1
!! !! $% &
"### #
%$'() "
$% "" *
% +
" %
/ + 1 2 3
1 '
"" " "
'
!. 0%. * % % "" " "
$ * "
%$* 4 "" % 5 *! ! 4 "" * " !
!
%$*
" !
+ + + + ++ +1 +2
$
,
!
'
'()
$ "" "
'()6 4
" &* 5 !. ! '() 8 % ""
"
% ! % ! % % 8
"
#
.* " " ! %%
%
!
!
%
%$!
!
9
$% !
! 8
%
#
%
:
$ !!
! " # $%&%'( ) * '+' " ,&-. /-#,-#,
!
&
7
!
2
* 8 !
%$" !- 8 "" " * 8 ! "" " ! ! "" "
!
!! ##)
000 !
!.
%
!!
%
" "
4 "" 7 / ### ## % ## # ; + " ! "
1 2 3 4 1
0 00 0
#&5
8 "
0
& . ! #. 4 &. * !! <) #" !* : =
0
!
$ "
%
!! " )
!!
!! 9 . . % ! # % ! ) !! # *! " * "! # # # !# # % !# # # # " 5 *!
* $ 6 !
$
"
3
# . #
4 %
& 8
$% &#
4
!. >4' - * % . '
' " #
<'()6
1@
%
*
% "" *
* '()-
$
'()6
*% =! $
!. .
!
!
!. ?4 &
!
! %
#
!!
#
4
!
&
9
:
A$
9
:
4
"
%$$
&& 6
# !.
% !%
B
$&
=.
#
-
6 $ " ! % ! B $& ' % "" * ! ! . " ! "! B = & $5 ' % # ! . - * ! ! B $& - ! " .* % .* ! * ! # ! C '* " ! ! = $ .* 6 ! % ! = = 6 9 !: 9 % : .* " % ! 9 . .* +1 :' .* "DD % %" * 6 .! 6 % # $ = = ' !. 6 " ! ! 8 .* ! 0" 7 .+ . . .3 . .E . - .* 9 !:. . 7@ + $ . 4% % !# . # 9 * F+:
"%
!
G %
%$.
5
=%
!
$
8 '* - '
! , !
! . !.
. . ! '
6
$ $ $
! !
#
&7 " * * 8
""
!# !
!! !
*
.
"
% $%
%$"
""
(
! #
+
!
&-8 . !
"
9
!
:
/ ' '()'()H
! *%
$. 9 %
"
. >4' -: ='()$ # # * 9 * . * ! .
!! *
! 6 6/ "
.
% ! !
. .
" " *
: *
!
*
"
%
.
" 9 !
7
"
* :
.
. .
. * *
. '* * .
9 *
9:
!% 6 &
.
.
9 *
:
!%
9 . #! % : I
: .
%
""
7 #9 . ""
*
3 !#
9 5
.! ! !
!.
* ! : "
!.
&
'
9$
= $
!. 4
*
!: "
*
!
" ?
8
" % "
%6 %
7 &+
5
: 3
* .
% ! 0%.
-
"75 !
"
4
* #
. .
# '" ." ( J% % * %
". # #
%
# B "!
! "7( * $% "
# $.
" "
. !
7(
#
"" " "# !"
* " # % !# # % " 75 * "# ! * !. 9 % $% * . !: 7 " % " " * % # ! ,* % 7 " % * % 3 * % % 75 " # ! % "# ! * * . # % "# ! * # . % ! * 9 * . : " * %
776
. #
!. * ! $ $ "! $ . H # ! " ." % ! !. ! /. 1 3! % * %6 " " ! $ $> $
% ! A$
9
. ! $ "
$ $
" #
* % !#
7 -) / % % " !* 9 . "! ! = $ !"
' *
.
.
" " "
*% 9 % ! . # !. " #
"
" ! #
8 !*
*
#
#
.
=
% !
.*
#
:' !% . DD * . % !
"% "" *
"%
%
" " "
. %
#
!*
#:
% ! # %!
""
# " ! $
H
! "" . ! * !. !* #
10
%=. "
" # % "
" %
. !
!
" . # ! "! ! H !* # "" "
""
4"
*
% ' * '
"
. !
!
.
" " !
! # " "
! "# =% % " $
C
!= %
"" * !* # " %* " " $% 4% % . # 9 * F+:
! #
!
7 %) 4 !
"
% ) =.
.
= " :4 % %
!#
" ! & ! ! 9 * " . # 9 * F+:
# + . $
7 $5 '
8 !! % K ! #
*
L# "9 #
" "5 .
! " % #:
# #
"" ! * # 5 " % "" 90%. : "5 "
11
" =
!. % !
# "
H *
"
.
%
"" !
$% 9 # . "" *
* " #: & '#
"
!
! !#
7/ 4
4
#
!
" L! * & " ! "" 90%. . # " $
"
!
#
K . %
*
$ *
""
! /
! $
'
" % .!
*
!# " * !
!
%:. !=
(
!
!
# . "%
*% 9 "
!
* 9 !% : .! # . '() - *% =' * $ 5 6 ! 9" !. & : ' ! % *$ . $ * " & " % % ! ! # 9 # * ! "" : . " #
12
:
!
* "
. " ""
!* = *
5
%
" %
!
*
*
.
DD !
+
* ""
$% * "
%$* %
!# * "
$
!! . 6 $
" !
=%
.
-#5 H
# "
%$! * ! "
.
'*
!
.* ! .* " ! - ! .*
# ! $ = "
* !
. !
!
.* ! $% .* . $ !% ! $ "%
$ 6
# !*
=. =. *
# $ # !
#
!
13
!7
!=
-&5 *
"9 "
"
# *
: 8
*
!. ! ! # ! ,%
#
*
. . $ H
% # *
"
# !
& #
! $ !
""
' 4" ! ! .. ! * 9 * . * =%
4
#
$ # 9 !: / # / 5 ! # # ! M : $* * * $ . = # ! .
*
.
14
%
#
.
*
-7
!
%
$ !# %
% !
! !!
%$. #
=% *
. !
#
! "" =
' 9 &
" H !
! $ ! % !# # ! :5 # * ! K
L
%
15
*
# !. # ! ! ! = % 9 * F+ +:
""
!*
! * *
!
-! $ #
!
* *
#
!
"" !
%
!. .
=
#
-%2 4 5 *! !# $% = "" =. " "" $ * & # ! $ !%
! " ! # % " " * #
5
3 (
4
!" % # *! ! " 4
4
0
-$
4
!! !! # *! ! 6 8
! !#
# 6 /! 8
* !
!% " ! ! !
!
# %! * "# *! !& "" " ! !! # K !
'():
16
#
"" *
" * L
#
9 *
1
" "
#
!
! $ ! 0" %
# !
$ * 9 "$ : !
% ! # "!
"
. "! 6
! 0"
%"
$ !
$
! 9
:
#
=
#
* "! $ . %
"!
! $! " !9 " !: !
"H #
9 * 8 . ! !" # . " $. . ! !
9 .
#
!"
:
17
: 7 . G
!N
# "!
%
"$ 6
.
!
!"
In BMP-autoclustering wordt elke waarneming beschreven met één van de 16 in zekerh broedcodes. Voor details per vogelsoort wordt verwezen naar Inventarisatierichtlijnen o Bijlage 1: Broedcodes: criteria van broedzekerheid Code Omschrijving
Code Omschrijving
In BMP-autoclustering wordt elke waarneming beschreven met één van de 16 in zekerheid toenemende 10 Afleidingsgedrag. De vogel doet alsof 0 Waarneming van een volwassen individu buiten broedbiobroedcodes. Voor details per vogelsoort wordt verwezen naar Inventarisatierichtlijnen www.sovon.nl. is, op en lokt zo de waarnemer (of preda toop.
Komt vooral voor bij soorten die in op Waarneming van een volwassen individu in geschikt broedCode Omschrijving zoals eenden, steltlopers en een enk biotoop. Let vooral op vogels met ‘binding’ (na opvliegen vrij Rietgors. snel weer invallen). Groepen water- en weidevogels tussen 10 Afleidingsgedrag. De vogel doet hij verlamd Waarneming van een volwassen individu buiten broedbio11 alsof Pas gebruikt nestofofgewond verse eierschale de datumgrenzen opsplitsen in paren en ‘gemaakte paren’. is,zang en lokt zo deinwaarnemer (of predator) weg van het nest.verlaten of g toop. Let bij (recent verstoord, 2 Waarneming van territoriumgedrag als of balts voor bij soorten die inresten open van terreinen Waarneming van een volwassen individu geschikt broedeierenbroeden, of jongen, verse po geschiktinbroedbiotoop. Hieronder valtKomt ook vooral territoriumzoals eenden, steltlopers en een enkele zangvogel, zoals biotoop. Let vooral op vogels metgevecht, ‘binding’ agressief (na opvliegen vrij adverteren, voedselresten en een enigszins ‘doo gedrag, roffelen, dreigen Rietgors. snel weer invallen). Groepen wateren weidevogels tussen ondiepe kom. Los gevonden (gepred (dreigvlucht), verjaging ander paar, imponeervluchten en 11 Pas gebruikt nest of verse eierschalen in ofzijn nabij de datumgrenzen opsplitsen in paren en ‘gemaakte schalen nietnest. altijd aanwijzing voo territoriumroep (bijv.paren’. monotone woeiet van Vink, stjikkende Let bij (recent verstoord, verlaten Ze of gepredeerd) op Waarneming van territoriumgedrag als zangofoftjsengende balts in kunnen door nest de predator van grot Geelgors Merel). van eieren poep, dons op nestrand, geschikt broedbiotoop. Hieronder valt ook territorium3 Waarneming van een paar in geschiktresten broedbiotoop. Letof jongen, versenomen. voedselresten een enigszins nest jongen met vaak gevecht, agressief gedrag, adverteren, 12 ‘doorgezakt’ Pas uitgevlogen van nestblijve vooralroffelen, op parendreigen met ‘binding’ (na opvliegen vrij snelen weer ondiepe kom. Los gevonden (gepredeerde) of ei(dreigvlucht), verjaging ander paar, imponeervluchten donsjongeneieren van nestvlieders. Deze c invallen). Bij soorten en zonder duidelijke geslachtsverschilschalen zijn in niet altijd aanwijzing voor een nest ter plaatse. territoriumroep (bijv. monotone woeiet van Vink, stjikkende zorgvuldig worden gehanteerd. Het g len wordt er meestal van uitgegaan dat 2 vogels elkaars kunnenbijv. door de predator van grote afstand zijn meegeGeelgors of tjsengende Merel). nabijheid (zonder agressie) een paarZe jongen van nestblijvers die niet of na vormen, 2 Staartnomen. Waarneming van een paar in geschikt broedbiotoop. Let Bij twijfel noteren vliegen (d.w.z. jongen met onvolledig mezen op 15 m afstand. als 2 individuen. Pas de uitgevlogen jongen van nestblijvers of pas die uitgelopen vooral op paren met ‘binding’ (na Groepen opvliegenwatervrij snel slagpennen, zich alleen over een enweer weidevogels 12 tussen datumgrenzen donsjongen nestvlieders. Deze code moet uiterst invallen). Bij soorten zonder duidelijke geslachtsverschilverplaatst kunnen hebben) en om ze opsplitsen in paren en ‘gemaakte paren’. Dit geldtvan echter worden gehanteerd. Het uitsluitendSoorten om len wordt er meestal van uitgegaan 2 vogels in elkaars vangaat nestvlieders. als sterns, nietdat voor (mogelijke) broedvogels opzorgvuldig hoogwatervluchtjongen van nestblijvers die niet ofeenden nauwelijks kunnen nabijheid (zonder agressie) een paar vormen, bijv. 2 en Staarten steltlopers, zwaluwen, Ro plaats, slaapplaats soos of voor groepen Spreeuwen vliegen (d.w.z. jongen met onvolledig staartof kunnen mezen op 15 m afstand. Bij twijfelmet noteren als 2 individuen. bek, uitgegroeide Sijs en Kleine Barmsijs uitgevlogen jongen etc. slagpennen, zich alleen over een zeerofkorte afstandgrote afstande Groepen water- en weidevogels datumgrenzen jongen donsjongen 4 tussen (vrijwel de gelijk aan code 2) Territoriumgedrag (zang,die gevechverplaatst kunnen hebben) en omworden zeer kleine donsjongen opsplitsen in paren en ‘gemaakteten paren’. echter dan soms nog door de ouder e.d.)Dit op geldt dezelfde plaats en in geschikt broedbiotoop van nestvlieders. Soorten als sterns, meeuwen, ganzen, niet voor (mogelijke) broedvogelsvastgesteld, op hoogwatervluchtbedelen om voedsel (deze waarnem op tenminste 2 dagen die minimaal 10 dagen eenden en steltlopers, zwaluwen,Bij Roek, Spreeuw, Kruisplaats, slaapplaats en soos of voor Spreeuwen twijfel aan leeftijd van jongen en b uitgroepen elkaar liggen. Hieronder valt ook territoriumgevecht, bek, Sijs en(dreigKleine Barmsijs kunnen met hun vliegvlugge met uitgevlogen jongen etc. oudervogel(s) met grotere (dons)jong agressief gedrag, adverteren, roffelen, dreigen jongen of(bijv. donsjongen afleggen. De jongen (vrijwel gelijk aan code 2) Territoriumgedrag (zang, gevech- en territoriumroep noteren als volwassen individuen of p vlucht), imponeervluchten mono- grote afstanden worden soms nog door de ouders gevoerd en kunnen ten e.d.) op dezelfde plaats en in tone geschikt broedbiotoop van Kievit, Grutto en Wulp met donsj woeiet van Vink, stjikkende Geelgors ofdan tjsengende bedelen om voedsel (deze waarnemingen vastgesteld, op tenminste 2 dagen die minimaal 10 dagen dig tussenniet de noteren). datumgrenzen. Merel). twijfel aan leeftijd van jongen en bij waarnemingen van uit elkaar liggen. Hieronder valt territoriumgevecht, 13 Bewoond nest met onbekende inhoud 5 ook Baltsend paar (ook paring/copulatie) Bij in geschikt broedbiomet grotere (dons)jongen, oudervogels agressief gedrag, adverteren, roffelen, dreigen (dreigaan eende nest waarvan de inhoud nie toop. Het voeren van een wijfje door oudervogel(s) het mannetje (baltsnoteren als volwassen of paar. Waarnemingen vlucht), imponeervluchten en territoriumroep (bijv.hieronder. monowaarneming van broedende vo voedering) valt Kijk uit met over grote afstand individuensteld, van Kievit, Grutto en Wulp met donsjongen zijn alleen gel- verlaat. De tone woeiet van Vink, stjikkende Geelgors of tjsengende niet alarmerend, het nest uitgevoerde baltsvluchten van bijv. Grutto, Visdief of Bruine dig tussen de datumgrenzen. Merel). bedoeld voor in kolonies broedende Kiekendief. 13 Bewoond nest met onbekende inhoud. Bezoek ouders (spechte Baltsend paar (ook paring/copulatie) in geschikt broedbiozwaluw), voordoor holtebroeders 6 Bezoek van vogel aan een waarschijnlijke nestplaats, eenvogel nest bij waarvan nietroofvogels, kan worden vastgetoop. Het voeren van een wijfje door hetHuismus mannetje Zwarte Kraai, Ekster e zoals die(baltsonder dakpannenaan kruipt, horst de inhoud en waarneming vogel of van vogel die, al of dan voedering) valt hieronder. Kijk uitofmet over grote afstand 14 Transport voedsel ontlasting. T holte/nestkast en Boerenzwaluw insteld, geschikte schuur.van broedende niet alarmerend, het nest verlaat. voor Dezede code is onder meer uitgevoerde baltsvluchten van bijv. Grutto, Visdief Bruine (nest)jongen of voedering va Hieronder vallen of ook specifieke vondsten (vooral roofvogels bedoeld voor in kolonies broedende Oever-van ontlastin Kiekendief. genvogels jongen(Roek, of transport en uilen) van verse geruide veren, verse braakballen en zwaluw), voor holtebroeders (spechten, mezen, Bezoek van vogel aan een waarschijnlijke nestplaats, schalen, is voorSpreeuw) de meeste zangvoge concentraties vers geplukte prooien (plukplaatsen). en roofvogels, Zwarte e.d. zoals Huismus die onder dakpannen kruipt, vogel bij(verjagen horst Prooioverdracht van man naar vrouw 7 Angstkreten, alarm predator), waaks gedrag of Kraai, Ekster 14 Transport vannest voedsel Transport van voedsel of holte/nestkast en Boerenzwaluw in geschikte schuur. toop (roofvogels). Bedenk echter dat ander gedrag dat wijst op aanwezigheid van een of of ontlasting. (nest)jongen van kleine net uitgevloHieronder vallen ook specifieke vondsten (vooral sommige andere soorten hun jong jongen. Houd er roofvogels echter rekening meevoor dat de alarmeren lang of voederingen genvogels jongenalarmeren of transport van ontlastingpakketjes en uilen) van verse geruide veren,niet verse braakballen enbroedgeval. Veel vliegen voeren en (zieeiercode 12 ) terwijl b altijd duidt op een schalen, is voorop deofmeeste zangvogels een bruikbare code. maken, concentraties vers geplukte prooien soms lange voedselvluchten ook(plukplaatsen). wanneer ze niet broeden. Let daarom speciaal van man naar vrouw in het geschikt broedbioAngstkreten, alarm (verjagen predator), waaks of buiten broedgebied kunnen word de vogel aan gedrag een bepaalde plaats is Prooioverdracht gebonden. Wakende toop Bedenk echter voeren dat meeuwen, ander gedrag dat wijst op aanwezigheid van een nestvogel of (Scholekster van eenroofvogels wijfje door het mann en wachthoudende op(roofvogels). paal, alert Wilde engedrag sommige andere soorten hun jongen nog lang na het uitjongen. Houd er echter rekening mee alarmeren 15 Nest met eieren. Eenddat mannetje aanlang oever) en stiekem (wegsluipen) voeren (zie terwijl bijv. sterns engezien, IJsvogelof de jongen niet altijd duidt op een broedgeval. Veel hieronder. vogels alarmeren Nest met jongen vallen Bij groepsalarm en vliegen verplaatsingen (bijv.code 12 )16 lange voedselvluchten maken, en dus met voedsel ook wanneer ze niet broeden. Letweidevogels daarom speciaal op of verjagen ofsoms die predator vele Merels die kat hetplaats broedgebied de vogel aan een bepaalde plaatsvolgen) is gebonden. Wakende vaak nietbuiten zijn waarnemingen op juiste aan te kunnen worden waargenomen. Het voeren van een wijfje door Eenmalige het mannetje valt onder code en wachthoudende vogel (Scholekster paal, dan alerttot Wilde waarnemingen met5.de volgende geven.opWacht de rust is weergekeerd. met eieren. Eend mannetje aan oever) en8 stiekem (wegsluipen) een territorium opleveren (andere waarnem Vogel gedrag met broedvlekken (naakte 15 huidNest die in direct contact 16 bij Nest met jongen gezien, of 7de(alarmeren) jongen in het nest gehoord vallen hieronder. Bij groepsalarm met en verplaatsingen (bijv. de eieren wordt gebracht; vnl. zangvogels). Broedweidevogels die predator verjagen of velezijn Merels 9 (nestbouw) vlekken niet die altijdkat een betrouwbare aanwijzing voor een volgen) zijn waarnemingen vaak niet op juisteter plaats aan te 10 (afleidingsgedrag) broedgeval plaatse. Eenmalige met de11 volgende broedcodes geven. Wacht dan tot de rust 9is weergekeerd. (pas gebruikt nest) kunnen Transport van nestmateriaal, nestbouw of waarnemingen uithakken/graven territorium opleveren (andere12 waarnemingen aan toevoegen): Vogel met broedvlekken (naakte huid in directBijcontact (pas uitgevlogen) van die nestholte. soorten met een speelnesten (Ekster) steeds 7 (alarmeren) met de eieren wordt gebracht; vnl.één bij nest zangvogels). Broed13 (bewoond nest) aangeven. 9 (nestbouw) vlekken zijn niet altijd een betrouwbare aanwijzing voor een 14 (transport voedsel, ontlasting) 10 (afleidingsgedrag) broedgeval ter plaatse. 15 (nest met eieren) 11 (pas gebruikt nest) Transport van nestmateriaal, nestbouw of uithakken/graven 16 (nest met jongen) 12 (pas uitgevlogen) van nestholte. Bij soorten met speelnesten (Ekster) steeds 13 (bewoond nest) 22 één nest aangeven. 14 (transport voedsel, ontlasting) 15 (nest met eieren) 16 (nest met jongen)
Code Omschrijving 0 1
2
3
4
5
6
7
8
9
22
1
