>>>>>>>>>> SLOPPENWIJKEN VEILIG > ELKE DAG LEVEN MET GEVAAR > IN DE

December 2014 | jaargang 19 | nr 4

 LKE DAG >> E LEVEN MET GEVAAR <<

R A A V GE >> IN DE

SLOPPENWIJKEN IS HET ALLESBEHALVE VEILIG <<

SHAR KIDSE ... ... ALS JE DURFT TE DELEN!

>>>>>> >>>> woordendaad.nl/jongeren

1

>> ready to HOP ON!

Colofon

Woord en Daad verbindt mensen over de hele wereld in hun strijd tegen armoede, vanuit Bijbels perspectief. Grenzeloos is het jongerenkwartaalblad van Woord en Daad. Het verschijnt in maart, juni, september en december. Ken jij nieuwsgierige jongeren van 1218? Geef ze een gratis abonnement op Grenzeloos en de E-letter: mail naar [email protected]. Met de E-letter blijf je ook tussendoor op de hoogte.

Ik weet het nog goed. Bijna twintig jaar geleden was het kantje boord. Het water van de Merwede steeg alsmaar hoger. Spannend om te zien en elke dag ging ik even kijken. Totdat mensen uit onze omgeving moesten evacueren. Met al hun spullen gingen ze tijdelijk ergens anders wonen, want de dijken konden wel eens breken. Toen was het ineens veel minder spannend. Ik vond het supereng.

>> Hoe vaak ben jij al op de vlucht geslagen? << Het was de laatste keer dat ik bang was voor zoiets. Dreiging van direct gevaar is een zeldzaamheid in Nederland. Wanneer hebben wij nu echt te maken met natuurgeweld, andere rampen of dagelijkse dreiging? Natuurlijk. Gevaar is overal, uitkijken moet je altijd. En zomaar onverwachts kan het ongeluk toeslaan. Maar hoe vaak ben jij al op de vlucht geslagen voor water, modderstromen, rebellengroepen, honger of droogte? Wanneer zag jij voor het laatst mannen in witte veiligheidspakken op straat? In deze Grenzeloos lees je meer over jongeren in gevaar. Voor Thom de Boo is het nog niet zo lang geleden. In 2011 maakte hij de zeebeving in Japan mee, waar hij toen woonde met zijn ouders. Alex en Joshua Torres zijn in Guatemala-Stad eigenlijk dagelijks in gevaar. Ze doen hun best op school, zodat ze later in een betere wijk kunnen gaan wonen. Zo belangrijk is school voor hen! PS: Op de voorkant zie je Jean Ray (14) uit de Filipijnen. Hij verbleef met zijn ouders, broers en zussen meer dan vier uur in een rioolbuis toen de tyfoon Haiyan over zijn woonplaats raasde.

2

Algemene gegevens Woord en Daad Postbus 560 4200 AN Gorinchem Tel. 0183 - 611 800 woordendaad.nl/jongeren [email protected] Kantoorvestiging: Spijksedijk 16-E 4207 GN Gorinchem Rabobank 38.54.87.088 IBAN NL64 RABO 0385 4870 88 Giften hartelijk welkom! woordendaad.nl/geven Jaarverslag: woordendaad.nl/jaarverslag Woord en Daad is een ANBI (Algemeen Nut Beogende Instelling)

Overname van artikelen Prima! Graag met bronvermelding Redactie Rina Molenaar (hoofdredacteur), Mariska Dijkstra-Wolters, Anne-Mette Vergunstvan Toor, Aldwin Geluk, Els Hogendoorn, Corjan Rink, Kees Vreeken, Annemarie van der Plas (eindredacteur) Externe meelezers Micha Miedema Annerieke Schreuder Cartoons Wim de Muijnck Opmaak/druk D&DJ communicatie MediaCenter Rotterdam Dit magazine is gedrukt op FSC-gecertificeerd papier. Oplage 15.688

INHOUD

3 Sterker dan het water 4 Elke dag leven met gevaar 7 Bernice bezoekt Rechellan op de Filipijnen 11 Wil jij iets doen voor Colombia? 12 Wat was ik bang! 14 Superactieve scholen

>> BEZINNING

>> Lees Psalm 29

Sterker dan het water

Door Thom de Boo (15), VWOleerling aan de GSR in Rijswijk. Samen met zijn ouders, een zendingsechtpaar, woonde Thom van 2002 tot 2013 in Japan. Sinds 2013 woont hij in Leiden.

Gevaar. Helaas is het overal op de wereld om ons heen. In Syrië en Irak zijn het islamitische strijders. In Oekraïne is het een burgeroorlog. En in Japan, waar ik woonde, vormde natuurgeweld het grootste gevaar. Vulkanen, tyfonen en aardbevingen hoorden bijna bij het dagelijks leven. Japanse gebouwen kunnen er behoorlijk goed tegen en ook Japanse mensen zijn wel iets gewend, maar niemand verwachtte de grote klap van 11 maart 2011. Toen was er vlakbij de oostkust van Japan een enorme zeebeving van 9.0 op de schaal van Richter. Nog erger waren de daaropvolgende tsunami die 19.000 mensen het leven heeft gekost en de kernramp in Fukushima. Ik was op school, mijn broertje ook. Mijn ouders en zusjes waren thuis, 35 kilometer van mij vandaan. Toen het gebouw begon

te kraken en te schudden werden wij echt bang. De hele klas dook onder de tafels, dat hadden we vaak genoeg geoefend. Het bleef maar schudden! Ik bad stil of God bij ons en mijn familie wilde zijn. Pas de volgende dag kon ik mijn ouders bellen, en toen de treinen weer reden konden wij weer naar huis. God had ons leven gespaard. Maar ik schrok hevig van de beelden die ik op televisie zag van mensen die verdronken in het donkere, kolkende water. Tegelijkertijd dankte ik God nog meer dat hij mijn familie en al mijn vrienden had gered. Een Bijbeltekst die mij moed gaf was Psalm 29:10. In dit vers staat dat de Heere machtiger is dan de watervloed. Ook luisterde ik vaak naar het lied: Als de oceaan haar krachten toont, zweef ik met U hoog boven de storm. Vader U bent sterker dan de vloed. Dan word ik stil, U bent mijn God…

3

>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 4

Hoe ziet je leven eruit als er elke dag gevaar dreigt? Voor ons is dat lastig voor te stellen, want Nederland is één van de veiligste landen ter wereld. Daarom gaat Grenzeloos in gesprek met jongeren uit de Filipijnen, Sierra Leone en Guatemala. Hoe gaan zij om met het gevaar waarin zij leven? DOOR ALDWIN GELUK

GEWELD IN GUATEMALA De neven Alex en Joshua Torres (14) wonen in La Verbena, een van de gewelddadigste wijken van Guatemala-Stad. ‘Het gevaar is overal,’ vertelt Joshua. ‘Vooral van de straatbendes. Elk stratenblok heeft z’n eigen bende die winkeliers en buschauffeurs afperst: als ze geen smeergeld betalen worden ze mishandeld of vermoord.’ ‘Het gevaar is ’s avonds en ’s nachts het grootst,’ vult Alex aan. ‘Er is geen straatverlichting, en ook schooljongens als wij kunnen dan beroofd worden.’ Vorige week nog vond er bij hem in de straat ’s avonds een moord plaats, vertelt hij. ‘We zagen het met eigen ogen gebeuren: twee mannen hadden ruzie, eentje was dronken. Hij kwam uit een huis en rende weg. De andere man beschoot hem, en raakte hem vijf keer. Hij was direct dood. Op zo’n moment rent iedereen naar binnen en sluit de deuren.’ Hoewel de neven opgroeien in de probleemwijk La Verbena en hun familie er woont, willen zij niets liever dan zo snel mogelijk verhuizen. Zij hopen dat hun opleiding bij AMG (partnerorganisatie van Woord en Daad) hen daarbij zal helpen. Alex: ‘Hier zijn altijd problemen; uit het niets kun je lastig gevallen worden. Je kunt nergens veilig zijn, zelfs niet in je eigen huis. Ik hoop automonteur te worden en daarmee zoveel geld te verdienen dat ik in een betere wijk kan gaan wonen.’ Joshua knikt: ‘Ik ook. Daarom is school zo belangrijk voor ons: het is onze weg naar een veiliger leven.’

EBOLA IN SIERRA LEONE In Sierra Leone is ziekte momenteel de grootste bedreiging. Abu Kamara (25) vertelt over ebola, een dodelijke infectieziekte die in zijn land al honderden doden heeft geëist. Abu woont in de hoofdstad Freetown. ‘We zijn dankbaar dat er nog niemand uit onze familie besmet is geraakt met ebola,’ vertelt hij. ‘Maar het gevaar is overal. Het stemt me verdrietig dat hierdoor ons land nog verder achterop raakt in de wereld.’ Sierra Leone kende eind vorige eeuw een zware burgeroorlog, en geldt als een van de armste landen ter wereld. Toch is de ebola-epidemie volgens Abu ingrijpender dan de oorlog. ‘Omdat mensen binnen korte

Alex Torres 1 uur • Guatamala

Maak jij ook zoveel geweld mee? Of is dat in Nederland anders?

Hannah Wisse 15 min. • Rotterdam

Ik ben in oktober met Woord en Daad en mijn school, de Guido de Brès in Rotterdam, naar Guatemala geweest. Daar heb ik gezien wat het geweld inhoudt voor jongeren. In Nederland is het écht anders. Wij hoeven niet elke dag bang te zijn dat er weer geschoten wordt, dat je een moord ziet of dat je in aanraking komt met een straatbende. Indrukwekkend en aangrijpend om het verschil te zien. Ik denk dat we ons meer moeten realiseren dat we heel dankbaar kunnen zijn.

tijd overlijden, het gaat zo plotseling.’ Hij probeert zich aan de regel te houden geen lichamelijk contact te hebben met andere mensen, omdat ebola daardoor wordt overgedragen. ‘Soms is dat lastig. Ik woon vlakbij een kliniek waar ebolapatienten worden opgevangen. Onlangs vluchtte een patiënt naar buiten, op klaarlichte dag. Ik zag hem rennen. Dat is levensgevaarlijk, want hij kan iedereen die hij tegenkomt besmetten. Maar niemand wist wat te doen: hoe kun je zo iemand SLA OM >>

5

aanhouden of arresteren zonder hem aan te raken?’ De paniek in Sierra Leone wordt onder meer bestreden door EFSL (partnerorganisatie van Woord en Daad). EFSL houdt voorlichtingscampagnes en deelt emmers, zeep en chloor uit, zodat mensen voorzorgsmaatregelen nemen en niet besmet raken met de dodelijke ziekte. Abu: ‘Mensen zijn oprecht dankbaar voor deze voorlichting en materialen.’

Arolf Jay Agustin Batis 3 uur • Leyte, Filipijnen

Hebben jullie in Nederland ook zulk natuurgeweld? Hoe zou je reageren als jou zoiets overkwam, denk je?

NATUURGEWELD IN DE FILIPIJNEN Op de Filipijnen komt het gevaar uit een andere hoek. Het land wordt regelmatig geteisterd door zware stormen. Zo werd de familie van Arolf Jay Agustin Batis (23), op het eiland Leyte, vorig jaar getroffen door de tyfoon Haiyan. Hijzelf was toen in San Ildefonso, waar hij naar school gaat, 1.000 kilometer verwijderd van zijn familie. ‘Toen ik erachter kwam dat deze storm Leyte zou raken, maakte ik me erg veel zorgen over mijn ouders, broer en grootouders,’ vertelt hij. ‘Ik bleef maar voor hen bidden.’ Na de storm was het onmogelijk om contact te krijgen met het eiland. Alle elektriciteit en communicatielijnen waren uitgeschakeld. Dit waren spannende dagen voor Arolf. ‘Heel frustrerend, om niet te weten of ze nog in leven waren en of ze te eten hadden. Ik wist niks. Pas na ongeveer een maand kreeg ik contact, en was ik erg blij om te weten dat ze nog in leven waren, al hadden ze geen voedsel en onderdak.’ De familie van Arolf leed enkele maanden grote honger. ‘Ik voelde me erg verdrietig toen ik hoorde dat mijn oma verdwaald raakte, omdat ze de plaats waar ze woonde niet meer herkende. Na zes uur zoeken is ze gevonden in een kuil, waar ze zelf niet uit kon klimmen. De situatie was zo wreed dat we alleen op God konden vertrouwen.’ Zijn familie kreeg onder meer hulp van AMG Filipijnen (partnerorganisatie van Woord en Daad), die hiervoor geld kreeg uit Nederland. Arolf: ‘Ik hoop dat mijn verhaal de jongeren laat realiseren hoe hopeloos het leven is als je niet op God vertrouwt.’

6

Kees van de Steeg 23 min.

Eigenlijk niet. Soms hebben we wel heftige herfststormen. Dan waaien er veel bomen om, maar meestal is er dan alleen schade aan huizen en auto’s. Bij een overstroming staan soms huizen blank, maar het water komt dan volgens mij nooit veel hoger dan je knieën. In 1953 hebben we de watersnoodramp gehad. Daarbij zijn wel veel mensen en dieren omgekomen en veel huizen verwoest. Hierna zijn veel dingen veranderd. Er zijn sluizen en dijken gebouwd om zo het water in de zee te houden. In Groningen (een provincie in het Noorden van Nederland) komt nu weleens een lichte aardbeving voor. Dat komt omdat daar naar gas wordt geboord. Als het mij zou overkomen, zou ik direct naar mijn familie en vrienden willen. Kijken hoe het met ze is, of ze nog leven. Ik denk dat ik ook verdrietig zou zijn. Het gebeurt zo onverwachts!

Kees van de Steeg is leerling van de Jacobus Fruytier Scholengemeenschap en ging als Vakjongere met Woord en Daad op reis naar de Filipijnen. Meer informatie over de verschillende reizen van Woord en Daad vind je op woordendaad.nl/jongeren/reizen.

DOOR ELS HOGENDOORN

EL DUTEBRB I V EW IN

Rechellan YagyagIldaefonnso(1, Fili7)pijnen

Bernice Brummelkamp (1 5)

Woont in: Emst School: 4 vmbo, Jaco bus Fruytier Scholengemeensch ap Apeldoorn

Ik woon samen met mijn familie in Emst, op een boerderij.

Woont in: San HTEC, vakschool School: ICT-opleiding, AS AMG Filipijnen van partnerorganisatie

1

Het hele schooljaar woon ik op het terrein van ASHTEC. Ik ga een paar keer per jaar naar huis. Ik ben opgegroeid in de buurt die Smokey Mountain wordt genoemd: een enorme vuilnisbelt, waar continu afval wordt verbrand. Nu wonen we in een flat ernaast. Veel mensen zijn werkeloos. Er is veel armoede en veel mensen zijn verslaafd. Dat maakt het onveilig om te wonen, je moet altijd opletten.

Waar woon jij?

Wat vind jij van het gebouw waar Rechellan woont? Het is een gigantisch flatgebouw, binnen is het heel donker, vochtig en vies. Haar huis is erg klein, zo groot als bij ons een kleine slaapkamer is. Ik zou er niet kunnen wonen. Ik denk dat er veel ziektes zijn, en weinig geld. Zoveel mensen bij elkaar voelde eng, onbetrouwbaar. De buurt is gevaarlijk, er is veel criminaliteit.

2

Dan denk ik aan oorlog, wapens, donker, altijd oplettend moeten zijn.

Toen er bij ons ingebroken was. Je vertrouwde plekje wordt dan betreden door and ere mensen. En ook een keer in de zee, toen mijn zus en ik meegetrokken werden door de stroming. We hebben ons vertrouwen op God gesteld en konden met veel inspanning gelukkig naar de kant zwemmen.

Rechellan vertrouwt erop dat ze beschermd wordt door God. Wat zijn jouw gedachten hierbij? Ik vind het heel mooi dat zij dit zo zegt. Wanneer je vertrouwt op God kun je je veilig voelen. Hierdoor heb je hoop voor de toekomst en een doel om voor te leven.

Waar denk jij aan bij het woord ‘gevaa r’?

3

iets Heb je zelf weleens ? engs meegemaakt

4

Wat verwacht jij van de toekomst, moeilijke tijden of mooie tijden?

Op de wereld verwacht ik moeilijke tijden met veel oorlog en ziekte. Ondanks dat er christenvervolging zal zijn, is er voor christenen hoop!

Dan denk ik aan de hele wereld die in oorlog is. Ongelofelijk dat er nu overal zoveel aan de hand is.

Ik maak me erg veel zorgen als ik over oorlog overal ter wereld nadenk. Er worden zoveel mensen door getroffen, en er komen zoveel mensen bij om. Gelukkig is er hier geen oorlog. Hier hebben we wel vaak tyfonen en ernstige overstromingen. Maar eigenlijk ben ik nooit echt bang, op school niet en thuis niet, want ik weet dat God altijd bij mij is.

Ik verwacht eigenlijk allebei. Weet je waarom? Omdat niets op deze wereld makkelijk is. Je moet hard werken om iets te bereiken. Maar als je dan iets bereikt, is dat geweldig. En al is het leven soms moeilijk, God zal met ons zijn!

7

8

9

DOOR ANNEMARIE VAN DER PLAS >> CARTOONS DOOR WIM DE MUIJNCK

T O P S E G EEN DIKKE

k

sma smak smak

ZOEN

Drie dikke zoenen voor de jarige. Niemand kijkt je raar aan als je die in ontvangst neemt, toch? In India vinden veel mensen het geven van een zoen in het openbaar erg ongepast. Zelfs op de wang. Daar moet verandering in komen, vindt een groepje jongeren uit Kochi, een plaatsje in Zuid-India. Ze organiseerden een protestdag om dit onderwerp onder de aandacht te brengen. De organisatoren: ‘Het moet acceptabel zijn om je geliefde, of broer of zus of wie dan ook, in het openbaar een zoen te geven’. ONEWORLD.NL

MOBIELTJES IN AFRIKA

GEKKE KOMKOMMER Kom kom, zo’n kromme komkommer die niet voldoet aan de schoonheidsidealen, kun je nog gewoon eten hoor! Dat vinden de drie Nederlandse meiden Chantal, Jente en Lisanne. Ze besloten een bedrijfje op te richten met de naam Kromkommer. Heel veel groenten halen de supermarkt niet omdat ze net niet mooi van kleur zijn, of net niet de goede vorm hebben. Zo wordt tien procent van het voedsel verspild. En dat is slecht voor het milieu, want al dat voedsel moet bijvoorbeeld naar de afvalverwerking met alle CO₂-uitstoot van dien. Inmiddels zijn de meiden erg succesvol. De producten die van de groenten worden gemaakt kun je al kopen in 35 winkels.

Op dit moment heeft 70 procent van de inwoners van Afrika een mobieltje. Dat aantal neemt heel snel toe. Aan het einde van 2014 heeft naar schatting 90 procent van de Afrikanen een exemplaar. Op heel de wereld zijn zelfs ongeveer zoveel mobiele abonnementen als er mensen zijn: 7 miljard. Huh, en dat terwijl er zoveel armoede is en zo’n 35 procent van de mensen geen toegang heeft tot sanitaire voorzieningen? Wetenschapper Robbert Dijkgraaf noemt de mobieltjes ‘een geschenk voor de ontwikkeling'. In landen met slechte wegen, gebrekkig onderwijs en slechte gezondheidszorg kan een mobieltje een heel belangrijke rol vervullen. Via het versturen van smsjes kan bijvoorbeeld worden voorgelicht over ebola. Wist je trouwens dat je in Afrika al heel lang bijna overal met je mobieltje kunt betalen? Daarmee zijn ze verder dan wij hier in Nederland!

!

am Sel

>>>>>>>>>>>> KROMKOMMER.COM

ONEWORLD.NL

woordendaad.nl/jongeren

10

Hello?

Manahoana!

>

HOEVEEL SCHOOLDAGEN

GEEF JIJ KADO? In Colombia is het al jaren oorlog. Geen ‘gewone’ oorlog tussen twee of meerdere landen, maar een oorlog in het land zelf. Tussen de regering, het leger, guerrilla’s en andere gewapende groepen. Een ingewikkelde en eindeloze burgeroorlog, die vooral op het platteland plaatsvindt. Al vele jaren onderhandelt de regering over vrede, maar nog steeds vallen er doden en slaan mensen op de vlucht naar de grote steden zoals Bogota (de hoofdstad van Colombia). Daar is het veilig, denken ze. Daar is geen burgeroorlog, maar of ze dan echt veiligheid vinden? Helaas, in de sloppenwijken van Bogota is het allesbehalve veilig. Omdat mensen geen werk hebben, zoeken ze andere manieren om aan geld te komen. Meestal tegen de wet in, bijvoorbeeld via drugshandel. Veel jongeren en ouderen sluiten zich aan bij drugsbendes of andere criminele ‘gangs’. Hierdoor komen mensen vast te zitten in een web van geweld en criminaliteit. Onze partnerorganisatie CDA Colombia (CDA staat voor Corporacion Dios es Amor, God is Liefde) werkt in deze gewelddadige wijken. Het onderwijsproject van CDA geeft aan ruim 4.200 jongeren dagelijks een veilige plek. Kinderen zoals Michel Dayna uit Lucero Alto, een wijk in Bogota. Toen ze op school kwam, was ze een lastige leerling. Brutaal en agressief. Ze vertelt daar openhartig over. ‘Ik vond het normaal om te vechten met mijn klasgenootjes en kwam iedere keer in de problemen.’ Michel is niet de enige. Veel

leerlingen hebben gedragsproblemen. Maar op de scholen van CDA kunnen deze jongeren zich ontwikkelen en werken aan hun toekomst. Op school wordt ook veel aandacht geschonken aan de risico’s van drugs en gangs. Op deze manier worden jongeren weerbaar gemaakt. Ook hun ouders worden niet vergeten: voor hen zijn er speciale trainingen en ouderbijeenkomsten. En Michel… Met haar gaat het veel beter. ‘Op school zijn ze heel verrast door mijn veranderingen,’ vertelt ze trots. ‘Ik vecht nooit meer en ik haal goeie cijfers. Dat komt ook door mijn hoofddocent. Die is heel belangrijk voor me, want ze is lief en ze gelooft in mij! Ze leerde me bidden en Bijbellezen. Dat heeft veel voor me betekend.’

WIL JIJ IETS DOEN VOOR COLOMBIA?

VOOR €1,25 PER DAG KRIJGEN KINDEREN ALS MICHEL ONDERWIJS!

woordendaad.nl/onderwijscolombia

11

SAMEN MET VRIENDEN

EEN KIND ? N E R O S SPON

GEEF JE SAMEN OP VIA DE FLYER BIJ DEZE GRENZELOOS OF VIA WOORDENDAAD.NL/SHAREKIDS.

12

SHAR KIDS E !

woordendaad.nl/sharekids

4 DEEL 4

VAN

SYAM VERTELT DOOR ELS HOGENDOORN

Dit jaar vertelt Syam Muvva uit India hoe hij denkt over van alles en nog wat. Syam was een van de buddies tijdens de Young Ambassadorreis van het Calvijn College Goes vorig jaar december.

WAT WAS IK BANG! inner het me Ik zat in groep zes, ik her ik bang! Ik werd s wa t Wa ed. nog heel go zes grote straatachterna gezeten door met mij spelen, t nie honden. Ze wilden en agressief. g eri ng ho nee, ze waren chten. Misschien Gelukkig kon ik toen vlu en hoe angstig enk kun jij je een beetje ind ik me voelde.

r het geweld van omdat je nu zoveel ove zij ook in India IS hoort. Stel je voor dat krijgen we hier aan de macht komen, dan Ik durf er bijna g. rlo roo een enorme burge niet aan te denken. s komt, is Wat hier veel in het nieuw t snap ik niet. Da en. uw vro geweld tegen een meisje om Hoe haal je het in je hoofd alleen en, do te of een vrouw iets aan gaan Er is? uw vro een maar omdat ze er dat meer cijfers rond die aangeven ls geweldzoa n, dan 200.000 incidente krachtingen, ver en gen dadige aanrandin t zijn er bijna plaatsvinden per jaar. Da komt het omdat j 550 per dag! Volgens mi ter weten en be t nie sommige mensen best mogen uw vro een ze denken dat waard zou ts vernederen, omdat ze nie s ook mansom het zijn. Maar helaas zijn en het puur ten we ter be l we nen die echt gel On ooflijk! als machtsvertoon doen. over gepraat, l we Op school wordt hier straat op om te de fs zel en soms gaan we ng op te roepen protesteren en de regeri natuurlijk heel in te grijpen. Maar dat is meer dan een t me d moeilijk in een lan . ers on miljard inw

je elke dag moet Kun jij je voorstellen dat zijn heel veel Er en? lev vluchten voor je ar dat op dit plekken op de wereld wa Er is overal oorlog, moment echt gebeurt. en land is er regeleig lijkt het wel. In mijn ns met Pakistan: matig onrust aan de gre India of niet? hoort het nu eigenlijk bij atig gevochelm reg Daar wordt dan ook jn land. mi In n. de do ten, en er vallen echten tussen Ook zijn er regelmatig gev nen, of tussen iste chr en s groepen moslim lukkig niet in mijn hindoes en moslims. Ge wel in andere deeigen omgeving, maar me bang. Vooral akt ma len van India. Dat

l somber ben over Denk nu niet dat ik hee helemaal niet! Ik de toekomst. Nee hoor, een mooie baan hoop na mijn opleiding jn familie te mi r te vinden en goed voo zorgen. jullie iets over Ik vond het heel leuk om len. Dit was tel ver te ia mijn leven in Ind mijn laatste bijdrage!

rs

Protestma

13

d o r i k pr DOOR ANNEMAR

IE VAN DER PLAS

In Banglad aan de bus esh wordt al druk g ebouwd waarvoor het geld inzame Calvijn College lt

Gratis iets

weggeven

Doneer iedere dag gratis 2 eurocent voor onderwijs aan jongeren in Burkina Faso. Dat klinkt goed! Hoe je meedoet? Met één klik via woordendaad.nl/gratisdoneren.

rtpagina ;) Ideetje: stel hem in als je sta

Scholen superactief voor Woord en Daad Er zijn altijd wel scholen actief voor Woord en Daad, op heel bijzondere manieren. Drie zetten we hier in het zonnetje:

- Het Ichthus College in Veenendaal ging afgelopen jaar met Expeditie Ichthus, een reis van 13 VWO5-leerlingen,

Het nieuwe Puntuit.nl is écht top. Alle info op één vaste plek. Yes!

naar Ethiopië. Zij haalden 26.856 euro op voor verschillende programma’s van Woord en Daad in Nederland en Ethiopië. - Ook de Guido de Bres in Rotterdam ging op reis, naar Guatemala. Vijf leerlingen zetten zich ook enthousiast in, met onder meer een kledingruilparty en een sponsorfietstocht. Opbrengst: 5.400 euro! - Het Calvijn College Krabbendijke is nog druk bezig. Maar

>> Apps heb je niet meer nodig >> Iedere dag alle informatie die je hebben wilt >> Maximale toegankelijkheid en flexibiliteit Omdat jij snel alle informatie - letterlijk! - onder handbereik wilt hebben.

Puntuit.nl is vernieuwd! 14

aan het eind van het jaar hoopt de school met allerlei acties een nieuwe schoolbus voor kwetsbare meisjes in Bangladesh bij elkaar te hebben gespaard: 35.000 euro. Succes nog even! Wil jij je met de klas of school inzetten? Laat het ons weten! Mail naar [email protected].

Woord e hier ookn Daad werkt aan mee ! Op deze ch

ristelijke si

te zijn dag elijks ressante v Bijbelstud erhalen en ies te vind en. En op h kun je mee et forum praten ove r actuele th ema’s. leuke nieu

wtjes, inte

>

Ges

Tasje uit India

DOO

Hou je van shoppen én ben jij dol op kleur?

R AN

Dan is dit tasje echt wat voor jou. Dit exemplaar

hop

NE-M

E T TE

VER

uit India is een onderdeel van de zogenaamde

GUN

t

ST

Return to Sender-collectie van Hema. Met deze collectie voorziet Hema mensen uit de armste regio’s van de wereld van een stabiel inkomen. Je kunt het tasje bestellen op hema.nl. Prijs: € 17,00

Handige douchetimer

Weer te lang onder de douche gestaan? Bespaar tijd, energie, water en geld met deze bijzondere douchetimer. Na vijf minuten douchetijd gaat het alarm van de timer af. Met de douchetimer leer je op een grappige manier zoveel mogelijk water te besparen. Je kunt de douchetimer bestellen via greenenergytoys.nl. Prijs: €6,95

Dopper

In Nederland worden meer dan 500.000 plastic flesjes per dag(!) weggegooid. Om dit te voorkomen wil Stichting Dopper het gebruik van kraanwater stimuleren.

Rewrap iPhone hoesje

Hiervoor hebben ze een

Productie veroorzaakt een hoop vervuiling. Om dit te

gaat tien procent direct

voorkomen, maken de ontwerpers van Rewrap iPhone tijdens

naar de waterprojecten van

het productieproces gebruik van 100 procent herbruikbare

Simavi in Nepal. De Dopper

materialen, 100 procent duurzame energie en 100 procent

waterflessen zijn ideaal voor

sociale productie. Zo ben je met dit gerecyclede telefoonhoesje

op school of op je werk.

niet alleen super duurzaam, maar ook nog eens heel erg hip.

Meer informatie vind je op nl.dopper.com. Prijs: vanaf €12,50

stoere en duurzame waterfles ontworpen. Van de opbrengst van de Dopper waterflessen

De hoesjes zijn in meerdere kleuren te bestellen via iphone-cases.nl. Prijs: €19,95

>>>>>> >>>>>> >>> woordendaad.nl/jongeren

15

De Achterkant

Los ‘m op

en win reBus

Op de achterkant van de Grenzeloos weer een nieuwe rebus! Vul voor 1 februari 2015 de oplossing in op woordendaad.nl/rebus en wie weet win je een leuke prijs!

De oplossing van de vorige puzzel was: Kom je iemand tegen zonder lach, geef ‘m dan de jouwe Winnaars Grenzeloos september 2014: Evy van Daalen, Goes Robert Walhout, Waarde Gefeliciteerd! Jullie krijgen een leuke prijs toegestuurd.

WIM DE MUIJNCK

>>>>>> >>>>>> >> woordendaad.nl/jongeren