Wij zijn op zoek naar u!

De Zijlen nummer1:Layout 1

16-03-2011

10:53

Pagina 2

ZIJLNIEUWS...

JAARGANG 6 NUMMER 1 MAART 2011

VOOR VERWANTEN EN RELATIES

‘Wij zijn op zoek naar u!’ T i e n j a a r l a n g h e b b e n z i j z i c h m e t ve e l p l ez i e r i n g eze t vo o r d e c l i ë n t e n d i e wo rd e n b e g e l e i d d o o r D e Z i j l e n . Ze h e b b e n m e e g e p ra a t e n g ea d v i s e e rd ove r h e t b e l e i d va n D e Z i j l e n , ove r d e f i n a n c i ë n e n ove r h e t g e e s t e l i j k e n l i c h a m e l i j k we l b ev i n d e n va n d e c l i ë n t e n . “ B i j a l l e s wa t j e d o e t s t a a t d e c l i ë n t vo o ro p ” , ze g g e n J a n n i e d e B o e r, H a r r y W i e g e r s e n E d V i s s e r. N a t i e n j a a r n e m e n d eze d r i e l e d e n va n d e Ce n t ra l e C l i ë n t e n ra a d ( CC R ) - d i e b i n n e n ko r t d e Ce n t ra l e M e d eze g g e n s c h a p s ra a d ( C M R ) h e e t - a f s c h e i d . “ H e t i s t i j d vo o r n i e u we m e n s e n , d i e f r i s t e g e n d e z a ke n a a n k i j ke n ” , ze g g e n ze . O p d e v ra a g o f d e s t e m va n d e CC R we r ke l i j k t e l t , i s h e t a n t wo o rd u n a n i e m : “ J a ! W i j z i j n e r vo o r d e c l i ë n t e n we we t e n d a t h e t h e l p t ! ”

Ve r r i j k t “Ik vind het jammer dat ik er uit moet”, vervolgt Harry, de man die na afronding van zijn loopbaan als ondernemer bewust koos om in zijn vrije tijd ‘iets sociaals’ te gaan doen. “Ik zou wel tot mijn 95ste door willen gaan, maar we hebben te maken met onze ‘houdbaarheidsdatum’”, meldt hij er lachend bij. “Dit werk heeft mijn leven enorm verrijkt!” Ook de andere twee beamen dit volmondig. “Het is niet alleen zinnig werk, maar ook hartstikke leuk om te doen”, zegt Jannie, “anders hadden we het geen tien jaar volgehouden. Ik vind het bijvoorbeeld interessant om ergens achter de schermen te kijken. Daardoor krijg je ook meer begrip voor een organisatie.” “En je leert er veel van”, vult Ed aan. “Neem alleen al zaken als de AWBZ, de Zorg Zwaarte Pakketten en dergelijke. Die kennis zorgt voor verruiming van je eigen algemene ontwikkeling.”

‘Volledige veiligheid kun je niet inbouwen’

4

B e t ro k ke n Van nieuwe leden wordt gevraagd dat ze betrokken zijn bij de cliënten van De Zijlen. Dit betekent niet per definitie dat een familielid van hen door De Zijlen moet worden begeleid. Het kan ook iemand zijn die actief vrijwilliger is of mentor van een cliënt. “Wat vooral telt is betrokkenheid”, melden de drie. “De CCR geeft gevraagd en ongevraagd advies aan bestuurder Hetty de With met wie we een heel open contact hebben.” Maar de CCR heeft ook wat minder ernstige zaken op het programma staan. Elk jaar wordt een leerzame, maar vooral ook leuke themadag georganiseerd voor de leden. “Zet maar boven het artikel iets van ‘Wij zijn op zoek naar u!’ of ‘Cliënten hebben u nodig!’”, aldus Jannie tot slot. “Het zou namelijk zo fijn zijn dat mensen zich melden, zodat de CCR weer compleet is voordat wij vertrekken. Wij zijn op zoek naar minstens drie en maximaal zeven

Het roer is om op De Vennen

8

nieuwe leden. Meldt u aan, zou ik zeggen!” Hebt u belangstelling? Stuur uw brief, voorzien van uw motivatie en ervaring, voor 17 april a.s. naar [email protected]. Graag ‘Vacature CCR’ vermelden bij het onderwerp.

Ve e l l e e s p l ez i e r ! De zorg voor mensen met een verstandelijke beperking vraagt om langdurige ondersteuning van mensen in een kwetsbare positie. Dit is niet altijd gemakkelijk, zeker wanneer naast de verstandelijke beperking ook psychische problemen spelen. Hoe gaat De Zijlen hiermee om en welke werkwijze wordt elders gehanteerd? U leest het in dit themanummer 'probleemgedrag en veiligheid' van Zijlnieuws. De redactie

‘Ieder mens heeft graag zelf het stuur in handen’

11

ZIJLNIEUWS 1


16-03-2011

10:53

Pagina 3

DOORGESLUISD N i e u w b o u w L i n d e h o eve va n start! Na lang wachten gaat de nieuwbouw van de Lindehoeve aan de Bousemalaan in Tolbert eindelijk van start. De huidige locatie voldoet niet meer aan de eisen van deze tijd. In februari en maart is begonnen met de sloop van het voorhuis, daarna gaat de nieuwbouw van start.

G e d i c h t e n b u n d e l va n T h ea Ta n j a

welke acties ondernomen moeten worden ter voorkoming van besmetting. Twee keer per jaar worden watermonsters genomen en in een laboratorium onderzocht. Mocht ondanks alle inspanningen toch een besmetting voorkomen, dan wordt onmiddellijk actie ondernomen, zoals frequenter spoelen of thermisch reinigen. Mocht ook dit geen oplossing bieden, dan wordt chemisch gereinigd. De acties worden gepland in nauw overleg met het locatiehoofd. Met vragen kunt u contact opnemen met [email protected].

de iPhone. Met deze app heeft u de leukste adressen bij de hand. De app bevat een schat aan bijzondere adressen op het gebied van horeca, kunst, winkels, (kinder)boerderijen, vrije tijd en dienstverlening, verspreid over heel Nederland. Al deze bedrijven worden - deels gerund door mensen met een beperking. De

D u b b e l e ve r ze n d i n g Zijlnieuws

Thea Tanja is 63 jaar en woont in verzorgingshuis de Westerburcht in Zuidhorn. Haar allerliefste bezigheid is gedichten maken. Daarmee wil ze mensen helpen en troosten. Onlangs zijn haar gedichten gebundeld in een boekje ‘Sommige sprookjes worden niet opgeschreven’. Hebt u belangstelling voor dit boekje, neem dan contact op met de afdeling communicatie, telefoon (0594) 85 04 39.

Re c rea t i eve a c t i v i t e i t e n dankzij subsidie Er is een inventarisatie gemaakt van gemeentelijke subsidiemogelijkheden voor cliënten om te kunnen deelnemen aan sociaalrecreatieve activiteiten. De ene gemeente noemt dit het participatiefonds, zoals de gemeente Leek. In andere gemeenten worden diverse namen gehanteerd, maar elke Groninger gemeente heeft een dergelijk subsidiepotje. Voor meer informatie kunt u terecht bij Ingrid Quastenit op het Zijlhuis, telefoon (0594) 85 14 12.

M a a t re g e l e n l e g i o n e l l a In 2009 en 2010 is hard gewerkt om de waterleidinginstallaties van alle locaties aan te passen. Het uiteindelijk doel is de kans op legionellabesmetting te verkleinen. Daarnaast zijn voor al deze locaties plannen gemaakt waarin staat

2 ZIJLNIEUWS

De redactie ontvangt geregeld vragen over het feit dat soms twee keer het Zijlnieuws op de deurmat valt. Dit komt omdat sommige verwanten zijn opgenomen in meerdere adressenbestanden. Ze zijn bijvoorbeeld niet alleen eerste contactpersoon, maar ook lid van een LMR of ook vrijwilliger bij De Zijlen. Helaas is het nog niet gelukt om te voorkomen dat u in dat geval meerdere enveloppen met dezelfde informatie ontvangt. Onze excuses voor het ongemak. Er wordt aan gewerkt.

Ve r h u i z i n g M a r i c j a uitgesteld Kinderdagcentrum Maricja in Tolbert kan nog niet verhuizen naar de Brede school in Nuis, omdat er vochtplekken zijn ontdekt in het marmoleum. Vermoedelijk gaat het om condens, als gevolg van het op enkele plekken niet voldoende droog zijn van de ondervloer. Zodra het vochtprobleem is opgelost, vindt de verhuizing plaats. Dit zal waarschijnlijk in het voorjaar zijn.

F i t n e s s ko r t i n g vo o r c l i ë n ten en vrijwilligers Cliënten en vrijwilligers kunnen met korting sporten in Fitnesscentrum Leek. De korting geldt dus niet voor andere sportcentra in de provincie. Neem voor meer informatie contact op met Hiltsje Dubois, telefoon (0594) 85 04 17 of stuur een e-mail naar [email protected].

G ra t i s a p p vo o r i P h o n e ‘Bijzonder Welkom’ lanceert een gratis app voor

app is te downloaden via de website www.bijzonderwelkom.nl.

Enquête vrijetijdsinvulling cliënten Het Vrijetijdsteam voert samen met Huis voor de Sport Groningen een onderzoek uit naar de cliëntwensen op het gebied van bewegen en vrije tijd. Begin 2011 zijn vragenlijsten gestuurd naar cliënten en begeleiders. Met het onderzoek wil het Vrijetijdsteam een goed beeld krijgen van de individuele wensen van cliënten. Het is nu zo dat veel evenementen collectief plaatsvinden op Sintmaheerdt en dat er algemene vrijetijdsactiviteiten worden georganiseerd. Het team wil toe naar een aanbod dat gebaseerd is op individuele vragen en wensen. De uitkomsten worden gebruikt om nieuwe activiteiten te ontwikkelen. Daarnaast kunnen gemeenten en organisaties als sportverenigingen worden overtuigd van de noodzaak om aandacht te besteden aan beweeg-, vrijetijds- en gezondheidwensen van mensen met een verstandelijke beperking.


16-03-2011

10:53

Wo o n vo r m M a r u m v i e r t feest Bewoners en medewerkers van woonvorm Marum vierden op 18 maart het twaalf en half jarig bestaan van de locatie. ‘s Middags werd feest gevierd met alle bewoners en medewerkers. ‘s Avonds was er een gezellige avond voor genodigden.

H ave n g e b o u w N i e n o o rd we e r o p e n Eind maart opent het Havengebouw in Leek weer de deuren! Het terras biedt een mooi uitzicht op boten en het bos van Nienoord. Kom eens langs voor een kop koffie met appelgebak! Cliënten werken in de bediening, in de keuken en achter de kassa. Zij zijn nog op zoek naar leuke collega’s die hen willen helpen met bijvoorbeeld drankjes inschenken en zorgen voor een schoon terras. Tot 1 oktober is het Havengebouw dagelijks van 10.00 tot 17.30 uur open, dus ook in het weekend! ’t Havengebouw staat aan Nienoordshaven 2 in Leek.

S p e t t e re n d c a r n ava l Voor het eerst heeft De Zijlen met maar liefst 45 cliënten deelgenomen aan de carnavalsoptocht van Koetsenburg. Veel cliënten, vrijwilligers, stagiaires en begeleiders waren druk doende om het thema milieu op een positieve manier onder de aandacht te brengen. Alleen de voorpret was al een feest op zich. Voor de optocht werden rolstoelen, duofietsen, rolstoelfietsen en electrokarren versierd. Terwijl in Koetsenburg cliënten deelnamen aan de optocht werd er op Sintmaheerdt ook volop carnaval gevierd. Het was een kleurrijk, vrolijk, sfeervol maar vooral een knalgezellig carnavalsfeest. Zowel cliënten als begeleiders waren bijzonder mooi verkleed. Heksen, musketiers, bananen, politie, Michael Jackson, clowns, alles was aanwezig. Het carnavalsfeest werd muzikaal ondersteund door de eigen dj’s Remmelt en Frans. Het hoogtepunt van het feest was het bezoek van de Raad van Elf van Koetsenburg.

N i e u w : d a g b e s t e d i n g B ro n s Appingedam In februari 2011 is de dagbesteding op de locatie Brons te Appingedam gestart. De locatie is gelegen op een industrieterrein van de voormalige Bronsmotorenfabriek. In een loods achter het pand zit het Bronsmotoren museum.

Pagina 4

De dagbesteding is gevestigd in het voormalige hoofdgebouw. Het gebouw bestaat uit drie werkruimtes waarvan het atelier het grootst is. De activiteiten zijn ambachtelijk van aard. Zo zijn er de textiele werkvormen, textiel verven en breien. Verder het maken van conserven zoals jam, saus en relish. Ook wordt er aan houtbewerking gedaan zoals het opknappen van oude meubels. Voor de toekomst wordt gedacht aan het verbouwen van eigen vruchten. Verder zal mogelijk catering ontwikkeld worden ten behoeve van de omliggende bedrijven.

Ko e t s h u i s b i j n a k l a a r vo o r b ewo n i n g Het schiet nu op met de bouw van het Koetshuis op Sintmaheerdt in Tolbert. Vanwege de winter is enige vertraging opgetreden. Naar verwachting vindt medio maart de oplevering plaats. Daarna worden de domoticavoorzieningen – de thuistechnologie - geïnstalleerd. Dit duurt ongeveer drie weken, waarna een testfase van twee weken volgt. Ondertussen worden keukens geplaatst, vloeren gelegd en vanaf 18 april worden de meubels geleverd. Zoals de planning nu is, kan het gebouw vanaf 26 april in gebruik worden genomen. Er wordt nog een kijkdag georganiseerd voor gebruikers en belangstellenden. Wanneer de daadwerkelijke verhuizing van cliënten van de Terp en Dobbe 23 naar het Koetshuis plaatsvindt, is nog niet bekend.

Column Mee laten kijken Toen ik hoofd was werd ik op een dag gebeld door een huilende begeleidster. Of ik zo snel mogelijk naar het huis wilde komen. Daar trof ik twee radeloze vrouwen aan: een moeder en de begeleidster. Ze hadden gevochten met elkaar, ze waren elkaar in de haren gevlogen na een woordenwisseling waar ze niet uit kwamen. Beiden waren getergd tot het uiterste: boos en verdrietig dat de ander haar niet begreep. Radeloosheid, boosheid, angst en verdriet zijn emoties, die kunnen ontstaan als een ander jou niet begrijpt. Als die ander jou dwingt dingen te doen die je niet wilt, die je niet begrijpt en vooral ook: die bij jou angst en onzekerheid veroorzaken. Dan kun je van je af slaan en schoppen of zelfs letterlijk van je afbijten. Veel van onze cliënten hebben grote moeite met het begrijpen van hun omgeving. Zij hebben een stoornis in het verwerken van informatie. Ik ben als begeleidster door cliënten geslagen, gestompt, geschopt, gebeten, bespuugd en aan mijn haren getrokken. Koffiemelk werd over mijn hoofd gegooid. Ik heb veel blauwe plekken opgelopen. Was ik nooit bang? Nou, ik ben geen held, ik heb een hekel aan geweld. Maar vanaf het eerste moment dat ik met mensen met ernstig probleemgedrag in aanraking kwam, realiseerde ik mij ten diepste dat ik altijd nog minder bang was dan zij. Dat ik kon blijven nadenken. Dat ik in staat was om hulp in te roepen. Dat ik na 8 of 10 uur dienst weer naar huis toe zou gaan, weg uit die spannende situatie. Dat ik degene was, kortom, die rust kon brengen. Als ik het niet zou doen, wie dan wel? En met ik bedoel ik niet mijn exclusieve persoonlijke ik, maar mijn professionele ik, ik als begeleider. Samen met collega’s en andere belangrijke anderen als ouders, maatjes, locatiehoofd, arts en gedragskundige zijn wij degenen, die voor stabiliteit moeten zorgen. Lukt ons dat altijd? Nee, dat lukt niet altijd. Want wij zijn ook gewone mensen met onze gevoelens van angst en onzekerheid. Belangrijk is dat we dat met elkaar delen, vertellen waar je staat en hoe je de problemen ervaart. Doe je dat niet, dan worstel je niet alleen zelf met meer problemen dan nodig is, maar duurt het ook langer voordat collega’s en cliënten bij jou de sleutel hebben gevonden om goed met je om te gaan. Dan loop je grote risico’s. Waarvan één is: jezelf verliezen in radeloosheid. Hetty de With, bestuurder Reageren? [email protected]

ZIJLNIEUWS 3


16-03-2011

10:53

Pagina 5

‘Volledige veiligheid kun je niet inbouwen’ Welke ‘veiligheid’ je als ouders inbouwt in het leven van je kind? “Dat begint al op jonge leeftijd”, zegt Janet Raangs, moeder van Marlous (21), die sinds kort, begeleid door De Zijlen, aan de Grevingaheerd in Groningen woont. “Geen snoepjes aannemen van vreemde mensen, niet met vreemden meegaan en, nu ze ouder is, niet je banknummer aan onbekenden geven. Je kunt volledige veiligheid echter niet inbouwen. Net als bij het leren fietsen vroeger. Marlous wilde, net als andere kinderen, ook fietsen. We konden haar toch niet binnen houden?”

Onrust Tot haar vijftiende logeerde Marlous regelmatig op De Alekamp in Onnen. “Ik wil hier wel wonen”, gaf ze destijds aan en dat gebeurde. “Als je kind uit huis gaat, geeft dat veel onrust”, zegt Janet terugblikkend. “Marlous was vijftien, nog jong, maar ze wilde zelf graag en De Alekamp was helemaal haar wereld. Wel moesten wij ons wel steeds verdedigen ten opzichte van de buitenwereld: gaat je kind zo jong al uit huis? Voor ons was het vooral het sociale aspect wat de doorslag gaf. Ze heeft daar een fantastische tijd gehad. De begeleiding was geweldig. Marlous is een schat, een opgewekte meid en je wilt toch dat je kind een goed leven leidt.” Haar eigen plek Na de Alekamp verhuisde Marlous naar trainingshuis De Driemaster in Lewenborg. “Daar heeft ze anderhalf jaar gewoond”, vertelt haar

4 ZIJLNIEUWS

moeder, “maar daar moest ze steeds op haar tenen lopen om alles te kunnen bijbenen. Dat ging niet goed. Vandaar dat we op zoek zijn gegaan naar een andere plek. We hebben gekeken in Zuidhorn. Daar vond Marlous de kamer te klein. Aan de Grevingaheerd was ze meteen verkocht. Al is de kamer die ze heeft kleiner dan in het trainingshuis, ze heeft nu een eigen keuken, balkon en haar eigen toilet en douche. De ontvangst was goed en Marlous is helemaal tevreden. Vroeger kwam ze elk weekend thuis. Nu moet ik vragen: kom je ’t weekend nog thuis? Ze heeft het druk met van alles of ze wil gewoon even rust. Ze werkt op Boerderijum en dat vindt ze prachtig. Ze gaat straks ook in de weekenden werken. Ja, dit is echt haar plek.” L o s l a t e n e n ove r l a t e n Als ouders moet je volgens Janet vooral loslaten en overlaten. “Je geeft je kind uit handen aan

mensen die je niet kent”, zegt ze. “Dan moet vertrouwen eerst groeien. In het begin had ik bijvoorbeeld ook moeite met Beijum. Vervolgens dacht ik: als het in die wijk niet veilig zou zijn, zou De Zijlen daar vast geen mensen laten wonen. Ook wat het fietsen betreft wil Marlous graag zelf naar de stad fietsen. Eerder oefende ze met de begeleiding om naar Boerderijum te fietsen. Ook dat kwam goed. Wat mij als ouder heel veel rust geeft, is goed geïnformeerd worden. De begeleiding belt ons regelmatig en als wij vragen hebben, kunnen we altijd bellen. Zo was Marlous laatst in het winkelcentrum een abonnement aangesmeerd op de Veronicagids. In overleg met de begeleiding hebben we dat kunnen terugdraaien. Volledige veiligheid bestaat niet, maar dat nauwe contact met de begeleiders en het goed geïnformeerd worden geeft me als ouder enorm veel rust!”


16-03-2011

10:53

Pagina 6

Specifieke kennis gebundeld De behandeling die De Borg biedt aan mensen met een licht verstandelijke beperking die sterk gestoord gedrag vertonen, is gebaseerd op de drie B’s: bejegening, behandeling en beveiliging. “Wij houden in onze ambulante en klinische aanpak rekening met de verstandelijke beperking van de persoon (bejegening), met de psychiatrische stoornis (behandeling) en met de omgeving (beveiliging)”, aldus Nico Overvest, manager van De Borg.

De Borg is een samenwerkingsverband van vier instellingen met een landelijke dekking, die mensen met SGLGV behandelen. De afkorting staat voor Sterk Gedragsgestoord Licht Verstandelijk Gehandicapt. De Borg biedt deze mensen - die door hun complexe probleemgedrag zijn vastgelopen en de greep op hun leven zijn kwijtgeraakt – behandeling, zorg en ondersteuning. De Borg stimuleert wetenschappelijk onderzoek, werkt continu aan verbetering van de kwaliteit van haar dienstverlening en deelt graag haar kennis met collega-instellingen. Meer inzicht “Aan de beperking van de persoon kunnen wij niets veranderen”, legt Overvest uit, “die is levenslang. Waar het om gaat is de aard van de beperking goed te begrijpen, zodat we een steunstructuur kunnen bedenken, die past bij elke individuele cliënt. Daar draait het om bij bejegening. Daarbij hebben we voluit in het oog dat er ook sprake is van een stoornis. In de behandeling die daarbij hoort richten we ons, net als in de reguliere psychiatrie, op verbetering van de geestelijke gezondheid. In veel

gevallen is er sprake van grensoverschrijdend gedrag waarbij ook Justitie betrokken is. In die gevallen werken we aan de beveiliging van de samenleving. Bij de behandeling van de gedragsstoornis maken we gebruik van de inzichten die bij normaal begaafde mensen zijn opgedaan. Die vertalen we naar mensen met een verstandelijke beperking. Bij het aanleren van ander gedrag betekent dit bijvoorbeeld in kleine stappen werken, veel herhalen en het ‘nieuwe’ gedrag leren toepassen in de dagelijkse praktijk. Een behandeling duurt gemiddeld anderhalf jaar. In die tijd krijgt de cliënt meer inzicht in zijn eigen handelen en kan hij beter risicovolle situaties vermijden of helder aangeven welke steun hij op die momenten nodig heeft. Omdat het gaat om een psychische gedragsstoornis, vaak inclusief gevaar voor de omgeving, is er tijdens de behandeling een grote rol weggelegd voor de gedragswetenschapper of psychiater. Zijn advies is leidend in wat er moet gebeuren.”

de behandeling goed te laten aansluiten bij hoe de cliënt in het leven staat en hoe hij zijn eigen problemen ziet. “Wanneer je die bejegening niet goed op orde hebt, worden cliënten overvraagd. Dat zie je vaak. Ze snappen het niet, vallen uit en hebben het gevoel dat ze opnieuw gefaald hebben. Dat wil je niet. Het probleem in de sector verstandelijk gehandicapten is dat ze goed aansluit bij de cliënt, maar dat het lastig wordt wanneer er extra problemen zijn. Dan ontstaat handelingsverlegenheid. Omgekeerd zie je in de psychiatrie overvraging van mensen met een verstandelijke beperking. Wij werken op het snijvlak van de zorg voor mensen met een verstandelijke beperking, de geestelijke gezondheidszorg en Justitie. Het gaat om het bij elkaar brengen van specifieke kennis uit deze drie sectoren, die willen we bundelen. Die bundeling is nodig om resultaten te kunnen boeken. De resultaten zijn goed, maar er is nog een wereld te winnen.” Voor meer informatie, zie www.deborg.nl.

Bundelen Overvest geeft aan dat het heel belangrijk is om ZIJLNIEUWS 5 1


16-03-2011

10:53

Pagina 7

‘Ook vrijwilliger heeft informatie nodig’ Tien jaar geleden besloot zijspanner Henk van der Woude voor het eerst mee te doen aan de Sintmarun vanuit Tolbert. Met succes, want hij is deze feestdag nog steeds jaarlijks trouw. Na zijn pensionering, zo’n vier jaar geleden, wilde hij daarnaast wel vrijwilliger worden op De Zijlen. Hij kreeg een aantal foto’s en wensen van cliënten te zien, die op zoek waren naar een vrijwilliger.

Geft niks “Eén van hen was Willem Frans (69)”, vertelt Henk. “Ik herkende hem meteen als de man die eerder bij mij in het zijspan zat. Willem was op zoek naar een vrouwelijke vrijwilliger, maar toch ben ik met hem gaan kennismaken. Ik zei nog tegen Willem: ik ben geen vrouw. ‘Geft niks’ zei Willem. ’t Klikte meteen en sindsdien haal ik hem eenmaal per maand op voor een uitstapje. We gaan motoren kijken, een kopje koffie drinken of naar een tweede hands winkel. In de vakantie stuur ik een kaartje en Willem is op m’n verjaardag geweest. Willem vindt alles prachtig en ik geniet met hem mee.” Vo o r l i c h t i n g Deze oud reservepolitieman en voormalig hoofd van de technische dienst van diverse ziekenhuizen rijdt ook elke woensdagavond cliënten van de Smitstraat per busje naar de wekelijkse disco op Sintmaheerdt. “Daar zijn mensen bij die autisme hebben”, vertelt Henk, “en ik wist niet

6 ZIJLNIEUWS

goed hoe ik daarmee moest omgaan. Tijdens een bijeenkomst voor vrijwilligers heb ik gevraagd of we geen voorlichting konden krijgen over bijvoorbeeld autisme. Als vrijwilliger word je in het diepe gegooid en van andere organisaties weet ik dat ze wel doen aan bijscholing van vrijwilligers. Op de daaropvolgende bijeenkomst was een gedragsdeskundige die meer vertelde over autisme. Dat was heel leerzaam. Wanneer je er meer van weet, krijg je ook meer begrip voor mensen met autisme en de manier waarop zij reageren. Je kunt er dan rekening mee houden in je benadering en dus beter met ze omgaan. Ja, wat dat betreft hebben ook vrijwilligers informatie nodig. Ik hoef niet alles te weten. Ik ken bijvoorbeeld niet het zorgplan van Willem en dat is prima. Ik ken Willem zoals ik hem ken en dat is goed zo, maar het is wel handig dat je dingen weet die nodig zijn om je vrijwilligerswerk goed te kunnen doen. Als ik Willem meeneem, ben ik verantwoordelijk voor hem ik vind dat daar wel eens

onvoldoende aandacht aan wordt besteed. Iets meer kaders en kennis zou prettig zijn. Zo heb ik bijvoorbeeld van de verpleging van De Zijlen geleerd om insuline te spuiten als dat nodig is, want Willem is diabeet. ” E x t ra d i n g e n Henk noemt het een voorwaarde van vrijwilligerswerk dat het vooral leuk moet zijn. “Ik swing lekker mee in de disco en loop de polonaise. Willem en de andere mensen zijn oprecht, ze hebben geen dubbele agenda en Willem heeft bovendien leuke humor.” Henk signaleert wel een beweging in de zorg waar hij minder blij mee is. “De neiging bestaat tegenwoordig om werk van professionals over te hevelen op vrijwilligers. Dat wil ik niet. Ik wil als vrijwilliger juist die extra dingen blijven doen. Als het ‘moeten’ wordt, is het voor mij geen vrijwilligerswerk meer.”


16-03-2011

10:53

Pagina 8

‘Veilige zorg: ook ’s nachts vertrouwd en betrouwbaar’ Volgens Jos Alkema, locatiehoofd van Wierde 15, 16, 17 en de nachtdienst op Sintmaheerdt, moet veilige zorg vooral vertrouwd en betrouwbaar zijn. “Ook ’s nachts moeten cliënten er op kunnen rekenen dat die hulp worden geboden die vertrouwd is en de technische installatie die wordt gebruikt voor ‘zorg op afstand’ moet betrouwbaar zijn. Samen met de leverancier Avics werken we hier hard aan.”

Meldbank De nachtzorg op Sintmaheerdt wordt geregeld via een ‘regelpaneel’. Alle slaapkamers van de cliënten zijn voorzien van een microfoon, die tussen half elf ’s avonds en half acht ’s morgens staat ingeschakeld. Eventuele geluidssignalen, de zogeheten meldingen, komen binnen op het regelpaneel. Dit zijn computers in Wierde 14. Is hulp nodig? Dan gaat de nachtdienst - die bestaat uit vijf personen, waarvan eentje achter het regelpaneel blijft waken - op pad. Sinds kort worden ook andere locaties, zoals De Gilde in Muntendam, op deze wijze ’s nachts ‘uitgeluisterd’. Daarmee veranderde de naam ‘regelpaneel’ in ‘Meldbank’. Op termijn worden meer locaties van De Zijlen aangesloten op deze Meldbank. “Wanneer we spreken van ‘nachtzorg aanwezig’ betekent dit dus niet dat er ’s nachts letterlijk iemand aanwezig is op een locatie, maar dat via de meldapparatuur hulp kan worden ingeschakeld”, legt Jos uit. “In het profiel van de cliënt staat hoe de apparatuur staat afgesteld en in welke gevallen hulp gewenst is.”

S l i m wo n e n Voor de ene cliënt is de microfoon niet nodig en komt pas een signaal binnen bij de Meldbank wanneer hij of zij de slaapkamerdeur uit gaat ’s nachts. Het signaal van de deurmelder komt dan bij de Meldbank binnen. “Meldingen van cliënten met epilepsie zijn op de computer rood gekleurd en die signalen worden direct uitgeluisterd”, vervolgt Jos zijn uitleg. “In het cliëntprofiel staat precies beschreven welke hulp een cliënt in de nachtsituatie nodig heeft. Die zorg wordt bij de Meldbank gemeld en dan komt de ‘opvolging’. Dit is de manier waarop de hulp ’s nachts wordt geboden. De zorg kan bijvoorbeeld worden geleverd door een aanwezige nachtdienstmedewerker. Maar je kunt er ook aan denken dat de zorg wordt geboden door een collega-zorgaanbieder, zoals de nachtdienst van een thuiszorginstelling. In ons projectplan ‘Slim wonen’ staat dat alle locaties deze in- en uitluisterfaciliteiten krijgen, te beginnen met de nieuwe locaties, zoals De Gilde in Muntendam en Oostergast in Zuidhorn. De proef met de Gilde, eind vorig jaar uitgevoerd, was positief. Nu gaan we met Oostergast aan de slag.”

M e e r p r i va c y Het op deze manier monitoren van de cliënt kan volgens Jos zelfs worden uitgebreid naar 24 uur per dag. “En naar de ambulant wonende cliënt die op deze manier 24 uur per dag zijn of haar vragen kan stellen”, aldus Jos. “In Nijmegen is een instelling die op deze manier 24 uur per dag tweeduizend cliënten bij staat.” Op de vraag wat de cliënt hier beter van wordt, antwoordt Jos: “De zelfstandigheid van de cliënt wordt vergroot. Op elk moment dat hij hulp nodig heeft, kan hij zich melden. Eerder keken we bijvoorbeeld ’s nachts in de kamer van een cliënt. Dat is niet alleen storend, maar is ook een inbreuk op zijn of haar privacy. Met dit systeem houdt de cliënt zelf de regie op zijn leven. De zorg wordt efficiënter ingericht en de zelfstandigheid van de cliënt wordt vergroot. Neem een cliënt die alleen een vraag heeft en met een kort gesprek gerust te stellen is. Dit voorkomt dat er iemand naar de cliënt toe moet. Dit systeem – dat nog veel verder kan worden uitgebreid - kan dus een deel van de fysieke zorg vervangen.”

ZIJLNIEUWS 7


16-03-2011

10:53

Pagina 9

Het roer is om op De Vennen

Strenge regels, regelmatig gebruik van de afzonderingsruimte en weinig contact met ouders, des te meer met gespecialiseerde opvoeders als externe gedragsdeskundigen. Vijf jaar lang was dit de aanpak op De Vennen in Muntendam. Tot vorig jaar. Toen ging het roer volledig om. Niet langer de situatie ‘beheersen’ is het motto, maar samen met de jongeren en hun ouders op zoek gaan naar een andere manier van wonen, die past bij deze jongeren. Het motto is sindsdien: stel je als begeleider niet op boven de jongeren en hun ouders, maar ga naast hen staan. De onderhandeling - het samen in gesprek gaan - staat nu centraal, inclusief meer invloed van de kinderen zelf op hun leefomgeving. Met succes, al is het nog even wennen, zowel voor de jongeren en hun ouders als voor de begeleiders.

A n d e r s o rg a n i s e re n In een voormalig asielzoekerscentrum wonen ruim twintig jongeren met een verstandelijke beperking. Zij hebben eveneens problemen op gebied van hun gedrag. Lang werd gedacht dat een strenge aanpak en behandeling met behulp van deurpiepers, dubbele bezetting wat de begeleiding betreft, pedagogen, psychologen en psychiaters goed zou zijn voor hen. “Terugkijkend kun je zeggen dat de doelgroep is geproblematiseerd”, zegt Frank van Liempd, sinds twee jaar locatiefhoofd van De Vennen. “De regio Kind & Gezin is teveel een eigen koers gaan varen. We kregen extra geld, omdat we zeiden dat het extra moeilijk was. Het kon niet op. We hebben de opvoeding van de ouders overgenomen met alle gevolgen van dien. We waren te betuttelend. Als het crisis was, zetten we nog meer mensen in en bedachten we nieuwe regels, maar dat leverde niks op. We dachten lang dat dit alleen het juiste antwoord was, maar uit onze analyse bleek dat we de zorg anders en vooral beter moesten organiseren. Persoonlijk begeleiders regelen nu de zorg. Zij kennen de jongeren en weten wat er moet

8 ZIJLNIEUWS

gebeuren. De lijnen zijn korter en de organisatie platter. Dagelijks na half drie werkten we hier eerder met negen mensen, straks nog met vijf. Roosters zijn aangescherpt en de medewerkers voeren in overleg met de jongeren en hun ouders nu de regie.” K ra c h t va n o u d e r s Ook de rol van en de samenspraak met ouders is ingrijpend veranderd. Frank: “Ik ga uit van de kracht van ouders. We hebben ze nodig. Zij blijven verantwoordelijk voor de opvoeding van hun kind en wij kunnen ze, met onze kennis en ervaring, daarbij helpen. Eerder zagen we ouders één of twee keer per jaar. Eind 2009 hebben we een Locatie Medezeggenschapsraad (LMR) opgericht, waarin ouders zitting hebben, meedenken en meepraten. Deze ommezwaai is ook voor ouders – heel begrijpelijk – behoorlijk wennen.” Re g e l s wo rd e n a f s p ra ke n Frank laat weten dat De Vennen op weg is om van een gesloten woonvorm, een open woonvorm te worden. Nu nog is de buitendeur op

slot, maar ook dat gaat veranderen. De jongeren worden gaandeweg steeds meer gewezen op hun eigen verantwoordelijkheid en nemen die graag op zich. Met vallen en opstaan, maar dat is logisch. Ook krijgen ze meer ruimte. Wie ben je, wat wil je en waarbij kunnen wij je helpen om zover te komen? Dat is de vraag waar alles vandaag de dag om draait. Dat ze hun verantwoordelijkheid aankunnen, blijkt uit de eerste gezette stappen. “Een kind heeft een veilige woonplek met duidelijkheid nodig”, meldt Frank tot slot. “Dit werd eerder vertaald in ‘regels’. We hebben nu gezegd: we gaan alle regels afschaffen en vervangen door gezamenlijk te maken afspraken. Zo hebben de jongeren van Groep Groen inmiddels hun afspraken opgesteld en ondertekend. Ze hangen in de huiskamer en iedereen doet sindsdien z’n best om zich hier aan te houden. Dit is vijf weken geleden ingegaan en het gaat fantastisch. Er is niks meer gesloopt en de jongeren gaan respectvol met elkaar om. Samen met ouders hebben we een fantastisch kerstdiner georganiseerd. Het vertrouwen groeit en het is nu zaak om die lijn vast te houden!”


16-03-2011

10:53

Pagina 10

‘Ik richt mij juist niet op het probleemgedrag’ Jacques Heijkoop ontwikkelde een benadering die cliënten, ouders en begeleiders ondersteunt bij het vinden van een uitweg bij vastgelopen gedrag. “Als er sprake is van ernstig probleemgedrag, bestaat het vaak al een tijd. Vanuit de zorgen die ouders en begeleiders zich hierover maken, gaat er veel tijd naar wat er ‘mis’ is of kan gaan. Die focus is tegelijkertijd een van de factoren waardoor het probleemgedrag blijft bestaan. Ik richt mij juist niet op het probleemgedrag. Mijn benadering heet ‘Anders kijken naar….’”

Mogelijkheden Heijkoop is een ontwikkelingspsycholoog die vaak wordt geraadpleegd door organisaties in de geestelijke gezondheidszorg en in het onderwijs. De meeste ervaring heeft hij met mensen die een verstandelijke, cognitieve of zintuiglijke beperking hebben in combinatie met ernstige gedrags- of psychische problemen. “Mensen komen bij mij voor een oplossing als iemand zichzelf of anderen fysiek schade toebrengt of bijvoorbeeld niet meer wil eten”, zegt hij. “In die gevallen is eveneens vaak sprake van schade in emotioneel opzicht, zoals spanning, onzekerheid en angst, zowel bij de cliënt als bij zijn begeleiders. Het gedrag komt meer en meer centraal te staan met de focus op wat er ‘mis’ gaat. Dit kan vervolgens leiden tot conflicten waardoor het vertrouwen in elkaar daalt. Daardoor brokkelt het zelfvertrouwen van de cliënt en van de begeleider af. Uiteindelijk kan

dit leiden tot een inperking van de leefwereld van de cliënt. Aan mij wordt dan gevraagd om dat ‘rotgedrag’ weg te nemen. Ik benader zo’n situatie als buitenstaander en richt mij op de relatie tussen cliënt en ouder of begeleider. Zij hebben elkaar nodig om uit de impasse te komen. In mijn observaties ga ik er vanuit dat er iedere dag mogelijkheden zijn met de cliënt. De situatie is niet hopeloos.” B ew u s t k i j ke n Heijkoop stelt allereerst voor om samen naar de cliënt te kijken op videobeelden. “We kijken dan heel bewust naar zijn lichaamstaal. Je kijk naar hem en naar jezelf, naar je verwachting richting hem en van hem richting jou. De situatie die moeilijk is voor hem - en hoe hij zich daarin staande houdt - kun je pas zien als je onderkent wat het doet met jou en hoe jij je staande houdt. Dit zorgt voor een verandering in denken

Bij ‘onverstaanbaar gedrag’ gaat het om onderhandelen en samenwerken In de visie van De Zijlen is gedrag communicatie. Ook ‘probleemgedrag’ wordt zo opgevat. De cliënt wil iets duidelijk maken aan de ander, aan zijn of haar omgeving. ‘Probleemgedrag’ wil zeggen dat je elkaar niet begrijpt. Er is sprake van onverstaanbaarheid. Uitgangspunt is dat je de ander wilt begrijpen en er de juiste betekenis aan wilt kunnen geven. Alleen dan kun je er uiteindelijk een passend antwoord op geven. Ro l g e d ra g s d e s k u n d i g e De gedragsdeskundige speelt een belangrijke rol in het zoeken naar welke betekenis je geeft aan het gedrag. Hierbij gaat het niet alleen om het gedrag van de cliënt, maar ook om het gedrag van jezelf als begeleider. Het kennen van de oorzaak en de betekenis van het gedrag geeft ons handreikingen voor onze omgang met de cliënt. Het is belangrijk om het met elkaar eens te zijn over de betekenisverlening aan het gedrag.

I n t e n s i eve r De gedragsdeskundige begeleidt dit teamgesprek, zodat er overeenstemming ontstaat. Daarna wordt gekozen voor een benadering, die aansluit bij de vraag. Die benadering is altijd methodisch en de gedragsdeskundige adviseert en ondersteunt het team in de gekozen aanpak. Voor alle cliënten die worden begeleid door De Zijlen geldt het werken op basis van een ondersteuningsplan, inclusief de daarbij behorende doelen en zorgevaluaties. Bij probleemgedrag

over de cliënt en jezelf. Het is opzienbarend hoe in korte tijd het vertrouwen kan herstellen. Het gedrag, inclusief het probleemgedrag, wordt op die manier als betekenisvol gezien voor de cliënt. Waar het probleemgedrag voorheen vooral werd gezien als bedreigend, ziet men nu ook gedragingen waarmee hij zichzelf in de hand probeert te houden en het probleemgedrag probeert te remmen. Als je een andere bril opzet, kun je zien dat de cliënt zich probeert in de hand te houden of uit de impasse probeert te komen. Jouw kijk bepaalt wat je ziet en hoe je met jezelf en de cliënt omgaat.” In plaats van het elkaar de zwarte piet toe te schuiven met de boodschap dat de ander moet veranderen, gaat Heijkoop uit van een andere boodschap. “Niet oordelen, niet moeten. Dat wat er is, is goed. Daarin elkaar vertrouwen en mogelijkheden zien, daar gaat het om.”

wordt deze cyclus niet anders, mar wel intensiever. Ook kan worden gekozen voor een specifieke ondersteunende methodiek, zoals bijvoorbeeld de methode Heijkoop of Triple C, het bevorderen van de samenwerking tussen mensen met ernstig probleemgedrag en hun omgeving. D e m e n s e n ro n d d e c l i ë n t Het streven is altijd om de cliënt zoveel mogelijk zelf te betrekken bij het zoeken naar de beste benadering. Hoe minder goed de cliënt dit zelf kan, hoe belangrijker het gesprek is met de wettelijk vertegenwoordiger(s). In gesprek gaan met de mensen rond de cliënt, over zijn of haar wensen en vervolgens komen tot afspraken, levert altijd iets op in de relatie met de cliënt. Als onverstaanbaar gedrag communicatie is, dan ligt het voor de hand om het terugdringen daarvan ook te zoeken in de communicatie/relatie. Hierbij gaat het niet om regels, maar vooral om afspraken. Het motto van De Zijlen is ‘Niet beheersen, maar onderhandelen en samenwerken.’

ZIJLNIEUWS 9


16-03-2011

10:53

Pagina 11

DOORGESLUISD VG N b re n g t j a a r b o e k i n n ova t i e u i t Wie denkt aan innovatie in de zorg, zal niet in eerste instantie denken aan de gehandicaptensector, maar ook daar wordt hard en veel gewerkt aan vernieuwing. Deze vernieuwing draagt bij aan de zelfredzaamheid, zelfstandigheid en het welbevinden van mensen met een beperking. Daarom heeft de Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland (VGN) mooie voorbeelden opgenomen in een jaarboek zoals loopbaanprojecten waarin mensen met een beperking werken aan hun competenties en gebouwen waar met behulp van thuistechnologie wordt gezorgd dat cliënten zich weer veilig voelen.

M a n i f e s t a t i e V N - ve rd ra g Op 29 maart a.s. vindt in de Jaarbeurs in Utrecht de nationale manifestatie plaats voor gelijke rechten voor mensen met een beperking. Iedereen is welkom om mee te doen. De manifestatie richt zich op de Nederlandse ratificatie van het VN-verdrag waarin deze rechten zijn vastgelegd, inclusief het waarmaken van deze rechten door Nederland. Kijk voor meer informatie op www.vnverdragwaarmaken.nl.

Re i ze n d e ‘ B e l eve n i s ' De reizende ‘Belevenis’ is een uitgaanscentrum van ruim zestienhonderd vierkante meter dat verspreid over Nederland haar deuren opent. Elke centimeter richt zich op genieten! Zo biedt het centrum acht verschillende themawerelden waar bezoekers samen met hun familieleden en begeleiders grenzeloos kunnen ervaren, ontdekken en beleven. Alle (snoezel) werelden en attracties zijn gericht op stimulering van de zintuigen; horen, zien, ruiken, voelen en proeven. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met het Vrijetijdsteam, [email protected] of telefoon (0594) 85 02 21.

De Zijlen bij opening elektrisch laadpunt

10 ZIJLNIEUWS

Het ambulant team Zuid Oost Groningen is in de laatste week van februari verhuisd naar haar nieuwe onderkomen aan de Hemenweg 18b in Stadskanaal. In het pand zijn ook andere zorgaanbieders gehuisvest. Vanuit deze locatie bieden de medewerkers ambulante begeleiding. Op werkdagen kunnen mensen hier terecht met vragen.

D o o r s t a r t Tra i n i n g s h u i s Sappemeer Trainingshuis Noorderstraat in Sappemeer is bestemd voor jongeren die willen leren om zelfstandig te gaan wonen. Ze wonen hier maximaal twee jaar. Het trainingshuis is gevestigd in het voormalige postkantoor. Het gebouw is onlangs verbouwd en maakt een doorstart als voorziening met 24-uurs begeleiding voor jongeren met een verstandelijke beperking en/of psychosociale problematiek. De huidige vier bewoners krijgen er vijf nieuwe bewoners bij in de leeftijd van 18 tot 23 jaar. Vanaf juni komt er nog een tiende appartement bij.

‘ t R i n ke t b ezo e k t n i e u w Zo n n e h u i s

Tr u c ke r s d a g

Zaterdag 14 mei a.s. organiseren de ‘Nienoord Truckers’ samen met De Zijlen de jaarlijkse Truckersdag. Cliënten kunnen ook dit jaar weer mee met een vrachtauto. Het konvooi vertrekt om ongeveer 09.00 uur vanaf wegrestaurant ‘In de Klaver’ te Niebert. Neem voor meer informatie contact op met Bea Louwes en Tanja Buring van het Vrijetijdsteam, [email protected] of telefoon (0594) 85 02 21.

N i e u w o n d e r ko m e n a m b u l a n t t ea m S t a d s k a n a a l

Op 28 januari 2011 heeft wethouder Tanja Haseloop van Leek het nieuwe e-laadpunt voor elektrische voertuigen op de parkeerplaats aan de Tolberterstraat officieel in gebruik genomen. Dit is een van de twee elektrische laadpunten die de gemeente Leek heeft laten plaatsen om het duurzaam rijden te stimuleren. Bestuurders van elektrische auto’s kunnen hun voertuig hier opladen. De Zijlen was bij de opening vertegenwoordigd met een elektrische auto. Medewerkers en cliënten gaven met hun wagen een demonstratie en maakten met de wethouder een kort ritje.

Vrijdag 28 januari heeft een aantal medewerkers van 't Rinket een bezoek gebracht aan Zonnehuis Oostergast in Zuidhorn. Bewoners van het Zonnehuis in de nieuwe wijk Oostergast hebben kort geleden een serie schilderijen uitgezocht bij de ateliergroep van 't Rinket. Deze schilderijen huren zij enkele maanden. De medewerkers van ‘t Rinket werden hartelijk ontvangen door bewoners en personeel van het nieuwe Zonnehuis. Na het bewonderen van de gangen met kleurige schilderijen dronken zij er gezellig nog een kopje thee of koffie.


16-03-2011

10:53

Pagina 12

‘Ieder mens h e e f t g ra a g ze l f h e t stuur in handen’ “De essentie is dat ieder mens graag zelf het stuur in handen heeft. Het is de kunst om dusdanige, veilige kaders te scheppen, waarbinnen mensen dit kunnen ervaren. Vergelijk het met een paard in de wei. Zonder hek zou het paard gevaar kunnen lopen. Het hek is dus geen beperking, maar biedt veiligheid. Op het moment dat je ‘een hek’ neerzet, omdat je bang bent voor iemand, gaat het fout. Voor begeleiders is het een continue zoektocht. Je moet altijd beseffen waarom de cliënt en waarom jij bepaalde keuzes maakt en die keuzes moeten altijd gericht zijn op de persoonlijke ontplooiing van de cliënt.”

B e g re n ze n e n v r i j l a t e n Met deze woorden geeft Jacques van der Kleij aan dat ‘jezelf kunnen ontplooien’ alleen mogelijk is binnen een veilige omgeving. “Dat geldt voor iedereen”, zegt hij. “Als je omgeving en de mensen daarbinnen vertrouwd en bekend zijn, durf je meer jezelf te zijn. Je voelt je thuis bij mensen die je begrijpen. Dit betekent dat je als begeleider enerzijds begrenst, vanwege de veiligheid, en dat je anderzijds vrij laat, zodat iemand de ruimte krijgt om zichzelf te kunnen ontwikkelen. Begeleiders moeten de mensen die ze begeleiden dan ook goed kennen en dat is wel eens lastig met al die personele wisselingen. Het gaat om het kennen van de persoon die je begeleidt, om deskundigheid en om persoonlijke professionaliteit. Dit laatste betekent niet alleen vakkennis hebben, maar het gaat er vooral om hoe je als begeleider in je werk staat: persoonlijk betrokken.” Multidisciplinair Jacques van der Kleij is arts verstandelijk gehandicapten en werkte tot 2008 bij De Zijlen. In

oktober van dat jaar ging hij fulltime aan de slag als arts verstandelijk gehandicapten bij de nieuwe Psychiatrische Polikliniek Gehandicapten (PPG) van GGz Drenthe. “Probleemgedrag is per definitie multidisciplinair”, zegt de man, die vanuit de PPG ook veel mensen ziet die worden begeleid door De Zijlen. Daarnaast is hij voor vier uur per week gedetacheerd bij De Zijlen. “De mensen die een beroep doen op onze polikliniek worden door meerdere specialisten gezien, die vervolgens gezamenlijk een plan maken. Wij behandelen op de plek waar iemand woont en we betrekken altijd het hele leven van de persoon erbij, zoals wonen, werk, vrijetijdsbesteding en het sociale netwerk. Want op de plek waar ze wonen moet het goed gaan.” O ve r v ra g i n g Vroeger woonden mensen met een verstandelijke beperking voornamelijk in beschermde instellingen, waar alle specialisten in huis waren. Nu mensen met een verstandelijke beperking steeds meer in de samenleving

wonen is er, in het kader van de normalisatie, ook voor hen een Psychiatrische Polikliniek. Inmiddels behandelt de Drentse kliniek zo’n twaalfhonderd cliënten. “De problemen van een groot deel van onze cliënten ontstaan door overvraging”, meldt Van der Kleij. “Mensen met een verstandelijke beperking lopen gemakkelijker tegen problemen aan, omdat er steeds meer van hen wordt geëist. De mensen die wij zien hebben vaak een licht verstandelijke beperking en ADHD, PDD-NOS of verslavingsproblemen. De vraag is of de huidige verstandelijk gehandicaptenzorg hen genoeg te bieden heeft. De basis van onze werkwijze is dat mensen binnen kaders graag zelf het stuur in handen willen houden, zoals Arnold Cornelis over zelfsturing schrijft in zijn boek ‘De logica van het gevoel’. Dan is de mens gelukkig. Dit betekent dat ‘het hek’ flexibel moet kunnen worden geplaatst en verplaatst, want die veilige ruimte is voor elke persoon anders.”

ZIJLNIEUWS 11


16-03-2011

10:53

Pagina 1

D e d a g va n . . . Elly Banninga heeft een studio in De Gilde in Muntendam en werkt bij Twinkel in Veendam. Tot die tijd woonde ze bij haar ouders en werkte ze op de Dam in Leek. Haar eigen kamer met balkon bevalt haar heel goed. “Kom maar eens koffie drinken”, zegt ze, “dan kun je mijn eigen plek zien!” Hoe ziet haar dag eruit? “Om 7.00 uur sta ik op, lekker op tijd. Eerst ga ik wassen en aankleden en daarna rustig ontbijten. Na het ontbijt komt de bus en vertrek ik naar Twinkel in Veendam. Zodra ik er ben, gaan we eerst koffiedrinken. Daarna gaan we aan het werk. Ik doe van alles wat er maar te doen is. Zo ben ik aan het papier versnipperen met een machine en ik neem de telefoon aan, maar ik lees ook wel eens een boekje. Tussen de middag eten we een broodje, dat we van huis hebben meegenomen. We nemen er altijd soep bij, dat is erg lekker. Na het eten gaan we verder met de werkzaamheden waarna we om 15.30 uur weer opgehaald worden door de bus die ons terugbrengt naar Muntendam. Als ik thuis ben, gaan we eerst met z’n allen koffiedrinken. Om 17.30 uur gaan

we samen warm eten. Daarna ga ik naar mijn kamer om televisie te kijken. Om 21.30 uur ga ik naar bed.” Op de vraag of ze ook hobby’s heeft, reageert Elly enthousiast: “Ik ben lid van de Koninklijke familie”, zegt ze. “Ik heb namelijk een abonnement op een blad over het

Koningshuis. Ik vind alles leuk om te lezen en te zien. Maxima vind ik een leuke vrouw met hele mooie kleren. Ik heb haar nog nooit ontmoet, maar het is mijn wens om haar een keer in het echt te zien!”

Wiebe neemt afscheid van de Cliëntenvereniging

Wiebe Nuismer, voorzitter van de cliëntenvereniging, neemt binnenkort afscheid. Na elf jaar vindt hij het welletjes. Hij vertrekt wel met pijn in zijn hart. “Ik vind het erg leuk bij de Cliëntenvereniging”, zegt hij, “maar na zoveel jaren wil ik wel eens wat anders. Ik woon al een tijdje niet meer bij De Zijlen en ik heb nog een

12 ZIJLNIEUWS

heleboel andere hobby’s. Het zou mooi zijn als iemand anders het van mij overneemt, dan kan ik met andere dingen bezig.” De Cliëntenvereniging vergadert eenmaal per veertien dagen. “Het leuke is dat je van alles te weten komt”, aldus Wiebe. “Ook praat je over de toekomst en wat beter kan. Het is erg leuk. Je moet er wel wat voor doen, bijvoorbeeld veel stukken doornemen. Ik kan niet lezen, maar wel heel goed onthouden. Ik weet nog goed wat een jaar geleden besproken is. Ook ga je een paar keer per jaar naar bijeenkomsten en op huisbezoeken. Dan hoor je goed wat er speelt.” Op de vraag wat Wiebe straks gaat doen, antwoordt hij: “Ik ga me meer bezighouden met mijn hobby’s, zoals dammen en sjoelen. Ik sjoel in Groningen en in Sebaldeburen. Ik ga het werk bij de vereniging wel missen. Je maakt veel mee en dat vind ik best lastig om naast me neer te leggen. Ik wens mijn opvolger veel succes!”

Vacature CMR Wilt u -namens de cliënten- invloed hebben op de kwaliteit van zorg bij De Zijlen? Word dan lid van de centrale medezeggenschapsraad (CMR) van De Zijlen ! Zie voor meer informatie de bijgevoegde brief en vacature. Solliciteren kan tot 17 april naar [email protected] Colofon

Dit is een uitgave van De Zijlen en verschijnt vier keer per jaar in een oplage van 4.500 exemplaren. Tekst en fotografie De Zijlen en Tineke Hamming Zuidlaren Vormgeving Wecke Design Groningen Druk Zalsman Groningen Redactie Ida van Emmerik, Janet Jonker, Mirjam Wallenburg Martha Koster en Sita Mik. De Zijlen Postbus 25 9356 ZG Tolbert 0594 - 85 04 39 [email protected] www.dezijlen.nl

Wij zijn op zoek naar u!

Recommend Documents