27/02/2013
AANLEIDING
BEVRAGING NAAR NOOD AAN PEDAGOGISCHE EN DIDACTISCHE BIJSCHOLING BEGELEIDERS OCR’S
“Begeleiders in een OCR hebben meestal voldoende technische kennis maar beschikken niet altijd over de nodige pedagogische, sociale en didactische vaardigheden om deze kennis over te brengen aan de bezoekers.”
In opdracht van VSNG en digidak Antwerpen Uitgevoerd door KHKempen – M&M - Inclusie en ICT Jo Daems en Ellen Torfs Mei 2012
2
DOEL BEVRAGING
HOE BIJSCHOLING ORGANISEREN? Technische vaardigheden
Welke vaardigheden heeft een begeleider in een OCR nodig?
Via bestaand opleidingsaanbod
technisch pedagogisch en sociaal didactisch
Pedagogische, sociale, didactische vaardigheden Via bestaande opleiding digidak en andere organisaties? Of vorming op maat nodig?
In welke vaardigheden is er bijscholing nodig? technisch pedagogisch en sociaal didactisch
Begeleiders en organisaties worden bevraagd 3
OPZET VRAGENLIJST
4
VERSPREIDING
5 rubrieken
Online bevraging via Google Docs Verspreiding door Ilse van Gorp en Laure Van Hoecke via overkoepelende organisaties
Profiel organisatie/begeleider ICT-vaardigheden Pedagogische en sociale vaardigheden Didactische vaardigheden Bijscholing
Stuurgroep VSNG (Digipolis, digidak, digipunten) Jeugdwerknet (website, nieuwsbrief) Bibnet (website, nieuwsbrieven, kenniskantoor, …) Steunpunt algemeen welzijnswerk (linked-in, ehulpvlaanderen) Socius (website, nieuwsbrief) Mailinglijst Digitale Week VVSG
Gebruikte documenten: VSNG Competentieprofiel Begeleider OCR 2011 Behoeftenpeiling digidakbegeleiders Malle 2011 Brainstorm stuurgroep VSNG 2011 ICT competentieprofiel ICT Inclusief 2011 5
6
1
27/02/2013
TOPICS RUBRIEK 1: PROFIEL Organisatie
Begeleiders
Profiel organisatie
Profiel organisatie
• Naam • Telefoonnummer • Adres
• Naam organisatie/OCR • Postcode • Hoeveel bezoekers tegelijk?
Profiel invuller Naam E-mailadres Rol in de organisatie Aantal computerruimten Aantal begeleiders per computerruimte
• • • • •
RESULTAAT 1: PROFIEL Respons: 41 organisaties, 126 begeleiders Computerruimtes/organisatie: 0-21 Begeleiders/organisatie: 0-62 Opleidingsniveau:
Profiel invuller
55% diploma Hoger Onderwijs 8% diploma Lager Onderwijs/geen diploma
• Opleidingsniveau • Actief in verenigingsleven
59% actief in verenigingsleven Aantal bezoekers/begeleider 16% individuele begeleiding 43% groep 2-5 bezoekers 15 % > 10 bezoekers 7
Bibliotheek
9
Openbare bibliotheek
Gemeente
2
OCMW/LDC
8
Stadsbestuur LDC De Toekomst OCMW LDC De Pit OCMW/LDC De Kersecorf LDC de Vesting LDC Cicindriahuis OCMW LDC TP KureghemNet antwerpen.be-centrum Digipunt Centrum voor basiseducatie Ontmoetingsruimte Leiekaai 117 CVO VIVO Vormingplus Waas en Dender digidak Samenlevingsopbouw OostVlaanderen vzw De Toevlucht Aalter Maks vzw Tonuso Ziekenzorg CM Seniorennet Vlaanderen vzw De Zuidpoort vzw vzw De Brug vzw WAI-NOT Argos vzw Link in de Kabel vzw JAC Mechelen
OCR/Vorming
8
vzw
13
Beersel, Beveren, Boortmeerbeek/Haacht, Beveren, Bornem, Kaprijke, Kasterlee, Koksijde, Middelkerke, Sint-Joost-ten-Node Dilsen-Stokkem, Mortsel Aalst Aalter, Bornem Heist-op-den-Berg Ieper Oudenaarde Sint-Truiden Wilsele Anderlecht Antwerpen Antwerpen Berchem Gent Kortrijk Melsele Vorselaar Aalst/Gent Aalter Anderlecht Anderlecht Brussel Brussel Gent Hasselt Heverlee Ieper Leuven Mechelen
8
TOPICS RUBRIEK 2: ICT-VAARDIG 1.
Welke kennis nodig/niet nodig in je werking? Besturingssystemen (Windows) Microsoft Office (Word, Excel, PowerPoint) Internet (gericht informatie zoeken, beoordelen en gebruiken) Veilig internetten (antivirus, spam, privacysettings) Emailprogramma’s (Outlook, Hotmail, Gmail) Sociale netwerken (Facebook, Netlog, Twitter) PC configureren voor gebruiker (accounts aanmaken, printer instellen) PC-onderhoud
Motiveer je antwoord Denk je nog aan andere technische ICT-vaardigheden die nodig zijn? 2. 9
RESULTAAT 2: TECHNISCH ICT-VAARDIG
Geef aan waarin je je zelf wil bijscholen. zelfde topics
10
RESULTAAT 2: TECHNISCH ICT-VAARDIG
Welke kennis is nodig?
Bijscholing nodig?
11
12
2
27/02/2013
RESULTAAT 2: TECHNISCH ICT VAARDIG
RESULTAAT 2: TECHNISCH ICT-VAARDIG
Organisaties: kennis/bijscholing
Begeleiders: kennis/bijscholing
13
14
TOPICS RUBRIEK 3: PEDAGOGISCHCONCLUSIE 2: TECHNISCH ICT-VAARDIG
SOCIAAL 1.
Organisaties hebben vrij goed beeld over de technische vaardigheden die de begeleiders dienen te beheersen. Begeleiders voelen meer dan organisaties de behoefte om in staat te zijn de PC startklaar te maken en te configureren. Zowel begeleiders als organisaties geven aan dat bijscholing over veilig internetten en sociale netwerken nuttig is.
Welke kennis nodig/niet nodig in je werking? Contact leggen met de bezoeker Via een gesprek peilen naar de interesses ICT –vraag van de bezoeker bepalen Weten en begrijpen hoe de bezoeker nieuwe vaardigheden leert ICT –vraag omzetten naar concrete leeractiviteiten Bezoeker stapsgewijs begeleiden tot zelfstandig werken Bezoeker aanmoedigen, bevestigen en vertrouwen geven Vooruitgang van de bezoeker opvolgen Omgaan met niveauverschillen (kennis, tempo, taal) Rekening houden met verschillen in de leefwereld van de bezoeker In moeilijke situaties grenzen stellen en je rol afbakenen Bezoeker aanmoedigen zelfstandig (zonder begeleider) nieuwe vaardigheden aan te leren
Motiveer je antwoord Denk je nog aan andere pedagogische – sociale vaardigheden die nodig zijn? 2.
Geef aan waarin je je zelf wil bijscholen (zelfde topics)
15
16
RESULTAAT TOPIC 3: PEDAGOGISCH-
RESULTAAT TOPIC 3: PEDAGOGISCH-
SOCIAAL
SOCIAAL
Welke vaardigheden nodig?
Bijscholing nodig?
17
18
3
27/02/2013
RESULTAAT TOPIC 3: PEDAGOGISCH-
RESULTAAT TOPIC 3: PEDAGOGISCH-
SOCIAAL
SOCIAAL
Organisaties: vaardigheden/bijscholing
Begeleiders: vaardigheden/bijscholing
19
CONCLUSIE 3: PEDAGOGISCH - SOCIAAL
20
TOPICS RUBRIEK 4: DIDACTISCH 1.
Elk van de pedagogisch sociale vaardigheden wordt door minstens 72% (max % 85)van de begeleiders en door 83% (max 98%) van de organisaties nodig gevonden. Nood aan bijscholing voor al deze vaardigheden is volgens organisaties groter dan volgens begeleiders. Vaardigheden waarin het meest bijscholing gevraagd wordt zijn
Welke kennis nodig/niet nodig in je werking? Afhankelijk van de beginsituatie van de bezoeker en zijn vraag leerdoelen bepalen Leerdoelen omzetten in concrete activiteiten Weten hoe bezoekers leren en daar effectief op inspelen via didactische werkvormen De zelfsturing van de bezoeker opbouwen gaande van voordoen tot uitnodigen tot gericht nadenken De nodige theorie op een praktijkgerichte wijze aanbrengen Vlot vinden en gebruiken van goede en aansprekende leermiddelen Hulpmiddelen zoals visueel stappenplan, een handleiding, een cursustekst samenstellen Evalueren of de leerbehoefte van de bezoeker voldoende wordt ingelost Leren van de didactische aanpak van collega lesgevers door ervaringen te delen
Weten en begrijpen hoe bezoekers nieuwe vaardigheden verwerven (43%) ICT vraag omzetten naar concrete leeractiviteiten (42%) Rekening houden met verschillen in leefwereld (39%) Grenzen stellen en je eigen rol afbakenen (37%)
Motiveer je antwoord Denk je nog aan andere didactische vaardigheden die nodig zijn? 2.
Geef aan waarin je je zelf wil bijscholen (zelfde topics)
21
RESULTAAT 4: DIDACTISCH
22
RESULTAAT 4: DIDACTISCH
Welke vaardigheden nodig?
Bijscholing nodig?
23
24
4
27/02/2013
RESULTAAT 4: DIDACTISCH
RESULTAAT 4: DIDACTISCH
Organisaties vaardigheden/bijscholing
Begeleiders vaardigheden/bijscholing
25
CONCLUSIE 4: DIDACTISCH
26
CONCLUSIE 4: DIDACTISCH
De percentages voor de nodige didactische vaardigheden liggen lager dan bij de pedagogisch socialen vaardigheden. (tussen 63-88% voor organisaties, 66-85% voor begeleiders)
Vaardigheden waarvoor het meest bijscholing gevraagd wordt: Het leren van collega lesgevers (61%) Vlot vinden en gebruiken van goede leermiddelen (61%) Didactische werkvormen (54%) Hulpmiddelen zoals visueel stappenplan, een handleiding, een cursustekst samenstellen (51%) Evalueren of de leerbehoefte voldoende wordt ingelost (49%)
Voor bijscholing liggen de percentages in dezelfde grootteorde als de pedagogische vaardigheden.
27
28
TOPICS RUBRIEK 5: BIJSCHOLING
TOPICS RUBRIEK 5: BIJSCHOLING
Vragen voor begeleiders/organisaties: Organisatievorm
Extra vragen organisatie: Pedagogisch, didactische opleiding
Klassikale kennisoverdracht/workshops/ E-learning
Begeleiders aanmoedigen/verplichten/vrije keuze laten Motiveer
Tijdsduur
Aantal begeleiders voor opleiding
Halve dag/1 dag/2 dagen/3 dagen/ ander…
Nu/ jaarlijks
Moment
Welk bedrag wil je organisatie maximaal investeren per begeleider?
Voormiddag/namiddag/avond
Maximale verplaatsing
0 /max €50/max €100/max €200/ ander
Eigen gemeente/dichtstbijzijnde stad/centrumstad
Welke type opleiding organiseerde je eerder?
Extra vraag begeleiders: Eerder gevolgde opleiding? Technisch/ pedagogisch en sociaal/didactisch
Technisch ICT/pedagogisch/didactisch/geen 29
30
5
27/02/2013
RESULTAAT 5: BIJSCHOLING
RESULTAAT 5: BIJSCHOLING
Organisatie %
Begeleiders %
Eerder gevolgde opleiding
Begeleiders %
Workshop
78
69
Technische ICT – vaardigheden
52
Halve dag
24
23
Hele dag
39
33
Voormiddag
80
83
Pedagogisch en sociale vaardigheden
52
Didactische vaardigheden
44
Geen
25
Namiddag
78
56
Reeds georganiseerde opleiding
Organisaties %
Avond
24
22
Technische ICT – vaardigheden
39
Eigen gemeente
37
28
Pedagogisch en sociale vaardigheden
22
Dichtstbijzijnde stad
39
46
Didactische vaardigheden
27
Centrumstad
32
26
Geen
39
31
RESULTAAT 5: BIJSCHOLING Maximaal bedrag
Organisaties %
€0
24
Max € 50
32
Max € 100
22
Max € 200
5
Ander
17
Organisaties willen begeleiders
Organisaties %
Aanmoedigen
53
Verplichten
20
Vrije keuze laten
27
32
BESLUIT Inschatting van de nodige vaardigheden door begeleiders en organisaties is vergelijkbaar Behoefte aan basisopleiding is aanwezig, sterker bij organisaties dan bij begeleiders Een groot aantal organisaties voorziet in opleiding, begeleiders volgden ook opleiding op eigen initiatief Omwille van de diversiteit van computerruimtes/ bezoekers/begeleiders wordt opleiding best georganiseerd in workshops rond specifieke thema’s 33
34
BESLUIT Begeleiders zijn bereid om zich hiervoor te verplaatsen, dit geeft mogelijkheden naar het centraliseren van workshops per regio Vragenlijst kan gebruikt worden om binnen de grotere organisaties/koepels een interne bevraging naar de opleidingsbehoeften te doen Aanvullende opmerkingen en databestand kunnen gebruikt worden om specifieke behoeften per organisatie te analyseren of kunnen als vertrekpunt tot verdere exploratie dienen 35
6
