompe. Aftredend en herkiesbaar was J. Kodde. Zij zijn door de ledenraad herbenoemd.
Ledenraad De ledenraad vertegenwoordigt de leden van CZAV. Zij kwam dit boekjaar vier keer bijeen ter bespreking en, voor zover nodig, ter goedkeuring van de besluiten van het bestuur en de raad van commissarissen. In de jaarvergadering van de ledenraad op 6 december 2012 werden de jaarcijfers over het boekjaar 2011/2012 vastgesteld. Er werd decharge verleend aan de directie voor het gevoerde beleid en aan de raad van commissarissen voor het uitgeoefende toezicht.
19
Jongerenraad Van de ledenraad waren aftredend en herkiesbaar: De heer E. van Putten uit Dirksland De heer J.W. Sanderse uit Serooskerke De heer J.J. Stols uit Zierikzee Van de ledenraad waren aftredend en niet herkiesbaar: Mevrouw L. van der Ha-van Vlierberghe uit Heikant De heer J. de Reus uit Oud-Beijerland De heer C.G. Trouw uit Hellevoetsluis (secretaris) De heer L.J. Boot uit Kruiningen Voordracht in de vacature L. van der Ha-van Vlierberghe: - De heer M.G.M. Doens uit IJzendijke Voordracht in de vacature J. de Reus: - De heer J. Voordendag uit Strijen Voordracht in de vacature C.G. Trouw: - De heer A.J. Spoon uit Nieuwenhoorn Voordracht in de vacature L.J. Boot: - De heer J. Mol uit Kattendijke Alle kandidaten zijn bij acclamatie (her-)benoemd.
De jongerenraad kwam in het afgelopen jaar vijf keer bij elkaar. In november vond de eerste bijeenkomst in Renesse plaats. De directie lichtte tijdens de vergadering in december de jaarcijfers toe. Toen is ook een blik geworpen op het komende seizoen en de strategie van CZAV. In februari kwam de jongerenraad bij elkaar bij en met Nedato. In het kader van de bollenteelt werd in maart een bedrijfsbezoek georganiseerd. Een excursie in juni samen met de ledenraad, in het teken van gewasbeschermingsmiddelen, sloot het seizoen af.
Ledenaantal per 30-09-12: 3.057 Ledenaantal per 30-09-13: 3.045
LEDEN
K K O R T BE
Ondernemingsraad
De ondernemingsraden hebben in het afgelopen boekjaar elk vier keer overleg gehad met de directie. De directie stelde tijdens deze bijeenkomsten de actuele en toekomstige ontwikkelingen in en rond de organisatie aan de orde. Verder kwamen de beleidskeuzes ten aanzien van personele zaken aan de orde. Ook was er aandacht voor ontwikkelingen in de markt die mogelijk invloed hebben op de bedrijfsvoering op korte en lange termijn. Vanuit de ondernemingsraad is er vooral aandacht geweest voor actuele ontwikkelingen in de personele organisatie en de invulling en uitvoering van het arbeidsomstandighedenbeleid. Terugkerende andere onderwerpen waren de ontwikkelingen in het verzuim door arbeidsongeschiktheid, de personeelsopbouw, de financiële kwartaalrapportages en de jaarcijfers. Voor de ondernemingsraad van CZAV werd aan het begin van het boekjaar een verkiezing gehouden. Het aantal kandidaatstellingen was gelijk aan het aantal beschikbare zetels. De kandidaten zijn daarom zonder nadere stemming verkozen tot lid van de nieuwe ondernemingsraad per 1 maart 2013. Voor de ondernemingsraad van Agrimarkt werd de zittingsperiode eenmalig verlengd tot sluitingsdatum 1 oktober 2013. De verkiezingsprocedure duurde van juli tot begin oktober. Het aantal kandidaatstellingen lag lager dan het aantal beschikbare zetels. De kandidaten werden hierdoor zonder nadere stemming verkozen tot lid van de nieuwe ondernemingsraad per 8 oktober 2013.
CZ AV
CZAV en Agrimarkt hebben beide een eigen ondernemingsraad waarin de directie de medewerkervertegenwoordigers intensief betrekt bij het beleid van de organisatie. Het overleg is open en constructief, wat bijdraagt aan een grote betrokkenheid van medewerkers. Dit past binnen de cultuur van de organisatie. De directie hecht hier veel waarde aan en is daarom trots op de positieve samenwerking de ondernemingsraden.
E R S W D E I U E Z Z IN
21
Per einde boekjaar 2012/2013 hebben de volgende medewerkers zitting in de ondernemingsraad van CZAV: A.A. de Visser C. Neels M.A. Proost J.N.L. van Aert C.W.D. Dorrepaal P. Krijgsman C.W. van Vossen
voorzitter secretaris vice-voorzitter
Per einde boekjaar 2012/2013 hebben de volgende medewerkers zitting in de ondernemingsraad van Agrimarkt: C.R. Kap E.J. Schouten B. de Feijter K. van Hooijdonk J.P. Kaaysteker F.S. van Lenten
voorzitter secretaris vice-voorzitter
ONDERNEMINGSRAAD
Opleiding en persoonlijke ontwikkeling
Personeel Binnen CZAV groeide het personeelsbestand in het afgelopen boekjaar licht. Dit komt in de eerste plaats door de overname van Van Reijen Oliehandel. Maar ook doordat we geschikte kandidaten wisten te vinden voor de invulling van al langer openstaande vacatures. De vacatures zijn inmiddels allemaal ingevuld. Ook nam het aantal ingeleende krachten toe. Naast de reguliere seizoensvraag die we binnen het werkproces kennen, was in dit boekjaar extra inzet nodig om medewerkers te vervangen die langdurig arbeidsongeschikt waren. Verder vulden we met ingeleend personeel structurele functieplaatsen in, waarvan we in het komende boekjaar een deel omzetten naar vaste dienstverbanden. De omzet van CZAV groeit. We kijken voortdurend kritisch naar de invulling van de organisatie om op tijd voldoende menskracht in te zetten en zo ook de kwaliteit van onze producten en diensten te waarborgen. Hierbij nemen we onze strategie voor de komende jaren in ogenschouw om zo tijdig al rekening te houden met voorgenomen aanpassingen. Waar het mogelijk is in het bedrijfsproces, worden verdere stappen in het automatiseren van werkprocessen gezet, om effectiever te werken. Door de uitbreiding met de nieuwe winkel in Oud-Beijerland vonden er flinke wijzigingen plaats in het personeelsbestand van Agrimarkt. In Oud-Beijerland konden we met een sterk team, na een goede voorbereiding, op 14 november 2012 van start. In de eerste maanden na de opening werden extra medewerkers ingezet om de winkellogistiek in de praktijk verder af te stemmen en goed te laten draaien. In de andere winkels nam de personeelsinzet per saldo af door verder invulling te geven aan een verbeterd en efficiënter winkelproces. De markt waarin we ons begeven is concurrerend en staat onder druk van de voortdurende crisis. Dit vraagt er ook om onze arbeidsorganisatie bewust flexibel in te richten. Zo zorgen we in deze dynamiek continu voor een goede verhouding tussen personeelskosten en omzet.
Personeelsformatie in dienst gedurende boekjaar (FTE)
Voor CZAV en Agrimarkt zijn kennis en vaardigheden van onze medewerkers een belangrijke pijler voor een goede en efficiënte dienstverlening aan klanten. Medewerkers krijgen voldoende tijd en middelen aangereikt voor opleidingen in groepsverband en op individueel niveau. Een deel hiervan realiseren we via de CropSolutions Academy. Hierin werken we met partners in het werkveld samen aan het ontwikkelen en verspreiden van kennis. De organisatie van CZAV kent veel kennisgebieden waarvoor medewerkers elke vijf jaar scholing moeten volgen om de geldigheid van bijbehorende certificaten te behouden. Hiervoor hebben wij een opleidingsplan opgezet dat medewerkers gespreid over een langere periode voorziet in opleidingen die zij nodig hebben. Wij werken voor de opleiding van medewerkers samen met instituten in onze regio. Teelt- en rantsoenbegeleiding is een belangrijk onderdeel in onze dienstverlening. Hiervoor is kennis op HBO-niveau van plant, dier, teelt, bodem en bemesting een must. Echter de uitstroom van studenten die een opleiding in de plantenteelt hebben gevolgd aan een agrarische hogeschool, neemt sinds een paar jaar af. Hierdoor wordt de vraag naar gericht opgeleide mensen groter dan de nieuwe instroom op de arbeidsmarkt. Om toch de juiste vaardigheden in huis te hebben, zette CZAV in het afgelopen boekjaar een eerste stap naar een opleidingsprogramma op HBO-niveau voor nieuwe medewerkers in de buitendienst. In een werk-/leertraject voorzien we zo studenten met een andere HBO-opleiding die wel geschikt zijn voor een commerciële en/of adviesfunctie van de ontbrekende kennis. Binnen Agrimarkt bieden we alle medewerkers een basis opleidingsprogramma via e-learning. Dit programma omvat een breed spectrum aan aandachtgebieden, waaronder klantgerichtheid, veiligheid in de winkel en voedselveiligheid. Voor het winkel- en centrale kader hebben we in het afgelopen jaar de ontwikkelsessies voortgezet om zo de focus te leggen op klantbinding en het verbeteren van de efficiency in alle processen. Voor de instroom van nieuwe medewerkers werken we ook samen met MBO-opleidingen in de regio voor werk-/leertrajecten van de beroeps begeleidende leerweg (BBL) op niveau MBO 3 en 4.
23
200 180 160 140 120
CZAV
100
Agrimarkt
80
Pauwels
60 40 20 0 2010
2011
2012
2013
PERSONEEL
Arbeidsongeschiktheid Het verzuim bij CZAV door arbeidsongeschiktheid was in het afgelopen boekjaar gelijk ten opzichte van het jaar ervoor, namelijk 2,7%. Bij Agrimarkt is het verzuim door arbeidsongeschiktheid gestegen van 4,9% naar 6,3%. Deze stijging komt voor het grootste deel voort uit een stijging van het langdurig verzuim. In beide ondernemingen hanteren wij een actief verzuimbeleid. Samen met onze arbodienst monitoren wij de verzuimgevallen intensief. Zodra het kan, betrekken we de medewerker weer bij de werkprocessen in het bedrijf en de organisatie. Hiermee benutten we de mogelijkheden van de medewerker van dat moment. Als in de periode van verzuim blijkt dat de belastbaarheid structureel anders komt te liggen en hervatten in het eigen werk niet mogelijk is, dan passen we het doel aan naar ander werk binnen of buiten de organisatie. CZAV streeft naar een gezonde en veilige werkplek voor alle medewerkers. Voor beide organisaties werkten we in het afgelopen boekjaar verder aan het verbeteren van de arbeidsomstandigheden op de diverse werkplekken. Dit door te kijken naar zowel technische voorzieningen als naar de manier waarop medewerkers werkzaamheden uitvoeren. Een belangrijk aandachtspunt hierin is dat organisatie en medewerkers samen verantwoordelijk zijn voor een veilige werkplek. De uitbreiding door nieuwbouw is hierbij een belangrijke stap.
Jubilea In het afgesloten boekjaar hebben de heren C. Neels en J. van Klinken het 40-jarig dienstjubileum bereikt bij de CZAV. De heer S.G.J. van der Linden was 25 jaar in dienst bij CZAV. Bij Agrimarkt bereikte de heer H. Huibregtse het 40-jarig dienstjubileum. Aan deze jubilea heeft de organisatie in het boekjaar aandacht besteed.
Verzuim als gevolg van kortdurende arbeidsongeschiktheid 1,20 CZAV tot 8 dagen
1,00
Agrimarkt tot 8 dagen
0,80 0,60
Verzuim als gevolg van langdurende arbeidsongeschiktheid
0,40
6,50 6,00
0,20
5,50 0,00
2010
2011
2012
2013
5,00 4,50
CZAV langer dan 7 dagen
4,00
Agrimarkt langer dan 7 dagen
3,50 3,00 2,50 2,00 1,50 1,00 0,50 0,00 2010
2011
2012
2013
25
“Ik blijf betrokken bij het bedrijf en het werkproces. Dat is een prettig idee”
ARBEIDSONGESCHIKTHEID
CZA V
ZE
Akkerbouw
IN
CZAV legt meer en meer de focus op maaltarwe, omdat de kans op financiële plussen met brouwgerst steeds verder afnemen.
Korrelmaïs Granen
ROKKEN AAN- E
T N BE WEST-N VERK E O D O ER ID E U R Z
AKKERBOUW
In 2012 is de oogst van maaltarwe grotendeels, namelijk voor 70%, tegen de poolprijs van 232 euro gekocht. Voor voertarwe is 5 euro minder uitbetaald. We hadden hoge prijsverwachtingen voor wat betreft de afzet van 2012, omdat de opbrengsten lager uitvielen dan de prognoses deden vermoeden. De oorzaken waren een nat en donker voorjaar en droogte in Amerika eind juni. De markt liep daarom tijdens en net na de oogst op. In september en oktober zakte de markt, gevolgd door een opleving in november. De markt kon echter de hogere prijzen niet vasthouden. Door de wereldwijde recessie bleef de afzet achter, waardoor de prijzen uiteindelijk daalden. Veel telers hadden van oogst 2012 al een deel voorverkocht toen de prijzen boven de 200 euro stegen. Hoewel de pool daardoor kleiner was dan normaal, werd deze ook goed afgezet tegen een poolprijs van 232 euro. De kwaliteit van de oogst 2012 was redelijk. CZAV heeft haar positie in de maalindustrie weten te behouden. Grote verscheidenheid in het HL-gewicht was wel een aandachtspunt. De oogst 2013 kwam gespreid binnen en was redelijk vochtig. Dit bracht extra droogkosten met zich mee. De opbrengsten waren boven verwachting, ondanks de prognoses naar aanleiding van het natte najaar en het donkere, koude voorjaar.
Brouwgerst In augustus 2012 werd al gemeld dat de eiwitgehaltes van de gerst laag uitvielen. Daarnaast speelden opnieuw rode korrels in de partijen parten. Deze roodgekleurde fusariumschimmel is moeilijk te bestrijden en heeft een nadelig effect op het brouwproces. Er kon zodoende maar een zeer klein deel van de zomergerst als brouwgerst worden afgezet. Door het grote Europese areaal, door uitwintering van wintertarwe en het grote aanbod op de Europese markt, was het aanbod groot en waren de premies gering. CZAV kon daarom geen premies uitbetalen voor brouwgerst. De eindprijs voor gerst kwam uit op 210 euro.
Korrelmaïs is bij CZAV een relatief klein product. In het werkgebied van Luc Pauwels NV heeft het echter een veel groter aandeel. Deze firma heeft goede faciliteiten om grotere hoeveelheden maïs te drogen. Hierin werken Luc Pauwels NV en CZAV dan ook volledig samen. De ontvangen maïs wordt bij Luc Pauwels NV gedroogd en de vermarkting vindt plaats via CZAV met Cebeco Granen B.V.. De maïs wordt veelal ingenomen met een vochtgehalte van rond de 30% en moet teruggedroogd worden naar ongeveer 15%.
Logistiek CZAV weet voorafgaand aan de oogstperiode een goede inschatting te maken van de goederenstromen in het komende seizoen. Daardoor is de organisatie in staat de op- en overslag van de oogst elk jaar goed te beheersen. Daarbij horen ook het voorzien in tijdelijk extra opslagruimte en het opschroeven van de verkoop bij verwachte overschotten.
Fijne zaden
27
Koolzaad, karwijzaad en blauwmaanzaad kennen een heel beperkte handel. Blauwmaanzaad is vanwege de goede kwaliteit in Nederland hoofdzakelijk bestemd om te mengen met buitenlandse partijen. Blauwmaanzaad wordt vooral gebruikt in Oost-Europese landen.
Peulvruchten Bruine bonen en kapucijners worden de laatste jaren bijna alleen op contractbasis geteeld voor conservenfabrieken. Op die manier worden posities vooraf ingenomen. De markt was in 2012 iets kleiner dan in het jaar ervoor. De oogst was in kilo’s matig, maar van goede kwaliteit.
D R N PO LA N GA
T ISA
IE
Meststoffen De markt voor minerale meststoffen kende net als het voorgaande verslagjaar een start met oplopende prijzen. Vanaf medio juni daalden de prijzen. Dit is met name het gevolg van het wereldwijde grote aanbod aan grondstoffen en de daardoor lagere grondstofprijzen. Vooral de ureummarkt, de grootste stikstofbron, laat op de wereldmarkt een dalende trend zien. De fluctuaties op de meststoffenmarkt vragen om gespreide inkoop. De vroege voorverkoop werd ook in dit boekjaar veel gebruikt door telers.
Innovatie in deze branche is gericht op het verbeteren van het rendement voor de teler. Samen met de CropSolutions partners en toeleveranciers werden in alle sectoren bemestingsconcepten onderzocht op hun werking en het effect op onder andere de opbrengst en kwaliteit van gewassen, grondverbeterende eigenschappen en bijvoorbeeld ook het brandstofverbruik bij toepassing van PRP Sol.
Onze adviesrol groeit De verkoop van vloeibare meststoffen groeide ook dit jaar weer licht. De investering in een mengstation van CZAV, vier jaar geleden, werpt zijn vruchten af. Ook het gebruik van organische meststoffen en bodemverbeteraars liet in dit verslagjaar een groei zien. Compost en gips worden steeds vaker toegepast en geven zichtbaar resultaat bij onze afnemers. Binnen de organische mest en bodemverbeteraars groeide de omzet compost, PRP-sol en gips sterk. De grote vraag naar organische meststoffen en bodemverbeteraars wordt geremd doordat de gebruiksruimte voor fosfaat en stikstof dit jaar opnieuw is verlaagd.
Innovatie in meststoffen De zeer succesvolle introductie van de FoliPlus-bladmeststoffenlijn dit jaar is goed ontvangen. Samen met de CropSolutions partners werd deze complete range belangrijke vloeibare bladmeststoffen in de Benelux ingezet. De belangrijkste kenmerken van de “FoliPlus” zijn veilig gebruik, zeer efficiënte bemesting en gebruiksvriendelijkheid. Onder de naam “QuickStart” werd een aantal nieuwe meststoffen voor rijentoepassing geïntroduceerd. Deze specifieke meststoffen leveren in de teelt van uien, peen, witlof en cichorei voordelen op, waaronder een snelle opkomst en een gelijkmatige groei. Daarnaast werd onderzoek naar plantversterkers onverminderd voortgezet.
Onze buitendienst krijgt steeds meer adviesvragen over het gebruiken van meststoffen binnen het strikter wordende mestbeleid. Het opstellen van een goed doordacht bemestingsplan is dan ook elk jaar een terugkerende belangrijke taak van onze buitendienst.
foliplus quickstart
Gewasbescherming
Zaaigranen- en zaden
Opnieuw kondigde de industrie dit jaar prijsverhogingen aan voor gewasbeschermingsmiddelen. Ook nu weer speelden onder andere schaarste van een aantal middelen en duurdere olie, als basisgrondstof voor de productie van GBM, daarin een grote rol.
Een nat najaar heeft ervoor gezorgd dat 30-35% van de wintertarwe niet kon worden ingezaaid. Daarvoor in de plaats is meer zomertarwe ingekocht en ingezaaid. Dit levert per saldo meer op dan zomergerst, waardoor er in 2012 weinig zomergerst werd geteeld. Wederom was er dit jaar veel belangstelling voor de vrij nieuwe rassen Asano en Kelvin. CZAV stimuleert de uitzaai van kwaliteitsrassen voor een maximale afzet in de maalindustrie.
De prijsonderhandelingen gingen in januari en februari van start. De inkoopprijzen voor GBM zijn met 2,7% gestegen ten opzichte van vorig jaar. In de eindgesprekken van 2013 wordt onderhandeld over extra kortingen om de prijsstijging te minimaliseren. De kostenstijging is slechts deels doorgerekend in de verkoopprijs. CZAV had al in het vroege voorjaar positie ingenomen en volumes van de verschillende middelen veiliggesteld voor uitlevering en rekende daarom slechts ongeveer de helft van de prijsverhoging door.
Vanwege de grote vraag naar zomerzaaitarwe hebben we bij gebrek aan voldoende eigen productie van de gebruikelijke rassen, ook diverse andere rassen ingezet. Zaaizaadprijzen lagen doordoor op een relatief hoog niveau.
Groenbemesters
29
2013 begon met een uitzonderlijk lang, koud en nat voorjaar. De toepassing van GBM is daardoor beduidend lager gebleven in het voorjaar. De afzet van kiemremmingsmiddelen voor aardappeloogst 2012 was drastisch lager dan in voorgaande jaren. Net als de afzet van middelen uit de groep van de insecticiden. Het begin van juli leverde plotseling zomerse waardes op met een goed verloop van het verdere seizoen tot gevolg.
Door de late oogst was er meer belangstelling voor het inzaaien van crucifere groenbemesters dan voor grassen. Er vond een verschuiving plaats van bladrammenas naar gele mosterd. We zien ook dat de vraag naar Japanse haver steeds meer toeneemt. Deze groenbemester zorgt voor veel massa en veel organische stof. Op het bodemplein op de Rusthoeve vinden hiermee proeven plaats.
Verantwoord gebruik
Graszaad
Vanuit het gedachtegoed “Goed boeren, goed beheren” draagt CZAV een grote verantwoordelijkheid in het beheer en de toepassing van GBM én het effect van het gebruik op het eindproduct. Dit houdt onder meer in dat wij telers adviseren over een juiste en tijdige inzet van middelen, maar ook over een correcte inzameling en afvoer van chemische STORL-verpakkingen. Dit heeft alles te maken met de steeds strengere regels rondom het gebruik van GBM. Wij houden ons daarom ook actief bezig met het beleid ten aanzien van bijvoorbeeld spuitschema’s en residu-analyses (MRL), driftbeperkingen en het voorkómen van erfafspoeling. Bijkomend is dat fabrikanten op hun beurt steeds verdergaand daarop inspelen in het kader van een duurzaam gebruik van GBM.
In het voorbije boekjaar werden meer weidemengsels verkocht dan in 2012. Het natte najaar heeft veel schade toegebracht aan het grasland, waardoor opnieuw inzaaien van percelen noodzakelijk bleek. Graszaadmengsels met goede kroonroestresistentie komen de productie ten goede.
Pootaardappelen De poters waren in 2013 iets fijner, waardoor de afzet van pootaardappelen via Nedato licht daalde ten opzichte van vorig jaar. Het areaal Bintje is wederom kleiner geworden.
K K O R T BE
Fruitteelt
De perenstudieclub organiseerde een excursie naar het Belgische perengebied Waasland. Dit is het gebied waarin Luc Pauwels NV samen met CZAV actief voorlichting geeft aan de daar aanwezige fruittelers. In juli bleef CZAV met de organisatie van een succesvolle fruitdag dichtbij huis. Op deze dag werden onder meer proeven met de perenbladvlo getoond. Dit in samenwerking met de CAF (Centrale Adviesdienst Fruitteelt), die zorgde voor technische ondersteuning op het gebied van gewasbescherming, bemesting, teelt en plantopstanden. CZAV ziet een grote meerwaarde in het uittesten en toepassen van kennis en producten in de eigen regio en werkt hierin dan ook samen met telers. Ook in het voorbije verslagjaar besteedde CZAV veel aandacht aan het gebruik van GBM. Maatschappelijk verantwoord ondernemen is de drijfveer voor CZAV om telers via gebruikelijke communicatiekanalen zorgvuldig voor te lichten over het gebruik van middelen, afgestemd op de bedrijfssituatie. Naast persoonlijk advies richting de individuele teler, verzorgden we in april van dit jaar diverse veldbijeenkomsten. In de wintermaanden lag de nadruk tijdens bijeenkomsten meer op de theoretische aspecten binnen de teelt met een terugblik op de voorbije teeltperiode en een update richting het nieuwe seizoen.
CZ AV
Een laat voorjaar en relatief veel neerslag zorgden voor een late bloei in de fruitteelt. Een positief gevolg daarvan was dat ziektes en insecten in het voorseizoen weinig druk veroorzaakten. Om de kwaliteit van de groei en de oogst in een later stadium te kunnen waarborgen én om te blijven voldoen aan de geldende regels voor MRL’s, volgden telers ook in het afgelopen boekjaar de standaard procedures voor het toepassen van gewasbeschermingsmiddelen.
E R S W D E I U E Z Z IN
31
Spruitkool We constateren in deze specialistische sector een nog steeds groeiend marktaandeel in het noordelijke deel van ons werkgebied (Schouwen-Duiveland, de Hoeksche Waard, Voorne-Putten en Zuid-Holland). CZAV nodigde de spruitkooltelers uit voor bijeenkomsten, waaronder een rassenavond in samenwerking met de LTO Groeiservice en een veldbijeenkomst. Ook kregen telers op gezette tijden, net als in voorgaande jaren, via de gebruikelijke kanalen informatie over de uitkomsten van de door onze spruitkoolspecialisten uitgevoerde insectentellingen in Noord-Zeeland en Zuid-Holland.
Bloembollen Het areaal voor de bloembollenteelt bleef in dit verslagjaar stabiel. CZAV zet in deze branche een tweede buitendienstmedewerker in. In het voorjaar vond binnen CropSolutions, in samenwerking met toeleverancier CAV Agrotheek, een informatieavond plaats voor telers. De bloembollensector staat licht onder druk doordat de afname van bloemen is verminderd. De sector herpakt zich op diverse plaatsen. CZAV voorziet telers van gerichte adviezen om in deze situatie juist te handelen. .
FRUITTEELT
CZA V
ZE
Veehouderij
ROKKEN AAN- E
T N BE WEST-N VERK E O D O ER ID E U R Z
IN
VEEHOUDERIJ
CZAV en AgruniekRijnvallei vormden in goed overleg met alle betrokken partijen in het verslagjaar een nieuwe samenwerking in de veehouderij. Dit was een noodzakelijke stap na een structuurwijziging bij ForFarmers Hendrix. De omzet in de veevoer is in de loop van het jaar toegenomen door de nieuwe en groei van de bestaande klanten.
De sector groeit Onze specialisten hebben veel kennis op het gebied van de rantsoenen en de ruwvoerteelt in de regio en maken op die manier een goede mix met meng- en ruwvoer. Mede dankzij hun inzet groeide het aantal klanten in de veehouderijsector het afgelopen jaar. CZAV is door het jaar heen ook een interessante partij door de nabije ligging van vestigingen, een goede bestelservice en een breed pakket aan onder andere meststoffen, maïs, zaden en bedrijfsartikelen. Naast een studiedag organiseerde CZAV ook enkele informatieve stal- en velddagen.
Groeiende samenwerking Vlaanderen Het afgelopen jaar stond ook in het teken van groeiende samenwerking tussen CZAV en het Belgische Luc Pauwels NV op de Vlaamse markt. Luc Pauwels NV heeft de know-how van voeders en losse componenten in huis die we inzetten op de gezamenlijke Nederlandse en Vlaamse markt. Ook werken we hierin samen met de eerder genoemde veevoederpartner AgruniekRijnvallei.
33
D R N PO LA N GA
T ISA
IE
K K O R T BE
Teeltbegeleiding Uien 2012 was een goed uienseizoen, zeker ten opzichte van het jaar ervoor. Van Meir Uien B.V., waarmee CZAV een samenwerking heeft, betaalde een mooie prijs voor de oogst.
Het areaal inulinecichorei van Sensus, waarvoor CZAV commissionair is, is in dit boekjaar uitgebreid door de toegenomen wereldwijde vraag naar inuline. De contracten zijn daarop in positieve zin aangepast, waardoor telers een groter areaal opnamen in hun bouwplan en er nieuwe telers toetraden. Het koude voorjaar en de droge zomer zorgden voor een trage ontwikkeling van het gewas waardoor de aanvang van de oogst is opgeschoven.
Luzerne CZAV promoot de teelt van luzerne voor Groenvoerdrogerij Timmerman omdat het past bij de teeltstrategie op verschillende bedrijven. De teelt van luzerne past ook in het “Goede boeren, Goed beheren plan”. Dit plan omhelst het optimaal houden van de bodemvruchtbaarheid en structuurverbetering van de bodem mede door samenstelling van het bouwplan. Tevens levert luzerne als brok of stro voeding op het veehouderij bedrijf.
Conserventeelt Voor de teelt van conservenerwten en -bonen brengt CZAV contracten onder en begeleidt zij de teelt van telersvereniging De Schakel.
Aardappelen CZAV werkt in de aardappelteelt samen met Nedato. Dit jaar is met name gewerkt aan de introductie van Aardappel Optimaal. Dit is een nieuwe samengestelde meststof die het tekort aan magnesium kleigronden in Zuidwest-Nederland opvangt. De stof combineert goed met standaard NP bemesting, heeft goede strooieigenschappen en zorgt voor een optimale bladgroenproductie.
CZ AV
Inulinecichorei
E R S W D E I U E Z Z IN
35
TEELTBEGELEIDING
CZA V
ZE
Brandstoffen / AgriSneltank
ROKKEN AAN- E
T N BE WEST-N VERK E O D O ER ID E U R Z
IN
BRANDSTOFFEN AGRISNELTANK
Het afgelopen boekjaar is goed verlopen voor de brandstoffenafdeling. In de overstap van de in het verleden gevoerde smeermiddelen naar de nieuwe producten van Texaco heeft CZAV een aantal goedlopende acties opgezet. De introductie daarvan is vlekkeloos verlopen dankzij de vakkundige inzet van betrokken medewerkers binnen de CZAV. In Kapelle zijn in 2013 verbouwingswerkzaamheden in gang gezet om daar een AgriSneltank te openen aan de Biezelingsestraat. In september is de laatste hand aan de verbouwing gelegd. De locatie is in gebruik genomen met een openingsactie. Ook heeft CZAV sinds 1 maart haar positie in Zuid-Holland versterkt met de overname van het onbemande tankstation en brandstoffenhandel van Oliehandel Van Reijen in Achthuizen. Een toelichting hierop staat op een andere plaats in dit verslag onder “Investeringen”. Om propaangas zo gunstig mogelijk te kunnen aanbieden, heeft CZAV Antargaz als nieuwe leverancier in de arm genomen. Inkooptechnisch levert de samenwerking met Antargaz duidelijk financiële voordelen op voor onze leden. Ook de promotionele ondersteuning van Antargaz bij onder andere de Rusthoeve en de Uiendag maken de samenwerking bijzonder goed. De druk op de brandstoffenmarkt is groot. CZAV streeft ernaar scherp te blijven aanbieden door de nadruk te leggen op het inkoop- en verkoopbeleid.
Op de toekomst gericht
37
AgriSneltank levert met de actie “Tank aan de toekomst” als eerste in Nederland klimaatneutrale brandstoffen. Gebruikers rijden met Green Label benzine en sinds kort ook met diesel CO2 100% neutraal. Dat wil zeggen dat de uitstoot van CO2 door verbranding in een automotor elders wordt gecompenseerd door het opwekken van duurzame energie. Green Label is een initiatief van AgriSneltank in samenwerking met het Zeeuws Klimaatfonds. Het fonds is een initiatief van verschillende maatschappelijke organisaties, bedrijven en de Provincie Zeeland. Vanuit haar maatschappelijke betrokkenheid ondersteunt CZAV duurzame initiatieven. De uitvinders van WaveEnergy, winnaar van de DuurzaamheidsOlympiade 2012, krijgen financiële ondersteuning bij de doorontwikkeling van hun project.
D R N PO LA N GA
T ISA
IE
Agrimarkt Agrimarkt heeft, gezien de marktomstandigheden, een uitdagend jaar achter de rug. We versterkten in het afgelopen jaar onze positie op de markt. Met trots openden we op 14 november 2012 onze vestiging in Oud-Beijerland, na een lang voorbereidingstraject. De nieuwe winkel is neergezet als een pilotproject om diverse nieuwe elementen in de Agrimarktformule uit te kunnen testen, waaronder meer aandacht en schapruimte voor streekproducten, voornamelijk van CZAV-leden, uit Zeeland, Zuid-Holland en West-Brabant. De nieuwe winkel, wat tegelijkertijd een diepteinvestering is, zal zich de komende jaren moeten invechten in de markt om een goede positie te kunnen verwerven. Agrimarkt hecht veel waarde aan het streekconcept. Essentieel hierin is dat regionale telers op de voorgrond staan, waardoor teler en consument dichter bij elkaar komen. In de praktijk betekent dit dat streekproducten een opvallende plaats in de winkel hebben. Inmiddels is het aantal streekproducten opgevoerd tot 350 items. De komende tijd streeft Agrimarkt ernaar dit aantal te vergroten naar 500. Het concept wordt nog eens versterkt door innovatieve inbreng van telers.
Regionaal betrokken Agrimarkt is steeds intensiever betrokken bij de organisatie van regionale activiteiten. Zo nam een klantenteam deel aan wielerevenement Delta Ride for the Roses en reden klanten mee tijdens de voorverkenning van het parcours van de Amstel Goldrace. Roparunteam Oud-Beijerland haalde bij de Agrimarktvestiging in Oud-Beijerland met verschillende acties geld bijeen.
Kwaliteit in de markt De totale markt waarin Agrimarkt zich begeeft blijft nog onrustig. Dit komt deels door de komst van meerdere discounters in de afgelopen jaren. Dat heeft effect op het bestaan en het succes van andere supermarkten. Consumenten heroverwegen hun keuzes. Naast het streekconcept speelt Agrimarkt hierop in door zich te presenteren als quality discounter met veel voordeel voor de consument. Daarnaast is het assortiment op de versafdelingen vergroot. Agrimarkt streeft ernaar zoveel mogelijk A-merken op de schappen te zetten. Dat beleid betaalde zich in mei 2013 al uit in een FoodRetailAward. Het toepassen van pilotconcepten in Oud-Beijerland leverde in het afgelopen jaar al goede resultaten op. In het komende boekjaar past Agrimarkt de concepten toe in de andere vestigingen om onderscheidend te blijven en haar marktpositie te versterken. Op 8 november 2012 is de vestiging in Middelharnis, tijdens het Nationaal vastgoedcongres, verkozen tot de beste supermarktlocatie van Nederland. De heer J. Kapteijn heeft afscheid genomen van de raad van commissarissen. In de periode van 1 januari 2001 - 1 januari 2013 was hij commissaris. Wij danken hem voor zijn inzet!
39
Tevens is in dit boekjaar de raad van commissarissen van Agrimarkt omgezet in een raad van advies. Mevrouw E. Mesu-Kwekkeboom is in de vacature die is ontstaan in 2013 benoemd.
Samenwerking met AgriSneltank Ook succesvol is de samenwerking met zusteronderneming AgriSneltank. Afnemers aan de pomp ontvangen met de transactiebon van hun tankbeurt 10% korting op bloemen en planten in de Agrimarktvestigingen.
AGRIMARKT
K K O R T BE
Dank De raad van commissarissen en de directie bedanken de leden en relaties voor hun vertrouwen, de ledenraad voor hun inzet en alle medewerkers van CZAV, Agrimarkt en Luc Pauwels NV voor hun bijdrage in het afgelopen jaar. Hun inzet, betrokkenheid en kwaliteit waren bepalend voor het behalen van het resultaat.
CZ AV
Wemeldinge, 3 december 2013 J.M. Klompe, voorzitter raad van commissarissen A. van Vugt, algemeen directeur (bestuurder)
E R S W D E I U E Z Z IN
41 Advies van de raad van commissarissen Aan de jaarvergadering, te houden op 10 december 2013 De raad van commissarissen heeft de rekening en verantwoording onderzocht over het boekjaar 1 oktober 2012 – 30 september 2013, bestaande uit de resultatenrekening over dat boekjaar en de balans per 30 september 2013 met de daarbij behorende toelichting. Bij dit onderzoek werden wij bijgestaan door een accountant, aan wie opdracht is verleend als bedoeld in artikel 2:393 van het Burgerlijk Wetboek en belast is met het onderzoek van de jaarrekening en het jaarverslag, die blijkens zijn controleverklaring bericht dat de hiervoor genoemde en in het jaarverslag opgenomen stukken de financiële positie per 30 september 2013 en de resultaten over het boekjaar 1 oktober 2012 – 30 september 2013 van CZAV getrouw weergeven. Ons onderzoek geeft ons geen aanleiding tot het maken van opmerkingen. Wij hebben de eer u te adviseren om de voorstellen van de directie te aanvaarden en de rekening en verantwoording van de directie, zoals deze aan ons is voorgelegd en hierbij overhandigd, onveranderd vast te stellen. Wemeldinge, 3 december 2013 J.M. Klompe, voorzitter raad van commissarissen J.M. van Waes, secretaris
ADVIES
algemeen directeur financieel directeur adjunct directeur hoofd afdeling brandstoffen hoofd granen, zaden, veevoer en pootgoed hoofd goederenadministratie hoofd beheer onroerend goed hoofd personeel en organisatie hoofd meststoffen en bedrijfsartikelen hoofd gewasbescherming hoofd logistiek/KAM directiesecretariaat directiesecretariaat
Raad van commissarissen CZAV J.M. Klompe, Wolphaartsdijk H.T. Scheele, ’s-Gravendeel J.M. van Waes, Philippine J. Kodde, Arnemuiden J.W. van de Velde, Dreischor C.M. Vogelaar, Krabbendijke J.W. de Wilde, Sint Maartensdijk
voorzitter vice-voorzitter secretaris
voorzitter vice-voorzitter secretaris
w
Management CZAV
J.M. Klompe, Wolphaartsdijk Ir. S. Monster, Piershil A. van Zee, Driewegen R. Bastiaansen, Dordrecht A.E. Biesheuvel, Simonshaven K.W.J. Boer, Kortgene S. Breure, Achthuizen M.G.M. Doens, IJzendijke C.H.J. Hanse, Zierikzee I.J. de Hullu, Nieuwvliet M. Janse, Wolphaartsdijk C.W.A. Kloet, Rilland K.J. de Koeyer, Aardenburg A.J.M. Maas, Moerstraten J. Mol, Kattendijke A. van Nieuwenhuyzen, Kruisland W. van Nieuwenhuijzen, St. Philipsland E. van Putten, Dirksland M.C. Remijnse, Kamperland J. Sanderse, Serooskerke H. van Sluijs, Westkapelle A.J. Spoon, Nieuwenhoorn J.J. Stols, Zierikzee J.W. Verhage, Koudekerke L.A.L.R. Verschueren, Hengstdijk J.C.P. Verstraten, Axel J. Voordendag, Strijen L.A. Vos, Dinteloord J. van Waes, Zuiddorpe C.P.M.M. van de Wel-Stijnman, Tholen
CZ AV
Organisatie A. van Vugt C.J. Blankenburgh J. Francke R. Augustijn M.P. Fieman R. Kuijs H.C. de Lange S.G.J. van der Linden A.L. Nelis J. Elzinga L.H. Smid D. Nijsse M. Remijnse
K K O R T BE
Ledenraad CZAV
E R S W D E I U E Z Z IN
43
ORGANISATIE
Jongerenraad CZAV J.J. Simmelink, Bruinisse J. Voordendag, Strijen C. Blaak, Zuid-Beijerland B. Blok, ’s-Heer Arendskerke J. den Boer, Zonnemaire E. Boot, Kerkwerve T. Boot, Kruiningen C. Dogterom, Oude Tonge J. Duyse, Nieuw Namen L. Geluk, St. Maartensdijk M. Geluk, Tholen T. de Geus, Mookhoek C. Goense, Axel A. Heijmans, Steenbergen C. van de Hoek, Klaaswaal K. de Jager, Wissenkerke A.H. Janse, Arnemuiden R. Luysterburg, Heerle M. van Marion, Abbenbroek A. den Ouden, Zuidland M. Oudkerk, Goes J.C.R. Romeijn, Ouwerkerk D. van Selm, De Heen D. Smit, Groede J.W. de Weert, Steenbergen
Raad van Advies Agrimarkt voorzitter secretaris (tot 01-02-2013)
voorzitter
45
Management Agrimarkt A. van Vugt W. van Elzakker W. van der Lee C.J. Blankenburgh R.J.M. Hereijgers S.G.J. van der Linden A.C. Lindenberg
J.M. Klompe, Wolphaartsdijk E. Mesu-Kwekkeboom, Middelburg J.M.J.M. Seerden, Weert M.J.J. Sinke, Noordgouwe
algemeen directeur commercieel directeur directeur operations financieel directeur financiële administratie hoofd personeel en organisatie onroerend goedbeheer
Jaarrekening 2012/2013 van Coöperatieve Zuidelijke Aan- en Verkoopvereniging U.A.
JAARREKENING Statutaire vestigingsplaats: Adres:
Wemeldinge Oostelijke Kanaalweg 5 4424 NC Wemeldinge
Geconsolideerde balans per 30 september 2013
Geconsolideerde balans per 30 september 2013
(na verwerking voorstel resultaatbestemming)
(na verwerking voorstel resultaatbestemming)
Consolidated balance sheet as at 30 September 2013
Consolidated balance sheet as at 30 September 2013
Activa / Assets
Passiva / Group equity and liabilities
(in € x 1.000) Vaste activa Materiële vaste activa (1) Tangible fixed assets Bedrijfsgebouwen en terreinen Machines en installaties Andere vaste bedrijfsmiddelen Niet aan de bedrijfsuitoefening dienstbaar In uitvoering
2013
2012
2013
Eigen vermogen (5) Group equity 29.524 6.182 5.271 1.816 280
19.396 2.944 4.835 1.840 6.185 43.073
Financiële vaste activa (2) Financial fixed assets Deelnemingen Overige vorderingen
(in € x 1.000)
Minderheidsbelang derden Minority interest third parties
35.200
Voorzieningen (6) Provisions Pensioenen Belastinglatentie Overige voorzieningen
2012
71.894
68.968
230
198
47 45 1.538
51 414 1.502 1.630
11.263 -
11.079 103 11.263 54.336
Vaste activa
11.182 46.382
Langlopende schulden (7) Long term liabilities Schulden aan kredietinstellingen Overige schulden
6.675 500
1.967
8.255 500 7.175
Vlottende activa Current assets Voorraden (3) Stocks Handelsgoederen Vorderingen (4) Receivables Handelsdebiteuren Vorderingen op overige deelnemingen Overige vorderingen en overlopende activa
Liquide middelen Cash
Totaal activa Total assets
73.515
22.247 8.272 13.001
89.943
Kortlopende schulden (8) Current liabilities Schulden aan kredietinstellingen Aflossingsverplichting langlopende schulden Schulden aan leveranciers en handelskredieten Schulden aan overige deelnemingen Belastingen en sociale premies Overige schulden en overlopende passiva
21.539 2.923 16.770 43.520
41.232
501 117.536
994 132.169
171.872
178.551
Totaal passiva Total equity and liabilities
5.582 490 54.904 126 7.288 22.553
8.755
22.211 313 48.583 165 4.328 23.063 90.943
98.663
171.872
178.551
47
Geconsolideerde winst-en verliesrekening over 2012/2013
Kasstroomoverzicht geconsolideerd 2012/2013
Consolidated profit and loss account 2012/2013
Consolidated cashflow statement 2012/2013
(in € x 1.000)
2012/2013
Netto-omzet (9) Net turnover Inkoopwaarde van de omzet Brutomarge Gross margin Lonen en salarissen Sociale lasten en pensioenpremies (10) Afschrijvingen Overige bedrijfskosten Som der bedrijfslasten Total expenses
435.083 391.012
(in € x 1.000)
419.828 376.374
44.071 16.626 3.548 3.762 16.041
43.454 15.549 3.331 3.094 15.999
39.977
37.973
Kasstroom uit operationele activiteiten Operating activities Bedrijfsresultaat Aanpassingen voor: Mutatie voorzieningen Afschrijvingen Veranderingen in werkkapitaal: Mutatie vorderingen (exclusief vennootschapsbelasting) Mutatie voorraden Mutatie kortlopende schulden (exclusief schulden aan kredietinstellingen, rente en vennootschapsbelasting)
2012/2013
2011/2012
4.094
5.481
32 3.762
-1.409 3.094
-2.288 16.428
-1.857 -12.045
8.012
-4.181 22.152 30.040
Bedrijfsresultaat Operational result Rentebaten Rentelasten
2011/2012
4.094 458 -1.158
5.481 480 -971
-700
-491
Resultaat voor belastingen Result before taxation
3.394
4.990
Belastingen (11) Aandeel in resultaat van deelnemingen Resultaat minderheidsbelangen
-872 1.241 -32
-1.072 1.494 -48
Resultaat na belastingen Result after taxation
3.731
5.364
Kasstroom uit bedrijfsoperaties Ontvangen rente Ontvangen dividend Betaalde rente Betaalde vennootschapsbelasting Resultaat minderheidsbelangen
458 1.011 -1.158 -521 -32
-18.083 -10.917 480 1.171 -945 -491 -48
-242 29.798 Kasstroom uit investeringsactiviteiten Investment activities Investeringen in materiële vaste activa Betaalde goodwill Mutatie minderheidsbelang derden Desinvesteringen in materiële vaste activa Mutaties financiële vaste activa
-11.669 -805 32 34 149
167 -10.750
-10.780 49 1.181 351 -12.259
Kasstroom uit financieringsactiviteiten Financing activities Opname / aflossing langlopende leningen Mutatie aflossingsverpl. langlopende schuld Afname/toename geldmiddelen Change in cash Mutatie schulden aan kredietinstellingen Mutatie liquide middelen Afname/toename geldmiddelen
-1.580 177
-9.199
3.865 63 -1.403 16.136
16.629 -493
3.928 -16.021 -15.922 -99
16.136
-16.021
49
Overzicht van het totaalresultaat geconsolideerd (in € x 1.000) Geconsolideerd netto resultaat na belastingen Aan derden betaalde goodwill Totaal resultaat
2012/2013
Financiële activa en passiva
2011/2012 3.731 -805 2.926
5.364 5.364
De financiële activa en passiva bestaan nagenoeg uitsluitend uit kortlopende vorderingen op handelsdebiteuren en overige kortlopende vorderingen, respectievelijk kortlopende verplichtingen op handelscrediteuren en overige verplichtingen. Deze vorderingen respectievelijk verplichtingen worden gewaardeerd op de geamortiseerde kostprijs, die voor zowel de vorderingen als de verplichtingen gelijk te stellen is aan de nominale waarde.
Consolidatie
Algemene grondslagen
In de geconsolideerde jaarrekening worden opgenomen de financiële gegevens van de coöperatie en haar groepsmaatschappijen per 30 september van het boekjaar. De vennootschappelijke winst-en verliesrekening is opgesteld met inachtneming van artikel 402 Boek 2 BW.
Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode. De geldmiddelen in het kasstroomoverzicht bestaan uit de liquide
In de consolidatie zijn betrokken: • Coöperatieve Zuidelijke Aan- en Verkoopvereniging U.A. te Wemeldinge • Agrimarkt B.V. te Wemeldinge (100%) • Luc Pauwels NV te Assenede België ( 70%) • Pauwels Logistics NV te Assenede België ( 70%) • OK Zeeland B.V. te Wemeldinge (100%)
middelen verminderd met de kortlopende schulden aan kredietinstellingen. Ontvangsten en uitgaven uit hoofde van rente, ontvangen dividenden en vennootschapsbelasting zijn opgenomen onder de kasstroom uit operationele activiteiten.
Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling in de enkelvoudige en in de geconsolideerde jaarrekening Algemeen
Materiële vaste activa
De coöperatie heeft zowel de enkelvoudige jaarrekening als de geconsolideerde jaarrekening opgesteld volgens de wettelijke bepalingen
De materiële vaste activa zijn gewaardeerd tegen de aanschafwaarde en verminderd met lineaire afschrijvingen, gebaseerd op de verwachte economische levensduur. Voor zover van toepassing wordt rekening gehouden met een restwaarde.
(voor grote ondernemingen) van Titel 9 Boek 2 Burgerlijk Wetboek en de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving, uitgegeven door de Raad voor de Jaarverslaggeving. Voor een beschrijving van de belangrijkste activiteiten van de coöperatie en de groep wordt verwezen naar het jaarverslag.
Salderen Een actief en een post in het vreemd vermogen worden gesaldeerd in de jaarrekening opgenomen uitsluitend indien en voor zover: • Een deugdelijk juridisch instrument beschikbaar is om het actief en de post van het vreemd vermogen gesaldeerd en simultaan af te wikkelen, en • het stellige voornemen bestaat om het saldo als zodanig of beide posten simultaan af te wikkelen.
Oordelen en schattingen Bij de toepassing van de grondslagen en regels voor het opstellen van de jaarrekening vormt de leiding van de groep zich diverse oordelen en schattingen. De belangrijkste oordelen en schattingen inclusief de bijbehorende veronderstellingen zijn: • Voorraden: voor het gedeelte van de voorraad granen waarvoor de uiteindelijke inkoopprijs nog niet definitief vaststaat, heeft een schatting plaatsgevonden van de benaderde kostprijs. • Overige vorderingen: op basis van gerealiseerde inkopen heeft een inschatting plaatsgevonden van nog te ontvangen inkoopbonussen en afrekeningen. • Voorzieningen: naar de aard van deze posten hebben consistente schattingen plaatsgevonden van deze posten. • Overige schulden: op basis van gerealiseerde verkopen heeft een inschatting plaatsgevonden van nog te betalen verkoopbonussen en afrekeningen.
Op de onder de materiële vaste activa opgenomen terreinen vindt geen afschrijving plaats. Indien noodzakelijk worden materiële vaste activa gewaardeerd tegen de (lagere) bedrijfswaarde. De volgende afschrijvingspercentages worden toegepast: • Bedrijfsgebouwen en terreinen: 0 - 10 • Verbouwingen: 10 - 20 • Machines en installaties: 10 - 20 • Inventarissen: 20 - 33 • Transportmiddelen: 15 - 20 • Niet aan bedrijfsuitoefening dienstbaar: 3
51
Financiële vaste activa
Financiële instrumenten De coöperatie houdt geen financiële instrumenten voor
Deelnemingen
handelsdoeleinden en geeft deze ook niet uit. Renterisico’s
Niet-geconsolideerde deelnemingen waarop de coöperatie
worden deels afgedekt door gebruik van derivaten (rente swaps).
invloed van betekenis uitoefent, alsmede joint-ventures, worden
De afdekkingen worden volgens de basis van kostprijshedge-
tegen de nettovermogenswaarde gewaardeerd. Overeenkomstig
accounting verwerkt, op basis van de in RJ 290 daaraan gestelde
deze methode, worden de deelnemingen in de balans opgenomen
voorwaarden.
Overige activa en passiva Alle overige posten in de balans worden gewaardeerd tegen nominale waarde.
Opbrengsten Onder netto-omzet wordt verstaan de opbrengst uit levering van goederen en diensten aan derden onder aftrek van kortingen en dergelijke en van over de omzet geheven belastingen. Opbrengsten worden verantwoord in het jaar waarin de goederen zijn geleverd c.q. de diensten zijn verricht.
Kosten
tegen het aandeel van de coöperatie in de nettovermogenswaarde,
De kosten worden bepaald met inachtneming van de hiervoor reeds vermelde grondslagen voor waardering en toegerekend aan het verslagjaar waarop zij betrekking hebben. (Voorzienbare) verplichtingen en mogelijke verliezen die hun oorsprong vinden voor het einde van het boekjaar worden in acht genomen indien zij voor het opmaken van de jaarrekening bekend zijn geworden en overigens wordt voldaan aan de voorwaarden voor het opnemen van voorzieningen.
volgens de laatst opgemaakte jaarrekening van de betreffende
Voorzieningen
deelneming, bepaald volgens de grondslagen zoals vermeld in
Een voorziening wordt gevormd voor verplichtingen waarvan
deze jaarrekening en onder aftrek van ontvangen dividenden na
het waarschijnlijk is dat zij zullen moeten worden afgewikkeld
balansdatum. In de winst-en verliesrekening wordt het aandeel van
en waarvan de omvang redelijkerwijs is te schatten. De omvang
de coöperatie in het resultaat van de deelnemingen opgenomen.
van de voorziening wordt bepaald door de beste schatting
Belastingen
Indien en voor zover de coöperatie niet zonder beperking uitkering
van de bedragen die noodzakelijk zijn om de desbetreffende
van de positieve resultaten aan haar kan bewerkstelligen,
verplichtingen en verliezen per balansdatum af te wikkelen.
worden de resultaten in een wettelijke reserve opgenomen. Haar
Voorzieningen worden gewaardeerd tegen nominale waarde, met
Voor alle belastbare tijdelijke verschillen wordt een latente belastingverplichting opgenomen. Voor alle verrekenbare tijdelijke verschillen wordt een latente belastingvordering opgenomen. De belastingen worden berekend op basis van het verantwoorde resultaat, rekening houdend met fiscaal vrijgestelde posten en geheel of gedeeltelijk niet-aftrekbare kosten.
aandeel in de rechtstreekse vermogensvermeerderingen en
uitzondering van de voorziening pensioenen in eigen beheer en de
-verminderingen van de deelnemingen wordt ook in de wettelijke
voorziening voor jubileumuitkeringen die gewaardeerd worden op
reserve opgenomen.
basis van actuariële grondslagen.
Overige vorderingen
De voorziening latente belastingen wordt opgenomen tegen de
De overige vorderingen worden gewaardeerd tegen nominale
contante waarde op basis van de verwachte belastingtarieven.
waarde ofwel de lagere realiseerbare waarde.
Op basis van een rekenrente van 3% en de verwachte vrijval
53
Toelichting op de geconsolideerde balans Materiële vaste activa (1) (in € x 1.000)
Gebouwen en terreinen
Machines en installaties
Andere vaste bedr.middelen
Niet aan de bedrijfsuitoef. dienstbaar
19.396 6.062 -
2.944 3.755 59 -576 6.182 13.422
4.835 1.496 -34 591 -1.617 5.271 10.612
1.840 76 -
in de komende jaren bedraagt het contante tarief 19% (per
Voorraden
In uitvoering
Totaal
6.185 280 -6.185 280 -
35.200 11.669 -34 -3.762 43.073 52.882
30 september 2012: 19%).
De handelsgoederen zijn gewaardeerd tegen de inkoopprijs (op basis van FIFO) of lagere marktwaarde. Voor het gedeelte van de
Pensioenen
voorraad granen waarvoor de uiteindelijke inkoopprijs nog niet
De pensioentoezeggingen aan werknemers zijn ondergebracht
definitief vaststaat, heeft waardering plaatsgevonden op basis van
bij een verzekeringsmaatschappij. De coöperatie heeft alleen
de benaderde kostprijs.
de verplichting de overeengekomen bijdragen te betalen en er zijn geen verplichtingen tot bijdragen in eventuele (actuariële)
Vorderingen
verliezen. De verschuldigde bijdragen worden rechtstreeks in de
De vorderingen op handelsdebiteuren zijn opgenomen voor
winst-en verliesrekening verwerkt. De nog te betalen en terug te
de nominale waarde, onder aftrek van een voorziening voor
ontvangen bijdragen worden opgenomen onder de kortlopende
oninbaarheid.
schulden, respectievelijk vorderingen.
Boekwaarde 01-10-12 Investeringen Desinvesteringen Overboekingen Afschrijvingen Boekwaarde 30-09-13 Cumulatieve afschrijvingen
5.535 -1.469 29.524 28.588
-100 1.816 260
In de post “andere vaste bedrijfsmiddelen” zijn begrepen vervoermiddelen en kantoor- en winkelinventarissen. Woningen zijn opgenomen onder de post “niet aan de bedrijfsuitoefening dienstbaar”.
Financiële vaste activa (2) (in € x 1.000)
Voorzieningen (6) Deelnemingen
Boekwaarde 30-09-2012 Verkopen Aflossingen Resultaat deelnemingen Dividenden Boekwaarde 30-09-2013
11.079 -46 1.241 -1.011 11.263
Overige vorderingen 103 -103 -
Totaal
11.182 -46 -103 1.241 -1.011 11.263
Voor een overzicht van de deelnemingen wordt verwezen naar de lijst van kapitaalbelangen in de toelichting op de enkelvoudige jaarrekening.
Voorraden (3) De voorraden kunnen als volgt naar de verschillende bedrijfstakken gesplitst worden weergegeven: (in € x 1.000) Consumptiegranen / Grains Meststoffen / Fertilizers Gewasbeschermingsmiddelen / Crop protection Overig / Miscellaneous
2013
2012
40.147 8.179
53.311 10.365
17.382
18.483
7.807 73.515
7.784 89.943
(in € x 1.000)
Pensioenen Belastinglatentie
Saldo begin boekjaar Onttrekkingen Vrijval Dotatie
51 -4 47
414 -369 45
Overige
1.502 -295 331 1.538
Niet uit de balans blijkende verplichtingen Verstrekte zekerheden Als zekerheid voor de schulden aan kredietinstellingen zijn de volgende zaken verpand: • voorraden • inventarissen
Huur- en overige verplichtingen • ultimo boekjaar bestaan er meerjarige huurverplichtingen van circa € 1 miljoen per jaar. De totale verplichting bedraagt € 3,5 miljoen; • inzake de lease van bedrijfswagens bestaat nog een leaseverplichting van € 0,5 miljoen per jaar gedurende 3 jaar; • op de materiele vaste activa in uitvoering resteert een investeringsverplichting van € 0,6 miljoen die op vrij korte termijn afgewikkeld zal worden.
De voorzieningen hebben grotendeels een langlopend karakter. Belastinglatentie Deze is gevormd op basis van de (tijdelijke) verschillen tussen bedrijfseconomische en fiscale waardering van vaste activa en vorderingen.
Voorts is een hypotheek verstrekt ad € 13,5 miljoen met als onderpand drie bedrijfspanden met grond van CZAV / Agrimarkt. In de financieringsovereenkomsten zijn eisen gesteld aan de solvabiliteitsratio van de coöperatie. Aan deze S-ratio eisen wordt door de coöperatie voldaan.
Overige voorzieningen Dit betreft voorzieningen in verband met jubileumuitkeringen, bodemsanering en opleveringsverplichtingen bij beëindiging huurcontracten.
Afgegeven garanties Ten gunste van diverse partijen zijn (bank)garanties afgegeven voor in totaal € 0,7 miljoen; deze garanties hebben een langlopend karakter.
Langlopende schulden (7)
Onder de handelsdebiteuren is voor een totaal ad € 8.387.000 aan vorderingen op leden opgenomen (vorig jaar € 8.503.000). Voor dubieuze debiteurenvorderingen is onder handelsdebiteuren een voorziening opgenomen van € 680.000 (vorig jaar € 675.000).
Deze bestaan uit diverse bankleningen met een resterende looptijd van 1 tot 10 jaar en rentepercentages variërend tussen de 2% en 6%. Een bedrag van € 2,9 miljoen zal vervallen binnen 1 tot 5 jaar. Het restant van de langlopende schuld kent een looptijd van langer dan 5 jaar. Onder overige schulden is een lening opgenomen waarvan de hoofdsom vervalt in 2016 en welke een jaarlijks, op marktconforme tarieven vast te stellen rente kent. De huidige rente bedraagt 2,0%.
Eigen vermogen (5)
Kortlopende schulden (8)
Voor een specificatie van het eigen vermogen wordt verwezen naar de (vennootschappelijke) balans per 30 september 2013.
De schulden aan kredietinstellingen betreffen rekening courant kredieten. De maximale kredietlimiet bij bankiers bedraagt € 42 miljoen (vorig jaar € 42 miljoen). De rente over deze faciliteiten is gebaseerd op EURIBOR tarieven.
Vorderingen (4)
Onder overige schulden is een schuld opgenomen inzake de per balansdatum te verwachten verplichtingen uit hoofde van reeds aan CZAV geleverde granen.
Onder de schulden aan leveranciers en handelskredieten is een schuld ad € 29.485.000 aan leden verantwoord (vorig jaar € 24.872.000).
Renteswap Per einde boekjaar heeft de coöperatie contracten inzake renteswaps uitstaan met een reële waarde van € 0,7 miljoen negatief. Op grond van de contracten ontvangt de coöperatie een EURIBOR gebaseerde marktrente en betaalt de coöperatie een vaste rente over het nominale bedrag (totale hoofdsom op 30 september 2013 € 3,8 miljoen). De looptijd van de contracten varieert tussen de 7 en 10 jaar en zijn wat looptijd en aflossing betreft gekoppeld aan langlopende leningen.
55
K K O R T BE
Toelichting op de geconsolideerde winst-en verliesrekening Belastingen (11)
De netto-omzet exclusief omzetbelasting is met 3,6% gestegen (vorig jaar 1,5% gedaald) en kan als volgt naar de verschillende bedrijfstakken gesplitst worden weergegeven: (in € x 1.000)
(in € x 1.000)
2012/2013
2011/2012
-1.292 369 51 -872
-638 -427 -7 -1.072
Acute belasting Latente belasting Aanpassingen voorgaande jaren
2012/2013
2011/2012
82.827 78.550
73.869 84.512
De effectieve belastingdruk bedraagt 25,7% (vorig jaar 21,5%). De
76.189
74.041
afwijking van het nominale tarief ad 25% is een gevolg van fiscaal
Consumptiegranen / Grains Meststoffen / Fertilizers Gewasbeschermingsmiddelen / Crop protection Vloeibare brandstoffen / Fuels Overig / Miscellaneous
93.570 35.976 367.112 67.971 435.083
Agrimarkt B.V.
89.297 31.591 353.310 66.518 419.828
afwijkende waarderingen, compensabele verliezen uit het verleden, investeringsfaciliteiten / aftrek en buitenlandse activiteiten. Transacties met verbonden partijen en leden In haar normale bedrijfsuitoefening koopt en verkoopt de
Van deze omzet is circa 92% gerealiseerd in Nederland en het
coöperatie goederen aan en van minderheidsdeelnemingen waarin
restant binnen de rest van Europa.
beleidsbepalende invloed kan worden uitgeoefend. Deze transacties vinden tegen normale voorwaarden plaats zoals ook met derden
Sociale lasten en pensioenpremies (10) (in € x 1.000) Pensioenpremies Overige sociale lasten
zou worden gehandeld.
2012/2013
2011/2012
1.350 2.198 3.548
1.291 2.040 3.331
Bij de volledig in de consolidatie betrokken maatschappijen waren
Het totaal van inkopen van verbonden partijen buiten de groep
CZ AV
Netto-omzet (9)
E R W D E I U E Z Z IN
57
bedraagt € 2,7 miljoen en de verkoop bedraagt € 100,4 miljoen. De totale inkoop bij leden bedroeg het afgelopen boekjaar € 47,8 miljoen terwijl voor een bedrag ad € 76,2 miljoen aan leden werd verkocht.
(berekend op basis van het totaal aantal SV-dagen) in het boekjaar 2012/2013 gemiddeld 328 werknemers (FTE) in dienst (2011/2012:
Bezoldiging bestuurders
323), exclusief uitzendkrachten, onderverdeeld naar de volgende
De totale bezoldiging van de commissarissen van CZAV bedroeg
bedrijfstakken:
over het boekjaar € 85.000 (vorig jaar € 96.000). De bezoldiging
CZAV U.A. OK Zeeland B.V. Luc Pauwels NV / Pauwels Logistics NV (België) Agrimarkt B.V.
2012/2013
2011/2012
133 -
127 -
23
24
172 328
172 323
bestuurders is herleidbaar tot één natuurlijk persoon en daarom conform artikel 383 lid 1 Boek 2 BW, niet opgenomen in de jaarrekening.
ENKELVOUDIGE JAARREKENING
Enkelvoudige balans per 30 september 2013
Enkelvoudige balans per 30 september 2013
(na verwerking voorstel resultaatbestemming)
(na verwerking voorstel resultaatbestemming)
Balance sheet as at 30 September 2013
Balance sheet as at 30 September 2013
Activa / Assets
Passiva / Group equity and liabilities
(in € x 1.000) Vaste activa Materiële vaste activa (12) Tangible fixed assets Bedrijfsgebouwen en terreinen Machines en installaties Andere vaste bedrijfsmiddelen Niet aan de bedrijfsuitoefening dienstbaar
2013
2012
14.044 5.810 1.829 103
9.592 11.263 367
Vlottende activa Current assets Voorraden (14) Stocks Handelsgoederen Vorderingen (15) Receivables Handelsdebiteuren Vorderingen op groepsmaatschappjien Vorderingen op overige deelnemingen Belastingen en sociale premies Overige vorderingen en overlopende activa
Liquide middelen Cash
Totale activa Total assets
Eigen vermogen (16) Group equity Statutaire reserve Wettelijke reserve Algemene reserve
9.345 2.562 1.655 33 21.786
Financiële vaste activa (13) Financial fixed assets Deelnemingen in groepsmaatschappijen Overige deelnemingen Overige vorderingen
(in € x 1.000)
2012
60.821 6.973 4.100
58.084 6.784 4.100 71.894
13.595
9.282 11.079 179
Voorzieningen (17) Provisions Pensioenen Overige voorzieningen
47 1.384
68.968
51 1.274 1.431
21.222 43.008
20.540 34.135
67.071
83.520
17.013 602 8.272 2.481 10.026
2013
Kortlopende schulden (18) Current liabilities Schulden aan kredietinstellingen Schulden aan leveranciers en handelskredieten Schulden aan groepsmaatschappijen Schulden aan overige deelnemingen Belastingen en sociale premies Overige schulden en overlopende passiva
7.728 45.954 1.979 126 961 18.423
1.325
24.253 37.259 2.412 165 244 20.032 75.171
84.365
148.496
154.658
16.501 1.756 2.923 3.022 12.780 38.394
36.982
23 105.488
21 120.523
148.496
154.658
Totaal passiva Total equity and liabilities
59
Winst-en verliesrekening over 2012/2013 2012/2013
2011/2012
Resultaat CZAV U.A. na belastingen
2.180
2.821
Aandeel in resultaat van ondernemingen waarin wordt deelgenomen (19)
1.551
2.543
Resultaat na belastingen
3.731
5.364
(in € x 1.000)
Algemeen Geconsolideerde deelnemingen waarin de coöperatie invloed van betekenis uitoefent op het zakelijke en financiële beleid worden tegen de vermogensmutatiemethode gewaardeerd. Overeenkomstig deze methode, worden de deelnemingen in de balans opgenomen tegen het aandeel van de vennootschap in de nettovermogenswaarde vermeerderd met haar aandeel in de resultaten van de deelnemingen vanaf het moment van verwerving, bepaald volgens de grondslagen zoals vermeld in deze jaarrekening.
Kortlopende schulden (18)
Materiële vaste activa (12) Machines en installaties
Andere vaste bedr.middelen
Niet aan de bedrijfsuitoef. dienstbaar
Consumptiegranen / Grains Meststoffen / Fertilizers Gewasbeschermingsmiddelen / Crop protection Overig / Miscellaneous
9.345 5.383 -59 -625 14.044 23.850
2.562 3.694 59 -505 5.810 13.422
1.655 661 -487 1.829 4.657
33 76 -6 103 87
Totaal
13.595 9.814 -1.623 21.786 42.016
Boekwaarde 1-10-2012 Verkopen Aflossingen Resultaat deelnemingen Dividenden Latente belastingvordering Boekwaarde 30-09-2013
40.147 7.467
53.252 9.308
15.244
16.586
4.213 67.071
4.374 83.520
Eigen vermogen (16) Stand Goodwill 01-10-2012
Statutaire reserve Wettelijke reserve ingehouden winsten deelnemingen Algemene reserve
Financiële vaste activa (13) (in € x 1.000)
2012
Vorderingen (15)
(in € x 1.000) Boekwaarde 01-10-2012 Investeringen Overboeking Afschrijvingen Boekwaarde 30-09-2013 Cumulatieve afschrijvingen
2013
Onder de handelsdebiteuren is voor een totaal ad € 8.387.000 aan vorderingen op leden opgenomen (vorig jaar € 8.503.000). Voor dubieuze debiteurenvorderingen is onder handelsdebiteuren een voorziening opgenomen van € 600.000 (vorig jaar € 675.000).
De vennootschappelijke winst-en verliesrekening is opgesteld met inachtneming van artikel 402 Boek 2 BW.
Gebouwen en terreinen
De voorraden kunnen als volgt naar de verschillende bedrijfstakken gesplitst worden. (in € x 1.000)
Toelichting op de balans en winst-en verliesrekening
(in € x 1.000)
Voorraden (14)
Overige voorzieningen Dit betreft voorzieningen in verband met jubileumuitkeringen, bodemsanering en opleveringsverplichtingen bij beëindiging huurcontracten.
Voor een nadere toelichting op de latente belastingvorderingen wordt verwezen naar de toelichting op de belastingen.
Groepsmaatschappijen
Overige deelnemingen
Overige vorderingen
Totaal
9.282 310 9.592
11.079 -46 1.241 -1.011 11.263
179 -103 291 367
20.540 -46 -103 1.551 -1.011 291 21.222
Voor een overzicht van de deelnemingen wordt verwezen naar de lijst van kapitaalbelangen op bladzijde 62. Onder de “Overige vorderingen” is een bedrag van € 367.000 (vorig jaar € 76.000) aan latente belastingvorderingen opgenomen.
WinstStand verdeling 30-09-2013
58.084
-805
3.542
60.821
6.784
-
189
6.973
4.100 68.968
-805
3.731
4.100 71.894
Voorzieningen (17) (in € x 1.000) Boekwaarde 1 oktober 2012 Onttrekkingen Dotatie Boekwaarde 30 september 2013
Pensioenen
Overige
51 -4 47
1.274 -204 314 1.384
De voorzieningen hebben overwegend een langlopend karakter.
De schulden aan kredietinstellingen betreffen rekening courant kredieten. De maximale kredietlimiet bij bankiers bedraagt € 40 miljoen (vorig jaar € 40 miljoen). De rente over deze faciliteiten is gebaseerd op EURIBOR tarieven. Onder de schulden aan leveranciers en handelskredieten is een schuld ad € 29.485.000 aan leden verantwoord (vorig jaar € 24.872.000). Onder overige schulden is een schuld opgenomen inzake de per balansdatum te verwachten verplichtingen uit hoofde van reeds aan CZAV geleverde granen. Niet uit de balans blijkende verplichtingen Verstrekte zekerheden Als zekerheid voor de (kortlopende) schulden aan kredietinstellingen zijn de volgende zaken verpand: • voorraden • inventarissen
61
Voorts is een hypotheek verstrekt ad € 13,5 miljoen met als onderpand drie bedrijfspanden met grond van CZAV / Agrimarkt. Afgegeven garanties Ten gunste van diverse partijen zijn (bank)garanties afgegeven voor in totaal € 0,6 miljoen; deze garanties hebben een langlopend karakter. Huur- en overige verplichtingen • inzake de lease van bedrijfswagens bestaat nog een leaseverplichting van totaal € 0,4 miljoen voor de komende 3 jaar. • op de materiele vaste activa resteert een investeringsverplichting van € 0,6 miljoen die op vrij korte termijn afgewikkeld zal worden.
Hoofdelijke aansprakelijkheid CZAV U.A. heeft zich uit hoofde van artikel 403 Boek 2 BW hoofdelijk aansprakelijk gesteld voor de uit rechtshandelingen voortvloeiende schulden van haar groepsmaatschappijen Agrimarkt en OK Zeeland B.V., beiden statutair gevestigd te Wemeldinge. Fiscale eenheid CZAV U.A. vormt samen met Agrimarkt een fiscale eenheid voor de vennootschapsbelasting en is hierdoor hoofdelijk aansprakelijk voor de belastingverplichtingen van deze fiscale eenheid. Treasury en rentederivaten CZAV U.A. coördineert het liquiditeitenbeheer en de financiering van de groep. Indien voor groepsmaatschappijen rentederivaten worden aangehouden, wordt afwikkeling van deze transacties verrekend met de betreffende groepsmaatschappijen.
Aandeel in resultaat van ondernemingen waarin wordt deelgenomen (19) (in € x 1.000) Aandeel in resultaat van groepsmaatschappijen Aandeel in resultaat van overige deelnemingen Boekresultaat verkochte deelnemingen
2012/2013 2011/2012 310
1.049
1.224
1.439
17 1.551
55 2.543
Accountantskosten De accountantskosten over het boekjaar 2012-2013 bedragen € 80.000 en zijn als volgt te verdelen: controle van de jaarrekening € 73.000 en andere niet-controle diensten € 7.000.
Lijst van kapitaalbelangen Geconsolideerde groepsmaatschappijen % Integraal geconsolideerde vennootschappen: kapitaal verschaffing Agrimarkt B.V., Wemeldinge 100,0 Luc Pauwels NV, Assenede, België 70,0 Pauwels Logistics NV, Assenede, België 70,0 OK Zeeland B.V., Wemeldinge 100,0
Vennootschappen waarin voor ten minste 20% wordt deelgenomen % van der Slikke Rentmeesters BV, Ellemeet 50,0 Cebeco Granen BV, Rotterdam 50,0 Parimco BV, Rotterdam 34,6 Nedato BV, Oud-Beijerland 32,6 Agrocultuur BV, Oirlo 25,0 Limburgsch Landbouwsyndicaat BV, Maastricht 24,8 Vakutrans BV, Helvoirt 20,0 CAV Agrotheek BV, Slootdorp 20,0 Wemeldinge, 10 december 2013
Aan: Coöperatieve Zuidelijke Aan- en Verkoopvereniging U.A.
Verklaring betreffende de jaarrekening
Wij hebben de in dit rapport opgenomen jaarrekening 2012/2013 van Coöperatieve Zuidelijke Aan- en Verkoopvereniging U.A. te Wemeldinge gecontroleerd. Deze jaarrekening bestaat uit de geconsolideerde en enkelvoudige balans per 30 september 2013 en de geconsolideerde en enkelvoudige winst-enverliesrekening over de periode 1 oktober 2012 tot en met 30 september 2013 met de toelichting, waarin zijn opgenomen een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen. Verantwoordelijkheid van het bestuur Het bestuur van de coöperatie is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en het resultaat getrouw dient weer te geven, alsmede voor het opstellen van het directieverslag, beide in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 van het in Nederland geldende Burgerlijk Wetboek (BW). Het bestuur is tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als het noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten. Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controlestandaarden. Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat.
A. van Vugt
Overige gegevens Statutaire regeling bestemming resultaat In artikel 27 van de statuten is opgenomen dat op voorstel van de directie en raad van commissarissen een door de ledenraad vast te stellen bedrag wordt gereserveerd. De statutaire reserve mag tijdens het bestaan van de coöperatie niet aan de leden worden uitgekeerd. De algemene reserve staat ter beschikking van de ledenraad. Voorstel tot bestemming van het resultaat Aan de ledenraad zal worden voorgesteld om het voordelig saldo als volgt te verdelen: (in € x 1.000) Toevoeging aan de statutaire reserve Toevoeging aan de wettelijke reserve ingehouden winsten deelnemingen Toevoeging aan de algemene reserve
Controleverklaring van de onafhankelijke accountant
3.542 189 3.731
Vooruitlopend op het besluit van de ledenraad is een en ander reeds als zodanig in de jaarrekening verwerkt. Statutaire aansprakelijkheid Conform artikel 11 van de statuten is elke aansprakelijkheid van de leden of oud-leden voor een tekort van de coöperatie door haar ontbinding dan wel faillietverklaring of andere oorzaak uitgesloten.
Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten van de risico’s dat de jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten. Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opmaken van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld daarvan, gericht op het opzetten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden. Deze risico-inschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van de coöperatie. Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van de door het bestuur van de coöperatie gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening.
63
Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden. Oordeel betreffende de jaarrekening Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en samenstelling van het vermogen van Coöperatieve Zuidelijke Aan- en Verkoopvereniging U.A. per 30 september 2013 en van het resultaat over de periode 1 oktober 2012 tot en met 30 september 2013 in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW.
Verklaring betreffende overige bij of krachtens de wet gestelde eisen
Ingevolge artikel 2:393 lid 5 onder e en f BW vermelden wij dat ons geen tekortkomingen zijn gebleken naar aanleiding van het onderzoek of het directieverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, overeenkomstig Titel 9 Boek 2 BW is opgesteld, en of de in artikel 2:392 lid 1 onder b tot en met h BW vereiste gegevens zijn toegevoegd. Tevens vermelden wij dat het directieverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening zoals vereist in artikel 2:391 lid 4 BW.
Eindhoven, 3 december 2013
Ernst & Young Accountants LLP w.g. J.C.S.E. Hendrikx RA
Coöperatieve Zuidelijke Aan- en Verkoopvereniging U.A. Oostelijke Kanaalweg 5 4424 NC Wemeldinge
