Zelfmanagement bij psychisch lijden Recente inzichten en ontwikkelingen op het gebied van zelfmanagement bij mensen met psychosen, depressie en autisme
Vrijdag 12 oktober 2012 Met als plenaire sprekers:
Wilma Boevink Guus Schrijvers Saskia Timmer Peter van Splunteren Jan Spijker Miles Rinaldi Een samenwerking van;
Waarom dit congres? Het onderwerp zelfmanagement staat volop in de belangstelling in de zorg en daarbuiten. Patiënten worden gestimuleerd om meer en meer eigen regie te voeren over hun gezondheid. Dat is goed voor de patiënt en goed voor de behandeling. Er zijn echter nog veel vragen en dilemma's over de juiste aanpak van zelfmanagement. Bij zelfmanagement draait het om de volgende tien punten. 1. voldoende kennis van de aandoening bij patiënt en familie 2. tijdige signalering dat het psychisch niet goed zit 3. kennis en vaardigheden om met de aandoening om te gaan 4. het vermogen bij patiënten en familie om bij crisissituaties handelend op te treden 5. durf en zelfvertrouwen bij patiënt en familie om medicatie aan te passen als dat nodig is 6. voldoende kennis van het beschikbare zorg- en hulpaanbod bij patiënt en familie 7. voldoende motivatie om een gezonde, desnoods aangepaste leefstijl in acht te nemen 8. voldoende zelfvertrouwen bij patiënt en familie dat het leven met een psychische aandoening ertoe doet 9. voldoende invloed van de patiënt en familie om samen met de behandelaar te beslissen over de meest wenselijke therapie 10. voldoende financiële middelen, huisvesting en sociaal netwerk om zelfmanagement te kunnen uitvoeren. Het vraagt nog het nodige pionierswerk om al deze punten goed in de praktijk te brengen. Er staan immers vele wegen open om zelfmanagement bij patiënten in de GGZ te bevorderen, zoals motivatie bevorderend interviewen door de hulpverlener, psycho-educatie door GGZ-instellingen, websites waarmee informatie met lotgenoten hulpverleners en familie kan worden uitgewisseld, en activiteiten van patiëntenorganisaties, IT applicaties voor telemonitoring en spoedhulp-op-maat opgezet door GGZ instellingen. Maar welke methode werkt en welke niet of minder? Dat is nog niet duidelijk, want vele ervan zijn nog onvoldoende geëvalueerd. Om ervaringen en kennis over zelfmanagement bij patiënten met psychische problemen met elkaar te delen en dilemma's met elkaar te bespreken vindt het congres Zelfmanagement bij psychisch lijden op 12 oktober plaats in of nabij Utrecht. Twee belangrijke partijen in de zorginnovatie- en onderzoekswereld treden op als organisatoren: het Trimbos-instituut en het Julius Centrum van het UMC Utrecht. Zij werkten intensief samen bij het ontwikkelen van een uitgebreid, op internet gebaseerd project om zelfmanagement te bevorderen bij mensen met psychotische kwetsbaarheid. De congrescommissie (drs. Peter van Splunteren, Trimbos Instituut, dr. Rob de Leeuw en prof.dr. Guus Schrijvers, beide van het Julius Centrum) koos voor diepgang en besloot het congres te richten op drie ernstige aandoeningen: psychotische kwetsbaarheid, depressie en autisme. Vier plenaire inleiders bieden een overzicht van de vorderingen op het gebied van zelfmanagement vanuit verschillende perspectieven. Guus Schrijvers sluit de ochtend met een voordracht over financiële prikkels die zelfmanagement kunnen bevorderen. Maar dat is lang niet alles. De genoemde partijen zochten contact met tal van collega’s die hard werken aan het bevorderen van zelfmanagement. Velen accepteerden een uitnodiging om korte voordrachten van tien minuten te houden rond de drie eerder genoemde ziektebeelden. De uit Engeland afkomstige deskundige Miles Rinaldi sluit het congres af met een presentatie over ‘Zelfmanagement en herstel bij ernstige psychische problematiek in het Verenigd Koninkrijk’. Miles Rinaldi startte zijn carrière in de geestelijke gezondheidszorg als vrijwilliger bij een telefonische hulpdienst. Daarna werkte hij aan zelfmanagement bevordering in alle lagen van de GGZ tot in het bureau van de Minister President. Hij heeft vijftien empirische studies over herstel en herstelondersteuning op zijn naam. Zijn grootste succes boekte Rinaldi met het leiden van GGZ programma’s gericht op het weer gaan werken door psychiatrische patiënten.
Je treft het gehele programma elders in deze brochure aan. Graag zien de organiserende partijen jouw komst op 12 oktober in of nabij Utrecht tegemoet. Kom met ons jouw kennis en ervaring delen en raak in één dag op de hoogte van alle recente ontwikkelingen op het terrein van zelfmanagement bij psychisch lijden. Want zelfmanagement is meer dan ooit nodig voor 1. het welzijn van de patiënt en diens familie 2. de effectiviteit van behandeling van hulpverleners en 3. het voorkomen van onnodige GGZ-kosten.
Voor wie? Het congres is bestemd voor: Projectleiders van innovaties met zelfmanagement, zorgprogramma’s en andere vormen van georganiseerde ketenzorg in de GGZ, de eerstelijn en ziekenhuizen Leidinggevenden bij patiënten-/cliënten- en familie-organisaties Ervaren professionals, managers en beleidsmakers van instellingen voor geestelijke gezondheidszorg, gezondheidscentra, eerstelijnsorganisaties, thuiszorgorganisaties, algemene ziekenhuizen, categorale ziekenhuizen, revalidatiecentra, universitair medische centra, instellingen voor geestelijke gezondheidszorg, verzorgingshuizen, verpleeghuizen, zorgcentra en andere organisaties die met ketenzorg te maken hebben Beleidsmedewerkers en managers van ministeries, zorgverzekeraars, het Centrum Indicatiestelling Zorg, het College voor Zorgverzekeringen, de Nederlandse Zorgautoriteit, DBC-Onderhoud en andere (semi-)overheidsinstanties Beleidsmedewerkers van koepelorganisaties zoals GGZ Nederland, KNMG, ZN, LHV, Actiz Onderzoekers, adviseurs en docenten op het terrein van geïntegreerde zorg, preventieve interventies en ketenzorg
Leerdoelen • • • • • •
Kennisnemen van goede voorbeelden van zelfmanagement in Nederland, de GGZ en elders in de gezondheidszorg Vergroten van kennis over theorieën over zelfmanagement Kennisnemen van mogelijkheden en valkuilen bij gebruik van internet Bespreken van dilemma's van zelfmanagement Kennisnemen van en leren omgaan met financiële prikkels en zelfmanagement Leggen van contacten en het uitwisselen van ervaringen met collega-leidinggevenden van zorg met zelfmanagement
Accreditatie Accreditatie wordt aangevraagd voor: Artsen Sociale Geneeskunde Tevens wordt het congres aangemeld bij het Kwaliteitsregister V & V.
Programma congres Zelfmanagement 12 oktober 2012 Dagvoorzitter: Rob de Leeuw, Public Health, UMC Utrecht Plenaire sessie: 08.30
Ontvangst met koffie en thee
09.15
Opening door de dagvoorzitter Rob de Leeuw. Iedere plenaire inleiding duurt twintig minuten en wordt gevolgd door tien minuten discussie
09.30
Herstel, empowerment en ervaringsdeskundigheid van mensen die ernstig psychisch lijden. Drs. Wilma Boevink, senior medewerker bij het Trimbos-instituut, lector Recovery aan de Hanzehogeschool Groningen en grondlegger van HEE
10.00
Zelfmanagement en ernstige psychische aandoeningen. Mogelijkheden en dilemma's vanuit kennisperspectief Drs. Peter van Splunteren en dr. Hedda van 't Land, beiden zijn senior wetenschappelijk medewerker bij het Trimbos-instituut
10.30
Recente ontwikkelingen in zelfmanagement en herstelondersteuning bij mensen met autisme Saskia Timmer, MMI Leo Kannerhuis te Doorwerth
11.00
Koffiepauze
11.30
Recente ontwikkelingen in zelfmanagement en herstelondersteuning bij mensen met ernstige depressie. Prof.dr. Jan Spijker, psychiater bij Propersona en werkzaam bij het Trimbos Instituut
12.00
Populatiegebonden bekostiging van de geestelijke gezondheidszorg en het stimuleren van zelfmanagement en herstelzorg Prof.dr. Guus Schrijvers, hoogleraar Public Health en econoom, Julius Centrum UMC Utrecht
12.30
Lunch
13.30
Start van drie parallelsessies. Elke voordracht duurt 15 minuten met daarna een discussie van 10 minuten
15.15
Recent UK developments in selfmanagement and rehabilitation for persons with serious psychiatric disorders Miles Rinaldi, Head of Recovery and Social Inclusion at South West London & St George’s Mental Health NHS Trust)
16.00
Afsluiting met een drankje
Parallelsessie 1. recente ontwikkelingen in de praktijk van zelfmanagement en herstelondersteuning onder mensen met psychotische kwetsbaarheid en hun familie (Sessie voorzitter: Rob de Leeuw) 1.
Regie- en empowerment bevorderende benaderingen bij psychotische kwetsbaarheid: implementatie via cliëntenorganisaties Drs. Daniëlle Meije, wetenschappelijke medewerker zorginnovatie Trimbos instituut
2.
WRAP als prototype voor zelfmanagement Rowdy Retera, herstel Coach GGZ Eindhoven
3.
Thuiscoaching en familie-coaching bij mensen met psychotische stoornissen Tine van Hees, coach bij Indigo, Altrecht GGZ te Utrecht
4.
Illness Management and Recovery (IMR) bij tien Nederlandse GGZ Instellingen Marijke Brugman, IMR coördinator Lectoraat herstelondersteunende zorg en empowerment van de Saxion Hogeschool in Deventer
5.
Eigen Regie voor mensen met psychotische aandoeningen via een patiëntenportal en een EPD, de eerste resultaten van een experiment Dr. Rob de Leeuw, leidinggevend onderzoeker Julius Centrum UMC Utrecht
Discussie over zelfmanagement bij psychotische stoornissen: wat weten en kunnen wij en wat nog niet?
Parallelsessie 2. recente ontwikkelingen in de praktijk van zelfmanagement en herstelondersteuning rond mensen met autisme en hun familie (Sessie voorzitter: Peter van Splunteren) 1.
Communicatie en zelfmanagement bij mensen met autisme, Karin Miedema, voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Autisme regio Noord Brabant, ervaringsdeskundige en professional in de zorg voor mensen met autisme
2.
Het ondersteunen van mensen met autisme in het weer oppakken van de regie in hun leven, Saskia Timmer, MMI Leo Kannerhuis te Doorwerth
3.
Autisme en eigen kracht, Gijs Horvers, trainer autisme en communicatie en ervaringsdeskundige te Enschede
4.
Onderzoek en projecten over zelfmanagement en autisme bij het de Hogeschool Arnhem Nijmegen (HAN) Alida Stukker (of collega), lid van het lectoraat levensloopbegeleiding bij Autisme van de HAN
Discussie over zelfmanagement bij autisme: wat weten en kunnen wij en wat nog niet?
Parallelsessie 3. recente ontwikkelingen in de praktijk van zelfmanagement en herstelzorg rond mensen met ernstige depressie en hun familie. 1.
Zelfmanagement van mensen met een ernstige depressie. Prof.dr. Jan Spijker, psychiater bij Propersona en werkzaam bij het Trimbos Instituut
2.
Hersteltraining voor mensen met depressie: resultaten van een pilot-onderzoek in Bavo Europoort te Rotterdam Bert Jan Roosenschoon, Senior Onderzoeker, Bureau Wetenschappelijk onderzoek Parnassia Bavo Academie te Den Haag
3.
Een gereedschapskist met tools voor zelfmanagement bij een depressie, Melissa Jonker, ervaringsdeskundige te Amsterdam
4.
Een educatief bordspel: een steekje los? Een eigenwijze serious game Ellen Spanjers, projectleider Zorgbelang Gelderland en bij lectoraat GGZ, Saxion Hogeschool
Discussie over zelfmanagement bij depressie: wat weten en kunnen wij en wat nog niet?
(Wijzigingen voorbehouden)
Praktische informatie Plaats:
Definitieve locatie volgt nog, maar zal in elk geval in of nabij Utrecht zijn.
Prijs:
- Deelnemers; € 250,- Patiëntvertegenwoordigers: €75,- (u moet lid zijn van een patiëntenbeweging en uw inschrijving kunnen tonen)
Aanmelding:
U schrijft zich in door het inschrijfformulier volledig ingevuld te retourneren. Ongeveer twee weken voor het congres ontvangt u de bevestiging en routebeschrijving.
Annulering:
Bij schriftelijke annulering voor 15 september berekenen wij € 25,administratiekosten. Na deze termijn wordt het gehele bedrag in rekening gebracht. Indien u onverhoopt verhinderd bent, dan is een van uw collega's - in het bezit van uw bevestigingsbrief - van harte welkom.
Informatie:
Petra Schimmel, coördinator nascholing Public Health Telefoon: 088 – 756 9256, e-mail:
[email protected]
Organisatie:
Julius Centrum voor Gezondheidswetenschappen en Eerstelijns Geneeskunde, UMC Utrecht, disciplinegroep Public Health Huispost Str. 6.131, Postbus 85500, 3508 GA Utrecht.
Check regelmatig onze website voor: relevante achtergrondinformatie * de deelnemerslijst (kort voor het congres) * de presentaties van de vermelde sprekers en workshops (kort na het congres) *
www.juliusacademy.nl
Inschrijfformulier
U520
Congres Zelfmanagement bij psychisch lijden Via www.juliusacademy.nl (events) kan ook online ingeschreven worden! Voor- en achternaam:……………………………........................................................................m/v Functie:................................................................................................................................... Instelling:................................................................................................................................ Adres:................................................................………………….................................................. Postcode en plaats:................................................................................................................ E-mail:…………………………….................................................Tel.nr............................................ -
Patientvertegenwoordigers, vermeld welke organisatie u lid van bent; …………………………………………………………………………………………………………………..
Ondergetekende schrijft zich in voor bovengenoemd congres dat plaatsvindt op donderdag 12 oktober 2011 én verklaart akkoord te gaan met de inschrijvingsvoorwaarden Betaling inschrijfgeld (aankruisen wat van toepassing is) Hierbij machtig ik de administratie van het UMC Utrecht om éénmalig de deelnemersbijdrage van € 250/75,- af te schrijven van: giro/bankrekeningnummer.................................................................................... ten name van.......................................................................................................... te:........................................................................................................................... Stuurt u mij een factuur ten bedrage van € 255/80,- (incl. € 5,- administratiekosten) Datum:
Retourneren aan:
Handtekening:
Julius Centrum, Str. 6.131 T.a.v. Petra Schimmel Antwoordnummer 8858 3500 ZK Utrecht E-mail:
[email protected]
Julius Centrum Het Julius Centrum voor Gezondheidswetenschappen en Eerstelijns Geneeskunde is een van de twaalf divisies van het Universitair Medisch Centrum Utrecht (UMC Utrecht). Het Centrum streeft naar een leidende rol in het verkrijgen en verspreiden van kennis op het gebied van gezondheidswetenschappen en de eerstelijns gezondheidszorg. Het Centrum vervult een voortrekkersrol op het gebied van onderzoek naar vier ziektegerelateerde thema’s en methodologisch onderzoek. Het biedt hoog gekwalificeerde onderwijsprogramma’s voor (bio) medische studenten, onderzoekers, artsen en andere professionals in de gezondheidszorg en verzorgt academische eerstelijns zorg. De Unit Innovaties in de Zorg (v/h Public Health) is onderdeel van de divisie Julius Centrum. De Unit richt zich op onderzoek en evaluatie van innovaties op het gebied van geïntegreerde zorg, disease management en spoedeisende zorg. Ook is de Unit een kenniscentrum voor professionals in de zorg, managers en beleidsmakers.
Trimbos-instituut Het Trimbos-instituut is een kennisinstituut. Het doet onderzoek naar geestelijke gezondheid, mentale veerkracht en verslaving. Het zet zich met kennis en innovatie actief in voor het verbeteren van de geestelijke gezondheid in Nederland en daarbuiten. Onze verworven kennis passen we toe in de praktijk van professionals in de GGZ en de verslavingszorg. Het Trimbos-instituut loopt voorop in de digitalisering van kennisontwikkeling, kennisoverdracht en de uitbreiding van hulpverlening via internet.