12VK22-C Verkiezingsprogramma’s gelezen op interesse Kerk in Actie in punten over ‘zorg’ 1 augustus 2012
C.
Zorg
Interesse Kerk in Actie gaat in het bijzonder uit naar Financiering van de zorg, inclusief de systematiek (marktwerking, persoonsgebonden budget, verzekeringen etc.) VN-verdrag voor de rechten van mensen met een beperking (2006) Toegankelijkheid van het openbaar vervoer en de arbeidsmarkt voor mensen met een beperking, cq Wajongers Positie van ouderen (= 55+), toe te spitsen op wonen, sociale contacten en mishandeling
Plannen politieke partijen VVD Als er niets wordt gedaan wordt de gezondheidszorg onbetaalbaar. Om de zorg goed, toegankelijk en betaalbaar te houden wil de VVD: o Zorg dicht bij de mensen organiseren. Huisarts samen met praktijkondersteuners en verpleegkundigen vormen de spil. Wijkverpleegkundigen komen terug in de buurt. o Verspilling moet worden tegengegaan ‘thuis’ en in ziekenhuizen (zoals medicijnen, incontinentiemateriaal, verbandmiddelen, onnodige onderzoeken). o Verzekeraars moeten zorg inkopen op basis van objectieve en transparante criteria in plaats van achteraf zorgkosten te verrekenen met elkaar. o Waar mogelijk zal er een groter beroep op de zelfredzaamheid van de mensen worden gedaan. o Het basispakket moet bestaan uit noodzakelijke medische zorg. Een eigen risico helpt de verhoging van de premie te beperken. o De zorgtoeslag voor mensen met een laag inkomen moet worden aangepast zodat alleen mensen die het écht nodig hebben deze krijgen. o Voor mensen die complexe en langdurige zorg helemaal zelf willen organiseren, legt de VVD het Persoonsgebonden Budget vast in de wet. Taken zoals begeleiding en persoonlijke verzorging worden vanuit de AWBZ toegevoegd aan de Wet Maatschappelijke Ondersteuning, waarmee gemeenten mensen kunnen ondersteunen bij werk, onderwijs, opvoeding en ondersteuning om volwaardig mee te doen aan de samenleving. Door taken die bij elkaar horen te koppelen, kunnen mensen met maatwerk ondersteund worden. o De ondersteuningsbehoefte en de mogelijkheden van de patiënt moeten het startpunt zijn van het zorgaanbod. Maatregelen: scheiden van wonen en zorg, bestrijden van overbodige regels, AWBZ waar mogelijk uitvoeren door de zorgverzekeraars voor hun eigen verzekerden. Goed openbaar vervoer is heel belangrijk voor mensen met een beperking. De VVD wil daarom alle treinen, bussen, trams en stations toegankelijk maken voor mensen met een beperking. Deze eisen moeten in de aanbesteding worden opgenomen. o Re-integratietrajecten worden alleen nog voor bijzondere doelgroepen (zoals arbeidsgehandicapten) ingezet. Arbeidsgehandicapten worden meer kansen op werk geboden door de mogelijkheden voor No-Risk polissen voor ondernemers te verruimen en te investeren in Job Coaches voor meer begeleiding op de werkvloer. o De VVD kiest ervoor om chronisch zieken gerichter te ondersteunen en wil de generieke vergoeding door de Wet tegemoetkoming Chronisch Zieken en Gehandicapten (WTCG) afschaffen. 1
12VK22-C Verkiezingsprogramma’s gelezen op interesse Kerk in Actie in punten over ‘zorg’ 1 augustus 2012
55 plussers moeten meer kansen worden geboden op de arbeidsmarkt door ondernemers meer ruimte te geven hun personeel te belonen naar toegevoegde waarde in plaats van leeftijd. Daarnaast moeten mensen meer ruimte krijgen zich tijdens hun loopbaan om of bij te scholen. o Ouderenmishandeling moet uit de taboesfeer worden gehaald en streng worden bestraft.
PvdA De problemen bij de financiering van de zorg zijn breed in beeld bij de PvdA. Inzet is om zorg zoveel mogelijk basaal in te richten, d.w.z. dicht bij de situatie van mensen zelf waarbij deze basale vorm een goede basis biedt voor primaire zorg. Voor aanvullende zorg is bijverzekeren mogelijk. Met deze inzet kan ten dele voorkomen worden dat een beroep gedaan wordt op duurdere vormen van zorg. Tegelijk wordt op verschillende terreinen een meer inkomensafhankelijke bijdrage gevraagd. Marktwerking wordt beperkt. Toegang tot voorzieningen en tot de arbeidsmarkt voor mensen met beperkingen moet verbeteren. De PvdA wil het VN-verdrag voor de rechten van mensen met een beperking ondertekenen. PVV Bij bezuinigingen wordt de sociale zekerheid ontzien, een vangnet in de economische crisis is onontbeerlijk. Het sociale verzekeringsstelsel mag niet bepaald worden door de EU-superstaat. In de zorg moeten extra handen aan het bed. Op zorg is volgens de PVV nog veel geld te besparen zonder dat iemand zorg kwijt raakt of meer moet betalen. Onder andere door: kleinere zorginstellingen, meer taken voor de huisarts, financieren op uitkomst in plaats van aanbod, regelarme zorginstellingen en minder managers. Verzorgingshuizen moeten behouden blijven ter voorkoming van verkommeren, vereenzamen en vervuilen van ouderen. De Wajong blijft toegankelijk voor volledig duurzaam arbeidsongeschikten. Bezuinigingen op het passend onderwijs moet worden teruggedraaid. CDA Van zorg en ziekte, naar gedrag en gezondheid van de mens centraal, focus op gezond leven, maar ook op de fysieke gezonde leefomgeving. Preventie moet een integraal onderdeel zijn van de zorg. Dit zal meer van mensen gaan vragen, maar ook vragen om zorg die zo dichtbij mogelijk wordt georganiseerd. De AWBZ brengen wij terug naar zijn oorspronkelijke doel: een volksverzekering voor verpleging en verzorging die langer dan een jaar duurt aan mensen met een langdurige beperking. We zetten de mens en zijn zorgvraag centraal door hem, waar nodig met ondersteuning vanuit de gemeente, in staat te stellen zo lang als mogelijk zelf de regie op de zorg te voeren. Er hoort ook bij dat mensen zo lang mogelijk in hun eigen thuissituatie kunnen blijven wonen. Het is niet de kwaliteit van de behandeling die het geluk van mensen bepaalt, maar de kwaliteit van leven. Het welzijn van mensen voorop, daarop inzetten en daarna de zorg bieden die nodig is. De langdurige zorg financieren we persoonsvolgend. Mensen kiezen zelf wie de zorg verleent passend bij de zorgvraag. Een kanteling, zodat de wensen en behoeften van mensen zelf centraal staan. Het PGB blijft op die manier bestaan als een trekkingsrecht in de AWBZ. Mensen kunnen individueel hun zorgverleners kiezen. Hiermee komt ook de weg vrij voor kleinschalige vraaggestuurde zorginitiatieven. Bijzondere aandacht is er voor de arbeidsmarktpositie van (werkloze) ouderen. Werkgevers krijgen een premiekorting om (werkloze) ouderen in dienst te nemen. De WSW, de Wajong, de Wet werk en bijstand en de Wet investeren in jongeren worden opgenomen in de nieuwe regeling. Voor jongeren die volledig en duurzaam arbeidsongeschikt zijn, blijft de Wajong bestaan. 2
12VK22-C Verkiezingsprogramma’s gelezen op interesse Kerk in Actie in punten over ‘zorg’ 1 augustus 2012
SP De SP wil stoppen met de marktwerking in de zorg en wil deze organiseren op basis van samenwerking en een regionaal zorgbudget, op basis van de zorgbehoefte. o De zorg moet meer in de buurt en op een menselijke maat worden georganiseerd. o Aanpak van verspilling door bureaucratie en weggooien van medicijnen en hulpmiddelen. o De financiering van de zorg moet eerlijker worden verdeeld, zodat ook mensen met een lager inkomen altijd kunnen rekenen op goede hulp. Het eigen risico moet weer worden afgeschaft. o Er moet extra worden geïnvesteerd in preventie. o Mensen die dat nodig hebben kunnen blijven rekenen op een persoonsgebonden budget (PGB). o sociaaleconomische gezondheidsverschillen moeten worden teruggedrongen. Het VN-verdrag voor de rechten van mensen met een beperking moet met spoed worden geratificeerd. Sociale werkplaatsen moeten beschut werk blijven bieden voor mensen met een beperking. Waar mogelijk en wenselijk wordt de uitstroom naar regulier werk bevorderd. Jonggehandicapten moeten voldoende begeleiding en ondersteuning krijgen bij het vinden van een baan. Sociaal ondernemerschap moet worden gestimuleerd. Werkgevers die mensen met een beperking in dienst nemen, kunnen aanspraak maken op loonkostensubsidie en andere voorzieningen. Er moet een wettelijke regeling komen om de overheid en grote bedrijven te stimuleren meer mensen met een beperking of gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid in dienst te nemen en passende stageplekken te organiseren. Stations en treinen moeten zodanig worden ingericht dat mensen met een beperking er zelfstandig gebruik van kunnen maken. Zolang het openbaar vervoer voor hen niet toegankelijk is moet het bovenregionale vervoer ‘Valys’ blijven bestaan. Zorgbehoevenden moeten zo lang mogelijk thuis kunnen wonen en daarin worden ondersteund. De eigen regie en eigen wens dient daarbij centraal te staan. Mantelzorgers en vrijwilligers moeten meer ondersteuning krijgen. De bouw van mantelzorgwoningen op eigen erf wordt mogelijk en het wordt voor mantelzorgers mogelijk zorgverlof op te nemen. De aanpak van ouderenmishandeling, zowel fysiek, geestelijk als financieel, moet worden voortgezet. D66 De hervorming naar het nieuwe zorgstelsel (meer marktwerking in de zorg) heeft meer inzicht in kwaliteit, kostenbewustzijn en keuzevrijheid van de patiënt opgeleverd. D66 wil hiermee verder met enkele gerichte aanpassingen, zoals uitbreiding van concurrentie waar aan de voorwaarden van keuzevrijheid, transparantie en afrekenbaarheid wordt voldaan. o Het persoonsgebonden budget moet toekomstbestendig zijn waarbij de individuele zeggenschap over de keuze van zorg en zorgverleners centraal staat. Dit stimuleert innovatieve en goedkopere oplossingen. D66 wil de sociale zekerheidsregelingen WAJONG, WSW en WWB onder brengen in één wet en wil daarmee meer mensen met een arbeidshandicap aan het werk helpen. Werkgevers moeten worden ondersteund en gestimuleerd om mensen die vallen onder deze wet in dienst te nemen. Indien nodig moeten meer dwingende maatregelen worden genomen. Openbaar vervoer moet voor iedereen toegankelijk zijn: materieel, haltes en opstapplaatsen moeten toegankelijk gemaakt worden voor minder validen. De positie van ouderen: een werkende arbeidsmarkt voor ouderen wordt gestimuleerd; ouderen moeten zo lang mogelijk buiten een instelling in de eigen vertrouwde omgeving zorg kunnen ontvangen en zelfredzaam kunnen blijven. De hulp van familie, buren en anderen zoals kwalitatief goede thuiszorg is daarbij gewenst. Mantelzorg en vrijwilligerswerk stimuleren sociale 3
12VK22-C Verkiezingsprogramma’s gelezen op interesse Kerk in Actie in punten over ‘zorg’ 1 augustus 2012
cohesie en kostenbesparingen in de zorg. Maar mogelijkheden om de werkdruk van mantelzorgers en vrijwilligers te verlichten moeten worden gestimuleerd. GroenLinks De huidige verzorgingsstaat past niet meer bij deze tijd en moet hervormd worden: oude zekerheden vervangen door nieuwe met voor ieder gelijke kansen op zelfontplooiing, werk en zorg. o Ziektekosten moeten solidair worden opgebracht en zorg moet meer inkomensafhankelijk worden gefinancierd. o Eerstelijnszorg moet worden versterkt, zorg dichterbij de mensen worden georganiseerd. o Op persoonsgebonden budgetten moet niet worden bezuinigd omdat het mensen meer vrijheid geeft om zorg op hun eigen wijze te organiseren. PGB moet administratief worden vereenvoudigd. o De financiering van de zorg moet meer worden gericht op gezondheidswinst in plaats van op het aantal verrichte behandelingen Het VN-verdrag voor rechten van mensen met een beperking wordt zo snel mogelijk geratificeerd. Openbaar vervoer is een basisrecht, ook voor mensen met een beperking of ouderen. Het Rijk stelt de minimale kaders van dit recht vast, waarbinnen decentrale overheden maatwerk bieden. o Openbaar vervoer moet beter toegankelijk worden voor ouderen, gehandicapten en mensen met kinderen. Er wordt ingezet op een Europese treinplanner met boekingssysteem voor o.a. rolstoel. o Alle basisfuncties zoals onderwijs, gezondheidszorg, winkelen en hoogwaardig OV moeten op fiets- en loopafstand liggen. De overheid bevordert dat nieuwe woningen rekening houden met verschillende levensfasen en makkelijk aanpasbaar zijn voor mensen met een handicap. Daarnaast wordt gestimuleerd dat bestaande woningen geschikt worden gemaakt voor bewoning door ouderen en mensen met een handicap. o Ouderen krijgen maximale zeggenschap over eigen leven: zorg zoveel en lang mogelijk thuis. o mantelzorgers moeten beter ondersteund worden en het moet eenvoudiger worden om mantelzorg in naast of bij de woning te verlenen (mantelzorgwonen) o Verzorgingstehuizen bieden oudere stellen met een verschillende zorgindicatie de ruimte om samen te blijven leven en slapen. Partij voor de Dieren De gezondheidszorg moet toegankelijk zijn voor iedereen. Daarbij past het niet om te bezuinigen op de fundamenten van ons zorgstelsel: de huisarts, de apotheek, de psychiater, thuishulp en het ziekenhuis De premie voor de zorgverzekering en het eigen risico worden inkomensafhankelijk. Er komt geen eigen bijdrage, ook niet voor de huisarts, de psychiater en het ziekenhuis. Persoonsgebonden budgetten (PGB’s) zijn een effectieve manier om invulling te geven aan de persoonlijke zorgbehoefte en blijven bestaan voor wie ze nodig heeft. De problemen in de jeugdzorg worden met spoed aangepakt. Ouders kunnen terecht bij een jeugdhulpverlener in de buurt; deze kan doorverwijzen naar gespecialiseerde jeugdzorg. De verhoging van het eigen risico, het uitkleden van het basispakket, en de vrije tarieven voor tandheelkundige zorg worden teruggedraaid. De pil komt terug in het basispakket. Wat de financiering van de zorg betreft geeft de PvdD aan dat de privatisering in het algemeen een averechts effect heeft gehad.
4
12VK22-C Verkiezingsprogramma’s gelezen op interesse Kerk in Actie in punten over ‘zorg’ 1 augustus 2012
ChristenUnie Volgens de CU zijn er te weinig maatregelen getroffen om de zorg niet alleen nu, maar ook in de toekomst toegankelijk en betaalbaar te houden. Omdat de overheid niet alles kan, komt het ook aan op omzien naar de ander en zorg voor elkaar. Publieke belangen zijn niet altijd gewaarborgd bij verzelfstandiging en privatisering van collectieve voorzieningen. De overheid heeft hierin een zorgplicht. Het zorgstelsel moet worden hervormd om het betaalbaar te houden: o
Een afgewogen samenstelling van het basispakket. Een betere afweging tussen verwachte gezondheidswinst en de kosten van de behandeling is nodig. o Eigen betalingen en eigen risico naar draagkracht, maar geen stapeling van eigen bijdragen. o Invoering van zorgsparen, waarbij mensen fiscaal aantrekkelijk kunnen sparen voor voorzienbare zorguitgaven. o Competitie kan de betaalbaarheid van de zorg ten goede komen, maar marktwerking in de zorg ontspoort al snel doordat de zorg niet meer centraal staat o Inzet op preventie om gezondheidswinst en kostenbesparingen te bereiken o Als medische handelingen geen zorginhoudelijke zin hebben, moeten deze achterwege blijven. Betalingen zouden op basis van zorg moeten zijn in plaats van per verrichting. o Meer zorg in de buurt, wijkverpleegkundige komt terug. o Mantelzorgers krijgen een belangrijker rol, maar voorkomen moet worden dat zij overbelast raken. o AWBZ blijft bestaan voor de meest kwetsbaren (o.a. ernstig gehandicapten) o Zorgverzekeringschulden moeten worden voorkomen en snel aangepakt worden. o Het persoonsgebonden budget blijft bestaan, maar oneigenlijk gebruik en fraude wordt tegengegaan. Mensen met een beperking moeten zoveel mogelijk meedoen in de samenleving. De CU wil het VN-verdrag voor de rechten van mensen met een beperking zo snel mogelijk ratificeren. Mensen met arbeidsbeperkingen moeten meer kansen krijgen door voldoende geld en begeleiding ter beschikking te stellen en werkgevers mee te laten werken o.a. door vermindering van (administratieve) rompslomp. De overheid geeft daarin het goede voorbeeld. Sociaal verantwoord ondernemen loont door invoering van een aparte (fiscale) status. Zorg voor ouderen en chronisch zieken moet lokaal georganiseerd blijven. Wijkgerichte teams dragen zorg voor chronisch zieken en kwetsbare ouderen. Er moeten meer levensloopbestendige woningen komen.
SGP De ondersteuning van vrijwilligers en hun organisaties moet beter. De SGP wil mantelzorgers belonen door de introductie van een fiscale korting in de inkomstenbelasting. Er komt een loonkostensubsidie voor werknemers met een arbeidshandicap. Werkgevers die arbeidsgehandicapten en oudere werknemers in dienst vaste nemen, krijgen een bonus. Voorkomen is beter dan genezen. Daarom kiest de SGP ervoor om veel meer te doen aan preventie, het inzetten op een gezonde leefstijl. Zorg moet zo dicht mogelijk bij de burger worden georganiseerd. De huisarts en de wijkverpleegkundige krijgen daarbij een centrale rol. De SGP maakt gemeenten verantwoordelijk voor de begeleiding van mensen die nog thuis wonen. Gemeenten moeten dan wel beter rekening houden met de eigen mogelijkheden en beperkingen van cliënten.
5
12VK22-C Verkiezingsprogramma’s gelezen op interesse Kerk in Actie in punten over ‘zorg’ 1 augustus 2012
Cliënten krijgen ruimte om hun zorg zelf in te richten, passend bij de eigen omstandigheden en levensovertuiging. Keuzevrijheid van de cliënt vindt de SGP erg belangrijk. Daarom blijft het persoonsgebonden budget (PGB) behouden. De SGP wil voorkomen dat chronisch zieken en gehandicapten een ‘dubbele korting’ krijgen opgelegd door een opeenstapeling van bezuinigingen. De SGP bepleit goede toegang tot het openbaar vervoer voor gehandicapten.
Democratisch Politiek Keerpunt De kosten van de zorg zijn uit de hand gelopen. Deze kunnen worden teruggebracht door: o terug naar de thuiszorg door mantelzorgers en door vrijwilligers vergoedingen te geven. o senioren weer betrekken bij de familie door de bouw van aanleunwoningen te stimuleren. Bouw of verbouw van Generatiewoningen stimuleren, omdat die de toekomst hebben. o gezondheidszorg grondig reorganiseren door forse besparing op bestuurslagen
6