Deloïtte.
Gemeenschappelijke regeling WSD Stichting Blizo werkgemeenschap Accountantsverslag voor het boekjaar geëindigd op 31 december 2014 9 april 2015
WSD
D eio ï tte.
D&oitte Accountants B.V. 4817 HX Breda Postbus 1195 4801 BD Breda Tel: 088 288 2888 Fax: 088 288 9793 wwwdeloitte.nl
Aan het algemeen bestuur van de gemeenschappelijke regeling WSD Aan het bestuur van Stichting Blizo-werkgemeenschap t.a.v. de heer ir. J.H.C. Simons Postbus 173 5280 AD BOXTEL
Datum
Behandeld door
Ons kenmerk
9 april 2015
R.J.M. Demmers RA
DPS_201521617/MdV
Onderwerp
Accountantsverslag controle jaarrekening 2014
Geacht bestuur, Hierbij ontvangt u ons accountantsverslag over het boekjaar 2014 met betrekking tot de gemeenschappelijke regeling WSD (hierna WSD). Dit verslag bevat de belangrijkste uitkomsten van onze werkzaamheden, waarvan wij denken dat die voor u relevant zijn voor een goed begrip van de jaarrekening 2014, voor het uitoefenen van uw toezichthoudende taak en voor het beoordelen van de financiële positie van WSD. Daarnaast gaan we in op een aantal aspecten met betrekking tot de jaarrekening van de Stichting Blizo-werkgemeenschap, waarvan het bestuur gevormd wordt door het dagelijks bestuur van WSD. Deze jaarrekening is vanaf het boekjaar 2013 op uw verzoek van een controleverklaring van de accountant voorzien.
Onze controleverklaring bij WSD De jaarrekening 2014 van de gemeenschappelijke regeling WSD is door de directie opgesteld, onder verantwoordelijkheid van het dagelijks bestuur van WSD. In overeenstemming met uw opdracht hebben wij de jaarrekening 2014 gecontroleerd. Bij deze jaarrekening hebben wij op 9 april 2015 een goedkeurende controleklaring verstrekt.
Onze controleverklaring bij Blizo De jaarrekening 2014 van Blizo is opgesteld onder verantwoordelijkheid van het bestuur van de stichting. In overeenstemming met uw opdracht hebben wij de jaarrekening 2014 gecontroleerd. Bij deze jaarrekening hebben wij op 9 april 2015 een goedkeurende controleklaring verstrekt.
Op alle opdrachten verricht door Deloitte zijnde ‘Algemene Voorwaarden Dienstverlening Deloitte Nederland, januari 2014’ gedeponeerd bij de Kamer van Koophandel ondet nummer 24362837 van toepassing. Deloitte Accountants BV. is ingeschreven in het handelsregister van de Kamer van Koophandel te Rotterdam onder nummer 24362853.
Member of Deloitte Touche Tohmatsu Limited
Deloitte. 3 9 april 2015 DPS_201521617/MdV
Vaststelling jaarrekening WSD Wij gaan ervan uit dat het algemeen bestuur van WSD overgaat tot ongewijzigde vaststelling van de jaarrekening. Wij verzoeken u contact met ons op te nemen wanneer dit niet het geval is. In overleg kunnen dan de verdere noodzakelijke acties worden ondernomen.
Vaststelling jaarrekening Blizo Wij gaan ervan uit dat het bestuur van de stichting overgaat tot ongewijzigde vaststelling van de jaarrekening. Wij verzoeken u contact met ons op te nemen wanneer dit niet het geval is. In overleg kunnen dan de verdere noodzakelijke acties worden ondernomen.
Beperking verspreidingskring Wij maken u erop attent dat voor dit accountantsverslag een beperkte verspreidingskring geldt. Het accountantsverslag is uitsluitend bestemd voor het dagelijks en algemeen bestuur van WSD en het bestuur van stichting Blizo. Het is zonder voorafgaande toestemming niet toegestaan om dit accountantsverslag te publiceren. Dit geldt ook voor de publicatie op uw website.
Tot slot Een concept van dit verslag is op 31 maart 2015 met de directie van WSD besproken. Met vriendelijke groet, Deloitte Accountants B.V.
drs. W. Veidhuis RA
Deloïtte. Inhoud 1
Inleiding 1.1 1.2 1.3
2 3
7
Resultaatanalyse
7
Ontwikkeling eigen vermogen WSD
Controlebevindingen jaarrekening 2014 4.1 4.2 4.3 4.4 4.5 4.6 4.7
5
5 5 6 6
Participatiewet 3.1
4
Reikwijdte van de controle 2014 9 april 2015 controleverklaring Onze onafhankelijkheid is gewaarborgd
Opstelproces jaarrekening Geen afwijkingen ten aanzien van het BBV geconstateerd Single information Single audit (SiSa) Bevindingen controle jaarrekening 2014 WNT Bevindingen met betrekking tot Stichting Blizo-werkgemeenschap Schatkistbankieren ingevoerd
Administratieve organisatie en interne beheersing 5.1 5.2
Interne controle Betrouwbaarheid en continuïteit van de automatiseringsomgeving
7
9 9 10 10 11 12 12 13
13 13 13
6
Frauderisico’s besproken
14
7
Overige onderwerpen
15
Bijlage A: Niet-gecorrigeerde fouten
16
Bijlage B: Onafhankelijkheid
1$
Bijlage C: Reikwijdte van de controle 2014
19
Bijlage D: Dïsclaimer en beperking in gebruik
21
Deloïtte. 5
1 11
Inleiding Reikwijdte van de controle 2014
Di opdracht die
ti 0115
heeft verstrekt
Binnen het kader van een meerjarige overeenkomst tussen WSD en Deloitte Accountants B.V. tot het controleren van uw jaarrekening worden elk jaar de onderlinge afspraken bevestigd door middel van een opdrachtbevestiging. Dit geldt zowel voor WSD als voor Stichting Blizo. Gezamenlijke risicoanalvse als basis Onze controle start met het maken van een analyse van de risico’s van WSD. Deze risicoanalyse zien wij als een gezamenlijke actie van ons controleteam en de directie van de WSD en maakt deel uit van ons pre-auditgesprek. Het doel hiervan is om op basis van gezamenlijke kennis van uw organisatie en uw omgeving tot een zo volledig en bruikbaar mogelijke risicoanalyse te komen, die als basis voor de verdere controÏewerkzaamheden kan dienen. Het gaat hierbij primair om de externe risico’s en de risico’s in de bedrijfsvoering. Bij deze inventarisatie ligt de focus op de risico’s op afwijkingen van materieel belang in de jaarrekening als gevolg van fraude of fouten.
1 nierirneontrole Onze risicoanalyse en de daarop gebaseerde controleaanpak richten zich niet uitsluitend op de jaarrekening zelf, maar ook op het systeem van interne beheersing. Hoe beter dat systeem functioneert, hoe meer zekerheid er bestaat dat er betrouwbare informatie wordt opgeleverd, zowel tussentijds als bij de jaarrekening. Omdat deze interne beheersing het gehele jaar goed dient te functioneren, hoeven wij met de aanvang van onze controle niet te wachten totdat de jaarrekening gereed is. Door verschillende omstandigheden, waaronder de drukke werkzaamheden binnen de werkorganisatie van WSD in het najaar 2014 en begin 2015 door de invoering van ISAH, hebben wij in overleg met de directie geen interimcontrole over 2014 uitgevoerd. De werkzaamheden in het kader van de interim- en jaarrekeningcontrole hebben wij daarom gecombineerd uitgevoerd in de afgelopen periode. In dit accountantsverslag rapporteren wij u daarom ook over eventuele bevindingen inzake de interne controle en interne beheersing binnen WSD. Jaarrekeningcontrole
Bij de jaarrekeningcontrole stellen wij vast of de jaarrekening van WSD is opgesteld volgens de geldende verslaggevingsvoorschriften, of de door u opgestelde jaarrekening een getrouw beeld geeft en of de baten, lasten en balansmutaties voldoen aan de eisen van rechtmatigheid zoals opgenomen in het controleprotocol. Ook stellen wij vast dat de posten in de jaarrekening adequaat zijn toegelicht. Onze controle houdt niet in dat wij alle posten integraal controleren. Onze aanpak heeft als doel om belangrijke onjuistheden of onrechtmatigheden te ontdekken, rekening houdend met de materialiteitsgrenzen zoals vastgelegd in het controleprotocol. Het product van de jaarrekeningcontrole is de controleverklaring bij de jaarrekening en een verslag van bevindingen.
Deloïtte. 6 In het verslag van bevindingen worden de eventuele fouten en onzekerheden gerapporteerd die de vastgestelde rapportagetolerantie overschrijden en worden overige bijzonderheden die van belang zijn voor de behandeling van de jaarrekening aan uw algemeen bestuur gerapporteerd (zoals governance, financiële positie, ontwikkeling resultaten en de kwaliteit van de interne beheersing).
1.2
Goedkeurende controleverklaring
Bij de jaarrekening 2014 van WSD hebben wij op 9 april 2015 een goedkeurende controle verklaring verstrekt, zowel ten aanzien van getrouwheid als rechtmatigheid. Bij aanvang van de balanscontrole was de kwaliteit van de ter controle aangeboden conceptjaarrekening voldoende om onze controle te kunnen starten. Bij de uitvoering van onze controle-opdracht is door de directie en uw medewerkers volledige medewerking verleend en hebben wij volledige toegang tot de benodigde informatie gehad. Voor Stichting Blizo geldt eveneens dat wij bij de jaarrekening 2014 op 9 april 2015 een goedkeurende controleklaring verstrekt hebben.
1.3
Onze onafhankelijkheid is gewaarborgd
De voorschriften in het kader van onafhankelijkheid zijn binnen de Nederlandse Beroepsorganisatie van Accountants (de NBA) opgenomen in de “Voorschriften inzake de onafhankelijkheid van accountants bij assurance-opdrachten” (hierna: ViO) en vormen een belangrijk onderdeel van het ‘normenkader’ waaraan een accountant moet voldoen. De naleving van de ViO is binnen de Organisatie van Deloitte ingebed. Wij merken hierbij het volgende op: •
Deloitte Accountants B.V. is onafhankelijk van de gemeenschappelijke regeling en de stichtingen voor zover wij weten heeft zich geen inbreuk voorgedaan op de van toepassing zijnde regels en het beleid ten aanzien van onafhankelijkheid.
•
Ons zijn geen relaties bekend tussen Deloitte Accountants B.V. en haar zuster- enlof dochterondernemingen of de member firms van Deloitte Touche Tohmatsu Limited en hun respectieve zuster- en/of dochterondernemingen en de gemeenschappelijke regeling en de stichting, die naar ons professionele oordeel mogelijk van invloed kunnen zijn op onze onafhankelijkheid.
Bijlage B bevat een nadere uiteenzetting van onze onafhankelijkheid. Op basis van onze toetsing aan het ‘normenkader’ en waar nodig aanvullend getroffen maatregelen concluderen wij dat onze onafhankelijkheid als certificerend accountant bij uw 5Wbedrijf en de stichting over 2014 voldoende is gewaarborgd.
Deloïtte. 7
2
Participatiewet
Vanaf 1januari 2015 is de Participatiewet in werking getreden. Deze wet zorgt voor een aanzienlijke verschuiving van taken, verantwoordelijkheden en budgetten naar de gemeenten toe, maar de belangrijkste wijzigingen betreft het ontschotten van de diverse deelbudgetten en een flinke bezuiniging op de vanuit het Rijk aan de gemeente verstrekte budgetten. De positieve resultaten in een lange reeks van jaren hebben ervoor gezorgd dat WSD een solide financiële buffer heeft opgebouwd. De organisatie heeft in 2013 zelfs de laatste langlopende schulden kunnen aflossen. Het (financieel) toekomstperspectief is echter onzeker en neerwaarts gericht. De bezuinigingen op de rijksvergoeding lopen immers op naar een bedrag van ruim € 6 miljoen per jaar, uitgaande van de huidige taakstelling van 1.760 AJ en een subsidieniveau dat daalt tot € 22.700 per AJ. Dit noopt tot hernieuwde keuzes om de bedrijfsvoering te optimaliseren maar ook om de rol van WSD te herdefiniëren. Om die reden heeft WSD in 2014 een begin gemaakt met een tweede ronde van een verdere afslanking van de interne Organisatie en een verdere verbetering van de omzet. De gemeenten die participeren in WSD maken onderdeel uit van drie verschillende arbeids marktregio’s en zijn gericht op verschillende kerngemeenten. Voor 2015 en 2016 hebben de deelnemende gemeenten inmiddels het door WS D geformuleerde transitiearrangement “omarmd”, waarin de gemeenten een aanbod is gedaan om voor een aantal jaren, onder voorwaarde van voldoende instroom vanuit de gemeenten van nieuwe doelgroepen en voldoende opdrachten, de financiële risico’s die Participatiewet voor gemeenten met zich meebrengt, over te nemen. Dat betekent dat WSD, afhankelijk van de exploitatie-uitkomsten, mogelijk een deel van de opgebouwde reserves inzet voor de bezuinigingen die de Rijksoverheid de gemeenten oplegt. Dat dit geen structurele oplossing is voor de verminderde financiering is duidelijk maar zorgt wel voor voldoende tijd om tot zorgvuldige strategiebepaling voor de jaren erna te komen.
3 3.1
Resultaatanalyse Ontwikkeling eigen vermogen WSD
In het jaarverslag rapporteert u over de cijfers van de gemeenschappelijke regeling WSD en stichting Blizo gezamenlijk onder de kop ‘WSD-Groep’. Deze handelwijze is ingegeven door de feitelijke bedrijfseconomische situatie dat de bedrijfsvoering van beide entiteiten in de praktijk volledig geïntegreerd is. De jaarrekening, waarbij wij onze verklaring afgeven, betreft alleen de gemeenschappelijke regeling WSD exclusief Blizo. Dit omdat de verslaggevingsregels die gelden voor gemeenschappelijke regelingen (het BBV) consolidatie niet toestaan. Op verzoek van de directie nemen wij in ons accountantsverslag de cijfers van de WSD Groep op.
Deloïtte. 8 Het resultaat vôér bestemming van WSD Groep bedraagt € 2.451.000 voordelig. Per saldo is tussentijds reeds € 1.500.000 aan de reserves onttrokken, zodat het uiteindelijke nog te bestemmen jaarresultaat € 3.951.000 voordelig bedraagt. Dit bedrag is afzonderlijk vermeld onder het eigen vermogen in de balans. In het hiernavolgende overzicht hebben wij de mutaties in de reserves schematisch weergegeven (x € 1.000):
Ontwikkeling eigen vermogen
2014
2013
Stand van het eigen vermogen per 1 januari
22.28$
21.562
Tussentijdse resultaatbestemming tijdens boekjaar (saldo)
-1.500
-1.242
Nog te bestemmen resultaat bij jaarrekening
3.951
1.968
Totaal
2.451
726
24.739
22.288
(= resultaat vôôr bestemming)
Stand per 31 december Ontwïkkellng resultaat
WSD Groep heeft in 2014 met een positief resultaat van ruim € 3,9 mln. beter gepresteerd dan de begrote € 1,1 mln, positief. De opbouw van het resultaat is op hoofdlijnen als volgt:
Bedragen x €1.000
2014
Begroting
2013
Bedrijfsresultaat
-129
-901
-1.672
Subsidieresultaat
53
-2.070
-56
2.276
2.007
2.365
Resultaat begeleid werken Financieringsresultaat
308
312
-120
Incidentele baten en lasten
-57
42
209
2.451
-610
726
-4.536
-2.514
-2.666
Onttrekking reserves
6.036
4.224
3.908
Resultaat na bestemming
3.951
1.100
1.968
Resultaat voor bestemming Dotatie reserves
Deloïtte. 9
De belangrijkste elementen lichten we onderstaand nader toe: Ontwikkeling bedrijfsresultaat Het bedrijfsresultaat is in 2014 ten opzichte van 2013 aanmerkelijk verbeterd. De stijging in de toegevoegde waarde bedroeg circa € 1,1 miljoen en heeft zich zowel bij Bedrijven als bij Trajecten & Detacheringen voorgedaan. Daarnaast zijn de overige opbrengsten met circa € 0,4 miljoen gestegen. Subsidieresultaat Het subsidieresultaat is het verschil tussen de ontvangen rijkssubsidie en de loonkosten voor Wsw-personeel. De rijksbijdrage is met € 1,2 miljoen gestegen ten opzichte van 2013 met name doordat u meer plaatsen heeft gerealiseerd. Dat levert echter ook € 1,1 miljoen extra salariskosten op zodat per saldo het subsidieresultaat met circa € 0,1 miljoen toeneemt. De gemiddelde loonkosten zijn nagenoeg gelijk gebleven. In de begroting 2014 werd nog uitgegaan van een aanzienlijk nadelig subsidieresultaat (lagere rijksbijdrage en hogere (gemiddelde) loonkosten). Het resultaat begeleid werken daalt iets, maar de marge per gerealiseerde arbeidsplaats stijgt licht. Op basis van onze ervaringen in de sector zien, we dat het aantal gerealiseerde plaatsen in 2014 onder druk staat en de marge licht daalt. Bij WSD is de daling in het aantal arbeidsplaatsen begeleid werken ongeveer 6%.
Financiële en incidentele baten en lasten Door de aflossing van de langlopende leningen is in 2013 ruim € 0,4 miljoen aan boeterente betaald. Hierdoor waren de rentelasten 2013 eenmalig hoger, maar is WSD vanaf 2014 wel schuldenvrj. De incidentele baten en lasten zijn over 2014 per saldo een last, terwijl deze over 2013 nog per saldo een bate vormden. Voor een meer uitgebreide analyse van het rekeningresultaat over het jaar 2014 verwijzen wij naar de toelichting op de resultatenrekening die is opgenomen in het jaarverslag van de WSD-groep.
4 4.1
Controlebevindingen jaarrekening 2014 Opstelproces jaarrekening
De efficiency en effectiviteit van zowel het opstelproces als het interne- en externe controleproces kan voor de jaarrekening 2015 e.v. jaren verder worden verbeterd door daarbij gebruik te maken van een aantal hierna genoemde instrumenten.
Deloïtte. 10 Wij noemen in dit verband: •
De zogenaamde PBCL-tool. Uw organisatie stelt jaarlijks de jaarrekening op. Hiervoor worden posten aangesloten, gespecificeerd en geanalyseerd. Wij maken bij de controle van de jaarrekening zoveel mogelijk gebruik van de door uw Organisatie opgestelde documenten. Ten behoeve van het opstellen en controleren van de jaarrekening hebben wij tot op heden jaarlijks een overzicht aan u verstrekt waarin wij aangeven welke documenten deel uit dienen te maken van het opsteldossier dat ten grondslag ligt aan deze jaarrekening. Op deze wijze faciliteren wij uw proces voor het opstellen van de jaarrekening en daarmee ook ons eigen controleproces. Wij hebben dit proces verder gedigitaliseerd. Via een beveiligde website (www.ctrl.nl) kunt u de gevraagde documenten uploaden. De tool die wij hiervoor hebben ontwikkeld is uiterst gebruikersvriendelijk en is een belangrijke verbetering in onze ondersteuning voor u met als doel een soepele en efficiënte controle van de jaarrekening te realiseren. Het digitaliseren van dit proces heeft voor u de volgende voordelen; via een dashboard heeft u gedurende het samenstelproces van de jaarrekening op ieder moment inzicht in de status van het opsteldossier; wij kunnen in een vroeg stadium aangeven in hoeverre de geüploade documenten juist en volledig zijn. Hierdoor heeft u de mogelijkheid om nog voor de start van de controle werkzaamheden de betreffende documenten te completeren c.q. te corrigeren. • Checklist BBV waarmee uw Organisatie bij het opstellen van de jaarrekening alsmede bij de interne controle hierop kan vaststellen aan welke verslaggevingsaspecten uit het BBV de jaarrekening moet voldoen alsmede achteraf kan vaststellen èf uw jaarrekening hieraan voldoet. • Memo en werklijst inzake de WNT waarmee uw Organisatie bij het opstellen van de jaarrekening alsmede bij de interne controle hierop kan vaststellen aan welke relevante aspecten van de WNT de jaarrekening moet voldoen alsmede achteraf kan vaststellen èf uw jaarrekening hieraan voldoet. -
-
Wij stellen voor in de loop van dit jaar tijdens de interimcontrole 2015 nadere afspraken met elkaar te maken over het gebruik van deze instrumenten.
4.2
Geen afwijkingen ten aanzien van het BBV geconstateerd
Bij de jaarrekeningcontrole stellen wij vast of de jaarrekening is opgesteld volgens de geldende verslaggevingsvoorschriften, of de door u opgestelde jaarrekening een getrouw beeld geeft en of de baten en lasten en balansmutaties rechtmatig tot stand zijn gekomen. Er zijn geen significante afwijkingen geconstateerd. Met ingang van 2014 is het BBV op een aantal punten gewijzigd. De voor WSD relevante wijzigingen zijn toereikend in de jaarrekening verwerkt.
4.3
Single information Sïngle audït (SiSa)
De procedure die uw gemeenschappelijke regeling moet naleven bij de aanlevering van de bestanden aan het CBS is niet wezenlijk gewijzigd. Uw gemeenschappelijke regeling dient in een vast, voorgeschreven stramien een zestal documenten aan het CBS te leveren.
Deloitte. 11 De SiSa-bijlage die opgenomen is in de jaarrekening is opgesteld door de gemeenschappelijke regeling. Wij hebben de SiSa-bijlage gecontroleerd op basis van de door u opgemaakte SiSa bijlage en de nota verwachtingen accountantscontrole SiSa 2014 d.d. 9januari 2015. Hierbij stellen wij de juistheid van de gegevens in de SiSa-bijlage vast. Wij willen benadrukken dat u als gemeenschappelijke regeling zelf verantwoordelijk bent voor de volledigheid van de te verantwoorden indicatoren zoals opgenomen in de SiSa-bijlage. Op grond van het Besluit accountantscontrole decentrale overheden, artikel 5, lid 4, rapporteren wij in deze paragraaf over de fouten en onzekerheden van de specifieke uitkeringen die in 2014 vallen onder SiSa. Wij doen dit middels een tabel, die ook moet worden opgenomen als er geen fouten of onzekerheden geconstateerd zijn. Wij hebben de controle op deze regelingen uitgevoerd op basis van de door u opgemaakte SiSa-bijlage en de nota verwachtingen accountantscontrole SiSa 2014. Voor WSD geldt (uiteraard) dat zij alleen verantwoording aflegt over de uitvoering van de Wsw. Tabel: Fouten en onzekerheden Specifieke uitkering
SZW G1B
Fout of onzekerheid
Financiële omvang in euro’s
Toelichting fout! onzekerheid
Wet Sociale Werkvoorziening openbaar lichaam
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
Totaal
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
Bij de controle van de Wsw over 2014 hebben wij geen fouten of onzekerheden geconstateerd met betrekking tot de SiSa-bijlage.
4.4
Bevindingen controle jaarrekening 2014
De materialiteit bij de planning en uitvoering van onze controle was afgerond € 678.000 zoals uiteengezet in onze controleplanning. Deze materialiteit sluit aan op het door het algemeen bestuur vastgestelde controleprotocol.
Fouten
1% van het totaal van de lasten GRWSD
Onzekerheden
3% van het totaal van de lasten GR WSD
€ 678.000
€2.034.000
Wij hebben geen fouten geconstateerd welke de materialiteit te boven gaan. Voor een nadere uiteenzetting van de niet-gecorrigeerde fouten verwijzen wij naar bijlage A.
Deloïtte. 12 Voorziening dubieuze debiteuren In de jaarrekening 2014 is ultimo 2014 een bedrag van € 140.000 als voorziening dubieuze debiteuren als waarde correctie in mindering gebracht op de openstaande debiteurenpositie. De omvang van de voorziening dubieuze debiteuren is dynamisch bepaald en vastgesteld op 1% van de omzet (mcl. btw, excl. omzet stichting Blizo en De Schoonmaak Coöperatie). Over 2014 is slechts een zeer beperkt bedrag aan oninbare debiteuren afgeboekt ten laste van de voorziening dubieuze debiteuren. Wij adviseren u bij de jaarrekening 2015 e.v. jaren de benodigde omvang van de voorziening dubieuze debiteuren niet slechts dynamisch te bepalen, maar deze ook statisch te toetsen door per openstaande debiteur een inschatting van het risico op oninbaarheid te maken als ook de omvang van de oninbaar afgeboekte vorderingen hierin te betrekken.
4.5
WNT
De Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector (WNT) is in werking getreden met ingang van 1januari 2013. De WNT regelt niet alleen de openbaarmaking van topinkomens in de publieke en semipublieke sector, maar stelt ook maxima aan de hoogte van de bezoldiging van topfunctionarissen en tevens aan de ontslagvergoedingen van topfunctionarissen. Met ingang van 1januari 2013 is bij wet vastgelegd dat rechtspersonen of organisaties die volledig of in aanzienlijke mate uit publieke middelen zijn gefinancierd beloningen van topfunctionarissen openbaar dienen te maken, ook als deze de in de wet gestelde maximale bezoldiging van € 230.474 niet te boven gaat. De WNT geldt derhalve ook voor gemeen schappelijke regelingen zoals WSD. Daarnaast dienen gemeenschappelijke regelingen het salaris openbaar te maken van overige medewerkers (niet-topfunctionarissen) die een bezoldiging ontvangen boven deze norm. Ten slotte stelt de WNT een aantal overige eisen, zoals een maximale ontslagvergoeding voor topfunctionarissen van € 75.000. In 2014 is voor geen van de topfunctionarissen en overige medewerkers sprake van een overschrijding van de grensbedragen.
4.6
Bevindingen met betrekking tot Stichting Blizo-werkgemeenschap
U heeft ons verzocht ook de jaarrekening 2014 van stichting Blizo-werkgemeenschap te controleren. We hebben een goedkeurende controleverklaring bij de jaarrekening verstrekt. De administratie van de stichting Blizo maakt al geruime tijd “onderdeel uit” van de administratie van WSD. U rapporteert in uw jaarverslag ook integraal over WSD en de stichting. In de sfeer van administratie en bedrijfsvoering zijn WSD en Blizo een eenheid. Wij wijzen u er op dat de stichting een ander verslaggevingskader kent. Daar waar het BBV een aantal verplichtingen met betrekking tot het personeel buiten de balans houdt, ligt dit voor de stichting anders. De van toepassing zijnde voorschriften zorgen dan ook op onderdelen voor afwijkingen in vermogen en resultaat.
Deloitte. 13 Voor het overige verwijzen wij u naar de jaarrekening van Blizo en de daarin opgenomen toelichtingen.
4.7
Schatkistbankieren ingevoerd
In het regeerakkoord is opgenomen dat decentrale overheden nog minder vrijheid krijgen als het gaat om het uitzetten van overtollige liquiditeit. Tegoeden moeten worden aangehouden bij het Ministerie van Financiën. Schatkistbankieren houdt in dat alle decentrale overheden hun tegoeden aanhouden in de Nederlandse schatkist. Hierdoor zal de Nederlandse staat minder geld hoeven te lenen op de financiële markten en zal de staatsschuld, eenmalig, dalen. Vanaf december 2013 is het schatkistbankieren uitgerold. De rentevergoeding op de uitstaande gelden is aanzienlijk lager dan bij commerciële banken kan worden verkregen. WSD heeft ultimo 2014 ruim 14,6 mln, in rekening-courant uitstaan bij het Ministerie van Financiën.
5 5.1
Administratieve organisatie en interne beheersing Interne controle
Door verschillende omstandigheden, waaronder met name de drukke werkzaamheden binnen de werkorganisatie van WSD in het najaar 2014 en begin 2015 door de invoering van ISAH, hebben wij in overleg met u geen interim-controle over 2014 uitgevoerd. De werkzaamheden in het kader van de interim- en jaarrekeningcontrole hebben wij daarom gecombineerd uitgevoerd in de afgelopen periode. Net als in voorgaande jaren hebben wij, voor zover wij dat kunnen vaststellen in het kader van onze opdracht, geconcludeerd dat W$D beschikt over een adequaat stelsel van interne beheersing. Wel hebben wij aandacht gevraagd voor het moderniseren van de werkwijze van de interne controle functie. De werkorganisatie heeft aangegeven hiermee op korte termijn aan de slag te gaan. Daarnaast is het van belang dat de procesbeschrjvingen, werkprogramma’s van de interne controle c.a. worden geactualiseerd n.a.v. de ïmplementatie van ISAH.
5.2
Betrouwbaarheid en continuïteit van de automatiseringsomgeving
Onze jaarrekeningcontrole is gericht op het geven van een oordeel omtrent de jaarrekening zelf en is niet primair gericht op het doen van uitspraken omtrent de betrouwbaarheid en de contïnuïteit van de geautomatiseerde gegevensverwerldng als geheel of van onderdelen daarvan. Onze bevindingen daaromtrent raken dan ook slechts dfe onderdelen die wij onderzocht hebben in het kader van de jaarrekening, wat wil zeggen dat wij terzake geen volledigheid pretenderen. Hiervoor is een specifiek daarop gericht onderzoek noodzakelijk. Uit de door ons uitgevoerde werkzaamheden zijn geen bijzonderheden gebleken waarop wij u via deze rapportage willen attenderen. Bij onze controlewerkzaamheden voor 2014 hebben wij geen gebruik gemaakt van en niet gesteund op de in het systeem opgenomen (application) controls.
Deloïtte. 14 Begin 2015 heeft u ISAH als nieuwe applicatie voor (onder meer) het financiële systeem in gebruik genomen. De opzet, inrichting en implementatie van ISAH is ingrijpend voor uw Organisatie en voor de betrouwbaarheid van de geautomatiseerde gegevensverwerking, de uitvoering van logistieke, operationele en financiële processen als ook de betrouwbaarheid van de informatie die uit/op basis van ISAH wordt verkregen en waarop beslissingen worden gebaseerd. Het is naar onze mening dan ook noodzakelijk om in 2015 EDP-auditwerkzaamheden hierop uit te laten voeren.
6
Frauderisico’s besproken
Van de accountant wordt op grond van de regels van de beroepsorganisatie (NBA) een professioneel-kritische houding verwacht ten aanzien van afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude in de j aanekening. Ter invulling van deze professioneel-kritische houding maakt de accountant een inschatting van de frauderisico’s, vormt hij zich een beeld van de maatregelen van interne beheersing die de organisatie heeft getroffen om mogelijke fraudes van materieel belang te voorkomen en beziet hij of deze maatregelen effectief zijn. Wanneer sprake is van een aanwijzing voor fraude, dan zal de accountant dit moeten communiceren met, afhankelijk van de aard van de fraude, de direct leidinggevende, de directie en, in sommige gevallen (fraude in de top van de Organisatie) en wanneer onvoldoende herstelwerkzaamheden worden ondernomen, het dagelijks en het algemeen bestuur. Om invulling te geven aan de eerdergenoemde verplichting hebben wij een fraudediscussie gevoerd binnen het controleteam en met de directie van WSD, waarbij wij de nadruk hebben gelegd op de eventuele mogelijkheden van materiële onjuistheden als gevolg van fraude in de jaarstukken, en op preventieve maatregelen daarbij. Van de directie hebben wij de bevestiging ontvangen dat er geen onregelmatigheden zijn geconstateerd. Tijdens deze gesprekken heeft de directie aangegeven zich bewust te zijn van frauderisico’s en voorbeelden gegeven van de manier waarop zij deze beheerst. Wij adviseren de interne frauderisicoanalyse vast te leggen en deze periodiek te bespreken met het dagelijks en het algemeen bestuur. Verder hebben wij zelfstandig werkzaamheden uitgevoerd die erop waren gericht om het risico van het “omzeilen” van de interne beheersingsmaatregelen te detecteren. Tevens hebben wij specifieke controles uitgevoerd op memoriaalboekingen, controles van schattingen en zijn wij alert geweest op significante en ongebruikelijke transacties. Daarbij hebben wij geen afwijkingen geconstateerd.
Geen aanwijzingen dat er sprake is geweest van materiële fraude Hoewel wij een professioneel-kritische houding hebben ten opzichte van risico’s van fraude in de jaarrekening, merken wij op dat onze controle niet specifiek gericht is op het ontdekken van fraude. Tijdens de uitvoering van onze controle van de jaarrekening 2014 hebben wij geen aanwijzingen verkregen dat er sprake is geweest van fraude.
Deloïtte. 15
7
Overige onderwerpen • •
•
Wij hebben van de directeur een ondertekende schriftelijke bevestiging bij de jaarrekening ontvangen Er zijn geen meningsverschillen met de directeur en/of het management geweest en er waren geen beperkingen bij de uitvoering van onze controle. Naar onze mening is ons bij de uitvoering van onze controle-opdracht door de directeur en de medewerkers van WSD de volledige medewerking verleend en hebben wij volledige toegang tot de benodigde informatie gehad. Wij hebben geen kennis van te rapporteren omstandigheden in verband met het niet naleven van wet- en regelgeving.
Deloïtte. 16 Bijlage A: Niet-gecorrigeerde fouten Niet-gecorrigeerde fouten De volgende niet-gecorrigeerde fouten zijn gedurende onze werkzaamheden vastgesteld;
Aard van & fouten
Getrouihud
Rechtmatigheid
Effect niet-gecorrigeerde controleverschillen huidige periode
53.000
53.000
53.000
53.000
Betreft te hoog opgenomen overlopende passivapost
Totaal getrouwheidsfout (evt. per saldo) en tevens rechtmatigheidsfout (niet per saldo; absolute bedragen) Extra absolute waarde rechtmatigheidsfouten Extra foutieve financiële beheershandelïngen zonder direct financieel effect vanuit externe regels (EU-aanbesteding/ FidolEtc.) Extra foutieve financiële beheershandelingen zonder direct financieel effect vanuit interne regels (gedoogbeleid) Overige rechtmatigheidsfouten
Geen
Totaal rechtmatigheidsfouten Aard van de onzekerheden
Rechtmatigheid
Getrouwheid
Geen
Geen
Onzekerheid rechtmatigheid betreft tevens getrouwheid Onzekerheid rechtmatigheid is per saldo ook een onzekerheid inzake getrouwheid
(Sub)totaal onzekerheden in de controle getrouwheid Extra absolute waarde onzekerheden rechtmatigheid Extra financiële beheershandelingen met een onzeker direct financieel effect vanuit externe regels (EU-staatssteun) Extra financiële beheershandelingen met een onzeker direct financieel effect vanuit interne regels (gedoogbeleid) Overige onzekerheden inzake rechtmatigheid
Totaal onzekerheden in de controle rechtmatigheid
Geen
Deloïtte. 17
Wij hebben van de directeur een schriftelijke bevestiging bij de jaarrekening ontvangen, waarin deze bevestigt dat de niet-gecorrigeerde fouten in het kader van de jaarrekening niet materieel zijn. De directeur heeft tevens bevestigd geen kennis te hebben van andere niet gecorrigeerde fouten.
Deloïtte. 18 Bijlage B: Onaffiankelijkheid Bevestiging onafhankelijkheid De voorschriften in het kader van onafhankelijkheid zijn binnen de Nederlandse Beroepsorganisatie van Accountants (de NBA) opgenomen in de ‘Verordening inzake Onafhankelijkheid (ViO)’ en vormen een belangrijk onderdeel van het ‘normenkader’ waaraan een accountant moet voldoen. De naleving van de ViO is binnen de Organisatie van Deloitte ingebed. Op basis van onze toetsing concluderen wij dat onze onafhankelijkheid als certificerend accountant bij de gemeenschappelijke regeling WSD in 2014 voldoende is gewaarborgd. Een overzicht van de aanvullende dienstverlening hebben wij hieronder opgenomen.
Aanvullende dienstverlening Beoordelingsopdracht entiteiten nevenstructuur en controle-opdracht Stichting Blizo
Deloïtte. 19
Bijlage C: Reikwijdte van de controle 2014 De opdracht die u ons heeft verstrekt Binnen het kader van de overeenkomst tussen uw gemeenschappelijke regeling en Deloitte Accountants B.V. tot het controleren van uw jaarrekening bevestigen wij formeel elk jaar de onderlinge afspraken met een opdrachtbevestiging. Met de opdrachtbevestiging van 12 maart 2015 heeft u ons op meer gedetailleerde wijze opdracht gegeven tot het controleren van de jaarrekening 2014. De doelstelling van de controle is het afgeven van een controleverklaring bij de jaarrekening van WSD. In dit accountantsverslag geven wij een toelichting op de bevindingen naar aanleiding van de controle. Onze controleaanpak bestaat in hoofdlijnen uit drie fasen: de risicoanalyse, de interim-controle en de j aarrekeningcontrole.
Gezamenlijke risicoanatyse als basis Onze controle start met het maken van een analyse van de risico’s waar u als gemeen-schappeljke regeling mee te maken heeft. Deze risicoanalyse zien wij als een gezamenlijke actie van ons controleteam en vertegenwoordigers van uw gemeenschappelijke regeling en maakt deel uit van ons pre-auditgesprek. Het doel hiervan is om op basis van gezamenlijke kennis van uw Organisatie en uw omgeving tot een zo volledig en bruikbaar mogelijke risicoanalyse te komen, die als basis voor de verdere controlewerkzaamheden kan dienen. Het gaat hierbij primair om de externe risico’s en de risico’s in de bedrijfsvoering. Bij deze inventarisatie ligt primair de focus op de risico’s op afwijkingen van materieel belang in de jaarrekening als gevolg van fraude of fouten.
Interimcontrole Wij onderzoeken tijdens de interim-controle de procesrisico’s, om te bepalen of hierin voldoende beheersmaatregelen (de AO/ffi) zijn getroffen. Het product van deze fase van de controle is eventueel een managementletter met daarin opgenomen verbeterpunten ter verdere optimalisatie van de interne beheersing.
Jaarrekeningcontrole Bij de jaarrekeningcontrole stellen wij vast of de jaarrekening is opgesteld volgens de geldende verslaggevingsvoorschriften, of de door u opgestelde jaarrekening een getrouw beeld geeft en of de baten, lasten en balansmutaties voldoen aan de eisen van rechtmatigheid zoals opgenomen in het controleprotocol. Ook stellen wij vast dat de posten in de jaarrekening adequaat zijn toegelicht. Onze controle houdt niet in dat wij alle posten integraal controleren. Onze aanpak heeft als doel om belangrijke onjuistheden of onrechtmatigheden te ontdekken, rekening houdend met de materialiteitsgrenzen zoals vastgelegd in het controleprotocol.
Deloitte. 20 Het product van de jaarrekeningcontrole is de controleverklaring bij de jaarrekening en een verslag van bevindingen. In het verslag van bevindingen rapporteren wij fouten en onzekerheden die de vastgestelde rapportagetolerantie overschrijden en overige bijzonderheden die naar onze mening van belang zijn voor de behandeling van de jaarrekening (zoals bijv. governance, financiële positie, ontwikkeling resultaten en de kwaliteit van de interne beheersing).
Scope van de opdracht Onze controleveridaring is gebaseerd op onze controlewerkzaamheden als accountant van WSD.
Deloïtte. 21
Bijlage D: Disclaimer en beperking in gebruik Dit verslag is alleen bestemd voor de leden van de algemeen en dagelijks bestuur en de directeur van WSD en mag niet in zijn geheel of gedeeltelijk aan derden worden verstrekt of aangehaald zonder onze schriftelijke toestemming vooraf. Er wordt geen verantwoordelijkheid aan een derde partij geaccepteerd, omdat dit verslag daar niet voor opgesteld en bedoeld is. Dientengevolge nemen wij geen enkele verplichting of plicht van zorg aan ieder ander persoon aan wie dit verslag getoond of in zijn handen komt op ons. De in dit verslag aan de orde gestelde onderwerpen zijn door ons geconstateerd gedurende onze controleopdracht waarvan wij van mening zijn dat zij uw aandacht behoeven. Het is geen allesomvattend verslag van alle geconstateerde zaken en in het bijzonder kunnen wij niet verantwoordelijk worden gesteld voor het rapporteren van alle bedrjfsrisico’s of tekortkomingen in het systeem van interne beheersing. Elke conclusie, opinie of opmerking in dit verslag is verstrekt in de context van onze controleverklaring over de jaarrekening als geheel, welke zal worden verstrekt in onze controleverklaring. Evenzo geldt dat de opmerkingen, bevindingen en aanbevelingen met betrekking tot het systeem van interne beheersing niet gelezen dienen te worden als een afzonderlijke opinie van het systeem van interne beheersing en haar werking.
Deloitte refers to one or more of Deloitte TotccÏze Tohmatsu Limited, a UKprivctte company limited by gttarantee (“D7TL”). DZTL and each of its memberfirnzs are legally separate and independent entities. D1TL (also referred to as “DeÏoitte Global”) does not pro vide services to cÏients. PÏease see www.deloitte.com/abotttfor a detailed description of t/ze legal structure of Deloitte Touche Tohmatsu Limited and its inemberflrms. Deloitte proeides audit, constilting, financiat advisory, risk management, tax and related sereices to pttblic and private clie,zts spanning multiple indtistries. WitÏz a gtobalty connected tzetwork ofinemberfinns in more than 150 cotrntries, Detoitte brings wortd-ctass capabitities and deep local expertise to help clients succeed wherever t/ze’,’ operate. Deloitte’s approxinatelv 200,000 professioitaÏs are committed to beconting t/ze most trusted aizd innovative firnz. This pttblication contains general information only, and none of Deloitte Touc/ze To/zmatsu Limited, its memberfinns, or their retated entities (coÏlectiveÏy, t/ze “Deloitte Network”) is, by meaizs of tizis publication, rendering professional advice or services. Before making any decision or taking any action t/zat ntay affect yourfinances or your business, you shotild consutt a qualtfiedprofessionat adeiser. No entity in the Deloitte Network s/zall be responsible for any loss wïzatsoever sustained by any person who relies on this pttblication.
© 2015 Detoitte The Net/zerlands
