Drugsactieplan 2009
0. Inleiding ........................................................................................................................... 2 1. Beschrijving projecten volgens convenanten……………………………………………...3 2. Beschrijving acties volgens samenwerkingsprotocol.................................................... 14 3. Planning en procedure…. …………………………………………………………………32 4. Bijlage: samenwerkingsprotocol .................................................................................... 33
1
Drugsactieplan 2009 Inleiding In januari 2009 keurde de gemeenteraad het Drugbeleidsplan 2009-2012 goed. Het drugbeleidsplan legt een sterke klemtoon op een integrale beleidsmatige aanpak van het drugthema. Dit resulteert in vijf verschillende beleidsdoelen, namelijk: -
Het stadsbestuur wil het drugsgebruik voorkomen of verminderen (preventieaanpak);
-
Het stadsbestuur wil de drugsoverlast terugdringen en beter beheersen (overlastaanpak);
-
Het stadsbestuur wil de drugshandel en de druggerelateerde criminaliteit terugdringen en beter beheersen (criminaliteitsaanpak);
-
Het stadsbestuur wil de welzijnspositie van (ex-)verslaafde gebruikers verbeteren (activeringsaanpak);
-
Het stadsbestuur wil meer verslaafde gebruikers beter verzorgen en opvangen (zorgaanpak).
Bovenstaande beleidsdoelstellingen worden gerealiseerd via concrete acties. Voorliggend actieplan geeft een overzicht van geïnitieerde acties in het kader van het drugbeleidsplan en van de reeds lopende acties in het kader van bovenlokale plannen (Strategisch Veiligheids- en Preventieplan, Beleidsplan Stedenfonds). Alle acties worden opgenomen in de operationele plannen van de betrokken bedrijven. Daarmee wordt de uitvoering van het drugbeleidsplan en het actieplan verankerd in de strategische cyclus die is opgezet om alle bedrijven en entiteiten geïntegreerd te laten samenwerken aan de realisatie van het bestuursakkoord. Het beleidsplan en daarbij horende actieplan vallen onder de bevoegdheid van burgemeester en schepen voor sociale zaken. Tweemaal per jaar zal aan hen gerapporteerd worden over de stand van zaken van de acties. Het actieplan wordt jaarlijks bijgestuurd. In het eerste deel worden de nieuwe acties beschreven zoals genoteerd in het beleidsplan. Deze worden gerealiseerd door bepaalde stedelijke diensten zoals SODA, Lokale politie, OCMW, het bedrijf Samen Leven. Meestal wordt er in functie van de realisatie van deze doelstellingen ook nauw samengewerkt met een aantal derden partners uit verschillende sectoren van hulpverlening, preventie, justitie en doelgroep. In het tweede deel van het voorliggend actieplan worden alle reeds bestaande acties (gefinancierd via SVPP of Stedenfonds) beschreven. Deze acties dragen mee bij tot de realisatie van de vijf beleidsdoelen zoals vooropgesteld in het beleidsplan. In deel drie wordt concreet beschreven wat de taak en opdracht is van SODA als regisseur voor het stedelijke drugbeleid en wordt de procedure van rapportage toegelicht. Deel vier is het blanco samenwerkingsprotocol zoals afgesloten tussen de verschillende partners in functie van de realisatie van de acties uit het beleidsplan.
2
1. Acties uit het drugbeleidsplan 2009-2012 1.1. Preventieaanpak We willen het drugsgebruik bij een aantal doelgroepen voorkomen of verminderen.
Actie 1: Gebruikende leerlingen BESCHRIJVING In samenwerking met onderwijs, politie en parket wordt er een prepressief project opgezet voor scholieren die ’s morgens of tijdens de middagpauze, zichtbaar onder invloed de school binnenkomen. In de scholen met leerlingen die gevat worden door deze actie, bieden stad en lokale politie in samenwerking met het preventieteam van VAGGA/Altox nazorg aan. Hierin worden jongeren ingelicht over de gevolgen van drugsgebruik en drugsgerelateerde criminaliteit. VAGGA/Altox ondersteunt de school bij de uitwerking van een drugbeleid en biedt jongeren de mogelijkheid tot enkele individuele gesprekken in functie van probleeminzicht. ENGAGEMENTEN -
Het probleem is geïnventariseerd door bevraging van lokale politie, scholen, CLB’s, VAGGA/Altox en andere relevante partners.
-
Op vraag van scholen biedt het preventieteam van Altox coaching en consult aan Antwerpse scholen.
-
Er wordt een protocol opgemaakt tussen betrokken partners (scholen, politie, jeugdparket en preventieteam VAGGA/Altox) met samenwerkingsafspraken.
-
Lokale politie en jeugdparket hebben bijzondere aandacht voor gebruikende leerlingen voor, na en tijdens schooltijd.
-
Op vraag van scholen, politie en jeugdparket biedt preventieteam VAGGA./Altox coaching en consult aan intermediairen.
-
Op vraag van scholen, politie en jeugdparket biedt preventieteam VAGGA./Altox vroeghulp aan gebruikende leerlingen.
VERANTWOORDING EN EVALUATIE -
Een verslag met inventarisatie van het probleem
-
Een uitgeschreven en ondertekend samenwerkingsprotocol
-
Een verslag met overzicht van coaching en consult aan intermediairen
-
Een verslag met overzicht van aangeboden vroeghulp aan gebruikende leerlingen
Uitvoeringspartners:
Lokale Politie, Jeugdparket, VAGGA/Altox, Antwerpse scholen, Bedrijf Samen Leven, School aan de Beurt, SODA
Trekker:
SODA
Koppeling strategische cyclus: Sensiblilisering over de belangrijkste fysieke en psychische gezondheidsrisico’s: aan individuen die deel uitmaken van een risicogroep of daarin terechtkomen, wordt op bepaalde tijdstippen informatie verstrekt over de gezondheidsrisico’s die zij lopen en over de wijze waarop zij de risico’s kunnen inperken of hun gezondheidskansen kunnen vergroten.
3
Actie 2: Alcoholcampagne ECAT-project (Empower the Community in respons to Alcohol Threats) BESCHRIJVING Het ECAT-project heeft als doel de effectiviteit van lokale alcohol preventiecampagnes te verhogen. ECAT is in een Europees kader reeds in enkele kleinschalige Vlaamse steden en gemeenten geïmplementeerd. Gezien de grootstedelijke context zullen we in Antwerpen een proefproject opstarten waarbij we focussen op een afgebakende wijk/buurt. Gebruik makend van een netwerk van stakeholders in een buurt kunnen we een quick scan maken met betrekking tot de alcoholproblematiek. ENGAGEMENTEN -
Er zijn richtlijnen ontwikkeld voor lokale campagnes, verder bouwend op ‘evidence based practice’
-
Er is een lokale ‘quick scan analyse’ uitgevoerd die de stedelijke situatie beschrijft op het vlak van alcoholgebruik en de actiebereidheid en het standpunt van de Antwerpse bevolking over de alcoholthematiek is in kaart gebracht.
-
Er zijn evaluatie-instrumenten ontwikkeld om het bereik en de zichtbaarheid van lokale alcohol preventiecampagnes te meten
VERANTWOORDING EN EVALUATIE -
Uitgeschreven richtlijnen voor een lokale, Antwerpse alcoholsensibiliseringscampagne
-
Verslag met resultaten van de uitgevoerde quick scan analyse
-
Ontwikkeld evaluatie-instrument Uitvoerende partner:
SODA
Subsidiebron:
restmiddelen SVPP
Bedrag:
60.000 EUR
Personeel:
1 VTE
Koppeling strategische cyclus: Sensiblisering over belangrijke fysieke en psychische gezondheidsrisico’s. Voor de Vlaamse gezondheidsdoelen en de gezondheidsthema’s die lokaal prioritair zijn - … - is er minstens één sensibiliseringscampagne uitgevoerd Alcoholsensibilisering BESCHRIJVING Er komt een doelgroepgerichte campagne over verantwoord alcoholgebruik, gebaseerd op de resultaten van een nulmeting waarin de bevolking zelf om haar standpunt en actiebereidheid werd gevraagd. Een mogelijke invalshoek kan het drinkgedrag zijn op de vele openbare feesten en de grootschalige evenementen in de stad. Maar ook het klassieke uitgaansleven biedt voldoende mogelijkheden voor sensibilisering. Het eerstkomende jaar zal de Fantmobiel (een infocaravan in de vorm van een grote roze olifant) de campagne mee op gang trekken en de bevolking helpen nadenken over verantwoord alcoholgebruik. ENGAGEMENTEN -
Er is een Antwerpse stuurgroep ‘Alcoholsensibilisering’ samengesteld en opgestart.
4
-
Evenementen met een verhoogd risico op onverantwoord alcoholgebruik zijn geïnventariseerd.
-
Campagnemateriaal ter ondersteuning van verantwoord alcoholgebruik is ontwikkeld.
-
De Fantmobiel wordt ingezet ter ondersteuning van de alcoholcampagne
VERANTWOORDING EN EVALUATIE -
Verslag over samenstelling en bijeenkomsten van Antwerpse stuurgroep ‘Alcoholsensibilisering’ .
-
Inventarisatie van evenementen met een verhoogd risico op onverantwoord alcoholgebruik
-
Ontwikkeld campagnemateriaal in functie van alcoholsensibilisering.
-
Aanwezigheid van de Fantmobiel op minstens 5 Antwerpse evenementen. Uitvoerende partner:
SODA
Subsidiebron:
restmiddelen SVPP
Bedrag:
50.000 EUR
Koppeling strategische cyclus: Sensiblisering over belangrijke fysieke en psychische gezondheidsrisico’s. Voor de Vlaamse gezondheidsdoelen en de gezondheidsthema’s die lokaal prioritair zijn - … - is er minstens één sensibiliseringscampagne uitgevoerd
Sensibilisering rond partydrugs BESCHRIJVING Op vraag van de ambassadeur van Columbia en een medewerker van Germinal Beerschot wil de stad Antwerpen inspanningen leveren omtrent een sensibiliserende campagne rond cocaïnegebruik in samenwerking met de profliga. In deze sensibiliseringscampagne moet er aandacht gaan naar de risico’s van het gebruik van partydrugs en naar de gevolgen op allerlei terreinen van de grootschalige kweek en handel van cocaïne. ENGAGEMENTEN -
Er zijn voorbereidende contacten met alle betrokken partners.
-
De gevolgen van cocaïnegebruik (op allerlei terreinen) zijn in kaart gebracht
-
Er is een sensibiliserende campagne voorbereid
VERANTWOORDING EN EVALUATIE -
Verslag over de voorbereidende contacten.
-
Inventaris van de gevolgen van cocaïnegebruik
-
Ontwikkeld campagnemateriaal Uitvoerende partner:
SODA, VAD, profliga, Germinal Beerschot
Koppeling strategische cyclus: Sensiblisering over belangrijke fysieke en psychische gezondheidsrisico’s. Voor de Vlaamse gezondheidsdoelen en de gezondheidsthema’s die lokaal prioritair zijn - … - is er minstens één sensibiliseringscampagne uitgevoerd
5
Actie 3: Piloot Vroeginterventie BESCHRIJVING Met het pilootproject vroeginterventie willen we met een aantal voor de hand liggende partners zoals het centraal meldpunt Spijbelen, Kind & Gezin, sociale infopunten, de opvoedingswinkels, het jeugdparket en de verkeerspolitie opportuniteitsprojecten opzetten inzake vroeginterventie. Al die diensten zullen, in samenwerking met gespecialiseerde drugshulpverlening, op pilootbasis begeleid en gemotiveerd worden om te experimenteren met vroeginterventie. Deze actie kan alleen in combinatie met brede sensibilisering effectief zijn. Als test en bogend op haar voorbeeldfunctie, willen de stad en haar dochters als werkgever hun eigen rol als vroeginterventionist zorgvuldig screenen en bijsturen. ENGAGEMENTEN -
VAGGA/Altox heeft twee hulpverleners aangeworven in functie van vroeghulp aan druggebruikende jongeren.
-
Eerstelijns diensten zijn geïnformeerd over het ondersteunend aanbod omtrent vroeghulp door de gespecialiseerde drughulpverlening.
-
Het preventieteam VAGGA/Altox heeft minstens 1 opleiding/coaching ‘Hoe omgaan met druggebruik’ georganiseerd voor intermediairen uit eerstelijns diensten.
Intermediairen die riskant of beginnend problematisch druggebruik detecteren, krijgen ondersteuning via individuele consult. -
Jongeren die riskant of beginnend problematisch drugs gebruiken, kunnen beroep doen op een hulpaanbod in functie van het vroeg ingrijpen in de probleemwording zodat er meer kansen zijn om probleemoplossend en keuzeverruimend te werken.
-
De specifieke aanpak en methodiek van vroeghulp is uitgeschreven.
VERANTWOORDING EN EVALUATIE -
Een verslag met overzicht van de aangeboden informatie aan eerstelijnsdiensten
-
Een verslag over de opleiding/coaching ‘Hoe omgaan met druggebruik?’
-
Een verslag over de aangeboden consult aan intermediairen en de vroeghulp aan gebruikende jongeren
-
Een uitgeschreven methodiek ‘Vroeghulp’ Uitvoerende partner:
VAGGA/Altox
Subsidiebron:
restmiddelen SVPP
Bedrag:
100.000 EUR
Personeel:
2 VTE
Koppeling strategische cyclus: Sensiblilisering over de belangrijkste fysieke en psychische gezondheidsrisico’s: aan individuen die deel uitmaken van een risicogroep of daarin terechtkomen, wordt op bepaalde tijdstippen informatie verstrekt over de gezondheidsrisico’s die zij lopen en over de wijze waarop zij deze risico’s kunnen inperken of hun gezondheidskansen kunnen vergroten
6
Actie 4: Allochtone druggebruikers BESCHRIJVING Allochtonen vinden nog veel te weinig de weg naar de reguliere drugshulpverlening. Drugs zijn zonder enige twijfel nog teveel een taboeonderwerp in allochtone gemeenschappen. Vaak wordt druggebruik als een ziekte beschouwd die iemand overvalt zoals mazelen of de griep. Gebruik wordt binnen het gezin verzwegen. Bij behandeling is de noodzakelijke steun van de familie haast onbestaande. Allochtone verenigingen zullen actief bewerkt worden om tijdens het werkjaar minstens één activiteit te plannen rond het thema drugs: klassieke infoavond, getuigenis, opendeur bij een hulpverleningscentrum, … Het straathoekwerk heeft hierin een belangrijke signaalfunctie ten aanzien van de zorgsector. ENGAGEMENTEN -
Minstens 15 zelforganisaties of groepen van allochtone ouders hebben een activiteit over het drugthema georganiseerd.
-
Het netwerk van de gespecialiseerde drughulpverlening heeft haar doelstellingen omtrent interculturalisering bepaald.
-
Het onderzoeksprotocol m.b.t. de screening van de gespecialiseerde drughulpverlening over interculturalisering is ondertekend door de betrokken partners.
VERANTWOORDING EN EVALUATIE -
Verslag over de georganiseerde activiteiten over het drugthema.
-
Uitgeschreven doelstelling omtrent interculturalisering en definiëring van etnisch-culturele minderheden door het netwerk van de gespecialiseerde drughulpverlening.
-
Een ondertekend onderzoeksprotocol met betrekking tot de screening van de gespecialiseerde drughulpverlening. Uitvoeringspartners:
SODA, vzw De Acht, ADIC, De Sleutel, Free Clinic, VAGGA/Altox, straathoekwerk & allochtone verenigingen.
Trekker:
SODA
Koppeling strategische cyclus: Sensiblilisering over de belangrijkste fysieke en psychische gezondheidsrisico’s: aan individuen die deel uitmaken van een risicogroep of daarin terechtkomen, wordt op bepaalde tijdstippen informatie verstrekt over de gezondheidsrisico’s die zij lopen en over de wijze waarop zij deze risico’s kunnen inperken of hun gezondheidskansen kunnen vergroten
1.2.
Overlastaanpak
We willen de drugsoverlast terugdringen en beter beheersen Actie 5: Bestuurlijke politie BESCHRIJVING De burgemeester kan op basis van artikel 9bis van de drugswet publiek toegankelijke instellingen die gekend zijn als een plaats waar herhaaldelijk drugs worden gebruikt of verhandeld, na ruggenspraak met de procureur des konings, sluiten voor een maximale duur van zes maanden. Daarnaast kan de burgemeester als hoofd van de politie alle maatregelen nemen die de openbare orde, gezondheid en rust helpen verzekeren en openbare overlast terugdringen. Hierbij hoort ook straat- en plaatsverbod voor persistente
7
overlastgevers. Tenslotte hebben theehuizen onder de uitbatingsvorm van een club-vzw in Antwerpen een uitbatingsvergunning nodig. Indien de voorwaarden van de vergunning geschonden worden, kan het college de nodige sancties nemen (intrekking van de vergunning of sluiting van de instelling). De stad bewandelt verder de recent ingeslagen weg van bestuurlijke aanpak van drugsoverlast. Op basis van degelijke administratieve aktes van de lokale politie, put de burgemeester ook in de toekomst zijn bevoegdheden maximaal uit. Op die manier krijgen uitbaters of eigenaars van cafés, dancings, theehuizen, kraakpanden, braakliggende percelen lik op stuk. ENGAGEMENTEN -
Er zijn maatregelen en/of sancties genomen met betrekking tot druggerelateerde overlast op het openbare domein
-
Er zijn maatregelen en/of sancties genomen met betrekking tot druggerelateerde panden
VERANTWOORDING EN EVALUATIE Verslag over de maatregelen en/of sancties m.b.t. drugsgerelateerde overlast op openbaar domein -
aantal plaats- en/of straatverboden
-
aantal maatregelen m.b.t. ambtshalve opruiming van terreinen
-
aantal sluitingen op grond van artikel 134 quater
Verslag over de maatregelen en/of sancties met betrekking tot overlastgerelateerde panden -
aantal tijdelijke sluitingen op grond van artikel 9 bis en op grond van het reglement inzake de uitbatingsvergunning
-
aantal intrekkingen van uitbatingsvergunning op grond van moraliteit (veroordelingen opgelopen op grond van drugswetgeving)
Uitvoeringspartners:
Lokale Politie & Bedrijf Samen Leven
Trekker:
Algemeen Bestuurlijke Politie
Koppeling strategische cyclus: Sensiblilisering over de belangrijkste fysieke en psychische gezondheidsrisico’s: aan individuen die deel uitmaken van een risicogroep of daarin terechtkomen, wordt op bepaalde tijdstippen informatie verstrekt over de gezondheidsrisico’s die zij lopen en over de wijze waarop zij deze risico’s kunnen inperken of hun gezondheidskansen kunnen vergroten
Actie 6: Convenant drugsoverlastgebied BESCHRIJVING Recent is er naar aanleiding van problemen in de ondergrondse fietsenstallingen van het Centraal Station, op initiatief van de buurtregisseur, geëxperimenteerd met een taakstellend en sectoroverschrijdend werkoverleg. We willen deze aanpak verder vorm geven in een convenantensysteem waarbij voor een aantal hotspots duidelijke werkafspraken worden gemaakt tussen politie, stadsdiensten, OCMW, vervoersmaatschappijen, algemeen welzijnswerk en drugshulpverlening. De werkafspraken leggen voor een beperkte periode waarin de inspanningen ten aanzien van de overlastgevers worden opgedreven, de samenwerkingsstrategie vast: wie inventariseert, wie benadert wanneer welke personen, wie kan politie contacteren bij nultolerantie-acties, waar worden cliënten naar toe gebracht, wie krijgt feedback over verschillende acties, …
8
Onder leiding van de respectievelijke buurtregisseurs worden in de eerste plaats hotspotconvenanten drugs opgesteld voor vijf overlastgebieden: Centraal Station (Station, Astridplein, Carnotstraat, Gemeentestraat), Berchem Station, winkelstraatslinger A-Noord, Schijnpoort en Kiel. ENGAGEMENTEN -
Er is een probleemanalyse die aangeeft wat er concreet aan de hand is in de vijf overlastgebieden.
-
Op basis van de probleemanalyse is een actieplan per gebied uitgewerkt.
-
Er zijn voor de vijf geselecteerde overlastgebieden convenanten afgesloten met alle relevante diensten en instellingen (streefdatum convenanten: september 2009; streefdatum convenant Schijnpoort: december 2009)
-
Per overlastgebied is er minstens één gecoördineerde actie tot in detail voorbereid, getimed en uitgevoerd om de aangegeven drugoverlast per buurt aan te pakken.
VERANTWOORDING EN EVALUATIE -
Uitgeschreven probleemanalyse
-
Uitgewerkt actieplan per overlastgebied
-
Opgemaakte en ondertekende convenant per overlastgebied
-
Verslag van de voorbereiding, de uitvoering en het resultaat van de gecoördineerde actie per overlastgebied
Uitvoeringspartners: Er worden convenanten afgesloten voor vijf overlastgebieden: Centraal Station (Station, Astridplein, Carnotstraat, Gemeentestraat), Berchem (station), Winkelstraatslinger A-Noord, Schijnpoort en Kiel. De convenanten zullen enerzijds een gemeenschappelijk deel hebben, met gelijkaardige partners; anderzijds zullen er per convenant gebieds- en problematiekspecifieke partners worden aangeduid. Convenant Centraal Station: CAW Metropool Opvang Dakloze Druggebruikers, Nachtopvang De Biekorf, Crisisopvang Noodbedden, LP, Buurtregie, Doelgroepregie. Uitgebreid met: team activering, SB/SR (vegers), straathoekwerk, Manus, Levanto, NMBS en spoorwegpolitie. Convenant Berchem: CAW Metropool Opvang Dakloze Druggebruikers, LP, Buurtregie, Doelgroepregie, team activering, SB/SR (vegers), SB/GV, straathoekwerk, NMBS en spoorwegpolitie, Manus. Convenant Antwerpen Noord winkelstraatslinger: CAW Metropool Opvang Dakloze Druggebruikers, Nachtopvang De Biekorf, Crisisopvang Noodbedden, Free Clinic, De Sleutel, LP, Buurtregie, Doelgroepregie, team activering, SB/SR (vegers), SB/GV, straathoekwerk, Manus, Woonhaven. Convenant Schijnpoort: CAW Metropool Opvang Dakloze Druggebruikers, Nachtopvang De Biekorf, Crisisopvang Noodbedden, Free Clinic, De Sleutel, LP, Buurtregie, Doelgroepregie, team activering, SB/SR (vegers), SB/GV, straathoekwerk, Manus, Woonhaven, De Lijn Convenant Kiel: CAW Metropool Opvang Dakloze Druggebruikers, LP, Buurtregie, Doelgroepregie, team activering, SB/SR (vegers), SB/GV, straathoekwerk, Woonhaven, Manus. Trekker: Buurtregie Koppeling strategische cyclus: Een wijk vrij van overlast
Actie 7: Zwerfspuiten
9
BESCHRIJVING Zwerfspuiten zijn een ernstige vorm van overlast en een bedreiging voor de volksgezondheid. Antwerpen kent een succesvol spuitenruilproject en wil dit continueren. De spuitenpatrouille wordt de komende jaren nog intensiever ingezet. Betrokken stads- en politiediensten kunnen jaarlijks op vorming rekenen. De informatie over vindplaatsen wordt kort op de bal uitgewisseld. Met deze actie willen we nog meer benadrukken dat zwerfspuiten gemeld kunnen worden bij de Blauwe Lijn. Net zoals met sluikstort willen we dat zwerfspuiten snel en efficiënt worden opgehaald. ENGAGEMENTEN -
Wekelijks worden er 2 spuitenpatrouilles georganiseerd, op maandag- en donderdagnamiddag waarbij een ploeg van 4 mensen ‘hot spots’ in de stad zullen bezoeken. Een patrouille kan ook op vraag een bepaalde plaats aandoen.
-
Particulieren, bouwbedrijven, woningmaatschappijen e.a. kunnen beroep doen op een spuitenpatrouille teneinde een pand of een domein spuitenarm te maken.
-
Er wordt overleg georganiseerd inzake zwerfspuiten met alle direct betrokkenen in functie van informatie-uitwisseling en taakafspraken.
VERANTWOORDING EN EVALUATIE -
Jaarverslag van de werking van de spuitenpatrouille (proactief aanbod en aanbod op vraag).
-
Verslag van het overleg inzake zwerfspuiten.
Uitvoeringspartners: SODA, Free Clinic/MSOC, Spuitenruil, Spuitenpatrouille, OCMW Antwerpen, Manus, Politie Antwerpen, Stad Antwerpen/Bedrijf Samen Leven, Dienst preventie en gezondheid, Dienst huisvuilophaling, de lijn, NMBS. Uitvoerder volgens convenant OCMW-Free Clinic voor de werkingsmiddelen van de spuitenpatrouille. Trekker: SODA Koppeling strategische cyclus: Sensiblilisering over de belangrijkste fysieke en psychische gezondheidsrisico’s: aan individuen die deel uitmaken van een risicogroep of daarin terechtkomen, wordt op bepaalde tijdstippen informatie verstrekt over de gezondheidsrisico’s die zij lopen en over de wijze waarop zij deze risico’s kunnen inperken of hun gezondheidskansen kunnen vergroten. Een wijk vrij van overlast.
1.3.
Criminaliteitsaanpak
We willen de drugshandel en de drugsgerelateerde criminaliteit terugdringen en beter beheersen.
Actie 9: Straatdealers en drugsrunners BESCHRIJVING De drugshandel en –verkoop is geen veelkleurig lappendeken. Het drugsteam van de lokale recherche heeft een accuraat beeld van de scene. Via theehuizen wordt in hoofdzaak hasj verhandeld. Op straat zijn vaak groepen zonder geldige verblijfspapieren actief. Zij bevoorraden meer de binnenlandse markt en de toeristenmarkt.
10
De lokale politie levert veel inspanningen om verdachten op te pakken maar stoot daarbij op twee frustratiedrempels: het illegale verblijfsstatuut van sommige opgepakte verdachten en het weinig drugsontradende effect van het verblijf in het Antwerpse arresthuis. De stad wil op beide vlakken inspanningen leveren. Op zeer korte termijn wil het stadsbestuur een sluitende afspraak met de Dienst Vreemdelingenzaken over repatriërinsinspanningen en –garanties. Bevelen om het grondgebied binnen een bepaalde termijn te verlaten, bieden onvoldoende soelaas. Voorts steunt de stad de inspanningen van het arresthuis en de Vlaamse Vereniging Behandelingscentra voor Verslaafden (VVBV) om via een centraal meldpunt in de gevangenis met intakegesprekken behandelingsvragen centraal aan te pakken en te dispatchen. Met het oog op een succesvolle lokale reïntegratie wil de stad dit project mee monitoren en desnoods versterken. Waar nuttig en nodig worden de stedelijk gefinancierde gevangeniscoaches ingeschakeld. ENGAGEMENTEN -
Er is wekelijks structureel overleg met Gerichte Wijkwerking (GW), Federale Gerechtelijk Politie (FGP) en Parket voor de bespreking van de dossiers behandeld door de lokale politie
-
Er is overleg geïnitieerd tussen Lokale Recherche/Drugs Recherche (LR/DR) en Dienst Vreemdelingenzaken in functie van samenwerking
-
Er zijn periodieke contacten met diverse relevante partners binnen het drugwerkveld
-
Er zijn verschillende gecoördineerde acties (Fortuna, Minerva, Romeo) opgezet in de afdeling City met oog op het beperken van de drugoverlast en druggerelateerde criminaliteit op het openbaar domein
-
De lokale georganiseerde drughandel is aangepakt
-
Er zijn lokale, occasionele acties uitgevoerd in het kader van de prioriteit handel in drugs/druggerelateerde criminaliteit (HD/DRC)
VERANTWOORDING EN EVALUATIE -
Verslag (aantal bijeenkomsten, bestendigde afspraken, gemaakte afspraken) van het wekelijks structureel overleg tussen GW, FGP en Parket
-
Verslag van het geïnitieerd overleg tussen LR/DR en Dienst Vreemdelingenzaken
-
Verslag over het aantal periodieke contacten met relevante partners
-
Verslag over de verschillende gecoördineerde acties in afdeling City (uitgevoerde acties, uitgevoerde mensuren, gerechtelijke arrestaties HD/DRC, bestuurlijk aangehoudenen (doorverwijzing hulpverlening), illegaal verblijf beschikken/repatriëring, drugdoden, aantal gram verschillende producten, verzegelde vzw/instellingen).
-
Verslag van de aanpak lokale georganiseerde drughandel (uitgevoerde onderzoeken/mensuren, arrestaties (in het fenomeen), bevestigde arrestaties, bestuurlijk aangehoudenen, illegaal verblijf beschikken/repatriëring, drugdoden, aantal gram verschillende producten, verzegelde vzw/instellingen).
-
Verslag van lokale, occasionele acties HD/DRC (uitgevoerde onderzoeken/mensuren, arrestaties (in het fenomeen), bestuurlijk aangehoudenen, illegaal verblijf beschikken/repatriëring, drugdoden, aantal gram verschillende producten, verzegelde vzw/instellingen). Uitvoeringspartners: Lokale Politie, Dienst Vreemdelingenzaken, Arresthuis en VVBV Trekker:
Lokale Recherche / Drugs Recherche
11
Koppeling strategische cyclus: De kwaliteit van de lokale recherche blijft behouden en daar waar nodig verbeterd.
Actie 10: Praetoriaanse probatie verslaafde veelplegers BESCHRIJVING De stad is al geruime tijd in onderhandeling met het parket en met een projectuitvoerder om verslaafde veelplegers zoals straatprostituees in combinatie van drang en dwang passende langdurige zorg en activering te bieden. Het parket kan voor verdachten die een drugsgerelateerd misdrijf hebben gepleegd en waarbij er aanwijzingen zijn van problematisch drugsgebruik, het misdrijf afhandelen via praetoriaanse probatie of bemiddeling in strafzaken. Het project start alleen indien verslaafde veelplegers welbepaalde misdrijven hebben gepleegd die bij vervolging leiden tot minstens één jaar gevangenisstraf. Bij zwaardere misdrijven wordt voor klassieke vervolging gekozen. Indien een verdachte/cliënt in aanmerking komt voor praetoriaanse probatie dient het parket concreet te beschikken over gedegen advies die een justitieel casemanager verstrekt, met het oog op justitiële doorverwijziging naar de hulpverlening. De casemanger heeft ook als taak om de brug te slaan met de hulpverlening. Indien het behandel- en/of activeringsprogramma met succes wordt gevolgd, staat de verdachte/cliënt voorlopig niet langer bloot aan vervolging. We weten uit analyses dat per jaar naar schatting 10 tot 12 verdachte drugsverslaafde prostituees in aanmerking zouden komen voor deze alternatieve maar aanklampende afhandeling. ENGAGEMENTEN -
Er is een aanzet tot opmaak van een protocol tussen de stad Antwerpen, het parket van de Procureur des Konings te Antwerpen en De Sleutel rond samenwerking en engagement
VERANTWOORDING EN EVALUATIE -
Opgemaakt protocol
-
Projectverslag (indien project is opgestart) met aantal aanmeldingen, aantal en aard adviezen, aantal trajecten, aantal contacten, aantal en aard samenwerkingscontacten, evaluatie van het project met alle betrokken actoren Uitvoeringspartners: Parket van de Procureur des Konings, politie, OCMW, (drug)hulpverlening (waaronder voornamelijk De Sleutel) Trekker:
Doelgroepregie
Koppeling strategische cyclus: Een wijk vrij van overlast
Actie 11: Persoonsaanpak veelplegers BESCHRIJVING Onderzoekers zijn het niet helemaal eens over het causaal verband tussen harddrugsgebruik en criminaliteit. Feit is wel dat sommige harddrugsverslaafden zich vaak en langdurig schuldig maken aan criminaliteit. De politiezone Antwerpen kent een lijst van ongeveer 300 veelplegers, verdachten of daders. Veelplegers zijn mensen waartegen de laatste vijf jaar minstens tien pv’s werden opgemaakt wegens een strafrechtelijk vergrijp.
12
Bij ontstentenis aan adequate wetgeving – België kent in tegenstelling tot de noorderburen geen wet inrichting stelselmatige daders- willen de partners van de zonale veiligheidsraad experimenteren met een strengere aanpak van veelplegers. In de feiten is dit een zoektocht naar een meer doeltreffende justitiële reactie waarbij paradoxaal genoeg vooral hulpverleners en politie sommige inspanningen zullen moeten intensifiëren. Politie zal op een klein aantal veelplegers nog intenser toezicht dienen te houden en databestanden dagelijks screenen. Indien het parket er alles aan doet om inzake vervolging de lat hoog te leggen is het van het grootste belang dat justitieassistenten en hulpverleners bij opgelegde behandelingsmaatregelen of strafuitvoeringsvoorwaarden even ad rem reageren. In de praktijk zou deze aanpak kunnen uitmonden in een nieuw U-Turn project maar voor een leeftijdsbredere groep en met een fors stuk verslavingsbehandeling. Een middelengerelateerde U-Turn als het ware. ENGAGEMENTEN -
De lijst van veelplegers is up-to-date
-
Er zijn afspraken met het parket gemaakt (cf. omzendbrief terzake, behalve voor drugluik)
-
In alle acties van het zonaal veiligheidsplan en de wijkwerking wordt met een Top 20 gewerkt
-
Het parket heeft de veelplegersaanpak in gans het gerechtelijk arrondissement Antwerpen geïmplementeerd
-
Er is gezocht naar mogelijkheden in functie van doorverwijzing naar hulpverlening
-
Ten einde de kwaliteit van de gerechtelijke dossiers/onderzoeken verder te verbeteren, is overleg opgestart in functie van een uniforme, doeltreffende en kwaliteitsvolle feitenregistratie en van het maximaal inzamelen van dadergegevens
VERANTWOORDING EN EVALUATIE -
Up-to-date lijst van veelplegers
-
Opgelijste afspraken met het parket
-
Verslag over Top 20-aanpak door politie
-
Verslag over veelplegersaanpak door parket
-
Verslag over de mogelijkheden tot doorverwijzing naar hulpverlening
-
Verslag van het overleg in functie van feitenregistratie en inzameling dadergegevens
Uitvoeringspartners: Lokale recherche, gerichte wijkwerkingen, parket, hulpverlening Trekker:
Lokale recherche Eigendommen
Koppeling strategische cyclus: De kwaliteit van de lokale recherche blijft behouden en daar waar nodig verbeterd.
1.4.
Activeringsaanpak
We willen de welzijnspositie van (ex-)verslaafde gebruikers verbeteren.
Actie 13: Sociale activering BESCHRIJVING
13
Eenzaamheid, sociaal isolement en verveling leiden dikwijls tot herval in problematisch drugsgebruik. Zonder ondersteunend sociaal netwerk of met louter drugsgebruikers in de kennissenkring, is het moeilijk om opnieuw aansluiting te vinden bij de samenleving. De verslavingszorg kan niet voorbijgaan aan dergelijke evidenties. De stad investeert daarom al een tijd in een activeringsproject dat gebruikers noodzakelijke sociale en praktische vaardigheden bijbrengt. Door langdurig drugsgebruik ging veel daarvan verloren. De stad blijft in de toekomst het lopende sociale activeringsproject ondersteunen. Met de organisatie van allerlei activiteiten (sport, koken, museumbezoek, creatieve vorming, tuinonderhoud, lichaamsverzorging, uitstappen of kamperen bvb.) krijgen gebruikers een zinvolle dagbesteding. ENGAGEMENTEN -
Er is een gediversifieerd activiteitenaanbod waarin de doelgroep van harde kern druggebruikers actief betrokken wordt.
-
Er zijn lange termijnprojecten uitgevoerd (o.a. voetbalploeg, kunstenproject, groenproject)
-
Er zijn inspanningen geleverd om (nieuwe) doelgroepen bij de activiteiten te betrekken.
-
Mogelijke verplaatsingen van de doelgroep ten gevolge van de verhuis van Free Clinic zijn opgevolgd en hierop is ingespeeld met een aangepast activiteitenaanbod.
-
Het activeringsteam zorgt voor de coaching en ondersteuning van de spuitenpatrouille.
-
Het activeringsteam onderzoekt de mogelijkheid om ook vrijwilligers in te schakelen bij de voorbereiding/uitvoering van activiteiten.
-
Er is deelgenomen aan buurtgebonden overleg in functie van inbedding in de buurt, erkenning, ondersteuning en signaalfunctie.
VERANTWOORDING EN EVALUATIE -
Registratiegegevens van de activiteiten naar datum, omschrijving activiteit, aantal deelnemers, initiatiefnemer (doelgroep of activeringsteam), evaluatie door de doelgroep.
-
Verslaggeving (beschrijving, resultaten, evaluatie en conclusies) inzake de lange termijn projecten.
-
Verslag over al dan niet bereikte, nieuwe doelgroepen.
-
Nota omtrent de gevolgen van de verhuis van Free Clinic voor het activeringsproject.
-
Werkingsrapport spuitenpatrouille.
-
Nota inzake de inschakeling van vrijwilligers in het ruimere activiteitenaanbod.
-
Overzicht en inhoud van buurtgebonden overleg
Uitvoeringspartners: SODA, Free Clinic/MSOC, Spuitenruil, Spuitenpatrouille (SPAT), Straathoekwerk, OCMW Antwerpen, MANUS, inloopcentrum De Vaart, ’t Vlot, de Pleingroep, Buurtsport. Trekker:
SODA
Koppeling strategische cyclus: Gezondheidszorgaanbod op maat: Kwetsbare groepen met verminderde gezondheidskansen in beeld gebracht, alsook hun specifieke behoeften
Actie 14: Woonbegeleiding BESCHRIJVING
14
Verslaafden en ex-verslaafden hebben in Antwerpen moeite bij het vinden en het behouden van een woonst. Er is een sterk verband tussen dakloosheid en verslaving. Dakloze verslaafden komen in een vicieuze cirkel terecht. Dakloosheid leidt tot zwaarder drugsgebruik. Gebrek aan een degelijke behuizing leidt enkel tot nog meer ongecontroleerde contacten, nog minder sociale controle en dus nog meer problemen. We zijn hier als stad allerminst mee gebaat en willen daarom inzetten op de woonbegeleiding aan gebruikers en ex-gebruikers. ENGAGEMENTEN -
Er is een werkgroep opgestart rond het thema ‘wonen en problematisch druggebruikers’.
-
Het bestaande aanbod en knelpunten in de woonbegeleiding ten aanzien van problematische druggebruikers zijn geïnventariseerd.
-
Er is een adviesnota opgemaakt over ‘wonen en problematisch druggebruikers’.
VERANTWOORDING EN EVALUATIE -
Verslaggeving van werkgroep ‘wonen en problematisch druggebruikers’.
-
Adviesnota over ‘wonen en problematisch druggebruikers’.
Uitvoeringspartners: Territoriaal Straathoekwerk CAW Metropool, SVK Woonunie, Cluster Wonen & Zorg CAW Metropool, Woonbegeleiding CAW Metropool, Afdeling Thuislozenzorg CAW De Terp, Woonbegeleiding CAW De Terp, Project Onthaal Dakloze Druggebruikers CAW Metropool, OCMW Antwerpen, Thuislozenwerking CAW De Mare, Alternatief JAC+ CAW Metropool, Steunpunt Algemeen Welzijnswerk Trekker:
SODA
Koppeling strategische cyclus: Gezondheidszorgaanbod op maat. Binnen de gezondheidszorg wordt men vanuit een integrale visie benaderd.
Actie 15: Specifieke huisvesting BESCHRIJVING De forse woonbegeleidingsambities zullen niet verhinderen dat er op de woonladder toch enkele sporten ontbreken voor een welbepaalde doelgroep. Sommige huurders zullen omwille van hun zware verslavingsproblematiek, gecombineerde stoornissen of asociaal gedrag, niet welkom zijn op de private of gesubsidieerde woonmarkt. De stad wil op zoek gaan naar specifieke vormen van huisvesting die (tijdelijk) onderdak kunnen bieden aan problematisch druggebruikers. Uiteraard dienen de huisvestingsvoorwaarden, de inplanting, de begeleiding en de hele opzet, zorgvuldig te worden bekeken. ENGAGEMENTEN -
Er is een werkgroep opgestart rond het thema ‘wonen en problematisch druggebruikers’.
-
Er is informatie verzameld over ‘good practices’ en er is een werkbezoek georganiseerd.
-
Een specifiek concept rond woonbegeleiding aan problematisch druggebruikers is uitgewerkt.
-
Er is een adviesnota opgemaakt over ‘wonen en problematisch druggebruikers’.
VERANTWOORDING EN EVALUATIE
15
-
Verslaggeving werkgroep.
-
Verslag over verzamelde ‘good practices’ en werkbezoek.
-
Adviesnota over ‘wonen en problematisch druggebruikers’.
Uitvoeringspartners: Territoriaal Straathoekwerk CAW Metropool, SVK Woonunie, Cluster Wonen & Zorg CAW Metropool, Woonbegeleiding CAW Metropool, Afdeling Thuislozenzorg CAW De Terp, Woonbegeleiding CAW De Terp, Project ODD CAW Metropool, OCMW Antwerpen, Steunpunt Algemeen Welzijnswerk, Thuislozenwerking CAW De Mare, Alternatief JAC+ CAW Metropool Trekker:
SODA
Koppeling strategische cyclus: Gezondheidszorgaanbod op maat. Lacunes in het bestaande aanbod worden in beeld gebracht en gefaseerd aangepakt, naargelang de doelgroepspecifieke noden
1.5.
Zorgaanpak
We willen meer problematisch verslaafde gebruikers beter verzorgen en opvangen
Actie 17: Crisisconvenant BESCHRIJVING Bij een acute crisis van een problematisch druggebruiker is er nood aan onmiddellijke crisisopvang. Zeker bij zorgmijdende cliënten moet er bij een crisis worden geïmproviseerd. Gevolg is vaak dat er hulp wordt geboden zonder voorkennis of perspectief. Er is in Antwerpen grote nood aan een spoed- & crisisconvenant waarin verschillende uitvoeringspartners zich engageren om in de eerste plaats opvang te voorzien en daarbij onderling de noodzakelijke stappen in een gezamenlijk hulpverleningstraject afspreken. De convenant dient minstens het hulpverleningstraject voor de eerste zeven dagen van een crisis te regelen. ENGAGEMENTEN -
Er is een werkgroep opgestart ‘Spoed- & Crisisconvenant Antwerpen’.
-
Het concept ‘Spoed- & Crisisconvenant Antwerpen’ is uitgewerkt.
-
De Spoed- & Crisisconvenant is ondertekend.
-
Er is een verwijsgids opgemaakt in functie van spoed- en crisisopvang.
VERANTWOORDING EN EVALUATIE -
Verslaggeving werkgroep ‘Spoed- & Crisisconvenant Antwerpen’
-
De ondertekende Spoed- & Crisisconvenant Antwerpen
-
Een verwijsgids in functie van spoed- en crisisopvang
Uitvoeringspartners: OCMW Antwerpen, Overlegplatform Geestelijke Gezondheidszorg Provincie Antwerpen OGGPA, EPSI Stuivenbergziekenhuis, Psychiatrisch Centrum St Amedeus Mortsel, Antwerps Druginterventiecentrum ADIC, Project Onthaal Dakloze Druggebruikers CAW Metropool, Thuislozenzorg CAW De Terp, VAGGA-Altox, MSOC-Free Clinic, Algemeen onthaal CAW Metropool,
16
Dagcentrum De Sleutel, Bedrijf Samen Leven, PC Broeders Alexianen Boechout, PC St Norbertus Duffel, PC Bethaniën Zoersel, ZNA-ziekenhuizen Trekker:
SODA
Koppeling strategische cyclus: Gezondheidszorgaanbod op maat Lacunes in het bestaande aanbod worden in beeld gebracht en gefaseerd aangepakt, naargelang de doelgroepspecifieke noden.
Actie 18: Zorgcircuit BESCHRIJVING Het Antwerpse aanbod ten aanzien van problematisch druggebruikers is nog teveel een lappendeken. Nog al te vaak vormt het aanbod van de voorzieningen het uitgangspunt van een behandeling, in plaats van de hulpvraag of behandelnoden van de cliënt. De federale drugsnota probeert aan dit algemeen efficiëntieprobleem te verhelpen door op te roepen tot de realisatie van zorgcircuits. In een zorgcircuit wordt zorg op maat gegarandeerd en wordt er continuïteit gecreëerd tussen verschillende zorgfasen. Zorg op maat betekent dat de zorg die de cliënt krijgt aangeboden, afgestemd is op de hulpvraag. En dat daarbij ook rekening wordt gehouden met het tempo van de cliënt. Het engagement tot de uitbouw van een Antwerps zorgcircuit is reeds aangegaan in het Provinciaal Overlegplatform Problematisch Middelengebruik. In de schoot van dit overleg worden een aantal concrete modules van het zorgcircuit verder uitgewerkt (ondermeer crisisconvenant; zie hierboven). ENGAGEMENTEN -
Er is een werkgroep ‘zorgcircuit Antwerpen’ opgestart.
-
Via cliëntenoverleg wordt aan problematisch druggebruikers zorgcontinuïteit en zorg op maat aangeboden.
-
Het cliëntenoverleg wordt vanaf september 2009 uitgebreid en geïntensifieerd.
-
In functie van een specifiek zorgtraject voor multi-problem cliënten wordt het concept casemanagement op punt gesteld.
VERANTWOORDING EN EVALUATIE -
Verslaggeving werkgroep ‘zorgcircuit Antwerpen’.
-
Verslag over de rol van het cliëntenoverleg in het zorgcircuit.
-
September 2009: Opstart aangepast cliëntenoverleg.
-
Nota over de rol en de betekenis van casemanagement in het zorgcircuit.
Uitvoeringspartners: OCMW Antwerpen, OGGPA, EPSI Stuivenbergziekenhuis, Psychiatrisch Centrum St Amedeus Mortsel, ADIC, Project ODD CAW Metropool, Thuislozenzorg CAW De Terp, VAGGA-Altox, MSOCFree Clinic, Algemeen onthaal CAW Metropool, Dagcentrum De Sleutel, Bedrijf Samen Leven, PC Broeders Alexianen Boechout, PC St Norbertus Duffel, PC Bethaniën Zoersel Trekker:
SODA
Koppeling strategische cyclus: Gezondheidszorgaanbod op maat. Lacunes in het bestaande aanbod worden in beeld gebracht en gefaseerd aangepakt, naargelang de doelgroepspecifieke noden.
17
Actie 19: Dubbele diagnose BESCHRIJVING Dubbele diagnosecliënten zijn cliënten waarbij er enerzijds sprake is van problematisch druggebruik en anderzijds een ernstige psychiatrische problematiek. Het gaat om draaideurcliënten die vaak alle stadia van zorg hebben doorlopen, die sociaal geïsoleerd leven, regelmatig van straat verdwijnen omwille van een residentiële opname of een gevangenisverblijf en eenmaal terug in de samenleving overlast veroorzaken. Er is weinig probleeminzicht en weinig veranderingsbehoefte. Ten aanzien van deze cliënten is er in Antwerpen een grote nood aan mobiel psychiatrische hulp. De inzet van een mobiele psychiatrische equipe dient verschillende doelen: vindplaatsgerichte psychiatrische eerste hulp en meer accurate doorverwijzing, maar ook meer en betere ondersteuning van straathoekwerkers in het werken met deze cliëntengroep. ENGAGEMENTEN -
Het concept ‘mobiel psychiatrische hulp’ is uitgewerkt in overleg met relevante partners.
-
Er is gezocht naar middelen (werking en personeel) om dit concept te realiseren.
-
Hogere overheden worden aangespoord tot engagement/ondersteuning van dit concept
VERANTWOORDING EN EVALUATIE -
Schriftelijke neerslag van het concept ‘mobiel psychiatrische hulp’
-
Verslag van de zoektocht naar ondersteuning door partners en potentiële subsidianten
Uitvoeringspartners: drughulpverlening, geestelijke gezondheidszorg, algemeen welzijnswerk, OCMW Antwerpen en de medische sector. Trekker:
SODA
Koppeling strategische cyclus: Gezondheidszorgaanbod op maat. In samenwerking met alle betrokken actoren werkt men aan initiatieven die bijdragen tot een zorg op maar voor patiënten met geestelijke gezondheidsproblemen.
2. Lopende acties in het kader van SVPP en Stedenfonds Ook in het kader van het door het college goedgekeurde Strategisch veiligheids- en preventieplan 20072010 en de Beleidsovereenkomst Stedenfonds 2008-2013 worden acties uitgevoerd die bijdragen aan de realisatie van het Drugbeleidsplan 2009-2012. Deze acties worden hieronder beschreven. De aangegane engagementen en de bijhorende verantwoording voor deze acties zijn opgenomen in de afgesloten convenanten met de uitvoerderende partners.
2.1. JAC + Onthaal BESCHRIJVING Het project ‘JAC Plus Onthaal’ van CAW Metropool biedt een aanspreekpunt waar jongeren terecht kunnen met al hun vragen en problemen in verband met drugs. Het project tracht te vermijden dat jongeren afglijden naar problematisch druggebruik.
18
Uitvoerende partner:
CAW Metropool
Subsidiebron:
SVPP
Bedrag:
101.638 EUR
Personeel:
2 VTE
Koppeling strategische cyclus: kan de weg vinden naar het meest aangewezen aanbod op maat door middel van trajectbegeleiding
2.2. Straathoekwerk Allochtonen BESCHRIJVING Het project ‘Straathoekwerk Allochtonen’ van Free Clinic zoekt actief contact met allochtone druggebruikers in Antwerpen Zuid, Borgerhout en Antwerpen Noord. Intermediairen uit de allochtone gemeenschappen (moskee, moeders, partners, huisartsen) worden actief betrokken bij dit project. Allochtone druggebruikers worden toegeleid naar de (drug)hulpverlening. De straathoekwerkers hebben ook oog voor onbereikte (nieuwe) nieuwe groepen druggebruikers in de buurten waar ze actief zijn en signaleren dit.
Uitvoerende partner:
Free Clinic
Subsidiebron:
SVPP
Bedrag:
200.360 EUR
Personeel:
3.5 VTE
Koppeling strategische cyclus: kan de weg vinden naar het meest aangewezen een aanbod op maat door middel van trajectbegeleiding
2.3. Mobiele werking en outreach BESCHRIJVING Het project ‘Mobiele werking en outreach’ zorgt voor de mobiele begeleiding van het cliënteel van MSOC/Free Clinic naar externe instanties. Via outreachwerk op straat wordt gericht gezocht naar de doelgroep – met bijzondere aandacht voor straatprostituees - en wordt contact onderhouden. Dit project voorziet in crisisopvang en een aanbod van eerste basiszorg (kleding, hygiëne) voor gemarginaliseerde druggebruikers. Uitvoerende partner:
Free Clinic
Subsidiebron:
SVPP
Bedrag:
113.610 EUR
Personeel:
2 VTE
19
Koppeling strategische cyclus: kan de weg vinden naar het meest aangewezen aanbod op maat door middel van trajectbegeleiding
2.4. Onthaal Dakloze Druggebruikers BESCHRIJVING Het project ‘Onthaal Dakloze Druggebruikers’ van CAW Metropool begeleidt cliënten mobiel bij het zoeken naar huisvesting/onderdak, aangepaste medische zorg (waaronder ontwenning) en het in orde brengen van administratie. De projectmedewerkers bemiddelen tussen enerzijds de individuele cliënten en anderzijds de bestaande hulpverlening en maatschappelijke instellingen en relevante derden. Cliënten worden - indien mogelijk – doorverwezen naar de onthaalcentra en het nachtopvangcentrum. Uitvoerende partner:
CAW Metropool
Subsidiebron:
SVPP
Bedrag:
272.769 EUR
Personeel:
5 VTE
Koppeling strategische cyclus: kan de weg vinden naar het meest aangewezen aanbod op maat door middel van trajectbegeleiding
2.5. Extern team BESCHRIJVING Het project ‘Extern team‘ zorgt voor een dagelijkse vrije consultatie van 14 uur tot 18 uur bij het Dagcentrum De Sleutel waarin oriëntatiegesprekken en begeleidingsgesprekken worden aangeboden voor mensen die niet op afspraak (kunnen) komen. Een medewerker wordt ingezet voor outreachende hulp in situaties waarin dit wenselijk is. Uitvoerende partner:
Dagcentrum De Sleutel Antwerpen
Subsidiebron:
SVPP
Bedrag:
157.598 EUR
Personeel:
3 VTE
Koppeling strategische cyclus: kan de weg vinden naar het meest aangewezen aanbod op maat door middel van trajectbegeleiding
2.6. Woonproject BESCHRIJVING Het ‘Woonproject’ van ADIC verzorgt de ambulante woonbegeleiding van twintig (ex)druggebruikers. Met deze begeleiding werkt het project aan de maatschappelijke reïntegratie van (ex)druggebruikers.
Uitvoerende partner:
ADIC
Subsidiebron:
SVPP
20
Bedrag:
147.503 EUR
Personeel:
1.8 VTE
Koppeling strategische cyclus: gezondheidszorgaanbod op maat. Binnen de gezondheidszorg wordt men vanuit een integrale visie benaderd
2.7. De Passant BESCHRIJVING Het project ‘De Passant’ van CAW De Terp biedt minimum vijf overnachtingplaatsen aan voor problematische druggebruikers. De Passant werkt samen met de specifieke drughulpverlening en ambulante woonbegeleidingsdiensten (bv cliëntenoverleg, co-begeleidingen). Uitvoerende partner:
CAW De Terp
Subsidiebron:
SVPP
Bedrag:
61.107 EUR
Personeel:
1 VTE
Koppeling strategische cyclus: gezondheidszorgaanbod op maat. Binnen de gezondheidszorg wordt men vanuit een integrale visie benaderd
2.8. Alternatief BESCHRIJVING Het project ‘Het Alternatief’ van CAW Metropool biedt aan jongeren tussen 18 en 25 jaar een integrale woonbegeleiding. Een 20-tal jongeren krijgen een zorgaanbod op maat, met aandacht voor verschillende leefgebieden (wonen, werk, budget, relaties). Er wordt gewerkt aan herstel en versterking van het sociale netwerk (ouders, partner, vrienden) van jongeren in begeleiding. Uitvoerende partner:
CAW Metropool
Subsidiebron:
SVPP
Bedrag:
211.197 EUR
Personeel:
3.5 VTE
Koppeling strategische cyclus: gezondheidszorgaanbod op maat. Binnen de gezondheidszorg wordt men vanuit een integrale visie benaderd
2.9. Ouder- en jongerenbegeleiding BESCHRIJVING Het project ‘Ouder- en jongerenbegeleiding’ van VAGGA/Altox organiseert oudergroepen (voor ouders van druggebruikende kinderen) waarin wordt gewerkt rond zelfinzicht, bewustwording en/of actieve verandering.
21
Daarnaast worden ook gezinsgesprekken en individuele gesprekken aangeboden aan druggebruikende jongeren en hun ouders (sociale vaardigheden, grensafbakening en hervalpreventie). Uitvoerende partner:
CGG VAGGA / Altox
Subsidiebron:
SVPP
Bedrag:
57.804 EUR
Personeel:
1 VTE
Koppeling strategische cyclus: Sensiblilisering over de belangrijkste fysieke en psychische gezondheidsrisico’s: aan individuen die deel uitmaken van een risicogroep of daarin terechtkomen, wordt op bepaalde tijdstippen informatie verstrekt over de gezondheidsrisico’s die zij lopen en over de wijze waarop zij deze risico’s kunnen inperken of hun gezondheidskansen kunnen vergroten
2.10. MSOC BESCHRIJVING Het MSOC te Antwerpen biedt individuele psychosociale hulpverlening aan cliënten. Daarnaast wordt ook mobiele begeleiding aangeboden voor het cliënteel naar externe instanties. Het project beidt ook crisisopvang, eerste basiszorgen (kleding, hygiëne) en doorverwijzing. Uitvoerende partner:
Free Clinic
Subsidiebron:
SVPP
Bedrag:
136.342
Personeel:
5 VTE
Koppeling strategische cyclus: gezondheidszorgaanbod op maat. Binnen de gezondheidszorg wordt men vanuit een integrale visie benaderd
2.11. Bubbels en Babbels BESCHRIJVING Het project ‘Bubbels & Babbels’ verzorgt het casemanagement van gezinnen waarbinnen sprake is van een drugproblematiek bij één of beide ouders en bevordert de deskundigheid van intermediairen en studenten rond de problematiek van druggebruikende ouders. Uitvoerende partner:
Free Clinic
Subsidiebron:
Stedenfonds
Bedrag:
130.804 EUR
Personeel:
2.5 VTE
Koppeling strategische cyclus: gezondheidszorgaanbod op maat. Kwetsbare groepen met verminderde gezondheidskansen in beeld gebracht, alsook hun specifieke behoeften
22
2.12. Activeringsproject BESCHRIJVING Het ‘activeringsproject’ verhoogt de maatschappelijke participatie en doorbreekt of voorkomt sociaal isolement door maatschappelijk zinvolle activiteiten (sociale-activeringsactiviteiten) die eventueel een eerste stap op weg naar betaald werk kunnen betekenen. Uitvoerende partner:
Free Clinic
Subsidiebron:
Stedenfonds
Bedrag:
125.183 EUR
Personeel:
2.5 VTE
Koppeling strategische cyclus: gezondheidszorgaanbod op maat. Kwetsbare groepen met verminderde gezondheidskansen in beeld gebracht, alsook hun specifieke behoeften
2.13. Drugpreventie BESCHRIJVING Het project ‘Drugpreventie’ ondersteunt intermediairen en organisaties bij de uitwerking van een alcohol- en drugbeleid en maakt hen deskundiger omtrent de drugproblematiek. Dit project valt uiteen in 3 delen: ondersteuning naar onderwijs en organisaties die zich richten op maatschappelijk kwetsbare jongeren dance-events in Antwerpen doen beroep op het Breakline-project om jongeren te informeren over alcohol- en druggebruik communicatie met allochtonen over alcohol- en druggebruik Uitvoerende partner:
CGG VAGGA / Altox
Subsidiebron:
Stedenfonds
Bedrag:
189.722 EUR
Personeel:
3.25 VTE
Koppeling strategische cyclus: Gezondheidswerkers, artsen, … en, intermediaire organisaties, verenigingen worden ondersteund in de bijdrage die ze kunnen leveren aan de gezondheidsbevordering van de Antwerpenaars of de groepen die ze bereiken.
2.14. Drugmonitor BESCHRIJVING De Antwerpse Drug- en Alcoholmonitor (ADAM) brengt wisselend (om het jaar) de ‘hidden population’ van druggebruikers en de jeugdige druggebruiker in beeld. In 2009 wordt een lokale Jeugdmonitor opgezet om informatie te verzamelen over bepaalde groepen van jongeren die gekenmerkt worden door risicofactoren die leiden tot overmatig middelengebruik. De Jeugdmonitor 2009 omvat volgende elementen: Een literatuurstudie over lokale drug monitoring systemen gericht op jongeren (bv., hangjongeren, uitgaande jongeren, jonge injecterende gebruikers,…) met bijzondere aandacht voor de bestaande ‘Antwerpse’ literatuur, zoals beleidsplannen en onderzoeken
23
-
De opzet en de uitwerking van een haalbare Jeugdmonitor (enkel kwalitatief onderzoek) voor de Stad Antwerpen. Het éénmalig uittesten van dit monitoring systeem gedurende een periode van zes maanden Uitvoerende partner:
Universiteit Gent, Instituut Sociaal Drugsonderzoek
Subsidiebron:
SVPP
Bedrag:
57.725 EUR
Personeel:
0.5 VTE
Koppeling strategische cyclus: Gezondheidszorg op maat door middel van vraaggestuurde netwerking, samenwerking en afstemming tussen alle relvante actoren en overheden, Stad en OCMW. Er gebeurt een beschrijvende permanente monitoring ter voorbereiding van een accurate afstemming.
2.15. Registratie in de hulpverlening BESCHRIJVING De werkgroep ‘Registratie in de hulpverlening’ werkt een gezamenlijk registratiesysteem uit, voert dit uit en benut de resultaten ervan. De resultaten, voortkomend uit de gegevensinzameling en verwerking worden gebruikt in beleidsvoorbereidend en beleidsondersteunend werk op lokaal beleidsniveau. SSO en SODA maken een globaal eindrapport waarin de verwerkte gegevens van alle verstrekkers worden geanalyseerd, en waarin deze resultaten worden besproken. Uitvoerende partner:
SODA en SSO
Subsidiebron:
restmiddelen CISO
Bedrag:
12.000
Koppeling strategische cyclus: Gezondheidszorg op maat door middel van vraaggestuurde netwerking, samenwerking en afstemming tussen alle relvante actoren en overheden, Stad en OCMW. Er gebeurt een beschrijvende permanente monitoring ter voorbereiding van een accurate afstemming.
2.16. Onderzoek substitutiebehandeling door huisartsen BESCHRIJVING Het onderzoek ‘Substitutiebehandeling door huisartsen’ omvat: Een literatuurstudie over substitutiebehandeling door huisartsen enerzijds en de drughulpverlening anderzijds. Een (kwalitatieve) beschrijving van enerzijds de visie en ervaringen van huisartsen gevestigd in Antwerpen ten opzichte van substitutiebehandeling in de medische ambulante praktijk (bereidheid, mogelijke risico’s en knelpunten, noodzakelijke randvoorwaarden, samenwerking met andere instanties, vormingsbehoeften) en anderzijds de sociaal/demografische karakteristieken van de patiënten die een substitutiebehandeling volgen bij de huisarts. Een beschrijving van de visie en ervaringen van de bij substitutiebehandeling direct of indirect betrokken sleutelfiguren (stakeholders) zoals (drug)hulpverlening, apothekers, beleid, justitie, enz. Uitvoerende partner:
Universiteit Antwerpen, Vakgroep Epidemiologie en Sociale Geneeskunde
24
Subsidiebron:
SVPP
Bedrag:
21.000 EUR
Koppeling strategische cyclus: Gezondheidszorg op maat door middel van vraaggestuurde netwerking, samenwerking en afstemming tussen alle relevante actoren en overheden, Stad en OCMW. Er gebeurt een beschrijvende permanente monitoring ter voorbereiding van een accurate afstemming.
2.17. Activiteitenfonds BESCHRIJVING SODA tracht via verschillende kanalen inspraakmogelijkheden te realiseren. Eén ervan is om via het subsidiëren van kleine acties kleinschalige initiatieven te ondersteunen. In het reglement wordt duidelijk omschreven welke acties worden bedoeld en hoe de link met doelgroepparticipatie kan gerealiseerd worden. Samenwerking met verschillende partners in functie van de realisatie van een stedelijk drugbeleid is een belangrijke voorwaarde. Het werken via een degelijk uitgewerkt reglement biedt de mogelijkheid om bescheiden initiatieven snel te ondersteunen zodat de in de strategische cyclus ingeschreven doelstellingen worden behaald. Uitvoerende partner:
SODA
Subsidiebron:
restmiddelen CISO
Bedrag:
10.000 EUR
Koppeling strategische cyclus: Gezondheidszorgaanbod op maat met aandacht voor inspraakmogelijkheden voor kwetsbare groepen
3. Planning 3.1.
Rol van Stedelijk Overleg Drugs Antwerpen
De acties van het drugsbeleidsplan worden in de toekomst vorm gegeven en opgevolgd via een gezamenlijk overleg van stad en OCMW onder operationele sturing van de dienst SODA. Met meer aandacht voor het gebundeld verdelen van de uitvoeringstaken onder projectuitvoerders en voor de uitbouw van duidelijke contractrelaties met hen, zal SODA zich als lokale overheidsdienst toeleggen op volgende kerntaken: -
Opstellen en opvolgen projectuitvoerders;
van
beheersovereenkomsten
-
Opzetten en aanjagen van overlegstructuren die de realisatie van de doelstellingen schragen;
-
Faciliteren en ontsluiten van gedeelde registratie en monitoring van drugsbeleidsgegevens;
25
en
uitvoeringscontracten
met
-
Capteren van signalen uit het werkveld en de brede samenleving en omzetten in beleidsvoorbereidend werk voor lokale en bovenlokale overheden.
-
Evalueren van uitgevoerde acties en projecten, desgevallend bijsturen en formuleren van beleidsadviezen
3.2.
Procedure
De aangegane engagementen voor de verschillende acties worden door SODA opgevolgd via -
ondertekende samenwerkingsprotocols afgesloten tussen verschillende partners die samenwerken aan de verwezenlijking van acties, beschreven in de vijf beleidsdoelen van het beleidsplan. V
-
uitvoeringsovereenkomsten die worden afgesloten in het kader van de besteding van bovenlokale middelen, namelijk Stedenfonds en Strategisch Veiligheids- en Preventie Plan (SVPP)
Tweemaal per jaar rapporteert SODA over de stand van zaken. Op het Lokaal Intersectoraal Drugoverleg geeft SODA in maart en in september een overzicht met betrekking tot de geformuleerde engagementen. Evaluatie en bijsturing van het actieplan gebeurt in overleg met burgemeester en schepen voor sociale zaken en in overleg met de betrokken uitvoeringspartners.
4. Bijlage: samenwerkingsprotocol Dit is het blanco samenwerkingsprotocol zoals het jaarlijks zal gebruikt worden met betrekking tot het opvolgen van de acties vermeld in het drugbeleidsplan 2009-2012. Drugbeleidsplan 2009-2012 Samenwerkingsprotocol betreffende de uitvoering van het actieplan drugs 2009 Voor de actie:
26
ART. 1 PARTIJEN Dit samenwerkingsprotocol wordt gesloten in uitvoering van het Actieplan Drugs 2009, gekoppeld aan het Beleidsplan Drugs Antwerpen 2009-2012. Het protocol legt voor de hierna vernoemde actie de engagementen van de stedelijke regisseur en de uitvoerders vast. Tussen de betrokken partners wordt het hiernavolgende samenwerkingsprotocol afgesloten met het oog op de realisatie van de actie - Trekker: - Uitvoerder volgens convenant afgesloten in kader van:
ART. 2 DOEL EN BESCHRIJVING VAN DE ACTIE (ZIE BELEIDSPLAN)
ART. 3 TIMING EN TIJDSDUUR Deze overeenkomst gaat in op 1 maart 2009 en eindigt op 28 februari 2009.
ART. 4 ENGAGEMENTEN De actie kadert in het behalen van de prestatie en de meetresultaten zoals vermeld in het beleidsplan. De uitvoerders verbinden zich er toe de van hen verwachte resultaten tegen einde 2009 zo optimaal mogelijk te realiseren. De werkgroep/betrokken actoren engageert/engageren zich om: - Deel te nemen aan het overleg en actief deel te nemen aan het uitwerken van het actieplan. - Tegen eind 2009 volgende resultaten te behalen:
ART. 5 VERANTWOORDING EN EVALUATIE De regisseur verbindt zich ertoe om de ontwikkelingen van het project en de behaalde resultaten op regelmatige tijdstippen te communiceren aan de stedelijke overheid. Dit gebeurt minstens twee maal per jaar volgens de richtlijnen van de stedelijke regisseur /of op vraag van schepen of burgemeester. De uitvoerders engageren zich om rekening te houden met mogelijke opmerkingen van de stedelijke overheid. De stedelijke regisseur is verantwoordelijk voor de inhoudelijke opvolging van de actie. Hij/zij kan in het licht van het behalen van de eigen en de operationele prestaties de actie waar nodig bijsturen. Problemen en geschillen worden besproken met de uitvoerders en eventueel voorgelegd aan schepen en/of burgemeester. De evaluatie gebeurt aan de hand van volgende criteria / indicatoren:
ART. 6 RELATIE MET STAD ANTWERPEN / SODA Burgemeester en schepen voor sociale zaken dragen de politieke verantwoordelijkheid voor de uitvoering van het beleidsplan drugs 2009-2012. In die functie kunnen zij richting geven aan de uitvoering van de actie, bijkomende vragen stellen, initiatieven nemen en nieuwe acties voorstellen. De acties van dit drugsbeleidsplan worden in de toekomst vorm gegeven en opgevolgd via een gezamenlijk overleg van stad en OCMW onder operationele sturing van de dienst SODA. Rol SODA:
27
•
Opstellen en opvolgen van samenwerkingsprotocollen en uitvoeringscontracten met projectuitvoerders;
•
Het organiseren van overleg en faciliteren van samenwerking
•
Evalueren van uitgevoerde acties en projecten, desgevallend bijsturen en formuleren van beleidsadviezen
Art. 7 Externe communicatie
Uitvoerders die voor hun programma of actie specifieke externe communicatieactiviteiten wensen op te zetten, doen dit in samenwerking met de communicatieverantwoordelijke van de stedelijke overheid.
Deze overeenkomst wordt opgemaakt te Antwerpen, op ………. in 3 exemplaren. Iedere partij verklaart een exemplaar van de overeenkomst ontvangen te hebben. Het tweede exemplaar is bestemd voor de regisseur. Het derde exemplaar is bestemd voor de stedelijke overheid
28