2
Juni 2013 Jaargang 1
- L i n k-
VASTENACTIE MARIASCHOOL GROOT SUCCES! Maandag 18 maart ging de vastenactie van start op de Mariaschool. De vastenactie is een actie waarbij, tijdens de vastentijd, geld ingezameld wordt voor het goede doel. De vastentijd begint voor katholieken op Aswoensdag (de woensdag na Carnaval) en eindigt met Pasen. De vastenactie stond dit jaar in het teken van de ‘Alpe d’HuZes’. Een familielid van een van de leerkrachten doet hier dit jaar aan mee. ‘Alpe d’HuZes’ is een actie waarbij deelnemers geld bijeen brengen waarmee zij een bijdrage leveren aan de strijd voor de overwinning op kanker. Onder het motto ‘Opgeven is geen optie’ wordt op één dag de legendarische Alpe d’Huez tot zes keer aan toe beklommen. De leerlingen van de Mariaschool organiseerden allerlei activiteiten om zoveel mogelijk geld in te zamelen. Groep 8 ging bij de winkels in het dorp langs voor prijzen voor een verloting, er was een aantal middagen een carwash voor de school en er werd een heus pannenkoekenrestaurant geopend. Dinsdagmiddag 26 maart werd de vastenactie groots afgesloten met een vastenactiemarkt. Groep 1/2 verkocht bloemetjes in beschilderde potjes, groep 3/4 maakte kaartjes en soep, in groep 5/6 kon je touwtjetrekken, grabbelen, eendjes vissen, blikgooien en er was een heuse beautyhoek waar je je haar kon laten doen, je kon laten schminken en je nagels kon laten lakken. De leerlingen van groep 7/8 hielden zich bezig met de verloting, veiling, het pannenkoekenrestaurant en uiteraard de carwash. Al met al een zeer succesvolle actie waarbij de leerlingen € 579,96 hebben opgehaald voor het KWF. De Mariaschool is ontzettend trots op haar leerlingen!!! Fidarda & SKOD Nieuwsbrief | Juni 2013
Inhoud 1 Vastenactie Mariaschool groot succes! Mariaschool brengt bezoek aan bibliotheek 2 College van Bestuur 3 Column Vertel 4 Basisscholen Ter Apel vieren Koningsspelen Grote Rekendag op de Mariaschool De Grote Rekendag spektakel bij St Antonius 5 Uitbreiding van de Kardinaal Alfrinkschool 6 De Mariaschool uit Paterswolde Gezonde school 7 Vrije teksten 8 Jaarverslagen 2012 11 Interviews 13 De paden op, de lanen in… Hardlopers gevraagd
14 Hunnebeddenmuseum Meester/juffendag Koninklijk bezoek op de Mariaschool 15 Talentendag op de St. Gerardus Majellaschool! Wethouder Kuin opent de nieuwe schoolbibliotheek 25 jaar juf Astrid op de St. Josephschool 16 Willibrordschool motortoertocht 2013 Projectweek supermarkt H. Gerardusschool Diedeldoorn 25 jaar 17 St. Vitusschool doet mee aan KRO’s Kookschool Column Tegeltjeswijsheid 2 Leerlingen aan het woord 18 Hoe twee kleine scholen samen GROOT zijn! 19 Nieuwe naam basisonderwijs Wehe Den Hoorn Column Vale Stella Maris 20 Groep 7 en de Tweede Wereldoorlog Musical Mariaschool groot succes!
Mariaschool brengt bezoek aan de bibliotheek Groep 3 en 4 van de Mariaschool heeft dinsdag 9 april een bezoek gebracht aan de bibliotheek. De leerlingen zijn aan de slag gegaan met een interactieve vragenlijst. Ze hebben onder andere geleerd hoe ze boeken moeten zoeken en wat voor soort boeken er zijn. We hebben veel tips gekregen van juf Janneke van de bieb. Het leukst was toch om een boek te lenen bij de zelfservice balie. Het was een leerzame ochtend en we wensen alle kinderen veel leesplezier toe.
1
College van Bestuur Geachte medewerker(s), Het schooljaar loopt ten einde en de zomervakantie staat weer voor de deur. We hebben een bewogen jaar achter de rug; een aantal medewerkers heeft moeilijke privé omstandigheden gekend. Het is in dergelijke situaties van belang dat we elkaar blijven zien en blijven omzien naar elkaar. Elkaar steunen in moeilijke tijden zorgt voor verbinding in ons dagelijks leven, maar ook in de dagelijkse onderwijspraktijk. Binnen Fidarda en de SKOD laten we hiermee zien dat we met elkaar en naar elkaar een opdracht hebben om op een betekenisvolle manier waarden en respect blijvend te verbinden. Voor mij betekent dit vooral op een heldere wijze sturing geven aan beide organisaties, waarbij we vanuit onze katholieke waarden en tradities oog blijven houden voor de mens in al zijn facetten. Het stafkantoor probeert op een zo goed mogelijke en klantvriendelijke wijze ondersteuning te bieden. We mogen er trots op zijn dat beide Stichtingen aangestuurd worden met nog geen 5 Fte! Er zijn maar weinig onderwijsorganisaties met een dergelijke kleine overhead. Verdeeld over 32 scholen, Fidarda 20 en SKOD 12, werken er ruim 540 medewerkers bij beide Stichtingen. Niet iedereen is zich bewust van het grote geheel, veel medewerkers zijn voornamelijk gericht op hun eigen school. Het is belangrijk dat men zich bewust is van het feit onderdeel uit te maken van een groot geheel. Samen zijn wij in staat ontwikkelingen op gang te brengen en problemen op een adequate wijze op te lossen. Hierdoor zetten we Fidarda en de SKOD neer als stevige onderwijsorganisaties, welke er in de regio zeker toe doen en waarnaar goed gekeken wordt. Dat we ons op een goede manier op de kaart zetten hebben we aan elkaar te danken. Het is niet het bestuur of het bestuurskantoor dat hier voor zorgt, maar dit wordt voornamelijk gedaan door de medewerkers op de scholen, de kinderen en de ouders. De twee laatstgenoemden zijn de ambassadeurs van onze Stichtingen. Wanneer de ouders en de leerlingen zien en ervaren dat wij goed onderwijs verzorgen, dan verspreidt zich dit als een lopend vuurtje in
2
Column Vertel
de wijk, het dorp of de stad. Het is fijn te merken dat ouders en kinderen onze scholen een warm hart toe dragen. Dit geeft me, als bestuurder, veel energie om het beste in elkaar naar boven te halen in het belang van de kinderen, ouders en medewerkers Natuurlijk loopt niet alles vlekkeloos. Afgelopen schooljaar is er op de scholen een aantal problemen ontstaan, waarbij ik helaas moet constateren dat crisissituaties en schorsingen van leerlingen aan het toenemen zijn. Dit verontrust me erg. We moeten er samen goed naar kijken hoe en waardoor deze situaties ontstaan. Het schorsen van een leerling lost een probleem tijdelijk op, maar in feite moeten we goed analyseren wat er aan de hand is. Het is voor mij een voorrecht om voor beide organisaties te mogen werken, waarbij veel ontwikkelingen de ruimte krijgen en er een grote mate van betrokkenheid is. Het is menselijk dat er binnen de organisaties fouten worden gemaakt, maar we moeten hierover met elkaar in gesprek blijven. Het actieve gesprek en het respect voor ieders positie in het proces zorgt er voor dat we er altijd beter uit zullen komen waarbij, het kind het middelpunt van ons handelen blijft. In het afgelopen schooljaar hebben we een aantal innovaties geïntroduceerd binnen onze Stichtingen. Zo zijn we zijn op de St. Theresiaschool en De Hoeksteen gestart met de digitale leerlijnen. De ontwikkeling van de kwaliteitsstructuur, welke goed ondersteund wordt door MIB-ers en directies, werpt haar vruchten af. Er zijn binnen beide organisaties geen zwakke scholen meer en ons streven is om een aantal scholen uit te laten groeien naar excellente scholen. Geen excellentie zoals de overheid het voorstelt, maar door het neerzetten van een degelijke structuur waarmee de eigen excellentie wordt bepaald. Opbrengstgericht werken is een belangrijk thema waaraan gewerkt wordt. Dit
thema zou eigenlijk opbrengstbewust werken genoemd moeten worden, omdat we er ons dagelijks bewust van moeten zijn dat we het beste uit de kinderen moeten proberen te halen. Ik merk tijdens mijn schoolbezoeken dat men soms ervaart dat het streven om hogere opbrengsten te halen voornamelijk door de overheid gestuurd wordt . Ik ben het daar niet mee eens. Wanneer de overheid van mening is dat de opbrengsten hoger moeten liggen, dan hebben wij dit, als onderwijsveld, ergens laten liggen. Zelfbewustwording en het nastreven van onze eigen ambities in het belang van de kinderen zijn betere prikkels dan iets dat van bovenaf opgelegd wordt. Tijdens mijn schoolbezoeken hoor ik vaak dat de regeldruk toeneemt. Of dit daadwerkelijk toeneemt ligt aan het referentiekader waarbinnen dit wordt bekeken. Indien men nog steeds blijft volhouden dat het volgen van de kinderen voornamelijk in het hoofd van de leerkrachten plaatsvindt en dat dit voldoende is met als ondersteuning een schriftje of een mapje, dan loopt men achter de feiten aan. Het verantwoorden naar ouders en overheden moet gebeuren middels documenten. We proberen dit zoveel mogelijk te digitaliseren, waarbij het erg belangrijk is dat alle medewerkers de digitale ontwikkeling kunnen volgen. Iedereen moet op hetzelfde level blijven werken. De Staatssecretaris van Onderwijs heeft kaders aangegeven betreffende de toekomst van de kleine scholen in Nederland. De maatregelen zijn gelukkig minder ingrijpend dan we verwacht hadden. Schoolorganisaties zoals Fidarda en de SKOD, waaronder een aantal kleine scholen ressorteert, staan voor een uitdaging om de nieuwe maatregelen het hoofd te bieden. In de jaarvergadering van de PO- raad, welke plaatsvindt op 6 en 7 juni 2013, zal ik mij kritisch opstellen ten opzichte van de gestelde maatregelen, zodat de geluiden vanuit de schoolorganisaties in landelijk gelegen gebieden gehoord zullen worden in Den Fidarda & SKOD Nieuwsbrief | Juni 2013
Haag. Niet om de dialoog te frustreren, maar juist om in dialoog en contact te blijven, zodat we de kleine scholen in de plattelandsgemeenten in stand kunnen houden. De komende jaren zullen we nog voor veel uitdagingen te komen staan. Als voorbeeld noem ik Passend Onderwijs. Op 1 augustus 2014 wordt Passend Onderwijs van kracht. Vanaf deze datum zal niet de hele onderwijswereld veranderen, maar zullen de wijzigingen welke Passend Onderwijs met zich mee brengt geleidelijk worden doorgevoerd op onze scholen. De afgelopen jaren is er meer aandacht besteed aan hoogbegaafdheid. Ik juich initiatieven toe om de diversiteit binnen het onderwijs plaats te geven met als rode lijn het passend worden van ons huidige onderwijs. Een opdracht waaraan voornamelijk door de leerkracht vorm moet worden gegeven. Deze moet hierbij de ruimte pakken welke geboden wordt. Niemand kan dit alleen. We moeten elkaar blijven vormen en ondersteunen en daarom zal er ook volgend schooljaar weer veel tijd en geld gestoken worden in het scholen van medewerkers op team en individueel niveau. Letten op het hebben van werkervaring en specialisme in relatie tot de ontwikkeling van kennis en vaardigheden is een prima basis om op door te bouwen binnen Fidarda en de SKOD. Ik zie hierin een uitdaging en zal dit stimuleren. Ik zie de toekomst en de toekomstige ontwikkelingen binnen het onderwijs met vertrouwen tegemoet. We moeten de kansen benutten welke geboden worden in het belang van goed onderwijs voor ieder kind op de scholen van Fidarda en de SKOD. Ik wil u hartelijk bedanken voor uw toegewijde inzet tijdens het huidige schooljaar en ik wens u alvast een fantastisch mooie vakantie. Geniet van deze mooie periode en van alles wat op uw pad komt. Ik hoop dat we na de zomervakantie goed zijn uitgerust en weer vol energie en enthousiasme aan het werk zullen gaan. Prettige vakantie! John A.C.H. van Meekeren Voorzitter College van Bestuur.
Fidarda & SKOD Nieuwsbrief | Juni 2013
Het digitale tijdperk lijkt nu voorgoed aangebroken te zijn en niet meer weg te denken uit onze samenleving. Computers, laptops, tablets, mobiele telefoons bepalen steeds meer de verbinding tussen mensen. Op sociale media zie je mooie staaltjes van communicatie voorbij komen. Twitter, whats app en facebook zijn koploper in deze. (Ik weet trouwens niet of whats app goed is gespeld). Met het grootste gemak vertrouwen deelnemers aan deze gremia hun “diepste” zielenroerselen toe aan de buitenwereld. De vraag is echter of hier sprake is van echte communicatie. Ik heb stellig de indruk dat er alleen maar verhaaltjes verteld worden. Vertelsels die in mijn ogen over nauwelijks iets gaan. Terwijl in mijn ogen het belangrijkste van gedachten met elkaar delen is, dat er een zekere relatie bestaat tussen de deelnemers. ...vinden dit leuk! Is de afsluitende opmerkingen van veel facebook berichten. Voor wat het waard is, want hoe snel gebruiken wij deze opmerking niet, terwijl het helemaal niet leuk gevonden wordt. Digitale toepassingen hebben zin. Efficiënt boodschappen doorgeven met een mailbericht is hiervan een goed voorbeeld. Een bestelling plaatsen in een webwinkel, internetbankieren, Informatie opzoeken op een website over de vakantiebestemming, subsidie voor zonnepanelen aanvragen of onderwerpen voor een werkstuk zoeken, werkelijk alles is te vinden en dat is handig. Deze handige bruikbaarheid gaat ook in het onderwijs over niet al te lange tijd een grote rol spelen. De ontwikkeling van digitale methoden staat nog in de kinderschoenen, maar zal, wanneer de eerste programma’s klaar zijn voor gebruik, een grote vlucht nemen. Leesboeken zijn tegen die tijd vervangen door readers waarop je door te aaien over een wrijfscherm de bladzijde omslaat.( Ik vouw nog altijd een hoekje van mijn vakantieleesboeken om zodat ik weet waar ik gebleven ben.) Tegen de tijd dat deze digitale methoden integraal ingevoerd worden hoop ik met mijn meisje te genieten op de Drentse hei waar wij dan een kleine boerderette bewonen en het genot proeven van het landleven. Een dagelijks rondje rijden op mijn dan aangeschafte elektrisch aangedreven fiets ten behoeve van trapondersteuning, lijkt mij zalig. De basis van goede communicatie is de relatie. Nu ik dit schrijf ben ik mij ervan bewust dat ik als scribent niet weet of ik via dit verhaal, vertelsel een relatie tot stand breng met de lezer. Mijn hoop is dat dit tot op zekere hoogte lukt en dat het bijdraagt aan het besef dat er opgelet wordt wat op sociale media geroepen wordt. Het is bijna vakantie. Wanneer ik de zon zie lachen, als haar stralen op mijn rug regenen hoop ik koude rillingen te krijgen van vakantiegenot. Een ideale periode om met iedereen die ik tegen het lijf loop lekker te communizeuren. Splinter
3
Basisscholen Ter Apel vieren Koningsspelen
Alle basisscholen in Ter Apel hebben vrijdag 26 april gezamenlijk de Koningsspelen gehouden. De ochtend begon op alle scholen met een koningsontbijt daarna was er voor de kleuters in de sporthal een voorstelling van het meeleeftheater Tippo. Prins Willem Alexander en Maxima waren natuurlijk de hoofdpersonen in de voorstelling en de kinderen konden naar hartelust bewegen en zingen. Voor de overige groepen vonden de Koningsspelen plaats rond het Klooster van Ter Apel. De kinderen kwamen allen op versierde fietsen naar het terrein bij het Klooster. De warming up onder leiding van sportcentrum Traction, bestond uit het dansen van het lied ;bewegen is gezond. Daarna namen alle kinderen deel aan een bosloop. Ondanks de regen werd er fanatiek gelopen.
Grote Rekendag op de Mariaschool
Woensdag 17 april was het Nationale Rekendag. Ook de Mariaschool deed dit jaar weer mee. Het thema van dit jaar was ‘het pretpark’. Met het jaarlijkse openingswoord van professor Jan van Maanen (directeur Freudenthalinstituut en ontwikkelaar van deze Nationale Rekendag) en een heuze opening van twee PABOstudenten van de Hanzehogeschool begon de dag goed! In groep 1/2 werd er een speeltuin geknutseld, met onder andere een wipwap en botsauto’s. In groep 3/4 is er een grote knikkerbaan gemaakt. De groepen 5 t/m 8 gingen samen allerlei wiskundige, maar ook natuurkundige problemen te lijf. Hoogtepunt was vooral de achtbaan die gemaakt moest worden, waarbij de leerlingen de tennisbal zo ver mogelijk moeten laten landen. De dag werd gezamenlijk afgesloten op het plein. Al met al een zeer geslaagde ochtend!
De Grote Rekendag spektakel bij St Antonius in Sappemeer De Grote Rekendag stond dit jaar in het teken van spel en spelen. Spelen met meten en meetkunde. Heerlijk een dag op een andere manier met de hele school bezig zijn met rekenen. Het geheel was voorbereid in een leeswijzer. Er is elk jaar een schoolbrede start. Dit jaar hebben we gemeten hoeveel juffen en meesters er passen in een Renault Twingo! En echt waar, we hebben het allemaal gezien er passen wel 12 juffen en meesters in! We hebben ook gekeken welke klas het langst was. Na deze start ging iedereen aan de slag. De groepen 1/2 waren in een speeltuin, een circuit met spelle-
tjes over en in de speeltuin. De activiteiten lieten de leerlingen onder meer de plattegrond van de speeltuin te verkennen. Daarnaast deden ze redeneerspelletjes. Bij een van deze spelletjes lieten ze blikjes van een helling rollen, om na te gaan hoe het blikje rolt en hoe dit samenhangt met de vorm van het blikje. Er zijn bij voorbeeld blikjes, die een “stapelrand“ hebben, waardoor de ene kant breder is dan de andere kant. Een andere activiteit vroeg van de kinderen om rekening te houden met
4
tijd: een hoepelrun, voor de hoepel valt weer terug zijn. Groep 3/4 gingen aan de slag met een circuit, waarin ze onder meer enkele spel-experimenten in beeld brachten in een grafiek. Zo maakten ze bijvoorbeeld een grafiek van hoe lang objecten bleven zweven. Het tweede deel van de dag hadden ze een knikkerbaan gebouwd. Een baan waarbij de knikker zolang mogelijk in de baan blijft rollen. In groep 5/6 hadden de leerlingen ook de aandacht voor een balletje, dat over een baan rolde. Ze gingen na hoe je met twee planken een baan kan maken, waar een balletje overheen rolt, om daarna een zo groot mogelijke sprong te maken. Andere activiteiten hier waren het sjoelen met euro munten en het nabouwen van kubushuisjes. De leerlingen van groep 7/8 gingen hier ook aan de slag in een speeltuin. Ze hebben metingen verricht van objecten in de speeltuin. Ze zochten uit hoe het zit met de schommeltijd van een schommel, de inhoud van de zandbak werd gemeten en ook onder andere de glijtijd op een glijbaan. Daarnaast gingen de kinderen aan de gang met een plattegrond van een pretpark. Het was een geslaagde dag, waarin we met de hele school, in groepjes samen met rekenen bezig waren. Wat volgens leerkrachten en de kinderen betreft voor herhaling vatbaar. Volgend jaar is de “Grote rekendag” op 2 april 2014. Petra van Dreven, Rekencoördinator Onderbouw Sint Antoniusschool, Sappemeer. De grote rekendag wordt georganiseerd door: Freudenthal Institute for Science and Mathematics Educcation. Te vinden op de computer bij Rekenweb+. Fidarda & SKOD Nieuwsbrief | Juni 2013
De afgelopen periode hebben we regelmatig de vraag gehad: “Hoe kan het toch dat jullie uitbreiden, terwijl ook hier in dit gebied de krimp te merken is?” Een vraag van collega’s, ouders en omwonenden. Wel nu, dit is in feite het antwoord en hoe het een en ander zich heeft afgespeeld. Met aansluitend enkele kanttekeningen bij ons hedendaagse onderwijs.
Op grond van de prognosecijfers van de gemeente Emmen en een nieuwe berekeningssystematiek van het Ministerie van Onderwijs is er 2 jaar geleden (de aanvraag is ingediend voor 1 februari 2011) geld aangevraagd om de Kardinaal Alfrinkschool met 2 permanente lokalen uit te breiden. Het leerlingenaantal van de school schommelt (op 1 oktober, de officiële teldatum) al zo’n 10 jaar rond de 300 en de prognose laat zien, dat dat voorlopig ook zo zal blijven. Concreet betekent dit, dat er niet heel veel meer of minder kinderen komen, maar dat de school recht heeft op voldoende permanente lokalen. Toen duidelijk werd in november/december 2011 dat de gelden werden toegezegd, zijn we begonnen met het maken van plannen. Hoe kunnen we het geldbedrag zo goed mogelijk inzetten? Al snel ontstond toen het idee om aan de zuidkant van het gebouw – de kant van het winkelcentrum – één lokaal op te offeren en daar een nieuwe entree te realiseren. Dit idee ontstond omdat we iets wilden doen aan de voortdurende parkeer-/verkeersproblematiek bij de scholen in de Geuzingerbrink. Een brink die ooit is aangelegd in een periode dat kinderen lopend of op de fiets naar school kwamen. Er waren in die tijd niet of nauwelijks ouders die hun kind(eren) met de auto naar school brachten. Door allerlei ontwikkelingen in de maatschappij is dat vandaag de dag heel anders. Er zijn steeds meer ouders gekomen die op weg naar het werk hun kind met de auto naar school brengen, vooral met de jongere kinderen even mee naar binnen lopen, hen naar de klas brengen en dan doorrijden. Dat vergroot de betrokkenheid van ouders bij school, maar levert tegelijkertijd een parkeerprobleem op, dat met name ook lastig is voor de direct omwonenden. En met in het achterhoofd de wetenschap, dat het winkelcentrum Bargeres gerenoveerd zou worden kwamen we uit bij het plan voor die nieuwe entree. Ouders kunnen dan ook aan die kant van de school hun auto parkeren (en voor of na het brengen of halen ook nog even boodschappen doen) en daar de school binnenlopen. Met dit idee zijn we naar architect Jaap van der Pol gestapt en hij heeft (nadat hij in 2007/2008 ook ver-
Fidarda & SKOD Nieuwsbrief | Juni 2013
Uitbreiding van de Kardinaal Alfrinkschool antwoordelijk was voor het prachtige ontwerp van de bovenverdieping) dit idee verder in een tekening uitgewerkt. Ondertussen gaan dan ook allerlei formele processen lopen, zoals bijvoorbeeld het aanvragen van vergunningen. Begin vorig schooljaar leken we aardig op koers te liggen. Toen bleek dat niet iedereen in de buurt vertrouwen had in dit plan en er werden bezwaren bij de gemeente ingediend. Iets waar we geen rekening mee hadden gehouden, maar dat wel volkomen legitiem was. Een bezwaarschriftencommissie van de gemeente heeft de bezwaren aangehoord en beoordeeld. Vervolgens heeft de commissie een advies uitgebracht aan het College van B&W en in dat advies stond dat de bezwaren ongegrond waren. Hierop zijn geen verdere stappen ondernomen door de bezwaarmakers en dat betekent, dat we konden gaan bouwen. De tekeningen waren klaar, het bestek lag er en de aanbesteding was geweest. De bouw kon beginnen. Op 18 maart jl. was het zover en nu over enkele weken (7 juni a.s.) zal de oplevering zijn. Tegelijkertijd wordt het speellokaal opgeknapt (een nieuwe vloer en een nieuw plafond inclusief plafondstralers) en zijn we met een commissie gestart om te kijken hoe we ons schoolplein aantrekkelijker kunnen inrichten, beantwoordend aan de ontwikkelings-mogelijkheden van kinderen. Belangrijk hierbij is, dat we moeten uitkijken niet te beschermend voor kinderen te worden. We moeten kinderen de kansen blijven geven om zelf te ontdekken en dan niet alleen op het speelplein, maar ook bij het werken in de klas. Wij doen dat op dit moment bijvoorbeeld bij het rekenonderwijs via het werken met “De Vertaalcirkel” (met googelen kun je hier al een hoop wijzer over worden), waarbij kinderen zelf, kort samengevat, een verhaal bij een som moeten maken of een som bij een verhaal. Kunst voor de leerkrachten is de kinderen in zekere zin los te laten. Dat relatieve loslaten kwamen we afgelopen periode ook tegen bij een presentatie van de digitale rekenmethode “MATH”, waarbij kinderen door leerkrachten meer begeleid dan geleid moeten worden. Een denkomslag die menigeen van ons in het begin moeite zal kosten, maar die net als bij “De Vertaalcirkel” je uiteindelijk doet beseffen, dat het voor de ontwikkeling van kinderen beter is. Zo willen we ook het schoolplein gaan inrichten. En op deze manier zijn ook wij, net als een ieder in het onderwijs, voortdurend op zoek naar de mogelijkheden om de omstandigheden, waarbinnen onderwijs moet plaatsvinden, te optimaliseren. Het onderwijs dat voortdurend onderhevig is aan maatschappelijke veranderingen en onderwijskundige vernieuwingen.
5
Hierbij moeten we uitkijken, dat we wel blijven doen, waar we voor zijn, namelijk de kinderen die ons zijn toevertrouwd, (be)geleiden in hun ontwikkeling. Ik moest hier nog weer eens aan denken, toen ik de afgelopen week een tweetal artikelen en een e-mail las. Het begon met een e-mail van het CvB met betrekking tot het opstellen van onze nieuwe cao. Daarin stond de volgende passage, naar aanleiding van waar moet de nieuwe cao o.a. aan voldoen: Aan vermindering van ervaren werkdruk. Minder werkdruk is noodzakelijk om prioriteit te geven aan de kerntaken en ruimte te maken voor innovatieve, professionele ontwikkeling. Dat kan door een brug te slaan tussen de wereld in de klas en de wereld op papier: het werken met en voor de kinderen en het schriftelijk registreren en verantwoorden. Door een slim taakbeleid kunnen de uren voor lesgebonden taken, deskundigheidsbevordering en niet-lesgebonden taken in goede verhouding worden gebracht. Door minder controle en regeldruk, uit te gaan van vertrouwen, professionaliteit en de realiteit in de klas, kunnen leraren weer prioriteit geven aan hun kerntaken, het kind centraal stellen. Door flexibeler om te gaan met tijd, met wat wanneer moet gebeuren, kan lucht worden gecreëerd. Met meer handen in de klas kan kwa-
liteit worden geboden aan álle leerlingen. In de nieuwsbrief van de Katholieke PABO Zwolle stond een gloedvol betoog om ons te ontdoen van de overbodige papieren tijgers en leerkrachten de kans te geven als het ware een groepsplan (in grote lijnen) in hun hoofd te hebben. Als leerkracht moet je toch weten welk kind welke benadering nodig heeft en schrijf je alleen het hoogst noodzakelijke op. Tot slot las ik in Schoolbestuur een artikel, waarbij de waarschuwing werd geuit, dat we als leidinggevenden en functionarissen die onderwijsprocessen aansturen, niet de misvatting moeten hebben om je als een functionaris van de inspecteur op te stellen, maar om als schoolleider naast de leerkrachten te staan, omdat dat de mensen zijn die met de kinderen werken, die dat betrokken en bevlogen doen en die we door die houding serieus blijven nemen. Schoolleiders, als acceptance operators, die een verbinding moeten maken tussen het beste van hun wereld (het onderwijs) en het beste van de wereld van de inspectie. In mijn ogen een basisvoorwaarde voor goed onderwijs. Goed onderwijs dat we niet alleen kunnen leveren door de ‘fysieke’ school (gebouw en terrein) in orde te hebben, maar ook de ‘geestelijke’ school (missie en visie). A. Heemskerk, directeur Kardinaal Alfrinkschool.
De Mariaschool uit Paterswolde heeft de derde ster behaald voor het project de Gezonde school.
Vrije teksten Jenaplanschool St Willibrordus Oude Pekela Mirte (5 jaar), groep 2 September 2012; Maandagochtend half 9; ik loop de groep in om de week te beginnen met de weekendkring. De meesten van jullie welbekend. Elk kind mag kort (‘juf, hoe lang is kort?’) vertellen wat hij/zij dit weekend heeft beleefd. Nadat er 7 kinderen hebben verteld is mijn aandacht verloren en die van de kinderen ook, jammer voor de overige 11 kinderen. En wat een geluk voor mij dat ik geen groep heb met 30 kinderen. Daarna gaan we aan het werk, blokperiode, een aantal kinderen is bezig met taal. Ik loop naar Lars toe die zijn aandacht ergens anders heeft en vraag hem waarom het niet lukt met taal. ‘Juf, ik moet een verhaal schrijven over een dagje naar dierentuin, maar ik ben daar helemaal niet geweest, wat moet ik nu schrijven?’ Ik ben er van overtuigd, dit kan anders! Vrije tekst De vrije tekst komt oorspronkelijk uit het Freinetonderwijs, maar wordt veel gebruikt in het Jenaplanonderwijs. De naam zegt het al: vrije tekst, leerlingen bepalen zélf waarover ze schrijven, wanneer ze schrijven en in welke vorm ze dat doen. Teksten gaan vaak over eigen ervaringen, gedachten en gevoelens uit het leven van kinderen. Alle teksten die kinderen schrijven worden bewaard in een tekstenboek, waardoor een soort persoonlijk dagboek ontstaat. De vrije teksten cyclus bestaat uit 5 stappen: Elke week schrijven de kinderen één of meerdere teksten. (schrijven) Deze teksten worden bewaard in een tekstenboek (bewaren), bij elke tekst komt een illustra-
Dinsdagmiddag 21 mei 2013 was een bijzondere dag voor het team en de leerlingen. De middag stond in het teken van een feestelijke uitreiking van een derde ster door de GGD. De leerlingen deden een spelletjescircuit op het plein, georganiseerd door de combinatiefunctionarissen van de gemeente Tynaarlo. Aan het eind van de middag werd er een prachtige wensballon opgelaten. En nu maar hopen dat al onze wensen uitkomen….. Wat is de aanpak van de Gezonde School? Een Gezonde School betekent structureel werken aan gezondheidsthema’s. Denk aan voeding, binnenmilieu, sociaal emotionele ontwikkeling. De kernpunten zijn: 1. Een structurele aanpak: de effecten van Gezonde School zijn groter als een school activiteiten niet eenmalig maar structureel uitvoert.
6
2. Een integrale aanpak: het helpt als een school niet alleen aandacht besteedt aan educatie, maar ook aan omgeving en zorg heeft voor individuele leerlingen. 3. De school staat centraal: de behoefte van de school is het uitgangspunt. Wat vinden leerkrachten, ouders en leerlingen het belangrijkste om aan te pakken? De bestaande inzet voor gezondheid dient als startpunt. 4. Collectieve preventie én individuele leerlingenzorg: er is aandacht voor zowel de groep als de individuele leerling. 5. Een goede samenwerking met preventiepartners: goede samenwerking met de preventie partners ondersteunt de school. Leerlingen die zich gezond voelen, gaan graag naar school toe en presteren beter.
Fidarda & SKOD Nieuwsbrief | Juni 2013
tie. Daarna worden de teksten voorgelezen in de kring, immers zoals je als spreker een luisteraar nodig hebt, heb je als schrijver een lezer nodig. Na het voorlezen wordt er één tekst gekozen, de tekst van de dag of de tekst van de week (kiezen). (Natuurlijk komt ieder kind een keer aan de beurt dit schooljaar.) Deze tekst vormt de basis van de taallessen voor de komende week. Wanneer je goed kijkt naar de doelen van het taalonderwijs, kom je er al snel achter dat je veel van deze doelen uit je vrije teksten kunt halen. De tekst komt foutloos op het bord.
Fidarda & SKOD Nieuwsbrief | Juni 2013
Bij het bespreken van de vrije tekst gaat het vooral om de inhoud. (Wat hebben jullie gedaan op het kinderfeestje? Waarom heet het eigenlijk een kinderfeestje? Had meester/juf vroeger ook al kinderfeestjes? Jullie hebben cakejes gebakken, hoe moet dat? Wat heb je nodig?). Het kind staat in het middelpunt van de belangstelling, trots als en pauw en zal zich er op verheugen om een nog mooiere tekst dan deze te schrijven! De laatste stap is het publiceren, zoals al eerder genoemd een schrijver heeft een lezer nodig. Elke gekozen tekst wordt in oplage gedrukt en bewaard. Aan het eind van het schooljaar wordt er voor elk kind, voor elke groep in de school en misschien wel voor een andere school een klassenkrant gemaakt waarin van elk kind uit de groep een tekst staat. Bewaar deze kranten zorgvuldig, want het is het beste leesvoer wat er is! Juni 2013; Maandagochtend half 9; ik loop de groep in om de week te beginnen met de weekendkring. De kinderen zijn enthousiast en komen snel in de kring. Iedereen, ook ik, vertelt het belangrijkste van zijn of haar weekend, maar we vertellen niet het hele verhaal. Hierdoor blijft het een korte kring en zijn alle kinderen betrokken. Sterker nog we kunnen we niet wachten tot we de vrije teksten mogen voorlezen want we willen natuurlijk weten wat hoe het verhaal afloopt. Tijdens de blokperiode zie ik dat Lars zijn blokje op rood heeft, hij wil niet gestoord worden. Hij is zijn vrije tekst aan het nalezen op volledigheid, staat alles er in? Heeft hij hoofdletters en punten en past de tekening bij de tekst? Stiekem kijk ik even mee over zijn schouder, ik verheug mij nu al op de tekst van Lars. Hoe zou zijn verhaal over het aaien van de krokodil aflopen? Overigens, Mirte (de auteur van bovenstaande tekst), zit in groep 2 en gaat op maandag 19 augustus 2013 het woordje ‘ik’ leren ….
7
Jaarverslagen 2012 Het lijkt alweer lang geleden, maar 2012 was het eerste jaar dat Fidarda en SKOD officieel samenwerkten. Op 22 december 2011 is de samenwerkingsovereenkomst getekend. Minder officieel werkten de stichtingen op diverse fronten al eerder samen. Zo vestigden de beide stafbureaus zich al op 1 augustus 2011 in het kantoor in Oude Pekela. Afgelopen jaar startten zij een efficiencyslag. Het onderwijs verandert. Het onderwijs van de toekomst richt zich niet meer alleen op het kind, maar ook op de ouders. De veranderde visie, maatschappelijke opvattingen op onderwijs en de lumpsum dwongen schoolbesturen te kijken naar intensievere vormen van samenwerking. De kans op succes bleek groter wanneer schoolbesturen hun kennis en expertise bundelden. Daarnaast werd katholiek onderwijs een kwaliteitscriterium: een krachtige katholieke onderwijsorganisatie werd meer en meer een aantrekkelijke partij voor excellente leerkrachten en jonge talenten. Het was dus niet meer dan logisch dat de besturen van Fidarda en de SKOD kozen voor hechtere samenwerking. Die samenwerking verliep extra goed doordat gekozen was voor een eenkoppig College van Bestuur. Afgelopen jaar was het eerste volledige jaar dat John van Meekeren voorzitter was van beide Colleges van Bestuur, dus van Fidarda en van SKOD. Om samenwerking ‘Vanzelfsprekend’ en ‘Duurzaam leren in de Veenkoloniën’ Via de pilot ‘Vanzelfsprekend’ wilden de gemeenten Aa & Hunze, BorgerOdoorn, Coevorden en Emmen samen met de provincie Drenthe de taalachterstand van alle kinderen in de leeftijd 0 - 6 jaar fors verlagen. Scholen van SKOD deden tevens mee met het project ‘Duurzaam leren in de Veenkoloniën’. Het doel is om samen te werken aan het bereiken van hoge leerresultaten van alle kinderen en aan afname van het aantal kinderen met (taal)achterstanden.
en samenhang tussen de diverse geledingen te versterken, werkten de directeuren in drie clusters: Identiteit & Onderwijs, Personeel & Organisatie en Financiën, Materieel &
8
Huisvesting. Daarbij overlegden alle directeuren regelmatig met elkaar in het directeurenberaad onder leiding van John van Meekeren. Raden van Toezicht Over het algemeen hoor je weinig van de Raad van Toezicht. Ze controleert of het College van Bestuur zijn werk goed doet. Of het zich aan de wet houdt, of het de belangen van de Stichting nastreeft en of het zorgt dat de Stichting goed kan functioneren. Fidarda en SKOD hebben ieder een eigen Raad van Toezicht. In 2012 kwamen beide raden drie keer bij elkaar, steeds met de voorzitter van het College van Bestuur. Daarbij spraken de twee Raden van Toezicht met elkaar over intensievere samenwerking tussen Fidarda en SKOD. Om feeling te houden met de praktijk en om te checken of de scholen goed functioneren, bezochten de Raden de scholen. Eén keer overlegden ze met de Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraad. De leden namen deel aan themabijeenkomsten, cursussen en congressen van de Vereniging voor Toezichthouders in Onderwijs Instellingen (VTOI) en ‘t Onderwijsbureau Meppel. Zo bleven ze op de hoogte van actuele ontwikkelingen. Ook waren drie leden van de Raad van Toezicht van Fidarda aanwezig op de tweejaarlijkse themadag van het SKONN in het Karmelklooster in Drachten. Klachten In 2012 deden ouders en leerkrachten van Fidarda en SKOD iets vaker dan in de jaren ervoor een beroep op de vertrouwenspersoon. Sommige klachten zijn telefonisch afgehandeld. Bij tien klachten was een persoonlijk gesprek met de ouders nodig. Positief was dat ouders met klachten zich in 2012 vaker dan in voorgaande eerst
wendden tot schooldirecties en pas daarna de vertrouwenspersoon inschakelden. Toch waren veel ouders nog bang voor repercussies richting de kinderen. Directeuren waren zich Bestuurlijk overleg met gemeenten (OOGO) De OOGO’s (Op Overeenstemming Gericht Overleg) overlegden met de gemeenten over de huisvesting van scholen. Denk aan huisvestingaanvragen en het opstellen of actualiseren van het gemeentelijk accommodatiebeleid. Net als in 2011 verliepen de besprekingen moeizaam. Oorzaken waren de recessie en de kortingen op de gemeentelijke begrotingen. In enkele gemeenten is overleg van start gegaan over de invoering van een nieuwe verordening huisvesting primair onderwijs, zoals voorgesteld door de Vereniging Nederlandse Gemeenten. In enkele gemeenten zijn de besprekingen nog niet afgerond, ook zijn er enkele gemeenten die hebben besloten deze nieuwe verordening niet in te voeren. Nieuwbouw, uitbreiding en onderhoud vergden veel voorbereiding. We noemen er enkele. Hoogtepunt was R.K.B.S. de Banier in Zwartemeer. Zowel directie, het team, de kinderen, de ouders, maar ook het dorp zijn erg enthousiast over het nieuwe ruime en lichte gebouw. St. Theresia in BargerCompascuum heeft een ingrijpende verbouwing achter de rug. Het vergrote lesplein wordt intensief gebruikt en is verlost van rumoer van langslopende medewerkers. Overleg met de gemeente Oldambt over het vervangen van de tijdelijke, slechte bouw van St. Vitus in Winschoten, leidde tot een onderzoek naar mogelijke realisatie met een leerlingen bouwproject.
daar nog onvoldoende bewust van. Vertrouwenspersoon voor Fidarda was de heer H. Becherer en voor SKOD waren dat mevrouw H. SchleijpenCaris en de heer L.J.M. Mulder.
Fidarda & SKOD Nieuwsbrief | Juni 2013
Identiteit Katholiek onderwijs kenmerkt zich door de grote aandacht voor gemeenschapsvorming, enerzijds voor de gemeenschap binnen de school, anderzijds voor personen en instanties buiten en rondom de school. Drie identiteitsbegeleiders van ICT In de school van de toekomst speelt informatie- en communicatietechnologie een belangrijke rol. Om die reden investeerden SKOD en Fidarda voor alle scholen in ICT. Om de onderwijskwaliteit te verhogen en om het werk daaromheen efficiënter en beter te laten verlopen. Voorbeelden zijn interne en externe communicatie, administratieve organisatie, leerlingvolgsystemen en management informatie systeem. Mede dankzij de bovenschoolse samenwerking creëerden de ICT’ers een mooi ICT-klimaat voor medewerkers en leerlingen.
‘t Onderwijsbureau Meppel ondersteunden in 2012 de scholen. Dat waren voor SKOD Tom Knippers en voor Fidarda Wil van den Broek en Berto Merx. Aandacht en interesse voor Viermomenten was in 2012 groot, zowel voor de vieringen op school als in de kerk. De identiteitsbegeleiders kregen vragen over de concrete invulling van de vieringen en ze zagen een grote behoefte aan achtergrondinformatie en inspiratie over het vieren. Ook de relatie school/parochie stond hoog op de agenda. Meerdere scholen intensiveerden het contact met de parochie en diverse schoolmedewerkers wisselden regelmatig met elkaar van gedachten. Zowel de teambijeenkomsten als de individuele gesprekken waren momenten waarop leerkrachten geraakt en geïnspireerd werden. Voorbeelden waren de bijeenkomsten rond De Kruisweg en De Sacramenten. Inspectie Minstens eens per vier jaar bezoekt de Inspectie van het Onderwijs de scholen voor primair onderwijs.
Fidarda & SKOD Nieuwsbrief | Juni 2013
Dan beoordeelt ze de kwaliteit van het onderwijs en of de school voldoet aan de Wet op het Onderwijstoezicht (WOT). Als de Inspectie geen tekortkomingen ziet, behoudt de school het zogenoemde basisarrangement. Vierentwintig scholen kregen een het basisarrangement, zeven scholen kregen het basisarrangement met attendering en één school kreeg een waarschuwing. Professionalisering leerkrachten Leerkrachten moeten over diverse competenties beschikken. In 2012 is gestart met gesprekken over het Persoonlijk Ontwikkelingsplan (POP). Iedere medewerker bespreekt met zijn leidinggevende hoe hij zijn competenties kan verbeteren en wat daarvoor nodig is. Ook is een begin gemaakt met een inventarisatie van scholingswensen van de leerkrachten. Dat resulteerde in de aanschaf van Zien!, een sociaal-emotioneel leerlingvolgsysteem, in handelen in de klas en het Denken in Doelen. Deze scholingswensen worden Overblijfregeling in scholen Volgens de Wet Primair Onderwijs (artikel 45, lid 1) moet ten minste de helft van degenen die tijdens het overblijven toezicht houden op de leerlingen, gerichte scholing hebben gevolgd. Op dinsdag 13 november verzorgde Driestar Educatief deze scholing. Aan de orde kwamen: privacy, juridische aspecten, groepsaanpak en communicatie, gedrag en regels, specifieke aanpak onder-/bovenbouw, gedragsproblemen en (spel) activiteiten tijdens het overblijven.
verwerkt in het aanbod van de Talentenacademie, de scholingwebsite van Fidarda en de SKOD. Behalve met scholing is op diverse andere manieren aan de professionalisering gewerkt. Zo zijn er in 2012 stichtingsbreed afspraken gemaakt over de registratie van resultaten en het planmatig vastleggen van de zorg en begeleiding van kinderen. Dat gebeurde met ondermeer Brin en ParnasSys. Met het nieuwe, integrale
kwaliteitszorgsysteem ParnasSysIntegraal kunnen Fidarda en SKOD in de toekomst het Jaarplan en Jaarverslag op schoolniveau te maken. Leerkrachten van groep 1 en 2 waren nauw betrokken bij het ontwikkelen van een beredeneerd aanbod en bij de keuze en toepassing van een passend observatiesysteem. Professionalisering (meerschools) intern begeleiders Fidarda en SKOD actualiseerden in 2012 de functiebeschrijving van de (meerschools) intern begeleider (mib). De huidige functiebeschrijving geeft meer flexibiliteit: de MIB’ers kunnen inspelen op de vraag en behoefte van de scholen in plaats dat de schoolgrootte de inzet bepaalt. Uitgangspunt is dat op elke school een mib’er is. Hij of zij heeft geen lesgevende taak, maar ondersteunt de leerkrachten. De mib’ers werken Leerlingen Op 1 oktober 2012 telden de scholen van SKOD 2.111 leerlingen. Dit aantal was 53 minder dan op 1 oktober 2011. Fidarda had 2690 leerlingen, 23 meer dan op 1 oktober 2011.
in teamverband en ze zijn gezamenlijk verantwoordelijk voor een cluster scholen. Ze hebben ‘vaste’ scholen en ze zijn dus in principe een vast gezicht op de school. Op basis van expertise kunnen ook andere mib’ers werkzaamheden uitvoeren. De verplichte scholing van alle mib’ers is afgerond. Er was onder andere aandacht voor hoe je vanuit eigen kracht opereert, hoe je omgaat met weerstanden en belemmerende overtuigingen en hoe je goed contact kunt maken in begeleidingsgesprekken. Vijf mib’ers volgden met succes een aantal modules en vier behaalden hun master. De master-opleiding was specifiek gericht op de Interne Begeleiding. Eén mib’er volgt de universitaire IB-opleiding en twee nieuwe leerkrachten gingen van start met de IB-opleiding. Tijdens de netwerkbijeenkomsten leerden de deelnemers veel van elkaar. De mib’ers
9
spraken gezamenlijk minimumdoelen af, bijvoorbeeld over het gebruik van ParnasSys, dat op elke school is ingevoerd. Bovendien stelde elke mib’er schooleigen doelen op. De Brinbox is zodanig ingedeeld dat dit overzichtelijk en identiek is op de scholen. Dit is handig voor de mib’ers, Training Krachtig Meesterschap In de training Krachtig Meesterschap in een Professionele Cultuur, verzorgd door Kuijpers en Van Gennip consultancy, leerden de leerkrachten opereren vanuit eigen kracht, talenten en capaciteiten. Aan de orde kwamen zelfbewustzijn, trots op het beroep en de competentie om te handelen, te voelen en te denken als een professional. De leerkracht deed praktische, methodische en theoretische kennis op over leerling en leren. De training was verplicht voor alle teams en bestond uit zes dagen, verdeeld over twee schooljaren. Twee teams sloten met succes de training af. Dat waren de Heilige Gerardusschool in Ter Apel en de Jenaplanschool In de Manne in Veendam.
maar ook voor de mobiliteit van leerkrachten. Op de Brinbox is er een aparte site voor mib’ers en die is opnieuw ingericht. Hierdoor is alle informatie, formulieren, jaarroosters en dergelijke op een centraal punt onder handbereik. Professionalisering schooldirecties De managementstructuur van sommige kleine scholen is veranderd. Zij kregen locatieleiders in plaats van directeuren. Nieuwe directeuren kregen een coach en (aspirant)directeuren volgden de schoolleidersopleiding. De directeuren kunnen daardoor vanuit hun visie het team beter aansturen en met het programma COO7 kregen zij nog beter zicht op de kwaliteiten van hun leerkrachten. De mib-coördinatoren spraken met alle directeuren, mib’ers en het College van Bestuur over het realiseren van de beoogde doelen. Professionalisering bestuur De besturen van Fidarda en SKOD legden in 2012 hun visie op passend onderwijs vast. Daar waar
10
mogelijk combineerden ze scholing en voorlichting. Voorbeelden zijn scholing in ParnasSys, Levelwerk en de voorlichting van de inspectie aan mib’ers. Ook zijn er afspraken gemaakt over het gebruik van de Brinbox, ParnasSys en de inzet en begeleiding van mib’ers. Directeuren en ib’ers volgden een studiedag in Musselkanaal waar oplossingsgerichte communicatie centraal stond. Het thema was ‘geloven in eigen kracht’. Er werden concrete voorbeelden uitgewisseld over succeservaringen met stimuleren Wet Passend Onderwijs Op 5 november 2012 publiceerde de Staatscourant de wet Passend Onderwijs. Vanaf 1 augustus 2014 moeten schoolbesturen kinderen die extra ondersteuning nodig hebben, het best passende onderwijs aanbieden, op de eigen school of op een andere. De besturen van Fidarda en SKOD stellen dat passend onderwijs gekwalificeerde en toegewijde leerkrachten vereist. Leerkrachten die houden van hun werk en van hun kinderen. Leerkrachten die de tijd krijgen om zich te professionaliseren en die leren van en met elkaar. De minister stelde geografisch bepaalde samenwerkingsverbanden vast. De scholen van Fidarda zullen horen bij drie verschillende samenwerkingsverbanden: 22-01 PO (regiogrenzen Assen, Tynaarlo, Aa en Hunze en Midden-Drenthe), 22-02 PO (regio grenzen gemeente Emmen en Borger/ Odoorn) en 20-01 PO (provincie Groningen). De scholen van de SKOD zullen ook horen bij samenwerkingsverband 22-02 PO. Regionale expertisecentra voor ambulante begeleiding verdwijnen en ook samenwerkingsverbanden 103 en 409 worden opgeheven per 1 augustus 2014.
naar het primaire proces moesten gaan. Tijdens de jaarlijkse bespreking van het ontwikkelingsplan met de GMR, mib’ers en directeuren besprak het management de belangrijkste ontwikkelingen. De website www. ons-samenwerkingsverband.nl informeerde ouders en leerkrachten Inzet middelen Prestatiebox Schoolbesturen ontvingen, naast de reguliere lumpsumbekostiging, ook een bedrag via de zogenoemde prestatiebox. Voorheen werd dit geld via een aparte regeling verstrekt. Over deze budgetten hoeven de besturen zich sinds augustus 2012 niet meer apart te verantwoorden. Het ging om de budgetten voor taal en rekenen (€ 15,52 per leerling) en cultuureducatie (€ 10,90 per leerling). Via de prestatiebox was voor de hele sector primair onderwijs in 2012 in totaal € 132,5 miljoen beschikbaar Het budget is bedoeld voor opbrengstgericht werken, voor professionalisering van leraren en schoolleiders en voor cultuureducatie. Het budget in de prestatiebox bestaat uit een bedrag per leerling en daarbovenop een bedrag per school. Het schoolbestuur ontving het bedrag via de prestatiebox in één keer in maart 2012.
over diverse ontwikkelingen, zoals over Passend Onderwijs, de ‘rugzak’ en een beeld op de taakverdeling bij onderwijsondersteuning en jeugdzorg. Een studente van de Rijksuniversiteit Groningen onderzocht nut en noodzaak van master-Sen afgestudeerde leerkrachten.
En College van Bestuur voor twee stichtingen interview met John van Meekeren Het was het eerste jaar dat John van Meekeren aan het roer stond van zowel SKOD als Fidarda. Als eenkoppig College van Bestuur van twee stichtingen met 32 scholen kan hij niet alles zelf regelen. Dat wil ik ook niet. “Het gaat om de visie en de richting”. Wat zijn de voordelen van één College van bestuur voor twee stichtingen? “Iedereen heeft te maken met slechts één visie en daardoor kunnen beslissingen snel genomen worden en verlopen veranderingen heel vlot. Er zit uiteraard veel overlap tussen de twee stichtingen. Van een stroperige organisatie met een te zware top is hier geen sprake. Wat was in 2012 de uitdaging? “Voor mij was het de uitdaging om de verschillende organisaties en mensen op een natuurlijke manier te laten samenwerken. Dat kun je niet afdwingen. Ik wil mensen aan elkaar verbinden, organisaties in elkaar laten overvloeien en elkaar laten aanvullen.”
Fidarda & SKOD Nieuwsbrief | Juni 2013
Hebben de scholen last van de recessie? “De regering heeft weliswaar niet echt bezuinigd op het onderwijs, maar we hebben wel in totaal 600.000 euro ingeleverd. Er was geen compensatie voor de inflatie en prijscompensatie kregen we ook niet. Daardoor heeft Fidarda 400.000 euro minder en de SKOD 200.000 euro minder ontvangen.” Hoe belangrijk was de katholieke identiteit? “De scholen onderscheidden zich daarmee van andere scholen. Als katholieke scholen waren en zijn we een sterk merk. Dat hier behoefte aan was, bleek uit het groeiend aantal
leerlingen. Wij stonden en staan op het standpunt dat ouders en leerlingen zich conformeren aan de katholieke identiteit. Kinderen bidden bijvoorbeeld. Ook als ze dat thuis nooit doen. Als ze dat niet willen, dan moeten ze voor een andere school kiezen.” Professionalisering was in 2012 belangrijk. “Pabo alleen is niet voldoende. Al in 2011 is de basis gelegd van COO7, Competentie OnderzoekOnderwijs, maar in 2012 is het verder ontwikkeld. Het is een mooie manier om jezelf te ontwikkelen. Samen met de directeur stel je je Persoonlijk OntwikkelPlan op en daar ben je zelf verantwoordelijk voor. Dat was voor veel leerkrachten best even wennen, maar de meesten zien in dat ze er zelf baat bij hebben. Dat ze groeien en dat ze hun kwaliteiten beter benutten en dat geeft voldoening.“
Identiteit schilderen interview met Tom Knippers Met je identiteit maak je duidelijk maakt waar je voor staat. Dat geldt ook voor scholen en dan spreek je ondermeer over de levensbeschouwelijke en pedagogische identiteit. Tom Knippers begeleidt de scholen van SKOD rond het onderwerp identiteit. Waarvoor kunnen de leerkrachten bij u terecht? “De zoektocht naar woorden en uitingen van de levensbeschouwelijke identiteit is niet eenvoudig. Daarvoor kunnen de teams bij ons, de identiteitsbegeleiders van het Onderwijsbureau Meppel, terecht. Ook om de samenhang tussen pedagogische en levensbeschouwelijke identiteit
en verbeteren van leesresultaten. Dit is gebundeld en verspreid in de vorm van een ‘kookboek’. Samenwerkingsverbanden 103 en 409 werken sinds vorig jaar nauw samen in één stuurgroep, één zorgteam en één PCL. Het gevolg: een efficiënte, sterke organisatie met korte lijnen en een heldere aansturing. Uitgangspunt bleef dat de middelen zoveel mogelijk
Het jaar begon met een zware klus: de naamswijziging “De aanleiding was triest. Maar toen we eenmaal het besluit hadden genomen, verliep het hele proces vlot en zonder grote problemen. Iedereen spreekt al over Fidarda en zelden nog hoor je de naam Mgr. Nienhausstichting.”
Fidarda & SKOD Nieuwsbrief | Juni 2013
duidelijk te krijgen. Identiteit kun je in woorden beschrijven, maar het wordt nog duidelijker als je het zichtbaar maakt, bijvoorbeeld in een schilderij.” Hoe doe je dat? “Op 18 april 2012 – op de identiteitsdag van SKOD – hingen de schilderijen van de twaalf SKODscholen bij elkaar. Die waren in dat jaar daarvoor ontstaan vanuit een visieontwikkeling op identiteit. Prachtig was dat om die twaalf schilderijen bij elkaar te zien! Elke school verbeeldde daarin de levensbeschouwelijke identiteit. Veel scholen zochten daarna verder, naar andere vormen om het zichtbaar te maken, bijvoorbeeld in wat ze doen rond een sterfgeval op school of in
de vieringen of in dat tafeltje in de hal waar je laat zien dat het Pinksteren wordt (viertafel).” Veel scholen zijn actief met levensbeschouwing en rituelen. “Zeker! Meerdere scholen schreven of herschreven dit jaar het rouwprotocol. Dan hoor en zie je de zorg die ze met elkaar bieden als bij een sterfgeval iedereen helemaal onthand is en geen woorden meer heeft. Dat wordt dan beschreven in een rouwprotocol om een volgende keer niet onthand te zijn. Maar wat het meest spreekt, is de concrete aandacht voor elkaar, de zorg en de gemeenschap. Dat zijn voor mij mooie momenten in mijn werk.”
11
Heldere regels en open communicatie interview met Anne-Marie Dobbe Zowel Fidarda als de SKOD heeft een eigen Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraad (GMR). Daarnaast heeft iedere school een Medezeggenschapsraad. We spraken met Anne-Marie Dobbe, secretaris GMR van SKOD. Wat doet de GMR? “Wij toetsen het beleid aan de hand van wet- en regelgeving. Dat kan op vele manieren. Wij kiezen er met de GMR van SKOD voor om met diverse betrokkenen respectvol samen te werken. Heldere regels en open communicatie zijn dan essentieel.” De GMR wil professionaliseren? “Ja, de GMR heeft zichzelf in 2012 tot doel gesteld zich te professionaliseren om zodoende
een goede gesprekspartner te zijn voor het College van Bestuur, de Medezeggenschapsraden, de schoolteams en de ouders. Om zit te realiseren blijven we goed op de hoogte van alle ontwikkelingen in het onderwijs en streven we naar een heldere communicatie.” Hoe communiceer je? “De agenda en de notulen van de GMR plaatsen we op de website van de SKOD. De medezeggenschapsraden zien welke onderwerpen spelen binnen de GMR. Ook de MR’en kunnen hun agenda’s en notulen hierop zetten, zodat we erop in kunnen spelen als dezelfde zaken spelen. Binnen de SKOD Brinbox hebben we bovendien een tabblad, speciaal voor de GMR en
MR’en zodat alle leden gemakkelijk de stukken kunnen vinden.” Hoe zorg je dat de leden genoeg kennis in huis hebben? “In januari van dit jaar hielden we een gezamenlijke avond voor de GMR en MR’en. Er bleek grote behoefte aan scholing en dan met name op het gebied van MR-vraagstukken, zoals wettelijke bevoegdheden van een MR, de visie op medezeggenschap en positiekeuze, spreken namens de achterban en natuurlijk Passend Onderwijs. Momenteel bereidt de GMR een cursus van een of twee dagdelen voor waarin deze onderwerpen aan de orde komen. De cursus is voor ongeveer twintig collega’s en ouders van de SKOD en vindt plaats in september 2013.”
Kwaliteit en samenwerking interview met Lies Geurts van Kessel Kwaliteit en samenwerking vormden de rode draad voor de meerschoolse interne begeleiders (mib’ers). Inmiddels is Lies Geurts van Kessel met pensioen, maar in 2012 was ze coördinator mib’ers. Momenteel is zij op afroepbasis nog steeds betrokken bij Fidarda en SKOD. Mooie reden om met haar terug te blikken. Wat waren de hoogtepunten in 2012? “De betrokkenheid van de directeuren en de samenwerking met hen en de mib’ers. Werken aan de kwaliteit van onderwijs doe je namelijk samen! Sinds 2010 hanteren we een andere kwaliteitsstructuur. Voorheen was de kwaliteit van het onderwijs veel meer een zaak van de interne begeleider, maar gaandeweg ontstond een grotere betrokkenheid en samenwerking met de directies van de scholen.” Kwaliteit was erg belangrijk. Hoe uitte zich dat? “Een mooi voorbeeld is het systeem
12
COO7, Competentie Onderzoek Onderwijs van de 7 competenties. Hiermee stimuleren we de leerkrachten hun functioneren en hun loopbaanontwikkeling te verbeteren. Door het klassenbezoek, twee keer per jaar, krijgen de directeuren en de interne begeleiders een beeld van de wijze waarop de leerkracht les geeft. Weet hij of zij de kinderen te boeien, betrokken te houden en gericht bezig te laten zijn met hun taak? Hoe is het pedagogisch klimaat, het didactisch handelen en de organisatie in de groep? Dit bespreken we na en dat leidt tot diverse aandachts- en verbeterpunten.” Wat merkten de leerkrachten hiervan? “Door de leerkrachten meer bewust te maken van het onderwijsleerproces en de zorg en begeleiding van de individuele leerlingen, verbeterden we samen de kwaliteit. Er waren vele veranderingen binnen het onderwijs en er wordt veel van leerkrachten verwachtingen. De interne begeleider volgde daarom de veranderingen op
de voet, deels door het bijhouden van lectuur over de kwaliteit van onderwijs, deels door de maandelijkse mib-netwerkbijeenkomsten. De leerkracht is en blijft verantwoordelijk voor wat er in de groep gebeurt, maar dankzij gesprekken met de mib’er, haar advies en hulp kon hij of zij juist dat beetje extra geven wat de leerkracht nodig had.” Diverse mib’ers hebben een specialisme. Wat is het voordeel? “Sommige mib’ers hebben zich gespecialiseerd in gedrag van kinderen, in beeldcoaching, als rekenen- en/ of taalcoördinator of ze volgen de universitaire IB-opleiding. De school kan hiermee zijn voordeel doen. Tevens zou de inzet van deze expertise breder ingezet kunnen worden binnen de stichtingen.”
De paden op, de lanen in… Sinds vele jaren maken we op Pork gebruik van de activiteiten die het NME ons als school aanbiedt. Groep 5 krijgt 2x per jaar bezoek van een vrijwilliger met de nodige ervaring en het talent om jonge kinderen te inspireren voor de natuur. Jarenlang kwam “meneer”Faber op school met een bus vol spullen waaronder opgezette dieren, veren, botjes enz. Hij was een geboren biologieleraar, kreeg zelfs de drukste kinderen stil , maakte mooie tekeningetjes op het bord om z’n verhaal kracht bij te zetten en dwong respect af door elk kind te prijzen dat mee dacht of antwoord gaf op een vraag. Na de theorieles gingen we dan ’s middags het bos in om het geleerde in de praktijk te brengen. Meneer Faber gebruikte een lange wandelstok die hij omhoog hield om aan te geven wanneer ze even moesten luisteren. En altijd doken de kinderen enthousiast de bosjes in om sporen te vinden van herten, vossen of mensen. En mensensporen zagen ze genoeg……Ze weten nu dat folders ook door dieren gelezen worden! Meneer Faber werd om de haverklap geroepen door de kinderen: hier een holletje en daar een keutel, meneer Faber kwam en zag en wist wat het was. Gelukkig! Dit voorjaar is meneer Faber plotseling overleden. Hij heeft veel betekend voor het NME maar ook voor heel veel kinderen die in groep 5 hebben gezeten. Daarvoor zijn we hem heel dankbaar. Maar hoe nu verder met het natuuronderwijs in groep 5? Na een telefoontje met een medewerker, blijk dat er een vervanger is voor meneer Faber. Haar naam is Hannelore. In april kwam ze voor de eerste keer om de kinderen iets te leren over sporen die dieren achterlaten in het bos. Ook Hannelore is een natuurtalent, dat heeft ze wel laten zien. De kinderen hingen aan haar lippen en ik hing tevreden achterover in m’n stoel. Ook zij nam ze mee het bos in. Ook nu waren de kinderen net jonge honden. Wat het heel leuk maakte was dat Hannelore een opgezette vos had mee genomen en dat we in het bos een dode vos hebben gevonden. Dat was echt de hoofdprijs, ook voor Hannelore. Afgelopen week kwam ze voor de tweede keer en dat was oude jongens, krentenbrood! Hannelore wist hoe enthousiast de groep is en de kinderen hadden weer hoge verwachtingen van haar. En die kwamen uit: Roofvogels , dat was het thema van vandaag. Ze had een buizerd, fazant en uil mee en dat sprak ze zeker aan. Wat ook grappig is , de school staat in de vogelbuurt : we hebben de buizerdlaan, Havikhorst,
Hardlopers gevraagd
Het duurt nog even maar over 4 maanden is het weer zover. 14 September gaat de jaarlijkse Run van Winschoten van start. Ook dit jaar willen wij graag met een team van de Sint Vitusschoolrunners meedoen. Daar zijn enthousiaste lopers voor nodig, en het is een leuke manier om onze school te promoten. Misschien zijn er hardlopende
Fidarda & SKOD Nieuwsbrief | Juni 2013
sperwerhof enz. Na de theorie gaan we gewapend met verrekijkers het bos in. De lucht afspeuren naar de buizerd die in een bos z’n nest heeft. Ze hebben ze inderdaad gezien, hoog in de lucht zweefden een aantal buizerds die de grond scanden met hun ogen, op zoek naar een prooi. Indrukwekkend was dat een paar kraaien achter de buizerd aanzaten. Die liet zich gewoon wegjagen…. Ondertussen kwamen ze nog veel meer tegen: parende kikkers, de tjiftjaf, houtduif, meerkoet en z’n nest gevuld met eieren, holletjes, braakballen, veren….. ’s Middags mochten ze in tweetallen braakballen van een kerkuil uitpluizen. Met hulp van een werkblad waarop de betekenis van een muizenskelet uitgelegd wordt, konden ze zien wat er zoal in zo’n bal achterblijft. Het was weer een leerzame dag. Ik had natuurlijk foto’s gemaakt en een aantal naar Hannelore gemaild. Ze reageerde meteen met de mededeling dat ze net zo had genoten als wij. Helaas is het voortbestaan van de NME in gevaar vanwege bezuinigingen. Dat is heel jammer! Natuurlessen zijn pas zinvol als je het ook mag beleven. Dus, leve de natuur, leve Hannelore, leve het NME!
Fidarda & SKOD Nieuwsbrief | Juni 2013
collega’s binnen Fidarda die wel eens de Run zouden willen lopen
Dus als je mee wilt doen, dit is je kans. Het is een estafetteloop die start om half 11 in Winschoten. Het gaat er bij ons niet om hoe snel je bent, maar meedoen is het belangrijkste. Wij zijn op zoek naar sportieve leerkrachten/collega’s. Lijkt dit je wat, meld je dan aan bij Maria van Erp, via
[email protected]
13
Hunnebeddenmuseum
Op vrijdag 5 april zijn we naar het hunebeddenmuseum geweest. In de klas had meester al van alles verteld over de hunebedbouwers en we hadden filmpjes gezien, maar het bekijken van echte hunebedden is natuurlijk nog veel leuker. Toen we bij het museum aankwamen moesten we nog even wachten. We speelden een balspel met de papa’s die mee waren. Toen het tien uur was mochten we naar binnen. Eerst keken we naar een film waarin je kon zien hoe de grote stenen in ons land kwamen. Het begon met veel sneeuw en ijs en later pas zag je mensen. Toen gingen we in twee groepen verder. De eerste groep ging in het museum kijken. Er was veel te zien. Ze hadden mensen nagemaakt uit die tijd. Ook was er een man die zijn vinger er af
had gehakt en er was een wolf die een soort koe had gevangen. In het museum was ook een grote steen, die je toch in beweging kon krijgen met een stuk hout. Ze hadden ook een hunebed nagebouwd. Daar kon je echt in. Het was donker en er lag nog een echte schedel in. Er waren ook veel trechterbekers te zien. Die hadden we op school al eens getekend. De tweede groep begon buiten bij het keienveld en later gingen ze naar het grootste hunebed van Nederland. De boerderij die ze hadden nagemaakt was ook heel mooi. De mevrouw die ons rondleidde liet zien hoe je met vuurstenen vuur kon maken. Na een half uur gingen beide groepen wisselen. Toen het afgelopen was gingen we ons broodje op eten. Het was nog best koud
Talentendag op de St. Gerardus Majellaschool!
en daarom mochten we bij de achterklep van de auto’s zitten. Het was een leerzaam maar ook gezellig uitstapje. Leerling groep 6, St. Antoniusschool, Sappemeer
De peuters en de groepen 1 t/m 8 waren allemaal door elkaar gehutseld en kinderen mochten kiezen
Koninklijk bezoek op de Mariaschool
Meester/juffendag
Graag kijk ik vooruit, maar bij deze bijzondere dag, 16 mei, moet ik wel even terugblikken. Om 12.00 u , toen de kinderen binnenkwamen, werden alle leerkrachten door de kinderen van hun groep “getrakteerd” op een map met mooie tekeningen, leuke gedichten, hartelijke brieven ed. Het is toch een feest als je zoiets van de kinderen van je groep mag krijgen. Vervolgens werden we door de oudervereniging verrast met een prachtig dienblad met allerlei heerlijke producten. Wat een mooi gebaar van onze oudervereniging. Daarna, toen ook de kinderen van OBS de Weerborg er waren, kon het werken beginnen: dansen en knutselen.
14
En waar dat toe geleid heeft, hebben de ouders ’s avonds kunnen zien en beleven in Hotel restaurant Schierstee. Wat hebben de ouders en belangstellenden genoten, gezien de vele lovende woorden. Maar ik kan u zeggen dat ook wij als team hebben genoten. En wat waren we trots op “onze kinderen” die samen daar een prachtige presentatie neerzetten. Tussendoor hebben we ook nog even “gedineerd” met de kinderen in Schierstee met patat, drinken en ijs Ook de afsluiting met de presentatie van de nieuwe naam, dat toch een spannend moment was, leidde tot vele positieve reacties. Uit de vele enthousiaste geluiden die we hoorden, kunnen we vaststellen dat het een geslaagd evenement was waarbij onze dank natuurlijk ook uitgaat naar Dorpsbelangen, die het financieel mogelijk heeft gemaakt. Tenslotte ook dank aan de gezamenlijke oudervereniging/raad die de teamleden van beide scholen trakteerde op warme woorden en een prachtig boeket bloemen.
Op 25 april hebben we onze eerste Majella Talentendag gehad. Het was een zeer groot succes! Alle kinderen van de school mochten optreden op het grote podium in het buurtgebouw ‘de Vredekerk’.
Vrijdag 26 april kreeg de Mariaschool koninklijk bezoek van toen nog Prins Willem-Alexander en Prinses Maxima. Met dit bezoek waren wij als school enorm verrast. De toekomstige Koning en Koningin kwamen bij ons de Koningsspelen openen en bezochten ook nog alle klassen. De Koningsspelen was een groot succes. Met de hele school hebben we een heerlijk ontbijt genuttigd. Daarna hebben de leerlingen goed geswingd bij de landelijke dans ‘Bewegen is Gezond’ en als hoogte punt de spelletjes zoals spijker-poepen, koekhappen, sjoelen, blik gooien en pimp de kroon. Activiteiten voor klein en groot en groep 1 t/m 8 door elkaar. De leerkrachten zijn dan ook trots op de leerlingen die een fantastische dag hebben beleefd. Fidarda & SKOD Nieuwsbrief | Juni 2013
wat ze wilden laten zien. Zo kon ieder kind zijn of haar eigen talent laten zien of horen en dit delen met een jonger of juist ouder kind. Hier hebben we met elkaar een aantal weken flink op geoefend. De opkomst was geweldig! Er waren ongeveer 450 gasten die de optredens hebben bekeken. We konden genieten van zang, dans, acrobatiek,
Wethouder Kuin opent de nieuwe schoolbibliotheek op de Vredeveldschool in Assen. Donderdag 30 mei werd de Vredeveldschool-bibliotheek officieel geopend door wethouder Jaap Kuin. Ondanks zijn drukke werkzaamheden had hij toch nog een gaatje gevonden om in de bibliotheek te komen, net als de slimme, leesgrage muis uit het boek “ Piepelotheek” waaruit dhr. Kuin voorlas. Vervolgens werd de “toegangsdeur” met vereende krachten “ontzet” waarna de bibliotheek vrij toegankelijk was. Dhr Kuin moest daarna helaas snel weer weg voor zijn volgende afspraak. Jan Vogt van bibliotheek Drenthe nam vervolgens de honneurs waar en maakte de 8 prijswinnaars bekend van de schoolbibliotheekprijsvraag. Dit was tevens het startsein voor de activiteiten van de fancy fair. Goedgestemde weergoden maakten het mogelijk dat alles buiten kon plaatsvinden..Er werd druk gesjoeld, gehamerd, gedart, gestapeld, gevlochten en versierd. De broodjes hamburger en knakworst, pannenkoeken en chili con Fidarda & SKOD Nieuwsbrief | Juni 2013
carne vonden gretig aftrek onder het publiek, en ook van de heerlijke zelfgemaakte taarten en cake bleef weinig over. Er was een minivlooienmarkt speciaal voor en door de schoolkinderen. Dankzij oudergiften, donaties van diverse winkeliers uit het wijkwinkelcentrum en uit het centrum waren de prijzentafels goedgevuld. De winstuitkering oversteeg die van de staatsloterij gigantisch. Met een “altijd prijs envelop” voor de kinderen en een 1 op 3 win kans bij het rad van avontuur voor de volwassenen gingen de meeste mensen niet met lege handen naar huis. De opbrengst van de fancy fair zal gebruikt worden voor nieuwe boeken, zodat er voor alle kinderen een breder aanbod is aan spannende, mooie en grappige leesboeken. Een en ander past prima in het plan van de Vredeveldschool om het taalonderwijs extra te stimuleren.
toneel en nog veel meer geweldige acts. Ook waren er kinderen die juist achter de schermen erg actief waren. Zij maakten de uitnodigingen en de programmaboekjes en verwelkomden de gasten. Al onze sterren konden deze avond schitteren en dit hebben ze ook zeker gedaan!
25 jaar juf Astrid op de St. Josephschool in Zandberg
Op 19 april was het groot feest op de St. Josephschool. Onze directeur en juf Astrid vierde haar 25 jarig jubileum in het onderwijs. Dat hebben we samen groots gevierd. Juf werd van huis gehaald met een oude 2CV die natuurlijk mooi was versierd. Ze werd feestelijk ontvangen op het schoolplein, door kinderen die vrolijk met vlaggetjes zwaaiden en haar toezongen onder begeleiding van een heuse trompettist. Daarna was het tijd voor enorm veel prachtige cadeaus en een speciaal jubileumlied. De rest van de ochtend was het genieten van het optreden van een goochelaar en natuurlijk van vele lekkere traktaties. De ouders konden juf Astrid ook nog de hand schudden op een receptie, waar juf Astrid werd verwend met vele prachtige bloemen. Het was een stralende dag met een stralende juf. We hopen dat ze nog lang onze stralende juf zal blijven.
15
Willibrordschool motortoertocht 2013
Het begon allemaal tijdens het kennismakingsgesprek toen ik op de Willibrordschool kwam te werken. Na serieuze vragen en nog serieuzere antwoorden kwam het gesprek uiteindelijk op een informele toon. Toen mijn directeur, Marcel Berendsen, hoorde dat ik ook motor reed, kwam hij direct met het voorstel om samen een ritje te maken. Tijdens de Nieuwjaarsborrel met oudervereniging, M.R. en team kwamen we terug op het onderwerp ‘motorrit’. Er stond een ouder bij en die had ook wel belangstelling om mee te gaan. Hoe meer zielen, hoe meer vreugd, toch? En om die laatste opmerking kracht bij te zetten,
hebben we besloten om alle ouders via de nieuwsbrief uit te nodigen om met ons mee te rijden. En dus stond er een poosje geleden in de nieuwsbrief.
Drentse dorpjes, een terrasje en uiteindelijk eindigden we in Blokzijl. Daar een kleine kaart gepakt en weer teruggereden naar Stadskanaal.
Motortocht: Alle vaders en moeders die in het bezit zijn van een motorrijbewijs en/ of een motor worden van harte uitgenodigd voor de Willibrordschool motortoertocht 2013. Zondag 9 juni zullen we om 10 uur vanaf het schoolplein vertrekken om een leuke rit van ongeveer 3-4 uur te gaan maken. Tussendoor gaan we natuurlijk ergens gezellig koffiedrinken. Iedereen die zin heeft kan aansluiten.
Het was een supertocht, een prachtroute en een gezellige dag. Er wordt nu gesproken over een bbqtje als afsluiting, een weekendje weg op de motor de Wiil-angels met als clubhuis de school, …
De volgende ‘motormuizen’ zijn er in ieder geval: Nico Blanke (leerkracht groep 8) Johan Velner (voorzitter MR) Marcel Berendsen (directeur) En daar stonden we dan: Marcel, Johan en ik. Om kwart voor 10 bij school en maar wachten of er inderdaad belangstelling is. En? 11 motoren en 15 personen die op stap gingen. Daarnaast nog enkele ‘uitzwaaiers’. De tocht begon al kringelend door
Ach, maar een herhaling zal er zeker komen en ik ben er weer bij! Nico
Projectweek supermarkt H. Gerardusschool
Diedeldoorn 25-jaar! De afgelopen weken hebben op de H. Gerardusschool (Barnflair – Ter Apel) in het teken gestaan van het thema ‘Supermarkt’.
Alle festiviteiten ter ere van 25 jaar Diedeldoorn zijn weer achter de rug. We kunnen spreken van een groot succes. Officieel is de school op 6 november jarig, maar de feestweek was 22 tot 26 juni. En wat voor feestweek! Eerst lieten we de ballonnen op en daarna werd het nieuwe speeltoestel geopend. De hele dinsdag stond in het teken van sport en spel. Woensdag was er een voorstelling. De
16
kinderen hebben hier erg van genoten. Tijdens de receptie konden genodigden ’s middags onze prachtige school bekijken onder het genot van een hapje en een drankje. Donderdag stond in het teken van “Diedeldoorn’s Got Talent”. En wat een talenten lopen er rond op onze school! Vrijdag hebben we afgesloten met een high tea. Tenslotte gingen de kinderen naar huis met een pen van de Diedeldoorn en een cadeautje van het bestuur. Het was een fantastische week!
In de verschillende groepen hebben de leerlingen allerlei opdrachten rondom het thema uitgevoerd en nieuwe kennis opgedaan. De galerij is omgetoverd tot een prachtige supermarkt en ook in de klassen werd steeds meer zichtbaar welk thema centraal stond. Het project werd extra bijzonder, doordat alle groepen een kijkje achter de schermen kregen in een supermarkt en ook ‘echt’ aan het werk mochten in deze winkel! Tijdens de maandsluiting heeft groep 1/2 het project afgesloten met een prachtig lied. Aansluitend mochten alle ouders de klassen in om de dingen die we gemaakt hadden te bekijken.
Fidarda & SKOD Nieuwsbrief | Juni 2013
St. Vitusschool in Winschoten doet mee aan KRO’s Kookschool
WINSCHOTEN – De St. Vitusschool in Winschoten doet mee aan het televisieprogramma KRO’s Kookschool. De Katholieke Radio Omroep gaat hierin op zoek naar de basisschool met de meeste kennis over eten.
Onder leiding van de presentatoren Ajouad El Miloudi (bij de meeste kinderen bekend van Puberruil) en Jonathan Karpathios (chefkok in zijn eigen restaurant Vork en Mes) strijden afgevaardigden van de scholen tegen elkaar in drie rondes: een kennisronde, een proefronde en een kookronde.
In totaal nemen 24 basisscholen uit de twaalf provincies deel aan KRO’s Kookschool.
Op 5 april gaat de St. Vi-
tusschool in de studio van de KRO de strijd aan tegen de andere Groninger school – Het Vlot in Hoogezand – die zich geplaatst heeft.
De landelijke finale is op 1 juni. Wanneer de finale wordt uitgezonden op televisie is nog niet bekend. Artikel geplaatst door Arjan Brondijk op 1-02-13 09:04. http://www. hetstreekblad.nl/nieuws/23031/ st-vitusschool-in-winschoten-doetmee-aan-kros-kookschool/
Kan misschien Linda maandag even doen ? Ik heb de tekst uit de krant al in een word document gezet. Even de tekst “ eigen “ maken, beetje kopiëren en plakken
Foto erbij en klaar.
2 Leerlingen aan het woord Hallo, ik ben Elle-Mieke. Mijn moeder heet Anke, ze werkt op de Willibrordschool in de Vissengroep. Ik zit in groep 4 en mijn juf heet juf Petra. Dictee en tekenen vind ik het leukst om te doen. Juf Petra kan heel goed gymles geven. Hoi, ik ben Juliët. Mijn moeder heet Petra, ze werkt op de Willibrordschool in groep 4. Ik zit in de Vissengroep en mijn juf heet juf Anke. Ik vind het het leukst om een moeilijke puzzel te maken. Juf Anke kan heel goed alle kinden helpen. vriendinnen, trots, duo’s geweest, collega’s, moeder, zwanger geweest, op de Willibrordschool, juf van elkaars dochter
Column Tegeltjeswijsheid Een bijzondere ervaring op een vroege lentemorgen. Het was –zoals we dit voorjaar bijna dagelijks hebben moeten ervaren - een te koude dag. Bovendien regende het en stond er een harde koude wind. Ik zat in de stadsbus. De bus stopte bij een halte in het centrum van Groningen. Ik zag hoe mensen met natte haren, gekleed in ‘vermoeide’ winterse kleren, zich naar binnen haastten. Koude ellende en narigheid! – dat was de sfeer. Nog net voor de buschauffeur de deuren sloot stapte er een oudere heer naar binnen. Vanaf mijn zitplaats (ik was vroeg ingestapt en had het geluk een stoel bemachtigd te hebben) zag ik de man met z’n ov-kaart inchecken en vervolgens het gangpad in lopen. Het was beslist geen doorsnee burger: hij droeg glimmende veelkleurige schoenen en zijn hoofd werd bedekt door een opvallende grote rode hoed. Toen hij uiteindelijk zijn staanplaats had gevonden keek hij om zich heen en sprak met krachtige stem: “Ach mensen, je moe maar zo denken: elk voorjaar heb z’n najaar!” Deze ‘Cruijffiaanse’ wijsheid klonk bijna stralend door de kille ruimte en had een verrassend effect op de zwijzame natte buspassagiers. Het was alsof plotsklaps de zon even ging schijnen en een glimlach op de gezichten toverde. Niemand reageerde met woorden, maar de atmosfeer leek lichter geworden. De bus reed z’n gewone dagelijkse route – mensen stapten in en uit, ieder zijn of haar eigen weg gaand. Maar ik weet zeker dat veel mensen op hun werk, op school of thuis verteld hebben over de man met de rode hoed en zijn onverwachte uitspraak. ‘Elk voorjaar heb z’n najaar’ – wat mij betreft: een inspirerende tegeltjesspreuk voor (letterlijke of figuurlijke) koude en regenachtige periodes in het leven. En…. ik denk er stiekem over om, juist voor dat soort momenten, een rode hoed te kopen. Ik wens ieder een mooie zonnige zomer!! Wil van den Broek / identiteitsbegeleider
Anke de Vrij en Petra Vogelvanger.
Fidarda & SKOD Nieuwsbrief | Juni 2013
17
Nieuwe naam St. Jozefschool Wehe Den Hoorn
RKBS de Hoeksteen in Emmer-Compascuum en kbs Sint Theresia in Barger-Compascuum werken samen aan het digitaliseren van het onderwijs. Het zijn twee katholieke scholen voor alle kinderen, dus geen scholen voor alleen katholieke kinderen. Ieder kind is welkom. Beide scholen zijn BAS (Bouwen aan een Adaptieve School) scholen.
Hoe twee kleine scholen samen GROOT zijn! Om ieder kind onderwijs te bieden op maat zijn wij naast BAS op zoek gegaan naar methodieken die hier zoveel mogelijk aan tegemoet komen. Daarbij willen wij inspelen op de ontwikkelingen in de digitalisering van het onderwijs. De scholen waren al bekend met Nieuwsbegrip XL, BLOON (spelling)en diverse andere software. Het werd tijd om een volgende stap te zetten. Dit is ons rekenonderwijs geworden. Beide scholen zijn sinds dit schooljaar begonnen met: MATH – RIEM (Rekenen Is een Makkie). MATH werkt van Cito toets naar Cito toets. De leerkracht moet dus goed op de hoogte zijn van de leerlijnen. Er zijn geen tussentijdse (methode) toetsen. Cito is het enige meetinstrument. MATH is opgebouwd in levels en hanteert in alle jaargroepen dezelfde rekenonderdelen. Per level wordt de moeilijkheidsgraad hoger. Via MATH kunnen alle kinderen rekenen op maat. Het is vrij eenvoudig om het level bij de rekenvaardigheden van het kind aan te laten sluiten. In een groep kunnen kinderen rekenen op de diverse levels om uiteindelijk tot
een passend uitstroomniveau te komen. Level 8 overstijgt de kerndoelen van het rekenonderwijs van de basisschool. Voor de betere rekenaars een echte uitdaging om deze rekendoelen te kunnen bereiken. Hoe werkt heel in het kort uitgelegd in de praktijk? De leerkracht geeft heel kort instructie over de mogelijk te behalen leerdoelen. De kinderen gaan aan het werk met deze leerdoelen. Als een kind vindt, dat hij of zij het doel begrijpt en kan toepassen bijv. ik kan tellen tot 100, dan gaat het kind met de leerkracht in gesprek en bewijst dat het doel beheerst wordt. Vervolgens mag het kind het doel zelf afvinken in zijn of haar digitale portfolio. Daarnaast heeft het kind een papieren portfolio met daarin de bewijsstukken
18
De schoolbesturen van de openbare school “De Weerborg”, Schoolbestuur Lauwers en Eems, en de katholieke “St. Jozefschool”, Stichting Fidarda, hebben voor de nieuwe school in Wehe den Hoorn als naam gekozen: HOOGHOLTJE SCHOOL VOOR KATHOLIEK EN OPENBAAR ONDERWIJS
hoe een rekendoel behaald is. Dit portfolio is belangrijk als naslagwerk voor het kind zelf. MATH vereist wel een gehele andere rol van de leerkracht. Het kind is eigenaar van het rekenproces en de leerkracht is de ondersteuner om dit proces mede vorm te geven. De rol van de leerkracht is drievoudig: • coachende rol, • friendly mediator • instructor. Niet alleen van leerkrachten wordt een andere houding gevraagd, maar ook van de kinderen. Van het luisteren en afwachten wat de opdracht is, naar zelf op zoek gaan naar oplossingen van een rekenprobleem behorend bij de rekendoelen. Om het rekenonderwijs compleet te maken heb je voor de oefening en automatisering de Rekentuin nodig. Dit is
eigenlijk het rekenboek. In 15 minuten oefenen in de Rekentuin maken de kinderen gemiddeld 54 sommen. Ter vergelijking: dit zijn meer sommen dan in 1 uur rekenen vanuit een boek. Onze ervaringen tot nu toe: het implementatie proces is een echte uitdaging, neem hier de tijd voor. Het rekenplezier bij de kinderen is vergroot. Rekenresultaten zijn gelijk gebleven of verbeterd. Met name in de groep die matig scoorde is een verbetering waar te nemen. Interesse in deze methodiek om het rekenonderwijs meer uitdaging te bieden? Stuur een berichtje naar
[email protected] of
[email protected].
Fidarda & SKOD Nieuwsbrief | Juni 2013
Naam en logo zijn op 16 mei op een gezamenlijke creatieve dag van beide scholen aan ouders en leerlingen gepresenteerd. Met ingang van augustus 2013 zal er één basisschool zijn in Wehe-den Hoorn. Dit besluit is al eerder genomen. Nadien hebben de ouders, kinderen en bewoners suggesties voor een naam van de nieuwe school kunnen indienen. Een gemengd samengestelde werkgroep “PR en Communicatie” heeft unaniem uit de ruim 15 inzendingen de naam ’t Hoogholtje aan de besturen geadviseerd; en dit advies is overgenomen. De indieners van de nieuwe naam - Carolyn en Henk Moes - geven in een toelichting aan dat de naam de overbrugging symboliseert tussen: de twee voormalige scholen, katholiek en openbaar onderwijs, de dorpskernen Wehe en Den Hoorn, verleden en toekomst.
Een hoogholtje is een vaste brug en hoog genoeg om de verschillen onder door te laten passeren. Aan beide zijden wordt de trap beklommen om elkaar op het hoogste punt te ontmoeten. De naam staat ook symbool voor een nieuwe periode in een oud Gronings dorp. Samen op de brug staan en de blik gericht op de toekomst.
Fidarda & SKOD Nieuwsbrief | Juni 2013
Column Vale Stella Maris Een blauw colbert aan, naar de kapper geweest en met een vreemde spanning in mijn buik liep ik voor het eerst het tegelpad van de school op. Ik was op weg naar mijn afspraak met de sollicitatiecommissie van de Stichting Katholiek Onderwijs Delfzijl. In het Nieuwsblad van het Noorden had de vacature gestaan voor een baan op de R.K. Lagere school O.L.V. Sterre der Zee. Na mijn schriftelijke reactie ontving ik een uitnodiging om met hen te komen praten. Pas afgestudeerd als volledig bevoegd onderwijzer kwam dat voor mij op het goede moment. In de kamer van het Hoofd der School werd ik ontvangen. Minstens twaalf personen observeerden mij daar vriendelijk doch gereserveerd. Vele uren duurde het vragen en antwoorden waarna ik werd weggezonden met de mededeling: “ Gaat u rustig een uurtje in de omgeving wandelen ”. Na terugkomst, de kamer inmiddels blauw van de rook, stelde men vooral belang in mijn persoonlijk leven. Onderwerpen als kerkgang, relatie en samenwonen werden aangesneden . Op enig moment leunde het gezelschap ontspannen achterover. Ter plekke kon ik mijn vaste benoeming als onderwijzer krijgen. Of ik bereid was te tekenen. Dat deed ik maar al te graag. Zo startte mijn loopbaan als onderwijzer. Ik begon in klas 5 en leerde met vallen en opstaan het vak en raakte er zeer aan verslingerd. Mijn prachtige baan. De school, de klas, de groep, daar leefde ik voor, daar ging alles voor opzij. Jaar na jaar. Dag in dag uit. Elke dag een uitdaging. Het aantal kinderen dat mij werd toevertrouwd gaat aardig op weg naar de duizend. Allemaal konden ze rekenen op mijn volle aandacht. Ik voelde het als een roeping ze verder te helpen, ze iets mee te geven. Dat gold later ook voor het begeleiden van studenten en beginnende leerkrachten. Zij leerden van mij en ik leerde altijd weer van hen. Op de Sterre der Zee ben ik gebleven. Jazeker, al die jaren. Leerkracht van bovenbouwgroepen, gaandeweg in combinaties maar steeds in hetzelfde lokaal. “Ach toch”, hoor ik enkelen van u denken. Maar nee, nooit sleur, niks verstoffend. Over twee jaren zou ik de, door mijzelf gestelde, eindstreep van veertig dienstjaren bereiken. Fysiek zal dat helaas niet meer gaan en sluit ik nu, overwogen, mijn loopbaan af. Zijn er bijzonderheden waarover is te vertellen ? Anekdotes zijn er zeker. Ik laat het rusten. Wetend dat ik mijn steentje bijdroeg aan het onderwijs en wensend dat het vooral waardevolle bouwsteentjes in het leven van velen mogen zijn. Bedankt collega’s, directeuren en bestuursleden. Bedankt voor de vriendschap, de samenwerking en het vertrouwen. Straks loop ik voor het laatst het tegelpad van de school af. Met een vreemde spanning in mijn buik. Misschien naar de kapper geweest en misschien wel met een blauw colbert aan. Henk Kerstholt / katholieke basisschool Sterre der Zee-Delfzijl
19
Groep 7 en de Tweede Wereldoorlog Net als ieder jaar werken wij in de bovenbouw voor de mei-vakantie over de tweede wereldoorlog en de invloed die deze op ons land heeft en heeft gehad. Ook dit jaar kwam dit stuk geschiedenis uitgebreid aan bod.
Zo werden wij uitgenodigd voor een rondwandeling door Groningen en zouden we tijdens deze wandeling op plekken komen waar herinneringen aan de oorlog nog duidelijk zichtbaar zijn. We zijn deze ochtend gestart met een bezoek aan de Groninger Archieven waar een tentoonstelling te zien was met voorwerpen die een rol hebben gespeeld tijdens de oorlog. Vrijwilligers vertelden hierover. Hierna vertrokken we naar de stad. We bezochten o.a. huizen die zijn beschoten of bezet werden door de Duitsers en we kwamen langs een kunstwerk van Jozef Israël. Het werd in 1943 door NSB’ers vernield omdat Israël jood was. De brokstukken werden in veiligheid gebracht, zodat het na de oorlog kon worden hersteld. In 1947 werd het opnieuw onthuld. We wandelden door de Folkingestraat. De joden hebben verspreid in Groningen geleefd. Maar het kloppend hart van joods Groningen lag in de Folkingestraat en directe omgeving. De Folkingestraat of “Grote Straat” was het centrum van de joodse en niet-joodse middenstand. In de oorlog zijn ook hier vele joden afgevoerd.
20
In deze straat zijn nog steeds vele herinneringen aanwezig om deze mensen nooit te vergeten. Zo zijn in de weg halve ‘maantjes’ te zien die tijdens regenbuien vollopen. Ze symboliseren de tranen die er gevloeid zijn om de afgevoerde joden. Ook zit er aan het begin van de straat een deur waarachter de verhalen ‘opgeborgen’ zitten die deze mensen met zich mee hebben genomen. Bijzonder om te weten was het dat er helemaal bovenin de Aakerk tijdenlang joden ondergedoken hebben gezeten terwijl er gewoon diensten gehouden werden o.a. voor Duitsers. Nooit zijn ze ontdekt. Aan het eind van deze ochtend kregen de kinderen verhalen te horen van mensen die de oorlog hebben overleefd. Zo vertelden ze hoe ze werden opgepakt en opgesloten hebben gezeten in drie verschillende kampen. Ze lieten foto’s zien van hoe ze er uit zagen na afloop van de oorlog. Een indrukwekkende ontmoeting. In de klas hebben we gewerkt uit de Anne-Frankkrant en hierbij zat een maquette van het achterhuis. Via een vragenlijst en filmpjes op internet zijn de kinderen in groepjes interactief bezig geweest met het leven dat men leidde in het huis en de impact die het moet hebben gehad om met zo veel mensen in een betrekkelijk kleine ruimte ondergedoken te zitten. Er werden bovendien spullen verzameld die kinderen, ouders, opa’s en oma’s nog thuis hadden en te maken hebben met de tweede wereldoorlog. Zo kregen we bonnenboekjes mee en persoonsbewijzen. Kinderen namen boeken mee die gingen over Bedum in de oorlog en foto’s van deze tijd. Ten slotte vindt er in Bedum ieder jaar op 4 mei een herdenkingsdienst plaats bij het monument. Dit jaar werden kinderen uit de klas uitgenodigd om de burgemeester te helpen bij de kranslegging en mocht één van de kinderen een zelfgemaakt gedicht voorlezen. Een afsluiting van een leerzame periode waarin we beseffen dat leven in vrijheid niet altijd vanzelfsprekend is.
Colofon Uitgave Fidarda, Oude Pekela Eindredactie en aanleveren kopij
[email protected] Drukwerk MultiCopy, Kolham Opmaak Wim Vaas, MultiCopy, Kolham Correspondentie adres Postbus 12 9665 ZG Oude Pekela Bezoekadres Fidarda Scholtenswijk 10 9665 KN Oude Pekela Telefoon 0597 - 67 69 55 Website www.fidarda.nl Bezoekadres SKOD Waanderweg 64n 7812 HZ Emmen Telefoon (0591) 66 70 10 Website www.skod.nl
Musical Mariaschool groot succes! Woensdag 22 mei voerde groep 7/8 de musical Cash op in het Dorpshuis. ’s Ochtends voor groep 1 tot en met 6 en ’s avonds voor ouders en andere belangstellenden. CASH is een filiaal van Euro-bankiers, de grote, belangrijke, maar oersaaie bank. Er heerst een griepvirus en ook directeur Cas de Graaf moet ziek naar huis. Tijdens zijn afwezigheid gaat het roer drastisch om. Het bankfiliaal verandert, niet zonder slag of stoot, in een gezellige, vrolijke boel. Maar er gebeurt meer: klanten hebben zo hun eigen problemen, oplichters proberen de bank geld afhandig te maken, zwerver Rick Rijk blijkt opeens cash te hebben en dan is er ook nog uitvinder Lex; hij wil een lening voor zijn uitvindingen. Het was een gezellige, succesvolle voorstelling en de Mariaschool is trots op haar kanjers uit groep 7/8!
Fidarda & SKOD Nieuwsbrief | Juni 2013