SAMENWERKINGSOVEREENKOMST
GEMEENTE DOETINCHEM & SITÉ WOONDIENSTEN
2012 - 2016
SAMENWERKINGSOVEREENKOMST 2012- 2016 _ GEMEENTE DOETINCHEM & SITÉ WOONDIENSTEN
INHOUDSOPGAVE
1
1.
VOORWOORD
2
2.
LEESWIJZER
3
3.
BINDINGSDUUR EN WERKING
4
4.
VAN REGIONAAL NAAR LOKAAL
5
4.1.
Regionale Woonvisie 2010 - 2020
5
4.2.
Woonvisie gemeente Doetinchem, 2020
5
4.3.
Sité Woondiensten
6
4.4.
Landelijk kader
7
5.
PARTNERSCHAP
8
6.
PRESTATIEAFSPRAKEN
9
6.1.
Het passend huisvesten van de doelgroep
9
6.2.
Terugdringen schulden problematiek en voorkomen van huisuitzettingen
10
6.3.
Opgave Wonen, Welzijn en Zorg
11
6.4.
De kwalitatieve en kwantitatieve omvang van de woningvoorraad
13
6.5.
Leefbaarheid
15
6.6.
Duurzaamheid
16
6.7.
Burger-/Bewonerparticipatie
16
6.8.
Procesafspraken
17
7.
BEGRIPPENLIJST
18
8.
BIJLAGEN
19
SAMENWERKINGSOVEREENKOMST 2012- 2016 _ GEMEENTE DOEITNCHEM & SITÉ WOONDIENSTEN
1
1.
VOORWOORD
Gemeente Doetinchem (gemeente) en Sité Woondiensten (Sité) willen ten behoeve van vitale wijken en dorpen met elkaar samenwerken op volkshuisvestelijk gebied. Waar : bewoners tevreden zijn over hun wijk en woningen woningzoekenden tevreden zijn over het woningaanbod er kansen zijn voor mensen in een kwetsbare positie op de woningmarkt.
Door het maken van (hernieuwde) prestatieafspraken voor de periode 2012-2016 willen beide partijen hieraan vorm gaan geven. Kapstok voor de prestatieafspraken zijn: de Regionale Woonvisie Achterhoek 2010 - 2020 „Alleen ga je sneller, samen kom je verder‟ De woonvisie van de gemeente Doetinchem 2020 Kompas, het ondernemingsplan van Sité 2010 -2015 Strategisch Voorraadbeleid Sité Woondiensten.
De afspraken zijn tot stand gekomen met erkenning dat belangen en verantwoordelijkheden op onderdelen uiteen kunnen lopen huurders en woningzoekenden met een belastbaar inkomen tot € 34.085 (peildatum 1 januari 2012) voor de corporatie een bijzondere plaats innemen BBSH een wettelijke kader is waar corporaties zich aan moeten houden Actief burgerschap een steeds meer prominente rol krijgt in de beleidsontwikkeling bij zowel gemeente als Sité. Actief burgerschap behelst het (leren) deelnemen aan en verantwoordelijkheid dragen voor de maatschappij door bewoners. Dit ontstaat in de wisselwerking tussen bewoners en organisaties. Het vereist van bewoners dat ze competenties ontwikkelen om die verantwoordelijkheid te kunnen nemen en dragen, en het vereist van organisaties dat zij burgers daartoe uitnodigen, ondersteunen en toerusten.
De omstandigheden anno 2012 zijn verre van gunstig. De gevolgen van de crisis zijn elke dag voelbaar. Gemeentes krijgen te maken met teruglopende inkomsten en moeten de komende jaren fors bezuinigingen. Ook voor corporaties is het zwaar weer; vennootschapsbelasting, strengere regelgeving door Europa en Den Haag, het meebetalen aan de huurtoeslag, een stagnerende afzet van koopwoningen. In de Achterhoek hebben we tevens te maken met krimp en vergrijzing. Leefbaarheid in de wijken en dorpen komt hierdoor in het geding. Het is belangrijk om de handen ineen te slaan voor het goed kunnen wonen van de inwoners van de gemeente Doetinchem. De uitdaging is om meer te halen uit minder middelen. Daarbij hebben we elkaar hard nodig .
Samenwerking is niet iets nieuws tussen gemeente & Sité. Zij werken al jaren in verschillende vormen samen (o.a. binnen diverse nieuwbouwprojecten, als partners in wijkgericht werken, bij de ontwikkeling van woonservicegebieden en binnen de primaire processen van de organisaties (WMO-loket, Lokaal Zorgnetwerk). Een overzicht van lopende convenanten (afspraken) en projecten tussen gemeente & Sité is opgenomen in de bijlage.
SAMENWERKINGSOVEREENKOMST 2012- 2016 _ GEMEENTE DOEITNCHEM & SITÉ WOONDIENSTEN
2
2.
LEESWIJZER
Deze samenwerkingsovereenkomst bestaat uit verschillende delen. In het eerste deel staan de samenwerkingsafspraken per onderwerp uitgeschreven. Deze afspraken zijn veelal procesmatig van aard. Het tweede deel bestaat uit de „Jaarafspraken‟.
Hierin zijn de afspraken uit het eerste deel concreter gemaakt in
werkafspraken voor de periode 2012 – 2013. Daarbij is een keuze gemaakt in de op te pakken onderwerpen. De voortgang van de afspraken wordt in het bestuurlijk overleg besproken. Eind 2013 worden nieuwe afspraken gemaakt voor 2014.
Tot slot is in de bijlage een lijst opgenomen van lopende convenanten waarnaar wordt verwezen in de tekst van de samenwerkingsafspraken. Tevens is opgenomen als bijlage de WMO werkafspraken.
3.
BINDINGSDUUR EN WERKING
Deze samenwerkingsovereenkomst treedt direct na ondertekening in werking en geldt tot 31 december 2016. Als één van de partijen voor 31 december 2016 de uitgangspunten of afspraken niet kan nakomen, dan wordt dit in een bestuurlijk overleg tussen partijen besproken en wordt getracht gezamenlijk een oplossing te vinden. Elk jaar worden „jaarafspraken‟ gemaakt, waarin de afspraken voor een paar jaar worden beschreven. Deze jaarafspraken maken integraal onderdeel uit van deze samenwerkingsovereenkomst. De samenwerkingsovereenkomst wordt eind 2013 geëvalueerd en eventueel bijgesteld als de partijen akkoord gaan met deze bijstelling.
De gemeente Doetinchem en Sité Woondiensten hebben de Samenwerkingsovereenkomst 2012-2016 ondertekend op 26 februari 2013 in Doetinchem
________________________________________
______________________________________
Gemeente Doetinchem
Sité Woondiensten
Burgemeester, de heer drs. H.J. Kaiser
Directeurbestuurder, de heer drs. C.P. Martinot
SAMENWERKINGSOVEREENKOMST 2012- 2016 _ GEMEENTE DOEITNCHEM & SITÉ WOONDIENSTEN
3
4.
VAN REGIONAAL NAAR LOKAAL
4.1.
REGIONALE WOONVISIE ACHTERHOEK 2010-2020
De Regionale woonvisie Achterhoek „alleen ga je sneller, samen kom je verder‟, is in januari 2011 door de zeven Achterhoekse gemeenteraden vastgesteld en stelt kaders voor de lokale woonvisies van deze gemeenten en het portefeuillebeleid van de Achterhoekse corporaties. gemeente & Sité zijn beide actief betrokken geweest bij het opstellen van de regionale woonvisie Achterhoek.
De woningmarkt gaat verder dan de gemeentegrenzen. Diverse ontwikkelingen die op ons afkomen vragen om een regionale aanpak. Door samen te werken kan het wonen in de Achterhoek kwantitatief beter worden bediend – voldoende woningen in iedere gemeente -
en kwalitatief op een hoger niveau worden gebracht – de juiste
woning op de juiste plek.
De volgende thema‟s worden behandeld in de visie: De kwalitatieve kenmerken van de woningvoorraad en het nieuwbouwprogramma De kwantitatieve omvang van de woningvoorraad Wonen en zorg Kwaliteit van de bestaande voorraad Energie en klimaat
4.2.
WOONVISIE GEMEENTE DOETINCHEM, 2020
Gemeente is in 2012 gestart met het opstellen van een nieuwe woonvisie. In de conceptversie van de woonvisie stelt de gemeente dat zij zich verantwoordelijk voelt voor het goed kunnen wonen van de inwoners van de gemeente Doetinchem. De woonvisie is leidraad voor het maken van samenwerkingsafspraken met andere partijen, zoals met Sité op het terrein van wonen, leefbaarheid en Wonen-Welzijn-Zorg.
Het toekomstbeeld wonen in Doetinchem is gericht op: Het wonen in Doetinchem is goed, dit houden we ook in de toekomst vast. We willen dat bewoners gewoon goed en behaaglijk wonen. We blijven ons onderscheiden op „Het gevoel van dorpswonen in een stedelijke omgeving; dichtbij het centrum en haar bijbehorende voorzieningen en vlakbij het buitengebied en haar natuur‟. Nieuwbouw plegen we voornamelijk voor de kwaliteiten die in de bestaande voorraad niet gerealiseerd kunnen worden.
Dit toekomstbeeld is de kapstok voor verschillende ambities rondom het wonen, namelijk: Goede kwantitatieve woningvoorraad Kiezen voor kwaliteit m.b.t. de woning en woonomgeving Verschil tussen stad, dorpen en buitengebied mogen er zijn Doetinchem voor iedereen Duurzaamheid
SAMENWERKINGSOVEREENKOMST 2012- 2016 _ GEMEENTE DOEITNCHEM & SITÉ WOONDIENSTEN
4
Het toekomstbeeld en ambities wil gemeente bereiken door in te zetten op drie pijlers. Pijler 1:
Afstemming tussen vraag en aanbod
Pijler 2:
Inzetten op woonkwaliteit voor iedereen
Pijler 3:
In stand houden kwaliteit van de woonomgeving
Het waarmaken van de ambities zal meer dan ooit samen met (maatschappelijke) partners plaats moeten vinden. Gemeente wil zich vooral regisserend opstellen.
Gemeente
wil bewoners, bedrijven en instellingen meer
verantwoordelijkheid laten nemen, waardoor ze meer betekenis aan hun eigen woonomgeving kunnen geven.
4.3.
SITÉ WOONDIENSTEN
Op 29 september 2010 heeft de Raad van Commissarissen van Sité het meerjarenplan Kompas vastgesteld. Hierin staat de missie, visie, kernwaarden en de beleidsspeerpunten van Sité voor de komende jaren centraal.
Sité biedt geschikte en betaalbare woningen aan huishoudens in de gemeenten Bronckhorst en Doetinchem aan. Daarbij zetten zij zich extra in voor huishoudens die door financiële beperkingen of een zorgvraag geen passende woning kunnen vinden in hun werkgebied. Vanuit het besef dat wonen meer is dan een dak boven je hoofd, maken zij zich samen met bewoners en maatschappelijke partners sterk voor leefbare wijken en dorpen waar mensen zich thuis voelen en zich kunnen ontwikkelen. Vanuit haar basistaak wonen voelen zij zich medeverantwoordelijk voor bredere maatschappelijke opgaven in de regio.
Sité gaat voor mensen, vooral voor die mensen die een steuntje in de rug nodig hebben. Voor een betaalbaar en gevarieerd woningaanbod in leefbare buurten waar mensen zich thuis voelen. Sité gaat voor een beleid waarin de stem van haar klanten en stakeholders doorklinkt. Zij kijkt over de grenzen van haar werkgebied en levert een positieve bijdrage aan de ontwikkeling van een mooie, gezonde en leefbare Achterhoek.
De beleidspunten voor Sité de komende jaren zijn: 1.
Samen optrekken in de krimp
2.
De organisatie dient de doelen
3.
Onze woningvoorraad gaat met de tijd mee
4.
Naar een solide verankering in de Achterhoek
5.
Bewoners maken de wijk
6.
Zelf doen waar het kan, ondersteunen waar het moet
7.
Wij houden wonen betaalbaar
Deze zijn vertaald in 2012 in vier strategische doelen: 1.
Passend huisvesten van de doelgroep.
2.
Bijdragen aan vitale buurten
3.
Paortnerschap
4.
Waarborgen van (financiële) Continuïteit
SAMENWERKINGSOVEREENKOMST 2012- 2016 _ GEMEENTE DOEITNCHEM & SITÉ WOONDIENSTEN
5
4.4.
LANDELIJK KADER
In juli 2012 heeft de Tweede Kamer de herziening van de Woningwet aangenomen. Daarin worden verschillende zaken geregeld aangaande de verhuur van woningen door corporaties. Belangrijke onderwerpen in de herzieningswet zijn: 1.
Kerntakendiscussie Het woningbezit van corporaties wordt gescheiden in DAEB en niet-DAEB (DAEB = Diensten Algemeen Economisch Belang). Alle woningen met een huurprijs onder de huurtoeslaggrens vallen in DAEB en mogen met staatssteun worden verhuurd, gebouwd en verbouwd. Daaronder vallen ook diverse maatschappelijke functies. Alle dure woningen en bijv. commerciële winkelpanden vallen onder niet-DAEB en moeten op een andere manier worden gefinancierd.
2.
Toezicht Het externe toezicht op de corporaties wordt geregeld via een nieuwe Autoriteit. Aan het interne toezicht worden strakkere regels gesteld.
3.
Administratieve scheiding De woningen en diensten van woningcorporaties moeten ook administratief worden gescheiden.
SAMENWERKINGSOVEREENKOMST 2012- 2016 _ GEMEENTE DOEITNCHEM & SITÉ WOONDIENSTEN
6
5.
PARTNERSCHAP
Gemeente & Sité beschouwen elkaar als belangrijke “preferred‟ partners voor de lokale sociale volkhuisvesting en het realiseren van leefbare wijken; partijen streven naar langdurig partnerschap hierin.
Het is belangrijk dat partijen elkaars belangen en posities respecteren. In een aantal gevallen zullen de belangen verschillend zijn. Openheid en bereidheid om met elkaar in gesprek te gaan over verschillen, is cruciaal. Dit werkt alleen als er vertrouwen in elkaar is. Het is wezenlijk dat meningen en ideeën op tafel liggen en besproken kunnen worden. Essentieel is goede onderlinge communicatie hierbij. Eventuele meningsverschillen worden tijdig gezamenlijk bespreekbaar gemaakt op bestuurlijk niveau.
De ervaring leert dat prestatieafspraken tussen gemeentes en corporaties een goed instrument zijn om te werken aan een gezond sociaal woonklimaat. Gemeente & Sité beschouwen deze samenwerkingsafspraken niet als een afvinklijstje, waar elke partij de andere partij kan aanspreken op zijn verantwoordelijkheid, maar als een leidraad om met elkaar samen te werken voor meerdere jaren. De prestatieafspraken zijn voornamelijk uitgewerkt in procesafspraken. Dat zijn afspraken om te ordenen en te regelen. Ze structureren de manier van samenwerken op zowel strategisch, tactisch en operationeel niveau.
De voortgang van deze samenwerkingsovereenkomst wordt jaarlijks besproken op bestuurlijk niveau tussen partijen. Daarbij wordt niet alleen stil gestaan bij de voortgang van de inhoudelijke afspraken, maar ook bij de wijze van samenwerking. Worden hierin knelpunten geconstateerd, dan worden afspraken gemaakt om een oplossing hiervoor te vinden. Omdat de overeenkomst tot doel heeft om in onderling overleg tot bepaalde resultaten te komen, streven partijen ernaar om geschillen in eerste instantie in onderling overleg op te lossen.
De wereld om ons heen is continue in beweging. De woningmarkt staat onder druk. Dit kan grote financiële consequenties hebben voor gemeente en Sité. Partijen informeren elkaar hierover direct. Dit geldt niet alleen in het kader van de prestatieafspraken, maar in de algemene samenwerking tussen gemeente en Sité. Grote (financiële) veranderingen kunnen aanleiding zijn om de afspraken bij te stellen.
De samenwerking kan echter niet los worden gezien van samenwerking met andere commerciële en maatschappelijke partijen, zowel op gemeentelijk als op regionaal niveau. Gemeente en Sité hebben zich reeds aangesloten bij Achterhoek 2020, waar een gezamenlijke een agenda is opgesteld om de Achterhoek in 2020 en daarna, duurzaam vitaal, aantrekkelijk en gezond te houden. Gemeente zal ook met andere (commerciële) volkshuisvesters samenwerkingsafspraken gaan maken.
SAMENWERKINGSOVEREENKOMST 2012- 2016 _ GEMEENTE DOEITNCHEM & SITÉ WOONDIENSTEN
7
6.
PRESTATIEAFSPRAKEN
6.1.
HET PASSEND HUISVESTEN VAN DE DOELGROEP
Corporaties zijn er met name voor mensen die om persoonlijke redenen zelf geen woning kunnen kopen of huren op de particuliere markt. Dit kan diverse oorzaken hebben: het inkomen is ontoereikend of er is bijvoorbeeld sprake van een fysieke of verstandelijke beperking. Gemeente en Sité voelen zich beide verantwoordelijk voor het realiseren van de bereikbaarheid en de betaalbaarheid van woningen voor deze doelgroep. Deze twee elementen komen echter steeds meer onder druk te staan.
Recente ontwikkelingen maken het steeds moeilijker om de doelgroepen passend te huisvesten: Door de Europese maatregel dat corporaties 90% van alle vrijkomende sociale huurwoningen moeten toewijzen aan mensen met een inkomen van maximaal € 34.085,- (prijspeil 1 jan. 2012) valt er een groep mensen met een middeninkomen tussen wal en schip. Zij hebben teveel inkomen voor een sociale huurwoning maar een te laag inkomen voor een koopwoning. Particuliere huurwoningen zijn beperkt beschikbaar en voor hen vaak te duur. Het (demissionair) Kabinet heeft eind 2011 aangekondigd corporaties te willen verplichten om driekwart van de woningvoorraad te koop aan te bieden. De vaste lasten van de doelgroep stijgen door overheidsbezuinigingen: korting op de Huurtoeslag en verhoging van de zorgkosten. De woningmarkt zit op slot (woningen worden niet of moeizaam verkocht) waardoor de doorstroming laag is. Het aantal vrijkomende huurwoningen daalt. Als gevolg van de economische crisis hebben de banken de regels rondom hypotheekverstrekking aangescherpt waardoor het lastiger is een hypotheek te krijgen voor de aankoop van een woning.
Het vermoeden bestaat dat vooral starters en middeninkomens het moeilijk hebben op de huur en koopwoningmarkt in Doetinchem.
Inwoners van het dorp Gaanderen en Wehl hebben regelmatig een verzoek ingediend om bewoners uit hun dorp voorrang te verlenen op de woningmarkt. Dit om ervoor te zorgen dat het “naoberschap” (wederzijdse betrokkenheid van familie en buren) in het dorp tot stand gehouden kan worden.
AFSPRAKEN 1.
Site garandeert dat 90% van haar vrijkomende huurwoningen wordt
Sité
toegewezen aan mensen met een inkomen van maximaal € 34.085 (prijspeil 1-1-2012). Sité rapporteert hierover jaarlijks naar gemeente in het voorjaar. 2
Om
voldoende
betaalbare
huurwoningen
onder
de
huurtoeslaggrens
gemeente
beschikbaar te hebben in de gemeente Doetinchem, maakt gemeente ook afspraken hierover met andere verhuurders in de gemeente Doetinchem. 3
Gemeente en Sité maken aan de hand van de conclusies uit het
gemeente
woonwensen onderzoek, afspraken over eventuele knelpunten voor starters en middeninkomens op de woningmarkt.
Gemeente neemt hiervoor het
initiatief. 4
Sité is begin 2012 gestart met een pilot om jongeren onder de 23 jaar extra
Sité
kansen te bieden op de woningmarkt. Via directe bemiddeling kunnen jongeren aan een betaalbare woning geholpen worden. Eind 2012 bespreekt Sité de ervaringen en het volgend beleid hierop met gemeente. 5
Sité informeert gemeente jaarlijks over de beschikbaarheid van het
SAMENWERKINGSOVEREENKOMST 2012- 2016 _ GEMEENTE DOEITNCHEM & SITÉ WOONDIENSTEN
Sité 8
woningaanbod voor starters en snelzoekers binnen haar woningvoorraad. 6
Sité is in maart 2012 samen met Achterhoekse woningcorporaties een nieuw
Sité
woonruimte verdelingssysteem TidA (thuis in de Achterhoek) gestart. Woningzoekenden kunnen via een zoekprofiel specifieke woonwensen aangeven, zoals gewenste woonplaats. Dit verhoogt de kans van actief en gericht woningzoeken. Jaarlijks zal Sité in haar bestuurlijk overleggen met de gemeente een terugkoppeling doen over het effect van dit zoekprofiel voor de inwoners in Gaanderen en Wehl. 7
Gemeente stelt startersleningen beschikbaar. In 2013 wordt duidelijk
Sité
hoeveel leningen er beschikbaar zijn.
6.2.
TERUGDRINGEN SCHULDENPROBLEMATIEK EN VOORKOMEN VAN HUISUITZETTINGEN
Naast de stagnerende woningmarkt is een ander effect van de crisis de groeiende schuldenproblematiek. Doordat het besteedbaar inkomen onder druk is komen te staan bouwen mensen schulden op. Dit leidt onder andere tot achterstanden in huurbetalingen. Ook de bezuinigingen van de overheid op begeleiding van sociaal kwetsbare mensen in hun dagelijks leven, leidt tot meer huurachterstanden. In het kader van hun sociale taak willen gemeente en Sité zoveel mogelijk huisuitzettingen voorkomen. Dit vraagt om een gezamenlijke preventieve aanpak. Beide partijen zijn het er over eens dat de verantwoordelijkheid voor het op tijd betalen van de huur ligt bij de huurder. Partijen beseffen echter ook dat er soms persoonlijke omstandigheden zijn bij de huurder, die om een gezamenlijke aanpak van meerdere maatschappelijke organisaties vraagt.
Op regionaal niveau is het convenant OGGZ (Openbare Geestelijke Gezondheidszorg) in de regio Achterhoek voor de jaren 2009 t/m 2013 opgesteld. Gemeente en Sité hebben beide dit convenant ondertekend. Met dit convenant hebben partijen afgesproken dat zij kwetsbare mensen die kampen met een meervoudige problematiek, een sluitende keten willen bieden voor de onderdelen Preventie – Opvang – Herstel.
Het convenant bevat een leidraad voor een gezamenlijke werkwijze bij dreigende huisuitzetting als gevolg van huurachterstand. Samenwerking op dit gebied vindt in de gemeente Doetinchem plaats binnen het Lokaal Zorgnetwerk, het Centraal Loket Schuldhulpverlening (CLS) en binnen het netwerk van maatschappelijke organisaties.
Sité heeft in het kader van preventie (vroegsignalering) eind 2010 haar huurincasso-proces strakker vorm gegeven. Door het incasso proces te versnellen, hoopt Sité sneller met haar huurders met een huurachterstand in contact te komen. De achterstand is dan overzichtelijk en mogelijk sneller oplosbaar zodat het niet leidt tot onnodige deurwaarderskosten en/of tot een ontruiming. Na 1 maand huurachterstand zoekt Sité telefonisch of via een huisbezoek contact met de huurder om het oplossen van de huurachterstand te bespreken.
Ondanks bovenstaande afspraken en maatregelen constateren we een toename in het aantal ontruimingen in de gemeente Doetinchem. De volgende vraagstukken spelen hierbij een rol: a.
De draagkracht van veel bewoners neemt af. Hoe gaan de verschillende partijen hiermee om en geven daar betekenis aan.
b.
Efficiëntere coördinatie in de samenwerking tussen maatschappelijke partijen.
c.
Onduidelijkheid over welke organisatie wanneer en op welke wijze in actie komt bij een huurachterstand
d.
Knelpunt van financiering van begeleiding van sociaal kwetsbare mensen in hun dagelijks leven.
e.
Niet outreachend werken en lange wachttijden bij het Centraal Loket Schuldhulpverlening.
SAMENWERKINGSOVEREENKOMST 2012- 2016 _ GEMEENTE DOEITNCHEM & SITÉ WOONDIENSTEN
9
f.
Vanuit verschillende belangen wordt er verschillend door organisaties gekeken naar de ernst van de huurachterstand
Per 1 juli 2012 is de nieuwe wet schuldhulpverlening van kracht. Wie in de schulden zit en voor hulp aanklopt bij de gemeente, krijgt binnen vier weken een gesprek. De wet moet de effectiviteit van de schuldhulpverlening vergroten. Het integraal aanbieden van de schuldhulpverlening en het beperken van de wacht- en doorlooptijden zijn daarin belangrijke voorwaarden.
AFSPRAKEN 8.
Omdat steeds meer mensen te maken krijgen met betalingsproblemen
gemeente
spreken Gemeente en Sité af zich samen te richten op het voorkomen van
& Sité
betalingsproblemen en schulden. Dit komt naast de drie, al goed verlopende pilots „preventieve overleggen (huur)schulden‟. Daarnaast vertalen Gemeente en Sité de regionale afspraken in het OGGZconvenant naar concrete lokale afspraken. Afspraken moeten o.a. gemaakt worden over: het structureel maken van de aanpak
vroegsignalering,
doelmatige
inzet
en
samenwerking
van
hulpverleningsorganisaties en laatste kans beleid, waaronder het oplossen van financiële lasten rondom (voorkomen van) huisuitzettingen. De bestaande werkafspraken blijven van kracht tot het moment dat de nieuwe afspraken bestuurlijk worden vastgesteld. 9.
Het lokaal zorgnetwerk in de gemeente Doetinchem heeft een belangrijke
gemeente
taak in het verbinden van organisaties die (multi)probleemhuishoudens
& Sité
begeleiden.
Bij
samenwerkingsvragen,
als
situaties
vastlopen
en
bij
casusoverleg is het lokaal zorgnetwerk de bindende factor. Gemeente, Sité en lokaal actieve zorgpartijen zetten zich in om deze multiprobleemgevallen op een goede manier te begeleiden naar een woon- of zorgsituatie. Gemeente faciliteert het lokaal zorgnetwerk.
6.3.
OPGAVE WONEN, WELZIJN EN ZORG
De vraag naar geschikte huisvesting voor senioren en specifieke woonvormen met zorg en/of begeleiding voor bijzondere doelgroepen neemt in de toekomst toe o.a. door de vergrijzing en extramuralisering. Beide partijen willen daarom blijven sturen op de realisatie van huisvesting voor bijzondere doelgroepen.
In de intentie overeenkomst woonservicegebieden Doetinchem 2010 -2014 hebben gemeente en Sité reeds uitgesproken dat ze voor de realisatie hiervan de handen ineen willen slaan. Andere betrokken partijen zijn welzijnsorganisatie IJsselkring en zorgorganisaties Markenheem en Sensire. Het visiedocument Goudmerkcirkels (2005), het Sociaal Actie Programma (2006) en het WMO-beleid (2008) steunen, vormen samen de beleidsmatige basis voor de realisatie van woonservicegebieden. De partijen hebben in het document „Nieuwe stappen voor woonservicegebieden‟, een meer haalbaar en realistisch uitvoeringsprogramma opgesteld voor de jaren 2010 – 2014.
Eigen kracht centraal: dat is het nieuwe motto in het welzijnswerk en de WMO. Mensen moeten hun eigen kracht en hun sociale netwerk meer benutten. Pas als ze het zelf niet meer redden, kunnen ze een beroep doen op voorzieningen. Dit vraagt van organisaties een transitie van
„zorgen voor‟ naar „zorgen dat‟. Deze kanteling heeft
reeds zijn intrede gedaan bij het WMO-loket van gemeente. SAMENWERKINGSOVEREENKOMST 2012- 2016 _ GEMEENTE DOEITNCHEM & SITÉ WOONDIENSTEN
10
In 2010 heeft Sité de nota, „Werken aan perspectief’ ondertekend. De nota is een gezamenlijk, regionaal plan van de Achterhoekse woningcorporaties, voor de opvang en huisvesting van zwerfjongeren, dak- en thuislozen en exgedetineerden. In de nota is een aantal uitgangspunten geformuleerd en is een bepaalde structuur en werkwijze afgesproken door de Achterhoekse corporaties.
Gemeente en Sité beschouwen statushouders en woonwagenbewoners ook als een bijzondere doelgroep.
AFSPRAKEN 10.
Gemeente brengt de opgave wonen en zorg in beeld. In de opgave wordt
gemeente
aandacht besteed aan het type aanbod in de wijk, plek van realisatie en betrokken samenwerkende partijen. De conclusie hiervan deelt gemeente met Sité. Daarna kan dit vertaald worden naar een afsprakenkader tussen gemeente en Sité t.a.v.: Verdere realisatie van woonservicegebieden Complexmatige woningaanpassingen Wel/geen mogelijkheden van WMO-proof maken van nieuwbouwwoningen Realisatie van levensloop geschikte nieuwbouwwoningen Beheer en inrichting van de woonomgeving. 11.
Gemeente voert de regie bij de ontwikkeling van woonservicegebieden.
gemeente
Centraal staat een gebiedsgerichte aanpak. Binnen het Directieberaad Sociaal Domein en binnen de Koepel Wijknetwerk vindt afstemming plaats over de voortgang hiervan. 12.
Gemeente en Sité kunnen apart van elkaar met andere partijen ook
gemeente
afspraken maken ten behoeve van de opgave wonen en zorg. Partijen zullen
& Sité
elkaar tijdig informeren over deze afspraken. 13.
Gemeente start in 2013 met het opzetten van een communicatietraject
gemeente
“Bewustwording geschikt maken eigen woning” voor senioren. Via diverse
& Sité
communicatiekanalen worden inwoners (kopers en huurders) van de gemeente
Doetinchem
geïnformeerd
over
en
gewezen
op
eigen
verantwoordelijkheid van het geschikt maken van de eigen woning om langer zelfstandig te kunnen blijven wonen. Sité neemt actief deel aan dit traject. Het gaat niet om een eenmalige actie, maar om een meerjaren aanpak. 14.
Gemeente en Sité stellen gezamenlijk een beleidskader op voor individuele
gemeente
WMO aanvragen. Gemeente neemt hiervoor het initiatief. Als gevolg van het
& Sité
doorvoeren van “de kanteling” in de WMO zijn momenteel concept afspraken gemaakt. Zowel de gevolgen van “de Kanteling” als de ambitie van beide partijen om mensen met een zorgvraag langer zelfstandig in hun eigen woning c.q. wijk te laten wonen, moeten doorvertaald worden in dit beleidskader.
Daarna
kan
dit
vertaald
worden
naar
een
nieuw
afsprakenkader t.a.v. Afhandeling individuele WMO-aanvragen Woningtoewijzing, primaat van verhuizen en actieve matching Rol en verantwoordelijkheid van andere (sociale) verhuurders hierin 15.
Sité voldoet aan de huisvestingsafspraken m.b.t. bijzondere doelgroepen
Sité
(dak- en thuislozen, zwerfjongeren, ex-gedetineerde, mensen met een psychische beperken en vrouwenopvang), zoals afgesproken in ‟t PAC(T).
SAMENWERKINGSOVEREENKOMST 2012- 2016 _ GEMEENTE DOEITNCHEM & SITÉ WOONDIENSTEN
11
16.
Voor de groep zorgmijders binnen de dak- en thuislozen groep willen
gemeente
gemeente en Sité een voorziening onconventioneel wonen realiseren. Gemeente en Sité maken hierover afspraken
met andere betrokken
corporaties en regiogemeenten. 17.
Afspraken tussen gemeente en Sité t.a.v. woonwagens en standplaatsen blijven van kracht.
18.
gemeente & Sité
Afspraken over huisvesten Statushouders tussen gemeente en Sité blijven
gemeente
van kracht. Gemeente krijgt een maand de tijd om een taaksteller te
& Sité
huisvesten nadat de woning door Sité aan gemeente is toegewezen ten behoeve van een taaksteller. Leegstand ná de periode van een maand komt voor rekening van gemeente.
6.4.
DE KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE OMVANG VAN DE WONINGVOORRAAD
Na decennia van groei van de bevolking staan we nu aan de vooravond van bevolkingskrimp. Daarnaast veranderen huishoudens in leeftijd en samenstelling. De twee belangrijkste trends naast de krimp zijn vergrijzing en verdunning. Dit legt een kwalitatieve druk op de woningmarkt. De mogelijkheden hiervoor met nieuwbouw zijn beperkt. Het accent zal de komende jaren dan ook op de aanpak van de bestaande woningvoorraad liggen.
In de periode 2010-2020 worden er nog 2.185 woningen in de gemeente Doetinchem toegevoegd. Sité heeft de opvatting dat een klein woningtekort wenselijk is; een lichte spanning op de woningmarkt komt het functioneren ten goede. Om gezamenlijk in te kunnen spelen op verwachte tekorten en overschotten van de woningmarkt in de gemeente Doetinchem is monitoren heel belangrijk.
Sité werkt op dit moment aan het actualiseren van het strategisch voorraadbeleid (SVB) van haar woningbezit. De uitdaging is om de woningvoorraad 'toekomstproof' te maken: het woningbezit kwantitatief én kwalitatief af te stemmen op de klanten van vandaag en morgen. In het kader van SVB worden binnen Sité ook buurtstrategieën ontwikkeld van de buurten waar Sité bezit heeft. Gemeente en Sité willen hierin verder samen optrekken en geven hierbij prioriteit aan de Noordelijke Wijken in Doetinchem.
Gemeente probeert met de taskforce woningbouw zo goed mogelijk te sturen op het nieuwbouwprogramma. Er is geen ruimte voor nieuwe initiatieven. Bestaande initiatieven worden indien mogelijk geschrapt.
Vanwege de grote financiële consequenties spelen financiële overwegingen hierbij een belangrijke rol. Bij het gedeeltelijk schrappen van ontwikkelingen speelt ook de stedenbouwkundige afronding een belangrijke rol. Gemeente heeft maar beperkte mogelijkheden om ontwikkelingen van marktpartijen te sturen. De vraag naar goedkope woningen neemt relatief toe. Daarom worden middeldure en dure woningen omgezet naar goedkopere woningen. Het is echter wel gewenst om een zo gedifferentieerd mogelijk aanbod te realiseren. o
Sité en gemeente maken jaarlijks afspraken over het nieuwbouwprogramma in de stad en de dorpen. (bij afspraak 27)
o
Gemeente en Sité maken jaarlijks afspraken over toekomstige mogelijkheden voor sloop van bestaande woningen. (bij afspraak 30)
SAMENWERKINGSOVEREENKOMST 2012- 2016 _ GEMEENTE DOEITNCHEM & SITÉ WOONDIENSTEN
12
AFSPRAKEN 19.
Gemeente zorgt voor een actuele structuurvisie en stemt dit af met Sité.
gemeente
20.
Gemeente zorgt voor een actuele woonvisie en stemt dit af met Sité.
gemeente
21.
Sité realiseert voor elke buurt /dorp in de gemeente Doetinchem waar zij
Sité
woningen bezit, een toekomst strategie met betrekking tot haar vastgoed. 22.
Sité bespreekt de buurtstrategieën met gemeente. Naar aanleiding hiervan
Sité
maken Sité en gemeente samenwerkingsafspraken over het vervolg op de buurtstrategieën en de rolverdeling bij de ontwikkeling van het vervolg op de buurtstrategieën. 23.
Op basis van de buurtstrategieën maakt Sité complex/renovatie plannen
Sité
voor haar woningvoorraad. Deze plannen stemt Sité af met gemeente. 24.
Gemeente en Sité stellen jaarlijks een gezamenlijke marktmonitor op.
gemeente
Gemeente neemt hiervoor het initiatief. 25.
Er wordt onderzocht hoe gegevens uit het GIS-systeem van gemeente ook
Sité
door Sité kan worden gebruikt, ten behoeve van gezamenlijke buurtvisies, marktmonitor etc. 26.
Gemeente en de corporaties zien het belang in van een periodiek Regionaal
gemeente
Woonwensen- en Leefbaarheidonderzoek en dragen gezamenlijk zowel
& Sité
inhoudelijk als financieel verantwoordelijkheid voor deelname aan dit onderzoek.
De
LeMon
enquête
wordt
gekoppeld
aan
het
regionale
woononderzoek. We streven er naar dat dit regionale onderzoek, inclusief LeMon enquête een keer in de drie jaar wordt uitgevoerd. 27.
Op basis van de uitkomsten van (regionale) onderzoeken maken Sité en
gemeente
gemeente jaarlijks afspraken over het nieuwbouwprogramma in de stad en
& Sité
dorpen. 28.
Gemeente spreekt met Sité af, dat met betrekking tot het toevoegen van
gemeente
extra woningen boven het in de meest actuele Regionale Woonvisie
& Sité
afgesproken aantal toe te voegen woningen in Doetinchem, gewerkt wordt met een rekening-courant : De corporatie kan extra woningen toevoegen wanneer zij de garantie geeft dat zij in de periode tot 2020 eenzelfde hoeveelheid woningen elders in de gemeente Doetinchem zal slopen; Wanneer de corporatie in geval van sloop gevolgd door nieuwbouw minder woningen terugbouwt dan op de bestaande locatie stonden, zal het verschil in aantallen tussen de bestaande en nieuwe situatie voor de corporatie beschikbaar blijven om elders in de gemeente Doetinchem in te zetten. 29.
Het verkoopbeleidplan van Sité is maximaal 5 jaar oud. Bij aanpassing van
Sité
het beleid worden relevante wijzigingen hierin afgestemd met gemeente.
SAMENWERKINGSOVEREENKOMST 2012- 2016 _ GEMEENTE DOEITNCHEM & SITÉ WOONDIENSTEN
13
6.5
LEEFBAARHEID
In de Achterhoek is de wederzijdse betrokkenheid van familie en buren nog sterk. Met name in de kleine kernen vertaalt zich dat in „naoberschap‟. Toch neemt ook in de Achterhoek de individualisering toe. Hierdoor en door krimp komt de leefbaarheid in wijken en dorpen de komende jaren steeds meer onder druk te staan.
Gemeente en Sité werken al vele jaren in Wijkwerk Doetinchem. Dit doen ze in een netwerk met veel andere organisaties, zoals
IJsselkring, politie, thuiszorg, jeugdwerk, ondernemers, vertegenwoordigers van scholen en
bewoners. De netwerken ontplooien initiatieven en pakken knelpunten aan om de woonomgeving zo prettig en veilig mogelijk te maken en te houden. Dat maakt het werkterrein van Wijkwerk breed. Het gaat om het verbeteren van straten, parken en voorzieningen. Maar Wijkwerk richt zich ook op de sociale belangen van bewonersgroepen, het verbeteren van de onderlinge verhoudingen en het organiseren van onderlinge hulp.
In 2012 zijn de partners in de wijk overgegaan naar Wijkwerk Nieuwe Stijl. Het idee is dat met Wijkwerk nieuwe stijl zowel inwoners als professionals in de wijk beter in hun kracht komen. Inwoners worden gestimuleerd om meer verantwoordelijkheid te gaan nemen. Zij kunnen daarbij rekenen op ondersteuning van de professionals in de wijk. Uiteindelijk moet dit leiden tot een minder beroep op hulp en aanvragen van voorzieningen en een grotere verantwoordelijkheid van bewoners voor de leefbaarheid in hun wijk. Gemeente en Sité hebben ter bevordering van de leefbaarheid in de wijk de volgende convenanten getekend:
-
Convenant aanpak Hennepteelt
-
Convenant aanpak Woonoverlast
Daarnaast werken beide partijen afzonderlijk aan de leefbaarheid in de wijk. Intentie is om de krachten hierin meer te bundelen.
AFSPRAKEN 30.
Sité en gemeente werken samen met andere wijkpartners in de wijk. Sinds
gemeente
half 2012 wordt volgens Wijkwerk Nieuwe Stijl (WWNS) in de wijk gewerkt.
& Sité
Sité wil daarin meewerken en samenwerken, met inachtneming van haar eigen verantwoordelijkheid en de daarbij behorende eigen zelfstandigheid in wijkwerk. 31.
Investeren gemeente.
van
gemeente
Jaarlijks stemt gemeente (afdeling BuHa) en Sité (afdeling
& Sité
in
de
openbare
ruimte
is
een
verantwoordelijkheid
Wonen) haar uitvoeringsplannen in de wijk af. Dit met het doel om samen meer te bereiken en efficiency slagen te kunnen maken. Gemeente neemt het initiatief hierin. 32.
Sité gaat mee met de periodieke wijkschouwen van de gemeente en levert
& Sité
daar input. 33.
Gemeente en Sité stellen samen een plan van aanpak op voor het stimuleren
Gemeente
van
„zelfwerkzaamheid‟
door
bewoners
in
hun
directie
gemeente & Sité
woonomgeving. Als pilot wordt hiermee gestart in de Wijk Overstegen. Gemeente betrekt Sité bij de aanpak hiervan. 34.
Afspraken tussen gemeente en Sité en ander partners inzake aanpak illegale Hennepteelt blijven van kracht.
SAMENWERKINGSOVEREENKOMST 2012- 2016 _ GEMEENTE DOEITNCHEM & SITÉ WOONDIENSTEN
gemeente & Sité 14
35.
gemeente
Afspraken tussen gemeente en Sité inzake aanpak woonfraude blijven van
& Sité
kracht. 36.
Na uitwerking van de buurtstrategieën (zie afspraak 22) kan in een aantal
gemeente
wijken een projectmatige aanpak gekozen worden, waarbij meer inzet van
& Sité
verschillende partijen gevraagd wordt dan in het reguliere wijkwerk.
6.6
DUURZAAMHEID
Het klimaat verandert. Zorg voor het milieu is een van de pijlers van duurzame ontwikkeling. Slimme maatregelen zijn nodig om milieudoelstellingen te realiseren zonder dat dit ten koste gaat van de betaalbaarheid van het wonen. De betaalbaarheid van het wonen staat onder druk. Wonen wordt bovendien alleen nog maar duurder door onder andere stijgende energieprijzen.
Partijen willen de komende jaren een stap voorwaarts maken ten behoeve van de duurzaamheid van de woningvoorraad in de gemeente Doetinchem. Enerzijds door een positieve bijdrage te leveren aan het klimaat, anderzijds door woonlasten van inwoners te beperken en daarmee de kwaliteit van het wonen te vergroten.
AFSPRAKEN 37.
Gemeente en Site formuleren ieder hun visie op duurzaamheid/energie-
gemeente
mogelijke samenwerking hierin met
& Sité
Gemeente en Site sluiten, ieder vanuit hun eigen verantwoordelijkheid,
gemeente
beleid en stemmen raakvlakken en elkaar af. 38.
& Sité
actief aan bij regionale ontwikkelingen op het gebied van energie. 39.
Sité
Sité oriënteert zich op deelname aan het initiatief van Aedes over zonnepanelen.
40.
Sité
Bij investeringen in nieuwe en bestaande woningen vormt duurzaamheid een belangrijk uitgangspunt.
6.7
BURGER/BEWONERSPARTICIPATIE
Gemeente
en
Sité
erkennen
gezamenlijk
drie
belangrijke
motieven
voor
het
vorm
geven
van
goede
bewonersparticipatie in hun beleids- en planontwikkeling:
De kwaliteit van de plannen wordt vergroot wanneer wordt uitgegaan van de specifieke kennis, wensen, behoeften en problemen van de bewoners. Het zijn immers de bewoners die het beste weten wat er in hun wijk gaande is. De betrokkenheid van de bewoners bij hun wijk of buurt wordt vergroot c.q. gehonoreerd. Het draagvlak onder de bewoners wordt vergroot, wat ten goede komt aan het verdere verloop van het proces. Daarnaast willen beide partijen dat burgers van de gemeente Doetinchem meer verantwoordelijkheid gaan nemen in de publieke zaak, door het stimuleren van actief burgerschap. SAMENWERKINGSOVEREENKOMST 2012- 2016 _ GEMEENTE DOEITNCHEM & SITÉ WOONDIENSTEN
15
AFSPRAKEN 41.
In het eerste kwartaal van 2013 is voor de Noordelijke prioriteitsbuurten een
gemeente
gezamenlijk plan gemaakt tussen gemeente en Sité over de aanpak van
& Sité
participatie met bewoners en andere partners t.a.v. de buurtvisies en complexplannen van Sité. Sité neemt hierin het initiatief. 42.
Sité doet structureel internetpeilingen en voert consumentenonderzoeken uit
Sité
over haar beleidsplannen. 43.
Site voert minimaal 3x per jaar overleg met haar huurdersvereniging over
Sité
haar beleidsvoornemens. 44.
Jaarlijks vindt een verantwoording plaats over de uitvoering, evaluatie en
gemeente
eventuele bijstelling over de prestatieafspraken, naar belangen-, bewoners-
& Sité
en huurdersorganisaties
6.8
PROCESAFSPRAKEN
In dit hoofdstuk zijn enkele procesafspraken opgenomen. Het betreft langdurige afspraken welke betrekking hebben op de onderlinge samenwerking in het algemeen en het bewaken van de voortgang van de prestatieafspraken in deze samenwerkingsovereenkomst.
AFSPRAKEN 45.
Partijen zullen elkaar vroegtijdig informeren over relevante ontwikkelingen, wijzigingen
in
beleidsvisies,
het
strategische
voorraadbeleid,
gemeente & Sité
nieuwbouwplannen, de aanpak van de bestaande woningvoorraad en sociaal beleid in wijken en naar burgers toe. 46.
Gemeente verleent op een voortvarende wijze medewerking in te doorlopen
gemeente
planologische/juridische procedures die voor het slagen van de afspraken uit deze samenwerkingsovereenkomst nodig zijn. Zij denkt proactief mee in de planning van de planologische en financiële procedures van projecten, stemt intern af tussen de afdelingen met als doel dat afspraken nagekomen worden. 47.
Minimaal 4x per jaar overleggen gemeente en Sité op bestuurlijk niveau over zowel de fysieke als sociale opgave.
48.
gemeente & Sité
Jaarlijks evalueren de partijen de prestatieafspraken vóór 1 november op
gemeente
bestuurlijk niveau. Evaluatie wordt zowel gedaan over de voortgang van de
& Sité
afspraken, over de analyse van de woningmarktmonitor, als over de wijze van samenwerking tussen partijen hierin. Gemeente bereidt de evaluatie voor. Op basis van de evaluatie kunnen partijen besluiten om de afspraken te herzien. In dat geval worden de herziene afspraken opnieuw door partijen ondertekend.
De
evaluatie
wordt
intern
in
beide
organisaties
teruggekoppeld op zowel strategische, tactisch en operationeel niveau. 49.
Partijen informeren elkaar jaarlijks over de financiële positie van hun
gemeente
organisatie en de mogelijke consequenties voor gezamenlijke beleids-
& Sité
terreinen.
SAMENWERKINGSOVEREENKOMST 2012- 2016 _ GEMEENTE DOEITNCHEM & SITÉ WOONDIENSTEN
16
7.
BEGRIPPENLIJST
BBSH
Het Besluit Beheer Sociale Huursector bevat de regels waaraan woningcorporaties en gemeentelijke grondbedrijven zich moeten houden. Volgens het Besluit dienen hun werkzaamheden op het terrein van de volkshuisvesting te liggen.
EU- doelgroep
Huishoudens met een inkomen tot € 34.085 (prijspeil 1/1/2012)
Huurprijsgrenzen
Tijdvak 2012 (VROM):
Primaire doelgroep
Kwaliteitskortinggrens
€ 366,37
Maximale huurgrens jongeren <23 jaar
€ 366,37
Aftoppingsgrens 1+2 persooonshuishoudens
€ 524,37
Aftoppingsgrens 3 en meerpersoonshuishoudens
€ 561,98
Huurliberalisatiegrens/maximale huurprijsgrens vanaf 23 jaar
€ 664,66
Huishoudens die niet of onvoldoende zelfstandig in goede en betaalbare huisvesting kunnen voorzien. Volgens VROM gelden de volgende inkomensgrenzen (prijspeil 2012): Alleenstaande tot 65 jaar
€ 22.025,-
Meerpersoonshuishoudens tot 65 jaar
€ 29.900,-
Alleenstaande boven 65 jaar
€ 20.675,-
Meer persoonshuishoudens boven 65 jaar
€ 28.225,-
Sociale huur
Huurwoningen met een (kale) huurprijs tot € 664,66 (prijspeil 2012)
Sociale koop
Koopwoningen tot € 170.000,-
Starter
Wanneer een woningzoekende geen zelfstandige woonruimte achterlaat behoort hij/zij tot de groep starters. Hierbij gaat het dan om een woningzoekende die woont bij zijn/haar ouders, woont bij iemand in, woont op kamers, woont in een onzelfstandige eenheid, dakloos is, na een echtscheiding of het verbreken van een andere samenlevingsvorm dan het huwelijk op zoek is naar een andere woning. Een starter is niet perse een alleenstaande, het kan ook gaan om tweepersoonshuishoudens en/of inwonende gezinnen.
Koopgarant/
Een korting op de aankoopprijs van de woning, terugkoopgarantie en delen in
terugkoopgarantie
winst en verlies met de verkopende partij
Woonservicegebied
Een woonservicegebied is een (deel van een) wijk of dorp waarin optimale condities zijn geschapen voor wonen met zorg en welzijn. Woonservicegebieden zijn een middel om zorg en diensten weer meer in de wijk te brengen, waardoor mensen langer zelfstandig kunnen blijven wonen.
SAMENWERKINGSOVEREENKOMST 2012- 2016 _ GEMEENTE DOEITNCHEM & SITÉ WOONDIENSTEN
17
8.
BIJLAGEN
BIJLAGE 1
OVERZICHT VAN LOPENDE CONVENANTEN
Overzicht van convenanten tussen gemeente en Sité:
Regionale Woonvisie „t Pact Convenant OGGZ Convenant aanpak Hennepteelt Convenant aanpak Woonoverlast
BIJLAGE 2 Samenwerkingsafspraken op het gebied van de woonvoorziening in relatie tot de uitvoering van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO)
SAMENWERKINGSOVEREENKOMST 2012- 2016 _ GEMEENTE DOEITNCHEM & SITÉ WOONDIENSTEN
18