SITÉ WOONDIENSTEN DOETINCHEM, 18 MAART 2015 SITÉ WOONDIENSTEN_JAARSTUKKEN

JAARSTUKKEN 2014 SITÉ WOONDIENSTEN

DOETINCHEM, 18 MAART 2015

SITÉ WOONDIENSTEN_JAARSTUKKEN 2014

1

STICHTING SITÉ WOONDIENSTEN ●

ALGEMEEN Stichting Sité Woondiensten in Doetinchem is op 9 januari 1998 ontstaan uit een fusie. De statuten zijn vastgelegd in een notariële akte en de stichting is koninklijk erkend. De stichting is geregistreerd in het Handelsregister van de Kamer van Koophandel te Arnhem onder nummer 09055542.

●

STATUTAIRE NAAM Stichting Sité Woondiensten

●

AANTAL VERHUUREENHEDEN 7.625 verhuureenheden

●

ADRES Hofstraat 47, 7001 JD Doetinchem

●

GEMEENTE VAN VESTIGING Doetinchem

●

POSTADRES Postbus 172 7000 AD Doetinchem

●

ALGEMEEN TELEFOONNUMMER 0314 - 37 20 00

●

ALGEMEEN EMAILADRES [email protected]

●

INTERNETADRES www.swd.nl


2

INHOUDSOPGAVE MAATSCHAPPELIJK JAARVERSLAG 2014

INLEIDING

4

1

GOED EN BETAALBAAR WONEN

2

PRETTIGE WOONOMGEVING

12

3

DE AANSPREEKBARE VERHUURDER

14

4

WAARBORGEN VAN (FINANCIËLE) CONTINUÏTEIT

17

5

VERSLAG VAN DE

6

VERKLARING VAN HET BESTUUR

RAAD VAN COMMISSARISSEN

5

28 33

INHOUDSOPGAVE JAARREKENING 2014

35

INLEIDING

1

BALANS VOOR RESULTAATBESTEMMING

36

2

WINST-

38

3

WAARDERINGSGRONDSLAGEN

39

4

TOELICHTING OP DE FISCALE POSITIE

47

5

TOELICHTING OP DE BALANS

49

6

TOELICHTING OP DE WINST-

7

KASSTROOMOVERZICHT VOLGENS DE DIRECTE METHODE

67

8

BEZOLDIGING TOPFUNCTIONARISSEN EN GEWEZEN TOPFUNCTIONARISSEN

68

9

GOEDKEURING

RVC

69

10

OVERIGE GEGEVENS

70

11

KENGETALLEN

72

& VERLIESREKENING OVER 2014

& VERLIESREKENING


62

3

EEN WOORD VOORAF Sité gaat voor goed en betaalbaar wonen, zodat iedereen goed kan wonen in Bronckhorst en Doetinchem. Dit betekent dat we kwalitatief goede woningen met betaalbare woonlasten bieden. We kijken verder dan alleen de woning. Want een thuis wordt niet alleen gevormd door de woning, maar ook door de woonomgeving. Daarom vinden wij het belangrijk om, ondanks veranderende opvattingen van de overheid, een bijdrage te leveren aan leefbare buurten en wijken. In 2014 werkten we weer met veel energie aan deze doelstelling. Juist in economische onzekere tijden zien wij een behoefte aan goede en betaalbare woningen; voor veel mensen is het moeilijk om rond te komen. We voerden een gematigde huurverhoging, alleen inflatiestijging, voor huishoudens met een laag inkomen door. Gemiddeld vragen wij 68% van de huur die wij van de overheid voor een woning mogen vragen. De gemiddelde huurprijs die we in 2014 voor een woning ontvingen was circa € 505 per maand. We boekten ook andere mooie resultaten voor de volkshuisvesting in Bronckhorst en Doetinchem, bijvoorbeeld: ●

In 2014 (en 2015) heeft Sité, mede door subsidie van de provincie, 446 woningen aangepakt;

●

We hebben 493 Vestia-woningen voor de volkshuisvesting in de Achterhoek kunnen behouden;

●

We hebben een overeenkomst ondertekend voor de afname van 32 appartementen (sociale verhuur) in Iseldoks;

●

Tijdens het EnergieCafé zijn we met ruim 250 huurders in gesprek gegaan over duurzaamheid en betaalbaarheid.

In dit jaarverslag staan ook alle andere resultaten in 2014 uitgebreid op een rij. In 2015 gaan we door met ons werk. We blijven hard en bevlogen werken aan goed en betaalbaar wonen.

Claus Martinot, directeurbestuurder


4

1

GOED EN BETAALBAAR WONEN

Sité gaat voor goed en betaalbaar wonen, zodat iedereen goed kan wonen in Bronckhorst en Doetinchem. Dit betekent dat we kwalitatief goede woningen met betaalbare woonlasten bieden. Met energiebesparende maatregelen tijdens onderhoud verlagen we de energierekening van onze huurders en houden onze woningen hun waarde.

ONS WONINGBEZIT De samenstelling van ons woningbezit was op 31 december 20141: GEMEENTE

BRONCKHORST ≤ € 389.05

€ 389.06 – € 556.82

€ 556.83 – € 596.75

€ 596.76 – € 699.48

≥ € 699.49

TOTAAL

RIJTJESWONINGEN

8

299

55

75

-

437

TWEE-ONDER-EEN-KAP

9

60

8

5

-

82

VRIJSTAANDE WONINGEN

-

-

-

-

-

-

17

359

63

80

-

519

MAISONNETTES

-

-

-

-

-

0

PORTIEKFLATS

7

7

-

-

-

14

GALERIJFLATS

9

24

5

5

-

43

16

31

5

5

-

57

≤ € 389.05

€ 389.06 – € 556.82

€ 556.83 – € 596.75

€ 596.76 – € 699.48

≥ € 699.49

TOTAAL

132

2.367

599

601

88

3.787

25

133

21

25

6

210

5

1

-

-

-

6

162

2.501

620

626

94

4.003

-

67

8

5

-

80

PORTIEKFLATS

160

351

20

68

77

676

GALERIJFLATS

433

1.504

141

188

24

2.290

GESTAPELD_TOTAAL

593

1.922

169

261

101

3.046

TOTAAL BEZIT

788

4.813

857

972

195

7.625

GRONDGEBONDEN_TOTAAL

GESTAPELD_TOTAAL

GEMEENTE

DOETINCHEM

RIJTJESWONINGEN TWEE-ONDER-EEN-KAP VRIJSTAANDE WONINGEN GRONDGEBONDEN_TOTAAL

MAISONNETTES

WONINGAANBOD Sité zorgt voor voldoende goedkope woningen, geschikt voor huishoudens met een laag inkomen. In 2014 wezen we 97.9% van de vrijgekomen woningen met een huur < € 556,83 toe aan huishoudens met een inkomen < € 34.911. In 2013 was dit 95.9%. Hiermee voldoen we ruimschoots aan de norm van 90% die de Europese Unie hanteert in het kader van de staatsteunregelgeving. We proberen ook de middeninkomens te bedienen. Maar het jaarlijks toenemende hoge percentage toewijzingen aan de laagste inkomens onderstreept dat de vraag vanuit deze groep onverminderd groot is en onze primaire aandacht nodig heeft.

1

Prijspeil d.d. 1 juli 2014


5

●

OVERNAME

VESTIA-BEZIT IN GEMEENTE DOETINCHEM

Nadat in 2012 bekend werd dat collega-corporatie Vestia wegens financiële nood op zoek was naar kopers voor haar vastgoed, heeft Sité zich georiënteerd op de overname van het Achterhoekse Vestia-bezit. Uiteindelijk zijn we met Vestia tot een akkoord gekomen over het overnemen van 493 woningen, zes algemene ruimtes, 11 parkeerplaatsen en drie standplaatsen in Doetinchem, Wehl en Gaanderen. Het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW) stelde hiervoor een faciliteringsvolume van € 36.000.000 ter beschikking met de over te nemen eenheden als onderpand. Ook het Centraal Fonds Volkshuisvesting (CFV) ging akkoord met de overname, die begin juni plaatsvond. Sité voelt zich verantwoordelijk voor de volkshuisvesting in Doetinchem en Bronckhorst en is blij dat deze sociale betaalbare huurwoningen behouden blijven voor de Achterhoek. Drie voormalige Vestia-medewerkers zijn nu werkzaam bij Sité.

●

REGIONAAL WOONRUIMTEVERDEELSYSTEEM

Sinds 2012 bieden we ons bezit aan via www.thuisindeachterhoeknl. (TidA), het woonruimteverdeelsysteem dat we met onze Achterhoekse collega’s hebben opgezet. Omdat alle huur- en koopwoningen van de deelnemende partijen op één plek worden aangeboden, vergroot TidA de service aan de klant. Voor Sité heeft TidA onder meer het voordeel dat markt- en managementinformatie over de gehele Achterhoekse woningmarkt beschikbaar is. Ook kan de brede profilering van de deelnemende partijen aantrekkelijk zijn voor instromers van buiten de regio. Via een grootschalig onderzoek onder klanten en organisaties evalueerden we of aan de verwachtingen van een gemeenschappelijke ‘etalage’ wordt voldaan. Conclusie is dat zowel onze klanten als medewerkers in grote mate tevreden zijn over TidA. Klanten zijn zeer tevreden over de website en het systeem; inschrijven, zoeken en reageren op woningen wordt als gemakkelijk ervaren. Wel kunnen we onze woningen nog beter in de markt zetten en woningzoekenden nog gerichter informeren over de verschillende zoekmogelijkheden. Verder is besloten dat TidA de vier verschillende toewijzingsmodellen behoudt. Iedere corporatie is vrij om het model te kiezen dat past bij haar eigen woningmarkt. Regels belemmeren de keuzevrijheid van de klant, modellen niet.

2014

VERHUUR IN CIJFERS

AANTAL MUTATIES, WAARVAN IN GEMIDDELD AANTAL REACTIES PER GEADVERTEERDE WONING, WAARVAN IN

637

697

42.9

55.9

●

BRONCKHORST:

19

NIET BEKEND

●

DOETINCHEM:

48

NIET BEKEND

98.2%

95.9%

TOEWIJZING AAN PRIMAIRE DOELGROEP (INKOMEN

< € 34.678)

GEMIDDELD AANTAL DAGEN LEEGSTAND TOEWIJZING VIA

●

2013

URGENTIE & BIJZONDERE BEMIDDELING

12

16

128

109

MUTATIEGRAAD

Het aantal mutaties is gedaald ten opzichte van voorgaande jaren. In 2010 was het gemiddeld aantal mutaties per maand 70. In 2014 was dit 53. Daarmee heeft de daling van het gemiddeld aantal mutaties zich in 2014 voortgezet. Gedurende de laatste maanden van 2014 was wel sprake van stabilisering van het aantal mutaties. Factoren die van invloed zijn op de lagere verhuisgraad zijn onder andere de economische crisis en de lagere mutatiegraad van het voormalig Vestia-bezit. ●

WONINGTOEWIJZING AAN BIJZONDERE DOELGROEPEN

De regeling rondom Urgentie-toewijzing is geüpdatet, zodat ons beleid aansluit bij de realiteit en we aan de vraag bij medische of sociale urgentie kunnen voldoen. Via bijzondere bemiddeling wijzen we woningen toe via instanties. Het gaat dan om calamiteiten, WMO- en AWBZ-aanvragen en toewijzingen aan ex-gedetineerden en statushouders. Het Rijk heeft de taakstelling voor het huisvesten van statushouders door de gemeenten Bronckhorst en Doetinchem verhoogd. Sité stelt hiervoor woningen beschikbaar. Met gemeente Doetinchem zijn hernieuwde afspraken gemaakt over aantallen woningen die Sité maandelijks beschikbaar stelt. Aanleiding hiervoor was een lichte achterstand in de


6

door de gemeente te huisvesten personen. Om zo min mogelijk tijd te verliezen (en leegstand te voorkomen) is de werkwijze op verzoek van Sité omgedraaid. Voorheen leverde Sité woningen waar de gemeente statushouders ‘bij zocht’. Vanaf medio 2014 draagt de gemeente personen of gezinnen aan en zoeken wij een passende woning. In totaal huisvestten we in 2014 57 statushouders, van wie vier in Bronckhorst en 53 in Doetinchem. ●

HUISVESTING VAN JONGEREN

De vraag van jongeren naar kamers is erg gedaald. Sité besloot vraag en aanbod weer in balans te brengen door 18 kamers aan de Van Capellestraat aan te bieden in de reguliere verhuur. Kwetsbare jongeren in de Achterhoek kunnen op extra aandacht van ons rekenen. Met de overheveling van de jeugdzorg naar de gemeentes per 1 januari 2015 veranderde er in 2014 veel voor deze jongeren en instanties die hulp bieden. Daarom zijn we samen met onze partners sinds 2013 bezig om aan de hand van de Regionale Agenda Kwetsbare jeugd de ketensamenwerking in de regio te verbeteren. Voor het gebrek aan woonruimte zijn voldoende aanbod en doorstroommogelijkheden essentieel. Om jongeren zo snel mogelijk een dak boven het hoofd te kunnen bieden, heeft Sité voorgesteld om plannen te ontwikkelen voor één fysiek regionaal knooppunt voor tijdelijke huisvesting, bespreking van cases en oplossingen op de middellange termijn. In 2015 wordt duidelijk of dit mogelijk is. ●

LEEGSTAND

Sité wil vrijgekomen woningen aansluitend verhuren. We hanteren een norm van maximaal tien dagen leegstand. Het gemiddeld aantal dagen van 16 in 2013 brachten we in 2014 terug naar 12 dagen.

●

ACTUALISATIE HUURCONTRACT EN ALGEMENE HUURVOORWAARDEN

Sinds maart 2014 gebruiken we de modelovereenkomst en algemene huurvoorwaarden van Aedes. Op die manier blijven we meer up to date ten aanzien van weten regelgeving. Parallel hieraan herijkten we het mutatieproces. Dit heeft onder meer geleid tot aanpassing van de procuratie voor de ondertekening van huurovereenkomsten, eenduidige huisregels en een verlaging van de administratiekosten van € 50 naar € 26,50.

●

KWALITEIT VAN BESTAAND BEZIT

Passend woningaanbod betekent dat de kwaliteit van een woning past bij de huur die we daarvoor vragen en past bij de woonwens van onze klant. Daarom investeren we veel in onderhoud van ons bezit. Voor een deel gaat dit gepaard met verduurzaming (zie hieronder). We behaalden inkoopvoordeel in ProSiWo-verband en het onderhoud voerden we uit op basis van conditiemetingen. In 2014 heeft onze onderhoudsdienst, de Snelservice, 9.954 klussen geklaard. Het ‘reguliere’ onderhoud bestond in 2014 uit: 2014

2013

876

950

AANTAL GERENOVEERDE BADKAMERS

48

60

AANTAL GERENOVEERDE KEUKENS

57

50

AANTAL GERENOVEERDE TOILETTEN

16

30

ONDERHOUD

AANTAL GESCHILDERDE WONINGEN

●

CALAMITEITEN

Een scooter in de hal van de bergingen zorgde in april voor een flinke brand in onze flat aan de Leerinkstraat. Twee bewoners konden met moeite uit de lift worden bevrijd en brachten een nacht in het ziekenhuis door. Twee bergingen zijn uitgebrand en bovenliggende woningen liepen veel schade op. De bewoners konden lang niet in hun woningen vanwege de hoge koolmonoxidewaarde. In een aantal van onze complexen werd asbest aangetroffen. Het gezondheidscentrum in Hoog Keppel werd tijdelijk ontruimd en een aantal bewoners aan de Gerbrandystraat, Nieuweweg en Van Zadelhoffplein moesten tijdelijk elders wonen. In deze situaties handelden we conform ons calamiteitenprotocol en evalueerden we na afloop. SITÉ WOONDIENSTEN_JAARSTUKKEN 2014

7

ASBESTSANERING AANTAL BERGINGEN

30

AANTAL GARAGES AANTAL WONINGEN

8 124

TRANSFORMATIE WONINGVOORRAAD In ons strategisch voorraadbeleid staat centraal welk toekomstig woningaanbod nodig is om in de vraag te voorzien. Hiervoor vertalen we het beleid uit de Regionale Woonvisie door naar ons eigen strategisch voorraadbeleid en stemmen dit af met gemeente Bronckhorst en gemeente Doetinchem. ●

REGIONALE AFSPRAKEN

Gelet op de bevolkingskrimp in de Achterhoek maken we ons met onze ACo-collega’s al jaren sterk voor het naar beneden bijstellen van het nieuwbouwprogramma in de Achterhoek tot 2020 en het verleggen van de focus naar de bestaande voorraad. Met de Achterhoekse gemeenten en Provincie Gelderland legden we in 2010 de behoefte aan woningen en nieuwbouw vast in de Regionale Woonvisie. Sinds januari 2014 werken we met dezelfde partners aan de zogeheten kernenfoto’s van 21 grote kernen in de Achterhoek. Per kern is geconcludeerd waar de kansen en bedreigingen zitten en wat de opgaven zijn voor de komende jaren. Per kern wordt de gewenste ontwikkeling bepaald en worden keuzes gemaakt. Voor Sité gaat het om de kernenfoto’s van gemeente Doetinchem (inclusief Gaanderen en Wehl) en Steenderen in gemeente Bronckhorst. Alle kernenfoto's zijn besproken met belanghebbenden, waaronder ook bewoners en gemeenteraadsleden. Uiteindelijk leidt dit tot de opvolger van de Regionale Woonvisie: de Regionale Woonagenda 2015 – 2018. Deze wordt in 2015 vastgesteld. Belangrijk onderdeel daarin is ook hoe we omgaan met de afspraken die we in 2010 met elkaar maakten over het aantal toe te voegen woningen. Eén van die afspraken is dat de planvorming verschuift van uitbreiding van het aantal woningen naar ontwikkeling van het bestaande bezit. Eind 2014 liet de jaarlijkse monitor op de Regionale Woonvisie zien dat we achterlopen in het terugbrengen van de plancapaciteit. Het aantal toe te voegen woningen is nog steeds een discussiepunt met gemeenten. In 2015 wordt die discussie voortgezet. ●

STRATEGISCH VOORRAADBELEID

De afspraken uit de Regionale Woonvisie over Bronckhorst en Doetinchem vertaalden we in 2014 door naar ons eigen strategisch voorraadbeleid en is afgestemd met de gemeenten. De Leidraad voorraadontwikkeling is geconcretiseerd in een programmering van projecten, waarvan we in 2014 met de Beethovenlaan, Kloosstraat, Paul Krugerlaan en Van Zadelhoffplein (zie hieronder) zijn gestart. Parallel hieraan herijkten we de programmering zodat deze komend jaar direct in de begroting voor 2016 en verder kan worden vertaald. Tegelijkertijd evalueerden we de Leidraad. Mede op advies van bureau Atrivé stappen we af van een leidraad met precieze aantallen qua nieuwbouw, renovatie, onderhoud en sloop omdat dit voor een krimpende woningmarkt te concreet is. We zullen op een andere -meer voorzichtigemanier de woningbehoefte in onze transformatieopgave vertalen. Dit gebeurt in 2015. Met de gemeenten maken we hier afspraken over die onderdeel uitmaken van de te her ontwikkelen prestatieafspraken. ●

ENERGIEBESPARING

We investeren in het energiezuinig maken van onze woningen omdat dit helpt de woonlasten van onze huurders te beperken. We geven hierbij prioriteit aan het verbeteren van de woningen met een niet-groen energielabel. We passen duurzaamheidsmaatregelen voornamelijk toe tijdens onderhoud of renovatie. Provincie Gelderland stelde in 2013 € 70.000.000 aan de Gelderse corporaties beschikbaar voor het extra verduurzamen van ruim 10.000 sociale huurwoningen vóór 2016. Dit zorgt voor meer werkgelegenheid, minstens 150 extra leerling werkplaatsen en een lagere energierekening voor huurders. Sité combineert het extra verduurzamen met renovatie- of onderhoudswerkzaamheden, gericht op kwaliteitsverbetering, transformatie van de voorraad en duurzaamheid. SITÉ WOONDIENSTEN_JAARSTUKKEN 2014

8

In totaal pakken we in de periode 2014 – 2015 bijna 450 woningen aan. Dit is een grote opgave. Onze organisatie werkt hard om deze te realiseren. In 2014 zijn we gestart met de uitvoering en stelden we plannen vast voor de uit te voeren projecten in 2015:

PROJECT

AANTAL

BEETHOVENLAAN KLOOSSTRAAT PAUL KRUGERLAAN

ENERGIELABELSPRONG

START UITVOERING

128 appartementen

E→A

2014

112 appartementen

E/F → A

2014

48 woningen

E→B

2014

35 woningen

D→A

2015

2 woningen

F→B

2014

177 woningen

E/D → B

2015

D→B

2015

(+ J.F. KENNEDYLAAN, STEINLAAN, NIEUWEWEG) RIBESSTRAAT ROZENGAARDSEWEG WEST-INDISCHE BUURT

(83 gereed vóór 2016)

VAN ZADELHOFFPLEIN E.O.

38 woningen

(CENTRUM DOETINCHEM)

Naast de Impuls-projecten troffen we in 2014 andere verduurzamende maatregelen, zoals het plaatsen van dubbelglas, nieuwe HR-ketels, vervanging van geisers om de CO2-uitstoot te verminderen en het plaatsen van zonnepanelen. ANDERE ENERGIEBESPARENDE MAATREGELEN

2014

2013

AANTAL WONINGEN MET ISOLERENDE BEGLAZING

339

715

302

505

AANTAL WONINGEN MET

HR-KETEL

AANTAL WONINGEN MET ZONNEPANELEN

41

50

AANTAL AANGEBRACHTE ZONNEPANELEN

347

250

Eind 2014 besloten we om vanaf 2015 voor het plaatsen van dubbel glas bij schilderprojecten niet langer een eigen bijdrage van bewoners te vragen. Hierdoor verdwijnt de barrière voor bewoners om de beglazing te laten vervangen. Dit verkleint de kans op rotte kozijnen in ons bezit en levert een positieve bijdrage aan verduurzaming. Ten slotte zijn we in 2014 in ACo-verband in gesprek geraakt met huurdersorganisaties over allerlei energiebesparende maatregelen. Besluitvorming hierover volgt in 2015. ●

NIEUWBOUW

Het terugdringen van de plancapaciteit betekent niet dat er niet meer gebouwd hoeft te worden, maar wel dat we hiermee willen voorzien in de veranderende doelgroepen en hun woonbehoefte. Dit betekent dat we kritisch kijken naar wat en waar we willen bouwen. In 2014 ging het daarbij om de volgende nieuwbouwprojecten: BLOEMENBUURT (OOSSELD) Sité is in 2014 aan de slag gegaan om de wijkontwikkeling in de Bloemenbuurt in fases af te ronden. Bouwbedrijf Veluwezoom Verkerk nam grond van ons af voor de realisatie van 20 koopwoningen (3bloem). Ook de andere braakliggende terreinen worden op termijn ontwikkeld. Hiermee geven we invulling aan de in het verleden gemaakte afspraken om de wijk te voltooien. BODDENS HOSANGSTRAAT Sinds 2010 hadden we plannen om aan de Boddens Hosangstraat in de wijk Overstegen ruim 20 appartementen voor Sensire bouwen. Sensire trok zich echter terug uit het project omdat het risico van het exploiteren van de appartementen te groot werd door het Rijksbeleid inzake scheiding wonen en zorg. Begin 2014 heeft Ultimo Vastgoed daarom het project van Sité overgenomen. SITÉ WOONDIENSTEN_JAARSTUKKEN 2014

9

DENNENWEG 6 In de zomer leverden we ons pand aan de Dennenweg op aan zorgorganisatie De Drie Notenboomen. Het voormalige schoolgebouw is verbouwd tot 16 wooneenheden. ISELDOKS In het verleden zijn met gemeente Doetinchem afspraken gemaakt over het afnemen van woningen in project Iseldoks (voorheen: Hamburgerbroek). Omdat het niet lukte om hierover met ontwikkelaar KondorWessels Projecten (KWP) tot overeenstemming te komen, hebben Sité en gemeente Doetinchem eind 2014 een contract gesloten voor het afnemen van 32 sociale huurwoningen. Met het oog op de leefbaarheid voor die bewoners is het van belang dat ook de rest van het betreffende complex wordt gevuld. Met de gemeente en KWP hebben we afgesproken dat zij hier zorg voor dragen. LOOKWARTIER De commerciële ruimte in het Lookwartier is definitief verhuurd aan JVH Casino. Met gemeente Doetinchem probeerden we te komen tot een gezamenlijk perspectief ten aanzien van de resterende kavels die we samen in bezit hebben. Dit wordt in 2015 vervolgd. In afwachting daarvan is het braakliggend terrein eind 2014 natuurlijk ingericht, zodat het terrein prettiger oogt. HET NIEUWE PELGRIM Medio 2014 is het woon-zorgcomplex Het Nieuwe Pelgrim officieel geopend. In het complex realiseerden Sité, Sensire en de KlaassenGroep 39 zorgappartementen, een ontmoetingsruimte en 14 woningen voor dementerenden. Sensire huurt het complex van Sité. SARONIXTERREIN Sité, Goldewijk Projectontwikkeling BV en gemeente Doetinchem hebben het Saronixterrein in gezamenlijk eigendom. Na het faillissement van Goldewijk begin 2014 zochten Sité en de gemeente naar een risicodragende ontwikkelaar die de grond wilde overnemen. Het perspectief van deze locatie is nog onderwerp van gesprek tussen Sité en de gemeente. Besluitvorming hierover volgt in 2015.

●

VERKOOP VAN WONINGEN

We hebben in totaal zes woningen verkocht. We hadden tien begroot.

BETAALBAARHEID ●

MINIMALE HUURVERHOGING VOOR HUURDERS

SITÉ MET KLEINSTE PORTEMONNEE

Sité ziet dat huurders, in deze economisch moeilijke tijden, lastig rond kunnen komen. Daarom voerden wij in 2014 een beperkte huurverhoging door, met percentages die lager waren dan wettelijk toegestaan: SITÉ

WETTELIJK TOEGESTANE HUURVERHOGING

2.5% (INFLATIE)

4%

€ 34.678 - € 43.602

3%

4.5%

> € 43.602

5%

6.5%

INKOMENSCATEGORIE

< € 34.678

HUURVERHOGING

In totaal vroegen we 67.9% van de huur die we wettelijk gezien mochten vragen. De gemiddelde huurprijs bedroeg € 505.


10

HUURACHTERSTANDEN & UITZETTINGEN Ons huurbeleid en duurzaamheidsmaatregelen dragen bij aan het beschikbaar maken en houden van passend en betaalbaar woningaanbod. Ondanks dat krijgt een deel van onze huurders problemen met het betalen van de huur. ●

HUURACHTERSTAND

Om te voorkomen dat huurders vanwege betalingsachterstand hun woning moeten verlaten, hebben we afgelopen jaren met onze partners zwaar ingezet op het terugdringen van het aantal huurders met betalingsachterstand. Bij een huurachterstand proberen we direct het gesprek aan te gaan met huurders. We stopten met het telefonisch afsluiten van betalingsregelingen, omdat een persoonlijk gesprek meer inzicht geeft in de problematiek en daardoor sneller tot een oplossing kan worden gekomen. Mede op verzoek van gemeente Doetinchem zijn we terughoudender geworden in het sluiten van betalingsregelingen omdat wij niet het volledige inzicht in de financiële situatie van onze huurders hebben. In plaats daarvan zijn we meer gaan zoeken naar passende hulpverlening. In 2014 heeft dit ertoe bijgedragen dat de huurachterstanden niet zijn toegenomen en dat we 319 huishoudens hielpen met het wegwerken van betalingsachterstanden waardoor ontruiming is voorkomen. ●

LAATSTE KANS

Nieuw in 2014 was het laatste kans-beleid. We ontwikkelden dit beleid omdat we vinden dat ook mensen die vanwege een gerechtelijke uitspraak of wangedrag ontruimd zijn in aanmerking moet kunnen komen voor een huurwoning. Het Laatste kans-beleid biedt mensen onder begeleiding en strikte voorwaarden een laatste kans. Voor onze Doetinchemse huurders met een betalingsachterstand is de zogeheten laatste kans-brief ontwikkeld. De brief is ondertekend door de directeurbestuurder van Sité en de burgemeester. 74 huurders hebben deze brief hebben ontvangen. 38 van hen hebben contact met ons opgenomen, van wie 11 hebben aangegeven dat hulpverlening gewenst is. ●

UITZETTINGEN

Doordat we de betalingsproblematiek van een grote groep huurders beperkten, is ook het aantal huisuitzettingen ten gevolge van huurachterstand drastisch gedaald. Ook ontruimden we een aantal woningen vanwege hennepteelt, woonfraude of overlast. In cijfers ziet bovenstaande er als volgt uit: 2014

2013

14.097

10.091

128

191

14

25

UITZETTINGEN TEN GEVOLGE VAN HENNEPTEELT

1

-

UITZETTINGEN TEN GEVOLGE VAN OVERIGE OORZAKEN

2

-

365

359

€ 726.000

€ 724.000

€ 321.000

€ 304.683

AANTAL AANMANINGEN AANTAL LOPENDE BETALINGSREGELINGEN UITZETTINGEN TEN GEVOLGE VAN BETALINGSACHTERSTAND

AANTAL DEURWAARDERDOSSIERS TOTALE HUURACHTERSTAND PER AFBOEKINGEN (INCLUSIEF

31 DECEMBER

BTW)


11

2

EEN PRETTIGE WOONOMGEVING

Een thuis wordt niet alleen gevormd door de woning, maar ook door de woonomgeving. Daarom vindt Sité het belangrijk om, ondanks veranderende opvattingen van de overheid, een bijdrage te blijven leveren aan leefbare buurten en wijken. Bewoners doen zelf veel om hun buurt prettig en leefbaar te houden. Als het kan, helpen we ze graag samen met bijvoorbeeld de gemeente, lokale ondernemers, welzijnswerk en politie. We stimuleren initiatieven van bewoners die de leefbaarheid in buurten en wijken ten goede komen en daarmee bijdragen aan een prettige leefomgeving.

●

BEWONERSINITIATIEVEN

Zoals we in Koers 2014 – 2017 aangeven, willen we initiatieven van bewoners stimuleren. Dat kunnen grote of kleine initiatieven zijn, als ze maar de leefbaarheid en het samenleven ten goede komen. In Gaanderen daagden we bewoners uit om een plan te maken voor een terrein dat we in bezit hebben. Onze voorwaarden: kom met een gezamenlijk plan en zorg zelf voor een deel van de financiering. Bewoners van de Bloemenweg spanden zich enorm in en het resultaat mag er zijn: een mooi ontwerp voor een natuurpark, medewerking van een plaatselijke hovenier en het besluit van Sité om de woning op de betreffende locatie te slopen. De bedoeling is om dit in 2015 te realiseren en een deel van de grond aan de bewoners te verkopen. Te zijner tijd willen we het park overdragen aan gemeente Doetinchem. In Oosseld realiseerden omwonenden een tijdelijke fietscrosbaan op braakliggend terrein. Ook heeft een groep bewoners, met enige hulp van Sité, het groenonderhoud rond één van onze complexen onder handen genomen.

●

LEMON 2014

In 2014 namen Sité en gemeente Doetinchem weer gezamenlijk deel aan de tweejaarlijkse LEMON (LEefbaarheidsMONitor). Hiermee wordt de leefbaarheid via bewonersonderzoek in de verschillende buurten structureel gevolgd. De resultaten worden afgezet tegen buurten elders in Nederland. De respons onder bewoners was 32%. Over het algemeen is de score op leefbaarheid in Doetinchem goed (7.6). De buurten die door de jaren heen slecht scoren, zijn IJkenberg en Muziekbuurt. Opvallend is de achteruitgang van de waardering in 2014 in de buurt Overstegen-West, zonder dat daar een duidelijke verklaring voor is. Verkeersoverlast is vanaf 2003 het minst goed scorende onderdeel. Sité gebruikt de LEMON-gegevens onder andere als onderbouwing van haar beleid en plannen in wijken en buurten. Bovendien maken we over de leefbaarheidsaspecten die Sité zelf kan beïnvloeden (i.e. gerelateerd aan de woonomgeving) afspraken met onze partners in het wijkwerk.

●

WATERAFVOER

OVERSTEGEN-WEST

Tijdens bewonersavonden van gemeente Doetinchem over het vervangen van rioleringen in de wijk Overstegen-West in 2014 werd duidelijk dat hevige regenval zorgt voor veel wateroverlast op de achterpaden van onze woningen. Daarop heeft Sité besloten zich aan te sluiten bij de werkzaamheden van de gemeente. In 2015 worden de rioleringen en de achterpaden tegelijk aangepakt. ●

OVERLAST

Vanaf het voorjaar van 2014 werken we met een zogeheten ‘leefbaarheidsmodule’. Dit systeem biedt de mogelijkheid om overlastmeldingen te analyseren en eventueel opnieuw beleid vast te stellen. Hiermee is het ook eenvoudiger om dossiers op te bouwen die nodig zijn voor vervolgstappen wanneer normale bemiddeling geen uitkomst biedt of wanneer er andere partijen ingeschakeld dienen te worden. Met vrijwilligers, gemeente Doetinchem, politie, IJsselkring nemen we deel aan Buurtbemiddeling. Het gaat meestal om situaties waarbij sprake is van verschil in leefstijl dat voor onbegrip zorgt. Het totaal aantal meldingen van overlast is aanzienlijk gedaald ten opzichte van 2013. Wel was sprake van een toename van klachten over intensieve overlast, vooral veroorzaakt door mensen met psychische problemen en


12

mensen met een andere leefstijl. De voorbereiding van zorgpartijen op de decentralisaties in het sociaal domein per 1 januari 2015 was hier al merkbaar in de afname van begeleiding van cliënten. Voor Sité had dit tot gevolg dat onze medewerkers het drukker hadden met de overlastsituaties. Dit verhoogde de urgentie om nog meer en intensiever met onze partners in gezondheidszorg, politie, welzijnswerk e.d. samen te werken. Ook kozen we voor andere oplossingen, bijvoorbeeld verhuizing van één van de partijen.

OVERLAST

& WOONFRAUDE

AANTAL MELDINGEN OVERLAST AANTAL MELDINGEN WOONFRAUDE

●

2014

2013

116

146

3

NIET BEKEND

AANGEPAST TUINBELEID

Over het algemeen heeft het aanspreken van huurders op niet-onderhouden tuinen het gewenste effect, maar soms niet. In die gevallen ontbreekt het de bewoner vaak niet aan goede wil, maar is hij of zij hier niet toe in staat. Dit herhaaldelijk aanspreken kost uiteraard veel tijd en inzet van onze medewerkers. Ook houdt het de andere buurtbewoners bezig die hun straat achteruit zien gaan en zich storen aan de verwaarloosde tuinen. Daarom maakten we eind 2014 beleid dat, met maatwerk, voorziet in ondersteuning bij tuinonderhoud. ●

PILOT

‘OVERLAST EN VERLOEDERING’

In 2014 sloot Sité zich aan bij de landelijke pilot rond gedragsaanwijzing, een verbod of gebod voor een gebruiker van een woning die overlast geeft. Een gedragsaanwijzing aan huurders geven is iets dat al mogelijk is in de wet, maar corporaties maken daar nog nauwelijks gebruik van. Net als Aedes verwacht Sité dat een gedragsaanwijzing kan helpen om het aantal ontruimingen door overlast te voorkomen. ●

SKAEVE HUSE

Ondanks alle inspanningen en trajecten om dit te voorkomen of beperken, blijkt overlast in sommige gevallen zo hardnekkig dat de overlastveroorzaker niet in onze reguliere woningen kan blijven. Om deze groep toch een dak boven het hoofd te bieden zonder dat zij omwonenden tot last is, zijn we al jaren op zoek naar een oplossing en met gemeente Doetinchem in gesprek over zogeheten ‘Skaeve Huse’. Dit zijn woonunits op een afgelegen locatie. Eind 2013 had gemeente Doetinchem hier twee locaties voor op het oog, bereidde Sité de realisatie van de units voor en maakte IrisZorg zich op voor de begeleiding van de beoogde bewoners. Mede door de veranderde politieke verhoudingen na de gemeenteraadsverkiezingen van maart is de visie van gemeente Doetinchem op Skaeve Huse in 2014 gewijzigd. Voor Sité was dit een onverwacht en teleurstellend besluit. Sité is ervan overtuigd dat dit woonconcept de overlast in de reguliere wijken doet afnemen. Het niet kunnen huisvesten van deze groep lost het probleem van de overlast immers niet op. Eind 2014 vonden we samen met de gemeente een oplossing die in 2015 verder wordt uitgewerkt. Het onderwerp blijft dan ook in 2015 op onze agenda staan.

●

SOCIAL RETURN ON INVESTMENT

In onze vastgoedprojecten zijn we gestart met het werken vanuit ‘social return on investment’ (SROI), gericht op het weer aan het werk helpen van personen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Concreet houdt dit in dat we bij de aanbesteding van al onze Impuls-projecten als voorwaarde stellen dat er arbeids- en stageplaatsen beschikbaar zijn. Bij de aanpak van onze flats aan de Beethovenlaan heeft dit ertoe geleid dat zes personen werkervaring op kunnen doen. Vijf van hen wonen in de betreffende flats en helpen dus bij de renovatie van hun eigen woning. In de WestIndische buurt hadden we ingezet op drie personen. Uiteindelijk zijn dit er vijf geworden. We zijn erg blij met dit resultaat.


13

3

DE AANSPREEKBARE VERHUURDER

Sité wil de aanspreekbare verhuurder zijn. Dit vraagt om een open houding. We luisteren naar meningen en ideeën van anderen en laten ons hierdoor inspireren. Klanten kunnen bij ons terecht. We werken aan een sterke Achterhoek. Dat doen we niet alleen en dat kunnen we niet alleen. Samen met onze partners investeren we in een krachtige regio.

DE KLANT ●

BEWONERSVERENIGING

SIVERDER

In 2014 overlegden we vijf keer formeel met bewonersvereniging Siverder. Onderwerpen waren onder andere: overname Vestia-bezit, aanpassingen algemene huurvoorwaarden, parlementaire enquête Woningcorporaties, kadernotities voor 2014 en 2015, het EnergieCafé, koers 2014 – 2017, huurprijsbeleid, Impuls-projecten, Beethovenlaan, evaluatie Huurders met Energie, invoering SEPA, AGEM, benoeming leden Regionale Geschillencommissie Oost-Gelderland, kernenfoto’s, collegevorming in Bronckhorst en Doetinchem en zelf aangebrachte voorzieningen bij groot onderhoud. Siverder publiceert op de website www.siverder.nl regelmatig korte verslagen van dit (formele) overleg. Verder is er vaak informeel overleg met medewerkers van Sité via e-mail en andere kanalen en zijn bestuursleden van Siverder zo veel mogelijk aanwezig op huurdersbijeenkomsten.

●

ENERGIECAFÉ

Op 22 oktober en 24 november openden Sité en bewonersvereniging Siverder de deuren van het EnergieCafé. Onder het genot van een hapje, een drankje en de illusionaire magie van Magic Jack, gingen onze medewerkers en specialisten met de huurders in gesprek over de thema’s duurzaamheid en betaalbaarheid. De meer dan 300 aanwezige huurders gaven en ontvingen besparingstips. Gefaseerd pakken we op wat bewoners hebben ingebracht, bijvoorbeeld: in de gezamenlijke ruimtes van onze flats de huidige verlichting vervangen door LED-verlichting en onderzoeken of bewegingssensoren toegepast kunnen worden, onderzoek naar gezamenlijke inkoop van energie en energiebesparende materialen, aanbieden van zonnepanelen aan individuele huurders en mogelijkheden onderzoeken voor het plaatsen van zonnepanelen op daken van complexen. ●

DIENSTVERLENING

Sité probeert zo goed mogelijk te luisteren naar signalen van onze huurders. Om helder te krijgen hoe huurders onze dienstverlening ervaren, deden wij mee aan een landelijk onderzoek van Aedes. Huurders van Sité beoordeelden onze dienstverlening met een ruime zeven. ●

EXTERNE COMMUNICATIE

Sité, ProWonen en Wonion (ProSiWo) werken met één content management systeem (CMS), zodat we onze websites samen kunnen beheren. In de toekomst willen we nog meer samenwerken aan digitale diensten voor onze klanten. In 2014 hebben we die plannen voorbereid. In 2014 investeerden we flink in het gebruik van Social Media. Dat leverde vele digitale klantvragen en gesprekken op. We hebben inmiddels ruim 1.700 volgers op Twitter en ruim 200 volgers op Facebook. Evenals voorgaande jaren hield de directeurbestuurder een wekelijks koffie-uurtje op de dinsdagochtend. Ook dit jaar maakten veel huurders gebruik van deze mogelijkheid om met hem in gesprek te gaan. In 2014 brachten we twee edities van bewonersmagazine Accent uit. Door onze samenwerking met ProWonen en Wonion is het bewonersblad uitgebreid, maar hebben we ook kosten bespaard. Naast onze eigen communicatieuitingen heeft ook de pers de nodige aandacht aan Sité besteed. Dit gold onder meer voor de overname van het Vestia-bezit, onze Impuls-projecten, ons huurprijsbeleid, Skaeve Huse en de planvorming dan wel oplevering van woningen.


14

REGIO ACHTERHOEK Sité en de ACo zijn deelnemers aan Achterhoek 2020 (ondernemers, maatschappelijke organisaties -waaronder corporaties- en overheden). In 2014 heeft Achterhoek 2020 haar uitvoeringsagenda bekrachtigd onder het mom “D’ran!”. Het accent verschuift hierdoor van bestuurlijke vernieuwing naar uitvoeringsprojecten. Samen met onze ACocollega’s ondertekenden we het nieuwe convenant en zijn we actief betrokken bij een aantal projecten en thema’s. Bestuurlijke vernieuwing en de aansturing van Achterhoek 2020 blijven aandachtspunten in de samenwerking. In 2014 was Sité, in ACo-verband, betrokken bij de volgende projecten: Regionale Woonagenda (Regionale Woonvisie), Kernenfoto’s, verduurzamen en levensloopbestendig maken van woningvoorraad, bedrijfs- en gemeentelijke gebouwen (Stichting ADV).

SAMENWERKING MET COLLEGA’S UIT DE REGIO Sité en haar Achterhoekse collega’s zijn ervan overtuigd dat samen optrekken en het delen van kennis helpt om het maximale resultaat te behalen in onze maatschappelijke opgave. We doen dit in twee verbanden: ●

ACO

De ACo is een alliantie van de Achterhoekse corporaties Woningstichting Bergh, ProWonen, Wonion, De Woonplaats en WSD en Sité. Al jaren werken we samen aan de regionale woonopgave. In 2014 deden we dat rond de Regionale Woonvisie (kernenfoto’s en Regionale Woonagenda), Impuls-projecten en TidA (met uitzondering van De Woonplaats). De ACo is verbonden aan de Stichting Achterhoek Duurzaam Verbouwen (ADV). ADV is een project van vier jaar, die eind 2015 afloopt. Met alle partijen evalueerden we onze deelname en gaan we op zoek naar nieuwe mogelijkheden. ●

PROSIWO

Met alle veranderingen en uitdagingen die op ons afkomen op demografisch, wetgevend, financieel en economisch vlak is het een uitdaging om er voor onze doelgroep te blijven. Dit doen we door een zo efficiënt en effectief mogelijke interne bedrijfsvoering, zo laag mogelijke bedrijfslasten en een flexibele organisatie. De samenwerking met ProWonen en Wonion helpt ons daarbij. Door het bundelen van onze krachten staan we samen sterker in de regio en zijn we zichtbaarder. Ook biedt intensivering van deze samenwerking ons de kans om, naast de interne aanpassingen, kennis en kwaliteit te behouden en waar nodig te versterken. De samenwerking heeft ons tot op heden al een aantal concrete besparingen opgeleverd door bijvoorbeeld gezamenlijke inkoop en aanpak van keukens, badkamers en toiletten, ICT infrastructuur en printers, websites, bewonersbladen, zonnepanelen en onderhoudscontracten. Daarnaast wisselen we personeel uit. Hierdoor verminderen we onze kwetsbaarheid, wisselen we kennis uit en neemt onze flexibiliteit toe. In 2014 maakten we vergaande afspraken over een gezamenlijk administratiesysteem (ERP). In 2015 wordt dit geïmplementeerd.

GEMEENTEN Met belangstelling volgden we de gemeenteraadsverkiezingen en Collegevorming in Bronckhorst en Doetinchem. De uitkomst hiervan kan gevolgen hebben voor de eerder met hen gemaakte afspraken over wonen en leefbaarheid. ●

GEMEENTE

BRONCKHORST

Hier geldt de samenwerkingsovereenkomst met gemeente en ProWonen. In afwachting van de Regionale Woonagenda (zie hoofdstuk 1) evalueerden we de afspraken niet maar verlengden we ze tijdelijk. Vooruitlopend op de actualisatie constateerden we dat het nieuwe College van B&W dezelfde focus op het gebied van samenwerking heeft.

●

GEMEENTE

DOETINCHEM

Met de gemeente Doetinchem voerden we de prestatieafspraken uit en stemden we regelmatig af. De vertaling van de Regionale Woonvisie op lokaal niveau, wijkontwikkeling en schuldhulpverlening zijn hier goede voorbeelden van.


15

SOCIAAL DOMEIN Rode draad in onze samenwerking met partners in het sociaal domein waren de scheiding van wonen en zorg en de transitie van Jeugdzorg per 1 januari 2015. Ondanks veranderende en soms moeilijke omstandigheden is door alle betrokkenen geïnvesteerd in de gezamenlijke opgave. Verder is Sité één van de trekkers van de Doetinchemse Uitdaging. Dit is een netwerk die organisaties uitdaagt tot maatschappelijk betrokken ondernemerschap. Het doel is om stichtingen en verenigingen te ondersteunen. Onze directeurbestuurder zit in het bestuur.

DEELNAME PROVINCIALE VERANKERING Sité vindt het belangrijk dat de volkshuisvesting in de Achterhoek goed is vertegenwoordigd en op de provinciale agenda blijft staan. Dat doen we op verschillende plekken. Zo was onze directeurbestuurder in 2014 namens alle Gelderse corporaties lid van de Provinciale Raad voor Omgevingsbeleid (PRO).


16

4

WAARBORGEN (FINANCIËLE) CONTINUÏTEIT

Sité heeft geen winstoogmerk, maar zet ontvangen geld weer in voor de volkshuisvesting. Ons streven daarbij is meer te doen met minder middelen. De oplossing ligt in de combinatie van een efficiënte bedrijfsvoering, een solide financieel beleid en het binden van professionele, betrokken medewerkers.

ORGANISATIE We leven in een voortdurend veranderende wereld. Die veranderingen hebben consequenties voor de maatschappij en ons. Om onze volkshuisvestelijke rol goed te vervullen, bewegen we mee met deze veranderingen. ●

KOERS 2014 – 2017

Kompas, ons vorige koersdocument, dateerde uit 2010. In 2014 hebben we met behulp van onze medewerkers, stakeholders, andere relaties en de RvC de koers voor 2014 – 2017 uitgewerkt. Belangrijke thema’s in deze gesprekken waren wonen en zorg, krimp, samenwerking en bewoners. Op grote lijnen houden we vast aan de weg die we met Kompas zijn ingeslagen. De doelen uit Kompas (‘Passend huisvesten van onze doelgroep’, ‘Bijdragen aan vitale buurten’, ‘Partnerschap’ en ‘Waarborgen van (financiële) continuïteit’) hebben een accentverschuiving ondergaan naar de kerntaken ‘Goed en betaalbaar wonen’, ‘Prettige woonomgeving’ en ‘De aanspreekbare verhuurder’. De voornaamste elementen uit Koers 2014 - 2017 zijn: voldoende woningen voor mensen met een laag inkomen, dienstverlening die in basis efficiënt en klantvriendelijk is ingericht (standaard) en we bieden extra hulp waar nodig (maatwerk), energiezuinige en kwalitatief goede woningen, een financieel gezonde organisatie die alert is op veranderingen in de samenleving. Ook werken we aan een sterke Achterhoek. Dat doen en kunnen we niet alleen. Samen met onze partners investeren we in een krachtige regio. Tegelijkertijd zien we de herziening van de woningmarkt en extramuralisering van de zorg. Dit zijn slechts twee van de ontwikkelingen die de kern van ons functioneren raken. Ontwikkelingen volgen elkaar in een rap tempo op. De tijd vliegt. Sité vliegt mee en past zich hierop aan. Hiermee willen een krachtige rol spelen in een veranderende wereld. ●

KOERS

WONEN

In 2013 herijkten we de koers voor de afdeling Wonen. In 2014 rolden we deze verder uit. Dit heeft intern tot enkele functieverschuivingen geleid. Dit geldt onder meer voor het hierboven genoemde onderscheid tussen de groep reguliere en niet-reguliere klanten. ●

PERSONEELSBELEID

Om onze medewerkers optimaal te laten bijdragen aan het realiseren van onze doelen, hanteren we een jaarlijkse cyclus van doelstellingen-, functionerings- en beoordelingsgesprekken. Hierin is aandacht voor de prestaties, ontwikkeling van competenties en scholing. Het beloningsysteem is hierop gebaseerd. Verder beschikken we over Richtlijnen integriteit Sité Woondiensten. Deze richtlijnen moeten belangenverstrengeling en voorkeursbehandeling binnen en door Sité voorkomen. Onze cultuur en de omvang van onze organisatie maken het mogelijk dat het management hier dicht bovenop zit. Voor 2014 geldt dat er geen sprake is van schendingen van de integriteit van onze organisatie of medewerkers. Bij de controle op onze toewijzing in het kader van de EU-norm hebben we wel geconstateerd dat de foutmarge van ≤ 3% niet kon worden geborgd. Na deze constatering is een uitvoerige integrale controle uitgevoerd. Dit heeft geleid tot verbetering van procedures, formulieren en aansturing van de betreffende afdeling. De accountant heeft vervolgens bevestigd dat Sité op alle fronten voldoet aan de EU-bepalingen. Ook in 2014 is geen gebruik gemaakt van de klokkenluidersregeling. In 2013 zijn de secundaire arbeidsvoorwaarden, Waardering in verscheidenheid herijkt. In 2014 zijn deze geëffectueerd. Een aantal oude rechten is vervallen, waarvoor een afbouwregeling is opgenomen. In het kader van Waardering in verscheidenheid zijn medewerkers van dagelijks- en planmatig onderhoud in 2014 gestart met het project duurzame inzetbaarheid.


17

Dat is een landelijk concept gericht op goed functionerende, gezonde en gemotiveerde medewerkers. Essentieel hierbij is dat zij zicht krijgen op hun talenten en van daaruit gemotiveerd raken voor verdere ontwikkeling. In 2015 wordt het project bij Sité afgerond. Tenslotte is in 2014 in ProSiWo-verband een medewerkerstevredenheidsonderzoek en preventief medisch onderzoek gehouden. De resultaten ten opzichte van andere corporaties waren bovengemiddeld goed. De aandachtspunten voor Sité worden in onze organisatie besproken. Vervolgens wordt bepaald hoe Sité hier mee aan de slag gaat. ●

ZIEKTEVERZUIM

In 2014 bedroeg het ziekteverzuim 5,5%. Dit was lager dan 2013 (6,7%). Het aantal ziekmeldingen (125) was ook lager dan in 2013 (148). Wel was sprake van een hoog aantal langdurig zieken in onze organisatie. ●

FORMATIE

Het aantal begrote FTE’s voor alle categorieën (regulier, uitleen nieuwbouw, uitleen extern, boventallig, incidenteel) was 105. Eind 2014 was het totaal aantal FTE’s 97. (in loondienst). ●

KUNST OP KANTOOR

Sité hecht veel waarde aan maatschappelijk verantwoord ondernemen. Daarom ondersteunen we, waar mogelijk, ook graag projecten, bedrijven en initiatieven die van betekenis zijn in onze samenleving. Fatima Zorg is één van die organisaties. Ons kantoor is in 2014 voorzien van schilderijen en beeldhouwwerken van Fatima-cliënten. Ook wordt de kunst van de cliënten tentoongesteld in een vitrine in ons kantoor. ●

VOLKSHUISVESTERSLOOP

In 2014 was het de beurt aan Sité om de jaarlijkse Volkshuisvestersloop te organiseren. Naast de wedstrijd tussen 300 medewerkers van corporaties uit heel Nederland was er ook een race waarbij 200 kinderen van de Doetinchemse basisscholen aan de start verschenen. Voorafgaand en tijdens de wedstrijddag is veel aandacht en geld geschonken aan de Stichting Make-A-Wish, die wensen van ernstig zieke kinderen vervult. ●

VERSLAG VAN DE

ONDERNEMINGSRAAD

In 2014 heeft elf keer een formeel regulier overleg plaatsgevonden tussen de Ondernemingsraad (OR) en de directeurbestuurder. Een informeel gesprek in het kader van ‘Artikel 24’ uit de wet op de ondernemingsraden (WOR) heeft niet plaatsgevonden en staat voor begin 2015 gepland. Voor de OR waren de meest belangrijke onderwerpen van het afgelopen jaar de verdergaande samenwerking met ProWonen en Wonion (ProSiWo), het medewerkerstevredenheidsonderzoek, de invoering van Waardering in verscheidenheid (secundaire arbeidsvoorwaarden) en de nieuwe koers bij de afdeling Wonen. Tevens is er een wisseling van de wacht geweest in verband met het vertrek van Maarten Ras. Hiervoor is Marian Ritzer als lid benoemd voor de nog resterende zittingstermijn van Maarten Ras. Een belangrijke uitkomst van de samenwerking binnen ProSiWo-verband was voor 2014 te komen tot een ERPsysteem. De OR heeft het keuzeproces voor een gezamenlijk systeem op de voet gevolgd door samen met de ondernemingsraden van ProWonen en Wonion op onderdelen gebruik te maken van ons adviesrecht. De OR verwacht dat, indien daadwerkelijk sprake is van één ERP, dit personele consequenties zou kunnen hebben, bijvoorbeeld een te vormen klantcontactcenter. De OR zal ook in 2015 nauw betrokken zijn bij te nemen stappen om tot een ERP te komen en alert zijn op mogelijke consequenties voor het personeel. In 2014 is er een medewerkerstevredenheidsonderzoek gehouden. Dit keer gezamenlijk onder het personeel van de ProSiWo-corporaties. Over het algemeen waren de resultaten uit het onderzoek positief. Er zijn echter nog wel enkele aandachtspunten waar we als organisatie aan moeten werken. Aan het einde van dit jaar zijn de terugkoppelingen gehouden door de managers en de verschillende teams. De OR bewaakt dat de resultaten voldoende aandacht krijgen in de organisatie. De uitvoering van de notitie Waardering in verscheidenheid heeft in 2014 op onderdelen vorm gekregen. Zo is het gebruik van de iPhone en iPad nagenoeg volledig ingevoerd en is de reiskostenvergoeding gewijzigd. De OR heeft op onderdelen zijn kanttekeningen geplaatst bij de invoering van het stuk. Aanvankelijk was de indruk dat het stuk een vaststaand geheel betrof. De daadwerkelijke invoering van de betreffende onderdelen kunnen echter op inhoud en het moment van invoering elk jaar worden bijgesteld. SITÉ WOONDIENSTEN_JAARSTUKKEN 2014

18

De nieuwe koers bij de afdeling Wonen is volledig uitgerold. Na de belangstellingsgesprekken met de medewerkers zijn zij grotendeels op de door hun gewenste functies geplaatst. De OR heeft er met name op toegezien dat het proces van veranderde functieprofielen, functietoewijzingen en -plaatsingen op een correcte manier heeft plaatsgevonden. Hoewel de totstandkoming van de koers Wonen niet de schoonheidsprijs verdient, is de OR tevreden hoe de organisatie dit veranderingstraject heeft opgepakt. De benoeming van Els Birkenhäger tot manager Wonen & Strategie heeft voor veel rust binnen de afdeling gezorgd. Afwijkend van andere jaren heeft bijna de voltallige OR kennis gemaakt met Monique Smeijers en met MarieAntoinette Bäckes-Kapteijn, respectievelijk voorzitter en lid van de RvC. Op een prettige manier spraken we over de invoering van de secundaire arbeidsvoorwaarden, het functioneren van de directeurbestuurder, de organisatieontwikkelingen met betrekking tot ProSiWo (met name het ERP) en de aanpassing van Sité aan de veranderende verwachting van de samenleving.

EFFICIENCY, EFFECTIVITEIT & INTERNE BEHEERSING ●

RISICOBEHEERSING

Uitgangspunt is dat we risico’s niet uit de weg gaan, maar goed in beeld willen hebben zodat we -indien nodig- snel en adequaat kunnen handelen. De risico’s die we in 2013 benoemden, hebben afgelopen jaar een vaste plek gekregen in de processen. De voortgang van de beheersmaatregelen is gemonitord en daar waar nodig zijn de risico’s geupdated.

●

SOLIDE FINANCIEEL BELEID

Ook in 2014 was Sité een financieel gezonde organisatie. Daar zijn we blij mee, want daarom kunnen we investeren in onze woningen en het wonen voor onze klanten zo aangenaam mogelijk maken. Onze gezonde financiële positie brengt ook de verplichting met zich mee voor weloverwogen investeringen, die in het belang zijn van de klant en ons woningbezit. In 2014 gold dit onder meer voor de overname van het Vestia-bezit. De positieve operationele kasstroom in 2014 was essentieel om aanspraak te kunnen blijven maken op het WSW.

●

AUDITS

In 2014 onderzochten we aan de hand van de auditjaarplanning verschillende onderwerpen. Dit gold voor de jaarlijkse audit op de inkomenstoets in het kader van de EU-regelgeving, het vroegtijdig signaleren en verwijzen bij huurachterstand, huurprolongatie, woningcartotheek, werkafspraken van de afdelingen Wonen en Vastgoed en het ICT-inkoopproces. Daar waar de uitkomst van het onderzoek aanleiding gaf, pasten we onze processen en werkafspraken hierop aan. Geen van de audits gaf aanleiding tot grote aanpassingen of veranderingen in het proces en aanpak.

WET- & REGELGEVING ●

NIEUWE

WONINGWET

De Tweede Kamer stemde 11 december in met de novelle op de herziene Woningwet. De belangrijkste wijzigingen in de woningwet zitten in het toezicht, de positie van huurders, het overleg met de gemeente en de scheiding van het commerciële en het sociale bezit van corporaties. Sité is opgelucht dat er eindelijk een beslissing genomen is, zodat er meer duidelijkheid komt voor ons en onze klanten. De nieuwe Woningwet leidt niet tot grote veranderingen voor Sité. We blijven gaan voor goede en betaalbare woningen. De wet moet nog door de Eerste Kamer worden aangenomen, voordat deze daadwerkelijk in werking treedt. Intussen bereiden we, daar waar van toepassing, ons beleid en processen hierop voor. ●

WARMTEWET

Sinds de Warmtewet per 1 januari 2014 van kracht werd, worden corporaties aangemerkt als energieleverancier. We moeten daarom een leveringsovereenkomst aangaan met de verbruikers. Hierover bestond in het eerste half jaar echter nog veel onduidelijkheid in de sector. Pas na de zomer kregen we duidelijkheid van het Ministerie van Economische Zaken en was een handleiding voorhanden. In het najaar hebben we ons beleid en communicatie hierop aangepast, zodat de klant weet waar hij of zij aan toe is.


19

●

VERHUURDERSHEFFING

& SANERINGSSTEUN

In 2014 betaalde Sité aan het Rijk € 3.451.061 aan verhuurdersheffing. Onze bijdrage aan de saneringssteun voor corporaties die financiële steun nodig hebben bedroeg € 1.443.896. ●

SERVICEKOSTEN

Het doorberekenen van Servicekosten is met sommige bewoners onderwerp van (juridisch) geschil. In 2013 pasten we ons beleid op onderdelen aan, zoals dat door de Huurcommissie was vastgesteld. Begin 2014 hebben we tijdens een aantal bijeenkomsten vragen van bewoners beantwoord. Ook is gesproken over mogelijkheden om Servicekosten te verlagen door, bijvoorbeeld een deel van de doorberekende werkzaamheden uit te laten voeren door bewoners zelf. ●

JURIDISCHE KWESTIES

Om uiteenlopende redenen liepen er afgelopen jaar diverse juridische trajecten, via de Regionale Geschillencommissie Oost-Gelderland, de Huurcommissie of de Rechtbank: BAAK_ZORGBOERDERIJ DOLLEMANSSTRAAT Geschil inzake terugkoop van grond en opstallen door vorige eigenaar in verband met stopzetting project. Uitkomst: schikking getroffen. GLAS ZETTEN IN OPDRACHT VAN POLITIE

In opdracht van de politie hebben twee glasbedrijven ruiten in onze woningen vervangen. Sité was niet bereid om de facturen te betalen omdat de bedrijven een tarief hanteerden dat drie à vier keer hoger was dan de reguliere tarieven. Uitkomst: Sité is in het ongelijk gesteld. REGIONALE GESCHILLENCOMMISSIE OOST-GELDERLAND Sité is lid van de bestuurderskring Regionale Geschillencommissie Oost-Gelderland. Klanten die niet tevreden zijn over onze dienstverlening of uitvoering van beleid, kunnen terecht bij de Geschillencommissie. Soms doet een klant dat uit eigen beweging, maar ook in 2014 kwam het regelmatig voor dat Sité klanten bij een impasse naar de Geschillencommissie doorverwees. HUURCOMMISSIE Onze klanten kunnen de landelijke Huurcommissie inschakelen als zij vinden dat Sité teveel huur en Servicekosten vraagt in relatie tot de staat van de woning of geleverde diensten.

REGIONALE GESCHILLENCOMMISSIE OOST-GELDERLAND

▫

2014

2013

AANTAL ZAKEN INGEDIEND

6

6

▫

AANTAL ZAKEN IN BEHANDELING GENOMEN

5

5

▫

AANTAL ZAKEN WAARBIJ

2

2

▫

AANTAL ZAKEN WAARBIJ EEN SCHIKKING IS GETROFFEN

2

1

▫

AANTAL ZAKEN WAAROVER KOMEND KALENDERJAAR EEN UITSPRAAK VOLGT

0

0

SITÉ IN HET GELIJK IS GESTELD

HUURCOMMISSIE

2014

2013

▫

AANTAL ZAKEN INGEDIEND

2

14

▫

AANTAL ZAKEN IN BEHANDELING GENOMEN

2

13

▫

AANTAL ZAKEN WAARBIJ

2

10 3 0

SITÉ IN HET GELIJK IS GESTELD

▫

AANTAL ZAKEN WAARBIJ EEN SCHIKKING IS GETROFFEN

0

▫

AANTAL ZAKEN WAAROVER KOMEND KALENDERJAAR EEN UITSPRAAK VOLGT

0


20

BALANS VOOR RESULTAATBESTEMMING 2014 ACTIVA

(x € 1.000)

31 DECEMBER 2014

31 DECEMBER 2013

Onroerende en roerende zaken ten dienste van exploitatie

4.293

5.341

TOTAAL MATERIËLE VASTE ACTIVA

4.293

5.341

VASTE ACTIVA MATERIËLE VASTE ACTIVA

VASTGOEDBELEGGINGEN Commercieel vastgoed in exploitatie Sociaal vastgoed in exploitatie gekwalificeerd als vastgoedbelegging Onroerende zaken verkocht onder voorwaarden Vastgoed in ontwikkeling bestemd voor eigen exploitatie

42.094

37.884

644.376

606.518

29.361

29.816

4.070

5.040

719.901

679.258

Andere deelnemingen

1.300

1.300

Latente belastingvordering(en)

1.443

2.059

Te vorderen BWS-subsidies

175

309

Overige vorderingen

123

123

3.041

3.791

727.235

688.390

Vastgoed bestemd voor verkoop

1.241

1.443

Vastgoed in ontwikkeling bestemd voor verkoop

1.411

1.247

TOTAAL VOORRADEN

2.652

2.690

-

-

Huurdebiteuren

1.053

1.049


TOTAAL VASTGOEDBELEGGINGEN FINANCIËLE VASTE ACTIVA

TOTAAL FINANCIËLE VASTE ACTIVA TOTAAL VASTE ACTIVA

VLOTTENDE ACTIVA VOORRADEN

ONDERHANDEN PROJECTEN

VORDERINGEN 2.566

4.009

Overige vorderingen

212

442

Overlopende activa

628

242

TOTAAL VORDERINGEN

4.459

5.742

LIQUIDE MIDDELEN

6.331

2.303

13.442

10.735

740.677

699.125

TOTAAL VLOTTENDE ACTIVA

TOTAAL


21

PASSIVA

( x € 1.000)

31 DECEMBER 2014

31 DECEMBER 2013

EIGEN VERMOGEN Overige reserves

513.546

Resultaat boekjaar

-

TOTAAL RESERVE

512.832

513.647

11.271

2.765

714

528.110 -

14.463

VOORZIENINGEN Onrendabele investeringen en herstructureringen Latente belastingschulden TOTAAL VOORZIENINGEN

-

252

11.271

3.017

171.879

137.937

32.048

32.859

LANGLOPENDE SCHULDEN Schulden / leningen kredietinstellingen Verplichtingen uit hoofde van onroerende zaken VOV Waarborgsommen

136

138

204.063

170.934

a. Schulden aan kredietinstellingen

2.059

4.700

b. Schulden aan leveranciers

1.892

681

c. Belastingen en premies sociale verzekeringen

2.856

1.072

d. Overlopende passiva

5.704

5.074

12.511

11.527

740.677

699.125

TOTAAL LANGLOPENDE SCHULDEN

KORTLOPENDE SCHULDEN

TOTAAL KORTLOPENDE SCHULDEN

TOTAAL


22

WINST- EN VERLIESREKENING OVER 2014 WINST- EN VERLIESREKENING (x € 1000)

2014

2013

46.253

42.032

2.318

2.210

197

193

BEDRIJFSOPBRENGSTEN Huuropbrengsten Opbrengsten servicecontracten Netto verkoopresultaat vastgoedportefeuille Geactiveerde productie eigen bedrijf Overige bedrijfsopbrengsten SOM VAN DE BEDRIJFSOPBRENGSTEN

1

47

1.005

1.025

49.774

45.507

BEDRIJFSLASTEN Afschrijvingen op (im)materiële vaste activa en vastgoedportefeuille Lonen en salarissen Sociale lasten Pensioenlasten Onderhoudslasten Leefbaarheid Lasten servicecontracten Overige bedrijfslasten SOM VAN DE BEDRIJFSLASTEN NIET-GEREALISEERDE WAARDEVERANDERINGEN VASTGOEDPORTEFEUILLE

449

300

4.753

4.920

906

792

942

948

8.111

8.210

308

283

2.411

2.467

10.771

7.271

28.651

25.191

- 11.854

- 25.207

FINANCIËLE BATEN EN LASTEN Waardeverandering van financiële vaste activa en van effecten

-

-5

50

270

- 6.496

- 6.245

- 6.446

- 5.980

2.823

- 10.871

- 3.537

- 3.592

- 714

- 14.463

Buitengewone baten

-

-

Buitengewone lasten

-

-

SALDO BUITENGEWONE BATEN EN LASTEN

-

-

- 714

- 14.463

Algemene reserve

- 714

- 14.463

TOTAAL RESULTAATBESTEMMING

- 714

- 14.463

Andere rentebaten en soortgelijke opbrengsten Rentelasten en soortgelijke kosten SALDO FINANCIËLE BATEN EN LASTEN

RESULTAAT UIT GEWONE BEDRIJFSUITOEFENING VOOR BELASTINGEN

Belastingen

RESULTAAT UIT GEWONE BEDRIJFSUITOEFENING NA BELASTINGEN

JAARRESULTAAT NA BELASTINGEN

RESULTAATBESTEMMING


23

KASSTROMENOVERZICHT VOLGENS DIRECTE METHODE (X € 1.000) 2014 WERKELIJK 2014

WERKELIJK 2013

- 191

11.103

LIQUIDE MIDDELEN BEGIN BOEKJAAR KASSTROOM UIT OPERATIONELE ACTIVITEITEN ONTVANGSTEN Huren

46.037

41.319

2.657

2.660

Overheidsontvangsten

133

143

Overige bedrijfsontvangsten

333

1.468

Renteontvangsten

174

530

49.334

46.120

Personeelsuitgaven

7.539

7.335

Onderhoudsuitgaven

7.968

9.085

Overige bedrijfsuitgaven

6.780

7.028

Rente uitgaven

6.321

6.551

Sectorspecifieke heffing onafhankelijk van resultaat

4.895

1.724

33.503

31.723

Vergoedingen

SALDO INGAANDE KASSTROMEN UITGAVEN

SALDO UITGAANDE KASSTROMEN KASSTROOM UIT OPERATIONELE ACTIVITEITEN

15.831

14.397

KASSTROOM UIT INVESTERINGSACTIVITEITEN ONTVANGSTEN Verkoopontvangsten eenheden

4.084

2.670

SALDO INGAANDE KASSTROMEN

4.084

2.670

3.643

10.685

43.351

1.551

UITGAVEN Investeringen nieuwbouw, renovatie Aankoop woningen Investeringen tdv de exploitatie SALDO UITGAANDE KASSTROMEN

194

1.125

47.188

13.361

KASSTROOM UIT INVESTERINGSACTIVITEITEN

- 43.104

- 10.691

KASSTROOM UIT FINANCIERINGSACTIVITEITEN ONTVANGSTEN Nieuwe leningen

36.000

-

Deposito`s

-

-

Vrijval deelneming

-

-

36.000

-

2.205

15.000

2.205

15.000

SALDO INGAANDE KASSTROMEN UITGAVEN Aflossingen SALDO UITGAANDE KASSTROMEN KASSTROOM UIT FINANCIERINGSACTIVITEITEN

33.795

- 15.000

AFNAME/TOENAME LIQUIDE MIDDELEN

6.522

- 11.294

LIQUIDE MIDDELEN EINDE PERIODE

6.331

- 191


24

Het financiële (meerjaren)beleid van Sité wordt vastgelegd in de Begroting en het Treasuryjaarplan. Een aantal uitgangspunten voor dit beleid wordt hieronder toegelicht.

●

ALGEMEEN

Op basis van de keuzes in de Kadernotitie 2015 scherpte Sité de Begroting 2015 en de Meerjarenverkenning 2016 2019 verder aan. Daardoor blijft Sité -ook in de toekomst- een financieel gezonde corporatie.

●

JAARRESULTAAT

& EIGEN VERMOGEN

Het verwachte jaarresultaat voor 2015 is € 3.040.000 positief. Over de jaren 2016 - 2019 is het verwachtte gemiddelde resultaat € 19.803.000 positief. Dit heeft onder meer te maken met de verwachte waardeverandering eenheden in exploitatie. Op basis van Begroting 2015 en de Meerjarenverkenning 2016 - 2019 zal het eigen vermogen ultimo 2019 uitkomen op een bedrag van circa € 609.669.000.

●

SOLVABILITEIT

De solvabiliteit ontwikkelt zich in de periode van 2015 tot en met 2019 tot een niveau van 74%. Daaruit mag de conclusie worden getrokken dat Sité voldoende solvabel is om eventuele onverwachte tegenvallers in de toekomst op te vangen. De hoogte van het solvabiliteitspercentage is mede het gevolg van de waardering tegen marktwaarde, maar neemt niet weg dat Sité voldoende solvabel is om eventuele onverwachte tegenvallers in de toekomst op te vangen.

●

TREASURY

Sité heeft een Treasurycommissie die bijeenkomt om de financiële- en risicopositie te monitoren en acties op het gebied van treasury te bespreken. Binnen de wettelijke kaders wordt invulling gegeven aan het Treasurybeleid. Het Treasurystatuut is bepalend voor alle handelingen en uitgangspunten met betrekking tot de voorbereiding, vaststelling en uitvoering van het Treasurybeleid. Jaarlijks wordt een Treasuryjaarplan opgesteld, met daarin een terugblik op het afgelopen jaar en een vooruitblik op het komende jaar.



LENINGENPORTEFEUILLE

De totale leningenportefeuille is ultimo 2014 € 173.938.000, waarvan € 171.879.000 langlopend en € 2.059.000 kortlopend. De gemiddelde rentevoet van de langlopende leningen is 3,88% (2013: 4,31%). In 2014 is voor € 36.000.000 aan nieuwe leningen aangetrokken en voor circa € 2.205.000 aan leningen afgelost. Dit betreft reguliere aflossingen en een eindaflossing.



KREDIETFACILITEIT

De kredietfaciliteit bij de huisbankier Rabobank is ultimo 2014 € 7.500.000 voor rekening-courant. De voorwaarde voor deze kredietfaciliteit is dat er voldoende WSW-borgingsruimte is.



VERVROEGDE AFLOSSINGEN

In 2014 heeft zich de mogelijkheid voor gedaan om één lening vervroegd af te lossen. Het betrof hier een afspraak uit 2011. Het schuldrestant bedroeg bij de vervroegde aflossing € 151.000 met een rentepercentage van 4,45%. Het bedrag is niet geherfinancierd.



RENTECONVERSIES

In 2014 hebben -naast de gebruikelijke conversies van de roll-over-leningen- nog drie renteconversies plaatsgevonden. Het betreffen renteafspraken die al in 2013 zijn vastgelegd. In onderstaande tabel zijn de conversies weergegeven:


25

CONVERSIES IN 2014 OMSCHRIJVING

LENING 68940

LENING 82102

BNG

BNG

BNG

€ 1.315.963

€ 8.814.589

€ 1.729.225

huidig rentepercentage

4,49%

4,59%

3,99%

nieuw rentepercentage

2,95%

2,80%

2,40%

1 februari 2014

28 februari 2014

28 maart 2014

restant looptijd lening

20

20

10

rente looptijd bij conversie

10

10

10

FIXE

ANNUITEIT

ANNUITEIT

geldgever schuldbedrag bij conversie

conversiedatum

type lening



LENING 82317

NIEUWE LENINGEN

In 2014 zijn vier leningen aangetrokken voor een totaal bedrag van € 36.000.000 voor de financiering van de overgenomen eenheden van Vestia. In onderstaande tabel zijn de condities weergegeven:

CONVERSIES IN 2014 OMSCHRIJVING

LENING 1

LENING 2

LENING 3

geldgever

NWB

NWB

Aegon

Aegon

hoofdsom

€ 9.000.000

€ 9.000.000

€ 9.000.000

€ 9.000.000

stortingsdatum

30 mei 2014

30 mei 2014

30 mei 2014

30 mei 2014

einddatum

3 juni 2047

1 september 2051

1 december 2034

2 maart 2037

conversiedatum

1 juni 2029

1 september 2031

n.v.t.

n.v.t.

JA

JA

n.v.t.

n.v.t.

2,728%

2,844%

2,900%

2,920%

FIXE

FIXE

FIXE

FIXE

aflossingsmogelijkheid bij conversie rente percentage type lening



LENING 4

OVERIGE VORDERINGEN INZAKE TREASURY

Eind 2014 heeft Sité een vordering lopen bij onderstaande partij voor een totaal bedrag van € 6.220.000. In onderstaande tabel is de vordering weergegeven:

VORDERING

SITÉ BIJ DERDEN IN 2014

GELDNEMER

RABOBANK

BEDRAG

€ 6.220.000

RENTE

EINDDATUM

VARIABEL

VRIJ OPNEEMBAAR

Eind 2014 was het rentepercentage op deze vordering bij de Rabobank 0,60%. Het gemiddeld rendement over 2014 was 0,79%.

DEELNEMINGEN



COMMANDITAIRE VENNOOTSCHAP UITHOF III

Het betreft hier de deelname in de Commanditaire Vennootschap Uithof III met als doel te investeren in nieuwbouw voor studentenhuisvesting in Utrecht. Het bestuur van deze vennootschap ligt bij de beherende vennoot waarin Sité geen betrokkenheid heeft. Sité is aansprakelijk voor maximaal de inbreng in deze vennootschap. Eind 2014 neemt Sité deel voor een bedrag van € 1.300.000. In 2014 was het rendement 3%.


26

●

VERENIGINGEN VAN EIGENAREN

Op 31 december 2014 maakte Sité deel uit van 29 Verenigingen van Eigenaren (VvE). Het beheer van de complexen is aan externe partijen uitbesteed. Daarnaast heeft Sité stemrecht in de volgende VvE’s: VvE Heezenpoort

VvE Eduard Schilderinkstraat 132-288

VvE Lookwartier Emmerich BOG

VvE Dr. Hubernoodtpad


VvE Lookwartier Groenlo

VvE Hamburgerpoort

VvE Bizetlaan 22-84

VvE Lookwartier Anholt

VvE De Veentjes II

VvE Verdilaan 16-78

VvE Lookwartier Zutphen

VvE Grutborgh

VvE Verdilaan 80-142

VvE Lookwartier parkeerplaatsen

VvE Houtsmastraat 2-48

VvE Dichterseweg

VvE Dennenweg parkeerplaatsen


VvE De Silo

VvE Hof van Thebe


VvE Monumentenweg

VvE Waterstraat / Gasthuisstraat


VvE Lookwartier Emmerich appartementen

VvE Krommenark

VvE `t Ganderije I

VvE `t Ganderije II

Met uitzondering van VvE De Veentjes II, VvE Dennenweg parkeerplaatsen, VvE Waterstraat / Gasthuisstraat en VvE Hof van Thebe heeft Sité in alle VvE’s een meerderheid of gelijkheid van stemmen.

FINANCIËLE INSTRUMENTEN Sité maakt geen gebruik van derivaten om het rente- en kasstroomrisico af te dekken. 

ALGEMEEN

De belangrijkste financiële risico’s waaraan Sité onderhevig is zijn het marktrisico, valutarisico, het renterisico, het kredietrisico en het liquiditeitsrisico. Het financiële beleid van Sité is erop gericht om op de korte termijn de effecten van koers- en renteschommelingen op het resultaat te beperken en om op lange termijn de marktwisselkoersen en marktrentes te volgen. Sité maakt geen gebruik van financiële derivaten om de financiële risico’s die verbonden zijn aan bedrijfsactiviteiten te beheersen. 

MARKTRISICO

Sité beheerst het marktrisico door stratificatie aan te brengen in de portefeuille en limieten te stellen. 

VALUTARISICO

Sité voert alleen transacties in euro’s (€) uit en loopt geen valutarisico. 

RENTERISICO

Sité loopt renterisico over de rentedragende vorderingen (met name onder financiële vaste activa) en rentedragende langlopende en kortlopende schulden. Voor vorderingen en schulden met variabele renteafspraken loopt de woningcorporatie risico ten aanzien van toekomstige kasstromen. Met betrekking tot vastrentende vorderingen en schulden loopt Sité risico's over de marktwaarde. 

KREDIETRISICO

Het gaat hierbij om het risico dat financiële instellingen niet aan hun contractuele verplichtingen kunnen voldoen. Door het spreiden van transacties over verschillende financiële instellingen wordt getracht dit risico te beperken. Verder dienen de financiële instellingen te voldoen aan kredietwaardigheidseisen (rating). Dit is opgenomen in het treasurystatuut. 

LIQUIDITEITSRISICO

Het gaat hierbij om het risico dat over onvoldoende middelen wordt beschikt om aan de directe verplichtingen te kunnen voldoen. Dit geldt voor alle verplichtingen van Sité en haar tegenpartijen, ongeacht of dit nu crediteuren of financiële instellingen zijn. Sité heeft op verschillende manieren gewaarborgd dat zij altijd aan haar verplichtingen kan voldoen.


27

5

VERSLAG VAN DE RAAD VAN COMMISSARISSEN

De Raad van Commissarissen (RvC) houdt toezicht op het beleid van Sité en het naleven van de statuten. Daarnaast adviseert de RvC de directeurbestuurder en is de RvC diens werkgever. In de jaarstukken van Sité legt de RvC separaat verantwoording af over zijn functioneren in 2014. Dit doet de RvC overeenkomstig de Aedescode en de Governancecode voor woningcorporaties uit 2011 (hierna: governancecode). Daar waar Sité in de praktijk afwijkt van de niet-verplichte bepalingen uit de governancecode, meldt de RvC dit in zijn jaarverslag. De bevoegdheden en taken van de RvC zijn vastgelegd in de statuten, Reglement voor de Raad van Commissarissen van Sité Woondiensten (hierna: Reglement) en procuratieregeling van Sité. Samengevat zijn deze als volgt: ●

toezicht op het gevoerde beleid, de werking en integriteit van de interne controle en risicobeheersingssystemen, de ingestelde procedures en de algemene gang van zaken bij Sité;

●

toetsing van bovengenoemde elementen aan de door Sité gestelde sociale en maatschappelijke opgaven;

●

besluitvorming over jaar- en meerjarendoelstellingen, de strategie om deze doelstellingen te realiseren en de parameters om de behaalde resultaten te kunnen meten;

●

advisering van de directeurbestuurder;

●

functie van werkgever van de directeurbestuurder namens de stichting.

Het Reglement, dat in 2014 niet is gewijzigd, bevat ook specifieke richtlijnen voor de samenstelling, profiel, benoeming, aftreden, vergoedingen, vergaderingen, informatie, continuïteit van de directeurbestuurder, externe verantwoording, vertrouwelijkheid en het overleg van de RvC met de Ondernemingsraad, bewonersvereniging Siverder en de accountant.

●

SAMENSTELLING

Conform de statuten en het Reglement bestond de RvC in 2014 uit vijf leden, van wie twee op voordracht van bewonersvereniging Siverder zijn benoemd. De governancecode stelt aan de zittingsduur van Commissarissen een maximum van twee maal vier jaar. De statuten van Sité voorzien in drie maal drie jaar. Sité heeft besloten de statuten pas aan te passen zodra de herziene Woningwet van kracht is. Om in de praktijk toch aan de voorgeschreven bepalingen te kunnen voldoen, past de RvC zijn rooster van aftreden -daar waar nodig- hier op aan. De zittende leden kunnen bij een derde zittingstermijn daarom niet voor drie, maar maximaal twee jaar worden herbenoemd. Eind 2013 heeft de RvC besloten de heer Hobbelink per 5 maart 2014 voor twee jaar te herbenoemen. In 2014 was de samenstelling van de RvC ongewijzigd. Dit verandert in 2015 door het vertrek van de heer Jurriëns. In 2014 is de RvC gestart met de werving van zijn opvolger. Op 31 december 2014 telde de RvC de volgende leden: ▫

M.M. (MONIQUE) SMEIJERS (1963) EMPM Voorzitter en lid per 9 oktober 2009. Aftredend per 9 oktober 2015. Herbenoembaar. Beroep: algemeen directeur van de Corporate Dienst Rijkswaterstaat (bedrijfsvoering). Geen relevante nevenfuncties in 2014.

▫

M.A.M. (MARIE-ANTOINETTE) BÄCKES-KAPTEIJN (1955) Lid op voordracht van bewonersvereniging Siverder sinds per 8 april 2009. Aftredend per 8 april 2015. Herbenoembaar. Beroep: zelfstandig (bestuurs)adviseur (met name in de zorgsector). Relevante nevenfuncties en adviesopdrachten in 2014: Coördinator organisatieverandering bij het landelijke programma voor de langdurige zorg In voor zorg! (VWS/Vilans), lid programmacommissie Nationaal Programma Ouderenzorg (ZonMw), lid programmacommissie onderzoeks- en innovatieprogramma Memorabel van het Deltaplan Dementie (ZonMw) en voorzitter Raad van Toezicht bij Stichting Georganiseerde eerstelijnszorg Zoetermeer (SGZ).

▫

B. (BERT) HOBBELINK (1958) MRICS Lid per 5 maart 2008. Aftredend per 5 maart 2016. Dan is de maximum periode bereikt. Beroep: directeur/eigenaar van Beethoven Vastgoed BV (consultancy en makelaardij gespecialiseerd in commercieel onroerend goed), directeur/mede-eigenaar van Velocity European Properties BV (beleggingsmaatschappij gespecialiseerd in winkelvastgoed in Europa), directeur/mede-eigenaar van NMH Invest BV (makelaardij


28

gespecialiseerd in Duits winkelvastgoed). Relevante nevenfuncties in 2014: adviseur bij Twents ontwikkelen aannemers(familie)bedrijf, penningmeester Stichting Logos. ▫

DR. ING.

J.A. (JAN) JURRIËNS (1952)

Lid per 15 maart 2007. Aftredend per 15 maart 2015. Dan is de maximum periode bereikt. Beroep: lector Sustainable Strategy & Innovation bij Avans Hogeschool. Relevante nevenfuncties in 2014: toezichthouder bij Jarabee Hengelo (jeugdzorg), toezichthouder Pleyade Ouderenzorg Arnhem en toezichthouder Bureau Jeugdzorg Gelderland. ▫

ING.

M.W.E. (MIKE) GRIES (1970)

Lid op voordracht van bewonersvereniging Siverder per 7 maart 2013. Aftredend per 7 maart 2017. Herbenoembaar. Beroep: directeur sector finance SAP Nederland. Geen relevante nevenfuncties in 2014. De RvC is van oordeel dat de voltallige RvC in 2014 onafhankelijk was conform alle criteria, zoals die uitgebreid zijn omschreven in de governancecode.

●

TAAKVERDELING

Behoudens het voorzitterschap en de Commissarissen die op voordracht van Siverder zijn benoemd, kent de RvC geen vaste taakverdeling of kernen auditcommissies. In z’n algemeenheid houdt de RvC als collectief en in collegialiteit toezicht. In 2014 hanteerde de RvC wel een taakverdeling bij de werving van een nieuwe Commissaris, het eindejaarsgesprek met de directeurbestuurder en het jaarlijkse gesprek met de Ondernemingsraad.

●

IJKPUNTEN VAN TOEZICHT. TWEEDE VERSIE

Als aanvulling op de vrij algemene bepalingen in de Aedescode, governancecode, de statuten en het Reglement heeft de RvC in 2010 een toetsingskader ontwikkeld: IJkpunten van toezicht. Essentieel hierbij is de opvatting dat de RvC toezicht houdt op het ontwikkelen en realiseren van de maatschappelijke opgave van Sité: voorzien in betaalbare en goede woonruimte voor minder kansrijke woningzoekenden, voorzien in passende woonruimte voor bijzondere doelgroepen en borgen van leefbaar- & veiligheid in wijken waar Sité bezit heeft. Bij het realiseren van deze doelen verwacht de RvC van Sité dat de corporatie en organisatie binnen de door de RvC gestelde ruimte blijft ten aanzien van: omgang met belanghebbenden (o.a. bewoners, klanten, partners), organisatorisch beleid (o.a. personeelsbeleid, integriteit, weten regelgeving en informatie en ondersteuning aan de RvC), financieel beleid (o.a. continuïteit) en bezittingen. Het toetsingskader stelt de RvC in staat verantwoordelijkheid te dragen voor het interne toezicht en biedt de directeurbestuurder een concrete handreiking voor het geven van informatie aan de RvC om dit toezicht uit te kunnen voeren. Belangrijk uitgangspunt is dat de RvC een wettelijk bepaalde rol heeft en daarnaast als representant van de maatschappij kijkt naar de opgave die Sité voor zichzelf heeft gesteld, de resultaten daarvan en de wijze waarop deze resultaten worden bereikt. De RvC beoordeelt dit op basis van de ruimte/normen die hij met de directeurbestuurder heeft afgesproken. In 2014 heeft de RvC het toetsingskader geëvalueerd. Gelet op de veranderingen bij Sité in relatie tot Koers 2014 – 2017 en de ontwikkeling naar een beheerorganisatie in nauwe verbinding met de huurders, buurten en samenleving, is het toetsingskader geactualiseerd. Besproken is hoe hier mee om te gaan, mede in relatie tot de ruimte voor de directeurbestuurder. De RvC blijft alert ten aanzien van de inkleuring en uitlegbaarheid van het abstracte toezichtskader. Evenals voorgaande jaren keek de omgeving in 2014 kritisch naar de corporatiesector en het toezicht daarop. Er is veel gebeurd in de wereld rondom Sité. De parlementaire enquêtecommissie Woningcorporaties heeft haar onderzoek uitgevoerd en is tot een oordeel gekomen. Voor de RvC was dit aanleiding om onverminderd kritisch naar het eigen functioneren en dat van Sité te blijven kijken. De RvC is tevreden over het functioneren, de positie en de financieel gezonde situatie van Sité. Deze opvatting wordt ondersteund door onder meer verklaringen van de accountant en externe toezichthoudende organen.


29

●

WERKZAAMHEDEN

Afgelopen jaar is de RvC vijf keer bij elkaar gekomen voor een reguliere vergadering. Daarnaast heeft de RvC in een extra vergadering een besluit genomen over de overname van Vestia-bezit in het werkgebied van Sité. Zoals ieder jaar is de RvC daarnaast met de directeurbestuurder en het management in een studie tweedaagse bijeengeweest. Verder kwam de RvC halfjaarlijks bijeen in een informeel overleg in afwezigheid van de directeurbestuurder. Voor de inhoudelijke invulling van het toezicht waren goedkeuring van de Begroting 2015, Kadernotitie 2015 en Treasuryjaarplan 2014 en Treasuryjaarplan 2015 van belang. Deze sluiten aan bij het Besluit Beheer Sociale Huursector (BBSH). Met viermaandelijkse bestuursbrieven heeft de directeurbestuurder aan de hand van het toetsingskader onder meer verantwoording afgelegd over het realiseren van de maatschappelijke doelen, de bedrijfsvoering en financiële positie van Sité. Belangrijke onderwerpen van gesprek met de directeurbestuurder waren: Koers 2014 – 2017, aankoop Vestia-bezit, de groot onderhoudsprojecten in het kader van de Impulssubsidie, de ProSiWo-samenwerking, risicomanagement, vastgoedontwikkelingsprojecten, huurprijsbeleid, coalitievorming gemeente Bronckhorst en gemeente Doetinchem, de relatie met de stakeholders van Sité en het toezicht daarop. Sité heeft op initiatief van de op voordracht van Siverder benoemde Commissarissen en Siverder twee grote huurdersbijeenkomsten georganiseerd, de zogeheten EnergieCafé’s. Het merendeel van de RvC was bij deze bijeenkomst aanwezig. Eind 2014 heeft een delegatie van de RvC met de voltallige OR het afgelopen jaar doorgenomen. Daarbij kwamen aan de orde: het functioneren van de directeurbestuurder, het proces rond de secundaire arbeidsvoorwaarden, de samenwerking binnen ProSiWo, de implementatie van een gezamenlijk primair systeem (ERP) in ProSiWo-verband en het medewerkertevredenheidsonderzoek. Verder hebben de RvC en directeurbestuurder net als in 2013 met de collega’s van ProWonen en Wonion gesproken over de ProSiWo-samenwerking. Uitgangspunt hiervoor was het door de RvC goedgekeurde koersdocument ‘ProSiWo onderweg naar 2020’. Mede door het constructieve, kritische en positieve gesprek hierover is afgesproken dat de RvC’s en bestuurders elkaar periodiek zullen treffen. De RvC is scherp op de ingezette ontwikkeling en te behalen voordelen van de ingezette samenwerking, zijn eigen toetsende rol en de specifiek daarbij behorende criteria. Daarnaast heeft de voorzitter een aantal keer informeel met haar collega’s uit het werkgebied gesproken over de ontwikkelingen in de sector, het toezicht en governance. Ten slotte voerde de voorzitter in 2014 periodiek apart overleg met de directeurbestuurder. Dit diende ter voorbereiding op vergaderingen van de RvC en het bespreken van de algemene gang van zaken binnen Sité.

●

DESKUNDIGHEID

Afgelopen jaar was Koers 2014 – 2017 een belangrijk thema voor de organisatie van Sité. De koers heeft op zijn beurt gevolgen gehad voor het interne toezicht qua gespreksthema’s met de directeurbestuurder. Tijdens de jaarlijkse studie tweedaagse hebben de RvC, de directeurbestuurder en het MT daarom uitgebreid stilgestaan bij de voornaamste thema’s uit de koers en kadernotitie: onderscheid in benadering van de klant die zelfstandig is en de klant die -op welk vlak dan ook- hulp van Sité of anderen nodig heeft, leefbaarheid, wonen en zorg, andere woonvormen, duurzaamheid en de verhouding tot de overheid en de parlementaire enquête. Voor de verdieping op deze thema’s is gebruik gemaakt van de eigen expertise in het MT en de RvC en expertise van buitenaf. Ook was het versterken van de eigen deskundigheid van de RvC een thema tijdens deze tweedaagse. In het najaar heeft de VTW besloten tot de verplichting van Permanente Educatie (PE) voor haar leden met ingang van 2015. De RvC gaat hier positief mee om. Gekeken wordt welke vragen de RvC heeft en hoe hij hierin, onder meer tijdens de jaarlijkse studie tweedaagse, gevoed kan worden door de faciliteiten en mogelijkheden die de PEverplichting met zich meebrengt.


30

●

ZELFEVALUATIE

Zoals ieder jaar heeft een uitgebreide zelfevaluatie plaatsgevonden. Op basis daarvan is de conclusie dat de RvC goed heeft gefunctioneerd en dat de samenstelling van de RvC nog goed is. Wel heeft de RvC voor zichzelf een aantal onderwerpen benoemd waarin komend jaar een verdiepingsslag wordt gemaakt: ▫

diversiteit binnen de RvC: de profielschets voor het werven van een nieuwe Commissaris is aangepast, gericht op het versterken van de RvC met een Commissaris die andere aspecten vanuit de samenleving kan betrekken bij het toezicht (jongeren, digitalisering, interculturalisatie, e.d.);

▫

kritisch toezicht in een situatie waarin het goed gaat, hoe elkaar aan te spreken als het minder goed gaat;

▫

de eigen ontwikkeling als toezichthouder: dit wordt onder meer opgepakt in het kader van PE (zie hierboven);

▫

ethiek & moraliteit + inzet van Social Media bij de beeldvorming van de RvC over Sité: voor beide thema’s is ruimte gereserveerd in de vergaderplanning voor 2015;

▫

360 graden-beeld over Sité en directeurbestuurder + rol van corporatie in maatschappelijke agenda: deze aspecten worden in 2015 meegenomen in het vervolggesprek over toezicht op het stakeholdersbeleid van Sité.

●

WERKGEVERSCHAP

Als werkgever van de directeurbestuurder heeft de RvC eind 2014 diens functioneren besproken. De RvC is tevreden over het functioneren van de directeurbestuurder en de behaalde resultaten. Dit geldt in het bijzonder voor de verwerving van het Vestia-bezit en de solide positie van Sité in het huidige tijdsgewricht. Wat betreft de salariëring van de directeurbestuurder handelt de RvC overeenkomstig de Wet Normering Topinkomens (semi)publieke sector (WNT) die sinds 1 januari 2013 van kracht is. De directeurbestuurder valt onder de overgangsregeling waarin de WNT voorziet. Het brutosalaris van de directeurbestuurder bedroeg in 2014 € 149.731,34, inclusief 8% vakantiegeld en bijtelling in verband met de volledige beschikking over een auto van de zaak. Dit wordt gehandhaafd in 2015.

●

HONORERING

Begin 2014 is de WNT aangepast naar aanleiding van de gerechtelijke uitspraak inzake de bodemprocedure die Aedes en VTW tegen de Staat hadden aangespannen. De honorering van de RvC is overeenkomstig de wet toegepast, met inachtneming van eventuele overgangsregelingen. De uitgekeerde honorering in 2014 bedroeg voor de voorzitter € 11.160. Conform de overgangsregeling waarin de WNT voorziet was dit voor de overige leden, die vóór 2013 zijn aangetreden, € 9.300. Voor de Commissaris die in 2013 benoemd is de overgangsregeling niet van toepassing. Hij ontving € 7.440. De bedragen zijn exclusief BTW. De Commissaris die in maart is herbenoemd, heeft gelet op de overgangsregeling in januari en februari nog een aanvullende vergoeding van € 86 ontvangen. Met ingang van zijn herbenoeming is deze vergoeding stopgezet.

•

BIJLAGE BIJ VERSLAG VAN DE

RVC

Naast de onderwerpen die hiervoor reeds inhoudelijk zijn aangestipt, was de invulling van de reguliere RvCvergaderingen in 2014 als volgt:

▫

VERHUUR

Gespreksthema’s: resultaten van toewijzing aan primaire doelgroep en middeninkomens, resultaten van toewijzingsbeleid Urgentie en bijzondere bemiddeling, huurprijsbeleid per 1 juli 2014, betalingsproblematiek huurders, regionaal woonruimtebemiddelingssysteem (Thuis in de Achterhoek), klachtafhandeling, Huurcommissie, Regionale Geschillencommissie Oost-Gelderland, ontwikkelingen wijkwerk Doetinchem


31

▫

GROOT ONDERHOUD

& VERDUURZAMING BESTAAND BEZIT

Gespreksthema’s: relatie tussen betaalbaarheid en duurzaamheid, de staat van het Sité-bezit, voortgang van projecten. Goedkeuring van investeringsbesluiten voor concrete projecten Beethovenlaan, Kloosstraat, Paul Krugerlaan, Ribesstraat (Gaanderen), West-Indische buurt, Van Zadelhoffplein.

▫

VASTGOEDONTWIKKELING

Gespreksthema’s: balans tussen nieuwbouw, renovatie en transformatie, voortgang van projecten. Goedkeuring van investeringsbesluiten voor Bloemenbuurt (Oosseld), Iseldoks, verkoop Expeditieweg 9-15 en stopzetting van Boddens Hosangstraat. Kennisname over: Lookwartier, Het Nieuwe Pelgrim (Gaanderen) en Saronixterrein.

▫

BELEIDS-

& VERANTWOORDINGSCYCLUS & FINANCIËN

Gespreksthema’s: risicobeheersing, solvabiliteit, waardebehoud van het bezit, mede aan de hand van bestuursbrieven over 3e tertiaal 2013, 1e tertiaal 2014 en 2e tertiaal 2014. Goedkeurende besluitvorming over: jaarstukken 2013 (in aanwezigheid van de accountant), Kadernotitie 2015, Begroting 2015 & Meerjarenverkenning 2016 – 2024, Treasuryjaarplan 2014, mandaat directeurbestuurder voor nietbegrote (des)investeringen 2014 en mandaat directeurbestuurder voor niet-begrote (des)investeringen 2015.

▫

EXTERN OORDEEL OVER

SITÉ

Gespreksthema’s: risicobeheersing, solvabiliteit, waardebehoud van het bezit, bestuursbrieven 3 e tertiaal 2013, 1e tertiaal 2014 en 2e tertiaal 2014. accountantsverklaring 2014 (eindejaarcontrole 2013), continuïteitsoordeel 2014 (CFV), solvabiliteitsoordeel 2014 (CFV), oordeelsbrief verslagjaar 2013 (Ministerie van Binnenlandse Zaken-WWI), IPD, Aedes-benchmark

▫

WETGEVING

Gespreksthema’s: gevolgen van wetgeving (Herziene Woningwet, Warmtewet, Wet Ketenaansprakelijkheid) voor keuzes en werk van Sité

Ook in 2014 beschikte Sité niet over dochtermaatschappijen.


32

6

VERKLARING VAN HET BESTUUR

Het bestuur verklaart hiermee dat alle uitgaven in het boekjaar 2014 uitsluitend in het belang van de volkshuisvesting zijn gedaan.

Doetinchem, 18 maart 2015

C.P. Martinot Directeurbestuurder


33

JAARREKENING 2014

ALGEMEEN

Sité Woondiensten is een innovatieve wooncorporatie die actief is in de gemeente Bronckhorst en de gemeente Doetinchem. In de afgelopen jaren heeft Sité zich ontwikkeld tot een maatschappelijke ondernemer die mens en maatschappij steeds duidelijker vooropstelt. Sité kiest nadrukkelijk voor een rol als maatschappelijk innovator. We komen uit de wereld van het wonen, maar voelen ons medeverantwoordelijk voor maatschappelijke opgaven en emancipatie van kwetsbare groepen. We investeren daarom niet alleen in wonen, maar ook in onderwijs, werkgelegenheid, welzijn en zorg. Ons domein is de wereld van leef- en woonplezier. Wij geven onze klanten daarom graag zelf de touwtjes in handen bij het vormgeven van hun leven; zelfregie als uitgangspunt. Vanuit deze overtuiging hanteren wij als stelregel dat mensen sterker kunnen rekenen op onze hulp en aandacht naarmate zij minder in staat zijn zelf de regie te voeren over hun leven. Sité stelt zich dienstbaar en sociaal betrokken op naar de samenleving. Onze ambitie is dat wijken en buurten geen geheimen voor ons hebben: we zijn er overtuigend aanwezig.

STATUTAIRE NAAM Stichting Sité Woondiensten ADRES Hofstraat 47, 7001 JC Doetinchem GEMEENTE Doetinchem

De jaarrekening is opgemaakt per 18 maart 2015


34

INLEIDING Voor u ligt de jaarrekening van Sité Woondiensten over het verslagjaar 2014. De dynamische meerjaren doelstellingen van onze organisatie zijn gefundeerd op een degelijke financiële basis. Want wie als woningcorporatie haar maatschappelijke verantwoordelijkheid oppakt met sociale investeringen, is gebaat bij een gezonde solvabiliteit en liquiditeit; bedoeld om de organisatie van een sociaal/maatschappelijk én een financieel goed rendement te voorzien, op middellange- en lange termijn; een spannende combinatie in een uitdagend financieel werkveld. De financiële prestaties die wij nastreven, zijn onlosmakelijk gekoppeld aan een aantal ondernemingsdoelen. Zo streven wij naar een verantwoorde vermogensontwikkeling binnen de toetsingskaders van het CFV en WSW. Gelijktijdig hieraan willen we bereiken dat we ons inzicht vergroten in onze efficiency en doelmatigheid. Het jaarresultaat over 2014 is € 0,7 miljoen negatief ten opzichte van € 14,5 miljoen negatief in 2013. Dit wordt hoofdzakelijk veroorzaakt door de veranderingen in de marktwaarde van de vastgoedportefeuille van € 13,3 miljoen. Kijken we naar het operationele resultaat en de kasstroom uit operationele activiteiten, dan ontstaat er een ander beeld. Het operationele resultaat bedraagt € 14,7 miljoen positief en de operationele kasstroomoverzicht over 2014 is € 15,8 miljoen positief. Ook de aankoop van het Vestia bezit heeft bijgedragen aan het positief operationeel resultaat en een positieve operationele kasstroom . Dit komt vooral tot uiting bij de huuropbrengsten. Sité beschikt over een gezonde dagelijkse bedrijfsvoering die mogelijkheden biedt voor de toekomst. Ook met inbegrip van de overheidsmaatregelen die de aankomende jaren op Sité afkomen. De opbrengsten zijn ten opzichte van vorig jaar gestegen met € 4,3 miljoen. Deze stijging wordt grotendeels veroorzaakt door de huuropbrengsten € 4,2 miljoen en de opbrengsten servicecontracten € 0,1 miljoen. De geactiveerde productie eigen bedrijf is daar tegenover gedaald met € 46 duizend. De bedrijfslasten zijn ten opzichte van vorig jaar gestegen met € 3,5 miljoen. Deze stijging wordt grotendeels veroorzaakt door de heffingen van de overheid € 3,2 miljoen. Naast deze heffingen is een stijging zichtbaar van de afschrijvingen € 149 duizend en de overige bedrijfskosten € 385 duizend. Daar staat tegenover een daling van de onderhoudskosten € 99 duizend. De niet-gerealiseerde waardeverandering vastgoedportefeuille is ruim € 13,3 miljoen lager dan in 2013. Het renteresultaat is € 466 duizend hoger dan in 2013. Het resultaat wordt daarnaast beïnvloed door de belastinglatenties in de balans uit hoofde van de integrale vpb-plicht. Het fiscaal resultaat over 2014 is gedeeltelijk gecompenseerd met de beschikbare fiscale verrekenbare verliezen. Per saldo is € 1,7 miljoen aan belasting verschuldigd over 2014. De vermogenspositie heeft zich in 2014 licht negatief ontwikkeld. De solvabiliteit bedraagt nu 69,2% (2013 73,5%). Door de waardering op actuele waarde zal in de toekomst het eigen vermogen fluctueren. De financiële positie van Sité Woondiensten is op basis van onze meerjarenbegroting gezond. De investerings- en renovatieopgaven die voor de komende jaren gepland staan, kunnen uitgevoerd worden zonder dat de financiële continuïteit in gevaar komt. Het eigen vermogen bedraagt nu € 512,8 miljoen op een balanstotaal van € 740,7 miljoen. Sité Woondiensten is deelnemer aan het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW). Het WSW accepteert alleen solvabele corporaties als deelnemers. Jaarlijks toetst zij de deelnemers en beoordeelt ze, voordat ze voor nieuwe leningen borg staat, globaal de actuele financiële situatie. In 2014 heeft het WSW deze beoordeeld op basis van de meerjarenbegroting 2014-2018. Sité Woondiensten blijft een solvabele deelnemer en heeft ultimo 2014 voldoende financieringsruimte om noodzakelijke leningen aan te kunnen trekken. Op basis van de rapportage van het Centraal Fonds beoordeelt het ministerie van BZK of Sité de goede en voldoende activiteiten ontplooit. In beide gevallen is het oordeel over Sité Woondiensten positief; wat inhoudt dat Sité zorgvuldig met haar vermogen is omgesprongen. Sité ziet ook haar financiële toekomst met vertrouwen tegemoet!

Claus Martinot Directeurbestuurder SITÉ WOONDIENSTEN_JAARSTUKKEN 2014

35

1.

BALANS VOOR RESULTAATBESTEMMING

ACTIVA

(x € 1.000)

31 DECEMBER 2014

31 DECEMBER 2013

Onroerende en roerende zaken ten dienste van exploitatie

4.293

5.341

TOTAAL MATERIËLE VASTE ACTIVA

4.293

5.341

42.094

37.884

644.376

606.518

29.361

29.816

VASTE ACTIVA MATERIËLE VASTE ACTIVA

VASTGOEDBELEGGINGEN Commercieel vastgoed in exploitatie Sociaal vastgoed in exploitatie gekwalificeerd als vastgoedbelegging Onroerende zaken verkocht onder voorwaarden Vastgoed in ontwikkeling bestemd voor eigen exploitatie

4.070

5.040

719.901

679.258

Andere deelnemingen

1.300

1.300


1.443

2.059

Te vorderen BWS-subsidies

175

309

Overige vorderingen

123

123

TOTAAL VASTGOEDBELEGGINGEN FINANCIËLE VASTE ACTIVA

TOTAAL FINANCIËLE VASTE ACTIVA

3.041

3.791

727.235

688.390

Vastgoed bestemd voor verkoop

1.241

1.443

Vastgoed in ontwikkeling bestemd voor verkoop

1.411

1.247

TOTAAL VOORRADEN

2.652

2.690

-

-

Huurdebiteuren

1.053

1.049


2.566

4.009

Overige vorderingen

212

442

Overlopende activa

628

242

TOTAAL VORDERINGEN

4.459

5.742

LIQUIDE MIDDELEN

6.331

2.303

13.442

10.735

740.677

699.125

TOTAAL VASTE ACTIVA



VORDERINGEN

TOTAAL VLOTTENDE ACTIVA

TOTAAL


36

PASSIVA

( x € 1.000)

31 DECEMBER 2014

31 DECEMBER 2013

EIGEN VERMOGEN Overige reserves

513.546

Resultaat boekjaar

-

TOTAAL RESERVE

512.832

513.647

11.271

2.765

-

252

11.271

3.017

171.879

137.937

32.048

32.859

714

528.110 -

14.463

VOORZIENINGEN Onrendabele investeringen en herstructureringen Latente belastingschulden TOTAAL VOORZIENINGEN

LANGLOPENDE SCHULDEN Schulden / leningen kredietinstellingen Verplichtingen uit hoofde van onroerende zaken VOV Waarborgsommen

136

138

204.063

170.934


2.059

4.700


1.892

681


2.856

1.072

d. Overlopende passiva

5.704

5.074

12.511

11.527

740.677

699.125

TOTAAL LANGLOPENDE SCHULDEN


TOTAAL KORTLOPENDE SCHULDEN

TOTAAL


37

2.

WINST- EN VERLIESREKENING OVER 2014

WINST- EN VERLIESREKENING (x € 1000)

2014

2013

46.253

42.032

2.318

2.210

197

193

BEDRIJFSOPBRENGSTEN Huuropbrengsten Opbrengsten servicecontracten Netto verkoopresultaat vastgoedportefeuille Geactiveerde productie eigen bedrijf Overige bedrijfsopbrengsten SOM VAN DE BEDRIJFSOPBRENGSTEN

1

47

1.005

1.025

49.774

45.507

BEDRIJFSLASTEN Afschrijvingen op (im)materiële vaste activa en vastgoedportefeuille Lonen en salarissen Sociale lasten Pensioenlasten Onderhoudslasten Leefbaarheid Lasten servicecontracten Overige bedrijfslasten SOM VAN DE BEDRIJFSLASTEN NIET-GEREALISEERDE WAARDEVERANDERINGEN VASTGOEDPORTEFEUILLE

449

300

4.753

4.920

906

792

942

948

8.111

8.210

308

283

2.411

2.467

10.771

7.271

28.651

25.191

- 11.854

- 25.207

FINANCIËLE BATEN EN LASTEN Waardeverandering van financiële vaste activa en van effecten

-

-5

50

270

- 6.496

- 6.245

- 6.446

- 5.980

2.823

- 10.871

- 3.537

- 3.592

- 714

- 14.463

Buitengewone baten

-

-

Buitengewone lasten

-

-

SALDO BUITENGEWONE BATEN EN LASTEN

-

-

- 714

- 14.463

Algemene reserve

- 714

- 14.463

TOTAAL RESULTAATBESTEMMING

- 714

- 14.463

Andere rentebaten en soortgelijke opbrengsten Rentelasten en soortgelijke kosten SALDO FINANCIËLE BATEN EN LASTEN

RESULTAAT UIT GEWONE BEDRIJFSUITOEFENING VOOR BELASTINGEN

Belastingen

RESULTAAT UIT GEWONE BEDRIJFSUITOEFENING NA BELASTINGEN

JAARRESULTAAT NA BELASTINGEN

RESULTAATBESTEMMING


38

3.

WAARDERINGSGRONDSLAGEN

ALGEMEEN De activa, de passiva en het resultaat zijn gewaardeerd op basis van de verkrijgings- of vervaardigings-prijs of actuele waarde, dan wel de nominale waarde, tenzij anders is vermeld. De inkomsten en uitgaven worden toegerekend aan het jaar waarop ze betrekking hebben. De jaarrekening is opgesteld conform de richtlijnen Besluit Beheer Sociale Huursector (BBSH). Dit houdt in dat dit, voor zover relevant, in overeenstemming gebeurt met de verslaggevingsvoorschriften en bepalingen zoals weergegeven in Titel 9 van Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek. Gezien de specifieke omstandigheden waarin woningcorporaties zich bevinden gelden er voor de jaarverslaglegging van woningcorporaties aanvullende regels. Deze regels zijn neergelegd in hoofdstuk 645 “Toegelaten Instellingen Volkshuisvesting” van de Richtlijnen voor de jaarverslaglegging. Op 31 januari 2011 is door de Raad voor de Jaarverslaggeving de herziene Richtlijn 645 gepubliceerd en toepassing van deze herziene Richtlijn is verplicht met ingang van verslagjaren die aanvangen op of na 1 januari 2012. De jaarrekening 2014 is gebaseerd op de herziene Richtlijn 645 en in het in de Richtlijn opgenomen model voor de balans en de winsten verliesrekening (categoraal).

CONSOLIDATIEVRIJSTELLING Op grond van het criterium van gering financieel belang (minder dan 5% op het balanstotaal van Sité) zijn de VvE’s waarin Sité een doorslaggevend belang heeft niet geconsolideerd.

WAARDERINGSGRONDSLAGEN BALANSPOSTEN MATERIËLE VASTE ACTIVA 

ONROERENDE EN ROERENDE ZAKEN TEN DIENSTE VAN DE EXPLOITATIE



Deze activa zijn gewaardeerd tegen verkrijgings- of vervaardigingsprijs, verminderd met lineaire afschrijvingen die zijn bepaald op basis van de verwachte economische levensduur. De afschrijvingstermijnen bedragen in jaren:



Huisvesting



- gebouw

40



- installaties

10/25



Inventaris

7



Automatisering

4/6



Vervoermiddelen

4/10



Op grond wordt niet afgeschreven onder de veronderstelling dat geen sprake is van technische en/of economische slijtage.



VASTGOEDBELEGGINGEN

Vastgoedbeleggingen zijn onroerende zaken die worden aangehouden om huuropbrengsten, waardestijgingen of beide te realiseren. Vastgoedbeleggingen worden geclassificeerd als vastgoedbeleggingen in exploitatie indien ze beschikbaar zijn voor verhuur. Op vastgoedbeleggingen wordt niet afgeschreven.

De waarde van de vastgoedbeleggingen wordt jaarlijks integraal door een extern taxateur vastgesteld die hierbij een aannemelijkheidsverklaring afgeeft. Voor 2013 en 2014 is de rol van extern taxateur ingevuld door DTZ Zadelhoff VOF.

De aannames aangaande de geprognosticeerde kasstromen zijn gebaseerd op de contractuele verplichtingen van de Toegelaten Instelling die rusten op het vastgoed. De overige (na de veronderstelde duur van de contractperiode in acht te nemen) aannames en uitgangspunten zijn gebaseerd op gegevens van de markt waarop de Toegelaten Instelling SITÉ WOONDIENSTEN_JAARSTUKKEN 2014

39

actief is. De actuele waarde is gebaseerd op het rekenmodel dat door IPD wordt gebruikt voor de landelijke benchmark aeDex. Met dit systeem wordt in nauw overleg met de extern taxateur de marktwaarde in verhuurde staat van de vastgoedobjecten en de vastgoedportefeuille bepaald. Het gehanteerde waarde begrip van de marktwaarde in verhuurde staat luidt als volgt: Het bedrag dat het complex bij complex-gewijze verkoop naar schatting zal opbrengen nadat de verkoper het complex na de beste voorbereiding op de gebruikelijke wijze in de markt heeft aangeboden en waarbij de koper de onroerende zaak aanvaardt onder gestanddoening van de lopende huurovereenkomsten met alle daaraan verbonden rechten en plichten. Om de uiteindelijke marktwaarde in verhuurde staat te bepalen worden de kopers kosten, genormeerd op 3% overdrachtskosten (2013: 3%), in mindering gebracht.

Voor het bepalen van de marktwaarde maakt het IPD rekenmodel gebruik van een Netto Contante Waardeberekening (NCW), ook wel Discounted Cash Flow (DCF) genoemd. Dit betekent dat voor een periode van 15 jaar zo goed mogelijk de ontvangsten en uitgaven worden geschat en dat deze aan de hand van een disconteringsvoet “contant” worden gemaakt naar het heden. Daarnaast wordt een eindwaarde bepaald na afloop van de DCF-periode van 15 jaar. door toepassing van een exit-yield. Het inschatten van kosten en opbrengsten wordt gedaan aan de hand van twee scenario’s: door exploiteren en uitponden. Bij door exploiteren is de veronderstelling dat het volledige complex in bezit blijft gedurende de volledige DCF-periode. Bij uitponden is de veronderstelling dat zo snel mogelijk tot verkoop van individuele woningen wordt overgegaan. Bij beide scenario’s wordt ervan uitgegaan dat het object/ complex eerst in zijn geheel aan een derde wordt verkocht en dat deze derde de afweging maakt tussen beide scenario’s. Het schatten van de kosten en opbrengsten wordt op basis van een marktconform uitgangspunt gedaan. De in het verleden gerealiseerde eigen kosten worden niet naar de toekomst geprojecteerd en er wordt binnen de DCF berekening gestreefd naar opbrengstenmaximalisatie. Eigen voorgenomen huurbeleid wordt ook niet ingerekend naar de toekomst. Per complex wordt uiteindelijk het scenario met de hoogste uitkomst gelijk gesteld aan het begrip ‘marktwaarde’.

De gehanteerde disconteringsvoet is opgebouwd uit een vast basisdeel dat bestaat uit een 24 maands gemiddelde van de 10 jaars EURO IRS. Op deze basis komt een opslag waarin sectorspecifieke risico’s tot uiting komen die onder andere betrekking hebben op de algemene risico’s voor het investeren in onroerend goed. Daarbovenop komt een object specifieke opslag voor locatie gerelateerde risico’s. Voor 2014 bedraagt de basis IRS 1,76% (2013: 2,00%) en de sector specifieke risico opslag 4,64% (2013: 4,50%) hetgeen resulteert in een disconteringsvoet van 6,40% (2013: 6,50%). Ten behoeve van de object specifieke opslag wordt een bandbreedte gehanteerd van 0,00% tot 5,00% (2013: 0,00% - 5,00%). De berekende disconteringsvoet wordt door de externe taxateur afgestemd met in de markt gehanteerde disconteringsvoeten en waar nodig vindt bijstelling plaats.

De eindwaarde geeft aan in welke mate het vastgoed onderhevig is aan veroudering en welke potentie het bezit heeft aan het einde van de 15-jarige exploitatieperiode. Veroudering is grofweg in drie typen te onderscheiden: 1.

Locatieveroudering.

2.

Economische/ markttechnische veroudering.

3.

Technische veroudering.

Veroudering komt tot uitdrukking in de rendementseis (exit yield) die een belegger heeft als hij het bezit aan het einde van de 15-jaars periode wil (ver)kopen. Het gevraagde rendement aan het einde van de periode zal dan ook hoger liggen dan het gevraagde rendement in jaar 1 van de exploitatieperiode. Uitgangspunt is dan ook dat het Bruto Aanvangs Rendement lager ligt dan de exit yield. Het tweede uitgangspunt is gerelateerd aan de potentie van een object aan het einde van de 15-jarige exploitatieperiode. Hierbij zijn de mate waarin uitponding in het object heeft plaatsgevonden, de bouwperiode en de locatie van invloed. Voor alle gehanteerde aannames en uitgangspunten (inclusief de disconteringsvoet) is door de externe taxateur een aannemelijkheidsverklaring met betrekking tot de marktconformiteit afgegeven.


40



RENOVATIEPROJECTEN

Projectmatige renovaties bevatten zowel een investeringscomponent (t.a.v. de verbeteringen) als ook een onderhoudscomponent (t.a.v. instandhouding). Bij de start van de projecten wordt o.b.v. de voorcalculatie een inschatting gemaakt van de verdeling over deze componenten. Deze verdeling wordt in de jaarrekening als zodanig ook verwerkt. Bij afsluiting van het project wordt aan de hand van een nacalculatie gedetailleerd beoordeeld hoe de verdeling uiteindelijk had moeten zijn en wordt een eventuele correctie aangebracht.

Relevante subsidies worden bij afsluiting van het project op de investeringscomponent in mindering gebracht. Eventuele vooruit ontvangen subsidies worden onder de kortlopende schulden (vooruit ontvangen bedragen) verantwoord.

Bij de bepaling van de het onrendabele deel van de investeringscomponent wordt rekening gehouden met toegezegde subsidie.



COMMERCIEEL VASTGOED IN EXPLOITATIE

Het commercieel vastgoed in exploitatie omvat woningen in exploitatie met een huurprijs boven de huurtoeslaggrens (2014: € 699,48), het bedrijfsmatig vastgoed (niet zijnde maatschappelijk vastgoed) en het overige commercieel vastgoed.



SOCIAAL VASTGOED IN EXPLOITATIE GEKWALIFICEERD ALS VASTGOEDBELEGGING

Sociaal vastgoed in exploitatie omvat woningen in exploitatie met een huurprijs onder de huurtoeslaggrens (2014: € 699,48), het maatschappelijk vastgoed en het overig sociaal vastgoed. De huurtoeslaggrens is een algemeen huurprijsniveau dat jaarlijks per 1 januari door de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties wordt vastgesteld. Maatschappelijk vastgoed is bedrijfs onroerend goed dat is verhuurd aan maatschappelijke organisaties waaronder zorg-, welzijn-, onderwijs en culturele instellingen en dienstverleners en tevens is vermeld op de bijlage zoals deze is opgenomen in de Beschikking van de Europese Commissie d.d. 15 december 2009 aangaande de staatssteun voor Toegelaten Instellingen.



ONROERENDE ZAKEN VERKOCHT ONDER VOORWAARDEN

De overdacht van onroerende zaken aan een derde in het kader van een regeling Verkoop onder Voorwaarden (V.o.V.) waarbij de woningcorporatie een terugkoopplicht heeft, wordt niet als verkooptransactie aangemerkt maar als financieringsconstructie. De betreffende onroerende zaken worden gewaardeerd tegen actuele waarde zijnde de verkoopwaarde onder aftrek van het overeengekomen kortingspercentage in het kader van de koopgarantformule. De waardeverandering die optreedt bij verkoop als gevolg van het verschil tussen de boekwaarde op het moment van verkoop zoals opgenomen onder onroerende zaken in exploitatie en de waarde van de onroerende zaken verkocht onder voorwaarden op basis van verkoopwaarde na aftrek van de korting wordt rechtstreeks ten gunste of ten laste van het eigen vermogen gebracht. Het gaat hierbij om een herclassificatie. Deze zelfde situatie doet zich ook voor als een in het verleden verkochte VOV-woningen wordt teruggekocht en in verhuur wordt genomen.

Jaarlijks wordt de waarde van de VOV-woningen geïndexeerd door gebruik te maken van de prijsindex bestaande koopwoningen Gelderland. Deze index is gebaseerd op objectieve verkoopcijfers ontleend aan het CBS. De jaarlijkse waardeverandering wordt verantwoord onder de post ‘Niet-gerealiseerde waardeveranderingen vastgoedportefeuille’.



ONROERENDE ZAKEN IN ONTWIKKELING BESTEMD VOOR EIGEN EXPLOITATIE

De onroerende zaken in ontwikkeling zijn gewaardeerd tegen de tot en met balansdatum bestede bedragen, onder aftrek van reeds toegezegde subsidies. Indirecte kosten worden niet geactiveerd.


41

Afwaarderingen uit hoofde van bijzondere waardeverminderingen vinden plaats indien de marktwaarde van een nieuwbouwcomplex lager is dan de investering op basis van voorcalculatie. Verwerking in het resultaat vindt plaats in het jaar dat de directie het onomkeerbare besluit tot nieuwbouw heeft genomen én richting derden is gecommuniceerd dat nieuwbouw zal gaan plaatsvinden. Op basis van nacalculatie bij de financiële oplevering en tussentijdse aanpassing van het project kan eventueel een herberekening plaatsvinden. Indien een voorziening voor een project is gevormd, wordt het saldo van deze voorziening in mindering gebracht op de onroerende zaken in ontwikkeling voor zover de hoogte van de investering op 31 december dat mogelijk maakt. Het meerdere wordt opgenomen onder de post voorzieningen.

Voor projecten waarbij Sité Woondiensten in samenwerking met andere partijen vastgoed realiseert en als voorfinancier optreedt, vindt in het boekjaar rentetoerekening plaats over het gemiddelde investeringssaldo in het boekjaar. Daarbij worden in de samenwerking vastgestelde rentepercentages gehanteerd.

FINANCIËLE VASTE ACTIVA 

DEELNEMINGEN

De deelneming in de commanditaire vennootschap Uithof III wordt gewaardeerd tegen de nominale waarde omdat geen invloed van betekenis kan worden uitgeoefend.



BELASTINGLATENTIES

De belastinglatenties zijn gewaardeerd op nominale waarde. Latenties met een looptijd korter dan 1 jaar zijn opgenomen onder de overige vorderingen en latenties met een looptijd langer dan 1 jaar zijn opgenomen onder de financiële vaste activa. 

TE VORDEREN BWS-SUBSIDIES

Waardering van de te vorderen BWS-subsidies vindt plaats door aan de contante waarde van de subsidie bij aanvang van de exploitatie jaarlijks rente toe te rekenen tegen het subsidierendement onder aftrek van de ontvangen bijdrage. 

OVERIGE VORDERINGEN

De overige vorderingen bestaan uit sociale koop. Sociale koop is een koopvariant waarbij de koper een zelfgekozen deel van de koopprijs betaalt. Dit is minimaal 50% van de waarde van de opstal. De vordering ter grootte van het verschil tussen de verkoopprijs en het betaalde gedeelte ervan wordt gewaardeerd bij ontstaan tegen de nominale waarde. De koper heeft de mogelijkheid om tussentijds aflossingen te doen. Jaarlijks muteert de vordering mee met de gemiddelde woningprijzen van verkochte woningen in de regio. Hiervoor wordt gebruik gemaakt van de prijsindex bestaande koopwoningen Gelderland. Deze index is gebaseerd op objectieve verkoopcijfers ontleend aan het CBS.

VLOTTENDE ACTIVA 

VASTGOED BESTEMD VOOR VERKOOP

Opgeleverde, maar nog niet verkochte woningen zijn gewaardeerd tegen de vervaardigingsprijs, eventueel na afwaardering naar lagere marktprijs. In de vervaardigingsprijs zijn geen indirecte kosten opgenomen. 

VASTGOED IN ONTWIKKELING BESTEMD VOOR VERKOOP

Onder vastgoed in ontwikkeling bestemd voor verkoop wordt het onverkochte deel van investeringsprojecten ten behoeve van de realisatie van koopeenheden verantwoord. De onroerende zaken in ontwikkeling bestemd voor verkoop zijn gewaardeerd tegen de tot en met balansdatum bestede bedragen, onder aftrek van reeds toegezegde subsidies. Indirecte kosten worden niet geactiveerd. Indien een voorziening voor een project is gevormd in verband met te verwachten verliezen op het desbetreffende project, wordt het saldo van deze voorziening in mindering gebracht op de onroerende zaken in ontwikkeling voor zover de hoogte van de investering op 31 december dat mogelijk maakt. Het meerdere wordt opgenomen onder de post voorzieningen.


42




De onderhanden projecten hebben betrekking op (het deel van) de in aanbouw zijnde eenheden ten behoeve van de koopmarkt die reeds verkocht zijn. Waardering vindt plaats tegen werkelijke uitgaven onder aftrek van reeds gefactureerde termijnen aan afnemers. Op basis van de Percentage- of Completion methode wordt de winst ten gunste van het resultaat gebracht. Verliesgevende projecten worden voor het geheel voorzien zodra bekend. 

VORDERINGEN

De vorderingen worden bij eerste verwerking opgenomen tegen de reële waarde en vervolgens gewaardeerd tegen de geamortiseerde kostprijs. De reële waarde en geamortiseerde kostprijs zijn gelijk aan de nominale waarde. Noodzakelijk geachte voorzieningen voor het risico van oninbaarheid worden in mindering gebracht. De voorziening voor oninbaarheid wordt bepaald middels de statische methode.

EIGEN VERMOGEN Het resultaat boekjaar wordt apart inzichtelijk gemaakt onder het eigen vermogen. Daarnaast kunnen rechtstreekse vermogensmutaties optreden als gevolg van herclassificaties van vastgoed. VOORZIENINGEN 

ONRENDABELE INVESTERINGEN EN HERSTRUCTURERING

In de voorziening voor onrendabele investeringen en herstructurering zijn de verwachte verliezen opgenomen van projecten waarvoor geldt dat op balansdatum de hoogte van de investering lager is dan de berekende waardevermindering. Voor zover mogelijk wordt de getroffen voorziening op de activa in mindering worden gebracht. Het restant wordt opgenomen onder de voorzieningen.



BELASTINGLATENTIES

De belastinglatenties zijn gewaardeerd op nominale waarde. Latenties met een looptijd korter dan 1 jaar zijn opgenomen onder de overige schulden en latenties met een looptijd langer dan 1 jaar zijn opgenomen onder de voorzieningen.

LANGLOPENDE SCHULDEN 

LENINGEN KREDIETINSTELLINGEN

De langlopende leningen worden bij eerste verwerking gewaardeerd tegen de reële waarde. Transactiekosten die direct zijn toe te rekenen aan de verwerving van de schulden worden in de waardering bij eerste verwerking opgenomen. Schulden worden na eerste verwerking gewaardeerd tegen de geamortiseerde kostprijs, zijnde het ontvangen bedrag, rekening houdend met agio of disagio en onder aftrek van transactiekosten. De aflossingsverplichting voor 2015 wordt verantwoord onder de kortlopende schulden. 

VERPLICHTINGEN ONROERENDE ZAKEN V.O.V.

De verplichting uit hoofde van onroerende zaken verkocht onder voorwaarden is gebaseerd op de verkoopwaarde onder aftrek van het overeengekomen kortingspercentage in het kader van de koopgarantformule. De waardeverandering van deze verplichting wordt bepaald door het contractueel overeengekomen waardedeling percentage ten gunste van de koper te vermenigvuldigen met de waardeverandering van de verkochte woningen zoals opgenomen onder materiële vaste activa verkocht onder voorwaarden. In de resultatenrekening wordt de jaarlijkse waardeverandering verantwoord onder de bedrijfslasten als niet gerealiseerde waardeveranderingen vastgoedportefeuille. 


De kortlopende schulden worden bij eerste verwerking opgenomen tegen de reële waarde (indien deze lager is dan de verkrijgings-/vervaardigingsprijs) en vervolgens gewaardeerd tegen de geamortiseerde kostprijs, welke gelijk kan zijn aan de nominale waarde.


43

HERRUBRICERING In de jaarrekening 2014 heeft een herrubricering plaatsgevonden van de uitleen personeel. In de winsten verliesrekening werden deze gepresenteerd onder de overige personeelskosten. Vanaf boekjaar 2014 wordt de uitleen personeel gepresenteerd onder de overige bedrijfsopbrengsten (doorberekende kosten)

De vergelijkende cijfers over het boekjaar 2013 zijn herrekend naar de nieuwe herrubricering. Op basis van de herrubricering is de post ‘overige personeelskosten’ toegenomen met € 158 duizend en de post ‘overige bedrijfsopbrengsten’ toegenomen met € 158 duizend.

GRONDSLAGEN VOOR DE RESULTAATBEPALING 

ALGEMEEN

Het jaarresultaat is samengesteld uit opbrengsten en kosten die voortvloeien uit de normale bedrijfsuitoefening en die op het verslagjaar betrekking hebben vermeerderd met de buitengewone baten en verminderd met de buitengewone lasten en vennootschapsbelasting. De methoden voor de bepaling van het resultaat zijn gelijk aan die welke bij de samenstelling van de balans zijn toegepast. 

HUUROPBRENGSTEN EN OPBRENGSTEN SERVICECONTRACTEN

De jaarlijkse huurprijsaanpassing wordt gerealiseerd binnen de door de overheid voorgeschreven marges. Naast de huur worden door huurders vergoedingen betaald voor de huurdervoorzieningen servicekosten, glasfonds en servicefonds huurderonderhoud. De inkomsten worden verminderd met derving wegens leegstand en oninbaarheid. 

NETTO VERKOOPRESULTAAT VASTGOEDPORTEFEUILLE

Winsten bij verkoop van onroerende zaken niet zijnde verkocht onder de koopgarant formule worden verantwoord bij de feitelijke levering; verliezen zodra ze bekend zijn.

De opbrengst uit woningen Verkocht onder Voorwaarden wordt niet verantwoord als verkoopopbrengst omdat de belangrijkste economische rechten niet zijn overgedragen aan de koper. 

GEACTIVEERDE PRODUCTIE TEN BEHOEVE VAN HET EIGEN BEDRIJF

De toe te rekenen interne directe kosten ten behoeve van onroerende zaken in ontwikkeling worden hieronder verantwoord. 

OVERIGE BEDRIJFSOPBRENGSTEN

Hieronder worden onder andere de opbrengsten van overige dienstverlening en incidentele opbrengsten verantwoord. 

AFSCHRIJVINGEN MATERIËLE VASTE ACTIVA

De afschrijvingen materiële vaste activa worden gebaseerd op de verkrijgings- of vervaardigingsprijs. Afschrijvingen vinden plaats volgens de lineaire methode op basis van de geschatte economische levensduur. Afschrijving van het actief vindt plaats tot de restwaarde is bereikt. 

LONEN, SALARISSEN EN SOCIALE LASTEN

Lonen, salarissen en sociale lasten worden op grond van de arbeidsvoorwaarden verwerkt in de winst-enverliesrekening voor zover ze verschuldigd zijn ten behoeve van werknemers. Van toerekenbaarheid is sprake als de daadwerkelijke werkzaamheden in het verslagjaar hebben plaatsgevonden door de werknemers. 

PENSIOEN

Sité heeft een pensioenregeling bij pensioenuitvoerder SPW (bedrijfstakpensioenfonds). De regeling wordt gefinancierd door afdrachten aan pensioenuitvoerders, te weten het bedrijfstakpensioenfonds. De pensioenverplichtingen worden gewaardeerd volgens de ‘verplichting aan de pensioenuitvoerder benadering’. In deze benadering wordt de aan de pensioenuitvoerder te betalen premie als last in de winst-en-verliesrekening verantwoord. Aan de hand van de uitvoeringsovereenkomst wordt beoordeeld of en zo ja welke verplichtingen naast de betaling van de jaarlijkse aan de pensioenuitvoerder verschuldigde premie op balansdatum bestaan. Deze additionele verplichtingen, waaronder eventuele verplichtingen uit herstelplannen van de pensioenuitvoerder, leiden tot lasten voor Sité en worden in de balans opgenomen in een voorziening. SITÉ WOONDIENSTEN_JAARSTUKKEN 2014

44

De waardering van de verplichting is de beste schatting van de bedragen die noodzakelijk zijn om deze per balansdatum af te wikkelen. Indien het effect van de tijdswaarde van geld materieel is, wordt de verplichting gewaardeerd tegen de contante waarde. Discontering vindt plaats op basis van rentetarieven van hoogwaardige ondernemingsobligaties. Toevoegingen aan en vrijval van de verplichtingen komen ten laste respectievelijk ten gunste van de winst-enverliesrekening. Een pensioenvordering wordt in de balans opgenomen wanneer Sité beschikkingsmacht heeft over de pensioenvordering, wanneer het waarschijnlijk is dat de toekomstige economische voordelen die de pensioenvordering in zich bergt, zullen toekomen aan Sité, en wanneer de pensioenvordering betrouwbaar kan worden vastgesteld. Ultimo 2014 (en 2013) waren er geen pensioenvorderingen en geen verplichtingen naast de betaling van de jaarlijkse aan de pensioenuitvoerder verschuldigde premie. 

ONDERHOUDSLASTEN

Onder onderhoudslasten worden alle direct aan het verslagjaar toe te rekenen kosten van onderhoud verantwoord. Van toerekenbaarheid is sprake als de daadwerkelijke werkzaamheden in het verslagjaar hebben plaatsgevonden. Reeds aangegane verplichtingen waarvan de werkzaamheden nog niet zijn uitgevoerd op balansdatum worden verwerkt onder de niet in de balans opgenomen verplichtingen. In de winst-en-verliesrekening zijn de kosten van de eigen dienst opgenomen bij de kostensoort salarissen en sociale lasten. 

LEEFBAARHEID

Leefbaarheid omvat gemaakte kosten voor fysieke ingrepen die de leefbaarheid in buurten en wijken bevorderen. Van toerekenbaarheid is sprake als de daadwerkelijke werkzaamheden in het verslagjaar hebben plaatsgevonden. 

LASTEN SERVICECONTRACTEN

De gemaakte servicekosten voor huurders worden verantwoord onder de lasten servicecontracten in het verslagjaar waarop de servicekosten betrekking hebben. 

OVERIGE BEDRIJFSLASTEN

De overige bedrijfslasten worden toegerekend aan het verslagjaar waarop zij betrekking hebben. 

NIET GEREALISEERDE WAARDEVERANDERINGEN VASTGOEDPORTEFEUILLE

Bij de bepaling van de hoogte van de waardeverandering wordt de bepaling in de nieuwe RJ 645 in acht genomen waarin wordt gesteld dat als moment van verwerking van een verlieslatend contract het moment geldt waarop het merendeel (volgens Best Practice: 10%) van de huurcontracten is getekend. Of dat er een in rechte afdwingbare of feitelijke verplichting voor de vaststelling van de aanvangshuur is overeengekomen. Dit betekent dat een verschil (in negatieve zin) tussen de stichtingskosten van een project en de verwachte leegwaarde onmiddellijk ten laste van het resultaat wordt verwerkt indien is voldaan aan het criterium van intern geformaliseerd en extern gecommuniceerd. De waardedaling als gevolg van de bij het vastgoed behorende huurcontracten, wordt verwerkt in het jaar dat het merendeel van de huurcontracten is getekend of dat er een in rechte afdwingbare of feitelijke verplichting voor de vaststelling van de aanvangshuur is overeengekomen. 

FINANCIËLE BATEN EN LASTEN

Rentebaten en rentelasten worden tijdsevenredig verwerkt, rekening houdend met de effectieve rentevoet van de betreffende activa en passiva. Bij de verwerking van de rentelasten wordt rekening gehouden met de verantwoorde transactiekosten op de ontvangen leningen. 

BELASTINGEN

De belasting over het resultaat wordt berekend over het resultaat voor belastingen in de winsten verliesrekening, rekening houdend met beschikbare fiscaal compensabele verliezen uit voorgaande boekjaren (voor zover niet opgenomen in de latente belastingvorderingen) en vrijgestelde winstbestanddelen en na bijtelling van niet-aftrekbare kosten. Tevens wordt rekening gehouden met wijzigingen die optreden in de latente belastingvorderingen en latente belastingschulden uit hoofde van wijzigingen in het te hanteren belastingtarief. SITÉ WOONDIENSTEN_JAARSTUKKEN 2014

45

Bij het opmaken van de jaarrekening heeft de belastingdienst over de jaren 2006 t/m 2011 inmiddels een aanslag opgelegd en het cumulatieve fiscale verlies over die jaren bedraagt ruim € 28,5 miljoen. Met het opleggen van de aanslag over 2008 is ook de fiscale openingsbalans vastgesteld en dit is een belangrijke mijlpaal omdat nu zekerheid is verkregen over gehanteerde fundamentele uitgangspunten. De aangiften over 2012 en 2013 zijn tijdig binnen de geldende uitstelregeling gedaan en geven cumulatief een fiscale winst te zien van € 23,8 miljoen. Het restende compensabele verlies uit de jaren 2006 t/m 2011 wordt in mindering gebracht op de fiscale winst over 2014.

GRONDSLAGEN VOOR DE OPSTELLING VAN HET KASSTROOMOVERZICHT Het kasstroomoverzicht wordt opgesteld volgens de directe methode.

De geldmiddelen in het kasstroomoverzicht bestaan uit liquide middelen, onder aftrek van de schulden in rekening courant bij de bankier.

Winstbelastingen, ontvangen interest, betaalde interest en ontvangen dividenden worden opgenomen onder de kasstroom uit operationele activiteiten.


46

4.

TOELICHTING OP DE FISCALE POSITIE

ALGEMEEN In de balans per 31-12-2008 zijn voor het eerst latente belastingvorderingen en - schulden opgenomen. Vorming van deze latenties heeft plaatsgevonden ten gunste of ten laste van de vpb-post in de resultatenrekening 2008. Dit leidt er toe dat de belastingdruk zoals die wordt weergegeven in de resultatenrekening significant afwijkt van het geldende belastingtarief. In 2013 en 2014 zijn de latenties geactualiseerd hetgeen ook in deze jaren heeft geleid tot een significante afwijking tussen de in de resultatenrekening weergegeven belastingdruk en het geldende belastingtarief.

STATUS 'ALGEMEEN NUT BEOGENDE INSTELLING' (ANBI) VOOR WONINGCORPORATIES De Hoge Raad heeft op 13 januari 2012 een arrest gewezen waarin wordt geconcludeerd dat een woningcorporatie mag worden beschouwd als een Algemeen Nut Beogende Instelling (ANBI). Het werk van een corporatie wordt in beginsel geacht te worden verricht in het belang van de volkshuisvesting. Door aanmerking als ANBI lijkt een beroep op de zogenoemde herbestedingsreserve mogelijk over de jaren 2008 tot en met 2011. Vorming van een herbestedingsreserve leidt ertoe dat de fiscale winst wordt teruggebracht naar nihil, waardoor geen vennootschapsbelasting is verschuldigd in het jaar van reservering. Met ingang van 1 januari 2012 is de herbestedingsreserve aangepast en is gewijzigd in een bestedingsreserve. Woningcorporaties kwalificeren niet meer voor deze regeling. Inmiddels heeft de Belastingdienst het zogenoemde “ANBI-arrest” in relatie tot de vorming van de herbestedingsreserve geaccepteerd en kan een woningcorporatie de herbestedingsreserve toepassen in de jaren 2008 tot en met 2011. Sité heeft haar fiscale winsten voor de jaren 2008 en 2011 gereserveerd in een herbestedingsreserve en aangewend ten behoeve van voortbrenging van sociale huurwoningen. De compensabele fiscale verliezen uit de jaren 2006, 2007, 2009 en 2010 zijn verrekenbaar met toekomstige winsten. De fiscale winst over 2012 en 2013 is gecompenseerd met dit cumulatieve verlies. Het ná compensatie met de fiscale winst 2012 en 2013 resterende verlies (€ 4.634.000) is niet voldoende groot om de fiscale winst over 2014 (€ 11.595.000) te compenseren. Per saldo resteert er een belastbare winst van € 6.961.000). VERLOOPOVERZICHT RESULTAAT (bedragen x € 1.000) COMMERCIEEL RESULTAAT VOOR VPB: Af: Resultaat verkochte woningen (commercieel) Resultaat verkochte woningen (fiscaal) Toevoeging fiscale boekwinst verkopen aan herinvesteringsreserve Afschrijving (fiscaal) Resultaat nieuwbouwprojecten (fiscaal) Onderhoudscomponent in investeringsprojecten (fiscaal) Onttrekking voorziening dubieuze debiteuren (commercieel) Agio leningen 2013 (a.g.v. hogere marktwaarde leningportefeuille)

2.823

333 311 47 1.753 1.395 774 308 429 5.350

Bij: Resultaat terugkoop VOV-woningen (commercieel) Afschrijvingen (commercieel) Niet gerealiseerde waardeveranderingen vastgoedportefeuille (commercieel) Dotatie voorziening dubieuze debiteuren (commercieel) Saneringsheffing (fiscaal geen kosten) Verbeteringen (fiscaal i.p.v. onderhoud) Niet aftrekbaar deel algemene kosten Geactiveerde rente (fiscaal) Fiscaal resultaat voor belastingen 2014 Af: Enerie Investerings Aftrek IEIA) Belastbare winst Te verrekenen verliezen BELASTBAAR BEDRAG 2014


134 213 11.855 331 1.444 14 20 164 14.175 11.648 53 11.595 - 4.634 6.961

47

BELASTINGHEFFING (bedragen x € 1) BELASTBARE WINST – ALGEMEEN

WINSTBELASTING SITÉ 2014

MEER DAN

MAAR MINDER DAN

TARIEF

0

200.000

20,0%

40.000

40.000

25,0%

1.690.186

1.730.186

200.000

PER SCHIJF

CUMULATIEF

VERLIESVERREKENING (bedragen x € 1) De belastingdienst heeft inmiddels de definitieve aanslagen over de jaren 2006 t/m 2011 opgelegd en het bijbehorende cumulatieve saldo voor verliescompensatie bedroeg ultimo 2011 € 28.466.000. Na aftrek van de fiscale winsten over 2012 en 2013 resteert een mogelijke verliescompensatie van € 4.634.000 en deze is in mindering gebracht op de belastbare winst 2014. Per saldo resteert daarna een belastbaar bedrag van € 6.961.000 dat tot een te betalen vpb-last leidt van € 1.730.186. Deze last is als verplichting in de jaarrekening 2014 verwerkt. De actieve belastinglatentie uit hoofde van de beschikbare compensabele verliezen uit het verleden is daarmee beëindigd.

BELASTINGLATENTIES (bedragen x € 1.000) COMMERCIËLE WAARDE 31-12-2014

FISCALE WAARDE

Compensabele verliezen

0

0

0

Door te exploiteren bezit

686.470

893.143

0

Resultaat verkoop huurwoningen

622

0

156

Terugkoopresultaat Koopgarantwoningen

422

0

106

0

3.464

866

11.775

23.302

2.882

ACTIEVE LATENTIES

Agio leningenportefeuille Waardering ontwikkelingsprojecten

LATENTIE (NOMINAAL)

31-12-2014

TOTAAL

4.009

De actieve latenties zijn voor een bedrag van € 2.566 te kwalificeren als kortlopend. In de balans is dit deel opgenomen onder de kortlopende vorderingen (overige vorderingen). Het langlopende deel van de latente belastingvordering (€ 1.443) is verantwoord onder de financiële vaste activa. PASSIEVE LATENTIES

Waardering ontwikkelprojecten TOTAAL

COMMERCIËLE WAARDE 31-12-2014

FISCALE WAARDE

0

0

LATENTIE (NOMINAAL)

31-12-2014 0 0

In de balans 2014 is geen sprake van een passieve latentie.


48

5.

TOELICHTING OP DE BALANS

ACTIVA (bedragen x € 1.000) VASTE ACTIVA MATERIËLE VASTE ACTIVA

ONROERENDE EN ROERENDE ZAKEN TEN DIENSTE VAN DE EXPLOITATIE

HUISVESTING

AUTOMATISERING

INVENTARIS/

TOTAAL

VERVOER BOEKWAARDE PER 1 JANUARI 2014

4.684

614

43

5.341

Mutaties in boekjaar: Investeringen Desinvesteringen Afschrijvingen SUBTOTAAL BOEKWAARDE PER 31 DECEMBER 2014

10

117

70

197

- 795

-

-1

- 796

- 229

- 183

- 37

- 449

- 1.014

- 66

32

- 1.048

3.670

548

75

4.293

De desinvestering heeft betrekking op de verkoop van het pand waar de Snelservice tot 2013 in gevestigd was en de inruil van een bedrijfsauto. De investering in de automatisering heeft te maken met de aanschaf van hardware. De investering in de categorie Inventaris/ Vervoer bestaat uit de aanschaf van nieuw kantoormeubilair (stoelen) en een bedrijfsauto.

VERZEKERING

Het kantoor en werkplaats zijn verzekerd voor ruim € 4,9 miljoen. De inventarissen zijn verzekerd voor ruim € 0,6 miljoen tegen uitgebreide gevaren. Als premier risque ter dekking van reconstructiekosten op de administratieve bescheiden en archieven is een verzekering afgesloten op uitgebreide voorwaarden. Het verzekerd bedrag is circa € 0,6 miljoen. Het verzekerde bedrag voor de computerapparatuur bedraagt € 1,0 miljoen. De vervoermiddelen zijn volledig casco verzekerd.

VASTGOEDBELEGGINGEN

2014 1. Commercieel vastgoed in exploitatie 2. Sociaal vastgoed in exploitatie gekwalificeerd als vastgoedbelegging 3. Onroerende zaken verkocht onder voorwaarden 4. Vastgoed in ontwikkeling bestemd voor eigen exploitatie TOTAAL


2013

42.094

37.884

644.376

606.518

29.361

29.816

4.070

5.040

719.901

679.258

49

Het verloop van deze posten in 2014 is als volgt: 1.

COMMERCIEEL VASTGOED IN EXPLOITATIE

MARKTWAARDE IN VERHUURDE STAAT PER 1 JANUARI

2014

2013

37.884

41.171

5.030

-

Mutaties in boekjaar: Aangekochte eenheden Overige waardeverandering t.l.v. resultaat SUBTOTAAL Renovatie SUBTOTAAL Investeringen

- 166

-

4.864

-

2

-

2

-

136

177

Verkoop

- 744

- 533

Sloop (in boekjaar)

- 255

-

715

- 221

Overige waardeverandering t.l.v. resultaat

- 508

- 2.710

SUBTOTAAL

4.210

- 3.287

42.094

37.884

Herclassificatie

MARKTWAARDE IN VERHUURDE STAAT PER 31 DECEMBER

Een deel van het bezit is gevestigd op erfpachtgrond. In 2014 is het woningbezit van Vestia in Doetinchem, Wehl en Gaanderen door Sité overgenomen. Het betrof hier in totaal 493 woningen, 11 parkeerplaatsen en 3 standplaatsen. Behalve de parkeerplaatsen zijn ook 39 van de aangekochte woningen onder het commercieel vastgoed gerubriceerd. De investeringen hebben betrekking op na-investeringen in het in 2013 opgeleverde Zorgblok op Het Nieuwe Pelgrim in Gaanderen. Tevens heeft een BTW-correctie plaatsgevonden in het Schouwburgblok (Lookwartier in het centrum van Doetinchem) als gevolg van btw-vrijgestelde verhuur van de commerciële plint. Tot slot zijn ook de investeringen in het kader van EPA, IPP en overige verbeteringen onder deze categorie verantwoord. Verkoop betreft 2 garages en 3 kantoor-/ bedrijfspand-eenheden (Expeditieweg).

Sloop betreft 28 garages aan de Van Starkenborghstraat in relatie tot het Boddens Hosang-project. De waarde is in mindering gebracht op de hiervoor in voorgaande jaren getroffen voorziening. De post herclassificatie bestaat uit een aantal verschuivingen tussen verschillende soorten vastgoed en wordt hieronder verder uitgesplitst.

SPECIFICATIE HERCLASSIFICATIE activa overgeheveld naar MVA in ontwikkeling activa overgeheveld van MVA verkocht onder voorwaarden (aankoop) activa overgeheveld van Sociaal vastgoed in exploitatie activa overgeheveld naar Sociaal vastgoed in exploitatie

2014

2013

-

- 466

245

272

2.867

3.176

- 2.397

- 3.203

715

- 221

In 2014 zijn, evenals in 2013, in totaal 2 VOV-woningen teruggekocht die vervolgens met een huur hoger dan € 699,48 (2013: € 681,02) zijn verhuurd.


50

2.

SOCIAAL VASTGOED IN EXPLOITATIE GEKWALIFICEERD ALS VASTGOEDBELEGGING

2014

2013

606.518

615.559

Opgeleverde eenheden

-

16.913


-

- 1.334

Overige waardeverandering t.l.v. voorziening

-

- 6.414

-

9.165

37.089

-

151

-

37.240

-

2.718

137


- 89

-

Overige waardeverandering t.l.v. voorziening

- 42

-

2.587

137

Investeringen

1.070

1.569

Verkoop

- 266

- 1.007

- 94

430

MARKTWAARDE IN VERHUURDE STAAT PER 1 JANUARI

Mutaties in boekjaar:

SUBTOTAAL Aangekochte eenheden Overige waardeverandering t.l.v. resultaat SUBTOTAAL Renovatie

SUBTOTAAL

Herclassificatie Sloop (toekomstig) Overige waardeverandering t.l.v. resultaat SUBTOTAAL

MARKTWAARDE IN VERHUURDE STAAT PER 31 DECEMBER

- 2.390

-

- 289

- 19.335

37.858

- 9.041

644.376

606.518

Een deel van het bezit is gevestigd op erfpachtgrond. In 2014 is het woningbezit van Vestia in Doetinchem, Wehl en Gaanderen door Sité overgenomen. Het betrof hier in totaal 493 woningen, 11 parkeerplaatsen en 3 standplaatsen. In totaal 454 woningen en de 3 standplaatsen zijn onder het sociaal vastgoed gerubriceerd. De post renovatie heeft betrekking op enkele kleinere projecten in Doetinchem (Rozengaardseweg, Warnerstraat) en Gaanderen (Helmichstraat). Daarnaast zijn hier ook de investeringen verantwoord ten aanzien van de herbestemming van het oude schoolgebouw aan de Dennenweg tot zorggerelateerde woningen. Tot slot zijn hier de eerste investeringen in de grootschalige renovatieprojecten Kloosstraat, Paul Krugerlaan en Beethovenlaan opgenomen. Het zwaartepunt van deze projecten zal in 2015 liggen. De investeringen hebben betrekking op een BTW-correctie die heeft plaatsgevonden in het Schouwburgblok (Lookwartier in het centrum van Doetinchem) als gevolg van btw-vrijgestelde verhuur van de commerciële plint. Tevens zijn ook de investeringen in het kader van EPA, IPP en overige verbeteringen onder deze categorie verantwoord. In 2014 zijn in totaal 3 woningen zonder korting verkocht. De post herclassificatie bestaat uit een aantal verschuivingen tussen verschillende soorten vastgoed en wordt hieronder verder uitgesplitst.


51

2014

2013

activa overgeheveld naar MVA verkocht onder voorwaarden (verkoop)

-

- 220

activa overgeheveld van MVA verkocht onder voorwaarden (aankoop)

376

623

SPECIFICATIE HER CLASSIFICATIE

activa overgeheveld van Commercieel vastgoed in exploitatie activa overgeheveld naar Commercieel vastgoed in exploitatie

2.397

3.203

- 2.867

- 3.176

- 94

430

In 2014 zijn in totaal 5 VOV-woningen teruggekocht (2013: 6) die vervolgens met een huur lager dan € 699,48 (2013: 681,02) zijn verhuurd.

VOORGENOMEN VERKOOP

Sité heeft geen specifieke woningen geclassificeerd voor verkoop in de aankomende periode. Sité biedt woningen te verkoop aan via het Te woon-concept. In de begroting 2015 en meerjarenverkenning 2016 - 2019 wordt rekening gehouden met de verkoop van 3 bestaande woningen per jaar. 3.

ONROERENDE ZAKEN VERKOCHT ONDER VOORWAARDEN

MARKTWAARDE PER 1 JANUARI

2014

2013

29.816

32.228

- 993

- 1.022

Mutaties in het boekjaar: terugkoop koopgarant (7 woningen; 2013: 9 woningen) verkoop koopgarant (0 woningen; 2013: 2 woningen) waardeverandering SUBTOTAAL MARKTWAARDE PER 31 DECEMBER

-

221

538

- 1.611

- 455

- 2.412

29.361

29.816

Per 31 december 2014 betreft het aantal woningen verkocht onder voorwaarden 261 (2013: 270). In 2014 zijn 7 van de teruggekochte woningen in verhuur genomen (2 woningen onder commercieel vastgoed en 5 woningen onder sociaal vastgoed) en 2 woningen zijn na terugkoop te koop aangeboden. Deze woningen worden, voor zover per 31-12-2014 niet verkocht, gerubriceerd onder Vastgoed bestemd voor verkoop. 4.

VASTGOED IN ONTWIKKELING BESTEMD VOOR EIGEN EXPLOITATIE

SALDO PER 1 JANUARI

2014

2013

8.424

16.930

Mutaties in het boekjaar: Investeringen

2.145

9.408

Overheveling vanuit sociaal Vastgoed

255

-

Overige bijdragen en subsidies

- 77

- 220

-

- 16.913

- 2.719

- 137

- 855

- 206

-

- 260

Opgeleverde huurwoningen naar materiële vaste activa in exploitatie Afgeronde renovatieprojecten naar materiële vaste activa in exploitatie Afwaardering ten laste van voorziening Overheveling naar Vastgoed bestemd voor verkoop Verkoop SUBTOTAAL SUBTOTAAL Van voorziening onrendabele investeringen SALDO PER 31 DECEMBER


- 913

- 178

- 2.164

- 8.506

6.260

8.424

- 2.190

- 3.384

4.070

5.040 52

De investeringen in het jaar hebben betrekking op de renovatie van diverse complexen. De post overige bijdrage en subsidies bestaat in 2014 uit de Provinciale subsidie voor in totaal 11 woningen uit hoofde van het het 'Impuls-geld'-programma. Verkoop bestaat uit verkoop van gronden in voormalig project Bloemenbuurt. De afwaardering wordt veroorzaakt door het niet doorgaan van project Boddens Hosang en de verkoop van de gronden in de Bloemenbuurt. Beide afwaarderingen zijn in eerdere jaren reeds voorzien. Het saldo aan het einde van het jaar bestaat uit grondposities op de lokaties Saronix, Zelhemse Broek en Bloemenbuurt in Doetinchem.

VERZEKERINGEN

De onroerende zaken in exploitatie zijn verzekerd tegen brand- en stormschade.

ZEKERHEDEN

Er zijn geen activa als zekerheid gesteld voor verstrekte leningen.

FINANCIËLE VASTE ACTIVA 31 DECEMBER 2014

31 DECEMBER 2013

1. Andere deelnemingen

1.300

1.300

2. Latente belastingvordering(en)

1.443

2.059

3. Te vorderen BWS-subsidies

175

309

4. Overige vorderingen

123

123

3.041

3.791

2014

2013

1.300

1.300

TOTAAL

Het verloop van deze posten in 2014 is als volgt: 1. ANDERE DEELNEMINGEN

Commanditaire vennootschap Uithof III

Het betreft hier een deelname in een commanditaire vennootschap met als doel te investeren in nieuwbouw voor studentenhuisvesting in Utrecht. Het bestuur van deze vennootschap ligt bij de beherende vennoot waarin Sité geen betrokkenheid heeft. Sité is aansprakelijk voor maximaal de inbreng in deze vennootschap. De eventuele verliezen zullen naar rato van het aandeel van de vennoten verhaalbaar zijn. 2. LATENTE BELASTINGSVORDERING(EN)

Latente belastingvordering vpb

2014

2013

1.443

2.059

Voor een toelichting en nadere specificatie van de post latente belastingvordering vpb wordt verwezen naar de aparte toelichting op de fiscale positie.


53

3. TE VORDEREN BWS-SUBSIDIES

SALDO PER 1 JANUARI

2014

2013

309

445

- 134

- 136

175

309

Mutaties in het boekjaar: Ontvangen bijdrage SALDO PER 31 DECEMBER

Ingevolge het Besluit Woninggebonden Subsidies (BWS) vergoedt het Rijk de exploitatietekorten, uitgaande van een zogenaamde referentiewoning. Deze tekorten worden contant gemaakt en uitbetaald over een reeks van jaren. Nacalculatie vindt niet plaats. De subsidie is toegekend door de Regio Achterhoek. Uitbetaling van de bijdrage vindt jaarlijks plaats in de maand van gereedkomen.

4. OVERIGE VORDERINGEN

Het verloop van deze post is als volgt samengesteld:

SALDO PER 1 JANUARI

2014

2013

123

128

-

-5

123

123

Mutaties in het boekjaar: waardeverandering SALDO PER 31 DECEMBER

De vordering bestaat uit twee verkopen Sociale Koop. De vordering muteert jaarlijks volgens de gemiddelde woningprijzen van verkochte woningen in Nederland. Hiervoor wordt een onafhankelijke index gebruikt: de Prijsindex Bestaande Koopwoningen (Gelderland) vanuit het CBS.


Deze post is als volgt samengesteld: 31 DECEMBER 2014

31 DECEMBER 2013

1. Vastgoed bestemd voor verkoop

1.241

1.443

2. Vastgoed in ontwikkeling bestemd voor verkoop

1.411

1.247

TOTAAL

2.652

2.690

31 DECEMBER 2014

31 DECEMBER 2013

Nieuwbouw - 3 woningen (2013: 4)

516

743

Aankoop - 1 woning (2013: 1)

142

142

Terugkoop - 1 woning (2013: 1)

163

138

Overig - 2 eenheden (2013: 2)

420

420

1.241

1.443

1. VASTGOED BESTEMD VOOR VERKOOP

TOTAAL

Eind 2014 staan er in totaal zeven woningen in voorraad, eind 2013 waren dit er acht. Vanuit de eenheden eind 2013 zijn er in 2014 twee verkocht. In 2014 zijn er twee woningen aangekocht waarvan er één is verkocht.


54

2. VASTGOED IN ONTWIKKELING BESTEMD VOOR VERKOOP 31 DECEMBER 2014

31 DECEMBER 2013

Investeringen

5.000

4.780

SUBTOTAAL

5.000

4.780

- 3.589

- 3.533

1.411

1.247

2014

2013

4.780

5.659

249

291

Woningen en woongebouwen:

Af: Van voorziening onrendabele investeringen TOTAAL VASTGOED IN ONTWIKKELING BESTEMD VOOR VERKOOP

HET VERLOOP VAN VASTGOED IN ONTWIKKELING BESTEMD VOOR VERKOOP IS ALS VOLGT:

SALDO PER 1 JANUARI Mutaties in boekjaar: Investeringen Overig

29

-

Subsidies

- 58

- 1.170

SUBTOTAAL

220

- 879

5.000

4.780

SALDO PER 31 DECEMBER

Het betreft hier de investeringen in het koopprogramma binnen de projecten Lookwartier en Het Nieuwe Pelgrim die zijn bestemd voor toekomstige koopwoningen. De subsidie wordt gevormd door een gemeentelijke bijdrage in de grondexploitatie van Het Nieuwe Pelgrim. VORDERINGEN


31 DECEMBER 2013

1. Huurdebiteuren

1.053

1.049

2. Latente belastingvordering(en)

2.566

4.009

3. Overige vorderingen

212

442

4. Overlopende activa

628

242

4.459

5.742

31 DECEMBER 2014

31 DECEMBER 2013

Huurdebiteuren

1.426

1.399

Af: voorziening dubieuze debiteuren

- 373

- 350

1.053

1.049

ZITTENDE HUURDERS

VERTROKKEN HUURDERS

TOTAAL

SALDO PER 31 DECEMBER 2014

557

869

1.426

SALDO

557

869

1.426

TOTAAL

1. HUURDEBITEUREN

SALDO

SPECIFIEKE HUURDEBITEUREN


55

VERLOOPOVERZICHT VOORZIENING HUURDEBITEUREN TOTAAL SALDO 31 DECEMBER 2013

350

Mutaties in boekjaar: dotatie

331

onttrokken

- 308

SUBTOTAAL

23

SALDO PER 31 DECEMBER 2014

373

Het saldo van de huurdebiteuren is de totale vordering op (vertrokken) huurders. De huurachterstand alleen per 31-12-2014 van de zittende en vertrokken huurders, uitgedrukt in een percentage van het totaal van de netto huren en vergoedingen, bedraagt voor 2014 1,63% (2013 1,63%). 2. LATENTE BELASTINGVORDERING(EN)


31 DECEMBER 2013


2.566

4.009

SALDO

2.566

4.009

Voor een toelichting en nadere specificatie van de post latente belastingvordering vpb wordt verwezen naar de aparte toelichting op de fiscale positie. 3. OVERIGE VORDERINGEN


31 DECEMBER 2013

Overige debiteuren

212

442

SALDO

212

442

31 DECEMBER 2014

31 DECEMBER 2013

Te verrekenen met huurder

6

36

Verzekering uitkering

8

-

240

22

63

170

Diversen

311

14

SALDO

628

242

31 DECEMBER 2014

31 DECEMBER 2013

6

2

Banken

6.325

2.301

TOTAAL

6.331

2.303

4. OVERLOPENDE ACTIVA

Deze post is als volgt samengesteld:

Vooruitbetaalde bedragen Rente

LIQUIDE MIDDELEN


Kas

Het saldo van de banken bestaat uit het positief saldo op rekening-courant en de overtollige gelden die tijdelijk op een spaarrekening staan. Deze zijn direct opvraagbaar.


56

PASSIVA EIGEN VERMOGEN OVERIGE RESERVE

Mutaties in het boekjaar: 31 DECEMBER 2014

31 DECEMBER 2013

SALDO PER 1 JANUARI

528.110

561.180

Resultaat toerekening vorig boekjaar

- 14.463

- 33.084

SUBTOTAAL

513.647

528.096

- 101

14

513.546

528.110

Herclassificatie vastgoed SALDO PER 31 DECEMBER

Het eigen vermogen bestaat uit gerealiseerd en ongerealiseerd vermogen. In 2014 is het gerealiseerd eigen vermogen € 238.3 miljoen (€ 249.9 miljoen in 2013) en het ongerealiseerd eigen vermogen € 275.2 miljoen (€ 278.2 miljoen in 2013). De post herclassificatie vastgoed heeft betrekking op de verschuiving van vastgoed over verschillende categorieën in de jaarrekening waarbij, als gevolg van een verschil in waarderingsgrondslag, een waarde-mutatie optreedt. Omdat deze mutatie niet het gevolg is van een verkoop waarbij alle economische banden met het vastgoed worden doorgesneden, wordt deze buiten de resultatenrekening om rechtstreeks in het eigen vermogen verwerkt. Er is sprake van een herclassificatie van het vastgoed en niet van een gerealiseerd resultaat. De post herclassificatie bestaat uit een aantal verschuivingen tussen verschillende soorten vastgoed en wordt hieronder verder uitgesplitst. SPECIFICATIE HERCLASSIFICATIE

2014

2013

Van sociaal vastgoed naar vastgoed verkocht onder voorwaarden (verkoop)

-

1

Van vastgoed verkocht onder voorwaarden naar sociaal vastgoed (aankoop)

- 101

13

- 101

14

SALDO

In 2014 zijn in totaal 7 woningen Koopgarant teruggekocht (2013: 9) die vervolgens in verhuur zijn genomen. RESULTAAT BOEKJAAR

Mutaties in het boekjaar: 31 DECEMBER 2014

31 DECEMBER 2013

Resultaat toerekening

- 714

- 14.463


- 714

- 14.463

31 DECEMBER 2014

31 DECEMBER 2013

11.271 -

2.765 252

11.271

3.017

VOORZIENINGEN


1. Onrendabele investeringen en herstructurering 2. Latente belastingschulden TOTAAL


57

1.

VOORZIENING ONRENDABELE INVESTERINGEN


SALDO PER 1 JANUARI

31 DECEMBER 2014

31 DECEMBER 2013

9.682

15.215

Mutaties in het boekjaar: Dotatie nieuwe projecten

9.770

1.085

Onttrekkingen

- 937

- 6.618

Vrijval

- 1.465

-

SALDO

17.050

9.682

Af: in mindering gebracht op vastgoedbelegging

- 5.779

- 6.917


11.271

2.765

De toevoeging aan de voorziening heeft betrekking op de renovatieprojecten Kloosstraat, Paul Krugerlaan, Beethovenlaan, Van Zadelhoffplein, West-Indische buurt en Ribesstraat. De onttrekking heeft betrekking op de projecten Oosseld, Boddens Hosang, Zorgboerderij Baak en Dennenweg 6. Voor zover het saldo van de investeringen in de projecten waar een voorziening voor is gevormd het toelaten, is de voorziening in mindering gebracht op de posten ‘vastgoed in ontwikkeling bestemd voor eigen exploitatie’ en ‘vastgoed in ontwikkeling bestemd voor verkoop’. 2.

VOORZIENINGEN LATENTE BELASTINGSCHULDEN 31 DECEMBER 2014

31 DECEMBER 2013


-

252

TOTAAL

-

252

Voor een toelichting en nadere specificatie van de post latente belastingschulden vpb wordt verwezen naar de aparte toelichting op de fiscale positie. SCHULDEN/LENINGEN KREDIETINSTELLINGEN


Leningen kredietinstellingen Af: naar kortlopende schulden, aflossingsverplichting komend jaar TOTAAL

31 DECEMBER 2014

31 DECEMBER 2013

173.938 - 2.059

140.143 - 2.206

171.879

137.937

31 DECEMBER 2014

31 DECEMBER 2013

140.143

155.143

Het verloop van deze post is als volgt samengesteld:

SALDO PER 1 JANUARI Mutaties in het boekjaar: Nieuwe leningen Mutatie flex roll-over

36.000

-

-

- 7.200

Aflossingen

- 2.205

- 7.800

SALDO

33.795

- 15.000

173.938

140.143

- 2.059

- 2.206

171.879

137.937

SALDO PER 31 DECEMBER Af: naar kortlopende schulden, aflossingsverplichting komend jaar TOTAAL


58

De aflossingsverplichtingen binnen 1 jaar zijn opgenomen onder de kortlopende schulden. De opbouw van de leningportefeuille is voor 2 jaar t/m 5 jaar € 32.8 miljoen en langer dan 5 jaar € 141.1 miljoen. De gemiddelde looptijd van de leningportefeuille is 15 jaar. De gemiddelde rentevoet van de uitstaande leningen bedraagt circa 3,88% (2013 4,31%). De leningen van de kredietinstellingen worden op basis van het annuïteitensysteem of ineens afgelost (fixe lening). Er zijn geen complexen hypothecair bezwaard. De rente en aflossing van alle leningen eind 2014 wordt door het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW) gegarandeerd. VERPLICHTINGEN UIT HOOFDE VAN ONROERENDE ZAKEN VOV

SALDO PER 1 JANUARI

31 DECEMBER 2014

31 DECEMBER 2013

32.859

34.596

Mutaties in het boekjaar: waardeverandering terugkoop koopgarant (9 woningen)

290

- 869

- 1.101

- 1.089

verkoop koopgarant (0 woningen) SALDO SALDO PER 31 DECEMBER

-

221

- 811

- 1.737

32.048

32.859

Per 31 december 2014 betreft het aantal woningen verkocht onder voorwaarden 261 (2013: 270). KORTLOPENDE SCHULDEN


31 DECEMBER 2013


2.059

4.700


1.892

681


2.869 5.704

1.072 5.074

12.511

11.527

31 DECEMBER 2014

31 DECEMBER 2013

2.059

2.206

-

2.494

2.059

4.700

d. Overlopende passiva TOTAAL

A. SCHULDEN AAN KREDIETINSTELLINGEN

Aflossingsverplichting komend jaar Rekening courant banken TOTAAL

De kredietfaciliteit bij de huisbankier is ultimo 2014 € 7.5 miljoen voor rekening-courant. Op 31-12-2014 is de kredietfaciliteit niet ingeperkt met zekerheden. Het krediet mag uitsluitend worden aangewend voor de voorfinanciering van DAEB-investeringen. Het rentepercentage is gebaseerd op de 1-mnds euribor met een opslag van 1,091% (gemiddeld 2014). De gemiddelde debetrente over 2014 komt hierdoor uit op 1,221%. Jaarlijks ontvangt de kredietverstrekker de beoordeling kredietwaardigheid van het WSW alsmede het borgingsplafond. C. BELASTINGEN EN PREMIES SOCIALE VERZEKERINGEN

Af te dragen BTW Af te dragen VPB Loonheffing Pensioenen Sociale lasten TOTAAL


31 DECEMBER 2014

31 DECEMBER 2013

942

714

1.730

-

114

136

6

156

64

66

2.856

1.072 59

D. OVERLOPENDE PASSIVA 31 DECEMBER 2014

31 DECEMBER 2013

Te verrekenen service- en stookkosten

557

186

Nog te betalen bedragen

196

517

33

30

Personeelsvereniging Vooruit ontvangen subsidie

483

-

3.428

3.256

Vooruit ontvangen huur

625

625

Reservering vakantierechten en overuren

247

259

Reservering Glasfonds

102

94

Diversen

33

108

TOTAAL

5.704

5.074

Niet vervallen rente

FINANCIELE INSTRUMENTEN Sité maakt geen gebruik van derivaten om het rente- en kasstroomrisico af te dekken. 

ALGEMEEN

De belangrijkste financiële risico’s waaraan Sité onderhevig is zijn het marktrisico, valutarisico, het renterisico, het kredietrisico en het liquiditeitsrisico. Het financiële beleid van Sité is erop gericht om op de korte termijn de effecten van koers- en renteschommelingen op het resultaat te beperken en om op lange termijn de marktwisselkoersen en marktrentes te volgen. Sité maakt geen gebruik van financiële derivaten om de financiële risico’s die verbonden zijn aan bedrijfsactiviteiten te beheersen. 

MARKTRISICO

Sité beheerst het marktrisico door stratificatie aan te brengen in de portefeuille en limieten te stellen. 

VALUTARISICO

Sité voert alleen transacties in euro’s (€) uit en loopt geen valutarisico. 

RENTERISICO

Sité loopt renterisico over de rentedragende vorderingen (met name onder financiële vaste activa) en rentedragende langlopende en kortlopende schulden. Voor vorderingen en schulden met variabele renteafspraken loopt de woningcorporatie risico ten aanzien van toekomstige kasstromen. Met betrekking tot vastrentende vorderingen en schulden loopt Sité risico's over de marktwaarde. 

KREDIETRISICO

Het gaat hierbij om het risico dat financiële instellingen niet aan hun contractuele verplichtingen kunnen voldoen. Door het spreiden van transacties over verschillende financiële instellingen wordt getracht dit risico te beperken. Verder dienen de financiële instellingen te voldoen aan kredietwaardigheidseisen (rating). Dit is opgenomen in het treasurystatuut. 

LIQUIDITEITSRISICO

Het gaat hierbij om het risico dat over onvoldoende middelen wordt beschikt om aan de directe verplichtingen te kunnen voldoen. Dit geldt voor alle verplichtingen van Sité en haar tegenpartijen, ongeacht of dit nu crediteuren of financiële instellingen zijn. Sité heeft op verschillende manieren gewaarborgd dat zij altijd aan haar verplichtingen kan voldoen. NIET IN DE BALANS OPGENOMEN VERPLICHTINGEN In 2014 zijn opdrachten verstrekt inzake nieuwbouw en renovaties die op 31 december 2014 nog niet geheel waren uitgevoerd en dus slechts ten dele gefactureerd en in 2014 verantwoord. De resterende verplichting op 31 december 2014 uit hoofde van deze opdrachten bedraagt circa € 10,6 miljoen. Sité heeft de verplichtingen die ontstaan bij het uitkeren van jubileum-uitkeringen bij 12½, 25 en 40 jarig dienstverband en bij pensionering niet als verplichting in de balans opgenomen. Sité beschouwt de jubileumuitkeringen als een onderdeel van de normale jaarlijkse personeelslasten. Deze visie wordt ondersteund door SITÉ WOONDIENSTEN_JAARSTUKKEN 2014

60

het feit dat de jubileumuitkeringen min of meer gelijkelijk over de jaren zijn verdeeld en hierbij geen 'pieken' zijn te onderscheiden. Daarbij zijn in het huidige arbeidsomgeving jubilea van meer dan 12½ jaar een grote uitzondering zodat het financieel belang minimaal is. Sité heeft de verplichting van het loopbaanontwikkelingsbudget niet als verplichting in de balans opgenomen. Sité beschouwt het loopbaanontwikkelingsbudget als een onderdeel van de normale jaarlijkse personeelslasten. En daarbij is het financieel belang minimaal. Sité onderzoekt momenteel de mogelijkheden van het verkrijgen van een schadevergoeding van Sensire in verband met het niet nakomen van de afspraken binnen de samenwerking van ontwikkelproject Boddens Hosangstraat in Doetinchem. Een van de contractpartijen bij de ontwikkeling van vastgoed stelt een vordering op Sité te hebben van ruim € 500 duizend. Sité is van oordeel dat geen rechtsgrond bestaat voor deze vordering. Op grond daarvan is deze post niet in de balans opgenomen. WSW-deelnemers hebben naar het WSW een zogeheten obligoverplichting. Deze verplichting is voorwaardelijk. Zolang het risicovermogen van het WSW voldoende is om eventuele betalingsverplichtingen van WSW-deelnemers over te nemen, wordt geen beroep gedaan op deze obligoverplichting. Het WSW spreekt momenteel geen verwachting uit of er op korte termijn een beroep moet worden gedaan op deze obligoverplichting. Per 31 december 2014 heeft Sité een obligoverplichting uitstaan van € 6,9 miljoen. BEDRIJFSWAARDE De bedrijfswaarde ultimo 2014 bedraagt € 479 miljoen hetgeen een stijging betekent van € 32 miljoen ten opzichte van de jaarrekening 2013. De mutatie in de bedrijfswaarde is grotendeels het gevolg van de toevoeging van nieuwe eenheden aan het totale bezit, levensduurverlenging ivm grootonderhoud wat een hogere huuropbrengst met zich meebrengt en in mindere mate de daling van de onderhoudslasten en bedrijfskosten. Daarnaast zijn er minder verkopen ingerekend. De belangrijkste uitgangspunten en parameters voor de bedrijfswaarde per 31 december 2014 zijn ontleend aan de begroting 2015 en meerjarenverkenning 2016 -2024. In de bedrijfswaarde is rekening gehouden met een huurverhoging van 1,25% in 2015, 1,50% in 2016 en voor de overige jaren 2,00% en een huurderving van 1,35%. Voor de variabele lasten in 2015 1,50% en voor de overige jaren 2,00%. Voor de verkoopopbrengsten is gerekend met 0,75% in 2015 en de jaren daarna met 2,00%. Onderhoudskosten stijgen in 2015 met 1,75% oplopend naar 2,57% in 2018. De jaren daarna stijgen ze met 3%. Norm variabele exploitatielasten per woning is € 1.360,-, disconteringsvoet 5,25% en de minimale levensduur is 15 jaar. De bedrijfswaarde ultimo 2014 is als volgt opgebouwd (x € 1.000) Ncw huren *

766.256

Ncw huurderving

- 10.344

Ncw bijdragen Ncw verkoopopbrengst Ncw restwaarde grond SALDO Ncw onderhoudslasten Ncw sloop Ncw variabele kosten Ncw heffing huurtoeslag SALDO BEDRIJFSWAARDE

178 1.548 75.116 832.754 - 166.948 - 1.093 - 163.076 - 22.486 - 353.603 479.151

* Netto contante waarde


61

6.

TOELICHTING OP DE WINST- EN VERLIESREKENING

BEDRIJFSOPBRENGSTEN (x € 1.000) HUUROPBRENGSTEN

Te ontvangen huur Af: huurderving wegens leegstand TOTAAL

2014

2013

46.700

42.508

- 447

- 476

46.253

42.032

De te ontvangen huur ten opzichte van het vorige boekjaar is onder andere gewijzigd als gevolg van de jaarlijkse huurverhoging, de huurverhoging als gevolg van verbeteringen, het in exploitatie nemen van nieuwe woningen, aankoop van woningen en de verkoop van bestaande woningen. De totale huurderving bedroeg 0.96% (2013 = 1,12%) van de te ontvangen huur. OPBRENGSTEN SERVICECONTRACTEN 2014

2013

2.384

2.249

- 66

- 39

2.318

2.210

Te ontvangen opbrengsten: Overige opbrengsten, leveringen en diensten Af: opbrengstderving wegens leegstand TOTAAL

De opbrengsten worden van bewoners ontvangen voor serviceverlening, zoals energiekosten, schoonmaakkosten en dergelijke. Tekorten en overschotten worden jaarlijks met de bewoners verrekend. NETTO VERKOOPRESULTAAT VASTGOEDPORTEFEUILLE Deze post is als volgt te specificeren: WONINGEN: Opbrengst 4 woningen (2013: 13 woningen) Af: boekwaarde Af: verkoopkosten/transactiekosten RESULTAAT OP VERKOOP HUURWONINGEN BEDRIJFSONROERENDGOED: Opbrengst 4 kantoorpanden en 2 parkeervoorzieningen (2013: 13 parkeervoorzieningen en 1 kantoorpand) Af: boekwaarde Af: verkoopkosten/transactiekosten RESULTAAT OP VERKOOP BEDRIJFSONROERENDGOED OVERIG: Opbrengst 20 bouwkavels en 2 groenstroken (2013: 2 kavels en grond achtertuin) Af: boekwaarde Af: verkoopkosten/transactiekosten RESULTAAT OP VERKOOP BEDRIJFSONROERENDGOED RESULTAAT AANKOOP/DOORVERKOOP WONINGEN DERDEN Verkoopwaarde 0 woning (2013: 1 woning) Af: aankoopprijs Af: verkoopkosten/transactiekosten RESULTAAT AANKOOP/DOORVERKOOP WONINGEN DERDEN RESULTAAT TERUGKOOP/DOORVERKOOP KOOPGARANT Verkoopwaarde 2 woning (2013: 0 woning) Af: aankoopprijs Af: verkoopkosten/transactiekosten RESULTAAT OP TERUGKOOP/ DOORVERKOOP KOOPGARANTWONING RESULTAAT TERUGKOOP Terugkoopverplichting 9 woningen (2013: 9) Af: aankoopprijs Af: verkoopkosten/transactiekosten RESULTAAT 9 WONINGEN TOTAAL


2014

2013

675 - 493 -9 173

1.501 - 1.007 - 25 469

1.120 - 1.033 - 14 73

340 - 533 - 29 - 221

929 -913 16

233 - 178 -7 47

-

215 - 215 -3 -3

318 - 246 -1 71

-

1.101 - 1.197 - 40 - 136

1.088 - 1.150 - 37 - 99

197

193 62

Naast de bovenstaande verkoop van 3 woningen in 2014 en 13 in 2013 zijn er geen woningen Koopgarant uit het bestaande bezit verkocht in 2014 (2 in 2013). Ten behoeve van de jaarverslaggeving worden de koopgarant woningen niet als verkocht beschouwd omdat niet alle economische banden met deze woningen worden beëindigd. De koopgarant woningen kennen dan ook geen boekwinst in het resultaat, maar een waardeverandering naar reële waarde. Deze wordt gepresenteerd onder niet gerealiseerde waardeveranderingen vastgoedportefeuille. In de Koopgarant-regeling verleent de corporatie een korting op de verkoopprijs en is de koper bij verkoop in de toekomst verplicht de woning als eerste aan de corporatie aan te bieden waarbij de corporatie verplicht is tot terugkoop (aanbieden terugkoopplicht). De corporatie en de verkoper delen bij terugkoop gezamenlijk in de waardeontwikkeling. GEACTIVEERDE PRODUCTIE EIGEN BEDRIJF 2014

2013

Toegerekende kosten eigen personeel aan projecten

1

47

TOTAAL

1

47

De lagere toerekening van eigen personeel heeft te maken met het stilvallen van nieuwbouwprojecten in 2014 waardoor minder uren zijn toegerekend. OVERIGE BEDRIJFSOPBRENGSTEN

Administratieve en technische dienstverlening Administratiekosten service- en stookkosten

2014

2013

120

130

45

59

Doorberekende kosten

188

195

Vergoeding glas- en servicefonds

339

326

Diversen

313

315

TOTAAL

1.005

1.025

2014

2013

Onroerende en roerende zaken ten dienste van de exploitatie

449

300

TOTAAL

449

300

2014

2013

Lonen en salarissen

4.753

4.920

TOTAAL LONEN EN SALARISSEN

4.753

4.920

BEDRIJFSLASTEN AFSCHRIJVINGEN OP (IM)MATERIELE VASTE ACTIVA EN VASTGOEDPORTEFEUILLE

LONEN EN SALARISSEN

Deze post is als volgt te specificeren:

Sité heeft ultimo 2014 97,1 fte`s (ultimo 2013 100,2 fte's) die onder de CAO van woningcorporaties vallen. In 2014 heeft er geen Cao verhoging plaatsgevonden. SOCIALE LASTEN EN PENSIOENLASTEN 2014

2013

Sociale lasten

906

792

Pensioenlasten

942

948

1.848

1.740

TOTAAL SOCIALE LASTEN


63

BEZOLDIGING

Voor toelichting betreffende de bezoldiging van de Raad van Commissarissen en directeur-bestuurder wordt verwezen naar hoofdstuk 8. LEEFBAARHEID 2014

2013

Kosten bewonersactiviteiten

308

283

TOTAAL

308

283

2014

2013

Lasten servicecontracten

2.411

2.467

TOTAAL

2.411

2.467

2014

2013

LASTEN SERVICECONTRACTEN

ONDERHOUDSLASTEN

Deze post is als het volgt te specificeren:

Totaal uitgaven onderhoud

9.133

9.232

- 1.022

- 1.022

8.111

8.210

2014

2013

1. Zakelijke bedrijfskosten

7.524

4.409

2. Overige bedrijfskosten

3.247

2.862

10.771

7.271

2014

2013

Af: kosten Snelservice TOTAAL

De personeelskosten Snelservice zijn verantwoord onder lonen en salarissen.

OVERIGE BEDRIJFSLASTEN

TOTAAL

1. DE ZAKELIJKE BEDRIJFSKOSTEN


Belastingen

1.580

1.482

Verzekeringen

235

234

Dubieuze debiteuren

321

295

Contributie landelijke federatie VVE beheer Researchkosten planontwikkeling

55

63

127

119

166

116

4.895

1.724

Diversen

145

376

TOTAAL

7.524

4.409

Heffing Overheid

De post heffing overheid bestaat in 2014 uit saneringssteun en verhuurdersheffing vanuit de overheid.


64

2. OVERIGE BEDRIJFSKOSTEN

Deze post is als volgt te specificeren: 2014

2013

Kosten huisvesting

207

244

Kosten wagenpark

121

88

Kosten automatisering

375

394

Kosten Raad van Commissarissen (incl. bezoldiging)

80

97

1.415

1.293

Overige personeelskosten

757

392

Ingeleende krachten

292

354

3.247

2.862

Algemene kosten

TOTAAL

Voor het boekjaar 2014 is het totale honorarium voor Deloitte € 91 duizend. Het honorarium is te splitsen in de volgende posten: ACCOUNTANT DELOITTE Statutaire controlewerkzaamheden

OVERIGE DELOITTE

70

-

Overige controlewerkzaamheden

-

14

Belastingadvies

-

7

70

21

2014

2013

- 538

1.611

290

- 869

- 248

742

961

22.046

9.770

1.085

TOTAAL

NIET GEREALISEERDE WAARDEVERANDERINGEN VASTGOEDPORTEFEUILLE


1. Waardemutatie materiële vaste activa VOV Waardemutatie verplichting VOV SUBTOTAAL 2. Overige waardeveranderingen immateriële vaste activa en vastgoedportefeuille 3. Dotatie voorziening verlieslatende contracten 4. Vrijval voorziening verlieslatende contracten

- 1.465

-

-

1.334

15

-

2.391

-

430

-

11.854

25.207

5. Verlieslatende contracten nieuwbouw 6. Verlieslatende contracten aankoop 7. Waardeverandering a.g.v. toekomstige sloop 8. Overige waardeveranderingen TOTAAL

TOELICHTING NIET-GEREALISEERDE WAARDERVERANDERINGEN VASTGOEDPORTEFEUILLE 2014 1. De per saldo positieve waardemutatie materiële vaste activa VOV en bijbehorende verplichting heeft betrekking op de waardeverandering als gevolg van marktomstandigheden. 2. De overige waardeverandering immateriële vaste activa en vastgoedportefeuille wordt veroorzaakt door de daling van de marktwaarde in verhuurde staat als gevolg van de huidige marktomstandigheden voor bedrijfsonroerend goed en woningen. 3. De dotatie aan de voorziening heeft betrekking op de renovatieproject Kloosstraat, Paul Krugerlaan, Beethovenlaan, Van Zadelhoffplein, West-Indische buurt en Ribesstraat. 4. De vrijval uit de voorziening heeft betrekking op de projecten Boddens Hosang en Denneweg waar de voorziening te hoog is gebleken in relatie tot het project-verlies. 7. De overige waardeverandering a.g.v. toekomstige sloop is het gevolg van het definitieve besluit om 2 flats aan de Beethovenlaan te slopen in 2021 (€ 2.391.000). 8. De overige waardeverandering heeft betrekking op de waardeverandering die is ontstaan als gevolg van de verhuur aan een derde van het pand waar daarvoor de eigen onderhoudsdienst in gevestigd was (€ 341.000). Daarnaast zijn hier ook de investeringen in kleinere renovatieprojecten verwerkt die als zodanig niet tot een stijging van de marktwaarde hebben geleid.


65

FINANCIELE BATEN EN LASTEN 2014 1. Waardeverandering van financiële vaste activa en van effecten

2013

-

-5

50

270

- 6.496

- 6.245

- 6.446

- 5.980

2014

2013

Vordering sociale koop

-

-5

TOTAAL

-

-5

2014

2013

- 29

52

12

17

Rente op vlottende activa

67

201

TOTAAL

50

270

2. Andere rentebaten en soortgelijke opbrengsten 3. Rentelasten en soortgelijke kosten TOTAAL

1. WAARDEVERANDERING VAN FINANCIELE VASTE ACTIVA EN VAN EFFECTEN


2. ANDERE RENTEBATEN EN SOORTGELIJKE OPBRENGSTEN

Deze post is als volgt te specificeren: MATERIELE VASTE ACTIVA Geactiveerde rente onroerende en roerende zaken FINANCIELE VASTE ACTIVA Rente op te vorderen BWS VORDERINGEN

De rente op vlottende activa heeft nagenoeg geheel betrekking rente spaargelden € 24 duizend en het rendement Uithof III € 39 duizend. 3. RENTELASTEN EN SOORTGELIJKE KOSTEN

Deze post is als volgt te specificeren: 2014

2013

- 6.418

- 6.195

LANGLOPENDE SCHULDEN Rente leningen kredietinstellingen KORTLOPENDE SCHULDEN Rente schulden aan kredietinstellingen (disagio/afkoop)

- 33

- 23

Rente rekening-courant

-2

- 27

Rente overige schulden

- 43

-

- 6.496

- 6.245

2014

2013

Algemene reserve

- 714

- 14.463

TOTAAL

- 714

- 14.463

2014

2013

TOTAAL

TOEREKENING RESULTAAT

BELASTINGEN

Vennootschapsbelasting: Vorming latenties

-

- 498

Aanwending latenties

1.807

4.090

Winstbelasting

1.730

-

TOTAAL

3.537

3.592


66

7.

KASSTROOMOVERZICHT VOLGENS DIRECTE METHODE (x € 1.000) WERKELIJK 2014

WERKELIJK 2013

- 191

11.103

LIQUIDE MIDDELEN BEGIN BOEKJAAR KASSTROOM UIT OPERATIONELE ACTIVITEITEN ONTVANGSTEN Huren

46.037

41.319

2.657

2.660

Overheidsontvangsten

133

143

Overige bedrijfsontvangsten

333

1.468

Renteontvangsten

174

530

49.334

46.120

Personeelsuitgaven

7.539

7.335

Onderhoudsuitgaven

7.660

9.085

Overige bedrijfsuitgaven

6.780

7.028

Rente uitgaven

6.321

6.551

Sectorspecifieke heffing onafhankelijk van resultaat

4.895

1.724

33.503

31.723

Vergoedingen

SALDO INGAANDE KASSTROMEN UITGAVEN

SALDO UITGAANDE KASSTROMEN KASSTROOM UIT OPERATIONELE ACTIVITEITEN

15.831

14.397

KASSTROOM UIT INVESTERINGSACTIVITEITEN ONTVANGSTEN Verkoopontvangsten eenheden

4.084

2.670

SALDO INGAANDE KASSTROMEN

4.084

2.670

3.643

10.685

43.351

1.551

UITGAVEN Investeringen nieuwbouw, renovatie Aankoop woningen Investeringen tdv de exploitatie SALDO UITGAANDE KASSTROMEN

194

1.125

47.188

13.361

KASSTROOM UIT INVESTERINGSACTIVITEITEN

- 43.104

- 10.691

KASSTROOM UIT FINANCIERINGSACTIVITEITEN ONTVANGSTEN Nieuwe leningen

36.000

-

Deposito`s

-

-

Vrijval deelneming

-

-

36.000

-

SALDO INGAANDE KASSTROMEN UITGAVEN Aflossingen SALDO UITGAANDE KASSTROMEN KASSTROOM UIT FINANCIERINGSACTIVITEITEN

2.205

15.000

2.205

15.000 33.795

- 15.000

AFNAME/TOENAME LIQUIDE MIDDELEN

6.522

- 11.294

LIQUIDE MIDDELEN EINDE PERIODE

6.331

- 191


67

8.

BEZOLDIGING TOPFUNCTIONARISSEN EN GEWEZEN TOPFUNCTIONARISSEN

In onderstaande tabel is de bezoldiging van topfunctionarissen en gewezen topfunctionarissen opgenomen in het kader van de Wet Normering Topinkomens over 2014.

NAAM

C.P. Martinot

FUNCTIE

DUUR

OMVANG DIENST-

DIENSTVERBAND

VERBAND

Directeur

1-1-2014 t/m

Bestuurder

31-12-2014

M.M. Smeijers

Voorzitter

M.A.M. Bäckes- Kapteijn

Lid

B. Hobbelink

Lid

J.A. Jurriëns

Lid

M.W.E. Gries

Lid

BELONING

BELASTBARE

VOORZIENINGEN

KOSTEN

BETAALBAAR OP

VERGOEDING

TERMIJN

149.731

36 uur

1-1-2014 t/m 31-12-2014 1-1-2014 t/m 31-12-2014 1-1-2014 t/m

33.063

11.160

208

9.300

1.176

9.300

284

31-12-2014 1-1-2014 t/m

9.300

31-12-2014 1-1-2014 t/m

7.440

31-12-2014

De beloning van de directeur Bestuurder is inclusief de fiscale bijtelling van de auto van de zaak. Conform de regeling bezoldigingsmaxima topfunctionarissen is Sité ingedeeld in bezoldigingsklasse F met een maximale bezoldiging van € 148.800. Er is een overschrijding WNT bij Directeur Bestuurder. Hier is sprake van een overgangsrecht van 4 jaar. Voor M.A.M. Bäckes-Kapteijn, B. Hobbelink en J.A. Jurriëns, allen lid van de Raad van Commissarissen, geldt tevens de overgangsregeling. De voorziening betaalbaar op termijn (pensioen) is alleen het werkgeversdeel. In onderstaande tabel is de bezoldiging van topfunctionarissen en gewezen topfunctionarissen opgenomen in het kader van de Wet Normering Topinkomens over 2013.

NAAM

C.P. Martinot

FUNCTIE

DUUR

OMVANG DIENST-

DIENSTVERBAND

VERBAND

Directeur

1-1-2013 t/m

Bestuurder

31-12-2013

H. Scheinck

Voorzitter

M.M. Smeijers

Voorzitter

M.A.M. Bäckes- Kapteijn

Lid

B. Hobbelink

Lid

J.A. Jurriëns

Lid

M.W.E. Gries

Lid

1-1-2013 t/m Tot 7-3-2013 Per 7-3-2013

1-1-2013 t/m 31-12-2013 1-1-2013 t/m

36 uur

BELONING

31-12-2013 1-1-2013 t/m 31-12-2013


VOORZIENINGEN

KOSTEN

BETAALBAAR OP

VERGOEDING

TERMIJN

149.598

32.605

2.550

13.101

9.300 9.300

31-12-2013 1-1-2013 t/m

BELASTBARE

1.032

9.300

7.602

68

9.

GOEDKEURING RAAD VAN COMMISSARISSEN

De Raad van Commissarissen heeft in haar vergadering van 18 maart 2015 het jaarverslag 2014 goedgekeurd.

Doetinchem, 18 maart 2015

M.M. (Monique) Smeijers EMPM (voorzitter)

M.A.M. (Marie-Antoinette) Bäckes-Kapteijn

B. (Bert) Hobbelink MRICS

Dr. Ing. J.A. (Jan) Jurriëns

Ing. M.W.E. (Mike) Gries


69

10. OVERIGE GEGEVENS

STATUTAIRE RESULTAATBESTEMMING In de statuten van de stichting is geen bepaling opgenomen met betrekking tot de bestemming van het resultaat.

VOORSTEL RESULTAATBESTEMMING Voorgesteld wordt om het resultaat over 2014 ad € 714.000 te onttrekken aan de reserve.

GEBEURTENISSEN NA BALANSDATUM Er hebben zich geen omstandigheden voorgedaan na balansdatum die substantiële gevolgen hebben voor het beeld van de jaarrekening 2014.


70

CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT Aan de Raad van Commissarissen van Stichting Site Woondiensten te Doetinchem Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de in deze jaarstukken op pagina 35 tot en met 69 opgenomen jaarrekening 2014 van Stichting Sité Woondiensten te Doetinchem gecontroleerd. Deze jaarrekening bestaat uit de balans per 31 december 2014 en de winst-en-verliesrekening over 2014 met de toelichting, waarin zijn opgenomen een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen. Verantwoordelijkheid van het bestuur Het bestuur van de stichting is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en het resultaat getrouw dient weer te geven, alsmede voor het opstellen van het maatschappelijk jaarverslag, beide in overeenstemming met de bepalingen inzake de jaarrekening en het jaarverslag als opgenomen in artikel 26, eerste lid, van het Besluit beheer sociale-huursector (Bbsh), de Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector (WNT) en richtlijn 645 van de Raad voor de Jaarverslaggeving. Het bestuur van de toegelaten instelling is tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als het noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten. Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controlestandaarden, het Controleprotocol WNT en het controleprotocol in rubriek A van bijlage III bij het Bbsh. Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten van de risico’s dat de jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten. Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opmaken van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld daarvan, gericht op het opzetten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden. Deze risico-inschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van de stichting. Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van de door het bestuur van de stichting gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden. Oordeel Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van het vermogen van Stichting Sité Woondiensten per 31 december 2014 en van het resultaat over 2014 in overeenstemming met artikel 26, eerste lid, van het Bbsh, de bepalingen van en krachtens de WNT en richtlijn 645 van de Raad voor de Jaarverslaggeving. Verklaring betreffende overige bij of krachtens de wet gestelde eisen Ingevolge artikel 28, onderdeel b, van het Bbsh, voor wat betreft het in dit artikel genoemde jaarverslag, melden wij dat ons geen tekortkomingen zijn gebleken naar aanleiding van het onderzoek of het maatschappelijk jaarverslag 2014, voor zover wij dat kunnen beoordelen, overeenkomstig de van toepassing zijnde bepalingen van titel 9 van Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek is opgesteld, en of de in artikel 2: 392, lid 1 onder g, van Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek bedoelde gegevens zijn toegevoegd. Tevens vermelden wij dat het maatschappelijk jaarverslag 2014 voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening zoals vereist in artikel 391 lid 4 van Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek. Arnhem, 18 maart 2015 Deloitte Accountants B.V.

J.C.M. Hendriks RA


71

11.

KENGETALLEN

Kengetallen over de vijf jaar ultimo boekjaar OMSCHRIJVING

2014

2013

2012

2011

2010

7.625

7.125

7.033

6.974

6.950

574

603

609

606

606

AANTAL VERHUUREENHEDEN IN EXPLOITATIE Woningen/Woongebouwen Garages Overige verhuureenheden

579

530

524

504

455

8.778

8.258

8.166

8.084

8.011

Aantal opgeleverd

-

93

52

63

119

Aantal aangekocht

502

8

15

1

-

Aantal verkocht

3

15

9

41

37

Aantal gesloopt

-

-

-

-

14

Aantal diversen

1

6

1

1

0

500

92

59

24

68

Bereikbaar

6.458

6.127

6.344

6.505

6.572

Niet bereikbaar (2014 > 596,75)

1.167

998

689

469

378

TOTAAL VHE IN EIGENDOM MUTATIES IN WONINGBEZIT

PER SALDO AANTAL WONINGEN NAAR PRIJSKLASSE

PRIJS-/KWALITEITSVERHOUDING Gemiddelde aantal punten WWS

147.5

147

147

147

139

Gemiddelde netto huurprijs in €

506.51

488.17

462.66

444.62

434.92

HET VERHUREN VAN WONINGEN Mutatiegraad %

9

10

10

9

9

Huurachterstand in % jaarhuur**

1.63

1.63

1.66

2.84

3.35

Huurderving in % jaarhuur

0.96

1.12

1.44

1.35

1.22

FINANCIËLE CONTINUÏTEIT

2014

2013

2012

2011

2010

69,24

73,50

71,70

72,50

27,70

1,07

0,93

1,13

1,31

1,52

Solvabiliteit Liquiditeit Rentabiliteit eigen vermogen

- 0,14

- 2,80

- 6,30

1,20

21,60

Rentabiliteit vreemd vermogen

3,32

4,10

3,85

3,99

3,79

Rentabiliteit totaal vermogen

0,78

- 1,14

- 3,58

1,75

8,89

Renteresultaat in % eigen vermogen

- 1,26

- 1,16

- 1,13

- 1,11

- 6,48

Interne financiering per woning in €

71.194

71.383

73.143

77.181

8.195

1.627

1.585

1.600

1.374

1.962

3,58

3,39

2,89

2,46

-

29,00

25,00

27,00

26,00

-

2014

2013

2012

2011

2010

67.257

72.091

75.088

80.548

12.730

1.478

388

457

1.013

1.324

-9

- 2.030

- 4.704

934

2.752

2014

2013

2012

2011

2010

97.0

100,2

107,2

108,3

112,2

Cash flow per woning in € Rentedekkingsratio (ICR) Loan to Value

BALANS, WINST- EN VERLIESREKENING Eigen vermogen per woning in € Overige voorzieningen per woning in € Jaarresultaat per woning in € FORMATIEPLAATSEN Aantal formatieplaatsen *** *

Vanaf 2011 wijken de cijfers onder 'financiële continuïteit' en 'balans, winsten verliesrekening' af van voorgaande jaren in verband met de stelselwijziging in 2012.

**

Vanaf 2012 wordt de huurachterstand in % van de jaarhuur anders berekend. Tot en met 2011 werd niet de huurachterstand gepresenteerd maar de huurdebiteuren.

***

Dit betreft de interne mensen die vallen onder de CAO van woningcorporaties ultimo jaar. Voor het jaar 2011 is het aantal fte`s aangepast.


72

SITÉ WOONDIENSTEN DOETINCHEM, 18 MAART 2015 SITÉ WOONDIENSTEN_JAARSTUKKEN

Recommend Documents