17 de
ed
it
i
e
–
ma
art 2013
Deze brochure is een realisatie van de studentenvoorzieningen van alle hogescholen en universiteiten in Vlaanderen.
p.4
Studietoelagen van de Vlaamse overheid 2013-2014 p.20 p.18
Kinderbijslag
Studiefinanciering via je sociale dienst/studenten voorzieningen van je onderwijsinstelling
Belastingen
p.24
p.28
Studentenarbeid
1 2 3 4 5 “Verlies ik mijn kinderbijslag als ik werk?”
“Wanneer ontvang ik een studietoelage als zelfstandig student?” “Moeten mijn ouders mijn studies betalen?”
“Waar kan ik aankloppen voor financiële ondersteuning?”
Studeren met een werkloosheidsuitkering
p.32
p.40
Onderhoudsplicht van de ouders
p.36
Je inschrijving wijzigen, stoppen met studeren of afstuderen
p.44
Leefloon van het OCMW
p.50
Studeren met tijdskrediet, betaald educatief verlof, opleidingscheques, …
6 7 8 9 10 Met deze brochure willen wij jou en je ouder(s) overzichtelijke basisinformatie geven over je sociaal statuut als student en over de verschillende mogelijkheden om je studies te financieren. Het is niet de bedoeling, noch haalbaar, alle finesses van de wetgeving in deze brochure te verwerken. Voor meer informatie kan je steeds terecht bij de sociale dienst/ studentenvoorzieningen van je onderwijsinstelling. Regelgeving en cijfergegevens veranderen voortdurend. Surf naar www.centenvoorstudenten.be voor de meest recente en uitgebreide informatie.
Ve rm
eg el d
di
tu
gs
de rin
in
re ke n
Be
ze lf
6
aa
nv ra ge n?
4
oe
nh
er e
ne
W an
ag e
je st ud iet oe l
rw
iël ev oo
an c
Fin
rw
iev oo
n
St ud
aa rd e
aa rd en
na lit e
Na tio
its
rw
vo o
aa rd en
c st v en ud o te e no r n te n
1 1
2
3
Studietoelagen van de Vlaamse overheid 2013-2014
5
5 Er zijn drie voorwaarden waaraan je moet voldoen om een studietoelage van de Vlaamse overheid te verkrijgen, namelijk nationaliteits-, studie- en financiële voorwaarden. Leeftijd speelt geen rol. Voldoe je aan alle voorwaarden dan kom je in aanmerking voor een studietoelage van de Vlaamse overheid én betaal je minder studiegeld (= inschrijvingsgeld) aan je onderwijsinstelling.
1 Nationaliteitsvoorwaarden Je bent Belg of je voldoet aan de specifieke criteria voor studenten met een andere nationaliteit.
2 Studievoorwaarden Je volgt een financierbare opleiding Je kan een studietoelage ontvangen voor het behalen van 2 bachelordiploma’s, 1 masterdiploma, 1 schakelprogramma, 1 voorbereidingsprogramma en 1 specifieke lerarenopleiding als vervolgopleiding aan een hogeschool of universiteit. Voor een voorbereidingsprogramma op een vervolgopleiding (bv. BanaBa, ManaMa, …) en voor de vervolgopleidingen zelf, kan je geen studietoelage krijgen. Je studeert met een diplomacontract Je komt enkel in aanmerking als je ingeschreven bent met een diplomacontract van minstens 27 studiepunten (uitzondering: diplomajaar). Studiepunten die je opneemt met een credit- of examencontract geven geen recht op een studietoelage. Je hebt nog studietoelagekrediet Je hebt recht op een studietoelage voor zover je over studietoelagekrediet beschikt: →→ als je voor het eerst in het hoger onderwijs bent ingeschreven, krijg je een startkrediet van 60 studiepunten; →→ de volgende academiejaren is je studietoelagekrediet gelijk aan het aantal studiepunten waarvoor je in het voorgaande studiejaar een credit hebt behaald (met een maximum van 60 studiepunten);
6
1
→→ als je onvoldoende studietoelagekrediet hebt, wordt je
ST U D IETOEL AG EN
jokerkrediet aangesproken (= reserve van 60 studiepunten voor je volledige studieloopbaan).
3 Financiële voorwaarden Om recht te hebben op een studietoelage moet het inkomen van de leefeenheid waartoe je behoort onder een bepaalde grens liggen. Die grens is afhankelijk van het aantal punten in de leefeenheid. Hoe lager het inkomen hoe hoger de studietoelage.
STAP 1
Tot welke leefeenheid behoor je op 31 december 2013? →→ gehuwd student: je bent gehuwd, wettelijk samenwonend of feitelijk samenwonend met je partner waarmee je een kind hebt; →→ zelfstandig student: je hebt/had een inkomen; →→ student ten laste; →→ alleenstaand student: je behoort tot een specifieke categorie. Overloop ze achtereenvolgens om te bepalen tot welke leefeenheid je behoort.
Gehuwd student Je bent ‘gehuwd student’ als je op 31 december 2013: →→ gehuwd bent of; →→ een verklaring van wettelijke samenwoning bij de burgerlijke Als ‘inkomen’ stand van je gemeente hebt ondertekend of; wordt beschouwd: →→ je feitelijk samenwonend bent en samen met je partner één of • Nettobelastbaar beroepsmeer gemeenschappelijke kinderen hebt. inkomen (zie hoofdstuk EN 5 Belastingen) • Brutobelastbare uitkering Je samen met je partner vanaf datum huwelijk/wettelijk samen (werkloosheid, ziekte, …) wonen/geboorte kind, gedurende 12 maanden, een inkomen van • Leefloon van het OCMW • Brutobelastbaar rust- of minstens € 6 410,70 hebt verworven en dit uiterlijk 31 december overlevingspensioen 2014. Gaat het enkel om inkomen uit arbeid, dan betekent dat voor • Inkomensvervangende 2013 een brutobelastbaar inkomen van minstens € 8 296,95. tegemoetkoming aan personen met een handicap Deze 12 maanden hoeven niet aaneensluitend te zijn. Als je in een • Niet-belastbare beurs maand slechts 1 dag inkomsten hebt verworven, mag je deze ook onderworpen aan RSZ (bv. doctoraatsbeurs) als maand meetellen.
7 Je studietoelage zal worden berekend op basis van het referentieinkomen (STAP 3) van jou en je partner.
Eerder al aangetoond dat je gehuwd student bent? Dan word je dit academiejaar opnieuw als gehuwd student beschouwd, tenzij je op 31 december 2013 bij je ouder(s) gedomicilieerd bent. In dat geval moeten jij en je partner in 2013 samen méér dan € 3 070 inkomen aantonen. Gaat het enkel om inkomen uit arbeid, dan betekent dat een brutobelastbaar inkomen van minstens € 4 305,75. Zelfstandig student Je bent ‘zelfstandig student’ als je een financiële zelfstandigheid kan aantonen op 31 december 2013. Een apart domicilie volstaat niet en is bovendien geen vereiste. Als zelfstandig student moet je aan 2 voorwaarden voldoen. Je bent geen gehuwd student. EN Je moet ten laatste op 31 december 2013 gedurende 12 maanden een inkomen van minstens € 6 410,70 aantonen. Gaat het enkel om inkomen uit arbeid, dan betekent dat voor 2013 een brutobelastbaar inkomen van minstens € 8 296,95. Deze 12 maanden moeten vallen binnen een periode van 2 aaneensluitende kalenderjaren eindigend op 31 december van het academiejaar: →→ waarvoor je de studietoelage aanvraagt of; →→ waarin je de studies hebt aangevat of hervat. Deze 12 maanden hoeven niet aaneensluitend te zijn. Als je in een maand slechts 1 dag inkomsten hebt verworven, mag je deze ook als maand meetellen. Je studietoelage zal worden berekend op basis van jouw referentieinkomen (STAP 3).
Eerder al aangetoond dat je zelfstandig student bent? Dan word je dit academiejaar opnieuw als zelfstandig student beschouwd, tenzij je op 31 december 2013 bij je ouder(s)
8
1 ST U D IETOEL AG EN
gedomicilieerd bent. In dat geval moet je in 2013 méér dan € 3 070 inkomen aantonen. Gaat het enkel om inkomen uit arbeid, dan betekent dat een brutobelastbaar inkomen van minstens € 4 305,75.
Student ten laste Je bent ‘student ten laste’ als je op 31 december 2013 niet tot één van de voorgaande leefeenheden behoort, zelfs als je een apart domicilie hebt en/of niet meer fiscaal ten laste bent (zie hoofdstuk 5 Belastingen). Je studietoelage zal worden berekend op basis van het referentie-inkomen van je ouder(s) (STAP 3). Als je op 31 december 2013 bij een andere persoon dan je ouder(s) woont, wordt er rekening gehouden met het inkomen van die andere persoon indien je ofwel: →→ al drie jaar bij die persoon woont en een ziekenfonds of kinderbijslagfonds erkent dat je effectief drie jaar van die persoon ten laste bent; →→ al drie jaar fiscaal ten laste bent van die persoon; →→ fiscaal ten laste bent van die persoon ten gevolge van een beslissing van een rechter of een comité voor bijzondere jeugdzorg. In onderstaande tabel vind je het inkomen waarmee rekening zal worden gehouden. Indien je ten laste bent van een andere persoon dan vervang je ‘ouder(s)’ door die andere persoon.
Ten laste van
Statuut ouder
Twee ouders
Al dan niet gehuwd
Inkomen beide ouders
Eén ouder
Alleenstaand
Inkomen ouder
Gehuwd of wettelijk samenwonend met een nieuwe partner
Inkomen ouder + nieuwe partner
Feitelijk samenwonend met een nieuwe partner
Andere criteria
Referentie-inkomen
Je ouder en nieuwe partner hebben samen een kind dat tot de leefeenheid behoort
Inkomen ouder + nieuwe partner
Je bent fiscaal ten laste van de nieuwe partner
Inkomen ouder + nieuwe partner
Je bent niet fiscaal ten laste van de nieuwe partner
Inkomen ouder
9 Alleenstaand student Je bent ‘alleenstaand student’ als je op 31 december 2013 niet tot één van de voorgaande leefeenheden behoort en je in één van volgende situaties verkeert: →→ je ontvangt een leefloon op basis van een geïndividualiseerd project voor maatschappelijke integratie en je bent niet bij je ouder(s) gedomicilieerd; →→ je beide ouders zijn overleden; →→ je bent halve wees: je woonde na de echtscheiding van je ouders bij één van hen, die ouder is overleden en je bent niet bij de andere ouder gaan wonen; →→ je bent door je kinderbijslagfonds erkend als verlaten wees; →→ je woont zelfstandig en wordt begeleid door een begeleidingstehuis, een gezinstehuis of een dienst voor begeleid zelfstandig wonen; →→ je bent/was opgenomen in een begeleidingstehuis, een gezinstehuis of valt onder begeleid zelfstandig wonen; →→ je werd door een dienst voor pleegzorg in een pleeggezin geplaatst en je valt door je meerderjarigheid niet langer onder de bevoegdheid van een comité voor bijzondere jeugdzorg of van een jeugdrechtbank; →→ je ouder(s) is/zijn ontzet uit het ouderlijke gezag; →→ je behoort tot een bepaalde categorie van buitenlandse studenten (bv. erkend politiek vluchtelingen). Je studietoelage zal worden berekend op basis van jouw referentieinkomen (STAP 3). STAP 2 Bereken het aantal punten in je leefeenheid Je leefeenheid wordt uitgedrukt in punten. Hoe meer punten, hoe hoger het inkomen mag zijn om voor een studietoelage in aanmerking te komen (STAP 4). Om het aantal punten te bepalen wordt rekening gehouden met je gezinssituatie op 31 december 2013. Let op! voor één persoon kan je verschillende punten tellen. Bv. iemand die fiscaal ten laste is én een handicap heeft, telt voor 2 punten.
10 1 ST U D IETOEL AG EN
Pluspunten (optellen)
1 punt per persoon die fiscaal ten laste is. Echtgenoten zijn niet fiscaal ten laste van elkaar en tellen niet mee. Studenten die niet meer fiscaal ten laste zijn, maar ook niet voldoen aan de voorwaarden van gehuwd, zelfstandig of alleenstaand student, worden wel meegeteld. Studenten die voldoen aan de voorwaarden van gehuwd, zelfstandig of alleenstaand student worden niet meegeteld. Zij vormen een eigen ‘leefeenheid’.
1 punt per persoon die hoger onderwijs volgt. Dit aantal verminder je met 1 punt. Enkel de personen van hierboven en deze van wie het inkomen in aanmerking wordt genomen.
1 punt per persoon die fiscaal als gehandicapt wordt beschouwd (vanaf 66% invaliditeit). 1 punt als je gehuwd student of student ten laste bent. 1 punt als je zelfstandig of alleenstaand student bent en je minstens 1 kind ten laste hebt. Minpunt (aftrekken)
Je moet 1 punt aftrekken als bij je leefeenheid één of meerdere nietverwanten wonen die over een inkomen beschikken. Een leefloon of een inkomensvervangende tegemoetkoming aan personen met een handicap wordt niet als een inkomen beschouwd. In dat geval moet geen minpunt worden toegepast. Indien er gemeenschappelijke kinderen zijn of je bent fiscaal ten laste van de nieuwe partner van je ouder, dan moet ook geen minpunt worden afgetrokken. Het aantal punten in je leefeenheid kan nooit lager zijn dan nul.
Totaal =
STAP 3 Bereken je referentie-inkomen De studietoelage voor 2013-2014 wordt berekend op basis van het referentie-inkomen van je leefeenheid aan de hand van het aanslagbiljet inkomsten 2011 (aanslagjaar 2012). Gezinssituatie gewijzigd? Bij een wijziging in je gezinssituatie in 2012 of 2013 wordt rekening gehouden met het inkomen van het jaar van de wijziging (bv. door echtscheiding, huwelijk, overlijden). Met een feitelijke scheiding wordt pas rekening gehouden als er op 31 december 2013 al één jaar een verschillend domicilie is.
11 Als je na 31 december 2011 tot een andere leefeenheid bent gaan behoren doordat je gehuwd, zelfstandig of alleenstaand student geworden bent, dan wordt rekening gehouden met het inkomen van het kalenderjaar waarin je aan de criteria van die leefeenheid voldoet.
Inkomen gedaald? Als het inkomen van je leefeenheid sinds 2011 is gedaald (bv. door ziekte, werkloosheid, tijdskrediet), kan je de studietoelage op het vermoedelijk inkomen van 2013 laten berekenen. Berekening op basis van het aanslagbiljet inkomsten 2011 (aanslagjaar 2012) en bijkomende attesten: Waar te vinden? Gezamenlijk belastbaar inkomen
Aanslagbiljet personenbelasting
Buitenlandse inkomsten
Buitenlands aanslagbiljet of attest
80% van de ontvangen alimentatiegelden 2011 voor alle kinderen die tot de leefeenheid behoren
Rekeninguittreksel
Afzonderlijk belastbare inkomsten bv. vervroegd vakantiegeld, achterstallen, …
Aanslagbiljet personenbelasting
Leefloon
Attest OCMW
Inkomensvervangende tegemoetkoming aan personen met een handicap
Attest FOD Sociale Zaken
Niet-belastbare beurs onderworpen aan RSZ bv. doctoraatsbeurs
Attest
2 x kadastraal inkomen (KI) vreemd gebruik (= het KI van alle onroerende goederen in het bezit, behalve het eigen huis en de onroerende goederen die voor eigen beroepsdoeleinden worden gebruikt)
Aanslagbiljet personenbelasting (luik ‘Samenvatting’): codes 1106, 2106, 1107, 2107, 1108, 2108, 1109, 2109, 1112, 2112, 1115 en 2115 te vermenigvuldigen met 1,5790
1 x kadastraal inkomen voor eigen beroepsdoeleinden
Aanslagbiljet personenbelasting (luik ‘Samenvatting’): codes 1105 en 2105 te vermenigvuldigen met 1,5790 Referentie-inkomen =
Je inkomen
12 1 ST U D IETOEL AG EN
Bestaat je inkomen voor minstens 70 % uit vervangingsinkomsten? Dan mag je op het totaal van deze vervangingsinkomsten de forfaitaire aftrek, zoals verder beschreven, berekenen en de uitkomst aftrekken van je referentie-inkomen.
Als ‘vervangingsinkomsten’ worden beschouwd: • Werkloosheidsuitkering • Ziekteuitkering • Brugpensioen • Let op! gewone pensioenen zijn geen vervangingsinkomsten
Inkomen 2011
Inkomen 2012
Inkomen 2013
28,70%
Op de eerste schijf van € 5 300
28,70%
Op de eerste schijf van € 5 490
28,70%
Op de eerste schijf van € 5 650
10%
Op het gedeelte tussen € 5 300 en € 10 530
10%
Op het gedeelte tussen € 5 490 en € 10 910
10%
Op het gedeelte tussen € 5 650 en € 11 220
5%
Op het gedeelte tussen € 10 530 en € 17 530
5%
Op het gedeelte tussen € 10 910 en € 18 150
5%
Op het gedeelte tussen € 11 220 en € 18 670
3%
Boven € 17 530
3%
Boven € 18 150
3%
Boven € 18 670
Max. aftrek € 3 670
Max. aftrek € 3 790
Max. aftrek € 3 900
Berekening op basis van een ander inkomstenjaar: Wanneer men uitgaat van een ander inkomstenjaar dan 2011, gebeurt de berekening van je referentie-inkomen voorlopig op basis van loonbrieven en attesten. Wanneer het inkomen van dat jaar nagezien is door de belastingdienst, zal je aanvraag worden herzien op basis van het aanslagbiljet van dat ander inkomstenjaar.
13 STAP 4 Voldoe je aan de financiële voorwaarden? Je komt in aanmerking voor een studietoelage wanneer je referentie-inkomen (STAP 3) lager ligt dan de maximumgrens die overeenstemt met het aantal punten van je leefeenheid (STAP 2). Punten
maximumgrens
minimumgrens
maximum - minimum
0
€ 16 649,97
€ 7 553,57
€ 9 096,40
1
€ 24 590,26
€ 13 650,61
€ 10 939,65
2
€ 30 806,58
€ 15 784,60
€ 15 021,98
3
€ 35 769,28
€ 17 579,81
€ 18 189,47
4
€ 41 149,87
€ 18 663,76
€ 22 486,11
5
€ 47 784,16
€ 19 736,43
€ 28 047,73
6
€ 52 276,67
€ 20 809,03
€ 31 467,64
7
€ 54 679,68
€ 21 881,65
€ 32 798,03
8
€ 57 082,66
€ 22 954,28
€ 34 128,38
9
€ 59 537,83
€ 24 026,90
€ 35 510,93
10
€ 62 149,78
€ 25 099,53
€ 37 050,25
Let op met onroerende goederen waarin je zelf niet woont (bv. een vakantiewoning, gronden of een huis dat al dan niet wordt verhuurd). Als het geïndexeerd kadastraal inkomen van deze onroerende goederen hoger is dan € 1 250 en te hoog in verhouding tot het inkomen, dan krijg je geen studietoelage ook al is het referentieinkomen lager dan de maximumgrens. Je komt misschien wel in aanmerking voor een vermindering van het studiegeld.
14 1
4 Bereken zelf je studietoelage
ST U D IETOEL AG EN
Het bedrag van je studietoelage wordt bepaald door je referentieinkomen (STAP 3), het aantal studiepunten waarvoor je studietoelagegerechtigd bent en of je al dan niet op kot bent. Als je referentie-inkomen lager ligt dan of gelijk is aan de maximumgrens, bedraagt je studietoelage minstens € 248,09. Ligt het inkomen boven de maximumgrens, dan is er geen recht op een studietoelage. Misschien kom je wel in aanmerking voor een vermindering van je studiegeld (zie punt 6 Vermindering studiegeld). Het aantal studiepunten waarvoor je studietoelagegerechtigd bent, wordt bepaald door het aantal studiepunten dat je opneemt en waarvoor je nog studietoelagekrediet hebt. Indien je studietoelagegerechtigd bent voor 60 studiepunten en je referentie-inkomen: →→ lager ligt dan of gelijk is aan de minimumgrens, ontvang je de maximum studietoelage: ▪▪ € 3 839,25 voor een kotstudent (gehuwd, zelfstandig of alleenstaand studenten worden steeds als kotstudent beschouwd); ▪▪ € 2 304,29 voor een niet-kotstudent; →→ tussen de minimum- en de maximumgrens ligt, wordt je studietoelage als volgt berekend: max.grens – referentie-inkomen max.grens – min.grens
×
€ 3 839,25 of € 2 304,29
→→ lager ligt dan of gelijk is aan 1/10 van de maximumgrens,
dan wordt aan bepaalde categorieën van studenten een uitzonderlijke studietoelage toegekend: € 5 169,03 voor een kotstudent en € 3 343,86 voor een niet-kotstudent.
15 Indien je voor minder dan 60 studiepunten studietoelagegerechtigd bent, wordt het bedrag van je studietoelage op een andere manier berekend: →→ studietoelagegerechtigd voor 27 tot 59 studiepunten:
kotstudent resterende 70% 30% van je studietoelage op basis van 60 studiepunten
+
×
financierbare studiepunten
60
niet-kotstudent resterende 80% 20% van je studietoelage op basis van 60 studiepunten
+
×
financierbare studiepunten
60
→→ studietoelagegerechtigd voor minder dan 27 studiepunten:
je studietoelage op basis van 60 studiepunten 60
×
financierbare studiepunten
16 1
5 Wanneer en hoe aanvragen?
ST U D IETOEL AG EN
Dien je aanvraag zo snel mogelijk in (bij voorkeur volledig), ook al heb je hiervoor tijd tot 1 juni 2014. Via de link ‘online diensten’ op www.studietoelagen.be kan je met behulp van een federaal token of je elektronische identiteitskaart je aanvraag digitaal indienen. Op deze site kan je het aanvraagformulier ook downloaden om het per post naar de afdeling Studietoelagen op te sturen.
6 Vermindering studiegeld (= inschrijvingsgeld) Ontvang je een studietoelage van de Vlaamse overheid, dan betaal je aan je onderwijsinstelling het beurstarief. Ligt je referentie-inkomen onder de maximumgrens, maar kom je niet in aanmerking voor een studietoelage omdat je niet aan de studievoorwaarden voldoet, dan kan je een vermindering op het studiegeld aanvragen. Is je inkomen te hoog en is het verschil tussen je referentieinkomen en de maximumgrens niet groter dan € 1 496 (bedrag 2012-2013), dan word je als bijna-beursstudent beschouwd en betaal je een tussentarief. Indien je geen studietoelage ontvangt omwille van het kadastraal inkomen, kan je misschien toch in aanmerking komen voor een vermindering van het studiegeld.
Meer informatie →→ bij de sociale dienst/studentenvoorzieningen van je
onderwijsinstelling →→ afdeling Studietoelagen, Koning Albert II laan 15, 1210 Brussel
www.studietoelagen.be
17 Notities ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� �����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������
4
ge
iel en in g
ud
To el a
St
Ge s
g
eb et al in
pr eid
t
rs ch o
Vo o
c st v en ud o te e no r n te n
2 1
2
Studiefinanciering via je sociale dienst/ studentenvoorzieningen
3
19 Heb je het moeilijk om de eindjes aan elkaar te knopen, dan kan je met je vragen altijd terecht bij de sociale dienst/ studentenvoorzieningen van je onderwijsinstelling. Je vraag zal er discreet worden behandeld.
1 Voorschot op de studietoelagen van de Vlaamse overheid Veel studenten krijgen hun studietoelage van de Vlaamse overheid pas uitbetaald in de loop van het academiejaar. De meeste kosten vallen echter in het begin van het academiejaar, wat tot financiële moeilijkheden kan leiden. In afwachting van de uitbetaling van je studietoelage kan je een voorschot vragen.
2 Gespreide betaling van het studiegeld (= inschrijvingsgeld) / uitstel van betaling Wanneer het moeilijk is om meteen het volledige studiegeld te betalen, kan je bij sommige hogescholen of universiteiten een gespreide betaling of uitstel van betaling bekomen.
3 Studielening Je kan soms een renteloze studielening afsluiten bij je sociale dienst/studentenvoorzieningen. Informeer naar de voorwaarden.
4 Toelage Een toelage is een vorm van studiefinanciering waarbij het ontvangen bedrag niet moet worden terugbetaald. Deze toelage kan je sociale dienst/studentenvoorzieningen toekennen na onderzoek van je sociale en financiële situatie.
3
W de ie o kin ntv de an rb gt ijs la g?
H de oev kin eel de be rb dra ijs a la gt g?
rw
ev oo
Al ge m en
aa rd en
c st v en ud o te e no r n te n
3 1
2
Kinderbijslag
21 1 Algemene voorwaarden Er wordt kinderbijslag betaald: →→ tot en met de maand waarin je 25 jaar wordt; →→ op voorwaarde dat je tijdens het academiejaar ingeschreven bent én blijft voor minstens 27 studiepunten met een diploma-, credit- en/of examencontract. Zit je in je diplomajaar, dan zijn geen 27 studiepunten vereist; →→ voor een volledig academiejaar als je ten laatste op 30 november bent ingeschreven. Ben je na 30 november ingeschreven, dan heb je recht op kinderbijslag vanaf de maand na je inschrijving. Als je tijdens het academiejaar je inschrijving wijzigt, kan dit gevolgen hebben voor je kinderbijslag (zie hoofdstuk 10 Je inschrijving wijzigen, stoppen met studeren of afstuderen). Als je werkt tijdens je studies, kan je de kinderbijslag verliezen (zie hoofdstuk 4 Studentenarbeid).
2 Hoeveel bedraagt de kinderbijslag? Het bedrag dat wordt uitbetaald, is afhankelijk van de aard van de inkomsten van je ouder(s) (werknemer, zelfstandige, andersvalide, werkloze, gepensioneerde, …), van je persoonlijke situatie (andersvalide, wees, …), van het aantal kinderen in je gezin en hun leeftijd. Onderstaande tabel (index december 2012) geeft een overzicht van hoeveel de kinderbijslag voor 18-jarigen minimaal bedraagt: Ouder is werknemer
Ouder is zelfstandige
° na 31/12/90: € 117,88 ° voor 31/12/90: € 123,97
€ 84,43 of € 137,32 *
2de kind
€ 227,98
€ 167,05 of € 227,98*
3de en volgende
€ 310,34
€ 249,41 of € 310,35 *
1ste kind
* ben je het enige of het jongste kind, dan gelden de laagste bedragen
22 3
3 Wie ontvangt de kinderbijslag?
kin d er b ij sl ag
→→ De kinderbijslag wordt meestal uitbetaald aan de moeder. →→ Je kan de kinderbijslag zelf ontvangen als je een apart domicilie
hebt, gehuwd bent of kinderbijslag ontvangt voor je eigen kinderen. Dit kan gevolgen hebben voor het bedrag dat je zelf ontvangt. De kinderbijslag van de andere kinderen in je oorspronkelijke gezin wijzigt ook (2de kind wordt 1ste kind, …). Om het voordeel van de rangorde in je oorspronkelijke gezin en de eventuele verhogingen te behouden, kan je ouder je kinderbijslag blijven ontvangen en ‘jouw deel’ doorstorten.
Meer informatie →→ ouder is werknemer > www.rkw.be (met een programma om
de kinderbijslag van je gezin zelf te berekenen) →→ ouder is zelfstandige > www.rsvz-inasti.fgov.be →→ bij de sociale dienst/studentenvoorzieningen van je
onderwijsinstelling
23 Notities ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� �����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������
W er ke n
an
fst
sz el
al
di ge
W er
ke n
de
nt re kk en
al sl oo
c st v en ud o te e no r n te n
4 1
Studentenarbeid
2
25 1 Werken als loontrekkende Als student mag je gedurende het hele jaar werken, zowel tijdens het academiejaar als in de zomervakantie. De gevolgen voor de sociale zekerheid, de kinderbijslag en de belastingen zijn verschillend en afhankelijk van je arbeidsovereenkomst, de periode waarin je werkt, hoeveel je werkt en het loon dat je verdient.
Studentencontract Als student werk je in principe met een overeenkomst voor tewerkstelling van studenten. Het voordeel van zo’n studentencontract is dat elke partij de overeenkomst vrij soepel, met een korte opzeggingstermijn, kan beëindigen en dat je ouders minder kans hebben om hun belastingvermindering te verliezen (zie hoofdstuk 5 Belastingen). Een studentencontract is altijd tijdelijk, de maximumduur bedraagt 12 maanden. Een voorbeeld van een studentencontract vind je op http://vdab.be/jos/modelcontract.pdf Wat staat er op je loonbrief? (staat vermeld in je contract) BRUTOLOON – RSZ-bijdrage (13,07%) of solidariteitsbijdrage (2,71%) = (BRUTO)BELASTBAAR – bedrijfsvoorheffing (voorschot op de personenbelasting) = NET TOLOON (wat je effectief ontvangt)
Studentenarbeid en sociale zekerheid Als algemene regel geldt dat studentenarbeid onderworpen is aan de sociale zekerheid. Dit betekent dat zowel je werkgever als jijzelf een sociale zekerheidsbijdrage (RSZ-bijdrage) moeten betalen. Als werknemer bedraagt de RSZ-bijdrage 13,07%. Deze wordt automatisch van je brutoloon afgehouden.
26 4 ST U D en t en ar b eid
Als je werkt met een overeenkomst voor tewerkstelling van studenten kan je 50 dagen werken zonder RSZ-bijdrage. Er wordt dan slechts een solidariteitsbijdrage van 2,71% ingehouden van je brutoloon. Er wordt geen bedrijfsvoorheffing ingehouden, waardoor je nettoloon gelijk is aan je brutoloon verminderd met 2,71%. Het aantal dagen dat je kan werken met afhouding van de solidariteitsbijdrage heet het ‘studentencontingent’. Op www.studentatwork.be kan je zien hoeveel dagen er reeds door je werkgever(s) zijn geregistreerd. Voor de berekening van de 50 arbeidsdagen tellen alle dagen waarvoor je loon ontvangt mee (bv. ook betaalde feestdagen). Werk je meer dan 50 dagen, dan wordt je tewerkstelling vanaf de 51ste dag onderworpen aan de normale RSZ-bijdrage van 13,07%. Je opent hierdoor een aantal rechten die de bijdrage grotendeels compenseren (bv. vakantiegeld). In uitzonderlijke situaties kom je in aanmerking voor een werkbonus en voor een uitkering bij ziekte. Conclusie: je mag meer dan 50 dagen werken zonder nadelige gevolgen voor jou.
Studentenarbeid en kinderbijslag Hoeveel je verdient en het soort contract waarmee je werkt, heeft geen invloed op je kinderbijslag. Je kinderbijslag behouden is enkel afhankelijk van het aantal gewerkte uren en de periode waarin je werkt: →→ buiten de zomervakantie mag je niet meer dan 240 uren per kwartaal werken. Er zijn 4 kwartalen per jaar: januari tot maart, april tot juni, juli tot september en oktober tot december. Enkel de effectief gepresteerde uren tellen en bv. niet de betaalde feestdagen. Werk je meer dan 240 uren in een kwartaal, dan verlies je de kinderbijslag voor de 3 maanden
27 van dat kwartaal. Werk je in het volgende kwartaal minder dan 240 uren en voldoe je nog aan de algemene voorwaarden, dan zal je opnieuw kinderbijslag krijgen; →→ tijdens de zomervakantie (juli-augustus-september) is er geen beperking op het aantal uren dat je mag werken, met uitzondering van de laatste zomervakantie (afstudeerjaar), want dan geldt de 240 uren-regel.
Studentenarbeid en belastingen →→ Indien je inkomen op jaarbasis (kalenderjaar) te hoog is, ben je niet meer fiscaal ten laste en zullen je ouders hun belastingvermindering verliezen. →→ Afhankelijk van hoeveel je verdient, moet je al dan niet zelf belastingen betalen. Meer informatie vind je in hoofdstuk 5 Belastingen.
2 Werken als zelfstandige Er zijn specifieke voorwaarden verbonden aan het werken als zelfstandige. Je moet je inschrijven bij een ondernemingsloket voor zelfstandigen en bijdragen betalen. Als student kan je onder bepaalde voorwaarden (gedeeltelijk) worden vrijgesteld van deze vaak hoge bijdragen. Informeer je goed voor je begint te werken als zelfstandige! Meer informatie vind je op www.rsvz-inasti.fgov.be/nl
2
fb
Ze l
in ge n
st
el a
be ta
le n
de r
Be vo las or tin ou gs de ve rs rm in
g
in
c st v en ud o te e no r n te n
5 1
Belastingen
29 1 Belastingvermindering voor ouders Voor het inkomstenjaar 2013 ben je fiscaal ten laste van je ouders indien je op 1 januari 2014 bij hen bent gedomicilieerd én je nettobestaansmiddelen in 2013 niet hoger zijn dan € 3 070. Dit grensbedrag is van toepassing als je ten laste bent van gehuwde of wettelijk samenwonende ouder(s). In alle andere situaties ben je ten laste van een fiscaal alleenstaande ouder en wordt dit bedrag opgetrokken tot € 4 440.
Je nettobestaansmiddelen bereken je als volgt: Tel het belastbaar loon dat op je loonbrieven staat, je vervangingsinkomsten, je leefloon, … op (De eerste € 2 560 van je loon verdiend met een studentencontract tel je niet mee) Trek van dit bedrag 20% af (met een minimum van € 430) = Tussentotaal A Tel je werkloosheidsuitkering, ziekte-uitkering, leefloon, … op. Trek van dit bedrag 20% af. = Tussentotaal B Tel je alimentatiegeld op (de eerste € 3 070 tel je niet mee). Trek van dit bedrag 20% af.
= Tussentotaal C A + B + C = nettobestaansmiddelen
30 5 b el as t ingen
Als je nettobestaansmiddelen hoger liggen dan bovenvermelde grensbedragen ben je niet meer fiscaal ten laste en zullen je ouders onderstaande belastingsvermindering verliezen: Evolutie aantal kinderen ten laste
Gehuwde/wettelijk samenwonende ouder(s)
Fiscaal alleenstaande ouder
Van 1 naar 0
€ 381
€ 828
Van 2 naar 1
€ 699
€ 735
Van 3 naar 2
€ 1 787
€ 1 900
Van 4 naar 3
€ 2 154
€ 2 228,50
Van 5 naar 4
€ 2 380,50
€ 2 380,50
En volgende
€ 2 380,50
€ 2 380,50
De bedragen van de belastingvermindering zijn bij benadering, er wordt geen rekening gehouden met o.a. gemeentebelastingen. Ouders met een laag inkomen zijn soms geen belastingen verschuldigd en genieten dan geen belastingvermindering. Als fiscale compensatie krijgen zij een belastingkrediet van € 430 per kind, op voorwaarde dat ze een belastingaangifte indienen.
2 Zelf belastingen betalen Niet fiscaal ten laste zijn, betekent niet automatisch dat je zelf belastingen moet betalen. Je moet pas belastingen betalen als je nettobelastbaar inkomen van 2013 hoger is dan € 7 270. Je betaalt enkel belastingen op het gedeelte boven dit bedrag. Indien je werkgever bedrijfsvoorheffing heeft afgehouden, kan je deze volledig of gedeeltelijk terugkrijgen na controle door de belastingdienst. Het is dus belangrijk (en verplicht) om je belastingaangifte in te dienen.
31 Voor je inkomen uit arbeid, bereken je het nettobelastbaar inkomen als volgt: Voorbeeld Je inkomen (Bruto) belastbaar
Op een loonbrief terug te vinden als ‘belastbaar’ loon.
Beroepskosten
Om een beroep uit te oefenen, maak je kosten. De belastingdienst past daarom een forfaitaire aftrek toe op het brutobelastbaar inkomen uit arbeid. Forfaitaire aftrek 2013: 28,70% op de eerste € 5 650 10% op het gedeelte tussen € 5 650 en € 11 220 5% op het gedeelte tussen € 11 220 en € 18 670 3% boven € 18 670 De forfaitaire aftrek bedraagt maximaal € 3 900
€ 8 500
– € 1 621,55 – € 285,00
Als je veel kosten hebt, dan kan je kiezen om de werkelijke beroepskosten aan je belastingaangifte toe te voegen.
Nettobelastbaar = brutobelastbaar inkomen – beroepskosten
€ 6 593,45
De alimentatie die voor jou in 2013 wordt betaald, telt voor 80% mee. Let op! Er zijn nog andere inkomsten (bv. werkloosheidsuitkering, ziekte-uitkering) die bij je nettobelastbaar inkomen geteld kunnen worden.
Meer informatie →→ het contactcenter van de FOD Financiën: 0257 257 57 →→ je plaatselijk belastingkantoor →→ www.minfin.fgov.be: Home > Thema’s > Gezin > Student →→ de sociale dienst/studentenvoorzieningen van je
onderwijsinstelling
W at j o kan ne je ni do gh e eid n ?
bi
it?
td
et ek en
W at b
c st v en ud o te e no r n te n
6 1
Onderhoudsplicht van de ouders
2
33 “De ouders dienen naar evenredigheid van hun middelen te zorgen voor de huisvesting, het levensonderhoud, de gezondheid, het toezicht, de opvoeding en de opleiding en de ontplooiing van hun kinderen. Indien de opleiding niet voltooid is, loopt de verplichting door na de meerderjarigheid van het kind.” (art. 203 §1, van het burgerlijk wetboek)
1 Wat betekent dit? →→ Je hebt het recht om met financiële steun van beide
ouders, in verhouding tot hun middelen, een hogere studie aan te vatten mits deze keuze in overeenstemming is met je mogelijkheden en talenten. Onder middelen worden niet enkel de beroepsinkomsten gerekend, maar tevens roerende en/ of onroerende inkomsten, vervangingsinkomsten en andere voordelen. →→ Je dient je ouder(s) op de hoogte te houden van je studieverloop en hen je resultaten mee te delen. Indien je een keer niet slaagt, krijg je meestal nog een tweede kans. Wanneer je studies een grote vertraging oplopen, neemt de ouderlijke plicht een einde tenzij de vertraging niet aan jou te wijten is. In sommige omstandigheden kan de ouderlijke plicht opnieuw ontstaan indien je blijk geeft van goede wil. →→ Als meerderjarige ben je wettelijk niet verplicht om thuis te wonen. Je mag daaruit niet afleiden dat je ouder(s) altijd de kosten van je kot moet(en) betalen. Enkel wanneer het afzonderlijk wonen noodzakelijk is omwille van de studies of omwille van familiale redenen, worden de extra woonkosten ten laste gelegd van je ouder(s). →→ De onderhoudsplicht van de ouder(s) omvat gewone kosten en buitengewone kosten. Voor de gewone kosten in functie van dagelijks onderhoud (bv. voeding) en studiekosten, wordt meestal een forfaitair maandelijks bedrag vastgelegd. Buitengewone kosten zijn uitzonderlijke, noodzakelijke of onvoorzienbare uitgaven die het normale budget overschrijden, bv. medische kosten, studiereis. Bij het bepalen van de onderhoudsplicht van je ouder(s), kan rekening worden
34 6
ond er hou d s pl icht
gehouden met je eigen inkomsten (bv. beroepsinkomsten door het uitoefenen van studentenjobs, inkomsten uit kapitaal en/of onroerende goederen). →→ Als je gehuwd of wettelijk samenwonend bent, moet je in de eerste plaats beroep doen op je partner om je kosten te dekken. Als je partner niet of onvoldoende kan tussenkomen, kunnen je ouder(s) door de rechter worden verplicht bij te dragen. →→ Er wordt in de rechtspraak rekening gehouden met de relaties die bestaan tussen ouder(s) en kind. Een totaal gebrek aan respect kan de rechter ertoe doen besluiten dat de onderhoudsplicht van je ouder(s) vervalt. →→ Van zodra je 1 diploma in het hoger onderwijs behaalt, heb je normaal gezien voldoende kansen op de arbeidsmarkt. Wil je nog een 2de opleiding volgen dan valt die buiten de onderhoudsplicht van je ouder(s). Soms kan een kortlopende bijkomende opleiding (bv. een specialisatie van 1 jaar) je kansen op tewerkstelling in belangrijke mate verhogen. Bepaalde rechters rekenen dit tot de onderhoudsplicht.
2 Wat kan je doen bij onenigheid? Je sociale dienst/studentenvoorziening kan bemiddelen tussen jou en je ouder(s) indien je niet tot een compromis komt. Lukt dit niet, dan kan je contact opnemen met het OCMW of overwegen een vordering in te stellen tegen je ouders of tegen 1 van hen. De bevoegde rechter is de vrederechter van de woonplaats van je ouder(s) of van jouw woonplaats.
Meer informatie →→ bij de sociale dienst/studentenvoorzieningen van je
onderwijsinstelling →→ bij het Justitiehuis
www.just.fgov.be: Justitie van A tot Z > Justitiehuizen
35 Notities ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� �����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������
ne n…
efl oo
Le
Be he dra tl g ee va flo n on
W
tO CM
H m et r in aat ech te sc t o gr ha p at p ie pe lijk e
He
c st v en ud o te e no r n te n
7 1
2
Leefloon van het ocmw
3
4
37 Het Openbaar Centrum voor Maatschappelijk Welzijn (OCMW) erkent studenten als een specifieke doelgroep. Als je financieel niet meer wordt gesteund door je ouder(s) en je onvoldoende of geen inkomen hebt, kan je een leefloon aanvragen om te studeren. Dit betekent niet dat studeren met leefloon een recht is. Het OCMW heeft hierin een grote beslissingsvrijheid. Je moet ook aan een aantal voorwaarden voldoen. Het betalen van je levensonderhoud en studies valt in principe onder de onderhoudsplicht van je ouders (zie hoofdstuk 6 Onderhoudsplicht van de ouders). Indien je ouder(s) deze verplichting niet nakomen, kan het OCMW je een leefloon uitkeren.
1 Het OCMW In elke Belgische gemeente is een OCMW actief. Je vraagt leefloon aan bij het OCMW van de gemeente waar je bent ingeschreven in het bevolkingsregister. Indien je bij een ander OCMW je aanvraag indient, wordt deze binnen de 5 kalenderdagen doorgestuurd naar het bevoegde OCMW. Dat laatste OCMW is en blijft bevoegd tot het einde van de ononderbroken studies, ook indien je domicilieadres tijdens je studies wijzigt. Het OCMW onderzoekt je sociaal-financiële situatie en neemt binnen 1 maand een beslissing. Indien je niet akkoord gaat met deze beslissing, heb je 3 maanden de tijd om in beroep te gaan bij de Arbeidsrechtbank.
2 Het recht op maatschappelijke integratie Eén van de bevoegdheden van het OCMW is het uitvoeren van de wet op de maatschappelijke integratie, waarin rechten voor studenten (jonger dan 25 jaar) zijn opgenomen. Als uit het sociaal-financieel onderzoek blijkt dat je over onvoldoende bestaansmiddelen beschikt, dan kan het OCMW je een leefloon uitkeren in het kader van maatschappelijke integratie. Dit houdt in dat het OCMW je een
38 7 l eefloon
geschikte tewerkstellingsopdracht kan aanbieden of dat een ‘geïndividualiseerd project voor maatschappelijke integratie’ (GPMI) wordt uitgewerkt dat op termijn leidt naar tewerkstelling. Hierin kan het OCMW aanvaarden dat je voltijds gaat studeren om zo je kansen op de arbeidsmarkt te verhogen. Dit GPMI is een schriftelijk contract waarin allerlei afspraken staan waar jij en het OCMW zich aan moeten houden. Zolang je deze vastgelegde afspraken in het GPMI naleeft, behoud je het recht op leefloon.
3 Bedrag van het leefloon Het bedrag van het leefloon is afhankelijk van de categorie waartoe je behoort. Categorie
Bedrag per maand
samenwonend
€ 534,22
alleenstaand
€ 801,34
samenwonend met een gezin ten laste
€ 1 068,45
(index december 2012)
4 Leefloon en … Onderhoudsgeld Het OCMW kan je ouder(s) aanspreken in het kader van de onderhoudsplicht (zie hoofdstuk 6 Onderhoudsplicht van de ouders). Je kan vragen dat het OCMW afziet van terugvordering omwille van billijkheidsredenen (bv. beperkte financiële middelen van je ouders). Het OCMW kan hier ook zelf voor opteren. Kinderbijslag Het OCMW eist dat je het recht op kinderbijslag uitput. Je leefloon wordt verminderd met het bedrag van je kinderbijslag. De kinderbijslag die je ontvangt voor je eigen kind(eren), wordt vrijgesteld.
39 Studietoelage van de Vlaamse overheid Indien je een studietoelage ontvangt, mag deze niet van je leefloon worden afgetrokken. Bereidheid tot werken Het OCMW kan vragen dat je werkt. Dat kan zowel gaan over vakantiewerk als over een job tijdens het academiejaar. Onderstaande bedragen mag je bovenop je leefloon verdienen. Hetgeen je meer verdient, wordt van je leefloon afgetrokken. Vrijstelling inkomsten uit arbeid
Per maand
met studietoelage Vlaamse overheid
€ 65,42
zonder studietoelage Vlaamse overheid
€ 234,55
(index december 2012)
Meer informatie →→ bij de sociale dienst/studentenvoorzieningen van je
onderwijsinstelling →→ bij elk OCMW →→ www.mi-is.be
Er ke we nd rk tra via jec de t n VDA aar B
St vr udi ijs es te w lli aa ng rv m oo oe r j ta ee an en vr ag en
St to udi el es at d in ie g k je an zo co nd m er bi ne re n
c st v en ud o te e no r n te n
8 1
2
Studeren met een werkloosheidsuitkering
3
41 1 Studies die je zonder toelating kan combineren Je kan zonder toelating van de RVA studies combineren met een werkloosheidsuitkering wanneer je: →→ voor minder dan 27 studiepunten inschrijft; →→ voornamelijk na 17 uur en/of op zaterdag les volgt; →→ met een examencontract inschrijft (ongeacht het aantal studiepunten); →→ afstandsonderwijs (zonder verplichte aanwezigheid), een postacademische opleiding of volwassenenonderwijs volgt; →→ een kort opleidingstraject volgt dat enkel leidt tot een getuigschrift. Je moet als werkzoekende ingeschreven blijven, beschikbaar zijn voor de arbeidsmarkt en ingaan op iedere passende werkaanbieding. Let op! voor een stage (van meer dan 20 uur/week) dien je altijd aan de RVA toelating te vragen (artikel 94 KB Wlh).
2 Studies waarvoor je een vrijstelling moet aanvragen (artikel 93 KB Wlh) Studies waarvoor je met een diploma- en/of creditcontract van 27 studiepunten of meer (volledig leerplan) bent ingeschreven, kan je enkel volgen met behoud van je werkloosheidsuitkering mits toelating van de RVA. Je komt in aanmerking voor een ‘vrijstelling voor het volgen van studies met volledig leerplan’ wanneer je bij de officiële begindatum van het eerste jaar van de studiecyclus, aan volgende voorwaarden voldoet: →→ je mag geen einddiploma hoger onderwijs bezitten (de directeur van het werkloosheidsbureau van de RVA kan op deze voorwaarde een afwijking toestaan); →→ je moet je vorige studies minstens twee jaar hebben beëindigd;
42 8
→→ je bent uitkeringsgerechtigd volledig werkloos op het moment
w er kloosheid s u it ker ing
dat je de vrijstelling aanvraagt; →→ je moet minimaal 312 dagen werkloosheidsuitkeringen hebben ontvangen in de loop van de twee voorafgaande jaren. Voor studies die voorbereiden op ‘knelpuntberoepen’ is dit niet vereist. De RVA stelt voor elk academiejaar een nieuwe lijst van knelpuntberoepen op; →→ de studies moeten van hetzelfde of van een hoger niveau zijn dan de reeds gevolgde studies. Met een vrijstelling moet je niet meer als werkzoekende ingeschreven zijn bij de VDAB noch beschikbaar zijn voor de arbeidsmarkt. Je moet ook niet meer ingaan op een werkaanbieding maar moet wel arbeidsgeschikt zijn en in België verblijven. De vrijstelling kan slechts één keer (= voor één studiecyclus) worden toegekend en geldt voor de duur van een academiejaar, schoolvakanties inbegrepen. Er moet ieder academiejaar opnieuw een aanvraag tot verlenging worden ingediend. De vrijstelling kan worden verlengd indien: →→ je voor alle opleidingsonderdelen bent geslaagd; →→ je niet voor alle opleidingsonderdelen bent geslaagd maar van de onderwijsinstelling toelating krijgt om je voor minstens 27 nieuwe studiepunten van het volgende studiejaar in te schrijven; →→ je niet bent geslaagd omwille van overmacht (bv. langdurige ziekte). Je kan je werkloosheidsuitkering combineren met een studietoelage van de Vlaamse overheid, maar niet met kinderbijslag. Hou er rekening mee dat het bedrag van je werkloosheidsuitkering tijdens je studieloopbaan kan wijzigen.
43 3 Erkend traject naar werk via de VDAB Ben je werkzoekende en is er een trajectovereenkomst tussen jou en de VDAB waarin de opleiding die je wil volgen erkend is door de VDAB (= erkend traject naar werk), dan kan je recht hebben op een aantal financiële voordelen. Zo wordt een deel van je studiekosten terugbetaald en kan je in aanmerking komen voor een verplaatsingsvergoeding, een kinderopvangvergoeding, een stimulanspremie, ... Deze tussenkomsten vraag je aan bij je trajectbegeleider van de VDAB. De opleidingen erkend door de VDAB kunnen elk academiejaar wijzigen en kunnen verschillen naargelang de provincie.
Meer informatie →→ de sociale dienst/studentenvoorzieningen van je
onderwijsinstelling →→ bij je uitbetalingsinstelling →→ de werkwinkel in je buurt →→ www.rva.be →→ www.vdab.be
T ee voo ege nf rs m un tud oe ct en tko ieb t m ep en m ing er e kin t g
tie ve fo nd se n
te rn a
Al
Op
le id
s
ue
he q
in gs c
4
5
Be
ta al d
ed
uc at ief
ds kr ed iet
Tij
ve r
lo f
c st v en ud o te e no r n te n
9 1
2
Studeren met…
3
45 1 Tijdskrediet Werk je in de privé-sector en voldoe je aan bepaalde anciënniteitsvoorwaarden, dan kan je je beroepsloopbaan geheel of gedeeltelijk onderbreken gedurende minimum 3 maanden en maximum 1 jaar en ontvang je in die periode een onderbrekingsuitkering. Naast dit algemeen recht op tijdskrediet bestaat er een specifiek tijdskrediet van maximum 36 maanden dat je kan aanwenden om een erkende opleiding te volgen. Tijdskrediet vraag je aan bij je werkgever en de onderbrekingsvergoeding ter vervanging van je loon bij de RVA. Ben je werkzaam in de openbare sector, dan bestaat het recht op loopbaanonderbreking met zijn specifieke voorwaarden. Kijk ook na of je recht hebt op een aanmoedigingspremie van de Vlaamse overheid.
Meer informatie: →→ bij je vakbond →→ bij je werkgever →→ www.rva.be →→ http://werk.be/online-diensten/aanmoedigingspremies
2 Betaald educatief verlof Ben je voltijds of deeltijds (onder bepaalde voorwaarden) werknemer in de privé-sector, dan heb je recht op educatief verlof voor het volgen van bepaalde erkende opleidingen (die niet noodzakelijk verband houden met je werk). →→ Het maximum aantal uren educatief verlof ligt tussen 80 en 180
uren per jaar (afhankelijk van de opleiding). →→ Enkel effectief gevolgde lesuren geven recht op educatief verlof.
Je moet de lessen nauwgezet volgen en hiervan het bewijs leveren.
46 9
→→ Bachelor- en masteropleidingen (ook aanvullende opleidingen
s t u d er en m et…
→→
→→ →→ →→ →→
→→
in het hoger onderwijs) die je volgt met een diplomacontract komen enkel in aanmerking als ze na 16u00 of in het weekend worden gegeven (hierop zijn enkele uitzonderingen). Ben je ingeschreven met een examencontract met het oog op het behalen van een diploma, dan heb je recht op educatief verlof gelijk aan driemaal de wekelijkse arbeidsduur. Ben je ingeschreven met een examencontract met het oog op het behalen van credits dan heb je geen recht op educatief verlof. Ben je ingeschreven met een creditcontract dan heb je geen recht op educatief verlof. Je loon blijft behouden (begrensd tot een bruto maandloon van € 2 706 – index september 2012). Je moet je afwezigheden plannen in overleg met je werkgever en je educatief verlof opnemen tussen de datum van de aanvang van je opleiding en de datum van je laatste examen van de 1ste zittijd. Enkel als je effectief deelneemt aan de examens van de 2de zittijd wordt deze periode verlengd tot het einde van deze 2de zittijd. Educatief verlof kan je gebruiken voor het volgen van lessen, uitoefenen van een niet-bezoldigde stage, om te studeren, deel te nemen aan examens, …
Meer informatie:
www.werk.belgie.be: Thema’s > Verloven > Betaald educatief verlof →→ de sociale dienst/studentenvoorzieningen van je onderwijsinstelling →→
47 3 Opleidingscheques Ben je werknemer of ambtenaar en werk je in Vlaanderen of in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, dan kan je met opleidingscheques een erkende opleiding betalen. Alle opleidingen in het Vlaamse hoger onderwijs zijn erkend, met uitzondering van: →→ de doctoraatsopleiding; →→ opleidingen uit het studiegebied Audiovisuele en Beeldende Kunsten (maar toegepaste grafiek en bouwkundig tekenen zijn wél erkend). Per kalenderjaar kan je voor maximum € 250 cheques bij de VDAB bestellen, je betaalt hiervoor slechts de helft. Met de cheques kan je enkel de rechtstreekse studiekosten aan je onderwijsinstelling betalen (bv. studiegeld, soms boeken en cursussen, …). Je kan de cheques tot 2 maanden na de start van je opleiding aanvragen en ze blijven 14 maanden geldig. Boeken en cursussen, aangekocht bij je onderwijsinstelling, kan je op een later tijdstip met opleidingscheques betalen op voorwaarde dat de datum van aankoop op de cheques wordt vermeld (dus niet de datum van de start van je opleiding). Heb je nog geen diploma hoger onderwijs, volg je een opleiding die langer dan 1 jaar duurt en heb je voor meer dan € 250 studiekosten, dan kan je elk kalenderjaar een extra tegemoetkoming bij de VDAB aanvragen. Volgende opleidingen komen in aanmerking: →→ studies die leiden tot een bachelordiploma; →→ studies in het hoger onderwijs ingericht door centra voor volwassenonderwijs; →→ de specifieke lerarenopleiding.
Meer informatie: →→ www.vdab.be/opleidingscheques →→ op het gratis telefoonnummer 0800 30 700 (elke werkdag van 8u00 tot 19u00)
48 9
4 Alternatieve fondsen
s t u d er en m et…
Naast de studietoelagen van de Vlaamse overheid bestaan er nog studiebeurzen en studieleningen van andere organisaties. Meer informatie vind je op www.centenvoorstudenten.be
5 Tegemoetkomingen voor studenten met een functiebeperking Als student met een functiebeperking kan je beroep doen op een aantal faciliteiten en tegemoetkomingen: →→ GON-begeleiding (GON = Geïntegreerd Onderwijs); →→ betaling van bijvoorbeeld gebaren- of schrijftolkuren, vergrotende kopieën, ICT-materiaal dat in je onderwijsinstelling gebruikt kan worden, … via de Cel Speciale Onderwijsmiddelen van het Ministerie voor Onderwijs en Vorming; →→ vaktechnische en inhoudelijke begeleiding (bijles) vergoed door het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (VAPH); →→ materiële of financiële ondersteuning vanuit je onderwijsinstelling of sociale dienst/studentenvoorzieningen.
Meer informatie →→ www.siho.be/aanspreekpunten →→ de sociale dienst/studentenvoorzieningen van je onderwijsinstelling
49 Notities ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� �����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������
2
St st op he ude pen t a re m ca n t et de ijd m en iej s aa r
er en
ud
Af st
Je he ins t a ch ca rij de vin m gt iej ijd aa e r w ns ijz ige n
c st v en ud o te e no r n te n
10 1
Je inschrijving wijzigen, stoppen met studeren of afstuderen
3
0
51 Zodra je aan een instelling hoger onderwijs inschrijft, neem je een aantal studiepunten op. Wijzig je in de loop van het academiejaar iets aan je inschrijving, dan kan het aantal opgenomen studiepunten veranderen. Dit kan een invloed hebben op je recht op kinderbijslag en/of studietoelage. Informeer je over de gevolgen voor het leerkrediet. Meer informatie over je opgenomen studiepunten en leerkrediet: →→ in het onderwijs- en examenreglement →→ bij de studentenadministratie van je onderwijsinstelling →→ www.studentenportaal.be
1 Je inschrijving tijdens het academiejaar wijzigen Je kan je studieprogramma wijzigen (meer of minder studiepunten opnemen) en/of veranderen van studierichting.
Kinderbijslag Je hebt recht op kinderbijslag als: →→ er tijdens het volledige academiejaar minstens 27 studiepunten opgenomen blijven EN →→ je als student ingeschreven blijft. Om ononderbroken kinderbijslag te ontvangen moet je vóór het einde van de maand na je uitschrijving voor een nieuwe opleiding inschrijven. Meer informatie vind je op www.centenvoorstudenten.be
Studietoelage van de Vlaamse overheid Het aantal studiepunten dat op 30 juni van het huidige academiejaar als opgenomen wordt beschouwd, is bepalend voor je studietoelage. Wijzigingen in de loop van het academiejaar kunnen dus aanleiding geven tot een gedeeltelijke terugvordering van je studietoelage. Indien er geen 27 studiepunten opgenomen zijn, heb je geen recht meer op een studietoelage en wordt deze volledig teruggevorderd. Meer informatie vind je op www.centenvoorstudenten.be
52 10 insch r ijving w ijzigen of stoppen
Studiegeld (= inschrijvingsgeld) Het bedrag van het studiegeld varieert naargelang het aantal opgenomen studiepunten, de datum van wijziging van je inschrijving, … Je kan een deel van het studiegeld terugkrijgen of moeten bijbetalen. Meer informatie bij de studentenadministratie van je onderwijsinstelling.
2 Stoppen met studeren tijdens het academiejaar Wanneer je als student uitschrijft bij je onderwijsinstelling en gedurende hetzelfde academiejaar geen nieuwe inschrijving neemt, heb je de studies stopgezet.
VDAB Schrijf je na uitschrijving onmiddellijk in bij de VDAB als ‘schoolverlater in beroepsinschakelingstijd’. Elke schoolverlater moet immers een beroepsinschakelingstijd doorlopen alvorens recht te hebben op een beroepsinschakelingsuitkering. De duur van je beroepsinschakelingstijd bedraagt 12 maanden. Tijdens je beroepsinschakelingstijd mag je werken, maar niet meer met een arbeidsovereenkomst voor studenten. Als je tijdens je beroepsinschakelingstijd opnieuw begint te studeren, vervalt meestal de reeds doorlopen beroepsinschakelingstijd. Heb je je beroepsinschakelingstijd volledig voltooid en hervat je de studies, dan moet je geen nieuwe beroepsinschakelingstijd doorlopen. Meer informatie: →→ www.vdab.be/wegwijs →→ op het gratis telefoonnummer 0800 30 700 (elke werkdag van 8u00 tot 19u00) →→ www.werkwinkel.be
53 Kinderbijslag Je ontvangt geen kinderbijslag meer als ‘student’ vanaf de maand na uitschrijving. Indien je na uitschrijving onmiddellijk inschrijft bij de VDAB als ‘schoolverlater in beroepsinschakelingstijd’, kan je gedurende je beroepsinschakelingstijd kinderbijslag blijven ontvangen: →→ zolang je geen 25 jaar bent EN →→ je inkomen niet hoger is dan € 520,08 bruto per maand (index december 2012). Meer informatie vind je op www.centenvoorstudenten.be
Studietoelage van de Vlaamse overheid Je studies stopzetten heeft gevolgen voor het aantal studiepunten dat als opgenomen wordt beschouwd. Hierdoor kan je studietoelage geheel of gedeeltelijk worden teruggevorderd. Meer informatie vind je op www.centenvoorstudenten.be
Studiegeld (= inschrijvingsgeld) Afhankelijk van het tijdstip van uitschrijven, kan je een deel van je studiegeld terugkrijgen. Meer informatie bij de studentenadministratie van je onderwijsinstelling.
Ziekteverzekering Gedurende je beroepsinschakelingstijd en voor zover je nog niet werkt, blijf je als persoon ten laste van je ouder(s) ingeschreven bij het ziekenfonds. Zodra je begint te werken of zodra je beroepsinschakelingstijd afgelopen is, moet je persoonlijk aansluiten bij een ziekenfonds naar keuze.
3 Afstuderen Meer informatie vind je op www.centenvoorstudenten.be
54 Notities ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� �����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������
55 Notities ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� �����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������
56 Notities ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� �����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������
����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� �����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������
ontwerp binnenwerk brochure: www.pjotr.be
�����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������