Checklist beoordeling adviesaanvraag 1. De adviesaanvraag o Heeft de or een adviesaanvraag gehad? Let op: een rapport is in principe geen adviesaanvraag. Met een adviesaanvraag wordt bedoeld: het door de ondernemer geformuleerde voorgenomen besluit. Dit voornemen kan gebaseerd zijn op een rapport. Het is echter niet de bedoeling dat de or zelf uit een rapport de beweegredenen en gevolgen moet halen. o
Heeft de ondernemer over het voorgenomen besluit eerder al in de vergadering bespreking algemene gang van zaken mededeling gedaan? Zo ja, vul datum vergadering in Let op: Artikel 24 lid 1 bepaalt dat de ondernemer twee keer per jaar hierover mededelingen doet. De or en ondernemer maken vervolgens afspraken over de wijze en het moment waarop de or in de besluitvorming wordt betrokken.
o
Zijn in de aanvraag bijlagen genoemd en zijn die bijgevoegd? Zo ja, welke? Nummer desgewenst de bijlagen.
o
Voldoet de adviesaanvraag aan artikel 25 lid 3? Let op: Om als or een oordeel te kunnen vormen dient de adviesaanvraag (afhankelijk van de aard van het besluit) inzicht te geven in de volgende zaken: − Het omschreven voorgenomen besluit. − Een overzicht van de beweegredenen die de noodzaak aangeven een besluit te nemen (het gaat hierbij om de reikwijdte van het vraagstuk). − Een overzicht van de beweegredenen waaruit blijkt dat het voorgestelde besluit een haalbare en de beste oplossing voor het geschetste vraagstuk is. − Een overzicht van de veranderingen die het besluit teweegbrengt in bestuurlijk, juridisch, organisatorisch, financieel economisch of sociaal opzicht. Een en ander uitgewerkt in concrete overzichten, regelingen, schema's en reglementen. − Een overzicht van de verwachte gevolgen voor het personeel, uitgedrukt in invloeden op het aantal arbeids- en formatieplaatsen, functieveranderingen, arbeidsvoorwaarden of arbeidsomstandigheden. − De voorgestelde maatregelen om de verwachte gevolgen op te vangen uitgedrukt in rechtspositieregelingen, salarisgaranties, vergoedingsregelingen, scholings- en begeleidingsplannen. Sommige cao's schrijven bij reorganisatie en fusie een sociaal plan voor. − Overleg, raadpleging vakbonden op grond van Wet melding collectief ontslag (van toepassing indien 20 of meer werknemers ontslagen worden) o.m. opstellen sociaal plan. − Een stappenplan waarin de voorgestelde uitvoering wordt aangegeven. − Een besluitvormings- en overlegtraject waarin is opgenomen welk orgaan op welk tijdstip invloed heeft. Hieruit blijkt onder meer wanneer het advies van de or wordt verwacht.
o
Stel vast of or-advies nog van wezenlijke invloed kan zijn op het te nemen besluit als bedoeld in artikel 25 lid 2. Let op: De ondernemer moet het or-advies in zijn besluitvorming betrekken.
o
Stel vast of de or tot inhoudelijke beoordeling kan overgaan. Indien nee! − Adviesaanvraag retour met verzoek nieuwe aanvraag. − Verzoek aanvullende informatie brief verzoek aanvullende informatie.
2. De overlegprocedure o Heeft over het voorgenomen besluit overleg plaatsgevonden als bedoeld in artikel 25 lid 4. Let op: Voordat de or tot een advies kan komen wordt er minimaal één keer een overlegvergadering gehouden waarin de ondernemer een toelichting geeft op het voorgenomen besluit: - de beweegredenen om een besluit te nemen en de beweegredenen voor het voorgenomen besluit; - uiteenzetting van de personele gevolgen; - de te treffen maatregelen om de gevolgen op te vangen, inschakeling en rol vakbonden, bij ontslag voorgestelde route, indien collectief ontslag moment van raadpleging vakbonden (en na 1 maart 2006) bereidheid vakbonden tot akkoordverklaring voor dit ontslag zoals bedoeld in artikel 4:1-1 Regeling Ontslagbesluit? o
De or kan in deze vergadering zijn vragen over het voornemen kwijt. Tevens kunnen overlegafspraken worden gemaakt. In deze vergadering is een vertegenwoordiger van het Bestuur, Raad van Toezicht of Raad van Commissarissen aanwezig, tenzij or en bestuurder dat niet willen.
o
Indien de vergadering nog gehouden moet worden bepaal dan de volgende zaken: − Is aanvullende informatie nodig, welke? − Moeten er (nieuwe) data worden voorgesteld, welke? − Is er deskundige hulp nodig? Let op: De or kan op grond van artikel 16 deskundige raadplegen.
o
Zijn er al voorwaarden aan het voorgenomen besluit te stellen? Indien ja, welke?
o
Indien de vergadering al heeft plaatsgevonden, zijn de afspraken met de ondernemer schriftelijk vastgelegd?
o
Heeft de or de achterban over het voornemen of het or-standpunt geraadpleegd? Let op: Deze raadpleging is geen wettelijke verplichting maar ligt wel voor de hand wanneer een besluit belangrijke gevolgen heeft voor het personeel. Artikel 18 geeft de or en artikel 17 geeft het personeel de gelegenheid om raadpleging in werktijd te houden.
o
Heeft in het kader van de personele gevolgen overleg met de vakbonden plaatsgevonden?
3. Het or-advies o Welke adviesgebieden liggen in het voorgenomen besluit omsloten waarover de or kan adviseren? Let op de volgende algemene adviesgebieden: − juridisch, bestuurlijk, directioneel; − strategische positionering; − organisatorisch, infrastructuur, logistiek; − financieel economisch; − sociaal, personeel: arbeidsplaatsen, -voorwaarden, -inhoud, -omstandigheden. o
Welke beoordelingspunten gebruikt(e) de or? Let op: Uitgangspunten zijn nodig om tot een redelijk objectieve beoordeling te komen.
o
Welke beoordeling heeft (had) de or per adviesgebied?
o
Welke adviezen heeft (had) de or op grond van zijn beoordeling per adviesgebied?
o
Heeft de or eerst een conceptadvies uitgebracht, zodat er mogelijkheden zijn tot overleg, onderhandelen met de ondernemer? Let op: Een conceptadvies is geen wettelijke bepaling, maar moet gezien worden als een instrument in de overlegstrategie. Mocht de ondernemer met de adviespunten akkoord gaan dan kan de or deze in zijn definitieve advies meenemen. Heeft de ondernemer gegronde bezwaren tegen bepaalde adviezen dan kan de or deze opnieuw in overweging nemen.
o
Heeft de or een procedureel of inhoudelijk advies uitgebracht of een combinatie van beide? Let op: Een procedureel advies richt zich vooral op het verkrijgen van adviesaanvraag over de nog te ontwikkelen of de nog te volgen stappen c.q. besluiten. Een inhoudelijk advies richt zich vooral op de inhoud van het betreffende voornemen.
o
Heeft de or zijn advies zo opgebouwd dat duidelijk wordt op welke wijze en waarom de or tot dit advies gekomen is? Let op: Het gaat hier om de gevolgde werkwijze o.m. het overleg met en de informatie door de ondernemer, het beraad met de achterban en het raadplegen van deskundige(n). Met WAAROM wordt bedoeld op welke gronden het advies gebaseerd is.
o
Heeft de or zijn advies in adviespunten geformuleerd en voorzien van nummering? Let op: Nummering van de adviezen maakt het advies inzichtelijker. De or kan per advies een toelichting geven en de ondernemer kan per nummer zijn besluit, antwoord geven.
o
Heeft de or conform artikel 25 lid 5 tevens al advies uitgebracht over de uitvoering van het besluit. Let op: De procedure van het adviesrecht kent 2 adviesmomenten: een keer over het voornemen en eventueel later een keer over de uitvoering van het besluit. Let hierbij op dat het beroepsrecht artikel 26 alleen betrekking heeft op het advies over het voorgenomen besluit en niet apart over de uitvoering van het besluit.
4. Het definitieve besluit o Heeft de or conform artikel 25 lid 5 een (definitief) schriftelijk besluit van de ondernemer ontvangen? Let op: Artikel 25 lid 5 schrijft voor dat de ondernemer een definitief besluit neemt nadat de or advies heeft uitgebracht. Dit besluit zal gebaseerd zijn op zijn voornemen en op de adviezen van de or. De ondernemer stelt de or eerst schriftelijk van dit besluit op de hoogte voordat hij tot uitvoering van dit besluit mag overgaan. In dit schriftelijk besluit geeft de ondernemer tevens aan of en welke or-adviezen hij overneemt. Voor de niet overgenomen adviezen geeft de ondernemer een motivatie. o
Is het or-advies geheel overgenomen? Zo nee, welke adviespunten zijn niet overgenomen, welke motivatie geeft de ondernemer?
o
Is conform artikel 25 lid 5 opschorting van de uitvoering van het besluit van toepassing? Let op: Opschorting doet zich voor als de ondernemer een van het or-advies afwijkend besluit neemt. De ondernemer is gehouden aan de opschorting van de uitvoering tot een maand na de datering van het schriftelijk besluit. De or kan de ondernemer toestemming verlenen eerder tot uitvoering over te gaan. Zo ja, houdt de ondernemer zich aan deze opschorting (periode)?
o
Vindt er tussen or en ondernemer nog overleg plaats naar aanleiding van het or-advies en het besluit? Zo ja, wat is de status en het doel van dit overleg?
o
Zijn er voor de or redenen om tegen het besluit van de ondernemer in in beroep te gaan? Let op: De or kan conform artikel 26 tegen het besluit van de ondernemer in beroep gaan als dit besluit in belangrijke mate afwijkt van het advies van de or. De or moet zich dan de vraag stellen of de ondernemer in alle redelijkheid tot dit besluit kon komen. En of er sprake is van onzorgvuldig handelen van de ondernemer. De or kan dit vaststellen door te beoordelen of de ondernemer wel in voldoende mate het or-advies heeft overwogen. Let op: Deze beroepsmogelijkheid is niet bedoeld om uitsluitend bezwaar te maken tegen de gevolgen van het besluit zoals bijvoorbeeld het ontslag van werknemers. Zo ja, heeft de or dit beroep (schriftelijk) aan de ondernemer kenbaar gemaakt? Zo ja, welke beroepsgronden heeft de or hiervoor?
5. Vervolgtraject o Heeft de or nog recht op de adviesaanvraag over de uitvoering van het besluit? Zo ja, wat zijn in het kader van de uitvoering van het besluit de (te verwachte) stappen c.q. voorgenomen besluiten? Vermeld ook de te vragen informatiestukken. Zo niet, heeft de or met de ondernemer afspraken gemaakt over de wijze waarop de or de uitvoering van het besluit gaat volgen en beoordelen. Let op: Artikel 24 lid 1 geeft aan dat de ondernemer in de bespreking algemene gang van zaken de or informeert over de aangelegenheden waarop artikel 25-advies en artikel 27instemming betrekking hebben. Daarnaast is het gebruikelijk om in iedere overlegvergadering de stand van zaken te vernemen.
o
6.
Is in het kader van de personele gevolgen een sociaal plan van toepassing waarin een begeleidingscommissie is voorzien? Let op: In sommige cao's is een raam sociaal plan voorzien. Over de uitvoering van het sociaal plan wordt door een in te stellen begeleidingscommissie geadviseerd. De cao kan verder bepalen dat de or een of meer commissieleden kan benoemen of voordragen. Zo ja, heeft de or het voordrachts- of benoemingsrecht over de commissieleden?
Evaluatie werkwijze or o De werkwijze bij het vaststellen van de adviesaanvraag (zie 1). o De werkwijze bij het overleg over de aanvraag (zie 2). o De werkwijze bij het opstellen van het or-advies (zie 3). o De werkwijze bij het definitieve besluit (zie 4). o De werkwijze bij het vervolgtraject (zie 5).
