DIENST DIVERSITEITSBELEID NAAMSESTRAAT 22 BUS 5008 3000 LEUVEN, BELGIË
DR20_141211_DOC6_ACTIEPLAN DIVERSITEITSBELEID EN FACULTEITEN.DOCX
NOTA
LEUVEN
Actieplan Diversiteitsbeleid en faculteiten - Actieplan Dienst Diversiteitsbeleid 2014-2017 - Rapportering diversiteitsacties Hoger Instituut voor Wijsbegeerte 2014 - Rapportering diversiteitsbeleid FR 1314 + plan 1415 - Geïntegreerd Diversiteitsplan AJ2014-2015_FEB - Diversiteitsbeleid faculteit Letteren 20142015 - PPW evaluatie en planning 291014 - FW 20132014 rapportage en acties 20142015 - Actieplan_FIRW_13102014 - Bio-ingenieurswet Actiepunten14-15 - BFB IIW 010 - 4c 0 - Facultaire acties diversiteitsbeleid - opvolging campus GroepT - BFB IIW 010 - 4c 0 - Facultaire acties diversiteitsbeleid - opvolging technologiecampus Diepenbeek - BFB IIW 010 - 4c 0 - Facultaire acties diversiteitsbeleid - opvolging technologiecampus Gent - BFB IIW 010 - 4c 0 - Facultaire acties diversiteitsbeleid - opvolging technologiecampus Oostende - BFB IIW 010 - 4c 0 - Facultaire acties diversiteitsbeleid - opvolging technologiecampussen De Nayer en Geel - Fac ARCH Diversiteitsacties - Ondernomen en geplande acties Diversiteitsteam Faculteit Geneeskunde 2014-2015 (2) - FaBeR - KULAK Genderrapport - KULAK Nota_Project_Kansengroepen - Diversiteit Campus Antwerpen Geel en De Nayer 2013-15 - Bijlage Genderactieplan implementatie - Bijlage WG Digitale toegankelijkheid
20141203 Actieplan Dienst Diversiteitsbeleid 2014-2017 Dit is het actieplan van de Dienst Diversiteitsbeleid. De acties die beleidsbelissingen vragen zullen worden voorgelegd aan de bevoegde personen en raden. De acties vertrekken vanuit de huidig beschikbare beleidsruimte. ACTIE Acties o.b.v. Beleidsplan Diversiteit 2014-2017 Urgentie (U) : A= Afgerond; P=Permanent; 1=Prioritair 14-15; 2=Vanaf 15-16; 3=2016 Randvoorwaarde: Slechts door DB uitvoerbaar indien aan deze voorwaarde is voldaan Actor(en): voor afkortingen, zie achteraan.
U
randvoorwaarden
ACTOR(EN)
0. Algemeen Diversiteitsbeleid Algemeen: uitbouwen van goede communicatielijnen tussen de verschillende actoren van de diversiteitsstructuur Communicatielijnen Diversiteitsraad: expliciteren van de rol van de leden, ook in het kader van 1 terugkoppeling en uitvoering van beleidsbeslissingen Communicatielijnen binnen diversiteitsstructuur naar campussen versterken: opname in huidige werking 1 van Diversiteitsraad, beleidsinformatie, ... Communicatielijnen diversiteitsactoren (DT's, DR, werkgroepen, ...): onderzoeken en opstarten van brief 1 met beleidsberichten ter bundeling van communicatie, beleidsbeslissingen, documenten en discussies en topics van de Diversiteitsraad
DB
Communicatie naar alle personeel: beleidbeslissingen meedelen via persberichten en website
1
DB
Communicatie naar alle personeel: intern verspreiden van cijfers met het oog op sensibilisering, o.a. via webpagina 'feiten en cijfers'
1
DB
Meldpunt: verder bekend maken en rapporteren als beleidsinput Startpakket voor nieuwe actoren samenstellen met o.a. basisnota's, structuur en processen
1 1
DB DB
P-1
DB
DB DB
1. Beleidsprioriteiten 1. Cijfergegevens Instroomsitueringen voor FDT's: continueren, verfijnen en uitbreiden naar campussen
Doorstroomsitueringen FDT's: continueren, verfijnen en uitbreiden naar campussen (beschikbaar vanaf eind 2016) Analyseren van interacties tussen diversiteitskenmerken onderling en het verband met prestatieindicatoren Optimaliseren van de registratie van studentenkenmerken in de inschrijvingstoepassing Verfijnen van beleidsdoelstellingen o.b.v. omgevingsanalyses Verder verfijnen van de huidige diversiteitskenmerken met aandacht voor andere diversiteitsaspecten, zoals taalachtergrond en vergelijkbaarheid met gegevens uit het lager en secundair onderwijs
P-1-2
DB
2
DB
P-1 2 2
DB DB DB
Gedetailleerd analyseren van V/M-verhoudingen en -verschillen inzake doorstroom bij ZAP
A-2
DB
Gedetailleerd analyseren van V/M-verhoudingen en -verschillen inzake doorstroom bij OP3 Gedetailleerd analyseren van V/M-verhoudingen en -verschillen inzake doorstroom bij ATP Gedetailleerd analyseren van V/M-verhoudingen en -verschillen inzake doorstroom bij BAP Standpunt bepalen inzake registratie van personeelsgegevens i.v.m. herkomst en functiebeperking (monitoring en privacy)
3 1 2 1
DB DB DB DB
2. Genderactieplan Zie Implementatieplan van Genderactieplan (in bijlage)
P
optioneel Horizon2020
3. Inbedding van het diversiteitsbeleid in het reguliere kader Initatieven uitwerken om het diversiteitsbeleid meer slagkracht te geven.
P
DB
Prioritaire acties bepalen op basis van cijferanalyses en evaluatie van beleidsinitatieven (cf 1.3: Analyse van interacties tussen diversiteitskenmerken onderling en hun invloed op prestatie-indicatoren).
2
DB
Fondsen werven via mecenaat, Damiaanfonds, Avicennafonds en Fonds voor Functiebeperkingen.
P
DB, DSTV
4. Inclusie in de praktijk omzetten Engagement opnemen in het vernieuwde SIHO. Implementeren van UDL: opstart pilootproject.
2 2-3
werkgroep inclusie
DB en PD
DSTV DB, DSTV, DOO
Stimuleren van onderzoek naar de effecten van redelijke aanpassingen en inclusie (opdracht Steunpunt Gelijkekansenbeleid).
1-2
Nieuwe initiatieven ontwikkelen i.v.m. implementatie van inclusie (toetsbeleid).
2
16.000 euro
DB, DSTV, DOB, faculteiten
5. Proactieve benadering van toegankelijkheid Uitvoeren van het actieplan digitale toegankelijkheid (bijlage). P Initiatieven om de drempel tot expliciteren van noden zo laag mogelijk te houden (bv. op uitnodigingen). P Medebeheer Damiaanfonds in functie van innovatieve initiatieven m.b.t. toegankelijkheid. Uitvoeren van het actieplan fysieke toegankelijkheid: digitale ontsluiting van de toegankelijkheidskaart.
P P
6. Hernieuwde aandacht voor democratisering Onthaalweken pionierstudenten evalueren en uitbreiden waar mogelijk. P Verhogen van de aandacht voor de combinatie van financiële, culturele en sociale drempels en adviseren P met betrekking tot aanpak van deze drempels (omgevingsanalyse). 7. Gastvrijheid Aanbieden van vormingen intercultule communicatie en samenwerking
P
DB
DB + DSTV + WGDT DB 10.000 euro 10.000 euro
DB DB en WGFT
projectmiddelen StuRa
DSTV + DB en faculteiten DB + DSTV
SVF
DB + PD
8. Diversiteit als centrale pijler in de onderwijsvisie Afstemming beleidsplannen diversiteit en onderwijs vanuit een gezamenlijk visie op de student en leren
DB en OB
Concrete initiatieven m.b.t. onderwijsmethoden tav heterogene groepen een centrale plaats geven in het onderwijsbeleid
geïntegreerd in de werking van OB (vb. portfolio ZAP)
9. Diversiteitsonderzoek stimuleren Maatregelen en financieringskanalen die diversiteitsonderzoek kunnen stimuleren.
1
10. diversiteitswerking op de campussen Opvolgen van de actieplannen van de DT's. Opvolgen van de refertelijsten van de campussen.
P P
DB + DocS
DB DB + DSTV
Cijfermatig opvolgen van de campussen.
P
DB
1-2-3
DB + PD
2. Diversiteit: focus personeel Genderactieplan Zie Implementatieplan van Genderactieplan (in bijlage)
Diversiteitsgevoelig HR-beleid HR-plan uitwerken m.b.t. functiebeperking en interculturaliteit Standpunt bepalen inzake registratie van personeelsgegevens i.v.m. herkomst en functiebeperking (monitoring en privacy) Diversiteitsbewust omgaan met studenten en personeel Personeel bewust maken van impliciete biases (ruimer dan genderspitsen). Aanbieden van vorming inzake diversiteitscompetenties Doorstroominitiatieven van kansengroepen binnen de studentenpopulatie naar personeel Door o.a. een opsporingswijze en sensibilisering uit te werken a.d.h.v. rolmodellen (cf. GAP en WG Personeelsdiversiteit).
1 1
diversiteitsplan RESOC
DB en PD DB en PD
2 P
SVF SVF
DB ism VenU DB
3
DB en PD
P
DB
3. Diversiteit: focus studenten Adviesnota m.b.t. herstellen van het genderevenwicht in opleidingen + actieplan Uitvoering Implementatieplan
Functiebeperking Voorzien in duidelijke richtlijnen en extra verduidelijkingen bij de formulering van redelijke aanpassingen. P
DSTV en DB
Aanpakken van praktisch-organisatorische knelpunten m.b.t. redelijke aanpassingen.
1
DSTV en DB
Stapsgewijs uitwerken van inclusieve maatregelen a.d.h.v. pilootprojecten i.s.m. de faculteiten.
2
ovv project DSTV
Onderzoek stimuleren m.b.t. het effect van redelijke aanpassingen en inclusieve maatregelen op de leerkansen van studenten.
2
Onderzoek stimuleren m.b.t. de effecten van diagnostiek en assesment op mogelijke stigmatisering.
DB ovv financiering doctoraatsonderzoek
Samenwerking met het SIHO (Steunpunt Inclusief Hoger Onderwijs)
2
DB en DSTV
Interculturaliteit Het debat voeren i.v.m. de benaming en benadering van studenten met een migratieachtergrond.
1
WGIC, DSTV en DB
2
DSTV en DB
Lanceren en beheren van het Avicennafonds voor studenten met een migratieachtergrond: coachen en ondersteunen van verenigingen.
Aansluiting met de arbeidsmarkt: samenwerken met bedrijven, stageplaatsen zoeken en aanbieden met 2 zichtbare functies. Instroomadviseur en contactpunt inbedden tot de reguliere werking van de universiteit. 1
WGIC + DSTV ovv extra financiering
DB
Actieplan interculturaliteit uitvoeren: taalbeleid,…
P
WGIC., DSTV en DB
Werkstudenten: implementatie beleidskader werkstudenten Communiceren i.s.m. de dienst studieadvies (website). Stimuleren van faculteiten om het onderwijsaanbod aan te passen
P P
DOK + DSTV DOK
Oog hebben voor bijkomende noden na implemenatie van beleidsvisie (m.i.v. nieuw statuut) Monitoren van in- en doorstroom van werkstudenten
P P
DOK DB
Betaalbaar studeren Behoefteanalyse en gerichte acties uitvoeren Deelname aan studentenparticipatie vanuit kansengroepen Stimuleren om studenten op te nemen in DT's, LOKO, STURA en via werkgroepen stimuleren tot vrijwilligerswerk door studenten tav medestudenten Levensbeschouwelijke diversiteit Implementeren van beleidskader. Stille ruimte in campus Leuven realiseren.
ism STVZ
DSTV + DB
beleidsruimte STVZ
DB + STVZ STVZ + DB
P
P 1
DB en DSTV DB en DSTV
Uitbreiden beleidskader naar de andere campussen. Handelingskader uitwerken voor stagebegeleiders m.b.t. religieuze symbolen op de stageplaats Communicatie: uitgeven van brochure en Engelse vertaling Stimuleren van interreligieuze dialoog Samenwerken met erediensten: afspraken m.b.t. het gebruik van gebouwen voor gebed, bezinning en erdediensten Verbeteren van het academische taalvaardigheidsniveau van eerstejaarsstudenten (TaalVaST-project) Het project wordt op regelmatige basis geëvalueerd en bijgestuurd en loopt nog verder
Pionierstudenten Evalueren van pilootprojecten aan faculteiten Psychologie en Pedagogische Wetenschappen, Rechtsgeleerdheid en Letteren Uitbreiding naar minstens 3 andere faculteiten Integratie van aanbod m.b.t. pioniers in de faculteiten
3 2 2 2 1
DB en DSTV BB, DSTV en PPW DB + STVZ DSTV en UP DSTV
P
CLT, DB en faculteiten
1
faculteiten, DSTV en DB DSTV en DB DSTV en DB
2 3
4. Onderwijs over diversiteit - diversiteit in het onderwijs Aandacht voor omgaan met diversiteit tijdens stages Good practices bundelen Versterking van de diversiteitsstage in de Lerarenopleiding Implementeren van een verplichte tutoringstage voor alle studenten in SLO-trajecten wiskunde en natuurwetenschappen Implementeren van een verplichte tutoringstage voor alle studenten in alle andere SLO-trajecten. Ambassadeurswerking als optie in de stage.
Faculteiten en DB
P
DB+AVL
P 2
DB+AVL STVZ , AVL + DB
Diversiteit in specifieke opleidingen Exploratie universiteitsbreed diversiteitsvak opstarten met aandacht voor een ervaringsperspectief
3
DB + STVZ
Opvolgen van de interuniversitaire master gender en diversiteit Aanmoedigen van faculteiten om aandacht te besteden aan diversiteit in de opleiding
P 2-3
DB DO + DB
Diversiteitscompententies voor docenten ontwikkelen Vanuit 'werken met heterogene groepen' naar een module UDL toewerken met aandacht voor specifieke kansengroepen en implicit bias Stimuleren van een kritische kijk bij docenten naar de gehanteerde mens- en wereldbeelden 3
DOO + DB SVF
PD + DOO
5. Onderzoek over diversiteit - diversiteit in het onderzoek Diversiteit in onderzoek integreren Bij onderzoeksvragen aandacht hebben voor mogelijk significante verschillen tussen groepen
2
DocS+DB
Nagaan hoe er in onderzoek bewust omgegaan kan worden met de gevaren van implicit bias.
2
DS+DB
Stimuleren van onderzoek mbt diversiteit Oprichten van een werkgroep in de schoot van het metaforum als basis voor een onderbouwd onderzoeksbeleid (o.b.v. middelen Lucide) en hier iemand voor vrijmaken
2
DB + Metaforum
3
DB
P
DB
Stimuleren van een interdisciplinair netwerk van onderzoekers met het oog op de uitbouw van diversiteitsonderzoek Zoeken naar financieringskanalen om diversiteitsonderzoek te stimuleren Onderzoek voor beleid Benchmarken en uitwisselen van good practices binnen LERU, met VU Amsterdam, …
DB
Beleidsvoorbereidende en ondersteunende analyses door de stafmedewerker beleidsinformatie
P
DB
Visie op de beschikbaarheid van data en analyses actualiseren
1
DB
Rapport opstellen m.b.t. gender aan KU Leuven in 2016 Rapport opstellen m.b.t. functiebeperkingen aan KU Leuven in 2015 en organiseren van een studiedag over beleid-onderzoek
3 1
DB + PD DB en steunpunt GK
6. Diversiteitsbeleid ten dienste van de maatschappij Afgestudeerden beschikken over basiscompetenties diversiteit
Stimuleren van diversiteit in het extra-curriculair aanbod (Buddy, Peter-Meter, Omkaderd Wonen,...)
P
DB + STVZ
Extra-curriculaire aanbod waar mogelijk in het curriculum inbedden.
P
OB + DSTV+ DB + faculteiten
Opsporen en documenteren van rolmodellen voor verschillende kansengroepen binnen de universitaire gemeenschap (cf. Fonds) Rolmodellen opsporen en inzetten en divers personeelsbeleid (cf. Genderactieplan en WG Personeelsdiversiteit 2). Uitbreiden van mentoring voor personeelsleden uit kansengroepen
3
DB + PD
3
DB + PD
Rolmodellen inzetten voor rekrutering van toekomstige studenten via ambassadeurswerking
P
DB en Marketing
P 3 P
WGIC + DSTV + DB DB DB
P
DB + Faculteiten
P
DB
Vertegenwoordiging in relevante externe beleidsadviesorganen (bv. VLOR, VLIR).
P
DB
Diversiteitswerking in de Associatie KU Leuven
P
DB en WGDA
Stimuleren van intellectueel debat rond diversiteitsthema’s Integratie- en migratiedebat (bv. 50 jaar migratie) Samenwerking uitbouwen met Metaforum Expertise delen met het Leuvens Overleg Diversiteit Diversiteitsbeleid in ruimere onderwijscontext Continueren van het aanbod naar basis- en secundair onderwijs i.v.m. studiekeuze en doorstroom (kinderuniversiteit, buddy-project, wetenschapsweek, wereld aan je voeten, science@…) Rechtstreekse contacten onderhouden met lokale gemeenschappen in functie van beleidsparticipatie
AFKORTINGEN Academisch Vormingscentrum voor Leraren
AVL
Dienst Diversiteitsbeleid
DB
Doctoral Schools
DocS
Dienst Onderwijsondersteuning
DOO
Diversiteitsraad
DR
Dienst Studentenvoorzieningen
DSTV
Diversiteitsteams (Facultaire Diversiteitsteams)
DT'S (FDT's)
Facultaire Aanspreekpunten
FA's
Onderwijsbeleid
OB
Personeelsdienst
PD
Dienst Onderwijsbeleid en -kwaliteit
DOK
Technische Diensten
TD
Werkgroep Diversiteit Associatie KU Leuven
WGDA
Werkgroep Digitale Toegankelijkheid
WGDT
Werkgroep Fysieke Toegankelijkheid
WGFT
Werkgroep Interculturaliteit
WGIC
Werkgroep Personeelsdiversiteit
WGPD
LEUVEN
VERSLAG
*
Rapportering diversiteitsacties Hoger Instituut voor Wijsbegeerte 2013 – 2014 (specifieke aandacht op genderthematiek) -
Ontstaan genderwerkgroep HIW Opstellen genderactieplan Genderactieplan werd bediscussieerd en goedgekeurd door Faculteitsraad Enkele specifieke thema’s uitgelicht: o Oprichten zoekcomité dat actief op zoek gaat naar vrouwelijke kandidaten voor ZAPbenoemingen o Bij het opstellen van de shortlist voor een ZAP-benoeming wordt gestreefd naar minstens 1/3 vrouwelijke kandidaten. De genderwerkgroep pleit ervoor dat dit een verplichte maatregel zou worden. o Enkele vrouw- en gezinsvriendelijke maatregelen werden genomen: Meer aandacht voor vrouwelijke sprekers op lezingen (Elk jaar zou of de Thomaslezing of de Mercier-leerstoel aan een vrouw toegekend moeten worden. Voor de Husserl Memorial Lecture geldt dit om de twee jaar.) Meer aandacht voor gezinsvriendelijke vergaderuren Mogelijkheid voorzien van een 80% aanstelling in profielvacatures. o Meer aandacht voor vrouwelijke filosofen in de colleges o Voorstel om een anonieme evaluatie bij schriftelijke examens in te voeren als wapen tegen impliciat bias. o Idee om klankbordgroep van vrouwelijke studenten op te richten in samenwerking met de studentenkring (NFK). Deze klankbordgroep meldt eventuele obstakels en suggesties ter verbetering van het genderklimaat voor de studenten aan het bestuur (eenmalig per jaar).
Geplande acties -
-
-
-
Op het vlak van Genderdiversiteit: In filosofische vakken meer aandacht besteden aan vrouwelijke filosofen. o Vb. M-Phil ‘”Aesthetics”, minstens vier vrouwelijke filosofen worden in dit vak behandeld, het vak wordt mede door een vrouw gedoceerd. In andere vakken de man-vrouw-problematiek ook op ‘natuurlijke wijze’ aan bod laten komen zonder dat dit expliciet het thema van de cursus is. Vb. Cultuurfilosofie De werkpunten van het genderactieplan verder opvolgen en evalueren. Op het vlak van culturele diversiteit: o Nagaan in het internationaal programma van het HIW hoe studenten nog beter opgevangen en begeleid kunnen worden. Zeker nu de internationale Masteropleiding een steeds groeiend aantal studenten krijgt. Op het vlak van studenten met een functiebeperking o Een nieuwe vaste ombudspersoon versterkt het ombudsteam om een nog constantere opvolging te verzorgen opdat de studenten met een functiebeperking een nog betere begeleiding kunnen krijgen. Andere initiatieven:
o o
Verderzetting HIW writing lab, graduate student conference Het probleem van uitval van (goede) vrouwelijke studenten aan het HIW zou grondiger bestudeerd moeten worden. Er start een sociologiethesis over doorstromingskansen voor vrouwen aan de universiteit met als specifieke casus het HIW. Ook dit was een van de voorstellen in het genderactieplan en zou nu reeds uitgevoerd kunnen worden.
Hoger Instituut voor Wijsbegeerte Rapportering diversiteitsacties
2/2
Rapportering diversiteitsacties 2013-14 en actieplan 2014-15 Faculteit Rechtsgeleerdheid Samenstelling diversiteitsteam Faculteit Rechtsgeleerdheid: -
Diversiteitsverantwoordelijke: prof. dr. Bernard Tilleman
-
Diversiteitspromotoren: prof. dr. Stefan Sottiaux en dr. Els Kindt
-
Facultair aanspreekpunt onderwijsgebonden diversiteitsaspecten: Liesbet Smedts
Overzicht acties Kindervalk op collectieve pedagogische studiedag: Opvang van de kinderen van het personeel binnen de muren van de Valk op de collectieve Leuvense pedagogische studiedag begin oktober. Deze actie werd in oktober 2013 voor de vijfde keer georganiseerd. 2014-15: in oktober 2014 was er geen collectieve sluitingsdag van de Leuvense scholen, waardoor de Kindervalk niet georganiseerd werd Onderwijs Discrimination law -
Sinds 2012-13 is het opleidingsonderdeel een klemtoonvak binnen de major publiekrecht in de master in de rechten
-
Samenwerking met het CGKR voor Legal Clinic Discrimination Law in 2013-14
Summercourse project voor pionierstudenten De Faculteit Rechtsgeleerdheid nam in 2013-14 deel aan het door de dienst Diversiteitsbeleid ondersteunde project voor pionierstudenten. Het facultaire aanspreekpunt is ook lid van de stuurgroep van het project. De groep van de pionierstudenten beslaat 14,5% van de KU Leuven generatiestudenten, de opleiding Bachelor in de Criminologische Wetenschappen is binnen de KU Leuven de opleiding met de hoogste vertegenwoordiging: 38,4% van de generatiestudenten is pionierstudent (gemiddeld percentage van AJ 2005-06 tot AJ 2010-1011). Uit onderzoek blijkt dat pionierstudenten een lagere slaagkans hebben, en minder vaak doorstromen en een diploma behalen. Onderzoek toont aan dat pionierstudenten vaker een beperkter sociaal kapitaal hebben, en vaker uit een gezin met een lager SES komen. Hun ouders zijn vaak minder betrokken bij de studies en bij de opleiding.
Na bespreking op de POC criminologische wetenschappen en het Faculteitsbestuur en in samenwerking met de studentenkring, werd beslist een grondige hervorming door te voeren van de onthaalactiviteiten voor nieuwe bachelorstudenten en dit op een inclusieve manier, dus voor alle eerstejaarsstudenten criminologie. Ook de onthaalactiviteiten voor de eerste bachelor in de rechten werden meegenomen in het project. Voor een aantal activiteiten werd er samengewerkt met de Dienst Studieadvies. Met deze activiteiten wil de faculteit de academische en sociale integratie en de deelname aan de activiteiten van de Dienst Studentenbegeleiding van de groep pionierstudenten verhogen zodat er minder drop-out zou zijn, meer deelname aan examens en meer studiesucces. Een samenvatting van de activiteiten: -
Brochure die studenten wegwijs maakt tijdens de eerste weken aan de universiteit / faculteit
-
Participatie van eerstejaarsdocenten aan de algemene onthaalsessie
-
Receptie aansluitend op de onthaalsessie
-
‘STB-sessies’ in de PC-lokalen met studietrajectbegeleider
-
Taaltest, met vervolgens opvolgtraject van drie workshops met opleidingsspecifiek materiaal (i.s.m. ILT)
-
‘Kennismakingssessies’ in kleine groepjes met monitor / studietrajectbegeleider
-
Workshop ‘Sterker aan de start’ (i.s.m. Dienst Studieadvies)
-
Samenwerking met studentenkring voor sociale activiteiten
2014-15: na evaluatie zal beslist worden of er in 2014-15 opnieuw deelgenomen wordt aan het project; de meeste activiteiten zullen gecontinueerd worden.
Onderzoek
Een selectie van de belangrijkste academische publicaties tijdens 2013-14
de Beco, G., ‘The Right to Inclusive Education According to Article 24 of the UN Convention on the Rights of Persons with Disabilities: Background, Requirements and (Remaining) Questions’, (2014) 32 (3) Netherlands Quarterly of Human Rights 263–287.
de Beco, G., ‘Het recht op arbeid voor personen met een handicap volgens artikel 27 van het VN-Verdrag inzake de rechten van personen met een handicap met een toepassing in Vlaanderen’, (2014) (3) Belgisch Tijdschrift voor Sociale zekerheid/Revue belge de sécurité sociale [forthcoming].
de Beco, G. (ed.), Article 33 of the UN Convention on the Rights of Persons with Disabilities: National Structures for the Implementation and Monitoring of the Convention (Leiden/Boston: Martinus Nijhoff Publishers, 2013).
Brems, E., Vandenhole, W. and de Beco, G. (eds), National Human Rights Institutions and Economic, Social and Cultural Rights (Antwerp: Intersentia, 2013).
de Beco, G., ‘Reflections on Non-Judicial Mechanisms (National and International)’, (2013) 7 (1) Human Rights and International Legal Discourse 165-174.
de Beco, G., ‘Human Rights Indicators: From Theoretical Debate to Practical Application’, (2013) 5 (2) Journal of Human Rights Practice 380-397.
de Beco, G., ‘The Optional Protocol to the Convention on the Rights of the Child on a Communications Procedure: Good News?’, (2013) 13 (3) Human Rights Law Review 367387.
de Beco, G., ‘Het recht op onderwijs voor personen met een handicap volgens Artikel 24 van het VN-Verdrag inzake de Rechten van Personen met een Handicap: juridische analyse en toepassing in Vlaanderen’, (2013) 14 (2) Tijdschrift Jeugd en Kinderrechten 90-104.
de Beco, G., ‘Human Rights Indicators and MDG Indicators: Building a Common Language for Human Rights and Development Organisations’, in Gready, P. and Vandenhole, W. (eds), Theories of Change: Human Rights and Development in the new Millennium (London: Routledge, 2013) 50-69.
de Beco, G., ‘Assessment of the Paris Principles and the ICC Sub-Committee on Accreditation’, in Wouters, J. and Meuwissen, K. (eds), National Human Rights Institutions in Europe: Comparative, European and International Perspectives (Antwerp: Intersentia, 2013) 247-262.
de Beco, G. ‘Editorial Introduction’, in de Beco, G. (ed.), Article 33 of the UN Convention on the Rights of Persons with Disabilities: National Structures for the Implementation and Monitoring of the Convention (Leiden/Boston: Martinus Nijhoff Publishers, 2013) 1-7.
de Beco, G. and Hoefmans, A., ‘National Structures for the Implementation and Monitoring of the UN Convention on the Rights of Persons with Disabilities’, in de Beco, G. (ed.), Article 33 of the UN Convention on the Rights of Persons with Disabilities: National Structures for the Implementation and Monitoring of the Convention (Leiden/Boston: Martinus Nijhoff Publishers, 2013) 11-66.
Brems, E., de Beco, G. and Vandenhole, W., ‘Introduction to the Volume’, in Brems, E., Vandenhole, W. and de Beco, G. (eds), National Human Rights Institutions and Economic, Social and Cultural Rights (Antwerp: Intersentia, 2013) 1-5.
de Beco, G., ‘The Role of National Human Rights Institutions in the Protection and Promotion of Economic, Social and Cultural Rights: Historical, Theoretical and Critical Perspectives’, in Brems, E., Vandenhole, W. and de Beco, G. (eds), National Human Rights Institutions and Economic, Social and Cultural Rights (Antwerp: Intersentia, 2013) 7-32.
Eva Brems, Yaiza Janssens, Kim Lecoyer, Saïla Ouald Chaib, Victoria Vandersteen and Jogchum Vrielink, "The Belgian 'Burqa ban' confronted with insider realities", in Eva Brems (ed.), The Experiences of Face VeilWearers in Europe and the Law, Cambridge, Cambridge University Press, 2014.
Jogchum Vrielink, "Symptomatic symbolism: banning the face veil 'as a symbol'", in Eva Brems (ed.), The Experiences of Face Veil Wearers in Europe and the Law, Cambridge, Cambridge University Press, 2014.
Jogchum Vrielink, "Cascade-aansprakelijkheid, onjuiste berichtgeving en de Antiracismewet", Auteurs & Media 2014, nr. 3/4, 210-220.
Jogchum Vrielink, “Internet: spreken is zilver, schrijven is goud? (Druk)persmisdrijf (art. 150 GW), de audiovisuele media en de zaak Belkacem”, Tijdschrift voor strafrecht 2014, nr. 2, 143-149.
Annelies D'Espallier, Stefan Sottiaux en Jan Wouters, De doorwerking van het VN-Verdrag inzake de rechten van personen met een handicap,Cambridge/Antwerpen, Intersentia, 2014.
Jogchum Vrielink, "Dieudonné: enkele quenellepunten", Mediaforum 2014, nr. 2, 21.
Jogchum Vrielink, "‘Islamophobia’ and the law: Belgian hate speech legislation, symbolic speech and the wilful destruction of the Koran", International Journal of Discrimination and the Law 2014, vol. 14, nr. 1, 54-65.
Jogchum Vrielink, "Godslastering: van de (nimmer vallende) regen in de (doorwekende) drup?", Nederlands Juristenblad 2014, nr. 3, 185-188
Een selectie van de belangrijkste opiniestukken tijdens 2013-14
de Beco, G., ‘Eerst de middelen, de rest volgt vanzelf’, De Standaard, 3 september 2014, 37.
de Beco, G., ‘Maatschappij moet zich aanpassen aan personen met een handicap’, Kuleuvenblogt,
20
maart
2014;
kuleuvenblogt.be/2014/03/20/maatschappij-moet-zich-
aanpassen-aan-personen-met-een-handicap.
de Beco, G., ‘Leerlingen met handicap horen thuis op gewone scholen’, De Morgen, 7 maart 2014, 30.
de Beco, G., ‘Qu’est-ce qu’une INDH ?’, Politique, november-december 2013, 82, 51-53.
Jogchum Vrielink, "Boerkabattle: Grondwettelijk Hof vs. Europees Hof", De Juristenkrant 2014, nr. 295, 2.
Rik Torfs en Jogchum Vrielink, "Antiseksisme: de wet als slet?", De Standaard, 3 oktober 2014.
Jogchum Vrielink, "The Burqa ban and its vigilante proponents", Open Democracy, 15 september 2014.
Jogchum Vrielink, “Sluiers afrukken in naam van de samenleving”, De Standaard, 21 augustus 2014.
Jogchum Vrielink, "De paradox van de vervolging", De Standaard, 6 juni 2014.
Jogchum Vrielink, "No sexist speech, please, we're Belgian", Spiked-online, 29 mei 2014.
Jogchum Vrielink en Silvia Van Dyck, "Seksisme afgeschaft! (samen met enkele grondrechten)", De Juristenkrant, nr. 289, 15.
Rik Torfs en Jogchum Vrielink, "Belgium Bans Sexism: The Return of the Index Librorum Prohibitorum", Washington Post (legal blog), 21 maart 2014.
Rik Torfs en Jogchum Vrielink, "Iedereen seksist. Seksismewet vaag en overbodig", De Standaard, 14 maart 2014.
Jogchum Vrielink, "Dieudonné, of de rechtsstaat in de quenelle", De Juristenkrant 2014, nr. 283, 10.
Jogchum Vrielink, "Godslastering en vrije meningsuiting, een moeilijke combinatie", De Juristenkrant 2013, nr. 281, 12.
Maatschappelijke dienstverlening, projecten en congressen 2013-14
Studie voor het CGKR over "de situatie van personen met een handicap in België met betrekking tot hun fundamentele rechten zoals gewaarborgd door het VN-Verdrag inzake de rechten van personen met een handicap – Implementatie van een oplossingsgerichte systeemanalyse op basis van consultatie van personen met een handicap en betrokken maatschappelijke actoren" (met Stefan Hardonk en Patrick De Vlieger).
Onderzoek voor de Europese Commissie rond « Access to Justice of Persons with Disabilities » in samenwerking met vijf nationale partnerorganisaties (met NUI Galway)
Conferentie “Article 24 CRPD: a Brown v Board of Education moment?” op 22/02/2014
Studiedag “Doorwerking van het VN-Verdrag inzake de rechten van personen met een handicap in de verschillende rechtstakken” op 13/02/2014
2014-2015:
o
Co-organisatie van het 'Equal is not enough' congres van het Steunpunt Gelijkekansen (4-6 februari 2015);
o
Larciercongres over racisme en vrijheid van meningsuiting (16 of 18 juni 2015).
Volledig overzicht onderzoek universitair centrum voor discriminatie- en diversiteitsrecht http://www.ucddr.be/
Zichtbaarheid van het diversiteitsteam binnen de faculteit In 2013-14 werd het bestaan van het facultaire diversiteitsteam bekend gemaakt via een nieuwe webpagina http://www.law.kuleuven.be/home/algemeen/gelijke_kansen_diversiteit. Echter blijkt dat het team nog onvoldoende bekend is bij studenten en personeel. 2014-2015: o
Verhogen zichtbaarheid facultaire diversiteitsteam
Diversiteitsbeleid Faculteit Economie en Bedrijfswetenschappen (FEB)– KULeuven
Geplande acties voor het AJ2014-2015
Uitgangspunten De acties met betrekking tot diversiteit werden tot nu opgezet vanuit de vier campussen waar FEB vertegenwoordigd is (Antwerpen, Brussel, Kortrijk en Leuven). Vanaf AJ2014-2015 wordt gekozen voor een gecoördineerde aanpak op facultair niveau die voorbereid, gecoördineerd en opgevolgd zal worden door een facultair diversiteitsteam. De volgende elementen zullen hierbij richtinggevend en/of inspirerend zijn:
De diversiteitsacties die reeds lopen op de verschillende campussen. Het Beleidsplan Diversiteit 2014-2017 van de KULeuven. Duurzaamheid aan de KULeuven 2014-2017. De EQUIS 1-guidelines, in het bijzonder deze m.b.t Ethics, Responsibility, Sustainability (ERS).
Op basis daarvan kunnen we reeds de volgende basisstromen in het diversiteitsbeleid onderkennen:
Het maximaliseren van kansen van studenten en personeelsleden. Het ontwikkelen van diversiteitscompetenties. Een bijdrage leveren aan de ontwikkeling van een open en duurzame samenleving. Onderzoek naar diversiteit en duurzaamheid stimuleren.
Ook met betrekking tot de manier waarop we hieraan willen werken zijn reeds enkele principes zichtbaar:
Steunen op de betrokkenheid van interne stakeholders (studenten, docenten, ondersteunende diensten). Een werkbaar evenwicht tussen subsidiariteit en stroomlijning, zowel binnen de faculteit (campussen) als ten aanzien van het centrale diversiteitsbeleid van de KU Leuven. Een werkbaar evenwicht tussen inclusief denken en handelen en aandacht voor categorieën van studenten met specifieke behoeften. ‘Evidence based’: het beleid moet geflankeerd worden door diversiteitsonderzoek dat het beleid kan voeden en evalueren. Diversiteit kan, samen met duurzaamheid, gezien worden als een belangrijke component van een maatschappelijk verantwoord facultair beleid. We willen dan ook komen tot een maximale integratie van de beide beleidsdomeinen.
1
EQUIS is een internationale accreditatie die de FEB toegekend werd in oktober 2014. De accreditatie wordt toegekend door de European Foundation for Management Development (EFMD). De kwaliteit van het beleid rond Ethics, Responsibility and Sustainability (ERS) is een belangrijke beoordelingsgrond bij een EQUISaccreditatie.
1
Het verhelderen van de visie, strategie en werkingsmodaliteiten is dan ook één van de topprioriteiten van FEB voor het AJ2014-2015. Daarnaast ligt de nadruk in AJ2014-2015 sterk op het van elkaar leren (intervisie). Dit heeft tot gevolg dat de meeste acties opgenomen in dit actieplan voor het AJ2014-2015 over meerdere jaren zullen lopen. Voor AJ2014-2015 zal voor de meeste acties de nadruk liggen op intervisie en de opstart van de actie. Een aantal acties zijn ook een voortzetting van wat er al is gerealiseerd op campusniveau in samenwerking met de partnerhogescholen. Hier zal het vooral de bedoeling zijn na te gaan hoe dit kan worden gecontinueerd en waar nuttig verbreed tot of verankerd in de hele FEB. We duiden bij elke actie aan of het gaat om: a) continuering van actie of om een nieuwe actie [C/N]; b) een eenjarige actie of meerjarige actie [E/M]
Geplande acties voor AJ2014-2015 We brengen de acties onder in 10 thematische ‘korven’. Deze indeling is ad hoc voor dit plan. In de toekomst kan gekeken worden hoe een dergelijke structuur (stromen, korven en acties) als een vast stramien kan worden genomen voor planning, opvolging en rapportering.
Korf 1: Het ontwikkelen van een facultair diversiteitsbeleid. Korf 2: Het werken aan een inclusieve krachtige leeromgeving Korf 3: Ondersteunende maatregelen voor personen met specifieke beperkingen of behoeften Korf 4: De grootstedelijke multi-culturele en sociaal-economische context Korf 5: Internationalisering en ervaringen met diversiteit Korf 6: De toeleiding tot de arbeidsmarkt ondersteunen Korf 7: Gender in en rond de universiteit Korf 8: Ontwikkelen van interculturele vaardigheden en andere diversiteitscompetenties Korf 9: Religieuze en levensbeschouwelijke diversiteit Korf 10: Diversiteitsonderzoek
2
Korf 1: Het ontwikkelen van een facultair diversiteitsbeleid.
Actie 1: Het samenstellen van een facultair diversiteitsteam. . N / M Er wordt een facultair diversiteitsteam samengesteld bestaande uit vertegenwoordigers van de vier campussen. Dit team zal als taak hebben om de centrale visie op diversiteit van de KU Leuven te concretiseren op het niveau van de FEB en deze te vertalen in een strategie en een concreet actieplan en hierover te rapporteren, te communiceren en te sensibiliseren. Het team zal ook de acties op campusniveau coördineren en intervisie (intern en extern) faciliteren. De bedoeling is om diversiteit en duurzaamheid (‘sustainability’) op termijn steeds nauwer met elkaar te verbinden. Actie 2: Interne intervisie. N / M De diversiteitsacties die tot nu toe lopen of gerealiseerd zijn op de campussen en de ervaring daarmee worden in het facultair diversiteitsteam systematisch uitgewisseld in de schoot van het diversiteitsteam. Het gaat zowel om maatregelen, projecten als onderzoek. We gaan na hoe deze intervisie een systematisch plaats kan krijgen in het overleg van het diversiteitsteam. Actie 3: Interne professionalisering van het diversiteitsteam. . N / M Aangezien het diversiteitsteam ook de rol wil opnemen van interne expertisecel diversiteit en uiteraard ook de eigen keuzes wil onderbouwen, is het nodig aandacht te besteden aan de interne professionalisering van het onderwijsteam. We willen verkennen wat de behoeften en mogelijkheden dienaangaande zijn. Actie 4: Speerpunten en diversiteitsscorecard. N / M De facultaire strategie op het vlak van diversiteit zal geconcretiseerd worden in een aantal speerpunten. Voor elk speerpunt zal gezocht worden naar geschikte indicatoren. We starten hier niet van nul, maar vertrekken van wat tot nu reeds is gerealiseerd op campusniveau en vanuit de centrale diensten van de KU Leuven. We gaan na welke cijfergegevens door de centrale diensten op een regelmatige en gestandaardiseerde manier kunnen worden aangeleverd voor het opmaken van een diversiteitsscorecard voor FEB. We gaan ook na welke andere gegevens nodig zijn om tot een geïntegreerde diversiteits-duurzaamheidsscorecard te komen. Actie 5: Interne communicatie en participatie met personeelsleden rond diversiteit stroomlijnen. . C/M Het diversiteitsbeleid wordt voorbereid en opgevolgd in tal van gremia op centraal en decentraal niveau. Dit maakt het heel moeilijk om alle personeelsleden hierover adequaat te informeren. In het bijzonder vraagt het correct informeren en sensibiliseren van ZAP/OP3 leden en medewerkers van studiebegeleidings- en ombudsdiensten, om aandacht. Zij implementeren immers de afspraken inzake toegekende faciliteiten aan studenten met specifieke behoeften (werkstudenten of studenten met een functiebeperking). Maar ook voor de fundamentele keuzes die gemaakt worden en acties die gepland worden is wederzijdse communicatie onontbeerlijk. Hier willen we de oefening maken hoe dergelijke communicatie over diversiteit een plaats kan krijgen binnen bij voorkeur bestaande communicatietools en overlegplatforms.
3
Actie 6: Interne communicatie en participatie met studenten rond diversiteit stroomlijnen. . C / M Aangezien een inclusief beleid meer en meer prioritair wordt gezien ten aanzien van een doelgroepenaanpak (cfr. Beleidsplan Diversiteit KULeuven 2014-2017), zullen we in de eerste plaats het potentieel verkennen van algemene informatiekanalen en participatieorganen om via die weg alle studenten te informeren en ze te betrekken. Aan de andere zal hierbij ook aandacht moeten gaan naar categorieën van studenten met specifieke behoeften (werkstudenten, studenten met een bepaalde functiebeperking, meertalige studenten, …) in die zin dat systematisch zal gecheckt worden of die studenten wel degelijk bereikt worden waar nodig.
Korf 2: Het werken aan een inclusieve krachtige leeromgeving
Actie 7: De bestaande initiatieven op het vlak van studiebegeleiding en differentiatie in het onderwijsaanbod consolideren en verbeteren. .C / M Omwille van hun achtergrond (sociaal-economisch, etnisch-cultureel, onderwijshistoriek, taalachtergrond, functiebeperkingen, voorkennis, ...) kunnen studenten een behoefte hebben aan specifieke begeleiding of ondersteuning. Een ruim aanbod op dat vlak wordt inclusief aangeboden. We willen dit jaar vooral het aanbod op de verschillende campussen naast elkaar leggen en evalueren en waar nodig bijsturen. Speciale aandacht gaat hierbij naar de transfer van succesvolle initiatieven op dat vlak naar andere campussen of de hele faculteit. Actie 8: Nagaan in welke mate er sprake is van discriminatie of sociale uitsluiting.N/E Een inventaris opmaken via welke kanalen en bronnen we de vinger aan de pols kunnen houden.
Korf 3: Ondersteunende maatregelen voor personen met bepaalde specifieke beperkingen of behoeften
Actie 9: Een vergelijkende analyse maken van de inclusieve toegankelijkheid van gebouwen en localen.C/M We gaan na of er op elke campus al een dergelijke audit is gebeurd en welke aanpassingen reeds zijn doorgevoerd. We gaan ook na welke knelpunten er nog zijn. We doen dit alles uiteraard in samenwerking met de logistieke campusverantwoordelijken. Actie 10: Taalzwakke studenten: taalondersteuning verder uitbouwen. C/M Op basis van ervaring en onderzoeksresultaten blijkt dat taalfactoren een belangrijke rol spelen in de academische motivatie en prestaties. De campussen zetten dan ook al langer in op taalondersteuning voor taalzwakke studenten in de Nederlandstalige en Engelstalige programma’s. Ook het ondersteunen van de ontwikkeling van de academische taalvaardigheid blijft een aandachtspunt.
4
Actie 11: Werkstudenten: aangepaste onderwijsarrangementen beter benutten C/M Uit onderzoek blijkt dat werkstudenten een sterke studiemotivatie hebben maar toch ook vaak afhaken omwille van de moeilijkheden om werken en studeren te combineren. Vormen van afstandsleren (o.a. blended learning) kunnen dit deels opvangen en trekken bovendien ‘diverse’ studenten aan. Deze vorm van onderwijs organiseren is echter heel duur. Daarom gaan we na hoe dit aanbod op een meer rendabele manier kan worden aangeboden binnen de faculteit, bijv. door specialisatie hierin op (een) bepaalde campus(sen). Actie 12: Diagnose van basiscompetentie en functiebeperkingen bij instromende studenten C/M Over de campussen heen worden diverse instrumenten ingezet om de basiscompetenties van de instromende studenten te meten. Op basis hiervan kunnen studenten intern beter worden georiënteerd en ondersteund en krijgen studenten een beter zicht op hun eigen startpositie. Zo zijn er ijkingstoetsen wiskunde, taaltoetsen Nederlands en Engels. Ook het betrouwbaar diagnosticeren van functiebeperkingen is een aandachtspunt (bijv. diagnostiek rond leerstoornissen). Aan die instrumenten is er ook een aanbod aan ondersteunende of remediërende tools verbonden (bijv. zomercursussen wiskunde, plustrajecten, leerlijn schrijven, digitale taalondersteuningstools, …). We willen deze initiatieven in kaart brengen en de ervaringen hierrond faculteitsbreed delen en nagaan op welke manier wat centraal is opgezet en ondersteund kan worden verfijnd op facultair niveau.
Actie 13: Invullen en afstemmen van refertelijsten N/E Vanuit de centrale dienst diversiteit is een refertelijst opgesteld met mogelijke faciliteiten die aan studenten met een functiebeperking kunnen worden toegekend in het kader van examens. Aan de faculteiten is gevraagd die in te vullen en door het faculteitsbureau goed te keuren. Kullocs krijgen nog een jaar de tijd om eventuele noodzakelijke campusgebonden aanpassingen voor te stellen.
Actie 14: Mogelijkheden verkennen om studenten met een fysieke functiebeperking te voorzien van aangepaste huisvesting en ander buitenschoolse ondersteuning. We willen de mogelijkheden verkennen om studenten met een fysieke functiebeperking te voorzien van aangepaste huisvesting en ander buitenschoolse ondersteuning zoals sport, recreatie en begeleiding door buddies. We gaan na wat terzake op de verschillende campussen al is gerealiseerd.
5
Korf 4: De grootstedelijke multi-culturele en socio-economische context
Actie 15: Mogelijkheden verkennen voor projectmatig en structurele samenwerking met organisaties en bedrijven en intermediaire organisaties in de grootstedelijke context. C/M De campussen Brussel en Antwerpen werken reeds langer aan een grotere wederzijdse betrokkenheid met de grootstedelijke context, vaak mee aangestuurd vanuit de partnerhogeschool (Thomas More en Odisee/dienst Projecten en Relatiebeheer FEB campus Brussel). Het is dan ook meer dan logisch dat zal worden nagegaan hoe hier verder kan worden samengewerkt. Dit kan bijdragen aan het engagement van FEB op het vlak van diversiteit én maatschappelijk verantwoord ondernemen.
Korf 5: Internationalisering en ervaringen met diversiteit
Actie 16: Mogelijkheden verkennen om internationale en interculturele ervaringen te stimuleren en te valoriseren C/M Een aanzienlijk deel van de KU Leuven-studenten doet tijdens de opleiding internationale ervaring op via uitwisselingsprojecten. Omgekeerd ontvangt de KU Leuven heel wat buitenlandse studenten. Ervaring met diversiteit wordt hier en daar (bijv. diversiteitsstage in SLO-FEB) ook expliciet opgenomen in het programma. We willen verkennen hoe het potentieel dat hierin ligt om interculturele en andere diversiteitscompetenties te ontwikkelen en op te nemen in het eigen ontwikkelingstraject (bijv. door dit op te nemen in de competentieportfolio) kan worden verhoogd.
Korf 6: De toeleiding tot de arbeidsmarkt ondersteunen
Actie 17: Een diversiteitstoets voor het spectrum van career guidance initiatieven van de faculteit. C/M We willen het potentieel aan initiatieven die (kunnen) genomen worden om studenten reeds tijdens de studie in contact te brengen met de arbeidsmarkt (o.a. project Maatwerk; werking rond studierelevante bijbanen; jobfairs; student consulting en student entrepreneurship; kwaliteitsvolle studentenjobs) of hun ‘loopbaanstartcompetenties’ te verbeteren (bijv. sollicitatietraining), maximaal benutten, ook en met name tegen de achtergrond van een diversiteitsbeleid. We willen hier de mogelijkheid onderzoeken van een ‘diversiteitstoets’ (gender, etnisch-culturele achtergrond, …) die ons zicht moet geven op de mate waarin hier sprake is van ‘gelijke kansen’.
6
Actie 18: Mogelijkheden tot nuttige werkervaring tijdens de studie exploreren.N/E Op basis van lopend onderzoek (van een van de FEB-onderzoekscentra) gaan we na in welke mate studenten naast de studie werken en welke impact dit heeft op hun studie. Hierbij schenken we bijzonder aandacht aan achtergrond- en diversiteitskenmerken en ook aan de motieven die hiermee verbonden zijn. Op basis hiervan willen we aanbevelingen formuleren rond competentierelevante studentenarbeid.
Korf 7: Gender
Actie 19: Het bewaken van een genderneutrale samenstelling van evaluatie- en beoordelingscommissies. C/E In 2014 heeft FEB zich geëngageerd tot het KU Leuven’s Gender Plan dat o.a. specifieert dat gestreefd wordt naar een 50/50 evenwicht bij de rekrutering van onderzoeksprofessoren. Verder worden vrouwelijke kandidaten specifiek aangemoedigd om te kandideren voor vacatures. Bij gelijke kwalificaties wordt de voorkeur gegeven aan vrouwelijke kandidaten. Het doel is om een gelijke genderverdeling te realiseren bij de instroom. Verder wordt er een genderevenwicht nagestreefd in de evaluatie-, de beoordelings- en de facultaire adviescommissie, met als doel een genderneutraal beslissingsproces bij deze loopbaanbeslissingen te garanderen. Dit genderevenwicht is binnen FEB bereikt.
Korf 8: Ontwikkelen van interculturele vaardigheden en andere diversiteitscompetenties bij studenten
Actie 20: De mogelijke meerwaarde van begeleide zelfreflectie verder uitbouwen en beter benutten. C/M Het concept van de ‘future/possible selve’ (cfr. Onderwijsvisie KU Leuven) houdt in dat studenten meer bewust hun studie-engagement en hun eigen (toekomst)zelfbeeld met elkaar verbinden en hierbij reflecteren over hun eigen identiteit in een diverse samenleving. Begeleide reflectie m.b.t. eigen competenties wordt nu reeds geïmplementeerd binnen FEB (competentieportfolio). We onderzoeken de mogelijkheden om dit te optimaliseren.
7
Actie 21: Diversiteit als element van maatschappelijk verantwoord ondernemen in het curriculum opnemen. N/E Diversiteit als element van maatschappelijk verantwoord ondernemen kan in tal van opleidingsonderdelen aan bod komen. We willen nagaan of deze thematiek ook expliciet herkenbaar aanwezig is in de onderwijsdoelen. Actie 22: Interculturele competenties bij docenten stimuleren. C/M Onderwijsprofessionalisering en diversiteit: inhoudelijke update van het ABAP-teaching seminar ‘Cultural issues in teaching@FEB’, met meer aandacht voor concretere ervaringsuitwisseling over “culturele” teaching issues aan de faculteit.
Korf 9: Religieuze en levensbeschouwelijke diversiteit aan de KULeuven
Actie 23: Meer zichtbaarheid geven aan initiatieven met betrekking tot religieuze en levensbeschouwelijke diversiteit en dialoog. C/M Op de verschillende campussen worden tal van initiatieven genomen rond dit thema (week van de rouw op de campus met gedichtenmuur; open kerstontbijt; ...). Die zijn in het beste geval enkel lokaal bekend. Ook hier is dus intervisie op zijn plaats. Actie 24: Een standpunt mee helpen ontwikkelen rond het omgaan met specifieke vragen die op religieuze of levensbeschouwelijke gronden worden gesteld. N/E Groepen studenten kunnen specifieke aan religie of levensbeschouwing gerelateerde vragen stellen (bijv. op vlak van voeding, stille gebedsruimtes, …). We willen nagaan hoe daar tot nu wordt mee omgegaan op de verschillende campussen en of er nood is aan algemene vuistregels dienaangaande waarbij een inclusieve invalshoek op de voorgrond staat. Deze actie kan gebeuren in samenspraak met de campussen en werkgroep (in de schoot van de centrale Diversiteitsraad) die zich hiermee inlaat.
8
Korf 10: Diversiteitsonderzoek
Actie 25: Resultaten van diversiteitsonderzoek van de laatste 8 jaar bundelen. N/M Op de verschillende campussen werd al heel wat diversiteitsonderzoek verricht, statistische analyses gedaan en hierover intern en extern gerapporteerd. Wat de Kullocs betreft, gebeurt dit in samenwerking met de partnerhogescholen. We willen deze rijkdom aan informatie bundelen met speciale aandacht voor de bevindingen die van belang zijn voor FEB. Actie 26: Onderzoek naar diversiteits- en kwaliteitscultuur.N/M In het diversiteitsplan van de KU Leuven wordt gestipuleerd dat diversiteitsbeleid en kwaliteitsbeleid samensporen. Beide beleidsdomeinen vragen bovendien om een geschikte organisatiecultuur die het beleid ondersteunt. Op de campussen bestaat ervaring met onderzoek naar de kwaliteitscultuur in hogescholen en universiteiten over de associaties heen (onderzoeksproject 2009-2011 i.s.m. de Vlaamse Bologna experts). Bovendien is er vraag om dit onderzoek te hernemen. Daarom willen we nagaan of FEB ook kan meestappen in dit project waarbij het concept kwaliteitscultuur wordt uitgebreid naar diversiteitscultuur (en bij uitbreiding ook duurzaamheidscultuur). Impliciet kunnen hierbij ook elementen van de onderwijsvisie (KU Leuven en FEB) worden opgenomen. Een dergelijke organisatiecultuurdiagnose kan ons leren hoever FEB hier staat en welke verschillen er intern bestaan op dat vlak tussen campussen, opleidingen en personeelscategorieën. Een dergelijk onderzoek komt bovendien ook tegemoet aan een van de bevindingen van EQUIS, nl. dat “het onmogelijk is om na één jaar al te zeggen dat de integratie geland is”. Actie 27: Mogelijke nieuwe pistes voor kwantitatief en kwalitatief onderzoek rond diversiteit verkennen. N/M Naast onderzoek en analyses op basis van de studentengegevens in SAP is het ook nuttig meer verdiepend onderzoek te doen, eventueel verder bouwend op dergelijk onderzoek dat reeds eerder gebeurde bij studenten rond: taalfactoren, levensbeschouwing en interculturele dialoog, studiemotivatie en studiebeleving, studeren en werken, professioneel toekomstbeeld. We willen onder andere nagaan of ook alumni en het werkveld vanuit diversiteitsoogpunt kunnen bevraagd worden. Hierbij zal ook aandacht worden besteed aan hoe centraal beschikbare data (SAP) kunnen gekoppeld worden aan enquêtegegevens zonder de afspraken rond privacy te schenden.
9
Diversiteitsbeleid faculteit Letterencampus Leuven 2014-2015 Acties 2013-2014 De faculteit Letteren spitste zijn diversiteitswerking voor studenten in 2013-2014 toe op twee grote projecten: het STUVA-parcours en het vernieuwde onthaal en begeleiding voor nieuwe studenten. Beide projecten waren in eerste instantie gericht op specifieke doelgroepen (respectievelijk studenten met TSO/KSO-achtergrond en pionier-studenten) maar het monitoraat Letteren heeft ervoor gekozen beiden inclusief in te vullen voor alle studenten. Het STUVA-parcours (studievaardigheden-parcours) werd na een statistische analyse en grondige evaluatie door monitoren en deelnemende studenten in 2013-2014 hervormd. Tijdens de individuele nabespreking van de resultaten kregen alle studenten de kans een elektronische test in te vullen, die hun studievaardigheden in kaart brengt. De resultaten van deze test werden in een tweede individueel gesprek besproken. Tegelijkertijd probeerde de monitor de student ook bewust te maken van zijn/haar talenten (zowel studiegerelateerde als niet-studiegerelateerde sterktes) die ingezet konden worden om betere resultaten te halen. Na een kick-offevent volgden twee inhoudelijke sessies waarin de studenten samen met de monitor aan de hand van concrete cursussen verschillende studievaardigheden bestudeerden. Daarna volgden wekelijkse samenstudeersessies, waarin studenten samenkwamen om samen te studeren terwijl de monitor met elke student individueel zijn/haar studievorderingen kon bespreken. Een eerste evaluatie van dit parcours is veelbelovend: meer studenten bleven het parcours volgen en gaven aan merkbare vorderingen te zien in hun studeergedrag. Verdere analyses volgen nog. Het grootste project van het voorbije academiejaar was de nieuwe invulling van het onthaal en begeleiding voor nieuwe studenten, een uitwerking van het centrale ‘summercourse’project van de KU Leuven. Het monitoraat Letteren vertrok hier van de visie dat ze graag een gemeenschap wil opbouwen van docenten, assistenten en studenten die allemaal een passie voor eenzelfde studiegebied delen, elkaar in die studie willen ondersteunen en dit in een klimaat waarin een studeercultuur als volstrekt normaal beschouwd wordt. Daarnaast wilde het monitoraat ook inspelen op de noden van de verschillende opleidingen. Daarom werden in het voorjaar van 2014 alle studenten van de faculteit via hearings, telefonische interviews en digitale enquêtes bevraagd. Om de combinatie van beide doelstellingen, het creëren van een gemeenschap met studeercultuur en het invullen van de specifieke noden van de verschillende opleidingen, te verwezenlijken, werd nauw samengewerkt met docenten, studentenkringen en ouderejaarsstudenten. Het resultaat van deze denkoefening zijn het vernieuwde onthaal en begeleiding voor nieuwe studenten, bestaande uit verschillende pijlers:
De traditionele onthaalsessie werd vervangen door verschillende infosessies en workshops tijdens de eerste week van het academiejaar zodat de nieuwe studenten niet langer overspoeld werden door grote hoeveelheden nieuwe informatie maar druppelsgewijs beter
gekaderde uitleg kregen. Studenten werden verwelkomd in een inspirerend panelgesprek van alumni, kregen een workshop over de opbouw van het studieprogramma, een workshop over de Digitale KULeuven in de PC-klassen en een infosessie over studeren aan de universiteit. Deze workshops en infosessies gingen door in kleine groepjes van ongeveer twintig studenten zodat er voldoende ruimte was voor vragen en studenten elkaar ook al konden leren kennen. Naast deze sessies van het monitoraat organiseerden de studentenkringen verschillende activiteiten zoals een rondleiding door de stad, kennismakingsactiviteiten, een peter- en meteravond,… Door de nauwe samenwerking tussen monitoraat en studentenkringen, waarbij beiden elkaars activiteiten aankondigen, probeerden we de sociale integratie van zoveel mogelijk studenten verder te bevorderen. Ook de PAL-coaches maakten kennis met hun studenten. Vanaf 2014-2015 werkt het monitoraat Letteren samen met PAL-coaches, ouderejaarsstudenten die zich geëngageerd hebben om nieuwe studenten te helpen bij de overgang naar het hoger onderwijs. Monitoren en PAL-coaches vormen hierbij complementaire teamleden die nauw samenwerken maar tegelijkertijd de vrijheid en verantwoordelijkheid krijgen om elk zelf bepaalde noden van nieuwe studenten in te vullen. Alle PAL-coaches kregen een opleiding over studievaardigheden. Zij bereiden zelf verschillende PAL-sessies voor maar kunnen wel een beroep doen op materiaal van het monitoraat. Ook met bepaalde individuele vragen kunnen studenten terecht bij hun PAL-coaches. De onthaalweek werd afgesloten met een receptie waar de nieuwe studenten de kans kregen ook docenten en assistenten op een informele manier te ontmoeten. Tijdens de tweede week van het academiejaar kregen alle nieuwe studenten de kans deel te nemen aan een workshop met rolmodellen. Opnieuw engageerden ouderejaars zich om als rolmodel op te treden voor bepaalde specifieke doelgroepen. Er was een workshop voor pionier-studenten, studenten waarvan Nederlands niet de moedertaal is, studenten die geen middelbaar onderwijs volgden in Vlaanderen, studenten met een TSO/KSO-achtergrond, studenten uit het ASO die nooit hebben moeten studeren, studenten met een leerstoornis en studenten met een functiebeperking. Aan de hand van de antwoorden uit de bevragingen van het voorjaar van 2014, werd de monitoraatswerking van de verschillende opleidingen aangepast. Ook hier werd rekening gehouden met diversiteitsfactoren zoals bijvoorbeeld de mogelijkheden van pendelaars. Ten slotte wil het monitoraat Letteren in zijn studie- en studietrajectbegeleiding ook meer tijd spenderen aan de individuele student om er zo voor te zorgen dat zoveel mogelijk studenten zo snel mogelijk op de juiste plaats terecht komen. Tijdens de derde week van het academiejaar werden alle studenten uitgenodigd voor een kennismakingsgesprek waarin tijd was om enerzijds hun studiekeuze te bespreken en anderzijds mogelijke studieproblemen al vroeg te detecteren. Na de proefexamenweek (en voor de deadline voor een mogelijke heroriëntering) worden alle studenten opnieuw uitgenodigd om in een individueel gesprek een tussentijdse stand van zaken op te maken. Bij de start van het tweede semester volgt een derde gesprek waarin de resultaten van de eerste examens besproken worden en studenten een workshop rond heroriëntering kunnen volgen. Ook in het midden en op het einde van het tweede semester krijgen de studenten de kans om samen met hun monitor de balans op te maken.
Zowel studenten, PAL-coaches als monitoren zijn voorlopig erg enthousiast over het vernieuwde onthaal en begeleiding. Hoewel het academiejaar nog niet lang bezig is, durven we toch al te spreken van een succes dat we zeker verder willen uitbouwen en verfijnen. De diversiteitswerking rond werkstudenten bleef bestaan en werkte goed. Werkstudenten krijgen een digitale presentatie in het begin van het academiejaar, een website met FAQ en een Toledocommunity om onderling contact te vergemakkelijken en een notitienetwerk aan te bieden. Ook de diversiteitswerking rond studenten met een functiebeperking liep vlot. De refertelijst bleek een goed en duidelijk instrument om het evenwicht tussen de noden van studenten met een functiebeperking en de draagkracht van de docenten zo goed mogelijk te bewaren.
Acties 2014-2015 In 2014-2015 worden de verschillende pijlers van het vernieuwd onthaal en begeleiding voor nieuwe studenten verder uitgebouwd. Tegelijkertijd bereidt het monitoraat Letteren academiejaar 2015-2016 voor waarbij we ons willen richten op doorstromers en uitstromers. Ook hier kiezen we voor een inclusieve aanpak waarbij alle studenten kunnen genieten van bepaalde acties die met één doelgroep in gedachten werden opgericht.
Ook doorstromers zullen vanaf 2015-2016 niet langer onthaald worden met één grote onthaalsessie maar in kleine groepjes die meer gericht zijn op hun specifieke situatie (vb. een specifieke sessie voor bissers,…). Die infosessie zal ook ingevuld worden als een tussentijds individueel checkpoint, waarbij we aandacht willen besteden aan the future self van de studenten. Hoe ver staan ze ondertussen? Wat willen ze bereiken? Wat kunnen ze hiervoor doen? Ook hier kunnen rolmodellen en PAL-coaches ingezet worden.
Daarnaast willen we ook een traject uitbouwen voor onze uitstromers in samenwerking met de DSA en Randstad. In het eerste semester volgen studenten een workshop ‘Bijna afgestudeerd, wat nu?’, die opnieuw als een checkpoint fungeert: willen ze volgend jaar nog studeren of willen ze gaan werken? In het binnenland of in het buitenland? Afhankelijk van de antwoorden op die vragen, kunnen studenten terecht op de verschillende informatiebeurzen die doorheen hun masterjaar georganiseerd worden. In het tweede semester volgt dan een jobbeurs, bestaande uit een jobdebat, een netwerkbijeenkomst met verschillende alumni en enkele workshops rond het schrijven van een goede sollicitatiebrief en cv of het voeren van een goed sollicitatiegesprek. Vorig jaar werd dit al georganiseerd voor de opleiding T&L en na dit geslaagde proefproject wil het monitoraat Letteren dit in 2015-2016 voor alle opleidingen realiseren.
DIVERSITEIT@PPW Inleiding Terwijl de doelstellingen die de faculteit Psychologie en Pedagogische Wetenschappen zich stelt inzake diversiteit ongewijzigd blijven in vergelijking met voorgaande jaren, werd beslist om de facultaire werkgroep diversiteit uit te breiden. De bedoeling hiervan was om relevante expertise uit de verschillende onderzoekseenheden van de faculteit aan te spreken en om diversiteit een meer prominente plaats te bieden in die onderzoekseenheden. In nieuwe samenstelling zal Gert Storms fungeren als diversiteitspromotor en tevens als aanspreekpunt in de beoordelingscommissie. De decaan, Patrick Onghena, blijft ongewijzigd diversiteitsverantwoordelijke en Niki Verschueren zal, zoals in het verleden, blijven fungeren als facultair aanspreekpunt diversiteit. De volgende ZAP-leden zullen in de nieuwe samenstelling tot de werkgroep toetreden: Nele De Cuyper, Lucia Dehaene, Karin Hannes, Ides Nicaise, Karen Phalet, en Colette van Laar.
Diversiteit en het beleidsplan van de Specifieke Lerarenopleiding van de Faculteit Psychologie en Pedagogische Wetenschappen In het beleidsplan voor het facultair overleg inzake de specifieke lerarenopleiding (SLO), goedgekeurd in de vergadering van 2 september 2014, werden verschillende punten opgenomen waarin diversiteit centraal staat. Zo zal, vanaf het AJ2014-2015, iedere student verplicht zijn een diversiteitsstage op te nemen voor vier studiepunten in het praktijkgedeelte van de SLO. Binnen de SLO Gedragswetenschappen (GW) zullen studenten kunnen kiezen tussen het universiteitsbrede aanbod, dat door alle specifieke lerarenopleidingen aangeboden moet worden, en een aanbod specifiek voor de SLO GW. Verder wil de SLO GW, door diversiteit expliciet op te nemen in het beleidsplan, de aandacht vestigen op de noodzaak om diversiteit in de toekomst nauwgezet op te volgen. De operationele uitwerking van deze aandacht uit zich op verschillende domeinen. We citeren uit het beleidsplan (p. 32): “Een eerste domein vinden we bij het personeelsbeleid, de organisatiecultuur van de instelling en meer concreet de verankering van het thema diversiteit in beleidsorganen. Een tweede domein is het studentenbeleid. De lerarenopleiding wil drempels voor minderheidsgroepen wegwerken, via een inclusieve aanpak gelijke kansen creëren en zorgen voor een positief en democratisch leerklimaat. Het derde domein situeert zich op niveau van de leerinhouden. Diversiteit komt als thema aan bod binnen de algemene OPO’s en OPO’s gedragswetenschappen, binnen de reguliere stage en de diversiteitsstage in het bijzonder, alsook in het aanbod aan nascholingen.”
Diversiteit en studenten
1
Diversiteit@PPW
Rapportering AJ1213 en Planning AJ1314
Man/vrouw verhoudingen De faculteit drukte reeds eerder de bezorgdheid uit voor de scheve man/vrouw-verdeling onder haar studenten. In opvolging van dit aandachtspunt streeft de faculteit naar meer genderevenwicht in de opleidingen, met name naar het verhogen van het aantal mannelijke studenten bij de instroom en in bijzonder naar het wegwerken van barrières die de doorstroom van mannelijke studenten bemoeilijken. In sommige opleidingen is het onevenwicht bijzonder duidelijk. Zoals in het vorige facultaire diversiteitsplan reeds werd vermeld kan dit de socio-academische integratie van deze studenten-minderheid bemoeilijken, wat op zijn beurt vroegtijdige stopzetting in de hand kan werken. Verder kan het overwicht aan vrouwelijke gediplomeerden ervoor zorgen dat we in het werkveld kansen laten liggen bij het voorkomen en remediëren van problematieken die verband houden met gender. Ondernomen acties AJ1314 en geplande acties in AJ1415: In het AJ1314 bleek uit cijfermateriaal dat de doorstroom van mannelijke studenten aan de faculteit PPW beduidend lager ligt dan die van vrouwelijke studenten. De thematiek werd op het Facultair Onderwijsoverleg en de POC’s aan bod worden gebracht met als doel hierop gepast te reageren. In AJ1415 zal via een masterproef worden onderzocht welke de oorzaken zijn van dit verschil in studieefficiëntie. Vervolgens kunnen er gerichte acties worden uitgetekend. De faculteit besteedt tevens verhoogde aandacht aan de beeldvorming over psychologen en pedagogen via het aan bod brengen van getuigenissen, het gebruik van foto’s en rolmodellen op studie-informatieactiviteiten (o.a. infodagen), in brochures en op de facultaire webpagina’s. De faculteit voorziet ook in verdere bespreking van de man/vrouw verhoudingen en in al dan niet te nemen acties door het driejaarlijkse onderzoeken van nieuwe cijfers. Dit is voor het eerst gebeurd in het AJ1314 en zal structureel worden gecontinueerd.
Studenten met functiebeperkingen In navolging van universiteitsbrede aanbevelingen streeft de faculteit naar het wegwerken van barrières via de aanbieding van studiebegeleiding (zowel binnen als buiten de didactische teams) en via het verlenen van onderwijs- en examenfaciliteiten die de studenten ten aanzien van hun beperking een proportionele aanpassing bieden. Er wordt over gewaakt dat de noodzakelijke aanpassingen op een efficiënte en consequente wijze worden georganiseerd, rekening houdend met de draagkracht van de organisatie. Ondernomen acties AJ1314 en geplande acties in AJ1415: De uitwerking van de centraal toegekende examenfaciliteiten werden opgevolgd, zowel via het Onderwijs- en examenreglement als via webpagina’s en interne draaiboeken. De universiteitsbrede en facultaire standaarden voor functiebeperkingen werden verder scherpgesteld. Er is tweewekelijks overleg met de Cel Studeren met een functiebeperking. Contacten met de coördinatoren voor topsport en kunst verlopen ad hoc Er is tweejaarlijks overleg met de studentenvertegenwoordigers om werkwijzen kenbaar te maken en eventuele problemen tijdig op te vangen. De werkwijze voor studenten met risico’s op problemen in studie en stage wordt na positieve evaluatie verder gezet. Er is een jaarlijks overleg met de stagecoördinatoren om duidelijke
2
Diversiteit@PPW
Rapportering AJ1213 en Planning AJ1314
werkafspraken en documentatie te verzekeren. Ook via het Onderwijs- en examenreglement en webpagina’s worden studenten blijvend geïnformeerd.
Pioniersstudenten en studenten met een migratieachtergrond De faculteit beoogt een verhoogde instroom van studenten met een migratiegeschiedenis en streeft naar het wegwerken van barrières bij het doorstromen naar een diploma. Gezien we als faculteit echter onvoldoende greep hebben op de onderliggende dynamieken, wordt meegewerkt met de centrale initiatieven ter zake. Ondernomen acties AJ1314 en geplande acties AJ1415: In AJ1314 vond een overleg plaats waarbij de knelpunten voor studenten met een migratieachtergrond met betrekking tot stages werden besproken. Aan het overleg namen de stagecoördinatoren, het contactpunt allochtone studenten, onderwijsombudsen, de dienst diversiteitsbeleid en het facultair aanspreekpunt diversiteit deel. Er werd een handelingskader afgesproken om eventuele conflicten tussen werkwijzen op de stagesetting enerzijds en visie van de KU Leuven anderzijds passend te kunnen opvolgen. In AJ1314 werd de tweedaagse voor pionierstudenten (studenten die als eerste van het gezin verder studeren) voorbereid. De tweedaagse vond plaats op 9 en 10 september en betrof een doelgroepspecifiek aanbod (losstaand van algemene onthaalactiviteiten voor alle instromende studenten door de Dienst Onderwijsondersteuning). De eerste reacties zijn zeer positief, al liep het informeren en rekruteren van studenten met migratieachtergrond mank: deze subgroep kon blijkbaar niet bereikt worden via de reguliere rekrutering. Bijkomende analyses worden uitgevoerd in AJ1415. Voor AJ1415 wordt verwacht dat het initiatief gecontinueerd wordt, met bijzondere aandacht zijn voor het afgrenzen en aantrekken van de doelgroep. Aansluitend bij dit initiatief en met het oog op een grondige exploratie van de (potentiële) ondersteuningsnoden van studenten met een migratiegeschiedenis, behandelen twee masterthesissen de trajecten van inkomende studenten met een migratiegeschiedenis tijdens hun eerste jaar aan de universiteit. In deze thesissen staan de beleefde ervaring van de toeleiding van deze studenten naar de universiteit, hun sociale integratie en studietrajecten, in relatie tot de betekenisgeving aan hun schoolse trajecten in de gezinscontext en het bredere migratieverhaal centraal.
Tweedekansstudenten (TKS) en studenten die studeren combineren met andere activiteiten, zoals werken Deze groep omvat een groot deel tweede-kans studenten. Zowel oudere studenten (+26j) als studenten die reeds een diploma hoger onderwijs behaalden (voornamelijk hogeschool). Het flexibel aanbod van de opleiding Master in de Educatieve studies, inclusief het schakel- en voorbereidingsprogramma, in de vorige jaren geïnitieerd (zie http://ppw.kuleuven.be/home/studentenportaal/dos/EindrapportAMF) , werd positief geëvalueerd en wordt verder gezet. De wijze waarop deze opleiding flexibiliteit aanbiedt, zonder bijzonder meerwerk te genereren bij de onderwijsverstrekkers, blijft inspirerend werken. Voor de bachelor- en tweejarige masteropleidingen wordt gewaakt over een duidelijke communicatie: Het combineren van de opleiding met werken is niet eenvoudig. Zonder aanzienlijke bijkomende middelen zijn er immers slechts minimale examenfaciliteiten mogelijk.
3
Diversiteit@PPW
Rapportering AJ1213 en Planning AJ1314
Voor de SLO GW wordt in AJ1415 ingezet op het aanbieden van een blended leeromgeving voor minstens enkele opleidingsonderdelen. Ook het gebruik van opleidingscheques als faciliterend initiatief wordt bijkomend kenbaar gemaakt.
Onderzoek Bij het begin van dit academiejaar werd dr. Colette van Laar voltijds aangesteld als BOF-ZAP Gender van de Groep Humane Wetenschappen. Zij maakt deel uit van de Onderzoeksgroep Sociale en Culturele Psychologie. Tevens werd een Odysseusaanvraag van Professor van Laar goedgekeurd, dat op 1 september 2014 van start is gegaan. Op deze financiering zijn nu twee projectmedewerkers aangesteld, met name dr. Loes Meeussen (in een post-docfunctie) en mevrouw Jenny Veldman (als doctoranda). Als onderdeel van dit onderzoek worden de labs van de onderzoeksgroep MICAS uitgebreid en wordt er een geheel nieuw fysio-lab gebouwd. Om internationale zichtbaarheid te geven aan deze nieuwe onderzoekslijn is voor november 2015 in Leuven een Joint SSPSI (Society for Social Psychology and Social Issues) EASP (European Association for Social Psychology) Small Group Meeting gepland over stereotypedreiging, met focus op mannen in ‘vrouwelijke’ zorgrollen, als tegenhanger van vrouwen in ‘mannelijke’ studie- en beroepsvelden. Het onderzoeksprogramma van Colette van Laar is ingebed in lopend programmatisch onderzoek naar sociale en culturele diversiteit en ongelijkheid binnen Sociale en Culturele Psychologie (MICAS) onder leiding van collega’s dr. Batja Mesquita en Karen Phalet. Dit onderzoek – met IDO, OT, FWO en Europese programmafinanciering – gebeurt in samenwerking met School- en Ontwikkelingspsychologie en Onderwijskunde (PPW) en met het Centrum voor Sociologisch Onderzoek (FSW). Het onderzoeksprogramma van Van Laar, in samenwerking met collega’s Mesquita en Phalet, richt zich specifiek op de gender-dimensie van diversiteit en ongelijkheid, en betreft in eerste instantie de manier waarop vrouwen tijdens beslissende momenten in hun (school-)loopbaan omgaan met stigma en stereotypen. Speciale aandacht gaat uit naar de strategieën die vrouwen hanteren, in functie van de ideologische en organisatorische kenmerken van hun sociale omgeving (bijv. scholen, bedrijven). Het onderzoek zal daarom bestuderen onder welke voorwaarden vrouwen optimaal kunnen functioneren. Onderzocht wordt welke voor- en nadelen verschillende strategieën hebben, niet alleen voor de sociale mobiliteit van vrouwen, maar ook voor hun psychologisch en sociaal welbevinden. Het onderzoek zal zich in het bijzonder richten op drie verschillende onderzoeksgroepen: studentes in exacte en technische richtingen, vrouwen in leidinggevende functies en Moslim meisjes in onderwijs en werk. Het onderzoek van van Laar en collega’s heeft toegepaste relevantie voor de onderwijsondersteuning van mannelijke psychologiestudenten en pioniersstudenten en studenten met een migratie achtergrond, alsook voor het loopbaanbeleid ten aanzien van vrouwen en culturele minderheden aan onze universiteit. Sinds haar aanstelling zoekt dr. Van Laar samenwerking met andere onderzoeksgroepen en faculteiten die thematische interesses delen (bv. schoolpsychologie, onderwijskunde, organisatiepsychologie, gezondheidspsychologie). We verwachten dat er een positieve synergie ontstaat die het genderonderzoek in PPW, maar ook daarbuiten, een belangrijke impuls zal geven.
4
Diversiteit@PPW
Rapportering AJ1213 en Planning AJ1314
Personeel Eén van de meest nijpende problemen op het personeelsbeleid is de vervanging van ZAP-leden in zwangerschapsverlof, ouderschapsverlof of adoptieverlof. Compensatie is momenteel beperkt tot de toegewezen onderwijsopdrachten tijdens het zwangerschapsverlof. In praktijk betekent dit dat ZAPleden die terugkomen na hun zwangerschapsverlof meer belast zijn dan in een normaal semester. In AJ1213 is door onze faculteit meerdere malen bepleit om op het universitaire niveau een betere regeling voor zwangerschaps- en ouderschapsvervanging te treffen. Voor AJ1314 streven wij ernaar om zwangerschaps- en ouderschapsregelingen voor alle personeelscategorieën duidelijk op ons intranet te vermelden. Verder blijkt dat voor vrouwen, maar ook voor mannen, met gezinstaken het nog steeds niet evident is om werk en gezin te combineren. Dit blijkt vooral uit gesprekken van ZAP-leden die als coach fungeren voor jonge ZAP-ers in een ‘tenure track’-statuut, maar ook uit gesprekken met postdocs en andere ZAP-leden. Recent werd een nota over deeltijds werken in de academische wereld, van de hand van Jozefien Deleersnyder (post-doc) en van de professoren Batja Mesquita en Karen Phalet van onze faculteit overhandigd aan mevrouw Ingrid Lieten, die op dat moment Vlaams Minister van Innovatie was. Dezelfde nota werd op de vorige vergadering van de universitaire diversiteitsraad positief onthaald. Gekoppeld aan flexibilisering –met name het minder dan voltijds opnemen van postdoc en tenure track mandaten – bepleit de nota het in rekening brengen van de netto onderzoekstijd door de facultaire beoordelingscommissie. De facultaire werkgroep diversiteit PPW zal dit in de toekomst blijven opvolgen en zal blijven ijveren voor de implementatie van de in de nota aangehaalde suggesties aan onze universiteit. De faculteit zal er tevens voor pleiten om deze nota, die vooral gericht is op post-docs, in de mate van het mogelijke uit te breiden naar andere personeelscategorieën. De facultaire beoordelingscommissie wordt geïnformeerd over genderbias en ontvangt richtlijnen die ook aan de zoekcomités worden bezorgd
Oktober 2014 Diversiteitsteam PPW
5
Diversiteit@PPW
Rapportering AJ1213 en Planning AJ1314
Rapportering diversiteitsacties Faculteit Wetenschappen en actiepunten 2014-15 Algemeen diversiteitsbeleid Het diversiteitsteam heeft momenteel de volgende samenstelling: Tatjana Vogt (Diversiteitsverantwoordelijke), Carolien Van Soom (Facultair aanspreekpunt diversiteit), Peter Lievens (decaan), Ingrid Wevers (studentvertegenwoordiger), Eric Schmitt (BAP-vertegenwoordiger), Lieve Gilis (diversiteitspromotor). Het team komt regelmatig samen op facultair niveau, maar neemt ook deel aan de overleggroep “gelijke kansen” samen met de zusterfaculteiten in W&T. In 2014-2015 zal het team worden uitgebreid met de genderspits die zetelt in de facultaire beoordelingscommissie. Daarnaast wordt ook een algemene oproep gelanceerd naar alle personeelsleden van de faculteit en de respectieve departementen om het team te versterken met een lid met bijzondere interesse voor etnisch-culturele diversiteit. Hiermee hopen we actiepunten te detecteren om meer allochtone studenten en personeel te rekruteren. Het facultair beleidsplan dat momenteel wordt voorbereid voor de komende 4 jaren maakt nu expliciet melding van een apart hoofdstuk ‘Diversiteit’ in plaats van algemeen te stellen dat diversiteit verweven is in alle bevoegdheden en verantwoordelijkheden van de faculteit. Dit zal de visibiliteit van diversiteit en gelijke kansen in de facultaire werking naar alle geledingen toe verhogen.
Personeelsdiversiteit De data die aangeleverd worden door de dienst diversiteitsbeleid worden jaarlijks besproken en opgevolgd en leiden tot een aantal actiepunten. De Faculteit Wetenschappen heeft in 2011-2012 een opleiding ‘Loopbaan in academia’ georganiseerd voor de postdoctorale medewerkers, om de doorstroom naar ZAP te stimuleren of te verduidelijken in het kader van de verdere loopbaanplanning. Vanaf 2012-2013 sluit de faculteit hiervoor aan bij het centraal georganiseerde opleidingsaanbod. Doorstroom van vrouwelijke studenten naar doctoraat en postdoc. Dit blijft een aandachtpunt waarvoor verder onderzoek noodzakelijk is: in de minder genderevenwichtige departementen is het mogelijk dat er automatismen bestaan waardoor minder snel aan mogelijke vrouwelijke kandidaten wordt gedacht voor doctoraatsposities, waardoor vrouwen met een lager academisch zelfconcept niet postuleren voor deze posities. Mogelijk zijn vergelijkbare mechanismen actief bij de doorstroom van doctoraat naar postdoc. In 2014-2015 zal aan de studentenvereniging OOR gevraagd worden hieraan mee te werken. De decaan zal in zijn toespraak tijdens de bachelorproclamatie verduidelijken dat streven naar een onderscheiding in de masteropleiding mogelijkheden biedt om te doctoreren. De mogelijkheid tot het inrichten van een faculteitsbrede beurs met topics/postersessies over het doctoraatsonderzoek voor masterstudenten wordt overwogen en of een gepersonaliseerde mailing naar de afstuderende masters. Ook wordt overlegd met de geleding of een mentor voor doctoraatsstudenten nuttig zou zijn. Focusgesprekken worden gevoerd met vrouwelijke doctorandi en met vrouwelijke postdocs om meer zicht te krijgen op de drempels die doorstroom naar doctoraat en naar postdoc belemmeren. Na analyse van de doorstroomcijfers per opleiding/departement zullen gerichte acties worden genomen. Aan nieuw benoemd vrouwelijk ZAP (voor Tenure Track aanstellingen gebeurt dit automatisch door de groep W&T) wordt gevraagd naar wenselijkheid van een mentor en met welk profiel; momenteel stelt de decaan deze mogelijkheid voor in het aanstellingsgesprek, aan de departementsvoorzitters werd gevraagd om deze mogelijkheid opnieuw aan te kaarten in functioneringsgesprekken. Naar de toekomst wenst de faculteit dit aanbod niet meer vrijblijvend te doen en ook niet te beperken tot het nieuw benoemd vrouwelijk ZAP maar voor alle nieuw ZAP. Daartoe wordt overwogen om in ieder departement minimaal één mentor te definiëren die deze taak wil opnemen en hiervoor ook de nodige vorming krijgt.
1
Facultaire evaluatiecommissie In 2013-2014 heeft de faculteit de richtlijnen voor de verkiezing van de facultaire evaluatiecommissie aangepast. Om een genderevenwichtige samenstelling te bekomen moesten in de 7-koppige beoordelingscommissie minstens drie leden van het andere geslacht verkozen worden. Deze werkwijze voor de verkiezing heeft geresulteerd in een commissie met 4 vrouwelijke en 3 mannelijke collega’s. Profielvacatures en toewijzing lesopdrachten Bij het openstellen van de profielvacatures wordt in de zoektocht naar kandidaten pro-actief gezocht naar websites van vrouwelijke kandidaten. De genderspits in de beoordelingscommissie moet hier actie nemen en de leden van de zoekcommissies en van de facultaire beoordelingscommissie hierop attenderen. Bij de toewijzingsprocedure van lesopdrachten moet aandacht worden gegeven aan een genderevenwichtig docentenkorps in de eerste bachelorjaren, , in het bijzonder voor de genderonevenwichtige studierichtingen. Op die manier hopen we de visibiliteit van vrouwelijke wetenschappers bij nieuwe en toekomstige studenten te verbeteren. Events en lezingenreeksen Naar aanleiding van de organisatie van een lezingenreeks in het teken van het Jaar van de Kristallografie, die afgesloten wordt tijdens de Christmas Lecture in december 2014 hebben we moeten constateren dat er geen enkele vrouwelijke spreker is gevraagd. We moeten hier dus in eigen boezem kijken en bij een volgende lezingenreeks of ander event aandacht hebben voor genderevenwicht in de zoektocht naar sprekers.
Studenten en diversiteit De faculteit neemt sinds 2009 deel aan het TaalVaSt project. Dit is een project van het Aanmoedigingsfonds binnen KU Leuven. Doelgroep zijn starters met een taalachterstand. Sinds 2010 wordt van alle instromers aan de faculteit Wetenschappen een taaltest afgenomen. Studenten die lager scoren dan de drempelwaarde kregen het advies om taaloefeningen te maken op de website van ILT. Het effectieve gebruik van het online oefeningenaanbod ligt echter laag. De faculteit organiseert jaarlijks onthaalinitiatieven voor eerstejaarsstudenten. Elke nieuwe eerstejaarsstudent maakt hierop kennis met de ombuds/studietrajectbegeleider en wordt uitgenodigd, indien wenselijk, op een individueel onthaalgesprek. Op die manier kunnen eventuele problemen of drempels snel gedetecteerd worden, en wordt de drempel voor de student om hulp te zoeken indien nodig sterk verlaagd. Door middel van voorkennistesten wiskunde en bijhorende voorkennislessen worden studenten met tekorten in voorkennis wiskunde aangespoord om deze in de eerste maand van het academiejaar aan te pakken en bij te werken. Om de oriëntatie van abituriënten te verbeteren en de aanpak van wiskunde- en taalvaardigheidsproblemen niet uit te stellen tot de start van het academiejaar wordt sinds juli 2013 een ijkingstoets afgenomen van abituriënten. In de ijkingstoets wetenschappen werd niet alleen de voorkennis wiskunde in kaart gebracht, maar komen ook ook essentiële basisvaardigheden aan bod, zoals academische taalvaardigheid, wetenschappelijke redeneervaardigheden en het vermogen om informatie uit wetenschappelijke teksten in grafieken te herkennen. Bedoeling is om at risk studenten te sensibiliseren om tijdens de zomervakantie deel te nemen aan het voorbereidingsaanbod van zomercursussen, zodat deze studenten beter voorbereid aan wetenschappelijke studies zouden starten. Van alle deelnemers wordt ook zelfvertrouwen onderzocht, en de mate waarin al deze kenmerken samenhangen met studiesucces. De faculteit zet zich volop in om de doelstellingen van de ijkingstoets als oriëntatieproef optimaal te bereiken en om genderverschillen op te sporen. De ijkingstoets wordt ook gebruikt als instrument voor het starten van een remediëringstraject op maat van iedere student. Verder onderzoek naar een correlatie tussen de resultaten van de ijkingstoets en de slaagkansen op het examen gebeurt continu. Samen met de Faculteit Ingenieurswetenschappen wordt een workshop voor leerkrachten georganiseerd met het oog op een betere voorbereiding van de deelnemers aan de ijkingstoets.
2
In opvolging van het motivatieonderzoek binnen het monitoraat werd in samenwerking met LESEC de motivatie van instromers in de hele Groep W&T in kaart gebracht op 3 verschillende momenten tijdens het semester, om na te gaan hoe de motivatie en het zelfvertrouwen evolueren tijdens het semester, en of er samenhang is met gender en studiesucces. De Faculteit Wetenschappen besteedt veel aandacht aan het verzorgen van faciliteiten voor studenten met een functiebeperking. Omwille van de jaarlijkse toename in het aantal studenten dat deze faciliteiten gebruikt, is een grote nood aan een betere adminstratieve ondersteuning van ombudsen. De faculteit wil de vraag naar een ondersteunende ombudstoepassing dan ook graag voorleggen aan het beleid. De studiebegeleiding tijdens het eerste semester wordt jaarlijks geëvalueerd, en de overgrote meerderheid van studenten waardeert de monitoraatswerking. We zetten dit aanbod dus zeker verder. Ook het PAL (Peer assisted learning) aanbod blijft vrijblijvend aan alle bachelorstudenten aangeboden als een mogelijkheid om door discussie met medestudenten en onder begeleiding van hogerejaars meer inzicht te krijgen in een aantal kernvakken. De faculteit heeft een sterke focus gelegd op de werving van vrouwelijke studenten, vooral in de studierichtingen wiskunde/fysica/informatica/chemie. Dit gebeurde aan de hand van workshops binnen Bewise (Tatjana Vogt) zoals Sience4Girls bv. Cosmetic Chemistry, Kitchen Chemistry, met de hulp van de vakdidactici en van de vrouwelijke doctoraatsstudenten (rolmodellen). Op de infodag werd extra aandacht besteed aan het zichtbaar maken van vrouwelijke wetenschappers in het programma en aan vrouwelijke studentenprofielen in de nieuwe bachelorbrochure. Tot slot werd via de publicatie van Alumniprofielen de focus gelegd op vrouwelijk ZAP (wetenschappers/ rolmodellen) waarbij evenwicht tussen gezin en werk werd benadrukt. In 2013-2014 heeft de faculteit het event Ladies@Science georganiseerd dat gericht is op de rekrutering van vrouwelijke studenten in de genderonevenwichtige studierichtingen fysica en chemie. Een 40-tal 17-jarige meisjes werd geselecteerd uit scholen in de omgeving voor deelname aan workshops waarbij vrouwelijke rolmodellen uit die studierichtingen belicht worden. De evauatie hiervan was bijzonder positief. De faculteit heeft beslist om in 2014-2015 eenzelfde event te initiëren gericht op meisjes maar ditmaal niet te beperken tot de Leuvense scholen. We hopen hierbij een 240-tal leerlingen te bereiken verdeeld over gans Vlaanderen. Dit betekent echter dat we moeten voorzien in een 30 begeleiders per discipline. Buitenlandse doctorandi en studenten worden hier eveneens bij ingeschakeld.
Onderwijsproject De faculteit heeft een onderwijsproject toegekend gekregen waarin identiteitsbevorderend onderwijs centraal staat en waarbij in het eerste jaar twee componenten worden benadrukt: i) setting the scientific scene en ii) The value of basic concepts outside the core discipline” met de bedoeling motivatiebevorderend te werken voor startende bachelorstudenten.
Zichtbaarheid Het facultair diversiteitsteam heeft diversiteit meer zichtbaar gemaakt door het aanmaken van een website (http://wet.kuleuven.be/gelijkekansen), de vermelding van het diversiteitsteam en haar werking op het web en de creatie van een meldpunt. Er wordt echter zo goed als geen gebruik gemaakt van dit meldpunt. In 2014-2015 zullen we de communicatie hieromtrent blijven voeren naar de verschillende geledingen. Door het diversiteitsbeleid meer zichtbaarheid te geven in het facultair beleidsplan hopen we meer openheid en transparantie te genereren voor dit beleidsactiepunt.
3
Overzicht evaluatie activiteiten 2013-2014 en planning 2014-2015 in de faculteit ingenieurswetenschappen Evaluatie in 2013-2014 Opvolging enquête Prof. Veerle Draulans. Prof. Veerle Draulans heeft in samenwerking met onze faculteit een enquête afgenomen bij eerstejaars bachelorstudenten burgerlijk ingenieur en burgerlijk ingenieur-architect en eerstejaars bachelorstudenten psychologie over de beeldvorming van het ingenieursberoep en de beeldvorming van eigen persoonlijke competenties en eigen beeldvorming over man-vrouw identiteit. De analyse van de resultaten en het empirisch onderzoek werd uitgevoerd door eindwerkstudenten. Marlies Lacante uit het dept. Psychologie heeft het onderzoek vervoegd en verbreed naar andere opleidingen toe met vrouwelijke over- en ondervertegenwoordiging . Een bespreking van de resultaten met aandacht voor het bredere kader en de reeds uitgewerkte onderzoeken werd gevoerd in oktober 2013. Verdere onderzoeksinitiatieven voor de ingenieursopleidingen,onder meer naar spanningsvelden, alsook implementatiesuggesties, werden geformuleerd en zijn in uitvoering.
Verdere uitbouw van werking van facultair aanspreekpunt: De ombudswerking wordt nauw opgevolgd via de overlegvergaderingen met ombudsen. Er werd een facultaire procedure uitgewerkt voor het verlenen van examenfaciliteiten. Op die manier kan er meer uniforme dienstverlening naar studenten van de verschillende opleidingen geleverd worden. De facultaire refertelijst met haalbare examenfaciliteiten werd bekrachtigd door de FPOC.
Grondige evaluatie en opvolging van de ijkingstoets. De ijkingstoets is een belangrijk instrument om o.a. genderverschillen op te sporen. Dit wordt nauwkeurig opgevolgd. Tinne De Laet, diensthoofd studentenbegeleiding, presenteerde de eerste bevindingen van het project ‘ijking PRO’: de ijkingstoets als een professioneel instrument voor Positiebepaling en als start van een Remediëringsen Opvolgingstraject op maat van de ingenieursstudent. Er wordt een inclusieve aanpak gehanteerd. Er is een belangrijke correlatie tussen de resultaten van de ijkingstoets en de slaagkansen voor de examens. De ijkingstoets kan een basis vormen voor het ontraden van de studies als de deelnemer niet geslaagd is. Meer en betere voorbereiding van de ijkingstoets door de deelnemers wordt aangemoedigd. (cf. workshops voor leerkrachten). Deze resultaten en metingen worden verder opgevolgd.
Netwerkingslunch op vrijdag 21 maart 2014 . Spreker: Lisa Grahn, Organisational Development & Change Management Specialist Volvo Car Corporation, Göteborg, Zweden, gaf een voordracht naar aanleiding van '10 jaar Volvo-concept-car', het initiatief waarbij een team van enkel vrouwelijke ingenieurs en ontwerpers een Volvo mocht ontwerpen en waarvan er 1 effectief gemaakt is. Voordracht werd gevolgd door een netwerklunch met de spreker zelf. Vanwege lage opkomst (ongeveer 25 aanwezigen in lezing, 16 op de lunch) wordt het voortbestaan van dit initiatief in vraag gesteld. Bespreking en actieplanning op basis van het rapport van de universitaire werkgroep Gender en Studenten en het beleidsplan van vice-rector Katlijn Malfliet. Samen met Tom Bekers, dienst diversiteitsbeleid, werd het cijfermateriaal van onze faculteit besproken met de facultaire werkgroep gelijke kansen (doorstroomsitueringen, instroomcijfers, aandeel studenten met functiebeperkingen, evoluties genderverhoudingen), zowel wat personeel als wat studentenpopulatie betreft. Deze gesprekken gaven geen aanleiding tot nieuwe acties. De cijfers worden verder opgevolgd. Ook werd de aanstellingsprocedure voor nieuwe docenten en de bevorderingen besproken samen met professor Hilde Heynen, departementsvoorzitter architectuur, die als genderspits in onze faculteit werd aangesteld. De werkgroep wenst verder actief betrokken te blijven bij de samenstelling van de beoordelingscommissies. Het expliciet vermelden van streven naar genderevenwicht voor de zoekcommissies is een aandachtspunt.
W&T@Work. Verschillende leden van onze werkgroep en diversiteitsteam (Jelle De Borger, Sabine Van Huffel) zetelen in een werkgroep van de KSLeuven (Katholieke Scholengemeenschap Leuven) en de KU Leuven, bestaande uit leerkrachten en experts uit hogescholen en universiteit, om wetenschap en technologie beter te promoten in het secundair onderwijs. Gender is een belangrijk aandachtspunt. Deze groep kwam verschillende keren samen dit academiejaar. Bedoeling is om de leerlingen aan te spreken met inleefmomenten en voorbeelden van toepassingen van wiskunde en wetenschap. Zo maken we de maatschappelijke relevantie van wiskunde en wetenschap duidelijk. Verdere initatieven aan de faculteit ter verbetering van de beeldvorming rond ingenieursopleiding. Volgende concrete initiatieven werden uitgevoerd: Verbetering van het genderevenwicht in de promotieviering: bedrijven die een masterproefprijs uitreiken werden expliciet gevraagd om meer vrouwen in beeld te brengen in hun bedrijfsfilm en indien mogelijk een vrouw de prijs te laten uitreiken. In het kader van Kinderuniversiteit werden verschillende workshops georganiseerd. Wim Dehaene werkte met een team op ESAT een junior college voor leerlingen 3 de graad in het secundair onderwijs uit rond hearing (aids) en signaalverwerking. Via het SBO-project "STEM@SCHOOL" zet professor Wim Dehaene zich actief in voor een betere aantrekking van jongeren tot STEM-opleidingen. STEM staat voor Science Technology Engineering Mathematics. De term wordt internationaal gebruikt om te verwijzen naar schoolvakken en studierichtingen op het gebied van wiskunde, exacte wetenschappen en technologie. Wim Dehaene ijvert ervoor om via zijn SBO-project meer jongeren bewust te maken van de maatschappelijke relevantie van wetenschappen en techniek door deze vakken op een geïntegreerde manier te brengen in het secundair onderwijs.
Planning 2014-2015 Opvolging enquête Prof. Veerle Draulans m.m.v. Marlies Lacante. Prof. Veerle Draulans heeft in samenwerking met onze faculteit een enquête afgenomen bij eerstejaars bachelorstudenten burgerlijk ingenieur en ingenieur-architect en eerstejaars bachelorstudenten psychologie over de beeldvorming van het ingenieursberoep en de beeldvorming van eigen persoonlijke competenties en eigen beeldvorming over man-vrouw identiteit. De analyse van de resultaten en het empirisch onderzoek werd uitgevoerd door eindwerkstudenten. Marlies Lacante uit het dept. Psychologie vervoegde en verbreedde het onderzoek naar andere opleidingen met vrouwelijk onevenwicht. Een publicatie van de studie wordt gepland. Verder wordt dit academiejaar een 2de bevraging van dezelfde groep van ingenieurstudenten gepland in samenwerking met Veerle Draulans. Tevens wordt verder onderzoek naar mogelijke spanningsvelden man-vrouw identiteit en beeldvorming ingenieursberoep gepland.
De resultaten van vorig jaar worden verder gefinaliseerd. Ook loopt nu eenzelfde bevraging in de ingenieursfaculteit van Urbana-Champaign. De resulaten van beide studies zullen vergeleken worden. Hiervoor worden eindwerkstudenten in sociologie en de nieuwe interuniversitaire master gender en diversiteit aangezocht. Studenten uit de master genderstudies (60 inschrijvingen) dienen hun keuze in tegen 15 november 2014. Verdere uitbouw van werking van facultair aanspreekpunt: Er is 2 keer per jaar een ombudsoverleg waar de knelpunten aan bod komen. Een belangrijk knelpunt dat steeds aan bod komt is is het feit dat ombudsen nu over onvoldoende informatie beschikken om hun taak als ombuds professioneel te kunnen uitvoeren. Verder beschikken ze ook over onvoldoende ondersteunende tools om de communicatie naar docenten vlot te laten verlopen. Vanuit onze expertise willen we input leveren aan diversiteitsbeleid en ICTS voor de ontwikkeling van de nodige tools die de informatiedoorstroom moeten optimaliseren. Vanaf 2014 zal er ook een apart ombudsoverleg zijn voor ombudsen die werken met internationale studenten. Deze doelgroep vraagt namelijk een specifieke aanpak. Studenten uit de eerste fase die Nederlands niet als moedertaal hebben, werden uitgenodigd voor een gesprek bij de dienst studentenbegeleiding. We zullen bekijken hoe we deze specifieke doelgroep beter kunnen begeleiden. Aan deze studenten staan we in de eerste fase ook het gebruik van een vertalend woordenboek toe op examens.
Grondige evaluatie en verdere opvolging van de ijkingstoets. Dit instrument is belangrijk voor de instroom van studenten in de ingenieursopleiding. Speciale aandacht gaat uit naar specifieke doelgroepen (gender/studenten met functiebeperkingen). Jef Vanderoost werd aangesteld om dit op te volgen. Op basis van cijfermateriaal, effectenmetingen en jaarlijkse opvolging worden oorzaken opgespoord naar verschillen in slaagkansen en remedies voorgesteld en uitgewerkt. De werkgroep volgt dit nauw op en hoopt hierdoor specifieke doelgroepen beter te kunnen opvolgen en begeleiden. Genderevenwicht in de beoordelingscommissies. Bewaking van het genderevenwicht (b.v. via expliciete vermelding in een checklist) bij de samenstelling van de beoordelingscommissie (bv. de toegevoegde experten) en van de zoekcommissies is een aandachtspunt. Plenaire Lezing door Sabine Van Huffel met als titel: ``Engineering your career: collaboration, independence and competition. ‘’ Abstract: Competition has been shown to be useful up to a certain point and no further, but cooperation, which is the thing we must strive for today, begins where competition leaves off", US President Franklin Roosevelt said years ago. Today, the topic is more than hot in academia, certainly in a gender perspective. While competition can be helpful, collaboration may be more important for successful achievements in research, engineering and academic career. Given the natural bias of women towards collaboration, recruiting more female talent should be the answer to face these challenges. Deze voordracht, gevolgd door een bespreking, wordt gepland dit academiejaarl. Verdere uitbouw van initatieven aan de faculteit ter verbetering van de beeldvorming rond ingenieursopleiding. De opgestarte en voortgezette activiteiten in het voorbije academiejaar (zie evaluatie activiteiten 2013-2014) worden voortgezet. Nieuwe initiatieven:
InnovationLab http://eng.kuleuven.be/innovationlab Dit project voor de derde graad van het secundair onderwijs maakt de leerlingen er al doende van bewust dat wetenschap en technologie oplossingen kunnen bieden voor hedendaagse maatschappelijke problemen. Deze invalshoek spreekt zeker meisjes aan. (cf. het ROSE-project – Relevance Of Science Education, zie http://www.uv.uio.no/ils/english/research/projects/rose/)
Beeldvorming/ promotie ingenieur via audiovisuele media: op regelmatige wijze getuigenissen, videoclips, informatie, etc. die een aantrekkelijk beeld geven van de ingenieur verspreiden via audiovisuele media die jongeren aanspreken (bv. facebook, twitter, etc.). In het bijzonder gaat de aandacht naar een aantrekkelijk filmpje rond de P&O3 ontwerpprojecten omdat zij de verscheidenheid van het ingenieursprofiel alsook de maatschappelijke link benadrukken. Dit is geschikt promotiemateriaal om te projecteren op de infodag van de faculteit.
TV initiatief ``ingenieur in de kijker’’: Marian Verhelst doet mee aan de volgende afleveringen van het TV programma "Het Lichaam Van Coppens". Dit is een programma van de commerciële televisiezender VTM, waarbij Matthias Coppens samen met zijn broer Staf Coppens, hun lichaam zwaar op de proef stelt met hilarische en soms bijna onmogelijke experimenten. Marian moet de wetenschappelijke uitleg doen als ingenieur.
Bijscholing leerkrachten SO: Leerlingen uit specifieke doelgroepen hebben nood aan een vertrouwenspersoon die hen correct informeert over de verschillende opleidingen Wij zijn ervan overtuigd dat de leerkrachten SO hier een belangrijke rol kunnen spelen. Aangezien leerkrachten meestal geen ingenieursopleiding hebben genoten, willen we hen de opleiding beter laten kennen. Enerzijds maken de leerkrachten kennis met enkele docenten uit de eerste fase, en de typische ingenieurskijk via presentaties. Anderzijds wordt aan de hand van enkele vragen uit de ijkingstoets enkele typische knelpunten en redeneerwijzen behandeld.
Begeleiding op maat van de individuele student:In het kader van het IJKINGPro project werden heel veel doorstroomcijfers bestudeerd. Deze cijfers zullen gepubliceerd worden en vormen de basis voor de verdere uitbouw van begeleidingstrajecten op maat van de individuele student.
Faculteit Bio-ingenieurswetenschappen (2014-2015) Diversiteitsteam: Els Moyson en Rob Jelier (2 diversiteitspromotoren) Ann Van de Broek (facultaire diversiteitsverantwoordelijke) Katrien Heirwegh (aanspreekpunt studenten inzake diversiteit) (nieuwe leden in het rood aangeduid)
1. Voorgestelde acties 2013-2014 Gender Inventarisatie van de genderverhoudingen in de faculteit/departementen. Inventarisatie van de oorzaken van ongelijkheid m/v op niveau van postdoc bij inzappen. Allochtone studenten/personeelsleden In kaart brengen van problemen die allochtone studenten/personeelsleden ondervinden tijdens hun studies/uitoefening van hun job. Internationale (doctoraats)studenten. Uitwerken van acties inzake discriminatie bij verlening van beurzen voor Belgische/EU ten opzichte van niet-EU-studenten. Uitwerken van acties om anderstalige doctoraatsstudenten/postdocs de nodige (Engelstalige) administratieve informatie te bezorgen maar ook om hen beter te integreren in onderwijs en onderzoek. Studenten met functiebeperkingen Ondersteuning en begeleiding op maat van studenten met functiebeperkingen. Zichtbaarheid diversiteitswerking in de faculteit Voortzetting van de contacten en samenwerking met de faculteiten Ingenieurswetenschappen en Wetenschappen. Intensifiëren van contacten met studenten. Aanspreekpunt voor studenten, (doctoraats)studenten/postdoc, personeel in verband met gelijke kansen problematiek. 2. Rapportering omtrent uitvoering van voorgestelde acties De website van de facultaire werkgroep GaAF werd geactualiseerd maar moet nog verder – gezien de wijzigingen in het team - herbekeken worden alsook de samenstelling en de modus operandi van deze werkgroep. Het initiatief om (1) discriminatie bij verlening van beurzen voor Belgische/EU ten opzichte van niet-EU-studenten te vermijden, (2) om anderstalige doctoraatsstudenten/postdocs de nodige (Engelstalige) administratieve informatie te bezorgen en (3) om hen beter te integreren in onderwijs en onderzoek werd voorgesteld en gekozen als actiepunt van het Universitaire Diversiteitsbeleid en wordt nu gecoördineerd door Heidi Mertens.
Actieve contacten worden onderhouden met de faculteiten Ingenieurswetenschappen en Wetenschappen (netwerkinglunch 21/3/2014, facultaire werkgroep gelijke kansen en diversiteit-FIrW). Begeleiding opmaat van studenten met functiebeperkingen. 3. Voorstellen acties academiejaar 2014-2015 Ons plan voor het academiejaar 2014-2015 is om door te gaan met de volgende initiatieven: Gender Inventarisatie van de genderverhoudingen in de faculteit/departementen. Inventarisatie van de oorzaken van ongelijkheid m/v op niveau van postdoc bij inzappen. Allochtone studenten/personeelsleden In kaart brengen van problemen die allochtone studenten/personeelsleden ondervinden tijdens hun studies/uitoefening van hun job. Instroom van internationale studenten Voorzien van betere opvang en integratie van instromende internationale studenten binnen de faculteit/departementen in samenwerking met de studentenkring. Internationale (doctoraats)studenten. Uitwerken van acties inzake discriminatie bij verlening van beurzen voor Belgische/EU ten opzichte van niet-EU-studenten. Verder uitwerken van acties om anderstalige doctoraatsstudenten/postdocs de nodige (Engelstalige) administratieve informatie te bezorgen maar ook om hen beter te integreren in onderwijs en onderzoek. Studenten met functiebeperkingen Ondersteuning en begeleiding op maat van studenten met functiebeperkingen. Zichtbaarheid diversiteitswerking in de faculteit Voortzetting van de contacten en samenwerking met de faculteiten Ingenieurswetenschappen en Wetenschappen. Intensifiëren van contacten met studenten. Aanspreekpunt voor (internationale) studenten, (doctoraats)studenten/postdoc, personeel in verband met gelijke kansen problematiek.
Aan:
Frank Baert, Arthur D’Huys, Koen Eneman, Sabine Vercruysse, Jeroen Buys
Van:
Ingrid Ilsbroux
Datum
4 april 2014
Betreft:
Besteding middelen Aanmoedigingsfonds door KU Leuven@Groep T
“DIVERSITEIT IS EEN PRIORITEIT VOOR DE KU LEUVEN Elk individu, elke groep in onze samenleving moet gelijke kansen krijgen om zich in studie, werk en vrije tijd zoveel mogelijk te ontplooien, en dit ongeacht socio-economische achtergrond, geslacht, religie, etnie, leeftijd of seksuele geaardheid. Diversiteit betekent een rijkdom voor de universitaire gemeenschap, zowel voor personeel als voor studenten.” (website KU Leuven, 4 april 2013).
De Wettelijke Context Op basis van Codex, afdeling 9, Art. III.59,60 61 – Aanmoedigingsfonds voor beleidsspeerpunten Naast de werkingsuitkeringen voor ziet de Vlaamse Gemeenschap in de financiering van een Aanmoedigingsfonds voor beleidsspeerpunten, voor de hogescholen en de universiteiten die voldoen aan de minimale instellingsnorm voor de onderwijssokkel. Vanaf het begrotingsjaar 2014 wordt de verdeling van de middelen van het Aanmoedigingsfonds gestuurd op basis van resultaatindicatoren. De resultaatindicatoren hebben ten minste betrekking op: 1. 2. 3.
Het verhogen van de instroom in het hoger onderwijs van studenten uit bevolkingsgroepen die ondervertegenwoordigd zijn in het hoger onderwijs; Het verbeteren van de doorstroom in het hoger onderwijs, in het bijzonder voor die studenten die afkomstig zijn uit bevolkingsgroepen die ondervertegenwoordigd zijn in het hoger onderwijs; Het bevorderen van een succesvolle uitstroom, in het bijzonder voor die studenten die afkomstig zijn uit bevolkingsgroepen die ondervertegenwoordigd zijn in het hoger onderwijs;
De hogescholen en de universiteiten voegen jaarlijks aan de middelen van het Aanmoedigingsfonds een bedrag toe vanuit de middelen die zij ter beschikking hebben, met inbegrip van de werkingstoelage, dat ten minste gelijk is aan het bedrag dat ze van de Vlaamse Gemeenschap ontvangen. In de toelichting bij hun begroting geven de instellingen aan hoeveel middelen ze jaarlijks vrijmaken in het kader van het Aanmoedigingsfonds. De beheersovereenkomsten liepen af in 2013 en zouden geëvalueerd worden als input voor de nieuwe beheersovereenkomsten.
Voorstel Bestedingsplan Dit bestedingsplan is mede geïnspireerd door de bestedingsprincipes geformuleerd in het actieplan 2012 van de toenmalige hogeschool Groep T. A.
DOELEN
INSTROOM bevorderen
1.
Meer allochtonen in de ingenieursopleiding: verhogen van de instroom van allochtone studenten en optimalisering van de communicatie naar de allochtone gemeenschap.
2.
Communicatie-initiatieven voor het (sensibiliseren tot het) wegwerken van het genderonevenwicht in de opleidingen industrieel ingenieurs.
3.
Extra financiële middelen voor drempelverlagende initiatieven (coaching, intreeweek) om (Vlaamse) studenten uit lagere socio-economische milieus vertrouwd te maken met de academische wereld.
1 van 2
DOORSTROOM verbeteren / UITSTROOM bevorderen
4.
Verhoogde flexibilisering van het studietraject in de ingenieursopleiding: met bijzondere aandacht voor werkstudenten, studenten met een functiebeperking en de begeleiding van hun individueel traject.
5.
Extra-begeleiding voor studenten met een functiebeperking, o.m. dyslexie, dyscalculie, dyspraxie, ADHD, ADD, fysieke handicap.
6.
Aandacht voor de ontwikkeling van interculturele competenties om met diversiteit in de onderwijsomgeving en de samenleving te kunnen omgaan. Dergelijke vormingsinitiatieven (seminaries bv.) beogen zowel studenten als personeel.
7.
Coördinatie van het diversiteitsbeleid (ontwikkeling, opvolging, coördinatie van bestaande en nieuwe initiatieven, …) aan de kulloc, eventueel via een bijdrage (personeel, werking, investeringen) aan een centrale diversiteitsdienst van de KU Leuven. Centrale aansturing met lokale acties met voldoende visibiliteit en impact!
B.
MIDDELEN
De in te zetten middelen zijn van volgende aard: •
Personeelskosten (voor het concreet initiëren, uitvoeren, coördineren van de doelen): 80%
•
Werkingsmiddelen (voor meetings, vormingsinitiatieven, gerichte communicatie, lokale diversiteitsbevorderende events, initiatieven voor bepaalde doelgroepen, incentives voor opvallende initiatieven, prijzen voor diverstiteitsgerelateerde thesissen, …): 10%
•
Investeringsmiddelen (bv. software voor studenten met dyslexie, andere hulpmiddelen en/of drempelverlagende investeringen, …): 10%.
Ingrid Ilsbroux 4 april 2014
2 van 2
FIIW: KUL technologiecampus Diepenbeek Opmerking : opleiding industrieel ingenieur wordt gezamenlijk aangeboden met UH Acties in kader van diversiteitsbeleid De onderstaande punten ivm studenten/onderwijs, personeel, onderzoek, maatschappelijke dienstverlening behandelen elementen die structureel ingebed zijn in de organisatie. Deze zullen nagenoeg allemaal behouden blijven in de toekomst. Vanuit het departement werd ook actief meegewerkt aan de werkgroep diversiteit van de KHLim. Dit heeft geleid tot een aantal verworvenheden die ingebed zijn in de organisatie. Tevens zijn er een aantal concrete acties vermeld die jaarlijks kunnen variëren. Hieronder volgt een lijst met specifieke acties uit het academiejaar 2013-2014. Owv de wijzigingen in het afgelopen academiejaar zijn de toekomstplannen nog niet helder. Voor de academische opleidingen betekende de integratie maar vooral de samenwerking daarbij met UH dat we een heleboel initiatieven niet meer zelf in handen hebben wat betreft concrete sensibiliseringsacties. Ook de wijzigingen in de organisatie van de professionele opleidingen ( fusie met KHL en groep T) brengen met zich mee dat de formele werkgroep diversiteit opgeheven werd. De individuele leden engageren zich nog wel tot samenwerking; het is echter moeilijk om te voorspellen welke acties met zekerheid ondersteund zullen worden. We plannen uiteraard om een aantal acties zeker verder te zetten.
Structureel voorzien in de organisatie o Studenten/ onderwijs : aan studenten wordt de klassieke ondersteuning geboden zoals aangepaste contracten voor studenten met FB, topsportstatuut. Het aanspreekpunt is nu de studieloopbaanbegeleider van UH. voor alle studenten ( inclusief ) Mentoren voor begeleiding alle studenten eerstejaarsstudenten; dit om de overstap SO naar HO te vergemakkelijken. Mentoren zijn collega’s die oefeningen/ labs geven aan de studenten en zo dicht bij de studenten staan. Studieloopbaanbegeleiding (vragen over de opleiding en het studieprogramma, samenstellen of wijzigen van studietraject, aanvraag van vrijstellingen, examenreglement, examenresultaten en je studievoortgang ): nu via een collega van UH Studiebegeleiding (voor studie-gerelateerde topics zoals studiemethode, studieplanning, studiekeuze, uitstelgedrag, faalangst, ...) : nu via UH ( voorheen via Stuvoor KHLim) dyslexieproblematiek Examenvragen: verplicht gebruik van een sjabloon met aangepast lettertype/lettergrootte, ..( inclusief) Cursussen : aanbod info met keuze voor geschikte lettertype/lettergrootte, .. Studenten met ASS ..: tot vorig academiejaar: samenwerking met GONbegeleiders; Deze begeleiding is nu , in beperkte mate, overgenomen door de studieloopbaanbegeleider.
o
o
o
Werkstudenten: geen apart programma. Werkende studenten: een aantal studenten die het schakelprogramma ( master nadien) volgen werken deeltijds. Voor hen wordt een deeltijds programma samengesteld en wordt flexibiliteit voor deelname aan labozittingen voorzien zodat deze studenten werk en studie kunnen combineren (maar dat blijft een zeer moeilijke combinatie) In kader van vak LLL ( levenslang leren) werden / worden masterstudenten gestimuleerd om deel te nemen aan acties/voordrachten die gelinkt zijn aan de problematiek van diversiteit. Hierbij wordt het aanbod in Diepenbeek en Leuven bekend gemaakt / gepromoot.
Personeel Werving : diversiteit ( zie vacatures) Genderevenwicht: Onderwijs: in examencommissies ( UH), OMT’s ( tegenhanger van POC in UH) Werving, promotie : zie samenstelling BeCo Sensibilisering via departementale nieuwsbrief : info over alle acties van werkgroep diversiteit (departementaal en niveau KHLim ) Onderzoek : geen specifieke acties voor personeel: idem als personeel onderwijs Maatschappelijke dienstverlening : Algemeen : Acties van werkgroep diversiteit KHLim ( zie hieronder) staan open voor externen Allochtone gemeenschap : aparte ouderavond ( KHLim/ KUL)
Werkgroep diversiteit KHLim : o Structureel : hierbij het verloop tot en met academiejaar 201314 ( door verdere integratie en samenwerking met UH wordt het moeilijker om een aantal acties verder te promoten bij studenten) maandelijks overleg van de werkgroep: visie op diversiteit … werking aanmoedigingsfonds acties opzetten en afstemmen tussen de departementen ; gezamenlijke promotie en zichtbaarheid deelname aan externe werkgroepen ( oa KUL en associatie KUL) allochtone studenten ( aanpak op niveau KHLim ) diversiteitsmedewerker als aanspreekpunt voor allochtone studenten, voor collega’s en voor secundair onderwijs en externen organisatie van een ouderavond voor allochtone ouders ( in samenwerking met KUL) sensibilisering voor allerhande thema’s in departement IWT/ FIIW fotoreportages in Stoa ( centrale hal): o bv 201314 “fotoreeks : ouders voor inclusie”
o
Datum 1/10 17/10
22/10 20/11
25/11 3/12
21/22/3 21/3 25/3 15/5
17/5 20/6
diversiteitsacties via nieuwsbrief van het departement aan alle studenten en docenten kenbaar maken : o andere departementen KHLim ( sociaal agogisch werk en lerarenopleiding) bekendmaken o allochtone studentengroep (cultuuravond 27/3) specifiek voor departement IWT/FIIW: voordrachten voor studenten, docenten, oud-studenten, externen. Onderwerp is gerelateerd aan mogelijk toekomstige werkveldsituaties. 201314: Kansarmoede op de werkvloer: in samenwerking met TAO 201213: Pesten op de werkvloer: in samenwerking met Idewe en de dienst Toezicht op het welzijn op het werk Concrete acties : diverse acties in de loop van het jaar in samenwerking met andere departementen KHLim ; bv voor academiejaar 201314
Activiteit Internationale dag van de ouderen Internationale dag tegen armoede
Trefpunt ontbijt : Nicaragua; project Water Internationale dag van de kinderrechten Internationale dag tegen geweld Internationale dag van personen met een handicap Vlaamse week tegen racisme en discriminatie Dag tegen racisme en discriminatie Voordracht kansarmoede op de werkvloer Onderwijscongres KHLim: design for all/ internationalisering Internationale dag tegen homofobie Wereld vluchtelingendag
Dep IWT-FIIW /
opmerkingen
Sensibiliseren: witte lakens trap stoa Dvd : stoa Nieuwsbrief : tentoonstelling LER BaLo (20/11-15/12) Ontbijt voor en door collega’s en studenten Nieuwsbrief Bord : gedichten, foto’s ( inkom, restaurant)(werkgroep studenten) Actie witte lintjes ( werkgroep studenten) Nieuwsbrief boccia : cd afspelen (demo van spelinstallatie die gebouwd werd voor kinderen van St Gerardus (motorisch handicap ) posters
Foto’s Website; facebook Foto’s website ; facebook
posters eigen organisatie
facebook
Internationaal : project water voor Ghana
Foto’s website ; facebook
posters Posters
FACULTEIT INDUSTRIELE INGENIEURSWETENSCHAPPEN TECHNOLOGIECAMPUS GENT GEBROEDERS DE SMETSTRAAT 1 9000 GENT, BELGIË
1) Diversiteitsacties ondernomen /gecontinueerd tijdens het voorbije academiejaar met betrekking tot personeel, studenten, onderwijs, onderzoek en maatschappelijke dienstverlenging Begeleiding van studenten met functiebeperkingen Verankering in de Buurt Rabot met Torrekes app Masterproeven in de sociale profit sector: de Cera Award voor studenten Jaarlijkse Jobbeurs Studentenparticipatie als keuzevak in het masterjaar, Opleidingsonderdeel Interdisciplinair Samenwerken, Opleidingsonderdeel Ondernemersvaardigheden, Training in professioneel samenwerken (onderdeel van het opleidingsonderdeel Bedrijfsbeleid) Ontwikkelingssamenwerking Begeleiding door het Monitoraat, Digitaal monitoraat Externe communicatie rond diversiteit d.m.v. brochures Multiculturele omgeving: Buitenlandse doctoraatsstudenten, Internationale studenten (Erasmus Mundus), Inkomende Erasmusstudenten, Nederlandse lessen Stagiairs (beroepsonderwijs) inschakelen binnen het studiegebied Het begeleiden van abituriënten d.m.v. intakegesprekken en acties bij studenten met een minder geschikte voorkennis Starten in februari Specifieke leerprogramma’s voor studenten die overstappen van ingenieurswetenschappen naar industriële wetenschappen Hoger Afstandsonderwijs Schakelprogramma’s voor professionele bachelors 2) Geplande acties voor het AJ 2014-2015: nieuw en continueren Instroom verhogen van meisjes in opleidingen waarin ze ondervertegenwoordigd zijn Begeleiding van studenten met functiebeperkingen Verankering in de Buurt Rabot met kunstwerk op de campus Samenwerking met studenten van Sint-Lucas: studenten werken samen voor de realisatie van een kunstwerk Jaarlijkse Jobbeurs Studentenparticipatie als keuzevak in het masterjaar, Opleidingsonderdeel Interdisciplinair Samenwerken, Opleidingsonderdeel Ondernemersvaardigheden, Training in professioneel samenwerken (onderdeel van het opleidingsonderdeel Bedrijfsbeleid) Ontwikkelingssamenwerking Begeleiding door het Monitoraat, Digitaal monitoraat Externe communicatie rond diversiteit d.m.v. brochures Multiculturele omgeving: Buitenlandse doctoraatsstudenten, Internationale studenten (Erasmus Mundus), Inkomende Erasmusstudenten, Nederlandse lessen Stagiairs (beroepsonderwijs) inschakelen binnen het studiegebied Het begeleiden van abituriënten d.m.v. intakegesprekken en acties bij studenten met een minder geschikte voorkennis Starten in februari Specifieke leerprogramma’s voor studenten die overstappen van ingenieurswetenschappen naar industriële wetenschappen Hoger Afstandsonderwijs Schakelprogramma’s voor professionele bachelors
TEL. + 32 9 265 86 10 www.iiw.kuleuven.be/gent
GROEP WETENSCHAP & TECHNOLOGIE FACULTEIT INDUSTRIËLE INGENIEURSWETENSCHAPPEN TECHNOLOGIECAMPUS OOSTENDE ZEEDIJK 101 8400 OOSTENDE
VERSLAG ___________________________________________________________________
1
Diversiteitsacties FIIW KuLeuven TechnolgieCampus Oostende Academiejaar 2013-2014 Begeleiding van 1ste jaarstudenten academische bachelor in de Industriële Ingenieurswetenschappen
1.1
Tijdens een vergadering op 01/04/2014 werd door Mevr. Marjan van Aerschot, dienst diversiteitsbeleid de werking en de visie van het diversiteitsbeleid van de KuLeuven toegelicht en werd Mevr. Christel Cornelly aangesteld als facultair aanspreekpunt. Er werd een begroting opgesteld door André Lauwers met de verantwoording van de toewijzing van de middelen van het Aanmoedigingsfonds. De diversiteit van onze studenten zit vooral in het verschil in vooropleiding in het secondair onderwijs. Bijgevolg werden de middelen ter ondersteuning van het diversiteitsbeleid hoofdzakelijk ingezet om de studenten met een vooropleiding in het secondair onderwijs met beperkte studievaardigheden en basiskennis die onvoldoende voorbereidt op het 1ste jaar academische bachelor in de Industriële Ingenieurswetenschappen extra te motiveren en bij te sturen om zo hun slaagkansen te verhogen. Voor de knelpuntvakken chemie, fysica, mechanica en wiskunde werden de volgende initiatieven ondernomen :
Er werden extra colleges ingelast door naast de bestaande contacturen facultatieve contacturen te roosteren waar extra uitleg en oefeningen aangeboden werden. Voor de oefeningensessies werden de 1stejaarstudenten opgesplitst in kleinere groepen. Op vraag van de studenten was er de mogelijkheid tot individuele begeleiding door de vakdocenten. Traditiegetrouw werden in augustus en september instapcursussen georganiseerd voor chemie, elektriciteit en wiskunde. Na de herfstvakantie werden proefexamens georganiseerd voor chemie, fysica, mechanica en wiskunde zodat studenten een idee krijgen over de aard van vraagstelling en de manier van quoteren in het hoger onderwijs. Er werden extra oefeningen ter beschikking gesteld op het leerplatform ‘Toledo’ Voor fysica kunnen de studenten gebruik maken van de ‘e-learning module’ ‘Mastering Physics’ verbonden met het handboek van de uitgeverij Pearson
De brochure studievaardigheden (2012-2013) kan door studenten gedownload worden. In samenspraak met de hogeschool Vives werden sessies over studievaardigheden georganiseerd waarbij onze studenten mogen aansluiten.
2
Diversiteitsacties FIIW KuLeuven TechnolgieCampus Oostende Academiejaar 2014-2015
2.1
Begeleiding van 1ste jaarstudenten academische bachelor
Op de startvergadering van maandag 8 september werden i.a.v. Prof dr. ir. Josse De Baerdemaeker, campusvoorzitter en voorzitter van de facultaire diensten FIIW, de Heer André Lauwers, onderwijscoördinator, de betrokken vakdocenten, en Mevr. Christel Cornelly, facultair aanspreekpunt de volgende initiatieven voorgesteld :
Behoud en uitbreiding van de reeds bestaande initiatieven Na bevraging van 1ste jaarstudenten wordt ook het opleidingsonderdeel ‘Elektriciteit’ dat aan bod komt in het 2de semester toegevoegd aan de lijst met de knelpuntvakken. Elektriciteit wordt als ‘moeilijk’ ervaren door studenten afkomstig uit een ASO richting in het secondair onderwijs. Voor studenten met een vooropleiding waar weinig/geen chemie aan bod kwam, wordt ‘Blik op chemie’ aanbevolen, een handboek dat de belangrijkste basisprincipes uit de chemie samen bundelt en gebruikt kan worden bij de instapcursus chemie en door diegenen die de instapcursus gemist hebben. (‘Blik op chemie’ KuLeuven Monitoraat Wetenschappen 10/15 euro) Er dient onderzocht te worden of de aankoop van een aantal toegangscodes voor ‘Mastering chemistry’ (te vergelijken met ‘Mastering Physics’) een meerwaarde biedt en of de aangeboden oefeningen voldoende overeenstemmen met de inhoud van de tot nu toe gebruikte cursus van Prof L. Viaene ‘Algemene chemie’ uitgeverij Lannoo) Uit de ervaring met het gebruik van ‘Mastering Physics’ blijkt dat, in vergelijking met de klassiek aangeboden oefeningen, een ‘e-learning module’ meer gewaardeerd wordt door studenten omdat ze met deze module zelfstandig aan de slag kunnen en ze aan de hand van verkregen feedback op gemaakte oefeningen kunnen testen of ze de leerstof van een bepaald hoofdstuk beheersen. (als 'stand alone' registratie aan te kopen via de ‘mastering chemistry site’ : een toegangscode zonder e-text 66 $ ; met e-text 110 $) Een rondvraag over welke handboeken gebruikt worden voor de knelpuntvakken in de andere campussen binnen de Faculteit van de Industriële Ingenieurswetenschappen en over de faculteitsgrenzen heen zou op lange termijn kunnen leiden tot een mogelijke samenwerking voor het opstellen van gemeenschappelijke elektronische toetsen. Zo kan onderzocht worden of er voor chemie samenwerking mogelijk is met het didactisch team van de Faculteit Farmaceutische Wetenschappen van de KuLeuven waar ze reeds ervaring hebben met het opstellen van e-toetsen en waar ze hetzelfde handboek hanteren voor chemie. Alle beschikbare informatie over studentenbegeleiding wordt naar de studenten gecommuniceerd via de Toledo community ‘FIIW KuLeuven campus Oostende studie-en trajectbegeleiding’
Bestaande initiatieven behouden hun niet bindend karakter maar worden wel sterk aanbevolen. Via tussentijdse evaluaties (zoals de proefexamens) kunnen studenten op basis van hun behaalde score extra aangespoord worden om deel te nemen aan de extra begeleiding. Gezien het geringe aantal studenten dat deelgenomen heeft aan de ijkingstoetsen kunnen de resultaten hiervan niet als indicator gebruikt worden voor de voorspelling van de slaagkansen.
,
2.2
Opstellen van de gedetailleerde facultaire refertelijst academiejaar 2014-2015
Tijdens een informatievergadering van dinsdag 9 september werd door Mevr. Liesbeth Van Heden, Cel ‘Studeren met een functiebeperking’ uitleg gegeven over het opstellen van refertelijsten (een richtlijn in de vorm van een lijst met de haalbaarheid van faciliteiten voor examens binnen de faculteit, de campus, een opleiding of opleidingsonderdeel, toegekend aan studenten op basis van inhoudelijk didactische en/of praktische redenen) aan de aanwezige opleidingshoofden. Onder leiding van Mevr. Liesbeth Van Heden en Mevr. Marieke Demeester, zorgcoördinator werd door de aanwezigen een blanco werkdocument met een gedetailleerde campusspecifieke facultaire refertelijst voor het academiejaar 2014-2015 ingevuld. Per faciliteit werd, aan de hand van een kleurcode, een onderscheid gemaakt tussen standaard haalbare aanpassingen (groene code), aanpassingen die onder ‘beperkende voorwaarden’ kunnen (oranje code), aanpassingen waarvan een duidelijke argumentatie aangeeft dat ze niet kunnen (rode code) en aanpassingen waarmee de faculteit niet vertrouwd is of waar twijfel bestaat over de toepasbaarheid (grijze code). Op de vergadering van de zorgcoördinatoren FIIW van maandag 15 september werd een stappenplan uitgewerkt en de deadlines afgesproken zodat de gedetailleerd facultaire refertelijst in werking kan treden vanaf het academiejaar 2014-2015.
FACULTEIT INDUSTRIELE INGENIEURSWETENSCHAPPEN TECHNOLOGIECAMPUSSEN DE NAYER EN GEEL
In eerste instantie wil ik meegeven dat we op beide campussen de procedures en het algemeen beleid volgen dat door de KU Leuven vooropgesteld wordt. Op beide campussen hebben we een verantwoordelijke voor studenten met functiebeperkingen (De Nayer: Pedro Vynck / Geel: Patrick Collemon). Er wordt zeker actief gewerkt om studenten met functiebeperkingen persoonlijk te begeleiden. Beide personen (samen met andere docenten, zoals Marc Coppens voor campus Geel) zetten zich in voor de organisatie van zomercursussen, zodat beginnende studenten zich kunnen bijschaven in basisvakken zoals wiskunde. Kwa infrastructuur zijn er de laatste jaren heel wat infrastructuurwerken geweest zodat lokalen goed toegankelijk zijn voor minder-validen. Als voorbeeld wordt hier de recente renovatie meegegeven van de F-blok ! Naar personeel toe: op dit moment zijn er reeds een aantal anderstalige professoren actief (bv. N. Ozalp, E. Ferraris,..). Ook willen we naar te toekomst nog meer internationale onderzoekers aantrekken. Ook op campus Geel zijn we het op gebied van onderzoek bezig met sterk gedreven maatschappelijke projecten (bv. ambient living,…). Naar de toekomst:
Concrete acties (per campus) zijn er niet, omdat we op beide campussen van mening zijn dat dit facultair moet uitgerold worden. De leden van het campusburo (clusterhoofden@campus, onderwijscoordinator,..) zijn zeker bereid om het beleid van de faculteit en de KU Leuven mee te helpen implementeren Voor de campussen in de provincie Antwerpen (en dan vooral technologiecampus Geel) willen we inzetten om ook studenten van over de grensstreek aan te trekken ….
TEL. + 32 9 265 86 10 www.iiw.kuleuven.be/gent
FACULTEIT ARCHITECTUUR CAMPUSSEN SINT-LUCAS
.
Diversiteitsacties De Faculteit Architectuur onderschrijft in haar visie en acties het beleidsplan diversiteit van de KU Leuven. Door haar gerichtheid op disciplines die in se maatschappij-betrokken zijn, legt de Faculteit haar eigen accenten in haar omgang met diversiteit. Diversiteit is een integrale en inclusieve aangelegenheid, wat het afbakenen van specifieke diversiteitsacties moeilijker, maar niet minder nodig maakt. In wat volgt worden de ondernomen acties van het voorbije academiejaar kort overlopen met betrekking tot personeel, studenten, onderwijs, onderzoek en maatschappelijke dienstverlening. Tevens worden toekomstige acties geduid.
1. Diversiteit: focus personeel De Faculteit Architectuur engageert zich om te werken aan een gendergelijke bedrijfscultuur. Daarvoor zijn maatregelen nodig die de arbeidsomstandigheden en de cultuur van de werkplek zo ontwikkelen dat zowel vrouwelijke als mannelijke werknemers zich welkom voelen, arbeidsvreugde ervaren en de universiteit beschouwen als een fijne en correcte werkgever. o o o o o o o o o
De faculteit zal haar personeelsleden sensibiliseren door het genderbeleid van de universiteit binnen alle organen van de faculteit toe te lichten. Ze doet dit door het beleidsplan diversiteit 2014-2017 te agenderen op alle vergaderingen en overlegorganen. De faculteit zal haar studenten sensibiliseren door het bespreekbaar maken van de genderproblematiek en haar studenten oproepen tot het doorgeven van mogelijke acties (academische opening op de campus Gent en Brussel). De faculteit zal investeren en haar personeel de kans bieden om deel te nemen aan het universitaire opleidingsaanbod om de diversiteitscompetenties van haar personeel aan te scherpen. De faculteit organiseert haar vergaderingen en overlegorganen tussen 9.00 en 17.00u ’s avonds om de werk-privé- balans te bewaken. De faculteit zal flexibel doch correct omgaan met het toekennen van sociaal verlof. Daar waar mogelijk kan de werkplanning en uurrooster aangepast worden aan de individuele behoeften van het personeel. De faculteit zal thuiswerk promoten en stelt hiervoor een reglement op. Waar mogelijk worden de dienstverplaatsingen geoptimaliseerd en opgenomen in de werkuren. In de verslagen van de vergaderingen worden de genderacties en de aandacht voor deze materie steeds genoteerd en voorzien van de juiste context. De faculteit zal jaarlijks cijfermateriaal en data voorleggen om trends te kunnen opvolgen. Deze informatie wordt gecommuniceerd via de facultaire nieuwsbrieven.
De ondervertegenwoordiging van vrouwen in de academische carrière en in administratieve (top-) beleidsfuncties aan de KU Leuven is niet te ontkennen. De participatie van vrouwen daalt naarmate men hoger op de carrièreladder klimt.
1
BLZ.
2
AAN VAN FOUT! VERWIJZINGSBRO N NIET GEVONDEN.
o o o
o o
De KU Leuven streeft ernaar dat 50% van de nieuwe aanwervingen in het ZAP vrouwen zijn. De faculteit is van mening dat je dit ook nastreeft voor alle aanwervingen binnen de faculteit. De faculteit zal bij alle aanwervingen alvast in de eerste selectieronde streven naar een evenwicht van 50% vrouwen en 50% mannen. De faculteit streeft de richtlijn na “maximum 2/3 van de leden in advies- en bestuursorganen mogen van hetzelfde geslacht zijn” en voegt deze expliciet toe in het facultair reglement. Daar waar nodig zal in de overgangsfase de faculteit er extra op toezien dat in de beleidsorganen tenminste 1 vrouw lid is. Indien nodig worden er extra waarnemers toegevoegd. De genderspits functie wordt waargenomen door de decaan. De faculteit zal jaarlijks cijfermateriaal en data voorleggen om trends te kunnen opvolgen. Deze informatie wordt gecommuniceerd via de facultaire nieuwsbrieven.
2. Diversiteit: focus studenten De Faculteit Architectuur legt een sterke focus op studie (traject) begeleiding, te merken in het aantal VTE’s die hierop worden ingezet.
Terugblik academiejaar 2013-2014 Diversiteit in kaart brengen In de webmodule bij inschrijving wordt aan alle studenten gevraagd om vrijblijvend enkele persoonlijkheids- en sociale gegevens in te vullen met het oog op het voorzien van extra en aangepaste begeleiding voor specifieke doelgroepen. Indien studenten met een functiebeperking in deze inschrijfmodule aangeven dat ze informatie wensen, krijgen ze een aparte email met extra informatie over het begeleidingsaanbod en de procedure voor assessment en attestering. Daarnaast worden er jaarlijks KU Loket-tabellen geconsulteerd door de cel studentenadministratie die de in- en doorstroomgegevens van de ganse studentenpopulatie per academiejaar in kaart brengen. Aspecten als leeftijd, nationaliteit, vooropleiding, … worden hierbij meegenomen. De beoogde doelgroepen zijn: studenten met een functiebeperking, topsporters, studenten uit niet-traditionele vooropleidingen en studenten van allochtone afkomst. De instroom en doorstroom van studenten uit de beoogde doelgroepen bevorderen o
Studie(traject)begeleiding
De dienstverlening bestaat uit acties die zowel op het in-, door- en uitstroomniveau werkzaam zijn. De vragen die daarbij gesteld worden zijn ontzettend uiteenlopend waardoor de dienstverlening vaak heel breed moet gaan. Toch vallen informeren, adviseren, begeleiden en doorverwijzen als kerntaken te onderscheiden. Meer informatie hierover kan je raadplegen op: http://arch.kuleuven.be/studietrajectbegeleiding/studietrajectbegeleiding o
Eerstejaarsbegeleiding
De studentenadministrators en de studietrajectbegeleiders van de campussen zijn steeds bereikbaar om bijkomende vragen te beantwoorden gerelateerd aan de studiekeuze, inschrijvingen, EVK’s en toelatingsvoorwaarden. Studenten die remediëring nodig hebben bij mogelijke tekorten bij instroom in
BLZ.
3
AAN VAN FOUT! VERWIJZINGSBRO N NIET GEVONDEN.
de opleiding kunnen deelnemen aan de brugcursus om zich optimaal voor te bereiden op de instap in de opleiding. o
Brugcursus
Omwille van de heterogene instroom van de studenten, en de toch wel specifieke vorm van hoger onderwijs waar zij instappen, biedt het departement een aantal introducerende cursussen aan die de student toelaten die punten te testen en bij te werken die hem/haar vanuit zijn vooropleiding het minst hebben voorbereid. Het programma omvat in de voormiddag een herhaling van de eindtermen wiskunde secundair onderwijs en dus een opfrissing van de begincompetenties hoger onderwijs. Het namiddagprogramma bevat een introductie op praktijkcompetenties binnen het architectuuronderwijs. De brugcursus wordt op beide campussen door een aanzienlijk deel starters gevolgd. De eerstejaarsbegeleiding start vanaf week 1 van het academiejaar. We namen volgende initiatieven: o
Infosessies voor alle eerstejaarsstudenten
Met uitleg over het KU Loket, tolerantiemogelijkheden, ISP, uurroosters, academische kalender en begeleidingsmaatregelen o
Introductieweek
Elk opleidingsonderdeel wordt apart door de betrokken docenten verduidelijkt, terwijl de algemene filosofie van het departement door de directie wordt uitgelegd tijdens de academische opening. Tijdens de introductieweek wordt er ook informatie gegeven over de werking van de technische bibliotheek, de bibliotheek, Toledo en andere dienstverleningen eigen aan het departement ter ondersteuning van de studies. o
Proefexamens
De Faculteit Architectuur campussen Sint-Lucas organiseerde voor de opleidingen Architectuur en Interieurarchitectuur in november een proefexamenweek voor de eerstejaarsstudenten. Zo kunnen studenten kennismaken met het afleggen van een examen in het hoger onderwijs. Na deelname kunnen ze voor zichzelf beter inschatten wat hun eventuele werkpunten zijn en hoe zich optimaal voor te bereiden naar de eerste examenkans in januari. o
Monitoraat
Voor sommige opleidingsonderdelen worden extra begeleidingssessies voorzien door de docent. De docent staat in voor vaktechnische en vak methodische begeleiding. De concrete informatie hierover werd meegedeeld op Toledo. o
Leerateliers
Zowel in semester 1 als semester 2 werden groepsleerateliers georganiseerd over studiemethode gerelateerde thema’s actief studeren en timemanagement. Op campus Brussel werden sommige studenten ook doorverwezen naar het groepsbegeleidingsaanbod in samenwerking met de HUB. o
Individuele studiebegeleiding
BLZ.
4
AAN VAN FOUT! VERWIJZINGSBRO N NIET GEVONDEN.
Alle studenten die dit wensen kunnen na afspraak beroep doen op de individuele studiebegeleiding. Werken aan timemanagement/planning, studiemethode, concentratie, schrijven van een artikel, … kunnen hierbij aan bod komen. Aan de hand van een studiebegeleidingsplan wordt hieraan samen met de student gewerkt. Uiteraard staat de zelfredzaamheid en onafhankelijk van de student hierbij centraal. De studiebegeleider wil vooral een kader aanbieden met concrete tips om de eigen studiemethode kritisch in vraag te stellen en eventuele wijzigingen hiertoe aan te brengen. Indien nodig wordt ook doorverwezen naar de psychosociale begeleiding van de studentenvoorzieningen. o
Studietrajectbegeleiding
Alle eerstejaarsstudenten met een studie-efficiëntie van 60% of minder kregen een uitnodiging tot het bijwonen van een infosessie georganiseerd door de studietrajectbegeleiders. Tijdens deze infosessie werd ingegaan op de studievoortgangsmaatregelen, de studiekeuze, de vooropleiding en het verdere verloop van de studies. o
Studieadvies / heroriëntering
Studenten die van oordeel zijn dat ze de verkeerde studiekeuze hebben gemaakt, begeleiden we in hun heroriënteringsproces door het aanbieden van studiekeuzebegeleiding/studieadvies en het informeren over in- en uitschrijfvoorwaarden. o
Skills lab tutor in de bachelor
In semester 2 van academiejaar 2013-2014 werd het tutorenproject verdergezet waarbij een 15-tal masterstudenten als tutor optreden voor bachelorstudenten die dit wensen. De tutoren hebben een groepsbegeleidingsaanbod uitgewerkt en dit aangeboden gedurende enkele avonden in het tweede semester. De resultaten ervan zijn consulteerbaar op de website van de tutoren: www.mastersforbachelors.weebly.com
Gerichte doorverwijzing Tijdens het eerste semester werd een gezamenlijke rondgang in de atelierklassen georganiseerd op campus Brussel en campus Gent door de studietrajectbegeleider, studiebegeleider, stuvomedewerkers en de ombudspersoon. Met als doel te informeren over het begeleidingsaanbod. Indien nodig worden studenten ook doorverwezen naar de juiste cel/dienst.
Studenten met een functiebeperking We volgden de KU Leuven procedure voor erkenning van studenten met een functiebeperking. Hiervoor waren enkele aanpassingen gewenst, zoals inwerking van de zorgcoördinatoren in de nieuwe procedure, verdere investering in spraaksoftware voor dyslectiestudenten, communicatie over procedurewijzigingen en overleg met docenten, afspraken omtrent toekennen van faciliteiten als spreiding buiten examenperiodes in nauw overleg met de opleidingen en de ombudsdienst. Voor studenten met een leerstoornis werd er samengewerkt met het expertisecentrum Code uit Antwerpen. We participeerden eveneens aan het OOF-onderzoek Facilio, die een online systeem uitwerkte om zorgcoördinatoren te ondersteunen bij het toekennen van de meeste effectieve onderwijs- en
BLZ.
5
AAN VAN FOUT! VERWIJZINGSBRO N NIET GEVONDEN.
examenfaciliteiten. Ook enkele studenten participeerden hieraan mee d.m.v. invullen van een vragenlijst. Daarnaast participeerden we aan de Associatie KU Leuven werkgroep studeren met een functiebeperking.
Topsporters Het aandeel topsporters bleef ongeveer hetzelfde. Voor de attestering van de studenten met een functiebeperking werd de algemene procedure van de KU Leuven gevolgd. Studenten met een origine uit het buitenland Om kandidaat-studenten beter te informeren werd in samenwerking met studentenvereniging Flux en departement Beeldende Kunsten en KaHo Sint-Lieven een infoavond georganiseerd. Hierbij staan getuigenissen van voorbeeldfiguren centraal. We bereiken ook heel wat erasmusstudenten en studenten uit het buitenland via de internationale master in Architecture. Om studenten zo goed mogelijk te begeleiden werd er in januari 2014 een afstemmingsoverleg georganiseerd met Stuvo met als doel goede interne onderlinge afspraken te maken. Ook participeert de studietrajectbegeleider van de internationale master aan de faculteitswerkgroep internationalisering. o
Buddy-werking voor internationale studenten
De faculteit organiseert een buddywerking waarbij eigen enthousiaste en geëngageerde studenten buitenlandse (uitwisselings)studenten als meter of peter begeleiden. Praktisch houdt dit in dat de studenten tijdens de eerste weken na hun aankomst wegwijs worden gemaakt in de campus en de stad.
o
Introductie- en integratieweek
De faculteit organiseert een introductie- en integratieweek voor buitenlandse studenten in elke campus. De student krijgt een introductie op academisch, organisatorisch en socio-cultureel vlak. Hiertoe behoort een rondleiding en stadsverkenning met stadsspel, zoals bijvoorbeeld de Brusseleirwandeling.
o
Taallessen Nederlands voor buitenlandse studenten
De Dienst Studentenvoorzieningen organiseert lessen Nederlands voor buitenlandse studenten en werkt hiervoor samen met het Huis van het Nederlands (voor campus Brussel) en Het Perspectief (voor campus Gent).
BLZ.
6
AAN VAN FOUT! VERWIJZINGSBRO N NIET GEVONDEN.
Het uitbouwen van een communicatienetwerk via lokale allochtone studentenverenigingen en andere instellingen Er was regelmatig overleg met onze partners Luca Beeldende Kunsten en Kaho Sint-Lieven voor een doelgroepgerichte aanpak voor werving van studenten op campus Gent. In 2013 werd opnieuw de infoavond voor kandidaat-studenten en hun ouders georganiseerd i.s.m. studentenvereniging Flux. Op hetzelfde ogenblik werd de affichetentoonstelling ‘education is a light’ tentoongesteld in de pandgang van de campus. We blijven samen werken met het samenwerkingsinitiatief Via-Educatie in Oost-Vlaanderen om samen na te denken over mogelijke gezamenlijke initiatieven voor kandidaat-studenten afkomstig uit het buitenland met een educatief perspectief. We participeerden net zoals vorig jaar met een infostand op hun jaarlijkse infomarkt.
Professionalisering In kader van verdere professionalisering werd deelgenomen aan volgende vormingsintiatieven door medewerkers van de facultaire dienst studenten: o o o o o o o o o
Oktober 2013 - Symposium ‘Dyslexie in het hoger onderwijs’, UGent November 2013 – Studiebegeleiding@KULeuven Februari 2014 – Symposium ‘Blik op onbeperkt’, Code Antwerpen Maart 2014 – Uitwisselingsdag zorgcoördinatoren KULeuven April 2014 – Uitleg Faciliotool Mei/Juni 2014 – Vormings2daagse gesprekstechnieken KULeuven Juni 2014 – Associatie werkgroep studenten met een functiebeperking Juni 2014 – Overleg met Huis van het Nederlands ikv mogelijke uitbouw academisch taalbeleid ism LUCA Juni 2014 – Introductie opmaak refertelijsten - KULeuven
Vooropgestelde acties 2014-2015 Verderzetting van de acties van 2013-2014, met bijzondere aandacht voor volgende actiepunten: Eerstejaarsbegeleiding: o o o
Verderzetting en verfijning acties tutorproject semester 2 Aanbieden van Stuva-test voor eerstejaarsstudenten in semester 2 (zelfinschattingsvragenlijst studeercompetenties) aangevuld met enkele vragen over specifieke praktijkcompetenties Verdere uitbouw studiebegeleiding, met specifieke aandacht voor campus Brussel
Studenten met een functiebeperking: o o
Opmaak Refertelijsten (universiteitsbreed als facultair) Verdere kwalitatieve uitbouw Digitale toegankelijkheid voor studenten met een leerstoornis
BLZ.
7
AAN VAN FOUT! VERWIJZINGSBRO N NIET GEVONDEN.
3. Diversiteit: focus onderwijs Maatschappij-kritisch Alle opleidingen van de Faculteit Architectuur focussen sowieso op een brede interesse in ruimte en cultuur, een kritisch vermogen tot nadenken over de omgeving en interesse in een collectief verhaal. Studenten worden aangeleerd om open te staan voor een brede sociale thematiek in een historische, hedendaagse en toekomstige context. Maatschappij-kritiek en (zelf)reflectie zitten geweven in het curriculum en de atelierwerking.
Interculturaliteit In 2013 kreeg de Faculteit Architectuur campus Sint-Lucas voor haar architectuuropleidingen erkenning van de inzet op het gebied van internationalisering. De visitatiecommissie kende ons namelijk het "Bijzonder kwaliteitskenmerk Internationalisering" toe. Hiermee bevestigt de commissie, in een openbaar VHLORAvisitatierapport, dat de Faculteit Architectuur met succes een internationale en interculturele dimensie heeft opgenomen in het doel, de functie en het aanbieden van deze opleidingen. De (internationale) masterjaren oriënteren zich op 'Architecture and Sustainability' en 'Urban Projects, Urban Cultures'. Universal design Studenten aan de Faculteit Architectuur kunnen intekenen op “Designing in the Dark: multi-sensorial
workshop reconnecting designers with visually impaired end-users”. Deze workshop plaatst designers in de huid van een persoon met lichamelijke beperkingen, om onwetendheid en onzekerheid in dit domein tegen te gaan en ervoor te zorgen dat de ontwerpers van de toekomst meer inclusieve en user-oriented artefacten ontwerpen. Meer info hierover: http://www.biourbanism.org/designing-in-thedark-2/
4. Diversiteit: focus onderzoek Man/vrouw-verhoudingen In academiejaar 13-14 waren er 14 doctorandi aan de Faculteit Architectuur, 7 mannen, 7 vrouwen. 8 onderzoekers werden gefinancierd op extern gefinancierde projecten. Hiervan waren 3 dames en 1 heer wetenschappelijk medewerker, werkten 3 dames aan een doctoraat, hebben we 1 vrouwelijke en 1 mannelijke postdoc. 6 vrouwen dus en 2 mannen. Doctoraatsopleiding De doctoraatsopleiding van de Faculteit Architectuur hoort thuis onder de Arenberg Doctoraatsschool. Een deel van de doctoraatsopleiding moet verplicht ingevuld worden met vakken rond “skills and competencies” die de doctorandi mee voorbereiden op een arbeidsmarkt die ruimer is dan de academische wereld. Op deze manier wordt het doctoraatsprofiel verruimd. Verder wordt ook het YouReca Career Centre van de KU Leuven bekend gemaakt bij de doctorandi en onderzoekers. Een belangrijk kenmerk van de doctoraatsopleiding van de Faculteit Architectuur is de mogelijkheid om deze op deeltijdse basis te volgen. Door de organisatie van een deeltijdse doctoraatsopleiding met de mogelijkheid tot het opstellen van een persoonlijk traject, worden heel uiteenlopende profielen aangetrokken. Door het aangepaste programma kunnen architecten aan een doctoraat werken in combinatie met hun architectuurpraktijk.
BLZ.
8
AAN VAN FOUT! VERWIJZINGSBRO N NIET GEVONDEN.
Diversiteit in onderzoeksspeerpunten Niet enkel bij de werving en ondersteuning van onderzoekers en doctorandi wordt het diversiteitsbeleid succesvol toegepast, gelijke kansen en diversiteit komt ook duidelijk aan bod in enkele onderzoeksspeerpunten van de faculteit. Zo is er de onderzoeksgroep ARCSUS - Architecture, Culture and Sustainability onder leiding van Prof. Marc Dujardin, met Universal Design als een belangrijk onderzoekstopic. (+DSMC workshop, UD-app, Schindler award, …). Ook in de onderzoeksgroep Housing and Urban Studies (HaUS) staat diversiteit hoog op de agenda. In 2013-2014 was de onderzoeksgroep partner in een contractopdracht in opdracht van het Centrum voor gelijkheid van kansen en racismebestrijding ‘Het realiseren van een grootschalig onderzoek op de huisvestingsmarkt in het kader van de diversiteitsbarometer’. In de periode 20132016 loopt het Strategisch Basisonderzoek “DieGem: DIversiteit En GEMeenschapsvorming, een zoektocht naar alternatieve vormen van solidariteit in diversiteit”. Verder wordt ook aandacht besteed aan diversiteit in de Steunpunten Wonen en Duurzame Ruimte Vlaanderen, waar de onderzoeksgroep partner is. Het onderzoek ‘Tussen lokale en transnationale mobiliteit’ gefinancierd door het programma ‘Prospective Research for Brussels’, Innoviris, doet een vergelijkend onderzoek naar sociale mobiliteit bij Oost-Europese migranten in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.
5. Diversiteit: focus maatschappelijke dienstverlening Common Grounds Common Grounds is een doe- en denktank voor de overkoepeling van activiteiten die een link leggen tussen LUCA School of Arts, de faculteit Architectuur van de KU Leuven en andere expertisecentra en organisaties en maatschappelijke uitdagingen rond de hoofdstad. Ze wordt getrokken door medewerkers van LUCA school of Arts en van de Faculteit Architectuur van de KU Leuven op de campus Sint-Lucas in Brussel. Kerntaak is het faciliteren en ondersteunen van grensoverschrijdende projecten, initiatieven en ideeën. Common Grounds legt dwarsverbanden tussen architectuur en kunst, verschillende actoren in de stedelijke ruimte en brengt hen samen rond gedeelde architecturale/ruimtelijke projecten, doelstellingen en uitdagingen, zowel op lokaal als internationaal niveau.
Common Grounds moet helpen om dwarsverbanden te leggen tussen architectuur, kunst, onderzoek en maatschappij en de verschillende actoren in de stedelijke ruimte samenbrengen rond gedeelde projecten, doelstellingen en uitdagingen. Middelen en manuren worden samengelegd om relevante projecten te selecteren, uit te werken, aan te sturen of er actief aan deel te nemen. Common Grounds overstijgt de piste van verschil en enkelvoud en zet in op synergie en tolerantie. Common Grounds plaatst hiermee het spotlicht op de gemeenschappelijke toekomstdromen die zich in de stedelijke ruimte manifesteren en kunnen gerealiseerd worden met hulp van de gemeenschap. Enkele concrete projecten van het voorbije academiejaar: o
Public room: een studentenproject dat in de eerste plaats gericht is op het Bouwen van relaties en contacten tussen de bewoners van de Brabantwijk. Men zet in op empowerment, op het zelf in handen nemen en toe-eigenen van een situatie, een straat, een woonplek. Via recyclage en stadstuinieren deelden de studenten hun kennis met de wijkbewoners. Andersom leerden ze hoe om te gaan met culturele verschillen, armoede, manieren van communiceren. http://curiosita.be/coming-soon/PUBLIC%20ROOM/index.html
BLZ.
9
AAN VAN FOUT! VERWIJZINGSBRO N NIET GEVONDEN.
o
Parckdesign: een project, gelijkaardig aan het bovenstaande, met een grotere gedragenheid. In ateliers werd hierrond gewerkt, met docenten, studenten en alumni. Het project Parckdesign vertrekt vanuit een erg participatieve manier van ontwerpen, een manier van ontwerpen die vertrekt vanuit de noden, wensen en een wederzijds respect voor bewoners en gebruikers als conditio sine qua non. Tevens leert het de student kritisch na te denken over hun rol als architect en hun mogelijke functies in de huidige maatschappij. http://www.parckdesign.be/nl
o
Public School of Architecture: is een zelf-organiserende school waarvan het curriculum en lessenrooster door het algemene publiek via de website van de school worden aangedragen. De publieke school voor architectuur Brussel biedt de mogelijkheid om te onderhandelen over openbare ruimte buiten de begrenzingen van hedendaagse architecturale praktijken en voorziet het algemene publiek met de middelen om toegang te krijgen tot een architecturale cultuur die doorgaans buiten haar bereik ligt. De missie van de school is om een nieuw publiek te creëren voor architectuur terwijl ze de architectuurpraktijk voor het publiek toegankelijk maakt. http://www.psfa-bxl.org/nl/
o
Action classes: deze lessen in actie proberen mensen samen te brengen rond ideeën, dromen, maatschappij-kritiek. Door verschillende, niet voor de hand liggende locaties op te zoeken in de buurt van de campus, ontdekken studenten nieuwe plaatsen en gemeengronden, zowel fysiek als denkbeeldig.
Wetenschapscommunicatie Via projecten zoals ‘Dagen van de Wiskunst’ voorziet de faculteit in een aanbod in een ruimere onderwijscontext. Workshops worden georganiseerd voor het basis- en secundair onderwijs, toegankelijke tentoonstellingen worden opgezet, terwijl de participatie van kansengroepen extra wordt gestimuleerd. Meer info hierover is te vinden in het associatiebrede jaarlijkse rapport wetenschapscommunicatie.
Buurtwerking De Faculteit Architectuur haalde bewust banden aan met de buurt waarin ze zetelt en ging op zoek naar mogelijke partners die al opereren in de wijk. Zo zijn er duurzame linken tussen Samenlevingsopbouw, Brede School, RenovaS, Pyblik. Een hogeschoolbuurtmedewerker is aangesteld om activiteiten, evenementen en netwerken op te zetten die de buurtbewoners, studenten en pendelaats van de Brabantwijk te Schaarbeek met elkaar in contact brengen om zo een nieuwe dynamiek te creëren in deze bruisende en multiculturele omgeving. Deze groepen gaan in dialoog, werken samen projecten uit, waar ieder zijn kennis en kunde dient in te zetten.
Ondernomen acties Diversiteitsteam Faculteit Geneeskunde, academiejaar 2013-2014
1. Ondersteunende maatregelen voor dyslexie: uitnodigen Annie Cooreman (Coördinator Eureka Leuven) samen met medewerkers van de Cel Functioneren met een Functiebeperking ter bespreking van ondersteunende maatregelen voor studenten met dyslexie 2. Ondersteunende maatregelen voor kleurenzienstoornissen: opstellen van een tekst over kleurenzienstoornissen met de bedoeling om preventief aandacht te vragen en te tonen voor deze problematiek en het formuleren van een aantal concrete suggesties, die niet alleen studenten met een kleurenzienstoornis maar ook een bredere groep studenten tot nut kan zijn. Deze tekst werd voorgelegd en besproken op het Faculteitsbestuur en de Facultaire POC’s. 3. Organisatie Pentalfa sessie met als titel: Socio-culturele diversiteit in patiëntenzorg op donderdag 22 mei 2014 4. Organisatie avondseminarie in het kader van interculturele bemiddeling op maandag 17 maart 2014. 5. Uitbreiden van het Diversiteitsteam van de Faculteit Geneeskunde met personen die actief bezig zijn met diversiteitsaspecten op diverse terreinen (UZ Leuven, Huisartsgeneeskunde, Centrum voor Sociologisch Onderzoek).
Geplande acties Diversiteitsteam Faculteit Geneeskunde, academiejaar 2014-2015 1. Opstellen van een brief ter attentie van het Faculteitsbestuur met onze visie op ‘diversiteitsgevoelige zorg’ en de vraag om dit expliciet een plaats te geven in de opleiding tot (tand)arts. 2. Exploreren van de mogelijkheid om een keuzevak aan te bieden gericht op communicatie met slechthorenden (interdisciplinair met studenten logopedie?, patiëntencontact via tolk,….) 3. Evalueren of alle diversiteitsaspecten (gender, culturele achtergrond, lichamelijke beperkingen, economische situatie, leeftijd, seksuele geaardheid) aan bod komen in de acties van de Faculteit Geneeskunde en of er acties voor specifieke aspecten wenselijk zijn.
AAN VAN
FaBeR ACTIEPLAN 2014-2015
DATUM C.C. AANTAL BLZ.
We stellen vast dat FaBeR het op bepaalde aspecten zeer goed doet en dit beleid wensen we te consolideren met focus op ontwikkelingssamenwerking en internationalisering.
1. Personeelsdiversiteit - Faber doet het goed wat betreft het aantal vrouwelijke hoogleraren; - Er is een vrij grote diversiteit binnen het AP en ATP (etniciteit, personen met functiebeperking, genderevenwicht); - Wij doen intensief aan studiebegeleiding (niettegenstaande dat wij meer dan 300% meer studenten hebben dan 4 jaar geleden).
2. Studenten - Fysieke toegankelijkheid gebouwen - Zomer school voor beginnende studenten - Opvolging van de refertelijsten en een web toepassing voor studenten met een functiebeperking - Er zijn verschillende voorbeelden van personen met een handicap die één van onze twee diploma’s gehaald hebben. FaBeR heeft hiervoor een speciale commissie samengesteld die een aangepast programma opstelt.
3. Onderwijs - We hebben de voorgaande jaren diversiteit kunnen implementeren binnen onze opleidingen (vb diversiteitsstage). - Wij hebben een ERASMUS Mundus programma in adapted physical activity waar inclusief onderwijs al 20 jaar een topic is in de les en van masterproeven. - Wij hebben een vak over Ontwikkelingssamenwerking en internationale aspecten van kinesitherapie (B-KUL-L01J7A) (4stp) - Engelstalig Master in Revalidatiewetenschappen. - In de les sportinfrastructuur krijgen studenten bouwen de studenten expertise op over fysieke toegankelijkheid van sportinfrastructuur (als voorbeeld voor inclusie) - Iedere student in de master LO & Bw krijgt les over aangepaste bewegingsactiviteiten en studenten in de afstudeerrichtingen SLO, fitness en training coaching hebben bijkomende vakken hierover. - Stagiairs in low income countries
4. Onderzoek Onder meer: - Een doctoraat over sport en kansarmen. - Een masterproef over revalidatie in LIC.
5. Maatschappelijke dienstverlening Meer dan 50 personen met een handicap komen wekelijks zwemmen onder begeleiding van studenten.
Situatierapport genderevenwicht Inhoudsopgave Inleiding ................................................................................................................................................... 2 Genderverhoudingen Studenten............................................................................................................. 3 Genderverhoudingen Personeel ............................................................................................................. 4 Algemeen............................................................................................................................................. 4 Genderevenwichten naar personeelscategorie .................................................................................. 5 Situatie binnen de groepen naar personeelscategorie ....................................................................... 6 Genderverhoudingen Bestuursorganen .................................................................................................. 9 Aanbevelingen ....................................................................................................................................... 10
1
Inleiding KU Leuven Kulak is de bachelorcampus van KU Leuven, campus Leuven, in Kortrijk. Kulak wordt getypeerd door haar sterk pedagogisch project waarbij studenten een sterke vorm van begeleiding krijgen en maatwerk mogelijk is op een kleine campus. Als dochtercampus van KU Leuven onderschrijft ze het diversiteitsbeleid en het genderactieplan van haar moederuniversiteit en is ze bij de vorming er van sterk betrokken. Ze streeft een inclusief beleid na met aandacht voor specifieke doelgroepen zoals gestipuleerd in bovenstaande beleidsplannen. Via deze rapportering wensen we na te gaan welke genderverhoudingen aanwezig zijn binnen de studentenpopulatie, het ATP, ABAP en ZAP-kader (waarbij we specifiek focussen op hoe de instroom en doorstroom binnen het ZAP-kader zich manifesteert) en rapporteren we over de genderverhouding binnen de bestuursorganen op Kulak. Specifieke beleidsacties kunnen vervolgens ondernomen worden op basis van dit rapport.
2
Genderverhoudingen Studenten1
jongens
2013-2014 Kortrijk meisjes
ABA biologie (Kort)
27
48%
29
52%
ABA biomedische wetenschappen (Kort)
41
38%
66
62%
ABA chemie (Kort)
48
48%
52
52%
ABA fysica (Kort)
43
88%
6
12%
ABA geneeskunde (Kort) + geneeskunde (oud) (Kort)
89
52%
83
48%
ABA geschiedenis (Kort)
38
73%
14
27%
ABA informatica (Kort)
13
100%
ABA onderwijskunde (Kort) + onderwijskunde (VK) (Kort)**
8
21%
30
79%
101
45%
124
55%
ABA rechten (Kort)
0%
ABA rechten (werkstudenten) (Kort) + rechten (werkstudenten) (VK) (Kort) + rechten (werkstudenten) 51 50% (oud) (Kort) 52
50%
ABA taal- & letterkunde (Kort) ABA toegepaste economische wetenschappen (Kort) ABA wiskunde (Kort)
22
29%
53
71%
113
60%
75
40%
43
80%
11
20%
637
52%
595
48%
jongens
2012-2013 meisjes
ABA biologie (Kort)
15
42%
21
58%
ABA biomedische wetenschappen (Kort)
37
42%
51
58%
ABA chemie (Kort)
43
48%
46
52%
ABA fysica (Kort) + fysica (oud) (Kort)
42
91%
4
9%
ABA geneeskunde (Kort) + geneeskunde (oud) (Kort)
87
47%
99
53%
ABA geschiedenis (Kort)
38
78%
11
22%
ABA informatica (Kort)
8
100%
ABA onderwijskunde (Kort) + onderwijskunde (VK) (Kort)**
7
14%
44
86%
104
44%
130
56%
ABA rechten (Kort) + rechten (oud) (Kort)
0%
ABA rechten (werkstudenten) (Kort) + rechten (werkstudenten) (VK) (Kort) + rechten (werkstudenten) 40 46% (oud) (Kort) 47
54%
ABA taal- & letterkunde (Kort) ABA toegepaste economische wetenschappen (Kort) ABA wiskunde (Kort)
1 2
26
28%
67
72%
117
62%
71
38%
44
86%
7
14%
608
50%
598
50%
totaal 56 107 100 49 172 52 13 38 225 103 75 188 54 1232
totaal 36 88 89 46 186 49 8 51 234 87 93 188 51 1206
jongens 125 48% 162 28% 84 71% 122 86% 506 47% 361 66% 197 92% 19 4% 607 41% 191 617 56 3047
27% 59% 58% 46%
Leuven* meisjes 138 52% 413 72% 35 29% 20 14% 571 53% 189 34% 18 8% 407 96% 859 59%
totaal 263 575 119 142 1077 550 215 426 1466
73% 41% 42% 54%
703 1053 96 6685
jongens 120 49% 159 27% 84 71% 132 86% 490 47% 394 67% 211 92% 20 4% 590 40%
meisjes 123 51% 426 73% 34 29% 21 14% 546 53% 190 33% 18 8% 448 96% 891 60%
totaal 243 585 118 153 1036 584 229 468 1481
197 388 59 2844
587 425 36 3745
25% 48% 62% 43%
512 436 40 3638
2
75% 52% 38% 57%
identiek tov Leuven sterk verschil tov Leuven minder groot verschil tov Leuven groter verschil tov Leuven
784 813 95 6589
Gegevens academiejaar 2012-2013 en 2013-2014 Cijfers werden opgehaald via de toepassing ‘studentenaantallen’ in SAP
3
In bovenstaande tabel zijn de Kortrijkse studentenaantallen opgenomen alsook de cijfers van de identieke bacheloropleidingen (Nederlandstalige versie indien er andere bestaan) uit Leuven. Voor de opleiding onderwijskunde die in Leuven niet bestaat worden ter vergelijking de cijfers van pedagogische wetenschappen opgenomen. Via een kleurcode (cf. supra) wordt aangegeven in welke mate de gegevens verschillen met deze van Leuven. Voor de ‘harde’ wetenschappelijke richtingen zien we een duidelijk overwicht aan mannen ten opzichte van vrouwen. Het onevenwicht in de harde wetenschappelijke opleidingen is vaak nog groter dan in Leuven (rode kleurcode). Hier dienen we echter rekening te houden met de kleinere Kortrijkse aantallen waarbij een paar studenten al een groot verschil in percentage kunnen geven. Voor onderwijskunde detecteren we een beter genderevenwicht dan bij pedagogische wetenschappen in Leuven, maar ook hier zijn een paar mannen in de opleiding genoeg om toch een beter percentage dan in Leuven te halen omwille van de lagere absolute waarden. Voor biomedische wetenschappen is er in Kortrijk net als in Leuven een overwicht aan vrouwen, we detecteren echter een beter evenwicht dan in Leuven. Voor geschiedenis is de verhouding scherper dan in Leuven (overwicht mannen), bij taal- en letterkunde zien we een overwicht aan vrouwen waarbij de verhouding het ene jaar ‘beter’ is dan in Leuven in vergelijking met het andere jaar. Bij economie verschilt het evenwicht van jaar tot jaar maar steeds zijn dit vrij beperkte verschillen.
Genderverhoudingen Personeel3 Algemeen Globaal gezien, over alle personeelscategorieën heen, detecteren we een vrij evenwichtige genderbalans op Kulak.
Groep Biomedische Wetenschappen: 49% man, 51% vrouw Groep Humane Wetenschappen: 44% man, 56% vrouw Groep Wetenschappen en Technologie: 57% man, 43% vrouw
Groep BW
49% 51%
3
Groep HW
44%
Man Vrouw
56%
Man Vrouw
Gegevens academiejaar 2013-2014
4
Groep W&T
Man
43% 57%
Vrouw
Genderevenwichten naar personeelscategorie Het algemene evenwicht is echter niet terug te vinden als we ons meer specifiek gaan focussen op de verschillende personeelscategorieën. Daar waar we bij het AAP (43% man, 57% vrouw) en BAP (53% man en 47% vrouw) nog min of meer een genderevenwicht detecteren, zien we bij het ATP een overwicht aan vrouwelijke medewerkers (67%) en bij het ZAP een erg sterk overwicht aan mannelijke medewerkers (72%). Deze vaststellingen liggen dan ook in lijn met de problematieken die zich in Leuven manifesteren.
ATP
AAP
43%
Vrouw
57%
33%
Man
ZAP
Man
47% 53%
Vrouw
67%
BAP
Man
28%
Man
Vrouw
Vrouw 72%
5
Situatie binnen de groepen naar personeelscategorie Indien we het genderevenwicht per personeelscategorie en binnen een welbepaalde groep gaan bekijken, detecteren we per groep duidelijke verschillen. We merken dat binnen de personeelscategorie ATP een zeer sterk overgewicht aan vrouwen ten opzichte van mannen aanwezig is.
Groep Wetenschappen en Technologie: 27% man en 73% vrouw
Groep W&T: ATP 27% Man Vrouw 73%
Groep Biomedische Wetenschappen: 13% man en 87% vrouw
Groep BW: ATP 13% Man Vrouw 87%
Groep Humane Wetenschappen: 14% man en 86% vrouw
Groep HW: ATP 14% Man Vrouw 86%
6
Wat betreft het ABAP binnen de groepen, zien we dat het algemeen evenwicht binnen deze specifieke personeelscategorie (cfr. supra) zich niet doorzet in de verschillende groepen.
Groep Wetenschappen en Technologie: 60% man en 40% vrouw
Groep W&T: AAP
Groep W&T: BAP
40%
Man 60%
Vrouw
Man 60%
Vrouw
Groep Biomedische Wetenschappen: globaal 65% man en 35% vrouw
Groep BW: BAP
38%
Groep BW: AAP
Man 62%
40%
29%
Man
Vrouw
Vrouw 71%
Groep Humane Wetenschappen: globaal 40% man en 60% vrouw
Groep HW: BAP
43% 57%
Groep HW: AAP
37%
Man Vrouw
63%
Man Vrouw
Ten slotte zien we binnen de personeelscategorie ZAP dat de globale scheeftrekking zich nog nadrukkelijker verderzet op groepsniveau, met uitschieters binnen de Groep Wetenschappen en
7
Technologie en Groep Biomedische Wetenschappen. Bovendien is er binnen de Kulak geen enkel vrouw in de functie van residerend gewoon hoogleraar ZAP.
Groep Wetenschappen en Technologie: 79% man en 21% vrouw
Groep W&T: ZAP 21% Man Vrouw 79%
Groep Biomedische Wetenschappen: 75% man en 25% vrouw
Groep BW: ZAP 25% Man Vrouw 75%
Groep Humane Wetenschappen: 67% man en 33% vrouw
Groep HW: ZAP
33%
Man 67%
Vrouw
8
Genderverhoudingen Bestuursorganen Kulakraad (2013-2014)
Bestuurscomité (2013-2014) 5%
24% Man
Man
Vrouw
Vrouw
76%
95%
Directiecomité (2013-2014) 17% Man Vrouw 83%
Wat betreft de bestuursorganen (situatie academiejaar 2013-2014) op Kulak zien we duidelijk dat de minimale vertegenwoordiging van 1/3 personen van een welbepaald geslacht niet gehaald wordt. Net zoals in Leuven detecteren we bijgevolg een duidelijke ondervertegenwoordiging4 van vrouwen in alle centrale beleidsorganen5 op Kulak. Wat betreft de genderverhoudingen in de facultaire en groepsraden op Kulak zijn er nog geen precieze gegevens beschikbaar, maar hier zet zich een gelijkaardige trend door.
In het Bestuurscomité dat bestaat uit 22 leden, zetelt slechts één vrouw In het Directiecomité dat bestaat uit 12 leden, zetelen slechts twee vrouwen waarvan één ZAP-lid en één secretaris. In de Kulakraad die bestaat uit 17 leden, zetelen slechts vier vrouwen.
4
Uit het Genderactieplan 2014-2017 van vicerector Malfliet blijkt dat ook binnen KU Leuven @ Leuven een meerderheid van de bestuursorganen geen vertegenwoordiging van 1/3 van hetzelfde geslacht bevat, desondanks de aanbevelingen van het Gender Executive Summary 2013 van de VLIR (Genderactieplan KU Leuven, 2014-2017). 5 Werking en bevoegdheden van de verschillende bestuursorganen op Kulak worden beschreven in het Bijzonder Reglement Inzake de Bestuursorganen op Kulak, vrij te raadplegen via: https://admin.kuleuven.be/rd/bijz_regl_Kulak.html.
9
Aanbevelingen 1 Op vlak van studentenpopulatie zal de Kulak aandacht moeten hebben voor de zwakkere vertegenwoordiging van vrouwen in een aantal positief wetenschappelijke richtingen. De ondervertegenwoordiging van vrouwen in deze disciplines is uiteraard geen zuiver Kortrijks verhaal, maar desalniettemin is het belangrijk om in de communicatie omtrent rekrutering ook vrouwelijke kandidaat studenten extra aan te sporen om te kiezen voor deze richtingen. Bij rekruteringsinitiatieven als sid-in beurzen, open lesdagen, etc. moet de communicatie zeker extra aandacht besteden aan de troeven van dergelijke opleidingen ten aanzien van vrouwen. 2 De zeer uitgesproken vrouwelijke participatie binnen het ATP (in relatie tot de grotere mannelijke aanwezigheid binnen de groep van het academisch personeel) voedt de perceptie dat vrouwen minder dienen voor die laatste functies en alleen maar goed zijn voor de ondersteunende diensten. Daarom zou het wenselijk zijn om vanuit een politiek van evenwichtig genderbeleid mannelijke kandidaturen en benoemingen binnen het ATP aan te moedigen. Bij gelijkwaardigheid van kandidaten zou men daarom de volgende jaren beter opteren om vooral mannen te kiezen om zo een zeker genderevenwicht te herstellen. 3 De zwakke vertegenwoordiging van vrouwen in het professorenkorps, alhoewel niet gelijk in alle richtingen, moet zeker omgekeerd worden. Hier onderschrijft de Kulak de nieuwe benoemingspolitiek die op dat vlak vanuit de KU Leuven gebeurt. 4 Een punt waar zeer dringend in de nabije toekomst moet aan gewerkt worden is een vervrouwelijking van de diverse bestuursorganen, met in het bijzonder het bestuurscomité waar momenteel maar 1 vrouw inzit. Ook voor het directiecomité en de kulakraad dringt zich de nood op van een grotere vertegenwoordiging van vrouwen. Hier zou men als beleidsoptie kunnen nemen dat er gestreefd zal worden om in alle beleidsorganen van de Kulak tegen 2020 tenminste 1/3 van de leden van het andere geslacht te tellen.
Werkgroep Diversiteit Kulak Leden: Prof. Trio, Tine Beernaert en Nele Igodt Met dank aan Matthias Defour, stafmedewerker Studentenvoorzieningen
10
DIENST STUDENTENVOORZIENINGEN ETIENNE SABBELAAN 53 8500 KORTRIJK, BELGIË
SNEUVELNOTA ONS KENMERK UW KENMERK
Stafmedewerker Studentenvoorzieningen Aan de Stuvoraad Kulak
KORTRIJK
Kulak, streven naar een inclusieve bachelorcampus Voorstel tot project met aanwerving van 1 VTE gedurende 3 maanden
Inleidende beschouwingen KU Leuven Kulak is de bachelorcampus van KU Leuven, campus Leuven, in Kortrijk. Kulak wordt getypeerd door haar sterk pedagogisch project waarbij studenten een sterke vorm van begeleiding krijgen en maatwerk mogelijk is op een kleine campus. In het beleidsplan van de dienst Studentenvoorzieningen Kulak 2014-2018 werd als beleidsprioriteit naar voor geschoven dat er noodzaak is aan het verzamelen van wetenschappelijke informatie over studenten met een migratieachtergrond en studenten uit kansengroepen. Er dient na te worden gegaan of deze kansengroepen op een integrale manier toegang krijgen tot Kulak en haar pedagogisch project en indien dit niet zo is, dienen er oplossingen geformuleerd te worden (lees: inclusieve bachelorcampus). In het kader van dit initiatief zou een voltijds projectmedewerker worden aangenomen gedurende 3 maanden, hiervoor werden middelen vrijgemaakt in de begroting 2014.
Doelstellingen Situering van het project KU Leuven (campus Leuven) Na overleg met het Contactpunt Allochtone studenten in Leuven dat reeds een sterke expertise over deze thematiek bezit, werd duidelijk dat KU Leuven campus Leuven in het verleden met een gelijkaardige problematiek te kampen had als we vandaag lijken te ervaren in Kortrijk: weinig instroom van studenten met een migratieachtergrond of studenten uit kansengroepen alsook geen sterk uitgebouwd netwerk met brugfiguren in het maatschappelijk veld waar studenten met een migratieachtergrond of studenten uit kansengroepen bewegen. In een eerste fase werd er daarom een project opgestart genaamd A-crew met ambassadeurs die KU Leuven gingen voorstellen binnen deze maatschappelijke netwerken (bijvoorbeeld: gemeenschapsscholen). MATTHIAS DEFOUR, STAFMEDEWERKER DIENST STUDENTENVOORZIENINGEN TEL. + 32 56 24 64 65 FAX + 32 56 24 69 95
[email protected] www.kuleuven-kulak.be/stuvo
BLZ. ONS KENMERK UW KENMERK KORTRIJK
2 Fout! Verwijzingsbron niet gevonden.Fout! Verwijzingsbron niet gevonden.Fout! Verwijzingsbron niet gevonden. Specifiek werd er een halftijdse medewerker aangeworven om een netwerk uit te bouwen met het Gemeenschapsonderwijs (waar veel studenten met een migratieachtergrond of studenten uit kansengroepen school lopen) aangezien KU Leuven hier moeilijk rekruteerde. We ervaren ook in Kortrijk weinig toegang tot het Gemeenschapsonderwijs. Tegelijkertijd werd binnen de diensten van KU Leuven aan bewustwording gedaan waarbij medewerkers tips kreeg over hoe specifiek om te gaan met vragen of noden van studenten met een migratieachtergrond of studenten uit kansengroepen. Op infrastructureel vlak werd er bijvoorbeeld een ruimte voorzien die ‘neutraal’ is waarbij studenten uit alle mogelijke religies terecht kunnen. Ten slotte werden initiatieven ondersteund via studentenwerking. Pro memorie: tijdens deze oefening werd steeds ervaren dat de K van KU Leuven eerder een troef is dan een beperking. KU Leuven hanteert een inclusief beleid ten opzichte van andere religies, zonder haar eigen identiteit te verliezen. Vertaling naar Kulak en operationalisering Vertaling naar Kulak (Kortrijk) Algemene doelstelling van dit project is nagaan waarom studenten met een migratieachtergrond of studenten uit kansengroepen in eerste instantie moeilijk lijken in te stromen op Kulak. We gaan op zoek naar de mechanismen die hier een belemmerend effect kunnen hebben. Het project bouwt verder op bestaande studies betreffende studenten met een migratieachtergrond of studenten uit kansengroepen, maar kent een sterke toegepaste component waarbij het concrete beleidsacties naar voren schuift. Operationalisering Analyse van het veld In een eerste fase dient de projectmedewerker te detecteren waar kansengroepen bewegen in Kortrijk en met uitbreiding het veld waar Kulak rekruteert (West-Vlaanderen, Oost-Vlaanderen). Hierbij dient de projectmedewerker contact te leggen met de nodige middenveldorganisatie of publieke instellingen (bijvoorbeeld: Team Welzijn, Stad Kortrijk). Analyse van de interne omgeving (Kulak) Tegelijkertijd dient de projectmedewerker na te gaan of de interne omgeving van KU Leuven Kulak afgestemd is op de noden van studenten met een migratieachtergrond of kansengroepen en dit in al haar facetten (onderwijs, gebouwen, voeding, etc.). Consolideren van contacten met het veld In een tweede fase dient de projectmedewerker een duurzaam netwerk op te bouwen met de velden waar deze kansengroepen school lopen gedurende het secundair maar ook hoger onderwijs. Hierbij dient hij of zij de oorzaken te detecteren waarom er weinig doorstroom lijkt te zijn naar Kulak. Optimaliseren van de interne omgeving (Kulak) Daarnaast dienen er oplossingen geformuleerd te worden om er voor te zorgen dat er op Kulak zelf zo weinig mogelijk belemmerende mechanismen actief zijn. Een mogelijke piste hierbij is het ontwikkelen van een ‘inclusiviteitschecklist’ die als tool kan gebruikt worden door alle diensten van Kulak (bijvoorbeeld: dienst Studieadvies, dienst Communicatie, dienst Studentenvoorzieningen,
BLZ. ONS KENMERK UW KENMERK KORTRIJK
3 Fout! Verwijzingsbron niet gevonden.Fout! Verwijzingsbron niet gevonden.Fout! Verwijzingsbron niet gevonden. Ombudsdiensten) om na te gaan of hun beslissingen niet indruisen tegen het integraal inclusiviteitsbeleid die Kulak wil voeren. Einddoelstelling en resultaat Doelstelling is het afleveren van een rapport waarbij de Kortrijkse realiteit wordt beschreven (waar lopen de meeste studenten met een migratieachtergrond school, in welke omgevingen interageren ze met elkaar en anderen,…) en antwoorden bieden op de vraag waarom er een minimale instroom lijkt te zijn op Kulak (externe oorzaken, interne oorzaken). Daarnaast dienen er oplossingen geformuleerd te worden om de barrières (belemmerende mechanismen) tot een minimum te reduceren.
Financieel ATP: 1 VTE gedurende 3 maanden in graad 6.1 (A-niveau, universitair onderwijs) 13.765,56 EURO (marge 1%) BAP: 1 VTE gedurende 3 maanden in barema 43 15.639,99 EURO (marge 1%)
Diversiteit 2013-15 aan de KU Leuven campussen Antwerpen, Geel en De Nayer Beleid KU Leuven http://www.kuleuven.be/diversiteit
Fysieke en digitale functiebeperkingen “Als student met een functiebeperking krijg je aan de KU Leuven gelijke kansen tot volwaardige participatie aan het onderwijs en het studentenleven. Via tal van ondersteunende faciliteiten dienen gelijke kansen gewaarborgd te worden door een inclusief beleid dat gelijke behandeling als recht inschrijft in het onderwijs- en examenreglement.”
Implementatie KU Leuven, campussen Antwerpen, Geel en De Nayer Faculteit Letteren, Taal en Communicatie (campus STA) :
inclusie : ondersteuning voor alle kansengroepen (ook allochtonen) bv. door geïndividualiseerd traject Doel : “Verhoog uw slaagkansen” AMF project : Taalbegeleiding academisch Nederlands voor ‘talentstudenten’ belang van rolmodel : bv. foto’s brochure, infodagen buddy’s / tutoring Masteropleiding VGT (Vlaamse Gebarentaal)
FEB, Handelswetenschappen (campus CAR) :
ondersteuning / bespreking test wiskunde voor iedereen taalondersteuning voor iedereen : ingebed bv. voor masterproef mentoraat “Leren leren” (belang van thuissituatie) avond apart voor allochtonen i.v.m. studiemotivatie : geringe opkomst (niet meer in 2014-15) dyslexie : inspreken/voorlezen vragen in examenlokaal
Industriële ingenieurswetenschappen (Campus DN + Geel) :
Ondersteuning wiskunde-oefeningen : extra materiaal/monitoraat 1ste en 2de jaar/zomercursus Ijkingstoets wiskunde Dyslexie : digitaal materiaal, voorlezen examenvragen Renovatie campussen met oog op toegankelijkheid (bv. CDN : refter en labo’s)
Voor alle campussen/opleidingen :
Toegankelijkheid campus voor allen Belang van kleinschaligheid en persoonlijke opvolging Verantwoordelijke contactpersoon per campus volgt administratieve procedures van KU Leuven op voor erkenning functiebeperking en aanvraag faciliteiten
Internationalisering : in Antwerpen ontvangen we in 2014-15 twee blinde Erasmusstudenten (o.m. fac. Letteren), met aangepaste omkadering en huisvesting.
[email protected]
Diversiteit 2013-15
13 October 2014
STIP (studentenvoorzieningen) :
Initiatieven Allochtone Studenten “Allochtone studenten kunnen beroep doen op specifieke initiatieven ter ondersteuning van hun studietraject aan de KU Leuven. Bij het contactpunt voor allochtone studenten kunnen zowel studenten terecht die reeds aan de KU Leuven studeren, maar ook toekomstige studenten kunnen rekenen op informatie en hulp”
ter beschikking stellen van hulpmiddelen betaalt kosten terug van diagnosestelling komt tussen in kost voor deelname aan vormingssessies of begeleidingssessies CODE voor studenten met functiebeperking
Huisvesting campus National (Kronenburg) : sinds dit academiejaar (14-15) aangepaste huisvesting voor studenten met fysieke functiebeperkingen (te vergelijken met Romerohuis in Leuven) + goedkoper logement en begeleiding van buddies die zich inzetten voor deze studenten met functiebeperkingen
Inclusie : Alle campussen (zeker die in Antwerpen) kiezen ervoor om ondersteuning te bieden aan alle studenten die het nodig hebben, o.m. door taalbegeleiding (en dus niet beperkt tot één specifieke doelgroep). Campus Geel zet in op het aantrekken van studenten uit de grensstreek. Zie ook bijgevoegd AMF-project 2014-15 o.l.v. prof. dr. Elke Peters ter ondersteuning van academische taalvaardigheid. Dit is een deels een voortzetting van reeds bestaande initiatieven en inspanningen. Indien financiering, kan dit project verder uitgerold worden op alle campussen. Zie ook hierboven : inclusie, persoonlijke aanpak, rolmodellen (bv. allochtone collega’s aanspreekbaar op infodag / blinde Marokkaanse assistent)
Gender “De man-vrouwverhoudingen blijven uitdagen tot een herinterpreteren van mens-zijn en menselijk samenleven. De KU Leuven stimuleert dit denkproces, zowel in diverse opleidingsonderdelen als in het beleid is de genderdimensie relevant.”
De voorloper van onze instelling in Antwerpen was één van de eerste hogeronderwijsinstellingen voor vrouwen in Vlaanderen. Vanuit het beleid wordt de traditie van medeoprichtster Elisabeth Belpaire in stand gehouden. IIW : studie in het kader van Horizon 2020 op initiatief van vicedecaan onderwijs Greet Langie over gender en ingenieursstudies Personeelsbeleid : de gendernormen voorgesteld door de vicerector in het genderactieplan i.v.m. promotie en recrutering worden zo veel mogelijk gerespecteerd en nageleefd. Internationale professoren en onderzoekers worden aangetrokken op de campussen. Studentenbeleid : alle studentenclubs moeten toegankelijk zijn voor jongens en meisjes (opvolging door STIP)
[email protected]
Diversiteit 2013-15
13 October 2014
Werkstudenten In het kader van levenslang leren kiezen meer mensen voor een studie in combinatie met werk. Een bachelor- of masterdiploma halen, terwijl je al een professionele betrekking hebt, het kan aan de KU Leuven. Voor enkele opleidingen is er een apart traject via avondonderwijs of door een groepering van vakken op een beperkt aantal lesdagen. Ondersteuning/vorming personeel
STIP : studenten die vragen hebben over hun studentenstatuut als werkstudent, worden geholpen door STIP-medewerkers Fac Letteren : voor een viertal werkstudenten (2 schakelstudenten en 2 masterstudenten) werden mondelinge en schriftelijke examens verplaatst.
Religieuze en levensbeschouwelijke diversiteit aan de KU Leuven
“Krijgt mijn religie of levensbeschouwing een plaats aan de KU Leuven? De KU Leuven wil dat elke student zich helemaal thuis voelt aan de universiteit. De KU Leuven is een universiteit met internationale uitstraling die ook religieuze en levensbeschouwelijke diversiteit een plaats wil geven. De KU Leuven vindt het belangrijk talent te laten ontwikkelen en mensen tot hun recht te laten komen. Cruciaal in de omgang met levensbeschouwelijke diversiteit is een houding van aandacht en respect. Vanuit deze openheid heeft de KU Leuven oog voor specifieke vragen van studenten.”
[email protected]
Dominique Abraham (Academisch Beheer) volgt jaarlijks opleiding interculturele communicatie Joost Verschaeve (coördinator internationalisering Lett) leert Arabisch en ondersteunt concreet blinde assistent Marokkaans Wim Schramme (studentenbegeleider Lett) volgt opleiding VGT (Vlaamse Gebarentaal) Sterk gedreven maatschappelijke projecten : bv. Ambient Living op Campus Geel
Vanuit IDeE (Identiteit, Diversiteit/Dialoog en engagement) proberen we initiatieven te ondersteunen die ontmoeting met kansengroepen stimuleren, evenals activiteiten die informeren, sensibiliseren en uitnodigen om iets te doen (vrijwilligerswerk, fundraising, …) voor ‘anderen’. IDeE probeert ook aansluiting te vinden bij de UP in Leuven. Een greep uit de initiatieven :
Guatemala-avond met bijdrage docenten Spaans t.v.v. vrijwilligerswerking zoon collega (maart 2014) Kerstviering met inhoud op campus Fairtrade conferentie op 15/10/2014 i.s.m. FEB Congres Letteren op 18/11/2014 : focus op transculturaliteit, migratie en meertaligheid aanknoping met opleidingsonderdelen campagne ‘Kom op tegen Kanker’ met ondersteuning van onze wielerploeg mogelijk Compostela-voettocht in 2015
Personeel : collega’s met diverse religies
Diversiteit 2013-15
13 October 2014
Genderactieplan KU Leuven: implementatie Doelstelling / actie
Eindproduct (en eindverantwoordelijke)
Doelgroep
Initiatiefnemer
Betrokkenen
Timing
0. Uitgangspunten 1. Als kritisch denkcentrum wil KU Leuven een plaats zijn van open discussie over en engagement voor maatschappelijke, levensbeschouwelijke en ethische thema’s. 2. Vanuit haar streven naar excellentie streeft KU Leuven ernaar dat elk talent in de samenleving zich optimaal kan ontplooien. Aangezien potentieel talent in alle geledingen van de samenleving aanwezig is, neemt KU Leuven initiatieven om een omgeving te creëren waar dit talent maximaal kan ontwikkeld worden. 3. KU Leuven wil haar genderbeleid verbeteren en dit beleidsdomein als prioriteit stellen. 4. KU Leuven engageert zich om te werken aan een gendergelijke bedrijfscultuur[1]; maatregelen zijn nodig om de arbeidsomstandigheden en cultuur van de werkplek zo te ontwikkelen, dat zowel vrouwelijke als mannelijke wetenschappers zich welkom voelen, arbeidsvreugde ervaren en de universiteit ervaren als een fijne, correcte werkgever.
1. KU Leuven streeft naar een evenwichtige man-vrouw samenstelling binnen haar raden en besturen 1.1 KU Leuven voorziet in de regelgeving voor de Onderzoeksraad en de Raad voor Studentenvoorzieningen een genderquotum: maximum 2/3 leden van hetzelfde geslacht 1.1.1 Handhaven van genderquotum in de Onderzoeksraad en de Raad voor Studentenvoorzieningen: informeren en controleren
Genderevenwicht OR en StuVoRa (OR en StuVoRa)
Diversiteitsbeleid
P
Diversiteitsbeleid
AJ 15-16
1.2 KU Leuven streeft voor haar beoordelingscommissies naar een maximum van 2/3 leden van hetzelfde geslacht 1.2.1 De mogelijkheid onderzoeken om de BeCo’s op te splitsen in BeCo voor aanstelling en BeCo voor bevordering, waarbij lidmaatschap van de BeCo voor aanstelling ook mogelijk is voor lagere graden dan gewoon hoogleraar 1.2.2 Faculteiten informeren en sensibiliseren over de mogelijkheid om leden van het ondervertegenwoordigd geslacht te coöpteren vanuit een andere faculteit of universiteit 1.2.3 Verplicht jaarlijks rapporteren aan de Academische Raad over de genderverhouding binnen de BeCo en eventuele remediëring door alle faculteiten
Genderevenwicht BeCo aanstelling (Faculteit) Genderevenwicht BeCo (Bijzondere AR) Nota en rapportering (Decanen)
Diversiteitsbeleid
Personeelsdienst
AJ 15-16
Decanen
jaarlijks eind AJ
1.3 KU Leuven streeft naar een genderevenwicht in een aantal andere raden en besturen 1.3.1 Onderzoeken op welke manier KU Leuven welke raden en besturen - afhankelijk van de aard van het betreffende orgaan en de wijze van samenstelling en rekening houdend met de democratische principes van verkiezing en de vertegenwoordiging vanuit bepaalde functies –kan diversifiëren, waarbij de aanwezigheid van minimum een derde van elk geslacht wordt nagestreefd
Nota (Diversiteitsbeleid)
Diversiteitsbeleid
2016
1.4 KU Leuven volgt de genderverhouding in raden en besturen op 1.4.1 Jaarlijkse monitoring van de genderverhouding binnen raden en besturen van KU Leuven
Nota (Diversiteitsbeleid)
Diversiteitsbeleid
jaarlijks eind AJ
2. KU Leuven streeft ernaar dat bij nieuwe aanwervingen voor zelfstandig academisch personeel over de hele universiteit genomen, het percentage vrouwen gemiddeld 50% bedraagt in de periode 2014 – 2016 en engageert zich om hiertoe verschillende soorten hindernissen die vrouwen in hun loopbaan en op weg naar leiderschap ontmoeten, weg te werken 2.1 KU Leuven volgt knelpunten bij en evoluties in genderverhoudingen op voor de verschillende graden van AP (van master tot gewoon hoogleraar) 2.1.1 Structurele rapportering over personeelsdiversiteit uitwerken
Nota en rapportering (Diversiteitsbeleid)
Diversiteitsbeleid
Personeelsdienst
2015
Diversiteitsbeleid Diversiteitsbeleid
Personeelsdienst
2016 jaarlijks eind AJ
2.1.4 Binnen de internationale LERU working group on gender genderdata uitwisselen en internationaal vergelijken
Genderdata op website en structurele jaarlijkse mailing (Diversiteitsbeleid) Data (Diversiteitsbeleid) Benchmark (Diversiteitsbeleid)
2.1.5 Publiceren van een rapport genderbeleid in 2016, met een monitoring van de ontwikkelingen inzake gendergelijkheid aan de KU Leuven, de nog te behandelen knelpunten en de mogelijkheden tot remediëring daarvan
Rapport (Diversiteitsbeleid)
Diversiteitsbeleid
Personeelsdienst worklife balance desk 2016
Personeelsdienst
Diversiteitsbeleid
2.1.2 Genderspecifieke data over personeel breed toegankelijk maken 2.1.3 Monitoring van de genderverhouding bij nieuwe aanwervingen van AP
2.1.6 Uitwerken van een opvolgingsinstrument dat moet toelaten om de gender(on)gelijkheid in detail op te volgen, met als doel de specifieke lekken in de onderzoeksloopbaan op te sporen (zie HR Strategy for Researchers Actieplan)
Opvolgingsinstrument (Personeelsdienst) Inventaris 2.1.7 Jaarlijkse inventarisatie van de binnenkomende klachten en meldingen bij het Meldpunt Gender en diversiteit (Diversiteitsbeleid) 2.1.8 Informatiecampagne (website, facebook, andere kanalen) om het Meldpunt Gender en diversiteit verder bekend te Campagne maken binnen KU Leuven (Diversiteitsbeleid) 2.1.9 Voeren van exitgesprekken bij AP van het ondervertegenwoordigd geslacht om meer zicht te krijgen op de redenen van Neerslag exitgesprekken uitval in de academische loopbaan (prioritaire doelgroep vast te leggen) (Personeelsdienst) Luik genderneutraliteit in 2.1.10 Toevoegen van een luik gericht op de genderneutraliteit binnen de faculteiten, departementen en onderzoeksgroepen tevredenheidsenquête aan de volgende editie van de tevredenheidsenquête (Personeelsdienst)
Diversiteitsbeleid
halfjaarlijks
AJ 14-15
Diversiteitsbeleid
jaarlijks
Diversiteitsbeleid
jaarlijks begin AJ
Personeelsdienst
P
Personeelsdienst
Diversiteitsbeleid
Najaar 2014
Diversiteitsbeleid; Doctoral schools; Faculteiten; Personeelsdienst
P
2.2 KU Leuven sensibiliseert haar personeel en medewerkers rond genderthema’s
2.2.1 Via netwerkbijeenkomsten, lezingen, werkgroepen, monitoring, rapporteringen en specifieke trainingen de hele universiteit informeren en sensibiliseren rond genderthema’s (zie ook 3)
Kennis genderthema's bij personeel (Organisator)
Divers
2.2.2 Vrouwelijke ZAP-leden aan KU Leuven meer zichtbaar maken door organisatoren van lezingen en andere events te informeren en te wijzen op het belang van evenwichtige genderverhouding bij de sprekers en genodigden
Genderevenwicht sprekers (Organisator)
Diversiteitsbeleid
2.2.3 Aanbieden van mentoring-programma’s
Mentoring (Personeelsdienst)
Personeelsdienst
2.2.4 Onderzoeken van de mogelijkheid om mentoring zoals bedoeld in 2.2.3 specifiek te formuleren als onderdeel van het academisch dossier bij ZAP
Nota (Personeelsdienst)
Personeelsdienst
Congres & events P Doctoral schools; Groepsbesturen; Diversiteitsbeleid P Groepsbesturen; Faculteitsbesturen; AR; GeBu dec 16
Aanbod rolmodellen (Personeelsdienst en Diversiteitsbeleid)
Diversiteitsbeleid
Personeelsdienst
P
2.3.1 Uitwerken van richtlijnen voor een meer gendersensitieve verwoording voor vacatureberichten 2.3.2 Onderzoeken naar de mogelijkheden tot ruim(er) adverteren van vacatureberichten
Richtlijn vacatureberichten (Personeelsdienst) Nota (Personeelsdienst)
Personeelsdienst Personeelsdienst
Dienst marketing; Diversiteitsbeleid Faculteiten; BeCo's
juni 16 dec 16
2.3.3 Aansporen tot het gebruik van ‘search commisies’ die gericht op zoek gaan naar excellente kandidaten buiten het klassieke profiel bij het ontbreken van geschikte kandidaten van het ondervertegenwoordigd geslacht
Genderevenwicht sollicitanten (BeCo)
Personeelsdienst
Faculteiten; Diversiteitsbeleid
dec 16
2.3.4 Monitoring van genderverhouding kandidaten op de shortlist bij vacatures en rapportering aan AR
Monitoring en rapportering (Groepsbesturen)
Personeelsdienst
jaarlijks eind AJ
Genderspits in alle BeCo's (Faculteit)
Faculteitsbesturen
begin AJ 14-15
2.2.5 Ondersteuning bieden bij het zoeken naar geschikte gendersensitieve rolmodellen 2.3 KU Leuven streeft naar een beter genderevenwicht bij kandidaten voor vacatures voor AP
2.4 KU Leuven maakt beoordelingssystemen meer gendersensitief 2.4.1 Aanduiden van een lid van elk BeCo als genderspits, getraind in genderneutraal / gendersensitief personeelsbeleid, die de genderneutraliteit en –sensitiviteit van de procedures bewaakt. Bij afwezigheid van een genderspits in de BeCo, wordt hiertoe een genderdeskundige van de personeelsdienst toegevoegd. 2.4.2 Training voorzien inzake genderneutraliteit en – sensitiviteit voor de genderspitsen en bij uitbreiding voor alle BeColeden 2.4.3 Streven naar een maximum van 2/3 leden van hetzelfde geslacht in de BeCo’s (zie 1.2)
Training (Personeelsdienst) Genderevenwicht BeCo (Faculteit)
Automatische berekening 2.4.4 Invoeren van de vermelding van ‘effectieve arbeidstijd’ in het academisch dossier bij beoordeling, waarbij automatisch effectieve arbeidstijd in de effectieve arbeidstijd wordt berekend van de betrokken medewerker waarbij rekening gehouden wordt met langdurige academisch dossier arbeidsinactiviteit of arbeidsduurvermindering in het kader van zwangerschap, ziekte, tijdskrediet en deeltijdse arbeid (Personeelsdienst)
Personeelsdienst
Diversiteitsbeleid
start najaar 14
Faculteitsbesturen
Decanen
p
Personeelsdienst
ICT
jan 2016
2.5 KU Leuven wenst grote verschillen in behandeling in verschillende statuten van AP weg te werken 2.5.1 Aankaarten bij de VLIR Werkgroep Gelijke Kansen van de problematiek in verband met de onmogelijkheid tot het verlengen van een (fiscaal vrijgestelde) beurs tot het einde van het academiejaar in geval van zwangerschap(sverlof)
Overleg (Diversiteitsbeleid)
Diversiteitsbeleid
2.5.2 Aankaarten bij het FWO van de problematiek inzake het niet toestaan van een verlenging van een FWO- mandaat tweede termijn postdoc tot het einde van het academiejaar in geval van zwangerschap(sverlof)
Overleg (Diversiteitsbeleid)
Diversiteitsbeleid
2.5.3 Nagaan op welke manier een solidariteitsfonds kan worden opgericht dat extra kosten die voorkomen bij zwangerschap Solidariteitsfonds of langdurige arbeidsongeschiktheid van AP kan compenseren (Diversiteitsbeleid)
Diversiteitsbeleid
AJ 13-14
AJ 15-16 Financiële diensten; Personeelsdienst; Faculteiten; Groepen
tot juni 2017
2.6 KU Leuven voorziet in maatregelen om de combinatie van werk en privé-leven te ondersteunen 2.6.1 Oprichten van een work-life balance desk met genderdeskundige binnen het Career Centre van KU Leuven, als duidelijk aanspreekpunt voor vragen rond de combinatie van werk en privé-leven en andere, gendergerelateerde, thema’s Work-life balance desk (taakstelling genderdeskundige: zie genderactieplan) (Personeelsdienst) 2.6.2 Verder ontwikkelen van ondersteunende diensten voor de combinatie van werk en privé-leven, zoals kinderopvang, opvang zieke kinderen, boodschappendienst, etc 2.6.3 Onderzoeken van het plan om de openingsuren van de kinderdagverblijven te verlengen, gefinancierd door een bijdrage van de (late) gebruikers 2.6.4 Duidelijk informeren via de website over de mogelijkheden die KU Leuven biedt om werk en privé-leven beter te ondersteunen 2.6.5 De mogelijkheid onderzoeken om de richtlijn in verband met gezinsvriendelijke vergaderuren, zoals deze in de faculteit Letteren wordt vooropgesteld, universiteitsbreed te adviseren
Personeelsdienst
jan 2017
Personeelsdienst
AJ 15-16
Nota (Personeelsdienst) Webpagina (Personeelsdienst)
Personeelsdienst
AJ 15-16
Personeelsdienst
start AJ 15-16
Richtlijn (Diversiteitsbeleid)
Diversiteitsbeleid
AJ 15-16
Ondersteunende diensten (Personeelsdienst)
2.7 KU Leuven maakt internationale rekrutering en mobiliteit meer gendersensitief 2.7.1 Informeren en adviseren van internationale sollicitanten over gendergerelateerde thema’s door de work-life balance desk van het Career Centre
Informatie en advies (Personeelsdienst)
2.7.2 Ondersteunen van internationale mobiliteit bij leden van het ondervertegenwoordigd geslacht door praktische ondersteuning door de work-life balance desk van het Career Centre
Ondersteuning (Personeelsdienst)
2.7.3 Ondersteunen van internationale mobiliteit bij leden van het ondervertegenwoordigd geslacht door een differentiatie in vergoedingen volgens gezinssamenstelling 2.7.4 Onderzoeken hoe differentiatie inzake (de duur van) internationale mobiliteit mogelijk is binnen de verschillende financieringsmechanismen, waarbij meerdere kortverblijven in aanmerking worden genomen versus één lang verblijf in het buitenland
Differentiatie vergoedingen internationale mobiliteit (Onderzoeksbeleid) Differentiatie duur internationale mobiliteit (Onderzoeksbeleid)
Personeelsdienst: work-life balance desk Personeelsdienst: work-life balance desk
Onderzoeksbeleid
vanaf jan 17
vanaf jan 17
YouReCa; Personeelsdienst
Onderzoeksbeleid
vanaf AJ 14-15
AJ 16-17
3. KU Leuven wil gendersensitieve vaardigheden en kennis over gendergerelateerde thema’s overbrengen op haar medewerkers door een structureel verankerd aanbod van vorming en loopbaanbegeleiding genderdiversiteit [2] 3.1 KU Leuven handhaaft de bestaande trainingen en begeleidingen inzake gendergerelateerde thema’s 3.1.1 Aanbieden Loopbaan in Academia voor post-doc
Training (Personeelsdienst)
Personeelsdienst
Diversiteitsbeleid
P
3.1.2 Aanbieden Mentorproject
Training (Personeelsdienst)
Personeelsdienst
Diversiteitsbeleid
P
3.1.3 Aanbieden Loopbaan in Academia voor doctorandi
Training (Personeelsdienst)
Personeelsdienst
Diversiteitsbeleid
vanaf 14-15
3.1.4 Aanbieden van andere opleidingen waar gender aan bod komt: opleiding ‘Solliciteren’ met genderthema’s; opleiding ‘CV-advies’ voor doctorandi; opleiding ‘Coachend leidinggeven’ voor leidinggevenden inclusief ZAP; opleiding ‘Zicht op je kwaliteiten en ambities’ voor doctorandi en postdocs; vormen van een netwerkhouding bij doctorandi en postdocs; interculturele communicatie voor alle personeelsleden
Training (Personeelsdienst)
Personeelsdienst
Diversiteitsbeleid
vanaf 15-16
3.2 KU Leuven start nieuwe trainingen rond gender(bias) 3.2.1 Uitwerken en aanbieden Balanced leaderschip en unconscious bias
Training (Personeelsdienst)
Personeelsdienst
Diversiteitsbeleid
vanaf 15-16
3.2.2 Uitwerken en aanbieden Critical thinking
Training (Personeelsdienst)
Personeelsdienst
Diversiteitsbeleid
vanaf 15-16
Netwerkmomenten (Organisator)
Diversiteitsbeleid
andere organisatoren Diversiteitsbeleid; Doctoral Schools; Faculteiten
jaarlijks
3.3 KU Leuven organiseert initiatieven gericht op vrouwen 3.3.1 Organiseren van netwerkmomenten voor vrouwen
Kennis genderthema's en 3.3.2 Organiseren van meetings met (internationale) sprekers rond gender met mogelijkheid tot netwerken netwerking (Organisator) 3.3.3 De werkgroep Vrouw en Universiteit van de VAPL betrekken bij het genderbeleid, onder meer door vertegenwoordiging Kruisbestuiving in Diversiteitsraad en werkgroepen (Diversiteitsbeleid)
Divers
jaarlijks
Diversiteitsbeleid
P
Faculteitsbesturen
begin AJ 14-15
Personeelsdienst
jan 2017
4.1.3 Verder uitbouwen van de structuren van de diversiteitsteams in het kader van de integratie, in overleg met de kullocs
Genderspitsen (Faculteit) Work-life balance desk (Personeelsdienst) Structuren kullocs (Diversiteitsbeleid)
Diversiteitsbeleid
vanaf AJ 14-15
4.2 KU Leuven versterkt het genderonderzoek en gender in onderzoek 4.2.1 Aanstelling van BOF-ZAP genderstudies
BOF-ZAP genderstudies
Faculteit PPW
vanaf AJ 14-15
4. KU Leuven wenst met een integrale benadering rond diversiteit en genderbeleid alle geledingen van de universiteit te bereiken 4.1 KU Leuven verankert diversiteitbeleid in haar structuren 4.1.1 Aanduiden van genderspitsen in elke BeCo (zie ook 2.4.1) 4.1.2 Oprichten van work-life balance desk in het Career Centre van de personeelsdienst (zie ook 2.6.1)
4.2.2 Opstarten van een werkgroep Gender binnen Metaforum
4.2.3 Sensibiliseren m.b.t. de voordelen van genderevenwichtige onderzoeksteams
Werkgroep Gender binnen Metaforum (Metaforum) Genderevenwichtige onderzoeksteams (Faculteiten)
Diversiteitsbeleid
Onderzoeksbeleid
AJ 15-16
Diversiteitsbeleid
Onderzoeksbeleid
AJ 16-17
4.3 KU Leuven werkt de internationaal vergelijkende context inzake gender sterker uit 4.3.1 Participatie aan LERU working group on gender met als doel expertise-uitwisseling en benchmarking (zie ook 2.1.4)
Benchmark en expertise (Diversiteitsbeleid)
Diversiteitsbeleid
Genderneutraal woordgebruik beleidsdoc (Auteurs)
Diversiteitsbeleid
halfjaarlijks
4.4 KU Leuven streeft naar genderneutrale en gendersensitieve beleidsdocumenten
4.4.1 Handhaven van de richtlijn inzake genderneutraal woordgebruik en het gebruik van hij/zij in beleidsdocumenten
Auteurs beleidsdocumenten
P
5. De top van KU Leuven gaat het engagement aan om te streven naar een meer gendersensitieve universiteit 5.1 KU Leuven maakt van aandacht voor gender een prioriteit 5.1.1 Aanstelling van een vicerector bevoegd voor diversiteit (inclusief gender) 5.1.2 Uitwerken en implementeren van het genderactieplan KU Leuven
Vicerector Diversiteit Genderactieplan (Diversiteitsbeleid)
Raad van Bestuur
P
Diversiteitsbeleid
vanaf AJ 14-15
5.2 KU Leuven maakt haar engagement inzake gendersensitiviteit zichtbaar 5.2.1 Publieke lancering genderactieplan met het uitspreken van engagementen door minister, rector, vicerector en werkgroep V&U 5.2.2 Sensibilisering m.b.t. en zichtbaar maken van het genderactieplan door presentaties op groepsbesturen, op faculteitsraden, aan de Inrichtende overheid, in de LERU working group on gender en op andere (internationale) gelegenheden (bv. congres) 5.2.3 Aanmoedigen van het maatschappelijk debat m.b.t. de genderproblematiek door communicatie via de (interne en externe) pers
[1] De term ‘gendergelijkheid’ verwijst naar de situatie waarin personen van beide geslachten vrij zijn om hun persoonlijke vaardigheden te ontwikkelen en keuzes te maken zonder beperkingen opgelegd door strikte genderrollen, en waarin eventuele verschillen in gedragingen, aspiraties en behoeften van vrouwen en mannen in overweging worden genomen en naar waarde wordt geschat. Bron: Toolkit Gender in EU-funded Research, http://www.kuleuven.be/diversiteit/lucide/pdf/Benschop. [2] Voor details over de trainingen, opleidingen en begeleiding: zie genderactieplan
Zichtbaarheid en draagvlak GAP (Diversiteitsbeleid) Draagvlak GAP (Diversiteitsbeleid) Maatschappelijk debat (Diversiteitsbeleid)
Diversiteitsbeleid
Rector; V&U
jan 14
Diversiteitsbeleid
2014
Diversiteitsbeleid
P
DIVERSITEITSBELEID WERKGROEP DIGITALE TOEGANKELIJKHEID
AAN VAN DATUM
Diversiteitsbeleid Ann Dewicke namens de Werkgroep Digitale Toegankelijkheid 20/10/2014
NOTA
C.C. AANTAL BLZ.
1
Actiepunten Werkgroep Digitale Toegankelijkheid AJ 2014-2015
Algemeen - Opvolgen van de technologische ontwikkelingen binnen de bestaande dienstverlening en optimaliseren van processen. - Sensibiliseren en draagvlak creëren binnen de universiteit rond digitale toegankelijkheid. - Organisatie van een vormingsdag met als doel expertise uit te wisselen rond digitale toegankelijkheid binnen de KU Leuven en de associatie - Dienstverlening uitrollen binnen de KU Leuven (alle campussen) binnen de grenzen van de haalbaarheid.
Actiedomeinen ICTS - Dienstverlening als front office: helpdesk bij defecte USB-sticks (voorleessoftware), scanservice, trainingen voorleessoftware - Dienstverlening als back office: aankoop en beheer van voorleessoftware, beheer en uitleen van examenlaptops en Windows 8 To Go sticks:, toegankelijkheid van de leeromgeving en informatieprocessen (Toledo, KU Loket,…)
Actiedomeinen UBD - Bestelservice voor digitaal cursusmateriaal bij uitgeverijen - Ondersteunende apparatuur in bibliotheken (beeldschermloepen) - Toegankelijkheid e-content platformen Actiedomeinen DOO/LIMEL - Weblectures en audiovisuele opnames van lessen - Audioversies van examenvragen - Ontwikkeling van digitale toegankelijkheid van Videolab (toevoeging ondertiteling/ audiodescriptie, keyboard controle video player) Actiedomeinen Dienst Communicatie - Ontwikkeling van een toegankelijke KU Leuven website en subsites Actiedomeinen Cel Studeren met een Functiebeperking Aanspreekpunt voor studenten voor ontlenen en gebruik van voorleessoftware, digitaal cursusmateriaal, audiovisuele opnames en toegankelijkheid van de leeromgeving Communicatie naar studenten en faculteiten Organisatie van infosessies ICT-hulpmiddelen
ANN DEWICKE, VOORZITTER WERKGROEP DIGITALE TOEGANKELIJKHEID TEL: + 32 16 32 84 74
[email protected]