Drugsactieplan 2010
0. Inleiding ........................................................................................................................... 2 1. Acties uit het drugbeleidsplan 2009-2012
……………………………………………...3
2. Lopende acties in het kader van SVPP en Stedenfonds ............................................ 18 3. Opdracht SODA en procedure rapportage ………………………………………………25 4. Bijlage: Samenwerkingsprotocol ................................................................................... 26
1
Drugsactieplan 2010 Inleiding In januari 2009 keurde de gemeenteraad het Drugbeleidsplan 2009-2012 goed. Het drugbeleidsplan legt een sterke klemtoon op een integrale beleidsmatige aanpak van het drugthema. Dit resulteert in vijf verschillende beleidsdoelen, namelijk: -
Het stadsbestuur wil het drugsgebruik voorkomen of verminderen (preventieaanpak);
-
Het stadsbestuur wil de drugsoverlast terugdringen en beter beheersen (overlastaanpak);
-
Het stadsbestuur wil de drugshandel en de druggerelateerde criminaliteit terugdringen en beter beheersen (criminaliteitsaanpak);
-
Het stadsbestuur wil de welzijnspositie van (ex-)verslaafde gebruikers verbeteren (activeringsaanpak);
-
Het stadsbestuur wil meer verslaafde gebruikers beter verzorgen en opvangen (zorgaanpak).
Bovenstaande beleidsdoelstellingen worden gerealiseerd via concrete acties. Voorliggend actieplan geeft een overzicht van geïnitieerde acties in het kader van het drugbeleidsplan en van de reeds lopende acties in het kader van bovenlokale plannen (Strategisch Veiligheids- en Preventieplan, Beleidsplan Stedenfonds). Alle acties worden opgenomen in de operationele plannen van de betrokken bedrijven. Daarmee wordt de uitvoering van het drugbeleidsplan en het actieplan verankerd in de strategische cyclus die is opgezet om alle bedrijven en entiteiten geïntegreerd te laten samenwerken aan de realisatie van het bestuursakkoord. Het beleidsplan en het daarbij horende actieplan vallen onder de bevoegdheid van burgemeester en schepen voor sociale zaken. Tweemaal per jaar zal aan hen gerapporteerd worden over de stand van zaken van de acties. Het actieplan wordt jaarlijks bijgestuurd. In het eerste deel worden de nieuwe acties beschreven zoals genoteerd in het beleidsplan. Deze worden gerealiseerd door bepaalde stedelijke diensten zoals SODA, Lokale politie, OCMW, het bedrijf Samen Leven. Meestal wordt er in functie van de realisatie van deze doelstellingen ook nauw samengewerkt met een aantal derde partners uit verschillende sectoren van hulpverlening, preventie, justitie en doelgroep. In het tweede deel van het voorliggend actieplan worden alle reeds bestaande acties (gefinancierd via SVPP of Stedenfonds) beschreven. Deze acties dragen bij tot de realisatie van de vijf beleidsdoelen zoals vooropgesteld in het beleidsplan. In het derde deel wordt concreet beschreven wat de taak en opdracht is van SODA als regisseur voor het stedelijke drugbeleid en wordt de procedure van rapportage toegelicht.
2
1. Acties uit het drugbeleidsplan 2009-2012
1.1. Preventieaanpak Het stadsbestuur wil het drugsgebruik voorkomen of verminderen.
Actie 1: Gebruikende leerlingen BESCHRIJVING In samenwerking met onderwijs, politie en parket wordt er een prepressief project opgezet voor scholieren die ’s morgens of tijdens de middagpauze, zichtbaar onder invloed de school binnenkomen. In de scholen met leerlingen die gevat worden door deze actie, bieden stad en lokale politie in samenwerking met CGG VAGGA, Afdeling categoriale zorg nazorg aan. Hierin worden jongeren ingelicht over de gevolgen van drugsgebruik en drugsgerelateerde criminaliteit. CGG VAGGA, Afdeling categoriale zorg ondersteunt de school bij de uitwerking van een drugbeleid en biedt jongeren de mogelijkheid tot enkele individuele gesprekken in functie van probleeminzicht. ENGAGEMENTEN -
Lokale politie en jeugdparket hebben bijzondere aandacht voor gebruikende leerlingen voor, na en tijdens schooltijd.
-
Er is overleg tussen alle uitvoeringspartners omtrent de problematiek van gebruikende leerlingen in de schoolomgeving.
-
Op vraag van scholen biedt het preventieteam CGG VAGGA coaching en consult aan Antwerpse scholen.
-
Op vraag van scholen, politie en jeugdparket biedt het preventieteam CGG VAGGA coaching en consult aan intermediairen.
-
Op vraag van scholen, politie en jeugdparket biedt preventieteam CGG VAGGA vroeghulp aan gebruikende leerlingen.
VERANTWOORDING EN EVALUATIE -
Een verslag van het overleg tussen uitvoeringspartners
-
Een verslag met overzicht van coaching en consult aan intermediairen
-
Een verslag met overzicht van aangeboden vroeghulp aan gebruikende leerlingen
Uitvoeringspartners:
Lokale Politie, Jeugdparket, preventieteam CGG VAGGA, Antwerpse scholen, Bedrijf Samen Leven, School aan de Beurt, SODA
Trekker:
SODA
Koppeling strategische cyclus: Sensibilisering over de belangrijkste fysieke en psychische gezondheidsrisico’s: aan individuen die deel uitmaken van een risicogroep of daarin terechtkomen, wordt op bepaalde tijdstippen informatie verstrekt over de gezondheidsrisico’s die zij lopen en over de wijze waarop zij de risico’s kunnen inperken of hun gezondheidskansen kunnen vergroten.
3
Actie 2: Alcoholcampagne ECAT-project BESCHRIJVING Het ECAT-project (Empower the Community in respons to Alcohol Threats) heeft als doel de effectiviteit van lokale alcohol preventiecampagnes te verhogen. Gezien de grootstedelijke context bakenen we in Antwerpen de doelgroep af tot studenten. Gebruik makend van een netwerk van stakeholders in het studentenmilieu maken we een quick scan met betrekking tot de alcoholproblematiek onder studenten. Op basis van deze analyse starten we een sensibiliseringscampagne in het studentenmilieu. De sensibiliserende activiteiten passen in het Actieplan Studentenbuurt. ENGAGEMENTEN -
Er is een Antwerpse stuurgroep ECAT.
-
De ECAT-campagne is ingepast in het Actieplan Studentenbuurt
-
De alcoholproblematiek onder Antwerpse studenten is in kaart gebracht.
-
Campagnemateriaal ter ondersteuning van verantwoord alcoholgebruik bij studenten is ontwikkeld.
-
De Fantmobiel wordt ingezet ter ondersteuning van de alcoholcampagne
VERANTWOORDING EN EVALUATIE -
Verslag over samenstelling en bijeenkomsten van Antwerpse stuurgroep ECAT.
-
Er is afstemming met en deelname aan de stuurgroep Actieplan Studentenbuurt
-
Onderzoeksrapport over de alcoholproblematiek onder Antwerpse studenten met aanbevelingen omtrent sensibiliserende initiatieven.
-
Ontwikkeld campagnemateriaal in functie van alcoholsensibilisering bij studenten.
-
Aanwezigheid van de Fantmobiel op vier Antwerpse evenementen. Uitvoeringspartner:
SODA, preventieteam CGG VAGGA
Subsidiebron:
restmiddelen SVPP
Bedrag:
110.000 EUR
Koppeling strategische cyclus: Sensiblisering over belangrijke fysieke en psychische gezondheidsrisico’s. Voor de Vlaamse gezondheidsdoelen en de gezondheidsthema’s die lokaal prioritair zijn - … - is er minstens één sensibiliseringscampagne uitgevoerd
Respect16-campagne BESCHRIJVING De Respect16 campagne is een initiatief van de Belgische Brouwers en wil horeca-uitbaters sensibiliseren tot het respecteren van de minimumleeftijd van 16 voor de consumptie van bier. De campagne richt zich enerzijds tot de horeca en anderzijds ook tot al diegenen die geconfronteerd kunnen worden met de vraag naar bier door min 16-jarigen (niet-professionele tappers, ouders, …). ENGAGEMENTEN -
Campagnemateriaal ter sensibilisering van Antwerpse horeca is ontwikkeld en verspreid
-
Niet-professionele tappers zijn ondersteund in een verantwoord barbeleid
4
-
Ouders zijn geïnformeerd over verantwoord alcoholgebruik door kinderen/jongeren
VERANTWOORDING EN EVALUATIE -
Ontwikkeld campagnemateriaal voor horeca in het kader van Respect 16
-
Verslag over ontwikkeld alcohol- en drugbeleid in jeugdhuizen en sportkantines
-
Verslag over georganiseerde infoavonden voor ouders Uitvoeringspartners:
Belgische Brouwers, preventieteam CGG VAGGA, Horecamanager, Lokale Politie, SODA
Trekker:
SODA
Koppeling strategische cyclus: Sensiblisering over belangrijke fysieke en psychische gezondheidsrisico’s. Voor de Vlaamse gezondheidsdoelen en de gezondheidsthema’s die lokaal prioritair zijn - … - is er minstens één sensibiliseringscampagne uitgevoerd
Sensibilisering rond partydrugs BESCHRIJVING De stad Antwerpen wil een aangenaam en levendig uitgaansmilieu waarbij feestgangers op een veilige en gezonde manier kunnen uitgaan. Hiertoe worden organisatoren van grootschalige evenementen en uitbaters van clubs en discotheken ondersteund om een veilige en gezonde uitgaansomgeving te creëren en feestgangers te informeren over gezondheidsrisico’s. ENGAGEMENTEN -
Organisatoren van grootschalige evenementen worden gestimuleerd om gezondheidsrisico’s (in relatie tot alcohol- en druggebruik) voor feestgangers te beperken.
-
Uitbaters van clubs en discotheken worden via de toekenning van een Partywise label gestimuleerd om een gezonde uitgaansomgeving te creëren.
VERANTWOORDING EN EVALUATIE -
Op minstens één grootschalig evenement zijn Partywise maatregelen toegepast.
-
In minstens één Antwerpse club of discotheek is het Partywise label geïmplementeerd.
Uitvoeringspartners:
SODA; VAD; Samenleven/Rampenplanning; Marketing&Communicatie/Evenementen, film en protocol, preventieteam CGG VAGGA
Koppeling strategische cyclus: Sensiblisering over belangrijke fysieke en psychische gezondheidsrisico’s. Voor de Vlaamse gezondheidsdoelen en de gezondheidsthema’s die lokaal prioritair zijn - … - is er minstens één sensibiliseringscampagne uitgevoerd
Actie 3: Pilootproject Vroeginterventie BESCHRIJVING
5
Met het pilootproject vroeginterventie willen we met een aantal voor de hand liggende partners zoals het centraal meldpunt Spijbelen, Kind & Gezin, sociale infopunten, de opvoedingswinkels, het jeugdparket en de verkeerspolitie opportuniteitsprojecten opzetten inzake vroeginterventie. Al die diensten zullen, in samenwerking met gespecialiseerde drugshulpverlening, op pilootbasis begeleid en gemotiveerd worden om te experimenteren met vroeginterventie. Deze actie kan alleen in combinatie met brede sensibilisering effectief zijn. Als test en bogend op haar voorbeeldfunctie, willen de stad en haar dochters als werkgever hun eigen rol als vroeginterventionist zorgvuldig screenen en bijsturen. ENGAGEMENTEN -
Het preventieteam CGG VAGGA heeft minstens 1 opleiding/coaching ‘Hoe omgaan met druggebruik’ georganiseerd voor intermediairen uit eerstelijns diensten.
Intermediairen die riskant of beginnend problematisch druggebruik detecteren, krijgen ondersteuning via individuele consult. -
Jongeren die riskant of beginnend problematisch drugs gebruiken, kunnen beroep doen op een hulpaanbod in functie van het vroeg ingrijpen in de probleemwording zodat er meer kansen zijn om probleemoplossend en keuzeverruimend te werken.
VERANTWOORDING EN EVALUATIE -
Een verslag over de opleiding/coaching ‘Hoe omgaan met druggebruik?’
-
Een verslag over de aangeboden consult aan intermediairen en de vroeghulp aan gebruikende jongeren Uitvoeringspartner:
Preventieteam CGG VAGGA
Subsidiebron:
restmiddelen SVPP
Bedrag:
100.044 EUR
Personeel:
2 VTE
Koppeling strategische cyclus: Sensiblilisering over de belangrijkste fysieke en psychische gezondheidsrisico’s: aan individuen die deel uitmaken van een risicogroep of daarin terechtkomen, wordt op bepaalde tijdstippen informatie verstrekt over de gezondheidsrisico’s die zij lopen en over de wijze waarop zij deze risico’s kunnen inperken of hun gezondheidskansen kunnen vergroten
Actie 4: Allochtone druggebruikers BESCHRIJVING Allochtonen vinden nog veel te weinig de weg naar de reguliere drugshulpverlening. Drugs zijn zonder enige twijfel nog teveel een taboeonderwerp in allochtone gemeenschappen. Vaak wordt druggebruik als een ziekte beschouwd die iemand overvalt zoals mazelen of de griep. Gebruik wordt binnen het gezin verzwegen. Bij behandeling is de noodzakelijke steun van de familie haast onbestaande. Allochtone verenigingen zullen actief bewerkt worden om tijdens het werkjaar minstens één activiteit te plannen rond het thema drugs: klassieke infoavond, getuigenis, opendeur bij een hulpverleningscentrum, … Het straathoekwerk heeft hierin een belangrijke signaalfunctie ten aanzien van de zorgsector. ENGAGEMENTEN -
Minstens 15 zelforganisaties of groepen van allochtone ouders hebben een activiteit over het drugthema georganiseerd.
6
-
Het onderzoeksprotocol m.b.t. de screening van de gespecialiseerde drughulpverlening over interculturalisering is ondertekend door de betrokken partners.
-
Instellingen gespecialiseerde drughulpverlening zijn gescreend en ondersteund in de interculturalisering van hun hulpaanbod
VERANTWOORDING EN EVALUATIE -
Verslag over de georganiseerde activiteiten over het drugthema.
-
Een ondertekend onderzoeksprotocol met betrekking tot de screening van de gespecialiseerde drughulpverlening.
-
Onderzoeksrapport met screening en aanbevelingen interculturalisering voor minstens één instelling gespecialiseerde drughulpverlening. Uitvoeringspartners:
SODA, vzw De Acht, ADIC, De Sleutel, Free Clinic, CGG VAGGA/Afdeling categoriale zorg, Straathoekwerk Free Clinic & allochtone zelforganisaties.
Trekker:
SODA
Koppeling strategische cyclus: Sensiblilisering over de belangrijkste fysieke en psychische gezondheidsrisico’s: aan individuen die deel uitmaken van een risicogroep of daarin terechtkomen, wordt op bepaalde tijdstippen informatie verstrekt over de gezondheidsrisico’s die zij lopen en over de wijze waarop zij deze risico’s kunnen inperken of hun gezondheidskansen kunnen vergroten
1.2.
Overlastaanpak
Het stadsbestuur wil de drugsoverlast terugdringen en beter beheersen Actie 5: Bestuurlijke politie BESCHRIJVING De burgemeester kan op basis van artikel 9bis van de drugswet publiek toegankelijke instellingen die gekend zijn als een plaats waar herhaaldelijk drugs worden gebruikt of verhandeld, na ruggenspraak met de procureur des konings, sluiten voor een maximale duur van zes maanden. Daarnaast kan de burgemeester als hoofd van de politie alle maatregelen nemen die de openbare orde, gezondheid en rust helpen verzekeren en openbare overlast terugdringen. Hierbij hoort ook straat- en plaatsverbod voor persistente overlastgevers. Tenslotte hebben theehuizen onder de uitbatingsvorm van een club-vzw in Antwerpen een uitbatingsvergunning nodig. Indien de voorwaarden van de vergunning geschonden worden, kan het college de nodige sancties nemen (intrekking van de vergunning of sluiting van de instelling). De stad bewandelt verder de recent ingeslagen weg van bestuurlijke aanpak van drugsoverlast. Op basis van degelijke administratieve aktes van de lokale politie, put de burgemeester ook in de toekomst zijn bevoegdheden maximaal uit. Op die manier krijgen uitbaters of eigenaars van cafés, dancings, theehuizen, kraakpanden, braakliggende percelen lik op stuk. ENGAGEMENTEN -
Er zijn maatregelen en/of sancties genomen met betrekking tot druggerelateerde overlast op het openbare domein
-
Er zijn maatregelen en/of sancties genomen met betrekking tot druggerelateerde panden
7
VERANTWOORDING EN EVALUATIE Verslag over de maatregelen en/of sancties m.b.t. drugsgerelateerde overlast op openbaar domein -
aantal maatregelen m.b.t. ambtshalve opruiming van terreinen
-
aantal sluitingen op grond van artikel 134 quater Nieuwe Gemeentewet
Verslag over de maatregelen en/of sancties met betrekking tot overlastgerelateerde panden -
aantal tijdelijke sluitingen op grond van artikel 9 bis drugwet en op grond van het reglement inzake de uitbatingsvergunning
-
aantal intrekkingen van uitbatingsvergunning op grond van moraliteit (veroordelingen opgelopen op grond van drugswetgeving)
Uitvoeringspartners:
Lokale Politie & Bedrijf Samen Leven
Trekker:
Bestuurlijke handhaving
Koppeling strategische cyclus: Sensiblilisering over de belangrijkste fysieke en psychische gezondheidsrisico’s: aan individuen die deel uitmaken van een risicogroep of daarin terechtkomen, wordt op bepaalde tijdstippen informatie verstrekt over de gezondheidsrisico’s die zij lopen en over de wijze waarop zij deze risico’s kunnen inperken of hun gezondheidskansen kunnen vergroten
Actie 6: Convenant drugsoverlastgebied BESCHRIJVING Recent is er naar aanleiding van problemen in de ondergrondse fietsenstallingen van het Centraal Station, op initiatief van de buurtregisseur, geëxperimenteerd met een taakstellend en sectoroverschrijdend werkoverleg. We willen deze aanpak verder vorm geven in een convenantensysteem waarbij voor een aantal hotspots duidelijke werkafspraken worden gemaakt tussen politie, stadsdiensten, OCMW, vervoersmaatschappijen, algemeen welzijnswerk en drugshulpverlening. De werkafspraken leggen voor een beperkte periode waarin de inspanningen ten aanzien van de overlastgevers worden opgedreven, de samenwerkingsstrategie vast: wie inventariseert, wie benadert wanneer welke personen, wie kan politie contacteren bij nultolerantie-acties, waar worden cliënten naar toe gebracht, wie krijgt feedback over verschillende acties, … Onder leiding van de respectievelijke buurtregisseurs worden in de eerste plaats hotspotconvenanten drugs opgesteld voor vijf overlastgebieden: Centraal Station (Station, Astridplein, Carnotstraat, Gemeentestraat), Berchem Station, winkelstraatslinger A-Noord, Schijnpoort en Kiel. ENGAGEMENTEN -
Er is een probleemanalyse die aangeeft wat er concreet aan de hand is in de vijf overlastgebieden.
-
Op basis van de probleemanalyse is een actieplan per gebied uitgewerkt.
-
Er zijn voor de vijf geselecteerde overlastgebieden convenanten afgesloten met alle relevante diensten en instellingen
-
Per overlastgebied is er minstens één gecoördineerde actie tot in detail voorbereid, getimed en uitgevoerd om de aangegeven drugoverlast per buurt aan te pakken.
VERANTWOORDING EN EVALUATIE -
Uitgeschreven probleemanalyse
8
-
Uitgewerkt actieplan per overlastgebied
-
Opgemaakte en ondertekende convenant per overlastgebied
-
Verslag van de voorbereiding, de uitvoering en het resultaat van de gecoördineerde actie per overlastgebied Uitvoeringspartners: Er worden convenanten afgesloten voor vijf overlastgebieden: Centraal Station (Station, Astridplein, Carnotstraat, Gemeentestraat), Berchem (station), Winkelstraatslinger A-Noord, Schijnpoort en Kiel. De convenanten zullen enerzijds een gemeenschappelijk deel hebben, met gelijkaardige partners; anderzijds zullen er per convenant gebieds- en problematiekspecifieke partners worden aangeduid. Convenant Centraal Station: CAW Metropool Opvang Dakloze Druggebruikers, Nachtopvang De Biekorf, Crisisopvang Noodbedden, LP, Buurtregie, Doelgroepregie. Uitgebreid met: team activering, SB/SR (vegers), straathoekwerk, Manus, Levanto, NMBS en spoorwegpolitie. Convenant Berchem: CAW Metropool Opvang Dakloze Druggebruikers, LP, Buurtregie, Doelgroepregie, team activering, SB/SR (vegers), SB/GV, straathoekwerk, NMBS en spoorwegpolitie, Manus. Convenant Antwerpen Noord winkelstraatslinger: CAW Metropool Opvang Dakloze Druggebruikers, Nachtopvang De Biekorf, Crisisopvang Noodbedden, Free Clinic, De Sleutel, LP, Buurtregie, Doelgroepregie, team activering, SB/SR (vegers), SB/GV, straathoekwerk, Manus, Woonhaven. Convenant Schijnpoort: CAW Metropool Opvang Dakloze Druggebruikers, Nachtopvang De Biekorf, Crisisopvang Noodbedden, Free Clinic, De Sleutel, LP, Buurtregie, Doelgroepregie, team activering, SB/SR (vegers), SB/GV, straathoekwerk, Manus, Woonhaven, De Lijn Convenant Kiel: CAW Metropool Opvang Dakloze Druggebruikers, LP, Buurtregie, Doelgroepregie, team activering, SB/SR (vegers), SB/GV, straathoekwerk, Woonhaven, Manus. Trekker: Buurtregie
Koppeling strategische cyclus: Een wijk vrij van overlast
Actie 7: Zwerfspuiten BESCHRIJVING Zwerfspuiten zijn een ernstige vorm van overlast en een bedreiging voor de volksgezondheid. Antwerpen kent een succesvol spuitenruilproject en wil dit continueren. De spuitenpatrouille wordt de komende jaren nog intensiever ingezet. Betrokken stads- en politiediensten kunnen jaarlijks op vorming rekenen. De informatie over vindplaatsen wordt kort op de bal uitgewisseld. Met deze actie willen we nog meer benadrukken dat zwerfspuiten gemeld kunnen worden bij de Blauwe Lijn. Net zoals met sluikstort willen we dat zwerfspuiten snel en efficiënt worden opgehaald. ENGAGEMENTEN -
Wekelijks worden er 2 spuitenpatrouilles georganiseerd, op maandag- en donderdagnamiddag waarbij een ploeg van 4 mensen ‘hot spots’ in de stad zullen bezoeken. Een patrouille kan ook op vraag een bepaalde plaats aandoen.
-
Particulieren, bouwbedrijven, woningmaatschappijen e.a. kunnen beroep doen op een spuitenpatrouille teneinde een pand of een domein spuitenarm te maken.
-
De haalbaarheid van een centrale registratie door diverse diensten en organisaties die zwerfspuiten aantreffen is onderzocht.
9
VERANTWOORDING EN EVALUATIE -
Jaarverslag van de werking van de spuitenpatrouille (proactief aanbod en aanbod op vraag).
-
Nota m.b.t. ondernomen stappen in functie van een centrale registratie. Uitvoeringspartners: SODA, Free Clinic/MSOC, Spuitenruil, Spuitenpatrouille, OCMW Antwerpen, Manus, Politie Antwerpen, Stad Antwerpen/Bedrijf Samen Leven, Dienst preventie en gezondheid, Dienst huisvuilophaling, de lijn, NMBS. Uitvoerder volgens convenant OCMW-Free Clinic voor de werkingsmiddelen van de spuitenpatrouille. Trekker: SODA
Koppeling strategische cyclus: Sensiblilisering over de belangrijkste fysieke en psychische gezondheidsrisico’s: aan individuen die deel uitmaken van een risicogroep of daarin terechtkomen, wordt op bepaalde tijdstippen informatie verstrekt over de gezondheidsrisico’s die zij lopen en over de wijze waarop zij deze risico’s kunnen inperken of hun gezondheidskansen kunnen vergroten. Een wijk vrij van overlast.
1.3.
Criminaliteitsaanpak
Het stadsbestuur wil de drugshandel terugdringen en beter beheersen.
en
de
drugsgerelateerde
criminaliteit
Actie 9: Straatdealers en drugsrunners BESCHRIJVING De drugshandel en –verkoop is geen veelkleurig lappendeken. Het drugsteam van de lokale recherche heeft een accuraat beeld van de scène. Via theehuizen wordt in hoofdzaak hasj verhandeld. Op straat zijn vaak groepen zonder geldige verblijfspapieren actief. Zij bevoorraden meer de binnenlandse markt en de toeristenmarkt. De lokale politie levert veel inspanningen om verdachten op te pakken maar stoot daarbij op twee frustratiedrempels: het illegale verblijfsstatuut van sommige opgepakte verdachten en het weinig drugsontradende effect van het verblijf in het Antwerpse arresthuis. De stad wil op beide vlakken inspanningen leveren. Op zeer korte termijn wil het stadsbestuur een sluitende afspraak met de Dienst Vreemdelingenzaken over repatriëringinspanningen en –garanties. Bevelen om het grondgebied binnen een bepaalde termijn te verlaten, bieden onvoldoende soelaas. Voorts steunt de stad de inspanningen van het arresthuis en de Vlaamse Vereniging Behandelingscentra voor Verslaafden (VVBV) om via een centraal meldpunt in de gevangenis met intakegesprekken behandelingsvragen centraal aan te pakken en te dispatchen. Met het oog op een succesvolle lokale reïntegratie wil de stad dit project mee monitoren en desnoods versterken. Waar nuttig en nodig worden de stedelijk gefinancierde gevangeniscoaches ingeschakeld. ENGAGEMENTEN -
Er is wekelijks structureel overleg met Gerichte Wijkwerking (GW), Federale Gerechtelijk Politie (FGP) en Parket voor de bespreking van de dossiers behandeld door de lokale politie
-
Er zijn periodieke contacten met diverse relevante partners binnen het drugwerkveld
-
Er zijn verschillende gecoördineerde acties (Fortuna, Minerva, Romeo) opgezet in de afdeling City met oog op het beperken van de drugoverlast en druggerelateerde criminaliteit op het openbaar domein
10
-
De lokale georganiseerde drughandel is aangepakt
-
Er zijn lokale, occasionele acties uitgevoerd in het kader van de prioriteit handel in drugs/druggerelateerde criminaliteit (HD/DRC)
-
Drugtoerisme is beheerst en aangepakt door te werken op heterdaad en op basis van info en verbanden.
VERANTWOORDING EN EVALUATIE -
Registratie (aantal bijeenkomsten, bestendigde afspraken, gemaakte afspraken) van het wekelijks structureel overleg tussen GW, FGP en Parket
-
Registratie over het aantal periodieke contacten met relevante partners
-
Registratie over de verschillende gecoördineerde acties in afdeling City (uitgevoerde acties, uitgevoerde mensuren, gerechtelijke arrestaties HD/DRC, bestuurlijk aangehoudenen (doorverwijzing hulpverlening), illegaal verblijf beschikken/repatriëring, drugdoden, aantal gram verschillende producten, verzegelde vzw/instellingen).
-
Registratie van de aanpak lokale georganiseerde drughandel (uitgevoerde onderzoeken/mensuren, arrestaties (in het fenomeen), bevestigde arrestaties, bestuurlijk aangehoudenen, illegaal verblijf beschikken/repatriëring, drugdoden, aantal gram verschillende producten, verzegelde vzw/instellingen).
-
Registratie van lokale, occasionele acties HD/DRC (uitgevoerde onderzoeken/mensuren, arrestaties (in het fenomeen), bestuurlijk aangehoudenen, illegaal verblijf beschikken/repatriëring, drugdoden, aantal gram verschillende producten, verzegelde vzw/instellingen).
-
Registratie over de acties met betrekking tot drugtoerisme Uitvoeringspartners: Lokale Politie, Dienst Vreemdelingenzaken, Arresthuis en VVBV Trekker:
Lokale Recherche / Drugs Recherche
Koppeling strategische cyclus: De kwaliteit van de lokale recherche blijft behouden en daar waar nodig verbeterd.
Actie 10: Therapieadvies ten aanzien van druggebruikers
BESCHRIJVING
Volgens de huidige richtlijnen dienen de politiediensten, wanneer zij van oordeel zijn dat de omstandigheden zich ertoe lenen, de meerderjarige geverbaliseerde druggebruiker een aanbod tot therapieadvies te doen. De meerwaarde van een eventuele doorverwijzing naar de drughulpverlening wordt in het huidige systeem overgelaten aan de beoordeling van de verbalisant. De drughulpverlening houdt vervolgens het parket op de hoogte van het gevolg dat aan de aanmelding wordt gegeven. Gelet op het stijgend druggebruik bij jongeren wil het parket het bestaande aanbod tot therapieadvies niet alleen dwingend maken voor minderjarigen, maar ook voor jongvolwassenen in de leeftijdscategorie van 18 tot 25 jaar. In 2010 zal aan elke druggebruiker tussen 18 en 25 jaar therapieadvies aangeboden worden. De verdere vervolging van de drugfeiten zal verder afhankelijk zijn van de bereidheid om op gesprek te gaan bij de drughulpverlening en de opvolging van de aldaar geformuleerde adviezen.
11
Voor de minderjarige druggebruikers blijven de geldende richtlijnen van kracht, nl een systematisch aanbod van therapieadvies door politie en jeugdparket. Voor de overige meerderjarige druggebruikers (+ 25 jaar) blijft het aanbod afhankelijk van de feitelijke beoordeling van de verbaliserende politieagent. ENGAGEMENTEN
-
Soda , Parket , Politie en hulpverlening verfijnen de bestaande afspraken m.b.t. het aanbieden van therapieadvies aan meerderjarige druggebruikers.
VERANTWOORDING EN EVALUATIE - Nota omtrent gemaakte afspraken tussen de betrokken diensten. Uitvoeringspartners: Lokale Politie, Parket Antwerpen, SODA, VAGGA vzw afdeling categoriale zorg Trekker:
Parket Antwerpen
Koppeling strategische cyclus: De kwaliteit van de lokale recherche blijft behouden en daar waar nodig verbeterd.
Actie 11: Ketenaanpak verslaafde veelplegers BESCHRIJVING De stad is al geruime tijd in onderhandeling met het parket en met een projectuitvoerder om verslaafde veelplegers zoals straatprostituees in combinatie van drang en dwang passende langdurige zorg en activering te bieden. Het parket kan voor verdachten die een drugsgerelateerd misdrijf hebben gepleegd en waarbij er aanwijzingen zijn van problematisch drugsgebruik, het misdrijf afhandelen via praetoriaanse probatie of bemiddeling in strafzaken. Het project start alleen indien verslaafde veelplegers welbepaalde misdrijven hebben gepleegd die bij vervolging leiden tot minstens één jaar gevangenisstraf. Bij zwaardere misdrijven wordt voor klassieke vervolging gekozen. Indien een verdachte/cliënt in aanmerking komt voor praetoriaanse probatie dient het parket concreet te beschikken over gedegen advies die een justitieel casemanager verstrekt, met het oog op justitiële doorverwijziging naar de hulpverlening. De casemanager heeft ook als taak om de brug te slaan met de hulpverlening. Indien het behandel- en/of activeringsprogramma met succes wordt gevolgd, staat de verdachte/cliënt voorlopig niet langer bloot aan vervolging. We weten uit analyses dat per jaar naar schatting 10 tot 12 verdachte drugsverslaafde prostituees in aanmerking zouden komen voor deze alternatieve maar aanklampende afhandeling. ENGAGEMENTEN -
Er is een aanzet tot opmaak van een protocol tussen de stad Antwerpen, het parket van de Procureur des Konings te Antwerpen en De Sleutel rond samenwerking en engagement
VERANTWOORDING EN EVALUATIE -
Opgemaakt protocol
-
Projectverslag (indien project is opgestart) met aantal aanmeldingen, aantal en aard adviezen, aantal trajecten, aantal contacten, aantal en aard samenwerkingscontacten, evaluatie van het project met alle betrokken actoren.
12
Uitvoeringspartners: Parket van de Procureur des Konings, politie, Stad Antwerpen, De Sleutel, Doelgroepregie Trekker:
Doelgroepregie
Koppeling strategische cyclus: Een wijk vrij van overlast
1.4.
Activeringsaanpak
Het stadsbestuur wil de welzijnspositie van (ex-)verslaafde gebruikers verbeteren.
Actie 12: Activering BESCHRIJVING De stad onderzoekt de mogelijkheid tot het opstarten van een ‘daglonersproject’. Een daglonersproject geeft (meestal dak- en thuisloze) druggebruikers de kans om weer deel te nemen aan de maatschappij. Het hebben van een zinvolle dagbesteding kan een positief effect hebben op de eigenwaarde van de deelnemers en zo een opstap vormen voor verder herstel. Daarnaast biedt dergelijk project voor deelnemers de mogelijkheid om iets bij te verdienen bovenop de uitkering. ENGAGEMENTEN -
Er is een gediversifieerd activiteitenaanbod waarin de doelgroep van harde kern druggebruikers actief betrokken wordt.
-
Er zijn lange termijnprojecten uitgevoerd (o.a. voetbalploeg, kunstenproject, groenproject)
-
Er zijn inspanningen geleverd om (nieuwe) doelgroepen bij de activiteiten te betrekken.
-
Het activeringsteam zorgt voor de coaching en ondersteuning van de spuitenpatrouille.
-
Er is een werkgroep opgestart in functie van het uitwerken van een ‘daglonersproject’.
VERANTWOORDING EN EVALUATIE -
Registratiegegevens van de activiteiten naar datum, omschrijving activiteit, aantal deelnemers, initiatiefnemer (doelgroep of activeringsteam), evaluatie door de doelgroep.
-
Verslaggeving (beschrijving, resultaten, evaluatie en conclusies) inzake de lange termijn projecten.
-
Verslag over al dan niet bereikte, nieuwe doelgroepen
-
Werkingsrapport spuitenpatrouille.
-
Er is een subsidiedossier ‘daglonersproject’ uitgeschreven.
Uitvoeringspartners: SODA, Free Clinic/MSOC, Spuitenruil, Spuitenpatrouille (SPAT), Straathoekwerk, OCMW Antwerpen, MANUS, inloopcentrum De Vaart, ’t Vlot, de Pleingroep, Buurtsport. Trekker:
SODA
Koppeling strategische cyclus: Gezondheidszorgaanbod op maat: Kwetsbare groepen met verminderde gezondheidskansen in beeld gebracht, alsook hun specifieke behoeften
13
Actie 13: Woonbegeleiding BESCHRIJVING Verslaafden en ex-verslaafden hebben in Antwerpen moeite bij het vinden en het behouden van een woning. Er blijkt ook een sterk verband te zijn tussen problematisch middelengebruik en dakloosheid. Dakloze verslaafden komen in een vicieuze cirkel terecht. Dakloosheid leidt tot meer problematisch (drugs)gebruik, problematisch middelengebruik bemoeilijkt de zoektocht naar een onderdak. Gebrek aan een degelijke behuizing leidt enkel tot nog meer ongecontroleerde contacten, nog minder sociale controle en dus nog meer problemen. We zijn hier als stad allerminst mee gebaat en willen daarom inzetten op de woonbegeleiding aan gebruikers en ex-gebruikers. ENGAGEMENTEN -
De werkgroep rond het thema ‘wonen en problematisch druggebruikers’ wordt gecontinueerd.
-
Het bestaande aanbod en knelpunten in de woonbegeleiding ten aanzien van problematische druggebruikers zijn geïnventariseerd.
-
Opstart van een stuurgroep ter ondersteuning van het project Alternatief (zie verder) en het project Lokaal Antwerpse Woonbegeleiding (Lab).
VERANTWOORDING EN EVALUATIE -
Verslaggeving van werkgroep ‘wonen en problematisch druggebruikers’.
-
Adviesnota over ‘wonen en problematisch druggebruikers’.
-
Verslaggeving Stuurgroep Alternatief en Lab. Uitvoeringspartners: Territoriaal Straathoekwerk CAW Metropool, SVK Woonunie, Cluster Wonen & Zorg CAW Metropool, Woonbegeleiding CAW Metropool, Thuislozenzorg CAW De Terp, Woonbegeleiding CAW De Terp, Project Onthaal Dakloze Druggebruikers CAW Metropool, OCMW Antwerpen, Thuislozenwerking CAW De Mare, Alternatief JAC+ CAW Metropool, Steunpunt Algemeen Welzijnswerk, Woonhaven Trekker:
SODA
Koppeling strategische cyclus: Gezondheidszorgaanbod op maat. Binnen de gezondheidszorg wordt men vanuit een integrale visie benaderd.
Actie 14: Specifieke huisvesting BESCHRIJVING Naast het inzetten op woonbegeleiding onderzoekt de stad, samen met een aantal uitvoerders, de nood aan andere woonvormen voor mensen die kampen met een problematisch middelengebruik. Sommige huurders zijn, omwille van hun zware verslavingsproblematiek, gecombineerde stoornissen of asociaal gedrag, niet welkom op de private of gesubsidieerde woonmarkt. De stad wil op zoek gaan naar specifieke vormen van huisvesting die (tijdelijk) onderdak kunnen bieden aan problematisch druggebruikers. Uiteraard dienen de huisvestingsvoorwaarden, de inplanting, de begeleiding en de hele opzet, zorgvuldig te worden bekeken. ENGAGEMENTEN -
De werkgroep rond het thema ‘wonen en problematisch druggebruikers’ wordt gecontinueerd.
-
Een specifiek concept rond woonbegeleiding aan problematisch druggebruikers is uitgewerkt.
14
VERANTWOORDING EN EVALUATIE -
Verslaggeving werkgroep.
-
Nota rond een woonconcept voor problematisch middelengebruikers. Uitvoeringspartners: Territoriaal Straathoekwerk CAW Metropool, SVK Woonunie, Cluster Wonen & Zorg CAW Metropool, Woonbegeleiding CAW Metropool, Afdeling Thuislozenzorg CAW De Terp, Woonbegeleiding CAW De Terp, Project ODD CAW Metropool, OCMW Antwerpen, Steunpunt Algemeen Welzijnswerk, Thuislozenwerking CAW De Mare, Alternatief CAW Metropool Trekker:
SODA
Koppeling strategische cyclus: Gezondheidszorgaanbod op maat. Lacunes in het bestaande aanbod worden in beeld gebracht en gefaseerd aangepakt, naargelang de doelgroepspecifieke noden
1.5.
Zorgaanpak
Het stadsbestuur wil meer verslaafde gebruikers beter verzorgen en opvangen
Het Antwerpse aanbod ten aanzien van problematisch druggebruikers lijkt een lappendeken. Nog al te vaak is het aanbod van de voorzieningen bepalend voor de behandeling, in plaats van de hulpvraag of de behandelnoden van de cliënt. De federale drugsnota probeert aan dit efficiëntieprobleem te verhelpen door op te roepen tot de realisatie van zorgcircuits. Een zorgcircuit is het globale aanbod, binnen een bepaalde regio, ten aanzien van een bepaalde doelgroep, met als finaliteit het bieden van zorg op maat en het realiseren van zorgcontinuïteit. Zorg op maat betekent dat er voor elke individuele cliënt, in samenspraak met de cliënt, een individueel (hulpverlenings)traject wordt gerealiseerd. Zorgcontinuïteit betekent dat verschillende organisaties mee verantwoordelijkheid opnemen bij de uitbouw van dit traject waarbij de overgang van de ene dienst naar een andere dienst een schakelmoment moet zijn, veeleer dan een breukmoment. Het engagement tot de uitbouw van een Antwerps zorgcircuit is reeds aangegaan in het Provinciaal Overlegplatform Problematisch Middelengebruik. In de schoot van dit overleg worden een aantal modules van het zorgcircuit verder uitgewerkt. De hieronder opgesomde acties kunnen geïnterpreteerd worden als modules van het zorgcircuit.
Actie 15: Spoed- & Crisisopvang BESCHRIJVING Problematisch middelengebruikers dienen zich vaak aan in een spoed- of crisissituatie. Vaak is er geen éénduidig aanbod beschikbaar. Zeker bij zorgmijdende cliënten moet er bij een crisis worden geïmproviseerd. Er wordt gewerkt aan een spoed- & crisisnetwerk om de opvang de eerste 7 dagen beter te organiseren. De partners in dit netwerk engageren zich om in de eerste plaats opvang te voorzien en daarbij onderling de noodzakelijke stappen in een gezamenlijk hulpverleningstraject af te spreken. ENGAGEMENTEN -
De werkgroep ‘Spoed- & Crisisconvenant Antwerpen’ wordt gecontinueerd.
-
De samenwerking en afstemming onder uitvoerders in functie van de spoed- & crisisopvang voor de eerste 7 dagen wordt verder uitgebouwd.
15
VERANTWOORDING EN EVALUATIE -
Verslaggeving werkgroep ‘Spoed- & Crisisconvenant Antwerpen’.
-
Een verwijsgids in functie van spoed- en crisisopvang is uitgewerkt.
-
De onderlinge samenwerking en afstemming tussen partners is geformaliseerd en uitgeschreven. Uitvoeringspartners: OCMW Antwerpen, Overlegplatform Geestelijke Gezondheidszorg Provincie Antwerpen, Stuivenbergziekenhuis, Antwerps Druginterventiecentrum, Project Onthaal Dakloze Druggebruikers CAW Metropool, Thuislozenzorg CAW De Terp, VAGGA Verslavingszorg, vzw Free Clinic, Onthaal CAW Metropool, Dagcentrum De Sleutel, Bedrijf Samen Leven, PC Broeders Alexianen Boechout, PC St Norbertus Duffel, PC Bethaniën Zoersel, PC St Amedeus Mortsel, ZNA Antwerpen Trekker:
SODA
Koppeling strategische cyclus: Gezondheidszorgaanbod op maat. Lacunes in het bestaande aanbod worden in beeld gebracht en gefaseerd aangepakt, naargelang de doelgroepspecifieke noden.
Actie 16: Mobiel Psychiatrisch Team BESCHRIJVING Dubbele diagnosecliënten zijn mensen waarbij er enerzijds sprake is van problematisch druggebruik en anderzijds een ernstige psychiatrische problematiek. Het gaat om draaideurcliënten die vaak alle stadia van zorg hebben doorlopen, die sociaal geïsoleerd leven, regelmatig van straat verdwijnen omwille van een residentiële opname of een gevangenisverblijf en eenmaal terug in de samenleving overlast veroorzaken. Deze cliënten hebben weinig probleeminzicht en weinig veranderingsbehoefte. Ten aanzien van deze cliënten is er in Antwerpen een nood aan mobiel psychiatrische hulp. De inzet van een mobiele psychiatrische equipe dient verschillende doelen: vindplaatsgerichte psychiatrische eerste hulp en meer accurate doorverwijzing, maar ook meer en betere ondersteuning van hulpverleners en straathoekwerkers in het werken met deze cliëntengroep. ENGAGEMENTEN -
Het concept ‘mobiel psychiatrische hulp’ is uitgewerkt in overleg met relevante partners.
-
Er is gezocht naar middelen (werking en personeel) om dit concept te realiseren.
-
Hogere overheden worden aangespoord tot engagement/ondersteuning van dit concept.
VERANTWOORDING EN EVALUATIE -
Schriftelijke neerslag van het concept ‘mobiel psychiatrische hulp’
-
Verslag van de zoektocht naar ondersteuning door partners en potentiële subsidianten. Uitvoeringspartners: Organisaties actief in de sectoren van de drughulpverlening, de geestelijke gezondheidszorg, het algemeen welzijnswerk, de medische sector en OCMW Antwerpen Trekker:
SODA
Koppeling strategische cyclus: Gezondheidszorgaanbod op maat. In samenwerking met alle betrokken actoren werkt men aan initiatieven die bijdragen tot een zorg op maar voor patiënten met geestelijke gezondheidsproblemen.
16
Actie 17: Casemanagement BESCHRIJVING In de literatuur wordt het Casemanagement omschreven als een efficiënte methodiek in de hulpverlening aan problematisch middelengebruikers met een meervoudige problematiek. In het Antwerpse werkveld wordt deze methodiek in beperkte mate reeds gehanteerd door enkele uitvoerders. Samen met deze uitvoerders willen we op zoek naar de uitbouw van een casemanagementteam voor de Antwerspe regio. ENGAGEMENTEN -
In functie van een specifiek zorgtraject voor problematisch middelengebruikers met een meervoudige problematiek wordt het concept casemanagement op punt gesteld.
-
Een werkgroep casemanagement rond concrete uitwerking van een casemanagementteam voor het Antwerpse werkveld.
VERANTWOORDING EN EVALUATIE -
Nota over de rol en de betekenis van casemanagement in het Antwerps zorgcircuit.
-
Verslag van werkgroep casemanagement. Uitvoeringspartners: OCMW Antwerpen, Project Opvang Dakloze Druggebruikers, Free Clinic, Dagcentrum de Sleutel Trekker:
SODA
Koppeling strategische cyclus: Gezondheidszorgaanbod op maat. Lacunes in het bestaande aanbod worden in beeld gebracht en gefaseerd aangepakt, naargelang de doelgroepspecifieke noden.
17
2. Lopende acties in het kader van SVPP en Stedenfonds Ook in het kader van het door het college goedgekeurde Strategisch veiligheids- en preventieplan 20072010 en de Beleidsovereenkomst Stedenfonds 2008-2013 worden acties uitgevoerd die bijdragen aan de realisatie van het Drugbeleidsplan 2009-2012. Deze acties worden hieronder beschreven. De aangegane engagementen en de bijhorende verantwoording voor deze acties zijn opgenomen in de afgesloten convenanten met de uitvoerderende partners.
2.1. JAC+ Onthaal BESCHRIJVING Het project ‘JAC Plus Onthaal’ van CAW Metropool biedt een aanspreekpunt waar jongeren terecht kunnen met al hun vragen en problemen in verband met drugs. Het project tracht te vermijden dat jongeren afglijden naar problematisch druggebruik.
Uitvoerende partner:
CAW Metropool
Subsidiebron:
SVPP
Bedrag:
106.624 EUR
Personeel:
2 VTE
Koppeling strategische cyclus: kan de weg vinden naar het meest aangewezen aanbod op maat door middel van trajectbegeleiding
2.2. Extramurale zorg: Mobielwerk/outreach allochtone druggebruikers
en
straathoekwerk
naar
BESCHRIJVING De mobiele werking zorgt voor de mobiele begeleiding van het cliënteel van MSOC/Free Clinic naar externe instanties. Via outreach wordt gericht gezocht naar vluchtige cliënten van MSOC/Free Clinic. Het straathoekwerk naar allochtone druggebruikers zoekt actief contact met allochtone druggebruikers in Antwerpen Zuid, Borgerhout en Antwerpen Noord. Intermediairen uit de allochtone gemeenschappen (moskee, moeders, partners, huisartsen) worden actief betrokken bij dit project. Allochtone druggebruikers worden toegeleid naar de (drug)hulpverlening. De straathoekwerkers hebben ook oog voor onbereikte nieuwe groepen druggebruikers in de buurten waar ze actief zijn en signaleren dit.
Uitvoerende partner:
Free Clinic
Subsidiebron:
SVPP
Bedrag:
101.850 EUR (mobiel werk/outreach)
18
200.000 EUR (straathoekwerk) Personeel:
5.5 VTE
Koppeling strategische cyclus: kan de weg vinden naar het meest aangewezen een aanbod op maat door middel van trajectbegeleiding
2.3. Extramurale zorg - Opvang Dakloze Druggebruikers BESCHRIJVING Het project ‘Opvang Dakloze Druggebruikers’ van CAW Metropool biedt cliënten een mobiele, individuele begeleiding aan. Er wordt vraaggericht en op tempo van de cliënt gewerkt. Uiteenlopende levensdomeinen komen hierbij aan bod. Zo wordt er gewerkt rond het zoeken van woonst/onderdak, aangepaste medische zorg (waaronder ontwenning) en/of het in orde brengen van administratie. De projectmedewerkers bemiddelen tussen enerzijds de individuele cliënten en anderzijds de bestaande hulpverlening en maatschappelijke instellingen en relevante derden. Cliënten worden, indien wenselijk, doorverwezen naar de onthaalcentra en het nachtopvangcentrum. Uitvoerende partner:
CAW Metropool
Subsidiebron:
SVPP
Bedrag:
283.574 EUR
Personeel:
5 VTE
Koppeling strategische cyclus: kan de weg vinden naar het meest aangewezen aanbod op maat door middel van trajectbegeleiding
2.4. Extern team De Sleutel BESCHRIJVING Het project ‘Extern team De Sleutel‘ zorgt voor een dagelijkse vrije consultatie van 14u tot 18u in het Dagcentrum De Sleutel waarin oriëntatiegesprekken en begeleidingsgesprekken worden aangeboden voor mensen die niet op afspraak (kunnen) komen. Een medewerker wordt ingezet voor outreachende hulp in die situaties waarin dit wenselijk is. Uitvoerende partner:
Dagcentrum De Sleutel Antwerpen
Subsidiebron:
SVPP
Bedrag:
158.725 EUR
Personeel:
3 VTE
Koppeling strategische cyclus: kan de weg vinden naar het meest aangewezen aanbod op maat door middel van trajectbegeleiding
2.5. Ambulante woonbegeleiding ADIC BESCHRIJVING
19
Het project ‘Ambulante Woonbegeleiding ADIC’ verzorgt de ambulante woonbegeleiding van 50 (ex)druggebruikers. Met deze begeleiding werkt het project aan de maatschappelijke reïntegratie van (ex)druggebruikers.
Uitvoerende partner:
ADIC
ADIC
Subsidiebron:
SVPP
Restmiddelen CISO
Bedrag:
143.622,20 EUR
50.000 EUR
Personeel:
1.8 VTE
1 VTE
Koppeling strategische cyclus: gezondheidszorgaanbod op maat. Binnen de gezondheidszorg wordt men vanuit een integrale visie benaderd
2.6. De Passant BESCHRIJVING Het mannenopvangcentrum ‘De Passant’ van CAW De Terp biedt (op een totaalcapaciteit van veertig bedden) vijf overnachtingplaatsen aan voor problematische druggebruikers. De Passant werkt samen met de specifieke drughulpverlening en ambulante woonbegeleidingsdiensten (bv cliëntenoverleg, cobegeleidingen). Uitvoerende partner:
CAW De Terp
Subsidiebron:
SVPP
Bedrag:
62.574,40 EUR
Personeel:
1 VTE
Koppeling strategische cyclus: gezondheidszorgaanbod op maat. Binnen de gezondheidszorg wordt men vanuit een integrale visie benaderd
2.7. Het Alternatief BESCHRIJVING Het woonbegeleidingsproject ‘Het Alternatief’ van CAW Metropool biedt aan jongeren tussen 18 en 25 jaar, die kampen met een problematisch middelengebruik, een integrale woonbegeleiding. Een 25-tal jongeren krijgen een zorgaanbod op maat, met aandacht voor verschillende leefdomeinen (zoals wonen, werk en vrijetijdsbesteding, financies). Er wordt gewerkt aan herstel en versterking van het sociale netwerk (ouders, partner, vrienden) van de jongeren in begeleiding. Uitvoerende partner:
CAW Metropool
Subsidiebron:
SVPP
Bedrag:
192.206 EUR
Personeel:
3.5 VTE
20
Koppeling strategische cyclus: gezondheidszorgaanbod op maat. Binnen de gezondheidszorg wordt men vanuit een integrale visie benaderd
2.8. Ouder- en jongerenbegeleiding BESCHRIJVING Het project ‘Ouder- en jongerenbegeleiding’ van VAGGA/Altox organiseert groepen voor ouders van druggebruikende kinderen waarin wordt gewerkt rond zelfinzicht, bewustwording en/of actieve verandering. Daarnaast worden ook gezinsgesprekken en individuele gesprekken aangeboden aan druggebruikende jongeren en hun ouders (sociale vaardigheden, grensafbakening en hervalpreventie). Uitvoerende partner:
CGG VAGGA / Altox
Subsidiebron:
SVPP
Bedrag:
59.727 EUR
Personeel:
1 VTE
Koppeling strategische cyclus: Sensiblilisering over de belangrijkste fysieke en psychische gezondheidsrisico’s: aan individuen die deel uitmaken van een risicogroep of daarin terechtkomen, wordt op bepaalde tijdstippen informatie verstrekt over de gezondheidsrisico’s die zij lopen en over de wijze waarop zij deze risico’s kunnen inperken of hun gezondheidskansen kunnen vergroten
2.9. MSOC BESCHRIJVING Het MSOC te Antwerpen biedt individuele psychosociale hulpverlening aan cliënten. Daarnaast wordt ook mobiele begeleiding aangeboden voor het cliënteel naar externe instanties. Uitvoerende partner:
Free Clinic
Free Clinic
Subsidiebron:
SVPP
Restmiddelen CISO
Bedrag:
136.342 EUR
100.000 EUR
Personeel:
5 VTE
2 VTE
Koppeling strategische cyclus: gezondheidszorgaanbod op maat. Binnen de gezondheidszorg wordt men vanuit een integrale visie benaderd
2.10. Bubbels & Babbels BESCHRIJVING Het project ‘Bubbels & Babbels’ verzorgt het casemanagement van gezinnen waarbinnen sprake is van een drugproblematiek bij één of beide ouders en bevordert de deskundigheid van intermediairen en studenten rond de problematiek van druggebruikende ouders. Uitvoerende partner:
vzw Free Clinic
vzw Free Clinic
21
Subsidiebron:
Stedenfonds
Restmiddelen CISO
Bedrag:
135.205 EUR
6.000 EUR
Personeel:
2.1 VTE
Koppeling strategische cyclus: gezondheidszorgaanbod op maat. Dit zorgaanbod wordt bestendigd en geoptimaliseerd, door oa uitbouwen van zorgcircuits
2.11. Project Sociale Activering BESCHRIJVING Eenzaamheid, sociaal isolement en verveling leiden dikwijls tot herval in problematisch drugsgebruik. Zonder ondersteunend sociaal netwerk of met louter drugsgebruikers in de kennissenkring, is het moeilijk om opnieuw aansluiting te vinden bij de samenleving. De verslavingszorg kan niet voorbijgaan aan dergelijke evidenties. De stad investeert daarom al een tijd in een activeringsproject dat gebruikers noodzakelijke sociale en praktische vaardigheden bijbrengt. Door langdurig drugsgebruik ging veel daarvan verloren. De stad blijft in de toekomst het lopende sociale activeringsproject ondersteunen. Met de organisatie van allerlei activiteiten (sport, koken, museumbezoek, creatieve vorming, tuinonderhoud, lichaamsverzorging, uitstappen of kamperen bvb.) krijgen gebruikers een zinvolle dagbesteding.
Uitvoerende partner:
Free Clinic
Subsidiebron:
Stedenfonds
Bedrag:
130.095 EUR
Personeel:
2.5 VTE
Koppeling strategische cyclus: gezondheidszorgaanbod op maat. Kwetsbare groepen met verminderde gezondheidskansen in beeld gebracht, alsook hun specifieke behoeften
2.12. Drugpreventie BESCHRIJVING Het project ‘Drugpreventie’ ondersteunt intermediairen en organisaties bij de uitwerking van een alcohol- en drugbeleid en maakt hen deskundiger omtrent de drugproblematiek. Dit project valt uiteen in 3 delen: ondersteuning naar onderwijs en organisaties die zich richten op maatschappelijk kwetsbare jongeren dance-events in Antwerpen doen beroep op het Breakline-project om jongeren te informeren over alcohol- en druggebruik communicatie met allochtonen over alcohol- en druggebruik Uitvoeringspartner:
CGG VAGGA / Altox
Subsidiebron:
Stedenfonds
Bedrag:
195.500 EUR
22
Personeel:
3.36 VTE
Koppeling strategische cyclus: Gezondheidswerkers, artsen, … en, intermediaire organisaties, verenigingen worden ondersteund in de bijdrage die ze kunnen leveren aan de gezondheidsbevordering van de Antwerpenaars of de groepen die ze bereiken.
2.13. Drugmonitor BESCHRIJVING De Antwerpse Drug- en Alcoholmonitor (ADAM) brengt beurtelings de ‘hidden population’ van druggebruikers en de jeugdige druggebruiker in beeld. In 2010 worden de resultaten van de lokale Jeugdmonitor opgeleverd. De Jeugdmonitor 2009 omvat volgende elementen: Een literatuurstudie over lokale drug monitoring systemen gericht op jongeren (bv hangjongeren, uitgaande jongeren, jonge injecterende gebruikers,…) met bijzondere aandacht voor de bestaande ‘Antwerpse’ literatuur, zoals beleidsplannen en onderzoeken De opzet en de uitwerking van een haalbare Jeugdmonitor (enkel kwalitatief onderzoek) voor de Stad Antwerpen. Het éénmalig uittesten van dit monitoring systeem gedurende een periode van zes maanden. Daarnaast wordt in 2010 de tweede Antwerpse Drug- en Alcoholmonitor (ADAM) voor ‘hidden populations’ uitgevoerd. Uitvoerende partner:
Universiteit Gent, Instituut Sociaal Drugsonderzoek
Subsidiebron:
SVPP
Bedrag:
57.725 EUR
Personeel:
0.5 VTE
Koppeling strategische cyclus: Gezondheidszorg op maat door middel van vraaggestuurde netwerking, samenwerking en afstemming tussen alle relevante actoren en overheden, Stad en OCMW. Er gebeurt een beschrijvende permanente monitoring ter voorbereiding van een accurate afstemming.
2.14. Registratie in de hulpverlening BESCHRIJVING De werkgroep ‘Registratie in de hulpverlening’ werkt een gezamenlijk registratiesysteem uit, voert dit uit en benut de resultaten ervan. De resultaten, voortkomend uit de gegevensinzameling en verwerking worden gebruikt in beleidsvoorbereidend en beleidsondersteunend werk op lokaal beleidsniveau. SSO en SODA maken een globaal eindrapport waarin de verwerkte gegevens van alle verstrekkers worden geanalyseerd, en waarin deze resultaten worden besproken. Uitvoeringspartners:
SODA en SSO
Subsidiebron:
restmiddelen CISO
Bedrag:
10.620 EUR
Koppeling strategische cyclus: Gezondheidszorg op maat door middel van vraaggestuurde netwerking, samenwerking en afstemming tussen alle relevante actoren en overheden, Stad en OCMW. Er gebeurt een beschrijvende permanente monitoring ter voorbereiding van een accurate afstemming.
23
2.15. Onderzoek naar residentieel zorgaanbod voor gebruikende ouders en hun kinderen
BESCHRIJVING Binnen de populatie van problematische gebruikers nemen gebruikende ouders een aparte plaats in. Zij vinden moeilijk toegang tot de hulpverlening omwille van zeer specifieke redenen. In het geval van residentiële hulpverlening stelt zich daarenboven het probleem van de opvang van de kinderen. Om deze subgroep beter te bereiken moet het begeleidingsaanbod van de drughulpverlening drempelverlagende antwoorden bieden op deze specifieke moeilijkheden. In de loop van 2010 wordt een concept uitgewerkt van residentiële opvang voor gebruikende ouders en hun kinderen. Uitvoerende partner:
SODA
Subsidiebron:
restmiddelen CISO
Bedrag:
39.209,53 EUR
Personeel:
1 VTE (tot 31/11/10)
Koppeling strategische cyclus: Koppeling strategische cyclus: gezondheidszorgaanbod op maat. Dit zorgaanbod wordt bestendigd en geoptimaliseerd, door oa uitbouwen van zorgcircuits
2.16. Activiteitenfonds BESCHRIJVING SODA tracht via verschillende kanalen inspraakmogelijkheden te realiseren. Eén ervan is om via het subsidiëren van kleine acties kleinschalige initiatieven te ondersteunen. In het reglement wordt duidelijk omschreven welke acties worden bedoeld en hoe de link met doelgroepparticipatie kan gerealiseerd worden. Samenwerking met verschillende partners in functie van de realisatie van een stedelijk drugbeleid is een belangrijke voorwaarde. Het werken via een degelijk uitgewerkt reglement biedt de mogelijkheid om bescheiden initiatieven snel te ondersteunen zodat de in de strategische cyclus ingeschreven doelstellingen worden behaald. Uitvoerende partner:
SODA
Subsidiebron:
restmiddelen CISO
Bedrag:
5.000 EUR
Koppeling strategische cyclus: Gezondheidszorgaanbod op maat met aandacht voor inspraakmogelijkheden voor kwetsbare groepen
24
3. Planning
3.1.
Rol van Stedelijk Overleg Drugs Antwerpen
De acties van het drugsbeleidsplan worden in de toekomst vorm gegeven en opgevolgd via een gezamenlijk overleg van stad en OCMW onder operationele sturing van de dienst SODA. Met meer aandacht voor het gebundeld verdelen van de uitvoeringstaken onder projectuitvoerders en voor de uitbouw van duidelijke contractrelaties met hen, zal SODA zich als lokale overheidsdienst toeleggen op volgende kerntaken: -
Opstellen en opvolgen projectuitvoerders;
van
beheersovereenkomsten
en
uitvoeringscontracten
met
-
Opzetten en aanjagen van overlegstructuren die de realisatie van de doelstellingen schragen;
-
Faciliteren en ontsluiten van gedeelde registratie en monitoring van drugsbeleidsgegevens;
-
Capteren van signalen uit het werkveld en de brede samenleving en omzetten in beleidsvoorbereidend werk voor lokale en bovenlokale overheden.
-
Evalueren van uitgevoerde acties en projecten, desgevallend bijsturen en formuleren van beleidsadviezen
3.2.
Procedure
De aangegane engagementen voor de verschillende acties worden door SODA opgevolgd via -
door SODA georganiseerde overlegmomenten
-
uitvoeringsovereenkomsten die worden afgesloten in het kader van de besteding van bovenlokale middelen, namelijk Stedenfonds en Strategisch Veiligheids- en Preventie Plan (SVPP)
Tweemaal per jaar rapporteert SODA over de stand van zaken. Op het Lokaal Intersectoraal Drugoverleg geeft SODA in maart en in september een overzicht met betrekking tot de geformuleerde engagementen. Evaluatie en bijsturing van het actieplan gebeurt in overleg met burgemeester en schepen voor sociale zaken en in overleg met de betrokken uitvoeringspartners.
25
4. Bijlage: samenwerkingsprotocol Dit is het blanco samenwerkingsprotocol zoals het jaarlijks zal gebruikt worden met betrekking tot het opvolgen van de acties vermeld in het drugbeleidsplan 2009-2012.
Drugbeleidsplan 2009-2012 Samenwerkingsprotocol betreffende de uitvoering van het actieplan drugs 2009 Voor de actie:
ART. 1 PARTIJEN Dit samenwerkingsprotocol wordt gesloten in uitvoering van het Actieplan Drugs 2009, gekoppeld aan het Beleidsplan Drugs Antwerpen 2009-2012. Het protocol legt voor de hierna vernoemde actie de engagementen van de stedelijke regisseur en de uitvoerders vast. Tussen de betrokken partners wordt het hiernavolgende samenwerkingsprotocol afgesloten met het oog op de realisatie van de actie - Trekker: - Uitvoerder volgens convenant afgesloten in kader van:
ART. 2 DOEL EN BESCHRIJVING VAN DE ACTIE (ZIE BELEIDSPLAN)
ART. 3 TIMING EN TIJDSDUUR Deze overeenkomst gaat in op 1 maart 2009 en eindigt op 28 februari 2009.
ART. 4 ENGAGEMENTEN De actie kadert in het behalen van de prestatie en de meetresultaten zoals vermeld in het beleidsplan. De uitvoerders verbinden zich er toe de van hen verwachte resultaten tegen einde 2009 zo optimaal mogelijk te realiseren. De werkgroep/betrokken actoren engageert/engageren zich om: - Deel te nemen aan het overleg en actief deel te nemen aan het uitwerken van het actieplan. - Tegen eind 2009 volgende resultaten te behalen:
ART. 5 VERANTWOORDING EN EVALUATIE
26
De regisseur verbindt zich ertoe om de ontwikkelingen van het project en de behaalde resultaten op regelmatige tijdstippen te communiceren aan de stedelijke overheid. Dit gebeurt minstens twee maal per jaar volgens de richtlijnen van de stedelijke regisseur /of op vraag van schepen of burgemeester. De uitvoerders engageren zich om rekening te houden met mogelijke opmerkingen van de stedelijke overheid. De stedelijke regisseur is verantwoordelijk voor de inhoudelijke opvolging van de actie. Hij/zij kan in het licht van het behalen van de eigen en de operationele prestaties de actie waar nodig bijsturen. Problemen en geschillen worden besproken met de uitvoerders en eventueel voorgelegd aan schepen en/of burgemeester. De evaluatie gebeurt aan de hand van volgende criteria / indicatoren:
ART. 6 RELATIE MET STAD ANTWERPEN / SODA Burgemeester en schepen voor sociale zaken dragen de politieke verantwoordelijkheid voor de uitvoering van het beleidsplan drugs 2009-2012. In die functie kunnen zij richting geven aan de uitvoering van de actie, bijkomende vragen stellen, initiatieven nemen en nieuwe acties voorstellen. De acties van dit drugsbeleidsplan worden in de toekomst vorm gegeven en opgevolgd via een gezamenlijk overleg van stad en OCMW onder operationele sturing van de dienst SODA. Rol SODA: •
Opstellen en opvolgen van samenwerkingsprotocollen en uitvoeringscontracten met projectuitvoerders;
•
Het organiseren van overleg en faciliteren van samenwerking
•
Evalueren van uitgevoerde acties en projecten, desgevallend bijsturen en formuleren van beleidsadviezen
Art. 7 Externe communicatie
Uitvoerders die voor hun programma of actie specifieke externe communicatieactiviteiten wensen op te zetten, doen dit in samenwerking met de communicatieverantwoordelijke van de stedelijke overheid.
Deze overeenkomst wordt opgemaakt te Antwerpen, op ………. in 3 exemplaren. Iedere partij verklaart een exemplaar van de overeenkomst ontvangen te hebben. Het tweede exemplaar is bestemd voor de regisseur. Het derde exemplaar is bestemd voor de stedelijke overheid
27