yarden jaarverslag 2004

J A A R V E R S L A G yarden jaarverslag 2004

J A A R V E R S L A G yarden jaarverslag 2004

Jim ik zou willen weten wat maakt het de moeite waard dat je door blijft schrijven brieven, opstellen en gedichten waarin je de wereld aanprijst en deskundig schat als een koopman. hoe komt het dat je niet moe wordt en de ogen dicht doet en denkt ik wou dat ze allemaal naar de hel gingen met hun kletspraatjes en door blijft schrijven brieven, opstellen en gedichten waaruit ik je herken en waardoor ik je tegenkom lachend en mij moed insprekend want ik ben heel moe en terwijl ik spreek glijdt hoop uit mij vandaan. Jim wat maakt het de moeite waard dat je door blijft schrijven brieven, opstellen en gedichten . . . etc.

Hans Lodeizen (1924 - 1950)

yarden jaarverslag 2004

INHOUD

6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 28 30

Jaarrekening 2004 Geconsolideerde balans Geconsolideerde winsten verliesrekening Overzicht van totaalresultaat groep Geconsolideerd kasstroomoverzicht Toelichting grondslagen Toelichting op de geconsolideerde balans Niet uit de balans blijkende verplichtingen Toelichting op de geconsolideerde winsten verliesrekening Vennootschappelijke balans Vennootschappelijke winsten verliesrekening Toelichting op de vennootschappelijke balans en winsten verliesrekening

39 40 42 43 44 46 50 55 56 60 62 63

Overige gegevens Accountantsverklaring Voorstel tot resultaatbestemming 2004

66 66 67

5 5

Inhoud

Voorwoord Geen bedrijf zonder mensen - Aaltje Hoeksema - Juliette Tjondrodiwongso - Ruud van Veen - Monique Busing - Joop van de Werff - Hans Raaijmakers - Charlotte Rozenboom - Wijnanda Klaver - Henk Brander - Carla Hoffman - Eric Jensen - Jeanet de Groot - Coby van As - Hans Beekhuizen - Bob Goedhart - Teo Derksen Missie Personalia Kerncijfers Bericht van de raad van commissarissen aan de aandeelhouders Verslag van de directie

VO O RWO O R D

Mensen en Yarden

6 6

Voorwoord

Waar mensen samenkomen, gaan emoties stromen. Het overlijden van een mens haalt dingen naar boven waar we in de dagelijkse gang van zaken aan voorbijgaan. Elk overlijden kent zijn eigen verhaal en brengt zijn eigen emoties mee. Binnen Yarden worden we jaarlijks vele malen meegenomen in de emoties van mensen die nadenken over hun eigen uitvaart of als nabestaande betrokken zijn bij de uitvaart van een dierbare. Elke keer weer nieuw, elke keer weer anders, elke keer weer even authentiek. Het delen van ervaringen en gedachten kan helpen bij het omgaan met die emoties. De verhalen van betrokkenen zijn uniek en bieden wellicht anderen een steun in de periode waarin ze direct met overlijden te maken hebben. Voor de mensen die bij Yarden werken is de betrokkenheid bij emoties een belangrijk deel van hun leven. Werken bij Yarden is meer dan werk. Je gaat mee op die stroom van emoties. De vorige jaren hebben we in ons jaarverslag steeds thematisch stilgestaan bij verschillende aspecten rondom de dood. Het eerste jaarverslag was dat het thema ‘Tijd’, vervolgens ‘Religies en rituelen’ en vorig jaar was het ‘Bekende Nederlanders en hun uitvaart’.

Voor dit jaarverslag hebben we een aantal van de mensen van Yarden gevraagd hun ervaringen en gedachten met ons te delen. Op die wijze geven we inzicht in de ervaringen aan de kant van Yarden. Vanuit het thema ‘Geen bedrijf zonder mensen’ schenken we aandacht aan al die zaken en gedachten waar je normaliter niet bij stil staat. Het uitspreken van die gedachten en meewerken aan dit jaarverslag is iets wat niet vanzelfsprekend is. Ik wil degenen die hieraan hebben meegewerkt van harte danken voor hun bijdrage. Deze blik achter de schermen is bijzonder en toont de grote betrokkenheid en toewijding die onze Yardeniers in zich dragen. ‘Geen bedrijf zonder mensen’: Yarden en mensen horen bij elkaar. Drs. P. N . van Wageningen directievoorzitter Yarden

Minuten - geluk Minuten - geluk - - - - - - - --- - - - - -

Ik zit, m’n benen bunglend, op de waterkant En in een bootje hoor ik ginds een tango spelen; Verdomd! Ik wist niet, dat er in dit land Nog zoveel aards geluk viel te stelen.

Gerard Reve (1923) (Debuut: Terugkeer 1940)


GEEN BEDRIJF ZONDER MENSEN

Soms zeggen mensen ‘dat vind ik een leuk bedrijf’ of juist ‘dat vind ik geen prettig bedrijf’. Maar wat is eigenlijk een bedrijf en waar baseren ze hun mening op? Een bedrijf is een organisatie van één of meerdere mensen die is opgericht om een bepaald doel te verwezenlijken. Dit doel kan idealistisch zijn zoals het beschermen van de natuur, maar ook commercieel zoals het leveren van producten en/of diensten. Maar het zijn de mensen - medewerkers - die het gezicht van het bedrijf bepalen. Zij zijn het waar buitenstaanders naar kijken als zij zich een mening vormen over het bedrijf. Bij Yarden werken zo’n kleine duizend mensen op allerlei niveaus. De meesten hebben in hun dagelijks werk contacten met mensen buiten het bedrijf. Zij bepalen ook in belangrijke mate het gezicht naar buiten. De contacten die Yarden medewerkers hebben zijn heel verschillend. Zo zal het ene contact betrekking hebben op het afsluiten van een uitvaartverzekering en een ander contact zal zijn met de nabestaanden van een overledene. Hoezeer de aard van de contacten ook mogen verschillen, er zijn ook overeenkomsten.

Zo zal een contact altijd plaatsvinden vanuit de missie van Yarden en gebaseerd zijn op zorgvuldigheid, aandacht en respect. Maar veel contacten zullen ook ontstaan vanuit de gedachte dat Yarden-medewerkers kunnen bijstaan met raad en daad. Soms in moeilijke perioden. De bijzondere componenten van Yarden - verzekering, verzorging en vereniging - maken ons bedrijf tot een uniek bedrijf. Het jaarverslag 2004 heeft als thema ‘Geen bedrijf zonder mensen’. In dat kader hebben wij vijftien medewerkers en een raadgever gevraagd hun mening te geven over hun werk bij Yarden en hoe zij persoonlijk aankijken tegen sterven en uitvaart. De interviews zijn steeds gebaseerd op een aantal vragen. Afhankelijk van het gesprek en aard van het werk van de medewerker werden soms extra vragen toegevoegd. De samenstellers van dit jaarverslag willen graag alle geïnterviewden danken voor de spontane en enthousiaste wijze waarop zij hun medewerking hebben gegeven.

7 7

Aaltje Hoeksema

Aaltje Hoeksema Grouw (1952 -

) - Administratief medewerker Crematorium Goutum - In dienst sinds 1990 - Hobby’s: Koken, sport (hardlopen en wandelen)

Iedereen moet zijn uitvaart doen zoals hij of zij dat wil Waar werkte je voordat je bij Yarden in dienst kwam? Bij Heineken. Dat is wel iets heel anders. Ja, het bedrijf zeker, maar ik zat daar ook op de administratie. Ik deed de debiteurenadministratie en de telefonische verkoop.

8

Wat doe je dagelijks? Nogal veel verschillende dingen. Heel veel telefoontjes afhandelen. Wij merken hier dat er steeds meer mensen geïnteresseerd zijn in de verschillende mogelijkheden van asbestemming. Daarnaast geef ik ‘tijden uit’. Dat gebeurt met de uitvaartondernemers. We kijken welke tijden op een bepaalde dag mogelijk zijn. Daarbij moeten wij rekening houden met het aantal belangstellenden dat wordt verwacht. Ons crematorium heeft één aula en twee koffiekamers, één grote en één kleine. Ik maak voor elke volgende dag het zogenaamde ‘dagbriefje’. Dat is zeg maar een planning waarbij iedereen precies weet hoe alles dient te verlopen. Beschouw je je werk als verantwoordelijk werk? Jazeker. In het werk dat wij doen kun je niets terugdraaien of overdoen. Alles moet in één keer goed en vlekkeloos verlopen. Is wat je nu doet wat je altijd wilde? Nee, natuurlijk niet. Ik zag een advertentie staan van het crematorium en ik was op zoek naar een baan. Ik dacht toen ‘ach ja, waarom ook niet’. Heb je er spijt van? Absoluut niet.

Wat vind je aantrekkelijk aan je baan? Dat het afwisselend is. Elke dag is anders en je hebt met heel veel mensen contact. Wat is minder aantrekkelijk? Het enige dat ik niet echt leuk vind, is post versturen. Daar plagen mijn collega’s mij wel eens mee, omdat ze dat weten. Hoe reageerde je omgeving toen je op een crematorium ging werken? Vaak heel verbaasd, maar toch ook wel geïnteresseerd. Ze willen vaak van alles weten. Is de inhoud van je baan de laatste jaren uitgebreid? Door de toename van de asbestemmingsmogelijkheden, zijn er ook veel meer vragen gekomen. Dat neemt, ten opzichte van vroeger, nu meer tijd in beslag, maar dat vind ik wel leuk. Ben je door je werk anders tegen de dood gaan aankijken? Nee, eigenlijk niet. Maar voor mijn gevoel komt dat misschien ook omdat mijn vader vroeger penningmeester van een uitvaartvereniging was en er veel mensen uit de uitvaartwereld bij ons over de vloer kwamen. Als kind was ik daar al mee vertrouwd. Hoe kijk je aan tegen de veranderingen in de uitvaartwereld? Daar kan ik heel kort over zijn. Ik denk dat iedereen zijn uitvaart moet doen zoals hij of zij dat wil. Denk je wel eens na over je eigen dood en heb je iets geregeld? Ik denk er wel eens over na, maar ik heb niet in detail geregeld hoe ik dat wil. Mijn man en kinderen weten wel hoe ik dat wil. De muziek heb ik opgeschreven, maar die verandert nog wel eens. Wil je begraven worden of gecremeerd? Gecremeerd. Ik vind dat heel netjes en hygiënisch. Ze moeten me wel verstrooien, want ik ben claustrofobisch en wil niet in een potje zitten. Is er leven na de dood? Nee, voor mij niet.

Juliette Tjondrodiwongso


Juliette Tjondrodiwongso Nickerie (Suriname) (1969 -

) - Medewerker Klantenrelaties - In dienst sinds 2002 - Hobby’s: Film, shoppen, reizen, koken (eten)

Eigenlijk vind ik de dood wel interessant

Wat vind je minder aantrekkelijk? Dat is van tijdelijke aard, maar de laatste maanden is het behoorlijk druk en we hebben al geruime tijd een achterstand die weggewerkt moet worden. We dachten dat het met het nieuwe systeem allemaal veel sneller zou gaan, maar het heeft nogal wat haken en ogen. Hoe reageerde je omgeving toen je vertelde dat je bij een uitvaartverzekeraar ging werken? Vreemd. Ik zeg altijd dat ik nog met de levenden werk. Maar ik moet het altijd wel even uitleggen. Is de inhoud van je baan de laatste tijd veranderd? Toen ik het eerste jaar hier kwam, was de afdeling opgesplitst in groepen. Het ene deel deed incasso, het andere deed beëindiging. Nu is iedereen allround en moet je alles kunnen doen. Dat vind ik wel veel interessanter.

Waar werkte je voordat je bij Yarden kwam? Ik heb in de Horeca gezeten en daarna heb ik nog een administratieve baan gehad. Wat doe je dagelijks? Wij behandelen de aanvragen van verzekeringen die binnenkomen. Maar ook klachten, zowel schriftelijk als telefonisch. Wij krijgen de vragen van mensen over de mogelijkheden en of ze bijvoorbeeld voldoende verzekerd zijn. Eigenlijk verwerken wij alles wat de Buitendienst doet. Beschouw je je werk als verantwoordelijk werk? Ja, maar dat komt omdat ik een verantwoordelijkheidsgevoel heb. Ik denk ook dat ik mensen kan helpen. Soms kan ik mensen geruststellen. Bij mensen met een betalingsachterstand probeer ik een oplossing te vinden en dat is een dankbare taak. Is wat je nu doet, wat je altijd wilde? Ja, ik heb het gevoel dat ik op mijn plekje zit. Lekker druk, vooral de laatste maanden met nieuwe producten en de laatste indexering. Er komt bij ons van alles binnen. Onze afdeling is een echte duizendpootafdeling. Hoe ben je hier terechtgekomen? Bij mijn vorige werkgever ging het niet goed. Het bedrijf moest sterk inkrimpen. Ik ben naar een uitzendbureau gegaan en daar rolde net een fax binnen van Yarden en ik dacht ‘die job is voor mij’. Wat vind je aantrekkelijk aan je baan? Het is heel wisselend. Je hebt, voordat een verzekering afgesloten wordt, met heel veel processen te maken. Ik heb ook te maken gehad met het nieuwe Siebel-systeem.

Ben je door je werk bij Yarden anders tegen de dood gaan aankijken? Ik ben, toen ik jong was, mijn beide ouders verloren. Ik werd dus al heel jong met de dood geconfronteerd. Ik kan nuchter over de dood nadenken en praten. Ik ben ook niet bang voor de dood. Eigenlijk vind ik de dood wel interessant. Dat komt omdat het voor mij ook verband houdt met het mystieke en paranormale. Hoe zie je de veranderingen in de uitvaartwereld de laatste jaren en met name de bijzondere manier waarop mensen met een andere achtergrond een uitvaart beleven? Voor mij ligt dat denk ik wat anders. Toen mijn moeder was overleden, heb ik haar zelf gewassen en gekleed. Hoewel ik niet ben grootgebracht met heel veel Indonesische of Surinaamse gebruiken, vond ik dat ik dat moest doen. Een soort laatste eer aan mijn moeder. Maar ik denk dat iedereen het moet doen zoals hij dat zelf wil. Denk je wel eens na over je eigen dood? Ja. Ik weet precies hoe ik het wil hebben. Met name door de dood van mijn ouders heb ik alles vastgelegd. Wil je begraven of gecremeerd worden? Gecremeerd. Heb je bijzondere wensen voor je eigen uitvaart? Een paar. Ik wil een sobere uitvaart. Mijn vriendinnen moeten in het wit en ik wil geen bloemen. Alleen een bloemstukje van mijn partner en de muziek die ik heb uitgezocht moet worden gedraaid.

Is er volgens jou leven na de dood? Ja. Ik denk dat er na dit leven iets anders is. Dit leven is een fase en na deze fase komt een andere.

9

Ruud van Veen

Ruud van Veen Amsterdam (1966 -

) - Adviseur Verkoop Buitendienst - In dienst sinds 2003 - Hobby’s: Squashen en bezig zijn met gezin

Ik ben niet bang voor de dood, maar wel realistisch Wat deed je voordat je bij Yarden kwam? Ik werkte zelfstandig. Wat doe je dagelijks? Ik werk in de Buitendienst en in feite werk ik vanuit huis in een bepaald gebied. In mijn geval is dat een stukje Almere en Zeewolde.

10

Hoe kom je aan een klant? Op diverse manieren. Via de zogenaamde koude acquisitie. Je neemt een straat en kijkt op welk nummer geen klanten zitten. Daar trek je aan de bel. Dan moet je denken aan een score van vier à vijf bezoeken op zestig adressen. Daarnaast gaan er mailingen uit waarop mensen zelf reageren of ik bel. Beschouw je je werk als verantwoordelijk werk? Ik werk voor mijn gevoel als een kleine zelfstandige voor Yarden. Dat betekent niet dat het vrijheid blijheid is. Hoe begin je een nieuwe week? Heb je een voornemen om een bepaald aantal verzekeringen af te sluiten? Je hebt per week een streefomzet die je zou willen halen. Dit is afgeleid van het target per jaar en met dit gegeven probeer je daar per week naar toe te werken. De ene week lukt dat heel goed, maar de week erna weer niet. Het klinkt misschien gek, maar ik ben daar meer in mijn achterhoofd mee bezig. Als je goed bezig bent, dan komt die omzet vanzelf. Dat komt omdat ik mezelf, in tegenstelling tot mijn vorige baan, niet zie als verkoper. Ik voel mezelf meer adviseur en probeer te kijken naar wat mensen willen en ik bekijk ook als mensen die verzekerd zijn, dit gedekt is. Wat je nu doet, is dat wat je altijd wilde? Ja, ik vind het leuk om met mensen om te gaan en vooral om een eerlijk advies te geven. Als mensen voldoende verzekerd zijn, vertel ik dat net zo makkelijk. Hoe ben je in dit vak terechtgekomen? Gewoon toeval. Wat vind je aantrekkelijk aan je baan? Dat je min of meer zelfstandig bent en met mensen om kan gaan. Wat vind je minder aantrekkelijk aan je baan? Soms ben je van ’s morgens negen tot ’s avonds tien bezig en dan begint mijn vrouw wel eens te piepen. Als je je omgeving vertelt waar je werkt, hoe reageert men daarop? Toen ik voor Yarden wilde gaan werken was het met name mijn vrouw die mij overtuigde. Niet omdat ik twijfelde, maar zij zei ‘Wat maakt het uit wat je verkoopt. Misschien is een uitvaartverzekering wel veel interessanter dan een hypotheek.’

Dan een hypotheek verkopen? Vind je het verkopen van een uitvaartverzekering heel anders dan een hypotheek? En of. Als je een hypotheek wilt verkopen, weet je dat er nog tien anderen achter je aan lopen die dat ook proberen. Bij een uitvaartverzekering komt het neer op een goede inventarisering maken en overal aan denken. Je moet ook interesse tonen in de wensen van de mensen. Dat komt heel sterk neer op het vertrouwen dat je krijgt. Kom je bij je werk wel eens met de emotionele kant in aanraking? Ik heb een paar keer meegemaakt dat je met familie praat over een ‘verzekering’ voor iemand die binnenkort gaat overlijden. Ben je door je werk bij Yarden anders tegen de dood gaan aankijken? Ik ben niet bang voor de dood, maar wel realistisch. Wat ik wel sterker ben gaan zien is het belang dat mensen hun uitvaart vooraf regelen. Als je zo’n zorg uithanden kunt geven, geeft dat rust. Wat je ziet, is dat na een overlijden er toch een verslagenheid en ontreddering is. Dan is het goed als je weet dat een uitvaart goed geregeld is. Daarom adviseer ik ook altijd om je wensen kenbaar te maken, zodat nabestaanden weten wat je wilt. Hoe kijk je aan tegen veranderingen in de uitvaartwereld? Dat is goed. Mensen geven veel vaker aan wat ze willen. Zoals Limburgers die zeggen dat er vlaaien moeten zijn op de uitvaart. Het moet een feest worden. Ik heb al verzekeringen afgesloten voor een uitvaart met koetsen. Nou, als mensen dat willen, is dat toch prima. Heb je je eigen uitvaart vastgelegd? Dat regelt mijn vrouw. Zij weet dat ik begraven wil worden en daar heb ik het volste vertrouwen in. Heb je zelf bijzondere wensen op je eigen uitvaart? Niet echt. Is er leven na de dood? Ja.

Amstedam (1967 - ) - Medewerker Uitvaartservice - In dienst sinds 1993 Hobby’s: Voorzitter serviceclub Soroptimistclub Flevoland, lezen, spinning

Niet bang om dood te gaan, misschien alleen onzeker over de manier waarop Wat is minder aantrekkelijk aan je baan? Misschien gek, maar eigenlijk niks. Ik heb het ontzettend naar mijn zin... Triest hè?

Monique Busing

Monique Busing

Hoe reageerde je omgeving toen je bij een uitvaartorganisatie ging werken? Mensen reageren heel raar. Ze vinden dat eng en vreemd. Toentertijd was dit nog een mannenwereld, maar daar had ik geen problemen mee. Toen ik nog aan de zorgkant werkte, kwam ik in verschillende situaties terecht waarbij ik van tevoren niet wist hoe ik daar mee om zou gaan. Zo moest ik bijvoorbeeld eens midden in de nacht met mijn collega’s iemand van de treinbaan halen die zich van het leven beroofd had. Je weet nooit hoe je iemand aantreft. Maar in de praktijk bleek dat ik daar géén moeite mee had.

Waar werk je bij Yarden? Bij Verzekeringen, afdeling Uitvaartservice. Wat doe je dagelijks? Aannemen van overlijdensmeldingen, beantwoorden van vragen over nota’s, behandelen van klachten en het verwerken van nota’s. Hoe ben je hier terechtgekomen? In 1993 kwam ik uit Duitsland, waar ik woonde, terug naar Nederland en zocht werk. Ik zag dat er een baan was bij het Crematorium Ölandhorst (Lelystad, red.). Ik dacht aanvankelijk voor de koffie, maar het was de functie aulamedewerkster/ ovenist. Dat deed ik 50%. Voor het overige ging ik overledenen ophalen, overbrengen, et cetera. Vanuit die functie ben ik uitvaartverzorgster geworden. Drie jaar geleden was ik toe aan iets nieuws en kwam de mogelijkheid om hier in Diemen te gaan werken. Eerst aan de telefoon en na een paar maanden kwam ik op Uitvaartservice terecht. Je bent van de praktijk bij Yarden naar de administratieve kant gegaan. Hoe ervaar je dat? Juist heel leuk. Ik weet namelijk hoe de praktijk werkt. Wat er bij een uitvaart komt kijken en hoe alles loopt in een rouwcentrum of crematorium. Beschouw je je werk als verantwoordelijk werk? Jazeker. Is dit wat je altijd wilde? Natuurlijk niet. Ik ben daar toevallig in terechtgekomen, maar ik heb er geen seconde spijt van. Ik merk nu dat alles samenvalt. Alle kennis en ervaring die ik heb vergaard, komt mij in deze functie geweldig van pas. Wat vind je aantrekkelijk aan je baan? Dat het afwisselend is. Ik werk zelfstandig in een team van twaalf mensen.

Is de inhoud van je huidige baan veranderd? En of. We hebben hier in Diemen namelijk het hele stuk van NUVA erbij gekregen. Die hele administratie uit Meppel is nu hier. Dat is een complexe uitbreiding.

Ben je door je werk bij Yarden zelf anders tegen de dood gaan aankijken? Ik ben niet bang om dood te gaan, misschien alleen onzeker over de manier waarop. Dat is toch normaal. Ik ben me wel bewuster gaan worden dat ikzelf ook dood ga. Ik heb in mijn werk heel veel overledenen gezien. Ik denk dat ik daardoor ook ben gaan relativeren. Door de dood van mijn eigen vader in 1990, die plotseling kwam te overlijden, ben ik over dood misschien nog meer gaan nadenken dan door mijn werk. Je eigen vader raakt je natuurlijk heel erg. Zeker omdat ik, toen hij overleed, zeven maanden zwanger was van mijn eerste kind. Hoe kijk je aan tegen bijzondere wensen bij uitvaart? Dat vind ik geweldig. Mensen moeten het doen zoals ze willen. Als een bijzondere uitvaart de manier is waarop de overledene of nabestaanden dat wil, dan is dat goed. Mensen moeten aan een uitvaart met een goed gevoel kunnen terugdenken. Ik denk niet dat je Pim Fortuyn of Manfred Langer hoeft te zijn om een bijzondere uitvaart te krijgen. Ome Gerrit midden in Amsterdam kreeg een draaiorgel bij zijn uitvaart. Maar ook een kaarsje aansteken, zelf de kist sluiten met de naaste familie, of zijn of haar favoriete wijn drinken na de uitvaart kunnen nabestaanden een goed gevoel geven. Dat moet gewoon kunnen. Heb je je eigen uitvaart geregeld? Mijn verzekering wel, maar mijn wensen heb ik niet vastgelegd. Dat ga ik nu wel doen. Wil je begraven worden of gecremeerd? Zolang mijn kinderen nog jong zijn denk ik dat ik begraven wil worden. Als ze ouder zijn, ben ik voor cremeren. Maar ik denk dat ik dit gewoon met mijn kinderen moet bespreken. Is er leven na de dood? Ja, dat weet ik (bijna) zeker.

11

Joop van de Werff

Joop van de Werff Nijland (Friesland) (1965 - ) - Medewerker Crematorium en Begraafplaats Eikelenburg en Begraafplaats Sir Winston Churchilllaan In dienst sinds 2000 - Hobby’s: Motorrijden, wielrennen, squashen

Ik ben boerenzoon en werk daarom graag buiten Wat deed je hiervoor? Horeca in Friesland. Toen ik 30 was, kwam ik naar Den Haag en ging werken voor Lockheed, wegsleepdienst.

12

Wat houd je dagelijks werk in? Maken van graven, sluiten van graven na de begrafenis. Geven van informatie op de begraafplaats, maar ook klein onderhoud zoals stenen schoonmaken. Soms, als dat nodig is, heb ik auladienst of werk ik in de koffiekamer. Ook de muziekkamer of ovenruimte kan voorkomen. Hoe kwam je hier terecht? Ik ben boerenzoon en werk daarom graag buiten. Ik zag een advertentie staan in de krant en werd aangenomen. Voor mij is dit beroep niet zo vreemd. Mijn broer is ook grafdelver. Beschouw je je werk als verantwoordelijk werk? Ja. Tijdens uitvaarten moet alles perfect verlopen. Je moet ervoor zorgen dat een graf tijdig klaar is en alles er omheen er goed uitziet. Mensen verwachten dat ook van je. Is dit wat je altijd wilde? Toch wel, ik wist door mijn broer wat het werk inhield en het belangrijkste is dat ik ook vaak buiten kan zijn. Wat vind je aantrekkelijk aan je baan? Wat ik al zei. Je bent veel buiten en redelijk zelfstandig. Wat is minder aantrekkelijk aan je baan? Soms als het koud is, of regent. Maar eigenlijk heb ik een wereldjob. Reageren mensen raar als je zegt wat voor werk je doet? Sommigen wel. Vaak willen ze alles weten. Is de inhoud van je baan veranderd? Ja. Toen ik hier begon, was het alleen werk op de begraafplaatsen. Daar is inmiddels wel veel bijgekomen. We helpen nu ook binnen. Auladienst, muziekkamer of ovenruimte. Vind je dat leuk? Ja, heel erg. Daardoor is mijn baan veel afwisselender geworden. Maar je moet nu extra goed je planning in de gaten houden. Als er morgen een begrafenis is, moet je toch zorgen dat dat graf er op tijd ligt. Het voordeel van allround zijn is dat wanneer er plotseling een zieke in het team is, je je omkleedt en een paar auladiensten draait. Je weet dus toch vaak niet wat de dag brengt.

Als je kijkt naar de veranderingen bij uitvaarten. Hoe sta je daar tegenover? Ik vind dat leuk. Als mensen hun eigen rituelen hebben, dan moet dat gewoon kunnen. Je ziet steeds meer eigen ideeën, ook in de keuze van grafstenen. Denk je wel eens na over je eigen dood? Ja. Ik wil als ik dood ben terug naar Friesland. Maar of dat nou in een urn of in een kist is, maakt mij niet zoveel uit. In feite moeten mijn nabestaanden het beslissen, maar wel terug naar Friesland.

Ben je door je werk zelf anders tegen de dood gaan aankijken? Ik denk dat ik er toch heel nuchter over denk.

Vind je de dood interessant? Eigenlijk wel. Misschien is wat ik doe ook wel mijn interesse. Thuis heb ik een hele mooie doodskist staan in de kamer en allerlei kruisen aan de muur. Mensen die voor het eerst bij mij komen, kijken daar vreemd van op. Mijn vriendin kan daar gelukkig wél om lachen...

Is dat je Friese achtergrond? Dat denk ik wel.

Is er leven na de dood? Nee, voor mij niet.

Hans Raaijmakers


Hans Raaijmakers Geldrop (1956 - ) - Naaste medewerker M. Thijssens, directeur Van der Stappen Uitvaartverzorging bv (75% eigendom van Yarden) In dienst sinds1995 - Hobby’s: Tuinieren, fietsen, wandelen

Als ik jong sterf, wil ik begraven worden Waar werkte je vóór je bij Van der Stappen ging werken? Voordat ik bij Van der Stappen ging werken, werkte ik in Crematorium Heeze. Daar heb ik 15 jaar gezeten. Uiteindelijk kreeg ik steeds meer de behoefte direct betrokken te zijn bij de regeling van een uitvaart. Toen zich bij Van der Stappen de mogelijkheid voordeed uitvaartverzorger te worden, heb ik die aangegrepen. Voor Crematorium Heeze werkte ik bij een groothandel in baby- en kinderbenodigdheden. Wat doe je dagelijks? In mijn huidige functie coördineer ik een team uitvaartverzorgers en doe de planning. Daarnaast verstrek ik informatie en adviseer ik. Ook ben ik verantwoordelijk voor marketing, advertentiebeleid, huisstijl en tekstcontrole. Een aantal maal per jaar ben ik nog uitvaartverzorger. Veelal omdat familie dat vraagt. In zulke gevallen heb je in het verleden al de uitvaart van een familielid gedaan en is er een band gebleven. Hoe ervaar je dat? Op zich is het plezierig dat mensen een goede herinnering hebben overgehouden aan zo’n uitvaart. Aan de andere kant is het goed dat ik af en toe weer betrokken ben bij de praktische kant van een uitvaart. Beschouw je je werk als verantwoordelijk werk? Zeker. Je draagt de verantwoordelijkheid voor een team uitvaartverzorgers en begeleiders. Is dit wat je altijd wilde? Dat denk ik niet. Je rolt daar langzaam in. Via het Crematorium Heeze ben ik uiteindelijk hier terechtgekomen.

Wat vind je aantrekkelijk aan je baan? Dat je met mensen te maken hebt en veel voldoening hebt van je werk als je iets hebt kunnen betekenen voor nabestaanden. Daarnaast is het leuk betrokken te zijn bij het verder opbouwen en uitbreiden van Van der Stappen. Wat vind je minder aantrekkelijk? Dat is niet zoveel. Misschien een klein minpuntje dat ik door tijdgebrek minder uitvaarten verzorg dan dat ik graag zou willen.

Hoe reageerde je omgeving toen je ging werken in de uitvaartwereld? Mensen zeiden ‘Waar begin je aan’. Zeker toen ik in 1980 begon was alles rond de dood, veel meer dan nu, een taboe. Dat is gelukkig wel veranderd. Ben je door je werk anders tegen de dood gaan aankijken? Onlangs is mij iemand uit mijn directe omgeving ontvallen en dan wordt alles heel anders. Door mijn werk ben ik nuchterder geworden en veel meer gaan relativeren. Hoe kijk je aan tegen de vernieuwingen in de uitvaartwereld? Moet alles mogelijk zijn bij een uitvaart? Eigenlijk wel. Het moet gaan zoals een overledene en/of familie dat wil. Vroeger is er veel te weinig aandacht geweest voor wat mensen echt wilden. Zo’n 25 jaar geleden was verstrooien van as bijna een vanzelfsprekendheid. Nu blijft zo’n 80% van de as achter en wordt bijgezet of begraven. Er is veel meer aandacht gekomen voor dit soort zaken. De laatste twee jaar zie ik ook dat mensen gaan shoppen bij verschillende uitvaartondernemers. De familie van de overledene of mensen die terminaal zijn, laten zelfs soms verschillende ondernemers komen. Dit zie ik eigenlijk als een positieve ontwikkeling. Het is dan wel zaak dat je het beste kunt bieden. Denk je wel eens na over je eigen dood? Ja, maar ik heb niets vastgelegd. Als ik jong sterf, wil ik begraven worden. Maar als ik oud sterf, lijkt mij cremeren beter. Er is dan waarschijnlijk niemand meer die de behoefte heeft mijn graf te bezoeken. Heb je bijzondere wensen voor je eigen uitvaart? Ja, maar die vertel ik niet. Is er leven na de dood? Nee.

13

Charlotte Rozenboom

Charlotte Rozenboom

Den Haag (1951 - ) - Medewerker Verkoop en voorlichting Crematorium Ockenburgh Den Haag In dienst sinds 1997 - Hobby’s: Toneelspelen, zingen en motorrijden

Lastige mensen of lastige gesprekken ken ik niet Wat deed je hiervoor? Ik ben ooit begonnen als 18-jarige bij de technische dienst van Océ-van der Grinten. Ik was een van de eerste vrouwen van de technische dienst bij Océ. Daarna heb ik nog enkele jaren een doktorsadministratie gedaan en voor een verzekeringsmakelaar gewerkt.

14

Wat doe je dagelijks? Ik ontvang nabestaanden en adviseer over nagedachtenisvormen. Soms komen mensen een maand na de crematie en heel soms pas na vijf jaar. Het kan lang duren voordat mensen er uit zijn wat ze met de as willen doen. Ook komen er mensen die precies weten wat ze willen. Bovendien heb je mensen met heel bijzondere wensen. Ik heb ooit de as van een overledene moeten verdelen over drie urnen. De familie wilde op elke etage van het huis de as van hun moeder hebben. Nou, zoiets kan natuurlijk. En als ik merk dat mensen er toch nog niet uit zijn dan zeg ik ‘Denk er gewoon nog eens rustig over en kom later terug’. Heeft de overledene vaak zelf vastgelegd wat er met de as moet gebeuren? Ja, ik denk dat hier meer dan de helft van de overledenen dat zelf heeft beslist. Dat is voor de mensen die achterblijven heel plezierig. Je hoeft zelf geen beslissing te nemen en het gaat volgens de wens van de overledene. Je merkt dat het in zulke gevallen rust geeft bij nabestaanden en helpt bij de rouwverwerking.

Wat is minder aantrekkelijk? Ik ben goed in staat om mijn werk los te laten als ik naar huis ga. Dat lukt de ene keer beter dan de andere keer. Kortgeleden had ik in een week de nabestaanden van drie jonge mensen in de leeftijd van mijn eigen kinderen. Daarvan ben ik wel van slag. Ben je door je werk anders tegen de dood gaan aankijken? Ik stond er vroeger minder bij stil. Misschien mede omdat ik ouder word, ben ik veel gaan relativeren. Hoe kijk je aan tegen verandering in de uitvaartwereld? Ik heb hier hele interessante gesprekken, ook met pandits. Het is boeiend om de verschillen en overeenkomsten te zien in gebruiken en rituelen met het Christendom. Wat ik gewoon belangrijk vind, is dat mensen hun uitvaart krijgen zoals zij dat willen. Denk je wel eens na over je eigen dood? Nee, nooit. Heb je je eigen uitvaart geregeld? Nee, niets. Maar ik beloof dat voor het Yarden Jaarverslag uitkomt, ik het heb vastgelegd. Wil je begraven worden of gecremeerd? Ik wil gecremeerd worden. Het is schoner en netter.

Beschouw je je werk als verantwoordelijk werk? Ja, heel erg. Vooral richting nabestaanden.

Heb je bijzondere wensen bij je eigen uitvaart? Niet echt. Ik wil wel klassieke muziek: een superstuk van Beethoven.

Wat je nu doet, is dat wat je wilde? Nee, natuurlijk niet. Daar heb ik nooit bij stilgestaan.

Is er leven na de dood? Ja, absoluut, maar dan abstract.

Hoe ben je hier terechtgekomen? Door een kennis van mij. Zij werkte op dit crematorium en vertelde mij dat ze iemand zochten voor de aula en de muziek voor de zaterdagen. Ik heb een sollicitatiebrief geschreven en week later ben ik aangenomen. In 2000 ben ik in deze functie aan de slag gegaan.

Is je absoluut zeker weten of hoop? Dat is moeilijk, misschien is hoop beter.

Wat vind je aantrekkelijk aan je baan? Omgaan met telkens weer een andere familie. Je steeds weer verdiepen in hun situatie en het aanvoelen wat mensen willen. Vaak weet ik als een familie binnenkomt wat voor mensen dat zijn. Bedoel je dat mensen lastig zijn of niet? Nee, lastige mensen of lastige gesprekken ken ik niet. Soms zijn gesprekken niet eenvoudig, maar dat is toch begrijpelijk. Familie komt hier om te praten over de asbestemming. Dat mensen emotioneel zijn, is volkomen begrijpelijk. Ik beschouw het als mijn taak mensen daarin bij te staan en zie mijn werk ook als een stukje nazorg.

Wijnanda Klaver


Wijnanda Klaver Nieuwe Niedorp (1950 -

) - Algemeen assistent Crematorium Schagerkogge, Schagen - In dienst sinds 1993 - Hobby’s: Lezen en lopen

De dood is soms ook goed Wat deed je voordat je bij Yarden kwam werken? Ik had mijn eigen praktijk in sportmassage en voetreflextherapie. Dan is de overstap naar een crematorium wel iets bijzonders. Dat wel. Het kwam eigenlijk omdat ik door mijn vroegere werk altijd met anderen bezig was. Je werkt alleen, zonder collega’s. Een vriendin begreep dat en zei dat ik een dag in de week ergens anders moest gaan werken. Ik hoorde dat ze in het crematorium een dag in de week iemand zochten voor de koffie en zodoende ben ik hier terechtgekomen. Wat doe je dagelijks? In feite bestaat mijn baan uit drie onderdelen. Naargelang de bezetting of drukte doe ik één van deze drie taken. Ten eerste ben ik gastvrouw. In die functie vang ik familie en nabestaanden op. Zonodig geef ik informatie en probeer mensen op hun gemak te stellen. Mijn tweede functie is aulamedewerkster. In feite zorg je ervoor dat alles in de aula tot in de puntjes verloopt. Denk hierbij ook aan de bediening van de muziek. Tot slot ben ik ovenist. In die functie regel ik de crematie en verwerk na afloop de as. Beschouw je je werk als verantwoordelijk werk? Ja. Dat komt omdat ik alles perfect probeer te doen. Ik beschouw mijn verantwoordelijkheid met name in de richting van de nabestaanden. Als je in staat bent alles goed te laten verlopen, geeft dat rust bij mensen en daar heb ik zelf ook voldoening van. Is dit wat je altijd wilde? Nee. Natuurlijk niet. Zeker als je jong bent, denk je daar niet aan. Ik wilde graag moeder worden en dat ben ik van drie prachtige kinderen. Wat vind je aantrekkelijk aan je baan? Wat ik leuk vind aan mijn werk is dat je meewerkt aan een soort ‘totaalproduct’. Dat doe je niet alleen, maar met een team, waarbij je heel goed op elkaar ingespeeld moet zijn. Soms moet je improviseren, maar als alles lukt, geeft dat voor mij tevredenheid. Wat vind je minder aantrekkelijk aan je baan? Toen ik pas met dit werk begon speelden de emoties mij nogal eens parten. Ik zag veel mensen met verdriet en dat trok ik mij aan. Een collega van mij wees mij daarop en ik heb geleerd daarmee om te gaan. Hoe regeerde je omgeving toen je vertelde waar je ging werken? Met name mijn kinderen reageerden verbaast. ‘Nou mam, wat heb je nou weer verzonnen,’ was hun eerste reactie. Anderen reageerden met opmerkingen als ‘kun je dat wel aan’ of ‘wat eng...’. Ook kreeg ik vragen over hoe een crematie gaat enz. enz. Dat soort vragen vond ik vervelend. Meestal zei ik ‘Als we een open dag hebben, kom dan even langs, dan kun je het zelf zien.’

15

Is de inhoud van je werk veranderd? Ja. Toen ik 10 jaar geleden algemeen assistente werd, waren de plechtigheden eenvoudiger dan nu. De nabestaanden worden steeds bewuster van wat er mogelijk is bij een uitvaart en door de open dagen en rondleidingen worden zij steeds mondiger.

Is je baan daardoor leuker geworden? Absoluut. De uitdaging om aan al deze wensen van de nabestaanden tegemoet te komen geeft me veel voldoening. Ik voel me ook zeer verantwoordelijk om alles zoveel mogelijk naar wens te laten verlopen.

Ben je door je werk anders tegen de dood gaan aankijken? Ja, ik ben er gemakkelijker over gaan nadenken. De dood is soms ook goed. Je hoort wel eens van de familie of vrienden dat de overledene een lang ziekbed heeft gehad en dan zeggen de mensen zelf ‘het is goed zo.’ Denk je wel eens na over je eigen dood? Ja, maar ik heb niet in detail mijn uitvaart geregeld. De muziek die ze moeten draaien heb ik wel vastgelegd. Wil je begraven worden of gecremeerd? Gecremeerd. Heb je bijzondere wensen voor je eigen uitvaart? Mijn uitvaart mag best wel een feestje zijn. Wat ik echt belangrijk vind, is dat ze op mijn uitvaart zeggen dat ik een gelukkig mens ben geweest. Want zo voel ik dat echt. Is er leven na de dood? Ja, maar niet in die zin dat ik na mijn dood weer op de een of andere manier hier rondloop. We zijn allemaal energie die in mijn overtuiging in een of andere vorm terugkomt. Je gaat binnenkort zes maanden met verlof. Dat klopt. 27 maart 2005 vertrek ik voor een pelgrimstocht naar Santiago de Compostella (Noordwest Spanje, red.). Van mijn huis af bijna 3.000 kilometer. Grote delen loop ik alleen. Het eerste en laatste stuk loopt mijn vriend Paul mee. Waarom ga je dit doen? Naast dat het een sportieve presentatie is, is misschien mijn belangrijkste reden dat ik dankbaar ben. Dankbaar dat ik leef en nog steeds leef.

Henk Brander

Henk Brander

Hemrik (1962 -

) - Algemeen assistent Crematorium Schoterhof (Heerenveen) - In dienst sinds 1993 - Hobby’s: Computeren en dieren

Wij doen niets geheimzinnigs en hebben ook niets te verbergen

16

Wat deed je voordat je bij Yarden kwam? Toen werkte ik bij een producent van salades. Ik ben daarna een tijd vrij ernstig ziek geweest en terugkeer naar mijn oude werk was niet meer mogelijk. Via het Arbeidsbureau kwam ik op het spoor van het crematorium en dat leek mij wel wat.

Is je baan in de loop der jaren veranderd? Ik ben begonnen als oproepkracht en deed werkelijk van alles. Ik werkte ook op het terrein van het crematorium en in de keuken. Dat doe ik niet meer, omdat de administratie ook meer van mijn tijd is gaan vergen.

Wat doe je dagelijks? Mijn belangrijkste taak is administratie. Maar in de loop der jaren zijn er steeds meer taken bijgekomen. Soms assisteer ik bij een asverstrooiing of bijzetten van een urn in het columbarium. Daarnaast doe ik regelmatig de gesprekken met nabestaanden over de asbestemming. Ook ben ik eens in de zoveel weken op zaterdag ovenist.

Ben je door je werk bij Yarden anders tegen de dood gaan aankijken? Ja, het is minder eng. Ik ben in veel gevallen de dood ook meer gaan begrijpen. Soms merk je tijdens gesprekken dat een overledene erg heeft geleden en dan begrijp ik dat een overlijden van iemand ook betekent dat hij niet meer hoeft.

Beschouw je je werk als verantwoordelijk werk? Ja. Dat komt vooral omdat ik het gevoel heb dat ik mensen kan helpen. Je moet in ons werk wel zeer zorgvuldig zijn. Fouten in een brief of in de afrekening kunnen, hoe onschuldig ook, heel hard aankomen. Ook in telefoongesprekken met nabestaanden is zorgvuldigheid erg belangrijk. Wat je in ons vak fout doet, kun je niet terugdraaien of overdoen. Is wat je nu doet, wat je altijd wilde? Nee, maar eerlijk gezegd had ik vroeger ook al niet zo’n idee wat ik echt wilde. Achteraf heb ik wel veel geluk gehad. Als ik niet ziek geworden was en mijn oude werk had gehouden was ik hier nooit terechtgekomen. Geen spijt van dus? Absoluut niet. Ik ben heel gelukkig met mijn baan. Wat vind je aantrekkelijk aan je baan? Met name dat elke dag anders is. Waar ik zelf veel voldoening uit haal, is dat je iets voor anderen kunt betekenen in een vaak moeilijke periode. Soms merk ik ook dat mensen blij zijn met wat wij doen. Wat is minder aantrekkelijk aan je werk? Dat er soms best veel stress is, met name als er plechtigheden in elkaar overlopen. Als je aan je omgeving vertelt waar je werkt, hoe reageert men dan? Soms gek, maar vaak wil men toch wel van alles weten. Vaak krijg ik dan juist van die vragen die me een beetje irriteren, zoals ‘wat doen jullie met de kist?’ Meestal zeg ik ‘Ik zal je waarschuwen als we een open dag hebben, dan kun je alles zien. Wij doen niets geheimzinnigs en hebben ook niets te verbergen. Waarom irriteren sommige vragen je dan? Dat komt omdat ik ervan overtuigd ben dat we hier heel zorgvuldig en verantwoord werken. Ik ben trots op mijn werk en op Yarden en dan voel ik in sommige vragen een wantrouwen en dat is onterecht.

Wat vind je van de veranderingen in de uitvaartwereld? Mensen moeten het doen zoals ze dat zelf willen. Maar ik vind wel dat alles inpasbaar, realiseerbaar moet zijn. Voor mijzelf hoeft het niet. Mijn uitvaart zal sober zijn. Misschien is dat wel de Friese nuchterheid. Denk je wel eens na over je eigen uitvaart en heb je het geregeld? Niet op papier, maar mijn partner weet wat ik wil. Word je begraven of gecremeerd? Gecremeerd. Is die keuze bepaald door je werk hier in het crematorium? Ik denk van wel. Van huis uit zou ik waarschijnlijk begraven worden. Cremeren is voor mij schoner en netter. Wat denk je, is er leven na de dood? Ik hoop het, maar ik denk van niet.

Carla Hoffman


Carla Hoffman Amsterdam (1962 - ) - Medewerker Klantenrelaties - In dienst sinds 2002 Hobby’s: Koken (voor veel mensen), uitgaan, dieren (mijn hond en twee katten)

Onder de grond lijkt me zo koud

Hoe ben je bij Yarden terechtgekomen? Door een ex-collega van de NVS die mij tipte over deze baan.

Wat vind je aantrekkelijk aan je baan? Ik vind het leuk om mensen te helpen en om zaken uit te zoeken. Maar vooral de diversiteit aan vragen is groot en daardoor is mijn werk wel afwisselend. Wat vind je minder aantrekkelijk? Als het heel erg druk is en je in een week duizend keer dezelfde vraag krijgt. Maar dat komt gelukkig niet vaak voor. De mensen die bellen met vragen, is dat een doorsnee van Nederland? Ja en nee. Over het algemeen zijn het wat oudere mensen, maar wel uit het hele land.

Wat deed je hiervoor? Voor Yarden werkte ik bij een ziekenfonds, ZAO, daarvoor zat ik bij de particuliere verzekeraar NVS. Wat doe je dagelijks? Ik zit aan de telefoon. Daar probeer ik zoveel mogelijk de klanten te helpen met vragen over onder meer verzekering en voorwaarden. Ik maak ook offertes voor nieuwe klanten. Als wij ze niet verder kunnen helpen, dan verbinden wij de klant door met degene die van dat specifieke onderwerp alles weet. Ik begrijp dat je zoveel mogelijk zelf een klant wilt helpen. Betekent dat niet dat je van heel veel zaken iets moet weten? Dat klopt, maar dat is nou juist leuk aan mijn werk. Wij moeten veel weten, maar soms moet ik het ook opzoeken en bel ik de klant zelf terug. De vragen die over de indexering in december 2004 zijn binnengekomen, worden ook bij ons behandeld. Zijn mensen wel eens onredelijk tegen je aan de telefoon? Dat komt wel eens voor en dat valt niet altijd mee. Onlangs hebben we een training gehad hoe om te gaan met moeilijke telefoongesprekken en dat helpt wel. Beschouw je je werk als verantwoordelijk werk? Zeker. In feite ben ik met mijn collega’s het eerste contact tussen Yarden en de buitenwereld. In feite zijn wij dus het visitekaartje voor Yarden en dat ben ik me zeer bewust.

Merk je verschil tussen mensen die bellen uit, zeg maar het Westen of het Oosten? De mensen in het Westen zijn wat sneller en veeleisender. Mensen uit het Noorden en het Oosten zijn over het algemeen rustiger. Is de inhoud van je baan veranderd? Er zijn wat taken verdwenen en andere erbij gekomen. Zoals de indexering. Ben je door je werk anders tegen de dood gaan aankijken? Ja, het is dichtbij gekomen. Nog niet zolang geleden is mijn moeder overleden. Ik denk dat ik door mijn werk wat bewuster met de dood van mijn moeder kan omgaan. Dat vind ik eigenlijk prettig.

Hoe vind je de veranderingen in de uitvaart? Vind je dat alles moet kunnen? Dat is mijn persoonlijke mening, maar van mijn uitvaart hoeft geen feestje gemaakt te worden. Maar mensen moeten het doen zoals ze zelf willen. Denk je wel eens na over je eigen dood? Ja. In mijn leven ben ik een periode alleen geweest en toen heb ik mijn uitvaart vastgelegd. Hoever ben je daarin gegaan? Ik heb omschreven hoe mijn uitvaart eruit moet zien en welke muziek gedraaid moet worden. Wil je begraven worden of gecremeerd? Gecremeerd.

Is wat je nu doet, wat je altijd wilde? Nou nee. Ik heb er natuurlijk nooit aan gedacht om bij een uitvaartverzekeringsbedrijf te werken.

Waarom? Misschien een gekke reden, maar ik heb het altijd koud en onder de grond lijkt me zo koud.

Krijg je daar wel eens opmerkingen over? Als je het vertelt reageren mensen verbaast in de zin van ‘oh ja, daar werken natuurlijk ook mensen.’ In de tweede instantie willen ze van alles weten.

Wat denk je, is er leven na de dood? Ik ben niet gelovig, maar ik denk wel dat er iets is.

17

Eric Jensen

Eric Jensen

Amsterdam (1956 -

) - Hoofd afdeling Uitvaartzorg - In dienst sinds 1998 - Hobby’s: Computeren, wielrennen, squashen, biljarten

Ik ben er nog niet uit of ik begraven of gecremeerd wil worden

18

Waar werkte je vóór Yarden? Ik werkte bij een ingenieursbureau in Amsterdam. We zaten achter het Centraal Station. Door de uitbreiding van de sporen is het bureau naar Amersfoort verhuisd. Helaas betekende dat uiteindelijk sluiting van de vestiging daar en verloor ik mijn baan. Bij het Arbeidsbureau zag ik een advertentie van een verzekeraar in Diemen. Ik dacht toen: dat kan best AVVL wel eens zijn. Ik kende die naam omdat ik nogal regelmatig in Diemen kwam. Op mijn verjaardag heb ik gesolliciteerd en een week later was ik aangenomen op de afdeling Uitvaartservice, waar ik nu dus nog steeds werk.

Wat vind je aantrekkelijk aan je baan? Het cijfermatige van mijn baan vind ik heel interessant. Dat speelde ook in mijn vorige baan een zeer grote rol.

Wat doe je dagelijks? Ik geef leiding aan een afdeling van twaalf personen.

Wat vind je minder aan je baan? Ik geef leiding, maar in feite is het een koers die boven in het bedrijf wordt uitgezet. Mijn taak is het om die koers met mijn collega’s verder in te vullen. Wat ik wel eens minder leuk vind, is als je in een contact met een klant persoonlijk wordt aangesproken op het beleid. Bij een klacht die wij moeten uitzoeken, hebben klanten soms de neiging je daar persoonlijk op aan te spreken. Terwijl ik niet meer kan doen dan het uitzoeken en daarover met de klant contact opnemen. Soms kunnen mensen erg onredelijk worden.

Beschouw je je werk als verantwoordelijk werk? Ja, maar dat gevoel had ik ook al toen ik geen leidinggevende was. Wat ik bedoel te zeggen is dat wat je ook doet, je bezig bent met werk waar voor veel mensen - nabestaanden - een flink stuk emotie meespeelt. Maar ook in je contacten met collega’s blijf je verantwoordelijk voor het door jou geleverde werk.

Speelt het een rol dat mensen door het verlies van een naaste geëmotioneerd zijn? Zeker, maar wat wij wel ervaren is dat degenen die een melding doorgeven of later een klacht hebben, wel de meest evenwichtige zijn van de naasten. Je hebt zelden dat iemand huilend aan de telefoon komt.

Vind je leidinggeven moeilijk? Ik ben pas sinds november 2004 hoofd van deze afdeling, dus dat is nog kort. Moeilijk is misschien een minder goed woord. Maar ik kan me indenken dat er situaties ontstaan, waar ik misschien wel moeite mee zal hebben. In die zin denk ik dan bijvoorbeeld aan conflicten die kunnen ontstaan en waar ik dan met een oplossing moet komen. Dan zal er best wel eens iemand zijn, die zich verongelijkt voelt. Maar ik ben van mening dat je door goede communicatie in de vorm van overleg onderling het meeste kan voorkomen.

Op jouw afdeling komen alle overlijdensmeldingen binnen? Ja, gemiddeld komen er zo’n 18-20 meldingen per dag binnen. Na een melding gaan we alles in gang zetten. Als eerste controleren we uiteraard of iemand verzekerd is en dat is niet altijd het geval. Als mensen niet verzekerd zijn, kunnen we ze, als men dat wil, toch helpen.

Is wat je nu doet, wat je altijd wilde? Ach, als kind droom je allemaal van brandweerman of politieagent worden. Mijn vader was vroeger werkzaam bij de NMB (Nederlandsche Middenstandsbank, red.) Door hem heb ik toch het idee ontwikkeld dat ik op een kantoor wilde werken. Dat dat uiteindelijk bij een uitvaartverzekeringsbedrijf zou zijn, had ik natuurlijk nooit kunnen bedenken.

Ben je door je werk anders tegen de dood gaan aankijken? Nee, maar ik ben door mijn werk wel heel direct betrokken geraakt bij alles wat rond de dood speelt. En dat is iets waar ik natuurlijk voor ik hier kwam nooit bij stil heb gestaan. Hoe kijk je aan tegen de veranderingen in de uitvaartwereld? In principe kan veel, maar niet alles. Onlangs werd ik gebeld door iemand wiens moeder de volgende dag gecremeerd zou worden. De man wilde op de kist van zijn moeder 25 waxinelichtjes, maar het crematorium wilde er - in verband met brandgevaar - niet meer dan tien opzetten. Voor ons is dat lastig. De crematie vond plaats in een crematorium dat niet van Yarden is, dus wij kunnen niet meer doen dan bellen en proberen te bemiddelen. Maar in feite moet alles mogelijk zijn. Mensen betalen er toch ook voor. Denk je wel eens na over je eigen uitvaart en heb je hem vastgelegd? Nee, niet vastgelegd. Mijn nabestaanden weten wat ik wil. Ik ben er nog niet uit of ik begraven of gecremeerd wil worden. Maar misschien als het vriesdrogen mogelijk wordt, is dat een optie. Heb je bijzondere wensen voor je eigen uitvaart? Niet echt. Maar maak van mijn uitvaart maar een feestje. Is er volgens jou leven na de dood? Dat is een moeilijke vraag. Ik heb wel het gevoel dat er iets is, maar wat dat weet ik niet.

Jeanet de Groot


Jeanet de Groot Groningen (1972 - ) - Teamleider Crematorium Groningen, Stilleweer Uitvaartcentrum Groningen, Appingedam, ’t Zwet In dienst sinds1990 - Hobby’s: Mijn kinderen, lezen, FC Groningen kijken, stappen

Mij geeft dit werk veel positieve energie

Is er in de laatste jaren veel veranderd in een crematorium? Ja. Voordat Yarden ontstond zat ik bij CVN Crematoria Nederland en daar hadden we alleen te maken met crematies. Nu stuur ik ook drie uitvaartcentra aan. Daar heb je met hele andere situaties te maken. Daarnaast is het zo dat het publiek, onze klanten, veel mondiger is geworden. Ik juich dat toe. Waar je vroeger kon adviseren om een dienst zus of zo te laten verlopen, komen nabestaanden nu zelf aan met hun wensen. Ik beschouw dat als een goede ontwikkeling. Een uitvaart moet verlopen zoals de overledene of de familie dat wenst en wij moeten dat faciliteren. Ben je door je werk anders tegen de dood gaan aankijken? Ik ben heel sterk gaan relativeren. In mijn werk ontmoet ik nabestaanden in allerlei fases en weet waar men doorheen gaat. Verdriet is iets dat moet slijten. Mensen moeten het een plaats geven. Denk je dat er een invloed is van mensen uit andere culturen op onze manier van uitvaart? In het Noorden krijgen wij daar betrekkelijk weinig mee te maken. Misschien tien keer per jaar. Je krijgt zeker te maken met andere wensen, zoals opbaring met open kist of de familie die zelf hun overledene in de oven willen invoeren.

In 1990 kwam je, als 18-jarige, in dienst bij Crematorium Groningen. Was dat een bewuste keuze? In zekere zin. Door de zus van mijn vader die hier al werkte, kreeg ik vakantiewerk in het crematorium. Eigenlijk had ik geen zin meer in school en wilde hier werken. Ik ben begonnen als serveerster, achtereenvolgens werd ik aulamedewerkster en administratief medewerkster en nu ben ik teamleider. Wat is je dagelijks werk? In feite is mijn werk operationeel. Ik zorg dat alles uiteindelijk loopt zoals het moet. Dat doe ik met 29 medewerkers aan wie ik leiding geef. Is dit wat je altijd wilde? Dat is lastig te zeggen. Ik ben hier natuurlijk toevallig terechtgekomen. Maar als je mij twintig jaar geleden had gezegd dat ik dit zou gaan doen, dan had ik je waarschijnlijk uitgelachen. Wat vind je aantrekkelijk aan je werk? Het belangrijkste is voor mij het werken met mensen. Ik denk dat ik een teamspeler ben. Mij geeft dit werk heel veel positieve energie. Ons werk heeft een grote emotionele lading. Dat moet je liggen en daar moet je ook - hoe gek ook - een bepaalde voldoening uit putten. Ik durf ook te zeggen dat niet iedereen dat kan. Wat vind je minder aantrekkelijk aan je baan? Gek om te zeggen, maar dat is niet zoveel. Misschien de afstand die er is naar de werkvloer. Maar juist omdat ik op alle niveaus binnen het bedrijf heb gewerkt, weet ik heel goed waar medewerkers het over hebben. Ik denk dat mij dat in mijn dagelijks werk enorm helpt.

Denk je wel eens na over je eigen dood? Dat ben ik eigenlijk gaan doen toen ik kinderen kreeg. Aanvankelijk wilde ik zelf altijd gecremeerd worden. Maar sinds ik kinderen heb, ben ik daarvan teruggekomen. Als mij iets zou overkomen, denk ik dat het voor mijn kinderen goed is als ze een plekje hebben waar ze naar toe kunnen. Maar heb je je eigen uitvaart vastgelegd? Niet concreet. Mijn man en familie weten hoe ik dat wil. Ik wil bijvoorbeeld niet dat mijn familie gecondoleerd wordt na de dienst. Dat vind ik een soort feliciteren en dat wil ik niet. Laten ze maar een mooi herdenkingsboek maken waar iedereen iets persoonlijks inschrijft. Is er leven na de dood? Niemand weet dat, maar ik denk van wel. Ik kan mij niet voorstellen dat alles na dit leven ophoudt.

19

Coby van As

Coby van As

Apeldoorn (1946 -

) - Uitvaartmedewerker Rouwcentrum Hofveld - In dienst sinds 1963 - Hobby’s: Lezen en tuinieren

Alles wat je zelf doet, is goed Waar werk je bij Yarden? Meestal werk ik in Rouwcentrum ‘Hofveld’ in Apeldoorn, maar soms werk ik ook op een van onze locaties in Arnhem of Epe. Wat doe je dagelijks? Heel veel verschillende dingen. ’s Morgens haal ik eerst de post. Als er overledenen zijn, doe ik aangifte op het gemeentehuis. Ik druk de rouwbrieven, ontvang familie voor rouwbezoek. Ik haal overledenen thuis op en verzorg ook thuisopbaringen.

20

Verzorg je ook de overledenen? Ja. Ik zorg ervoor dat mensen gewassen en gekleed worden. Het doen van het haar en soms opmaken zijn ook mijn taken. Vind je dat eng? Nee, absoluut niet. Dat is misschien niet voor iedereen te begrijpen, maar dat werk geeft heel veel voldoening. Je neemt mensen iets uit handen en je zorgt ervoor dat de overledene er mooi bij ligt. Je zei ook ‘haar doen en opmaken’. Ja, dat hoort daar ook bij. Vaak komen mensen met een foto van een overledene zodat je weet hoe iemand zijn haar zat. Opmaken doen we alleen als de nabestaanden daar om vragen. Zoiets kan je niet uit jezelf doen. Stel dat iemand zijn hele leven nooit make-up heeft gebruikt, dan kan je dat na het overlijden ook niet doen. Beschouw je je werk als verantwoordelijk werk? Ja, zoals ik al zei kun je iets voor anderen betekenen en dat vind ik mooi. Daarnaast is het zo dat er rond een overlijden heel veel geregeld moet worden en dat geeft verantwoordelijkheid. Is wat je nu doet, wat je altijd wilde? Nee, natuurlijk niet. Ik ben daar ingerold. Hoe ben je hier terechtgekomen? Dat is een lang verhaal. Als 16-jarig meisje kwam ik in 1963 in de huishouding bij ‘Het Taxibedrijf’ hier in Apeldoorn. De bedrijf had een overeenkomst met de coöperatieve uitvaartvereniging. Zij deden het rouwrijden. Met het rouwrijden begon ik in 1979. In 1988 begon ik met coördineren van het rouwvervoer. Door allerlei overnames kwam ik uiteindelijk bij de uitvaartvereniging terecht. De vereniging werd overgenomen door NUVA (NUVA was een van de fusiepartners waaruit in 2001 Yarden ontstond, red.) en vrij snel werd besloten dat al het volgvervoer werd uitbesteed. Dat vond ik destijds niet zo leuk. Wat vind je aantrekkelijk aan je baan? Dat je met de klant werkt en daar ook iets voor kunt betekenen. Wat vind je minder aantrekkelijk aan je baan? Dat is niet zoveel. Soms is het een beetje onregelmatig, maar echt erg vind ik dat niet.

Hoe reageerde je omgeving destijds op het werk dat je ging doen? Niet altijd positief. Soms gaven ze mij het gevoel dat ik minderwaardig werk deed, terwijl ik dat gevoel zelf niet had. Tegenwoordig merk ik wel dat men heel anders tegen ons werk aankijkt. Veel positiever. Ben je door je werk anders tegen de dood gaan aankijken? Nee, eerlijk gezegd kan ik ook nog wel een beetje bang zijn voor de dood. Heb je je eigen uitvaart geregeld? Nee, maar ik ben alleenstaand dus ik zou dat eigenlijk wel moeten doen. Hoe kijk je aan tegen veranderingen in de uitvaart? We merken dat mensen steeds vaker om bepaalde zaken vragen. Bijvoorbeeld om zelf de kist te mogen dragen of zelf te helpen bij het verzorgen van de overledene. Wij vragen het altijd aan familie. Als we de overledene ophalen zeg ik altijd ‘We gaan uw vader of moeder nu op de brancard leggen, wilt u daarbij helpen?’ Dat moet je wel zorgvuldig doen, omdat je nooit de indruk moet geven dat je zoiets vraagt omdat wij het niet alleen kunnen. Als mensen geholpen hebben bij het dragen of verzorgen helpt dat bij de rouwverwerking. Ik ben ervan overtuigd dat alles wat je zelf doet, goed is. Wil je begraven of gecremeerd worden? Begraven. Heb je bijzondere wensen voor je eigen uitvaart? Nee, maar het moet wel eenvoudig. Is er leven na de dood? Ja, dat geloof ik zeker.

Hans Beekhuizen


Hans Beekhuizen Arnhem (1950 -

) - Hoofd Verkoop Buitendienst - In dienst sinds 1984 - Hobby’s: Beeldhouwen, (kunst)schilderen, insecten prepareren

Ik wilde dierenarts worden

Is dit wat je altijd wilde? Nee, ik wilde dierenarts worden, maar op de HBS-A had ik een ‘rode zes’ voor wiskunde en dat was een blokkade. Uiteindelijk ben ik in Dienst MO-Nederlands gaan studeren. Later heb ik voor Biologie een bevoegdheid gehaald. Heb je er spijt van zoals het gelopen is? Nee, absoluut niet. Wat vind je aantrekkelijk aan je job? Dragen van eigen verantwoordelijkheid. We moeten plannen en budgetteren en dat gaan we gedurende zo’n jaar proberen waar te maken. Daarnaast het omgaan met adviseurs. Dat is een heel gemêleerd gezelschap en daarmee een voortdurende uitdaging. Ook de afwisseling in het werk. Er is geen dag hetzelfde.

Wat deed je voordat je bij Yarden kwam? Ik kwam uit het onderwijs. Ik heb elf jaar Nederlands en biologie onderwezen. De school waar ik zat had last van het ontstaan van grote scholengemeenschappen in de regio Utrecht en liep snel in leerlingaantal terug. Ik heb nog een jaar lesstof geschreven voor het KMBO (Kort Middelbaar Beroepsonderwijs, red.) en besloot toen dat ik wat anders wilde doen. In 1984 kon ik bij AVVL aan de slag als regionaal voorlichter. Met mijn opleiding Nederlands en cursus journalistiek had ik een uitstekende basis voor die job. Langzamerhand rolde ik richting verkoop en dat is een uitstekende keuze geweest. Wat doe je dagelijks? Ik stuur onze loondienstmedewerkers aan. Daarbij coach ik niet alleen, maar probeer ook een brug te zijn tussen buiten en binnen. Daarnaast doe ik veel projectwerk dat gerelateerd is aan de verkoop. Denk dan aan de manier waarop we bijvoorbeeld onze loondienst en tussenpersonen kunnen ondersteunen. Vraagt het product dat we verkopen, een uitvaartverzekering, een andere aanpak dan bijvoorbeeld een glas- of autoverzekering? Zeker. Ons product vraagt een goed advies en daarbij ben ik van mening dat mensen van mensen kopen. Een uitvaartverzekering heeft een emotionele kant, die moet je anders benaderen. Ik denk ook dat vertrouwen - dat nodig is bij de verkoop van een uitvaartverzekering - een grote rol speelt. Beschouw je je werk als verantwoordelijk werk? Ja. Ik ben verantwoordelijk voor onze adviseurs en ook voor de productie. Ik voel mij ook medeverantwoordelijk voor het totale reilen en zeilen van Yarden; ons imago. Ben je sterk gericht op omzet? Natuurlijk ben ik dat, maar er is meer dan alleen de financiële targets. Ik kijk ook naar royementpercentage en leer- en groeiperspectief van medewerkers. Ik kijk liever naar het geheel.

Wat vind je minder aantrekkelijk? Dat is het tijdsbeslag. Mijn werk laat zich niet scheiden. Ik balanceer constant tussen: wat is tijd van mij en wat van mijn werkgever. Mijn functie kost veel tijd: ruim 60 uur per week. Mijn zoons zijn inmiddels het huis uit, maar vroeger kreeg ik van hen daarover keiharde opmerkingen. Als je aan je omgeving vertelt waar je werkt, hoe reageert men daarop? Destijds moest ik steeds uitleggen dat ik voorlichter werd bij een crematievereniging. Nou, dat heb ik vaak moeten vertellen. Vergeet ook niet dat in 1984, toen ik begon, de dood veel meer taboe was. Ben je door je werk anders tegen de dood gaan aankijken? Met name in de eerste jaren dat ik hier kwam werken en achter de schermen kon kijken, werd ik steeds rationeler. Dat veranderde toen mijn oma, die een belangrijk aandeel heeft gehad in mijn opvoeding, overleed. Dat raakte mij heel sterk. Ik ben daardoor wat genuanceerder geworden. Was je toen je bij AVVL kwam al een typische crematist? Ja, en dat ben ik nog steeds. Maar als mijn nabestaanden mij toch willen begraven, dan vind ik dat goed. Zij moeten verder. Denk je wel eens na over je eigen dood en heb je dat vastgelegd? Ja, maar ik heb het niet vastgelegd. Mijn vrouw en jongens weten wat ik wil. Heb je bijzondere wensen voor je eigen uitvaart? Niet echt. Ik wil wel een heel eenvoudige onbewerkte kist. Is er leven na dit leven? Ja. Voor mij is dat het oplossen in een groter geheel. Maar in welke vorm weet ik niet.

21

Bob Goedhart

Bob Goedhart

Delft (1959 -

) - Medewerker Begraafplaats Oud-Rijswijk - In dienst sinds 1992 - Hobby’s: Lopen met de hond, vissen

Een uitvaart van een kind raakt mij altijd

22

Wat deed je voor deze functie? Ik zat in de bouw. We maakten staalconstructies en dergelijke Toen deze begraafplaats nog van de Gemeente Rijswijk was, waren er mensen nodig voor het onderhoud. Van de aannemer waarvoor ik werkte, werden mensen ingehuurd. Mijn baas vroeg of ik ook interesse had. ‘Nou,’ zei ik, ‘ik wil het veertien dagen proberen. Is het niks dan stop ik ermee.’ Enthousiast was ik niet. Ik dacht ‘al die droevige mensen, niks voor mij.’ Na veertien dagen zei mijn baas ‘En wat denk je?’ ‘Ik weet het nog niet, doe er maar veertien dagen bij.’ Uiteindelijk beviel het werk me heel erg. Wat doe je dagelijks? Van alles. Ik werk buiten, graven maken, maar doe ook onderhoud. En als het zo uitkomt: koffie serveren, muziekkamer of ovenruimte. Een graf maken, hoe lang doe je daarover? Zo’n drie uur. We maken het altijd de dag voor de begrafenis, omdat je geen risico kunt nemen als er iets misgaat met de graafmachine en dergelijke. Beschouw je je werk als verantwoordelijk werk? Ja. Ik ga mijn eigen gang. Op de lijst zie ik welke begrafenissen op de agenda staan en plan dan wanneer ik de graven ga maken. Daarbij probeer ik zo efficiënt mogelijk te werken. Het ene graf maken en het andere sluiten. Soms ben je een graf aan het maken en komen onverwacht nabestaanden de dag voor de uitvaart kijken of alles in orde is. Als je dan met zulke mensen praat, dan krijgt zo’n graf voor mij een heel andere betekenis. Heb je veel contact met bezoekers? Regelmatig. Sommige mensen zie je regelmatig, anderen dagelijks op de begraafplaats. Sommige mensen zie ik jaren en opeens zie je ze niet meer en worden ze bijgezet in het graf dat ze jaren bezochten. Is dit het werk dat je altijd wilde? Nee, absoluut niet. Ik ben er ingerold, maar spijt heb ik er niet van. Wat vind je aantrekkelijk aan je baan? Het omgaan met mensen en de dienstverlening. Als ik auladienst heb en je merkt dat de familie tevreden is over het verloop, dan geeft je dat heel veel voldoening. Wat is minder aantrekkelijk? Een uitvaart van een kind, dat raakt mij altijd. Als ik na zo’n dienst thuiskom en mijn vrouw zegt ‘Hè die kinderen zijn zo aan het vechten.’ Dan denk ik ‘blij toe...’ Hoe reageerde je omgeving toen je hier ging werken? Iedereen weet nu wat ik doe. Maar toen ik dit pas deed, reageerden mensen daar wel op. Ze vonden het eng. Soms vragen ze of we nooit op ons werk lachen. ‘Ja hoor, wij hebben ook lol op ons werk.’

Ben je door je werk anders tegen de dood gaan aankijken? Ja. Als ik op de daglijst kijk en ik zie een overledene die jonger is dan ikzelf, dan moet ik daar vaak over nadenken. Een dienst van een jong iemand betekent ook een andere plechtigheid. Als een jong iemand overlijdt, zijn er veel belangstellenden bij de uitvaart. Wil je zelf begraven worden of gecremeerd? Ik wil gecremeerd worden. Omdat ik nabestaanden niet wil opzadelen met het onderhoud. Als mijn familie zegt dat ze me toch liever begraven, dan wil ik een familiegraf en geen algemeen graf. Hoe kijk je aan tegen veranderingen in de uitvaartwereld? In feite moeten mensen zelf beslissen wat ze willen. Praktisch is het soms een hele organisatie om alles te regelen zoals mensen dat willen. Soms hoor ik een uitvaartleider wel eens zeggen ‘Nou dat waren lastige mensen.’ Daar ben ik het niet mee eens. Ik snap wel dat het niet altijd makkelijk is om bepaalde zaken die niet alledaags zijn in een paar dagen te moeten regelen, maar dat hoort erbij. Onlangs hadden we een plechtigheid met zo’n vierhonderd bouwvakkers. Die wilden na afloop allemaal een biertje in de koffiekamer. Dat liep geweldig. Denk je wel na over je eigen dood en heb je het ook vastgelegd? Nee, ik heb het niet vastgelegd. Maar mijn vrouw weet precies wat ik wil. Heb je bijzondere wensen voor je eigen uitvaart? Niet echt. Maar het moet wel relaxed met een drankje. Is er leven na de dood? Nee, ik denk het niet. Dood is, denk ik net als voor je geboorte. Daar weet ik ook niks van.

Teo Derksen


Teo Derksen Groessen (1954 -

) - Raadgever - In dienst sinds 1991 - Hobby’s: Koken, tuinieren, reizen

Ik ben ook een overtuigd crematist

Wat vind je aantrekkelijk van dit werk? Voor mij is het de motivatie achteraf. Ik help mensen in hun gedachtevorming. Vaak zijn dat oudere mensen die denken ‘tja, nu moet het ervan komen’ en willen zaken geregeld hebben. Wat vind je minder aantrekkelijk? Soms heb je een tijdsprobleem. Alles doe ik in mijn vrije tijd en soms moet ik ook een afstand afleggen. Zijn gesprekken soms moeilijk? Soms wel. Vooral als je merkt dat mensen hun uitvaart op een bepaalde manier willen laten verlopen om nabestaanden te krenken. Bijvoorbeeld, neem mensen die gelovig zijn grootgebracht en daar afstand van hebben genomen. Zij willen dan een uitvaart die heel sterk demonstreert dat ze met het geloof hebben afgerekend. Ik ben daar niet zo voor en probeer ook mensen te laten inzien dat zo’n uitvaart meer verdriet geeft. Ik probeer in dergelijke gevallen de mensen altijd er toe te bewegen om bijzondere of afwijkende keuzen in ieder geval te bespreken binnen hun eigen omgeving, zodat er geen onaangename verrassingen komen tijdens het afscheid.

Wat is precies een raadgever? Wat het al zegt. Een raadgever geeft raad en adviseert over de keuzemogelijkheden rond het levenseinde en uitvaart. Met het afsluiten van een uitvaartverzekering houden wij ons nadrukkelijk niet bezig. Als mensen daarover beginnen dan moet ik zeggen dat dit niet tot mijn taak behoort en geef ik het contact door aan Yarden. Je bent dus niet in dienst bij Yarden? Nee, zeker niet. Wat ik doe voor Yarden doe ik in mijn vrije tijd. Over en weer zijn er natuurlijk wel verplichtingen, maar raadgevers zijn niet in loondienst. Maar tegelijk ook: vrijwillig is niet vrijblijvend. Wat voor werk doe je overdag? Ik ben hoofdverpleegkundige in het UMC St Radboud in Nijmegen. Hoe ben je ertoe gekomen om raadgever te worden? Ik was al lid van AVVL. Destijds stond er een stukje in het stadsblad over de afdeling van AVVL. Daar stond onder meer in dat ze mensen zochten als consulent, tegenwoordig raadgever. Dat leek mij wel iets en heb me aangemeld. Waarom wilde je dat? Daar was een aantal redenen voor. Ik was lid van AVVL en ondersteunde van harte de denkbeelden. Ik ben ook een overtuigd crematist. Dat ik crematist ben, heeft een reden. Ons gezin woonde vroeger naast de begraafplaats en wij waren verantwoordelijk voor het onderhoud en de teraardebestellingen. Als kind speelde ik gewoon op die begraafplaats en vond in die zin dood ook niet eng. Toch ontwikkelde bij mij steeds meer het gevoel dat cremeren in alle opzichten beter is dan begraven en sloot me daarom bij AVVL aan. Een andere belangrijke reden waarom ik consulent wilde worden, is omdat ik vond dat uitvaarten ook anders konden. Ik vond dat ik mensen daarover moest informeren en dus ook moest helpen.

Bouw je een band op met sommige mensen die je bezoekt? Soms wel. In enkele gevallen vragen mensen wel eens of ik nog een of twee keer wil terugkomen. Hoe reageren mensen in je omgeving als je vertelt welk werk je doet? Verrast. Ze vinden het heel bijzonder en meestal blijkt dat ze niet wisten dat het werk dat ik doe bestaat. Soms word ik in het ziekenhuis waar ik werk bij terminale patiënten gevraagd, omdat ze hun uitvaart willen regelen of op het laatst nog zaken gedaan of gezegd willen hebben. Ben je door je vrijwilligerswerk anders tegen de dood gaan aankijken? Nee. Ik denk dat ik vrij onbevangen ben over de dood en ben ook niet bang om te sterven. Ik ben wel bang om niet meer te leven. Door mijn werk voor Yarden ben ik denk ik wel erg gesterkt in alles wat met de dood te maken heeft. Hoe kijk je aan tegen de veranderingen in de uitvaartwereld? Moet alles mogelijk zijn bij een uitvaart? In principe wel. Ik zeg altijd ‘je gaat zoals je was’. Heb je je eigen uitvaart geregeld? Natuurlijk. Ik heb een behoorlijk bedrag gereserveerd. Als ik er niet meer ben, drinkt iedereen een goed glas wijn op mij en daarna is er een buffet. Het moet een feestelijk geheel worden. Zie het maar als een laatste ‘visitekaartje’ dat ik afgeef waarin mijn gasten mij kunnen herkennen. Ze moeten ook zonder mij verder kunnen met hopelijk goede herinneringen. Je wordt gecremeerd. Waar? Hier in het Rijk van Nijmegen in Beuningen. Daar voel ik mij thuis. Is er leven na de dood? Ja.

23

MISSIE

De missie van Yarden Yarden is dé specialist in dienstverlening rondom het levenseinde en biedt producten en diensten aan die een eigentijdse en persoonlijke benadering van de dood mogelijk maken. De producten en diensten (verzekeringen, verzorging en voorlichting) die een uitstekende kwaliteit/prijsverhouding kennen, worden gekenmerkt door zorgvuldigheid, aandacht en respect.

Om beschikbaarheid door heel Nederland te waarborgen, onderhoudt Yarden een relatie met een geselecteerde groep dienstverleners. De exclusieve verbinding met Yarden Vereniging waarborgt deelname aan de discussie rond de dood als maatschappelijk thema. Bijgevolg vindt ook regelmatig afstemming plaats op tendensen in de samenleving.

24 24

Missie

WONINGLOZE WONINGLOZE

Alleen in mijn gedichten kan ik wonen, Nooit vond ik ergens anders onderdak; Voor de eigen haard gevoelde ik nooit een zwak, Een tent werd door de stormwind meegenomen. Alleen in mijn gedichten kan ik wonen. Zolang ik weet dat ik in wildernis, In steppen, stad en woud dat onderkomen Kan vinden, deert mij geen bekommernis. Het zal lang duren, maar de tijd zal komen Dat vóór de nacht mij de oude kracht ontbreekt En tevergeefs om zachte woorden smeekt, Waarmee ’k weleer kon bouwen, en de aarde Mij bergen moet en ik mij neerbuig naar de Plek waar mijn graf in ’t donker openbreekt.

J. Slauerhoff (1898-1936)


P E RS O N A L I A

(per 1 januari 2005) Samenstelling hoofdbestuur

Internal auditor

Mr. W.P.M. Urlings, voorzitter Mevrouw mr. T. ten Have, vice-voorzitter J. Nammensma, secretaris P. Buisman, penningmeester Drs. J. Martens C.M. Leliveld Mevrouw S.J. van West

G. Worst MSM

Ir. A. Langstraat M.Sc., voorzitter Drs. J.G. Baaij Mevrouw mr. M.J.A. Braspenning Prof.dr.ir. O.A.M. Fisscher Drs. C.H. Tesselhoff G. Visser

Directie Yarden Holding Drs. P.N. van Wageningen, directievoorzitter

Divisie Uitvaartverzekeringen J.A.W. Croes, directeur Drs. J.W. Brinker, manager financiële zaken en informatie J. van Doorn, manager commerciële zaken Mevrouw H. Pel, manager uitvaartservice

Drs. H.A. Eleveld, marketingmanager (inclusief Verenigingszaken) S.P. J. Fillié, hoofd Personeel en Organisatie Drs. C.J. van Heugten AAG, holdingcontroller Mr. W.H. J. Semeijn, directiesecretaris/hoofd juridische zaken Ing. A.J. Stenfert, hoofd ICT

Van der Stappen M.M.W. Thijssens, directeur

Centrale OndernemingsRaad G.H.J. Brughuis, voorzitter A. de Vries, secretaris A.M. Buijs Mevrouw B.S. Snabilié Mevrouw I. de Bruin E.A. Jensen R.G. Ploeger

Certificerend Actuaris Watson Wyatt

Divisie Uitvaartverzorging

Accountant

Drs. B. van der Weide, directeur Mevrouw drs. A.S.A. Bouwknegt, controller Mevrouw drs. J.J.M. Eek, districtsmanager zuid A. de Vries, districtsmanager noord

KPMG Accountants nv

25 25

Personalia

Raad van Commissarissen Yarden Holding en Yarden Uitvaartverzekeringen

Staf

K E R N C I J F E RS

De bedragen x € 1.000 met uitzondering van aantallen.

Premieopbrengsten Omzet Facilitair bedrijf Omzet Zorgbedrijf Beleggingsopbrengsten

26

Totale baten technische rekening

2004

2003

48.913 25.914 33.242 23.169

69.554 24.305 32.989 24.370

131.238

151.218

18.718 4.539 19.790 19.172 494 62.042

18.210 28.784 39.069 17.761 331 58.594

124.755

162.749

26

Kerncijfers

Uitkering uit verzekering Winstdeling in de vorm van indexatie Toevoeging aan technische voorzieningen Kosten uitbesteed werk Beleggingslasten Bedrijfskosten Totale lasten technische rekening Resultaat voor waardevermeerdering door ongerealiseerde koersverschillen Waardevermeerdering door ongerealiseerde koersverschillen Groepsresultaat voor belastingen Belastingen resultaat uit bedrijfsuitoefening Resultaat deelnemingen Aandeel derden na belasting Resultaat na belastingen

6.483

(11.531)

-

18.275

6.483

6.744

(2.662) (18) (113)

(2.682) (103) (84)

3.690

3.875


De bedragen x € 1.000 met uitzondering van aantallen. 2003

2.144.690 510.355 26.740 615.399

2.027.318 490.186 27.068 554.831

Vereiste Solvabiliteit Verzekeringen nv Aanwezige Solvabiliteit Verzekeringen nv* Solvabiliteit (%)

26.848 73.411 273%

25.632 54.301 212%

Aantal Aantal Aantal Aantal

9.307 8.725 19.580 734

10.861 9.212 20.407 788

868.123

872.299

948 634

981 614

Verzekerd bedrag Verzekeringstechnische voorzieningen Depositoverplichtingen Beleggingen

uitvaarten van verzekerden/leden uitvaarten Zorgbedrijf crematies Facilitair bedrijf begrafenissen Facilitair bedrijf

Aantal leden** Aantal personeelsleden Aantal personeelsleden FTE

* Aanwezige solvabiliteit is weergegeven op basis van de WTN-voorschriften. ** Door de introductie van een nieuw en verbeterd managementinformatiesysteem in 2004 zijn de aantallen neerwaarts bijgesteld met 19.263, waarvan 18.619 betrekking heeft op het aantal verzekerden.

27 27

Kerncijfers

2004

B E R I C H T VA N D E RA A D VA N C O M M I S SA R I S S E N A A N D E A A N D E E L H O U D E RS In overeenstemming met artikel 32.2 van de statuten heeft de directie het jaarverslag van Yarden Holding bv over 2004 opgesteld. De jaarrekening is door de externe accountant KPMG Accountants nv gecontroleerd en van een goedkeurende verklaring voorzien. Conform artikel 32.5 van de statuten hebben de raad van commissarissen en de Holdingdirectie de jaarrekening 2004 in hun vergadering van 30 maart 2005 ondertekend. De raad van commissarissen en Holdingdirectie leggen de jaarrekening voor aan de algemene vergadering van aandeelhouders en verzoeken deze vast te stellen. Naast de vaststelling van de jaarrekening wordt gevraagd decharge te verlenen aan de Holdingdirectie voor het door hem gevoerde beleid en aan de leden van de raad van commissarissen voor het door hen gehouden toezicht over het verslagjaar 2004. De onverdeelde winst over 2004 staat ter beschikking van de aandeelhouders.

28 28

Commissarissen

De raad van commissarissen besteedde in 2004 veel aandacht aan de verdere ontwikkeling van Yarden tot een professionele onderneming op het gebied van uitvaartverzekeringen en uitvaartverzorging, met als speciaal kenmerk de bijzondere aandacht voor alle processen en gevoelens rondom het levenseinde. Hiertoe is in 2004 vier maal officieel vergaderd in aanwezigheid van de Holdingdirectie. In de voorjaarsvergadering is onder meer het Jaarverslag 2003 besproken en vastgesteld, in de najaarsvergadering het Jaarplan en Begroting voor het jaar 2005. In de tussenliggende vergaderingen van de raad van commissarissen zijn naast actuele en algemene beleidsonderwerpen ook het Meerjarenplan en de kwartaalrapportages van de Holdingdirectie besproken. In het Meerjarenplan zijn de strategische lijnen voor Yarden in de komende jaren uiteengezet en in de kwartaalrapportages werd verslag gedaan van de voortgang van de organisatie en de ontwikkeling van de financiële resultaten. Specifieke aandacht ging in 2004 uit naar de Asset Liability Management studie (ALM), waarin onderzoek is verricht naar de structuur van de toekomstige activa en passiva van het verzekeringsbedrijf. Daarmee werd de basis gelegd voor een beter onderbouwd beleggings- en premiebeleid. Instemming werd verleend tot statutenwijziging ten gevolge van de wijziging van de wet op het structuurregime, alsmede het instellen van een Stichting Yarden. Deze Stichting is opgericht als extra waarborg voor een zorgvuldige gang van zaken in geval van eventuele wijzigingen in de eigendomsverhouding (bijvoorbeeld fusie, verkoop) van het bedrijf. Ook werd ingestemd met

de keuze voor de nieuwe accountant KPMG, na een zorgvuldige aanbestedingsprocedure. De indexatie van de verzekeringsproducten kreeg specifieke aandacht. Vanwege stijgende uitvaartkosten en een gematigde verwachting ten aanzien van beleggingsrendementen in de komende jaren onderschrijft de raad van commissarissen de noodzaak van reguliere premieverhogingen. Ook aan de marketing en distributie van de Yarden producten besteedde de raad van commissarissen aandacht. In 2004 heeft de raad van commissarissen na het definitief worden van de aanbevelingen van de commissie Tabaksblat inzake corporate governance hierover intern gesproken. Hoewel formeel niet van toepassing op Yarden, zien wij de code toch als leidraad voor onze raad. Wij zullen nader bepalen welke aanvullende instrumenten, onder meer uit oogpunt van verdere transparantie van toezicht en bestuur, binnen Yarden zullen worden toegepast. Op 21 april 2004 werd in de algemene vergadering van aandeelhouders de jaarrekening 2003 goedgekeurd en werd aan de Holdingdirectie en de raad van commissarissen decharge verleend voor het gevoerde beleid en gehouden toezicht over 2003. De raad van commissarissen was vertegenwoordigd bij de algemene ledenvergadering van de Vereniging, die in 2004 werd gehouden. De raad van commissarissen hecht zeer aan het belang van de activiteiten van de Vereniging voor Yarden als geheel. De door de raad van commissarissen nagestreefde goede contacten met de medezeggenschapsorganen van het bedrijf kwam tot uiting in een gezamenlijke bijeenkomst in oktober, waar uitvoerig over de rol van de raad in de onderneming werd gediscussieerd, alsmede in het regelmatig door een commissaris bijwonen van een vergadering van de Centrale OndernemingsRaad. De raad van commissarissen ervaart de contacten met de Centrale OndernemingsRaad als nuttig. De samenstelling van de raad van commissarissen bleef in 2004 ongewijzigd. Per oktober 2004 is de Wet met betrekking tot de structuurregeling gewijzigd. Benoemingen van commissarissen vinden voortaan plaats door de algemene vergadering. Het rooster van aftreden, alsmede de profielen, zullen in


de algemene vergadering van 27 april 2005 voor de eerste maal op de nieuwe wijze worden besproken en vastgesteld.

Verder is de raad van commissarissen van mening dat groei van het aantal verzekerden, verzorgde uitvaarten en crematies van belang zijn voor de verdere ontwikkeling en

Almere, 30 maart 2005 De raad van commissarissen, Ir. A. Langstraat M.Sc., voorzitter Drs. J.G. Baaij Mevrouw mr. M.J.A. Braspenning Prof.dr.ir. O.A.M. Fisscher Drs. C.H. Tesselhoff G. Visser

29 29

Commissarissen

De raad van commissarissen stelt met voldoening vast dat Yarden in 2004 zijn financiële positie heeft versterkt. Naast een positief operationeel resultaat werd een verbetering van de solvabiliteit gerealiseerd. De raad van commissarissen is van mening dat het proces van opbouw van de onderneming met nadruk op beheersing en (her)inrichting van processen dient te worden voortgezet. De raad is van mening dat de centrale huisvesting, die voor 2005 is voorzien, hieraan een grote bijdrage kan leveren. Daarnaast steunt de raad van commissarissen de inhoudelijke vernieuwing op de thematiek van het levenseinde.

positionering van Yarden. De raad van commissarissen gaat er vanuit dat mede op grond van de verrichte werkzaamheden in 2004 de basis aanwezig is om die verdere groei te realiseren. De raad van commissarissen erkent gaarne de grote rol en de getoonde inzet van directie en medewerkers op de behaalde resultaten en wenst de medewerkers van Yarden in 2005 veel succes bij de invulling van de missie van Yarden.

V E RS L AG VA N D E D I R E C T I E OV E R 20 0 4

2004 in hoofdlijnen Yarden kende in 2004 in navolging van 2003 een goed jaar. Dankzij de inzet van ons personeel alsmede goede resultaten op de financiële markten kon een positief financieel resultaat van € 6,5 miljoen (voor belasting) worden behaald. Yarden biedt een samenhangende keten van dienstverlening rondom het levenseinde. Elk onderdeel van Yarden draagt bij aan die keten.

30 30

Verslag

Resultaten voor belastingen per bedrijfsonderdeel bedragen x € 1.000 2004) 2003) Divisie Uitvaartverzekeringen 10.765) 9.668) Divisie Uitvaartzorg 2.555) 4.570) (Zorgbedrijf en Facilitair bedrijf) Holding (6.837) (7.494) Totaal groepsresultaat

6.483)

6.744)

De versterking van de keten die Yarden biedt, werd in 2004 voortgezet. De relatie tussen de Vereniging, Uitvaartverzekeringen en Uitvaartverzorging is versterkt. Er zijn weer vele activiteiten voor leden en belangstellenden ontwikkeld en uitgevoerd. Vernieuwing is in voorbereiding middels de voorbereidingen op de ecologische uitvaart. De internetsite werd vernieuwd om beter aan te sluiten bij de gewenste positionering. Er is geïnvesteerd in een nieuw verzekerdensysteem. Ons nieuwe crematorium in Ede en de grootschalige vernieuwing van ons crematorium in Diepenveen zijn in 2004 gestart en worden in 2005 opgeleverd. Beheersing en verbetering van processen is voortgezet middels projecten op het gebied van procesmanagement en kwaliteit. De interne klantrelatie (uitvaarten van Yarden-verzekerden naar Yarden Uitvaartverzorging) is vanzelfsprekend en wordt verder uitgebouwd. Met al deze ontwikkelingen heeft kwalitatieve groei van Yarden plaatsgevonden waardoor verdere kwantitatieve groei in de komende jaren gerealiseerd kan worden.

De omgeving van Yarden Maatschappelijk is de thematiek van het levenseinde een terrein waarover in toenemende mate wordt gedacht en gesproken. Deels traditioneel, deels veranderend biedt de uitvaartwereld vele mogelijkheden om op een eigen wijze invulling te geven aan de zorg rondom het levenseinde.

Yarden begint meer en meer een eigen plaats in te nemen in de uitvaartbranche. Zij ontwikkelt een eigen keten van kwalitatief goede dienstverlening gekoppeld aan voorlichting en bewustwording. Yarden wil deze positie verder opbouwen door in te spelen op behoeften in de samenleving en met nieuwe initiatieven te komen. Zo draagt Yarden bij aan de ontwikkeling van de thematiek rondom het levenseinde. We zijn ons bewust dat in een markt met verschillende aanbieders kwaliteit en betrouwbaarheid voor onszelf en alle partijen waarmee wij samenwerken van het grootste belang zijn. Yarden zal daar blijvend aandacht aan besteden.

Algemene voortgang binnen Yarden Resultaat De balanspositie van Yarden verbeterde sterk in 2004. Het resultaat voor belasting bleef op een vergelijkbaar niveau ten opzichte van 2003: € 6,5 miljoen in 2004 versus € 6,7 miljoen in 2003. De solvabiliteit van Uitvaartverzekeringen verbeterde sterk ten opzichte van 2003. Door het resultaat en stijging van de herwaarderingsreserve steeg de solvabiliteit van 212 procent naar 273 procent. Als totaal van het balansvermogen steeg de solvabiliteit van 8,9 procent ultimo 2003 tot 11,4 procent ultimo 2004. Markt Yarden was in staat om in 2004 43.646 nieuwe verzekerden in de boeken op te nemen. Door het verloop in de portefeuille (sterfte en opzeggingen) resteerde netto een groei van 18.598 verzekerden. Door een lager sterftecijfer in Nederland ten opzichte van de verwachte sterfte bleef het aantal uitvaarten en crematies achter bij de prognose. Hierdoor bleef ook het financiële resultaat van de divisie Uitvaartverzorging achter op de prognose. Verwacht wordt dat de sterfte in 2005 weer op een hoger niveau uitkomt waardoor onze divisie Uitvaartverzorging ook financieel een hoger resultaat kan realiseren. Middels activiteiten en Yarden-brede projecten, zoals het in 2004 gestarte project Nazorg, wil Yarden zich positioneren als integrale aanbieder van dienstverlening rondom het levenseinde.

Interne organisatie Proces- en kwaliteitsbeheersing Uit oogpunt van beheersing van de in- en externe processen is Yarden in 2003 gestart met een project


plan is afgesloten. De verwachting is dat eind 2005 de verhuizing plaats zal vinden en dat de huidige kantoren in Diemen, Meppel en Almere dan zijn afgestoten. Doelstelling van de centrale huisvesting is het verder opbouwen en versterken van de Yarden-cultuur alsmede het realiseren van schaalvoordelen. Personeel en Organisatie Het ziekteverzuim is in 2004 licht gedaald ten opzichte van 2003. Voor geheel Yarden bedroeg het verzuim in 2004 7,5 procent tegenover 7,6 procent in 2003. Een verdere vermindering van het ziekteverzuim is gewenst. In 2004 werd ter ondersteuning hiervan een contract gesloten met een nieuwe ARBO-dienst. Yarden-breed zijn in 2004 voor het eerst functioneringsgesprekken en beoordelingsgesprekken gevoerd op basis van een eenduidige methodiek: medio het jaar een functioneringsgesprek, eind van het jaar een beoordelingsgesprek met daaraan gekoppeld de consequentie voor de inschaling per januari van het volgend jaar. Binnen Verzekeringen en de Holding/ Verenigingszaken werd in 2004 het traject van de functiewaardering en bijbehorende inschaling afgerond. Binnen Uitvaartverzorging was dat reeds ingevuld. In 2004 werd verder gewerkt aan de overdracht van pensioenen van de oude uitvoerders naar onze nieuwe uitvoerder Delta Lloyd. Hier is langere tijd voor nodig in verband met het traag verlopen van overdrachten. In overleg met de OndernemingsRaad werd een eigen bijdrage-methodiek voor het pensioen geïntroduceerd. Deze zal in 2006 worden geëvalueerd.

31

Stafdiensten De stafdiensten zijn in 2004 samengevoegd om zodoende vanuit één Yarden-benadering te werken en schaalvoordelen te realiseren. Alleen Financiën werkt nog afzonderlijk voor beide divisies; ook hier zal in 2005 sprake zijn van een samenvoeging van onderdelen. Marketing is samengebracht met het ondersteunende bureau voor de Vereniging. Op deze wijze wordt invulling gegeven aan een eenduidige ondersteuning naar bedrijf en Vereniging. Zo kan Yarden zich extern als één geheel profileren en positioneren. Inkoop werd verder ontwikkeld en geprofessionaliseerd.

Ondernemingsraden Met de ondernemingsraden is in 2004 constructief overleg gevoerd. Onder meer door training en opleiding vindt ontwikkeling plaats. Ook worden aparte themabijeenkomsten gehouden. Onderwerpen die in 2004 aan de orde kwamen waren onder meer het Arbobeleid, de Risico-Inventarisatie & Evaluatie, functioneringsgesprekken, functiewaardering, palliatief verlof binnen Yarden, centrale huisvesting, het Meerjarenplan 2005-2007 en Jaarplan 2005. De samenstelling van de Centrale OndernemingsRaad bleef in 2004 ongewijzigd.

Centrale huisvesting In 2004 zijn de plannen voor de centrale huisvesting van de kantoren verder ontwikkeld. De adviesprocedure met de OndernemingsRaad is afgerond. Een sociaal

Deelnemingen De deelneming in Van der Stappen presteerde in 2004 net als in 2003 boven verwachting. De resultaten stegen uit boven de winstdoelstelling. Bovendien

31

Verslag

om de administratieve organisatie opnieuw in te richten. Middels dit project worden de processen binnen Yarden gestroomlijnd, in procedurebeschrijvingen vastgelegd en bij wijzigingen aangepast. Op deze wijze wordt de interne beheersing versterkt en daarmee de betrouwbaarheid en soliditeit van de werkwijze van Yarden. In samenhang met deze gerichte beschrijvingen van processen werd ook in 2003 gestart met de opzet van een kwaliteitssysteem. Middels het INK-model worden de processen en dienstverlening van Yarden gestructureerd onderzocht en waar nodig verbeterd. De beide projecten (administratieve organisatie en kwaliteit) zijn in 2004 in nauwe samenhang verder ingevuld. Dit heeft onder meer geleid tot aanpak van integraal Yarden-breed klachtenmanagement, stroomlijning van de managementinformatie en opzet van een Management Development programma. In 2004 werd door middel van een aanbestedingsprocedure KPMG Accountants nv als accountant geselecteerd. Voorts is besloten om Watson Wyatt als extern certificerend actuaris aan te stellen. In het kader van de professionalisering van het actuariaat is Voois Borst Actuarial Services bv geselecteerd als extern adviserend actuaris. Op deze wijze hebben we waarborgen ingebouwd voor afdoende onafhankelijkheid in vaststelling en controle van onze jaarstukken en voorziening verzekeringsverplichtingen. In 2004 is binnen Yarden de auditfunctie van start gegaan en is er een invulling gegeven aan compliance door het benoemen van een compliance-officer.

werd nauw samengewerkt met onderdelen van Yarden, waardoor over en weer synergievoordelen zijn behaald. Onze deelneming in Crematorium Haarlem ontwikkelde zich positief. Vanaf de opening twee jaar geleden verminderen de (verwachte) aanloopverliezen. Het is de bedoeling dat binnen enkele jaren een structurele winst gerealiseerd kan worden. De deelneming in Flevo Uitvaartfaciliteiten ontwikkelde zich eveneens gunstig.

32 32

Yarden Vereniging

Verslag

Yarden Vereniging vervult een maatschappelijke rol in het bespreekbaar maken van de thematiek van het levenseinde. Acceptatie van de dood en vernieuwing van zienswijzen rond het levenseinde zijn voor de Vereniging belangrijke aandachtspunten. Door haar initiërende rol vormt zij een belangrijke schakel tussen Yarden en de samenleving. Veranderende denkbeelden en ideeën zijn steeds signalen voor de Vereniging om op te pakken. Door het lidmaatschap van Yarden Vereniging zijn onze klanten (leden/verzekerden) indirect aandeelhouder en delen zij in de winst. Dat komt tot uiting in de nog steeds lage premies. Ook kwalitatief uit zich dat in goede producten. De verenigingsstructuur is ook in onze moderne tijd nog steeds van groot belang. De Vereniging kent geen commerciële drijfveer en kan zich volledig richten op haar kernactiviteiten. Zij wil bovenal op emotionele momenten een aanspreekpunt zijn voor haar leden en een goede dienstverlening bieden. De drie onderdelen van Yarden (voorlichting, verzekering, verzorging) ondersteunen de klant in de verschillende stadia van bewustzijn rond het levenseinde. Met Yarden Vereniging geborgd aan Yarden divisie Uitvaartverzekeringen en Yarden divisie Uitvaartverzorging is er een samenhang waardoor er naar leden en de samenleving sprake is van één Yarden. In 2004 hebben Vereniging en bedrijf vanuit die benadering gewerkt aan versterking van strategie, structuur en cultuur. Extern profileren we ons als ‘Yarden’. Intern steunen we elkaar. Het bedrijf biedt de ondersteuning voor het verenigingsapparaat. Activiteiten worden meer en meer gezamenlijk georganiseerd waarbij vereniging, verzekering en zorg samenwerken om naar geïnteresseerden een eenduidig Yarden te laten zien. Door onze Raadgevers bieden we de mogelijkheid om vrij en onafhankelijk te praten over het levenseinde, de uitvaart en de wensen die daarop betrekking hebben. In 2004 is

Verenigingszaken organisatorisch opgenomen in de afdeling marketing. Activiteiten die we in 2004 hebben gehouden zijn onder meer: - Landelijk project ‘Rouw op het werk’ waarbij zowel regionaal als landelijk vele bijeenkomsten zijn georganiseerd; - Project ontwikkeling ‘Nieuwe rituelen’; - Tranenkoffer voor begeleiding van rouw van kinderen; - Informatieavonden ‘Bijna doodervaringen’, ‘Kinderen en rouw’, ‘Verlaat verdriet’, ‘Het nieuwe erfrecht’, ‘Tussen Hemel en Aarde’; - Lezingen, onder meer over rouw- en verliesverwerking en over de dodencultuur van de oude Egyptenaren; - De cursus ‘Praten over de Dood verrijkt je leven’ is vele malen gehouden. De 1.000ste deelnemer werd in 2004 ontvangen; - Themabijeenkomsten over executeur testamentair; - Open dagen en rondleidingen in verschillende crematoria en uitvaartcentra; - Symposia over versterven en verliesverwerking; - Studiebijeenkomsten voor actieve leden; - Opleiding en training van onze Raadgevers, inclusief een landelijke Raadgeversdag; - Bijeenkomsten voor onder meer leerkrachten in het basisonderwijs ten aanzien van verlies en rouw; - Kerst- en herdenkingsconcerten; - Yarden heeft ook deelgenomen aan relevante beurzen, zoals de Uitvaartbeurs Haarlem, Uitvaartbeurs Utrecht en 50PlusBeurs. Kengetallen Yarden Vereniging Aantal activiteiten actieve leden Vereniging Aantal landelijke activiteiten Aantal gesprekken raadgevers Aantal FTE landelijk bureau

2004 73

2003 83

93 1.181 10,2

71 1.800 12,1

Het bestuur van de Vereniging vervult niet alleen de functie van aanjager van ontwikkelingen en activiteiten binnen de Vereniging, uitgevoerd door vrijwilligers met ondersteuning vanuit het bedrijf. Het bestuur treedt tevens op als aandeelhouder van de Holding en daarmee het bedrijf. Met de wijziging in de wet op de structuurregeling houdt dit in dat het bestuur de jaarrekening vaststelt. Ook benoemt het bestuur op voordracht voortaan de raad van commissarissen. Deze nieuwe rol zal in 2005 voor het eerst op deze wijze worden ingevuld.


Divisie Uitvaartverzekeringen Resultaten Uitvaartverzekeringen Het resultaat van Uitvaartverzekeringen voor belastingen steeg in 2004 naar € 10,8 miljoen. Dit resultaat werd met name veroorzaakt de gunstige ontwikkeling

van onze voorziening verzekeringsverplichtingen. De dotatie aan deze voorziening werd in 2004 beperkt door verheldering en afbakening van onze polisvoorwaarden en een beperkte premiestijging.

Kengetallen divisie Uitvaartverzekeringen

33

2004

2003

2.144.690

2.027.318

33

Verzekerd bedrag 762.062 7.159 98.902

Totaal* Aantal uitvaarten verzekerden Beleggingen Voorziening verzekeringstechnische verplichting Depositoverplichting Vereiste solvabiliteit Verzekeringen nv Aanwezige solvabiliteit Verzekeringen nv** Solvabiliteit (%) Aantal FTE Premieopbrengsten (premies en koopsommen) Winstdelingskoopsom Beleggingsopbrengsten

Lasten Waardevermeerdering door ongerealiseerde koersverschillen Resultaat voor belastingen

868.123

872.299

9.307

10.861

607.262 510.355 26.740

544.596 490.186 27.068

26.848 73.411 273%

25.632 54.301 212%

178,5

171,9

44.374 4.539 29.655

Totaal opbrengsten Verzekeringstechnische lasten Bedrijfs- en beleggingskosten

762.083 10.715 99.501

40.770 28.784 30.684 78.568

45.719 22.084

100.238 89.241 19.604

67.803

108.845

-

18.275

10.765

9.668

* Door de introductie van een nieuw en verbeterd managementinformatiesysteem in 2004 zijn de aantallen neerwaarts bijgesteld met 19.263, waarvan 18.619 betrekking heeft op het aantal verzekerden. ** Aanwezige solvabiliteit is weergegeven op basis van de WTN-voorschriften.

Verslag

Aantal verzekerden Aantal deposanten Aantal kostprijsleden

Ontwikkeling van het aantal verzekerden/verzekerd kapitaal 2004 Aantal verzekerden

Verzekerd kapitaal*

Aantal verzekerden

Verzekerd kapitaal*

Stand per 1 januari Overname portefeuilles Nieuwe verzekerden Royementen Overleden Indexering Eindstand Herverzekering Overig**

762.083 5.705 37.941 (15.741) (9.307) (18.619)

2.027.318 7.228 143.486 (70.775) (21.638) 59.069 (92) -

749.068 3.846 36.959 (16.929) (10.861) -

1.904.380 6.635) 148.607 (88.074) (20.814) 76.679 (95) -

Stand per 31 december

762.062)

2.144.690)

762.083)

2.027.318)

34 34

2003

Verslag

* De bedragen x € 1.000,- (inclusief verzekerd kapitaal van gratis meeverzekerde kinderen) ** Door de introductie van een nieuw en verbeterd managementinformatiesysteem in 2004 is het aantal verzekerden neerwaarts bijgesteld met 18.619.

Markt De verkoop van verzekeringen door onze eigen adviseurs verliep goed. Het aandeel verkoop via assurantietussenpersonen bleef achter bij de verwachting, vooral door de afhechting van oude procedures met tussenpersonen waarvan inmiddels afscheid is genomen. Royementen uit deze portefeuilles werkten door in 2004. Om onze positie naar tussenpersonen beter in te kunnen vullen heeft Yarden zich in 2004 aangesloten bij Meetingpoint en het aantal assurantietussenpersonen uitgebreid. Ook is in 2004 begonnen met de verkoop via volmacht middels samenwerking met Lancyr. De overige nieuwe kanalen, te weten internet en allianties met andere partijen gaven in 2004 al enige productie doch nog beperkt van omvang. Met een campagne via Direct response TV liet Yarden zien ook andere kanalen te willen verkennen. Yarden was ook in 2004 actief in de contacten met uitvaartverenigingen. In 2003 was al besloten tot overname en integratie van de verenigingen in Hoogeveen en Franeker. In 2004 vond verdere integratie plaats. In 2004 besloot uitvaartvereniging ‘Eendracht Maakt Macht’ uit Limburg zich aan te sluiten bij Yarden. Yarden ziet zichzelf als partner voor verenigingen die vanwege verschillende redenen

aansluiting zoeken bij een grotere organisatie. Met de eigen verenigingsstructuur is zij daartoe de geëigende partij. In 2004 heeft een eerste Yarden-klanttevredenheidsonderzoek plaatsgevonden. De uitkomsten daarvan waren positief. De aandachts- en verbeterpunten zullen worden gebruikt om de dienstverlening te versterken. Indexering Yarden heeft in 2004 voor een groot deel van de verzekeringsportefeuille de premies en polisvoorwaarden aangepast. Uit oogpunt van helderheid en beheersing van de uitvaartkosten hebben we de onderdelen van het pakket verzekerde diensten duidelijker geformuleerd. Aspecten hierbij zijn het duidelijk aangeven van omvang van het pakket alsmede het vastleggen van het uitgangspunt dat Yarden-verzekerden in principe van Yarden-voorzieningen gebruik maken. Uiteraard respecteert Yarden hierbij de keuzevrijheid van onze klanten. Het kan dan zijn dat bij gebruik van externe voorzieningen extra kosten worden gemaakt die dan worden verrekend met de verzekerde. Uit de ALM-studie kwam duidelijk naar voren dat de combinatie van lage rente, stijging van de uitvaartkosten en beoogde versterking van solvabiliteit het noodzakelijk maken dat jaarlijks de premies van de


verzekeringsproducten worden beoordeeld. Daarom is besloten de Zekerpremie (vaste premie en een premiestijging slechts bij uitzondering) om te zetten naar een Profijtpremie (jaarlijkse stijging van premie en een beperkte premiestijging bij goede bedrijfsresultaten). Daarbij profiteren klanten van de behaalde beleggingsrendementen. Uitgegaan wordt van een jaarlijkse premiestijging die deels kan worden beperkt bij het realiseren van goede resultaten. Eind 2004 zijn de verzekerden geïnformeerd over de aanpassing van de polisvoorwaarden en de premiestijging.

Parallel aan de afronding van de ALM-studie is een traject gestart om een zogenaamde fiduciair manager te selecteren voor het beheer van onze beleggingen. Met de resultaten van de ALM-studie is een betere afstemming van de beleggingen op de verzekeringsverplichtingen te realiseren, wat zal resulteren in een wijziging in de huidige verdeling van de beleggingen over de verschillende beleggingscategorieën. De fiduciair manager zal op basis van deze verdeling de beste vermogensbeheerders selecteren en aansturen voor het beleggen in de verschillende beleggingscategorieën. Door de introductie van de fiduciair manager heeft Uitvaartverzekeringen één aanspreekpunt voor haar beleggingen, maakt zij gebruik van de beste vermogensbeheerders en heeft zij tevens een goed zicht op de samenhang tussen het gerealiseerde rendement tegenover het gelopen risico. In 2004 is besloten een nieuwe beleggingscommissie samen te stellen. In deze nieuwe beleggingscommissie hebben als externe deskundigen zitting de heren prof.dr. R.H.M.A. Kleynen AAG, hoogleraar actuariële wetenschappen met als specialisatie ALM en verbonden aan de Universiteit van Maastricht en G.C.M. Warmerdam RBA, QC, verbonden aan Achmea Bank. Aangezien onze eigen crematoria en uitvaartcentra onderdeel zijn van de beleggingsportefeuille, is de

35

Beleggingen divisie Uitvaartverzekeringen bedragen x € 1.000 2004 2003 Terreinen en gebouwen 81.713 69.014 Aandelen 268.340 247.269 Obligaties 128.328 84.451 Leningen & hypotheken 116.531 137.201 Liquiditeiten 12.350 6.661 Totaal

607.262

2004 2%

2003 1%

13%

19%

21%

544.596

13%

25%

45%

16%

45% 14%

Terreinen en gebouwen

Aandelen Obligaties

Leningen Liquiditeiten

Investeringen Uitvaartverzekeringen In 2004 is het nieuwe verzekerdensysteem op basis van Siebel software geïntroduceerd en is gestart met de implementatie van het nieuwe systeem. Hiermee heeft Yarden de beschikking over een modern verzekerdensysteem en kan afscheid genomen worden van de verschillende systemen die voorheen gebruikt werden. Zo werden de polisnummers voor Yarden-verzekerden geüniformeerd. Naast het vastleggen van gegevens kan het nieuwe systeem als basis dienen voor verdere ontwikkelingen als CRM en het interac-

35

Verslag

Beleggingen Het jaar 2004 gaf voor Yarden goede beleggingsresultaten. Hoewel de beurzen per saldo niet sterk stegen kon Yarden een positief beleggingsrendement halen. De herwaardering van de aandelenportefeuille steeg met € 14,3 miljoen en de solvabiliteit steeg tot € 73,4 miljoen, een percentage van 273 ten opzichte van de vereiste solvabiliteit en 11,4 procent ten opzichte van het balanstotaal.

afdeling Vastgoed bv in 2004 ondergebracht bij Uitvaartverzekeringen. Vastgoed bv verhuurt de crematoria en uitvaartcentra marktconform aan het Facilitair bedrijf. Door Vastgoed bv werd geïnvesteerd in het nieuwe Crematorium Ede, verbouwingen in Diepenveen en Goutum en nieuwe crematieovens voor Nieuw Eykenduynen. Ook voor de deelneming Van der Stappen werd geïnvesteerd in een nieuw bedrijfspand in Breda. In 2004 heeft een taxatie plaatsgevonden van een deel van de panden van Vastgoed bv, hetgeen resulteerde in een waardestijging van (bruto) € 5,9 miljoen over de gehele vastgoedportefeuille.

tief uitwisselen van gegevens met klanten en zakelijke relaties zoals tussenpersonen. Volgende stap is het ontwikkelen van verbeterde aansluiting met het backoffice systeem.

de facilitaire dienstverlening vallen de crematoria, begraafplaatsen en uitvaartcentra. Onder de directe dienstverlening aan leden/klanten, families en nabestaanden valt de uitvaartzorg.

Directie Verzekeringen Na een jarenlange bijdrage aan de opbouw van Yarden heeft de heer D. de Niet medio 2004 besloten zijn carrière elders voort te zetten. Enige tijd voor de fusie in 2001 startte hij bij één van de rechtsvoorgangers zijn werkzaamheden. Vanaf de fusie heeft hij de opbouw en integratie van Yarden Verzekeringen ter hand genomen. Met de introductie van het nieuwe verzekerdensysteem werd een belangrijke opbouwfase afgesloten. Yarden dankt de heer De Niet voor zijn bijdrage en gerealiseerde resultaten. In 2004 heeft de heer A. Sandkuyl, ad interim, als directeur gefungeerd. Per 1 december 2004 is de heer J.A.W. Croes in dienst getreden als directeur Verzekeringen.

In 2004 waren de resultaten lager dan verwacht, voornamelijk door een lager sterftecijfer. Landelijk werden 142.000 overlijdensgevallen verwacht volgens de inschatting van het CBS. Over 2004 zijn landelijk 137.000 overlijdensgevallen geregistreerd. Een groot deel van de kosten van Uitvaartverzorging zijn vast en beperkt flexibel aan te passen aan een lager aantal uitvaarten, waardoor de lagere omzet vrijwel volledig doorwerkt in het resultaat. De divisie Uitvaartverzorging heeft een positief resultaat van € 2,6 miljoen, voornamelijk veroorzaakt door het resultaat op de facilitaire dienstverlening.

36 36

Verslag

Divisie Uitvaartverzorging Resultaten en markt Uitvaartverzorging Binnen de divisie Uitvaartverzorging is een onderscheid te maken naar verschillende activiteiten. Onder

De omzet van de divisie Uitvaartverzorging bedroeg in 2004 € 65 miljoen. Het aantal crematies in de Yarden-crematoria bedroeg in 2004 19.580. Op onze eigen begraafplaatsen vonden in 2004 734 begrafenissen plaats. In 2004 zijn 8.725 uitvaarten verzorgd door uitvaartzorg.

Kengetallen divisie Uitvaartzorg De bedragen x € 1.000 met uitzondering van aantallen 2004

2003

8.725 19.580 734

9.212 20.407 788

436

421

Omzet Zorgbedrijf Omzet Facilitair bedrijf

35.914 29.223

36.167 28.157

Totaal opbrengsten

65.014

64.418

Kosten uitbesteed werk Bedrijfskosten

22.481 39.978

21.613 38.235

Totaal lasten

62.459

59.848

2.555

4.570

Aantal uitvaarten Zorgbedrijf Aantal crematies Facilitair bedrijf Aantal begrafenissen Facilitair bedrijf* Aantal FTE

Resultaat voor belasting * 2003 inclusief Flevo Uitvaartfaciliteiten


Interne organisatie De stroomlijning van systemen en procedures werd in 2004 voortgezet. Onze uitvaartverzorgers werken inmiddels met laptops om de gegevens van uitvaarten éénmalig en duidelijk vast te leggen. De uitvaartadministratie, die zorg draagt voor de administratieve verwerking van de uitvaarten, is in 2004 gecentraliseerd in Almere. Door deze centralisatie wordt er efficiënter en effectiever gewerkt.

Franchise Voor gebieden waar Yarden nog niet actief is met een eigen zorgvestiging wordt onderzocht of franchise een mogelijkheid kan zijn om Yarden te positioneren. Met franchise kunnen vaste afspraken voor onze verzekerdenuitvaarten worden gecombineerd met de Yardenuitstraling en ketenbenadering, bijvoorbeeld door verkoop van verzekeringen. Het onderzoek naar franchise zal in het voorjaar van 2005 worden afgerond. Investeringen Uitvaartverzorging De voorbereiding voor de bouw van het Yarden-crematorium in Ede is gestart. Dit is het eerste crematorium dat na de fusie wordt gebouwd. Op 14 juni 2004 is de bouw gestart. Medio 2005 zal dit nieuwe crematorium worden geopend. De verbouwing en uitbreiding in Diepenveen is in 2004 gestart en zal in 2005 worden afgerond. Dit geldt eveneens voor de verbouwing en uitbreiding in Goutum bij Leeuwarden. Hier zal bij het crematorium een opbaargelegenheid worden gecreëerd waardoor integrale dienstverlening mogelijk is. In 2004 werd tevens het uitvaartcentrum Harlingen verbouwd en vernieuwd. Ecologische uitvaart De ontwikkeling van de ecologische uitvaart is gevor-

37 37

Milieueisen In de richtlijnen van de Nederlandse Emissie Richtlijnen (NeR) zijn nieuwe eisen opgenomen ten aanzien van met name de kwikuitstoot. Bij vervanging van crematieovens en bij nieuwbouw dient een filter te worden geplaatst die de uitstoot die vrijkomt bij een crematie filtert, zodat er minder schadelijke stoffen in de lucht terechtkomen. Een werkgroep van de Landelijke Vereniging Crematoria heeft met het ministerie van VROM een convenant afgesloten om de invoering gefaseerd en goed mogelijk te maken. Kwaliteit en keurmerk Zorg Waar er binnen verzekeringen al wordt gewerkt met gedragscodes en kwaliteitssystemen is dat voor de uitvaartbranche nog niet gebruikelijk. Om naar de klant en samenleving te laten zien dat wij staan voor kwaliteit en transparante dienstverlening, is in overleg met een aantal collega’s besloten te starten met het opzetten van een gedragscode en kwaliteitskeurmerk voor de uitvaartbranche. Vooruitblik Yarden heeft in de afgelopen jaren de basis gelegd voor verdere groei, die zij in 2005 en volgende jaren wil realiseren. Deze groei heeft betrekking op zowel kwaliteit als kwantiteit. Kwaliteit is te meten in klanttevredenheid en kwantiteit in omzet en rendement. Yarden doet dit vanuit de missie dé specialist in dienstverlening rondom het levenseinde te zijn. In nauwe samenwerking zullen de onderdelen voorzien in dienstverlening in de keten van voorlichting, uitvaartverzekering en -verzorging. Alle onderdelen dragen de komende jaren naar verwachting positief bij aan het financiële resultaat. Risico’s zijn in kaart gebracht en worden beheerst. Inhoudelijk zal Yarden doorgaan met het actief werken aan vernieuwing in de thematiek rondom het levenseinde.

Verslag

Kerngebieden De nieuwe kerngebieden (gebieden met een hoge dichtheid van Yarden-verzekerden) voor de divisie Uitvaartverzorging zijn vastgesteld en gecommuniceerd. In 2004 is gewerkt op basis van deze nieuwe kerngebieden. Het percentage door Uitvaartverzorging verzorgde uitvaarten van Yarden verzekerden stijgt. Inmiddels lopen de contracten met de voorheen voor Yarden werkende ondernemers af zodat de sturing van de verzekerdenuitvaarten naar Uitvaartverzorging geoptimaliseerd kan worden.

derd. Op de Uitvaartbeurs in Utrecht heeft Yarden de initiatiefnemers uitgenodigd voor een persbijeenkomst die veel (landelijke) aandacht heeft getrokken. In Zweden lopen de voorbereidingen door. De verwachting is dat in 2005 in Zweden de eerste testen worden uitgevoerd. Implementatie in Nederland zal daarop kunnen volgen. Overigens is daarvoor aanpassing van de Wet op de Lijkbezorging nodig. Yarden volgt deze ontwikkeling nauwlettend en blijft geïnteresseerd in deze nieuwe vorm van zorg van overledenen.

De inzet en toewijding van het personeel is cruciaal voor de verdere ontwikkeling en groei van Yarden. De directie is het personeel dankbaar voor alles dat zij heeft bijgedragen aan de positieve resultaten van 2004. De directie is ervan overtuigd dat Yarden met deze groep zeer betrokken collega’s ook in 2005 weer goede resultaten gaat behalen. Almere, 30 maart 2005

38 38

Drs. P.N. van Wageningen directievoorzitter Yarden

Verslag

J A A R R E K E N I N G 20 0 4

G E C O N S O L I D E E R D E BA L A N S Per 31 december 2004 (voor verwerking winstbestemming) bedragen x € 1.000 2004

2003

( ( Activa Immateriële vaste activa Goodwill

10.138

11.583

10.458

9.410

40 40

Materiële vaste activa Overige vaste activa

Balans

Beleggingen Terreinen en gebouwen Beleggingen in deelnemingen Overige financiële beleggingen

85.973 3.325 526.101

73.441 3.687 477.703 615.399

Vorderingen Vorderingen uit directe verzekering Debiteuren Overige vorderingen

930 9.450 9.859

554.831

707 8.544 9.968 20.239

Overige activa Voorraden Liquide middelen

1.164 14.185

19.219

893 22.319 15.349

Overlopende activa Lopende rente en huur Overige overlopende activa

Totale activa

8.355 409

23.212

8.598 1.588 8.764

10.168

680.347

628.441


2004

2003

( ( Passiva Groepsvermogen Eigen vermogen Aandeel derden

77.063 256

59.782 143 77.319

510.355 523 26.740

490.186 403 27.068 537.618

Voorzieningen Voor pensioen Voor belastingen Overige voorzieningen

2.486 32.889 2.031

517.657

2.584 26.272 2.436 37.406

Schulden Langlopende schuld Schulden uit directe verzekering Overige schulden

Totale passiva

875 4.152 22.977

31.292

751 3.260 15.556 28.004

19.567

680.347

628.441

41

Balans

Technische voorzieningen Voorziening verzekeringstechnische verplichtingen Overige technische voorzieningen Depositoverplichtingen

41

59.925

G E C O N S O L I D E E R D E W I N S T- E N V E R L I E S R E K E N I N G bedragen x € 1.000

2004

2003

( ( Opbrengsten Premieopbrengsten Omzet Facilitair bedrijf Omzet Zorgbedrijf Beleggingsopbrengsten

42

48.913 25.914 33.242 23.169

69.554 24.305 32.989 24.370

42

Totale opbrengsten

Winst- en verliesrekening

Lasten Uitkeringen uit verzekering Winstdeling in de vorm van indexatie Toevoeging aan technische voorzieningen Inkoop en andere externe kosten Beleggingslasten Lonen en salarissen Sociale lasten, incl. pensioenlasten Afschrijvingen op immateriële en materiële vaste activa Kantoor- en huisvestingslasten Verkoopkosten Verenigingskosten Overige bedrijfskosten Totale lasten

Groepsresultaat voor waardevermeerdering door ongerealiseerde koersverschillen Waardevermeerdering door ongerealiseerde koersverschillen

Groepsresultaat uit bedrijfsuitoefening voor belastingen Belastingen resultaat uit bedrijfsoefening Resultaat deelnemingen

131.238

151.218

18.718 4.539 19.790 19.172 494 26.449 7.485

18.210 28.784 39.069 17.761 331 25.440 7.060

6.384 8.537 6.013 429 6.745

5.520 8.728 5.302 687 5.857 124.755

6.483 -

162.749

(11.531) 18.275

6.483 (2.662) (18)

6.744 (2.682) (103)

Groepsresultaat na belastingen Aandeel derden na belasting

3.803 (113)

3.959 (84)

Resultaat na belasting

3.690

3.875


OV E R Z I C H T VA N TOTA A L R E S U LTA AT G RO E P bedragen x € 1.000

2004

2003

( ( Resultaat na belastingen Herwaardering aandelen Herwaardering terreinen en gebouwen

3.690 10.008 3.583

269 (3.169) 13.591 17.281

43

(2.900) 975

Het overzicht van totaalresultaat toont de wijzigingen in het eigen vermogen met uitzondering van de uitgekeerde dividenden.

43

Totaalresultaat

Totaalresultaat

3.875

G E C O N S O L I D E E R D K A S S T RO O M OV E R Z I C H T bedragen x € 1.000

2004

2003

( ( Kasstroom uit operationele activiteiten Resultaat na belastingen

44 44

Kasstroomoverzicht

Aanpassingen voor: Afschrijvingen immateriële vaste activa Afschrijvingen materiële vaste activa Afschrijvingen terreinen en gebouwen Gerealiseerde resultaten overige financiële beleggingen Gerealiseerde resultaten terreinen en gebouwen Ongerealiseerde resultaten overige financiële beleggingen Mutatie technische voorzieningen Mutatie depositoverplichtingen Mutatie voorziening voor pensioen Mutatie voorziening voor belastingen - Aanpassing voor vermogenscorrecties Mutatie overige voorzieningen

3.690

2.109 2.246 1.516

3.875

1.668 2.288 1.560

(972)

(525)

(24)

-

20.290 (328) (98) 6.617 (4.076) (405)

(18.275) 39.598 (408) 1.860 1.487 1.557 (576) 26.875

Mutaties in werkkapitaal Vorderingen Overlopende activa Voorraden Schulden

(1.020) 1.422 (271) 8.437

(1.142) (687) (337) (4.934) 8.568

Kasstroom uit operationele activiteiten

30.234

35.443

(7.100) 23.134


bedragen x € 1.000

2004

2003

( ( Kasstroom uit investeringsactiviteiten

(664)

(589)

(3.865)

(4.456)

(10.658)

(5.554)

(79.140)

(69.252)

45 45

362 571

(181) 260

123

455

46.004

51.988 (47.267)

(27.329)

Mutatie liquide middelen

(8.134)

(320)

Liquide middelen begin boekjaar Mutatie liquide middelen

22.319 (8.134)

22.639 (320)

Liquide middelen einde boekjaar

14.185

22.319

Kasstroomoverzicht

Kasstroom uit investeringsactiviteiten Investeringen in immateriële vaste activa Investeringen (en wijziging consolidatiekring) in materiële vaste activa Investeringen (en wijziging consolidatiekring, overige mutaties) terreinen en gebouwen Investeringen (en overname) in overige financiële beleggingen (Des)Investeringen in vorderingen op deelnemingen Desinvesteringen materiële vaste activa Desinvesteringen & verkopen terreinen en gebouwen Desinvesteringen in overige financiële beleggingen

TO E L I C H T I N G G RO N D S L AG E N

Yarden Holding bv is op 4 mei 2001 opgericht en houdt zich voornamelijk bezig met de uitoefening van het natura-uitvaartverzekeringsbedrijf alsmede het uitvoeren van crematies en begrafenissen en het verzorgen van een daarbij behorend dienstenpakket. Bij de opstelling van de jaarrekening 2004 is gelet op de activiteiten van de groep mede rekening gehouden met de wettelijke bepalingen voor de jaarrekening van verzekeringsmaatschappijen, opgenomen in afdeling 15 van titel 9, boek 2 van het BW.

Overname

46 46

Per 1 januari 2004 heeft Yarden de Vereniging Franeker en Eendracht Maakt Macht (EMM) overgenomen. De balansposten van de overname worden in de toelichting op de balans verantwoord op de regel ‘overname’.

Toelichting

Consolidatiekringwijziging Gezien de overname van de Vereniging Franeker is de resterende 50 procent van de aandelen van Uitvaartcentrum ’t Novaal te Franeker in handen van Yarden gekomen. Daarmee is Uitvaartcentrum ’t Novaal per 1 januari 2004 een groepsmaatschappij geworden met volledige consolidatie. De balansposten van ’t Novaal worden verantwoord in de toelichting op de balans onder ‘wijziging consolidatiekring’.

Grondslagen voor consolidatie In de geconsolideerde jaarrekening zijn, volgens de methode van de integrale consolidatie, alle maatschappijen begrepen waarin Yarden Holding bv direct of indirect meer dan 50% van het totaal aantal stemmen kan uitbrengen in de algemene vergadering van aandeelhouders en die zijn te beschouwen als groepsmaatschappijen. De deelnemingen waarover alleen gezamenlijk met derden de zeggenschap wordt uitgeoefend (joint ventures) worden proportioneel geconsolideerd. In de geconsolideerde jaarrekening 2004 worden activa, passiva en resultaten van alle groepsmaatschappijen geconsolideerd opgenomen, rekening houdend met eliminaties van onderlinge verhoudingen. De vennootschappelijke winsten verliesrekening is opgesteld overeenkomstig de bepalingen van artikel 402, titel 9, boek 2 van het BW. In de winsten verliesrekening is verwerkt het groepsresultaat, dat ten gunste komt van de vennootschap.

Grondslagen van waardering en resultaatbepaling De waarderingsgrondslagen zijn hierna uiteengezet bij de toelichting op de afzonderlijke posten. Voor zover niets is vermeld, geschiedt de waardering tegen nominale waarde. Immateriële vaste activa - Goodwill De goodwill betreft goodwill die van derden is verkregen bij acquisitie van deelnemingen en activa/passivatransacties. De goodwill wordt bepaald als het verschil tussen de overnameprijs en de netto vermogenswaarde bepaald op de reële waarde van de deelneming of activa/passiva transactie op het moment van overname. Over de goodwill wordt lineair afgeschreven op basis van de geschatte economische levensduur van 10 jaar. Permanent geachte waardedalingen worden bij de waardering in aanmerking genomen. Materiële vaste activa De materiële vaste activa bestaan uit inventaris, ICT apparatuur en programmatuur en vervoermiddelen. Zij zijn gewaardeerd tegen historische kostprijs verminderd met een op de verwachte levensduur gebaseerde lineaire afschrijving. Voor inventaris en vervoermiddelen wordt de economische levensduur bepaald op 5 jaar, voor ICT apparatuur en programmatuur op 3 jaar.


Beleggingen - Terreinen en gebouwen Onder terreinen en gebouwen zijn opgenomen terreinen en gebouwen en daarbij behorende installaties voor eigen gebruik, die gewaardeerd zijn tegen actuele waarde zijnde de (extern en intern) getaxeerde verkoopwaarde bij onderhandse verkoop in verhuurde staat. Op de terreinen en gebouwen in eigen gebruik wordt jaarlijks een vast percentage van de actuele waarde bij aanvang van het boekjaar afgeschreven. Dit percentage wordt bepaald op basis van een verwachte economische levensduur. De installaties worden lineair in 10 jaar en de erfpacht in 30 jaar afgeschreven op basis van de historische kostprijs.

47

- Aandelen Aandelen zijn gewaardeerd tegen beurswaarde. Gerealiseerde winsten en verliezen worden ten gunste of ten laste van het resultaat verwerkt. Per balansdatum ongerealiseerde winsten en verliezen worden, rekening houdend met belastingen, opgenomen in de herwaarderingsreserve. Indien de herwaarderingsreserve niet toereikend is, worden de ongerealiseerde winsten en verliezen direct ten laste van het resultaat gebracht. - Obligaties, hypothecaire leningen en andere leningen De vastrentende waarden zijn gewaardeerd tegen de aflossingswaarde. Verschillen tussen de aflossingswaarde en de aankoopwaarde worden toegevoegd c.q. onttrokken aan de voorziening voor rendementsverschillen en geamortiseerd ten laste of ten gunste van de ontvangen couponrente. Gerealiseerde resultaten van de op aflossingwaarde gewaardeerde beleggingen worden in geval van ruiltransacties eveneens in de voorziening rendementsverschillen opgenomen en geamortiseerd gedurende de oorspronkelijke looptijd. De voorziening voor rendementsverschillen is gerubriceerd onder de overlopende passiva. Resultaten op andere verkooptransacties worden opgenomen in de winsten verliesrekening. - Liquiditeiten De liquiditeiten die beschikbaar zijn voor beleggingstransacties zijn gewaardeerd tegen nominale waarde. Overige activa - Voorraden De voorraden worden gewaardeerd tegen de laatst bekende inkoopprijzen, rekeninghoudend met een voorziening voor incourantheid. Technische voorzieningen - Voorzieningen voor verzekeringsverplichtingen en overlopende acquisitiekosten De voorziening verzekeringsverplichtingen is berekend op basis van de actuele uitvaartkosten, met inachtneming van de sterftetabel GBM/GBV 1985-1990. De voorziening wordt berekend als het verschil tussen de contante waarde van de uitvaartverplichtingen en de toekomstige administratiekosten enerzijds en de contante waarde van de bate-premies anderzijds. De bate-premies zijn gelijk aan de netto-premies vermeerderd met de in de bruto premies begrepen opslag voor de administratiekosten na afloop van de premiebetaling. Op de voorziening zijn de overlopende acquisitiekosten in mindering gebracht. De overlopende acquisitiekosten bestaan uit de kosten die samenhangen met het sluiten van verzekeringsovereenkomsten. Zij worden gewaardeerd tegen historische kostprijs verminderd met een lineaire afschrijving over 10 jaar.

47

Toelichting

- Deelnemingen Deelnemingen waarin invloed van betekenis wordt uitgeoefend, worden gewaardeerd tegen de laatst bekende netto vermogenswaarde. Overige deelnemingen worden gewaardeerd tegen kostprijs of duurzaam lagere waarde.

- Overige technische voorzieningen Onder overige technische voorzieningen is opgenomen het Andries de Rosafonds. Dit fonds dient ter bestrijding van de door de vennootschap te dragen kosten van de uitvaart van levenloos geboren kinderen en kinderen tot de leeftijd van tien jaar. De omvang van dit fonds is bepaald op basis van de gemiddelde kosten in de laatste vijf jaar. - Depositoverplichtingen Depositoverplichtingen betreffen stortingen van leden, die bij overlijden in mindering zullen worden gebracht op de kosten van de uitvaart. Deze stortingen worden verhoogd met rentebijschrijvingen. De rentevergoeding wordt jaarlijks vastgesteld. Voor 2004 was deze voor het grootste deel van de portefeuille 2,97procent (2003: 2,97%).

48 48

Toelichting

- Overlopende acquisitiekosten De overlopende acquisitiekosten bestaan uit de kosten die samenhangen met het sluiten van verzekeringsovereenkomsten. Zij worden gewaardeerd tegen historische kostprijs verminderd met een lineaire afschrijving over 10 jaar. Voorzieningen - Voor pensioenen De voorziening voor pensioenen heeft betrekking op verplichtingen aan werknemers ten aanzien van premiebetaling van vroegpensioen. Deze verplichtingen dienen nog overgedragen te worden aan de pensioenverzekeraar. De waardering vindt plaats volgens een actuariële berekening, waarbij een rekenrente wordt gehanteerd van 4,5 procent (2003: 4,5%). - Voor belastingen De voorziening voor belastingen heeft betrekking op de verschillen tussen commerciële en fiscale waardering van activa en passiva, berekend tegen het van toepassing zijnde tarief op het moment van de verwachte belastingbetaling plaats zal vinden. Bij de bepaling van de meeste latenties is een tarief van 30,0 procent gehanteerd (2003: 34,5%). Resultaatbepaling De resultaten worden bepaald met inachtneming van de hiervoor reeds vermelde grondslagen van waardering. Kosten worden toegerekend aan het verslagjaar waarop zij betrekking hebben. Winsten worden verantwoord in het jaar waarin de premies vervallen c.q. de diensten zijn verricht. Verliezen worden in aanmerking genomen in het jaar waarin deze te voorzien zijn. De afschrijvingen geschieden tijdsevenredig op basis van de verwachte economische levensduur. - Premieopbrengsten Hieronder wordt verstaan de aan de verzekerden in rekening gebrachte bruto-premies, koopsommen en jaarlijkse bijdragen en de winstdelingskoopsom. - Omzet Facilitair bedrijf en Zorgbedrijf Hieronder worden verstaan de aan derden in rekening gebrachte bedragen voor de geleverde diensten, inzake verzorgde crematies en begrafenissen, begeleide uitvaarten en aanverwante dienstverlening.


- Beleggingsopbrengsten Onder beleggingsopbrengsten worden verantwoord: • opbrengst uit (overige) deelnemingen; • huuropbrengsten terreinen en gebouwen; • dividenden, inclusief dividenden verkregen in de vorm van aandelen; • interest van alle beleggingen in vastrentende waarden; • rente op (intercompany) leningen; • gerealiseerde waardeverschillen op aandelen, terreinen en gebouwen.

49

- Algemene beheerskosten Onder dit hoofd zijn begrepen: • Inkoop en andere externe kosten. Deze kosten hangen samen met de activiteiten van het Zorgbedrijf en Facilitair bedrijf. Het betreft voornamelijk de inkoopkosten van rouwdrukwerk, rouwvervoer, asverstrooiing, nagedachtenisvormen, catering, onderhoud graven en grafdelven. - Overige lasten • Beleggingslasten. Nominale waarde van transactiekosten; • Lonen en salarissen. Deze posten bevatten alle directe salariskosten, provisies voor eigen verkooporganisatie en kosten van uitzendkrachten en detachering; • Sociale lasten inclusief pensioen. Lasten van werkgeverspremies inzake sociale verzekeringen. De pensioentoezeggingen zijn gebaseerd op een middelloonregeling en toegezegd pensioen. De pensioenregeling is ondergebracht bij een verzekeraar. Jaarlijks worden de door de verzekeraar in rekening gebrachte koopsommen in het resultaat verantwoord; • Afschrijving op materiële en immateriële vaste activa; • Kantoor- en huisvestingslasten; • Verkoopkosten waaronder provisie voor assurantietussenpersonen en reclamekosten; • Verenigingskosten, zijnde kosten van activiteiten van het landelijke bureau en de provinciale verenigingen. • Overige bedrijfskosten. Onder deze post worden lasten verantwoord van automatisering, advieskosten, toerekeningen en overige personeelslasten in de vorm van onder meer opleiding en reis- en verblijfkosten. - Belastingen Voor het jaar 2004 is er sprake van een fiscale eenheid vennootschapsbelasting voor de Van der Stappen groep en één fiscale eenheid Yarden Holding voor de overige bedrijven. Flevo Uitvaartfaciliteiten, Mortuarium Beheer bv en Crematorium Haarlem zijn niet opgenomen in de fiscale eenheid van Yarden Holding. De belastingen worden berekend op basis van het verantwoorde resultaat, rekening houdend met fiscaal vrijgestelde posten en geheel of gedeeltelijk niet-aftrekbare bedragen. Geconsolideerd kasstroomoverzicht Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode. De geldmiddelen in het kasstroomoverzicht bestaan uit liquide middelen.

49

Toelichting

- Technische lasten Onder de algemene beheerskosten worden verantwoord: • Uitkering uit verzekering. Deze kosten betreffen de uitgekeerde bedragen tegen nominale waarde; • Winstdeling in de vorm van indexatie. Dit betreft de beschikbare winstdeling ter financiering van de stijging van de uitvaartkosten; • Toevoeging aan technische voorzieningen. Dit is het saldo van toevoegingen en onttrekkingen aan de technische voorzieningen.

TO E L I C H T I N G O P D E G E C O N S O L I D E E R D E BA L A N S bedragen x € 1.000

2004

2003

( ( Immateriële vaste activa Het verloop van de immateriële vaste activa is als volgt: Stand 1 januari Investeringen Afschrijvingen

50 50

11.583 664 (2.109)

Toelichting balans

Stand 31 december

Cumulatieve aanschafwaarde 31 december Cumulatieve afschrijvingen 31 december

12.662 589 (1.668) 10.138

15.658 (5.520)

11.583

14.994 (3.411) 10.138

11.583

Materiële vaste activa Het verloop van de materiële, overige vaste activa is als volgt: Stand 1 januari Wijziging consolidatiekring Investeringen Desinvesteringen Afschrijvingen

9.410

7.502

39 3.826 (571) (2.246)

4.456 (260) (2.288)

Stand 31 december

Cumulatieve aanschafwaarde 31 december Cumulatieve afschrijvingen 31 december

10.458

24.471 (14.013)

9.410

23.631 (14.221) 10.458

9.410


Beleggingen Het verloop van de beleggingen in terreinen en kantoorgebouwen is als volgt: Terreinen en gebouwen

Kantoorgebouwen 2004

Crematoria

Uitvaartcentra 2004

2004

Totaal

Totaal

2004

2003

51

3.453 (27) 3 (122) 311 -

50.192 268 7.488 (1.182) 3.801 2.532

19.796 407 (241) 228 (123) 24 (212) (623) -

73.441 407 7.719 (123) 24 (1.516) 3.489 2.532

74.751 5.554 (455) (1.560) (4.849) -

Stand 31 december

3.618

63.100

19.255

85.973

73.441

De totale historische kostprijs van de terreinen en gebouwen bedraagt per 31 december 2004 € 88.601. (2003: € 80.947) Beleggingen in deelnemingen Voor de toelichting op de beleggingen in deelnemingen wordt verwezen naar de toelichting op de vennootschappelijke balans. Overige financiële beleggingen Het verloop van de overige financiële beleggingen is als volgt: Boekwaarde

Aandelen Obligaties 2004

2004

Stand 1 januari Overname Reclassificatie Aankopen/verstrekkingen Verkopen/aflossingen Gerealiseerde koersverschillen Ongerealiseerde koersverschillen via herwaarderingsreserve Ongerealiseerde koersverschillen via Winst- en verliesrekening

247.829 85.539 320 66 20.263 52.363 (14.852) (10.062) 490 422

Hypotheken 2004

Leningen 2004

671 137.003 (263) 116 586 (48) (21.042) 60

Liquiditeiten 2004 6.661 5.689 -

Totaal

Totaal

2004

2003

477.703 441.222 386 500 (147) 78.901 68.752 (46.004) (51.988) 972 525

14.290

-

-

-

-

14.290

417

-

-

-

-

-

-

18.275

Stand 31 december Kostprijs per 31 december

268.340 253.656

128.328 129.021

360 360

116.723 116.883

12.350 12.350

526.101 477.703 512.271 476.466

Marktwaarde per 31 december

268.340

136.641

360

130.447

12.350

548.138 494.728

Het niet afgeschreven agio/disagio op vastrentende beleggingen is opgenomen onder de post ‘kortlopende schulden’.

51

Toelichting balans

Stand 1 januari Wijziging consolidatiekring Reclassificatie Investeringen Desinvesteringen Verkoopresultaat Afschrijvingen Herwaardering Overige mutaties


Groepsvermogen Voor de toelichting op het eigen vermogen wordt verwezen naar de toelichting op de vennootschappelijke balans.

Voorziening verzekeringstechnische verplichtingen

2004

2003

( (

52 52

Toelichting balans

Verzekeringsverplichtingen per 1 januari Geactiveerde acquisitiekosten

528.341 (38.155)

484.556 (33.865)

Stand 1 januari Overname Dotatie via het resultaat Mutatie geactiveerde acquisitiekosten

490.186 1.304 22.064 (3.199)

450.691 1.372 42.413 (4.290)

Stand 31 december

510.355

490.186

41.354

38.155

2.144.690

2.027.318

Overige technische voorzieningen Andries de Rosafonds Stand 1 januari Toevoeging

403 120

300 103

Stand 31 december

523

403

Stand van de geactiveerde acquisitiekosten 31 december Verzekerd bedrag per 31 december De voorziening verzekeringstechnische verplichtingen is overwegend langlopend van aard.

Depositoverplichtingen Stand 1 januari Toevoeging van ontvangen stortingen Betaalde interest Aangewend

27.068 1.932 805 (3.065)

27.476 1.914 830 (3.152)

Stand 31 december

26.740

27.068

De overige technische voorzieningen en de depositoverplichtingen zijn langlopend van aard.


2004

2003

( ( Voorziening voor pensioenen 2.584 1 (99)

724 2.165 87 (392)

Stand 31 december

2.486

2.584

Stand 1 januari Overname Donaties Onttrekkingen

26.272 9.542 (9) (2.916)

24.785 1.725 (238) -

Stand 31 december

32.889

26.272

Voorziening strooivelden Voorziening fusie

1.748 283

1.748 688

Totale overige voorzieningen

2.031

2.436

Voorziening voor belastingen

De post overige voorzieningen is als volgt opgebouwd:

Dit is als volgt per voorziening te specificeren: Strooivelden

Fusie

Stand 1 januari Onttrekkingen

1.748 -

688 (406)

Stand 31 december

1.748

283

De voorziening strooivelden is langlopend van aard. De fusievoorziening is kortlopend van aard.

53 53

Toelichting balans

Stand 1 januari Overname Donaties Onttrekkingen


Schulden De langlopende schulden bestaan uit: • Leningen in verband met financial leases voor vervoermiddelen van € 74 met een resterende looptijd tot 7-17 maanden; • Een lening van € 571 ten behoeve van SBU Bedrijfspensioenfonds met een looptijd tot maximaal 10 jaar en een gemiddelde rente ad 4,5 procent; • Achtergestelde leningen van totaal € 29 ten behoeve van Thijssens Holding ; • Leningen aan Dela van oorspronkelijk € 338, oorspronkelijke looptijd variërend van 8-10 jaar. De leningen zijn per balansdatum nog € 196, met een resterende looptijd van 5-6 jaar; • Overige leningen van € 5.

54 54

2004

2003

( (

Toelichting balans

Onder de overige schulden zijn opgenomen:

Investeringsverplichtingen Loonbelastingen en premies sociale verzekeringen Pensioen en VUT-premie Te betalen uitvaartkosten Vooruitbetaalde grafrechten Vooruitbetaald onderhoud graven Overige schulden Totaal overige schulden De overige schulden zijn kortlopend.

6.263

1.530

927 1.175 7.970 189 1.400 5.053

1.031 390 7.667 163 1.136 3.639

22.977

15.556


N I E T U I T D E BA L A N S B L I J K E N D E V E R P L I C H T I N G E N

Erfpacht De jaarlijkse erfpacht voor de terreinen van een aantal crematoria bedraagt € 180.000.

Leaseverplichtingen De maandelijkse termijnen voor de operational lease voor het wagenpark bedragen € 72.000. Voor het merendeel bedraagt de looptijd van de contracten 38 maanden. Het zorgbedijf kent langere looptijden ten behoeve van rouwvervoermiddelen tot maximaal 120 maanden.

Investeringsverplichting

55

Belastingen Met de belastingdienst is een discussie gaande over de te hanteren pakketwaarde bij de bepaling van de technische voorziening van de producten, waarbij de pakketwaardestijging in principe wordt gefinancierd middels een winstdelingskoopsom. Het standpunt van de fiscus zou er toe leiden dat een acute belastingschuld ontstaat met daartegenover een latente vordering. Aangezien Yarden, daarin ondersteund door haar adviseurs, zich niet kan verenigen met de mening van de belastingdienst en vanwege de nog lopende discussie, is het effect vooralsnog niet verwerkt in de jaarrekening. Medio 2004 heeft de belastingdienst haar goedkeuring verleend voor het toepassen van de gehanteerde reserveringsmethodiek op basis van actuele waarde tot 1 januari 2006.

55

Verplichtingen

Voor het Waterland Equity Fund ligt een gecontracteerde investeringsverplichting op afroep ter waarde van € 5.000.000. In 2004 zijn stortingen verricht ter waarde van € 484.000: hiervoor zijn aandelen ontvangen. Per balansdatum resteert een verplichting van € 4.238.000.

TO E L I C H T I N G O P D E G E C O N S O L I D E E R D E W I N S T- E N V E R L I E S R E K E N I N G bedragen x € 1.000

Uitvaartverzekeringen 2004

2003

Facilitair bedrijf 2004

2003

( ( ( ( Opbrengsten Premieopbrengsten Omzet Facilitair bedrijf Omzet Zorgbedrijf Beleggingsopbrengsten

48.913 29.655

69.554 30.684

29.223 2

28.157 330

Totale opbrengsten

78.568

100.238

29.225

28.487

21.390 4.539 19.790 494 9.978 2.336

21.388 28.784 39.069 331 8.996 2.362

2.538 8.862 2.689

2.151 8.594 2.116

1.749 1.916 4.041 1.570

823 1.774 3.242 2.076

1.644 10.816 1.081 (886)

1.474 10.675 930 (498)

Totale lasten

67.803

108.845

26.744

25.442

Groepsresultaat voor waardevermeerdering door ongerealiseerde koersverschillen

10.765

2.481

3.045

56 56

Toelichting winst en verlies

Lasten Uitkeringen uit verzekering Winstdeling in de vorm van indexatie Toevoeging aan technische voorzieningen Inkoop en andere externe kosten Beleggingslasten Lonen en salarissen Sociale lasten incl. pensioen Afschrijvingen op immateriële en materiële vaste activa Kantoor- en huisvestingslasten Verkoopkosten Verenigingskosten Overige bedrijfskosten

Waardevermeerdering door ongerealiseerde koersverschillen

Groepsresultaat uit bedrijfsuitoefening voor belastingen

(8.607)

-

18.275

-

-

10.765

9.668

2.481

3.045


Overige activiteiten en eliminaties

Zorgbedrijf 2004

2003

2004

Totaal

2003

2004

2003

( ( ( ( ( ( 36.167 (237)

(3.309) (2.672) (6.363)

(3.852) (3.178) (6.407)

48.913 25.914 33.242 23.169

69.554 24.305 32.989 24.370

35.789

35.930

(12.344)

(13.437)

131.238

151.218

19.943 6.329 2.088

19.462 6.497 2.146

(2.672) (3.309) 1.280 372

(3.178) (3.852) 1.353 436

18.718 4.539 19.790 19.172 494 26.449 7.485

18.210 28.784 39.069 17.761 331 25.440 7.060

453 1.548 530 4.824

778 1.660 582 3.280

2.538 (5.743) 361 429 1.237

2.445 (5.381) 548 687 999

6.384 8.537 6.013 429 6.745

5.520 8.728 5.302 687 5.857

35.715

34.405

(5.507)

(5.943)

124.755

162.749

74

1.525

(6.837)

(7.494)

6.483

-

-

74

1.525

-

(6.837)

-

(7.494)

(11.531)

-

18.275

6.483

6.744

57 57


35.914 (125)


2003

( (

2004

Premieopbrengsten Periodieke premies Koopsommen Winstdelingskoopsom

37.829 6.545 4.539

35.777 4.993 28.784

Totaal

48.913

69.554

Omzet Facilitair bedrijf Omzet crematies en grafrechten Additionele diensten

20.129 9.094

19.346 8.811

Totaal Eliminatie

29.223 (3.309)

28.157 (3.852)

Totaal na eliminatie

25.914

24.305

Omzet Zorgbedrijf Eigen activiteiten Verschotten

19.427 16.487

18.195 17.972

Totaal Eliminatie

35.914 (2.672)

36.167 (3.178)


33.242

32.989

58 58




2003

( (

2004

4.802 7.430 5.321

4.692 7.712 4.329

8.619 640

10.683 935

996

525

59

Totaal Eliminatie

27.808 (4.639)

28.876 (4.506)


23.169

24.370

6.483 34,5%

6.744 34,5%

2.237

2.327

404 21

355 -

2.662

2.682

Gemiddeld aantal personeelsleden in FTE Verzekeringsactiviteiten Facilitair bedrijf Zorgbedrijf Holding

178 235 201 20

172 234 187 21

Totaal

634

614

Belasting over het resultaat Resultaat voor belasting Tarief vennootschapsbelasting Vennootschapsbelasting over het resultaat boekjaar Vermeerdering wegens permanente verschillen Overige mutaties Belastingdruk in het jaar

59

Het totaal aantal personeelsleden bedroeg eind 2004: 948 (2003: 981). Pensioenlasten Onder de Sociale lasten inclusief pensioen zijn pensioenlasten begrepen ter hoogte van € 4.305 (2003: € 3.934). Bezoldiging bestuurders en commissarissen Op grond van artikel 383 lid 1 BW wordt geen melding gemaakt van de beloning van bestuurders. De beloningen voor commissarissen in 2004 bedroegen € 65 (2003: € 66).


Beleggingsopbrengsten Huuropbrengst onroerend goed minus exploitatiekosten Dividend op aandelen Interest obligaties Interest op leningen op schuldbekentenis en hypotheken Overige rentebaten Gerealiseerde resultaten bij verkoop van aandelen en gebouwen

V E N N O OT S C H A P P E L I J K E BA L A N S (voor verwerking resultaatbestemming) bedragen x € 1.000 2004

2003

( ( Activa Immateriële vaste activa

6.644

7.558

Materiële vaste activa

258

390

Financiële vaste activa

63.437

43.255

-

1.648

9.831

9.402

15

711

80.185

62.694

60 60

Vennootschappelijke balans

Effecten Vorderingen Liquide middelen

Totale activa


2004

2003

( ( Passiva Eigen vermogen Aandelenkapitaal Agioreserve Herwaarderingsreserve Overige reserve Resultaat boekjaar

500 41.845 30.505 523 3.690

500 41.845 16.914 (3.352) 3.875

Voorzieningen Pensioenen Overige voorzieningen

Schulden

Totale passiva

2.481 283

61

59.782 2.007 688

2.764

2.695

358

487

80.185

62.964

Vennootschappelijke balans

77.063

61

V E N N O OT S C H A P P E L I J K E W I N S T- E N V E R L I E S R E K E N I N G bedragen x € 1.000

2003

( (

2004

Resultaat deelnemingen na belastingen Overige baten en lasten na belastingen Resultaat na belastingen

62 62

9.861 (6.171)

9.149 (5.274)

3.690

3.875

Vennootsch. winst en verlies


TO E L I C H T I N G O P D E V E N N O OT S C H A P P E L I J K E BA L A N S E N W I N S T- E N V E R L I E S R E K E N I N G bedragen x € 1.000

Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling Voor de toegepaste grondslagen van waardering en resultaatbepaling verwijzen wij naar de toelichting op de geconsolideerde balans en winsten verliesrekening. Financiële vaste activa Het verloop van de financiële vaste activa is als volgt: Deelneming in groepsOverige maatschappijen deelnemingen

Reclassificatie inzake consolidatiekring Reclassificatie Overname binnen groep Investeringen Desinvesteringen Herwaardering Dividenduitkering 2003 Resultaat boekjaar Interimdividend 2004 Overige waardemutatie deelnemingen Mutaties vorderingen/schulden Stand 31 december

73.733

49

(140) (44) 13.605 (2.882) 9.879 ( 2.500)

44 (18) (18) -

-

-

91.651

57

(34.165)

396 (3.267) 52 8.780 (28.204)

63

Totaal 2004

Totaal 2003

3.638

43.255

43.765

(256) (3.267) -

(6.534) 52 13.605 (2.900) 9.861 (2.500)

(11) (2.917) (7.440) 9.149 -

(182) -

(182) 8.780

(67)

63.437

709 43.255

Yarden Holding bv heeft per 1 januari 2004 de lening aan Flevo Uitvaartfaciliteiten bv ter grootte van € 6.534 overgedragen aan Yarden Verzekeringen nv. Aangezien Flevo Uitvaartfaciliteiten bv een 50% deelneming betreft, is deze lening voor 50% gepresenteerd onder Vorderingen op overige deelnemingen en voor 50% geconsolideerd (conform 2003). De deelneming in de groepsmaatschappijen wordt gewaardeerd tegen netto-vermogenswaarde.

63

Toelichting vennootsch. balans

Stand 1 januari

Vorderingen Vorderingen groepsmaatoverige schappijen deelnemingen


Overzicht deelnemingen De deelnemingen kunnen worden verdeeld naar groepsmaatschappijen en deelnemingen. De groepsmaatschappijen betreffen op 31 december 2004 de volgende rechtspersonen (tenzij niets anders vermeld 100% belang): • • • • • •

Yarden Uitvaartverzekeringen nv, Diemen Yarden Depositofonds bv, Meppel Yarden Vastgoed bv, Amsterdam Yarden Facilitair bv, Diemen Yarden Uitvaartzorg bv, Meppel Van der Stappen Uitvaartverzorging bv, Geldrop (75%)

64 64

• • • • •

PCU Uitvaartverzorging bv, Eindhoven (75%) J.P. van der Stappen en Zoon bv, Geldrop (75%) Flevo Uitvaartfaciliteiten bv, Almere (50%) Vereniging Franeker (100%) tot 1januari 2004* U.C. ’t Novaal Franeker bv, Franeker (100%)


* Vereniging Franeker is overgenomen door Yarden Uitvaartverzekeringen nv per 1 januari 2004. Derhalve is de Vereniging per 31 december 2004 geen zelfstandige entiteit meer. De deelnemingen betreffen de volgende vennootschappen: • Mortuarium Beheer bv, Oosterbeek (25%) • Crematorium Haarlem bv, Haarlem (25%) • Crematorium Haarlem cv, Haarlem (25%)

Vorderingen Onder de vorderingen is een actieve belastinglatentie van 2.095 opgenomen. (2003: 3.091)

Eigen vermogen Gestort en opgevraagd kapitaal Het maatschappelijk kapitaal bedraagt € 2.000.000 en bestaat uit 20.000 aandelen met een nominale waarde van € 100,-. Hiervan zijn 5.000 aandelen geplaatst en volgestort. Het verloop van het eigen vermogen in 2004 is als volgt:

Stand 1 januari Herwaardering aandelen Herwaardering gebouwen en terreinen Resultaat bestemming Resultaat boekjaar Stand 31 december

Geplaatst en gestort aandelen kapitaal

Agioreserve

Herwaarderingsreserve

Overige reserves

Onverdeelde winst

Totaal

500

41.845

16.914

(3.352)

3.875

59.782

-

-

10.008

-

-

10.008

-

-

3.583 -

3.875 -

500

41.845

30.505

523

(3.875) 3.690 3.690

3.583 3.690 77.063

Het gerealiseerde deel van de herwaardering van terreinen en gebouwen bedraagt per 31 december 2004 € 20.140.


Het verloop van het eigen vermogen in 2003 is als volgt:

Geplaatst en gestort aandelen kapitaal Stand 1 januari

Agioreserve

Herwaarderingsreserve

Overige reserves

Onverdeelde winst

500

41.845

19.814

3.521

(6.873)

-

-

269

-

-

-

500

41.845

Totaal 58.807

65 65

Stand 31 december

-

269

(3.169) -

(6.873)

6.873 3.875

(3.169) 3.875

16.914

(3.352)

3.875

59.782

Voorzieningen Onder de overige voorzieningen is de fusievoorziening verantwoord. Voor de toelichting wordt verwezen naar de toelichting bij de geconsolideerde jaarrekening.

Almere, 30 maart 2005 De Raad van Commissarissen,

De directievoorzitter Yarden,

Ir. A. Langstraat M.Sc. Drs. J.G. Baaij Mevrouw. mr. M.J.A. Braspenning Prof.dr.ir. O.A.M. Fisscher Drs. C.H. Tesselhoff G. Visser

Drs. P.N. van Wageningen


Herwaardering aandelen Herwaardering gebouwen en terreinen Resultaat bestemming Resultaat boekjaar

OV E R I G E G E G E V E N S

Aan de Algemene Vergadering van Aandeelhouders van Yarden Holding bv

Accountantsverklaring Opdracht Wij hebben de jaarrekening 2004 van Yarden Holding bv te Almere gecontroleerd. De jaarrekening is opgesteld onder verantwoordelijkheid van de directie van de vennootschap. Het is onze verantwoordelijkheid een accountantsverklaring inzake de jaarrekening te verstrekken.

66 66

Overige gegevens

Werkzaamheden Onze controle is verricht overeenkomstig in Nederland aanvaarde richtlijnen met betrekking tot controleopdrachten. Volgens deze richtlijnen dient onze controle zodanig te worden gepland en uitgevoerd, dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen onjuistheden van materieel belang bevat. Een controle omvat onder meer een onderzoek door middel van deelwaarnemingen van informatie ter onderbouwing van de bedragen en toelichtingen in de jaarrekening. Tevens omvat een controle een beoordeling van de grondslagen voor financiële verslaggeving die bij het opmaken van de jaarrekening zijn toegepast en van belangrijke schattingen die de directie van de vennootschap daarbij heeft gemaakt, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat onze controle een deugdelijke grondslag vormt voor ons oordeel. Oordeel Wij zijn van oordeel dat de jaarrekening een getrouw beeld geeft van de grootte en samenstelling van het vermogen op 31 december 2004 en van het resultaat over 2004 in overeenstemming met in Nederland algemeen aanvaarde grondslagen voor financiële verslaggeving en voldoet aan wettelijke bepalingen inzake de jaarrekening zoals opgenomen in titel 9 BW 2.

Amstelveen, 30 maart 2005, KPMG Accountants nv


Voorstel tot Resultaatbestemming

Resultaatbestemming Het resultaat na belastingen over 2004 bedraagt € 3.690.000. De onverdeelde winst over 2004 ter grootte van € 3.690.000 staat ter beschikking van de aandeelhouders.

67 67

Overige gegevens

Statutaire bepalingen over de winst en uitkeringen (artikel 34) 1. Van de voor uitkering vatbare winst wordt aan de houder van prioriteitsaandelen uitgekeerd zeven procent (7%) van het nominale bedrag hunner aandelen. Van hetgeen na toepassing van het vorenstaande van de winst resteert, kan ten hoogste een bedrag dat gelijk is aan vijf procent (5%) van het nominale bedrag van het totaal geplaatste kapitaal van de vennootschap aan de houders der gewone aandelen worden uitgekeerd. Met inachtneming van het in de vorige zin bepaalde wordt het aan de houders der gewone aandelen uit te keren bedrag vastgesteld door de algemene vergadering. Het restant van de winst wordt toegevoegd aan de reserves van de vennootschap. 2. Uitkering van winst geschiedt na de goedkeuring van de jaarrekening waaruit blijkt dat zij geoorloofd is. 3. De algemene vergadering kan slechts op voorstel van de directie, dat is goedgekeurd door de raad van commissarissen besluiten, tot tussentijdse uitkeringen en/of tot uitkeringen ten laste van een reserve van de vennootschap. 4. Uitkeringen op aandelen kunnen slechts plaats hebben tot ten hoogste het bedrag van het uitkeerbare eigen vermogen. 5. De vordering van een aandeelhouder tot een uitkering op aandelen verjaart door een tijdsverloop van vijf jaren.

C O LO F O N

Ideeontwikkeling en eindredactie Buch & Partners Communicatieadviseurs bv, Leiden Cover Kunstenaar Techniek Jaar Herkomst

Ria (van) Exel (1915-1985) gemengde grafische technieken, ingekleurd ca. 1950 particuliere collectie

68 68

Colofon

Dodenpark Dodenpark

We wandelden des avonds door de tuinen Van het crematorium; achter heg en hazelaar Stond laag de vroege maan; ik at wat kruimels Van mijn vest en jij genoot van een sigaar. Je dacht wellicht aan zeer bezwete negers Op hete plantages in de weer. Ook aan Je gezicht meende ik zoiets af te lezen. Ikzelf keek door de heg naar de maan. We We O, Af

spraken niet. Wat viel er ook te zeggen? dachten maar aan een maan en aan zweet. nergens heerste er ooit zo’n rust. Slechts en toe klonk uit een urn een kreet.

Gerrit Komrij (1944)

Yarden durft zichzelf de specialist te noemen op het gebied van levenseinde. Daarmee beperken wij ons niet tot het verzekeren en uitvoeren van een uitvaart. Ons streven is mensen bewust te laten worden dat ze sterven en hen daarover na te laten denken. Ook willen we hen zelf laten beslissen hoe zij hun uitvaart geregeld willen hebben. Degenen die achterblijven, krijgen van ons de aandacht en steun die nodig is in de periode van rouwverwerking. Onze producten en diensten maken een eigentijdse en persoonlijke benadering van de dood mogelijk.

Yarden Holding Bunuellaan 1 1325 PP Almere Postbus 10118 1301 AC Almere t 036 527 8600 f 036 527 8696 Yarden Uitvaartverzekeringen Arent Krijtsstraat 1 1111 AG Diemen Postbus 184 1110 AD Diemen t 020 398 6986 f 020 398 69 1 1 Yarden Uitvaartverzorging Gasgracht 10 7941 KE Meppel Postbus 1159 7940 KD Meppel t 052 223 5555 f 052 223 5550 www.yarden.nl [email protected]

yarden jaarverslag 2004

Recommend Documents