1. RIGOM EN OUDERENORGANISATIES 1.1. RIGOM RIGOM (Regionale Instelling Gecoördineerd Ouderenwerk Maasland) heeft als doelstelling: bevorderen dat ouderen in de regio Maasland zo lang, zo goed en zo zelfstandig mogelijk thuis kunnen blijven functioneren. Het werkgebied met de gemeenten Bernheze (uitgezonderd Loosbroek en Heeswijk-Dinther), Grave, Landerd, Maasdonk, Lith en Oss, omvat ruim 140.000 inwoners, waarvan 37.000 55-plussers. In nauwe samenwerking met ouderen en hun organisaties en met aanbieders op het gebied van zorg en wonen wordt door RIGOM een passend aanbod voor welzijn ontwikkeld en uitgevoerd.
1.1.1. Kerntaken
Ouderen hebben de maatschappij nog veel te bieden. Hun kennis en ervaring hoeft niet verloren te gaan en door een steentje bij te dragen aan de samenleving blijft men zelf ook betrokken. RIGOM steunt ouderen die graag willen deelnemen aan de samenleving. Bij afnemende vitaliteit kunnen ouderen delen van hun kennissenkring verliezen en soms verdwijnt ook de zin in het leven. RIGOM helpt ouderen het heft van hun leven in eigen handen te houden en ‘zin’ te houden in het leven. Mensen die lichamelijke, sociale of psychische problemen ervaren als gevolg van ouderdom hebben persoonlijke hulp en dienstverlening nodig. RIGOM zorgt, samen met andere organisaties, voor een pakket van diensten en voorzieningen dat past bij de persoonlijke omstandigheden van ouderen.
1.1.2. Werkzaamheden
De werkzaamheden van RIGOM bestaan uit het geven van informatie en advies, het bieden van praktische diensten en het bieden van activiteiten en cursussen voor senioren. Daarnaast houden RIGOM medewerkers zich ook bezig met diverse onderzoeks-, ontwikkelings- en ondersteuningsactiviteiten. Informatie en advies Een belangrijke taak van RIGOM is ouderen en mantelzorgers voorzien van informatie en advies op het brede terrein van wonen, welzijn, zorg en financiën. Hiervoor heeft RIGOM diverse middelen tot haar beschikking. Bijvoorbeeld informatiegidsen en op aanvraag kunnen informatiebijeenkomsten over diverse onderwerpen worden georganiseerd. Wanneer men graag persoonlijke informatie wil kan de ouderenadviseur ingeschakeld worden. De ouderenadviseur verstrekt aan ouderen en mantelzorgers informatie en advies op maat (ook aan huis) op het gebied van wonen, welzijn, zorg en financiën.
Cursussen en activiteiten RIGOM heeft een ruim aanbod van cursussen en activiteiten gericht op participatie, activering en preventie. Het aanbod is zeer divers. Zo zijn er cursussen op het gebied van meer bewegen, recreatie, educatie en zelfredzaamheid. Daarnaast is het voor vrijwilligers mogelijk om cursussen te volgen op het gebied van deskundigheidsbevordering in het ouderenwerk. Voor meer informatie over de cursussen zie hoofdstuk 3. Praktische dienstverlening Een taak van RIGOM is het bieden van persoonlijke hulp en praktische diensten gericht op het behouden van zelfstandigheid en zelfredzaamheid. Zo is er bijvoorbeeld een maaltijdservice, bezoekersdienst, boodschappendienst en kan men personenalarmering krijgen, et cetera. Voor meer informatie over de praktische diensten van RIGOM zie hoofdstuk 3. Onderzoek De behoeften van ouderen en hoe daaraan tegemoet gekomen kan worden staat voor RIGOM centraal. Om dat zo goed mogelijk te doen is voortdurend overleg nodig. Daarom is er in elke gemeente een Raad Gecoördineerd Ouderenwerk (GOW) waarmee RIGOM vergadert. Daarnaast is er nauw contact met andere organisaties en dagelijks contact met ouderen. Ontwikkeling Voor RIGOM is het zaak bij de tijd te blijven. Dienstverlening en welzijnsactiviteiten voor ouderen moeten worden aangeboden als onderdeel van een samenhangend geheel van wonen, zorg en welzijnsactiviteiten in het Maasland. In de Stuurgroep Subregiovisie zorg, wonen, welzijn Maasland worden plannen ontwikkeld ter ondersteuning van het centraal uitgangspunt: zo gezond, zo zelfstandig en zo thuis mogelijk functioneren. RIGOM baseert zich daarbij in sterke mate op signalen vanuit ouderen en hun organisaties. Ondersteuning RIGOM biedt ondersteuning aan maatschappelijke initiatieven en organisaties zoals bijvoorbeeld de ouderenorganisaties (KBO, ANBO, PCOB), diverse ‘ouderenproof’ verankeringsgroepen, Maasland Gilde, Vrijwillige Thuishulp Maasland en Alzheimer Nederland afdeling Oss-Maasland. Bij RIGOM werken ongeveer 1500 vrijwilligers aan het welzijn van ouderen in de regio Maasland. De dertig beroepskrachten zorgen ervoor dat de vrijwilligers hun werk zo kunnen doen dat het aansluit bij de wensen en behoeften van ouderen. Verder zijn er nog zestig gehonoreerde uurdocenten die cursussen en activiteiten verzorgen. Ruim 14.000 mensen maken jaarlijks gebruik van de diensten van RIGOM. Informatie RIGOM Schadewijkstraat 6 5348 BC Oss telefoon: (0412) 65 32 32 fax: (0412) 62 53 25
email:
[email protected] Internet: www.rigom.nl
1.2. Ouderenorganisaties Om de eigen rechten en belangen beter te behartigen hebben ouderen hun krachten gebundeld in landelijke ouderenorganisaties. Er zijn drie landelijke ouderenorganisaties, te weten: •
Unie Katholieke Bonden van Ouderen (KBO), een overkoepelende organisatie van twaalf bonden op rooms-katholieke grondslag, waaronder de Katholieke Bond van Ouderen Brabant
•
Protestants Christelijke Ouderenbond (PCOB), een organisatie op protestants-christelijke grondslag
•
Algemene Nederlandse Bond van Ouderen (ANBO), een algemene organisatie voor vijftigplussers zonder binding met een levensbeschouwelijke of politieke richting
Wat doen de ouderenorganisaties? Op landelijk niveau volgen en beïnvloeden ouderenorganisaties de ontwikkelingen op financieel-economisch terrein en op het gebied van sociale voorzieningen, welzijnsvoorzieningen, enzovoort. Hiertoe overleggen zij regelmatig met regering, volksvertegenwoordigers, ministeries, landelijke organisaties en instellingen op het gebied van ouderenwerk. Op provinciaal niveau ondersteunen en adviseren de bonden plaatselijke afdelingen, behartigen de belangen van ouderen bij de provinciale overheid en hebben zitting in diverse provinciale commissies. Verder organiseren zij kadervorming en trainingscursussen voor plaatselijke bestuurders en geïnteresseerde leden. Op plaatselijk niveau vervullen ouderenorganisaties een belangrijke taak in het bepleiten van voorzieningen voor ouderen. Daartoe onderhouden zij contact met de plaatselijke overheid en andere organisaties en instellingen. Zo nodig wordt gezamenlijk overleg van de bonden georganiseerd. Ook zijn de bonden vaak vertegenwoordigd in besturen van plaatselijke instellingen en organisaties. Plaatselijke activiteiten van de afdelingen van ouderenbonden bewegen zich ook op sociaal-cultureel en recreatief terrein. Zij beheren sociëteiten en regelen een aanbod van educatieve cursussen, lezingen en voorlichtingsbijeenkomsten. Niet zelden wordt daarvoor het gecoördineerd ouderenwerk ingeschakeld. Ook worden er onder andere dagtochten, meerdaagse reizen, kaartmiddagen en biljartwedstrijden georganiseerd. Lidmaatschap Vanaf vijftig jaar kan men lid worden van een bond. Het lidmaatschap geeft recht op voorzieningen die de plaatselijke afdelingen hebben en op het deelnemen aan plaatselijke activiteiten. Ieder lid ontvangt gratis het bondsblad Nestor dat maandelijks informeert over ontwikkelingen die van belang zijn voor ouderen. Informatie
Unie KBO, Katholieke Bonden van Ouderen Een van de twaalf bonden van de Unie Katholieke Bonden van Ouderen is de Katholieke Bond van Ouderen Brabant Postbus 3240 5203 DE ’s-Hertogenbosch telefoon: (073) 644 40 66 Internet: www.kbo-brabant.nl email:
[email protected] De afdelingen van de KBO in de gemeente Grave: Afdeling Grave voorzitter De heer J.A.D. Derksen St. Henricusweg 33 5361 EE Grave telefoon: (0486) 47 33 04 secretaris De heer M.A. Michels Mgr. Borretweg 82 5361 AV Grave telefoon: (0486) 47 33 20 Afdeling Gassel voorzitter Mevrouw N. Smit- Bindels Schuttersweg 4 5438 AH Gassel Telefoon: (0486) 47 65 73 secretaris Mevrouw R. van Raaij-Bongers Over de Voort 6 5438 NC Gassel telefoon: (0486) 47 33 78 Afdeling Velp voorzitter Mevrouw A. van Eldijk- Verploegen Bronkhorstweg 19 5363 TW Velp Telefoon: (0485) 47 21 88
secretaris Vacature Afdeling Escharen voorzitter De heer B. Rutten Kievitweg 2 5364 NV Escharen telefoon: (0486) 47 22 04 secretaris Mevrouw T. van de Hoogen- de Wit Meester Bongaardsweg 4 5364 PM Escharen telefoon: (0486) 47 10 06 ANBO Bond voor vijftigplussers Postbus 18003 3501 CA Utrecht telefoon: (030) 233 00 60 internet: www.anbo.nl Afdeling Oss-Maasland (gemeente Bernheze, Grave, Maasdonk, Landerd, Lith, Oss) waarnemend voorzitter De heer H. van der Loop Witte hoeflaan 57 5345 EG Oss telefoon: (0412) 62 41 56 secretaris Mevrouw Lydia Verhagen Adelaar 94 5348 EM Oss tel.: (0412) 69 03 63 email:
[email protected] PCOB Protestants Christelijke Ouderenbond Blijmarkt 12 8001 NE Zwolle telefoon: (038) 422 55 88 internet: www.pcob.nl
1.3. Overzicht aantal ouderen Aantal ouderen per gemeente in het werkgebied van RIGOM per 01-01-2009
*Gemeente Bernheze exclusief de woonkernen Loosbroek en Heeswijk-Dinther.
Percentage van het Gemeente
Aantal
Aantal inwoners in de
aantal inwoners in de
inwoners
leeftijd van
leeftijd van
55+
65+
75+
55+
65+
75+
Bernheze*
20.205
5.540
2.885
1.200
27,4
14,3
5,9
Grave
12.753
3.718
1.897
793
29,2
14,9
6,2
Landerd
14.806
4.251
2.143
899
28,7
14,5
6,1
6.661
1.864
888
320
28,0
13,3
4,8
Maasdonk
11.258
3.045
1.633
712
27,0
14,5
6,3
Oss
77.112
21.753
11.632
4.996
28,2
15,1
6,5
40.171 20.270
8.920
28,1
14,8
6,2
Lith
Totaal
142.795
