ln het Rotterdamse Scheepvaartkwartier gebeurt het: drie oude pakhuizen zijn omgebouwd tot een bedrijvencomplex waarin kunst, winkelen en horeca samenkomen. En niet zomaar horeca: Dudok, De Engel en
Leendert van Popering nemen het voortouw. Gezamenlijk doel: het bezoekersaan-
tal verdubbelen.,,Dit wordt een topper'i voorspellen de ondernemers. Aan de projectontwikkelaar, die de touwtjes strak in handen heeft, zal het niet liggen. TEKST: MARIANNE KOOTSTRA FOTO'S: KOOS GROENEWOLD
.GR(ITE
J(INGENS' MAKEN UAN SCHEEPUAARTKI|
ll(lRECA ZÍ|NDER RANZIG ie op de Van Vollenhovenlaan van het Westelijk Handelsterrein loopt, waant zich in de 19e eeuw. Houten klapdeuren van diepe opslag-
wijk van statige kantoren en
ruimten staan aan weerszijden uitnodigend open, de straat is geplaveid met
ouderwetse kinderkopjes. Een glazen
worden waar de niet onbemiddelde dertigplusser met plezier zijn tijd door kan brengen; van 's morgens vroeg tot 's
overkapping geeft het geheel een moderne uitstraling. Achter in het straatje leidt een stalen trap naar de
avonds laat. Kunstgaleries, mooie winkels en hoogwaardige horeca moeten de truc doen.
de doelgroep. We willen alles zelf in de hand houden. Daarom denken we mee met de ondernemers over de invulling
benedenvloer waar opnieuw pakhuisdeuren wagenwijd open staan. Hier
Het nieuwe complex bestaat uit twee pakhuizen, met 36 gerestaureerde ruimten verdeeld over twee lagen. Niet alle
van hun zaak. Wij zijn en blijven aanspreekpunt voor het project." Kwaliteit binnenloodsen was nog niet
hangt een intieme sfeer. Die sfeer stamt nog regelrecht uit 1894.Het zijn mooie historische panden die als rijksmonument - wat ze nu ook blijven - geen op-
slagfunctie meer hebben; bedrijven hebben vaak de opslag bij huis.
Projectontwikkelaar lnter Building zag er in 1998 brood in. Met een groeiende
rG-
I 8-r
-2002
MISSET HORECA nr.3
dure
te nemen aan het project. Niet zomaar
nieuwbouwwoningen op een steenworp afstand, moet het Westelijk Han-
de eersten de besten. Renée Nolting van
delsterrein een trendy uitgaanscentrum
lnter Building wil dus niet iedereen in de bedrijfspanden hebben.,,We zijn zeer selectief met het toelaten van huurders, dat moeten kwalitatief hoogstaande bedrijven zijn die aansluiten bij
ruimten zij n al verhuurd. Toonaange-
makkelijk, meent Nolting: ,,We moesten
vende bedrijven als Dudok, bekend van Brasserie Dudok in het centrum van Rotterdam en het pas geopende filiaal in
onze visie wel heel duidelijk maken, het
Den Haag, en de vermaarde De Engel Groep, al tien jaar actief in de Rotterdamse scene, zijn uitgenodigd om deel
is moeilijk om door iets heen te kijken wat er twee jaar geleden nog helemaal niet was." Toch kreeg de project- -
ïiiï:ï:::,
ï:ï
::iï:ï:::
>
diging en voor het andere deel door bedrijven die zichzelf aanmeldden.
Herman den Blijker en David Crouwel van De Engel zijn ook gevraagd. David
Rond maart 2002 verwacht Nolting het complex officieel te openen, dan heb-
Crouwel:,,We waren wat voorzichtig; als
ben de meeste ondernemers hun zaken
slechte tussen zitten, kunnen die je naar
ingericht.
beneden trekken. Ook is het gebouw niet doorzichtig. Van buiten zie je niet
UITDAGIl{G
veel, daarvoor moet je door de passage
ln de bovenlaag zijn vijf restaurants
gaan. We moesten zeker zijn dat het de
gevestigd, waarvan Leendert van Pope-
moeite waard was." Ook De Engel was niet op zoek naar uitbreiding.,,We zitten tussen twee projecten in, wilden wat vet
ring met zijn'Lage Landen Lekkernijen' de pionier is.Op 25 mei 2001 opende hij
al zijn deuren:,,1k was één van de snelste beslissers. Het is een uitdaging: leuk.
er van de negen horecazaken twee
op onze botten kweken voor de bouw van een hotel en uitbreiding in het
Ondernemen is leuk. Mensen zeiden
Lloydskwartier." De Engel Holding start
tegen me: je lijkt wel gek om in die
op het terrein een bar-restaurant met
zandhoop te beginnen. Maar het paktje,
een vriendelijk geprijsde hapjeskaart.
je wordt verliefd. lk hoefde eigenlijk
Voor De Engel gaf de komst van een conferentieruimte aan het eind van de
geen derde zaak, maar lnter Building kwam met een goed verhaal. Sinds de opening draait het prima, ik geloof er helemaal in; dit wordt de hot spot van Rotterdam, landelijk bekend."
bovenste laag de doorslag. Twee cellen
zijn hier doorgebroken; de ruimte
is
geschikt voor feesten, conferenties en exposities tot 1000 personen. ledere
tot het eer-
deelnemer aan het project mag deze
ste schaap over de dam was. Eigenaars
ruimte huren en de catering verzorgen.
Veel zaken hebben gewacht
HÍ}RECA ()P HET I,1|ESTETIJI( ]IANDETSTERREII{
ltaliaans specialiteitenrcstaurant Perla del
Dudok aast hier ook op; de holding zat al met een kantoor in het bovenste pakhuis, had er zijn opslag en wilde al lange
circa 70 couyeÍts. Priizen yanaf €5
Marc Ílohn Rebolal:80 couverts. Prijzen
tijd iets doen met het complex. Bart van
yqrr een tapasgerecffi e, hooffger"ch-
Yoor YiiÍgangen dagmenu:.
ten vanaÍ €20,50.
Hoofidgerechten
Bovenste Iaag: oBar-rcstaurart Rosso lE rgel HoHingl:
oilV 0pslag R6tisserie ÍDudok Holdingl: 1(X) couverts. Priizen vanaÍ €13,60 tot €18,15 voor een hooÍdgerecht.
o
€42.
vanaÍ €20.
Onderste laag: oNookschool oOesterbar + gallery
Poperingl:'Lage landen Lekkernijen'. Prijzen YanaÍ
€12,50; €22,50 voor
een hooÍÍdgerccm.
te splitsen. Wij als horecaondernemers hebben de ervaring in huis, lnter Building kan het uitvoeren. De Rotterdamse horeca heeft behoefte aan meer grote
ruimtes." David Crouwel: ,,Catering is een leuke uitbreiding van je business.
oPiene Vles, wiinhandel oFa. LeendeÉ en Zonen íLeendert van
der Wel van Dudok Holding:,,1k heb lnter Building de tip gegeven het pand
.Restaurant LoÍt oThe Shamrock and Thistle' (lerse publ oTheehuis
Wij hebben al restaurants waar zeven of
acht gangen worden geserveerd, Het mag allemaal wat gemoedelijker." Naast deelname aan de catering opent
olaacalí
Dudok een rotisserie en een dansruimte,
Adres:
weinig personeel'i zegt Van der Wel over
ook in gemoedelijke stijl.,,Veel couverts,
oland yan Waas ÍMark Knoet, Hans van Wiik en Edwin Korvingl: 54 couveÉs in restaurant en 80 perconen in dancing. Priizen yanaf
€16,80
a Í3
€5 voor Hapas Ítapasl,
Yoor een hoofidgerecht.
r8-r-2oo2
MrssEr HoREcA nr.3
Van Vollenhovenstraat
1
5, Rotterdam
het restaurant.
tEllEl{ t1{ ItE BR0UtllERil
Andere deelnemers op de bovenste laag zijn de eigenaars van Land van
gaansgebied van Rotter-
{tf -t
dam te worden. Dat mis-
lukte jammerlijk: hore-
caondernemers zijn vertrokken of lijden verlies. De horeca geeft de aannemer de schuld, anderen noemen als oorzaak slechte PR. Nolting
van lnter Building zegt erover: ,,Het Entrepot is beheerd door een makelaar die vijfjarige contrac-
ten uitdeelt; het zal hen worst wezen wie die con-
tracten vult, als ze hun quotage maar halen. lk geef toe, het is verleidelijk
om alles vol te stampen en je geld terug te halen, maar zo denken
wij niet.
Wij willen over tien jaar nog draaien, met een ver-
zameling zaken die aangens het principe'wie het eerst komt,
sluiten bij de uitstraling van het project;
het eerst maalt'met een optie van twee weken. De conferentieruimte is al opge-
niet voor niets staan er nog ruimten
leverd en er wordt druk gebruik van
zichtig mee zijn."
gemaakt. Nolting: ,,Tot nu toe hebben de huurders het alleenrecht om te huren, maar we krijgen volop vraag uit
De ondernemers onderschrijven het belang van de keuze van horeca. Bart
de rest van Rotterdam." De ondernemers zijn dan ook niet bang
leeg. Ons hart zit erin, daar moet je voor-
van der Wel van Dudok: ,,Entrepot was een project zonder visie, een kwestie van vierkante meters verhuren aan de hoogste bieder.lk zou niet blij zijn als er
Edwin Korving waren al van plan om
voor een tekort aan klandizie. Een kwestie van mond-tot-mondreclame en mailings door de 'grote jongensi denkt Van
samen een zaak te beginnen en traden
der Wel.
Engel geldt dat helemaal; je hebt een
in contact met lnter Building.,,Na
Concurrentie is ook niet iets waar de
naam waar te maken. Het moet matchen
onderhandelingen is dit het geworden:
ondernemers van wakker liggen. Marc Knoet van Land van Waas: ,,We hebben
Waas. Marc Knoet, Hans van
Wijk en
een tapasbar, restaurant en dancing", zegt Marc Knoet, afkomstig van Pallieter. ln de nieuwe zaak wenste hij meer leven in de brouwerij in de vorm van een dancing. Ook deze ondernemers zijn geïnteresseerd in de conferentie-
naast mij een discotent komt voor man-
netjes met scooters en petjes. Voor De
met elkaar. Dat geldt ook voor de win-
goed."Van Popering:,,Dudok is oké, De
zit er een reisburo naast ons; dat heeft ook niet van die Neckerman-lichtbakken. Dat zou niet gaan." Daarom stelt de projectontwikkelaar volgens Van der
Engel is oké, ze zijn allemaal oké,laat de
Wel wel de nodige regeltjes:,,lnter Buil-
mensen maar kiezen."
ding fungeert als een soort huisbaas,
Rrsrc0
allemaal ons eigen smoel, we vullen elkaar aan. De sfeer onderling is heel
kels. Zo
maar zij lopen ook alle risico als het pro-
ruimte. Edwin Korving:,,Dudok wilde de
voor gestoken. Ze zouden zichzelf naar voren kunnen trekken, daarom hebben we gevraagd of lnter Building de agen-
Het Entrepot-complex op Kop van Zuid, zo'n vijf jaar geleden aangepakt door
ject niet werkt"' Alle ondernemers ondertekenden een contract waarin zij akkoord gaan met betrokkenheid van lnter Building als het gaat om bijvoorbeeld de
da bijhoudt. lnter Building werkt vol-
makelaar WPM, beloofde hét nieuwe uit-
zaak verkopen. ,,Om de continuï-
agenda gaan beheren, maar daar hebben wij met alle deelnemers een stokje
Wat heeft dit project dat bijvoorbeeld het Entrepot-uitgaansgebied niet heeft?
1
8-r -2O02 MISSET HORECA nr.3
I
lSD
teit te bevorderen, moet hetzelfde soort zaken op die plek terugkomen. Dat managen wij'i aldus Nolting. #
Sinds kort is er een huurdersvereniging
die gezamenlijke belangen met de projectontwikkelaar bespreekt. Uit dit verband zijn de eerste gezamenlijke activiteiten ontstaan; een preuvenement dat
begin volgend jaar plaatsvindt. Ook komt er'valet parking;
een parkeerservice voor gasten op een na-
bijgelegen parkeerplaats.
De opeenhoping van
horeca brengt ook kansen voor nieuwe ondernemers met zich mee. Zo vestigt zich op
de bovenste laag een
overdadige zaken die over-
nieuwkomer, het vijfde
last veroorzaken, maar pas-
restaurant in de rij; de Portugees John Rebola. Hij start een ltali-
sende bedrijven." Met De Engel en Dudok op
de voorgrond verwachten
aans restaurant in een
zowel lnter Building als de
aparte omgeving.'Zijn' deel van het pakhuis wordt omgebouwd
tot romantisch
mensen en het centrum groeit steeds verder uit. Er zijn praktisch geen locaties
ondernemers dat het complex voldoen-
de toeloop krijgt. Leendert van Poperíng: ,,Als er in Rotterdam iets nieuws
cru iseschip.
meer die moeilijk bereikbaar zijn of 'ei-
Het is voor de ervaren hotelmedewerker zijn eerste onderneming. Hij vindt dat je als ondernemers wat van elkaar kunt leren. ,,Als De Engel er komt, moet het
landjes' vormen. Toch ontwikkelt het Scheepvaartkwartier zich autonoom, denkt Bart Van der Wel. Zaken als restaurant Kip, cafe Loos, Parkzicht en La Stan-
goed zijn. Naast een patatzaak zit ik ook
za zetten de
zoek naar iets bijzonders."
ten.,,ln totaal bezoeken zo'n 800 à 900 mensen het de wijk op een zaterdag-
Dat komt volgens de ondernemers omdat de Rotterdamse horeca zich de laatste tien jaar aanzienlijk verbeterde.
verkeerd. Je moet in de horeca altijd groeien, niet voortborduren op het bekende."
sTilt De betrokkenen zijn het er allemaal over eens dat het Westelijk Handelster-
rein een goede locatie is om nieuwe horeca te starten. Vanwege de stijlvolle wijk met zijn tweeverdieners en het authentieke bouwwerk dat in zijn waarde is gelaten. Maar volgens Nolting ook
omdat Rotterdam nog geen locatie heeft waar dertigplussers in stijl uit kunnen gaan. Nolting: ,,lkzelf ben bijvoorbeeld net 43 jaar geworden; ik kon in heel Rotterdam geen locatie vinden om mijn verjaardag te vieren."
ln de Maasstad wonen steeds meer
toon al die de horeca op het Westelijk Handelsterrein voort wil zet-
komt op een aparte locatie, komen de mensen vanzelf. lk merk het nu zelí ik zit bijna iedere avond vol. Mensen in deze moderne stad zijn altijd op
avond, dat moet verdubbelen'ischat Van
'Knakkers'met durf als Rob Baris met
der Wel.
Vilette en Hotel New York namen de
De gemeente voert al jaren een onder-
eerste stappen, waarna De Engel en
nemingbevorderend beleid. Volgens Henk van Roon van het gemeentelijke Ontwikkelings Bedrijf Rotterdam mag de Rotterdamse horeca met 'l à 2 procent groeien. De ontwikkelingen op het Westelijk Handelsterrein juicht hij toe.,,Het is
La
Dudok de trendsetters van de volgende
golf horeca vormden.,,De Rotterdamse top ontwikkelt zich vooruitstrevend, strak, met klasse", vindt Herman den Blijker, stichter van De Engel.,,Geen ran-
zigheid", beaamt Van der Wel. Mark
een aantrekkelijke toevoeging aan een mooi stukje Rotterdam. Het complex heeft allure. Het centrum ligt op vijf minuten loopafstand, er is goed openbaar
Knoet (Land van Waas): ,,Rotterdam leeft. Toen ik tien jaar geleden vanuit
vervoer en de historische Veerhaven ligt
gaan moest je goed kiezen oÍ
vlakbij."Wel stelde ook hij de eis dat het project 'rustige' horeca bevat. ,,Geen
lopen, nu kun je
Nijmegen naar Rotterdam kwam, was er
helemaal geen eetcultuur. Om uit te overal
te recht."
18-1-2002
MISSET HORECA nr,3
2,t
