‘BPV-begeleiding op afstand’. Een verbindingsconcept. Probleem Studenten Verpleegkunde MBO niveau 4 volgen in het eerste leerjaar een blokstage van 10 weken. 1. Omdat het aantal stageplekken steeds minder wordt, komen deze steeds verder van het ROC te liggen. De tijd die nodig is om de studenten tijdens deze stage door leraren te laten bezoeken neemt door een steeds grotere reistijd dan ook navenant toe. Gemiddeld is een leraar twee uur kwijt aan een bezoek van één uur. Normaal gesproken is er sprake van een bezoek bij de start, middenin en aan het einde van de stage. 2. Een aantal studenten komt tijdens deze blokstage in een (sociaal) isolement. Er zijn studenten die hierdoor stoppen met de opleiding. Zij voelen zich niet voldoende begeleid en zijn het contact met hun opleidingsgroep kwijt. Oplossing In onderstaand overzicht is uitgegaan van twee varianten: digitaal voeren van groepsgesprekken (optie A) en digitaal voeren van individuele gesprekken (optie B). Er worden geen terugkomdagen georganiseerd. Al naar gelang de onderwijskundige uitgangspunten heeft een team de keuze uit de twee opties. 1. Tijd NU worden er drie BPV-bezoeken op locatie gedaan. Docenten gaan één keer minder op BPV bezoek bij de studenten: het tweede bezoek vervalt. In plaats hiervan komen er meerdere virtuele BPVgesprekken. Optie A In plaats van één bezoek komen er vijf virtuele BPV-intervisie-groepsgesprekken. Dit betekent dat de aard van het tweede BPVgesprek verandert: van persoonlijk gesprek naar groepsintervisie. Eén en ander wordt positief gecommuniceerd met de BPV instellingen: kwaliteit én kwantiteit worden vergroot. Optie B In plaats van één bezoek komen er twee digitale individuele gesprekken. Dit is een voortzetting van de huidige situatie, waarbij er in plaats van één gesprek, twee gesprekken gevoerd gaan worden. Bij het Skype- of Lyncgesprek wordt ook de BPVbegeleider van de stage instelling betrokken. 2. Isolement Optie A. In een groep van 12 studenten wordt er onder leiding van een docent vijf keer één uur overlegd. Deze overlegmomenten worden op vaste momenten aan de rand van de werkdag ingepland. Het is belangrijk de gesprekken in groepsverband te voeren en niet meer individueel. Er is tijd voor groepsreflectie, er kunnen ervaringen uit worden gewisseld, problemen kunnen besproken worden en studenten kunnen elkaar tips geven. Daarnaast zal er met opdrachten gewerkt worden die in een volgende bijeenkomst worden behandeld. Deze opdrachten staan in N@tschool. Studenten worden in groepen ingedeeld met gelijke BPVinstellingen. Zo kunnen studenten die in een psychiatrische instelling stage lopen met elkaar in één groep komen, of bv studenten die in een verzorgingstehuis werken.
Deltion College 2014: ‘BPV begeleiding op afstand’. Een verbindingsconcept.
Als virtuele omgeving is in dit geval een afgeschermde versie van Second Life (SL) gekozen. Op zich kan er ook voor Lync of Skype worden gekozen, maar in dit geval voldoet SL beter: a. Uit ervaring die is opgedaan bij het team VP weten we dat sommige studenten grote schroom hebben om zichzelf via een webcam te tonen. Hierom hebben we voor een programma dat met avatars werkt gekozen. SL kan deelnemers met elkaar laten chatten, maar ook contact hebben via spraak. b. Omdat het sociale element belangrijk is zochten we een programma dat een groepsgebeuren kan ondersteunen. Studenten en docenten gaan met elkaar in een klaslokaal of om het kampvuur zitten en maken het gezellig met elkaar. Het groepsgevoel is belangrijk. Daarnaast moeten de studenten in kleine groepen opdrachten als besprekings- en verwerkings-opdrachten kunnen uitwerken, terwijl de leraar overzicht houdt. SL voldoet hieraan. Het intervisieverslag levert de student in in N@tschool en wordt door de intervisiedocent bekeken op correctheid en compleetheid. De opgeslagen communicatie binnen SL moet door de student gebruikt worden. Het verslag komt in het N@tschool portfolio waarmee de student zijn of haar voortgang kan monitoren en het in de SLBgesprekken op school kan gebruiken. Optie B De leraar voert in plaats van het tweede gesprek op de BPVplek twee digitale gesprekken online. 3. Onderwijstijd A. Groepsgesprekken in SL kunnen als onderwijstijd worden gelabeld. Studenten hebben meer dan voldoende BPVtijd, dit kleine aantal uren kan daar zeker gemist worden. De urenberekening ziet er als volgt uit: Huidige urensituatie per klas: 24 studentenbezoeken a 2 uur gemiddeld = 48 uur Nieuwe urensituatie per klas: Twee groepen studenten a 5 uur per groep Winst in uren in BPVbegeleidingstijd
= =
10 uur 38 uur
Gerealiseerde onderwijstijd: Per klas
=
5 uur
Totale winst in uren per klas Aantal eerste jaars klassen
= =
43 uur 4 stuks
Totale winst in uren 1e jaars Verpleegkunde
=
172 uur, waarvan 20 uren BOT (4 klassen), is dus 5 uur/klas
B. Individuele verplichte en geroosterde gesprekken met BPVleerlingen kunnen als onderwijstijd worden gerekend. Studenten hebben meer dan voldoende BPVtijd, dit kleine aantal uren kan daar zeker gemist worden. De urenberekening ziet er als volgt uit: Huidige urensituatie per klas: 24 studentenbezoeken a 2 uur gemiddeld
=
48 uur
Deltion College 2014: ‘BPV begeleiding op afstand’. Een verbindingsconcept.
Nieuwe urensituatie per klas: 48 digitale online gesprekken a 0,5 uur Winst in uren in BPVbegeleidingstijd
= =
24 uur 24 uur
Gerealiseerde onderwijstijd: Per klas
=
1 uur
Totale winst in uren per klas Aantal eerste jaars klassen
= =
25 uur 4 stuks
Totale winst in uren 1e jaars Verpleegkunde
=
100 uur, waarvan 4 uren BOT (4 klassen), is dus 1 uur/klas
Realisatie
Optie A, groepsgewijze begeleiding We maken in eerste instantie gebruik van de SL-omgeving van Hogeschool Windesheim. Windesheim heeft al veel ervaring met SL in het onderwijs. Er is door het lectoraat ICT onderzoek gedaan naar het gebruik van SL in onderwijssituaties. Hieruit blijkt dat SL onder bepaalde voorwaarden prima te gebruiken is. Bekijk de presentatie van Wim Trooster (Windesheim) hier: http://deltion.mediamission.nl/Mediasite/Play/6f380ed1eff14a0a86ec1f ee9cfafee51d. Het onderzoek is hier te downloaden: http://www.licto.nl/download.php?fileID=128 Docenten en studenten zullen overweg moeten kunnen met SL. In de pilot zal de training voor de docenten verzorgd worden door Windesheim, studenten worden door Deltion medewerkers uit het MICT getraind. SL wordt op school op een eventuele laptop van de student geïnstalleerd. Daar waar de ictfaciliteiten op orde zijn binnen de instelling, kan de student vanaf daar de gesprekken voeren. Is dit niet het geval, dan dient de student vanaf thuis of een andere locatie (bv het MICT op school) het intervisiegesprek te voeren. Er worden meerdere docenten getraind. Dit omdat het project zo niet te kwetsbaar wordt, daarnaast staan docenten er niet alleen voor. Om de SL-uren als onderwijstijd te mogen rekenen moet aan een twaalftal criteria worden voldaan:
Optie B, individueel We maken gebruik van Lync om contact met de studenten te leggen. Lync geeft de mogelijkheid om vanuit de mailomgeving studenten uit te nodigen voor een videogesprek. Studenten hoeven niets te installeren en enkel op de link te klikken die bij hen in de mail verschijnt.
1 Onderwijstijd De uren worden ingeroosterd en hebben een verplicht karakter. De BOT is hier +5/klas/jaar. Daarnaast zal de leraar veel minder hoeven te investeren om deze BOT te realiseren.
De uren worden ingeroosterd en hebben een verplicht karakter. Roostering van 2 x 0,5 uur per keer per student telkens in een tijdspanne van 2 dagen. De BOT is hier +1/klas/jaar. Daarnaast zal de leraar minder
Deltion College 2014: ‘BPV begeleiding op afstand’. Een verbindingsconcept.
2 De leraar De SL gesprekken vinden volledig plaats door een bevoegde en bekwame leraar. Er is voor gekozen een aantal leraren op te laten leiden. Dit voorkomt kwetsbaarheid en biedt de betreffende leraren een klankbord. 3 Onderwijsdoelen De activiteiten in dit concept zijn bedoeld om studenten met elkaar te laten reflecteren op de BPV. Ze dragen bij aan de te realiseren onderwijsdoelen en ze zijn in het onderwijsprogramma opgenomen. De activiteit is juist opgezet om verbeteringen aan te brengen in de huidige situatie. Wanneer deze activiteit structureel wordt opgenomen in het lesprogramma zal deze in de onderwijs- en examenregeling worden opgenomen. 4 De student Wij gaan er van uit de activiteiten uitdagend, inspirerend en leerzaam zijn. De bijeenkomsten helpen de studenten verder in hun stage en geven ze het gevoel ‘er weer bij te horen’. Door te werken met opdrachten worden de SLbijeenkomsten niet vrijblijvend. 5 Registratie Het is niet met zekerheid te zeggen dat ingelogde studenten in SL ook daadwerkelijk zijn wie ze zeggen te zijn. Dit door het ontbreken van een webcam. Wel zal de leraar elke student persoonlijk via de audio chat vragen naar de presentie. Omdat de gevoerde gesprekken zeer persoonlijk van aard zijn, zal fraude snel worden opgemerkt. Uiteraard wordt bij het begin van de bijeenkomsten gewoon gebruik gemaakt van het registratiepakket van het ROC waarin aangegeven wordt wie wel en wie niet aanwezig is. Door de aard van SL, waarin je een goed overzicht hebt op de aanwezige deelnemers en hun activiteiten valt het snel op als een persoon de sessie vroegtijdig verlaat, zelfs als de avatar blijft zitten. Studenten melden zich aan het einde van de bijeenkomst persoonlijk af. 6 Leerrendement Dit concept is opgezet om het leerrendement tijdens de BPV te verhogen en uitval te voorkomen. Omdat aan de bijeenkomsten opdrachten zijn gekoppeld die in een volgende bijeenkomst worden besproken staan de bijeenkomsten niet op zichzelf. 7 Differentiatie Er is hier sprake van een groepsproces. In de bijeenkomst kan elke student zijn of haar eigen ervaringen delen met anderen uit de SLgroep die bestaat uit studenten met bijvoorbeeld een soortgelijke stage instelling als waar hij of zij in stage loopt. Groepen kunnen behalve op inhoud ook worden ingedeeld op proces van leren (bv op leervraag). Er kan zo worden gedifferentieerd op meerdere aspecten. 8 Contextrijk leren SL-bijeenkomsten richten zich op de BPV, dus op de ‘buitenwereld’. Er worden geen deskundigen van buiten de groep uitgenodigd. 9 Faciliteiten
hoeven te investeren om deze BOT te realiseren. De reguliere BPVbegeleiders voeren de gesprekken. Dit zijn bevoegde en bekwame leraren. Er verandert niets aan de huidige doelen.
Studenten worden 1op-1 begeleid door de leraar. Er kan vanuit worden gegaan dat dit uitdagend, inspirerend en leerzaam is. De student is met geluid en beeld verbonden met de leraar. Deze volgt de normale presentieprocedure
In de individuele gesprekken wordt ingegaan op individuele leervragen Er verandert niets tav de normale situatie
Er verandert niets tav de normale situatie Studenten dienen te
Deltion College 2014: ‘BPV begeleiding op afstand’. Een verbindingsconcept.
Studenten dienen te beschikken over een goede pc of laptop met microfoon. Zij kunnen de laptop op school laten keuren, terwijl de digidesk voor studenten die het nodig hebben, de client van SL kan installeren. Studenten die geen geschikte laptop op pc hebben kunnen een laptop van school gebruiken. SL moet gebruik maken van een redelijke internetverbinding. Als deze op de instelling niet aanwezig is, zullen ze thuis of een andere beschikbare plek moeten werken. Ook de school is hiervoor een geschikte plaats. Het is een vereiste dat studenten de beschikking hebben over een internetverbinding. 10 Deskundigheid personeel Leraren hebben de cursus edidactiek gevolgd. Daarnaast hebben zij een workshop SL gevolgd bij Hogeschool Windesheim. 11 Meerwaarde concept Door BPVgesprekken groepsgewijs online aan te bieden verbetert in deze casus de kwaliteit en de kwantiteit van de BPV begeleidingsgesprekken. Studenten komen in een ‘alledaagse’ online situatie bij elkaar waardoor aan het voor deze situatie zo belangrijke sociale aspect aandacht besteed wordt. Vanuit deze sociale omgeving leert de student vervolgens samen met zijn of haar medestudenten. Er vindt groepsreflectie plaats, ervaringen worden uitgewisseld, opdrachten worden groepsgewijs uitgevoerd. Deze kwaliteits- en kwantiteits-verbetering kan economisch gezien enkel met behulp van ICTtools als SL uitgevoerd worden. Tijd die uitgespaard wordt kan eventueel ingezet worden om probleemsituaties persoonlijk te bezoeken.
beschikken over een redelijke pc of laptop met qwebcam en microfoon.
12 Plan van aanpak Er is nog geen vastgesteld plan van aanpak. Op dit moment wordt er een pilot uitgevoerd met Lync als begeleidingstool binnen BPV groepsgesprekken. Drie leraren begeleiden op deze manier een aantal eerstejaars groepen die op blokstage gaan. Aan de hand van bevindingen van deze pilot, waaraan ook een onderzoek naar de resultaten is verbonden wordt het plan van aanpak voor het gebruik van SL geschreven.
Er is nog geen vastgesteld plan van aanpak. Op dit moment wordt er een pilot uitgevoerd met Lync als begeleidingstool binnen BPV groepsgesprekken. Drie leraren begeleiden op deze manier een aantal eerstejaars groepen die op blokstage gaan. Aan de hand van bevindingen van deze pilot, waaraan ook een onderzoek naar de resultaten is verbonden wordt het plan van aanpak voor het gebruik van SL geschreven.
Leraren hebben een workshop ‘Lync’ gehad van de dienst I&A. Door inzet van ICT kan het aantal begeleidingsgesprekken verdubbeld worden, zonder dat dit extra lerarentijd kost.
Zwolle, februari 2014 Deltion College, Erik Mondriaan en JaapJan Vroom
Deltion College 2014: ‘BPV begeleiding op afstand’. Een verbindingsconcept.
