1. Inleiding Kunstbalie Ontwikkelingen Projecten Organisatie 47. Bijlage

1

2

2016 WERKPLAN 1. Inleiding

4

2. Kunstbalie

8

3. Ontwikkelingen

10

4. Projecten

25

3.1 3.2 3.3 3.4

Buitenschoolse cultuureducatie Binnenschoolse cultuureducatie Cultuur in het sociale domein Kunstbeoefening/amateurkunst

10 13 17 21

4.1 Buitenschoolse cultuureducatie 4.2 Binnenschoolse cultuureducatie 4.3 Cultuur in het sociale domein 4.4 Kunstbeoefening/amateurkunst 4.5 Samenwerking

25 28 37 41 45

5. Organisatie

47

Bijlage 

Overzicht Bronnen

50

3

1. INLEIDING Een provincie met een aantrekkelijk cultureel klimaat draagt bij aan de sociale cohesie, zorgt voor een goed leef- en vestigingsklimaat en maakt dat je je als mens kunt ontplooien. Dat Brabant als innovatieve regio cultuur belangrijk vindt, is dan ook niet verwonderlijk. ‘De waarde van cultuur is nauwelijks te overschatten’, zei gedeputeerde Henri Swinkels al eens. Het bijdragen aan een aantrekkelijk, kwalitatief, toekomstbestendig, hoogstaand en laagdrempelig cultuursysteem is de focus in het nieuwe uitvoeringsprogramma. Op basis van drie lijnen: de basis, de beweging en kennisdeling, bouwt de provincie de komende jaren aan een sterk provinciaal cultuursysteem. Als ontwikkelen uitvoeringsorganisatie gaan wij hier een bijdrage aan leveren. Voor 2016 hebben wij de opdracht gekregen te werken aan buitenschoolse cultuureducatie (1), competenties in het onderwijs (2), cultuur in het sociale domein (3) en kunstbeoefening/amateurkunst (4). Dit is wat ons betreft de basis van de culturele piramide. Door het werken aan deze vier aandachtsvelden zorgen we samen met partners voor de culturele ontplooiing van alle Brabanders. Te beginnen in schooltijd en uiteindelijk in alle andere fases van het leven. In onderstaand model ziet u een schematische weergave van de werkvelden en de samenhang daartussen.

4

Opdrachtgever en opdrachtnemer In het nieuwe provinciale college en het bestuursakkoord 2015-2019 wordt de nadruk gelegd op het samen met partners en het veld bepalen en realiseren van ambities. Daarin zijn innovatie, creativiteit en cocreatie sleutelwoorden. Dat deze woorden meer moeten zijn dan beleid wordt onderstreept in het nieuwe ‘uitvoeringsprogramma cultuur 2016-2020’. Het behalen van de daar beschreven doelen vraagt een andere attitude van de provincie en van de uitvoerings- en ontwikkelorganisaties zoals Kunstbalie. Een attitude waarin: - ambities samen met partners worden geformuleerd en gerealiseerd; - expertise wordt ingezet om de basis te versterken en vernieuwing aan te jagen; - de provinciale rol wordt gepakt die de lokale energie, ambitie en mogelijkheden koestert, waar nodig borgt en waar mogelijk ook weer loslaat. Een goede samenwerking tussen de provincie, de uitvoeringsorganisaties en het veld is onontbeerlijk voor het kunnen werken op deze manier. Het hebben van gezamenlijke doelen en ambities is de tweede pijler die de effectiviteit van provinciale dienstverlening bepaalt. De basis hiervoor is een helder geformuleerde beleidsopdracht. Wij zijn dan ook blij met het uitvoeringsprogramma cultuur, waardoor we beter dan voorheen inhoudelijk met elkaar in gesprek gaan over maatschappelijke effecten en doelen van provinciale dienstverlening. Naar aanleiding van de nut-en-noodzaakdiscussie in 2014 is gebleken dat de uitvoeringsorganisaties zoals bkkc, Erfgoed Brabant, Cubiss en Kunstbalie een belangrijke bijdrage leveren aan het bereiken van de provinciale doelen. De relatie tussen opdrachtgever en opdrachtnemer behoeft aanscherping. Het afgelopen jaar zijn daar stappen in gezet. Maar we zijn er nog niet. Een scherp debat over haalbare maatschappelijke effecten, hoe deze te realiseren en te meten, is nodig om vervolgstappen te kunnen zetten in dit proces. Wij gaan ons in 2016 samen met de provincie inspannen om te komen tot een adequaat sturingskader voor de terreinen cultuureducatie en kunstbeoefening. Een goede balans tussen de benodigde structurele ondersteuning van de overheid en het zorgen voor een impuls, is voor de ‘humuslaag van cultuur’ die cultuureducatie en kunstbeoefening is, van essentieel belang. Zeker in deze tijd waarin loslaten en ontwikkelingen als de participerende samenleving de boventoon voeren. Ook de synergie tussen de uitvoeringsinstellingen is een blijvend punt van aandacht. Met de roadmap ‘Route 2020’ geven de uitvoeringsorganisaties aan op welke wijze de synergie in de komende periode wordt gerealiseerd. Het mogelijke samenwonen in de Spoorzone in Tilburg, het communicatieplatform Mest en het investeringsplein zijn daar voorbeelden van. In operationele zin weten de organisaties elkaar nadrukkelijk te vinden en leveren ze daardoor meerwaarde aan het veld. Op strategisch niveau staat deze verkenning van verdergaande synergie hoog op de agenda en is de provincie zelf ook partner in het proces. Ook hier zien wij volop kansen voor de toekomst, mits de eigenheid van de diverse sectoren zoals erfgoed, de bibliotheken, onderwijs, musea, amateurkunst en professionele kunsten en de aanwezige expertise niet ondergeschikt worden gemaakt aan het werken aan synergie.

5

Het vaststellen van het gezamenlijke doel: het vormen van een moderne netwerkorganisatie waarin expertise van de deelgebieden is geborgd en waarmee de provincie zijn rol als inhoudelijk regisserende overheid kan uitvoeren, is wat ons betreft een goed uitgangspunt voor de verdere uitwerking in 2016.

De kracht van Brabant Kunstbalie richt zich op het leggen van inhoudelijke verbindingen tussen cultuur en onderwijs, cultuur en het sociale domein en het ondersteunen van de amateurkunstsector. Wij zijn gewend aan het werken met een veelheid aan organisaties en belanghebbenden. Een speelveld bovendien dat per gemeente verschilt. De kracht van Brabant zit hem in het constructief met elkaar samenwerken. Kunstbalie bouwt en ondersteunt al jaren diverse netwerken ten aanzien van cultuureducatie, amateurkunst en community art op provinciaal niveau. Door structurele samenwerking met deze partners uit de hele provincie is in de afgelopen beleidsperiode Brabant in staat gebleken op een innovatieve manier projecten zoals cultuureducatie met kwaliteit vorm te geven in partnerschap met gemeenten, onderwijs en culturele sector. Vernieuwing blijkt vooral mogelijk indien je kunt bouwen op een goede, duurzame en aanwezige ‘wegenstructuur’. In de afgelopen jaren is de focus van Kunstbalie verbreed. In samenwerking met bkkc, stichting Zet, Sportservice Noord-Brabant, Erfgoed Brabant en Cubiss ondersteunen wij het onderwijs en de lokale culturele infrastructuur met expertise waarin de verbinding naar andere domeinen centraal staat. Daarbij zijn wij vanaf 2014 gestart met een programma1 specifiek gericht op de lokale culturele infrastructuur en overheden, om de beleidsvorming en veerkracht van de sector zelf aandacht te kunnen geven. Dat door de afbrokkeling van de lokale culturele infrastructuur de brede basis onder druk staat is bekend. De extra focus van de provincie op het belang van buitenschoolse cultuureducatie maakt het mogelijk om samen met gemeentelijke overheden en de sector zelf nieuwe antwoorden te vinden op de veranderende samenleving en zo de afkalving tegen te gaan. Een toekomstbestendige lokale culturele infrastructuur is namelijk ook de basis voor amateurkunstbeoefening, community art en cultuureducatie in het onderwijs. Voor het hebben van een brede culturele basis is lokale energie, betrokkenheid en ambitie van gemeenten noodzakelijk. Vaak zien we dat er bij kleinere gemeenten onvoldoende kennis, tijd en middelen beschikbaar zijn om invulling te geven aan culturele ambities. De bestuurlijke bevlogenheid van de provincie richting gemeenten en een gedifferentieerde visie en aanpak voor kleinere en grotere kernen is essentieel voor de slagingskans van diverse programma’s. Vastberadenheid, missiewerk en een lange adem zijn een vereiste om borging en vernieuwing van cultuureducatie en kunstbeoefening te kunnen realiseren.

1

2014 Investeringsprogramma Lokale partners / 2015 programma 3: versterken brabants cultuursysteem

6

Wij zijn gewend ons werk te verrichten op basis van politieke ambities en operationele realiteit. Met flexibiliteit, maatwerk en inzet van onze expertise en netwerken, kunnen wij een grote bijdrage leveren aan het betrekken van gemeenten bij provinciale programma’s. Naast het blijven investeren in de basis, betrekken van (lokale) overheden bij doelen en samen formuleren van ambities, geloven wij ook in het zichtbaar maken van successen, het durven investeren in vernieuwing, experimenteren en het soms nemen van risico’s. Door te investeren in vernieuwing en deze voorbeelden zichtbaar te maken benutten we optimaal onze provinciale rol. Met provinciale middelen hebben kunstencentra in de afgelopen jaren een aantal succesvolle projecten in de zorg kunnen opzetten, waarmee deze centra hun bredere maatschappelijke rol zichtbaar hebben kunnen maken.

Tot slot In het uitvoeringsprogramma wordt aangegeven dat de impulsengelden vanaf 2017 verbreed gaan worden. Het verbinden van de impulsgelden aan cultuureducatie en amateurkunst is een kans om ook voor die sectoren innovatie en beweging extra te stimuleren. Daarbij maakt het de provinciale ondersteuning aan het culturele veld eenduidiger. Voor 2016 is een tweetal regelingen, crowdfunding en voortgezet onderwijs, voor de amateurkunst en cultuureducatie komen te vervallen. Met name de combinatie van een (kleine) financiële impuls en expertise was in de afgelopen jaren bewezen effectief. Juist in dit overgangsjaar, waarin een alternatief nog niet voorhanden is, had het doorzetten van bestaande regelingen die beweging en vernieuwing mogelijk maakten onze voorkeur gehad. Winstpunt dit jaar is dat door een deel vrije ruimte binnen ons werkplan en de begroting de flexibiliteit van onze organisatie in deze veranderende samenleving is vergroot en we zo optimaal kunnen aansluiten op de provinciale doelen. Leeswijzer In dit werkplan laten wij zien hoe wij in 2016 de opgaven uit het uitvoeringsprogramma cultuur vormgegeven. In hoofdstuk 2 gaan wij in op onze rol als uitvoerings- en ontwikkelorganisatie. Hoofdstuk 3 is een toelichting van doelstellingen, ontwikkelingen en visie uit de vier programmalijnen: buitenschoolse cultuureducatie, binnenschoolse cultuureducatie, cultuur in het sociale domein en kunstbeoefening/amateurkunst In het vierde hoofdstuk zijn de projecten per programma uitgewerkt. In het afsluitende deel leggen we een verbinding met de begroting: volume personeel en middelen.

7

2. KUNSTBALIE Visie en missie Kunstbalie wil de cultuurdeelname van alle Brabanders vergroten. Een culturele levensloop is belangrijk voor de ontwikkeling van ieder mens. Het inspireert en verrijkt je leven en vergroot je kansen op de arbeidsmarkt. Kunstbalie maakt zich als provinciale uitvoerings- en ontwikkelorganisatie voor kunsteducatie en kunstbeoefening samen met haar partners sterk om zoveel mogelijk Brabanders de kans te bieden deel te nemen aan kunst en cultuur. Van basisschoolleerling tot fanfaremuzikant en van individuele amateurkunstschilder tot deelnemer aan een community art-project. Hiermee geeft Kunstbalie mede invulling aan de ambitie van de provincie Brabant om een topregio te zijn op het gebied van kennis en innovatie, door via cultuur tot een hoogwaardig leef- en vestigingsklimaat te komen. Kunstbalie werkt vanuit vier kernwaarden: Ontplooiing: wij geloven in de bijdrage die kunst en cultuur biedt aan de persoonlijke ontplooiing van een mens. Door zoveel mogelijk Brabanders in contact met kunst en cultuur te brengen, werken wij aan de ontwikkeling en versterking van het Brabantse cultuursysteem. Expertise: met inhoudelijke kennis over kunsteducatie en kunstbeoefening ondersteunen wij onze partners en het veld. Door coaching en advies en het organiseren van deskundigheidsbevordering dragen wij bij aan de verbinding tussen kunst en onderwijs en aan de vitaliteit van de kunstbeoefening. Partnerschap: wij geloven erin dat we met onze partners samen doelen kunnen bereiken die meerwaarde hebben voor de Brabanders. Vertrouwen, gezamenlijke investeringen in kennis en/of middelen, cocreatie en frequente afstemming zijn daarbij cruciaal. Spirit: het werken in de kunst en cultuur vraagt passie en bevlogenheid. Deze drijfveren combineren wij met creativiteit in inhoud en proces.

Taak Wij werken nauw samen met landelijke, provinciale en lokale partners. Kunstbalie ontwikkelt en deelt kennis, geeft inhoudelijk advies, legt verbindingen tussen organisaties en sectoren en ondersteunt initiatieven en projecten met financiële middelen. Wij werken, in opdracht van de provincie Noord-Brabant, altijd in partnerschap met culturele organisaties en overheden.

8

Wij creëren meerwaarde voor het veld door: - te werken vanuit de ambitie, mogelijkheden en energie die lokaal aanwezig is (of deze aan te jagen); - onze provinciale rol te spelen (onafhankelijk, schaalgrootte, etc.) - kwaliteit te borgen; - de zichtbaarheid van de sector te versterken; - kennisontwikkeling en -deling te verbeteren.

Organisatieontwikkelingen 2016  In 2015 zijn wij gestart met projectmatig werken. Dit ontwikkelen wij verder door om in aansluiting op de provinciale opdracht, flexibel en resultaatgericht te kunnen werken.  In 2016 gaan wij in gesprek met de provincie die het sturingskader formuleert voor de komende beleidsperiode.  In dit werkplan is een deel vrije ruimte opgenomen. De manier waarop we lopende een kalenderjaar komen tot nieuwe dienstverlening en besteding van deze ruimte, is zowel een actiepunt in overleg met de provincie alsook een intern aandachtspunt als het gaat over sturing en resultaatgericht werken.  Op het gebied van (klanttevredenheids)onderzoek willen wij in overleg met collegainstellingen en de provincie komen tot een heldere en eenduidige aanpak.  Onderdeel van de nieuwe manier van werken is een andere attitude. Wij investeren komend jaar in training en scholing van de medewerkers onder andere ten aanzien van coachende vaardigheden.  Op basis van Route 2020 intensiveren wij de samenwerking met onze collegainstellingen (Erfgoed Brabant, bkkc en Cubiss). Om op die manier zo goed mogelijk te kunnen bijdragen aan de provinciale doelen en ambities.  In het najaar van 2015 worden diverse besluiten genomen ten aanzien van gezamenlijke huisvesting in de Spoorzone. Afhankelijk van de uitkomsten worden in 2016 verdere stappen gezet in dit traject.  Op basis van de uitkomsten van klanttevredenheidsonderzoek in 2015 stellen wij projecten en activiteiten bij.  Er ontstaan nieuwe thema’s en vragen die we alleen in gezamenlijkheid met partners, het veld en nieuwe partijen kunnen oplossen. Bij een aantal programma’s gaan wij kennisdeling en -ontwikkeling anders vormgeven. Wij gaan nadrukkelijker kennisvragen ontsluiten via platforms die wij verbinden met bestaande en nieuwe netwerken. Hierdoor brengen we de voorhoede in beeld, vergroten we de kennisontwikkeling en versnellen we de kennisdeling. Deze werkwijze gaan wij bij diverse projecten in 2016 onderzoeken en realiseren onder de noemer ‘netwerkkracht’.

9

3. ONTWIKKELINGEN, VISIE EN MEERWAARDE In dit hoofdstuk geven wij per programma: - een uitwerking van de uitgangspunten van de provincie; - de ontwikkelingen ten aanzien van het betreffende werkveld; - de visie en meerwaarde van Kunstbalie om het provinciale doel te bereiken.

3.1 Programma 1. Buitenschoolse cultuureducatie

Uitgangspunten provincie Een gezonde infrastructuur op het gebied van buitenschoolse cultuureducatie draagt bij aan een hoogwaardig woon-, leef- en vestigingsklimaat in Brabant. De provincie vindt het belangrijk dat in Brabant laagdrempelige voorzieningen beschikbaar zijn, zodat alle Brabanders kunnen kennismaken met en deelnemen aan cultuur. De provincie wil bijdragen aan een goede provinciale basisinfrastructuur. Hiermee legt de provincie de basis voor een goed opgeleide (beroeps)bevolking die in staat is zich staande te houden in de 21e-eeuwse samenleving en met creativiteit en originaliteit bij te dragen aan Brabant als creatieve en innovatieve regio. De provincie wil gemeenten stimuleren om deel te nemen aan het Jeugdcultuurfonds Brabant, gericht op kunstbeoefening door kinderen in een achterstandspositie. Ontwikkelingen Door veranderende patronen van vrijetijdsbesteding en bezuinigingen staat het lokale stelsel ten behoeve van buitenschoolse cultuureducatie onder druk. De problematiek rond actieve cultuurparticipatie is ook door de Raad van Cultuur aangekaart in hun advies Meedoen is de Kunst (2014). Zowel de rijksoverheid in haar uitgangspuntennota als het Landelijke Kenniscentrum Cultuureducatie en Amateurkunst (LKCA) signaleren deze ontwikkeling. Vanwege gemeentelijke bezuinigingen hebben de kunstencentra in Brabant het moeilijk. Ook wordt er bezuinigd op de lokale amateurkunstorganisaties. Particuliere instituten vangen een deel van de dienstverlening op. Echter, op het platteland verdwijnen instellingen en organisaties in een rap tempo en is er sprake van verschraling van het aanbod. Voor de provincie Noord-Brabant staat daarmee op termijn haar ambitie voor hoogwaardig woon-, leef- en vestigingsklimaat in Brabant onder druk

10

In 2015 heeft de provincie een werkgroep opgericht die zich heeft gebogen over de vraag op welke wijze provinciaal en gemeentelijk beleid een halt kan toeroepen aan de teloorgang van de buitenschoolse cultuureducatie. De provincie heeft hierin nadrukkelijk gemeenten betrokken om zo gezamenlijk op te kunnen trekken in het bedenken van oplossingen. De werkgroep heeft onlangs haar rapport ‘Culturele dynamiek versterken’ aangeboden aan de gedeputeerde. Brabant is de enige provincie waar dit gegeven op deze wijze politiek geagendeerd is. Er is volop beweging binnen de sector, bij onder andere Cultuurconnectie, DOKe, lokale centra en partijen. Nieuwe organisatievormen, samenwerkingsverbanden en platforms zien het levenslicht. De kwaliteit van de dienstverlening en vooral ook gezonde bedrijfsvoering zijn aspecten die daarbij niet altijd goed geregeld zijn.

Visie en meerwaarde Kunstbalie Uitgangspunt van het provinciaal beleid is om in heel Brabant laagdrempelige en toekomstbestendige voorzieningen beschikbaar te hebben, zodat men van jong tot oud kan kennismaken met en deelnemen aan cultuur. Om dit te bereiken is volgens Kunstbalie een culturele infrastructuur nodig op gemeentelijk of regionaal niveau waarin kwaliteit, toegankelijkheid, werkgelegenheid en goede arbeidsvoorwaarden geborgd zijn. De betrokkenheid en het verantwoordelijkheidsgevoel van gemeenten ten aanzien van cultuureducatie is essentieel voor een aantrekkelijk en kwalitatief cultureel klimaat in de basis. Wij onderschrijven het adviesrapport ‘Culturele dynamiek versterken’ en het pamflet van de werkgroep ‘buitenschoolse cultuureducatie’, waarin actiepunten en conclusies omschreven staan voor zowel gemeenten, culturele partners als de provincie. In 2015 hebben wij samen met DOKe een visiedocument opgesteld: ‘Samen verantwoordelijk voor de culturele levensloop’. Hierin stellen wij dat, wil een lokale culturele

infrastructuur goed kunnen functioneren, één partij de spin in het web zou moeten zijn in de lokale gemeenschap. Deze partij verbindt, haalt klantvragen op, kan kwaliteit borgen en heeft een verbindende rol richting onderwijs, amateurkunst en het sociale domein. Het vervullen van deze rol is een publieke verantwoordelijkheid die (deels) gedragen moet worden door gemeentelijk beleid en subsidie. Kunstbalie vindt dat er ruimte moet zijn voor ondersteuning van kansrijke ontwikkelingen die een antwoord kunnen geven op de vraag hoe we buitenschoolse cultuureducatie toekomstbestendig maken. Impulsgelden kunnen goede voorbeelden ondersteunen. Het delen van kennis over deze voorbeelden en het bieden van advies aan gemeenten, regio’s en provincie dragen bij aan het versterken van de culturele infrastructuur. In de komende periode moet helder worden wat de feitelijke opbrengsten zijn van deze nieuwe modellen.

11

Ervaring leert dat verandering van beleid en het ophalen en aanjagen van ambities bij gemeenten tijd vraagt. Wij zien deze problematiek dan ook niet in één jaar opgelost. Om resultaat te kunnen halen is minimaal tot 2020 aandacht nodig voor deze problematiek. De uitvoering van dit programma is grotendeels ‘vrije ruimte’ en in 2016 nader in te vullen. Kunstbalie gaat samen met de provincie een actieprogramma opstellen met daarin een concrete aanpak van dit probleem, op basis van de analyse van de werkgroep buitenschoolse cultuureducatie.

12

3.2 Programma 2. Binnenschoolse cultuureducatie

Uitgangspunten provincie In een snel veranderende samenleving zijn competenties zoals kritisch denken, creativiteit, improvisatie, out of the box denken nodig. De provincie wil het onderwijs helpen hierop in te spelen en aandacht hieraan te besteden in het curriculum. Wanneer Brabant kennis- en innovatieregio wil zijn, is het van belang om de jeugd competenties mee te geven die nodig zijn in de 21e eeuw. Creativiteit en verbeeldingskracht zijn belangrijk, net als creërende, reflecterende en onderzoekende vaardigheden. Het rijk, de provincie en gemeenten hebben de intentie uitgesproken om tot 2023 prioriteit te geven aan het opnemen van cultuureducatie in het curriculum binnen het basisonderwijs. De Cultuur Loper helpt het primair onderwijs om de kwaliteit van het cultuuronderwijs te vergroten. Goede borging hierbij is belangrijk. Een aandachtspunt is het beklijven van de opgedane kennis bij de overgang naar het voortgezet onderwijs.

Recente ontwikkelingen Landelijk wordt het belang van cultuureducatie onderschreven. Het Onderwijsplatform 2032 stelt dat, naast taal en rekenen, de bredere vorming in het onderwijs het fundament hoort te zijn. De verbinding van cultuuronderwijs in het curriculum wordt vanuit meerdere hoeken benadrukt. Vanuit het ministerie van OCW, binnen het hoger onderwijs (pabo’s), maar ook via regelingen van het FCP, wordt de deskundigheid ten aanzien van cultuureducatie bij de leerkrachten, docenten en de culturele sector bevorderd. De verantwoordelijkheid voor de (kwaliteit) van het onderwijs ligt bij het onderwijs zelf. Daarin gesteund en gecontroleerd door de rijksoverheid. Provincie en gemeenten staan meer op afstand. Met behulp van de landelijke regeling ‘Cultuureducatie met kwaliteit’ hebben we in Brabant de betrokkenheid van gemeenten en provincie vergroot. De Brabantse werkwijze ‘De Cultuur Loper’ wordt landelijk gezien als voorloper. Als een duurzaam instrument om het onderwijs met de culturele infrastructuur te verbinden en zo constructief te werken aan culturele competenties bij kinderen. De werkwijze wordt overgenomen door andere provincies, zoals Zeeland. De overheidsregelingen ten aanzien van cultuureducatie worden in de komende periode uitgebreid met de ‘muziekimpuls’ en ‘professionalisering cultuureducatie’. Daarnaast wordt ‘Cultuureducatie met kwaliteit’ in een vervolgregeling 2017-2020 voortgezet. In de afgelopen beleidsperiode 2013-2016 is door het Rijk, de provincie en gemeenten een eerste stap gezet in het formaliseren van gedeelde verantwoordelijkheden ten aanzien van cultuureducatie. Dit is bekrachtigd door ‘het bestuurlijk kader Cultuur en Onderwijs’. Dit convenant biedt kansen om de gedeelde verantwoordelijkheid voor de toekomst verder te

13

borgen en kan ook breder ingezet worden richting buitenschoolse cultuureducatie. Op lokaal niveau is hier echter nog weinig invulling aan gegeven.

Visie en meerwaarde Kunstbalie Binnenschoolse cultuureducatie bevordert de brede vorming van kinderen en jongeren in hun persoonlijkheidsontwikkeling en bereidt ze voor op hun toekomstige positie in de maatschappij. Met cultuureducatie in het primair onderwijs bied je alle leerlingen een basis die noodzakelijk is om hun eigen talenten te ontdekken en ontwikkelen. Door het aanleren van vaardigheden en het oriënteren op de verschillende kunstdisciplines in het primair onderwijs, kan er in het voortgezet onderwijs een gefundeerde keuze gemaakt worden voor de verdieping en verdere ontwikkeling. Zowel binnen het onderwijs als daarbuiten.

In bovenstaand schema is te zien met welke personen en partijen de leerling direct en indirect te maken heeft, en hoe deze zich globaal tot elkaar verhouden.

14

Wij mobiliseren het Brabantse onderwijs om cultuureducatie een plaats te geven binnen het curriculum. Dit omdat de culturele competenties - reflecteren, onderzoeken en creëren ervoor zorgen dat de Brabantse jeugd met goede startkwalificaties voor de toekomst op de arbeidsmarkt kan acteren en op termijn ook cultuurpubliek kan worden. Bovendien is kennismaking met kunst bij het kind de basis om cultuurparticipatie in de toekomst onderdeel te laten zijn van zijn of haar leven. Doorzetten en uitrollen De Cultuur Loper De Cultuur Loper gaat het vierde en laatste jaar in van de eerste Cmk-periode (Cultuureducatie met kwaliteit). 2016 wordt hiermee het jaar om alle gestelde doelen te verwezenlijken. Daarnaast biedt de nieuwe vervolgregeling ‘Cmk 2017-2020’ kansen om te verdiepen, verbreden of beide. De ambitie om De Cultuur Loper verder uit te rollen in de provincie wordt hierdoor meer aannemelijk. Voortgezet onderwijs Omdat het voortgezet onderwijs (vo) binnen de bestaande regelingen weinig aandacht krijgt, onderschrijft Kunstbalie de ambitie van de provincie om meer in te zetten op verankering van cultuureducatie binnen het vo. Voor het vo ontbreekt echter een lokale infrastructuur. In 2016 willen we daarom ‘netwerkvorming vo’ tot speerpunt maken. In de daaropvolgende beleidsperiode 2017-2020 kan dan worden gewerkt aan een verdere integratie van cultuureducatie in het curriculum.

Verzelfstandiging KunstSelect KunstSelect is een door Kunstbalie bemiddeld en geselecteerd landelijk en provinciaal autonoom kunstaanbod voor samenwerkende scholen in het primair onderwijs. Om aan de meer initiërende en aanjagende rol van de provincie tegemoet te komen, gaan we onderzoeken hoe we de ruim 400 basisscholen (bijna 50% van alle basisscholen in Brabant) in met name krimpregio’s en kleine gemeenten die deelnemen aan KunstSelect op een andere manier kunnen ondersteunen. We gaan met het veld bespreken hoe de we KunstSelect kunnen verzelfstandigen. Een zorgvuldig verloop van dit proces vraagt om een afbouw in twee schooljaren. Op die manier kunnen we het onderwijs en de cultuursector voorbereiden en tegelijkertijd een onderzoek doen naar hoe we kunnen voldoen aan de vraag van het onderwijs naar dit type projecten (domein 3 2). Landelijke regelingen Twee landelijke regelingen uitgevoerd door het Fonds voor Cultuurparticipatie (FCP) muziekimpuls en professionalisering cultuuronderwijs - zorgen ervoor dat scholen meer financiële slagkracht krijgen. Wij voorzien dat het vooralsnog aan kennis en expertise ontbreekt om dit om te zetten in een concrete aanpak. Wij verwachten dan ook dat deze regelingen een extra adviestaak van Kunstbalie vragen. Wij hopen nadrukkelijk de synergie met De Cultuur Loper te kunnen realiseren in aankomende beleidsperiode.

2

De Cultuur Loper (domein 1: activiteiten binnen de school, domein 2: activiteiten in de lokale culturele omgeving van de school, domein 3: autonome kunsten).

15

Verbinding cultuureducatie met het brede curriculum Samen met Cubiss starten we een pilot om de verbinding tussen cultuureducatie en taal-en mediavaardigheden te onderzoeken. De werkwijze van De Cultuur Loper en Bibliotheek op school lijken op elkaar aan te sluiten. De geformuleerde competenties cultuureducatie kunnen hierin als leidraad dienen. Voor de toekomst wordt deze samenwerking en synergie naar het onderwijs vergroot. De verbindingen tussen kunst en techniek worden onderzocht in samenwerking met MU. Ook blijft Kunstbalie in overleg met pabo’s en het kunstvakonderwijs om de aandacht voor en ontwikkeling van cultuureducatie in het onderwijs te stimuleren.

16

3.3 Programma 3. Cultuur in het sociale domein

Uitgangspunten provincie Amateurkunst en cultuurbeoefening heeft grote betekenis voor de sociale cohesie en leefbaarheid. Cultuur draagt bij aan de sociale cohesie in de Brabantse samenleving. De provincie wil investeren in de verbinding van cultuur met maatschappelijke participatie, leefbaarheid en welzijn. De resultaten van het leefbaarheidsprogramma zijn bemoedigend. De provincie wil de verbinding van cultuur met leefbaarheid en welzijn verder onderzoeken en benutten, in experiment. De provincie is namelijk overtuigd van de meerwaarde die daaruit ontstaat. De provincie wil de creatieve denkkracht van de culturele en creatieve sector laten aanhaken bij en benutten voor de zoektocht naar doorbraken in de maatschappelijke opgaven.

Recente ontwikkelingen De kruisbestuiving tussen verschillende beleidsdomeinen zoals leefbaarheid, zorg, onderwijs, cultuur, economie, ruimte en sport neemt toe. Ontschotting en integraal beleid zijn speerpunten van alle drie de overheidslagen. Dat cultuur bijdraagt aan de sociale cohesie wordt bekrachtigd in overheidsbeleid met de Wmo-participatiewet, de uitgangspuntennota OCW, het beleidsplan LKCA en regelingen FCP, de landelijke regeling Art of Impact, Cultuuragenda van Brabant voor 2020 en het uitvoeringsprogramma Cultuur 2016-2020 Brabant. De transformatie van verzorgingsstaat naar participatiesamenleving is in volle gang, aangejaagd door de landelijke Wmo-regeling en de Participatiewet. De burger wordt aangesproken op zijn eigen verantwoordelijkheid en eigen kracht. In diverse sectoren wordt samenwerking en cocreatie nagestreefd tussen burgers, overheid en professionals. Deze participerende samenleving is niet altijd vanzelfsprekend. Bij community art projecten zijn de integrale aanpak en cocreatie onderdeel van de werkvorm. In het kader van leefbaarheid wordt deze werkwijze ingezet door corporaties, welzijns- en kunstinstellingen. Brabant loopt voorop bij het vormgeven van goede community art practice. Door het oprichten van de buurtcultuurfondsen (vanaf 2011); de professionalisering van de lokale infrastructuur door cultuuraanjagers (L@B 2014); de opleiding Kunstenaars in Samenleving (KiS); en het opzetten van het provinciaal platform Community Art Brabant (CAB).

17

Door de grote veranderingen binnen de zorgsector (Wmo) en het bezuinigen op onder andere activiteitencentra, ontstaan kansen voor culturele partijen om hun expertise ook in de zorgsector in te zetten. We zien dat de culturele sector, zowel de professionals als de amateurkunstenaars, producties, voorstellingen en lessen aanbieden bij maatschappelijke organisaties voor kwetsbare burgers, zoals ouderen, schoolverlaters, vluchtelingen of verstandelijk beperkten. De kennisdeling en borging van kwaliteit bij dit type culturele projecten is niet structureel georganiseerd.

Visie en meerwaarde Kunstbalie Cultuur levert naast de intrinsieke waarde ook een belangrijke bijdrage aan fysieke leefbaarheid, persoonlijke ontwikkeling en sociale cohesie. Dit is al decennia lang zo. De culturele sector kan meerwaarde leveren aan andere domeinen mits ze vanuit haar eigen kracht (artistieke kwaliteit) vertrekt. Op het gebied van binnenschoolse cultuureducatie, amateurkunstbeoefening en als het gaat om het leveren van een bijdrage aan maatschappelijke vraagstukken.

18

In voorgaand schema wordt getoond met welke partijen de burger, direct en indirect, zoal in contact kan komen als het gaat om cultuur in het sociale domein. Binnen dit programma kunnen wij bijdragen aan de doelen van de provincie door ons te richten op het versterken en verbeteren van de community art werkwijze waarin we de deskundigheidsbevordering van de lokale infrastructuur alsook de provinciale kennisdeling onze focus maken. Versterken Community Art Brabant De werkvorm community art, het inzetten van kunstprocessen voor het aanpakken van maatschappelijke thema's, blijkt een goed instrument. De deelnemers aan community art projecten zijn burgers in de breedste zin van het woord. Zij worden actief betrokken bij het project. Een (maatschappelijke) vraag, probleem of kans van een specifieke groep burgers is het uitgangspunt. Cocreatie staat centraal en het artistieke proces is de basis. Op lokaal niveau bestaat de infrastructuur idealiter uit een gemeentelijk fonds of een buurtcultuurfonds voor community art projecten. Met daarbij een aanjager om de vraag op te halen, de verbinding te maken tussen de leefwereld en systeemwereld. Naast de buurtcultuurfondsen die vanaf 2011 hun intrede hebben gedaan in Brabant, heeft de provincie in 2014 een impuls gegeven door het aanstellen van cultuuraanjagers bij de lokale kunstencentra. Deze aanjagers hebben kennis van de werkwijze van community art; het ophalen van de vraag en begeleiden van het artistieke proces; en het beoordelen van projecten buurtcultuur. De investering was echter een impuls, waardoor deze schakel in de lokale infrastructuur onder druk staat. Meer integrale beleidsontwikkeling op zowel provinciaal, lokaal als landelijk niveau is dan ook gewenst om resultaten te bereiken.

19

Op provinciaal niveau jaagt Kunstbalie het platform Community Art Brabant aan ter ondersteuning van de lokale infrastructuur waarin thema’s aangepakt worden, zoals het stimuleren van de kwaliteit of legitimering van community art. Daarnaast ondersteunt dit platform bij het verbinden van partijen en sectoren (kunst, welzijn, zorg), het geven van advies en het ontwikkelen en delen van kennis. In 2015 en 2016 is het ondersteunen van community art in Brabant nog vooral gericht op het aanjagen en vormgeven van een infrastructuur op zowel provinciaal als lokaal niveau, waarna vanaf 2017 ook daadwerkelijk methodieken en best practices geborgd kunnen worden. De huidige partners in Community Art Brabant zijn: DOKe, Prins Bernhard Cultuurfonds, Stichting Zet, Kunstbalie en de provincie. Kunstbeoefening bij maatschappelijke organisaties Naast community art zien we de opkomst van culturele activiteiten voor nieuwe doelgroepen. In samenspraak met de provincie en onze collega-instellingen, waaronder Zet, PBCF en bkkc, willen we bijdragen aan het vormgeven van het nieuwe uitvoeringsprogramma cultuur in het sociale domein.

20

3.4 Programma 4. Kunstbeoefening/amateurkunst

Uitgangspunten provincie De provincie wil zorgen voor een laagdrempelig en aansprekend aanbod van amateurkunstactiviteiten. De provincie wil goed geïntegreerde provinciale partijen amateurkunst in de provinciale basisinfrastructuur. Verbeterde artistieke en organisatorische kwaliteiten en verbindingen met de samenleving. De provincie maakt talentontwikkeling een structureel onderdeel van het Brabantse cultuursysteem. Daarbij is elk niveau van de keten kennismaken – leren – doen van belang. De provincie wil kansrijke initiatieven ondersteunen die een impuls geven aan de ontwikkeling van het Brabantse cultuursysteem. Dat doet ze via een impulsgeldenregeling voor makers, gezelschappen en of instellingen uit het kunstenveld die samen met partners in onder andere zorg, educatie en samenleving, projecten indienen die op een artistieke manier oplossingen aandragen voor maatschappelijke vraagstukken. De provincie wil de Brabantse culturele identiteit en kracht beter zichtbaar maken.

Recente ontwikkelingen Bij de rijksoverheid is meer aandacht gekomen voor amateurkunstbeoefening en het belang daarvan. Bij het FCP, LKCA en bij OCW is de focus op cultuureducatie in het onderwijs, maar men zoekt ook nadrukkelijk de verbinding tussen binnen- en buitenschoolse cultuureducatie. Door diverse maatschappelijke ontwikkelingen zoals individualisering, digitalisering, bezuinigingsopgaven bij gemeenten en de zoektocht naar nieuwe bedrijfsmodellen staan de kwaliteit, pluriformiteit en toegankelijkheid van de kunstbeoefening onder druk. Brabant heeft het grootste amateurkunstverenigingsleven van Nederland (ruim 4.000 verenigingen). Dit levert een belangrijke bijdrage aan de samenleving in de provincie. Amateurs voelen zich echter steeds minder verantwoordelijk3 voor de eigen vereniging en zien zichzelf eerder als afnemer van een product. Hierdoor staat de vitaliteit van het verenigingsleven onder druk. Individuele beoefening en het zichtbaar maken van talenten is grootser dan ooit. Televisieprogramma’s zoals The Voice, Holland’s Got Talent en online kanalen zoals YouTube en Etsy.com zijn zeer populair. Zij verbinden deze talenten direct met het grote 3

Onderzoek Enconcepts behoeften provinciale partijen amateurkunst 2014 21

publiek. Het is onvoldoende onderzocht of deze ontwikkeling voldoende ondersteuning krijgt vanuit de huidige culturele infrastructuur waarin randvoorwaarden zoals kwalitatieve vakdocenten, oefenaccommodaties en het begeleiden van talent in de keten goed is ingebed. Daarnaast zien we op lokaal niveau nieuwe organisatievormen en -modellen ontstaan om de amateurkunstbeoefening te ondersteunen en vorm te geven. Bijvoorbeeld Cultuurbosch, maar ook het Cultureel Platform Dongen. Hier ligt een nadrukkelijke verbinding met de opgaves in programma 1: Buitenschoolse cultuureducatie. In deze modellen staat de netwerkgedachte en verbindende rol centraal en wordt zowel een verbinding gemaakt tussen het verenigingsleven, vakdocenten en aanbieders als met de toenemende individuele en ongeorganiseerde beoefening.

Visie Kunstbalie Actieve kunstbeoefening is een omvangrijke en levendige sector in Brabant. 1,2 miljoen Brabanders zijn actief als vrijetijdskunstenaar in de literatuur, zang, instrumentale muziek, fotografie of een van de andere disciplines. Dit doen ze zowel in verenigings- of clubverband, projectmatig, maar ook in toenemende mate individueel (1/3).

22

In voorafgaand schema geven we een schematisch beeld van de verschillende partijen in de sector waarmee de beoefenaar in contact kan staan direct of indirect. Op dit moment is nog onvoldoende zicht op de vragen en knelpunten van de nieuwe individuelere beoefening en talentontwikkeling. De randvoorwaarden voor deze individuelere beoefening en talentontwikkeling moeten in de gemeente of regio geborgd zijn. Deze manier van amateurkunstbeoefening zou daarnaast zijn weerslag moeten hebben op de Brabantse culturele identiteit en een bijdrage moeten leveren aan een positief imago van de lokale amateurkunstbeoefening. Dit gebeurt echter nog onvoldoende. Wij constateren dat op landelijk, provinciaal en lokaal niveau nog steeds een beperkt beleid en beperkte visie is ten aanzien van kunstbeoefening in de vrije tijd. De verantwoordelijkheid ligt bij de burger zelf. Door de steeds meer gefragmenteerde lokale situatie is de sector zelf niet altijd even krachtig om vernieuwing en verbinding te kunnen maken. De thema’s die de vitaliteit van de sector bepalen, zoals organisatiegraad, toegankelijkheid, kwaliteit, financiering en het borgen van talentontwikkeling, hebben een veelal provinciale zo niet landelijke schaal en expertise nodig om versterking of betering tot stand te brengen. Provinciale partners Met de ondersteuning van de provinciale koepels, bonden en projectorganisaties werken wij aan de versterking en vernieuwing van de sector. Voor een gezond cultuursysteem is een prominente plek van de amateurkunst in de provinciale basisinfrastructuur belangrijk. Op provinciaal niveau worden talenten ontdekt en gekoesterd en gezamenlijke belangen en ambities geagendeerd. Door samen te werken met de koepels, bonden en projectorganisaties kunnen thema’s als borging van kwaliteit, financiering, vergrijzing, individualisering en de beeldvorming amateurkunst samen worden opgepakt en vormgegeven. Wij zijn dan ook blij dat de provincie inzet op een meerjarige financiële relatie met deze partijen in combinatie met inhoudelijke ondersteuning. Hierdoor kunnen de partijen voor meerdere jaren plannen maken en tot verdere ontwikkeling komen. Alleen zo kan je duurzaam bouwen aan een sterk cultuursysteem. Om deze partners optimaal te ondersteunen gaan wij in de komende periode aan de hand van een stappenplan in gesprek over vitaliteit, ambitie en de realisatie van doelen. Wij nemen als voorbeeld de werkwijze van De Cultuur Loper waarin cocreatie centraal staat. Met een soortgelijk traject hopen wij de partners organisatorisch te versterken zodat zij zich optimaal kunnen focussen op hun artistieke ontwikkeling of belangenbehartigingsrol voor het veld. Naast het ondersteunen van de provinciale partners individueel richten wij ons in de komende beleidsperiode ook op de onderlinge verbinding tussen alle provinciale spelers. Wij willen inzetten op een gezamenlijke provinciale agenda Amateurkunst. Afgelopen jaar werkte wij al met onze partners aan een aantal gezamenlijke thema’s, zoals ‘collectieve zichtbaarheid’. Wij willen de waarde van de amateurkunstbeoefening zichtbaar

23

maken, gezichtsbepalende amateurkunstprojecten voor het voetlicht te brengen en zo bijdragen aan de Brabantse culturele identiteit.

Amateurkunst Brabant Door onder andere de toename van individuele en projectmatige kunstbeoefening, de versnippering van lokale culturele aanbieders, het beperkte toezicht op kwaliteit en de beperkte toestroom van jongeren naar het traditionele verenigingsleven, is het op provinciaal niveau moeilijker geworden de amateurkunstsector te ondersteunen enkel via de georganiseerde partners. Het doel van de provincie is te komen tot een laagdrempelig en toegankelijk aanbod van amateurkunstactiviteiten. Om hieraan een bijdrage te leveren organiseren wij onze bredere dienstverlening aan de hand van gezamenlijk (partners en veld) benoemde thema’s. Daar waar wij vroeger gericht waren op de verschillen en specifieke behoeften per discipline, is het nu van belang om in verbindingen te denken en kennisbehoeften centraal te stellen. Zowel amateurkunstenaars, vrijwilligers, professionals, organisaties als beleidsmakers hebben behoefte aan kennis en ondersteuning om goede keuzes te kunnen maken. Op basis van gedeelde thema’s die provinciale of landelijke expertise behoeven ontwikkelen wij kennis, ondersteunen wij partijen en organiseren wij activiteiten. De terugkerende thema’s waarop provinciale expertise en inzet gevraagd wordt sluiten naadloos aan op de vitaliteitsindicatoren door Kunstbalie in 2015 geformuleerd. Deze indicatoren zijn:  organisatiekracht  financiering  zichtbaarheid  kwaliteit  diversiteit: sociaal-demografisch  ontwikkeling en scholing  spreiding: dichtbij en laagdrempelig  innovatief en evoluerend met omgeving  continuïteit: intrinsieke motivatie Naar aanleiding van inhoudelijke gesprekken met het veld in oktober 2015 stellen wij vast dat voor 2016 de thema’s zichtbaarheid, financiering en professionalisering (ontwikkeling en scholing) centraal moeten staan. Ook is het thema talentontwikkeling in de keten benoemd. Hierover gaan wij in gesprek met provincie en bkkc om te kijken welke verbindingen wij kunnen leggen voor de talentontwikkeling vanaf de brede basis tot aan de top (de culturele piramide).

24

4. PROJECTEN In dit hoofdstuk geven wij een samenvatting op hoofdlijnen van de verschillende programma’s. Per programma zijn de projectsheets toegevoegd die bijdragen aan het programmadoel.

4.1 Programma 1. Buitenschoolse cultuureducatie Programmadoelstelling Een provincie-dekkende infrastructuur voor buitenschoolse cultuureducatie. Rol Kunstbalie Het opstellen van een heldere rolverdeling tussen provincie en Kunstbalie ten aanzien van  uitwerking actieplan en adviesrapport;  advisering gemeenten en uitvoer programma. De rollen die Kunstbalie kan vervullen zijn:  kennisontwikkeling en deling ten aanzien van buitenschoolse cultuureducatie;  advisering aan gemeenten ten aanzien buitenschoolse cultuureducatie;  realiseren van een menukaart met uitwerking en uitvoering van de omschreven ondersteuning;  verbinden van lokale partijen;  aanjagen en ondersteunen van lokale partijen die aan de slag gaan met experiment.

Project 1.1 Uitwerking basisinfrastructuur buitenschoolse cultuureducatie (BSE) Projectdoel: Goede regionale spreiding en laagdrempelige toegang tot buitenschoolse cultuureducatie.

25

Periode (jaar) Programma Project

2016 1: Buitenschoolse Cultuureducatie Uitwerking basisinfrastructuur buitenschoolse cultuureducatie (BSE)

Projectnummer Samenvatting

1.1 De provincie heeft aan de commissie Paes in 2015 de opdracht gegeven om inzichtelijk te maken hoe de toegankelijkheid van de buitenschoolse cultuureducatie kan worden behouden. De commissie concludeert in haar rapport ‘Culturele dynamiek versterken’ onder andere dat een goede invulling van de rol van gemeenten als regisseur en investeerder in de lokale culturele infrastructuur van cruciaal belang is. De rol van de provincie en Kunstbalie beperkt zich tot stimuleren en aanjagen van gemeenten op dit vlak. Op basis van het door de commissie opgestelde pamflet en het eindrapport gaat de provincie in overleg met Kunstbalie bepalen welke inzet en expertise van Kunstbalie in 2016 nodig is. Goede regionale spreiding en laagdrempelige toegang tot buitenschoolse cultuureducatie Beter zicht hebben op: de deelname van burgers aan buitenschoolse cultuureducatie; de organisaties die actief zijn; en het beleid van lokale overheden ten aanzien van kunsteducatie Het ondersteunen en zichtbaar maken van good practices ten aanzien van de vorming van een sterke lokale infrastructuur Versterken Jeugdcultuurfonds Brabant zodat meer gemeenten kunnen aanhaken aan dit fonds en daarmee meer kinderen kunnen deelnemen aan kunst en cultuur Leveren van expertise aan de provincie ten behoeve van de uitvoering van actiepunten uit het adviesrapport Paes Het opzetten van een inventarisatie buitenschoolse cultuureducatie en daaraan gekoppeld een scan voor gemeenten waarmee zij inzicht kunnen verwerven in de manier waarop de buitenschoolse cultuureducatie in hun gemeente is geregeld* Aanjagen en ondersteunen van good practices gefinancierd met de SOK**

Doelstelling

Activiteiten

26

Prestatie-indicatoren

Resultaten

Klanttevredenheid Risico’s en voorwaarden

-

Via DEPOTC zichtbaar maken en delen van deze goede voorbeelden Het ondersteunen van het Jeugdcultuurfonds Brabant met: o communicatieadvies en uitvoering; o expertise over lokale aanbieders; o diverse operationele handelingen***. Een nader te benoemen aantal gemeenten met een sterke laagdrempelige culturele infrastructuur voor buitenschoolse cultuureducatie Toename slagkracht Jeugdcultuurfonds Brabant (conform de criteria voor vitale organisaties) Een actieplan met activiteiten aansluitend op gezamenlijk geformuleerde doelen n.a.v. adviesrapport Paes, afgestemd met provincie, VBG en de gemeenten van Brabant. Goed zicht op het voorzieningenniveau op het gebied van de buitenschoolse cultuureducatie in Brabantse gemeenten, ook voor de gemeenten zelf Een overzichtelijke inventarisatie ten aanzien van spreiding en deelname buitenschoolse cultuureducatie Een ondernemend en zelfstandig opererend Jeugdcultuurfonds Brabant Tevredenheid van de provincie t.a.v. samenwerking en resultaten dienstverlening van Kunstbalie Voorwaarden Bereidheid van gemeenten om mee te werken aan oplossing van problemen; moet op basis van vrijwilligheid Bestuurlijk draagvlak voor het vormgeven van laagdrempelige voorzieningen buitenschoolse cultuureducatie Beschikbaarheid van menskracht en middelen bij alle betrokken organisaties

27

4.2 Programma 2. Binnenschoolse cultuureducatie

Programmadoelstelling: Structureel aandacht op alle Brabantse scholen voor het ontwikkelen van creërende, reflecterende en onderzoeken competenties. Rol Kunstbalie  penvoerder cultuureducatie met kwaliteit  kennisontwikkeling en -deling ten aanzien van binnenschoolse cultuureducatie  advisering aan gemeenten ten aanzien van regeling cultuureducatie met kwaliteit  advisering aan gemeenten over lokaal beleid cultuureducatie  inhoudelijk expert, adviseur, coach van het onderwijs en culturele instellingen  verbinder van culturele instellingen met onderwijs Projecten 2.1 Uitvoering Cmk-regeling: De Cultuur Loper Projectdoel: Uitvoering geven aan de rijksoverheidsregeling Cultuureducatie met kwaliteit in kleine en middelgrote gemeenten in Brabant. 2.2 Provinciale verbreding De Cultuur Loper po en vo Projectdoel: Uitrol opbrengsten De Cultuur Loper naar nieuwe gemeenten en scholen en voorbereiding deelname vervolgregeling Cmk 2017-2020 2.3 Versterken netwerk voortgezet onderwijs Projectdoel: Aanjagen en initiëren van een regionale en provinciale infrastructuur voor het voortgezet onderwijs om cultuuronderwijs te verankeren. 2.4 Verzelfstandiging KunstSelect Projectdoel: Overgang van actieve uitvoering KunstSelect-programma’s door Kunstbalie naar het verzelfstandigen van de werkwijze. 2.5 Integratie van cultuureducatie met andere vakken Projectdoel: Aanpak ter bevordering van de integratie van cultuureducatie met andere vakgebieden zoals taalvaardigheid, mediawijsheid en techniek. 2.6 Bijdragen aan provinciaal uitvoeringsprogramma binnenschoolse cultuureducatie (vrije ruimte) Projectdoel: Advisering aan de provincie ten aanzien van uitvoeringsprogramma.

28


2016 2: Binnenschoolse cultuureducatie Uitvoering Cmk-regeling: De Cultuur Loper


2.1 Voor het uitvoeren van Cultuureducatie met kwaliteit (Cmk) stelt het rijk financiële middelen beschikbaar. De provincie en gemeenten zorgen voor cofinanciering. De Cmk- regeling is gestart in 2013 en loopt t/m 2016. Kunstbalie is, namens de provincie, penvoerder van deze regeling. De B5-gemeenten zijn penvoerder namens de grote steden. De voorlopige resultaten van De Cultuur Loper zijn positief ontvangen door deelnemers en FCP. 2016 is het laatste jaar waarin verder gewerkt wordt aan de doelstellingen. OCW heeft een vervolgregeling Cmk voor 2017-2020 aangekondigd (zie project 2.2). Uitvoering geven aan de rijksoverheidsregeling Cultuureducatie met kwaliteit in kleine en middelgrote gemeenten in Brabant. Verbeteren van de kwaliteit en borging van cultuureducatie in het curriculum van het onderwijs a.d.h.v. vier doelen: ontwikkeling verdieping en vernieuwing van het curriculum; vakinhoudelijke deskundigheid; relatie van scholen met hun culturele omgeving; beoordelen van de culturele ontwikkeling van leerlingen. Coaching en advisering lokale intermediairs Adviesgesprekken gemeenten Deskundigheidsbevordering deelnemers (onderwijs en culturele sector) Ontwikkeling (online) instrumentarium po inclusief doorgaande lijn vo Organisatie van netwerken informatiebijeenkomsten t.b.v. kennisdeling Analyse monitor deelnemers en verzorgen eindpresentatie resultaten Kwantitatief: 27 Brabantse gemeenten, 200 po- en 8 vo-scholen en culturele partners nemen deel aan De Cultuur Loper. Kwalitatief: uitkomsten van de KPC-monitor op basis van de vier Cmk-doelen waarin alle

Doelstellingen

Activiteiten


29

Resultaten


deelnemers zichtbaar vooruitgang hebben geboekt. Scholen zijn in staat - vanuit hun eigen visie - een activiteitenprogramma samen te stellen met een doorlopende lijn (opbouw en samenhang) en gerelateerd aan de competenties cultuureducatie die zij hun leerlingen mee willen geven. En zijn in staat hierop te reflecteren. Versterkte samenwerking tussen onderwijs en cultuuraanbieders Wordt gemeten aan de hand van een klantentevredenheidsonderzoek aan FCP en de provincie Risico Afhaken van gemeenten die kampen met bezuinigingen Voorwaarde Tijdsinvestering van intermediairs en icc’ers

30

Periode (jaar) Programma Project Projectnummer Hoofddoel Samenvatting

Doelstellingen

Activiteiten


Resultaten


2016 2: Binnenschoolse cultuureducatie Provinciale verbreding De Cultuur Loper po en vo 2.2 Uitrol opbrengsten De Cultuur Loper naar nieuwe gemeenten en scholen en voorbereiding deelname vervolgregeling Cultuureducatie met kwaliteit (Cmk) 2017-2020 In 2013 is De Cultuur Loper gestart in 27 Brabantse gemeenten. Ambitie is om opbrengsten van dit project (o.a. online instrument en scholing) te delen met andere gemeenten en nieuwe scholen voor zowel po als vo. Dit zowel met als zonder hulp van de vervolgregeling 2017-2020. Het programma De Cultuur Loper breder in de provincie uitrollen buiten de Cmkregeling Voorbereiden van gemeenten op deelname aan de vervolgregeling. Uitdaging: uitbreiding met nog eens 27 nieuwe gemeenten en substantieel vergroten van het aantal deelnemende scholen. Adviesgesprekken met FCP en OCW Adviesgesprekken met nieuwe gemeenten Adviesgesprekken met geïnteresseerde scholen en intermediairs Organisatie van informatie- en netwerkbijeenkomsten (o.a. NICE) Indienen van de provinciale aanvraag voor de vervolgregeling Cmk 2017-2020 in samenspraak met het veld (intermediairs, culturele partners, gemeenten, onderwijs) Deelname 3 nieuwe gemeenten, 3 intermediairs, 6 scholen voor po en vo buiten de Cmkregeling Voldoende deelnemers vervolgregeling (bestaande en nieuwe) Gehonoreerde aanvraag Cmk 2017-2020 Uitrol van De Cultuur Loper naar nieuwe gemeenten, intermediairs en scholen buiten de regeling Een werkwijze om te komen tot deelname van nieuwe gemeenten en scholen aan de Cmk-regeling 2017-2020 Daadwerkelijke deelname van nieuwe gemeenten en scholen Gehonoreerde aanvraag voor de vervolgregeling Cmk Te meten bij nieuwe deelnemende gemeenten, intermediairs en scholen Risico Geen nieuwe deelnemers Voorwaarde Adhesieverklaring van de provincie

31

Periode (jaar) Programma Project Projectnummer Samenvatting

Context

Doelstellingen

Activiteiten

Prestatie indicatoren

Resultaten Klanttevredenheid Risico’s en voorwaarden

2016 2: Binnenschoolse cultuureducatie Versterken netwerk voortgezet onderwijs 2.3 Aanjagen en initiëren van een regionale en provinciale infrastructuur voor het voortgezet onderwijs om cultuuronderwijs binnen het hele curriculum te verankeren en zo bij te dragen aan de ontwikkeling van culturele competenties. Het ontbreekt Brabant aan een regionale infrastructuur voor binnenschoolse cultuureducatie voor het voortgezet onderwijs (vo) zoals wel aanwezig is voor het primair onderwijs (intermediairs, scholennetwerk). Hierdoor is de mate van kennisdeling, uitwisseling of professionalisering gering en staat cultuureducatie nauwelijks op de agenda van gemeenten, schoolbesturen en rijksoverheid. Vergroten van de kwaliteit van cultuuronderwijs in het vo door op provinciaal niveau kennisuitwisseling aan te jagen. Voorwaarden scheppen om het aantal cultuurloperscholen (DCL-scholen) in het voortgezet onderwijs substantieel te verhogen in de komende vier jaar. 1 provinciale inspiratiedag i.s.m. Fontys Hogeschool 2 studiedagen op maat 2 netwerkbijeenkomsten Online community met testgroep Adviesgesprekken met schoolbesturen Goede voorbeelden van ateliers op 10 vo-scholen i.s.m. Kunstbende Deelname aan activiteiten door: minimaal 300 docenten, 10 lokale intermediairs, 30 cultuuraanbieders/kunstproducenten, 2 schoolbesturen, 150 leerlingen Tevredenheid deelnemers Toename kennisdeling via het netwerk tussen onderwijs en culturele instellingen Een actief netwerk voor voortgezet onderwijs en meer draagvlak bij schoolbesturen voor cultuuronderwijs, kennisdeling, best practices en geprofessionaliseerde docenten Enquête onder deelnemers: streefcijfer 7,5 Risico’s Te weinig beschikbare tijd en middelen in voortgezet onderwijs Te weinig prioriteit bij schooldirecties en besturen (ook vanwege geringe aandacht vo binnen rijksoverheidsbeleid

32


2016 2: Binnenschoolse cultuureducatie Verzelfstandiging KunstSelect


2.4 Kunstbalie heeft gedurende ruim 25 jaar een actief bemiddelende rol gespeeld in de uitvoering van het Kunstmenu (nu KunstSelect) op lokaal niveau. Anno 2015 maken 37 gemeenten en 395 scholen gebruik van deze duurzame ondersteuning. Omdat de provincie diverse functies in het lokale cultuursysteem wil gaan versterken en zelf een andere rol wil gaan spelen gaat Kunstbalie voor het KunstSelect-programma met het veld op zoek naar alternatieve werkwijzen. Een zorgvuldige overgangsperiode is noodzakelijk, vanwege nog lopende overeenkomsten met 26 werkgroepen. En gezien de financiële investeringen in tentoonstellingen en educatieprojecten, gebaseerd op een exploitatie van 4 jaar. Bovendien de partners in het veld zich kunnen prepareren op de nieuw ontstane situatie. Duurzame verankering van aanbod autonome kunstproducten (KunstSelect) in het primair onderwijs met een andere rol voor Kunstbalie. Beschikbaar en kwalitatief autonoom kunstenaanbod voor het primair onderwijs in heel Brabant in aansluiting op de werkwijze van De Cultuur Loper (domein 3). Versterken diverse functies in het lokale cultuursysteem zodat men kan blijven voldoen aan de vraag naar autonoom kunstaanbod Afbouwen van de rol van Kunstbalie in dienstverlening KunstSelect en overdracht aan derden Programmabegeleiding huidig programmajaar KunstSelect 2015/2016 Programmering KunstSelect 2016/2017 voor lopende overeenkomsten met werkgroepen, voornamelijk bestaande uit reprises van voorstellingen, projecten en beschikbare tentoonstellingen Gesprekken met het veld (onderwijs en kunstensector) over mogelijkheden overdracht Presentatie in najaar 2016 waarin oplossingen voor verzelfstandiging worden getoond Tweemaandelijkse afstemming met/rapportage aan de provincie over de voortgang Tevredenheid van 395 scholen die deelnamen aan de KunstSelect-programma’s Activering van de 43 scholennetwerken, intermediairs, gezelschappen, kunstproducenten, makers en andere culturele instellingen in de provincie om met elkaar

Doelstellingen

Activiteiten


33

Resultaten


de dienstverlening autonome kunsten te borgen -

Deelname van 66.000 Brabantse kinderen die met behulp van de autonome kunsten (theater, film/fotografie, muziek, dans, mediakunst, literatuur en beeldende kunst) gewerkt hebben aan reflecterende, creërende en onderzoekende competenties. KunstSelect-programmering voor schooljaar 2016/2017 in ‘oude’ constructie Kunstbalie Partijen in het veld die verzelfstandiging kunnen gaan concretiseren vanaf schooljaar 2017/2018 43 actieve en tevreden scholennetwerken over nieuwe werkwijze Voorwaarden Bereidheid tot actieve participatie in veranderingsproces en financiële en inhoudelijke haalbaarheid overdracht aan derden Korte lijnen met de provincie over verandertraject en andere rol Kunstbalie

34

Periode (jaar) Programma Project Projectnummer Samenvatting Context

Doelstelling

Activiteiten

Prestatie-indicatoren Resultaten Klanttevredenheid Risico’s en voorwaarden

2016 2: Binnenschoolse cultuureducatie Integratie van cultuureducatie met andere vakken 2.5 Aanpak ter bevordering van integratie van cultuureducatie met andere vakgebieden, zoals taalvaardigheid, mediawijsheid en techniek. Bibliotheken en kunstencentra integreren steeds vaker zowel fysiek als inhoudelijk. Het onderwijs vraagt om een verbinding van cultuureducatie met taalvaardigheden, mediawijsheid of techniek, om zo de ontwikkeling van creërende, reflecterende en onderzoekende competenties beter te kunnen borgen in het curriculum. Kinderen en jongeren competenties meegeven die van belang zijn in de 21ste eeuw. En deze vermogens structureel borgen binnen het onderwijs door betere integratie van cultuureducatie met andere vakken. Onderzoek doen naar overeenkomsten tussen werkwijze De Cultuur Loper (Kunstbalie en Erfgoed Brabant) en Bibliotheek op school (Cubiss). Pilots organiseren op scholen over vakoverstijgend werken a.d.h.v. de competenties Nieuwe samenwerkingsverbanden met andere (provinciale) culturele partners tot stand brengen o.a. MU Eindhoven m.b.t. ontwikkeling doorgaande leerlijn ‘creatief coderen’ waarin een nieuwe programmeertaal gekoppeld is aan culturele competenties Aantal voorbeeldscholen die cultuureducatie integreren met andere vakken Een doorgaande leerlijn ‘creatief coderen’ Scholen die vakoverstijgend leren werken om de ontwikkeling van creërende, reflecterende en onderzoekende competenties nog beter te borgen in het curriculum. Leraren primair onderwijs: evaluatie vakoverstijgende werkwijze m.b.t. competenties Voorwaarde Voldoende scholen met ambitie, slagkracht en tijd om de verbinding te maken tussen de verschillende vakken

35


Doelstellingen

Activiteiten


Resultaten


2016 2: Binnenschoolse cultuureducatie Bijdragen aan Provinciaal uitvoeringsprogramma binnenschoolse cultuureducatie (vrije ruimte) 2.6 In het concept uitvoeringsprogramma Cultuur In Uitvoering 2016-2020 wordt Kunstbalie gevraagd vrije ruimte te reserveren voor ‘advisering cultuurbeleid provincie’ binnen actuele thema’s of ontwikkelingen ten aanzien van binnenschoolse cultuureducatie. Het beleid t.a.v. cultuureducatie is voortdurend in beweging. Overheden zien steeds scherper het belang van cultuureducatie voor zowel het individu als de samenleving. Dit wordt vertaald in nieuwe regelingen als Professionalisering Cultuuronderwijs Primair Onderwijs, Impuls Muziekonderwijs of stimulering Cultuurprofielscholen. Kunstbalie zet expertise in om voor Brabant optimaal de kansen te kunnen benutten. Door de provinciale rol is het mogelijk de lokale realiteit te verbinden met landelijke ontwikkelingen. Het komen tot uitvoerbaar beleid ten aanzien van binnenschoolse cultuureducatie van de provincie met inbreng van kennis en expertise van Kunstbalie Agenderen en inbrengen Brabantse best practices, expertise en knelpunten bij landelijke partners ten aanzien van beleidsvorming, regelingen en inhoudelijke programma’s Effectief en flexibel kunnen reageren op actuele ontwikkelingen en kansen Advisering provincie Inhoudelijk overleg met landelijke organisaties als het LCKA, het FCP, de Raad van twaalf Inhoudelijk overleg met lokale en provinciale partijen Deelname aan relevante netwerken Organisatie van inhoudelijke netwerken informatiebijeenkomsten Toename inhoudelijk overleg tussen provincie en Kunstbalie over landelijke ontwikkelingen binnenschoolse cultuureducatie (gestroomlijnd proces) Toename zichtbaarheid Brabantse best practices op landelijk niveau Aantal benutte kansen voor het Brabantse veld Inhoudelijk advies Kunstbalie geeffectueerd in cultuurbeleid, Adviezen over waar Brabantse kansen liggen Goede informatievoorziening naar partners in het veld m.b.t. kansen cultuureducatie Positief beoordeelde verantwoording door provincie Risico’s De provincie Noord-Brabant positioneert zich in de voorhoede van landelijke ontwikkelingen, volgt deze nauwgezet en adviseert gevraagd en ongevraagd. Ze is daarbij afhankelijk van concrete invulling en planning rijksoverheidsregelingen, deze kunnen vertraagd worden of anders uitpakken dan verwacht. Voorwaarde: Goede afstemming tussen de rol die de provincie wil/kan spelen en die van Kunstbalie ten aanzien van landelijke partners

36

4.3 Programma 3. Cultuur in het sociale domein Programmadoelstelling Kennisdeling en ondersteuning van de lokale culturele infrastructuur zodat deze zich in kan zetten voor maatschappelijke opgaven m.b.t. participatie, leefbaarheid, zorg en welzijn. Rol Kunstbalie  kennisontwikkeling en -deling ten aanzien van cultuur in het sociale domein  advisering provincie en provinciale partners ten aanzien van cultuur in het sociale domein  aanjager netwerken ten behoeve van cultuur in het sociale domein

Projecten

3.1 Versterken Community Art Brabant Projectdoel: Het versterken van provinciale en lokale culturele partners zodat deze meer en betere community art projecten in Brabant kunnen realiseren. 3.2 Bijdragen aan provinciaal uitvoeringsprogramma cultuur in het sociale domein (vrije ruimte) Projectdoel: Advisering aan provincie ten aanzien van cultuur in het sociale domein.

37

Periode (jaar) Programma Project 3.1

2016 3: Cultuur in het sociale domein Versterken Community Art Brabant

Projectnummer

3.1

Samenvatting

Zorgen voor een duurzame kruisbestuiving tussen cultuur en het sociale domein door het aanjagen en ontwikkelen van kennis, netwerkontwikkeling en financieringsmogelijkheden ten behoeve van goede community art projecten in Brabant mogelijk en zichtbaar te maken.

Doelstellingen

Het versterken van provinciale en lokale culturele partners zodat deze meer en betere community art projecten in Brabant kunnen realiseren. Dit doen we door: een zichtbaar en actief provinciaal platform Community Art Brabant met kennis en tools; deskundigheidsbevordering bij culturele partners op basis van vijf thema’s: financiering, kwaliteit, organisatiemodellen, legitimering en methodieken; versterken van de relaties tussen cultuur en welzijn, zorg en leefbaarheid. - Aanjagen van het provinciale netwerk Community Art Brabant (CAB) door onder andere bijeenkomsten en onderhoud en redactie online platform (CAB.nl) - Kennisontwikkeling ten aanzien van gedeelde thema’s - Adviesgesprekken met provinciale en lokale culturele partijen Deelname van 15 partijen aan het platform Community Art Brabant (CAB) Actieve kennisdeling op CAB.nl Aantal deelnemers bijeenkomsten Successen partners zichtbaar gemaakt via het platform zowel offline als online Ten minste 3 partners zoals PBCF, stichting Zet en DOKe actief als voorloper van het platform (met middelen en formatie) Alle sectoren vertegenwoordigd in het platform (overheid, zorg, welzijn, volkshuisvesting, fondsen en cultuur), ten minste 3 per sector met daarbij in het

Activiteiten


Resultaten

38


kielzog de achterban Database ter ondersteuning van netwerk en platform Bijeenkomsten Zichtbaar platform (communicatieplan uitgevoerd) Bijdragen aan de website Community Art Brabant Verbinding platform met dienstverlening in lijn met beleid van de provincie De tevredenheid van de partners wordt gedurende het traject op diverse momenten gemeten onder andere door evaluaties van bijeenkomsten. Risico’s Te weinig commitment van de deelnemende partijen Onvoldoende ontschotting op overheidsniveau waardoor samenwerking, financiële stromen en beleid hindernissen kunnen opwerpen bij het vormgeven van thema’s Voorwaarden Heldere opdracht voor Kunstbalie vanuit de provincie (n.a.v. visieontwikkeling leefbaarheid, wie doet wat, gewenste rol e.d.) Inzet van tijd bij partners Verbinding van thema met de lokale politiek

39


Doelstellingen

Activiteiten

Prestatie indicatoren

Resultaten


2016 3: Cultuur in het sociale domein Bijdragen aan provinciaal uitvoeringsprogramma cultuur in het sociale domein (vrije ruimte) 3.2 Inhoudelijke expertise leveren ten aanzien van het provinciale uitvoeringsprogramma Cultuur in het sociale domein. Overzicht geven (0-meting) van het aantal culturele activiteiten in het sociale domein om daar beleidsdoelen en te realiseren ambities tegen af te kunnen zetten Het komen tot uitvoerbaar beleid ten aanzien van cultuur in het sociale domein van de provincie met inbreng van kennis en expertise van Kunstbalie Overzicht hebben van aanwezige culturele activiteiten in het sociale domein om dynamiek, vraag en kansen te agenderen in provinciaal beleid Effectief en flexibel kunnen reageren op ontwikkelingen en kansen Advisering provincie Inhoudelijk overleg met landelijke, provinciale en lokale partijen Deelname relevante netwerken Opzetten inventarisatie culturele activiteiten in het sociaal domein in overleg met provincie en collega-instellingen Toename inhoudelijk overleg tussen provincie en Kunstbalie over cultuur in het sociale domein Tijdige afronding van het uitvoeringsprogramma Toename inzicht in aanwezigheid culturele projecten in het sociale domein Concreet beleid van de provincie ten aanzien van dit werkveld Vertaling van beleid naar concrete actieplannen/werkplannen van diverse uitvoeringsorganisaties en andere (provinciale) partners Overzichtelijke inventarisatie Tevredenheid bij provincie over inzet en bijdrage Kunstbalie Risico’s Onduidelijke definitie projecten in het sociale domein Veelheid van partijen met eigen en soms andere belangen Gefragmenteerde en niet afgebakende sector Rol tussen provincie en Kunstbalie niet helder Voorwaarden Beleid kunnen maken zonder beleidsschotten Politiek draagvlak

40

4.4 Programma 4. Kunstbeoefening/amateurkunst

Programmadoelstelling: Een sterk Brabants cultuursysteem om de vitaliteit van de kunstbeoefening te waarborgen.

Rol Kunstbalie  ontwikkelaar van kennis over vitale kunstbeoefening/amateurkunst  deler van kennis aan partners/veld kunstbeoefening/amateurkunst  ondersteuner van provinciale partners amateurkunst  inhoudelijk expert voor partners en provinciale en lokale overheden ten aanzien van kunstbeoefening  aanjager netwerken ten behoeve kunstbeoefening  begeleider en adviseur van vernieuwende initiatieven

Projecten 4.1 Bevorderen vitaliteit van de kunstbeoefening Projectdoel: het bevorderen van de vitaliteit van de kunstbeoefening. 4.2 Bijdragen aan uitvoeringsprogramma kunstbeoefening/amateurkunst (vrije ruimte) Projectdoel: bijdragen aan uitvoeringsprogramma kunstbeoefening/amateurkunst.

41


Doelstellingen

Activiteiten

2016 4. Kunstbeoefening/amateurkunst Bevorderen van de vitaliteit van de kunstbeoefening 4.1 Om de provinciale ambitie, zorgen voor Brabantse lokale infrastructuren die toegankelijk en kwalitatief goede amateurkunst bieden uit te voeren stellen wij de negen vitaliteitsindicatoren centraal: organisatiekracht, financiering, zichtbaarheid, kwaliteit, diversiteit, ontwikkeling, spreiding, innovatie en continuïteit. Op basis van deze indicatoren ondersteunen wij het veld op twee manieren: 1. We versterken de provinciale partners met een stappenplan en ondersteuning op maat. 2. We ontwikkelen en delen kennis en voeren diverse activiteiten uit op basis van de vitaliteitsindicatoren, om zo de kwaliteit op lokaal niveau te versterken (amateurkunst Brabant). Het bevorderen van de vitaliteit van de kunstbeoefening in Brabant door: 1. Sterke provinciale amateurkunstpartners die duurzaam vorm kunnen geven aan belangenbehartiging, borging van kwaliteit en kennis, en talentontwikkeling in Brabant 2. Kennisdeling, ontwikkeling en ondersteuning van lokale culturele infrastructuren zodat deze verbeteren in: a. organisatiekracht, b. financiering, c. zichtbaarheid en d. kwaliteit (focus thema’s in 2016) 1. Stappenplan Provinciale Partners Amateurkunst Opzetten en uitvoeren stappenplan met de provinciaal opererende amateurkunst partners (onder andere coaching, ambitiegesprekken) Maatwerkondersteuning op basis van uitkomsten van stappenplan Verbinden van gedeelde ambities, knelpunten en kansen en zo formuleren van een gedeelde ‘agenda’ provinciale amateurkunst 2. Amateurkunst Brabant Kennisontwikkeling en -deling door aanpak met platforms; het geven van advies; en het organiseren van conferenties en bijeenkomsten voor de voorlopers uit de sector op basis van door het veld geprioriteerde thema’s (indicatoren) a. Organisatiekracht Versterken keten instrumentale muziek, t.b.v. afname muziekexamens Werkconferentie en nieuwsbrieven Delen best practices op mestmag.nl b. Financiering Advisering amateurkunst partijen met innovatieve ideeën t.a.v. financiering Kunstbalie Fonds Amateurkunst, aanjagen aanvragen, preadvies projecten, advisering aanvragers (2016 laatste jaar o.b.v. overeenkomst met PBCF) Deelname investeringsplein Brabant, inbreng amateurkunstprojecten en analyse ontwikkelingen t.a.v. financiering Advies over crowdfunding aan amateurkunst en cultuureducatie partijen Delen van goede voorbeelden op DepotC en mestmag.nl c. Zichtbaarheid Formuleren en zichtbaar maken van de waarde van de amateurkunstbeoefening met landelijke partners, onder andere Stg. Wak, partners Week van de Amateurkunst Brabant Zichtbaar maken Brabantse pareltjes die bijdragen aan culturele identiteit via DepotC en mestmag.nl d. Kwaliteit (o.a. talentontwikkeling) ophalen behoeften in het netwerk en vormgeven aan kennis en activiteiten afstemming met bkkc ten aanzien van keten van talentontwikkeling

42


Resultaten

Klanttevredenheid

Risico’s en voorwaarden

-

Toename vitaliteit van de provinciale amateurkunstpartners Toename van de kennisdeling en afname dienstverlening Kunstbalie ten aanzien van de geprioriteerde thema’s 2016 Vergrote zichtbaarheid van amateurkunstprojecten op DepotC, mestmag.nl en in Brabantse en lokale media Meer financiële middelen naar de Brabantse amateurkunst Amateurkunstprojecten op provinciaal niveau ten aanzien van belangenbehartiging en talentontwikkeling door provinciale partners Innovatieve amateurkunstprojecten in Brabant Aansprekende campagne en zichtbare projecten van de amateurkunst Ruim 700 beoefenaars instrumentale muziek die zich ontwikkelen m.b.v. landelijk erkende muziekexamens Deskundige amateurkunstpartijen in Brabant Sterk provinciaal netwerk t.b.v. instrumentale muziek in Brabant Tevredenheid 7,5 bij provinciale partners ten aanzien van stappenplan en ondersteuning op basis van een klantentevredenheidsonderzoek. Tevredenheid 7,5 bij deelnemers aan activiteiten ‘Amateurkunst Brabant’ op basis van een klantentevredenheidsonderzoek. Risico’s Organisatiegraad van amateurkunst en (beperkte) inzet en uren van bestuurders Afkalving van de lokale culturele infrastructuur (zie programma 1) Veranderend beleid van provinciale en lokale overheden Voorwaarde Financiële ondersteuning provinciale amateurkunstpartners

43


2016 4: Kunstbeoefening amateurkunst Bijdragen aan provinciaal uitvoeringsprogramma kunstbeoefening/amateurkunst 4.2 Inhoudelijke expertise leveren ten aanzien van het provinciale uitvoeringsprogramma kunstbeoefening en amateurkunst Overzicht geven van de organisatiegraad van de Brabantse amateurkunstsector om haalbaarheid uitvoeringsprogramma (beleidsdoelen) tegen af te kunnen zetten

Doelstellingen

Sterke lokale infrastructuren ten behoeve van een toegankelijke en kwalitatief goede amateurkunst en cultuurbeoefening door: bijdragen aan provinciaal uitvoeringsprogramma kunstbeoefening/amateurkunst dat bijdraagt aan de vitaliteit van de kunstbeoefening in Brabant; overzicht hebben van de organisatiegraad van de amateurkunstsector om zo te komen tot een adequaat sturingskader door provincie aan uitvoeringsorganisaties. Advisering aan en kennisdeling met de provincie ten behoeve van uitvoeringsprogramma o.a. ten aanzien van verbreding impulsgeldenprogramma in overleg ook met bkkc Opstellen monitor/rapportage over organisatiegraad amateurkunstsector Brabant Uitvoeringsprogramma dat bijdraagt aan hoofddoelstelling kunstbeoefening Inzicht hebben in de organisatiegraad amateurkunst in Brabant

Activiteiten

Prestatie indicatoren Resultaten

Klanttevredenheid

-

Concreet beleid van de provincie ten aanzien van dit werkveld Vertaling van beleid naar concrete actieplannen/werkplannen van diverse uitvoeringsorganisaties en andere (provinciale) partners Rapportage/monitor organisatiegraad Tevredenheid van de provincie over geleverde expertise en manier van samenwerken.

Risico’s en voorwaarden

44

4.5. Programma 5. Samenwerking en synergie Programmadoelstellingen Verbeteren samenwerking provincie en Kunstbalie en komen tot een verregaande synergie met collega-instellingen. Rol Kunstbalie  Partner in het proces  Leveren van inhoudelijke expertise  Partner investeringsplein  Partner MEST

Projecten 5.1 Samenwerking met provincie en collega-instellingen Projectdoel: intensivering samenwerking met provincie en collega-instellingen.

45

Periode (jaar) Programma Project Samenvatting Doelstellingen

Activiteiten


Resultaten


2016 5: Samenwerking met provincie en collega instellingen Samenwerking met provincie en collega-instellingen Uitwerking geven aan actiepunten uit de nut en noodzaak conclusies en aanbevelingen. De intensivering van de samenwerking met provinciale collega instellingen. Adequaat sturingskader (heldere opdrachtgever/opdrachtnemer-relatie) Komen tot een moderne netwerkorganisatie ten aanzien van cultuur in Brabant Vergroten samenwerking en samenhang op provinciaal niveau (o.a. onderzoek, klantentevredenheidsonderzoeken, impulsgelden) in samenwerking met collegainstellingen en provincie Bijdragen aan het investeringsplein, BrabantC en MEST magazine Advisering provincie ten aanzien van het sturingskader Uitwerking van plan Route 2020 Bijeenkomsten op strategisch niveau ten behoeve van: uitwerking uitvoeringsprogramma route 2020 Operationeel overleg en acties ten aanzien van MEST magazine, BrabantC en het investeringsplein (redactieoverleg, advisering, ondersteuning ak/ke partijen) Een concreet uitvoeringsprogramma en sturingskader amateurkunst en cultuureducatie die bijdragen aan provinciale doelen Helder uitgewerkte opdrachtgever/opdrachtnemer-relatie tussen provincie en uitvoeringsorganisaties Uitgewerkte Route 2020 met tijdpad en acties MEST magazine uitgevoerd conform gezamenlijke afspraken Investeringsplein functioneert conform gezamenlijke afspraken -

Adequaat sturingskader Concreet plan samenwerking Route 2020 Grotere zichtbaarheid samenwerking provinciale partners MEST magazine vier keer online Goed werkend Investeringsplein Amateurkunst-/kunsteducatieprojecten in beeld bij Brabant C Klanttevredenheid is in dit jaar nog niet aan de orde. Dit geven we in onderling overleg vorm. Risico Onduidelijk proces om te komen tot sturingskader Voorwaarden Goede samenwerking met collega-instellingen en de provincie Samenwerkingsconvenant t.b.v. huisvesting

46

5. ORGANISATIE ALGEMENE TEKST ORGANISATIE EN BEGROTING

Overdracht facilitaire dienstverlening Vanaf 2016 beschikt Kunstbalie niet langer over een facilitaire dienstverlening naar de amateurkunst. Dit betekent dat de tweede verdieping aan de Ringbaan Oost met studio’s en theaterzaal overgenomen is door een lokale partij. Op deze wijze blijft deze laagdrempelige voorzien voor de Brabantse amateurkunst en cultuureducatie beschikbaar. Uiteraard heeft dit ook financiële en personele consequenties die zichtbaar zijn in onze begroting. Personeel Kunstbalie baseert zich als organisatie op de Code Cultural Gouvernance. In het besturingsmodel is gekozen voor een Raad van Toezicht, de bestuurlijke verantwoordelijkheid ligt bij de directeur-bestuurder. Deze vormt samen met de twee afdelingshoofden, van respectievelijk de afdeling Kunsteducatie en de afdeling Kunstbeoefening, en het hoofd bedrijfsbureau het managementteam van de instelling. Directeur bestuurder

Fte 1

medewerker 1

Kunstbalie kent daarnaast een bedrijfsbureau met daarin opgenomen functies op het gebied van financiën en automatisering, in totaal 4,95 Fte verdeeld over 7 medewerkers Hoofd afdeling Fte 1 medewerker 1 Medewerker Financiën en Projectadministratie Fte 0,8 medewerker 1 Medewerker Personeelsadministratie Fte 0,44 medewerker 1 (verdeeld met P&O) Medewerkers bedrijfsbureau Fte 1,5 medewerker 2 (0,5 Fte pensioen juni ’16) Kunstbalie heeft een aparte functionaris Personeel en Organisatie. Adviseur P&O Fte 0,44 Fte medewerker 1 (verdeeld met personeelsadministratie) De tweede stafbureau is het Bureau communicatie met 3,35 Fte verdeeld over 6 medewerkers. Senior medewerker Fte 0,7 medewerker 1 Medewerker communicatie Fte 1 medewerker 1 Senior medewerker productie Fte 0,5 medewerker 1 Medewerker productie Fte 1,15 medewerkers 3

47

Het overgrote deel van de personeelsformatie is ondergebracht bij de dienstverlenende afdelingen voor Kunsteducatie en Kunstbeoefening en betreft twee afdelingshoofden, (senior) consulenten, (senior) adviseurs en medewerkers. Hoofd afdelingen Fte 1,6 medewerkers 2 Senior Consulenten Fte 3,28 medewerkers 4 Consulenten Fte 6,63 medewerkers 9 Senior Adviseurs Fte 3,5 medewerkers 4 Adviseurs Fte 4,43 medewerkers 6 Medewerkers Fte 2,58 medewerkers 3 Tot slot kennen we nog 1 medewerker die in een ondersteunende functie wordt ingezet op detacheringsbasis (Diamant-groep). Middelen De begroting 2016 van Kunstbalie is gebaseerd op een vijftal inkomstensoorten: een provinciale bijdrage van € 3.494.804 een bijdrage van het Fonds Cultuur Participatie (CmK) van € 897.410 een bijdrage uitvoeringskosten provinciale subsidieregelingen € 35.000 opbrengsten uit Programma 2 binnenschoolse cultuureducatie € 451.784 opbrengsten uit Programma 4 kunstbeoefening amateurkunst € 24.500 opbrengsten facilitaire dienst € 6.000 overige baten € 18.500 totaal inkomsten 2015

€ 4.927.998

Dit werkplan schetst de besteding van deze inkomsten zowel op hoofdlijnen als op project niveau. Kunstbalie streeft, na een periode van forse bezuinigingen met noodzakelijke reorganisatie(-kosten) als gevolg, met een sluitende begroting naar het handhaven van een gezonde financiële positie met proportionele reserves, binnen de toegestane grenzen. In dit werkplan vermelden wij per project het budget. Hierin zijn de formatie-uren (46,29 euro per uur) van de medewerkers meegenomen die werkzaam zijn in de afdeling Kunsteducatie en Kunstbeoefening. Formatie van de afdeling communicatie, de afdelingshoofden, directeur en het bedrijfsbureau worden (zie kostenverdeelstaat) verdeeld over de vijf programma’s en zijn niet meegenomen in dat budget. Naast formatie zijn ook uitgaven benoemd. De uitgaven zijn onder andere:  inhuur van externe partijen voor het leveren van kennis of onderzoek  ontwikkeling provinciale kennis instrumenten of tool-kits zoals websites, platforms of databases.  kosten voor huren van locatie, sprekers en dergelijke ten behoeve van netwerkbijeenkomsten en scholing  ontwikkeling en uitvoering van scholingsactiviteiten in het kader van De Cultuur Loper  inkoop van tentoonstellingen, voorstellingen en projecten voor het onderwijs bij kunstproducenten

48

Sociaal pact Om bij te dragen aan de ontwikkeling ‘social return’ spant Kunstbalie zich samen met andere provinciale organisaties in om kansen te bieden aan mensen met een achterstand tot de arbeidsmarkt. De provinciale uitvoeringsorganisaties sloten in dat kader in april 2015 een sociaal pact. Kunstbalie heeft zitting in de regiegroep die de voortgang en uitvoering van het convenant bespreekt.

49

BIJLAGE – OVERZICHT BRONNEN Wij baseren onze visie en instrumentarium om provinciale doelen te halen onder andere op bijgaande documenten. Uitgangspuntennota ministerie OCW kwaliteit voorop ruimte voor innovatie en profilering samenwerking als tweede natuur bestuurlijk convenant cultuur en onderwijs Fonds voor cultuurparticipatie regeling CmK regeling muziekimpuls regeling professionalisering cultuureducatie regeling versterking actieve cultuurparticipatie Landelijk Kennisinstituut Cultuureducatie en Amateurkunst (LKCA) uitgave Funderend onderwijs Lang Leve Kunst aandachtsgebieden uit het beleidsplan: o cultuur en onderwijs o cultuur en samenleving o cultuur en infrastructuur o cultuur en maatschappelijke waardering Bestuursakkoord provincie Noord-Brabant innovatie, experiment samen ambities bepalen en realiseren Uitvoeringsprogramma cultuur Noord-Brabant de basis de impuls kennisontwikkeling en -deling Actieplan werkgroep Paes verantwoordelijkheid gemeenten provinciale ondersteuning werkgelegenheid, gezonde basis verbinding binnen- en buitenschoolse educatie Enconcepts onderzoek behoefte amateurkunst provincie Noord-Brabant 2014 Onderwijs Platform 2032 nota over onderwijsinhoud in het primair en voortgezet onderwijs (najaar 2015; Paul Schnabel) KPC monitor Cultuureducatie met kwaliteit Brabant provinciale monitor Cultuureducatie Raad voor cultuur Meedoen is de kunst

50

1. Inleiding Kunstbalie Ontwikkelingen Projecten Organisatie 47. Bijlage

Recommend Documents