Zij die het
leven liefhebben,
houden ook van hen die achterblijven
Handleiding nabestaanden Naslagwerk in geval van overlijden
Zij die het leven liefhebben, houden ook van hen die achterblijven
Handleiding nabestaanden Inhoudsopgave Deel I: Achtergrondinformatie 1 - Waarom een handleiding?
4
2 - Stappenplan handleiding
5
3 - Rouwverwerking
6-7
4 - Checklist bij overlijden
8
5 - Tegemoetkoming en uitkeringen
9 - 11
6 - Belangrijke adressen en links
12 - 14
7 - Begrippenlijst
15 – 21
Deel II: Formulieren
20
1 - Persoonlijke gegevens
22 - 23
2 - Administratieve/financiële gegevens
24 - 26
3 - Checklist administratieve afhandeling
27 - 29
4 - Wensen rondom overlijden
30 - 32
5 - Adressenlijst in te lichten instanties
33 - 37
6 - Adressenlijst privé
38 - 40
7 - Voorbeeldbrieven
41 - 42
4
Zij die het leven liefhebben, houden ook van hen die achterblijven
1 - Waarom een handleiding? Deze handleiding kunt u gebruiken als naslagwerk in geval van overlijden. Hiermee kunnen uw nabestaanden aan uw wensen tegemoetkomen en allerlei praktische zaken afhandelen. De handleiding kan veel onduidelijkheden en problemen voorkomen omdat u hierin zelf exact kunt aangeven wat u wel of niet wenst rondom uw uitvaart.
Het overlijden van een dierbare is voor nabestaanden een zeer ingrijpende gebeurtenis. Een emotioneel zware tijd. Wanneer u zelf een naaste verliest, draagt u als nabestaande dit enorme leed. Tegelijkertijd wordt u geacht ook nog eens allerlei zaken te regelen. Zoals abonnementen en lidmaatschappen opzeggen, administratieve en financiële gegevens checken, instanties zoals pensioenfondsen en verzekeraars op de hoogte stellen, de woning leegruimen en de inboedel verdelen. Soms moet een eigen huis in de verkoop. U gaat zich bezighouden met allerlei zaken waarmee u vaak weinig ervaring heeft. En dat terwijl uw hoofd helemaal niet naar ‘geregel’ staat. U bent immers erg verdrietig om het verlies van uw dierbare. Uw wensen In de zoektocht naar papieren en polissen, krijgt u als nabestaande ook te maken met de vraag: hoe zou uw dierbare het zelf hebben gewild? Stel dat u zelf plotseling ziek wordt. Dan bent u blij dat u zich in ieder geval niet druk hoeft te maken om ‘regeldingen’, papieren rompslomp en veelal onvindbare documenten. Wij adviseren u daarom uw wensen met uw partner en familieleden te bespreken, zodat zij na uw overlijden niet voor moeilijke beslissingen komen te staan. Uw leven, maar ook uw overlijden, heeft betekenis en consequenties voor uzelf maar ook voor uw nabestaanden. Wegwijzer De ‘Handleidng nabestaanden’ is een wegwijzer in zaken die op nabestaanden afkomen na het overlijden van hun naaste. Met deze handleiding wil de ACP u en uw nabestaanden helpen bij alles wat er rond overlijden besloten en geregeld moet worden. Door praktische zaken rond overlijden op een rijtje te zetten. Wij wijzen op zaken waaraan u niet meteen denkt, maar die wel van groot belang kunnen zijn, zoals een donorcodicil. Maar ook praktische zaken als pensioeninstanties, testament, paspoort, spaarplannen, verzekeringen en de overlijdensadvertentie komen aan bod. Doelmatigheid De doelmatigheid van deze brochure hangt grotendeels af van twee zaken: 1 - Is alles ingevuld? 2 - Zijn de ingevulde gegevens recent? Hoe meer gegevens u invult - en hoe recenter deze zijn - hoe makkelijker u het uw nabestaanden maakt allerlei zaken rondom uw overlijden te regelen. De ACP hoopt u met deze uitgave ook in moeilijke tijden van verdriet en gemis tot steun te zijn.
* Zie ‘Begrippenlijst’ 5
Zij die het leven liefhebben, houden ook van hen die achterblijven
2 - Stappenplan Deze brochure bestaat uit twee delen: Deel I bevat achtergrondinformatie over regelingen, tegemoetkomingen, uitkeringen en voorzieningen voor nabestaanden. Een overzicht met instanties waar u advies en ondersteuning kunt vinden bij rouwverwerking en een begrippenlijst. Woorden waar een * achter staat, worden toegelicht in deze begrippenlijst in hoofdstuk 7. Deel II bestaat uit formulieren die u kunt invullen zoals een checklist van in te lichten personen en instanties, overzichten van uw persoonlijke, administratieve en financiële gegevens en voorbeeldbrieven. Vul de formulieren zo veel mogelijk in en aan. Houd er rekening mee dat uw gegevens, maar ook bepaalde regelingen, kunnen wijzigen. Probeer de formulieren daarom zo actueel mogelijk te houden. We geven u voor het gebruik van deze handleiding graag een aantal tips: •
• • • • • • •
Leg deze handleiding en alle andere belangrijke documenten (zoals onder meer polissen, testament, trouwboekje en samenlevingscontract) in één map en bewaar ze op een (brandvrije) plek die bij nabestaanden bekend is. Stel bank- en girorekeningen, safeloketten, etcetera ook op naam van uw partner (bijvoorbeeld ‘en/of rekening’). Zo kunt u voorkomen dat rekeningen/tegoeden worden geblokkeerd. Laat op afgesloten kapitaalverzekeringen (etcetera) duidelijk aangeven wie de begunstigde is bij overlijden. We raden ongehuwd samenwonenden aan bij een notaris een samenlevingscontract te laten opmaken. Bij overlijden kan dit talloze problemen voorkomen. Vertel uw huisgenoot over het bestaan en de verblijfplaats van de handleiding. En dat deze relevante informatie bevat over uw financiële zaken. Als u bijzondere zaken wilt vastleggen, kan een notaris een testament opmaken. Besef dat de financiële situatie van uw nabestaanden door uw overlijden drastisch verandert. Laat uw financieel adviseur een risico-analyse maken van alle financiële zaken die bij overlijden van één van de partners een rol spelen: pensioen, uitkering op grond van de Algemene Nabestaandenwet (Anw)*, kosten gezinsverzorging, levensverzekering, hypotheek, etcetera.
Deze handleiding wordt u aangeboden door de ACP. Vrijwilligers van de ACP kunnen u eventueel helpen bij het invullen van deze handleiding. Voor uw vragen of voor hulp bij het invullen kunt u contact opnemen met de ACP: 033 - 495 28 88.
* Zie ‘Begrippenlijst’ 6
Zij die het leven liefhebben, houden ook van hen die achterblijven
3 - Rouwverwerking Een dierbare verliezen maakt veel emoties los. En grijpt diep in. Soms kan iemand het gemis van een dierbare niet meer alleen aan. In zo’n geval zijn er in uw omgeving mensen die u kunnen bijstaan zoals uw huisarts, dominee, pastor of maatschappelijk werker. Rouw verwerken doet ieder op zijn eigen manier. Zo kunt u kiezen voor individuele rouwbegeleiding, of contact zoeken met lotgenoten waarmee u uw gevoelens deelt. Hier vindt u een aantal organisaties die u kunnen informeren, adviseren en begeleiden bij de rouwverwerking. We hebben een aantal interessante sites voor u op een rij gezet: rouwverwerking.startpagina.nl Op deze website vindt u alles over rouwverwerking, rouw, hulpverlening, lotgenoten, contacten, asbestemming, rouwtherapie, boeken, muziek en video’s over rouw, in memoriam, kinderen en meer. www.ikrouwomjou.com Deze site is gericht op rouw en rouwverwerking en biedt herkenning, erkenning en troost tijdens uw rouwproces. De site is opgedeeld in een aantal verschillende hoofdonderwerpen, rouw om een overleden kind, ouder of partner en rouw in uw omgeving. www.landelijksteunpuntrouw.nl Via het Landelijk Steunpunt Rouw (LSR) kunt u informatie opvragen over landelijke en regionale verenigingen van rouwbegeleiding en lotgenotenhulp. Zij onderhoudt contacten met nabestaanden, rouw- en verliesbegeleiders, uitvaartorganisaties en weet wat er op het gebied van rouwzorg leeft. Het LSR heeft een landelijk verwijsbestand met honderden gekwalificeerde vrijwilligers en beroepskrachten. U kunt er terecht voor individuele begeleiding of voor deelname aan een rouwgroep. Telefoon: 033 - 461 68 96 (bereikbaar van 9:00 - 12:00 uur). www.offerti.nl Voor hulp bij rouwen kunt u gebruikmaken van een speciale rouwverwerking coach. Deze begeleidt u door alle fasen van de rouwverwerking. Via www.offerti.nl, waarbij ruim 2200 coaches zijn aangesloten, vindt u altijd een coach bij u in de buurt. Uw aanvraag, waarin u uw situatie kort toelicht, wordt anoniem naar coaches verstuurd. U ontvangt gratis en binnen 24 uur offertes op maat. www.rouw.nl Website over uitvaart, crematie, begraven, rouwinformatie, met adressen van instellingen. U vindt hier een breed aanbod aan informatie over vrijwel alle aspecten rondom overlijden. www.rouw.nl/rouwmeter/ Op deze website kunt u een rouwtest invullen, waarmee u een indruk krijgt van uw persoonlijke rouwproces. Er wordt onderscheid gemaakt tussen een ‘normaal’ verlopende rouw, onverwerkte of gecompliceerde rouw. Tegelijk met de score krijgt u tips om indien de score daartoe aanleiding geeft, hieraan iets te kunnen doen.
* Zie ‘Begrippenlijst’ 7
Zij die het leven liefhebben, houden ook van hen die achterblijven
www.rouwopmaat.nl/visie-missie.html Rouw op Maat is een landelijk samenwerkingsverband van rouwtherapeuten en rouwdeskundigen. Zij bieden ieder op eigen wijze adequate verliesbegeleiding, zowel individueel als in groepsverband en weten dat écht gehoord en gezien worden voor elk mens een wereld van verschil betekent. www.verliesverwerken.nl/rouw/rouwproces.php Website van de Landelijke Stichting Rouwverwerking. www.verwerk.nl Deze site geeft hulp en antwoorden op vragen over rouw en rouwverwerking. Het doel van Verwerk.nl is nabestaanden die te maken hebben met het proces van verliesverwerking, een leidraad te geven.
* Zie ‘Begrippenlijst’ 8
Zij die het leven liefhebben, houden ook van hen die achterblijven
4 - Checklist bij overlijden Na het overlijden: • Arts waarschuwen in verband met verklaring van overlijden. • Nagaan of er een testament en/of codicil is. Heeft de overledene beschikkingen getroffen? • Contact opnemen met de uitvaartondernemer. • Checken of er een uitvaart- of levensverzekering is. • Akte van overlijden vragen (meestal via de uitvaartondernemer). Spoedeisende zaken: • Verklaring van erfrecht/executele* laten opstellen met eventuele boedelvolmacht. • Banken op de hoogte stellen. • Nieuwe bevoegdheid voor rekeningen regelen via verklaring van erfrecht; rekeningen eventueel opheffen of op andere naam laten overschrijven; nog lopende betalingen doen. • Werkgever en/of uitkeringsinstantie informeren en overlijdensuitkeringen aanvragen. • Aanvragen: (aanvullende) sociale uitkering, tegemoetkoming studiekosten, aanpassing van belastingtarieven of huur-/zorg-/kinderopvangtoeslag en/of kindgebondenbudget. • Pensioenen aanvragen. • Alle instanties waar de overledene geregistreerd staat op de hoogte stellen van overlijden. • Rouwbrieven versturen zodat alle genodigden op tijd op de hoogte zijn van de datum en het tijdstip van de plechtigheid. PostNL besteedt extra aandacht aan rouwbrieven. Maak gebruik van de speciale verzendset voor rouwbrieven. (Zie ‘PostNL Klantenservice’ in het hoofdstuk ‘Belangrijke adressen en links’). Latere zaken: • Regelen van voogdij*, kinderbijslag, kinderopvang of gezinshulp. • De Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) informeren. • Automatische overschrijvingen en creditcards inventariseren en opzeggen. • Banksaldi per overlijdensdatum inventariseren. • Lopende schulden inventariseren (belasting, hypotheek, uitvaartkosten, etcetera). • (In)boedel inventariseren en zonodig laten taxeren. • Verzekeringsuitkeringen innen (eventueel hypotheekverplichtingen aflossen). • Bankkluis openen, eventueel legen en opzeggen. • Effectendepots nagaan en het beheer van onroerend goed en effecten regelen. • De boedel verdelen (na aangifte successiebelasting* etcetera).
* Zie ‘Begrippenlijst’ 9
Zij die het leven liefhebben, houden ook van hen die achterblijven
5 - Tegemoetkomingen en uitkeringen Nabestaanden kunnen aanspraak maken op tegemoetkomingen en uitkeringen. In dit hoofdstuk leest u welke voorzieningen er zijn voor nabestaanden. Tegemoetkomingen en uitkeringen worden door de Sociale Verzekeringsbank (SVB)* uitgekeerd. De SVB voert de Algemene Ouderdomswet (AOW), de Algemene nabestaandenwet (Anw)* en de Algemene kinderbijslagwet (Akw) uit. De SVB krijgt de gegevens zoals die in de gemeentelijke basisadministratie (GAB) zijn ingevoerd. Als u bij de gemeente aangifte doet van overlijden (meestal gebeurt dat door de begrafenisondernemer*), worden die gegevens ook aan de SVB doorgegeven. Omzetten uitkering/pensioen gehuwden naar alleenstaanden Bij overlijden wordt een uitkering of pensioen voor gehuwden (bijvoorbeeld bijstand of een AOW-pensioen) omgezet in een uitkering of pensioen voor een alleenstaande (oudere). Uitkeringen, tegoeden en voorzieningen voor nabestaanden Uitkering gebeurt doorgaans alleen aan wettelijke erfgenamen. Op voorwaarde dat het recht op uitkeringen en tegoeden bestond voor het moment van overlijden. Voorbeelden zijn: • • • • • • • • • • •
Wedde en toeslagen tot en met datum overlijden. Vakantie-uitkering tot en met datum overlijden. Premie BBT/vrijwillig nadienend. Uitkering vliegongeval (wanneer van toepassing). AOW + vakantie-uitkering tot en met datum overlijden. Pensioen(en) gepensioneerde tot en met datum overlijden. Afrekening Rijksambtenaren Spaarregeling (verzoeken). Uitkering kapitaal/overlijdensverzekering, etcetera. Uitkering actief dienend 3 maanden wedde/salaris aan degene(n) die hiervoor in aanmerking komen. Uitkering postactieven. Slotuitkering pensioen.
Na het bekend worden van een overlijden worden alle tegoeden geblokkeerd. Dit geldt ook voor het salaristegoed over de lopende maand. Algemene nabestaandenwet (Anw) De Anw* is een financiële ondersteuning van de overheid na het overlijden van uw partner (of voor wezen). Zodat nabestaanden een basisinkomen hebben. De SVB betaalt de bijdrage uit. Voorwaarden voor een nabestaandenuitkering Komt uw partner te overlijden, dan kunt u recht krijgen op een nabestaandenuitkering als: 1. Uw partner verzekerd was voor de Anw. 2. U jonger bent dan 65 jaar. 3. En u in één (of meer) van de volgende situaties verkeert: • U heeft een ongehuwd kind jonger dan 18 jaar dat niet tot het huishouden van een ander behoort. • U bent in verwachting. * Zie ‘Begrippenlijst’ 10
Zij die het leven liefhebben, houden ook van hen die achterblijven
• •
U bent voor zeker 45% arbeidsongeschikt en de arbeidsongeschiktheid zal tenminste drie maanden duren. U bent geboren vóór 1 januari 1950.
U kunt deze uitkering aanvragen bij het districtskantoor van de SVB waar u woont. Bij aangifte van overlijden krijgt u binnen twee weken een brief van de SVB met informatie over nabestaandenuitkering. Voor hulp bij het invullen van het formulier kunt u terecht bij de SVB of de ACP. De Anw-uitkering gaat in op de eerste dag van de maand waarin u recht kreeg op de uitkering. De Anw-uitkering voor halfwezen Als een kind één van zijn ouders verliest, kan de overblijvende ouder of verzorger recht hebben op een halfwezenuitkering. Dit recht komt toe aan degene die het kind in zijn huishouden heeft en verzorgt. Als u een halfwees jonger dan 18 jaar in uw huishouden verzorgt, heeft u recht op een halfwezenuitkering. Als verzorgende wordt niet automatisch de overblijvende ouder aangemerkt, de verzorgende kan ook iemand anders zijn. Als u meerdere halfwezen verzorgt, ontvangt u toch maar één halfwezenuitkering. Een van de voorwaarden voor een halfwezenuitkering is dat de overleden ouders verzekerd waren voor de Anw. De Anw-uitkering voor wezen Een kind tot 16 jaar dat beide ouders verliest, heeft in principe recht op een wezenuitkering. Deze wordt aan het kind zelf uitbetaald. Een van de voorwaarden voor een (half)wezenuitkering is dat de overleden ouders verzekerd waren voor de Anw. Een andere voorwaarde is dat het kind niet ouder is dan een bepaalde leeftijd (informeer hiervoor bij de SVB). Wezen vanaf 16 hebben recht op een uitkering als ze: •
Tenminste voor 45% arbeidsongeschikt zijn. De uitkering loopt dan door tot het 18e jaar. Daarna komen ze in aanmerking voor een Wajong-uitkering. (Aan te vragen bij UWV*).
Het recht op een wezenuitkering loopt door tot het 21e jaar wanneer wezen: • •
Gemiddeld 213 klokuren per kwartaal onderwijs volgen (exclusief huiswerktijd en reistijd); of hun eigen huishouding verzorgen, waarin nog een broer of zus woont met een wezenuitkering. Wezen die de eigen huishouding voeren, mogen niet (on)gehuwd samenwonen.
Voor wezen die op 30 juni 1996 al een AWW-uitkering* ontvingen, én voor 1 juli 1980 geboren zijn, kan de uitkering voortduren tot het 27e jaar als zij studeren. Dit is vastgelegd in de overgangsregeling AWW-Anw*. Meer informatie is verkrijgbaar bij de SVB. Zie Deel I: Belangrijke adressen en links. Wezenpensioen* Als u overlijdt na uw pensionering hebben uw kinderen mogelijk recht op een wezenpensioen. Afhankelijk van de pensioenregeling waaraan u heeft deelgenomen, is het wezenpensioen 14% of 16% van uw ouderdomspensioen.
* Zie ‘Begrippenlijst’ 11
Zij die het leven liefhebben, houden ook van hen die achterblijven
Deze uitkering is bedoeld voor: • • •
Wettige kinderen (inclusief adoptief kinderen). Onwettige kinderen erkend en/of onwettige kinderen niet erkend maar waarvan de onderhoudsplicht is aanvaard. Pleegkinderen (verzorging en opvoeding als eigen kinderen).
Voorwaarden om voor Wezenpensioen in aanmerking te komen: • • • • • •
Wanneer geboren na overlijden, uitsluitend als de moeder op het moment van overlijden ‘wettig’ zwanger was. Zowel volle, als half wezen hebben recht op wezenpensioen. Het recht op pensioen vervalt op 21-jarige leeftijd, of op de datum dat het kind trouwt, of door adoptie. Zolang het kind minderjarig is, ontvangt de ouder/voogd het pensioen, maar het pensioen blijft zelfstandig inkomen van de wees. Uitkering van pensioen geschiedt voor de wees van 18 jaar en ouder op de door de wees te bepalen bank- of girorekening. Kinderen die geboren zijn uit een verbintenis die u bent aangegaan na uw 65e (of na het moment dat u met pensioen bent gegaan), komen niet in aanmerking voor wezenpensioen.
U kunt het Wezenpensioen aanvragen bij de ABP (zie Deel I: ‘Belangrijke adressen en links’). Bijzondere Weduwe/Weduwnaar-uitkering* De weduwe/weduwnaar van een verzekerde kan bij het districtskantoor van de SVB waar u woont de uitkering aanvragen. De voorwaarden om voor deze uitkering in aanmerking te komen: • •
Weduwe/weduwnaar ontvangt geen regulier weduwepensioen volgens de Anw. De duur van de uitkering is afhankelijk van de leeftijd van de weduwe/weduwnaar.
AOW* De Algemene Ouderdomswet (AOW). Bij overlijden eindigen het AOW-pensioen en de vakantieuitkering op de dag na het overlijden. Over de resterende dagen van de maand van overlijden wordt geen AOW uitgekeerd. Het gereserveerde vakantiegeld wordt nog wel uitbetaald. Nabestaanden hebben recht op een overlijdensuitkering van een maand.
* Zie ‘Begrippenlijst’ 12
Zij die het leven liefhebben, houden ook van hen die achterblijven
6 - Belangrijke adressen en links A ABP Hoofdkantoor Heerlen Oude Lindestraat 70 6411 EJ Heerlen 045 - 579 91 11 Postbus 4820 6401 JM Heerlen Regiokantoor Tilburg Dr. Hub van Doorneweg 173 5026 RD Tilburg 013 - 465 12 50 www.abp.nl ACP Larikslaan 1 3833 AM Leusden Postbus 290 3830 AG Leusden 033 - 495 28 88 www.acp.nl
B Belastingtelefoon 0800 - 0543 (gratis) Postbus 19260 3501 DG Utrecht Bereikbaar werkdagen 08:00-20:00 uur (vrijdag 08:00-17:00 uur) www.belastingdienst.nl
C Centraal Bureau voor Motorrijtuigenbelasting Postbus 9047 7300 GJ Apeldoorn 0800 - 0749 www.cbr.nl Centraal Testamentenregister Postbus 19398 2500 CJ Den Haag www.centraaltestamentenregister.nl
College voor zorgverzekeringen Postbus 320 1110 AH Diemen 020 - 797 85 55 www.cvz.nl Consumentenbond Postbus 1000 2500 BA Den Haag 070 - 445 45 45 www.consumentenbond.nl
D Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) (Studiefinanciering) Infolijn: 050 - 599 77 55 Bereikbaar werkdagen: 09:00-17:00 uur www.ib-groep.nl Donorregister Postbus 3039 6460 HA Kerkrade 0900 - 821 21 66 www.donorregister.nl
I Internetadressen zie: ‘L’ van Links Informatie Rijksoverheid (Voorheen: Postbus 51) 1400 (lokaal tarief) 077 - 465 67 67 Bereikbaar werkdagen: 08:00-20:00 uur www.rijksoverheid.nl/contact/
K Korrelatie Stationsplein 125 3818 LE Amersfoort 0900 - 1450 (15 cent p/m) www.korrelatie.nl
* Zie ‘Begrippenlijst’ 13
Zij die het leven liefhebben, houden ook van hen die achterblijven
L
R
Links over rouwverwerking: nl.wikipedia.org/wiki/Rouw www.landelijksteunpuntrouw.nl www.ikrouwomjou.com www.offerti.nl www.rouw.nl rouwverwerking.startpagina.nl www.verwerk.nlrouwverwerking.startpagina.nl
Rijksdienst voor het wegverkeer Postbus 777 2700 AT Zoetermeer 0900 - 0739 (€ 0,10 pm) www.rdw.nl
N
Rijksoverheid: Overlijden en erven (Wettelijke verplichtingen bij overlijden. www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/overlijden-enerven
Nederlandse Transplantatie Stichting Postbus 2304 2301 CH Leiden 0900 - 821 21 66 www.donorvoorlichting.nl
S
NIGZ Donorvoorlichting Postbus 500 3440 AM Woerden 0348 - 43 76 00 0348 - 43 76 06 www.donorvoorlichting.nl
Kantoren van de SVB bij u in de buurt:
Sociale Verzekeringsbank (SVB) Uitvoerder volksverzekeringen, onder meer: Nabestaandenuitkering (Anw). www.svb.nl
•
SVB – Amstelveen Hoofdkantoor: Van Heuven Goedhartlaan 1 Postbus 1100 1180 BH Amstelveen 020 - 656 56 56 (algemeen) 020 - 656 52 25 (voor Anw/AOW)
•
SVB – Breda Rat Verleghstraat 2 Postbus 90151 4800 RC Breda 076 - 548 50 00 (algemeen) 076 - 548 50 10 (voor Anw/AOW)
•
SVB – Deventer Snipperlingsdijk 2 Postbus 1000 7400 GG Deventer 057 - 050 60 00 057 - 050 60 10 (voor Anw/AOW)
•
SVB – Groningen Cascadeplein 5 Postbus 576 9700 AN Groningen 050 - 316 90 00 (algemeen) 050 - 316 90 10 (voor Anw/AOW)
Notaristelefoon 0900 - 346 93 93 (€ 0,80 pm) www.notaris.nl/notaristelefoon
P Pensioenfederatie (Voorheen: Vereniging van Bedrijfstakpensioenfondsen) Postbus 93158 2509 AD Den Haag 070 - 762 02 20 www.pensioenfederatie.nl Postbus 51 Informatielijn Sinds 1 juli 2012 gebruikt de Rijksoverheid de naam Postbus 51 niet meer maar ‘Informatie Rijksoverheid’ PostNL Klantenservice (Doorzendservice rouwbrieven) Postbus 99180 8900 NA Leeuwarden. 0900 - 0990 (€ 0,10 pm) www.postnl.nl/voorthuis/klantenservice/ * Zie ‘Begrippenlijst’ 14
Zij die het leven liefhebben, houden ook van hen die achterblijven
•
•
•
SVB – Leiden Stationsplein 1 Postbus 9104 2300 PC Leiden 071 - 512 90 00 (algemeen) 071 - 512 96 10 (voor Anw/AOW) SVB – Nijmegen Takenhofplein 4 Postbus 9032 6500 JN Nijmegen 024 - 343 10 00 024 - 343 10 10 (voor Anw/AOW) SVB – Roermond Laurentiusplein 8 Postbus 1244 6040 KE Roermond 047 - 536 80 00 (algemeen) 047 - 536 80 10 (voor Anw/AOW)
•
SVB – Rotterdam Posthumalaan 100 Postbus 70025 3000 LG Rotterdam 010 - 417 40 00 (algemeen) 010 - 417 40 10 (voor Anw/AOW)
•
SVB – Utrecht Graadt van Roggenweg 400 Postbus 18002 3501 CA Utrecht 030 - 264 90 00 (algemeen) 030 - 264 90 10 (voor Anw/AOW)
•
SVB – Zaanstad Stationsstraat 112 Postbus 2040 1500 GA Zaandam 075 - 655 10 00 (algemeen) 075 - 655 10 10 (voor Anw/AOW)
U Uitvaart.com Postbus 93556 1090 EB Amsterdam 020 - 463 07 01 www.uitvaart.nl Uitvaart Internet Diensten www.uitvaartinformatie.nl UWV (uitvoeringsorgaan sociale verzekeringswetten) Postbus 58285 1040 HG Amsterdam 0900 - 9294 www.uwv.nl
V Verbond van Verzekeraars Postbus 93450 2509 AL Den Haag 070 - 333 85 00 www.verbondvanverzekeraars.nl
* Zie ‘Begrippenlijst’ 15
Zij die het leven liefhebben, houden ook van hen die achterblijven
7 - Begrippenlijst A Algemene Nabestaandenwet (Anw) Als iemand overlijdt, heeft dit vaak financiële gevolgen voor de partner en kinderen. Bijvoorbeeld als de kostwinner sterft en de achterblijver zich over minderjarige kinderen ontfermt. Of als een vrouw afhankelijk is van alimentatie en haar ex-man overlijdt. De overheid wil dat nabestaanden verzekerd zijn van een basisinkomen. Daarom kunnen zij via de Algemene nabestaandenwet (Anw) in aanmerking komen voor een uitkering. www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/algemene-nabestaandenwet-anw Als uw partner overlijdt en uw partner werkte of woonde op dat moment in Nederland, dan heeft u recht op een financiële bijdrage om in de kosten van uw levensonderhoud te voorzien. Dit is de Anwuitkering. Als u door het overlijden van allebei uw ouders wees wordt, heeft u recht op een wezenuitkering, als u onder de 16 jaar bent. Wezen van 16 jaar tot 21 jaar kunnen in een aantal gevallen aanspraak maken op een halfwezenuitkering. AWW Afkorting voor de Algemene Weduwen- en Wezenwet. De AWW is per 1 juli 1996 vervangen door de Algemene nabestaandenwet (Anw). De Algemene Ouderdomswet (AOW) De AOW regelt in Nederland het verplichte, collectieve ouderdomspensioen dat als algemene basis dient voor Nederlandse ouderdomspensioenen. Als u in Nederland woont, bent u automatisch verzekerd voor de AOW. Als u 65 wordt, heeft u recht op een AOW-pensioen. De hoogte hangt af van het aantal jaren dat u in Nederland heeft gewoond. U heeft recht op een volledig AOW-pensioen als u van uw 15e tot en met uw 65e onafgebroken in Nederland heeft gewoond.
B Begrafenisondernemer Het aangeven van het overlijden bij de Burgerlijke Stand wordt vrijwel altijd verzorgd door de begrafenisondernemer, evenals het aanvragen van de overlijdensakte. De begrafenisondernemer kan ook helpen een tekst voor de rouwkaart en overlijdensadvertentie samen te stellen, of zaken te regelen zoals de kist, rouwkamer, bloemen, muziek en volgwagens tijdens de begrafenis of de crematie. Als de wensen van de overledene bij de nabestaanden en de begrafenisondernemer bekend zijn, verloopt alles een stuk makkelijker. Beneficiair aanvaarden Kort gezegd houdt de beneficiaire aanvaarding in dat u alleen aansprakelijk bent voor de schulden van de nalatenschap voorzover daar tegoeden tegenover staan. Een soort voorwaardelijke aanvaarding dus.
* Zie ‘Begrippenlijst’ 16
Zij die het leven liefhebben, houden ook van hen die achterblijven
C Centraal Testamentenregister (CTR) Het CTR is een database waarin notarissen bijhouden wie een testament heeft opgemaakt. En bij welke notaris een testament zich bevindt. Iedere notaris kan namens de erfgenamen het CTR raadplegen. Als particulier kunt u via een schriftelijke aanvraag ook (kosteloos) nagaan of de overledene een testament heeft. (Zie ook ‘Verklaring CTR’) Codicil Door middel van een handgeschreven, gedateerde en ondertekende verklaring kunt u officieel zaken vastleggen wat betreft: • • •
Benoeming executeur. Begrafenis of crematie. Vermaken van goed beschreven persoonlijke bezittingen zoals sieraden, meubels (binnen de mogelijkheden van het erfrecht). De verklaring kan mede op basis van deze handleiding worden opgesteld.
D Donorcodicil Door middel van een handgeschreven, gedateerde en ondertekende verklaring kunt u aangeven welke organen u ter beschikking wilt stellen, of dat de uiteindelijke beslissing bij de nabestaanden ligt. Meer informatie over een donorcodicil kunt u opvragen via uw huisarts of via NIGZ Donorvoorlichting, Postbus 500, 3440 AM Woerden, Informatielijn: 0900-BEL-DONOR (0900 - 821 21 66) 0348 - 43 76 00 of 0348 - 43 76 06. www.donorvoorlichting.nl Doorzendservice aanvragen Post die aan de overledene is gericht, kan drie maanden gratis op een ander adres worden bezorgd, bijvoorbeeld bij een erfgenaam. U kunt de doorzendservice aanvragen via een speciaal formulier dat u op het postkantoor kunt krijgen, of via de PostNL-website kunt aanvragen. www.postnl.nl/voorthuis/klantenservice/
E Erfbelasting Wie een schenking of erfenis krijgt, betaalt daar belasting over. Hoeveel dat is, hangt af van de hoogte van het bedrag en van wie het bedrag wordt verkregen. De regels over schenkbelasting en erfbelasting (voorheen schenkingsrecht en successierecht) staan in de Successiewet. De Belastingdienst voert die regels uit en int de belasting. Zie ook: - www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/schenkbelasting-en-erfbelasting - www.belastingdienst.nl/rekenhulpen/erfbelasting/ Erfenis verwerpen Als erfgenaam kunt u ervoor kiezen de erfenis te aanvaarden of te verwerpen. Voor verwerping kunnen allerlei redenen bestaan. Bijvoorbeeld bij een erfenis waarbij u alleen de schulden zou erven. Of om emotionele, of fiscaal-technische redenen. Door de erfenis te verwerpen wordt u geacht nooit erfge-
* Zie ‘Begrippenlijst’ 17
Zij die het leven liefhebben, houden ook van hen die achterblijven
naam geweest te zijn. Maar als u kinderen heeft en u verwerpt de erfenis, dan komt de erfenis aan de kinderen ten goede. Een tussenoplossing is dan de ‘beneficiaire aanvaarding’. Erfrecht Bij een sterfgeval wordt u ongewild geconfronteerd met erfrecht. Zonder dat u erom heeft gevraagd en soms zelfs zonder dat u het weet, kunt u erfgenaam zijn. U wordt dan verantwoordelijk voor de bezittingen en schulden van de overledene. En dat brengt een veel regelwerk met zich mee. Erfrecht is bovendien een zaak vol emoties. Er bestaat geen recht waarbij zoveel moeilijkheden en conflicten ontstaan. We worden niet graag geconfronteerd met de dood. En door het verdriet reageren we anders dan normaal, en begrijpen we elkaar ook niet altijd even goed. Bovendien veranderen mensen soms als er veel geld te verdelen valt. Een erfenis brengt lang niet altijd het beste in mensen boven. Zie ook: www.erfwijzer.nl Executeur Een executeur regelt de begrafenis of crematie van een overledene en zorgt dat de nalatenschap wordt verdeeld volgens de wensen van de overledene. Een executeur wordt in een testament of in een codicil vastgelegd. Vaak is een executeur een familielid of bekende van de erflater, maar ook een notaris kan worden benoemd. De executeur beheert de nalatenschap en stelt een boedelbeschrijving op. Dit is een beschrijving van alle goederen in de nalatenschap. De taken van de executeur kan de erflater per testament uitbreiden of beperken. De erflater kan de executeur in het testament bijvoorbeeld opdrachten geven persoonlijke brieven te vernietigen of een onderkomen te zoeken voor huisdieren. Bij het opstellen van het testament is het verstandig samen met de notaris vast te stellen wat de executeur wel en niet mag doen. Dit om onenigheid tijdens het afwikkelen van de nalatenschap te voorkomen. Een executeur wordt betaald voor zijn diensten en heeft volgens de wet recht op 1% van het vermogen op de dag van overlijden. De erflater kan in het testament een ander bedrag vaststellen.
F Financiële zaken Als u of uw (huwelijks)partner overlijdt, vallen de inkomsten weg. Dit heeft gevolgen voor de overblijvende partner. Een nabestaande heeft recht op een nabestaandenuitkering op grond van de Algemene nabestaandenwet (Anw) als aan bepaalde voorwaarden wordt voldaan. Ook weeskinderen komen in aanmerking voor een uitkering. Meer informatie hierover kunt u opvragen bij de Sociale Verzekeringsbank. Daarnaast zijn er aanvullende pensioenregelingen. Als de overleden partner in loondienst werkte, heeft de andere partner meestal recht op een aanvullend nabestaandenpensioen van de zaak. Het nabestaandenpensioen komt bovenop de eventuele nabestaandenuitkering. Meer informatie kunt u opvragen bij de werkgever of bij de pensioenverzekeraar. Het kan ook zijn dat u zelf maatregelen heeft genomen in de vorm van particuliere levensverzekeringen. Hiervoor kunt u contact opnemen met uw verzekeringsmaatschappij.
* Zie ‘Begrippenlijst’ 18
Zij die het leven liefhebben, houden ook van hen die achterblijven
L Langstlevendentestament In een langstlevendentestament regelen echtgenoten wat de achterblijvende partner krijgt als de ander overlijdt. Meestal stellen beide partners ieder afzonderlijk een dergelijk testament op. Het testament zorgt ervoor dat de partner goed verzorgd achterblijft. Sinds 2003 is dit in de wet geregeld en hoeft voor een ouderlijke boedelverdeling geen testament meer te worden opgemaakt. Ouderlijk boedelverdelingtestament Vóór 2003 konden echtgenoten in hun testament regelen dat de langstlevende partner eigenaar werd van alle bezittingen en schulden. Kinderen konden formeel aanspraak maken op hun ‘legitieme portie’, maar konden dat pas opeisen na het overlijden van de overblijvende ouder. Dit heette een ouderlijk boedelverdelingtestament. Sinds 2003 is dit niet meer mogelijk. De ouderlijke boedelverdelingtestamenten die voor 2003 zijn opgesteld zijn echter nog wel steeds geldig. Langstlevendentestament met vruchtgebruik Het langstlevendentestament met vruchtgebruik houdt in dat de langstlevende partner het recht krijgt het gehele vermogen van de overleden partner te gebruiken. De langstlevende partner mag dus alle goederen gebruiken en rente trekken van het vermogen, maar wordt geen eigenaar. De overblijvende ouder mag dus wel (gratis) in een aan de kinderen vererfd huis wonen en ontvangt de rente over eventueel kapitaal. De kinderen kunnen wel aanspraak maken op hun legitieme portie, maar er kan in het testament worden bedongen dat de legitieme portie pas wordt uitbetaald na het overlijden van de overblijvende ouder. Legitieme portie In een testament kan iemand naar eigen wens bezittingen verdelen onder de erfgenamen. Soms komen de kinderen er dan minder goed vanaf, bijvoorbeeld wanneer de ouder hertrouwd is of kinderen heeft onterfd. Om dit te voorkomen stelt de wet dat ieder kind recht heeft op een deel van de erfenis, ongeacht wat er in het testament staat. Dit heet de legitieme portie. Degene die recht heeft op een legitieme portie noemt men een legitimaris. Legitimarissen zijn dus in de eerste plaats de kinderen van de overledene. Is een kind al voor zijn ouder(s) overleden, dan nemen de eventuele kinderen van dit kind zijn plaats in. Hoeveel de legitieme portie is, hangt af van de grootte van het wettelijk erfdeel. Dit is het deel dat het kind zou krijgen als er geen testament was en de erfenis volgens het erfrecht zou worden verdeeld. De legitieme portie is de helft van dit wettelijk erfdeel. In een testament kan worden bepaald dat kinderen hun legitieme portie pas kunnen opeisen na het overlijden van de andere ouder.
O Overlevingscontract Middels een handgeschreven, gedateerde en ondertekende verklaring kunt u aangeven of en op welke manier u medisch behandeld wenst te worden wanneer u in een levensbedreigend coma raakt.
* Zie ‘Begrippenlijst’ 19
Zij die het leven liefhebben, houden ook van hen die achterblijven
Overleg met de familie Als ouders in hun testament niet hebben vastgelegd wie de kinderen opvoeden na hun dood, neemt de rechtbank die beslissing. De rechtbank beslist over de voogdij en raadpleegt dan de families. Samen kiezen ze de beste oplossing. De rechter gaat dan na of de ouders misschien wel eens met familieleden over eventuele voogdij hebben gesproken. In de meeste gevallen wordt de voogdij in onderling overleg geregeld. Maar soms kan de rechter niet meteen een oplossing vinden, bijvoorbeeld omdat er meerdere geschikte voogden zijn of omdat er binnen de familie ruzie is ontstaan. De rechter kan dan de Raad voor de Kinderbescherming om advies vragen.
P Pleeggezin Het komt voor dat niemand in de familie- of vriendenkring de voogdij op zich wil of kan nemen over kinderen, die door overlijden van de ouders ouderloos worden. Als die situatie zich voordoet krijgt een voogdij-instelling het gezag over de kinderen. De instelling probeert afhankelijk van de leeftijd een geschikt pleeggezin te vinden of het kind te begeleiden bij het zelfstandig wonen.
S Sociale Verzekeringsbank (SVB) De SVB voert namens de overheid regelingen uit op het gebied van de sociale zekerheid zoals het pensioen van de Algemene Ouderdomswet (AOW) en de nabestaandenuitkering Algemene nabestaandenwet (Anw). www.svb.nl Successierechten Over een erfenis moet u belasting betalen: successierecht. De belastingdienst stuurt daarvoor, ongeveer 4 maanden nadat iemand is overleden, een aangifteformulier naar de erfgenamen. Sinds 1 januari 2010 spreekt men niet meer over successierecht, maar over erfbelasting.
T Testament Een testament is een verklaring waarin mensen persoonlijke wensen rondom hun dood vastleggen. Dit kan gaan om de verdeling van bezittingen, maar ook om de benoeming van een voogd over de kinderen, of om het regelen van de begrafenis. In een testament is veel mogelijk. Niet alleen kan de erflater bepalen wie wat krijgt, de erflater kan mensen ook onterven, of voorwaarden stellen aan het eigendom van bepaalde goederen. Iedereen die bij zijn volle verstand is en 16 jaar is of ouder, kan een testament opmaken. Een testament wordt altijd vastgelegd in een notariële akte, anders geldt het testament niet. Het testament kan altijd worden gewijzigd. Dat is alleen mogelijk in het bijzijn van de notaris. Of iemand een testament heeft opgemaakt, kunt u na het overlijden van de erflater navragen bij het Centraal Testamenten Register (CTR) in Den Haag, Postbus 20301, 2500 EH Den Haag. Zie: ‘Verklaring CTR’ verderop in deze begrippenlijst.
* Zie ‘Begrippenlijst’ 20
Zij die het leven liefhebben, houden ook van hen die achterblijven
U Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV) Het UWV zorgt voor uitvoering van de werknemersverzekeringen (zoals WW, WIA (IVA en WGA), Wajong, WAO, WAZ, WAZO en Ziektewet), en voor arbeidsmarkt- en gegevensdienstverlening. Dat doet zij als zelfstandig bestuursorgaan (ZBO) in opdracht van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.
V Verklaring CTR Als er geen testament is, is een verklaring van het Centraal Testamentenregister (CTR) voldoende voor een overdracht tot € 25.000,- aan de achtergebleven partner. Een CTR-verklaring is veel goedkoper dan een ‘verklaring van erfrecht’ (zie hieronder). Aanvragen voor een verklaring van het CTR worden alleen schriftelijk behandeld. U kunt alleen een aanvraag indienen ten aanzien van een overleden persoon. We raden u daarom aan altijd een kopie van het uittreksel uit het overlijdensregister mee te sturen. Naaste familieleden van de overledene kunnen dit uittreksel opvragen bij de gemeente waarin de overledene kwam te overlijden (dus niet in de gemeente waar die persoon als laatste stond ingeschreven). Vaak kan de uitvaartonderneming hiervoor zorgdragen. Een (schriftelijke) verklaring van overlijden, afgegeven door een (huis)arts, volstaat niet. Stuur uw verzoek of ingevuld aanvraagformulier (pdf), inclusief een kopie van het uittreksel uit het overlijdensregister, naar: Centraal Testamentenregister (CTR) Postbus 19398 2500 CJ DEN HAAG Deze manier van inzage in het CTR is gratis. Vergeet niet uw eigen adres te vermelden in de brief, zodat u het antwoord thuisgestuurd krijgt. Verklaring van erfrecht Een verklaring van erfrecht is een verklaring waarin staat wie de erfgenamen zijn. Met deze verklaring kunnen erfgenamen aantonen dat zij recht hebben op het banktegoed van de overledene. De bank vertelt wanneer een verklaring van erfrecht nodig is. Een verklaring van erfrecht is niet altijd nodig. Bij kleine bedragen eisen sommige banken geen verklaring. Het is verstandig hierover contact op te nemen met de bank. Sinds januari 2012 verlangen banken geen verklaring van erfrecht meer als: • • •
Er sprake is van een huwelijk of geregistreerd partnerschap. Er geen testament is. En er niet meer dan € 100.000,- op de rekening staat.
* Zie ‘Begrippenlijst’ 21
Zij die het leven liefhebben, houden ook van hen die achterblijven
Dat scheelt jaarlijks ruim 50.000 minder aanvragen voor een verklaring van erfrecht, waardoor burgers ruim 75.000 uur en ruim € 23 miljoen per jaar besparen. Een verklaring van erfrecht wordt door een notaris opgemaakt. Iedereen kan een notaris vragen een verklaring van erfrecht af te geven, meestal gebeurt dit in onderling overleg tussen familieleden. Verplicht beneficiair aanvaarden Erfgenamen hebben niet altijd een keuze. Zo moeten ouders namens hun minderjarige kinderen de nalatenschap beneficiair aanvaarden. Voor verwerping is dan zelfs toestemming van de Kantonrechter nodig. Als een ouder (of voogd) nalaat beneficiair te aanvaarden, bepaalt de wet dat de minderjarige erfgenaam toch beneficiair heeft aanvaard. Voogdij Degene die als voogd wordt voorgesteld moet bereid zijn de voogdij op zich nemen, en hiervoor een verklaring af te leggen. Iemand kan dus nooit tegen zijn wil voogd worden. Het is niet altijd zo dat de kinderen bij de voogd in huis gaan wonen. Het gebeurt bijvoorbeeld wel eens dat kinderen van een jaar of 16 in het ouderlijk huis blijven. Als er dan problemen zijn, kunnen ze bij hun voogd terecht. De voogdij eindigt als de kinderen meerderjarig worden. Als de voogd 65 jaar wordt of aantoont door een lichamelijk of geestelijk gebrek de kinderen niet meer goed te kunnen opvoeden, kan de voogd de rechtbank om ontslag vragen. De rechter benoemt dan een andere voogd. Voogdijschap Gezag over kinderen, dat niet door de ouders wordt uitgeoefend maar door iemand anders, heet voogdij. Ouders (die zelf het gezag hebben) kunnen bij testament of bij notariële akte één of twee personen aanwijzen als voogd voor het geval zij zelf overlijden. Soms hebben de ouders van tevoren met een familielid of vriend afgesproken dat deze dan de voogdij op zich neemt. Bij overlijden van de ouders krijgt die persoon dan de verantwoordelijkheid voor de kinderen, nadat deze zich daartoe bereid heeft verklaard. Dit gebeurt op de griffie van de rechtbank.
W Bijzondere Weduwe/Weduwnaar-uitkering en Wezenpensioen Oude sociale regelingen die nu onder de nieuwe Algemene nabestaandenwet (Anw) vallen. De Algemene Weduwen- en Wezenwet (AWW) is per 1 juli 1996 vervangen door de Algemene nabestaandenwet (Anw). Deze kende vroeger drie soorten uitkeringen: een weduwepensioen, een tijdelijke weduwe-uitkering en een wezenpensioen. De tijdelijke weduwe-uitkering was bedoeld als overbruggingsregeling voor weduwen die niet voldeden aan de voorwaarden voor een weduwepensioen. Kinderen hadden alleen recht op een wezenpensioen als beide ouders waren overleden. Tot 1988 gold het recht op AWW alleen voor vrouwen. Niet op grond van een wetswijziging, maar op grond van een rechterlijke uitspraak, konden ook weduwnaars vanaf dat moment aanspraak maken op AWW.
* Zie ‘Begrippenlijst’ 22
Zij die het leven liefhebben, houden ook van hen die achterblijven
1 - Persoonlijke gegevens Gemaakt op: ............................................................................................................................ Persoonlijke gegevens Naam: .................................................................................................................................... Voornamen: ............................................................................................................................. Adres: .................................................................................................................................... Postcode en Woonplaats: ........................................................................................................... BSN-nummer: .......................................................................................................................... Telefoonnummer: ..................................................................................................................... Mobiel nummer: ....................................................................................................................... Geboortedatum: ....................................................................................................................... Geboorteplaats: ....................................................................................................................... Geslacht: ................................................................................................................................ Godsdienst: ............................................................................................................................. Burgerlijke Staat Gehuwd sinds: ......................................................................... (huwelijkse voorwaarden: ja/nee) Alleenstaand: ........................................................................................................................... Weduwe/weduwnaar: ........................................................................... (datum overlijden partner) Geregistreerd partnerschap sinds: .............................................................................................. Partnerschapsvoorwaarden: ja/nee Samenwonend sinds: ................................................................................................................ Gescheiden: ............................................................................................................................ Naam partner Naam: .................................................................................................................................... Voornamen: ............................................................................................................................. Adres: .................................................................................................................................... Postcode en Woonplaats: ........................................................................................................... BSN-nummer: .......................................................................................................................... Telefoonnummer: ..................................................................................................................... Mobiel nummer: ....................................................................................................................... Geboortedatum: ....................................................................................................................... Geboorteplaats: ....................................................................................................................... Kinderen Naam 1. ...................................... 2. ...................................... 3. ...................................... 4. ...................................... 5. ...................................... 6. ......................................
Geboortedatum .............................. .............................. .............................. .............................. .............................. ..............................
Adres .............................. .............................. .............................. .............................. .............................. ..............................
Telefoon ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................
* Zie ‘Begrippenlijst’ 23
Zij die het leven liefhebben, houden ook van hen die achterblijven
Voogd over de minderjarige kinderen: Naam: .................................................................................................................................... Adres: .................................................................................................................................... Postcode en Woonnplaats: ......................................................................................................... Telefoonnummer: ..................................................................................................................... Relatie: ................................................................................................................................... Vastgelegd in testament: ja/nee Alimentatieplicht aan: ............................................................................................................... Naam: .................................................................................................................................... Adres: .................................................................................................................................... Postcode en Woonplaats: ........................................................................................................... Telefoonnummer: ..................................................................................................................... Wijze van betaling: ................................................................................................................... Maandelijks bedrag: .................................................................................................................. Bijzonderheden: .......................................................................................................................
* Zie ‘Begrippenlijst’ 24
Zij die het leven liefhebben, houden ook van hen die achterblijven
2 - Administratieve/financiële gegevens Waardepapieren • • • •
•
•
•
• • • • • •
Testament* aanwezig ja / nee Vindplaats: ......................................................................................................................... Trouwboekje (huwelijkse-/partnerschapsvoorwaarden/samenlevingscontract) Vindplaats: ......................................................................................................................... Donorcodicil* ja / nee Vindplaats: ......................................................................................................................... Paspoort Nummer: ........................................................................................................................... Vindplaats: ......................................................................................................................... Rijbewijs Nummer: ........................................................................................................................... Vindplaats: ......................................................................................................................... Eigendomsbewijs Woning: ............................................................................................................................. Vindplaats: ......................................................................................................................... Huurcontract Woning: ............................................................................................................................. Vindplaats: ......................................................................................................................... Codicil* ja / nee Vindplaats: ......................................................................................................................... Overlevingscontract* ja / nee Vindplaats: ......................................................................................................................... Beschikking SVB (wanneer AOW wordt genoten): ja / nee Vindplaats: ......................................................................................................................... Salarisspecificatie Vindplaats: ......................................................................................................................... Jaaropgave Vindplaats: ......................................................................................................................... Euthanasiebescheiden ja / nee Vindplaats: .........................................................................................................................
Andere waardevolle papieren: ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... Vindplaats: .............................................................................................................................. Overige autopapieren • Kentekenbewijs deel 1 en 2 Vindplaats: .................................................................................................................... • Kentekenbewijs Kopie deel III Vindplaats: .................................................................................................................... • Apk-keuringbewijs Vindplaats: ....................................................................................................................
* Zie ‘Begrippenlijst’ 25
Zij die het leven liefhebben, houden ook van hen die achterblijven
Financiële gegevens Bank en Giro Lijst met automatische automatische betalingen via bank of giro: ja / nee Vindplaats: .............................................................................................................................. Instelling 1. ........................................... 2. ........................................... 3. ........................................... 4. ........................................... 5. ...........................................
Rekeningnummer .............................................. .............................................. .............................................. .............................................. ..............................................
Soort rekening ............................................ ............................................ ............................................ ............................................ ............................................
Maatschappij ............................................... ............................................... ............................................... ............................................... ............................................... ............................................... ............................................... ............................................... ............................................... ............................................... ............................................... ...............................................
Polisnummer ............................................ ............................................ ............................................ ............................................ ............................................ ............................................ ............................................ ............................................ ............................................ ............................................ ............................................ ............................................
1. ........................................... .............................................. 2. ........................................... .............................................. 3. ........................................... ..............................................
............................................ ............................................ ............................................
Bijzonderheden: Verzekeringen Soort verzekering: Begrafenis Ziektekosten Arbeidsongeschiktheid Opstal Inboedel WA Auto Fiets Doorlopende reis Doorlopende annulering Rechtsbijstand Ongevallen Overige schadeverzekeringen
Levensverzekeringen Levensverzekering gekoppeld aan hypotheek: Maatschappij Polisnummer ............................................... .............................................
Begunstigde ............................................
Overige verzekeringen: Maatschappij Polisnummer Begunstigde ............................................... ............................................. ............................................ Vindplaats papieren: .................................................................................................................
* Zie ‘Begrippenlijst’ 26
Zij die het leven liefhebben, houden ook van hen die achterblijven
Pensioen/uitkeringen Pensioenfonds/verzekeraar Maatschappij 1. .................................................................. 2. .................................................................. 3. .................................................................. 4. ..................................................................
Polisnummer ..................................................................... ..................................................................... ..................................................................... .....................................................................
Uitkeringen Instantie 1. .................................................................. 2. .................................................................. 3. .................................................................. 4. ..................................................................
Soort uitkering ..................................................................... ..................................................................... ..................................................................... .....................................................................
Adresgegevens van de hiervoren genoemde instanties kunt u vermelden op de ‘Adressenlijst in te lichten instanties’, hoofdstuk 5 Deel II. Effecten/aandelen/spaarplannen/lijfrente enzovoorts Instelling Rekeningnummer 1. ........................................... .............................................. 2. ........................................... .............................................. 3. ........................................... .............................................. 4. ........................................... .............................................. 5. ........................................... ..............................................
Soort rekening ............................................ ............................................ ............................................ ............................................ ............................................
Bijzonderheden: ....................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... Schulden/leningen/doorlopend krediet enzovoorts Maatschappij Polisnummer 1. ........................................... .............................................. 2. ........................................... .............................................. 3. ........................................... .............................................. 4. ........................................... .............................................. 5. ........................................... ..............................................
Einde contract ............................................ ............................................ ............................................ ............................................ ............................................
Vindplaats bank- en girorekeningen, effecten en schulden: ............................................................. ............................................................................................................................................... Bankkluis bij: ........................................................................................................................... Vindplaats sleutels: ...................................................................................................................
* Zie ‘Begrippenlijst’ 27
Zij die het leven liefhebben, houden ook van hen die achterblijven
3 - Checklist administratieve afhandeling nvt
gedaan
Bank(en)/giro inlichten - Eventueel blokkering opheffen (verklaring van erfrecht*) - Tenaamstelling wijzigen - Passen aangetekend opsturen/inleveren (niet noodzakelijk) - Automatische betalingen (eventueel) opheffen - Safeloket
O O O O O
O O O O O
Creditkaartmaatschappij inlichten Beleggingsfondsen inlichten Tenaamstelling wijzigen Kredietinstelling inlichten Nagaan of lening(en)/krediet(en) premievrij worden of zullen uitkeren Schriftelijke verzoeken om premie maken of uitkering Tenaamstelling wijzigen
O O O O O O O
O O O O O O O
Hypotheeknemer inlichten (meestal de bank) Nagaan of de hypotheek/en premievrij worden of zullen uitkeren Schriftelijk verzoeken om premie maken of uitkering Tenaamstelling wijzigen
O O O O
O O O O
Werkgever inlichten Notaris inlichten Verklaring van erfrecht opvragen Testament Verklaring CTR* opvragen
O O O O O
O O O O O
Instanties inlichten Sociale Verzekeringsbank (SVB)* UWV* Sociale Dienst Anw-uitkering* aanvragen bij de SVB Werknemersverklaring loonbelasting opvragen Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO)
O O O O O O
O O O O O O
Pensioenfonds of pensioenverzekeringsmaatschappij inlichten Aanvragen nabestaandenpensioen Aanvragen eventuele andere pensioenen Verzekeringsmaatschappijen of assurantietussenpersonen inlichten Nagaan welke verzekeringen premievrij worden of zullen uitkeren Schriftelijk verzoeken om premievrij maken of uitkering
O O O O O O
O O O O O O
(Wilt u een koopsompolis laten doorlopen? Maak dit binnen 14 dagen na overlijden bekend. Bij uitbetaling geldt boeterente en belasting)
O
O
* Zie ‘Begrippenlijst’ 28
Zij die het leven liefhebben, houden ook van hen die achterblijven
Tenaamstelling wijzigen Zorgverzekeraar inlichten Declareren van nota’s Eventueel polis nabestaande/kinderen omzetten Woningbouwvereniging of verhuurder inlichten Tenaamstelling huurcontract wijzigen Huur opzeggen (indien alleenwonend) Gemeente inlichten Overlijdensaangifte in de plaats van overlijden Uittreksel Uittreksel Uittreksel Uittreksel Uittreksel
geboorteregister overledene geboorteregister weduwe/weduwnaar geboorteregister minderjarige kinderen huwelijksregister (na datum overlijden) overlijdensregister (plaats van overlijden)
De uittreksels van de Gemeente minstens 5x kopiëren Trouwboekje laten wijzigen Aanpassing aanvragen voor gemeentelijke belastingen zoals riool-, reinigingsrecht, milieuheffing etcetera. Rijksdienst voor het Wegverkeer en autoverzekeraar inlichten Tenaamstelling kenteken wijzigen Tenaamstelling verzekering wijzigen Tenaamstelling motorrijtuigenbelasting wijzigen Verenigingen inlichten Opzeggen lidmaatschap/abonnement Tenaamstelling wijzigen Vrijwilligersfuncties opzeggen Uitgeverijen inlichten Opzeggen abonnement(en) Tenaamstelling wijzigen PostNL Doorzendservice aanvragen* Energie en waterbedrijf Bericht van overlijden doorgeven Mobiele abonnement opzeggen. Internetprovider opzeggen.
nvt O O O O O O O O O
gedaan O O O O O O O O O
O O O O O
O O O O O
O
O
O
O
O O O O O O O O O O O
O O O O O O O O O O O
nvt O
gedaan O
O O O
O O O
* Zie ‘Begrippenlijst’ 29
Zij die het leven liefhebben, houden ook van hen die achterblijven
Begrafenisverzekering/Overlijdensuitkering Let wel: om een snelle en probleemloze uitkering na een overlijden te realiseren, is het belangrijk dat alle stukken snel worden ingestuurd. Dit doet de uitvaartbegeleider meestal. Voor het afwikkelen van een overlijdensuitkering zijn diverse stukken nodig: • • •
Het originele bewijs van inschrijving (polis). Wanneer deze niet meer is te vinden, is een ondertekende vrijwaringsverklaring voor het vermiste exemplaar nodig. Een kopie van het bewijs van overlijden van de Burgerlijke Stand. Het bank-/gironummer en adresgegevens van de begrafenisvereniging/-ondernemer of van de nabestaanden.
Begrafenispolis kwijt? Het is mogelijk te achterhalen welke polissen er ooit zijn afgesloten. Althans als het gaat om een zogeheten kapitaalverzekering, waarbij na het overlijden een bedrag wordt uitgekeerd. Nabestaanden kunnen het bestaan van verzekeringsovereenkomsten achterhalen door schriftelijk informatie aan te vragen bij: Verbond van Verzekeraars 070 - 333 85 00 Postbus 93450 2509 AL Den Haag www.verbondvanverzekeraars.nl
Checklist fiscale afhandeling na overlijden Inkomstenbelasting F-formulier invullen, stuurt de Belastingdienst toe Uitstel aanvragen voor indienen F-formulier Aangifte successierechten* Verklaring van Erfrecht* opvragen bij de notaris (= niet gratis) Vraag voldoende kopieën!
nvt
gedaan
O O O O
O O O O
Checklist voorliggende voorzieningen Door een gewijzigde inkomenspositie kan er recht ontstaan op voorliggende voorzieningen, zoals: • • •
Bijzondere Bijstand (Informatie bij uw gemeente). Huur/ZorgKinderopvangtoeslag/Kindgebondenbudget (Via de Belastingdienst). Studiefinanciering/basis/aanvullend (Via de Dienst Uitvoering Onderwijs, DUO).
Zie Deel I: Belangrijke adressen en links’.
* Zie ‘Begrippenlijst’ 30
Zij die het leven liefhebben, houden ook van hen die achterblijven
4 - Wensen rondom overlijden (U kunt keuzes die niet van toepassing zijn, doorstrepen) Naam: .................................................................................................................................... Voorna(a)m(en): ...................................................................................................................... Geboortedatum: ....................................................................................................................... Plaats ondertekening: ............................................................................................................... Datum ondertekening: .............................................................................................................. De hierna volgende wensen en aanwijzingen zijn door mij vastgelegd om als leidraad te dienen bij regeling en uitvoering van mijn uitvaart: Kennisgevingen van overlijden Verzending rouwkaart gewenst: ja / nee Adreslijst opgenomen in handleiding: ja / nee Rouwadvertentie gewenst: ja / nee Dagblad(en): ........................................................................................................................... Volgende tekst, gedicht of citaat gewenst: ................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... Ik vertrouw de uitvaart toe aan: - Geestelijke: ........................................................................................................................... - Persoonlijke relatie: ................................................................................................................ - Uitvaartvereniging: ................................................................................................................. Ik wil worden opgebaard en de uitvaart regelen vanuit: - Eigen woning: ja / nee - Uitvaartcentrum: .................................................................................................................... - Andere gelegenheid: ............................................................................................................... Afscheidsbezoek: wel / niet op prijs gesteld Bloemen: wel / niet op prijs gesteld bij voorkeur: ............................................................................................................................ (Kerk)dienst: wel / niet gewenst kerk: ...................................................................................................................................... Ik ben dooplid / lidmaat / lid van - kerk: .................................................................................................................................... - Genootschap: ........................................................................................................................
* Zie ‘Begrippenlijst’ 31
Zij die het leven liefhebben, houden ook van hen die achterblijven
Ik wens een uitvaart: - In stilte: ja / nee - In tegenwoordigheid van alleen naaste familie: ja / nee - In tegenwoordigheid van familie, vrienden en belangstellenden: ja / nee - Met korps eer: ja / nee - Anders, namelijk: ................................................................................................................... Ik heb speciale wensen wat betreft condoleren: - Gelegenheid tot condoleren: ja / nee - Tijdens de avondwake: ja / nee - Alleen schriftelijk: ja / nee - Na de uitvaartplechtigheid: ja / nee - Anders, namelijk: ................................................................................................................... Tijdens de uitvaartplechtigheid - Gelegenheid voor spreker(s): ja / nee - Graag de volgende muziek: ..................................................................................................... - Muziek naar keuze van familie: ja / nee - Anders namelijk: .................................................................................................................... Na de uitvaartplechtigheid - Koffietafel: ja / nee - Zo ja, aparte genodigdenlijst: ja / nee - Anders, namelijk: ................................................................................................................... Ik heb gekozen voor: - Begrafenis: - Crematie:
ja / nee ja / nee
Begrafenis - Een algemeen graf: ja / nee - Een (beschikbaar) eigen graf: ja / nee - Begraafplaats te: ................................................................................................................... - Vak: ..................................................................................................................................... - Nummer: .............................................................................................................................. - Gedenkteken op graf gewenst: ja / nee - Tekst op gedenkteken: ............................................................................................................ Crematie Ik wens dat mijn as wordt: verstrooid / bijgezet Verstrooiing: ............................................................................................................................ - Op verstrooiingsveld crematorium: ja / nee - Op de Noordzee (per schip/vliegtuig): ja / nee - Andere wijze: ........................................................................................................................ - Aanwezigheid familie gewenst: ja / nee
* Zie ‘Begrippenlijst’ 32
Zij die het leven liefhebben, houden ook van hen die achterblijven
Bijzetting van de urn: - In de urnengalerij van het Crematorium: ......................................................................... (naam) - In het graf van .............................................................................................................. (naam) - Op de begraafplaats te: ................................................................................................ (naam) - Vak: ...................................................................................................................................... - Nummer: .............................................................................................................................. - Gedenkplaat gewenst: ja / nee Verdere persoonlijke wensen, aanwijzingen of tekst: ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ...............................................................................................................................................
* Zie ‘Begrippenlijst’ 33
Zij die het leven liefhebben, houden ook van hen die achterblijven
5 - Adressenlijst in te lichten instanties Huisarts Naam: .................................................................................................................................... Adres: .................................................................................................................................... Postcode en woonplaats: ........................................................................................................... Telefoonnummer: ..................................................................................................................... Bijzonderheden: ....................................................................................................................... Zo spoedig mogelijk bellen. Geestelijke Naam: .................................................................................................................................... Adres: .................................................................................................................................... Postcode en woonplaats: ........................................................................................................... Telefoonnummer: ..................................................................................................................... Bijzonderheden: ....................................................................................................................... Zo spoedig mogelijk bellen. Uitvaartonderneming Naam: .................................................................................................................................... Adres: .................................................................................................................................... Postcode en woonplaats: ........................................................................................................... Telefoonnummer: ..................................................................................................................... Bijzonderheden: ....................................................................................................................... Zo spoedig mogelijk bellen over verlof tot begraven, grafrechten, wijze van begraven/cremeren, kennisgevingen en feitelijke begrafenis/crematie. Gemeente Naam: .................................................................................................................................... Adres: .................................................................................................................................... Postcode en woonplaats: ........................................................................................................... Telefoonnummer: ..................................................................................................................... Bijzonderheden: ....................................................................................................................... Zo spoedig mogelijk bellen voor uittreksels uit het geboorteregister (overledene, weduwe/weduwnaar, minderjarige kinderen); het huwelijksregister; en het overlijdensregister. Verder: paspoort en rijbewijs overledene inleveren en trouwboekje laten wijzigen. Let wel: uittreksels 5x kopiëren! Executeur-testamentair* Naam: .................................................................................................................................... Adres: .................................................................................................................................... Postcode en woonplaats: ........................................................................................................... Telefoonnummer: ..................................................................................................................... Bijzonderheden: .......................................................................................................................
* Zie ‘Begrippenlijst’ 34
Zij die het leven liefhebben, houden ook van hen die achterblijven
Voogd* Naam: .................................................................................................................................... Adres: .................................................................................................................................... Postcode en woonplaats: ........................................................................................................... Telefoonnummer: ..................................................................................................................... Bijzonderheden: ....................................................................................................................... Notaris Naam: .................................................................................................................................... Adres: .................................................................................................................................... Postcode en woonplaats: ........................................................................................................... Telefoonnummer: ..................................................................................................................... Bijzonderheden: ....................................................................................................................... Voor het verkrijgen van verklaring erfrecht en/of afhandelen van testament of erfeniskwesties. Afdoening in overleg of in overleg in het bijzijn van alle erfgenamen. Sociale verzekeringsbank (SVB)* Naam: .................................................................................................................................... Adres: .................................................................................................................................... Postcode en woonplaats: ........................................................................................................... Telefoonnummer: ..................................................................................................................... Bijzonderheden: ....................................................................................................................... Voor aanvraagformulier Anw-pensioen, Kinderbijslag, werknemersverklaring loonbelasting. Belastingadviseur Naam: .................................................................................................................................... Adres: .................................................................................................................................... Postcode en woonplaats: ........................................................................................................... Telefoonnummer: ..................................................................................................................... Bijzonderheden: ....................................................................................................................... Zo spoedig mogelijk aangifteformulier inkomstenbelasting (laten) invullen. Kantongerecht / griffie Naam: .................................................................................................................................... Adres: .................................................................................................................................... Postcode en woonplaats: ........................................................................................................... Telefoonnummer: ..................................................................................................................... Bijzonderheden: ....................................................................................................................... Voor het regelen van gezag over minderjarige kinderen.
* Zie ‘Begrippenlijst’ 35
Zij die het leven liefhebben, houden ook van hen die achterblijven
Huiseigenaar / verhuurder Naam: .................................................................................................................................... Adres: .................................................................................................................................... Postcode en woonplaats: ........................................................................................................... Telefoonnummer: ..................................................................................................................... Bijzonderheden: mondeling en/of schriftelijk Wijzigen tenaamstelling huurcontract, opzeggen huur (wanneer alleenwonend). Girokantoor Naam: .................................................................................................................................... Adres: .................................................................................................................................... Postcode en woonplaats: ........................................................................................................... Telefoonnummer: ..................................................................................................................... Bijzonderheden: schriftelijk Eventueel opheffen blokkering, tenaamstelling wijzigen, passen aangetekend versturen/inleveren en automatische betalingen stop zetten. Bank(en) Naam: .................................................................................................................................... Adres: .................................................................................................................................... Postcode en woonplaats: ........................................................................................................... Telefoonnummer: ..................................................................................................................... Bijzonderheden: mondeling en / of schriftelijk Eventueel opheffen blokkering, tenaamstelling wijzigen, passen aangetekend versturen/inleveren en automatische betalingen stop zetten. Hypotheek- / krediet- / leningverstrekker Naam: .................................................................................................................................... Adres: .................................................................................................................................... Postcode en woonplaats: ........................................................................................................... Telefoonnummer: ..................................................................................................................... Bijzonderheden: mondeling en schriftelijk Tenaamstelling wijzigen en checken welke premievrij worden of zullen uitkeren. Schriftelijk verzoek indienen om premievrij te maken of uit te keren. Zorgverzekeraar Naam: .................................................................................................................................... Adres: .................................................................................................................................... Postcode en woonplaats: ........................................................................................................... Telefoonnummer: ..................................................................................................................... Bijzonderheden: mondeling en schriftelijk
* Zie ‘Begrippenlijst’ 36
Zij die het leven liefhebben, houden ook van hen die achterblijven
Werkgever 1 Naam: .................................................................................................................................... Adres: .................................................................................................................................... Postcode en woonplaats: ........................................................................................................... Telefoonnummer: ..................................................................................................................... Bijzonderheden: mondeling en schriftelijk Werkgever 2 Naam: .................................................................................................................................... Adres: .................................................................................................................................... Postcode en woonplaats: ........................................................................................................... Telefoonnummer: ..................................................................................................................... Bijzonderheden: mondeling en schriftelijk Pensioenfonds 1 Naam: .................................................................................................................................... Adres: .................................................................................................................................... Postcode en woonplaats: ........................................................................................................... Telefoonnummer: ..................................................................................................................... Bijzonderheden: mondeling en schriftelijk Aanvragen nabestaandenpensioen en andere pensioenrechten. Pensioenfonds 2 Naam: .................................................................................................................................... Adres: .................................................................................................................................... Postcode en woonplaats: ........................................................................................................... Telefoonnummer: ..................................................................................................................... Bijzonderheden: mondeling en schriftelijk ACP Naam: .................................................................................................................................... Adres: .................................................................................................................................... Postcode en woonplaats: ........................................................................................................... Telefoonnummer: ..................................................................................................................... Bijzonderheden: schriftelijk (geef ook eventuele vrijwilligersactiviteiten door) Informeren naar eventueel nabestaandenlidmaatschap. Belangenvereniging Naam: .................................................................................................................................... Adres: .................................................................................................................................... Postcode en woonplaats: ........................................................................................................... Telefoonnummer: ..................................................................................................................... Bijzonderheden: schriftelijk (geef ook eventuele vrijwilligersactiviteiten door)
* Zie ‘Begrippenlijst’ 37
Zij die het leven liefhebben, houden ook van hen die achterblijven
Vereniging 1 Naam: .................................................................................................................................... Adres: .................................................................................................................................... Postcode en woonplaats: ........................................................................................................... Telefoonnummer: ..................................................................................................................... Bijzonderheden: schriftelijk Lidmaatschap opzeggen Vereniging 2 Naam: .................................................................................................................................... Adres: .................................................................................................................................... Postcode en woonplaats: ........................................................................................................... Telefoonnummer: ..................................................................................................................... Bijzonderheden: schriftelijk Lidmaatschap opzeggen
* Zie ‘Begrippenlijst’ 38
Zij die het leven liefhebben, houden ook van hen die achterblijven
6 - Adressenlijst privé Naam: .................................................................................................................................... Adres: .................................................................................................................................... Postcode en woonplaats: ........................................................................................................... Telefoonnummer: ..................................................................................................................... Relatie: ................................................................................................................................... Bijzonderheden: ....................................................................................................................... Naam: .................................................................................................................................... Adres: .................................................................................................................................... Postcode en woonplaats: ........................................................................................................... Telefoonnummer: ..................................................................................................................... Relatie: ................................................................................................................................... Bijzonderheden: ....................................................................................................................... Naam: .................................................................................................................................... Adres: .................................................................................................................................... Postcode en woonplaats: ........................................................................................................... Telefoonnummer: ..................................................................................................................... Relatie: ................................................................................................................................... Bijzonderheden: ....................................................................................................................... Naam: .................................................................................................................................... Adres: .................................................................................................................................... Postcode en woonplaats: ........................................................................................................... Telefoonnummer: ..................................................................................................................... Relatie: ................................................................................................................................... Bijzonderheden: ....................................................................................................................... Naam: .................................................................................................................................... Adres: .................................................................................................................................... Postcode en woonplaats: ........................................................................................................... Telefoonnummer: ..................................................................................................................... Relatie: ................................................................................................................................... Bijzonderheden: ....................................................................................................................... Naam: .................................................................................................................................... Adres: .................................................................................................................................... Postcode en woonplaats: ........................................................................................................... Telefoonnummer: ..................................................................................................................... Relatie: ................................................................................................................................... Bijzonderheden: .......................................................................................................................
* Zie ‘Begrippenlijst’ 39
Zij die het leven liefhebben, houden ook van hen die achterblijven
Naam: .................................................................................................................................... Adres: .................................................................................................................................... Postcode en woonplaats: ........................................................................................................... Telefoonnummer: ..................................................................................................................... Relatie: ................................................................................................................................... Bijzonderheden: ....................................................................................................................... Naam: .................................................................................................................................... Adres: .................................................................................................................................... Postcode en woonplaats: ........................................................................................................... Telefoonnummer: ..................................................................................................................... Relatie: ................................................................................................................................... Bijzonderheden: ....................................................................................................................... Naam: .................................................................................................................................... Adres: .................................................................................................................................... Postcode en woonplaats: ........................................................................................................... Telefoonnummer: ..................................................................................................................... Relatie: ................................................................................................................................... Bijzonderheden: ....................................................................................................................... Naam: ..................................................................................................................................... Adres: .................................................................................................................................... Postcode en woonplaats: ........................................................................................................... Telefoonnummer: ..................................................................................................................... Relatie: ................................................................................................................................... Bijzonderheden: ....................................................................................................................... Naam: .................................................................................................................................... Adres: .................................................................................................................................... Postcode en woonplaats: ........................................................................................................... Telefoonnummer: ..................................................................................................................... Relatie: ................................................................................................................................... Bijzonderheden: ....................................................................................................................... Naam: .................................................................................................................................... Adres: .................................................................................................................................... Postcode en woonplaats: ........................................................................................................... Telefoonnummer: ..................................................................................................................... Relatie: ................................................................................................................................... Bijzonderheden: ....................................................................................................................... Naam: .................................................................................................................................... Adres: .................................................................................................................................... Postcode en woonplaats: ........................................................................................................... Telefoonnummer: ..................................................................................................................... Relatie: ................................................................................................................................... Bijzonderheden: .......................................................................................................................
* Zie ‘Begrippenlijst’ 40
Zij die het leven liefhebben, houden ook van hen die achterblijven
Naam: .................................................................................................................................... Adres: .................................................................................................................................... Postcode en woonplaats: ........................................................................................................... Telefoonnummer: ..................................................................................................................... Relatie: ................................................................................................................................... Bijzonderheden: ....................................................................................................................... Naam: .................................................................................................................................... Adres: .................................................................................................................................... Postcode en woonplaats: ........................................................................................................... Telefoonnummer: ..................................................................................................................... Relatie: ................................................................................................................................... Bijzonderheden: ....................................................................................................................... Naam: .................................................................................................................................... Adres: .................................................................................................................................... Postcode en woonplaats: ........................................................................................................... Telefoonnummer: ..................................................................................................................... Relatie: ................................................................................................................................... Bijzonderheden: ....................................................................................................................... Naam: .................................................................................................................................... Adres: .................................................................................................................................... Postcode en woonplaats: ........................................................................................................... Telefoonnummer: ..................................................................................................................... Relatie: ................................................................................................................................... Bijzonderheden: ....................................................................................................................... Naam: .................................................................................................................................... Adres: .................................................................................................................................... Postcode en woonplaats: ........................................................................................................... Telefoonnummer: ..................................................................................................................... Relatie: ................................................................................................................................... Bijzonderheden: ....................................................................................................................... Naam: .................................................................................................................................... Adres: .................................................................................................................................... Postcode en woonplaats: ........................................................................................................... Telefoonnummer: ..................................................................................................................... Relatie: ................................................................................................................................... Bijzonderheden: ....................................................................................................................... Naam: .................................................................................................................................... Adres: .................................................................................................................................... Postcode en woonplaats: ........................................................................................................... Telefoonnummer: ..................................................................................................................... Relatie: ................................................................................................................................... Bijzonderheden: .......................................................................................................................
* Zie ‘Begrippenlijst’ 41
Zij die het leven liefhebben, houden ook van hen die achterblijven
7 - Voorbeeldbrieven Voorbeeldbrief 1: Opzegging abonnementen en/of lidmaatschappen Woonplaats, Datum, Aan: (Naam) (Adres) (Postcode en woonplaats) Onderwerp: Opzegging lidmaatschap/abonnement Bijlage: Geen/kopie akte van overlijden Geachte heer /mevrouw, Hierbij deel ik u mee, dat (naam, voorletters overledene) op (datum) is overleden. In verband hiermee en het feit dat ondergetekende geen verdere interesse heeft in voortzetting van het abonnement/lidmaatschap, verzoek ik u dit per (datum) te beëindigen. Het lidmaatschap-/abonnementnummer is: ............................................................................................................................................... Bij voorbaat dank voor uw afhandeling. Hoogachtend, (Handtekening) (Voorletters en naam) (Adres) (Postcode en woonplaats) (Eventueel telefoonnummer)
* Zie ‘Begrippenlijst’ 42
Zij die het leven liefhebben, houden ook van hen die achterblijven
Voorbeeldbrief 2: Wijziging tenaamstelling Woonplaats, Datum, Aan: (Naam) (Adres) (Postcode en woonplaats) Onderwerp: Wijziging tenaamstelling lidmaatschap/abonnement Bijlage: Geen/kopie akte van overlijden/verklaring van erfrecht Geachte heer/mevrouw, Hierbij deel ik u mee dat (naam, voorletters overledene) op (datum) is overleden. In verband hiermee verzoekt ondergetekende u de tenaamstelling van het abonnement/lidmaatschap per (datum) te wijzigen en wel als volgt: Was: (voorletter(s) en voornaam/namen) Wordt: (voorletter(s) en voornaam/namen) Het lidmaatschap-/abonnementnummer is: ...............................................................................................................................................
Bij voorbaat dank voor de te nemen actie. Hoogachtend, (Handtekening) (Voorletters en naam) (Adres) (Postcode en woonplaats) (Eventueel telefoonnummer)
* Zie ‘Begrippenlijst’ 43
Deze handleiding is een uitgave van Politievakbond ACP Larikslaan 1, 3833 AM Leusden T. 033-4952888 www.acp.nl