Ziekenhuisgebouwen staan er goed bij

072451_KortBestek37.qxd

23-03-2007

15:47

Pagina 1

Nummer

37 In dit nummer: • Kwaliteit ziekenhuisgebouwen goed • NHC goed instrument om kapitaallasten te compenseren • Publieksprijs LOC en Bouwcollege: Beste wonen en zorg voor ouderen • Bouwcollege publiceert jaarverslag 2006 • Nieuwe prestatie-eisen AWBZ-voorzieningen goedgekeurd

Kort Bestek Maart 2007

Bijlage: In Perspectief 18 ‘Toekomst verzorgingshuizen’

Ziekenhuisgebouwen staan er goed bij De functionaliteit en bouwtechnische

betrokken. Dat betekent dat de sector er

Bouwtechnische staat

staat van ziekenhuisgebouwen in

binnen enkele jaren in totaliteit nog

De bouwtechnische staat van de onder-

Nederland is goed. De gebouwen zijn

beter voor zal staan dan op dit moment.

zochte gebouwen is gemiddeld goed. Gebouwen en installaties worden goed

in de regel ook flexibel genoeg om bouwkundige aanpassingen te kunnen

Functionaliteit

onderhouden. De interne bouwkundige

realiseren. Algemene ziekenhuizen

De functionaliteit (afmetingen van

staat (binnenwanden etc.) is uitstekend.

hebben goed geanticipeerd op de

ruimten, toegankelijkheid) is onderzocht

De externe bouwkundige elementen

medisch-technologische en maat-

voor de zeven patiëntgebonden functie-

(zoals de buitengevels) en de installaties

schappelijke ontwikkelingen.

groepen in het ´standaardpakket´ van

scoren in het algemeen ook goed, zij het

algemene ziekenhuizen: algemene

dat er vergeleken met de interne bouw-

Dit blijkt uit een rapport van het Bouw-

verpleging, special care, polikliniek,

kundige elementen meer variatie in de

college, dat voorzitter Rob Scheerder op

beeldvormende diagnostiek, spoedeisen-

kwaliteit is aangetroffen, omdat de

27 maart aan mw. Leemhuis-Stout,

de hulp, operatieafdeling en verlos-

periode tussen renovaties langer is dan

voorzitter van de Nederlandse Vereniging

afdeling. De gebouwen voldoen

bij de interne elementen. Aan het einde

van Ziekenhuizen, heeft overhandigd.

gemiddeld genomen aan de referentie-

van zo’n periode kan er daarom sprake

De resultaten zijn gebaseerd op onder-

waarden voor bestaande gebouwen.

zijn van teruggelopen kwaliteit.

zoek dat het Bouwcollege heeft uitge-

Voorzover dat niet het geval is, hebben

voerd onder de algemene ziekenhuizen.

de gebreken in kwestie geen gevolgen

Aanpasbaarheid

Omdat ze toch al verbouwd of nieuw

voor de patiëntveiligheid, zo heeft het

De onderzochte gebouwen hebben qua

gebouwd (gaan) worden, is eenderde van

Bouwcollege geconstateerd.

constructietype en verdiepingshoogte

de gebouwen niet in het onderzoek

voldoende mogelijkheden voor eventueel

1


23-03-2007

15:47

Pagina 2

KORT BESTEK MAART 2007

noodzakelijke aanpassingen. De interne

gaan. Dan zal ook aangegeven worden

duele ziekenhuizen worden toegelicht en

flexibiliteit wordt echter ook beïnvloed

welke bouwdelen geschikt zijn voor

besproken.

door factoren als stramienoppervlakte,

welke functies.

Daar waar knelpunten geconstateerd worden zal het Bouwcollege deze zo

gebouwdiepte, aanwezigheid van een technische laag en voldoende leiding-

Vervolg

nodig op korte termijn bespreken met de

schachten. In individuele rapportages zal

Het Bouwcollege zal per ziekenhuis een

betrokken ziekenhuizen.

hierop in een meer diepgaande analyse

individueel rapport opstellen. Vanaf eind

op gebouwniveau nader worden inge-

mei zullen deze rapportages bij de indivi-

Publieksprijs ‘Beste wonen en zorg voor ouderen’ De Landelijke Organisatie Cliëntenraden

verzorgingshuizen zijn, maar ook woon-

en briefkaarten kan het publiek het

(LOC) en het Bouwcollege schrijven

zorgcomplexen, appartementencom-

meest aansprekende project uitkiezen.

gezamenlijk een prijsvraag uit voor ‘het

plexen met zorg en serviceflats.

beste wonen en zorg voor ouderen in

Voorwaarden zijn onder meer dat mini-

De winnaar van de publieksprijs wordt

Nederland’. LOC en Bouwcollege willen

maal zorg op afroep gedurende 7 x 24 uur

bekendgemaakt op het Jubileumcongres

dat huis of complex belonen waarin

per week beschikbaar is en dat de woon-

van het Bouwcollege op 25 september

ouderen het het meest naar hun zin

ruimte voor ouderen betaalbaar is.

2007, 17.30 uur (Beatrixtheater Utrecht).

hebben, ze de zorgverlening het beste vinden en het meest tevreden zijn over

Een deskundige jury onder leiding van

De winnaar krijgt een nog nader te bepa-

hun woonruimte. Het doel van de prijs is:

Eerste-Kamerlid Hannie van Leeuwen

len beeld of maquette, bestemd voor

wonen en zorg voor ouderen positief

beoordeelt de aangemelde huizen en zal

plaatsing bij de entree.

belichten.

– minimaal – de beste drie uitkiezen.

Meer informatie: www.loc.nl en

Deze zullen nader worden onderzocht op

www.bouwcollege.nl/publieksprijs.

Ouderen en hun familieleden worden

‘beleving’ en gebouwkwaliteit.

U kunt ook bellen naar Annette de

opgeroepen om het naar hun mening

Uiteindelijk blijven er twee of drie over

Vreeze (030-2983112) of Willeke van

beste huis of complex met wonen en zorg

die voor verkiezing aan het Nederlandse

Staalduinen (030-2983232).

voor ouderen te nomineren. Dat kunnen

publiek worden voorgelegd. Via internet

Jaarverslag 2006 gepubliceerd Het Bouwcollege heeft eind maart zijn jaarverslag over 2006

Verder wordt verslag gedaan van continue activiteiten als de

aangeboden aan de minister van VWS. Het verantwoordt daar-

monitoringonderzoeken naar de gebouwkwaliteit, de ontwik-

mee zijn activiteiten van vorig jaar in relatie tot de voorne-

keling van prestatie-eisen en good practice, de beoordeling van

mens die het in zijn werkprogramma 2006 had vastgelegd.

bouwplannen en de activiteiten in het kader van voorlichting

Het gaat in de eerste plaats om activiteiten behorend bij een

en communicatie. Ten slotte wordt verantwoording afgelegd

tweetal jaarthema’s: bouwen exploitatiekosten van zorg-

over de bedrijfsvoering. Dit onderdeel gaat onder meer in op

gebouwen, en doelgroepen en benodigde infrastructuur.

de doelmatigheid van het eigen functioneren.

Deze thema’s zijn gekozen in verband met het feit dat zorginstellingen in de nabije toekomst zelf verantwoordelijk-

In mei wordt nog een afzonderlijk ‘jaarbericht’ uitgebracht.

heid gaan dragen voor hun bouwinvesteringen. Ze zijn dan

Dat zal onder meer een overzicht bevatten van ontwikkelingen

gebaat bij concrete handvatten voor het nemen van strate-

in de zorgbouw in 2006, met een analyse van jaarcijfers en een

gische huisvestingsbeslissingen voor specifieke doelgroepen.

duiding van regionale accenten in de bouwplanontwikkeling op basis van gerealiseerde projecten.

2


23-03-2007

15:47

Pagina 3


Nogmaals: aanvraag toelating vóór 1 mei indienen Vorige maand berichtte Kort Bestek al over het op tijd indienen

bouw uiterlijk 1 mei 2007 volledig zijn ingediend. Zo niet, dan

van toelatingsaanvragen. Nu de ‘fatale’ datum met rasse

schuiven ze door naar de prioriteitenstelling van het jaar 2009.

schreden nadert, lijkt het geen overbodige luxe nogmaals te

Aanvragen moeten worden ingediend bij

wijzen op de consequenties van een te late indiening. Kort

CIBG/unit toelating zorginstellingen

samengevat: om nog in 2007 voor financiële prioritering in

Postbus 16114

aanmerking te komen moeten aanvragen voor toelating met

2500 BC Den Haag

Ziekenhuizen zelf verantwoordelijk voor huisvesting: financiële risico’s vergen individuele benadering De mogelijke introductie van een

Uit de voorlopige analyse blijkt dat

aangedragen, etc. Niet elk tekort op de

normatieve huisvestingscomponent

ongeveer 40% van de ziekenhuizen in dat

kapitaallasten zal dus vanzelfsprekend

(NHC) is een geschikte methode om de

geval minder kapitaallasten zullen ont-

gecompenseerd hoeven te worden.

kapitaallasten (rente en afschrijving)

vangen dan men in het huidige systeem

Een langdurige compensatie zal bovendien

in de productprijzen op te nemen.

aan werkelijke kapitaallasten heeft. Het

de gereguleerde marktwerking verstoren.

Daardoor kunnen ziekenhuizen zelf

tekort beperkt zich in de meeste gevallen

Eventuele tegemoetkomingen zouden dan

verantwoordelijk worden voor hun

overigens tot 2% van de aanvaardbare

ook een tijdelijk karakter moeten hebben,

huisvesting en is een vergunning niet

kosten en kan verschillende oorzaken

maximaal 5 jaar, en gericht op de ernstige

meer nodig. Ziekenhuizen gaan dan wel

hebben:

probleemgevallen, die na een integrale

risico lopen op de kapitaallasten. Voor

•

de fase waarin het ziekenhuis zich in

beoordeling resteren.

sommige instellingen kan dit leiden

de ‘levenscyclus’ bevindt: als er net

tot – doorgaans beperkte – financiële

nieuw gebouwd is, komt men aan de

Bij die beoordeling verdient het aanbeve-

problemen. Echte ‘probleemgevallen’

NHC tekort; op andere momenten

ling na te gaan of de marktwaarde van de

houdt men er echter aan over.

bezittingen groter of kleiner is dan de

het volume aan dbc-productie is (te)

boekwaarde op de balans. Als de markt-

laag.

waarde groter is dan de huidige boek-

de oppervlakte is veel groter dan

waarde, is er sprake van een ‘stille

waar men, bedrijfsmatig gezien, over

reserve’ en zou deze reserve ook aan-

zou moeten beschikken.

gewend kunnen worden voor afdekking

extreme situaties als asbest of andere

van het tekort. Het Bouwcollege is bezig

niveau van de introductie van NHC’s in de

met bouw samenhangende kosten-

met het ontwikkelen van een

ziekenhuiszorg. De analyse is op verzoek

verhogende factoren.

waarderingsmethodiek om de markt-

dienen integraal en individueel beoordeeld te worden maar eventuele

•

compensatie moet niet langer dan 5 jaar duren.

•

Deze conclusie trekt het Bouwcollege uit een analyse van de effecten op instellings-

•

waarde te kunnen bepalen. Daarbij lijken

van VWS opgesteld door de Stichting DBC Onderhoud (SDO) en het Bouwcollege. Het

Bij de beoordeling van individuele

aspecten als toekomstige kasstromen, de

is de bedoeling dat ziekenhuizen in het

‘probleemgevallen’ zal uiteraard naar de

locatie, de bestemmingsmogelijkheden

nieuwe systeem van integrale prestatie-

directe financiële effecten moeten wor-

van de locatie en de kwaliteit van de

bekostiging per diagnosebehandelings-

den gekeken, maar ook naar alle andere

gebouwen een belangrijke rol te gaan

combinatie (dbc) worden gecompenseerd

effecten van de integrale prestatie-

spelen. Het is de bedoeling dat de

voor de kapitaallasten. Dat zou kunnen

bekostiging, de totale vermogenspositie,

methodiek eind april gereed is en wordt

gebeuren met een herkenbare toeslag in

kwaliteit van het management,

gedragen door alle betrokken partijen.

de productprijzen, de zogeheten norma-

oplossingen die door de instelling zelf of

Ze kan vervolgens op zich aandienende

tieve huisvestingscomponent.

door andere partijen kunnen worden

probleemgevallen worden toegepast.

3


23-03-2007

15:47

Pagina 4


UW VRAAG, ONS ANTWOORD Prestatie-eisen AWBZ:

Voor deze niet-mobiele cliënten gelden

18 december 2006 zijn vastgesteld door

mobiel of niet-mobiel?

specifieke eisen ten aanzien van toe-

het Bouwcollege?

In nummer 35 van Kort bestek bespreekt

gankelijkheid, het gebruik van hulpmid-

Indien de toelating is afgegeven op

u de nieuwe prestatie-eisen voor de

delen, ruimtelijke eisen in verband met

basis van de oude prestatie-eisen, is de

AWBZ. U maakt daarin onderscheid

het kunnen verlenen van assistentie.

keuze aan u of u het bouwplan vervol-

tussen mobiele en niet-mobiele cliënten.

Voor mobiele cliënten zijn dergelijke

gens aan de hand van de oude of de

Maar wat verstaat u onder mobiel en

eisen minder relevant. Naast specifieke

nieuwe prestatie-eisen verder uitwerkt.

niet-mobiel? Is iemand met een rollator

eisen voor niet-mobiele doelgroepen

Het Bouwcollege vindt het wel wense-

niet-mobiel? Of iemand in een rolstoel?

geldt voor zwaar en beveiligd verblijf

lijk dat alle bouwplannen op grond van

Of iemand met een scootmobiel? Of is

ook een ruimere oppervlakte om speci-

de nieuwste prestatie-eisen worden

alleen een bedlegerige patiënt niet-

fieke voorzieningen te realiseren.

gerealiseerd. De nieuwe prestatie-eisen

mobiel? En iemand die dementeert:

De zorgaanbieder kan ervoor kiezen ook

bieden namelijk meer ontwerpvrijheid,

valt die onder mobiele of niet-mobiele

voor mobiele cliënten uit te gaan van

ruimte en flexibiliteit dan de ‘oude’

cliënten?

de prestatie-eisen voor niet-mobiel,

eisen. Er kunnen echter redenen zijn

In de nieuwe prestatie-eisen wordt een

bijvoorbeeld omwille van de flexibiliteit

voor instellingen, bijvoorbeeld wanneer

aantal doelgroepen op voorhand

en toekomstbestendigheid van de huis-

het ontwerp al ver is gevorderd – soms

beschouwd als niet-mobiel. Kort gezegd

vesting. Het onderscheid mobiel en

na een moeizaam en langdurig plan-

gaat het om cliënten die in hun dagelijks

niet-mobiel valt overigens niet één op

vormingstraject – om ervoor te kiezen

leven ernstig tot zeer ernstig beperkt

één samen met het onderscheid in licht

de vergunningsaanvraag op basis van

zijn in hun mobiliteit of bij wie beper-

of zwaar verblijf. In alle verblijfscatego-

de ‘oude’ prestatie-eisen in te dienen.

kingen in de mobiliteit worden verwacht.

rieën (licht, zwaar en beveiligd) kunnen

Anders ligt het voor de situatie dat nog

Het gaat dan om mensen met somatische

zowel mobiele als niet-mobiele doel-

geen toelating is afgegeven. In dat

en psychogeriatrische problematiek en/

groepen worden gehuisvest.

geval worden bouwplannen, vanaf de goedkeuring van de nieuwe prestatie-

of een psychosociaal probleem (oftewel de gehele ouderenzorg), mensen met

Prestatie-eisen AWBZ: oud of nieuw?

eisen door de minister van VWS

een lichamelijke handicap, mensen met

Ik ben in het bezit van een toelating

(26 februari 2007, zie hierna), alleen

een meervoudig complexe handicap

WTZi. Moet ik voor de verdere uitwerking

nog maar beoordeeld aan de hand van

(MCG), ouderen met psychiatrische pro-

van mijn bouwplan nu uitgaan van de

de nieuwe eisen.

blematiek en verstandelijk gehandicap-

‘oude’ prestatie-eisen AWBZ of van de

ten met ouderdomsproblematiek.

nieuwste prestatie-eisen, die op

Prestatie-eisen AWBZ-voorzieningen goedgekeurd De minister van VWS heeft op 26 februari jl. de

AWBZ-voorzieningen

prestatie-eisen voor AWBZ-voorzieningen goedge-

•

Prestatie-eisen voor nieuwbouw

keurd, zoals die op 18 december 2006 door het

•

Referentiekader voor bestaande bouw

Bouwcollege zijn vastgesteld. Het rapport waarin deze prestatie-eisen voor nieuwbouw en het referentiekader

College bouw zorginstellingen,

voor bestaande bouw zijn opgenomen, is op de website

Utrecht, 2007

www.bouwcollege.nl gepubliceerd. Het rapport is

Rapportnummer 0.122

inmiddels ook in druk verschenen.

ISBN 978-90-8517-081-5; € 17,50

www.bouwcollege.nl 4


23-03-2007

15:47

Pagina 5


CURSUSSEN Studiemiddag ouderenpsychiatrie

en een investering die redelijk eenvoudig kan worden terug-

Ook in de geestelijke gezondheidszorg is sprake van vergrijzing.

verdiend. Ook de formele aspecten van de toelating en de wijze

Het aantal oudere cliënten gaat in de toekomst toenemen.

waarop het Bouwcollege instellingen die dat wensen behulp-

Daarnaast zijn de ouderen van nu en straks anders dan de

zaam kan zijn, komen aan de orde.

ouderen van toen: hoger opgeleid, assertiever en kritischer ten

26 april, Utrecht, Bouwcollege – informatiebijeenkomst voor

aanzien van intramurale opname. Daarom is het de moeite

toelatinghouders in de gehandicaptenzorg

waard om eens een tussenstand op te maken: welke zorginhou-

23 mei, Utrecht, Bouwcollege – informatiebijeenkomst voor

delijke ontwikkelingen zijn er te bespeuren in de ouderen-

toelatinghouders in de ouderenzorg

psychiatrie en welke varianten in aard en vormgeving van de bouw voor ouderen zien we nu. En ook: welke projecten ziet

Overige cursussen/bijeenkomsten

het Bouwcollege als best practice?

•

17 april: Vastgoedbeheer in de GGZ – Utrecht, Bouwcollege

3 april, Amersfoort, conferentiecentrum ‘De Veste’, Symforagroep

•

17 april: Bouw en kapitaallasten in de GHZ (voor VGN-leden)

– studiemiddag ouderenpsychiatrie

– Breukelen, hotel Van der Valk •

Informatiebijeenkomsten voor toelatinghouders In bijeenkomsten voor toelatinghouders c.q. instellingen met

– Hilversum, hotel Lapershoek •

een toelating zullen medewerkers van het Bouwcollege ingaan op het te volgen traject om te komen tot een goed bouwplan. Kenmerken van een goed bouwplan zijn o.a. een goede prijs/

22 mei e.v.: Kringbijeenkomsten voor architecten en adviseurs 23/24 mei: Tweedaagse studiereis GGZ, innovatieve projecten Noord- en Zuid-Holland

•

15 en 16 november: Tweedaagse studiereis ouderenzorg (herhaling)

kwaliteitverhouding, een goede functionaliteit en flexibiliteit Zie www.bouwcollege.nl voor de meest recente informatie en inschrijfformulieren.

Bouwen aan de toekomst: jubileumcongres 35 jaar Bouwcollege Omdat het Bouwcollege in 2007 35 jaar

vorm heeft gekregen, is ook de tijd geko-

Kernwoorden zijn: strategie, vastgoed,

bestaat, organiseert het op 25 september

men om u daarvan wat uitgebreider deel-

betaalbaarheid, schoonheid, innovatie,

a.s. een jubileumcongres over de

genoot te maken. Daarom treft u bij deze

en een internationale oriëntatie.

toekomst van de bouw in de zorg. Wij

editie van Kort Bestek een folder aan,

berichtten daar in december al kort over.

waarin de diverse programmaonderdelen

U kunt zich vanaf 1 april aanmelden via

Nu een aantrekkelijk programma concreet

overzichtelijk zijn weergegeven.

www.bouwcollege.nl.

COLOFON Kort Bestek is een uitgave van:

T: 030 298 31 00

Kort Bestek is zuiver informatief bedoeld en bevat

College bouw zorginstellingen

F: 030 298 32 99

geen bekendmaking van besluiten, al dan niet inhou-

Postadres: Postbus 3056, 3502 GB Utrecht

E: [email protected]

dende beleidsregels, zoals bedoeld in artikel 3:42

Bezoekadres: Churchilllaan 11, 3527 GV

W: www.bouwcollege.nl

van de Algemene wet bestuursrecht (AWB). Voor der-

Utrecht

Redactie: Han Hoes

gelijke besluiten verwijzen wij naar onze publicaties

Vormgeving en druk: Twin Design, Culemborg

in de Staatscourant en het dagblad Trouw.

ISSN: 1570-4254

Aan de in Kort Bestek opgenomen berichten kunnen dan ook geen rechten worden ontleend.

5



6

23-03-2007

15:47

Pagina 6

Ziekenhuisgebouwen staan er goed bij

Recommend Documents