lang leve
nr 2 december 2010
hatert lang leve
Wijkbewoners sturen mee
3
Beweegactiviteiten voor kinderen
8
Hannies friends koken samen
4
Eropuit in de winter
7
‘Mijn boodschap aan mensen met overgewicht: denk niet aan lijnen, maar kies voor gezond leven’
Zelfgebakken kerstkransjes zijn het lekkerst Vlak voor de feestdagen een Lang leve Hatert over gezond eten? Is dat nou wel zo’n goed idee, Marel? Jazeker, dat vind ik een uitstekend idee, want bij gezond leven hoort ook feestvieren. En bij feestvieren hoort lekkers zoals bijvoorbeeld gevulde speculaas, kerstpudding en oliebollen. Tradities moet je in ere houden en snoepen mag, ook als je gezond wilt eten. Zolang je maar feestviert op de feestdagen en niet op alle dagen. Daar gaat het bij veel mensen mis. Met al die lekkere dingen in de supermarkt, kopen we gemakkelijk te veel in en eten elke dag een feestmaaltijd. Dat is teveel van het goede. Waarom liggen de pepernoten ook al in september in de supermarkt en de kerstkransjes vanaf oktober? Waarom niet een week voor de feestdag? Of nog leuker: een paar dagen voor het feest zelf gebakken? Het leuke aan de decembermaand vind ik dat mensen tijd hebben om aandacht aan het eten te besteden. Samen met de kinderen een dagje in de keuken. Of nieuwe recepten uitproberen, onbekende ingrediënten gebruiken. De mensen in Hatert hebben Dünya, de internationale supermarkt, om de hoek om zich te laten inspireren door bijzondere producten. Ik woon zelf in de Weezenhof, maar ik kom erg graag naar die winkel. Al was het maar om de heerlijke gamba’s die
ze daar verkopen. En hun dadels en vijgen zijn gewoon lekkerder. Ze verkopen er volgens mij geen oliebollen, terwijl die oorspronkelijk toch uit het Midden-Oosten komen. Ik winkel graag in Hatert, ik houd van de wijk. De mensen zijn er vriendelijk, het is een gezellige buurt. Je legt gemakkelijk contact. In het winkelcentrum maak ik altijd wel een paar praatjes. Als diëtiste houd ik spreekuur in Hatert, werk ik op de Zonnebaars en ga ik op huisbezoek. Daarnaast werk ik mee aan de cursussen Bewegen en Afvallen Hatert. Ik geef er voedingsadvies en bespreek knelpunten. Er is ook een groep met allochtone vrouwen. Zij hebben andere eetgewoonten en willen vaak meer weten over de schijf van vijf. Mijn boodschap aan mensen met overgewicht is altijd: denk niet in termen van lijnen, maar kies voor gezond leven. Dan krijg je vanzelf een gezond gewicht. Bij gezond leven hoort gezond eten en genoeg bewegen. En vergis je niet: gezond eten, dat is lekker eten. Marel Gremmen, diëtiste ZZG Zorggroep
Colofon Deze wijkspecial is mede mogelijk gemaakt door Bewonersbudget Fortuna Hatert en GGD Regio Nijmegen. Uitgave en redactie > GGD Regio Nijmegen in opdracht van stuurgroep Hatert Gezond Tekst(redactie) en bladmanagement > Text in Context Berg en Dal Vormgeving > OptimaForma Nijmegen Fotografie > Anoek Bleumer Nijmegen Druk > Trioprint Nijmegen Redactieadres >
[email protected]
2
lang leve hatert
Bewoners investeren in gezond leven
Bert Nijhollt
Cor van Vugt
Herman de Graaff
In de stuurgroep Hatert Gezond zitten vijf bewoners uit de wijk. Drie ervan: Herman de Graaff, Cor van Vugt en Bert Nijholt vertellen waarom ze meedoen.
Cor en Herman zitten sinds de oprichting in de stuurgroep. Ze vertegenwoordigen ieder een wijkdeel: Cor de edelstenenbuurt en Herman de staatsliedenbuurt. Projectleider Kristine Mourits van de gemeente legt uit waarom ze hen heeft uitgenodigd: ‘De stuurgroep Hatert Gezond is een samenwerkingsverband van ondermeer de gemeente, huisartsen, fysiotherapeuten, GGD en Radboud ziekenhuis met de wijkbewoners. Zij weten wat er leeft in de wijk, ze kunnen problemen benoemen en weten vaak ook of een oplossing wel aansluit bij hun buurtgenoten.’ ‘Dat klinkt heel mooi,’ haakt Cor in, ‘maar wie ben ik om iets te zeggen over de levensstijl van een ander. Ik kan me goed voorstellen dat mensen zich laten verleiden door alle lekkere dingen in de supermarkten, zeker als ze die kunnen betalen. Helaas is dat niet altijd slim voor je gezondheid. Daarom pak ik tegenwoordig ’s avonds olijven en geen kaas uit het vuistje meer. Dat wil niet zeggen dat ik iedereen in Hatert olijven wil voorschrijven. Zo werkt het niet. Je kunt hooguit de gezonde kant laten zien in folders en bij activiteiten. De stuurgroep doet zulke dingen en dat waardeer ik. Mijn rol is daarbij goed luisteren en ondersteunend meedenken.’
Ook Herman vindt meedenken belangrijk. In het begin vond hij de groep te wetenschappelijk praten, maar nu voelt hij zich genoeg gehoord. Wat hij in de stuurgroep leert, geeft hij door aan de bewonersgroep waar hij voorzitter van is. Zo hoopt hij dat de informatie zich over de wijk verspreidt. ‘Ik zoek graag contact met buurtbewoners’, vertelt hij. ‘Om te weten te komen wat hun behoeftes zijn, maar ook om actieve bewoners uit te nodigen een keer mee te doen aan een activiteit. Extra handjes zijn altijd welkom’. Bert is nog niet zo lang lid. De stuurgroep vroeg zijn advies bij de ontwikkeling van de Beweegtuin. Als oud-docent beweging vond hij dat erg leuk. Hij en zijn vrouw wijzen de bewoners uit hun appartementenblok op evenementen en krijgen altijd wel een paar mensen mee. Bert spreekt ook wel eens jongeren aan die met chips langs het voetbalveld staan of de hele dag op een brommertje rondscheuren. ‘Als je dat rustig doet,’ vertelt hij, ‘valt er best met ze te praten hoor.’ De drie mannen wandelen graag. Herman heeft geholpen bij de ontwikkeling van de Hatertse ommetjes. Bert loopt zo’n ommetje regelmatig met zijn vrouw en hond. En Cor heeft vroeger de vierdaagse gelopen en wandelt en fietst nog steeds veel. lang leve hatert
3
Samen eten met
Hatertse Hannie & Friends
‘Veel tijd samen met familie en vrienden, lekker eten en drinken, en Sinterklaascadeautjes voor de (klein)kinderen.’ Dat is december voor de friends van Hatertse Hannie. Ze zijn bij elkaar voor een gezamenlijk etentje en wisselen hun feestplannen uit. Fred, Dina, Dien, Karin en Marijke zijn een keer bij elkaar zonder Hannie. Hoewel het vijf heel verschillende mensen zijn, hebben ze genoeg dingen gemeen: ze houden van gezelligheid, ze komen uit Hatert én ze werken allemaal aan een uitdaging om binnen een jaar een gezond doel te bereiken. Terugkijkend op 2010 zijn ze heel tevreden: het is goed gelukt! Met hulp van hun mentoren en vooral van elkaar, hebben ze wat meer veranderd: wat meer bewegen, iets ontspannends doen en gezond eten maakt dat ze lekkerder in hun vel zitten.
Verleiding
Maar… in december is het soms lastig volhouden. Door het koude weer is het heel verleidelijk om de hele tijd binnen te blijven en te genieten van al dat heerlijke eten. ‘Tijdens de feestdagen koken we veel’, vertelt Dina, ‘het ouderlijk huis staat altijd open voor iedereen en er is altijd eten.’ Nu hoort genieten van lekker eten natuurlijk bij de feestdagen, maar hoe geniet je ervan zonder meteen al je resultaten van het jaar weer kwijt te raken? De friends gaan te rade bij de mentor van Marijke, diëtiste Marel Gremmen van ZZG Zorggroep. Die stelt voor om gezellig samen te koken. Eerst gaat de groep boodschappen doen. Marel geeft tips
4
lang leve hatert
voor zowel een gezonde als lekkere en feestelijke maaltijd.
Wat staat er op het menu?
Marel vertelt dat groentesoep een heel gemakkelijke manier is om groenten te eten. ‘Het is goedkoop, snel en eenvoudig te maken, het vult goed en er zitten weinig calorieën in’, legt ze uit. ‘Een kopje groentesoep als voorgerecht kan helpen om niet te veel te eten en zo op gewicht te blijven. En wat is er nou lekkerder dan een kop hete soep na een flinke boswandeling, in de sneeuw spelen of een rondje schaatsen in de kerstvakantie?’ De friends laten zich snel overtuigen en kiezen voor een Hollandse groentesoep. Voor het hoofdgerecht maken ze een heerlijk stoofpotje ‘kip op z’n Afrikaans’ met daarbij puree en boontjes. Voor toe heeft Marel een recept meegenomen van ijs met warme kersensaus. ‘O heerlijk kersen, dat is zó lekker’ roept Marijke enthousiast als ze het recept bekijkt. ‘Je kunt dit recept met sorbetijs maken als je een lekker en gezond alternatief zoekt’, weet Marel. ‘Natuurlijk mag het ook met slagroomijs of vanille-ijs, zeker met de feestdagen. Zolang je maar weet dat die ijsvarianten vetter zijn.’
Dien en Dina samen in de keuken.
De recepten van het Afrikaans kipstoofpotje, de zelfgemaakte puree en het nagerecht van ijs met kersen vindt u op www.houvanhatert.nl.
Goede voornemens
Tijdens het eten gaat het gesprek al snel over goede voornemens. Dien wil in 2011 lekker door gymmen bij fysiotherapiepraktijk Hatert. Marijke gaat nu dagelijks sporten en hoopt dat ze nog wat kilootjes kwijtraakt. En Fred is druk bezig met zijn wandelgroep, waarmee hij wekelijks gaat wandelen. ‘Mijn goede voornemen is het wandelen volhouden’, vertelt hij, ‘maar dat is niet zo moeilijk! Ik hoop dat er volgend jaar meer mensen mee gaan.’ ‘Dat zou heel goed zijn’, beaamt Karin, ‘want wandelen of sporten helpen wel om de decemberkilootjes weer kwijt te raken. Veel mensen willen in het nieuwe jaar afvallen en als gewichtsconsulente raad ik hen dan altijd aan om meer te bewegen’. Als de laatste kersen op zijn en het etentje is afgelopen, nemen de friends zich voor om binnenkort weer af te spreken. Voor een mooie winterwandeling misschien? Met nog een keer zo’n lekkere zelfgemaakte groentesoep bij thuiskomst? Hatertse Hannie & Friends wensen u een heel gezond en gezellig 2011!
Marijke en Dien test en de peterselie.
Groentesoep (voor 4 personen) Voor Hollandse groentesoep kunt u kiezen uit veel verschillende groenten zoals bloemkool, wortel, prei, boontjes, broccoli, knolselderij, venkel en tomaat. Heeft u weinig tijd dan doet een zakje gemengde soepgroenten het ook prima. In dat geval kunt u ook voor een bouillonblokje kiezen in plaats van zelf groentebouillon te trekken.
De basis: groentebouillon
Neem een pan met ruim 1 liter water. Voeg een halve eetlepel zout, een ongeschilde ui in stukken, een winterpeen in plakken en kruiden zoals peterselie, tijm, oregano, zwarte peperkorrels en foelie toe. Verse kruiden zijn het lekkerst, maar gedroogde kan ook. Breng het water aan de kook en laat het op laag vuur een half uur zachtjes doorkoken. Zeef daarna de bouillon in een vergiet of in een schone theedoek.
Toevoegen
Voeg 250 gram fijngesneden groenten, 2-3 eetlepels (verse) kruiden en eventueel een klein handje vermicelli toe. Kook de groenten in vijftien minuten zachtjes gaar.
lang leve hatert
5
trends en tips tip van de diëtiste
Kersttrend: zelf doen Zelfgemaakte kerstdecoraties voor in de kerstboom zijn al jaren populair. Mooie dennenappels met wat glitter of goudverf, zelfgebakken kerstkransjes die vrolijk zijn versierd of heel eenvoudig de gekregen kerstkaarten aan een mooi lint. Dit jaar kunt u ook gaan knutselen met natuurlijke materialen zoals raffia, kurk en terracotta. Of wat dacht u van een mooie spreuk op een met papier beplakte kerstbal schrijven? Laat u inspireren op www.kersttrend.nl
Ommetjes in Hatert Wist u dat u in Hatert al twee ommetjes kunt lopen? Deze korte wandelroutes duren ongeveer een uur en heten Hatert-Zuid en Hatert-Noord. U kunt de beschrijvingen gratis aanvragen bij gezondheidsmakelaar Rebecca Kramer, 024 329 72 85 of
[email protected]. Verder zijn ze te downloaden van www.houvanhatert.nl en liggen ze onder andere op het wijkcentrum en bij de huisarts.
6
lang leve hatert
Maak fruit en groente leuk en lekker!
Veel kleine kinderen houden niet van groente en fruit. Hoe zorg je ervoor dat ze er toch voldoende van binnenkrijgen? Laat ze kiezen welke groente er vandaag op tafel komt. Of vraag hun hulp en laat hen de groente wassen of een stamppot of lekkere salade maken. Een beetje spelen mag ook: mandarijntjes versieren, fruitspiesjes maken of appeltjes stoven. Zolang het maar gezellig is. Zelf groente verbouwen in een groentetuintje of plantenbak helpt natuurlijk ook! Lust uw kind een bepaalde groente niet? Blijf proberen, zonder te forceren. Een kind moet ongeveer tien keer iets proeven, voordat het aan een nieuwe smaak is gewend.
ssendoor 1. Geef groente tu t ch of als voorgere op een ns 2. Doe groente ee boterham. e in soepen 3. Verstop groent en sauzen. op een 4. Maak groente klaar, r ie an andere m de wok. in d bijvoorbeel
Nog een paar tips van het voedingscentrum
Samen eropuit Nancy de Kruyff en Kim Elmans zijn zussen, geboren en getogen in Hatert. Ze schelen zeven jaar, maar gedragen zich als een onafscheidelijke tweeling: alles doen ze samen. Meestal met hun kinderen Sem (5), Belle(2), Liz(9) en Nouk(5). ‘We trekken er vaak samen op uit,’ vertelt Kim. ‘Gewoon in de buurt, want Hatert telt veel leuke speeltuintjes. Onze Liz gaat ook graag naar de kabelbaan hier vlakbij. En ze verheugt zich nu al op de stormbaan bij het kanaal. Daar is ze nog iets te jong voor, maar straks is dat helemaal leuk.’ In de weekenden is het bos favoriet. ‘Bij de Elshof kun je goed wandelen, maar wij gaan nog liever naar de Hatertse Vennen’, zegt Nancy. ‘Dat is nog op fietsafstand en de kinderen kunnen zoveel ravotten als ze willen. In de herfst nemen we altijd zakken mee om de gevonden schatten in te bewaren: kastanjes, mooie bladeren en bijzondere stenen. ’s Winters is het wachten op de sneeuw: lekker sleeën en sneeuwpoppen maken.’ Kim: ‘We vinden het belangrijk om veel met de kinderen buiten te zijn en te zorgen dat ze voldoende beweging krijgen. Dat hoort gewoon bij je taak als ouders. Soms heb ik helemaal geen zin, maar als ik dan eenmaal buiten ben, is het toch weer leuk.’ ‘We proberen altijd zoveel mogelijk mensen mee te slepen’, vult Nancy aan. ‘Vorig weekend ging de halve klas van Sem en Nouk mee
wandelen. Eenmaal terug vroegen zowel de klasgenootjes als hun ouders of we gauw weer zo’n tocht organiseren!’
Tips van Nancy en Kim voor een geslaagde boswandeling • Trek je oude kloffie en laarzen aan: vies worden hoort er bij! • Maak het spannend en leuk: Ga in de herfst met de kleintjes op zoek naar de kabouters die onder de paddenstoelen wonen. De oudere kinderen zoeken mooie dennenappels of takken. Die doe je thuis in een grote glazen vaas, staat hartstikke mooi. En in de winter maak je er een kerststukje van. • Als kinderen zich gaan vervelen, helpen spelletjes: boompje wisselen, verstoppertje of ‘ik zie ik zie wat jij niet ziet’. • Spreek af met andere ouders: samen is gezellig en de kans is groter dat je ook echt gaat.
Fit met elke dag groente en fruit Iedereen heeft elke dag groente en fruit nodig. Toch lukt het sommige mensen niet om dat iedere dag te eten. In Hatert eten kinderen en volwassenen minder vaak groente en fruit dan gemiddeld in Nijmegen. Ongeveer één op de drie kinderen in Hatert eet hooguit vijf keer per week groente (39%) en fruit (29%). Groente en fruit zijn belangrijk om fit en gezond te blijven en zorgen voor: • meer concentratie • meer weerstand • een betere spijsvertering • sterke botten • het verlagen van een hoge bloeddruk Door groente en fruit te eten, krijg je vezels binnen en die helpen je op gewicht te blijven. Vezels zorgen namelijk voor een voldaan en vol gevoel, zodat je snoep en andere ongezonde tussendoortjes gemakkelijker laat staan. Lukt het u om dagelijks groente en fruit te eten? Tips en recepten op: www.voedingscentrum.nl of www.groentenenfruit.nl.
lang leve hatert
7
H atert beweegt
Voor kinderen en jongeren van 2 – 19 jaar
Vechtsport
Balsport
Judo Stichting Topjudo Nijmegen (STJN) Sportzaal Kandinsky College Maldenburchtstraat Werner ter Avest 06 - 18 09 90 57 Aikido Aikodocentrum Nijmegen Nieuwe Dukenburgseweg 21 René Habraken 06 - 44 92 25 35
[email protected] Tae Kwondo Taekwondo centre Nijmegen Kandinsky College Hatertseweg www.tcnijmegen.nl Tae Kwondo en Hanmudo Yoo Sin Gymzaal Heidebloemstraat 201 Pieter Hermans 06 - 19 86 43 56
[email protected]
American football Nijmegen Pirates Sportpark Vossendijk Roel van Teeffelen 06 - 22 22 07 36
[email protected] Voetbal • SV Hatert in de Wijk Wijkvoetbal voor meiden van groep 4 t/m 6 en jongens van groep 3 en 4 Robert Theunissen 06 - 21 56 01 03
[email protected] • SV Hatert Sportpark Vossendijk Eugène Sanders 06 - 10 90 56 13
[email protected] Futsal Chabbab (zaal)voetbal, activiteiten, trainingen, toernooien en huiswerkbegeleiding (9 tot 16 jaar) Afdeling Hatert 024 - 365 01 57 Cruyff Court Spel- en voetbalveld Couwenbergstraat (naast Wijkcentrum Hatert)
Dans Peuterdans, Funkydance, Breakdance, Hiphop, Zelfverdediging, Zumba, Klassiek, Kinderdans, Dancemix, Moderne dans, Jazzdance, Musical, Sportlessen Dansschool ID Dance Hatert Zijpendaalstraat 5 Indira Willems 06 - 21 99 28 56
[email protected] Volksdans Volksdansgroep Wijkcentrum Hatert 024 - 377 80 03
Racketsport Tennis SV Hatert Sportpark Vossendijk Wil van de Poel 024 - 355 48 38
[email protected] 8
lang leve hatert
atletiek Nijmegen Atletiek Thijs de Groen 06 - 21 56 01 08
[email protected]
Zwemmen Baby/peuterzwemmen, Vrij zwemmen, Gezinszwemmen Sportfondsenbad Nijmegen Dukenburg, 024 - 345 44 81 Jips spartelclub en Waterwennen Voor kinderen die nog niet kunnen zwemmen Sportfondsenbad Nijmegen Dukenburg, 024 - 345 44 81
wat? waar? wie?
naschools sportaanbod Sport- en beweegactiviteiten Via Openwijk School Hatert (een samenwerkingsverband van De Vossenburcht en De Klumpert) kunnen alle kinderen uit de wijk dagelijks deelnemen aan sport- en beweegactiviteiten georganiseerd door Sportservice Nijmegen. Programma en tijden bij de basisscholen of via Bas Hoppenbrouwers, 06 - 50 40 03 77
specifiek beweegaanbod Club Extra (6-13 jaar) Sommige kinderen bewegen niet zo makkelijk. Ze vallen snel, zijn wat onhandig en worden angstig. Hierdoor vinden ze gym vaak niet leuk en kunnen ze een motorische achterstand ontwikkelen. Deze kinderen kunnen bij Club Extra iedere week op een aangepaste gymles. Gratis proefmaand, daarna € 75 per half jaar. Een tegemoetkoming in de kosten is mogelijk. Bas Hoppenbrouwers, 06 - 50 40 03 77, en de vakleerkrachten gymnastiek Beweegpret (4-17 jaar) en Beweeg je fit (8-12 jaar) Voor kinderen die niet graag bewegen en wat te zwaar zijn (of worden). Cursussen voor ouder en kind waarin plezier voorop staat. Met eenvoudige en leuke oefeningen krijgt het kind weer plezier in bewegen. Ook aandacht voor simpele voedingstips. Fysiotherapie Hatert 024 - 355 74 38 Gemeente Nijmegen vergoedt een deel van de kosten.
Gratis proeflessen Ben je nieuwsgierig naar een sport of beweegactiviteit? Vraag een bon voor een gratis proefles aan de vakleerkracht gymnastiek van je school. Zie onder vergoedingen voor namen en telefoonnummers.
vergoedingen Stichting Leergeld Nijmegen & Jeugdsportfonds Ouders of verzorgers kunnen bij de gemeente Nijmegen een beroep doen op Stichting Leergeld voor een bijdrage in de kosten van contributie en sportkleding. Onder deze regeling vallen ook zwemmen en dansen. Ook het Jeugdsportfonds kan bijspringen. Sportdocenten in Hatert: Robert Theunissen 06 - 21 56 01 03 Thijs deGroen 06 - 21 56 01 08 Bas Hoppenbrouwers 06 - 50 40 03 77 Ook dansschool ID Dance en sportfondsenbad Dukenburg helpen u verder. Deze lijst met bewegingsmogelijkheden in Hatert is niet volledig. Mist u activiteiten of heeft u een fout ontdekt? Geef dit dan door aan gezondheidsmakelaar Rebecca Kramer, 024-329 72 85, of
[email protected].
