Workshop Introductie Wmo
Wmo-werkplaats Groningen-Drenthe 28 juni 2012 Lies Korevaar
Lesprogramma Kennismaking en uitleg programma Wat is de Wmo? Doelen en uitgangspunten van de Wmo Uitwerking Wmo in de praktijk Wat vraagt de Wmo aan nieuwe competenties? • Relatie Wmo met de eigen praktijk van de deelnemers • • • • •
Lectoraat Rehabilitatie
Ontwikkelingen • Wet Werken naar Vermogen (WWNV) • Decentralisatie jeugdzorg • Passend onderwijs • Transitie en Transformatie AWBZ naar Wmo Lectoraat Rehabilitatie
1
Wet Maatschappelijke Ondersteuning • Per 1-1 2007 van kracht • Vervanging van: – Welzijnswet – Wet Voorzieningen Gehandicapten – Delen van de AWBZ (thuiszorg, lichte begeleiding) – Bepaalde regelingen rond opvang dak- en thuislozen, verslaafdenzorg
Waarom Wmo? • Eerdere wetgeving overheid verantwoordelijk voor de zorg voor mensen (verzorgingstaat) • Mensen doen te gemakkelijk een beroep op de overheid • Vermaatschappelijking van de zorg: meer zelfstandig wonende cliënten ghz en ggz in de buurt isolement • Zorg wordt onbetaalbaar en op termijn gebrek aan personeel • Dus: mensen moeten meer zelf doen (of zelf betalen) meer eigen verantwoordelijkheid • civil society
Doelstelling van de Wmo Het doel van de wet is MEEDOEN: jong, oud, gehandicapt, niet gehandicapt; de samenleving is van iedereen Wmo is participatiewet en geen zorgwet Gemeente heeft compensatieplicht Lectoraat Rehabilitatie
2
Vier maatschappelijke doelen • Het bevorderen van zelfredzaamheid • Het vergroten van participatie • Het stimuleren van actief burgerschap • Het verbeteren van sociale samenhang
Bij de realisering van deze doelstellingen wordt uitgegaan van de volgende principes: • Uitgaan van eigen kracht van de burger • Inzetten sociaal netwerk / mantelzorgers • Inzetten vrijwilligers • Zo min mogelijk professionele hulp
Lectoraat Rehabilitatie
Wie zijn de cliënten in de AWBZ? Totaal circa 180.000 mensen Naar grondslag: • somatische aandoening • psychogeriatrische problematiek • psychiatrische stoornis • verstandelijke handicap • lichamelijke handicap • zintuiglijke handicap
38.000 14.000 56.000 50.000 14.000 5.000
3
Wat voor activiteiten? ONDER MEER: •
woonbegeleiding
• praktische pedag. thuishulp en gezinsondersteuning (PPG) •
zaterdagopvang voor kinderen met verstand. beperking
•
begeleiding tijdens voorgezet • speciaal onderwijs
•
thuisbegeleiding
vakantie activiteiten voor verstandelijk beperkten
•
dagactiviteiten voor GGZ (DAC)•
belevenis- en uitgaanscentrum
•
• activerende psychiatrische dagbesteding voor verstandelijk thuiszorg beperkten
•
logeerhuizen
•
sport voor verstandelijk beperkten
•
inloophuizen
•
begeleiding bij rehabilitatietrajecten verslaafden
•
ontmoetingsgroepen
Casus: een jongeman van 23 jaar oud, licht verstandelijke beperking, woont in de wijk en komt bij het zorgloket van de gemeente voor woonbegeleiding Dit wordt met ingang van 2013/2014 niet meer vergoed vanuit de AWBZ, maar via de Wmo Wat gebeurt er: • in de oude situatie? • in de nieuwe situatie bij het Wmo loket?
De Kanteling Van • verplicht zorgen vóór naar • compensatieplicht: gemeenten moeten beperkingen compenseren zodat burgers kunnen participeren Van • claimgericht en aanbodgericht denken (voorzieningen en hulpmiddelen) naar • vraaggericht en resultaatgericht werken (zelfredzaamheid en participatie, maatwerk i.p.v. standaardvoorzieningen)
4
Dit houdt in: • Meer tijd voor een eerste gesprek (‘keukentafelgesprek’)
• Vraagverheldering: wat wil de burger en waarom?
• Verkennen van mogelijke oplossingen • Gericht op eigen regie en zelfredzaamheid • Inzet sociaal netwerk en vrijwilligers
• Wie financiert en heeft de verantwoordelijkheid voor de woonbegeleiding? • Welke organisaties kunnen de woonbegeleiding op zich nemen? • Hoe zou de woonbegeleiding eruit kunnen zien?
Wmo transformatie vraagt andere competenties van alle betrokkenen (professionals, gemeenten, vrijwilligers, burgers/cliënten, sociaal netwerk/mantelzorgers)
Wmo-werkplaats GroningenDrenthe
5
Gerichtheid AWBZ
Wmo
Hulpverlening
Participatie
Cliënt
Wijkbewoner / dorpsgenoot
Gedragsverandering
Rolfunctioneren
Uitgangspunten Rehabilitatie Burgerrol + omgeving (van eigen voorkeur/keuze)
Vaardigheden + Hulpbronnen Eigen kracht
Mantelz./soc. netwerk Vrijwilligers Professionele ondersteuning
Succes + Tevredenheid
Kwaliteitskenmerken voor professioneel handelen in welzijn en zorg Gebaseerd op de Professionaliteit verankerd en de 8 bakens van VWS
Respectvolle bejegenen Vraaggericht werken Signaleren en eropaf Informeren Ontwikkelingsgericht ondersteunen: eigen kracht en regie • Formeel en informeel ondersteunen • Balans van collectief en individueel aanbod • Resultaatgericht werken • Integraal werken 27-1-2012 • • • • •
Lectoraat Rehabilitatie
6
Samenwerkingscompetenties
Wijkniveau Samenstelling wijk • • • • • • • •
Multicultureel Weinig sociale samenhang Vergrijzing Ontgroening Hoge werkeloosheid Relatief veel ‘kwetsbare’ burgers/gezinnen Overlast: 4-5 ‘probleemgezinnen’ 25 organisaties actief
Specialist of Generalist?
Lectoraat Rehabilitatie
7
T-shaped professional • Monodisciplinair
I
• Multidisciplinair
III
• Interdisciplinair
TTT
T-shaped competenties 1 I
=
Eigen vakinhoudelijke competenties
--
=
Interdisciplinaire samenwerking: betekent dat je niet alleen vanuit je eigen referentiekader naar de situatie kijkt, maar je ook verplaatst in het referentiekader van de ander en wat jij kan bijdragen aan het oplossen van een probleem dat de ander ervaart
I - competenties • Uitgaan en ondersteuning van eigen kracht, eigen regie van burgers (met beperkingen); • Ondersteuning sociaal netwerk / mantelzorgers; • Ondersteuning vrijwilligers; • Inzetten professionele ondersteuning
8
-- competenties O.a.: • Communicatieve vaardigheden • Samenwerking: integratief denken & overbruggen van leemtes • Creatief denken (out of the box-denken) • Basiskennis van andere referentiekaders • Integreren van eigen vakkennis in andermans werkgebied • Praktijkgericht onderzoek Richten op creëren van meerwaarde voor iedere discipline
Oefening 2: Basiskennis van andere referentiekaders: wat zouden jullie willen weten van je collega’s met wie je samenwerkt? Lectoraat Rehabilitatie
Samenvatting en evaluatie
Lectoraat Rehabilitatie
9
Relevante websites: •
www.invoeringwmo.nl (heel veel over de Wmo)
•
www.vng.nl/dekanteling
•
www.movisie.nl (kennisinstituut voor welzijn en zorg)
•
www.wmowerkplaatsen.nl (website Wmo Werkplaatsen)
•
www.cg-raad.nl/wij_werken_aan/wmo/ kanteling/index.php
•
www.zorgwelzijn.nl
•
http://www.movisie.nl/138965/def/home/nieuws/nieuws/databank_ef fectieve_sociale_interventies_stand_van_zaken/ (IRB)
• Google nieuwsbrief Wmo je krijgt een wereld aan nieuwsbrieven van allerlei gemeenten en instellingen over de Wmo.
Publicaties • Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (2011), Welzijn Nieuwe Stijl; Link naar brochure in pdf-formaat: http://www.invoeringwmo.nl/sites/default/documenten/Brochure_WNS.pdf
• • Dam C. van & Vlaar P. (2010). Handreiking professioneel ondersteunen. Utrecht, Movisie. • Downloaden van http://www.movisie.nl/smartsite.dws?ch=def&id=134457
Lectoraat Rehabilitatie
Hartelijk dank voor uw aandacht en participatie
Lies Korevaar
[email protected]
10