1e Werkconferentie Taskforce HTSM Noord-Nederland
• • • • • •
HTSM 2020: Amandus Lundqvist Taskforce HTSM Noord-Nederland 4 thema’s > 4 pitches Business Development-debat Goodluck HTSM Flagship-projects 12h30 Netwerklunch
Jos van Erp
Noord-Nederland Aanstormende HTSM-regio
• Noord-Nederland als Region of Smart Factories? • Big Data als groeiversneller? • Materialen van wereldfaam? • Nieuwe (onverwachte?) coalities tussen maakbedrijven? • Noorden als eyecatcher op de Hannover Messe? • Een eigen ‘hightech’ universiteit?
Noord-Nederland Aanstormende HTSM-regio
• Noord-Nederland als Region of Smart Factories? • Big Data als groeiversneller? • Materialen van wereldfaam? • Nieuwe (onverwachte?) coalities tussen maakbedrijven? • Noorden als eyecatcher op de Hannover Messe? • Een eigen ‘hightech’ universiteit?
Speerpunten
Embedded Intelligence
Advanced Materials
Adaptive Manufacturing
Hightech Instrumentation
Speerpunten
Embedded Intelligence
Advanced Materials
Adaptive Manufacturing
Hightech Instrumentation
www.HTSM-nn.nl
Next stage
Holland High Tech
High Tech Solutions for Global Challenges
Topsector High Tech Systemen en Materialen Amandus Lundqvist voorzitter topteam HTSM 21 november 2014
Topteam HTSM advies • toename private én publieke R&Dinvesteringen in HTSM • herkenbaar en attractief technisch vakonderwijs • overheid als innovatieve inkoper • internationale Holland High Tech branding • met aandacht voor het MKB op alle punten • in nauwe samenwerking met regio’s
HTSM advies: ambitie 2020 Topsector HTSM
2009
Ambitie 2020
Toegevoegde waarde
31 miljard
48 miljard
Export waarde
39 miljard
83 miljard
Productie waarde
88 miljard
148 miljard
R&D investering
2,3 miljard
3,5 miljard
Aantal werknemers
520.000
530.000
Bron: TNO analyse op basis exercitie van begin 2013, ref HTSM-Innovatiecontract 2014 (p6)
Prioriteiten 2014 I.
Relatie met de maatschappelijke uitdagingen
II.
Verbinding met regionale activiteiten
III. Integrale aanpak en communicatie IV. Organiserend vermogen
Innovatie - stand van zaken • Innovatiecontract 2015-2016 • 15+2 roadmaps
• Europese agenda Horizon 2020 (23 sept. 2014) • uitvoering in staande onderzoeksorganisaties • één TKI voor de hele topsector
• behoud van TTI-functies: Holst, ESI en M2i • brede participatie MKB • zorg over budgetten NWO en TO2
• MKB–loket (uitvoering KvKs) • MIT-regeling en netwerkbijeenkomsten
Missie TKI-HTSM Innovatie in de topsector HTSM bevorderen door excellente privaat-publieke samenwerking in R&D&I:
te bundelen, Roadmaps Innovatiecontact
te coördineren te laten uitvoeren Aansluiting spelers bij roadmaps Aansluiting roadmaps bij Europa TKI-toeslag aanvragen en inzetten bij onderzoeksorganisaties
Ter referentie het HTSM-landschap (2014) Topsector HTSM ~ 3 miljard euro
Innovatiecontract HTSM 545 miljoen euro
TKI HTSM 150 miljoen euro
Born: bedragen bijdrage bedrijfsleven, Innovatiecontract 2014-2015
16
Topsector HTSM: governance TKI-HTSM Bestuur en Raad van Toezicht (topteam, bedrijfsleven incl. MKB en publieke kennisorganisaties) • besluit vorming en strategie
Directeur (bedrijfsleven) Plv. Directeur (FOM) • coördinatie
TKI Bureau*)
Roadmap Council (roadmaptrekkers HTSM) • advies programma budget • advies passing bij roadmaps
• TKI-toeslag regeling • administratie • communicatie • Europese agenda • MKB loket *) postadres bij FOM in Utrecht; medewerkers vanuit FOM, STW, TNO, NLR, FME en KvK
Innovatie - MKB Generiek: • continuering MKB Instrumentarium (fiscaal pakket + financiering) • vroege fase financiering Topsector: • bekendheid MKB-loket vergroten (uitvoering door KvK)
• MKB activeren tot deelname via roadmapteams (zie www.htsm.nl) • MIT-regeling 2015 budget versterken en stroomlijnen met regio’s • NWO: specifieke calls voor de topsector
• TNO/NLR: programma’s met inzet TKI-toeslag • Innovatiegericht inkopen versnellen en concretiseren
Nationaal Icoon 2014
gekweekte stamcellen
kwantumcomputer
aardappels uit zaad
bionaaldjes
Human Capital (1) In regio’s ZO Brabant en Twente CoE en CiV:
• Automotive Centre of Expertise (ACE) • CoE Fontys: Productietechniek en Materialen • TechForFuture HTSM Oost • CiV Teclab (ROC Eindhoven en Brainport Industries) • MBO Automotive Centre (MAC) Uitbreiding naar andere regio’s (7 CiV’s extra): • Noord-Nederland en West-Nederland HTSM-beurzen (doelstelling 250 in 2014):
• gesprekken gestart met bedrijven
Human Capital (2) • Techniekpact : • accent op vergroten instroom techniek, samenwerking met onderwijs, internationale kenniswerkers, behoud, employability en flexibiliteit • bedrijven in de lead en samenwerken met alle stakeholders • gebruik maken van wat er al is
• regelmatig uitwisseling ervaringen met andere topsectoren • doorontwikkelen en verankeren Noord- en West-Nederland
International knowledge workers day Philips Drachten – 21 januari 2014
Internationalisering en branding • focus zes prioritaire landen: ontwikkeling landenprogramma’s • Holland High Tech branding – strategie staat • JEC Europe – Parijs (maart 2014) • Hannover Messe (april 2014) • Farnborough – NAG (juli 2014) • Zuid-Korea en Japan (oktober 2014) • HTSM en NFIA stellen aanvalsplan op t.b.v. doellanden
Semicon Taiwan
NL draagt bij aan oplossingen voor maatschappelijke uitdagingen • • • • • • • • • •
Smart green mobility Smart security Smart safety on water Smart energy Smart health Smart materials New private energy Smart study on the climate Smart creative green Mobility Smart choice
24
HTSM-event HTSM-event mei 2014 mei 2014
Fieldlab – Actieagenda Smart Industry Fieldlab is: een praktijkomgeving waarin bedrijven en kennisinstellingen doelgericht Smart Industry oplossingen uitontwikkelen, testen en implementeren
Verschillende functies mogelijk: • baanbrekende innovaties realiseren • aanjager van innovatie ecosysteem • laagdrempelig (nieuwe technologie) • regionale inbedding
Hannover Messe – Nieuwsblad vh Noorden
Composieten
Het betekent dat we voor zo’n 40 toestellen per jaar onderdelen maken.
31
Bedankt voor uw aandacht
Next stage
In gesprek met: Taskforce HTSM
Namens Drentse sensorcluster
Namens Noordelijke Hogescholen
Namens UCF
Namens drie provincies
In gesprek met: Taskforce HTSM
• • • • • •
Waarom opgezet? Visie op HTSM Doelstellingen? Wat gaat de Taskforce doen? Wat draag je zelf bij? Hoe kunnen bedrijven aansluiten? • Wanneer missie geslaagd?
HTSM-stand basiskamp om Hannover Messe te verkennen
100 bedrijven HTSM-NN.nl
Next stage
4 thema’s 4 pitches • Embedded Intelligence: Big data Innovatiecluster Drachten • Advanced Materials: Bietenpulp strijkijzer RUG • Adaptive Maunfacturing: Smart Factory Fokker • Hightech Instrumentation: Dome ASTRON + KxA
Embedded Intelligence
Op zoek naar de verborgen schatten van de koe tot 2000 Vet%, Eiwit%, Lactose% SCC%
vanaf 2000 Vet%, Eiwit%, Lactose% SCC% Vetzuren% Melamine%
bloed waardes pens waardes ziekte diagnose etc.
Wat voor waardevolle informatie zit er nog meer verborgen in deze (big) data wolken? Hoe krijgen we die verborgen informatie eruit? Hoe om te gaan met de stijgende hoeveelheid (on farm?) data generatie? • •
Samenwerking met kennis instituten noodzakelijk Meer skills nodig op het gebied van big data verzameling, handeling & analyse 1
Embedded Intelligence
Big data project Innovatie Cluster Drachten Irmato BC 1
meten
Demo 1
Delta Instruments BC 2 & 3
verzamelen
YP BC 7
Neopost BC 5
analyseren
Demo 2 & 3
Demo 7
Philips BC 4
BD BC 6, 8&9
handelen
Demo 5
Demo 4
Demo 6, 8&9
•
Big data uitdagingen overal hetzelfde, ongeacht de herkomst van de data
•
Samenwerken lijkt dan ook niet meer dan logisch
•
Door samenwerking binnen het ICD is Delta Instruments in staat deze zogenaamde “farm management tools” te ontwikkelen en snel naar de markt te brengen 40
Adaptive Manufacturing
Smart Factory Fokker Aerostructures Hoogeveen, 2010-2014 Ben Geerts Projectleider JSF en Smart Factory
Fokker Aerostructures Lightweight structures & components
Design, development and production of smart, lightweight aerostructures: empennages, fuselages and wing moveables
Employees 2.000
Locations Papendrecht (NL) Hoogeveen (NL) Romania Mexico USA
Adaptive Manufacturing
Cluster: Eén OEM-er en drie Noordelijke MKB partners
43
Adaptive Manufacturing
Startpunt visie Smart Factory-team 2009
44
Adaptive Manufacturing
Werkpakketten
45
Adaptive Manufacturing
Adaptive Manufacturing
Eén voorbeeld: verbruiksregistratie en open tijd bewaking ‘prepreg’ integreren in zelflerende executie
Startsituatie (= practice vliegtuigbouw) • •
Handmatig en op papier Arbeidsintensief, grote foutenkans
Pilots en integratie met partners: • Automatiseren: RFID en gewichtsensoren toegepast • Paperless: koppelbaar aan zelflerend excecutiesysteem Resultaat • 100% foutloos • 10% minder materiaalverbruik
46
Resultaten
Adaptive Manufacturing
• Resultaten boven verwachting • Inzet: schaduwdraaien, nu ook doorvoeren
Fokker: • 25% minder fouten • Omslag denken intern MKB-partners: • Fokker als pilotomgeving opent deuren • Frontlinietechnologie ontwikkeld en commercieel uitgerold • Basis voor cluster dat verder kan
47
Veel publiciteit
48
Adaptive Manufacturing
Advanced Instrumentation
Beets to biopolymers
Prof. Dr. F.Picchioni Chemical Product Engineering University of Groningen
Advanced Instrumentation 50
The problem
Courtesy of Philips Consumer Lifestyle bv
•
many polymers, every single one with specific properties and functionality
•
dependency from oil-based materials
•
clear and long list of (tough to meet) requirements for final application
•
consumer product, thus entailing nontechnical requirements as well
Advanced Instrumentation 51
The idea
Courtesy of Royal Cosun U.A.
Courtesy of Philips Consumer Lifestyle bv
Advanced Instrumentation 52
Chemical Product Technology
Product requirements
Macromolecular properties
Chemical structure
Process
Advanced Instrumentation 53
The right people at the right place working all together Monomers - Royal Cosun U.A.
Polymers - RuG - University of Maastricht
Up-scaling - API
End-users - Philips Consumer Lifestyle b.v. - Astron
Covering all the chain Enabled by financial subsidy from
Debat: Business Development: Maar hoe?
Input van jullie
Crosslinks (bedrijven maar ook mensen): Groot en klein / Bedrijven en onderzoek / Tussen branches / Klassiek (maak) en modern (online-industrie) / bovenstroom – onderstroom. Multidisciplinair • • • • • • • • • •
Informatie (prioriteiten)– transparantie – inhoud voorop Daadkracht – concreet maken – cases obv 4thema’s. Wanneer starten? Wanneer resultaten Branding – maakindustrie op voetstuk Op zoek naar de verschilmakers - Geen “programma” maar breekijzers Bundeling van krachten – samenwerking en netwerkactiviteiten sharing faciliteiten/incubators/kennis (veel genoemd) Financiering innovatie mogelijk maken (veel genoemd) Valley of Death Meer MKB in Platform – hoe aansluiten? Teneur: HTSM Noord: goed plan (vaker – sneller): communiceer met achterban Maar ook: BD doen bedrijven (platforms niet) – Niet alweer matchmaking - Hoezo Noord? Opvallend: Zouden wij als regio in 2020 voor Apple niet alle Iphones in Noord Nederland kunnen produceren?
Next stage
Good luck Flagship-projects World Class Composite Solutions (WCCS) Jan Post Philips
Ton Engbersen IBM
Rob Goossens Fokker
Good luck Flagship-projects World Class Composite Solutions (WCCS) Jan Post Philips
Ton Engbersen IBM
Rob Goossens Fokker
Next stage