ZELF DOEN. NATUUR Scheppen en herscheppen. Mens maakt natuur

lijf leden

04 2015

ZELF DOEN INTERVIEW

PROFIEL

NATUUR

INTERVIEW

Anna Jochemsen: ‘Of je nou

Mondige

Scheppen en

Jean-Paul van Haarlem:

één of twee benen hebt, de

consumenten. Dit

herscheppen. Mens

‘Meer dan vrije keuze.’

techniek verschilt niet zo veel.’

levert het op.

maakt natuur.

colofon

INHOUDSOPGAVE WINTER 2015

Winter 2015, jaargang 7

12

INTERVIEW

Met nieuws na 23 november 2015 kon geen rekening worden gehouden. Artikelen uit deze uitgave mogen worden overgenomen mits expliciet de bron (Lijf & Leden van ONVZ Zorgverzekeraar) wordt vermeld. Wilt u van gedachten wisselen met onze ZorgConsulenten? Heeft u vragen of aanvullingen? Schrijf of mail ons.

Anna Jochemsen Anna Jochemsen skiet op het hoogste niveau, met één been. Hoe maakbaar is haar succes? “Tegenslagen horen erbij, dat ben ik als topsporter gewend.”

LET OP! Voor veel artikelen is gebruikgemaakt van gegevens van derden. ONVZ Zorgverzekeraar heeft de betrouwbaarheid hiervan bezien. Ontwikkelingen in de zorg gaan echter snel, en over sommige zaken kan verschillend worden gedacht. Bij medische klachten verdient het altijd aanbeveling een arts te raadplegen. UITGEVER ONVZ Ziektekostenverzekeraar N.V. (handelsregister Utrecht: 30135168, AFM-inschrijfnummer 12000633), gevestigd te Houten. Adres: Postbus 392, 3990 GD Houten. Telefoon: 030 639 62 22. www.onvz.nl. © ONVZ Ziektekostenverzekeraar N.V. www.facebook.com/onvz www.twitter.com/onvz

GEZOND

33

Het Beste Zorgidee Het ‘Thuiskomertje’ van Nel Wagner uit Oegstgeest is dit jaar verkozen tot Het Beste Zorgidee van Nederland.

REDACTIE ONVZ: Pauline Hogeweg, Manon IJzerman, Karin Matton, Annerike van der Meer CREATIE: LVB Networks, Amersfoort VORMGEVING: Hanneke van der Meer, Walter van Kalsbeek CONCEPT & REALISATIE LVB Networks, Amersfoort

4

27

GEZOND

ZORGCONSULENT

Leuke en gezonde feiten, tips en weetjes.

Onze ZorgConsulenten bieden u een luisterend oor, helpen u keuzes maken en geven tips. Kirsten en Nicky stellen zich voor.

FOTOGRAFIE: Erik van der Horst, Thinkstock, Mathilde Dusol

16

DRUK: RSP BV, VENLO

DE PARTICIPATIEMAATSCHAPPIJ

ISSN: 1877-9115

Van een verzorgingsstaat naar een

PROFIEL

participatiesamenleving. Het is een complexe

Consumenten weten niet alleen steeds meer, ze worden ook

verandering.

steeds mondiger. Drie zorgverleners vertellen wat dit oplevert.

20

36

INTERVIEW

GEZOND

Jean-Paul van Haarlem is sinds 1 oktober de

Tamara Krijgsman heeft fibromyalgie en toch is haar leven in

bestuursvoorzitter van ONVZ Zorgverzekeraar.

balans.

Postbus 392, 3990 GD Houten 030 639 62 22, [email protected]

28

32

NATUUR MENS MAAKT NATUUR

VOORWOORD Deze editie van Lijf & Leden heeft als thema ‘maakbaar’. Een mooi thema, omdat het draait om ‘creëren’ en ‘kansen’. Denk aan de participatiemaatschappij die veel van mensen

De mens heeft heel sterk de behoefte om te

vraagt, maar die tegelijkertijd ook het gevoel

scheppen en herscheppen. Soms levert dat

kan geven dat we echt iets doen of betekenen.

bijzondere plekjes op.

Op pagina zestien leest u onder andere over het cohousingproject Färdknäppen, waar ‘empty nesters’ elkaar ondersteunen, waardoor ze minder afhankelijk zijn van zorginstellingen. De jongere bewoners zijn sterker en energieker, maar hebben minder tijd omdat ze werken. Uiteindelijk doen de jonggepensioneerden en ouderen met een goede gezondheid dan ook het meeste in huis. Paralympisch skiër Anna Jochemsen vertelt vanaf pagina twaalf over de maakbaarheid van haar succes. “Als je skiet op dit niveau moet je enorm snel kunnen schakelen. Neem de slalom: skiërs krijgen voor een wedstrijd één kans om de route te verkennen. Daarna moet je in twee ‘runs’ de snelste tijd neerzetten. In 2014 pakte dat bij de Paralympische Spelen in Sochi niet goed uit. Na de eerste run had ik de medaille in zicht. Tijdens de tweede run viel ik en was mijn kans verkeken. Zo snel gaat dat. Ik heb ook zelf raakvlakken met het thema maakbaar. Sinds 1 oktober vorm ik samen met Ivo van Dijk de raad van bestuur van ONVZ. Een nieuw team betekent nieuwe dynamiek en maakbaarheid. Anders dan Anna Jochemsen bevind ik me bij ONVZ, met zestien jaar ervaring, op bekend terrein. Daarentegen is ONVZ een speler in een dynamische markt. Een markt waarin de discussie rondom vrije artsenkeuze prominent aanwezig zorgseizoen met veel vertrouwen tegemoet. Fijne feestdagen en tot volgend jaar!

Jean-Paul van Haarlem Voorzitter raad van bestuur ONVZ Zorgverzekeraar

ONVZ LIJF & LEDEN 04-2015

is. Met onze zuivere restitutiepolis zien wij het

3

GEZOND TIPS, FEITEN EN WEETJES

AMSTERDAM IN DE SPOTLIGHTS Inwoners en bezoekers van Amsterdam worden tijdens de donkere wintermaanden getrakteerd op kunsten van moderne lichtartiesten. Tijdens het Amsterdam Light Festival toveren hedendaagse (internationale) lichtkunstenaars de stad om tot een ware lichtstad. Ontdek de ‘city of light’ van 28 november 2015 tot en met 17 januari 2016 te voet of per rondvaartboot. amsterdamlightfestival.com

FEIT

of fabel?

5 TIPS TEGEN HEIMWEE

Heimwee. Hoeveel vakanties en logeerpartijen van kinderen én volwassenen worden erdoor verpest. Zo ga je heimwee tegen bij je kind:

Ziek sporten onverstandig? Dat klopt.

Knuffel

Telefoon

Inpakken

Positief

Begeleiden

Na koorts is het verstandig om vier

Geef iets van

Laat een kind

Bereid de

Wees positief.

Ga logeerpartijen

dagen te wachten met trainen. Maar

huis mee,

niet te vaak

logeerpartij

‘Het gaat leuk

niet uit de weg.

een verkoudheid hoeft de pret niet te

bijvoorbeeld

naar huis

samen voor. Zoek

worden’ in plaats

Begeleid je

drukken. Rustig aan doen is alleen nodig

een knuffel of

bellen.

samen kleren uit

van ‘Papa en

kind, het kan

als het lichaam erom vraagt.

hoofdkussen.

en pak samen de

mama gaan je zo

eroverheen

tas in.

missen’.

groeien.

QUOTE

SPORT IS DE SPEELGOEDAFDELING VAN HET LEVEN JIMMY CANON, SPORTVERSLAGGEVER - 1909-1973 -

VOORKOM LUIZEN Het is de nachtmerrie van elke ouder: een kind dat luizen heeft. Hoe is dit te voorkomen? De oplossing ligt voor de hand. Luizen kunnen zich moeilijk vastklampen in haren met een laagje haarlak of haargel. Dus voordat het kind naar school gaat: eerst even die haartjes stylen!

DE BOEKENKIST VAN HUGO DE GROOT

KERSTMARKT OP HET WATER

In de kerstvakantie lekker buiten

Kinderen maken kennis met de Nederlandse

Uniek: de kerstmarkt in Leiden

schaatsen? Dat kan bij Flevonice in

geschiedenis in Kasteel Loevestein bij

vindt plaats op en aan het water!

Biddinghuizen op een drie kilometer

Woudrichem. Hier zijn regelmatig nieuwe

Leef je tussen 11 en 20 december

lange schaatsbaan. Bezoekers

exposities te vinden. Kinderen mogen zelfs

2015 uit op de ijsbaan, breng een

kunnen de hele winter lang in de

in de beruchte boekenkist van Hugo de

bezoek aan de kermis op de kade

natuur schaatsen. Kinderen roetsjen

Groot zitten, waarin hij in 1621 uit het kasteel

of maak een rondvaarttocht door

in het Ice Funpark 4 Kids in bandjes

ontsnapte.

het centrum van Leiden. De hapjes

UITJES

KERST IN WINTERWONDERLAND

van de glijbaan af of leven zich uit in

en Glühwein staan klaar!

flevonice.nl/winter

slotloevestein.nl

kerstmarkten.net/kerstmarkt-leiden


de speeltuin.

5


GOEDE VOORNEMENS Slaag jij erin om je goede voornemen vol te houden? Dan ben je vast een zeker een man. Vrouwen zijn namelijk minder goed in het volhouden van goede voornemens. Dat komt omdat mannen concrete en realistische doelen weten te stellen, en resultaatgericht zijn. Vrouwen hebben vooral baat bij aanmoediging door vrienden of familie.

TRAIN JE BRAIN

Ons brein gezond houden. We kunnen er niet vroeg genoeg mee beginnen. Deze breintrainers houden onze hersenen vitaal en verlagen de kans op dementie.

Dans

Spelletjes

Lezen

Socializen

Haal die dansschoenen

Schuif de iPad maar even

De inhoud van een

Breng veel tijd door met

maar uit de kast, want wie

aan de kant. Bordspellen

tekst beter onthouden?

vrienden en familie. Sociale

drie of vier keer per week

verlagen de kans op

Verander het lettertype.

mensen onthouden beter

danslessen volgt, verlaagt

dementie.

In een kleiner of lastiger

en kunnen informatie sneller

de kans op dementie. Vooral

leesbaar lettertype moeten

verwerken. Bij oudere mensen

stijldansen is effectief, omdat

hersenen nog meer moeite

zorgen sociale contacten voor

het zowel fysiek als mentaal

doen, waardoor we de

een beter afweersysteem. Ook

aandacht vraagt.

informatie nog beter

gaan ze veroudering van het

opslaan.

brein tegen.

TOP 5 GOEDE VOORNEMENS AFVALLEN

13%

MINDER DRUK MAKEN

9%

MEER SPORTEN/BEWEGEN

7%

ANDERE BAAN VINDEN

5%

ZUINIGER MET GELD OMGAAN

5%

DOKTER MUSIC

Kinderen die een half uur na een operatie naar muziek of een luisterboek luisteren, ervaren minder pijn. Tot die conclusie kwamen onderzoekers van de Northwestern University Feinberg School of Medicine in Chicago die hiervoor 300 kinderen testten. Muziek biedt dus voldoende afleiding om de pijn te kunnen

Bron: Quest

verzachten.

QUOTE

michael jordan

BEWEEGTEST

Hoe ouder we worden, hoe meer last we krijgen van vastzittende spieren na een lange dag achter de computer. De app Office Yoga – Fitness at work maakt hier met handige strek- en yogaoefeningen een einde aan.

SCAN DE QR-CODE OF GA NAAR WWW.30MINUTENBEWEGEN.NL/ HOME-IK-WIL-BEWEGEN/TEST-U-ZELF/

OFFICE YOGA - FITNESS AT WORK, VOOR €2,99 IN DE APP STORE OF €1,99 BIJ GOOGLE PLAY


YOU HAVE TO EXPECT THINGS OF YOURSELF BEFORE YOU CAN DO THEM

REKKEN EN STREKKEN

7


EEN GRAADJE LAGER GRAAG Buiten koud? Hoe verleidelijk is het om de verwarming dan hoog te zetten. Dat kun je dus beter niet doen. Wetenschappers van 26 verschillende universiteiten onderzochten de invloed van de seizoenen en de gevolgen wanneer we deze verstoren. Hun conclusie: de warmte van de centrale verwarming én airco verstoort de werking van ons lichaam. Het menselijk lichaam is net als de natuur seizoensgebonden en verwacht niet het hele jaar door dezelfde temperatuur.

BEWEEG IK GENOEG? Wandelen, fietsen, zwemmen, intensief sporten. Hoeveel lichaamsbeweging hebben we op welke leeftijd eigenlijk nodig? Dit zegt de richtlijn Nederlandse Norm Gezond Bewegen:

VRAGEN OVER UW GEZONDHEID

4-17 JAAR

18-54 JAAR

55 JAAR >

We controleren de bronnen van de

Minstens een uur per

Ten minste vijf dagen in

Minstens een half uur

berichten over gezondheid op deze

dag matig intensief

de week matig intensief

per dag een intensieve

pagina’s zorgvuldig. Klopt er volgens u

bewegen of hardlopen.

bezig zijn. Denk aan

lichamelijke activiteit

iets niet? Laat ons dat weten! Stuur uw

Daarnaast minimaal

stevig wandelen (5

verrichten, minimaal

e-mail aan [email protected].

twee uur per week

kilometer per uur) of

vijf dagen per week,

kracht-, lenigheids- en

fietsen (16 kilometer per

liever nog elke dag. En

Heeft u vragen over het voorkomen

coördinatieoefeningen.

uur).

minimaal twee keer per

van ziektes, of wilt u informatie over

week krachtoefeningen.

bijvoorbeeld preventiecursussen? Bel gerust naar onze ZorgConsulent: 0800 022 14 50 (gratis).

VERS, VERSER, VERST

onvz.nl/zorgconsulent

Nederlanders eten graag gezond én vers. Eén op de tien huishoudens kookt iedere dag met producten die niet zijn voorverpakt, geschild of op een andere manier bewerkt. Dat blijkt uit onderzoek van PanelWizard Direct. Van de vijftigplussers kookt 43 procent vijf dagen per week met verse producten, tegenover een derde van de jongeren. We eten vooral vers, omdat het ons een goed gevoel geeft. Eten we niet vers, dan hebben we daar gewoonweg geen tijd voor (41 procent). En wij Nederlanders houden natuurlijk vooral van vers brood. WEB

TIP

LUISTER

TIP

i have a dream martin luther king

Muziek speelt een belangrijke rol in films. acteerwerk. Daarnaast is filmmuziek perfect om bij te lezen en te relaxen. Drie mooie soundtracks om bij weg te dromen:

E-NUMMERS

Er is altijd veel discussie rondom E-nummers. Zijn ze echt zo schadelijk? En waar zitten ze allemaal in? De app

SHINDLER’S LIST

E-nummers geeft informatie over

John Williams

gezondheidsrisico’s hiervan in voedsel op

LE FABULEUX DESTIN

basis van onafhankelijk wetenschappelijk

D’AMÉLIE POULAIN

onderzoek. Einde discussie?

Yann Tiersen THE LORD OF THE RINGS: THE RETURN OF THE KING Howard Shore

E-NUMMERS, GRATIS, APPSTORE


THE MOTIVATED RUNNER. COM

Ze versterkt emoties en

9

WETENSCHAP GEZOND ACHTER MOTIVATIE TIPS, FEITEN EN WEETJES

CRANBERRY TEGEN INFECTIE Het is winter. Hét seizoen van de cranberries. Cranberries zijn makkelijk klaar te maken. Kook ze al dan niet met suiker en water tot een smeuïge compote. Lekker bij een stukje wild. Of kook de cranberries en pureer ze met de staafmixer vervolgens tot sap. Cranberries zijn niet alleen lekker, maar ook gezond. Ze bevatten veel antioxidanten.

Tip van de ZorgConsulent VARIATIE IS GEZOND

ZOETE AARDAPPELSTAMPPOT MET RUCOLA

Variatie is altijd goed. Of het nou om lichaamsbeweging, voeding of in- en ontspanning gaat. Gevarieerde voeding levert voldoende vitamines en mineralen. Wie gevarieerd eet, hoeft in principe geen extra vitamines te slikken. Peuters, zwangeren, ouderen en vegetariërs uitgezonderd. Kijk ook eens verder dan de bekende ingrediënten. Zo is de zoete aardappel lekker, houdt hij de bloedsuikerspiegel laag en bevat hij veel vezels (zie ook het recept hiernaast). Voor de fysieke conditie is variatie in sport goed. Het is niet alleen verstandig om regelmatig te bewegen, maar ook de mate van inspanning af te wisselen. Zo wordt het hart goed aan het werk gezet. Wat de goede balans is? Vraag het de sportinstructeur op de sportschool of de trainer van de sportclub. Tot slot: inspanning versus ontspanning. Het menselijk lichaam heeft naast inspanning ook behoefte aan ontspanning. Maar de manier waarop we ontspannen, is heel persoonlijk. De één komt tot rust door een avondwandeling, de ander bij het lezen van een boek of een sportsessie. Neem na een intensieve training wel de tijd om je lichaam tot rust te laten komen, zodat je gemakkelijk in slaap valt. 0800 022 14 50 (GRATIS, OP WERKDAGEN VAN 8.30 – 17.30 UUR), ONVZ.NL/ZORGCONSULENT

BORD LEEG = BELONING!

SLIM ETEN

Ook een kind dat moeilijk eet?

bepaalde voeding geeft de hersenen

Misschien dat de Yumit uitkomst biedt.

wel een boost.

Einstein worden we er niet van, maar

SPRUITJES / Ze zitten boordevol vitamine K en hebben een gunstige

COMBINEER OOK EENS MET FETA, SPINAZIE, ANDIJVIE OF BOERENKOOL.

WAT HEB JE NODIG? (Voor vier personen) › 1 kilo zoete aardappelen › 75 gram rucola › 150 gram zongedroogde tomaatjes › 100 gram feta › Peper en zout EN HOE MAAK JE HET KLAAR? Schil de zoete aardappelen en snijd ze in gelijke stukken van ongeveer drie bij vier centimeter. Was de zoete aardappelen en kook ze in ongeveer tien minuten gaar in ruim water. Hak de rucola grof en snij de zongedroogde tomaten in stukjes. Giet de zoete aardappelen af en stamp ze tot een gladde stamppot. Breng de zoete aardappelstamppot op smaak met peper en zout. Roer de gehakte rucola en de zongedroogde tomaatjes erdoorheen en verkruimel de feta over de stamppot. BRON: UITPAULINESKEUKEN.NL

Yumit is een interactieve eetset op een

en onze rekenkundige vaardigheden.

‘dienblad’ met LED-verlichting. De eetset

Kortom, we worden er scherper van.

meet exact hoeveel gram een kind binnenkrijgt en zet de ‘score’ om naar

CHOCOLADEMELK / Uit onderzoek

virtuele energie. Met die ‘gewonnen’

blijkt dat een maand lang dagelijks

energie kunnen de kinderen na het eten

chocolademelk drinken het

interactieve spelletjes doen op smartphone

denkvermogen stimuleert. Let wel op

of tablet. Dus hoe leger het bord, hoe meer

de hoeveelheid suiker.

spelletjes! Of laat ze lekker buiten spelen. Daar krijgen ze ook honger van.

OLIJFOLIE / Wie jaren met olijfolie kookt, werkt aan gezonde hersenen. En olijfolie

www.yumit.io

is ook nog eens goed voor het hart.

food is an important part of a balanced diet fran lebowitz


werking op ons verbale vermogen

11

INTERVIEW ANNA JOCHEMSEN

‘Ik heb meer balans en kracht nodig dan iemand met twee benen’ Anna Jochemsen, paralympisch skiër Anna Jochemsen (30) skiet op het hoogste niveau, met één been. Hoe maakbaar is haar succes? “Tegenslagen horen erbij, dat ben ik als topsporter gewend.”

Wanneer ben je gaan skiën? “Eigenlijk heb ik van jongs af

Inmiddels heb je een aantal titels op je naam staan,

aan al geskied, tijdens de skivakanties met ons gezin. Mijn

zowel brons als zilver. Je deed in 2014 mee aan de

broer ging naar de skischool, maar daar kon ik met één

Paralympische Spelen in Sochi. Wat heb je nodig om zo

been niet terecht. Dus nam mijn vader mij mee de piste

te kunnen presteren? “Of je nou één of twee benen hebt,

op. In een skiklasje leer je ‘de ploeg’ of de ‘pizzapunt’ om

de techniek verschilt niet zo veel. Wel heb ik meer balans

te remmen. Maar daarvoor heb je twee benen nodig. Ik

en kracht nodig dan iemand met twee benen. Ik doe aan

leerde te remmen door mijn ski dwars te zetten. Uiteindelijk

krachttraining om zo sterk mogelijk te worden. Je moet

heb ik in die vakanties aardig leren skiën, maar heeft een

om op hoog niveau te skiën zowel fysiek als mentaal sterk

paralympisch skiër me geholpen de techniek te leren. Ik

zijn. Ook omdat je behoorlijk wat risico’s moet nemen.

mocht een keer met hem mee trainen en bij die training is

Het leuke van skiën vind ik de complexiteit, de combinatie

het balletje gaan rollen. Ik bleek talent te hebben.”

van snelheid en techniek. Skiën is een sport met veel


‘HET DUURDE EVEN VOORDAT IK ME HELEMAAL OP HET SKIËN KON STORTEN’

13

INTERVIEW ANNA JOCHEMSEN

‘Motivatie bestaat uit meesterschap, zingeving en autonomie’

variabelen. De sneeuw is geen twee keer hetzelfde, de

is ervaring alles, omdat je op gevoel skiet. Je kunt het

weersomstandigheden ook niet.”

volgende poortje niet zien.”

Hoe maakbaar is jouw succes? Hoe pak je het aan? “Als

Op gevoel op hoge snelheid skiën, dat klinkt best

je skiet op dit niveau moet je enorm snel kunnen schakelen.

risicovol. “Die risico’s maken skiën juist interessant. Ook ik

Neem de slalom: skiërs krijgen voor een wedstrijd één

ski graag op harde sneeuw met veel grip bij een zonnetje

kans om de route te verkennen. Daarna moet je in twee

en strakblauwe lucht, bij een temperatuur van min vijf.

‘runs’ de snelste tijd neerzetten. In 2014 pakte dat bij de

Ik teken voor zulke goede omstandigheden! Maar ook

Paralympische Spelen in Sochi niet goed uit. Na de eerste

slechte omstandigheden vind ik leuk. Soms hoor ik skiërs

run had ik de medaille in zicht. Tijdens de tweede run viel ik

zeggen: is het wel veilig genoeg? Dat denk ik nooit. De

en was mijn kans verkeken. Zo snel gaat dat.”

keuze of het veilig is, is niet aan mij. Als de organisatoren denken dat het veilig is om te skiën, dan kan het. Ik

Hoe ga je om met zulke tegenslagen? “Ik sta er niet

Zolang je

heb wel eens wedstrijden gereden bij min 25, waarbij ik

te lang bij stil. Tegenslagen horen erbij, dat ben ik als

jezelf fit kunt

achteraf niet meer wist hoe ik beneden was gekomen.

topsporter gewend. Het enige wat ik kan doen, is me goed

houden, word

Maar daarna in mijn hotel denk ik: ‘Dat heb ik maar wel

voorbereiden. Trainen, trainen, trainen; ook mentaal. Ik

je alleen maar

mooi gedaan.’”

oefen elke dag een andere slalom op de piste. Daarbij is

beter.

mijn tactiek altijd in te zetten op de eerste run, die moet de

Moet je veel laten voor je sport? “Als topsporter moet

allersnelste zijn. In de Super G kan ik snelheden van boven

je altijd veel laten voor je sport. Ik ben veel van huis en zie

de zestig kilometer per uur halen. Op zulke momenten

mijn familie en vrienden weinig. Als ik het skiën vergelijk

ANNA JOCHEMSEN (30) GEBOREN Swaziland Zuid-Afrika DOET AAN alpineskiën WON verschillende keren brons en zilver bij wereldbekerwedstrijden DEED MEE AAN de Paralympische spelen in Sochi, aan de slalom, de reuzenslalom, de Super Combinatie, Super-G en de afdaling FAVORIETE SKIGEBIEDEN Saint Moritz (Zwitserland) en Canada. Voor trainingen Saas Fee (Zwitserland) VINDT de Alpen mooier WIL graag nog eens skiën in Sankt Anton in Oostenrijk

met een baan, neem ik mijn werk wel mee naar huis. Ik ga

En je studie? “Ik studeer nog steeds, maar mijn studie

op tijd naar bed, moet mijn lichaam fit houden. Ook in de

staat wel op een laag pitje. Het maakt het er niet

zomer. En ik kan maar op één moment per jaar op vakantie,

makkelijker op dat ik tijdens het collegejaar maar weinig

in april na het seizoen. Toch voelt het niet als een opgave. Ik

in Nederland ben. Gelukkig krijg ik goede begeleiding en

vind skiën nou eenmaal zo leuk dat ik het altijd graag doe.

de tijd om mijn studie in mijn eigen tempo af te ronden.

Mijn volgende vakantie gaat naar een mooi skigebied. Het

Maar wat leeftijd betreft kan ik nog heel wat jaren op dit

lijkt me heerlijk om in mijn eigen tempo te skiën, daar waar

niveau blijven skiën. En dat ben ik ook van plan. Bij skiën

ik naartoe wil.”

is ervaring erg belangrijk. Zolang je jezelf fit kunt houden, word je alleen maar beter. Er zijn best veel skiërs die op

Heb je wel eens getwijfeld over je ski-carrière? “Eigenlijk

relatief hoge leeftijd – tot ver in de dertig – titels winnen.

maar één keer, helemaal in het begin. Het duurde even

Pas het moment waarop je motivatie verdwijnt, wordt het

voordat ik de keuze kon maken om me helemaal op het Pas het mo-

doen met voeding, gezondheid en skiën. Maar dat zie

voor wat je leuk vindt. Skiën is niet goedkoop en er gaat

ment waarop

ik dan wel. Ik kijk niet te ver vooruit. Eerst maar eens de

veel tijd in zitten om echt goed te worden, en ik was nog

je motivatie

Paralympische Spelen van 2018 halen.”

fulltime student. Maar ik kon me niet indenken hoe het zou

verdwijnt,

zijn als ik niet meer op dat niveau zou skiën. En ik ging nog

wordt het tijd

elke training vooruit. Ik besloot door te gaan en inmiddels

om wat an-

kan ik rondkomen van het skiën.”

ders te doen.


tijd om wat anders te doen. Ik ga dan waarschijnlijk iets

skiën te storten. Het is niet alleen een kwestie van kiezen

15

GEZOND DE PARTICIPATIEMAATSCHAPPIJ

‘Wedde dat ’t lukt?’ De participatiesamenleving

Van een verzorgingsstaat naar een participatiesamenleving. Van hulp vragen aan de overheid naar samen oplossen. Een complexe verandering, maar wel één die kansen biedt. Een zoektocht in binnen- en buitenland ter inspiratie.

PvdA-leider Wim Kok introduceerde

waar nodig met andere hulpverleners

zijn van zorginstellingen. De sleutel tot

de term ‘participatiesamenleving’ in

vanuit de domeinen zorg en welzijn.

succes is de samenstelling van de groep.

1991. Koning Willem Alexander blies

De spil is de dorpsondersteuner die

Er moet voldoende variatie zijn. De

hem tijdens zijn eerste troonrede in

al fietsend door het dorp vraag en

jongere bewoners zijn misschien sterker

2013 nieuw leven in. Inmiddels zijn

aanbod bij elkaar brengt. Hij is ook

en energieker, maar hebben minder

de eerste effecten zichtbaar: vooral

verantwoordelijk voor de hulp en

tijd omdat ze werken. Doordat de

participatie in de zorg betekent veel voor

zorg die vrijwilligers verrichten. De

jonggepensioneerden en ouderen met

Nederlanders. We moeten meer zelf

zorgverleners van de huisartsenpraktijk

een goede gezondheid het meeste in

doen, ook voor de mensen om ons heen,

werken intensief samen met

huis doen, is het voor werkende vijftigers

en krijgen minder financiële hulp. Maar

zorgverleners uit de eerste en tweede lijn

aantrekkelijk om in Färdknäppen te

in deze situatie kunnen óók hele mooie

en andere relevante partijen. Hierdoor

wonen. Volgens de bewoners leven

initiatieven ontstaan.

komen hulp- en zorgvragen snel in

ze dankzij de gemeenschap minstens

beeld en kan direct geschakeld worden.

vijf jaar langer en kunnen ze er tot hun

‘Wedde dat ‘t lukt’ won onlangs 20.000

dood een goed leven leiden. Bewoners

euro met de Niek de Jong Prijs 2015.

verhuizen zelden naar een verpleeghuis.

Nederland ‘WEDDE DAT ‘T LUKT’

Neem ‘Wedde dat ‘t lukt’, dat zich

De enkele keer dat het nodig is, gaat het

inzet om inwoners van het Groningse

Zweden

dorp Wedde langer zelfstandig thuis

COHOUSING

te laten wonen. Aan dit project werken

In Färdknäppen in Zweden vinden we

Groot-Brittannië

initiatiefnemer huisarts Hans van

een cohousing-project in een gewilde

THE SHELBY TRUST

den Berg, andere zorgverleners en

stadswijk van Stockholm. Bij cohousing

In Groot-Brittannië heeft de overheid

vrijwilligers samen. Het team van ‘Wedde

wonen mensen in een gemeenschap

burgers meer zeggenschap en

dat ’t lukt’ overlegt wekelijks en schakelt

samen, zodat ze minder afhankelijk

verantwoordelijkheid gegeven over

om dementie.

17


GEZOND DE PARTICIPATIEMAATSCHAPPIJ

overheidsbudgetten. Tottenham

van één financieringsbron afhankelijk.

Vooral het beloningsaspect binnen de

in Noord-Londen is een grote

Slechts een kleine dertig procent van

Seniorengenossenschaften is belangrijk.

multiculturele wijk waar veel armoede

de omzet komt uit toelagen van de

Mensen dragen niet alleen bij aan de

en werkloosheid heerst. Het stadsdeel

gemeente.

zorg voor ouderen, maar krijgen er

stak het geld in The Shelby Trust, een

ook echte euro’s voor terug. Een van

initiatief waarin buurtbewoners het

Duitsland

grootste aandeel hebben.

OUDERENCOÖPERATIES

van Duitsland bevindt zich in het stadje

In Duitsland vinden we

Riedlingen. Daar verdienen de leden

Seniorengenossenschaften

zo’n zes tot zeven euro per uur voor

The Shelby Trust huurt voor 25 jaar een

(ouderencoöperaties). Het initiatief is

huishoudelijke hulp, klusjes buitenshuis

leegstaand schoolgebouw van 45.000

ontstaan vanuit het idee dat het aantal

en vervoer. Dit geld zetten ze op ‘een

vierkante meter. De initiatiefnemers

ouderen toeneemt, maar dat zij ook

spaarbankboekje’, het gespaarde geld

hebben het complex omgebouwd

steeds vitaler worden. Ouderen zijn

kunnen ze in de toekomst inzetten.

tot een multifunctioneel wijkgebouw

na hun werkzame leven nog heel lang

Tegen de tijd dat de senioren zelf hulp

met sportzalen, vergaderruimtes, een

productief en wonen bij voorkeur tot het

nodig hebben, laten ze zich uitbetalen

trainingscentrum en kantoorruimtes.

einde van hun leven zelfstandig. Alles

in diensten. Voor elk uur verleende zorg

In het wijkcentrum kunnen bewoners

wat de ouderen niet meer zelf kunnen,

krijgen ze gegarandeerd een uur zorg

terecht voor scholing en training, sport

wordt gedaan door de leden van de

terug. Maar dienstverlenende ouderen

en ontspanning, advies over gezondheid

coöperatie die daartoe nog wel in staat

kunnen het opgespaarde geld ook laten

en opvoeding, en hulp bij het starten

zijn.

uitbetalen.

Multifunctioneel wijkgebouw

van een bedrijfje. Het centrum trekt dagelijks vijftienhonderd bezoekers en

Spaarbankboekje

biedt ruimte aan meer dan honderd

Bij de Seniorengenossenschaften wordt

ondernemingen. The Shelby Trust is niet

vertrouwd op de vitaliteit van senioren.

de oudste Seniorengenossenschaften

ZORGCONSULENT EVEN VOORSTELLEN

Het gezicht achter de stem

‘WANNEER IS ZORG EFFECTIEF?’

TIP

TIP

‘Een goede gezondheid begint

‘Als je met ons de

bij jezelf: slaap genoeg,

vragen die je aan een

ontspan, eet gezond en

zorgverlener wilt stellen

beweeg.’

op een rij zet, haal je meer uit het consult.’

De ZorgConsulent is uw gids in zorgland en voorziet u van betrouwbare informatie. Uw behoefte staat hierin centraal. Om u een idee te geven wie er aan de andere kant van de

Kirsten Heilmann:

Nicky Bilder:

Als ZorgConsulenten weten we bij welk ziekenhuis

“Als ZorgConsulenten krijgen we allerlei vragen en

de wachtlijst kort is, welke voeding gezond is als je

aangezien we allemaal medisch geschoold zijn, kunnen

sport, welke medische keuring goed is en waar je

we deze adequaat en zorgvuldig behandelen. Natuurlijk

een preventief medisch onderzoek kunt laten doen.

nemen we ook onze persoonlijke ervaring mee. Bij

We geven dus inzicht en wijzen de weg, maar de

mij is dat bijvoorbeeld mijn ervaring op het gebied

uiteindelijke keuze is natuurlijk aan de verzekerde

van mantelzorg. Maar het hele team is getraind in dit

én de zorgverlener, als die erbij betrokken is. Als

onderwerp, zodat we vragen hierover goed kunnen

ZorgConsulent doe ik veel aan bijscholing. Ik ga onder

beantwoorden en een luisterend oor kunnen bieden. Een

andere naar congressen en bezoek zorgverleners. Dit

ander onderwerp waar ik me mee bezighoud, is gepaste

levert veel kennis op die ik vervolgens meeneem in

zorg. Waar en wanneer krijgen onze verzekerden snel en

mijn telefoongesprekken met verzekerden. Ook bied

kwalitatief goede zorg? Een voorbeeld: een verzekerde

ik werkgeverscollectieven inzicht. Ik geef presentaties

vraagt informatie over een second opinion, omdat hij geen

aan de HR-afdeling, bedrijfsartsen en medewerkers.

duidelijk antwoord krijgt bij de specialist. In deze situatie is

Medewerkers en verzekerden van ONVZ kunnen bij mij

het belangrijk om eerst te kijken of de verzekerde nogmaals

en andere ZorgConsulenten terecht met hun vragen

met de specialist in gesprek kan gaan om zijn zorgen te

over gezondheid. Het is leuk om te zien hoe enthousiast

bespreken. Voor dit gesprek kan ik tips geven.”

iedereen over deze dienst is.”

VOOR ZORGGERELATEERDE VRAGEN: 030 639 62 24 OF 0800 022 14 50 (GRATIS).


lijn zit, stellen twee ZorgConsulenten zich voor.

19

INTERVIEW JEAN-PAUL VAN HAARLEM

‘We bieden meer dan vrije keuze’ Jean-Paul van Haarlem Jean-Paul van Haarlem werd in oktober bestuursvoorzitter van ONVZ Zorgverzekeraar. Wat kunnen we van hem en van ONVZ verwachten? Hoe waren je eerste weken?

Waarin is een dienst als de ZorgConsulent onderscheidend? “In de zorg komt steeds meer informatie beschikbaar op basis van objectieve kwaliteitsindicatoren. Die transparantie is goed, maar duiding van die informatie is niet altijd even makkelijk. Daarnaast verandert er het

“Het is een dynamische periode voor mij. Niet alleen

nodige wat betreft vergoedingen. Neem mantelzorg,

vanwege mijn nieuwe rol. Het is ook de combinatie met de

sinds 2015 een gezamenlijke verantwoordelijkheid

periode van het jaar. Op het moment van schrijven bepalen

van verschillende loketten. De ZorgConsulent kan het

we de hoogte van de zorgpremie.”

verschil maken door inzicht te geven en een gids voor

ONVZ staat bekend als vrijekeuzeverzekeraar. Blijft vrije keuze gewaarborgd?

verzekerden te zijn. Dat is van belang bij ketenzorg en een doorlopende zorgvraag. De ZorgConsulent geeft geen advies, dat is aan de zorgverlener. De dienst past heel

“Ja natuurlijk blijft dit gewaarborgd. Vrije keuze is

goed bij de klantgerichte houding van ONVZ. Waar maak

een belangrijke pijler van ONVZ, maar we hopen dat

je nog mee dat een medewerker na een operatie belt om

verzekerden niet alleen daarom voor ons kiezen. We willen

te vragen hoe het is gegaan? Dat moet niet volgens de

meerwaarde bieden, zoals innovatie in de zorg, vitaliteit

protocollen, dat is puur interesse. We willen weten of er

en een klantgerichte houding. Vanuit de wetenschap dat

kwaliteit geboden is.”

vrije keuze zonder ondersteuning geen vrije keuze is, is ons ZorgServicebureau ontstaan. Onze ZorgConsulenten helpen

Hoe maakbaar is de zorg?

verzekerden en collectieven op weg door bij alle mogelijke

“Er is veel innovatie in de zorg en ik vind het mooi als het

zorgvragen te helpen.”

vanuit de mensen zelf komt. Daarom hebben we Het Beste

Jean-Paul van Haarlem maakte 25 jaar geleden als indruk; een mooi bedrijf. Niet te groot en niet te klein, met een mooie positie in de markt. Toen hij zestien jaar geleden gevraagd werd om directeur bij ONVZ te worden, hoefde hij niet lang na te denken. “Een accountant staat altijd aan de zijlijn en als directeur zou ik invloed hebben. ONVZ heeft geen winstoogmerk en geen aandeelhouders, dus kunnen we de verzekerde vooropstellen. Alles wat we doen draait om de vragen: Wat is de meerwaarde voor de verzekerde? En als we dit voor deze verzekerde waarmaken, kunnen we het onze andere verzekerden dan ook bieden?”


‘WAAR MAAK JE NOG MEE DAT EEN MEDEWERKER NA EEN OPERATIE BELT OM TE VRAGEN HOE HET IS GEGAAN?’

accountant bij KPMG kennis met ONVZ. Zijn eerste

21

INTERVIEW JEAN-PAUL VAN HAARLEM

Zorgidee ook bedacht. Als ONVZ pretenderen we niet te

toekomstbestendig systeem, waarmee we nog meer waarde

weten hoe het moet, liever brengen we bewustwording op

kunnen toevoegen voor onze verzekerden.”

gang. Met ‘Het Beste Zorgidee’ zien we dat er zo mooie

werken de gemeenten Ommen en Hardenberg, huisartsen,

Het afgelopen jaar groeide ONVZ meer dan ooit. Hoe groot mag ONVZ wat jou betreft worden?

de Saxenburgh Groep, Zilveren Kruis, ONVZ en Vrieling

“We zijn behoedzaam met groei. Drie procent van de

Adviesgroep samen aan vitaliteit, leefbaarheid en kwaliteit van

Nederlanders is bij ONVZ verzekerd. Dat betekent dat we

zorg in het Vechtdal, een krimpregio met 110.000 inwoners.

relatief onbekend zijn, en dat is een bewuste keuze. We zijn

Wij brengen onze ervaring op het gebied van preventie en

niet op zoek naar vluchtige groei, maar willen graag dat

vitaliteit in. Het zou mooi zijn als Vitaal Vechtdal uiteindelijk als

verzekerden bewust voor ons kiezen. Afgelopen jaar kozen

blauwdruk voor andere krimpregio’s kan dienen.”

veel mensen voor ONVZ, maar dat benoemen we bewust

ideeën ontstaan. Daarnaast sluiten we ons aan bij duurzame initiatieven, zoals de coöperatie Vitaal Vechtdal. Hierin

Ondanks de goede scores in klanttevredenheidsonderzoeken van ONVZ bestaat er ook nog het nodige wantrouwen ten opzichte van (zorg)verzekeraars. Hoe gaat ONVZ daarmee om?

niet in onze communicatie. We koesteren onze positie en blijven koersen op wat altijd al het belangrijkste voor ons is geweest: dat wat het beste is voor onze verzekerde.”

Wat kunnen we de komende tijd nog van ONVZ verwachten?

“Het is een kwestie van vertrouwen. Laat ik het vergelijken

“We hebben onlangs twee apps gelanceerd: de NRGY app

met een huwelijk. Als er voldoende vertrouwen bestaat, dan

en de vernieuwde ONVZ app. Daar zijn we heel trots op.

ga je niet zomaar uit elkaar als het even tegenzit. Zo werkt het

De uitdaging voor ons als zorgverzekeraar is de voordelen

ook in onze markt. Een groot deel van onze verzekerden is al

van digitalisering – langer, beter bereikbaar – te combineren

langere tijd bij ons verzekerd en vertrouwt ons. Dat verklaart

met persoonlijk contact. Het mooie aan deze ontwikkeling

ook onze hoge score op klanttevredenheidsonderzoeken,

vind ik dat de verzekerde zelf kan kiezen wanneer en hoe hij

terwijl we wel van verzekerden klachten binnenkregen in de

contact heeft. Wij bepalen dat niet. De apps zijn slechts een

tijd dat we overstapten op ons nieuwe backofficesysteem.

beginpunt, we zullen hieraan steeds meer functionaliteiten

We wisten dat een nieuw systeem opstartproblemen zou

toevoegen. Afhankelijk van wat de verzekerde wil. Zo

geven en de flinke groei van ONVZ in het afgelopen seizoen

kunnen we steeds meer betekenen voor onze verzekerden.

versterkte dit effect. We zijn heel blij met het vertrouwen dat

Op zorggebied, maar ook op het gebied van gezondheid

onze verzekerden ons geven. Inmiddels staat er een mooi,

en vitaliteit.”

Van dino tot duizendpoot


Bewonder duizenden dieren, planten, fossielen en stenen van dichtbij

Naturalis Biodiversity Center, Darwinweg 2, Leiden. Openingstijden, toegangsprijzen en activiteiten via naturalis.nl.

23

NATUUR SCHEPPEN EN HERSCHEPPEN

natuur Mens maakt

De mens heeft heel sterk de behoefte om te scheppen en te herscheppen. Soms gaat dat ten koste van natuur. Soms levert het bijzondere plekjes op.

Hallo Heide De rust, het stugge gras, de onmiskenbare

Weetje

heidelucht. Niet voor niets gaan veel

De heide blijft jong dankzij

Nederlanders graag wandelen op de hei. We

het gecontroleerd en bewust

vinden er een grote variëteit aan planten en

afbranden van heidegebied.

dieren. Het mooie is dat heidegronden dankzij ingrijpen van de mens bestaan. Door bossen te kappen, vee te laten grazen en bij tijd en wijle

Bezoeken?

heidegebied af te branden, konden boeren

Vind een heidewandeling

lange tijd op arme grond overleven. Onder

via Route App,

invloed van landbouw en recreatie is veel

Natuur Routes van

heidegrond verdwenen. Maar gelukkig wordt

Natuurmonumenten

tegenwoordig weer veel moeite gedaan om dit

(voor iPhone, Android en

typisch Nederlandse landschap te behouden.

Windows).

Groene Kathedraal Op het eerste gezicht lijken statige populieren en de Notre-Dame van Reims weinig met elkaar te

Weetje

Besloten is de Groene

maken te hebben. Maar neem eens een kijkje in

Kathedraal op den duur

ons eigen Flevoland, want bij Almere Hout hebben

vanzelf te laten vergaan tot

we onze eigen Groene Kathedraal. Misschien

een ruïne.

wel Nederlands beroemdste natuurkunstwerk. Marinus Boezem ontwierp de Groene Kathedraal naar voorbeeld van de Notre-Dame van Reims.

Bezoeken?

Betonnen paden tussen 178 Italiaanse populieren

De Groene Kathedraal,

weerspiegelen de ribben van de kruisgewelven. En

Waterlandseweg Almere

schelpencirkels rondom de bomen verwijzen naar

Hout.


de Zuiderzee.

25

UTRECHTS LANDSCHAP MENS MAAKT NATUUR

Zoete zee Kilometers water, de wind in de haren, vogels

Weetje

scheren ver boven je hoofd. Hoe zou het zijn

De Zuiderzeewerken zijn

om nog langs de zilte Zuiderzee te wandelen?

nooit helemaal afgerond.

We zullen het nooit weten, want met de

Wellicht krijgen ze in de

Zuiderzeewerken hebben we afscheid genomen

toekomst nog een vervolg.

van onze zee. We kregen er extra land – de provincies Noordoostpolder en Flevoland – en bescherming tegen het wassende water van de

Bezoeken?

Noordzee voor terug. Maar ook het IJsselmeer

Zuiderzeemuseum

is een prachtig natuurgebied, waar heerlijk

Enkhuizen, Wierdijk 12-22

gewandeld kan worden.

Enkhuizen.

column

BACK TO THE FUTURE Hoe zou de wereld er uitzien in 2015? Dat was de kernvraag waar filmmaker Robert Zemeckis zo’n kwart eeuw geleden de film Back to the Future 2 op baseerde. Als we om ons heen kijken, dan zien we nog steeds geen fruit uit het plafond groeien. En ook geen zelfdrogende jassen en schoenen met veters die zichzelf strikken. Maar verder had Zemeckis in 1989 best een vooruitziende blik. Zo is skypen (videoconferencing) inmiddels net zo ingeburgerd als bellen met een vaste telefoon (doet iemand dat überhaupt nog?!). Ook de ‘vliegende auto’ bestaat anno 2015, al is dat nog geen massaproduct. En zo zijn er nog wel meer technische snufjes die onze wereld de afgelopen 25 jaar enorm hebben veranderd. Voor de sportwereld geldt hetzelfde. Mijn voormalig trainer Jacco Verhaeren en ik maakten er vroeger een sport van een jaar of tien vooruit te kijken. Zo probeerden wij onszelf in 1998 voor te stellen hoe de beste zwemmer van de wereld er in 2008 uit zou zien. Welke trainingsmethodes, voeding, materialen, et cetera zouden er dan door ‘hem’ gebruikt worden? Vervolgens was het de kunst om die zwemmer zo snel mogelijk te worden. Op deze manier probeerden we een paar jaar voorsprong op de concurrentie op te bouwen, die dan uiteindelijk moest resulteren in een paar honderdsten van seconden verschil bij het aantikken in een olympische finale. Door innovatief te denken pakten we jaren terug voorsprong op onze denkbeeldige concurrent van de toekomst en werd ik al in 2000 nummer 1. Als je de toekomst kunt voorspellen, ben je je concurrenten een stap voor. Daarvoor heb je geen glazen bol, waarzegger of kaartlegger nodig, maar simpelweg ‘Big Data’. Oftewel: meten is weten. Er is door slimme combinaties van wetenschappelijk onderzoek en technologie een enorme hoeveelheid data beschikbaar waar de Nederlandse sportwereld mijns inziens nog te weinig gebruik van maakt. In de grote Amerikaanse sporten is Big Data al jaren een vast onderdeel van het spel (zie ook de film Moneyball). Maar bij ons is het analyseren van data nog (lang) geen gemeengoed. Ik luister graag naar neuropsycholoog Margriet Sitskoorn, onder meer bekend van de nationale IQ-test en bestsellers als ‘Het maakbare brein’. Gesterkt door haar kennis, die ze vergaarde met onderzoek en het analyseren van grote hoeveelheden data, legt zij onder meer uit dat ons gedrag voor een groot deel wordt gestuurd door de factoren ‘pijn’ en ‘genot’. Kort gezegd: onze hersenen ‘weten’ dat pijn niet fijn is en genot wel. En dus krijgen we een

Als je wéét dat je hersenen zeggen dat je bij pijn moet stoppen, maar dat je fysiologisch gezien nog best even een tandje bij kunt schakelen, dan ben je als topsporter in staat grenzen te verleggen. Reuzehandig om te weten natuurlijk. Dus, beste olympisch kampioenen van 2016 en later: succes is wel degelijk maakbaar! Omring je met mensen die Big Data kunnen analyseren en jouw toekomst dichterbij kunnen halen. Daar heb je meer aan dan aan zelfstrikkende veters. Pieter van den Hoogenband


signaaltje van boven dat we beter met iets kunnen stoppen als we pijn voelen.

27 19

PROFIEL ZORGVERLENERS

‘Het is goed om invloed te willen hebben’ Zelf weten

Consumenten weten niet alleen steeds meer, ze worden ook steeds mondiger. Ook als het om zorg gaat. Een huisarts, plastisch chirurg en internist leggen uit wat dat oplevert.

Michiel Berenschot Is huisarts bij Zorgcentrum Haveneiland op IJburg

“Ik vind het fijn als patiënten de regie nemen en doordat we hier op IJburg veel mondige patiënten hebben, gebeurt dat ook vaak. Ze zoeken voor hun bezoek hun klachten op internet op en denken te weten wat ze hebben. Soms hebben ze zelfs voorkeur voor een bepaalde behandeling. Ik vind dat een goede ontwikkeling. Gezondheid is een gedeelde verantwoordelijkheid van arts en patiënt. Een extra voordeel: doordat de patiënt zich goed voorbereidt, heb ik extra tijd om dingen uit te zoeken. Vervolgens kunnen wij samen gerichter op zoek naar de oorzaak van klachten en de oplossing. Maar zelfregie kan je ook op het verkeerde spoor zetten. Een enkele keer houdt een patiënt te veel vast aan zijn eigen diagnose. Dan leg ik uit dat het onverstandig is om op de doktersstoel te gaan zitten. Het is willen hebben, om mee te denken en te zeggen waar je bang voor bent en waar je voorkeur naar uitgaat. Maar een eigen mening mag de dialoog met de zorgverlener nooit in de weg staan.”


‘GEZONDHEID IS EEN GEDEELDE VERANTWOORDELIJKHEID’

goed om invloed te

29

PROFIEL ZORGVERLENERS

Jan Fabré is plastisch chirurg bij Esthetiek Nijmegen

“Ik heb twee soorten patiënten: zij die blanco naar me toekomen en zij die veel voorkennis hebben. Ik vind het prettig als mensen voorkennis hebben, mits zij de goede bronnen raadplegen. Dan weten ze al veel van wat ze moeten weten en verloopt de communicatie tijdens het gesprek op de poli veel vlotter. Maar het komt ook vaak voor dat patiënten niet over de juiste informatie beschikken, doordat ze niet weten waar ze die moeten vinden. Of ze gaan puur af op de succes- of horrorverhalen van bekenden. Vooral bij borstreconstructies merk ik dat vrouwen graag kiezen voor wat bij een ander mooi staat, maar ieder lichaam is anders. Wat voor de één werkt, hoeft niet de beste oplossing

‘WAT VOOR DE ÉÉN WERKT, HOEFT NIET DE BESTE OPLOSSING TE ZIJN VOOR DE ANDER’

te zijn voor de ander. Daarom vind ik goede voorlichting ook zo belangrijk. Onze praktijk organiseert vijf keer per jaar informatieavonden. Dat is volgens mij nog steeds de beste manier om geïnteresseerden op een ontspannen manier een eerlijk beeld van de mogelijkheden te geven.”

Neem bij vragen over vergoedingen contact op met de ZorgConsulent

Aart van Bochove Is internist en oncoloog bij Zaans Medisch Centrum

“Als ik patiënt was, zou ik veel vragen stellen aan de zorgverlener. Net zoals patiënten dat bij mij doen. Zo heb je in de oncologie veel met doorverwijzingen te maken. De meest gestelde vragen zijn: ben ik hier wel aan het juiste adres, heb ik recht op een second opinion en is een academisch ziekenhuis geschikter? Specialistische zorg is vaak ingrijpend voor mensen. Als patiënten dan een gevoel van zelfregie hebben, houden ze het traject beter vol. Een goede behandeling begint met een goed systeem. Alleen dan kan de patiënt naar het juiste ziekenhuis worden doorverwezen. Als specialist ga ik graag met de patiënt in discussie. Ik zie die discussie als een ontmoeting tussen twee experts. Als internist ben ik expert in gezondheid, de patiënt gaat over zijn eigen lichaam en heeft bepaalde wensen. We hebben beiden een andere invalshoek, waar we het samen over eens moeten worden. Dat ik bij behandeltrajecten ook met familieleden te maken heb, maakt

‘DE PATIËNT GAAT OVER ZIJN EIGEN LICHAAM’

makkelijker. Maar ik snap dat ook zij regie willen hebben over het behandeltraject van hun geliefde.”


mijn werk niet altijd

31

HET BESTE ZORGIDEE WINAAR 2015

‘Zo kwam ik op het idee voor het

Thuiskomertje’

Mantelzorger Nel Wagner (68) uit Oegstgeest won met het 'Thuiskomertje' de achtste editie van Het Beste Zorgidee van ONVZ Zorgverzekeraar. In totaal kwamen ruim zeshonderd ideeën binnen.

nadert, hoort hij een favoriet stuk muziek. Daarnaast ziet de bewoner op een schermpje bij de deur een bekende foto, waarna de deur opengaat. Het is heel lastig om het leven van dementerenden iets aangenamer te maken, maar foto’s en muziek van

Nel Wagner: “Ik kwam op het idee voor

dementerenden niks aan kamernummers,

vroeger herkennen ze vaak nog wel en

het Thuiskomertje tijdens de dagelijkse

omdat ze die niet kunnen onthouden. Zo

roepen vaak positieve gevoelens op.

bezoeken aan mijn zus in het verpleeg-

kwam ik op het idee voor het Thuisko-

Bovendien kan aan de hand van de

huis. Zij liep hersenletsel op bij een

mertje.”

muziek en foto door andere patiënten,

ernstig ongeval. Nederland telt ruim

medewerkers of vrijwilligers een gesprek

260.000 mensen met dementie, en door

Favoriete muziek

de vergrijzing zal dit aantal de komende

“Het Thuiskomertje neemt de spanning

dankbaar dat zo veel mensen op mijn

jaren alleen maar toenemen. Mensen

van de onbekende omgeving weg.

idee hebben gestemd. Ik heb verder

met dementie kunnen zich heel slecht

Sommige verpleeghuizen gebruiken

geen enkele medische achtergrond: tot

oriënteren en dat leidt in het verpleeg-

al polsbandjes, maar in dit bijzondere

mijn pensioen was ik accountant. Met de

huis tot veel praktische problemen. Zo

exemplaar zit een chip. Op het moment

tienduizend euro die ik heb gewonnen,

lijken alle deuren op elkaar en hebben

dat een patiënt zijn of haar eigen deur

kan ik mijn idee verder ontwikkelen.”

worden aangeknoopt. Ik ben heel

HET BESTE ZORGIDEE WINAAR 2015

Overige genomineerden Het Beste Zorgidee 2015

THERAPY@HOME

WHATSUPP

KLEURZEEP

‘WIE STAAT ER AAN MIJN BED’

Joost Adams (51)

Helena Schuengel (48)

Sébert Jacobs (45)

Robin van Schaik (34)

fysiotherapeut en manueel

projectleider bij Nieuwzorg

vastgoedjurist

kinderarts

“Jaarlijks krijgen veel

“Hulp in de huishouding

“Ik heb een kleurstofje aan

“Ik merk dat patiënten vaak

Nederlanders een nieuwe

loopt tegenwoordig via

vloeibare zeep toege-

geen idee hebben welke arts

knie. Er worden 14.000

de gemeente, terwijl

voegd, waarmee artsen,

zij tegenover zich hebben.

nieuwe knieën geplaatst

de verpleeghulp nog

verpleegkundigen en andere

Het platform 'Wie staat er aan

en dat aantal vervijfvoudigt

landelijk onder de AWBZ

zorgverleners hun handen

mijn bed', waar artsen zichzelf

de komende twintig jaar.

valt. WhatsUpp moet de

wassen. Deze handeling

presenteren, biedt uitkomst.

Gemiddeld duurt de

onlogische ‘knip’ die hierdoor

voeren ze dagelijks een

Je kunt het vergelijken met

revalidatie drie tot zes

is ontstaan verhelpen. Doordat

keer of honderd uit en zo’n

LinkedIn, maar dan voor

maanden. Zeker in de eerste

de hulp in de huishouding

automatisme vergeet je snel

geneeskundigen. De patiënt

zes weken met krukken is

regelmatig bij ouderen over

een keer. In Nederland lopen

krijgt hier informatie over de

het lastig om naar de praktijk

de vloer komt, ziet die direct

jaarlijks 75.000 mensen een

opleiding en specialismen

te komen. Therapy@Home

wanneer er problemen zijn.

infectie op in het ziekenhuis

van de arts en wat hij of

helpt de patiënt de eerste

Die meldingen komen te

of in een zorginstelling,

zij belangrijk vindt bij de

weken na de operatie op

vaak niet goed terecht bij

mede door onvoldoende

behandeling. Veel patiënten

afstand, in groepssessies

de wijkverpleegkundige.

handhygiëne. Dit kost de

laten deze informatie graag

via Skype, te revalideren.

Het gevolg: dertig procent

samenleving jaarlijks zo’n

meewegen bij hun beslissing

Een ‘sliderboard’ helpt bij

meer ziekenhuisopnames

driehonderd miljoen euro. De

voor een zorgverlener. Artsen

buig- en strekoefeningen en

van ouderen in Amsterdam.

zeep met een kleurtje moet

kunnen de site ook zelf pro-

verzamelt gegevens over de

WhatsUpp stuurt een

daar een einde aan maken.

moten door patiënten na een

voortgang. Deze gegevens

pushbericht naar de

Doordat de kleur in de zeep

consult een visitekaartje met de

worden teruggekoppeld

wijkverpleegkundige wanneer

een paar minuten zichtbaar

URL mee te geven. Daarnaast

aan de fysiotherapeut en

een hulp in de huishouding

blijft, hoeft de zorgverlener

moet de site uitleg geven over

behandelend arts.”

of familielid een probleem

niet te onthouden of hij zijn

algemene medische zaken

doorgeeft.”

handen gewassen heeft.”

waar veel patiënten geen weet

therapeut

VAKPRIJS De winnares van de vakprijs is Helena Schuengel met WhatsUpp. Zij is een van de twee projectleiders bij Nieuwzorg, de stichting van DWDD-neuropsycholoog Erik Scherder voor slimmer werken in de zorg. Scherder is groot fan van Het Beste Zorgidee. “De beste ideeën lijken vaak simpel, maar ze moeten wel eerst door iemand worden bedacht”, legt hij uit. Hij roemt de finalisten die dit jaar allemaal oog hebben voor het menselijke element in de zorg. “Alle ideeën zijn ontstaan vanuit een behoefte de cliënt te helpen. Die gedachte verliezen beleidsmakers te vaak uit het oog.”


van hebben.”

33

SERVICE OVER ONVZ

OVER ONVZ DECLARATIES INDIENEN HOEFT NIET VOOR 1 JANUARI

WĲZIG UW VERZEKERING VIA MĲNONVZ

Heeft u thuis een factuur van een zorgverlener ontvangen? Dan hoeft u uw declaratie niet per se voor 1 januari 2016 bij ons in te dienen. Zorg er wel voor dat uw nota's binnen 36 maanden na de behandeldatum in ons bezit zijn, ook als u inmiddels niet meer bij ons verzekerd bent.

Via MijnONVZ kunt u zelf gemakkelijk en

we iemand direct, stellen we extra vragen

snel aanpassingen doorvoeren. Naast het

of bieden we een alternatief. Onder

aanpassen van uw aanvullende verzekering

het tabblad ‘Uw verzekering’ geeft u

kunt u bijvoorbeeld uw betaaltermijn,

pakketwijzigingen door. Het wijzigen van

uw ﬁnanciele gegevens of uw vrijwillig

uw ﬁnanciële gegevens vindt u onder het

eigen risico wijzigen. Goed om te weten:

tabblad ‘Uw gegevens’.

als u de wijzigingen doorgeeft voor 1 februari 2016 zorgen wij ervoor dat de

Heeft u verder nog vragen?

wijziging ingaat per 1 januari 2016. Op

Ons Service Center en ons Webcareteam

onze website vindt u de verschillende

staan voor u klaar om ál uw vragen te

aanvullende verzekeringen overzichtelijk

beantwoorden. Wij houden u via Twitter

bij elkaar. Om de premie voor bestaande

en Facebook op de hoogte van ons

verzekerden betaalbaar te houden, stelt

laatste nieuws en beantwoorden de

ONVZ verzekerden voor de excellente

vragen die u via social media stelt. In de

pakketten een aantal gezondheidsvragen.

meeste gevallen heeft u al binnen een

Op basis van de antwoorden accepteren

uur een antwoord op uw vraag.

VERRUIMDE OPENINGSTIJDEN SERVICE CENTER Het Service Center is tijdelijk ook op zaterdag bereikbaar. Van 21 november tot en met 31 januari is het Service Center geopend op zaterdag van 9.00 uur tot 13.00 uur. Daarnaast is ons Service Center natuurlijk op werkdagen bereikbaar van 8.30 tot 21.00 uur via 030 639 62 22.

Lijf en leden-04-2015-V3.indd 34

01-12-15 13:42

WINNEN: HARTSTIKKE LEKKER

DE ONVZ APP IS VERNIEUWD Goed nieuws! Wij hebben voor u de

SOCIAL MEDIA

ONVZ app vernieuwd. Vanaf nu kunt u

Volgt u ONVZ al

de verwerking van uw declaraties ook

op social media? U

op uw smartphone zien. Verder heeft

vindt op Facebook

u altijd direct toegang tot de actuele

en Twitter nuttige

stand van uw eigen risico en beschikt

weetjes. Ook kunt u

de app over een vergoedingswijzer

hier vragen stellen.

van uw verzekering(en). Naast deze

Wij geven u, tijdens

verbeteringen en het nieuwe jasje gaat

kantooruren, zo snel

online declareren nog net zo snel als u

mogelijk een reactie.

van ons gewend bent. U kunt een foto nemen van uw zorgnota en deze snel en eenvoudig via de app insturen. Na het indienen van de declaratie kunt u de status van deze declaratie volgen via de

facebook.com/onvz

app. Uw medische gegevens zijn goed beveiligd in de app. Om de ONVZ app te activeren dient u eerst een activatiecode aan te vragen in MijnONVZ. Wanneer u

twitter.com/onvz

deze activatiecode invult in de app kunt u uw persoonlijke pincode aanmaken. Voortaan kunt u inloggen met uw vijfcijferige pincode. U VINDT ONZE VERNIEUWDE APP IN GOOGLE PLAY EN DE APP STORE. Gezond en lekker eten, dat willen we toch allemaal? Zussen Annemieke – cardioloog – en Janine – grafisch ontwerper – groeiden op met een vader die vanwege zijn hart vet- en zoutloos moest eten. Hun jeugd inspireerde hen tot het

NRGY APP

kookboek ‘Hartstikke lekker’, met ruim honderd recepten

De NRGY app van ONVZ is de eerste

voor iedereen die lekker en gezond wil eten.

app ter wereld waarmee u binnen anderhalve minuut uw fysieke, mentale en emotionele energie meet. Door

Victor Bakker

om de heerlijke en gezonde recepten met u te delen. Ons

actief uw persoonlijke energieniveau te

@vicbakker Oct 14

gezamenlijke doel: mensen helpen gezonde keuzes te maken,

meten, krijgt u meer zicht en zodoende

Pieter Vd Hoogenband

onder andere op het gebied van voeding. Nieuwsgierig naar

meer invloed op uw eigen vitaliteit.

won alles in z’n jeugd en

de recepten? Ga naar www.gidsingezondheid.nl.

Hierdoor kunt u op cruciale momenten

vroeg zich als 15-jarige

het beste uit uzelf halen. Bovendien

af. ‘Hoe word ik beter?’

kunt u met tips zelf aan de slag om uw

#wvdo #ambitie

ONVZ geeft 25 kookboeken weg. Stuur uw favoriete

energieniveau te verhogen.

gezonde recept naar [email protected] en Annemieke en Janine kiezen 25 winnaars. Het allerlekkerste recept vindt u in de volgende editie van Lijf & Leden terug in de rubriek Gezondheidsnieuws.

DE APP IS GRATIS VERKRIJGBAAR IN DE APP STORE EN GOOGLE PLAY.


ONVZ is een samenwerking aangegaan met de zussen

35

LEKKER LEVEN TAMARA KRIJGSMAN

‘De geluiden helpen ontspannen’ Tamara Krijgsman (25) heeft fibromyalgie, een vorm van reuma. Toch is haar leven in balans. Wat versta jij onder lekker leven? “Balans in alles wat ik doe. Ik heb fibromyalgie, ook wel weke delen reuma genoemd, waardoor ik pijn heb in bindweefsel en spieren. Als ik gezond eet, voldoende beweeg en rust houd, heb ik minder pijn. Het is voor mij dus extra belangrijk om fit te zijn en mijn energie te doseren. Ik kies bewust waar ik mijn energie in steek. Een avondje stappen vind ik de pijn niet waard. Een dagje winkelen met vriendinnen wel.”

Hoe blijf je fit? “Door gezond te eten en te blijven bewegen. Ik pak zo weinig mogelijk de auto en wandel veel met mijn dochter. In het weekend gaan we als gezin met onze twee honden naar het bos. Vroeger was ik heel sportief. Ik turnde op hoog niveau en deed aan korfbal en voetbal voor de sociale contacten. Intensief sporten kan niet meer, maar ik ga nog wel regelmatig naar de sportschool. Als mijn lichaam het toelaat, ga ik twee keer in de week fitnessen.”

Hoe ontspan je? “Ik heb wat moeite met ontspannen. Het lukt het best als ik een boek lees of muziek luister. Ook luister ik graag naar ASMR-filmpjes op YouTube. Geluiden als ritselend cadeaupapier of tikkende vingernagels op een boek doen me ontspannen. Ook spreek ik zo vaak mogelijk met familie en vrienden af, omdat ik ervan overtuigd ben dat sociale contacten onmisbaar zijn voor je mentale

TAMARA KRIJGSMAN (25)

gezondheid. Gelukkig heb ik veel lieve mensen om

Is: Moeder en huisvrouw

me heen. Hierdoor hebben mijn man en ik ook nog

Woont: Samen met

tijd voor elkaar. We gaan elke maand samen uit eten

man Dimitri en dochter

in een onbekend restaurant.”

Isabella Bij ONVZ: sinds 2010

ZELF DOEN. NATUUR Scheppen en herscheppen. Mens maakt natuur

Recommend Documents