ZorgNu
Diagnose: ziekte van Parkinson Leven is het meervoud van lef Tips om vallen te voorkomen
voor cliënten van
winter 2014
Esther Jacobs
Weet wie u binnen laat
projectleider Domoticazorg
U leest vast wel eens in de krant dat personen die zich voordoen als thuiszorgmedewerker, een huis binnendringen en dan geld of andere kostbaarheden ontvreemden. Een hele vervelende en nare situatie.
Mocht u thuiszorg van ons ontvangen, dan kunt u onze medewerkers altijd om hun ZZG zorggroep medewerkerpas vragen. Op dit pasje staan het logo van ZZG zorggroep, naam, personeelsnummer en foto van de medewerker. Staat er een vreemd iemand voor de deur die zich voordoet als thuiszorgmedewerker? Vraag dan gerust om legitimatie. Als u het niet vertrouwt, laat die persoon dan niet binnen maar neem contact op met onze Zorgcentrale. Zij helpen u verder.
ZorgNu
Diagnose: ziekte van Parkinson Leven is het meervoud van lef
Op de voorpagina
Tips om vallen te voorkomen
voor cliënten van
De heer en mevrouw Preijers uit Groesbeek steken een kaarsje aan in bedevaartsoord Kevelaer in Duitsland.
winter 2014
Met Tweespraak biedt ZZG zorggroep cliënten online een makkelijk middel om vragen, ideeën en beoordelingen met ons te delen.
Cliënten laten zich horen via Tweespraak
‘‘Ik wil écht werk van mijn baan maken” Ze is geen techneut, allerminst een internetfreak. Toch zei Esther Jacobs vijf jaar geleden volmondig ‘ja’ op de baan als projectleider Domoticazorg bij ZZG zorggroep. “Ik had projectervaring, ging graag nieuwe uitdagingen aan. Dit was een mooie kans ‘domotica’* te promoten én mezelf te ontwikkelen.”
‘Eenmanspost Esther’ bouwde haar afdeling stukje bij beetje op en werd het schakelpunt tussen medewerkers en cliënten. Anno nu begeleidt ze met drie medewerkers verschillende projecten in het gehele werkgebied van ZZG zorggroep. Esther werkt vooral vanachter de schermen. “Ik stel contracten op, regel de cliëntregistratie, houd inkomsten en uitgaven in de gaten, onderhoud contacten met leveranciers. Zie mij als de smeerolie die zorgt voor een soepel procesverloop.” Met succes. Domoticadiensten als de ‘Medido’, de ‘Clavisio’ en ‘Zorg op afstand’ zijn volop in gebruik. “Ik hou voortdurend nieuwe ontwikkelingen in de gaten”, vertelt Esther. “Zo zijn we bezig met een opvolger van de Clavisio, in dit geval een sleutelkluis die reageert op Bluetooth. Waar mogelijk, zoek ik de samenwerking. Met de KBO bijvoor-
In gesprek met cliënten
Ciënttevredenheid
Wijkverpleegkundige Rian Hendriks is sterrolhouder kwaliteit. “Tweespraak is een makkelijke manier om met mensen in gesprek te komen over wat ze goed en minder goed vinden. Ik stimuleer mijn collega’s dan ook om het bij cliënten onder de aandacht te brengen. Dat kan met de folder, bij het intakegesprek en de halfjaarlijkse evaluatie. Die evaluatie kun je trouwens meteen online in Tweespraak invullen, samen met de cliënt. Behalve de signalen van cliënten hebben we dan ook meteen alle evaluaties digitaal. Het is ook leerzaam om signalen van cliënten en MIC-meldingen (Melding incidenten en calamiteiten cliëntenzorg) gebundeld te zien. Leuke complimenten en belangrijke zaken koppel ik direct terug aan het team. En tweemaal per jaar geef ik het team een overzicht van de trends. Zo wordt Tweespraak een mooi kwaliteitsinstrument.”
Miek Schellekens, lid van de gebiedscliëntenraad Nijmegen, is blij met Rians gestructureerde en enthousiaste aanpak. “Tweespraak is voor cliënten inderdaad een heel makkelijke manier om hun ei kwijt te kunnen. Net als de ideeënbus van vroeger. Sinds de start groeit het aantal signalen en we willen graag dat die groei doorzet. Ook al blijft digitaal melden voor sommige ouderen een knelpunt. Wat de cliëntenraad betreft mag Tweespraak ook nog meer een rol krijgen in het meten van cliënttevredenheid. Bijvoorbeeld door mensen een cijfer te laten geven. En net als Rian zien we graag dat alle medewerkers Tweespraak gebruiken voor de halfjaarlijkse evaluaties. Dan is de actuele beleving van cliënten steeds digitaal beschikbaar en kunnen we daarop reageren indien nodig.”
beeld, waar tijdens regionale bijeenkomsten een van onze wijkverpleegkundigen meer vertelt over zorgmogelijkheden via de iPad.”
Toen iedereen weg was, stond ik lang voor het raam en zag hoe sneeuw groeit aan bomen; ik staarde me blind op een wereld die wit werd alsof alles zichzelf opnieuw uitvond en dacht aan die winter waarin je vader wegstierf en hoe de vlokken zijn naam bedekten. Je moeder probeerde de steen schoon te houden met de mouw van haar jas.
‘Zie mij als de smeerolie voor een soepel procesverloop.’ Tussen haar werkzaamheden door vindt Esther ook nog tijd om te studeren. “In 2012 heb ik een HBO-master Management en Innovatie gedaan, en laatst de Prince2 project managementcursus. Zonder studie kom ik er ook, maar ik wil écht werk van mijn baan maken. Wat dat is? Domoticazorg zo verankeren in de organisatie dat het uiteindelijk in ieders genen zit.” PM
Jij droeg een gilet met een witleren stropdas die je van iemand geleend had; je leek wel een ober. Na afloop zoende je hard. Sneeuwstormen razen, verkeer raakt ontregeld. Ik zit binnen, leg stillevenpuzzels (wel 1000 stukjes) drink koffie met grappa. Soms draag ik wanten in bed.
Hoe sneeuw groeit aan bomen
*Domotica = technische toepassingen in huis 2
zorgnu winter 2014
https://zzg.tweespraak.nl
We bellen niet zo vaak meer als vroeger. Op de vloer in de gang ontstaan meertjes waar mijn bevroren schoenen smelten.
Frouke Arns Uit: Mensen die je misschien kent, Uitgeverij Marmer, 2013
zorgnu winter 2014
3
bijwerkingen, zoals geestelijke en lichamelijke verstarring. In 2008 ben ik dan ook gestopt met werken. Ons leven is drastisch veranderd sinds de diagnose. Maar we laten ons er niet onder krijgen. We kijken niet naar wat niet meer kan, maar wat er allemaal nog wél mogelijk is. En dat is véél. Dankzij de uitstekende zorg van de zorgverleners die allen aangesloten zijn bij ParkinsonNet en dus over de juiste expertise beschikken die nodig is bij deze complexe ziekte. We blijven optimistisch!”
Wijkverpleegkundige
Diagnose: ziekte van Parkinson
“We blijven optimistisch!” Hein Ruwel en wijkverpleegkundige Bianca Janssen
Het is alweer elf jaar geleden dat de diagnose parkinson bij Hein Ruwel (70) werd gesteld. Zijn plannen om tot zijn 70e door te werken moest hij nood gedwongen bijstellen, en ook zijn vroeger zo actieve leven vol hobby’s als zingen en wandelen, heeft nu een ander ritme. ‘Maar’, zegt hij, ‘de zorg rondom mijn ziekte is uitstekend geregeld; de behandelaars zijn allen aangesloten bij ParkinsonNet, en dat geeft me het vertouwen dat ik in deskundige handen ben.”
De eerste tekenen dat er iets niet klopte, waren er al eerder: traagheid, moeite met schrijven, zoeken naar woorden”, vertelt Hein Ruwel in zijn woonkamer in Zwanenveld. “Pas toen ik de symptomen niet meer kon negeren, ben ik naar de dokter gestapt. Na een aantal onderzoeken bleek dat ik parkinson had. Ik was 59 jaar, zat nog volop in het werkend leven. De eerste jaren waren de symptomen goed in bedwang te houden met medicatie. Maar op den duur kreeg ik teveel last van allerlei
Eén van die zorgverleners is Bianca Janssen, wijkverpleegkundige bij ZZG zorggroep met aandachtsveld parkinson en niet-aangeboren hersenletsel. “In verband met stomazorg kom ik dagelijks bij meneer Ruwel aan huis. Het is van groot belang dat je als zorgverlener op de hoogte bent van de specifieke zorg die parkinsonpatiënten nodig hebben, zoals op het gebied van medicatie en voeding. Maar daarnaast heeft parkinson zo’n grote impact op het leven van patiënten én hun omgeving, dat je ook rekening moet houden met de emotionele aspecten van al deze veranderingen, ook bij de mantelzorgers. Daarom ben ik heel blij dat ik, samen met vijf andere wijkverpleegkundigen van ZZG zorggroep, een opleiding heb gevolgd die door ParkinsonNet verzorgd werd. Hierdoor ben ik toegerust met actuele kennis over de ziekte, over de beste behandelvormen en kan ik de cliënt nog beter begeleiden in het ziekteproces. Ook kan ik deze kennis overdragen op mijn collega’s. Zij kunnen mij en mijn collega’s met aandachtsveld parkinson inschakelen bij vragen en complexe zorgproblemen op het gebied van parkinson. Ik ben vol bewondering over de positieve manier waarop meneer Ruwel vorm geeft aan zijn leven, ondanks zijn ziekte!”
De ziekte van Parkinson De ziekte van Parkinson is een ziekte van de hersenen. Voor geen enkele patiënt zijn de symptomen hetzelfde; parkinson is dan ook erg complex. Mogelijke symptomen zijn: » Trillen van de handen, benen, kin of tong » Trager worden van bewegingen, moeite met starten van bewegingen en ontbreken van automatische bewegingen » Stijfheid van de spieren » Houdings- en evenwichtsproblemen » ’Bevriezen’ van de benen tijdens lopen, waardoor het lijkt alsof de voeten aan de vloer blijven plakken Ook kunnen allerlei andere klachten optreden zoals trager denken, verminderde reuk, slaapstoornissen, obstipatie, stemmingsproblemen en verandering van seksuele behoeften. Daarnaast verschilt de ernst van de klachten en het beloop van de ziekte van patiënt tot patiënt.
woord over de impact die de ziekte op al deze verschillende terreinen heeft. Parkinson beïnvloedt als hersenziekte het spreken, het bewegen, het denken en de psyche. Patiënten kunnen bijvoorbeeld depressief en verward worden, allemaal zaken waar de wijkverpleegkundigen kennis over moeten hebben als ze vanuit de wijkteams zorg aan deze mensen gaan verlenen. Ook is er veel aandacht voor de begeleiding van de mantelzorgers, omdat ouderen tegenwoordig langer thuis blijven wonen en er dus ook meer verantwoordelijkheid bij de naasten komt te liggen. Hoewel de ziekte ook bij jongere mensen voorkomt, wordt parkinson of parkinsonisme meestal bij ouderen vastgesteld. Ik ben altijd al gefascineerd geweest door de werking van ons brein, en de invloed van hersenziekten op ons functioneren. Het bepaalt je menszijn. Ik ben blij dat ik door de scholingen een bijdrage kan leveren aan een nog betere zorg aan mensen die met parkinson moeten leven.” FA
Scholing Berna Rood werkt als expert verpleeg kundige bij ZZG zorggroep en ParkinsonNet. Vanuit ParkinsonNet heeft zij de scholing over parkinson ontwikkeld, onder andere voor wijkverpleegkundigen die zich na afronding ‘aandachtsvelder’ mogen noemen. “De scholing is multidisciplinair van aard. Er komen neurologen, logopedisten, fysiotherapeuten, ergotherapeuten, diëtisten en psychiatrisch verpleegkundigen aan het
ParkinsonNet ParkinsonNet is een landelijk netwerk van zorgverleners die gespecialiseerd zijn in het behandelen en begeleiden van parkinsonpatiënten. Het doel is om iedereen met de ziekte van Parkinson of een atypisch parkinsonisme de allerbeste zorg te geven die mogelijk is, door middel van scholing en onderzoek. Ook wordt er jaarlijks een congres georganiseerd. Al meer dan 2.500 zorg verleners (onder andere neurologen, ergotherapeuten, fysiotherapeuten, logopedisten en verpleegkundigen) zijn bij dit netwerk aangesloten. ZZG zorggroep werkt al sinds de start van het netwerk in 2004 met paramedici die ParkinsonNettherapeut zijn. Voor meer informatie: www.parkinsonnet.nl
Berna Rood 4
zorgnu winter 2014
zorgnu winter 2014
5
Leven is meervoud van lef
vinden het prachtig en in het ziekenhuis, waar ik soms een hartecho moet laten maken, zeiden ze: moet Grad ook een echo?”, lacht ze. “Het heeft me enorm geholpen in de verwerking van mijn verdriet. Had ik maar geweten hoeveel steun deze tattoo me geeft, dan had ik het veel eerder gedaan!”
‘Weurom nie’
titel is citaat van Loesje
Je moet het maar durven: op je 82 een tattoo ‘op je hart’ laten zetten, of op je 95 voor het eerst van je leven een vliegtuigje instappen. “Als de droom maar groot genoeg is”, zeggen de twee ondernemende dames die dit aandurfden. “Met leeftijd heeft dit alles niets te maken. Als we hadden geweten hoe fantastisch dit is, hadden we het eerder gedaan!” e
e
“Deze zomer was het tien jaar geleden dat mijn lieve man is overleden. Ik wilde iets doen om hem voor altijd bij me te houden en ineens wist ik het: ik wil een tattoo op mijn hart.” Corrie Hermsen-Hofman (82) uit Wijchen besloot afgelopen juli spontaan om haar echtgenoot op deze manier te gedenken. “Ik heb mijn jongste zoon Mark gebeld en we zijn samen naar een tattooshop gegaan. Ik wilde een hartje en zijn naam op mijn linkerborst. De eigenaar had nog nooit zo’n oude klant gehad!” Trots laat ze het resultaat zien: een
Ouderen op dreef Tachtigers die nog zelfstandig wonen, hebben vaak zeeën van tijd. Het werk is immers gedaan, de kinderen en kleinkinderen, als ze die hebben, zijn volwassen en niets hoeft meer. Hoe vullen ze de uren van de dag? Een actieve oudere vertelt over zijn bijzondere tijdverdrijf.
6
rood hartje en sierlijke letters. Pijn? “Welnee, het voelde een beetje prikkerig, alsof je voet slaapt.” De drie zoons van Corrie en haar omgeving reageerden positief op haar bijzondere besluit. “De thuiszorgmedewerkers
‘Ineens wist ik het: ik wil een tattoo op mijn hart.’
Voor Marietje Janssen-Van der Wielen (95) uit Ewijk was het leven als vrouw van een fruitteler en moeder van vier kinderen simpelweg te druk om tijd voor zichzelf te hebben. Op vakantie of een leuk uitje? “Nee, mijn man was niet zo ondernemend, die wilde thuisblijven omdat er altijd werk aan de winkel was. Pas de laatste jaren is mijn wereld groter geworden. Dat komt door de inzet van mijn kinderen en de thuiszorgmedewerkers. Het is een fantastisch team, dat me enorm stimuleert om dingen te ondernemen. Zo ben ik naar de dierentuin geweest, naar een musical, en heb ik afgelopen jaar voor het eerst van mijn leven verkleed aan de straat naar de Carnavalsoptocht staan kijken. “Ja”, beaamt haar oudste zoon Rob, “het contact met het team is uitstekend en samen zorgen we ervoor dat de wensen die moeder nog heeft vervuld worden. Zoals vliegen in
een luchtballon bijvoorbeeld. Of, voor haar 95e verjaardag, een vlucht in een sportvliegtuigje boven de Biesbosch. Genóten, heeft ze!” Glunderend bladert Marietje door het fotoboek dat ze als aandenken aan die bijzondere belevenis heeft gekregen. Wanneer de kinderen of het thuiszorgteam met een idee komen, is haar laconieke antwoord: ‘Weurom nie?’ Als het aan haar ligt, volgen er nog vele mooie avonturen. Ze heeft nu de smaak te pakken! FA
Als het aan Marietje ligt, volgen er nog vele mooie avonturen.
“Schrijven schenkt me veel voldoening” Het schrijven van korte verhalen en columns is voor Gerrit Arns (87) uit Nijmegen een grote passie. Die hij overigens pas rond 80-jarige leeftijd heeft ontdekt. “Het zijn kleine anekdotes en bespiegelingen over zaken die me bezighouden. Dat kan iets uit de politieke of sociaaleconomische actualiteit zijn, maar ook een persoonlijke belevenis uit het heden of verleden. Waarom ik pas zo laat begonnen ben? Ik ben mijn leven lang beroepsmilitair geweest, heb vijf jaar in Indië gezeten en daarna nog twee jaar in Korea. Er waren zoveel andere zaken die mijn aandacht vroegen.” Wat het onderwerp van zijn teksten ook is, humor en milde (zelf)spot ontbreken niet, want relativering werkt verfrissend, vindt hij. Zo is het ouder worden met de bijbehorende vergeetachtigheid en fysieke kwalen een veelvoorkomend thema in zijn teksten. Inmiddels zorgnu winter 2014
‘Tegen een wekelijkse column zou ik geen nee zeggen.’ staan er twee in eigen beheer uitgegeven bundels van hem op de boekenplank én is een kort (kerst)verhaal gepubliceerd in de krant. “Och”, mijmert hij, “als ik nog jong was, dan zou ik me op het schrijverspad begeven. Nu beleef ik veel plezier aan het dagelijks noteren van zaken waar ik me over verbaas, over opwind of die me ontroeren. In eerste instantie voor mezelf, mijn kinderen en kleinkinderen. Alhoewel”, knipoogt hij, “tegen een wekelijkse column in een plaatselijke krant zou ik geen nee zeggen!” FA 7
Nederland verandert. De zorg verandert mee.
Wilt u meer weten?
De zorg verandert
Kijk voor meer informatie op www.hoeverandertmijnzorg.nl. Of bel met het landelijke informatiepunt: 0800-0126. Houd uw indicatie (de brief van het CIZ) bij de hand. U kunt ook een van de informatiefolders over de veranderingen in de zorg lezen op www.dezorgverandertmee.nl. Of de ontwikkelingen volgen op www.rijksoverheid.nl/hlz.
Wat betekent dat voor u? Er gaat van alles veranderen in de zorg. In de bijgesloten folder van het Ministerie van VWS leest u waarom veranderingen in de zorg nodig zijn en wat deze veranderingen zijn. In dit artikel meer informatie over wat dat voor u als cliënt van ZZG zorggroep betekent.
Toelichting pakket zorg » U ontvangt verpleging / verzorging thuis Vanaf 1 januari 2015 is deze zorg onderdeel van het basispakket van uw zorgverzekering. Hiervoor geldt geen eigen bijdrage en het valt ook niet onder het eigen risico. Als u op 31 december 2014 een geldige AWBZ-indicatie heeft, heeft u op 1 januari 2015 automatisch een geldige verwijzing voor deze zorg. En u kunt deze zorg van ZZG zorggroep blijven ontvangen. Het kan wel zijn dat de hoeveelheid zorg die u krijgt in de loop van 2015 verandert. De huisarts of wijkverpleegkundige bespreekt met u wat u zelf nog kunt, wat mensen in uw omgeving kunnen betekenen en waar professionele
8
ondersteuning bij nodig is. U hoeft nu zelf niets te regelen. U krijgt voor de zomer van 2015 een uitnodiging voor een gesprek hierover.
» U woont thuis, maar u heeft wel een indicatie voor wonen in een instelling Heeft u relatief beperkt zorg nodig (laag ZZP)? Dan houdt u in 2015 dezelfde zorg die u nu thuis ontvangt, tenzij uw indicatie eerder afloopt. Uw zorgverzekeraar regelt verpleging en verzorging, uw gemeente de overige ondersteuning. Heeft u de hele dag intensieve zorg nodig (hoog ZZP)? Dan verandert er niets. U krijgt een volledig pakket thuis, een persoonsgebonden budget of een modulair pakket thuis (zie Toelichting pakket zorg).
» U heeft thuisbegeleiding
» U woont in een verzorgingshuis
Vanaf 1 januari 2015 regelt uw gemeente dit. U ontvangt deze begeleiding voorlopig zolang als uw indicatie geldig is. U ontvangt van uw gemeente een uitnodiging voor een zogenoemd keukentafelgesprek om over een nieuw voorstel voor hulp te praten. ZZG zorggroep kan ook in 2015 deze begeleiding blijven uitvoeren. Maar het is nog niet bekend of u ook dezelfde medewerker blijft houden. U betaalt voor deze begeleiding een eigen bijdrage die wordt geïnd door het CAK. De hoogte van de eigen bijdrage is afhankelijk van de regeling binnen uw gemeente, uw inkomen, vermogen, leeftijd en gezinssamenstelling.
Als u in een verzorgingshuis of woonzorgcentrum woont, mag u in een dergelijke instelling blijven wonen. U blijft recht houden op de zorg die u nu ontvangt. Maar het kan gebeuren dat uw verzorgingshuis of woonzorgcentrum sluit. Bijvoorbeeld omdat er niet genoeg bewoners zijn of omdat het gebouw te oud is. Dan verhuist u naar een ander gebouw. Dat kan een ander verzorgings huis zijn. Maar ook een gebouw waar u een appartement huurt van de woning corporatie, en daar de zorg ontvangt waar u recht op heeft. Als dit voor u geldt, bent u hierover al geïnformeerd.
» U woont in een verpleeghuis De AWBZ verdwijnt en wordt vervangen door de Wlz. Deze nieuwe wet vergoedt vanaf 1 januari 2015 de zorg voor mensen die de hele dag intensieve zorg en toezicht dichtbij nodig hebben. U betaalt voor deze zorg een eigen bijdrage die wordt geïnd door het CAK. De hoogte van de eigen bijdrage is afhankelijk van uw inkomen, vermogen, leeftijd en gezinssamenstelling.
zorgnu winter 2014
zorgnu winter 2014
» U verblijft voor korte tijd in een instelling Mantelzorg ontlasten Als u na 1 januari thuis zorg ontvangt via de Wlz, kunt u gebruikmaken van tijdelijke opvang in een instelling om uw mantelzorger te ontlasten. Dit kortdurend verblijf wordt in de Wlz ‘logeren’ genoemd. Herstellen Wanneer u na een ziekenhuisopname nog verpleging en/of verzorging nodig heeft, kan dat via uw zorgverzekeraar bij u thuis geregeld worden. Maar soms is dat niet voldoende. Dan kunt u voor korte tijd in een instelling zoals het ZZG Herstelhotel herstellen. Deze zorg valt onder de Wlz.
De nieuwe Wet langdurige zorg geeft recht op een pakket zorg. U krijgt dit pakket zorg meestal binnen de muren van een zorginstelling. Maar u kunt het ook in uw huidige woning krijgen. Daarvoor komen er straks drie mogelijkheden: » een volledig pakket thuis (vpt); dan krijgt u thuis de zorg die u nodig heeft van een bepaalde zorgorganisatie; » een persoonsgebonden budget (pgb); dan regelt u zelf alle zorg die u thuis nodig heeft; » een modulair pakket thuis (mpt); dat is een combinatie van zorg door een zorgorganisatie en een pgb.
Afkortingen
Revalidatie Als u na een ziekenhuisopname moet revalideren, kunt u hiervoor worden opgenomen in het ZZG Herstelhotel. Deze zorg is kortdurend en gericht op herstel en terugkeer naar de thuissituatie. Hiervoor is geen nieuwe wetgeving; deze zorg valt al sinds 2013 onder de Zvw.
AWBZ Algemene wet bijzondere ziektekosten CAK Centraal administratiekantoor CIZ Centrum indicatiestelling zorg Wlz
Wet langdurige zorg
Wmo Wet maatschappelijke ondersteuning Zvw Zorgverzekeringswet ZZP Zorgzwaartepakket
9
Het hele jaar door stevig in je schoenen
Minder snel vallen? Meer bewegen! ‘s Winters vallen beduidend meer mensen dan ’s zomers. Deels door het weer, maar ook door een gebrek aan beweging. We vroegen Pim Leenders, fysiotherapeut bij ZZG zorggroep met val preventie als aandachts gebied, hoe ouderen aan hun balans kunnen werken.
Mensen worden steeds ouder. Dat is leuk, maar kan ook tot meer ongemakken leiden. . “Mede daarom besteedt ZZG zorggroep gericht aandacht aan valpreventie”, vertelt Pim Leenders. “Onder meer via het organiseren van de cursussen ‘Vallen Verleden Tijd’ en ‘In Balans’. Vallen Verleden Tijd is voor ouderen die ooit zijn gevallen of bang zijn om onderuit te gaan. ‘In Balans’ is voor mensen die vallen willen voorkomen.”
Actieve leefstijl
Aandacht
Binnen bewegen
Sneeuw, natte bladeren, losse tegels, slechte verlichting. Het zijn allemaal valoorzaken. Toch staat één factor met stip bovenaan: het al dan niet actief zijn, en daarmee beperken van valrisico’s. “Nogal wat ouderen gebruiken hun rollator verkeerd, of houden hun aandacht niet bij de beweging die ze inzetten” zegt Pim. “Laatst nog postte een mevrouw een brief, terwijl ze niet op de wieltjes van haar rollator lette. Ze viel bijna.”
Ook voor hen die binnen willen bewegen bijvoorbeeld als het slecht weer is - zijn er volop mogelijkheden. Pim: “Een optie is om een aantal keer op de gang of galerij van de flat heen en weer te lopen. Voor de spierkracht is het goed om dagelijks 5 tot 10 keer achter elkaar uit de stoel op te staan en weer te gaan zitten. Hoe oud je ook bent; bewegen maakt je sterker en is leuk. Wie het hele jaar door beweegt, staat steviger in zijn schoenen. Dat voorkomt de nodige valpartijen.” PM
Cursussen Regelmatig organiseert ZZG zorggroep de cursussen ‘Vallen Verleden Tijd’ en ‘In Balans’ Meer informatie: www.zzgzorggroep.nl of bel 024 - 366 57 77.
10
Volgens Pim is dé manier om valrisico’s tegen te gaan, bewegen. “Een actieve leefstijl is goed voor lichaam en geest. Vijf dagen per week 30 minuten per dag matig intensief bewegen zoals fietsen, tuinieren, wandelen heeft een positief effect. Op spieren, uithoudingsvermogen en bloeddruk, maar ook op het welbevinden. Mensen slapen beter, ervaren minder stress, zijn blijer.”
Hoe voorkomt u een valpartij? » Kies een veilige route: een route die goed
» Als u met de bus gaat, vraag dan aan de
verlicht is en waar de kans klein is dat u verrast wordt door losse stoeptegels of gladde stukken. Vindt u dat er sprake is van een onveilige situatie, bijvoorbeeld omdat er veel bladeren liggen? Geef dit dan door aan de gemeente » Gebruik een loophulpmiddel als u zich niet helemaal zeker voelt, bijvoorbeeld een stok of rollator. » Draag schoenen met een goede profielzool: u voelt meer grip tijdens het lopen, u kunt beter op uw voeten vertrouwen en u glijdt minder snel uit.
chauffeur of hij u de tijd wil geven om rustig uit te stappen. » Met het oog op de feestdagen: kijk uit met alcohol. Alcohol vermindert uw reactievermogen en evenwichtsgevoel en verslapt de spieren. De kans dat u valt, wordt hierdoor groter. Bij sommige medicijnen is dit ook het geval; lees daarom altijd goed de bijsluiter. » Veeg uw stoep schoon zodra het heeft gesneeuwd! U voorkomt daarmee niet alleen uw eigen valpartij maar ook die van anderen.
zorgnu winter 2014
» ‘Op locatie’ Mensen kunnen bij ZZG zorggroep een nieuwe woning vinden met meer veiligheid en gemak. Of tijdelijk verblijven in een van de locaties, bijvoorbeeld om te revalideren of te herstellen. Hoe ervaren zij hun (tijdelijke) verblijf? De redactie van ZZG zorggroep ging voor deze eerste aflevering langs bij Cisca Jansen – van der Pas in het ZZG Herstelhotel.
‘Het eten is hier echt geweldig’ Sinds ze in korte tijd twee keer werd getroffen door een herseninfarct, werkt Cisca Jansen uit Wijchen hard aan haar herstel op de revalidatieplek bij uitstek: het ZZG Herstelhotel. Stap voor stap gaat het beter met de ‘actieve oma’ die er het beste van maakt op haar tijdelijke woonadres.
Eind augustus. Cisca en haar man Arnold hebben een nieuwe stoep laten leggen bij hun bejaardenwoning. Cisca is druk in touw geweest, zoals altijd. Totdat … pats boem. Ineens valt ze weg: herseninfarct. De ambulance is er snel, dankzij het kordate optreden van Arnold. Cisca gaat naar het Radboudziekenhuis waar ze gedurende haar verblijf nog een licht infarct krijgt. “Toch heb ik geluk gehad. Mijn linkerarm en linkerbeen zijn verlamd geraakt, mijn zicht en gehoor zijn afgenomen. Maar mijn spraakvermogen heb ik nog. Alles doet het nog in het bolletje.” zorgnu winter 2014
Langzaam vooruit Na drie weken ziekenhuis gaat Cisca half september naar het ZZG Herstelhotel om heel gericht aan haar revalidatie te werken. “Vanaf dag één werk ik hard aan mijn herstel”, vertelt Cisca. “Vier keer per week heb ik fysiotherapie. Ik doe balansoefeningen, oefeningen gericht op staan en opstaan. Laatst heb ik voorzichtig weer een paar kleine stapjes gezet op de loopband. Het gaat heel langzaam vooruit. Verder krijg ik ergotherapie en doe ik stem- en klankoefeningen bij de logopediste. Ook dat heeft effect. Ik kan me steeds beter verstaanbaar maken, praat gemakkelijker. Verder ga ik geregeld langs bij de diëtiste en mijn arts. De meeste dagen zijn gevuld met therapie en dat is prima. Ik zit niet graag stil.”
Halve portie Toch heeft Cisca ook de nodige rustmomenten. En die brengt ze zoveel mogelijk
door met haar man. “Arnold en ik drinken iedere dag ’s ochtends een kopje koffie in het restaurant. ’s Avonds eten we hier. Alle tafels zijn dan gedekt, er is keuze uit verschillende menu’s. Het eten is echt geweldig. Ik ben een goede eter, maar heb vaak genoeg aan een halve portie.” Of Cisca helemaal de oude wordt, is afwachten. Wanneer ze weer naar huis mag, weet ze nog niet. “Ik dacht hier ongeveer zes weken te blijven, maar het zullen eerder zes maanden worden. Dat is lang, maar mijn herstel kost tijd. Dit heb ik er graag voor over. Voor mezelf én voor Arnold.” Positief als Cisca is, denkt ze al weer heel voorzichtig aan de toekomst. “Liefst ga ik weer naar ons plekje in Wijchen. Arnold en ik deden alles samen, waren altijd heel zelfstandig. Of dat straks weer kan? Ik denk dat we met hulp van thuiszorg een heel eind komen.” PM
11
Puzzel mee
Stuur uw oplossing voor 1 februari 2015 naar Redactie ZorgNu, Postbus 6810, 6503 GH Nijmegen. Zet het woord ‘puzzel’ op de envelop of de kaart. Vergeet niet uw naam, adres en telefoonnummer te vermelden. Onder de goede inzendingen verloten we een wake-up light van Philips. Dat is vooral in de winter prettig wakker worden met licht en natuurlijke geluiden. De winnaar en de oplossing maken we bekend in het volgende nummer van ZorgNu.
1
2
3
4
1 13
2
3
4
14
13 17 17 21 21 27
28
27 37
36 42
37
14
22
18
23
22
29
23
28
33
36
18
29
6
7
5
6
7
24 30
43
8
9
10
11
12
15
8
9 16
10
11
12
19
15
20
16
19
25
20
24
30
33
42
5
38
39
38
39
25
31 34
26 32
31
34
40
32
35
41
40
44
43
35
44
14
37
3
41
Oplossing
42
10
19
40
5
36
31
23
4
32
14
37
3
41
42
10
19
40
5
36
31
23
4
32
26
41 © Sanders Puzzelboeken
De winnaar van de puzzel in het vorige nummer is mevrouw J. de Leeuw uit Dreumel Ze wint een dagtocht naar de kerstmarkt in Valkenburg. Een gezellige dag toegewenst!
© Sanders Puzzelboeken
HORIZONTAAL: 1. Indonesisch eethuisje; 5. bijwoord; 8. lastercampagne; 13. atmosfeer absoluut; HORIZONTAAL: Horizontaal: Verticaal: 14. plaats in Duitsland; 16. rivier in Duitsland; 17. held van Troje; 18. lidwoord; 19. 1. Indonesisch eethuisje; 5. Jakob; bijwoord; 8.soort lastercampagne; 13. atmosfeer mooie vrouw; 21. zoon van 23. weefsel; 25. redactie (afk.); absoluut; 26. 1. Indonesisch eethuisje; 5. bijwoord; 8. laster-held van 1. Durfal; 2. 14. plaats in27. Duitsland; 16. rivier in Duitsland; 18.ingelegd lidwoord;zuur; 19. 3. advies; 4. deel dwarsmast; heer; 28. grasland; 30. meer in17. Kazachstan;Troje; 32. het plotseling mooie vrouw; 21. zoon33. van Jakob; 23.aetatis; soort weefsel; 25. redactie (afk.); 26. campagne; atmosfeer absoluut; 14. plaats van eenstaat; Franse 5. deel van een omslaan van13. het zeil; weelde; 34. 35. Amerikaanse 36.ontkenning; smart; dwarsmast; 27. U heer; 28. 42. 30.43. meer in Kazachstan; 32. het plotseling 38.Duitsland; Ierland; 41. Edele; geslacht; gang; 44. kaartspel. in 16. rivier ingrasland; Duitsland; 17. held van huis; 6. regeringsreglement; 7. hybride; 9. omslaan van het zeil; 33. weelde; 34. aetatis; 35. Amerikaanse staat; 36. smart; Troje; 18. lidwoord; 19. mooie vrouw;43. 21.gang; zoon44. kaartspel. watervogel; 10. golfterm; 11. Zijne Majesteit 38. Ierland; 41. U Edele; 42. geslacht; VERTICAAL:
van Jakob; soort zuur; weefsel; 25. redactie (afk.); 12. slippertje; 14. scheepstouw; 15. 1. Durfal; 2. 23. ingelegd 3. advies; 4. deel (afk.); van een Franse ontkenning; 5. deel VERTICAAL: vandwarsmast; een huis; 6. regeringsreglement; 7. hybride; 9. watervogel; 10.20. golfterm; 11. 22. dwaas; 24. soort 26. 27. heer; 28. grasland; 30. meer Jonkheer; domoor; 1. Durfal; 2. ingelegd 3. advies; 4.scheepstouw; deel van een Franse ontkenning; 5. deel Zijne Majesteit (afk.); zuur; 12. slippertje; 14. 15. Jonkheer; 20. domoor; in Kazachstan; 32. het plotseling omslaan van slee; 26. straat; 28. 29. kunsttaal; 31. van een huis; 6. regeringsreglement; 7. hybride; 9. watervogel; 10. golfterm; 11. 22. dwaas; 24. soort slee; 26. straat; 28. groots; 29. kunsttaal; 31. watering; groots; 32. Zijne Majesteit 12.aetatis; slippertje; scheepstouw; Jonkheer; 20. domoor; edelmetaal; 33.(afk.); elasticiteit; 37. errore excepto; 39. dat 15. wil zeggen 32. (Lat. afk.); 40. 33. elasticiteit; 37. het zeil; 33. weelde; 34. 35.14. Amerikaanse watering; edelmetaal; 22. dwaas; 24. soort slee; 26. straat; 28. groots; 29. kunsttaal; 31. watering; 32. Turkije (opsmart; autoʼs). staat; 36. 38. Ierland; U Edele; 42.39. dat wil errore excepto; 39. dat edelmetaal; 33. elasticiteit; 37. 41. errore excepto; zeggen (Lat. afk.); 40. wil zeggen (Lat. afk.); Turkije (op43. autoʼs). geslacht; gang; 44. kaartspel. 40. Turkije (op auto’s). OPLOSSING: OPLOSSING: WARONG-ERBŸ-HETZE ATA-I-GERA-J-EEMS WARONG-ERBŸ-HETZE AJAX-HET-SCHONE-C ATA-I-GERA-J-EEMS GAD-G-IKAT-RED-RA AJAX-HET-SCHONE-C HR-WEI-ARAL-N-GŸP GAD-G-IKAT-RED-RA A-RŸKDOM-AET-IOWA HR-WEI-ARAL-N-GŸP LEED-O-EIRE-T-UED A-RŸKDOM-AET-IOWA » Zaterdag 13 december, 10.00 - 15.00 uur SEKSE-TRED-BRIDGE LEED-O-EIRE-T-UED Kerstmarkt in woonzorgcentrum SEKSE-TRED-BRIDGE GERUSTSTELLING GERUSTSTELLING
» Maandag 15 december, vanaf 19.30 uur Kerstoptreden van Nijmeegs Zangkoor in Vijverhof, restaurant ‘De Heerlijkheid’, Kwakkenbergweg 150, Berg en Dal » Woensdag 17 december, 14.00 - 16.30 uur Kerstmarkt in ontmoetingsruimte ‘Bij ons thuis’ in Griffioen, Kievitstraat 8, Nijmegen
ZZG zorggroep. ZZG zorggroep ondersteunt u als het niet meer vanzelf gaat. Dat doen we bij het zo lang mogelijk thuis blijven wonen. Een voorspoedig herstel. Of een prettig verblijf in een nieuwe woonomgeving. » Redactie Tamara Besseling (hoofdredactie), Marion van de Coevering, Jolan Dufourné, Marcel de Groot, Ricky Hendriks, Rita van Hulst, Gabri Jansen, Dorien Pouwels, Anne-Marie van Rooij, Ria Rutten » Met medewerking van Frouke Arns, Pieter Matthijssen » Fotografie Goedele Monnens, Judith Visser » Vormgeving COOLBRAND, Arnhem » Druk DPN, Nijmegen » Oplage 15.000 » Redactieadres Postbus 6810, 6503 GH Nijmegen T 024 - 301 79 18 E
[email protected] » www.zzgzorggroep.nl Verveelvoudigen of overnemen van artikelen uitsluitend na toestemming van de redactie. © ZZG zorggroep 2014
Klachten over de bezorging?
Kom in de kerstsfeer De Orangerie, Malvert 50-04, Nijmegen
Colofon ZorgNu is een uitgave van
De redactie van ZorgNu wenst u fijne feestdagen en een gelukkig 2015!
ZorgNu verschijnt viermaal per jaar: medio maart, juni, september en december. Heeft u ZorgNu niet ontvangen? Bel 024 - 301 79 18.
Slechtziend? ZorgNu is ook in gesproken versie verkrijgbaar. Handig voor wie moeite heeft met lezen. Interesse? Bel 024 - 301 79 18.
