-1-
-1-
-2-
blz. Titelblad: Inhoudsopgave: Voorwoord:
1 2 3
Hoofdstuk 1: De Koreaanse Oorlog (1950-1953). Door: Jordy den Haan.
4/11
Hoofdstuk 2: Wat is de politieke situatie in Noord-Korea. Door: Melvin Grootenboers.
12/17
Hoofdstuk 3: Wat zijn de verhoudingen tussen Noord -en Zuid-Korea? Door: Leon de Wilt.
18/24
Hoofdstuk 4: 25/31 Wat zijn de toenemende spanningen tussen Noord -en Zuid-Korea? Door: Nicky van Es. Nawoord: Bronvermelding: Eindeblad:
32 33/34 35
-2-
-3-
We hebben dit onderwerp gekozen omdat we allemaal wat meer wouden weten over Noord Korea. Noord-Korea is vaak op het nieuws dus er is vaak iets aan de hand. Met dit werkstuk zullen wij veel meer te weten komen over Noord-Korea en wat er daar allemaal speelt. Onze hoofdvraag is “Noord-Korea; een schurkenstaat?!”. Werkwijze We hebben eerst overwogen welk onderwerp we zouden kiezen. Daarna zijn we bijeengekomen en hebben we deelvragen gebrainstormd. Iedereen heeft een hoofdstuk gekozen en die verder uitgewerkt. Toen iedereen klaar was hebben twee mensen de lay-out gemaakt en op cd gezet.
-3-
-4-
Inleiding: In dit hoofdstuk ga ik u vertellen hoe de Koreaanse Oorlog is verlopen.
Hierboven een plaatje van de Koreaanse Oorlog (ook wel koude oorlog genoemd), de drie mannen in de stoelen zijn: Stalin, Roosevelt en Churchill, deze mannen staan op het plaatje omdat zij aanwezig waren bij de conferentie van Jalta. De Koreaanse Oorlog. De Koreaanse Oorlog liep van 1950 t/m 1953. Tijdens de onderhandelingen van Jalta was afgesproken dat de troepen van de VS en SU Korea zouden bezetten in afwachting van de totstandkoming van een onafhankelijk, democratisch Koreaanse regering. Langs de 38e breedtegraad liep de scheidingslijn tussen de bezettingskrachten. De SU bezette tot september 1948 Noord Korea, waarna zij de macht overdroegen aan de Koreaanse Volksrepubliek. De leider van de nieuwe regering werd Kim Il Song.
Hierboven een foto van de President van Zuid Korea: Syngman Rhee. In Zuid Korea werd de macht overgedragen aan de Koreaanse Republiek onder President Syngman Rhee, die al snel een echte dictator bleek te zijn. Hierna volgde vele pogingen om hem te vervangen door een democratischer -4-
-5president maar al deze pogingen mislukte, ook al probeerde de CIA een complot of aanslag tegen hem te bedenken. Beide republieken eisten de oppermacht over het gehele eiland voor zich op. Overmoedig geworden door de uitspraken van Acheson, die aan Zuid Korea voor de VS geen strategisch belang hechte, vielen de Noord-Koreanen op 25 Juni 1950 met een verassing aanval, hiermee was de oorlog begonnen.
Hierboven een afbeelding van Kim Il Song de leider van Noord Korea tijdens de Korea oorlog.
De leider van Noord Korea – Kim Il Song – hield een toespraak naar het volk, en die klonk als volgt:’’ Medeburgers en manschappen van het volksleger. Namens de regering van de Democratische Volksrepubliek Korea richt ik mij tot u: Het leger van de marionettenregering van de verrader Syngman Rhee is begonnen met een totaaloffensief tegen de gebieden in het noordelijk deel van onze republiek langs de gehele 38ste breedtegraad. De dappere garnizoenen van de republiek, die grimmige gevechten leverden om de invasie van de vijanden tegen te gaan, remden de opmars van het leger van Syngman Rhee. Om haar plan een burgeroorlog te beginnen te maskeren heeft de Syngman Rhee-kliek onophoudelijk incidenten uitgelokt langs de 38ste breedtegraad en getracht de 0verantwoordelijkheid voor de provocaties af te schuiven op de Democratische Volksrepubliek Korea. De Syngman Rhee-kliek heeft het zuidelijk deel van ons land verkocht aan de Amerikaanse imperialisten als een kolonie en een strategische militaire basis, en zijn economie geplaatst onder de controle van de Amerikaanse kapitalisten”. Seoel was binnen drie dagen al onder de voet gelopen en vrij snel was al bijna heel Zuid Korea veroverd (90%). Toen werd er een beroep gedaan op de verenigde naties door de VS. Op voorstel van de VS besloot de veiligheidsraad dan de leden konden sturen om de Zuid-Koreanen te steunen. In totaal voldeden er vijftien landen aan deze oproep van de VN. Truman besluit om meteen troepen naar Korea te sturen. De SU was niet in staat om tegen deze maatregel in te gaan, omdat zij de zittingen van de veiligheidsraad boycotte. Taiwan had een zetel in de veiligheidsraad en hier was zij niet blij mee. Maoïstisch China as hierdoor niet vertegenwoordigd. De Amerikaan MacArthur (1880-1964) kreeg over de VN-troepen het opperbevel. Dit betekende dat de VS de militaire en politieke gang van zaken kon gaan dicteren De VN-troepen stonden wel voor een zeer moeilijke opgaven omdat de VS niet geneigd waren grondtroepen in te zetten tegen Noord Korea. MacArthur weet met geestdrift te verkondigen dat slechts een afsnijden van -5-
-6de aanvoerlijn van de Noord-Koreanen een overwinning bereikt kan worden. Het bombarderen van hun Noordelijke bases (dus boven de 38e breedtegraad) zouden hierbij noodzakelijk zijn. MacArthur weet de Noord-Koreanen in de verdediging te dwingen door tweehonderd mijl ten noorden van de bedreigde havenstad Poesan een amfibie landing bij de plaats Inchon te laten plaatsvinden. De Noord-Koreanen moesten zich nu zo snel terugtrekken dat de VN-troepen op 24 oktober 1950 het plaatsje Chosan weten te bereiken dat aan de Yalu rivier ligt, hierdoor is er een ruime overschrijding van de 38e breedtegraad.
Het plaatje hierboven is de kaart van Noord en Zuid Korea, de dikke zwarte lijn is de 38e breedtegraad.
Doordat de Amerikanen de waarschuwingen van de Chinese premier Chou EnLai niet aannamen en de kracht van het Chinese leger onderschatte, waren de Amerikanen doorgegaan met de aanvallen op Noord Korea en bereikte vervolgens de Yalu rivier. Het bereiken van de Yalu rivier was de druppel die de emmer deed over lopen voor de chinezen dus werd het tijd om in te grijpen.
-6-
-7-
Hierboven een plaatje van Chinese troepen die de Yalu rivier over steken en zo Korea binnen gaan.
Op 25 oktober werden de eerste “vrijwilligers” ingezet door de Chinezen om de Noord-Koreanen te helpen. Twee dagen later kwam het Chinese kwam het Chinese leger in actie en bij Wavon raakte het in gevecht met de Turkse brigade, maar hier vielen zij de Turkse brigade niet direct aan.Uiteindelijk zetten China 180000 man in en riep ook nog een 100000 reservisten op. Toch waren zij bereid in te gaan op een osa als Korea. Dit vonden Truman en MacArthur niet bepaald leuk. Een grote aanval werd op gang gebracht. MacArthur beloofde in de kranten dat de jongens(Amerikaanse soldaten) met kerstmis weer thuis zouden zijn, nadat zij weer aan de Yalu rivier hadden gestaan, hiermee werd de Chinese delegatie in New York geconfronteerd. De aan val op de Chinezen mislukt omdat ze Chinezen overmacht aan mankracht had en dit werd de VN-troepen bijna te machtig. Na dit alles roept MacArthur op om China de oorlog te verklaren. Truman schrikt hier voor terug hij is bang dat er misschien een oorlog kan ontstaan met China en Rusland.Truman had belooft dat hij alleen Zuid Korea wilde bevrijden,maar helemaal is de hoop op het terugdringen van het communisme niet, dit blijkt uit een uitspraak tijdens een persconferentie, in deze persconferentie zei Truman dat MacArthur atoomwapen zou mogen gebruiken, als de VN dit militaire ingrijpen tegen China toe zou staan. Atoombom was één van de wapens die de VS in zou kunnen zetten. De Europese bondgenoten en vooral Attlee waren heel erg boos over deze uitspraken. Acheson en Truman versnelde hun politieke en probeerden hiermee de tegenstanders te laten vertragen. Eind januari 1951 waren ze eindelijk zo ver, hij liet de hele natie werken en denken in termen van de koude oorlog. In het congres had hij uitgebreide volmachten gekregen van het congres, de verdediging bedroeg nu $50 miljard, er werden 2 extra divisies naar Europa gestuurd, hij had bases in: Saoedi-Arabië, Marokko en Libië, er was een uitbreiding van het leger van 50% tot 3,5 miljoen manschappen, een eenzijdig vredesakkoord met Japan, hulp aan Frankrijk in hun strijd tegen de Vietminh, de toelating van Griekenland en Turkije tot de NAVO en zelfs hulp aan Franco in ruil voor militaire bases in Spanje. Ondank deze lijst die zeer indrukwekkend is ontbreekt toch nog één onderdeel: namelijk de politiek in uitvoering was veel te bescheiden.
-7-
-8Met deze rol neemt MacArthur dan ook geen genoegen. In januari 1951 gaat hij in de aanval en in maart heeft hij de Chinezen en Noord Koreanen al tot aan de 38e breedtegraad. Dan wil de regering van de VS wel met MacArthur gaan onderhandelen maar MacArthur saboteert de pogingen om te komen tot een wapenstilstand en zet zijn aanval verder door tot over de 38e breedtegraad. Hij eist zelfs onvoorwaardelijke overgave. Dit ging toch wel iets te ver en hierdoor werd hij door Truman in april ontslagen. In Washington werd hij wel als held gezien, hij was zelfs even de meest populaire man in de VS, de reden voor zijn populariteit was zijn krijgshaftige taal. In het politieke debat in de VS ging het niet alleen maar om de oppergezag van het politieke boven de militaire, maar het ging er ook om welke richting de buitenlandse politiek neemt: nadruk op Azië of Europa? Toch waren het zijden van dezelfde medaille: de containment. Veel verder dat containment ging MacArthur. Truman had de winsten laten glippen, dit was de mening van vele Amerikanen. Het doel van Truman was toch steeds weer opnieuw containment, zowel in Azië als in Europa.
Hierboven een plaatje van Truman.
Het grootste gedeelte van het geld dat het congres besteedde aan defensie dat ging naar de NAVO en niet naar Korea, terwijl heel veel Amerikaanse soldaten hier heel anders over dachten, zij dachten juist dat dit geld naar Korea ging. Indien de oorlog tot een plotseling einde zou komen dan zou Truman zijn alibi verliezen om zijn bewapeningprogramma door te zetten. Dit was ook de reden dat Truman de militaire wapenstilstand, aangeboden door de SU, afwees. Blijkbaar had Stalin de macht om aan China en Noord Korea dit voorstel voor te leggen.
-8-
-9Hierboven een plaatje van Stalin.
De oorlog word voortgezet met veel moeite en veel onderbrekingen worden er onderhandelingen gevoerd vanaf 10 juli 1951. rond de 38e breedtegraad stabiliseren de fronten zich en het aantal Amerikaanse slachtoffer word steeds minder.
Hierboven een plaatje van een meisje met haar broertje op haar rug tijdens de Korea-oorlog, achter hun staat een m26 tank.
De oorlog en het bewapen van het leger word nog steeds voortgezet. Truman krijgt uiteindelijk alsnog gelijk zelfs van het publiek. De koude oorlog zou gevoerd worden aan de randen van beide wereldrijken, waarbij beide grootmachten zo min mogelijk erbij betrokken waren. De rol van de Nederlanders in de Korea oorlog. De Nederlandse regering besloot onmiddellijk een torpedo jager naar Korea te sturen, toen de VN-veiligheidsraad op 27 juni 1950 de lidstaten opriep strijdkrachten te leveren voor hulp aan Zuid Korea dat door Noord Korea was aangevallen, later stuurde Nederland ook nog een landstrijdkrachten naar Korea. Het samenstellen van een bataljon infanterie bleek moeilijker dan verwacht. Er bleven uiteindelijk te weinig mensen over om een volledig bataljon te vormen, 636 om precies te zijn, dit maakte de taak van Nederlands veel moeilijker omdat er steeds een compagnie te weinig was. Omdat veel Nederlanders al ervaring hadden opgedaan in Indonesië zou dit wel eens van pas kunnen komen in Korea. De Nederlandse Korea vrijwilligers werden ingedeeld bij het regiment van Heutz dat nu nog steeds de traditie van het voormalige KNIL, het Koninklijk Nederlands Indisch Leger, voortzet. Het regime vertrok per boot naar Korea op 26 oktober 1950. Ze waren bang dat de oorlog al voorbij zou zijn voordat het bataljon was ingezet, maar dit duurde nog 3 jaar.
-9-
- 10 -
Conclusie: Bij dit hoofdstuk hoort geen conclusie, omdat deze deelvraag geen vraag bevat waarop ik antwoordt kan geven. Bronvermelding: Sites:
-http://www.koudeoorlog.uitdaging.org/werkstukken/index.html -http://www.onsverleden.net/coldwar/koreaoorlog.htm -http://www.afa.org/magazine/oct2000/1000korea.html -http://skalman.nu/koreanwar/ -http://korea50.army.mil/ -www.onsverleden.net/coldwar/kimilsongoorlog.htm -http://korea50.army.mil/history/factsheets/army.shtml -http://www.cnn.com/specials/2000/korea/story/overview -www.onsverleden.net/coldwar/conferenjalta.htm -http://www.cnn.com/specials/coldwar/images/t1/final.jpg -http://www.cnn.com/specials/2000/korea/story/overview/link--syngman.rhee.jpg -http://www.cottonpickers.org/enter_the_dragon.htm -http://wwwrevisioncentral.co.uk/history/korean-map.gif -www.koreanwar.com/Trumankoreanwar.jpg -http://www.cnn.com/specials/2000/korea/story/moscow/stalin.jpg -http://www.cnn.com/specials/2000/korea/story/overview/ -http://www.digischool.nl/kleioscoop/camerascoop/koude%20oorlog/korea.jpg
Boeken:
Titel: Grote winkler prins deel I(kern-leye) schrijver: er is eigenlijk niet één bepaalde schrijver er is wel een hoofdredactie: Prof. Dr. A.J.Wiggers / Prof. Dr. R.F.Lissens Prof. Dr. A. Devreker/ Prof. Dr. N. H. Kuiper/ Prof. Dr. J. Presser. Blz: 305 Uitgever: Elsevier ISBN: 90 10 00031 Jaar van uitgave: 1970
Programma’s: -internet. -microsoft word. - 10 -
- 11 -
Hierboven zie je 2 vluchtende Koreaanse mannen in de tijd van de Koreaanse Oorlog.
Gemaakt door: Melvin Grootenboers. Inleiding Ik ga hier vertellen over de politieke situatie in Noord-Korea. Over de man die de macht heeft in Noord-Korea en waar die macht op gebaseerd is.
- 11 -
- 12 Wie heeft de macht? Noord-Korea is een land van tegenstellingen. Over misoogsten en hongersnood staat weinig tot niks in de krant. Er is veel meer aandacht voor de politieke propaganda. De dood van president Kim Il-Sung luidt een rouwperiode in van drie jaar en het land raakt verder in de problemen. Veel Koreanen gaan nog steeds naar het beeld van Kim IlSung om hem te herdenken. Zoon Kim Jong-il volgt zijn vader op maar het ziet er niet naar uit dat hij het land weer tot een goed land kan keren.
Links: Het beeld van Kim Il-Sung
Kim Jong-il, ook wel “Geliefde Leider”, is waarschijnlijk geboren op 15 februari 1942. Bijna niemand weet precies wanneer hij is geboren. Waar hij geboren is weet ook niemand precies, in zijn officiële biografie staat dat hij in een houten berghut op de heilige Koreaanse berg Peakdu is geboren. Maar experts zeggen dat hij in de Sovjet-Unie geboren is. In zijn jonge jaren volgt hij in Duitsland een militaire opleiding, maar hij is snel weer thuis. Hij kan de strenge discipline niet verdragen. Hij wordt herkend als een verwend kind en hij is erg ijdel. Vroeger was de man klein waardoor hij meestal op een soort kleinen stelten liep, waardoor hij groter leek. Toen Kim Jong-Il aan de macht kwam ging het met de economie gelijk slecht, er kwamen steeds meer hongersnoden. Maar ook al was er veel armoede, zijn verjaardag moest en zou doorgaan, waardoor veel mensen veel geld uit moesten geven aan een goede maaltijd voor het feest. In 1973 wijst zijn vader hem aan als opvolger, maar het Volkscongres is daar tegen. Zij willen niet dat Kim Jong-Il één van de vier vice-president word. Na de dood van Kim Il-Sung moet Kim Jong-il nog iets doen in militaire kringen. Al is hij met het overlijden van zijn vader meteen opperbevelhebber van het 1,1 miljoen manschappen tellende leger.
- 12 -
- 13 Na een tijd krijgt Kim de titel van secretaris-generaal van de Arbeiderspartij en daarna nog eens de presidentstitel. Hij mag zich voortaan Grote Leider noemen, een titel die eigenlijk gereserveerd was voor zijn vader, Kim Il-Sung. Toen hij die titel binnen had was iedereen verplicht om hem zo aan te spreken. Voor die tijd moest iedereen hem nog ”Lieve Leider” noemen. Veel is niet bekend over de “Lieve Leider”. Lief is hij in ieder geval niet. Er word gezegd dat hij tegenstanders uit de weg ruimt. Het westen verdenkt hem van een aantal terreuraanslagen, zoals de bomaanslag op een Zuid-Koreaans vliegtuig in 1987, waarbij 115 mensen om het leven kwamen
Rechts: Kim Jong-Il
Vrouwenverkrachter? Een Zuid-Koreaans studiecentrum schrijft ´The True Story of Kim Jung-il´. Hierin wordt verteld dat Kim Jong-Il een zware drinker is en ook een vrouwenverkrachter. Er blijken vele bastaardkinderen van hem rond te lopen. Daarnaast is Kim ook nog is een ijdeltuit: hij schijnt schoenen met hoge hakken te dragen en extra dunne pakken, waardoor hij dunner lijkt. De Noord-Koreaanse media dichten hem vele artistieke en intellectuele kwaliteiten toe. Hij zou de belangrijkste filmmaker, uitvinder, dichter, componist van Noord-Korea zijn, en een militair genie. De nationale media is dan ook een instrument van de politieke leider om de bevolking zoet te houden en klaar te maken voor zijn overtuigingen.
- 13 -
- 14 -
Links: Het beeld van Juche
Kim Jong-il schrijft zelf ook honderden brieven over zijn politieke ideeën. Hij vindt net als zijn vader dat ieder in zijn eigen onderhoud moet voorzien, ook wel de leer van ´Juche´ genoemd. Kim is socialist en communist. Grote voorbeelden van Kim Jong-il zijn: Lenin, Marx, Confucius en koning Herodes. Zijn lievelingskleur is rood, hoe kan het anders. Zijn motto is: 'revolutie is de grootste liefde'. Hij zegt dat er door middel van de revolutie de arbeiders aan de macht komen revolutie komen de arbeiders aan de macht. Kim Jong-Il’s doel is de reünie van Noord- en Zuid-Korea, waarna de revolutie moet plaatsvinden. Hiervoor moet hij enkele andere doelen laten vallen, want met die doelen kan hij die reünie wel vergeten. Noord-Korea verkeert in een economische crisis en er heerst een ernstig voedseltekort. Door de hongersnood moet Kim Jong-il de leer van Juche opgeven. Zijn eerste prioriteit is nu het terugdringen van armoede. Dus hij zal de mensen moeten helpen. Kim Jong-Il lijkt niet veel moeite te doen aan de problemen. Hij heeft niet genoeg in huis om de crisis te keren. Tot nu toe doet hij weinig om relaties met invloedrijke landen te herstellen, om te beginnen met Japan. “De Noord-Koreaanse leider Kim Jong-il heeft Japan zijn excuses aangeboden voor een van de meeste verbazingwekkende misdaden uit de Koude oorlog. Zeker elf jonge Japanse burgers werden in de jaren 70 en 80 ontvoerd door Noord-Koreaanse agenten.” *
- 14 -
- 15 -
Links: Kim Jong-Il en de Keizer van Japan
Tot dusver trekt Kim Jong-il zich weinig aan van de politieke situatie. Hij neemt liever prijzen en titels in ontvangst. De Noord-Koreaanse autoriteiten publiceren tussen 1992 en 1994 ruim 700 gedichten en liederen waarin Kim Jong-il toegejuicht wordt. Toch blijft Kim volhouden niet van gevlei en pluimstrijkerij te houden. * Bron: Radio Nederland Wereldomroep, Hans van der Lugt, 18 september2002 Waar is die macht op gebaseerd? Noord-Korea is een democratische volksrepubliek. Dus dat houdt in dat NoordKorea een staatsvorm heeft waarbij het volk als geheel drager is van de politieke macht. Staatshoofd is de president, die voor vijf jaar wordt gekozen door de volksvergadering. De wetgevende macht berust bij de Hoge Volksvergadering, het parlement, dat voor vier jaar wordt gekozen. Het kabinet, als uitvoerende instantie, wordt ondergeschikt gemaakt aan het Centrale Volkscomité, dat wordt voorgezeten door de president (tevens secretaris-generaal van de communistische partij), die behalve staatshoofd ook opperbevelhebber van de strijdkrachten is. Het land is administratief verdeeld in 9 provincies en de steden Pyongyang, Kaesong en Namp’o. NoordKorea is onafhankelijk sinds 9 september 1948 en sinds 15 augustus onafhankelijk van Japan. De grondwet is aangenomen in 1948, die compleet herzien is in december 1972 en april 1992. Mensen in Noord-Korea hebben een stemrecht als ze 17 zijn. Hier een stukje geschiedenis. Van 1948 tot zijn dood in 1994 waren het premierschap en de leiding van de Communistische Partij onafgebroken in handen van Kim Il Song (in 1972 werd hij president van de republiek; in 1980 maakte hij zijn zoon, Kim Jong-il, tot tweede man in de partijhiërarchie). Zowel met de Volksrepubliek China als met de Sovjet-Unie kwamen in 1961 verdragen van vriendschap en samenwerking tot stand. In 1967 werd een nieuw akkoord met Moskou gesloten over economische, wetenschappelijke en technische samenwerking. De Chinese troepen die het land hadden gesteund in de strijd tegen de troepen van de Verenigde Naties en de Zuid-Koreanen, - 15 -
- 16 werden in 1958 teruggetrokken. Het noorden eiste daarop het vertrek van de Amerikaanse troepen uit het zuiden. In 1966 begon de Democratische Volksrepubliek Korea de druk op het zuiden te verhogen.
Rechts: Noord-Korea nu
In 1971 werd een door de Volksrepubliek voorgesteld plan tot hereniging van dat land zelf met de Republiek Korea door laatstgenoemd land en de Verenigde Staten afgewezen. In 1972 leek een proces van toenadering te beginnen, maar omstreeks 1975 namen de onderlinge tegenstellingen weer scherp toe. Pas in 1980 kwam opnieuw een voorzichtige dialoog op gang, die sinds 1984 weer uiterst moeizaam verloopt. In 1985 vond voor het eerst sinds 1948 een hereniging van gescheiden families plaats en ontmoetten parlementaire delegaties uit beide landen elkaar. Gesprekken tussen Noorden Zuid-Korea over hereniging van beide landen leverden in de loop der jaren weinig resultaat op. In 1990 vond voor het eerst sinds de Koreaanse tweedeling in 1945 een ontmoeting plaats op het niveau van premiers in Seoel. Er werd in december 1991 een non-agressieverdrag gesloten, dankzij de Zuid-Koreaanse toezegging dat de Amerikaanse kernwapens uit Zuid-Korea zouden worden teruggetrokken. In hetzelfde jaar werd Noord-Korea lid van de Verenigde Naties. Het vermoeden dat Noord-Korea aan een kernwapen werkte, werd steeds groter toen in 1993 Noord-Korea IAEA-inspectie op twee plaatsen tegenhield. Later bond Noord-Korea enigszins in. Door de zeer slechte economische situatie en aanhoudende voedseltekorten werd midden jaren negentig meer contact met het Westen gezocht. In 1998 nam Kim Jong Il alle functies over van zijn in 1994 overleden vader, Kim Il Sung. Na een uitstel van drie jaar hadden 1998 verkiezingen plaats voor de Hoge Volksvergadering. Dit parlement keurde in september een grondwetswijziging goed en stelde een nieuwe regering aan. De nieuwe grondwet kende postuum het `eeuwige presidentschap' toe aan Kim Il Sung. Directe contacten tussen
- 16 -
- 17 beide staten bleven schaars en verliepen stroef. In het voorjaar stelde Pyongyang rechtstreeks overleg met het Zuiden voor over de levering van kunstmest, waarop in Peking de eerste directe onderhandelingen tussen beide regeringen sinds vier jaar plaatsvonden. Conclusie. In Noord-Korea heeft dus Kim Jong-Il sinds 1994 de macht en Noord-Korea is een democratische volksrepubliek. Bronvermelding
Sites:
-
www.wijzer.wolters.nl/wat.html?wijzer=511 www.isuisse.ifrance.com/emmaf/base/jong.html www.gva.be/dossiers/-k/korea/dossier.asp www.korea.dpr.com www.csmonitor.com/2002/ 0702/p06s02-woap.html www.chosunjournal.com/ bigbrother.html www.simonbone.com/ pyongyang.html north-korea.narod.ru/ visit_Russia_1.htm
Programma’s: - Microsoft Word - Encarta
Gemaakt door: Leon de Wilt. Inleiding: Dit hoofdstuk gaat over de verhoudingen tussen Noord – en Zuid-Korea. In dit hoofdstuk ga ik vertellen: over de tweedeling van Korea, over de economie en de hereniging. De tweedeling van Korea. Gedurende 1910 en 1945 wordt Korea door Japan bezet. Dit eindigt door een atoombom van de VS in de Tweede Wereldoorlog op Hiroshima en Nagasaki te Japan. Daardoor geeft Japan zich over en wordt Korea gesplitst in twee delen: - 17 -
- 18 het noordelijk deel en het zuidelijk deel. De Sovjet-Unie krijgt dan de macht over het noordelijk deel van Korea en de Verenigde Staten over het zuidelijk deel. Hierdoor zie je duidelijk dat in het zuiden de Westerse invloedssfeer regeert en in het noorden de Sovjetklimaat. In 1948 wordt het noordelijk deel van Korea een zelfstandige staat onder invloed van het communisme van de Sovjet-Unie. Het noorden zal dan bekend staan als het Democratische Volksrepubliek Korea. Tegenwoordig het huidige Noord-Korea. Het zuiden kreeg de benaming de Republiek Korea. Nu bekend als Zuid-Korea.
De vlag van Noord-Korea.
De vlag van Zuid-Korea.
De economie van Noord-Korea. Het herstel van Noord-Korea gaat na de Koreaanse Oorlog snel. Het land is in begin jaren ’60 redelijk ontwikkeld en richt zich steeds meer op de industriële ontwikkeling. Noord-Korea wordt langzamerhand een zelfstandig land, omdat ze zich af wenden van de bemoeienis van de Russen. Kim Il Sung is na de oorlog nog steeds de regeringsleider van Noord-Korea. Hij is een voorbeeld van een stalinistisch dictator. Hij liet het land hermetisch afsluiten van de buitenwereld, maar hield echter de Sovjet-Unie en China te vriend. Hierdoor kreeg Noord-Korea heel wat steun van de beide grootmachten. Door al die steun kwam er een langzaam stijgende lijn in de economie van Noord-Korea. Tientallen jaren verder valt de Sovjet-Unie uiteen en krijgt Noord-Korea geen steun meer van de ze. Hierdoor ging de economie zo’n 7% tot 9% per jaar achteruit. In de loop der jaren bleef de economie maar dalen en de uiteen valling van de Sovjet-Unie was niet de enige factor: de industrie was verouderd, er was een brandstoftekort, een gebrek aan landbouwgrond, slechte oogsten. De Sovjet-Unie geschoeide collectieve landbouwsysteem en grote defensie-uitgaven zijn gevolg van een al tienjarig oude hongersnood, hoewel het land rijk is aan bodemschatten zoals: ijzer, koper, goud, zink, lood, magnesium en steenkool. Hierdoor zijn er meer dan vier miljoen NoordKoreanen ondervoed geraakt.
- 18 -
- 19 Al 7 jaar is Noord-Korea afhankelijk van hulp uit het buitenland, dat vooral komt door het weg vallen van de economische steun van de Sovjet-Unie en een aantal natuurrampen. Geschat wordt dat meer dan 7 miljoen Noord-Koreanen overleven door buitenlandse hulp. Dat is dus ongeveer eenderde van de 23 miljoen inwoners van Noord-Korea die zich niet kunnen redden zonder buitenlands ingrijpen. De voedselsituatie in Noord-Korea laat zien dat het niet goed gaat met het voedselconsumptie. Hieronder zie je de voedselsituatie in de jaren ’90 tussen Noord-Korea en Zuid-Korea. Je kan hieruit duidelijk opmaken dat het met Zuid-Korea veel beter ging dan met Noord-Korea.
- 19 -
- 20 Noord-Korea probeert al enige tijd een autarkie (in staat zijn om te kunnen leven zonder met een ander land te handelen) te zijn, maar hongersnood en armoede zette deze autarkie gedachten onder grote druk. Door de autarkie gedachten heeft Noord-Korea haast geen handel met andere landen. Het gaat al lange tijd erg slecht met de economie, maar het laatste jaar probeert Noord-Korea alles om de economie weer te laten groeien. Hieronder zie je de economische gegevens tussen Noord-Korea en Zuid-Korea. Je kan aan deze gegevens goed zien dat het met de economie van Zuid-Korea veel beter gaat dan die van Noord-Korea. De inwoners zijn rijker en ze hebben meer geld te besteden aan moderne producten.
De economie van Zuid-Korea. Na de oorlog tussen Noord –en Zuid-Korea is Zuid-Korea, met behulp van financiële steun van de VS, begonnen met een wederopbouw van Zuid-Korea. De zwaar beschadigde hoofdstad van Zuid-Korea, Seoul, werd omgebouwd tot een moderne metropool, dat kenmerkend was voor het hele land. Het BNP per hoofd was toen vergelijkbaar met dat van de Afrikaanse ontwikkelingslanden. Vanaf dat moment is Zuid-Korea met behulp van Amerikaanse dollars het land gaan ombouwen met moderne infrastructuur en industrie. De industrie steeg met name in de jaren ’70 erg snel, vooral de scheepsbouw en staalindustrie. De economie begon gedurende 20 jaar kleine positieve vorderingen te maken. In begin jaren ’90 kreeg Zuid-Korea te maken met een ongekende economische bloei. Internationaal begonnen ze belangrijker te worden, dat begon met de Olympische Spelen en door het lid worden van de VN in 1991.
- 20 -
- 21 Hieronder zie je het bruto binnenlands product van Zuid-Korea van het wereldtotaal. Je ziet dat de rijkdommen in Zuid-Korea in de periode 1980-1999 is verdubbeld. En je ziet de financiële crisis in Azië tussen 1997 en 1999.
In 1998 brak er jammer genoeg voor Azië en dus ook Zuid-Korea een financiële crisis uit, waardoor er een terugval kwam van de economische bloei. Een jaar erna groeit de economie in Zuid-Korea met 10%, in 2000 met 9% en in 2001 met 3.3%. Vandaag de dag is het BNP van ZuidKorea te vergelijken met die van de Europese Unie. Naar een hereniging. Op 25 juni 1950 begon de Koreaanse Oorlog. Noord-Korea hoopte hiermee Korea weer te herenigen (verdere informatie over deze oorlog vind je in hoofdstuk 1). De regering van de VS wilde met de twee Korea ’s onderhandelen over vrede. Na veel moeite en onderbrekingen werd er op 10 juli 1951 over vrede gesproken. De vredesonderhandelingen kwamen pas in 27 juli 1953 tot een akkoord. Er was een wapenstilstand. Kim Il Sung had drie principes: onafhankelijkheid, de vreedzame weg en 'grote nationale eenheid', voor de hereniging van Korea. In 1960 legt Kim Il Sung dan ook een voorstel neer: een confederatie. Volgens dit plan zouden het Noorden en het Zuiden hun verschillende economische systeem behouden, maar hun intensieve contacten zouden de oprichting van een confederatie mogelijk maken en zelfs de oprichting van een gezamenlijk regering. De Koreanen moesten wachten tot 4 juli 1972. Toen pas werd deze drie principes, die in het plan stonden, geaccepteerd door het Zuiden in een Noord-Zuid verklaring, maar in de praktijk zag je er niks van terug. In de verklaring stond over de drie principes: - 21 -
- 22 1) De hereniging moet in alle onafhankelijkheid gebeuren, zonder zijn toevlucht te zoeken tot een buitenlandse macht of buitenlandse inmenging te ondergaan, 2) De hereniging moet op vreedzame wijze worden gerealiseerd, zonder het gebruik van wapens van de ene partij tegen de andere, 3) Het is voor alles aangewezen om, boven de verschillen in ideologie, idealen en regime uit, te komen tot een grote nationale eenheid van Korea als een homogene natie. Dat was de eerste officiële toenadering die er sinds het einde van de Koreaanse Oorlog niet meer was geweest. Ook de hereniginggesprekken in 1974 in Genève mislukte. Een hereniging was ook niet makkelijk door de bevolking, want de gedachten van de Noord-Koreanen veranderden jegens de Zuid-Koreanen, dat leidde tot vele incidenten en terroristische aanslagen. Een paar voorbeelden ervan: in ’83 werden in Birma 4 Zuid-Koreaanse ministers gedood bij een aanslag, in ’87 kwamen 115 mensen om het leven bij het opblazen van een Zuid-Koreaans vliegtuig. Door dit soort incidenten isoleerde het land zich volledig en vervreemde zich steeds meer en meer van ZuidKorea en andere landen. Pas in 1990 kwam er weer een eerste contact in Seoul, dat verder tot niks leidde. Deze toenadering was vooral gevolg van het feit dat het met de economie in Noord-Korea slecht aan toe ging. Gestimuleerd door Jimmy Carter, ex-president van Amerika, wilde Kim Il Sung in 1994 een top overleg met Kim Young Sam, voormalig leider van Zuid-Korea. Maar helaas voor Korea ging het feestje niet door, want Kim Il Sung overleed in 1994, waardoor de verhoudingen bekoelden. Dat kwam ook onder andere door een nucleaire crisis in Noord-Korea die zich niet aan de afspraken hield met de VN. Maar uiteindelijk na bijna een halve eeuw van mislukte herenigingpogingen was er op 13 juni 2000 eens een geslaagde toenadering. Deze ontmoeting heeft de drie principes voor nationale hereniging bevestigd zoals ze zijn uitgewerkt door Kim II Sung: onafhankelijkheid, de vreedzame weg en een 'grote nationale eenheid’. De leiders van beide Korea ’s schudde elkaar de hand in Pyongyang, hoofdstad van Noord-Korea. Noord-Korea wilde alleen een hereniging als het Noorden het communistisch systeem mocht behouden. Zuid-Korea wilde eerst dat beide staten werden versterkt. Daarna moesten de Koreanen naar elkaar groeien en aan elkaar wennen. Met dit ‘zonneschijnbeleid’, van Kim Dae-Jung, stemde de president van Noord-Korea mee in. ,,Pas als beide landen aan elkaar gewend zijn'', kunnen ze volgens Kim Daejung, ,,overstappen van een losse confederatie naar een federatie''. Nog voor hij president werd schreef Kim in zijn boek 'Three-Stage' Approach to Korean - 22 -
- 23 Reunification dat die overgang na zo'n tien jaar vreedzame samenwerking kan plaatshebben. De eerste voorwaarde is dat ,,Noord-Korea democratiseert door een meerpartijenstelsel en vrije verkiezingen te accepteren''.Toenadering, met kleine stapjes, maakt de kans op hereniging zonder chaos, of zelfs oorlog, het grootst.
Hierboven zie je Kim Jung Il, leider van NoordKorea, en Kim Dae-Jung, leider van Zuid-Korea bij de geslaagde toenadering van 13 juni 2000.
Conclusie. De verhoudingen tussen Noord –en Zuid-Korea zijn in de loop van de jaren verbeterd. De leiders van de landen groeiden langzaam naar elkaar toe. Op politiek vlak is het dus verbeterd en ook economisch gaat het vooral in ZuidKorea erg goed. Helaas voor Noord-Korea gaat het economisch veel minder goed vergeleken met Zuid-Korea, maar er is een langzaam stijgende lijn merkbaar. Bronvermelding. Sites: -http://nl.wikipedia.org/wiki/Noord-Korea -http://www.gva.be/dossiers/-k/korea/dossier.asp -http://www.google.nl/search?hl=nl&ie=UTF-8&oe=UTF-8&q=%27noordkorea+en+zuid-korea%27&lr= -http://www.nrc.nl/W2/Lab/Profiel/Korea/economie.html -http://www.technieuws.org/cgi-twa/twa.pl/Tokyo/2367.html -http://www.korea.nl/Nederlands/economie/N-MAIN.economie..htm
- 23 -
- 24 -http://www.minlnv.nl/infomart/lba/2000/23/lba27.htm -http://www.samsam.net/archief/oorlog/politiek.html -http://www.offensief.demon.nl/takenenperspectieven.html -http://www.ptb.be/scripts/center.phtml?section=A2AAABBOBA -http://www.rnw.nl/achtergronden/html/korea000615.html -http://www.gesuiti.it/popoli/anno2000/immagini/20001217.jpg -http://news.bbc.co.uk/olmedia/785000/images/_788682_arrival300.jpg -http://kn.koreaherald.co.kr/SITE/data/img_dir/2000/10/27/200010270007.gif -http://www.telegraph.co.uk/news/graphics/2000/06/14/wkor14.jpeg
Programma’s: -internet. -microsoft word. -paint.
Gemaakt door: Nicky van Es. Inleiding. Mijn deelvraag, van het werkstuk “Noord-Korea; een schurkenstaat?” is: Wat zijn de oorzaken, van de huidige toenemende spanningen tussen Noord-Korea en Zuid-Korea. Ik hoop dat jullie er iets van kunnen leren, en veel plezier met het lezen van mijn bijdrage aan dit werkstuk.
- 24 -
- 25 -
Wat zijn de oorzaken van de toenemende spanningen tussen Noord en Zuid-Korea? Een van de oorzaken, van de toenemende spanningen tussen Noord- en ZuidKorea, is dat Zuid-Korea zich bedreigd voelt, omdat Noord-Korea bezig zou zijn met het produceren van kernwapens. Zuid-Korea zou dan bang zijn, omdat Noord- en Zuid-Korea al in de geschiedenis vijanden van elkaar waren, dat Noord-Korea dan wraak zou willen nemen, en dan hun kernwapens zouden gooien op Zuid-Korea. Zoals al bekend, zijn kernwapens erg gevaarlijk. Hier een paar plaatjes van kernwapens:
- 25 -
- 26 -
Ook heb ik hier een paar filmpjes, van een aantal inslagen van kernwapens, zodat je kan zien wat voor schade het kan aanrichten (dubbelklik op het plaatje, om het filmpje te zien):
- 26 -
- 27 Natuurlijk ontkent Noord-Korea dat het bezig is met de productie van kernwapens, maar er zijn bewijzen, dat Noord-Korea hier wel degelijk mee bezig is. Zo melde een Japanse krant ook dat er via doodskisten materialen zijn binnengesmokkeld, voor hun nucleaire programma. Het ging hier om een speciale centrifuge, die gebruikt kon worden voor het maken van Uranium, een belangrijke stof die nodig is voor het maken van kernwapens. Er is dan wel een groot aantal van deze centrifuges nodig, maar al zou Noord-Korea de blauwdrukken hebben voor deze centrifuges, dan zouden ze die zelf kunnen maken. De doodskist kwam van de Pakistaanse hoofdstad Islamabad, naar de Noord-Koreaanse hoofdstad Pyongyang, via een speciale vlucht. De speciale goederen zijn niet ontdekt, omdat de mensen die het moesten controleren, er al van wisten, en waren omgekocht. Hier hebben ze waarschijnlijk een heel groot bedrag voor in handen gekregen. Er gaan ook al geruime tijd verhalen rond, dat Pakistan, Noord-Korea aan het helpen is met het maken en ontwikkelen van kernwapens. Deze kernwapens zouden dan gebruikt kunnen worden, om andere landen, zoals Zuid-Korea, aan te vallen. Na de vele bewijzen, en beschuldigingen heeft Noord-Korea eindelijk toegegeven dat het kernwapens bezit. Volgens hen is dit nodig, als het land een keer wordt binnengevallen, om zich dan te kunnen verdedigen. Zuid-Korea voelt zich erg bedreigd, en heeft laten weten, dat het ZuidKoreaanse leger bereidt is, voor het geval dat er geen vreedzame oplossing wordt gezocht op het Noord-Koreaanse “kernwapenprogramma”.
Hier een plaatje van soldaten van het Zuid-Koreaanse leger:
- 27 -
- 28 Ook wordt er al beweerd door de minister van defensie, Lee Jun, dan een oorlog tussen de 2 Korea’s onvermijdelijk is. Ook is zelfs het Nederlandse leger zich erop aan het voorbereiden, voor als er daadwerkelijk een oorlog gaat komen. Het zou voor Zuid-Korea een optie zijn, om boetes aan Noord-Korea te geven, voor de kernwapens die Noord-Korea bezit, maar de president van Zuid-Korea heeft al gezegd, dat, dat bij een land als Noord-Korea geen nut heeft. Wel zegt de president, om het kernwapenprogramma van Noord-Korea stil te leggen, dat Zuid-Korea nauw moet samenwerken met zijn bondgenoten. Wel laat Zuid-Korea weten dat het streeft naar een vreedzame oplossing voor het kernwapenprogramma van Noord-Korea. Zuid-Korea heeft ook aan de VS gevraagd om zo samen overleg te plegen, met Noord-Korea om er voor te zorgen dat Noord-Korea zijn kernwapenprogramma stil legt. Maar volgens Noord-Korea zorgt de VS er juist voor dat er een kernoorlog zou komen, tussen de 2 Korea’s. Zuid-Korea voegt hier nog eens aan toe, dat Noord-Korea maar met zijn excuses moet komen, omdat zij zelf het probleem zijn begonnen. De VS heeft ook begin dit jaar serieus overwogen om Noord-Korea aan te vallen. Volgens de minister van Zuid-Korea is dit gelukkig niet gebeurd. De president vind dat Noord-Korea alleen met zijn kernwapenproductie zou kunnen stoppen, als Noord-Korea veiligheidsgaranties en economische hulp. Ook Japan vertrouwt de 2 Korea’s niet helemaal, en dan vooral Noord-Korea niet. Ook Japan vindt dat het kernwapenprogramma van Noord-Korea moet worden stilgelegd, en daarom heeft het een tijdje geleden een spionagesatelliet gelanceerd, om in de gaten te houden, of Noord-Korea geen gekke dingen van plan is. Ook Japan is een beetje bang voor Noord-Korea, omdat Noord-Korea raketten bezit, die het hele landoppervlak van Japan kunnen bestrijken. Een spionagesatelliet:
Een andere reden, voor de toenemende spanningen, is een recente reden; de 2 Korea’s geven elkaar de schuld van een zeeslag. Het gebeurde op de Gele Zee, waar een Noord-Koreaanse boot, een Zuid-Koreaans marineschip tot zinken bracht. Zuid-Korea voelde zich bedreigd, en de president van Zuid- 28 -
- 29 Korea, Kim Dae-jung, zei dat de defensie van Zuid-Korea versterkt zal worden. Andere landen voelden al aan dat de situatie tussen de 2 landen weer heel erg gespannen was, en ze probeerde de landen weer een beetje kalm te krijgen, Rusland en China deden dit vooral. Japan voelde ook al dat er iets helemaal fout ging, en voerde zijn luchtverdediging op. Volgens het ministerie van defensie van Zuid-Korea voeren 2 Noord-Koreaanse patrouilleboten de “noordelijke limietlijn” over. (Dit is de verlenging van de noordgrens, waar geen militairen meer zitten, dit is een zone, die na de Koreaanse oorlog (19501953) werd ingesteld. Aan allebei de kanten van deze “zone”, tussen Noorden Zuid-Korea zaten bijna 2 miljoen soldaten gelegerd. De 2 Zuid-Koreaanse marineschepen zeiden tegen de Noord-Koreaanse boot dat hij moest omkeren, en terug moest gaan. Het antwoord werd gegeven met kanonsschoten, waardoor 1 van de marineschepen direct zonk. Van de 25 bemanningsleden zijn er 4 omgekomen, 1 is vermist en 19 waren zwaar verwond. Na 20 minuten vechten tussen de 2 overgebleven schepen, trok het Noord-Koreaanse schip zich terug. Waarschijnlijk zijn er aan Noord-Koreaanse kant 30 doden of gewonden gevallen.
Hier nog even een plaatje van een marineschip
Zuid-Korea wou excuses, en een bestraffing voor deze “provocerende” actie, maar Noord-Korea denkt er zelfs niet over om hun excuses aan te bieden, want Noord-Korea vindt dat Zuid-Korea het WK heeft gebruikt, om een ernstig incident uit te lokken, en dan Noord-Korea daar de schuld van geven. Al sinds de wapenstilstand tussen Noord- en Zuid-Korea, in 1953 hebben de landen eigenlijk deze wapenstilstand meerdere malen geschonden. Het eerder genoemde incident, is al eens eerder voorgekomen, op dezelfde plaats. Toen
- 29 -
- 30 ging er een Noord-Koreaans oorlogsschip ten onder. Ongeveer 30 mariniers kwamen om. Ook vloog laatst een Noord-Koreaans gevechtsvliegtuig boven het westen van Zuid-Korea. De hoofdstad Seoel bracht gelijk het luchtafweergeschut in stelling, en er werden 6 straaljagers naar het gebied gestuurd, maar na 2 minuten was het toestel al weer over de grens vertrokken.
Het is al sinds 1983 niet meer voorgekomen dat een Noord-Koreaans gevechtsvliegtuig boven Zuid-Korea vloog. Zuid-Korea was erg boos over deze “provocerende” actie, dat het vindt dat Noord-Korea bestraft moet worden. Het is nog niet duidelijk of de piloot bewust de grens overstak, of dat hij een navigatiefout had gemaakt. Het gebeurd wel vaker dat schepen de landsgrenzen overgaan, en soms lijdt dat ook tot zeeslagen, zoals hiervoor ook al beschreven. Een tijdje nadat het Noord-Koreaans gevechtsvliegtuig voor al de chaos had gezorgd in Zuid-Korea, maakte de president van Noord-Korea bekend dat het aan het overwegen was, om het bestandsakkoord dat een einde maakte aan de Korea-oorlog te verscheuren, als de Verenigde Staten en Zuid-Korea hun stafmaatregelen niet opheffen. Dat bestandsakkoord zorgde eigenlijk voor een soort wapenstilstand tussen de 2 Korea’s, omdat ze nu eigenlijk nog officieel met elkaar in oorlog zijn. Conclusie. De spanningen tussen de 2 Korea’s liepen heel erg op, maar nu gaat het met de spanningen de goede kant op tussen de 2 Korea's. Bronvermelding. Sites:
http://www.worldaccess.nl/news/0,2031,80_1620_1342681_4 985,00.html
- 30 -
- 31 - http://www.vcp.nu/actiedag/korea/noordkorea.htm - http://www.planetpro.nl/news/0,2031,80_468_1081162,00.html - http://apc.planet.nl/news/0,2031,80_468_1282352,00.html - http://apc.planet.nl/news/0,2031,80_468_1282352,00.html
Programma’s: -internet. -word.
Conclusie. Het antwoord op onze hoofdvraag “Noord-Korea; “een schurkenstaat”?!” is: vroeger heeft Noord-Korea zich gedragen als ‘’een schurkenstaat’’. Dat is te zien aan de terroristische aanslagen in ’87. Maar door armoede en hongersnood hebben ze zich verbeterd tot een betere staat. Takenverdeling. We zijn een paar keer bij elkaar gekomen, dit ging geheel volgens plan. We hebben informatie uitgewisseld via e-mail en “msn”, een speciaal chatprogramma. Er was een misverstand, omdat de bestanden te groot waren om via hotmail te sturen, dus moesten we ze op cd zetten en konden we ze pas later uitwisselen. Het vinden van informatie was soms wat moeizaam, maar het oplossen van discussies was daarentegen erg meegevallen. - 31 -
- 32 De taakverdeling was als volgt: Jordy was de voorzitter, Nicky de secretaris en Melvin en Leon deden de “Lay-out”. De meeste informatie hebben we gevonden via internet en boeken: via de boeken konden we trefwoorden vinden voor internet. De volgende keer zullen we dezelfde wijze uitvoeren, maar dan iets meer op msn informatie uitwisselen. Tijdens het onderzoek waren geen nieuwe vragen opgedoken.
Site’s
- www.wijzer.wolters.nl/wat.html?wijzer=511 - www.isuisse.ifrance.com/emmaf/base/jong.html - www.gva.be/dossiers/-k/korea/dossier.asp - www.korea.dpr.com - www.csmonitor.com/2002/ 0702/p06s02-woap.html - www.chosunjournal.com/ bigbrother.html - www.simonbone.com/ pyongyang.html - north-korea.narod.ru/ visit_Russia_1.htm - http://www.worldaccess.nl/news/0,2031,80_1620_1342681_4985,00.html - http://www.vcp.nu/actiedag/korea/noordkorea.htm - http://www.planetpro.nl/news/0,2031,80_468_1081162,00.html - http://apc.planet.nl/news/0,2031,80_468_1282352,00.html - http://nl.wikipedia.org/wiki/Noord-Korea - http://nl.wikipedia.org/wiki/Noord-Korea - http://www.gva.be/dossiers/-k/korea/dossier.asp - http://www.google.nl/search?hl=nl&ie=UTF-8&oe=UTF-8&q=%27noordkorea+en+zuid-korea%27&lr=
- 32 -
- 33 - http://www.nrc.nl/W2/Lab/Profiel/Korea/economie.html - http://www.technieuws.org/cgi-twa/twa.pl/Tokyo/2367.html - http://www.korea.nl/Nederlands/economie/N-MAIN.economie..htm - http://www.minlnv.nl/infomart/lba/2000/23/lba27.htm - http://www.samsam.net/archief/oorlog/politiek.html - http://www.offensief.demon.nl/takenenperspectieven.html - http://www.ptb.be/scripts/center.phtml?section=A2AAABBOBA - http://www.rnw.nl/achtergronden/html/korea000615.html - http://www.gesuiti.it/popoli/anno2000/immagini/20001217.jpg - http://news.bbc.co.uk/olmedia/785000/images/_788682_arrival300.jpg -http://kn.koreaherald.co.kr/SITE/data/img_dir/2000/10/27/200010270007.gif - http://www.telegraph.co.uk/news/graphics/2000/06/14/wkor14.jpeg -http://www.koudeoorlog.uitdaging.org/werkstukken/index.html -http://www.onsverleden.net/coldwar/koreaoorlog.htm -http://www.afa.org/magazine/oct2000/1000korea.html -http://skalman.nu/koreanwar/ -http://korea50.army.mil/ -www.onsverleden.net/coldwar/kimilsongoorlog.htm -http://korea50.army.mil/history/factsheets/army.shtml -http://www.cnn.com/specials/2000/korea/story/overview -www.onsverleden.net/coldwar/conferenjalta.htm -http://www.cnn.com/specials/coldwar/images/t1/final.jpg -http://www.cnn.com/specials/2000/korea/story/overview/link--syngman.rhee.jpg -http://www.cottonpickers.org/enter_the_dragon.htm -http://wwwrevisioncentral.co.uk/history/korean-map.gif -www.koreanwar.com/Trumankoreanwar.jpg -http://www.cnn.com/specials/2000/korea/story/moscow/stalin.jpg -http://www.cnn.com/specials/2000/korea/story/overview/ -http://www.digischool.nl/kleioscoop/camerascoop/koude%20oorlog/korea.jpg
Programma’s: - Microsoft Word. - Encarta. - Paint. - Internet Explorer. Boeken: Titel: Grote winkler prins deel I(kern-leye) schrijver: er is eigenlijk niet één bepaalde schrijver er is wel een hoofdredactie: Prof. Dr. A.J.Wiggers / Prof. Dr. R.F.Lissens Prof. Dr. A. Devreker/ Prof. Dr. N. H. Kuiper/ Prof. Dr. J. Presser. Blz: 305 Uitgever: Elsevier ISBN: 90 10 00031
- 33 -
- 34 Jaar van uitgave: 1970.
Dit is het einde van ons werkstuk we hopen dat u er wat van heb kunnen leren en dat u heb genoten.
- 34 -
- 35 -
- 35 -