Zeg nou zelf! Wat zeggen burgers over de gezondheidszorg?
Josje den Ridder
1
Burgers over de gezondheids- en ouderenzorg
Zeg nou zelf! Praat mee over burgers en gezondheid! Wat zouden burgers zeggen als ze zelf mee zouden praten? Houdt het onderwerp gezondheidszorg mensen bezig? (1) Hoe denken ze over actuele (beleids)thema’s in de zorg, zoals: Betaalbaarheid? (2) Eigen verantwoordelijkheid en de participatiesamenleving? (3)
Sociaal en Cultureel Planbureau 2
Burgers over de gezondheids- en ouderenzorg
Continu Onderzoek Burgerperspectieven (COB) Algemeen belevingsonderzoek onder Nederlanders van 18 jaar en ouder Over politieke en maatschappelijke kwesties Elk kwartaal Enquête onder 1000 Nederlanders Kwalitatief onderzoek: mensen zelf aan het woord over wat zij belangrijk vinden
Sociaal en Cultureel Planbureau 3
Burgers over de gezondheids- en ouderenzorg
Tevreden met de gezondheidszorg in Nederland? Top vijf van sterke punten van Nederland 2013: 1. Omgangsvormen 2. Vrijheden 3. Gezondheids- en ouderenzorg 4. Sociaal stelsel 5. Economie en inkomen “…nóg wel..” Sociaal en Cultureel Planbureau 4
91% vindt gezondheidszorg in Nederland goed
Verschillen binnen zorgsector: • 84% tevreden met de kwaliteit van de medische zorg (specialist, huisarts, ziekenhuis) • 38% tevreden met langdurige zorg (tehuizen, ggz, thuiszorg) “De gezondheidszorg nog wel..” Burgers over de gezondheids- en ouderenzorg
Zorgen over de gezondheids- en ouderenzorg Top vijf belangrijkste maatschappelijke problemen 2013:
1. Inkomen en economie 2. Omgangsvormen 3. Gezondheids- en ouderenzorg 4. Politiek en bestuur 5. Werkgelegenheid
Sociaal en Cultureel Planbureau 5
Top vijf belangrijkste agendapunten voor de regering 2013: 1. Inkomen en economie 2. Gezondheids- en ouderenzorg 3. Werkgelegenheid 4. Onderwijs 5. Criminaliteit en veiligheid Burgers over de gezondheids- en ouderenzorg
Betaalbaarheid van de gezondheidszorg Perceptie dat er de afgelopen jaren flink bezuinigd is op de zorg
…en dat de zorgkosten voor individuele burgers zijn gestegen en blijven stijgen
Sociaal en Cultureel Planbureau 6
Burgers over de gezondheids- en ouderenzorg
Betaalbaarheid van de gezondheidszorg Burgers willen niet bezuinigen op de gezondheids- en ouderenzorg - 70% vindt dat de overheid meer geld moet uitgeven aan het verbeteren van de gezondheidszorg (2% wil minder geld uitgeven) - Overheidsuitgaven aan de medische zorg en zorg aan ouderen worden vaak onderschat - Wanneer men informatie krijgt over het overheidsbudget voor zorg, zijn bezuinigingen op de gezondheidszorg niet langer taboe. - Maar: men blijft de gezondheidszorg ontzien
Sociaal en Cultureel Planbureau 7
Burgers over de gezondheids- en ouderenzorg
Betaalbaarheid van de gezondheidszorg
Oorzaak: • overheid • zorgsector Oplossing: • minder verkwisting • meer efficiëntie
Sociaal en Cultureel Planbureau 8
Burgers over de gezondheids- en ouderenzorg
Eigen verantwoordelijkheid en de participatiesamenleving Burgers voorstander van het principe van eigen verantwoordelijkheid. Maar: • Verschillen tussen beleidsterreinen: overheid is in eerste plaats verantwoordelijk voor gezondheids- en ouderenzorg. Voor een gezonde leefstijl zijn mensen zelf verantwoordelijk. • Huiverig als het concreter wordt: Zorgverzekering: keuzevrijheid versus ‘Amerikaanse toestanden’ Of…in de informele zorg
Sociaal en Cultureel Planbureau 9
Burgers over de gezondheids- en ouderenzorg
Eigen verantwoordelijkheid en de participatiesamenleving Wat vinden burgers van informele zorg? • Familie heeft een verantwoordelijkheid • 41%: hulp bij langdurige ziekte moet zoveel mogelijk van vrienden of familie komen (39% oneens) • Op vrijwillige basis, niet als plicht • Vrijwillige hulp in combinatie met professionele hulp • Maakt uit voor wie (familie, buren), hoe lang (aantal maanden of langer) en wat (boodschappen, huishouden, zorg)
Dilemma’s: Zorgverlener: • Combinatie met werk en gezin? • Verantwoordelijkheid? Sociaal en Cultureel Planbureau 10
Zorgontvanger: • Niet alleen afhankelijk van kinderen • Is de zorg nog goed geregeld? Burgers over de gezondheids- en ouderenzorg
Zeg nou zelf! Burgers over burgers en gezondheid Conclusie: • Zorgen over de toekomst van de gezondheidszorg • Discrepantie tussen wat burgers ervaren en wat de overheid wil • Wantrouwend tegenover de veranderingen die de overheid voorstelt • Sommige burgers voelen zich machteloos of zijn boos Opinies over de gezondheidszorg zien in bredere context van • •
Toenemende onzekerheid over toekomst verzorgingsstaat Onzekerheid over ‘de oude dag’ (pensioen + zorg) Onvrede over politiek, overheid en zorgbestuurders Politici en bestuurders hebben geen oog voor problemen van gewone mensen, luisteren niet en strijken zelf hoge salarissen op
Sociaal en Cultureel Planbureau 11
Burgers over de gezondheids- en ouderenzorg
Een burger aan het woord:
“…In Den Haag staan ze niet met 2 benen op de grond en weten ze echt niet hoe een normale burger leeft, waar die van rond moet komen. Hoe je naast je werk en gezin ook nog mantelzorg moet verlenen aan kinderloze hoogbejaarde buren. Dat je veel geld kwijt bent aan je zorgverzekering en alle andere lasten die zo zijn gestegen de laatste jaren.” (vrouw, 40 jaar)
Sociaal en Cultureel Planbureau 12
Burgers over de gezondheids- en ouderenzorg