Technologiepark Gent
3 Bio-Accelerator 3
1 UGent-VIB Onderzoeksgebouw, Technologiepark 927
WC BIOTECHBABBELS
2 Wandelweg (500 m) 3 Bio-Accelerator, Technologiepark 21, EHBO-post
2
EHBO
BIOTECHCAFÉ
ONTHAAL
1
RONDLEIDING BIO-ACCELERATOR*
†
RONDLEIDING ABLYNX*
INGANG
WC WC
1 UGent-VIB Onderzoeksgebouw
* verzamelpunt
INTERACTIEVE BEURS NANOBODY® TRAIL
NAN
WC WC
*
*
BIOTECHOPLEIDINGEN
*
KINDER- LEZING STRAATACTIVITHEATER TEIT
FILMPROGRAMMA
STRAATTHEATER
WC
* verzamelpunt NANOBO
DY ® TRA
IL
NANOBODY® TRAIL
†
WETENSCHAPSQUIZ
INGANG
#biotechdag14
DY ®
TRAIL
2 Wandelweg (500 m)
ONTHAAL
biotechdag programma
OBO
KINDERACTIVITEIT* INTERACTIEVE BEURS
RONDLEIDING IRC* KINDERACTIVITEITEN
KINDERACTIVITEIT
WC
biotechdag
2014
- plan je bezoek VIB-UGENT VIB-UGENTONDERZOEKSGEBOUW ONDERZOEKSGEBOUW
13 u1300 u 00 05 05
RONDLEIDING RONDLEIDING
Inschrijven verplic
10 10
Bezoek Bezoek IRCIRC
15 15 20 20 25 25 30 35
KINDERACTIVITEIT KINDERACTIVITEIT
ht*
Bezoek 30 Bezoek IRC 35 IRC
(VIB/UGent) (VIB/UGent) p. 4
(VIB/UGent) (VIB/UGent) 45 45 p. 4 55 55
14 u1460 u 60 05 05
Bezoek Bezoek IRC 15 IRC
10 10 15
ht*
Help, Help, een virus een virus in mijn longen! in mijn longen! p. 16
40 40 50 50
Inschrijven verplic
KINDERACTIVITEIT KINDERACTIVITEIT
Inschrijven verplic
ht*
Adembenemende Adembenemende kleurrijke kleurrijke luchtwegontsteking luchtwegontsteking
KINDERACTIVITEIT KINDERACTIVITEIT
Inschrijven verplic
ht*
30 30 35 35
50 50 55 55
Bezoek Bezoek IRC IRC
(VIB/UGent) (VIB/UGent) p. 4
(VIB/UGent) 15 u1560 u 60(VIB/UGent) 05 05 p. 4 10 10 15 15 20 20 25 25 30 30 35 35
Bezoek Bezoek IRC IRC
Mens versus robot Mens versus robot
45 45 50 50 55 55
16 u. 1660 u. 60 05 05
Bezoek Bezoek IRC 15 IRC
10 10 15
Help, Help, een virus een virus in mijn longen! in mijn longen! p. 16
p. 17
p. 17
Adembenemende Kukeleku! Kukeleku! Adembenemende kleurrijke Ook kippen hebben Ook kippen hebben kleurrijke luchtwegontsteking bloedcellen luchtwegontsteking bloedcellen p. 16
Bezoek Bezoek IRC IRC
(VIB/UGent) (VIB/UGent) p. 4
(VIB/UGent) (VIB/UGent) 25 25 p. 4 35 35 40 40 45 45 50 50 55 55
Bezoek Bezoek IRC IRC
15 15
NANOBODY NANOBODY®® TRAIL TRAIL
ht*
Heb ik• astma? Heb ik astma? • • Hoe werkt ons Hoe werkt ons immuunsysteem?
• Biotechnologie: Handen wassen. dagelijkse kost Kinderspel?! •
Kukeleku! Kukeleku! Ook kippen hebben Ook kippen hebben bloedcellen bloedcellen p. 16
Bereid DNA Bereid DNA uit een tomaat uit een tomaat Kukeleku! Kukeleku! Ook kippen hebben Ook kippen hebben bloedcellen bloedcellen
RONDLEIDING RONDLEIDING
Mens versus robot Mens versus robot
• Hoe onderzoeken DNA: overal we planten? aanwezig! • DNA:• overal Hoe onderzoeken aanwezig!
p. 17
we planten? p. 10-11
p. 16
Vaccins, veilig en Vaccins, veilig en doeltreffend doeltreffend p. 8
Hoe kan Hoe kan basisonderzoek in basisonderzoek in de immunologie de immunologie een meerwaarde een meerwaarde opleveren voor opleveren voor de maatschappij? de maatschappij? Een compilatie Een compilatie van korte filmpjes van korte filmpjes vertelt je meer. vertelt je meer.
Afgestoten Afgestoten Over immuniteit en Over immuniteit en orgaantransplantatie orgaantransplantatie p. 8
Ik, Ik, Raymond Hamers Raymond Hamers
• Associatie Associatie Universiteit & Universiteit & Hogescholen Hogescholen Antwerpen
Bezoek Bezoek Ablynx Ablynx
Voorrondes: Voorrondes: De Grote EosDe Grote EosWetenschapsquiz Wetenschapsquiz Supporter mee! Supporter mee! p. 15
p. 5 www.investinghent.be @invest_in_ghent
Ik, Ik, Raymond Hamers Raymond Hamers p. 9
p. 9
p. 16
Adembenemende Kukeleku! Kukeleku! Adembenemende kleurrijke Ook kippen hebben Ook kippen hebben kleurrijke luchtwegontsteking bloedcellen luchtwegontsteking bloedcellen p. 16
Mens versus robot Mens versus robot
p. 16
20 20 25 25
p. 17
Ik, Ik, Raymond Hamers Raymond Hamers
Associatie Brussel p. 15
p. 5
Bezoek Bezoek Ablynx Ablynx
Bezoek Bezoek Ablynx Ablynx p. 5
p. 9
p. 8
Bereid DNA Bereid DNA uit een tomaat uit een tomaat p. 17
Afgestoten Afgestoten Over immuniteit en Over immuniteit en orgaantransplantatie orgaantransplantatie p. 8
17 u1730 u 30
* Als er nog plaatsen vrij zijn, kan je aansluiten. Check het aantal vrije plaatsen aan het onthaal.
KINDERACTIVITEIT KINDERACTIVITEIT KINDERACTIVITEIT KINDERACTIVITEIT
p. 5
Bezoek Bezoek Bio-Accelerator Bio-Accelerator p. 5
Tarwekoekjes Tarwekoekjes maken doemaken je mee? doe je mee?
Bezoek Bezoek Ablynx Ablynx Finale: Finale: De Grote EosDe Grote EosWetenschapsquiz Wetenschapsquiz Supporter mee! Supporter mee! p. 15
Ik, Ik, Raymond Hamers Raymond Hamers p. 9
Bezoek Bezoek Ablynx Ablynx p. 5
INTERACTIEVE INTERACTIEVE BEURS BEURS
BIOTECHBABBELS BIOTECHBABBELS
BIOTECHCAFE BIOTECHCAFE
00 0013 u 13 u 05 05
Op zoek naar een 10 10 Ontwikkel Op zoek naar een 15 15 geneesmiddel tegen zelf een nieuw geneesmiddel tegen Met heel m’n hart 20 20 Multple Sclerose geneesmiddel FlandersBio, de koepelorganisatie voor Multple Sclerose • 25 25 p. 7 • Vaccins kunnende life sciences industrie in Vlaanderen. 30 30 Onderzoek op je leven redden 35 35 stoelgang De weg van een • 40 40 De weg van een • 45 45 vinding tot een Genetische vinding tot een Onze darmen 50 50 geneesmiddel risicofactoren voor geneesmiddel als krachtige 55 55 p. 7 multiple sclerose verdedigingslinie 00 0014 u 14 u • • 05 05 Onze darmen Hoe ga je om Met heel m’n hart Hoe ga je om 10 10 als krachtige met antibiotica• met antibiotica15 15 verdedigingslinie resistentie in Vaccins kunnen 20 20 resistentie in • ontwikkelingslanden? 25 25 je leven redden ontwikkelingslanden? Onderzoek op p. 7 30 30 • stoelgang 35 35 Bio-ingenieur • 40 40 Biotech voor één dag Maak kennis Biotech 45 45 • met de wereld in je 50 50 Genetische in je van de bacteriën 55 55 risicofactoren voor keukenkast Wondgrime • 15 u keukenkast 00 0015 u multiple sclerose Wondgrime 05 05 Bio-ingenieur en apotheek... Kan biotechnologie en bloedspel • Kan biotechnologie en apotheek... 10 10 voor één dag leiden tot een en bloedspel Maak FB_ad_95x95.indd 1 kennis 12/09/14 12:50 leiden tot een echte 15 15 en op café! • voor kinderen echte oplossing met de wereld en op café! 20 20 oplossing Bronchoscoop voor kinderen voor astma? van de bacteriën en jongeren voor astma? helpt bij diagnose Maak je klaar 25 25 p. 7 • en jongeren Maak je klaar 30 30 immunologische Inzicht in voor een heuse 35 35 p. 17 ziekten voor een heuse 40 40 wetenschap dankzij De (on)zin van • speeddating. 45 45 De (on)zin van 3D-printing speeddating. probiotica Inzicht in 50 50 probiotica • p. 14 p. 7 wetenschap dankzij 55 55 Bronchoscoop 3D-printing 00 0016 u. 16 u. helpt bij diagnose • 05 05 immunologische Katoen 10 10 ziekten in je dagelijks leven 15 15 • 20 20 • Katoen 25 25 Gentse rijst Kies in je dagelijks leven 30 30 • uw cadeau • 35 35 Gratis Yakult Wat Wat is is het het belang belang + ontvang Gentse rijst 40 40 voor iedereen van van vaccineren? vaccineren? • 45 45 • Hoe Hoe ga ga je je om om Nu kleine 50 50 Ontwikkel met een een nieuw nieuw korting bij eenmet kunstenaars, 55 55 zelf een nieuw vaccin? p. 7 jaarabonnement vaccin? 00 0017 u later grote * Actie geldig tot 15/11/14. 17 u geneesmiddel U hebt recht op 11 x EOS + 1 cadeau voor €49,95 05 05 wetenschappers daarna gelden onze normale tarieven. Immunotherapie: Immunotherapie: 10 10 • Niet cumuleerbaar met andere kortingen of acties. p. 11-13 een een nieuwe nieuwe 15 15 Gratis Yakult 20 20 Surfiedereen naar www.eoswetenschap.eu/biotechdag strategie strategie om om kanker kanker voor 25 25 tete bestrijden bestrijden p. 7
Ghent: Europe’s Biotech Hub p. 17 Bezoek p. 5
Bezoek Bezoek Ablynx Ablynx p. 5
Bezoek Bezoek Bio-Accelerator Bio-Accelerator p. 5
www.investinghent.be Bezoek Bezoek @invest_in_ghent Ablynx Ablynx
Tarwekoekjes Tarwekoekjes maken doemaken je mee? doe je mee? p. 17
Bezoek Bezoek Ablynx Ablynx
p. 5
• Universitaire Universitaire Associatie Brussel Vaccins, veilig en Vaccins, veilig en doeltreffend doeltreffend
Nanobodies®, ® , de Nanobodies wetenschappers de wetenschappers vertellen je vertellen je er alles over! er alles over!
Antwerpen • • Associatie Associatie KU Leuven KU Leuven •
p. 6
p. 5
p. 9
Ontdek de Ontdek devan: opleidingen opleidingen • van: • Associatie Associatie Universiteit Gent Universiteit • Gent
Bezoek Bezoek Ablynx Ablynx
p. 5
Help, Help, een virus een virus in mijn longen! in mijn longen!
RONDLEIDING RONDLEIDING
Ins Inschr Ins Inschr Inschrij chrijve chrijve hrijven ijvenn ver ijvenn ver ven ver verplic verplic verplic plicht* plicht* plicht* ht* ht* ht* Insc
Bezoek Ablynx Ablynx
Biotechnologie: Kinderspel?! dagelijkse • kost
p. 17
Bezoek Bezoek IRC IRC
STRAATTHEATER STRAATTHEATER
Inschrijven verplic
p. 5
immuunsysteem? • • wassen. Handen
(VIB/UGent) (VIB/UGent) p. 4
(VIB/UGent) 17 u1760 u 60(VIB/UGent) 05 05 p. 4 10 10
p. 17
p. 16
20 20 30 30
Bereid DNA Bereid DNA uit een tomaat uit een tomaat
p. 17
p. 16
WETENSCHAPSQUIZ WETENSCHAPSQUIZ
Bezoek Bezoek Ablynx Ablynx
Heb ik een allergie? Heb ik een•allergie?
Mens versus robot Mens versus robot
Help, Help, een virus een virus in mijn longen! in mijn longen!
BIOTECHOPLEIDINGEN BIOTECHOPLEIDINGEN
ht*
Wist je dat je dagelijks producten gebruikt die het resultaat zijn
p. 17
p. 16
Bezoek Bezoek IRC IRC
Adembenemende Adembenemende kleurrijke kleurrijke luchtwegontsteking luchtwegontsteking
LEZINGEN LEZINGEN
Inschrijven verplic
Bereid DNA Bereid DNA uit een tomaat uit een tomaat
Mens versus robot Mens versus robot
(VIB/UGent) (VIB/UGent) p. 4
(VIB/UGent) (VIB/UGent) p. 4
40 40
Bezoek Bezoek IRC IRC
FILMPROGRAMMA FILMPROGRAMMA
BIO-ACCELERATOR van life sciences? Ontdek het in ons biotechcafé tijdens biotechdag! Bezoek Bezoek Ablynx Ablynx
p. 16
(VIB/UGent) (VIB/UGent) p. 4
INTERACTIEVE INTERACTIEVEBEURS BEURS
Inschrijven verplicht*
Kukeleku! Kukeleku! Ook kippen hebben Ook kippen hebben bloedcellen bloedcellen
(VIB/UGent) (VIB/UGent) p. 4
25 25
45 45
KINDERACTIVITEIT KINDERACTIVITEIT
p. 16
20 20
40 40
Inschrijven verplicht*
Kukeleku! Kukeleku! Ook kippen hebben Ook kippen hebben bloedcellen bloedcellen
p. 16
Bezoek Bezoek IRC IRC
KINDERACTIVITEIT KINDERACTIVITEIT
WANDELWEG
Bezoek Bezoek Ablynx Ablynx p. 5
Bezoek Bezoek Bio-Accelerator Bio-Accelerator p. 5
Tarwekoekjes Tarwekoekjes maken doemaken je mee? doe je mee? p. 17
Bezoek Bezoek Ablynx Ablynx p. 5
Bezoek Bezoek Ablynx Ablynx p. 5
Bezoek Bezoek Ablynx Ablynx
Bezoek Bezoek Bio-Accelerator Bio-Accelerator p. 5
Tarwekoekjes Tarwekoekjes maken doemaken je mee? doe je mee? p. 17
p. 5
Bezoek Bezoek Ablynx Ablynx p. 5
Tarwekoekjes Tarwekoekjes maken doemaken je mee? doe je mee? p. 17
TIJDELIJK* AANBOD VOOR BIOTECHDAG BEZOEKERS
20%
30 3017 u 17 u
Welkom op biotechdag 2014 ! Je komt hier meer te weten over hoe de Vlaamse biotechsector zoekt naar inzichten en nieuwe therapieën voor ziekten die gepaard gaan met immuniteit, infecties en ontstekingen. Voor VIB is dit een belangrijk onderzoeksdomein en we delen onze kennis graag met jou! In dit programmaboekje vind je – gesorteerd per soort activiteit – alles wat je vanmiddag kan beleven en ontdekken. We wensen je een interessante, leuke en verrassende namiddag. En heb je nog vragen? Aarzel dan niet om meer info te vragen aan een van onze medewerkers, herkenbaar aan hun blauwe T-shirt. Biotechdag is een organisatie van VIB. www.vib.be
ROND
EN G N I LEID
• Bezoek IRC (VIB/UGent)
• Bezoek Ablynx
• Bezoek Bio-Accelerator
“Ontstekingsziekten vormen een toenemend
“Ontstekings-en infectieziekten zijn een groeiend
“Snelgroeiende biotech- en lifesciencesbedrijven
probleem voor onze volksgezondheid. We verwachten dat die tegen 2030 een derde van alle uitgaven voor gezondheidszorg zullen opeisen. Om dat te verhelpen moeten we in de eerste plaats beter begrijpen hoe deze ziekten ontstaan en blijven voortduren.”
mondiaal probleem. Wereldwijd zoeken bedrijven naar geneesmiddelen, ook bij Ablynx. Wij leggen ons toe op de ontdekking en ontwikkeling van Nanobodies®. Naarmate we meer te weten komen over ziekten, kunnen we onze portefeuille verder uitbreiden, producten op de markt brengen en uiteindelijk het leven van patiënten verbeteren of redden.”
hebben nood aan een passende omkadering en infrastructuur. Het bedrijvencentrum Bio-Accelerator biedt een oplossing op maat, met inbegrip van zowel laboratoria als kantoren met een hoogwaardige technologische uitrusting en ondersteund met een gemeenschappelijk dienstenaanbod.”
Bart Lambrecht,
DIRECTEUR VIB INFLAMMATIE-RESEARCHCENTRUM, UGENT.
Edwin Moses,
Manu Vandenbulcke,
VOORZITTER RAAD VAN BESTUUR BIO-ACCELERATOR NV.
GEDELEGEERD BESTUURDER VAN ABLYNX.
Duur Voor jong en oud Voor volwassenen Voor kinderen Rolstoeltoegankelijk
In het Inflammatie-researchcentrum (IRC) worden astma, de ziekte van Crohn, colitis, multiple sclerose, diabetes, griep, huidontstekingen, celdood en kanker bestudeerd. In de rondleiding ontdek je dat ontstekingen onderzocht worden door middel van kleurrijke flow cytometrie en op verschillende manieren in beeld gebracht worden met microscopie.
Ablynx is een biofarmaceutisch bedrijf actief in het onderzoek naar, en de ontwikkeling van Nanobodies® - een nieuwe klasse van therapeutische eiwitten - voor de behandeling van een reeks ernstige menselijke ziekten. Neem een kijkje achter de schermen en ontdek hoe men hiervoor te werk gaat.
Maak tijdens de rondleiding kennis met de infrastructuur en de technologische uitrusting van het bedrijven- en dienstencentrum Bio-Accelerator.
Inschrijven is verplicht - je kan aan het onthaal van gebouw 1 of 3 navragen of er nog een plaatsje vrij is.
4
1
UGent-VIB-Onderzoeksgebouw
2
Wandelweg
3
Bio-Accelerator
biotechdag
Ontdek de magie van biotechnologie
40 minuten ORGANISATOR:
1
Inflammatie-researchcentrum - een VIB/UGent departement
60 minuten ORGANISATOR:
Ablynx
3
30 minuten ORGANISATOR:
3
Bio-Accelerator nv
biotechdag
Ontdek de magie van biotechnologie
5
FILMP
MM A R G RO
A
B I OT E
Hoe kan basisonderzoek in de immunologie een meerwaarde opleveren voor de maatschappij? Een compilatie van korte filmpjes vertelt je meer.
LS
Biotechbabbels over (nieuwe) strategieën om ziekten te bestrijden. Joël De Ceulaer praat met telkens 2 gasten over belangrijke uitdagingen waaraan Vlaamse biotechspelers werken. Zijn gasten belichten elk een ander aspect van de problematiek.
1. Basisonderzoek legt de moleculaire mechanismen van ziekten bloot. •
VIB-onderzoekers zetten in op immuniteit, ontstekingen en infecties · (VIB)
•
Waarom krijg je astma? · Bart Lambrecht en Hamida Hammad (VIB/UGENT)
•
De zoektocht naar een nieuw MS-geneesmiddel · Geert van Loo en Rudi Beyaert (VIB/UGENT)
•
en nieuwe technologie om de productie van biotech-geneesmiddelen efficiënter te maken · E Nico Callewaert en Nele Festjens (VIB/UGENT) 2’
13:30 De weg van een vinding tot een geneesmiddel Karine Clauwaert (VIB) en Stefaan Van Cayzeele (NOVARTIS)
•
De twee gezichten van celdood · Peter Vandenabeele (VIB/UGENT)
•
Onderzoek naar de slaapziekte · Stefan Magez (VIB/VRIJE UNIVERSITEIT BRUSSEL)
14:00 Hoe kunnen we ons voorbereiden op het groeiende probleem van antibiotica-resistentie? Erika Vlieghe (INSTITUUT TROPISCHE GENEESKUNDE) en Geert Claeys (UZ GENT)
•
Op weg naar een alternatief voor antibiotica? · Han Remaut (VIB/VRIJE UNIVERSITEIT BRUSSEL)
5’ 2’ 2’
2’ 4’ 2’
•
Van molecule tot medicijn · Janssen Pharmaceutica
•
Wat is de link tussen lama’s en kanker · Ablynx
•
Investeren in innovatieve, ondernemende bedrijven · Gimv
6’
2’ 5’
3. Basisonderzoek staat in de maatschappij. •
hiv in Cambodja · Instituut voor Tropische Geneeskunde
•
Het Cosmopolitan Chicken Project · Koen Vanmechelen
•
Mijn leven op stelten · Krista Bracke (ISM VIB)
Vrij toegankelijk gedurende het programma ORGANISATOR:
VIB
biotechdag
Ontdek de magie van biotechnologie
1
3’
13:00 Op zoek naar een geneesmiddel tegen Multiple Sclerose Bénédicte Dubois (UZ GASTHUISBERG) en Edel Hendrickx (GENZYME)
14u30 Pauze 15:00 Kan biotechnologie leiden tot een échte oplossing voor astma? Bart Lambrecht (VIB/UGENT) en Pieter Rottiers (ACTOGENIX)
2. Basisonderzoek levert iets op voor de maatschappij.
6
BE B A B CH
derzoek naar Doorgedreven on uniteit kan menselijke imm je leven in één verhinderen dat n. ten komt te staa oogwenk op stel
9’ 5’ Krista Bracke , meter van biotechdag, heeft aan den lijve ondervonden hoe belangrijk wetenschappelijke kennis is om te kunnen overleven en hoe hard we nieuwe inzichten nodig hebben.
15:30 De (on)zin van probiotica Sam Possemiers (PRODIGEST) en Bart Degeest (YAKULT) 16u00 Pauze 16:30 Wat is het belang van vaccineren? Hoe ga je op zoek naar een nieuw vaccin? Nico Callewaert (VIB/UGENT) en Pierre Van Damme (UNIVERSITEIT ANTWERPEN) 17:00 Immunotherapie: een nieuwe strategie om kanker te bestrijden Evelien Smits (UNIVERSITEIT ANTWERPEN) en Hilde Revets (ABLYNX)
vrij toegankelijk gedurende het programma ORGANISATOR:
3
VIB
biotechdag
Ontdek de magie van biotechnologie
7
E G N I Z LE
N STRA
TER A E H AT T
Ik, Raymond Hamers Stel je voor dat je een wetenschapper bent... Neen, stel je voor dat je Raymond Hamers bent. En op een dag ontdek je iets fascinerend. Wat doe je daarmee?
• Vaccins, veilig en doeltreffend Wereldwijd worden zuigelingen en jonge kinderen gevaccineerd tegen kinderziekten, en ook later in het leven blijft vaccinatie nuttig of noodzakelijk. Denken we maar aan de tienjaarlijkse herhaling van het vaccin tegen tetanus, difterie en kinkhoest, aan de vaccins tegen hepatitis voor wereldreizigers, of aan de griepvaccinaties voor oudere personen. Vaccins zijn een evidentie geworden in onze gezondheidszorg. Maar waar komen ze vandaan? Wie maakt ze? Hoe worden ze getest? Het Centrum voor vaccinologie (UZ Gent) biedt een kijkje achter de schermen van het vaccinonderzoek. Ze leggen uit waarom nieuw onderzoek nog steeds belangrijk is, hoe vaccins in het labo en bij gezonde vrijwilligers getest worden, en hoe geïnteresseerde personen hier eventueel aan kunnen meewerken.
30 minuten 14:00, 16:00 ORGANISATOR:
8
1
Centrum voor vaccinologie (UZ Gent/UGent)
biotechdag
Ontdek de magie van biotechnologie
• Afgestoten - Over immuniteit en orgaantransplantatie De eerste orgaantransplantatie werd uitgevoerd bij tweelingbroers om het risico op afstoting van het nieuwe orgaan zo veel mogelijk te beperken. In de transplantatiegeneeskunde had men veel te kampen met problemen van afstoting. De ontwikkeling van afstotingsonderdrukkende medicatie was daarom van levensbelang. Gaandeweg evolueerden de methoden om afstoting te onderdrukken en werden ze efficiënter. Welke weg legde men af? Hoe werkt deze medicatie vandaag? En wat heeft de toekomst op dit vlak te bieden? Want er is zeker nood aan verdere verbetering om de afstoting volledig onder controle te krijgen.
Tijdens deze voorstelling kom je te weten hoe een toevallige vondst in het labo uiteindelijk tot het succesvolle biotechtbedrijf Ablynx leidde. Welkom in de wereld van de de Nanobodies®. 20 minuten 14:00, 15:00, 16:00, 17:00 ORGANISATOR:
VIB
2
AIL R T DY O B O NAN ®
Nanobodies®, nog nooit van gehoord? Mens en dier maken antilichamen aan als bescherming tegen vreemde stoffen die het lichaam binnendringen. Kamelen, dromedarissen en lama’s hebben heel eenvoudige antilichamen in vergelijking met de mensen of andere dieren. VIB-wetenschappers aan de Vrije Universiteit Brussel vereenvoudigden in de jaren 1990 hun structuur verder tot Nanobodies®. Net zoals antilichamen kunnen Nanobodies® ingezet worden als geneesmiddelen, omdat ze zeer specifiek met hun doelwit binden. Maar omwille van hun kleine afmetingen en eenvoudige structuur, zijn Nanobodies® makkelijker te produceren en ruimer inzetbaar. Nanobodies® vormden niet alleen de basis van Ablynx – een startup van VIB en Vrije Universiteit Brussel – ze zijn ook een heel geschikt middel in het basisonderzoek naar ziekten. De Nanobody® Trail toont enkele voorbeelden.
30 minuten 15:00, 17:00 ORGANISATOR:
De Maakbare Mens vzw
1
zelf te bepalen, een 30-tal minuten om alles te zien ORGANISATOR:
2
VIB
biotechdag
Ontdek de magie van biotechnologie
9
R U E B VE E I T C A R E T N I
S
• Heb ik een allergie? Ontdek hoe een huidpriktest kan helpen bij het ontdekken van een allergie. Vrij toegankelijk ORGANISATOR:
1
Allergienetwerk UZ Gent
• Heb ik astma? Bij deze demonstratie meten we de longfunctie door middel van spirometrie. Nadien bepalen we de hoeveelheid stikstof in de uitgeademde lucht. Vrij toegankelijk ORGANISATOR:
• Hoe werkt ons immuunsysteem?
• DNA: overal aanwezig!
Altijd al eens de cellen van het immuunsysteem van dichtbij willen zien? Wil je nadien testen of jij wel degelijk de slimste mens bent, doe dan mee aan “de slimste mens special edition – life sciences and health”.
Hier ga je op zoek naar een goede manier om via het DNA van een haartje te achterhalen wie een dief is.
Vrij toegankelijk ORGANISATOR:
Handen wassen leren we van kinds af aan maar doen we het wel op de juiste manier?
ORGANISATOR:
1
Proef van biotechnologie in je dagelijkse leven!
ORGANISATOR:
Ontdek alles over orgaandonatie en –transplantatie en ontmoet mensen die nog leven dankzij een orgaantransplantatie. Vrij toegankelijk ORGANISATOR:
3
De Maakbare Mens vzw
Doe mee met de grote vaccin-quiz en bekijk enkele boeiende filmpjes over het onderzoek naar vaccins! Vrij toegankelijk
1
ORGANISATOR:
3
Centrum voor vaccinologie (UZ Gent/UGent)
HoGent
• Hoe onderzoeken we planten?
• Genetische risicofactoren voor multiple sclerose (MS)
We gaan aan de slag met plaatjes, schaaltjes, microscopen,… Zo kunnen we planten onderzoeken op verschillende niveaus.
De enorme ontwikkeling in technologische mogelijk heden heeft ons de laatste jaren toegelaten de erfelijke aanleg van MS beter te begrijpen. Leer er hier meer over.
Vrij toegankelijk ORGANISATOR:
Ontdek de magie van biotechnologie
• Met heel m’n hart
• Vaccins kunnen je leven redden
Allergienetwerk UZ Gent
biotechdag
HoWest
HoGent
• Biotechnologie: dagelijkse kost 1
1
1
• Handen wassen. Kinderspel?!
Vrij toegankelijk
10
ORGANISATOR:
BIOMED/Life Tech Limburg/Hogeschool PXL
Vrij toegankelijk
Vrij toegankelijk
1
Planten Systeembiologie - een VIB/UGent departement
Vrij toegankelijk ORGANISATOR:
• Onze darmen als krachtige verdedigingslinie Ontdek alles over de “simulator van het menselijk spijsverteringstelsel” en zijn toepassingen! Vrij toegankelijk ORGANISATOR:
3
ProDigest bvba
• Onderzoek op stoelgang: Vlaams Darmflora Project We spoelen het met z’n allen meestal gewoon achteloos door maar heb je er al eens bij stil gestaan wat onze stoelgang ons allemaal kan leren? Vrij toegankelijk ORGANISATOR:
3
laams Darmflora Project, VIB/KU Leuven/Vrije V Universiteit Brussel
3
Laboratorium voor Neuro-immunologie, KU Leuven
biotechdag
Ontdek de magie van biotechnologie
11
lf ddel! e i z l m s e ikk nee Ontw nieuw ge Hieronder vind je twee een
onderzoeksresultaten die je samen met het techtransfer-team van VIB tot een geneesmiddel kan ontwikkelen. Veel succes!
•M aak kennis met de wereld van de bacteriën “Heb ik mijn handen goed gewassen, hoe ver vliegen bacteriën als ik nies en hoe zien bacteriën eruit onder een microscoop?” Vrij toegankelijk ORGANISATOR:
3
niversiteit Antwerpen, Laboratorium Medische U Microbiologie (LMM)
• Inzicht in wetenschap dankzij 3D-printing Hoe kunnen we 3D-printing gebruiken om wetenschapsbewustzijn te stimuleren? Vrij toegankelijk ORGANISATOR:
3
somersault18:24
• Bio-ingenieur voor één dag!
• Katoen in jouw dagelijks leven
Met behulp van huis-, tuin- en keukenmateriaal kan je proefjes doen, net zoals in een écht labo.
Wil je weten waar jouw jeans, handdoek en geld van gemaakt wordt? Kom dan zeker langs.
Vrij toegankelijk ORGANISATOR:
3
Genzyme a Sanofi company
Vrij toegankelijk ORGANISATOR:
3
Bayer CropScience - Innovation Center
• Ontwikkel zelf een nieuw geneesmiddel samen met het techtransfer-team van VIB De eerste cruciale stap in de ontwikkeling van een nieuw geneesmiddel is een wetenschappelijke vinding. Maar dat is slechts het begin van een lang proces. Er moeten zeer veel vragen beantwoord worden: Is deze vinding wel nieuw genoeg?
•
Kan het de basis vormen van een nuttige toepassing?
•
Waar moeten we rekening mee houden bij het aanvragen van een octrooi?
•
Is het commercieel interessant?
•
• Bronchoscoop helpt bij diagnose immunologische ziekten Door middel van een rubberen long wordt getoond hoe een bronchoscoop werkt en waarvoor het toestel wordt ingezet. Vrij toegankelijk ORGANISATOR:
3
Is er een grote markt voor of eerder een niche-markt?
•
• Gentse Rijst Kom langs op de stand van BASF-dochter, CropDesign en ontdek hoe Gents rijst is. Vrij toegankelijk ORGANISATOR:
3
: CropDesign
Met welk bedrijf werken we best samen om een nieuw product op de markt te brengen?
•
Kunnen we niet beter zelf een bedrijf oprichten?
•
Welke investeerders tonen interesse?
•
...
Olympus
•
Een gratis Yakult voor iedereen!
Vrij toegankelijk ORGANISATOR:
12
biotechdag
Ontdek de magie van biotechnologie
VIB
3
ONDERZOEKSRESULTAAT
1
ONDERZOEKSRESULTAAT
2
Probleem: sepsis
Probleem: reuma
Sepsis is een extreme ontstekingsreactie van het lichaam. Het is de meest voorkomende doodsoorzaak op afdelingen intensieve zorg in ziekenhuizen. Bij sepsis gaat acute ontsteking gepaard met lage bloeddruk en bloedklonters en dit zorgt voor het stilvallen van de organen.
Patiënten met reuma moeten blijvend behandeld worden met mogelijke bijwerkingen van de geneesmiddelen. Meer nog, sommige patiënten kunnen de bestaande geneesmiddelen niet goed verdragen of worden er immuun tegen. Er is dus nog ruimte voor verbetering.
Mogelijke oplossing: celdood blokkeren Onderzoekers hebben ontdekt dat het blokkeren van een bepaald type celdood muizen compleet beschermt tegen deze dodelijke ontsteking. Wat is celdood? Zou dit ook bij mensen kunnen werken?
Mogelijke oplossing: Nanobody ® Onderzoekers ontwikkelden een Nanobody® dat bindt met de interleukine-6-receptor (IL-6R) met vermoedelijk de volgende voordelen voor patiënten: een snelle werking die niet afneemt, minder pijn en minder nevenwerkingen. Of dit effectief zo is, moet uiteraard nog grondig getest worden.
ou jij n? z e e de tw n brenge n a v e lle Welk markt wi op de biotechdag
Ontdek de magie van biotechnologie
13
B
CA H C E I OT
FE CH E T O I B
O
NG I D I E PL
EN
Je bent jong en je wil biotech? Biotech in je keukenkast en apotheek… en op café!
Altijd al geïntrigeerd geweest door wetenschappen? Of heeft de onderzoeksmicrobe je vandaag gebeten?
Ben je klaar voor een speeddating in het biotechcafé van FlandersBio? Maak kennis met 5 producten die met biotechnieken tot stand kwamen. Aan welke tafel wil jij aanschuiven?
Misschien is een opleiding in de biotech dan iets voor jou. Kom een kijkje nemen en ontdek welke biotechopleidingen er bestaan in Vlaanderen.
TAFEL 1 JANSSEN PHARMACEUTICA. Wist je dat wetenschappers nog steeds een voortdurende strijd leveren met het hiv-virus dat AIDS veroorzaakt? Daniël en Frederik van Janssen Pharmaceutica leggen uit hoe ze het virus onder controle kunnen krijgen, zodat AIDS niet uitbreekt. TAFEL 2 VIB/Vrije Universiteit Brussel. Wist je dat bacteriële infecties soms niet meer met antibiotica te bestrijden zijn? Han en Nani van VIB & Vrije Universiteit Brussel laten je kennismaken met hun zoektocht naar het allernieuwste wapen tegen ziekteverwekkende bacteriën! TAFEL 3 Bayer Cropscience. Wist je dat dankzij de hulp van biotechnieken, koolzaadolie vandaag één van de meest gezonde oliën in je keuken is? Bart van Bayer CropScience laat je proeven en ontdekken wat deze olie zo gezond maakt! TAFEL 4 COCHLEAR. Wist je dat kinderen en volwassen met ernstig gehoorverlies of volledige doofheid toch opnieuw kunnen horen? Carl en Kris van Cochlear leggen je uit hoe dat kan! TAFEL 5 ECOVER. Wist je dat we in België steeds milieubewuster schoonmaken? Tom van Ecover vertelt je alles over hun ecologische was- en schoonmaakproducten en hoe de natuur vaak als inspiratiebron optreedt.
vrij toegankelijk gedurende het programma ORGANISATOR:
14
FlandersBio
biotechdag
Ontdek de magie van biotechnologie
3
Proef ook het Tumulus-biertje. Bart van de ‘Kale Ridders’ tapt het bier in het FlandersBio biotechcafé!
Vrij toegankelijk ORGANISATORS:
NS E T E W
C
IZ U Q S HAP
1
ssociatie UGent/Associatie KU Leuven/Associatie A Universiteit & Hogescholen Antwerpen/Universitaire Associatie Brussel
Wie wordt de winnaar van de Grote Eos Wetenschapsquiz 2014? Beleef de spannende momenten tijdens deze finale en supporter voor jouw favoriete team! Deelnemende teams: • V laams instituut voor biotechnologie (VIB) • Universiteit Gent • KU Leuven • Universiteit Hasselt • Vlaamse instelling voor technologisch onderzoek (VITO) • Museum van Natuurwetenschappen • KMI • Volkssterrenwachten (Urania Hove) • Vredeseilanden • Eva vzw • Fietserbond Vrij toegankelijk ORGANISATOR:
1
EOS
biotechdag
Ontdek de magie van biotechnologie
15
K
C A R E IND
TE I E T I TIV
N Repetitief en heel precies werk wordt steeds meer overgenomen door robots. Dit is ook het geval in labo’s waar die robots heel precies minuscule hoeveelheden vloeistof verdelen over heel kleine reservoirs. Zijn deze robots daar echt beter in dan de mens? Ga de uitdaging aan en probeer sneller te pipetteren dan robots!
• Adembenemende kleurrijke luchtwegontsteking Zoek mee naar het verschil tussen gezonde en astmatische longen. We doen dit door het slijm van de longen en de cellen van het afweersysteem te kleuren en ze daarna onder de microscoop te bekijken. 60 minuten ORGANISATOR:
• Mens versus robot
1
Inflammatie-researchcentrum - een VIB/UGent departement
• Help! Een virus in mijn longen Test het aantal virussen aan de hand van een zogenaamde “Plaque”-test. Deze test wordt zeer vaak gebruikt om de kracht aan te tonen van nieuwe antivirale middelen of van antistoffen opgewekt door bijvoorbeeld vaccinatie. 55 minuten ORGANISATOR:
1
Inflammatie-researchcentrum - een VIB/UGent departement
• Wondgrime en bloedspel voor kinderen en jongeren Nog nooit een wonde gehad zonder dat die pijn deed? Vandaag kan je zo’n (valse) wonde of (nep) blauw oog laten schminken! Vrij toegangkelijk ORGANISATOR:
45 minuten ORGANISATOR:
3
Jeugd Rode Kruis-Gent
1
Planten Systeembiologie - een VIB/UGent departement
• Bereid DNA uit een tomaat Je kan DNA isoleren uit bacteriën, maar net zo goed uit een doodgewone tomaat. Kom het zelf doen en ontdek hoe DNA eruit ziet! 60 minuten ORGANISATOR:
1
Planten Systeembiologie - een VIB/UGent departement
• Kukeleku! Ook kippen hebben bloedcellen. Witte bloedcellen spelen een belangrijke rol in de verdediging tegen ziekteverwekkers en daarom is het belangrijk om deze cellen te bestuderen. Bestudeer zelf de witte en rode bloedcellen van kippen onder de microscoop. 30 minuten ORGANISATOR:
16
biotechdag
Ontdek de magie van biotechnologie
1
VIVES Hogeschool campus Roeselare
• Tarwekoekjes maken - doe je mee? We gaan samen tarwegraantjes fijnmalen, meel zeven en deeg maken. En koekjes bakken om ..... op te eten. 60 minuten ORGANISATOR:
3
Bayer CropScience - Innovation Center
biotechdag
Ontdek de magie van biotechnologie
17
GEBOUW ERACTIEVE BEURS
FILMPROGRAMMA
LEZINGEN
Inschrijven verplic
ht*
Gimv en Biotech Fonds Vlaanderen geven zuurstof aan groeiplannen van de b ik een allergie? Vaccins, veilig en doeltreffend Vlaamse biotechsector • p. 8
Heb ik astma? •
Hoe werkt ons
basisonderzoek in
•
Handen wassen. Kinderspel?!
www.gimv.com
Voorrondes:
een meerwaarde
Associatie
De Grote EosWetenschapsquiz
Universiteit &
Supporter mee!
Hogescholen
p. 15
de maatschappij?
Basisonderzoek p. 8 dagelijkse kost Een compilatie ten dienste van de maatschappij •
oe onderzoeken
KU Leuven
we planten?
van korte filmpjes vertelt je meer.
De moleculaire mechanismen van • p. 6 het leven blootleggen; dat is wat DNA: overal aanwezig! VIB-onderzoekers drijft. Vaccins, veilig en doeltreffend
p. 10-11
RONDLEIDING
Inschrijven verplic
Bezoek Ablynx
Bezoek Ablynx
www.investinghent.be @invest_in_ghent
Ik, Raymond Hamers p. 9
•
Nanobodies®, de wetenschappers 12/09/14 vertellen je 15:11 er alles over! p. 9
Associatie
Bezoek Ablynx
Bezoek Ablynx
• Universitaire Associatie Brussel
Ik, Raymond Hamers
p. 15
Bezoek Ablynx
p. 9
p. 8
Hun kennis kan ondermeer leiden tot nieuwe gewassen en geneesmiddelen.
Bezoek Ablynx
Afgestoten Over immuniteit en orgaantransplantatie
www.vib.be p. 8
p. 15
Inschrijven verplic
KINDERACTIVITEIT
KINDERACTIVITEIT
INTERACTIEVE BEURS
BIOTECHBABBELS
ht* Inschrijven verplicht*
BIOTECHCAFE
00 05
13 u
10 Ontwikkel Op zoek naar een 15 zelf een nieuw geneesmiddel tegen 20 geneesmiddel FlandersBio, de koepelorganisatie voor Multple Sclerose 25 pub (COVER) • Tarwekoekjes de life sciences industrie in Vlaanderen. 30 Onderzoek op maken 35 in anderdoe Indesigndoc stoelgang je mee? 40 De weg van een • Bezoek 45 vinding tot een Onze darmen 50 Ablynx geneesmiddel als krachtige 55 verdedigingslinie 00 14 u • 05 Met heel m’n hart Hoe ga je om 10 • Bezoek Bezoek met antibiotica15 Vaccins kunnen 20 Ablynx Bio-Accelerator resistentie in 25 je leven redden ontwikkelingslanden? Tarwekoekjes 30 • maken 35 Bio-ingenieur doe je mee? www.investinghent.be 40 voor één dag Biotech Bezoek 45 • @invest_in_ghent 50 Ablynx Genetische in je 55 risicofactoren voor 00 15 u keukenkast multiple sclerose Wondgrime 05 • Kan biotechnologie en apotheek... 10 en bloedspel Maak FB_ad_95x95.indd 1 kennis 12/09/14 12:50 Bezoek Bezoek leiden tot een echte 15 met de wereld en op café! 20 Ablynx Bio-Accelerator oplossing voor kinderen van de bacteriën 25 voor astma? Tarwekoekjes • 30 en jongeren Maak je klaar maken Inzicht in 35 doe je mee? voor een heuse 40 wetenschap dankzij Bezoek De (on)zin van 45 3D-printing speeddating. 50 Ablynx probiotica • 55 Bronchoscoop 00 16 u. helpt bij diagnose 05 immunologische 10 ziekten Bezoek Bezoek 15 • 20 Ablynx Bio-Accelerator Katoen 25 Kies Tarwekoekjes in je dagelijks leven 30 uw cadeau maken • 35 Wat is het belang + ontvang doe je mee? Gentse rijst 40 van vaccineren? • Bezoek 45 Hoe ga je om Nu kleine 50 Ablynx met een nieuw korting bij een kunstenaars, 55 jaarabonnement vaccin? later grote * Actie geldig tot 15/11/14.00
Bezoek Bio-Accelerator
Ghent: Europe’s Biotech Hub
TIJDELIJK* AANBOD VOOR BIOTECHDAG BEZOEKERS
20%
Finale: De Grote EosWetenschapsquiz Supporter mee!
RONDLEIDING
ht*
Bezoek Ablynx
Bezoek Ablynx
•
Antwerpen
Biotechnologie:
TRAIL
p. 9
Associatie
Afgestoten Over immuniteit en orgaantransplantatie
®
opleidingen van:
de immunologie
opleveren voor
Wist je dat je dagelijks producten gebruikt die het resultaat zijn
Raymond Hamers Ontdek de
Universiteit Gent
20140912_Gimv_VIB_210X100.indd 1 •
BIO-ACCELERATOR van life sciences? Ontdek het in ons biotechcafé tijdens biotechdag!
From Science to Value: fijn dat u dit vandaagIk,komt bekijken.
•
Hoe kan
mmuunsysteem?
Een vergrijzende, gezondheids- en kostenbewuste bevolking WANDELWEG BIOTECHOPLEIDINGEN WETENSCHAPSQUIZ STRAATTHEATER NANOBODY doet de vraag naar medische producten en diensten stijgen. Inschr n verplicht* Investeringen in innoverend onderzoek inijve biotechnologie, in technologische innovaties van medische apparatuur en in vernieuwende bedrijfsmodellen in de gezondheids- en zorgsector zijn dan ook nodig. Ruim dertig jaar ervaring in biotechnologie en een grondige expertise op het vlak van durfkapitaal maken van Gimv en Biotech Fonds Vlaanderen uitgelezen partners voor ambitieuze groeibedrijven.
Ik, Raymond Hamers p. 9
Bezoek Ablynx
Bezoek Ablynx
Tarwekoekjes maken doe je mee?
U hebt recht op 11 x EOS + 1 cadeau voor €49,9505 wetenschappers daarna gelden onze normale tarieven. Immunotherapie: 10 • Niet cumuleerbaar met andere kortingen of acties. een nieuwe 15 Gratis Yakult 20 Surfiedereen naar www.eoswetenschap.eu/biotechdag strategie om kanker voor 25 te bestrijden 30
17 u
17 u
Meer en meer mensen worden geconfronteerd met ontstekingen en infecties, vandaar het belang van de zoektocht naar nieuwe middelen om deze ziekten te voorkomen of genezen. Ook bij VIB neemt het onderzoek naar immuniteit een belangrijke plaats in.
én hoe dit kan leiden tot nieuwe therapieën. pub (COVER) Het VIB-techtransfer-team vertelt je hoe nieuwe kennis uiteindelijk tot een nieuw geneesmiddel leidt. in ander Indesigndoc Of ga de uitdaging aan om samen met hen een nieuw geneesmiddel op de markt te brengen (meer info op p 13).
.bi
Maandblad over wetenschap
.be
ORGANISATOR
PARTNERS
HOOFDSPONSORS
www
dag h c e t o
DESIGN
tot nieuwe inzichten in het ziekteproces komen
www.thefactorybrussels.be | V.U.: Jo Bury, Managing Director VIB, Rijvisschestraat 120, 9052 Zwijnaarde
Vandaag kan je ontdekken hoe wetenschappers