10BMA010_cat.qxp
9/16/10
10:32 AM
Page 32
TEST
Caterpillar M313D
Mobiele eenheid 32
1
BouwMachines 10 > 24 september 2010
www.bouwmaterieel.nl
10BMA010_cat.qxp
9/16/10
10:32 AM
Page 33
Van de mobiele graafmachines is de M313 het meest verkochte model van Caterpillar. Wij bekeken de jongste D-versie van nabij en zagen een hoog productieve machine met een al even hoog prof-gehalte. Beheersbare kracht en veelzijdigheid zijn de kernwoorden.
Buro Andersom: Theo Egberts Redactie Bouwmachines: Peter Tomberg
De M313D zit met zijn 15 ton in het populaire segment van de mobiele graafmachines. Het is ook voor Pon Equipment het meest verkochte model in dit segment en dat is best logisch. Niet te zwaar, sterk genoeg voor het meest voorkomende werk en ook nog aangenaam compact. Vergeleken met zijn zwaardere soortgenoten op rupsen kan de moderne mobiele graafmachine veel vlotter uit de voeten, terwijl hij zich in de meeste inzetsituaties net zo goed thuis voelt. De machine kan zelf grotere afstanden afleggen en is minder afhankelijk van extern transport. Daarbij doet hij in prestaties niet of nauwelijks onder voor de rupsvariant. Wel is het zaak om de machine op de juiste banden te zetten. Daar heeft een rupsgraver minder snel problemen mee. Sinds januari jl. zit er een andere cabine op de M313D. Caterpillar voldoet hiermee aan de aangescherpte eisen die gelden voor de stevigheid van cabines volgens de ROPSFOPS-normen. Maar liefst 30 ton moet het dak kunnen weerstaan en dankzij de nieuwe stijlen, een dubbelwandige constructie en extra traverses moet dat volgens de ontwikkelaars met gemak lukken. De vernieuwing heeft Caterpillar meteen aangegrepen om ook de kleurstelling lichtjes aan te passen. Deze is nu nog meer zwart dan voorheen. Het dakraam is niet meer van kunststof maar van glas aangezien dat langer helder en schoon blijft. De Catpillar M313D is specifiek ontworpen en afgestemd op de Europese wensen, waarbij de fabrikant vooral hoge marktverwachtingen heeft in Nederland, Duitsland en Polen. De machine beschikt onder andere over een trekhaak, overdrukvoorbereiding, Climat Control en Product Link. Met dit laatstgenoemde systeem krijgt de gebruiker extra informatie en hulpmiddelen om de inzetbaarheid van de machine te verhogen. Zo kan de onderhoudshistorie en het brandstofverbruik worden bijgehouden en kan met behulp van Geo en Time Fencing ingesteld worden BouwMachines 10 > 24 september 2010
33
2
10BMA010_cat.qxp
9/16/10
10:32 AM
Page 34
TEST
De nieuwe cabine voldoet aan alle veiligheidseisen en biedt de machinist een
De verchroomde uitlaat is een veel gevraagde optie en geeft samen met de
ruime en comfortabele werkplek.
zilveren velgen de M313D een vlot en dynamisch uiterlijk.
Met zijn kleine 15 ton, krachtige aandrijving en verstelbare giek is de M313D van Caterpillar een allround graafmachine die op heel veel terreinen uit de voeten kan.
binnen welke vooraf vastgestelde ‘grenzen’ de machine inzetbaar mag zijn. De M313D in onze test is door Pon Equipment voorzien van de nodige extra’s omdat deze ook meestal gewenst zijn in de markt. De machine beschikt over 37 km/uur snelrijfunctie en dat scheelt een slok op een borrel vergeleken met de standaard 23 km/uur. De driedelige, hydraulisch verstelbare giek is voorzien van een dubbele lastcompensatie en die houdt de bovenwagen netjes rustig tijdens snel uitgevoerde ritten. Ook zijn er kwalitatief hoogwaardige Nokia banden (660/50-22,5) op de velgen gelegd. Voorts beschikt de machine over spatborden, MCS 34
3
BouwMachines 10 > 24 september 2010
2D-systeem, een verchroomde uitlaat, aluminium kleur velgen, camera op contragewicht (standaard), Groeneveld centraal smeersysteem, LED verlichting aan de achterzijde en een zeer comfortabele stoel met luchtvering, verwarming en koeling.
Inzichtelijke bediening Het heldere en goed afleesbare LCD-scherm speelt een belangrijke rol in de cabine. Bij het inschakelen van het contact geeft het display automatisch het niveau aan van motorolie, koelvloeistof en hydrauliekolie. Via de Nederlandstalige en uiterst inzichtelijke menustructuur kan de machinist een
www.bouwmaterieel.nl
10BMA010_cat.qxp
9/16/10
10:33 AM
Page 35
Dankzij de Trimble 2D van MCS is het strak en glad afwerken kinderspel; het
Via de handige opstap is ook de bovenzijde van de bovenwagen makkelijk
systeem is netjes opgebouwd op de giek en geïntegreerd in de cabine.
bereikbaar en ligt de brandstofopvoerpomp binnen handbereik.
Caterpillar heeft goed naar de wensen van de machinisten geluisterd bij de indeling van de cabine.
V.l.n.r.: Ivar ten Tuijnte van MAN, demonstrateur/machinist Reinier van de Meent en Product Manager Maikel Cath.
groot aantal zaken raadplegen en instellen. Zo is er de mogelijkheid om tien verschillende werktuigen vooraf in te geven. Deze zijn via de sneltoets al even makkelijk oproepbaar. De dosering is nauwkeurig en beheerst. Van heel voorzichtig tot juist extra krachtig en alles wat er tussenin zit. De menustructuur van de totale bediening lijkt veel op die van een mobiele telefoon. Zo zijn ook alle rijfuncties en zwenksnelheden precies naar wens te regelen. Tevens zijn tal van logboekfuncties beschikbaar en eenvoudig te resetten. Dit geldt ook voor de inzetduur en omstandigheden van alle mogelijke uitrustingsstukken.
Comfort voorop De zit op de comfortabele en zelfinstellende stoel is uitstekend. Dankzij verwarming en koeling blijft de werkplek onder alle omstandigheden aangenaam. Voorts valt de uiterst slanke stuurkolom op die al even makkelijk verstelbaar is via een praktisch geplaatst voetpedaal. Caterpillar heeft goed naar de wensen van de machinisten geluisterd bij de indeling van de cabine. We treffen diverse opbergmogelijkheden voor onder andere de mobiele telefoon, flessen/blikje en andere persoonlijke attributen. Er is een extra 12V aansluiting aanwezig.
Achter de stoel treffen we een gekoeld bergvak. Het cabinedak is voorzien van een zachte binnenbekleding en de deur beschikt over dubbele schuiframen en twee ontgrendelaars op verschillende hoogtes zodat de cabinedeur ook vanaf het maaiveld makkelijk te ontgrendelen is. Het voorraam kan op een kiertje of helemaal open. Het onderraam is te verwijderen, maar dat wordt in de regel niet zo vaak gedaan. De M313D is standaard uitgerust met dubbele gereedschapbakken plus een extra bak in de trap. Ook een elektrisch bediende brandstofopvoerpomp is standaard aanwezig. Onze testmachine beschikt over een centraal smeersysteem van Groeneveld, maar mocht die er niet zijn, dan is de machine op diverse plaatsen uitgerust met centrale smeergroepen, zoals we ook aantreffen bij het dozerblad en in de motorruimte.
Motor en functies De eigen Caterpiller C4.4 viercilinder drijft twee pompen aan voor zowel graaffunctie als de zwenk. Hierdoor beschikt de machine continu over maximaal vermogen en boeten de prestaties niet in als gelijktijdige acties gewenst zijn. De BouwMachines 10 > 24 september 2010
35
4
10BMA010_cat.qxp
9/16/10
10:33 AM
Page 36
TEST
Rijden door het terrein of over de weg is geen probleem dankzij de dubbel uitge-
De Caterpillar C4.4 beschikt met zijn 139 pk over voldoende vermogen om met de
voerde lastcompensatie die de invloed van de deinende giek adequaat opvangt.
M313D soepel en krachtig te werken.
werksnelheid kent twee keuzestanden die elk nog eens verdeeld zijn in drie verschillende settings. Zo kan je de machine bijzonder rustig maken en nauwkeurig afstemmen op het werk. De proportionele werking van de joysticks wordt hiermee voelbaar groter en nauwkeuriger. Via beide multifunctionele hendels is het kiezen van extra functies kinderspel. Zowel hoge als lage druk is makkelijk te bedienen middels de Slide Shifters die standaard aanwezig zijn. Een speciale heavy lift functie stuurt gedurende één minuut geen 350 maar 375 bar oliedruk naar de hefcilinder, voor een tijdelijke boost. Ook het rijden kan de machinist met de joysticks regelen. Als de machine in de eerste versnelling staat, kan hij rijden met de schuifschakelaar op de rechter joystick. Wie graag vrij op de wielen werkt, zal merken dat de machine veel minder schommelt op de tandwielen. Caterpillar
heeft de schijfremmen buiten de planetaire tandwielen en direct op de naaf geplaatst. Als de rem er op staat, dan staat de machine ook echt stil.
Prestaties Bij de prestaties maken we onderscheid tussen het laden en het graven. Bij het laden haalt machinist Reinier van de Meent een prima score die niet zou hebben misstaan tijdens de Multitest met mobiele graafmachines die we in 2008 hielden. Vooral omdat dit allemaal zwaardere modellen met een grotere bakinhoud waren. Bij het graven werkt de ondergrond niet mee. Het opgespoten zand is niet alleen erg zwaar en taai, het zakt ook dusdanig in dat er van een sleuf geen sprake kan zijn. De enige meting die is genoteerd, is niet representatief voor de werkelijke prestaties van de Caterpillar M313D, want die zijn dik in orde.
Technische gegevens Caterpillar M313D Motor Merk en type Cilinders en inhoud Max. vermogen bij toeren Max. koppel bij toeren Koeling Plaatsing motor
Caterpillar C4.4 met ACERT techniek vier, 4,4 liter 102 kW/139 pk 2000 550 Nm 1400 vloeistof in lengte achterin
Aandrijving Tweetraps aandrijving met rijsnelheden in 1e versnelling 9 km/uur, 2e versnelling 37 km//uur. Kruipsnelheden resp. 3 en 13 km/uur. Trekkracht 76 kN, max. hellingvermogen 58%.
Hydraulisch systeem
Geluid
Twee axiale zuigerpompen: 2x 190 liter/min; werkdruk 375 bar max. bij power boost; aparte zuigermotor voor zwenkmechanisme. Werkdruk op de zwenk: 350 bar, max. 10,5 omw./min. Zwenkkoppel 35 kNm.
LwA LpA
Gewicht Wielbasis Breedte Vrije hoogte onder contragewicht Bodemvrijheid Hoogte bij weggebruik
14,81 ton 2500 mm 2550 mm 1230 mm 480 mm 3940 mm
Inhoud reservoirs Brandstoftank Hydraulisch systeem Motorolie
36
BouwMachines 10 > 24 september 2010
235 liter 180 liter 8 liter
Graafproef (bijzonder zware omstandigheden) 29,41 m3 in 437 s = 242,26 m3/h = 16,36 ton/h per ton machinegewicht
Laadproef 16,90 ton in 115 s = 529,04 ton/h = 36,97 ton/h per ton machinegewicht Informatie www.pon-cat.com
5
102 72
www.bouwmaterieel.nl
