april 2011
Wooon thuis in arnhem
Wooon
Arnhem bouwt!
is een uitgave van Volkshuisvesting Arnhem Telefoon: Algemeen:
(026) 3 712 712
Klantenservice:
(026) 3 712 872
Reparatieverzoeken: (0800) 77 88 999 www.volkshuisvesting.nl
Wat vindt u van Wooon? Geef uw mening op www.volkshuisvesting.nl
Volg ons op:
@woneninarnhem
•
Arnhem bouwt!
•
Leefwonen
•
Bouwen aan de stad
•
Het gras bij de buren
Voor iedere editie van Wooon vragen wij een fotograaf om op pad te gaan in de stad om het thema van dat
Bouwleed
nummer vast te leggen. Door zijn of haar ogen bekeken! Wist u dat de Geitenkamp de grootste bouwput van Arnhem is? Vast niet. Bij bouwen denken de meeste Arnhemmers aan Schuytgraaf, Malburgen, Presikhaaf of het station. Maar in de Geitenkamp is het meeste ‘onder handen werk’. Portaal, Vivare en Volkshuisvesting knappen daar honderden woningen op. Tientallen miljoenen euro’s worden geïnvesteerd.
Gerrit Breeman
Bouwen heeft voor veel mensen een positieve associatie: er komt iets nieuws, iets moois, het weerspiegelt vooruitgang! Bij verbouwen is dit helaas anders. Verbouwen is voor veel bewoners vooral overlast: stof, lawaai, sloopwerk, niet te gebruiken voorzieningen, vreemde vaklui in huis, intern verhuizen, miscommunicatie, etc. Verbouwen is zowat het ergste wat een mens kan overkomen. Als bij mij thuis verbouwd wordt, ga ik het liefst de deur uit voordat de vaklui komen en kom ik bij voorkeur thuis als zij weer vertrokken zijn. Maar dat is niet altijd mogelijk. “Kunnen jullie dat niet beter doen?” is een veel gestelde vraag. De praktijk blijkt weerbarstig. Na kritiek van bewoners uit de Van Verschuerwijk bij de verbetering van hun woningen, hebben wij onze werkwijze in de Geitenkamp aangepast: door een dvd hebben we de overlast in beeld gebracht in plaats van een beschrijving in een boekje; door de inzet van extra sociale begeleiding hebben we geprobeerd mensen te helpen als het (lichamelijk of geestelijk) moeilijk wordt en door het aanbieden van tijdelijke huiskamers hebben we de mogelijkheid gecreëerd om thuis de troep te ontvluchten. Helaas konden deze maatregelen niet voorkomen dat we weer ‘op het matje geroepen werden’. Bewoners vonden het te gek worden. “ Weten jullie wel wat wij doormaken?” Ja, dat weten wij en wij doen er alles aan om de overlast te beperken. Maar we weten ook dat we met de tijdelijke
Wooon
overlast moeten leren leven. Gelukkig hebben we een troost: als we een jaar na de verbouwing terug komen bij de bewoners horen we bijna altijd: “ Het was de moeite waard”.
door mijn ogen
Gerrit Breeman
Arnhem bouwt
Directeur
“Fotograferen heb ik altijd leuk gevonden, maar ik deed het altijd op gevoel. Daarom heb ik vorig jaar de basisopleiding fotografie aan de fotovakschool gevolgd. Op dit moment is fotografie vooral mijn hobby, ik wil er nog meer uithalen en daarom denk ik erover om fotografische vormgeving te gaan studeren. Voor Volkshuisvesting ben ik met mijn camera op pad gegaan, het lijkt wel of heel Arnhem bouwt, op het terrein van de Coberco moeten ze nog beginnen.” Annabelle Kübler (06 - 4010 1459)
2
3
Inhoudsopgave
5
Column
6
Arnhem bouwt
8
Leefwonen
9
Uit in Arnhem
In elke Wooon schrijft een prominente Arnhemmer de gastcolumn ‘Gewoon’. Deze keer
Gewoon Pieter-Matthijs Gijsbers
is het Pieter-Matthijs Gijsbers,
6
algemeen directeur van het
We bouwen om te wonen, om ons leven en onze spullen een plek te geven. Onze grootou-
Nederlands Openluchtmuseum
ders deden dat en hún grootouders. Maar het leven van mensen verandert. Wat vandaag
aan de Schelmseweg.
modern is, is morgen ouderwets. Oude gebouwen die in de weg staan, maken plaats voor nieuwe die wél bij de tijd zijn. Al bijna honderd jaar lang zijn wij, van het Nederlandse Openluchtmuseum, er dan net op tijd bij om te bewaren wat anders verloren gaat. Dat doen we met huizen en boerderijen, een bedrijfje of een molen. Compleet met keukengerei, meu-
10
Het gras bij de buren
12
Gewoon Volkshuisvesting Arnhem
14
bels, gereedschap en kleding, maar ook met de verhalen van de mensen die er woonden en werkten. We breken de bouwwerken voorzichtig af en bouwen het in Arnhem weer op. En dan komt u bij ons op bezoek. Kan zijn dat u dol bent op historisch erfgoed en daar al veel kijk op hebt. Maar de meeste mensen komen
7
Bouwen aan de stad
naar ons museum voor iets wat ik als museumman nog steeds bijzonder vind: een glimlach, een herinnering. Komt het door de sfeer van
15
een buurtje, een gebruiksvoorwerp, een geur of het verhaal van de
Op de bank
gids? Niemand ontkomt eraan: het feest der herkenning! Dit museum gaat namelijk niet alleen over erfgoed, maar ook over uw leven. Hier komt u letterlijk tot uzelf en ontdekt u dat de grotere geschiedenis van Nederland eigenlijk úw geschiedenis is.
Colofon Fotografie: Paul Lagro, e.a. Teksten: Gita Oorburg, Marc Peters, e.a. Eindredactie: Annelies Roering
Mensen willen graag met eigen ogen zien waar ze vandaan komen,
10
om te voelen dat ze erbij horen. De historie van de Nederlandse samenleving is hier samengebracht in de vorm van gebouwen en voorwerpen en vooral
Productcoördinator: Mirjam van Riel
met verhalen van echte mensen. Zo bouwen we hier aan verbindingen tussen mensen
Opmaak: Repromotion
ongeacht waar hun wieg, of die van hun ouders, heeft gestaan. Molukse Nederlanders
Druk: Coers & Roest bno/drukkers Arnhem
vinden hier hun geschiedenis in een woonbarak, Chinezen ‘komen thuis’ in een restaurant
Redactieadres: P ostbus 5229, 6802 EE Arnhem
uit de jaren zestig en Turkse mensen bezoeken volgend jaar een pension waar de eerste
Oplage: 14.500
generatie gastarbeiders in woonden. En bijzonder noem ik de wederopbouw van een stukje Amsterdamse Jordaan, bij ons eeuwfeest volgend jaar. Twee grachtenpanden met daarachter een zogenaamde krotwoning. De erbarmelijke woonomstandigheden in dit
Aan de inhoud van dit magazine kunnen geen rechten worden ontleend.
15
soort donkere vochtige huisjes leidden tot de oprichting van woningcorporaties zoals Volkshuisvesting. Kom kijken hoe een bouwwerk tegelijk historie en vandaag kan zijn. Meer weten? www.openluchtmuseum.nl
4
Pieter-Matthijs Gijsbers
5
Arnhem bouwt! Sociale woningen met allure
Made in Arnhem De plannen van Volkshuisvesting Arnhem om een
“Mijn grootvader baron mr. B.P. van Verschuer
ring bestond uit drie haaks op elkaar staande
wijk. Ik vond het prachtig om te zien hoe de mede-
hotel te bouwen naast restaurant Goed Proeven in
stond voor iedereen klaar en had een groot gevoel
rijtjes eengezinswoningen van één bouwlaag met
werkers heel zorgvuldig weer allerlei oude details
de wijk Klarendal zijn zo goed als rond. “Het hotel
voor rechtvaardigheid,” aan het woord is de heer
kap. Het is een wijk die echt op zichzelf staat en
zoals deuren en kozijnen terugbrachten in oude
wordt echt Made in Arnhem”, vertelt een enthousi-
O.W.A. van Verschuer. “Ondanks zijn blindheid
afwijkt van de omgeving. De stedenbouwkundige
staat. Ook vond ik het heel fijn om te horen hoe
aste Kim van der Linden. “Het hotel is ontworpen
heeft hij samen met mijn oom veel voor de stad
opzet van de Van Verschuerwijk was voor die tijd
huidige bewoners vol trots vertellen over deze
door het Arnhemse architectenbureau Nexit en
Arnhem betekend. Het meest tastbare dat hij
heel vooruitstrevend. “Wat ik zo speciaal vind aan
wijk. En hoe zij aan de wijk gehecht zijn. Velen
wordt gebouwd door Arnhemse bouwers. Ook voor
naliet, is de Van Verschuerwijk. Mijn grootvader
deze wijk, is dat het echt iets bijzonders is. Je kunt
wonen er inmiddels al verschillende generaties.”
de inrichting gaan we zo veel mogelijk Arnhemse
stond trouwens ook aan de wieg van de oprich-
zien dat de ontwerpers er
ontwerpers inschakelen. Elke kamer krijgt zo een
ting van de Vereniging Volkshuisvesting.” De Van
destijds iets moois van heb-
eigen sfeer. Eén van de adviseurs voor de inrichting
Verschuerwijk is gebouwd tussen 1911 en 1913. Het
ben willen maken. Het zijn
van het hotel is Piet Paris. In Arnhem natuurlijk ook
kreeg de bijnaam ‘het blauwe dorp’ vanwege de
sociale woningen maar met
vooral bekend door zijn werk voor de Mode Biënnale.
twee verdiepingen en veel glas. “In die kamers heb je
een horecabedrijf. In het hotel krijgt onze klant een
oorspronkelijke blauwe dakpannen. De Van
allure. Het bewijs dat sociale
Het wordt echt een plek waar wij Arnhemmers trots
een prachtig overzicht over de stad. Het bijzondere
gevoel van luxe voor een lage prijs. En dat midden in
Verschuerwijk is inmiddels een Rijksmonument.
woningen er niet goedkoop
op kunnen zijn.” Het is de bedoeling dat het Mode
aan dit pand is dat het speciaal als hotel gebouwd
het Modekwartier. Ik weet zeker dat mensen straks
De wijk is opgezet volgens het principe van (half-
of eentonig uit hoeven te
Design hotel in Klarendal in de zomer van 2012 haar
wordt. De voorzijde is van steen met prachtige
graag bij ons komen logeren”, lacht Kim.
open) blokverkaveling. De op zichzelf staande
zien.” Onlangs is de wijk
eerste gasten kan welkom heten.
moderne geveltjes die heel goed passen bij de wijk.
In Klarendal zijn de laatste jaren al verschillende ini-
wijk omvatte 213 arbeiderswoningen, drie winkels
gerestaureerd. “Wij zijn afge-
Kim heeft net het huurcontract getekend met
En aan de achterkant werken we vooral met hout. De
tiatieven geweest om het woonklimaat te verbete-
een kantoor en een werkplaats. In de hoge buiten-
lopen zomer met onze fami-
Volkshuisvesting en zodra het pand gebouwd is, zal
twee delen verbinden we met een glazen atrium.
ren. Ook de komst van een hotel past hierbij. Net als
ring kwamen meergezinswoningen die beston-
lie uitgenodigd om eens een
ze haar droom van een hotel managen realiseren.
Wanneer je beneden staat, kun je zo helemaal tot
de modewinkels en het restaurant Goed Proeven zor-
den uit twee bouwlagen met een kap. De binnen-
kijkje te komen nemen in de
Een eigen hotel in Klarendal. Het hotel krijgt 20
aan boven kijken. Ook de onderkant van het gebouw
gen ze voor meer levendigheid en minder criminali-
kamers, waarvan twee speciale torenkamers met
bestaat voor een groot gedeelte uit glas. Hier komt
teit op straat.
Het middelpunt van de stad De Eusebiuskerk is een beeldbepalend gebouw in Arnhem. De kerk staat al
is uitgevoerd, zijn alleen de slechte stukken vervangen. Er was te weinig
een tijdje in de steigers vanwege het gevaar van afbrokkelende delen. En dat
geld om alles te doen wat eigenlijk nodig was. Vandaar dat we nu weer een
terwijl de vorige restauratie nog niet zo lang geleden is afgerond. “Eigenlijk
restauratie krijgen. Het heeft onze voorkeur om het natuursteen van de kerk
moet je er bij dit soort gebouwen rekening mee houden dat ze elke 10 jaar
te vervangen door ander natuursteen dat minder gevoelig is voor weersin-
Ruth van Swaay werkt als opbouwwerker voor Rijnstad op de Grenspost in de
in meer of mindere mate opgeknapt moeten worden”, vertelt Hans Winters
vloeden. Het tufsteen dat bij de wederopbouw gebruikt is, is erg poreus. Het
Geitenkamp. “Ik bouw eigenlijk figuurlijk aan de wijk. In mijn werk gaat het
van de Stichting Eusebius Arnhem (SEA). “Bij de vorige restauratie, die goed
zet uit wanneer het vochtig is en krimpt als het weer droog wordt. Hierdoor
veelal om het leggen van verbindingen tussen bewoners en verschillende
ontstaan scheuren. Naast ander natuursteen kunnen we ook een andere,
instanties. En net zo vaak om het leggen van contacten tussen verschillende
hardere steensoort of zelfs beton gebruiken. Afhankelijk van het gekozen
bewoners onderling. In het eerste geval begrijpen de twee elkaar soms niet,
materiaal bedragen de kosten vele tientallen miljoenen euro’s. De komende
omdat de omgangsvormen of de belangen anders zijn. Wanneer je iets aan je
restauratie van de Eusebiuskerk wordt een van de grootste in Nederland.
buurvrouw vraagt, dan doe je dat op een andere manier dan wanneer je bij-
Daarom willen we komend jaar graag met de bewoners van de stad in
voorbeeld iets van de gemeente of een corporatie gedaan wilt hebben. En in
gesprek over de functie van de kerk. Ik ben heel benieuwd wat voor ideeën
het tweede geval gaat het vooral om het koppelen van gemeenschappelijke
graag bij de mensen thuis. “De persoonlijke contacten met de bewoners vind
de mensen hebben. Wat ons betreft wordt de Eusebiuskerk het middelpunt
interesses en wensen. Zodat mensen iets voor elkaar kunnen betekenen en
ik echt het leukst. Het is zo waardevol wanneer mensen me toevertrouwen
van de stad. Een theater, horecagelegenheid, bibliotheek of detailhandel.
hun krachten bundelen. Op welk vlak dan ook. Een voorbeeld daarvan is ont-
waar ze mee bezig zijn of mee bezig zouden willen zijn en dat ik ze daarbij
Alles is bespreekbaar.” Het is nog niet duidelijk wie gaat opdraaien voor
moetingsplek Fier. In een woning aan de Sperwerstraat organiseren bewo-
vooruit kan helpen. Door ze te wijzen op de juiste instanties om iets aan te
de kosten van de opknapbeurt. “We zijn druk in gesprek met de gemeente
ners allerlei activiteiten voor andere bewoners. En op woensdagmiddag en
vragen of door ze te helpen met het opzetten van activiteiten. Het is fijn wan-
en het rijk en we benaderen tal van fondsen voor een bijdrage.” Het is de
donderdagochtend zijn mensen welkom voor een kopje koffie en een praat-
neer mensen een stapje verder komen doordat ze kansen zien en ze ook kun-
verwachting dat de Eusebiuskerk nog jaren in de steigers zal staan.
je.” Ruth is vier dagen per week te vinden op de Grenspost, maar ze komt ook
nen benutten”, besluit Ruth.
6
Figuurlijk bouwen
7
Vertrouwen opbouwen in een relatie
Arnhemse Sportweek 2011: 16 t/m 23 april
Arnhem viert het Oranjefeest!
Het doel van de Arnhemse Sportweek is sport en
Op vrijdag 29 en zaterdag 30 april biedt het centrum van
Hoe kun je een relatie verbeteren? Wanneer je deze regels
•W ees voorspelbaar
bewegen in Arnhem extra onder de aandacht te
volgt, zullen jullie je meer verbonden voelen en elkaar meer
• Wees oprecht
brengen. In diverse Arnhemse wijken organiseert
vertrouwen. Vaak zijn het niet de dingen waar we het eerst
• Geloof in je partner
het Sportbedrijf Arnhem ‘buurtbattles’ in de
aan denken die een relatie mogelijk laten werken.
• Bewaar geen geheimen
Zo is voorspelbaarheid bijvoorbeeld belangrijker dan
• Vertel wat je nodig hebt
afwisseling in een relatie.
• Durf nee te zeggen
De naam ‘LEGO’ is een afkorting van twee Deense woorden, “leg godt”, wat “speel goed” betekent. De LEGO Groep is in 1932 als een kleine timmermanswerkplaats begonnen en is nu een moderne internationale onderneming die qua verkoop
leef wonen
te vinden in de binnenstad van Arnhem. De programmering
zonder grenzen’ strijden teams voor een plaats in de finale op 17 april in Sonsbeek. Meer informatie over de Sportweek en de verschillende activiteiten is te vinden op www.sportbedrijfarnhem.nl.
Haartrends in 2011 In de mode zien we in deze lente en zomer veel
Arnhem Mode Biënnale
invloeden uit de jaren ‘70. Hierdoor zullen de typische ‘seventies’ kapsels ook een comeback maken.
Van 1 juni tot en met 3 juli vindt de vierde editie
We gaan weer wapperende lokken zien. Hierbij
van Arnhem Mode Biënnale plaats. De Arnhem
kun je denken aan Farah Fawcett van Charlies
Mode Biënnale is een tweejaarlijks wereldwijd
Angels. Natuurlijk geen geföhnde kappershoof-
uniek evenement dat op inspirerende en informerende wijze de status quo van de internatio-
de op zes na grootste speelgoedfabrikant ter
den zoals toen, maar helemaal anno 2011 met
wereld is.
een veel lossere styling. Zorg voor veel volume in
Er zijn onder de naam LEGO inmiddels verschil-
je haar en laat de losse krullen pas ter hoogte
een partnership aan met AkzoNobel dat als
lende soorten speelgoed te koop, maar de basis
van je neus beginnen. Als je jong bent kun je
hosting partner een voormalig fabrieksgebouw
blijft het traditionele LEGO-steentje. Dat steentje
voor een scheiding in het midden kiezen, maar
aan de Velperweg beschikbaar stelt.
werd in 1958 in zijn huidige vorm op de markt
een zijscheiding is ook prima. Wil je het geheel
www.arnhemmodebiennale.com
gebracht. Dankzij het koppelingssysteem met de
nog meer retro maken? Dan kies je voor kleurrijke
nale mode(-vormgeving) toont. Voor deze editie gaat ’s werelds grootste culturele modefestival
buisjes is het steentje uniek en kan er onbeperkt
Opvouwbaar vogelhuisje
haaraccessoires zoals haarbanden, strikken of een
mee worden gebouwd. Als kinderen tijdens
Een vogelhuisje hoeft niet saai en van kleurloos
vrolijke flaphoed.
het spelen hun fantasie aan het werk zetten,
hout te zijn. Wat denk je bijvoorbeeld van een
ontwikkelen ze ‘automatisch’ of spelenderwijs
schattig opvouwbaar vogelhuisje? Het is van
een serie uitermate belangrijke eigenschappen:
speciaal waterafstotend karton zodat de vogel-
creativiteit en gestructureerd probleemoplos-
tjes niet direct na de eerste regenbui hoeven te
send vermogen, nieuwsgierigheid en fantasie,
verhuizen. Wij geven 100 van deze huisjes weg
sociale vaardigheden en fysieke motorische
aan onze huurders. Ze zijn op te halen bij de
muzieksoorten. Kortom; het hartje van Arnhem Zuid
vaardigheden. Bouwen met LEGO-steentjes is
balie aan de Kadestraat 1. Op = op, dus wees er
biedt u volop amusement in een gezellig en overdekt
dus ‘spelenderwijs leren’.
snel bij!
winkelcentrum! Neem eens een kijkje op
Winkelcentrum Kronenburg In winkelcentrum Kronenburg zijn vaak evenementen. Elke maand zijn er tal van activiteiten variërend van leuke kinderevents tot prijzenfestivals. Ook vinden er regelmatig optredens plaats van uiteenlopende muzikanten en
www.winkelcentrumkronenburg.nl.
van de diverse podia wordt zo op elkaar afgestemd, dat er
Uit Arnhem
Wie heeft er eigenlijk niet met LEGO gespeeld?
wils. Jong en oud, rock en nederlandstalig. Het is allemaal
weekenden in maart en april. In een soort ‘spel
• Blijf groeien
LEGO Groep
Arnhem een uitgebreid programma met voor ieder wat
een leuk en gevarieerd programma is voor de bezoekers. De Koninginnemarkt vindt ook dit jaar weer op het het Kerkplein plaats. Het grootste podium is te vinden op de Markt. Op Koninginnenacht geeft VanVelzen himself een groots dubbel concert met het nieuwe talent Yasmin! De dag wordt afgesloten met spetterend vuurwerk aan de Rijnkade. www.koninginnedaginarnhem.nl
(in)
Arnhemse Kadedagen 23 en 24 april De Arnhemse Kadedagen 2011 staan volledig in het teken van de Arnhemse Scheepsbouw Maatschappij. Diverse historische schepen zijn gratis te bezichtigen aan de Arnhemse kade. Voor meer informatie kunt u terecht op www.shsa.nl.
Concerten Marco Borsato In mei geeft Marco Borsato verschillende concerten in het Gelredome. Muziek maken en delen. Verhalen delen. Daar ligt de kracht en passie van Marco Borsato. Niet alleen op plaat maar ook live! Onder de spannende, veelbelovende titel ‘3 Dimensies’, geeft Marco op zaterdag 7, dinsdag 10, woensdag 11 en vrijdag 13 mei 2011 optredens in het GelreDome te Arnhem.
In 2007 hebben ruim honderd bewoners uit Malburgen West meegewerkt aan het Kunsthuisje aan de Speenkruidstraat van Arno Arts. We bieden u hierbij met plezier een klein bouwpakket aan. Ze zijn op te halen
Woonbeurs Zondag 3 april is er een woonmanifestatie in de Eusebiuskerk. De toegang is gratis. Volkshuisvesting presenteert hier haar nieuwbouwplannen! U bent van harte welkom!
bij de balie van ons kantoor aan de Kadestraat 1. Op = Op!
8
9
Het gras bij de buren
Sjonnie Eggink: ‘Met één minuut midden in de natuur’
De Praets
“In ons kleine buurtje kent iedereen elkaar. We zorgen wel dat het gezellig blijft, door bijvoorbeeld een buurtfeest te organiseren. Toch is het altijd een klus om de neuzen dezelfde kant op te krijgen, zoals voor het
Immerloo ll
bewonersplatform Meinerswijk. Dat is hard nodig om ons eigen geluid te laten horen voor de toekomst van dit gebied. Weet je dat er een plan was voor drieduizend woningen? Dat is gelukkig van tafel, maar je moet altijd alert zijn op aantasting van deze natuur.”
De Praets
In elke Wooon vragen we bewoners uit twee Arnhemse wijken om bij
Het laatste stukje Arnhem aan het einde van de Huissensestraat.
elkaar in de buurt te kijken. Deze keer Winnifred Mols uit Immerloo ll en
Zes enorme galerijflats aan het Kleefse, Brandenburgse- en
“Hier zijn geen winkels, er is geen huisarts. De kinderen gaan in Elden
natuurgebied Meinerswijk wél de grootste ‘achtertuin’. Enkele tientallen woningen
Gelderseplein domineren het beeld. Ook enkele rijen eengezins-
naar school. Daar staat tegenover dat ik met één minuut midden in de
op een kluitje op de plek waar vroeger de eindhalte was van de tram dwars door de
woningen aan de Keurvorstlaan en een buurtje met vrijstaande
natuur sta en met tien minuten in de stad. Tien jaar geleden zijn we in
Betuwe. De schipbrug overbrugde de laatste barrière naar Arnhem. Nog eerder stopte
woningen langs de Huissensestraat horen bij Immerloo ll. De
deze bovenwoning komen wonen. Bedenktijd voor de koop hadden we
hier de trekschuit die over het kanaaltje De Grift door de Betuwe voer. De voormalige
galerijflats, allemaal huurwoningen, staan in een ruim opgezette
niet nodig en als het aan mij ligt wonen we hier over tien jaar nóg. Ik
herberg De Praets stamt uit die tijd. Historie genoeg, ook in de vorm van overblijfse-
woonomgeving. De flats die dateren van rond 1970 zijn in de afge-
heb me wat verdiept in de historie en de bijzonderheden van dit gebied.
len van een Romeins fort diep in de Meinerswijkse klei. Direct naast De Praets ligt
lopen jaren grondig opgeknapt. Immerloo ligt gunstig ten opzichte
Zo weet ik dat de Praets in oude documenten zelfs eerder voorkomt
buurtschapje ’t Heuveltje waarop een boerderij en enkele woningen staan, net droog
van op- en afritten van de doorgaande Pleyroute.
dan Arnhem. Een paar keer per jaar geef ik hier rondleidingen. Daarmee
genoeg voor hoog water. Verderop in het groen nog twee uitgewerkte steenfabrieken.
kweek je meer bekendheid en dus begrip voor Meinerswijk. Er zijn plek-
Aan de oostkant van de hoge Mandelabrug liggen de Stadsblokken met twee haventjes met woonboten.
Sjonnie Eggink die op De Praets woont. Tijdens het uit-en-thuis bezoek kijken zij hoe groen het gras bij de buren is.
Winnifred Mols: ‘Past me als een jas!‘ “In Immerloo moet je je inspannen voor een goede leefbaarheid. De flats zijn gerenoveerd, de buitenruimte
Een bijzonder gebied. De Praets is het kleinste buurtje van de stad, maar heeft met
is nu aan de beurt. Maar wonen blijft mensenwerk,
Voorzieningen:
ken met vuile grond van oude stortplaat-
daarom zit ik in het bewonersplatform. Nu zijn de zaken
• winkelcentrum Kruidenhof aan de Huissenseweg • voldoende
sen. Dat mag natuurlijk nooit meer
parkeerplekken • busroutes over de Huissenseweg • basisscho-
gebeuren. Daarvoor is dit ecologisch
len, peuterspeelzaal en kinderopvang • tandarts • huisarts, apo-
belangrijke gebied te kwetsbaar.”
redelijk voor elkaar en dat willen we graag zo houden.”
Voorzieningen: • bushalte op de Nelson Mandelabrug • bewonersplatform • voldoende par-
“Het zou kunnen dat ik het langst in Immerloo woon. Ik was
theek en fysio buiten de buurt • wijkcentrum Prisma, nieuwsbrief
in dit appartement veertig jaar geleden de eerste bewoner. ‘Moet
voor activiteiten • af en toe bewonersactiviteiten georganiseerd
Sjonnie Eggink over Immerloo: “Dit
king) • boer’n recreatie bij boer Wijers • bed & breakfast • kleinschalige econo-
ik in die bunker wonen?’ dacht ik. Maar inmiddels past deze bungalow op acht
(picknick, rommelmarkt) • jongerencentrum Remixx • bewoner
zijn ruime flats, groter dan waar
mische bedrijvigheid bij de steenfabriek • watersportwinkel/werf
hoog mij als een jas. Toen ik hier kwam, stonden de scholen er al en reed het
platform en huismeester voor de flats • speelplekken voor kinderen
ik vroeger in Malburgen woonde.
treintje van de steenfabriek door de weilanden naar het baggergat. Veel mensen
• ruig natuurgebied rond waterplas De Wheme • volkstuincomplex
De flatgebouwen staan niet dicht op
Wat speelt er op en rond De Praets (en Meinerswijk)?
van buiten Arnhem kwam hier een tijdje wonen. Als er weer een nieuwbouwwijk
• woonwagenkampje • bed & breakfast
elkaar, er is flink wat groene ruimte omheen.
De buurtschapjes De Praets en ’t Heuveltje liggen er rustig bij. Het wonen heeft daar
Maar eerlijk gezegd woon ik toch liever op De Praets.”
iets avontuurlijks, anders dan anders. Winkels, scholen en andere voorzieningen zijn
werd opgeleverd, was de lift dagen in gebruik voor de verhuizing. Het verloop is
keerplek • ruim voldoende groen en natuur • café (open uitsluitend na bespre-
wat verminderd, maar intussen wonen hier zeventig verschillende culturen. Ja,
Wat speelt er in Immerloo?
er niet. De ligging aan de Rijn en aan de rand van uitgestrekte natuur maken de plek
dat kan weleens botsen. Wie bijvoorbeeld rommel maakt, die spreek ik erop aan.
Rond de galerijflats was er veel mis. Het verloop van bewoners
bijzonder. Op mooie dagen en in het weekeind is De Praets voor vele Arnhemmers
Ook onze huismeester Richard zit daar bóvenop. Cameratoezicht helpt goed. Je
was groot, er wonen veel verschillende culturen en de anonimiteit
een startpunt voor wandelen of fietsen in Meinerswijk. Tichelgaten met helder water,
bent snel anoniem in deze flat. Daarom is het belangrijk dat mensen elkaar leren
werkte vervuiling en vernieling in de hand. Initiatieven van betrok-
wilde paarden en runderen, vogels, strandjes en stilte. De bedreiging van dit moois
kennen. Ik ben wel van het praatje in de lift en sinds de komst van ons eigen
ken buurtbewoners en intensieve en gerichte aanpak (sociaal en
komt van plannen om dit gebied deels te bebouwen. De bewoners, verenigd in een
wijkcentrum Prisma worden er regelmatig gezamenlijke dingen georganiseerd.
fysiek) van de gemeente en andere partijen brachten een omme-
Immerloo heeft zware jaren gehad; er was van alles aan de hand, meestal niet zo
keer. De leefbaarheid zit weer in de lift, maar moet wel gehandhaafd
fraai. Opgroeiende jeugd heeft nu een eigen plek in hun jongerencentrum Remixx.
worden. Dankzij volhoudende bewoners is er nu het eigen wijkcen-
platform, komen op voor de belangen van hun omgeving. Gelukkig respecteert eigenaar Phanos nu de bestemming natuurpark. Het idee voor een bezoekerscentrum in
De PraetsMeinerswijk
de oude steenfabriek maakt een goede kans, net als het doorsteken van de zomerdijk
Immerloo II
trum Prisma (‘vóór, met en dóór bewoners!’) en jongeren kunnen
om één van de plassen voor bootjes toegankelijk te maken vanaf de Rijn. Voor een
Winnifred Mols over De Praets: “Mijn moeder is hier geboren, in het huis naast
terecht in hun Remixx. Relatief veel kinderen maken Immerloo tot
betere afvoer van hoog water wordt de groene strook langs de dijk uitgediept.
de schipbrug. Wonen in een kleine gemeenschap in het groen, hier zou ik zelf wel
een wijk met perspectief. In het afgelopen jaar hebben bewoners
kunnen wonen. Een prachtig natuurgebied. Als je ouder wordt, ben je hier helaas
onder leiding van professionals enthousiast gewerkt aan een plan
verstoken van voorzieningen.”
voor een betere inrichting van de buitenruimte. Spelen, ontmoeten, groen en veiligheid zijn daarin sleutelwoorden. Het parkachtige en fleurige groen en nieuwe speel- en ontmoetingsplekken worden waarschijnlijk vanaf dit voorjaar in fases uitgevoerd.
10
Cijfers & feiten Arnhem
oppervlakte
inwoners
10.153 ha
148.038
22%
16%
16%
33 ha
2036
33%
15%
15%
Immerloo ll
0-19 jaar 20-29 jaar 30-39 jaar 40-64 jaar
65+ jaar
woningen
koop
huur
33%
13%
67.396
43%
57%
29%
8%
De Praets/ 346 ha 78 16% 19% 14% 38% 13% Meinerswijk (Bron: Gemeente Arnhem)
784
3%
97%
43 (incl.
75%
25%
woonboten)
11
Gewoon Volkshuisvesting Arnhem
Gewoon Volkshuisvesting Arnhem biedt informatie en service voor klanten van Volkshuisvesting. Voor actuele informatie kunt u ook terecht op www.volkshuisvesting.nl
Houd hennep uit de buurt In Arnhem zijn de gemeente en haar partners (politie, woning corporaties en belastingdienst) actief in de strijd tegen illegale
Klanten onderzoek
hennepteelt. Hennepplantages leiden tot overlast en zelfs levens-
Nieuwbouw
Het nieuwe jaren dertig wonen...
Uw woning naar uw smaak!
gevaarlijke situaties. Daarom hebben de partners een convenant
Volkshuisvesting houdt elke twee jaar een groot
afgesloten om gezamenlijk de hennepteelt aan te pakken. U leest
klantenonderzoek onder onze huurders. Het
hier meer over op www.volkshuisvesting.nl
onderzoek leert ons wat de verbeterpunten zijn in de kwaliteit van de woning, de woonomgeving en onze dienstverlening. En natuurlijk wat de effecten zijn van eerder verrichte inspanningen.
Dit jaar vragen we ook uw mening over het bewoVroeger was een huurwoning een bijna
nersblad Wooon. We zijn erg benieuwd hoe het
standaardvoorziening die u hoogstens
blad wordt gelezen en wat onze huurders vinden
van een behangetje of een likje verf aan
van de huidige opzet. Deze informatie geeft ons
de binnenkant mocht voorzien. Gelukkig
input voor eventuele aanpassingen zodat het blad
zijn de tijden veranderd!
Volkshuisvesting blijft ook in 2011 en de jaren
2011. De verkoop van de appartementen in
erna bouwen aan en in Arnhem.
de Dijkzonde, de Groene Weide, start in het
Wij bieden u de mogelijkheid om zelf veran-
beter aansluit bij de wensen van onze klanten.
najaar van 2011. Aan de Pinksterbloem- en
In de komende periode staat een nieuwe meting
deringen door te voeren. Heeft u geen mid-
In Schuytgraaf wordt in mei in het Singel
Boterbloemstraat, “Het nieuwe jaren 30 wonen”,
van dit onderzoek gepland. In de periode mei tot
delen om de wijzigingen direct te betalen?
kwartier de eerste van 157 koopwoningen opge-
zijn we al gestart met de bouw en de verkoop.
en met juni kunt u benaderd worden door onder-
Dan kunt u – in sommige gevallen (en mits u
leverd. De eerste huurwoning volgt in juli. Er
Van de nieuwbouwwoningen aan de Snoek-en
zoeksbureau USP Marketing Consultancy uit Rot-
geen huurachterstand heeft) – kiezen voor
wordt in Schuytgraaf ook veel gebouwd voor
Karperstraat zijn er inmiddels al 30 verkocht. Er
terdam met de vraag of u wilt meedoen met dit
een vooraf afgesproken huurverhoging.
bijzondere doelgroepen o.a. voor het RIBW.
zijn nog planningen in voorbereiding in de van
telefonische onderzoek.
Berkumstraat en de Bereklauw-en Wikkestraat.
Informeert u bij ons naar de mogelijkheden! Houdt u er rekening mee dat
Uw woning na ar uw smaak Vroeger was een huurwoning een bijna standaard hoogstens van voorziening die een behanget u je of een likje voorzien. Maar verf aan de binnenka de huurder van nt mocht vandaag wil meer Ook huurwon en terecht vinden ingen mogen wij. het karakter van Net als bij koopwon de bewoners uitstralen. ingen. Daarom bieden
wij u de mogelijkhe
id om zelf veranderin door te voeren. gen Hieronder leest u wat mag en wat niet mag en geven wij u tips bij het aanbrenge n van verbeterin gen.
Op onze website (www.volkshuisvestin g.nl) vindt u aanwijzingen en tips voor allerlei klussen. Heeft middelen om u geen de wijziginge n direct te betalen? u – in sommige Dan kunt gevallen (en mits u geen huurachte heeft) – kiezen rstand voor een vooraf afgesproken huurverho Informeert u ging. bij ons naar de mogelijkheden! Houdt u er rekening mee dat als er een klus uitgevoerd wordt dit een langere tijd kan duren en overlast, zoals stof of geluid, veroorzaken. Voor kan een vlotte gang van zaken hebben aantal spelregels wij een opgesteld. Ontvangt u huurtoesla g? Ook dan is het mogelijk de aan uw wensen woning aan te passen.
In Centrum Oost in Arnhem Noord zijn er grootse
Het gaat hier om 65 koopwoningen en 26
Wij zijn erg benieuwd naar uw mening. Want wie
plannen in voorbereiding. Centrum Oost is o.a.
huurwoningen.
anders dan u kunt ons vertellen waar wij onze
vanwege de ligging aan de Rijn een populair
dienstverlening op kunnen verbeteren.
woongebied. Er komen woonwerkwoningen,
Voor het bouwen in de Wheme is een bouw
ateliers, sociale huurwoningen en apparte
vergunning aangevraagd voor 137 woningen.
Als dank voor uw deelname verloten wij onder de
menten. We starten met de bouw van het
Deze worden gebouwd aan de Zwanebloem-en
deelnemers bovendien één maand gratis huur in
project “de Transformatie”. Het gaat om circa
Waterlelielaan. De verkoop van deze woningen
de maand juli. De winnaar van de maand gratis
90 atelierwoningen in het voormalige stads
start eind 2011. Aan de Huissensestraat
huur zal in het komende bewonersblad (eind juni)
zoals stof of
beheerkantoor (MOW). In Fluvium worden
worden 83 koopwoningen gebouwd. En in
bekend worden gemaakt.
geluid, kan veroorzaken. Voor een vlotte
vanaf 2014 circa 350 woningen gebouwd. In
StadsEiland worden er aan de rand van het park
gang van zaken hebben wij een aantal spel-
Nieuw Rijnwijk worden ruim 400 woningen
3 Urban Villas gebouwd. Het gaat om sociale
In een latere editie van ons bewonersblad zullen
regels opgesteld. Ontvangt u huurtoeslag?
gebouwd. Het gaat om eengezinswoningen en
huurappartementen en koopappartementen.
wij vervolgens aandacht besteden aan de belang-
Ook dan is het mogelijk de woning aan uw
appartementen.
als er een klus uitgevoerd wordt
Spelregels
dit een langere tijd kan duren en
overlast,
Hoe pak ik het aan?
Wilt u uw woning veranderen of verbouwen, maar niet precies hoe weet u u dat aan moet pakken? Wij vragen u om voordat u begint aan een (grotere) ratie/ klus, deze repabij ons te melden. Hiervoor hebben ‘Meldingsformulier wij het wijzigingen’. Dit formulier kunt downloaden via u www.volkshuisvestin g.nl, aanvragen (026) 3712 712 via of afhalen bij de balie van ons hoofdkantoor. dit formulier kunt In u in het kort kwijt wat u zou willen sen. Wilt u vooraf aanpasmeer weten, neem dan contact op met afdeling Serviceond de erhoud. Wij maken zonodig een afspraak met u, om bij u thuis de situatie te bekijken en deskundig advies u (gratis) te geven. Onze opzichter neemt u de plannen samen met door en bekijkt of het plan in uw huis technisch uitvoerbaar is.
Kleine aanpass ingen
Kleine reparaties of aanpassingen, zoals de woonkame behangen of r schilderen, mag natuurlijk zonder kunt meteen overleg. U aan de slag. Op onze website (www.volkshuisvestin g.nl) vindt u aanwijzing en en tips voor allerlei klussen.
Ingrijpende
aanpassingen
Aanpassingen die later moeilijk te verwijderen zijn, mag u zelf uitvoeren. Ingrijpende klussen, bijvoorbeeld een keuken of het andere aanbouwen van een serre, mag u (laten) doen zonder dat u later de situatie dient ‘te herstellen oorspronkelijke in de staat’. Voorwaard e is wel dat u vooraf onze toestemming heeft en de klus bouwkundig goed uitgevoerd. Waarom is is deze toestemm ing nodig? Allereerst omdat de veranderin g moet voldoen aan een aantal voorwaarden op het gebied van veiligheid en kwaliteit. Dat heeft te maken met de constructi e, de materialen gebruiken en die u gaat het onderhoud . En ten tweede omdat uw woning, als u zou verhuizen, weer verhuurba ar moet zijn.
rijkste resultaten van het onderzoek. Wilt u meer weten over alle nieuwbouwplannen?
wensen aan te passen. Op onze website (www.volkshuisvesting.nl) vindt u aanwij-
In Malburgen West worden 184 woningen
Kijk dan op www.volkshuisvesting.nl of bezoek
zingen en tips voor allerlei klussen!
gebouwd. Deze woningen met de projectnaam
onze stand tijdens de woonmanifestatie in de
“Het nieuwe A” worden verkocht vanaf april
Eusebiuskerk op zondag 3 april.
12
13
Volkshuisvesting bouwt voor Arnhem en haar inwoners en wil de stad mooier maken. Een leefbare stad is echter meer dan mooie woningen en een goede leefomgeving. Wij zijn ook sterk sociaal en maatschappelijk betrokken. Dat zeggen we niet omdat het zo verantwoord klinkt; dat tonen we door de dingen die we doen.
Leren is leuk! Stichting LeukOmteLeren is de Weekendschool van Arnhem. Hier
Bouwen aan de stad
krijgen gemotiveerde jongeren tussen de 10 en 14 jaar uit een min-
14
der kansrijke omgeving de mogelijkheid om hun horizon te verbre-
Club As-Salaam
den. Docenten van basisscholen kunnen kinderen opgeven voor het project, maar de stichting selecteert uiteindelijk wie er mee kan doen. “Hierbij houden we bijvoorbeeld rekening met de culturele
Club As-Salaam is een multicultu-
middag zijn één euro en hiervoor
achtergrond, leeftijd en gezinssituatie. Maar doorslaggevend is toch
rele kinderclub voor kinderen in de
krijgen de kinderen ook iets te
vooral de motivatie waarom kinderen mee willen doen”. Aan het
leeftijd van vier tot veertien jaar.
eten en te drinken. “Iedereen is
woord is Anneke Polman, projectcoördinator van LeukOmteLeren.
In elke editie van Wooon nemen twee mensen plaats op de
Winterfestival Phonq. We hebben nu een relatie met de wijkbewo-
Drijvende kracht achter de kinder-
welkom. We bedenken elke keer
Bij LeukOmteLeren maken kinderen op 22 zondagmiddagen kennis
ners, net als met de gemeente en Rijnstad.
club is Jessica Badloe. “We zijn
een nieuw thema en laten de kin-
met verschillende beroepen en een wereld vol mogelijkheden. Een
bank om op persoonlijke titel van gedachten te wisselen. Deze
ongeveer vier jaar geleden begon-
deren in groepjes rouleren bij de
jaar lang is er hard gewerkt en dan blijkt: Leren is leuk!
nen met Club As-Salaam. Ik ben
activiteiten. Ook zijn er vrijwilli-
zelf een kind uit twee culturen. Ik
gers die de activiteiten begeleiden
Het hele programma duurt drie jaar. Gedurende de eerste twee jaar
heb een Hindoestaanse vader en
en die ook als gastspreker iets
volgen de kinderen een lesprogramma over thema’s als Arnhem en
Peter: In Arnhem staat veel leeg, vooral kantoren. Tot kort geleden
gebruik dingen uit te proberen. Dan merk je waar op die plek behoef-
een Nederlandse moeder en ik
kunnen vertellen over het thema.
Geschiedenis, Gezondheid, Wetenschap, Filosofie, Kunst, Natuur en
dacht iedereen alleen maar in groei, dat is voorbij. Er zijn nog steeds
te aan is en wat aanslaat. Na een tijd trekken de creatievelingen weer
merkte dat je je soms echt tussen
We zijn dus ook meer dan alleen
Sport. Het derde jaar heeft de vorm van een buddyproject. Samen
beleggers en ontwikkelaars die liever de crisis uitzitten dan de
verder en kun je de ervaringen met die locatie inbrengen in de for-
twee culturen voelt in staan. Bij
een knutselclub. Inmiddels wer-
met een persoonlijke buddy ondernemen de jongeren activiteiten
bestemming van hun vastgoed aan te passen. Want waarde afschrij-
mele plannen voor het gebied.
Club As-Salaam komen kinderen
ken er zo’n 30 vrijwilligers en op de
die aansluiten bij de eigen behoefte en belangstelling. “Iedereen die
ven doet pijn in hun portemonnee. Voor de samenleving van de stad
Frederik: Zo zie ik op het lege Coberco terrein naast de Frostbrug
van verschillende etnische afkom-
bijeenkomsten komen ongeveer
affiniteit heeft met het omgaan met jongeren en enthousiast is, kan
is die leegstand slecht, de leefbaarheid van de omgeving lijdt eronder.
komende zomer in gedachten al een stadsstrand. Met weinig middelen
sten. We willen ze laten zien dat
60 kinderen per keer. Voor mij een
voor het juiste kind een goede buddy zijn”, vertelt Anneke. Een speci-
Vierkante meters horen gebruikt te worden.
kun je daar bijvoorbeeld een strandsfeertje bouwen. Die melkfabriek is
het heel goed kan om te integre-
signaal dat het gewaardeerd
fieke achtergrond of opleiding is niet nodig om buddy te kunnen
Frederik: Toch zie ik bij genoeg lege kantoren de bloemetjesgordij-
veel te vroeg afgebroken. Daarin was nog zoveel mogelijk geweest. Ik
ren in Nederland en toch je eigen
wordt wat we doen.” Meer infor-
worden. “Wij screenen iedereen die zich aanmeldt en gedurende het
nen voor de ramen: dan woont er anti-kraak. Dat is nep-wonen, de
merk gelukkig dat steeds meer partijen in de stad in dezelfde richting
cultuur, normen en waarden te
matie over Club As-Salaam is te
project krijgen alle buddy’s van ons begeleiding.” Meer informatie is
verloedering gaat gewoon door. Anti-kraak maakt de beslissers op
bewegen. Ontwikkelaars, corporaties, gemeente, de alternatieven,
behouden. We kijken dan ook naar
vinden op www.as-salaam.nl
te vinden op www.leukomteleren.nl.
het stadhuis en de beleggers lui. Ze hoeven even niet na te denken
iedereen wil iets doen om de economie een zwieper te geven.
keer praten Peter Groot en Frederik Rombach over invulling van lege plekken en lege gebouwen in stad.
Peter: Het is de kunst om van leegte ruimte te maken. Ruimte voor een tijdelijke invulling die goed is voor de toekomst van de buurt en de stad. Dus niet de zoveelste schoenenoutlet. Het is ook goed om ruimte niet meteen definitief te bestemmen, maar juist door tijdelijk
de overeenkomsten tussen de ver-
over hoe het nu verder moet met zo’n pand en de buurt. Het is een
schillende achtergronden en niet
gemakkelijke maar slechte oplossing.
naar de verschillen.”
Peter: Het Departement van Tijdelijke Ordening is begonnen om alle leegstaande panden en gebieden in de stad in kaart te brengen.
Op de bank
Eens per maand organiseert Club
Waar, hoe groot, hoe lang al leeg. Door de crisis loopt de uitvoering van
As-Salaam kinderactiviteiten in
plannen vast. Kijk maar naar Rijnboog. Er is een langere overgang van
Peter Groot (46 jaar), Departement van Tijdelijke Ordening
wijkcentrum de Malburcht aan de
oud naar nieuw, dat brengt onrust bij mensen. Maar die fase geeft ook
Peter Groot is architect en docent, en maakt deel uit van architec-
Graslaan in Malburgen. Van 13.00
kansen. We weten waar in de stad behoefte is aan bijzondere activitei-
tuurcentrum CASA. Hij is een van de oprichters van de stichting
tot 17.00 uur zijn er verschillende
ten en dat vele creatieven zoals jij op zoek zijn naar ruimte.
Departement van Tijdelijke Ordening. Dat maakt zich sterk voor
activiteiten voor de verschillende
Frederik: Ik ga vaak door de stad, om een geschikte locatie te vin-
zinvolle invulling van leegstand in Arnhem. ( www.dto.nu )
leeftijdsgroepen. De kosten van de
den voor een evenement. Zo hebben we voor onze Stichting 008 ook de loods aan de Van Oldenbarneveldtstraat gevonden en van de eige-
Frederik Rombach ( 31 jaar), Stichting 008
naar in gebruik gekregen. Dat vroegere MOW-terrein wordt een crea-
Frederik Rombach is glaskunstenaar. Zijn zwervende atelier
tieve broedplaats. Je moet klein beginnen, goed peilen wat de wensen
bevond zich al op vele locaties, ondermeer aan de Koningsweg
van de wijk zijn en daar vervolgens een creatieve draai aan geven.
(KW37) en in Schuytgraaf. Als artistiek leider van Stichting 008
Voor Het Broek zijn wij natuurlijk eerst vreemde vogels. Intussen is in
maakt hij concepten voor culturele en creatieve activiteiten op
Loods 008 al zoveel gebeurd, van kofferbak-rommelmarkt tot
tijdelijke locaties. ( www.stichting008.nl )
16
