1 Dr. D.B. Wouters, chirurg, * (sport) traumatologie, * arthroscopische chirurgie, * sportduikerarts

1

Dr. D.B. Wouters, chirurg, * (sport) traumatologie, * arthroscopische chirurgie, * sportduikerarts. Privé: Burg. Vonk de Bothstr. 59 5037 NK, Tilburg Tel. : 013 5470022, gsm: 0653284625 E-mail: [email protected]

Kliniek: het Medisch centrum Amstelveen Burg. Haspelslaan 131, 1181NC, Amstelveen, tel. : 020 2404040 E-mail: [email protected]

Voorwoord bij de medische handleiding voor aan boord van de schepen van de K.M.J.C.

Geachte lezer, mede KMJC lid en mede-zeiler,

Tilburg. 30-5-2014

Vóór u ziet u de herschreven en bijgewerkte medische handleiding, maar niet meer dan een handreiking voor de eerste benadering van medische problemen aan boord. Uiteraard zijn in dit korte bestek lang niet alle medische problemen en hun oplossing aan de orde gekomen en, aangezien ook in de medische wereld vaak meerdere benaderingen mogelijk zijn en een persoonlijke nuancering plaats moet vinden, kan een andere benadering, in sommige omstandigheden, misschien beter zou zijn. Aarzel dus niet om advies te vragen bij de Radio Medische Dienst. Te allen tijde begint een veilige vaartocht bij een goede voorbereiding. Overleg met uw huisarts bij potentiële of te verwachten medische problemen. Als U echter midden op “een plas” bent, kan deze handleiding mogelijk enige steun bieden.

Diederick Wouters, trauma- en arthroscopisch chirurg, (K.M.R.)

2

Medische handleiding voor aan boord van de schepen van de K.M.J.C. Enige richtlijnen voor een eerste hulp bij ziekte of ongeval. - = verschijnselen, * = behandeling. Bij iedere verdenking op een botbreuk of ander serieus letsel of lijden: vraag binnen zo kort mogelijke tijd een consult van een chirurg of andere arts (specialist) en denk aan de mogelijkheid van de Radio Medische Dienst (RMD) voor de scheepvaart via IJmuiden Rescue, “een radio medisch gesprek” via een kuststation of via ch. 16 (70, DSC), of via een spoedoproep bij calamiteiten: ”PANPANPAN”. Binnen gsm bereik bel 112. Algemene Opmerkingen: Denk (bij langere reizen) aan: - de toestand van uw gebit, laat dat eventueel nog controleren (hoewel dat uiteraard een momentopname is en geen absolute is garantie tegen (kies)pijn! - zorg dat medicijngebruikers een lijst met deze medicijnen, bij voorkeur met de generieke(stof) naam erbij, doorgemaakte en/of medisch belangrijke-, ziektes en operaties en eventuele allergieën bij zich hebben. B.v. bloedverdunnende medicijnen kunnen voor flinke problemen bij ongevallen zorgen! - Denk aan de hygiëne aan boord! - Het zou goed zijn als meerdere bemanningsleden zouden kunnen reanimeren (hartmassage, mond-op-mond beademing). - Bij bewusteloosheid dient men de patiënt in stabiele zijligging te leggen: het onderste been gebogen, het bovenste been gestrekt, de bovenste arm gebogen met de hand onder het gezicht, zodat de patiënt bij braken niet in zijn braaksel stikt. Altijd eerst de luchtwegen vrijmaken en het kunstgebit verwijderen. De eerste hulp bij ongevalsituaties. De primaire strategie is volgens de Advanced (Trauma) Life Support: De A = airway:

(bij een ongeval + nekstabilisatie); Zorg voor een vrije ademweg, kijk in de mond en verwijder zo nodig slijm, braaksel en/of een kunstgebit of andere zaken, stabiliseer ALTIJD de nek bij een letsel totdat bewezen is, dat er geen nekletsel is (overleg RMD).

B = breathing;

Ademhaling, kijk/ luister of het slachtoffer spontaan ademt met beide borstkas helften, indien niet en hij/zij is buiten kennis: pas beademing toe, indien de borstkas enkelzijdig beweegt, kan er sprake zijn van een klaplong en is er sprake van een medische noodsituatie, roep de RMD op voor verder advies. Is hij/zij bij kennis en benauwd, tel het aantal spontane ademhalingen per minuut ( > 20 is te hoog); roep de RMD op. Kijk naar de plaats van de luchtpijp in de hals. Staat deze in het midden? Zorg ervoor bij contact met de RMD alle medische gegevens bij de hand te hebben.

C = circulation;

bloedsomloop, controleer de pols en schat in of die “vol en stevig” klopt, of week en slecht voelbaar is. Is dit laatste het geval, dan kan er sprake zijn van een circulatie falen, shock, zie verder bij de specifieke beschrijvingen.

D = disablement

(neurologische status); stel vast of er een normaal- of verminderd bewustzijn is. Of er een symmetrie van bewegen en gevoel verspreid over het lichaam is of niet. Of er sprake is van normale, symmetrische pupilbewegingen en grootte. Zo niet, zie specifiek.

E = environment/exposure: Zorg dat de patiënt niet afkoelt en buiten een gevaarlijke situatie gebracht wordt, dan wel blijft.

3

Wondbehandeling algemeen: * wonden uitwassen met zoet water, eventueel met zachte zeep met een zachte borstel reinigen. Nooit jodium of andere desinfectantia in een wond doen (beschadigt levende lichaamscellen!). Wel de intacte huid rond de wond desinfecteren. Kleine wonden eventueel aan de lucht laten drogen of met hydro-colloiden (Biatain®, Tielle® of i.d.) afdekken. Grotere wonden reinigen, eventueel hechten en dan steriel afdekken. Bij goed gereinigde wonden geldt de periode van 8-12 uur na het letsel waarbinnen de wond gesloten moet worden (de zg Friedreichse periode) niet meer en kan het hechten of sluiten van de wond met steristrips na maximale reiniging ook nog later plaatsvinden. Een slagaderlijke bloeding is (z.g.a.) altijd te stoppen met een drukkend verband op een “prop” van opgevouwen steriele gazen. Een knevelverband (tourniquet). ALLEEN aanleggen indien er binnen het uur een definitieve wondbehandeling kan plaats vinden. Veroorzaakt ledemaatversterf en is alleen een beperkte uiterste-noodoplossing! - Schedel: - bloedende wonden: * met een drukverband moet het (bijna) altijd mogelijk zijn om de bloeding te stelpen. Zie bijlage verbanden! Eventueel eerst opgevouwen, steriele gaasjes als “drukprop” op de wond. - neusbloeding: * drukken op de overgang neusbot – kraakbeen. Bij doorgaan van de bloeding: voorzichtig de neusgaten volstoppen met (vette, vaseline) gaasjes. RMD bellen. De bloeding vindt meestal plaats uit de “locus Kieselbachii”, een vaatkluwen in het voorste 1/3 van de binnenzijde van de neus. Heeft iemand een bloedneus, maak dan knellende kleding aan de hals los. Laat hem zitten met het hoofd iets voorover.

- hersenschudding:

criteria: o.a.: - bewusteloosheid >15 min, geheugenverlies, misselijkheid, hoofdpijn, braken. * rust, stabiele zijligging, warm houden, geen harde licht-, geluidsprikkels, alleen vloeibare, niet prikkelende (vloei)stoffen (cola, alcohol), pupil- (grootte, symmetrie) en oogbeweging controle; observatie; RMD bellen. - bij (doorgaande) daling bewustzijn en / of verandering van gevoel en/of motoriek, trekkingen en/of dwangstand ogen naar één kant, progressieve hartslagfrequentie verandering: spoedoverleg RMD, ziekenhuisopname! (dit beeld kan zich binnen 48 uur ontwikkelen, derhalve 48 uur observatie / controle van ieder aanzienlijk hoofdletsel, extra gevaarlijk indien de patiënt antistolling medicatie gebruikt!). - Intacte tanden uit de tandkas: bewaren in steriel water (gekookt, afgekoeld) of in melk en zo snel mogelijk overleg met de RMD, dan wel een tandarts. Als te ver verwijderd van tandheelkundige hulp en overleg niet mogelijk is: terugplaatsen in de holte na maximale reiniging. - Nek: - bij spontane pijn, na een val, waarbij de patiënt geen spontane bewegingen wil / durft te maken: * hoofd in de voorkeurstand van de patiënt laten, dus niet even recht willen zetten, stabiliseren t.o.v. de romp met, b.v. een smalle, omwikkelde plank of peddel onder achterhoofd, holte nek en de rug z.n. opvullen met opgerolde handdoeken, vast zetten met zwachtels, mitella’s etc. spoedoverleg RMD!

4

- Botbreuken (fracturen): - onderbroken continuïteit van het bot, dus: vaak (niet altijd!) abnormale beweeglijkheid, pijn, kraken van de botstukken (niet extra testen!), zwelling ter plaatse van de fractuur. Bij open fracturen: de huid om de wond desinfecteren, de wond steriel “inpakken” en verder behandelen volgens protocol. Controle van de pulsaties aan de pols / knieholte / enkel / voetrug: indien afwezig en/ofhet ledemaat wordt blauw-wit-extreem pijnlijk en/of gevoelloos: reden voor spoedoverleg RMD! - Bij verdenking op botbreuken: overleg RMD, in de tussentijd: controleer de doorbloeding van het ledemaat door de pols te voelen “achter” de botbreuk (arm: aan de pols, been: aan de enkel / voet). - sleutelbeen: - bovenarm:

* mitella, * met mitella en/of zwachtels tegen romp spalken (inwendig bloedverlies tot 1liter mogelijk, dus 20% van het circulerend volume! let op shockverschijnselen) - onderarm: * de arm spalken, mitella en zo snel mogelijk naar een chirurg. Bloedvoorziening! - vinger: * bij duidelijk afgeweken stand: rustig in lengterichting trekken tot weer normale stand. Spalken aan de aangrenzende vinger(s). Ringen z.s.m. verwijderen. (Behoren trouwens niet gedragen te worden tijdens het zeilen!) Bij toenemende zwelling zwachtels / pleisters losser maken! - ribben: * pijnbestrijding. Pijn kan vele weken aanhouden! Risico: klaplong: zie aldaar. - bovenbeen: * spalk het “gezonde” been aan het beschadigde na opheffen van een afgeweken stand: corrigeren door voorzichtig aan de voet in lengterichting te trekken (eerst pijnstilling!). Controle bloedvoorziening! Daarna opvullen van de ruimte tussen de benen. Eventueel extra spalken. Wees bedacht op shockverschijnselen; doordat er aanzienlijk “onzichtbaar” (ook) inwendig bloedverlies kan optreden bij dit type fractuur, tot 2 liter ofwel 40% van het circulerend volume; dus grote kans op shockverschijnselen! - onderbeen: * spalken. Bij fors afgeweken stand corrigeren door voorzichtig aan de voet in lengterichting te trekken (+ pijnstilling). Controle hierna de bloedvoorziening! (zie bovenarm, bovenbeen) - enkel: * bij extreem afgeweken stand en bedreigde circulatie (zie bovenarm): standscorrectie door voorzichtig, met toenemende kracht, lengtetractie (+ pijnstilling!) en vervolgens spalken in een zo natuurlijk mogelijke, maar voor de patiënt comfortabele stand. - hand, voet: * koelen, zo nodig zetten (als geen medische hulp binnen redelijke termijn voor handen is), spalken in natuurlijke stand. - wervels: * b.v. door val in de kajuit, uit de mast. Klinisch beeld soms onduidelijk, gevolgen groot! Verschijnselen: o.a. heftige pijn, in de wervelkolom (in de middenlijn van de rug) aangegeven, soms uitstralend, dwangstand, onvermogen/onwil om te bewegen. * zo mogelijk laten liggen, stand van de wervelkolom (het hoofd incluis) in “aangename” stand fixeren. Uiteraard nooit zomaar overeind zetten. Spoedconsult specialist gewenst. In “spontane” stand laten, nooit willen corrigeren! Indien verplaatsen toch nodig is, zo mogelijk met meerdere mensen, bv., op een (slinger)plank rollen met een gelijkmatige beweging en dan verplaatsen. Of (2de keus) met meerdere mensen gelijk- en langzaam tillen, hoofd – nek – romp in één lijn in voorzichtige tractie houden! - bekken: * identiek letsel; uit een bekkenfractuur kan een dodelijk inwendig bloedverlies optreden, tot > 2 liter ofwel > 40% van het circulerend volume; verschijnselen: beenasymmetrie, drukpijn op bekkenbotten, schaambeen, dus grote kans op shockverschijnselen!; * benen maximaal naar binnen draaien; een strak drukkend verband, een strak laken, strak aangetrokken landvasten, om kussens heen rond het bekken binden. Bij verdenking op botbreuken, een wervel- en / of bekkenletsel: spoedoverleg RMD! -Ontwrichtingen (luxaties): repositie zo mogelijk na overleg met specialist / RMD! - schouder:

* in buikligging (op een verhoging, tafel, hoge kooi, kajuit dak; of arm over giek, die in de oksel) de gekwetste arm laten afhangen en continu (licht toenemend) de pols naar

5

- elleboog:

- knie: - vinger:

beneden trekken (+ pijnstilling!). Veel geduld. Leid de patiënt af. De schouder schiet (z.g.a.) altijd, ook al verwacht je het bijna niet meer, vaak zonder schade, in de kom. * in 90° van de bovenarm af, richting hand èn richting voeten, dus in 2 richtingen met een hand op de onderarm trekken (+ pijnstilling!); bovenarm dus ook in 2 richtingen stabiliseren. * zeer ernstig letsel, onderbeen bedreigend! Repositie als botbreuk bovenbeen! spoedoverleg RMD / specialist. * zie fractuur.

-Buikpijn: - appendicitis:

de pijn is rechtsonder in de buik, kan echter ook midden-, linksonder, of rechtsboven (!) gelokaliseerd zijn, vaak sluimerend, soms rond de navel beginnend, vaak met misselijkheid / braken, hoest- / schud- / niespijn, krom zitten / staan, temperatuur rond 38º C., nauwelijks / geen pijn tijdens plassen, soms kort tevoren diarree. Bij voorzichtig betasten of kloppen op de buik druk- / kloppijn rechtsonder, soms met heftig spierverzet of een, echt, “plank” harde buik (= meestal door perforatie en buikvliesontsteking). * Zo mogelijk binnen 24 uur naar een ziekenhuis, in overleg met de RMD eventueel antibiotica (b.v. augmentin, ciproxin), bedrust met de benen iets omhoog, niet eten, wel drinken. Niet laxeren. - maag darmperforatie: - acute, heftige pijn, bovenin de buik, “de maagstreek”, soms braken. Vaak al een “verhaal” van maagklachten, zuurbranden etc.. Stilliggende patiënt, vaak wat bolle buik, extreem pijnlijk bij aanraken, plankhard, m.n. boven in. Bleke huid, snelle, vaak zwakke pols, “shockerig”. Pijn staalt soms uit naar de rug, schouder. * Shockbehandeling zonder drinken. Zo snel mogelijk overleg met RMD en naar een ziekenhuis, niets te eten of drinken geven! - maagzweer: - zeurende pijn in de maagstreek, vaak met zuurbranden, opboeren, soms met misselijkheid, braken. Weinig pijnlijke, soepele buik. * zacht voedsel, melk, pap, geen alcohol, koffie, specerijen, CO2- houdende dranken, wél frequente kleine maaltijden. * eventueel Rennie’s, Antagel, Muthesa, losec, cimetidine, ranitidine. Overleg met de RMD / artsenconsult. - maagbloeding: - braken van rood of zwart bloed, bleekheid, shockverschijnselen, later zwarte ontlasting, ligt stil. Patiënt is vaak bekend met een maagzweerlijden. * bedrust, plat liggen eventueel met de benen verhoogd, 1-2 uur vasten, dan beginnen met kleine beetjes drinken: verdunde, magere melkproducten, niet zure, geen CO2- houdende of (verdunde) vruchtensappen, koffie, specerijen. Frequente, kleine hoeveelheden lichte voeding. Eventueel zuurremmers, antagel, losec, cimetidine, ranitidine. Spoedmedisch consult, RMD, (spoedopname in een ziekenhuis!) arts / specialist. - galsteenaanval: - heftige koliekpijnen, dus met bewegingsdrang, rollen, pijn (rechts) bovenin de buik, vaak rondom uitstralend naar rug en/of schouders met braken. Soms met geelzucht. Tussen de aanvallen door soepele buik. * In overleg met de RMD, Voltaren / naprosyne zetpillen, vloeibaar, vetloos voedsel. Bij herhaalde aanvallen en geelzucht, een spoedconsult vragen. Ook bij koorts en/of koude rillingen, spoedconsult RMD / arts / ziekenhuis, septische shock dreigt! - niersteen: - heftige koliekpijnen, bewegingsdrang, kruipen, pijn in een flank/zijde, vaak uitstralend naar onderste buikhelft, lies, kruis, geslachtsorganen. Vaak wat rode (bloed) urine, pijn bij urineren, braken. Soepele buik, in de buik geen klachten. * Veel drinken, bewegen, zelfs springen. Voltaren/diclofenac/naproxen zetpillen, urine zeven ter controle op spontane steen lozing. Overleg met de RMD. Indien er (hoge) koorts en/of koude rillingen optreden: spoedconsult RMD / arts / Ziekenhuis, septische shock dreigt! - Diarree:

- meestal door virale, bacteriële besmetting. Risico: uitdroging, besmetting.(hygiëne)

6

* rust, bij misselijkheid eerst paar uur vasten, dan slappe thee, water van gekookte rijst, bosbessensap, O.R.S. ( Oral Rehydration Solution, Nutricia), beschuit, droge rijst, rijst (licht zoute) crackers (b.v. “TUC”). Medicamenteus: Imodium, (loperamide) beginnen met 1-2 caps., daarna per 2 uur een capsule totdat de ontlasting weer wat vaster begint te worden. Pas op voor overdosering, dit geeft dan juist verstopping! RMD overleg / artsenconsult - Longontsteking:

- meestal bekend met longlijden (COPD). Opgeven van gekleurd (groen, bruin, bloederig) slijm, hoesten (soms pijnlijk), koorts, (soms) benauwd. * antibiotica, niet laten afkoelen, RMD overleg / artsenconsult. - Klaplong (pneumothorax): - meestal bij jonge, magere, lange, mannen, gepaard gaande met acute pijn in één borstkashelft, uitstralend naar de schouder aan dezelfde kant. Benauwdheid, m.n. bij inspanning, niet spontaan overgaand na rust. Vaak asymmetrische borstkasbeweging bij adem halen. Kan leiden tot een spannings-pneumothorax = dodelijk. * rust, spoedoverleg RMD /arts / ziekenhuis. - Hartinfarct:

- plotselinge, soms vaag beginnend, daarna heftige pijn in de borst, vaak uitstralend naar de linkerarm, hals-, kaakhelft. Vaak angstgevoelens, klam, transpirerend, grauw en shockerig. Soms met hartritmestoornissen. * volledige rust, eventueel pijnstiller, kalmerend middel. Lichtverteerbaar voedsel. Spoedoverleg RMD /arts / ziekenhuis.

- Shock:

- verbloedings- of hartfalenshock. Beiden levensbedreigend. Grauwe, bleke patiënt, angstig, onrustig, transpirerend, ingevallen gezicht, met snelle pols (>120/min.), slecht te voelen, snelle ademhaling (> 20/min.). Nauwelijks urineproductie. * Spoedoverleg RMD, zo snel mogelijk naar een ziekenhuis. In de tussentijd: absolute rust, benen hoog, lichaam plat, als geen maag/darm perforatie: drinken, als te verdragen (misselijkheid!), thee, bouillon.

- Brandwonden: .

- Doven brand(-ende kleding), koelen met bij voorkeur lauw water (pas op voor afkoeling!) Bij in zee springen: pas op voor: (pijn)reactie =>shock => verdrinking! Bij > 10-15% verbrand oppervlak = som oppervlak 2-de ( pijnlijke blaren) en 3-de ( wit, bruin pijnloos!) graad: groot risico op shock. * shockbehandeling: zie aldaar, pijnbestrijding. Locaal bij open blaren: flammazine zalf, steriel verbinden. Intacte blaren niet openen, met vette gazen als Adaptic® / Mepitel®, of hydro-colloiden (Biatain®, Tielle® of i.d.) afdekken.

- Kolendampvergiftiging: - hoofdpijn, misselijkheid, braken, toenemende sufheid tot bewusteloosheid en dood. Vaak opvallend roze-rode huid * frisse lucht, extra zuurstof, beademing bij ademstilstand. Altijd in de kajuit zorgen voor voldoende frisse lucht, ventilatie. - Te water raken:

- Grootste gevaar bij te water raken, behalve uiteraard verdrinking, is onderkoeling. * Dus in het water zoveel mogelijk kleding aanlaten, ook laarzen. Een overlevingpak is natuurlijk het beste, de naam zegt het al. Ga alleen in uiterste noodzaak zwemmen, spaar zo lang mogelijk energie en dus warmte. Denk aan de “help”houding (armen om de opgetrokken knieën). Zorg voor een gesloten kraag, zodat er geen nieuw, koud water bij de hals tussen de kleding komt. * Hijs de drenkeling ruggelings aan boord (ter voorkoming van buikletsel). Droog de patiënt en dek warm toe. Bij ademstilstand mond-op-mondbeademing, of via een resuscitube / pocketmask. Eerst mondholte reinigen. Bij effectieve beademing verbetert de kleur van de patiënt. Bij eveneens hartstilstand: hartmassage. Tevens langzaam opwarmen van de patiënt, b.v. met eigen lichaam of anderszins (kruiken). Ga minimaal

7

door met beademen en hartmassage totdat de patiënt opgewarmd is en desondanks geen teken van leven geeft. ! Een verdronken patiënt is alleen overleden als hij/zij warm is en overleden! ! Ga zo snel mogelijk naar een ziekenhuis, want dodelijk longoedeem (vochtuittreding in de longen, een eerst “roze” patiënt wordt blauw en sterft!) kan iedere minuut, tot 48 uur na te water raken, ontstaan! Spoedconsult RMD / arts / ziekenhuis! - Mond op mond beademing ( zie afbeelding 1) of met, nog beter, met een “pocketmask” (afbeelding 2) maar dat vereist wel de techniek van het “kappen”

8

Mond op mond beademen

Beademen met een pocketmask, zelfs in het water! 1. Mond ontdoen van braaksel, kunstgebit, bloed of slijm. * Met de ene hand (meestal links, zich aan de rechterkant van de patiënt bevindend) onder het achterhoofd van de patiënt het hoofd, zo ver mogelijk, naar achteren kantelen en met de andere hand de kin naar boven / voren trekken. 2. Als er geen ongestoorde ademhaling volgt: Beademen! * Patiënt op een harde onderlaag, bij voorkeur in rugligging, benen wat omlaag. * Hoofd naar achteren, kin omhoog, ( zie B), de mond van de helper over neus en mond van de patiënt, (eventueel een doekje ertussen) de uitademinglucht van de helper in de luchtwegen van het slachtoffer blazend kijken naar de borstkas van de patiënt. Deze moet bij het inblazen zichtbaar uitzetten. Daarna mond los om zelf in te ademen en de patiënt te laten uitademen (door de elasticiteit van de borstkas). Zet de borstkas niet uit: óf de mond van de helper sluit niet goed af, óf er zit iets dat obstrueert in mond of luchtpijp van het slachtoffer, óf het hoofd van het slachtoffer wordt niet voldoende achterover gehouden ( de tongbasis sluit de luchtpijp af, zie figuur A). 3. Ademfrequentie volwassenen ± 15 x / min., kinderen 25 x / min. ( afh. van de leeftijd). * Ook kan de helper met de linkerhand de neus van het slachtoffer dichthouden én het hoofd naar achteren kantelen en op alleen de mond beademen. 4. het gebruik van de resuscitube is hygiënisch en handig! 5. Indien er geen hartactie is moet uitwendige hartmassage worden verricht met rechte armen!

Frequentie: 80 – 100 x / min. bij volwassenen, 120 x / min. bij kinderen ( afh. van de leeftijd). minimaal 2.5cm diep; verhouding met beademen is: 30x hartmassage dan 2x beademen. - zeeziekte:

- moe voelen, misselijkheid, braken, onrust, depressies en verminderd denkvermogen (beoordelingsfouten!) door verstoorde werking en misleiding van het evenwichtorgaan door onregelmatige bewegingen en standsveranderingen van het hoofd. Ogen, spiergevoel doen eveneens mee met het registreren van deze versnellingen en vertragingen. Andere factoren zijn o.a. stress, vermoeidheid, verveling, afkoeling en bedompte ruimten. * Algemene maatregelen: bovenstaande factoren vermijden, kijken naar een vast punt buiten het schip (horizon o.i.d.), obstipatie veroorzakende, maag over- of ondervulling of prikkelende spijzen / dranken vermijden. Geest afleiden door activiteiten aan boord, b.v. roerganger zijn!

9

* Medicamenten: altijd 1 – 2 uur voor het begin van de reis innemen, zetpillen hebben het voordeel bij misselijkheid nog zinvol toegediend te kunnen worden. Onderstaand zijn doses voor volwassenen! - Cyclizine (Marzine), 50 mg. tablet / zetpil, 3 x dd., - Cinnipirine (Cinnarzine), 25 mg. tablet / zetpil, 50 mg. caps., (forte), idem, - Meclozine (Suprimal), 12,5 mg. tabl., 3 – 4 x dd. - Domperidon (Motilium), 10 mg tabl, 60 mg. zetpil, 2 – 4 x dd. - Primatour, Emesafene (combinatie preparaten), 3 – 4 x dd. - scopolamine (Scopoderm) pleister, 6 uur vóór de reis op plakken. Al deze medicamenten kunnen o.a. slaperigheid een droge mond en verstoring van het reactievermogen geven. Pas op met het combineren met andere medicijnen, vraag uw huisarts. - gemberpoeder capsules à 1 gram. - sommige homeopathische middelen: b.v. v.s.m.reistabletten. Enige ingrediënten voor de verbandkist: * mond op mond beadembuis, “resuscitube”, pocketmask of beademingsdoekje * goede schaar, splinterpincet, gewoon pincet, * enkele mitella’s, ideaalzwachtels: 6 – 8 – 12 cm. breed, elastische zwachtels (Elastomul) 4 – 6 – 8 cm breed, steriele gazen: 5 x 5cm. en 10 x 10cm., 1 rol leukoplast, 1 rol leuko/micropor pleister (hypoallergeen), hansapor steriele wondpleisters ± 5 x 7cm. en ± 8 x 15cm., Adaptic®, of Mepitel® non-adherent wondverband, leuko/steristrip hechtpleisters, singlefix vingerverband in 3 maten (small, medium, large), alcohol hibitane- en povidon- of spiritueuze jodiumoplossing voor huiddesinfectie, een assortiment wondpleisters voor kleine wondjes. Hydro-colloid verbanden (Biatain®, Tielle® of i.d.) * medicamenten: in overleg met de RMD toe te dienen: Antibiotica: (veel andere variatie’s zijn mogelijk) - Amoxicilline 375 mg. caps., 3 x dd. 1 caps, bij keel-,long-, urineweg infecties, - Ciproxine 250 mg. tabl,, 2 x dd. 1 – 2 tabl., bij lucht-, urineweg, buikinfecties, - clindamycine 150 mg. caps., 4 x dd. 1 – 2 caps., bij weke delen infecties, - Augmentin (500mg amoxicilline 125mg clavulaanzuur) 625 mg. tabl., 3-4,dd 1 tabl. Bij weke-deleninfecties of ernstige infecties, septische shock * Pijnstillers: - paracetamol 500 mg. tabl., 4 x 1 – 2 tabl. dd., bij “normale” pijn, - diclofenac 50 mg tabletten / zetpillen, 3 x 1 dd., bij ernstige en/of koliekpijnen, Naproxen tabletten / zetpillen 500 mg; 1 – 2x dd. - gecombineerd met Cimetidine 400mg, 1x ‘s avonds.(Tagamet), Ranitidine 2x150 mg (Zantac), omeprazol (Losec) 20 mg, 1x dd. * Zalven: - locacorten zalf/crème, bij jeukende huiduitslag, heftige zonnebrand, - polytrim / gentamycine oogzalf, bij oogverwondingen, - flammazine crème, bij verbrandingen, * Diversen: - alucol-, Rennie tabl., antagel susp., bij maagzuur, maagzweerklachten, - Triludan 60 mg. tabl., 2 x 1 dd., bij allergieën, - loperamide (Imodium) 2 mg. caps., beginnen met 2 caps, daarna per 2 uur 1 caps. bij diarree, totdat deze (bijna) over is (pas op voor verstopping!). - bisacodyl (Dulcolax) 5 mg. tabl., bij verstopping (obstipatie), ‘s avonds 1-2 tabl, of ‘s ochtends 1-2 tabl. op de nuchtere maag.

10

Denk aan de houdbaarheid/vervaldatum van de medicijnen! Neem altijd de originele verpakkingen mee, met de generieke (“stof”) naam van het medicijn erop. In het buitenland, waar de medicijnen vaak een andere handelsnaam hebben kan de generieke naam vaak voor herkenning zorgen. Altijd voldoende voorraad van de eigen medicijnen meenemen. Overleg met uw huisarts vóór een lange tocht. Verbanden aanleggen: Mitella:

De volgende afbeeldingen zijn ontleend aan het boekje: Verbanden in beeld, door H.J. Verschoor, Uitgever van Goor en Zonen, den Haag, Brussel, 13de druk. Hoge mitella

11

12

Ook handig voor bovenarm breuken, spalk de bovenarn eerst aan een plankje o.i.d.

Schouder-elleboogverband:

13

Onderarmverband:

Handverband

14

Vingerverband

15

Ook uit te breiden naar een bovenbeen verband, dan met de eerste verband toer vlak boven de knie beginnen. Door meteen een plank mee te zwachtelen kan dit ook dienen voor immobiliseren van heup / bovenbeen breuken; bij deze laatste ONDER de knie beginnen met zwachtelen.

16

Onderbeen verbanden als onderarmverbanden.

17

Spalken van botbreuken kan met planken, spibomen, (slinger)planken, peddels of alles wat maar stevig is. Meestal is het gebruik van zwachtels gemakkelijker en meer voorhanden dan meerdere driekanten doeken. Een voorbeeld met dezen laatstgenoemden hieronder. Zo kunnen dus ook (onder)arm- (onder)beenbreuken tijdelijk gefixeerd worden