1 Potentieel van aanbod van duurzame energie

Overzicht duurzame energie in Hulst Juli 2004

Van: H. de Gooijer (Ecofys), J. Verschelling (Ecofys), M. Scholtens (K+V) Voor: Gemeente Hulst Onlangs onderzochten Ecofys en K+V de mogelijkheden van duurzame energie in Zeeuwse gemeenten. Per gemeente werden de mogelijkheden geïnventariseerd. Deze inventarisatie bestond uit twee delen: 1. Inventarisatie van het potentieel van duurzame energie binnen de gemeentegrenzen. 2. Inventarisatie van een aantal interessante projectmogelijkheden voor het vervolgtraject. Het eerste deel heeft een potentieel met onderverdeling over sectoren en technieken opgeleverd (zie §1), zowel voor Hulst als omliggende gemeenten. Daarnaast heeft een brainstorm een lijst van mogelijke projecten opgeleverd (zie §2). Tijdens een werkbijeenkomst zijn de meest kansrijke projecten geselecteerd (lokaal of regionaal), welke in deze eindrapportage zijn uitgewerkt tot overzichtelijke projectsheets met aanbevelingen over de te nemen stappen.

1

Potentieel van aanbod van duurzame energie

1.1

Hulst

Met behulp van de gestandaardiseerde DE-scan1 is het potentieel aan duurzame energie (behalve windenergie) ingeschat. Uit deze scan is naar voren gekomen dat in Hulst ca. 200.000 Gigajoule2 duurzame energie jaarlijks kan worden opgewekt. Hiermee kan het energiegebruik van ca. 2.250 huishoudens (27% van de 8.400 huishoudens in Hulst) volledig duurzaam worden gecompenseerd. Het potentieel kan worden verdeeld in: 1. Duurzame energie dat in en op gebouwen (woningen, boerderijen, kantoorgebouwen, andere bedrijfsgebouwen) wordt opgewekt. Hierbij dient met name te worden gedacht aan toepassingen van zonne-energie en warmtepompen. Dit deel bedraagt in Hulst 45%. 2. Duurzame energie dat uit biologische afvalproducten wordt opgewekt, met name uit organisch afbreekbare reststoffen, zoals mest, snoeihout en GFT-afval. Het potentieel van deze ‘bioenergie’ bedraagt in Hulst 55%. Exacte resultaten staan vermeld in bijlage 1.

1 Er is gebruik gemaakt van software van Novem, aangepast naar eigen inzichten van Ecofys. Deze software gaat uit van aannamen om het zogenaamde ‘praktische potentieel’ van duurzame energie te bepalen. Hieronder wordt verstaan dat bewezen technologie wordt toegepast die (eventueel door subsidie) rendabel is of anderszins toegevoegde waarde voor de doelgroep biedt. Er wordt bijvoorbeeld aangenomen dat 50% van de bestaande woningen met een zonneboiler en vier zonnepanelen kunnen worden uitgerust, en evenzo 90% van de nieuw te bouwen woningen. 2

Een gigajoule (GJ) is 1 miljard Joule, dit is de eenheid van energie. Statistisch gebruikt een gemiddeld Nederlands huishouden op jaarbasis 89 GJ, verdeeld over elektriciteit, warmte en gas.

Eindrapportage DE scan Zeeuwse gemeenten

1/13


De volgende figuur geeft een indruk van de gebouwgebonden opties, verdeeld over de sectoren.

22%

Volkshuisvesting Gemeente Vastgoed Sport & recreatie 46%

Onderwijs Infrastructuur Zorg

20%

Bedrijven Agrarisch 2% 7%

1%

0%

2%

Figuur 1 Het potentieel van gebouwgebonden duurzame energie opties verdeeld over verschillende sectoren.

De technieken die het mogelijk maken om het duurzame energie potentieel nuttig te gebruiken, worden toegelicht in bijlage 2. Een onderverdeling van het potentieel over deze technieken biedt de volgende figuur.

26%

Zonnepanelen Zonnewarmte actief Zonnewarmte passief

45%

Omgevingswarmte Energie-opslag 13%

11%

0% 2% 3%

Vergisting natte biomassa Verbranding droge biomassa

Figuur 2 Het potentieel van duurzame energie in de gemeente Hulst over de verschillende technieken.


2/13


Mede op basis van deze figuren trekken wij de volgende vier conclusies: 1. Met het praktische potentieel aan duurzame energie in Hulst is het mogelijk om 27% van het huishoudelijke energiegebruik duurzaam te compenseren. 2. Het potentieel van bio-energie is relatief groot (55%). Hiervan wordt 20% ingevuld door natte biomassastromen uit de agrarische sector en gemeentelijk beheer. De overige 80% bestaat uit droge biomassa uit de agrarische sector (onder anderen ‘stapelbare mest’ uit de pluimveesector3), en snoeihout van plantsoenen, recreatiegebieden, bos e.d. 3. Met 20% van het totaal (incl. bio) biedt volkshuisvesting goede mogelijkheden om duurzame energie toe te passen. Denk hierbij vooral aan mogelijkheden van zonnepanelen en zonnewarmte in de bestaande bouw en nieuwbouw. 4. De agrarische sector en bedrijven leveren volgens de figuur tevens interessante mogelijkheden voor andere duurzame energie (niet bio-energie). Dit komt met name door de dakvlakken van boerderijen en bedrijfspanden die voor zonnepanelen kunnen worden benut. Het is echter de vraag of dit potentieel ook in de praktijk kan worden ingezet. Bovenstaande resultaten zijn gebaseerd op het ‘praktisch potentieel’ van de gemeente. Hiermee wordt bedoeld het toepassen van bewezen technologie, dat (eventueel door subsidie) rendabel is of anderszins een toegevoegde waarde voor de doelgroep biedt. De volgende, voor Hulst relevante, duurzame energiebronnen zijn buiten beschouwing gelaten: 1. Getijdenenergie: Het is technisch mogelijk om de stromingsenergie van de in- en uitgaande eben vloedstroom van de Westerschelde te benutten. Dit laat de provincie momenteel onderzoeken. 2. Energie uit osmose. Mogelijk dat in de toekomst (termijn ca. tien jaar) de potentiële energie uit het grensvlak tussen zoet en zout benut kan worden. Bij het spuien van overtollig polderwater in de Westerschelde kan deze energie worden gewonnen. De provincie Zeeland laat ook deze mogelijkheden momenteel onderzoeken. 3. Bio-energie uit energieteelt: Vanwege het enorme areaal aan landbouwgrond in de gemeente biedt energieteelt in de toekomst wellicht goede mogelijkheden. Het areaal aan akkerbouwgrond bijvoorbeeld (ca 4.800 ha in Hulst) biedt een potentieel van 700.000 GJ duurzame energie, waarmee 8.000 huishoudens duurzaam gecompenseerd kunnen worden. Energieteelt is echter economisch nog niet haalbaar, vanwege de huidige (vaak zelfs negatieve) prijs van bijvoorbeeld snoeihout afval. De vraag naar brandstof voor bio-energiecentrales zou veel groter moeten zijn om energieteelt te overwegen.

3

Gedroogde kippenmest van de circa 70.000 leghennen kan worden verbrand of vergast. Er is slechts een klein aantal bedrijven hiermee actief.


3/13


1.2

Hulst en de regio

Het onderzoek voor de gemeente Hulst vond in dezelfde periode plaats als het onderzoek voor de overige Zeeuwse gemeenten. Onderstaande figuren geven de resultaten van Hulst weer in vergelijking met deze naburige gemeenten. 500,000

Bio: buitengebied

DE-potentieel (GJ/jaar)

Bio: gem. beheer

400,000

Bio: agrarisch Agrarisch Bedrijven

300,000

Zorg Infrastructuur

200,000

Onderwijs Sport & recreatie Gemeente Vastgoed

100,000

Ter vergelijking: Een gemiddeld huishouden gebruikt 89 GJ

Vl is s M inge id de n Sc lb ho ur uw g en Ve -D e ui re ve la nd R G ei m oes er sw aa N oo Th l rd o Be len ve la n Ka d pe l Bo le r s Te e rn le eu ze n H ul st Sl ui s

0

Volkshuisvesting

Figuur 3 Hulst in vergelijking met het potentieel van duurzame energie in naburige gemeenten

2

Projectmogelijkheden Hulst

Onderstaande tabel biedt een overzicht van projecten die tijdens de startbijeenkomst op 4 december 2003, alsmede tijdens de daaropvolgende interviews ter plaatse, naar voren zijn gebracht. Vervolgens zijn enkele projecten geselecteerd tijdens de werkovereenkomst om een plan van aanpak uit te werken in de vorm van een projectsheet. Dit plan van aanpak vindt u in de bijlage.

Tabel 1 (zie volgende pagina) Projectmogelijkheden in de gemeente Hulst. Het toepassen van duurzame

energie gaat meestal gepaard met het maximaal benutten van energiebesparingsmogelijkheden, met name bij toepassingen in de gebouwde omgeving. Dit is aangegeven in de toelichting in de middelste kolom. In de laatste drie kolommen staat een indicatie van een drietal aspecten waarop deze projecten kunnen worden beoordeeld om een vervolgtraject in te zetten, waarvoor een plan van aanpak in de volgende fase wordt uitgewerkt.


4/13

Overzicht duurzame energie in Hulst

1 2 3

Gemeentewerf en brandweerkazerne Gemeentehuis Energiezuinig bouwen

7

Eco-kit sportverenigingen School Vogelwaarde Uitbreiding bedrijventerrein Hulst Bosaanplant

8

Zorgwoningen

4 5 6

Naast elkaar? Nieuwbouw of herbouw. Voorlopig geen geld. Uitbreiding? Implementatie energiezuinig bouwen. Hulst mag 51 woningen per jaar bouwen Is enthousiast opgestart maar niet meer opgevolgd. Uitbreiding meubelboulevard Ivm compensatie verlies natuurwaarden door uitdieping Westerschelde Het aantal zorgwoningen moet worden

Uitstraling

besparing

Potentieel CO2

termijn

Realisme korte

Toelichting

Titel

Nr.

Juli 2004

-

+/-

onbekend 2004

+/+

+ +

onbekend

+/-

+

2004 2003-04

+/+

+/+

onbekend

+

-

2004-07

+/-

+

onbekend

+

-

ca 2010

uitgebreid met ca 70-80. 9

Biomassa

Snoeihout wordt nu gecomposteerd of versnipperd. Er wordt mest geïmporteerd.


5/13


3

Conclusies •

•

•

•

•

Als het volledige potentieel in Hulst wordt benut dan wordt 27% van het energieverbruik van de huishoudens gedekt. Om verdergaande energie en CO2-doelstellingen te kunnen halen (bijvoorbeeld 100% van het energieverbruik door huishoudens is afkomstig van uit duurzame energie) dienen ook andere mogelijkheden te worden benut om CO2-uitstoot te vermijden. Daarnaast zijn er in de toekomst mogelijk kansen voor getijdenenergie, energieteelt en energie uit osmosecentrales. Indien volledig benut, zal het potentieel van deze bronnen een mogelijke veelvoud van het huidige praktische potentieel bieden. Praktische en economische bezwaren verhinderen op korte termijn het inzetten van een vervolgtraject. In vergelijking met de gemeenten in de regio biedt Hulst een gemiddeld duurzame energie potentieel. Dit heeft te maken met het relatief kleine aantal huishoudens, relatief weinig veeteelt in het uitgestrekte buitengebied. Uitschieter zijn de kansen voor benutting van organisch afval voor bio-energie bij natuur- en recreatieterreinen. Een longlist met negen projecten is opgesteld. In lijn met de goede mogelijkheden in de gebouwde omgeving, zijn de meeste projecten hieraan gerelateerd. Uit de lijst dient een aantal projecten voor nadere uitwerking te worden geselecteerd. Tijdens de werkbijeenkomst zijn de meest kansrijke projecten geselecteerd. In de bijlage vindt u een uitwerking van deze projecten in de vorm van overzichtelijke projectsheets met aanbevolen stappen.


6/13


Gemeente Vastgoed Sport & recreatie Onderwijs

Totaal

1.692 200

2.071

614 60

2.131

Infrastructuur Zorg Bestaand

biomassa

40.769

1.692 414

Verbranding droge

1.531

biomassa

741

Vergisting natte

Omgevingswarmte

Volkshuisvesting

Energie-opslag

Zonnewarmte passief

12.333 26.164

Zonnepanelen

Zonnewarmte actief

Bijlage 1 Overzicht praktisch potentieel Hulst

0 2.071

Bedrijven

18.054

Agrarisch

15.743

5

3.920

5.996 18.054

426

1.900

Bio: agrarisch Bio: gem. beheer

2.032

20.101 14.234

22.163 36.397

7.954

16.524 24.478

Bio: buitengebied

50.418 50.418 52.379 26.795


801

3.431

5.952 22.188

89.105 200.651

7/13


Bijlage 2 Duurzame energie technieken Zonne-energie

Zonnewarmte actief

Zonlicht wordt met behulp van collectoren omgezet in warm water. De systemen worden meestal ingezet voor de warmwatervoorziening (zonneboilers), maar kunnen ook voor ruimteverwarmingsdoeleinden worden gebruikt.

Zonnewarmte passief

Zonne-energie zonder gebruik van apparaten. De warmtevraag bij ruimteverwarming en de elektriciteitsvraag voor verlichting (daglicht) wordt verlaagd door zonlichtinstraling. Maximale benutting van passieve zonnewarmte vraagt om een optimaal gebouwontwerp.

Zonnepanelen

Zonnepanelen zetten (zon)licht om in elektriciteit. De panelen zijn gekoppeld aan het elektriciteitsnet, zodat elektriciteit die niet wordt verbruikt teruggeleverd kan worden aan het net.

Omgevingswarmte

Warmtepompen brengen met behulp van mechanische energie de gratis

(warmtepompen)

warmte/energie die in de omgeving aanwezig is in grond- of oppervlaktewater of de buitenlucht (relatief lage temperatuur) op een hoger en bruikbaar temperatuurniveau. Deze techniek is te vergelijken met een omgekeerde koelkast.

Energie-opslag

In de zomer wordt overtollige warmte opgeslagen in ondergrondse

(aquifers)

watervoerende lagen (zogenaamde ‘aquifers’). Diezelfde warmte wordt er in de winter uitgehaald en gebruikt voor verwarming. Omgekeerd kan in de winter koude worden opgeslagen die in de zomer voor koelingsdoeleinden kan worden gebruikt. Alleen toepassingen van seizoensopslag van warmte, die met niet-fossiele energiedragers (zoals zonne-energie en warmtepompen) is opgewekt, worden meegeteld.

Bio-energie

Vergisting van natte

Door biologische afbraak van natte biomassastromen (varkensmest, GFT,

biomassa

berm- en slootmaaisel). Door bacteriën onder uitsluiting van lucht ontstaat biogas dat direct kan worden omgezet in elektriciteit en warmte. Minimaal 2.500 ton per jaar nodig voor een unit.

Verbranding van droge

Snoei- en dunningshout, gedroogde kippenmest en ander droog bio-afval

biomassa

wordt verbrand of vergast. Hiermee wordt warmte en/of elektriciteit opgewekt. Meestal wordt voor de energie-omzetting gebruik gemaakt van een warmte/krachtinstallatie (minimaal 10.000 ton per jaar nodig), maar ook alleen warmte opwekken is mogelijk (minimaal 1.000 ton per jaar nodig).


8/13


Bijlage 3 Project sheets Toepassing van duurzame energie maatregelen in de woningbouw, Hulst Achtergrond: In totaal mag de gemeente Hulst ca 50 nieuwbouwwoningen per jaar realiseren. Er spelen diverse kleine projecten in de diverse kernen. De grootste nieuwbouwlocatie is Grote Kreek in Hulst waar jaarlijks 25-30 woningen worden gebouwd. De grond is in handen van de gemeente. Fase van het project: Realisatiefase: Op deze locatie wordt doorlopend woningbouw gepleegd, de komende jaren. Realisatiedatum: n.v.t. Betrokken partijen: gemeente, particulieren, aannemers, architecten, projectontwikkelaar/woningbouwvereniging. Omvang van het project: Ca 25-30 woningen per jaar. Combinatie met andere projecten mogelijk? Wordt dichtbij voorlopig niets gebouwd, wel is er een rioolwaterzuivering nabij. Financiering (bron, omvang): gemeente, toekomstige eigenaren. Te nemen stappen (uitvoeringsstrategie): Uitstekende kans voor toepassen van de statiegeldregeling, omdat de grond van de gemeente is. Deze regeling houdt in dat de koper van de grond een kleine toeslag op de grondprijs betaalt die in een potje voor duurzame-energie maatregelen gaat. Bewoners die kiezen voor duurzame energiemaatregelen, kunnen deze laten subsidiëren uit dat potje. Voorstellen om hoge ambities op energiegebied te stellen. Opstellen statiegeld regeling en reglement4 (o.m. welke maatregelen subsidiabel zijn, subsidiepercentage en maximumbedrag) Besluitvorming over het toepassen van de regeling Publiceren van de statiegeld regeling en verwerken van de regeling in de overeenkomsten voor verkoop van de grond. Resultaat: Na het opstellen van de statiegeldregeling: Overzicht van de opties voor duurzame energie voor de bewoners. Beoogd resultaat: realisatie van woningbouwlocatie met aansprekende duurzame energie maatregelen.

4

Het opstellen van het reglement voor de statiegeld regeling, toegesneden op de situatie en passend bij het gekozen ambitieniveau kost ongeveer 3000 tot 5000 Euro.


9/13


Gemeentelijke gebouwen Hulst Achtergrond: Nieuwbouw/uitbreiding gemeentehuis, gemeentewerf en brandweerkazerne. Het gaat bij het gemeentehuis over uitbreiding met 20 werkplekken op 1 locatie. Dat zou bij het huidige gebouw (130 werkplekken) kunnen, of op een nieuw te bouwen locatie. Op dit moment is er echter geen financiële dekking voor de plannen. Fase van het project: Initiatief fase Realisatiedatum: uitbreiding/verplaatsing gemeentehuis: 2007, gemeentewerf en brandweerkazerne 2010. Financiering van de plannen is nog niet rond. Betrokken partijen: Gemeente, brandweer. Omvang van het project: uitbreiding gemeentehuis: 20 werkplekken, ca 500 m2 BVO. Verplaatsing gemeentehuis: ca 150 werkplekken: 3750 m2 BVO. Gemeentewerf en brandweerkazerne: BVO 1000 m2 Combinatie met andere projecten mogelijk? Nog niet bekend. Dit is afhankelijk van de locatie en van andere bouwplannen. Financiering (bron, omvang): gemeente Hulst, omvang nog niet bekend Te nemen stappen (uitvoeringsstrategie): Keuze voor nieuwbouw of verbouwen/uitbreiden. Bepalen van het ambitieniveau en selectie van een globaal concept Vaststellen energie opties (lage EPC, bijvoorbeeld door hoge isolatiegraad of gebouwgebonden duurzame energie opties zoals warmte pompen, zonneboiler of zonnepanelen), indicatie van besparingen en kosten5. Deze keuze moet aansluiten bij het gekozen concept en het gewenste ambitieniveau. Selectie van energieopties, opname van deze opties in het programma van eisen. Contractvorming: aanbesteding/ uitbesteding energieopties Realisatiefase Beheer Resultaat: Realisatie van een gebouw dat voldoet aan de energieambitie: bijvoorbeeld een gebouw met een lage EPC of met aansprekende, zichtbare duurzame energieopties.

5 Het is aan te bevelen dit te laten vaststellen door ervaren en deskundige partij. Een goede onderbouwing vermindert de kans dat de energieopties in een later stadium worden geschrapt uit de bouwplannen. Kosten bedragen ca 8-12,000 Euro.


10/13


Wat kunnen de Zeeuwse gemeentes met biomassa? Achtergrond: Biomassa in Zeeland6: • 20.000 ton bermgras • 45.000 ton GFT-afval • 12.000 ton houtafval (waaronder ook geverfd en geïmpregneerd hout dat een speciale verwerking vergt) • ton snoeihout uit de openbare ruimte • 13.000 ton grof tuinafval • Rooi- en snoeihout uit de fruitsector (7.5 ton/ha/jr) • Mest Sommige van deze stromen kunnen gemeenten alleen tegen betaling kwijt (zoals GFT, bermgras, verontreinigd hout). De meeste gemeenten hebben meerjarige contracten afgesloten voor de afvoer van GFT. Niet alle bovenstaande gemeentelijke biomassa is beschikbaar. GFT wordt bijvoorbeeld middels compostering verwerkt tot compost en hiervoor hebben de gemeenten langlopende contracten afgesloten. Soms wordt het gemeentelijke snoeihout gebruikt voor voetpaden in de vorm van houtsnippers of wordt via een gedoogbeleid verbrand in de openlucht. Daarnaast is een bepaalde hoeveelheid snoeihout ook noodzakelijk als structuurmateriaal bij groencompostering. Iepenhoutafval wordt bijvoorbeeld verwerkt in de spaanplaatindustrie. Afhankelijk van het soort biomassa, de marktwaarde, de hoeveelheid en de lokale kansen en regionale verwerkende instanties zijn verschillende Duurzame Energie-trajecten mogelijk. Enkele voorbeelden: • vergisten van GFT-afval met opwekking van elektriciteit en warmte • grootschalig thermische verwerking van houtachtige biomassa met de opwekking van elektriciteit en/of warmte (b.v. bij industriele partijen) • kleinschalig thermische verwerking van houtachtige biomassa met de opwekking van warmte (b.v. bij kassen, woonblokken, zwembaden) • mestvergisting met eventuele toevoegingen van bijvoorbeeld bermgras of vetten (er loopt op dit moment een initiatief voor mestvergisting in de gemeente Sluis en in de gemeente Hulst) • co-vergisting van bijvoorbeeld bermgras of vetten bij RWZI’s (bij het waterschap de Zeeuwse Eilanden is ruimte voor vergisting van extra biomassa i.v.m. een verbeterd procédé van rioolslibvergisting). • productie van koolzaad/suikerbieten/graan voor de productie van biobrandstoffen.

6

Op basis van (bewerkte) CBS gegevens en opgaves van gemeenten.


11/13


Betrokken partijen: • Gemeente, ondernemers, energiebedrijf, afvalverwerkende partijen (Olaz/Delta milieu), agrariërs, waterschappen, projectontwikkelaars, staatsbosbeheer, Zeeuws landschap. Omvang van het project: •

•

Aangenomen dat het afvoeren van bermgras en GFT 35 euro per ton kost zijn de kosten voor de gezamenlijke Zeeuwse gemeenten: 2,275,000 Euro. Dit zijn de huidige verwerkingskosten. Voor een DE optie zal meer moeten worden betaald, maar daar staan mogelijk ook weer opbrengsten tegenover. Aangenomen dat snoeihout en 25% van het houtafval kan worden verkocht voor een prijs van Euro 25 per ton t.b.v. het opwekken van schone biomassa, dan zijn de opbrengsten voor de Zeeuwse gemeenten: 200,000 Euro. Echter, de biomassa moet dan wel op specificatie worden aangeleverd. Met het op specificatie maken is al snel een zelfde bedrag (25 Euro/ton) gemoeid. De gemeente verdient er dus niet aan.

Combinatie met andere projecten mogelijk? • Bouwprojecten waar constante warmtevraag is (nieuwbouwwoningen met hoge warmtevraag per ha, zwembaden, verzorgingstehuizen, glastuinbouw). • Bedrijvigheid in de gemeente. Financiering: gemeente, bedrijven, provincie • Kansenstudie biomassa voor een gemeente kost 10.000-15.000 Euro. Te nemen stappen (uitvoeringsstrategie): • Vaststellen van biomassa stromen: hoeveelheden, wat gebeurt er nu mee, contractduur, wat zijn de kosten en wat zijn de baten? • Bepalen van mogelijke bestemmingen: − Aanwezigheid van warmtevraag: zwembad, koelhuizen, zorgcentra, glastuinbouw, bedrijven, etc − Bestaande of nieuw te bouwen vergistingsinstallaties (bijvoorbeeld mest- of slibvergistingsinstallaties). • Vaststellen mogelijkheid van regionale aanpak samen met naburige gemeenten. • Vaststellen mogelijkheid van aanvoer van biomassa • Overleg met de partij die de warmtevraag heeft, evt met energiebedrijven. • Verder: gemeenten moeten zich aktief opstellen naar bedrijven die veel energie gebruiken. Voor deze bedrijven kan het opzetten van bijvoorbeeld biomassa WKK interessant zijn. Resultaat: • Optimaal gebruik van biomassa voor het opwekken van DE. • Wijk of bedrijventerrein met hogere EPL.


12/13


Blaauwe Hoeve fase 3, Hulst Achtergrond: Nieuwbouw van een woonzorgcombinatie. Er staat nu een verpleeghuis van 96 bedden. Dit verpleeghuis wordt mogelijk gesloopt zodat er nieuwbouw kan plaatsvinden. De mogelijkheden hiertoe worden momenteel onderzocht. Het is mogelijk dat een deel van de bedden wordt ge-extramuraliseerd. Grond is van woonstichting Hulst, Stichting Curamus. Fase van het project: Bouwplannen zijn voor ± 30 % gerealiseerd. Realisatiedatum: 2007 Betrokken partijen: zorgverstrekker Curamis, woonstichting Hulst (woningbouwvereniging), Energiebedrijf Delta, gemeente Hulst. Omvang van het project: het gaat om 160 bedden. Combinatie met andere projecten mogelijk? Niet bekend.Energiebedrijf Delta heeft een WKK installatie neergezet voor de Blaauwe Hoeve. Hierbij is al rekening gehouden met de uitbreiding. Financiering (bron, omvang): Te nemen stappen (uitvoeringsstrategie): Wellicht is dit project al ver gevorderd om met duurzame energie aan de slag te gaan zonder dat ingrijpende veranderingen moeten worden doorgevoerd. Opties als zonnepanelen en in mindere mate zonneboilers blijven relatief eenvoudig mogelijk. Opstellen van een overzichtelijk schema met de mogelijkheden, factoren, kosten, en de te nemen stappen en de nieuwe aanpak communiceren met de betrokken partijen. Resultaat: Realisatie van de woonzorgcombinatie met lage CO2 uitstoot. Opbouw van kennis en ervaring bij Zeeuwse (bouw)partijen.


13/13

1 Potentieel van aanbod van duurzame energie

Recommend Documents