Wethouder van Stadsontwikkeling, Volkshuisvesting en Integratie

Wethouder van Stadsontwikkeling, Volkshuisvesting en Integratie RIS1777375_25-JAN-2011

M. Norder

Gemeente Den Haag

Retouradres: Postbus 12 600, 2500 DJ Den Haag

De voorzitter van Commissie Ruimte

Uw brief van Uw kenmerk Ons kenmerk

DSO/2010.2041 - RIS177375 Doorkiesnummer

070 - 353 4929 E-mailadres Aantal bijlagen

1 Datum

23 november 2010 Verzonden 21 januari 2011 Onderwerp

Voortgangsrapportage ruimte voor gebed 2010

Inleiding Tijdens de raadsvergadering op 16 december 2004 bij het tweeminuten debat over “Ruimte voor gebed” is in een motie aangenomen om een feitenonderzoek te doen naar de reële behoefte aan gebedsruimten en naar mogelijkheden van bestaande en nieuwe ruimtelijke bestemmingen van kerken. Dit onderzoek en het collegebesluit zijn in de raadscommissie SWB van 10 november 2005 besproken (zie Rm 2005.257). Het onderzoek geeft voor de periode van 5 tot 10 jaar een behoefte aan van circa 20.000 m2 aan. Met een groeimodel zal toegewerkt worden naar de realisatie van de doelstelling om de ruimtenood weg te nemen. Het College heeft daartoe besloten de volgende maatregelen te nemen: 1. Ruimte voor gebedsruimte en sociale en culturele activiteiten inpassen in bestemmingsplannen 2. Gebedsruimte in stedelijke ontwikkeling inbrengen 3. Informatiepunt STEK voor gebedsruimtezaken oprichten 4. Waar mogelijk organisaties faciliteren door benutten van vrijkomend gemeentelijk onroerend goed Daarnaast heb ik tijdens de raadscommissie in 2005 aangegeven jaarlijks een voortgangsrapportage aan de Commissie te zenden met de stand van zaken van diverse activiteiten. Ik heb daarbij aangegeven in te gaan op de mogelijkheid voor een kerkverzamelgebouw en de mogelijkheid van het gebruik van kerken van het Bisdom. Ook heb ik aangegeven meer gebiedgericht aan te geven waar de gebedsruimten moeten komen. In de raadsmededeling van 20 juni 2006 heeft het College (zie RIS 138637, 2006) een eerste voortgangsrapportage gestuurd. In de brief van 22 april 2008 (zie RIS 154461) heb ik u wederom over de verdere voortgang geïnformeerd en aangegeven welke ontwikkelingen er na 20 juni 2006 hebben plaatsgevonden. Inlichtingen bij

Jan Kommer Postadres: Postbus 12 600, 2500 DJ Den Haag Bezoekadres: Spui 70, Den Haag Internetadres: www.denhaag.nl

Telefoon: 070 - 353 4929 Fax: 070 - 353 3615

DSO/2010.2041

2

In deze brief informeer ik u over de voortgang sindsdien. Mijlpalen De afgelopen tijd heeft een aantal bijzondere gebeurtenissen plaatsgevonden. Elders in deze voortgangsrapportage zullen deze uitgebreider aan de orde komen. Deze gebeurtenissen zijn: - voor de bouw van een verzamelmandir is een stuk grond in Laakhavens beschikbaar gesteld, - het SICN (Stichting Islamitisch Centrum Nederland) heeft een bouwaanvraag ingediend voor de nieuwbouw van een gebedsruimte, gecombineerd met jongerenopvang, aan de Delftselaan, - de kerk aan de Beresteinlaan is aangekocht door de Redeemed Christian Church of God, - het Apostolisch Genootschap heeft de verbouwde en uitgebreide kerk aan de Loevesteinlaan in gebruik genomen: een architectonisch bijzonder gebouw, - in Laakhavens is 2000 m2 bedrijfsruimte op verdieping via een bestemmingsplanwijziging ook ter beschikking gekomen voor een kerkverzamelgebouw, - de bouw van de uitbreiding van de As Soenahmoskee (Fruitweg) is gestart, - Ahi Evran heeft een tijdelijke locatie aan het Vredenoord 4a (Bouwlust) gevonden. Voor 1 januari 2011 zal een definitieve locatie worden aangewezen. Ruimte voor gebedsruimte en sociale en culturele activiteiten inpassen in bestemmingsplannen • In het handboek bestemmingsplannen is gebedsruimte als beleidskader nadrukkelijker opgenomen dan voorheen. Dit betekent dat bij de actualisering van bestemmingsplannen expliciet en transparant over gebedsruimte melding wordt gemaakt. • De nieuwe Wet op de Ruimtelijke Ordening (nWro) die op 1 januari 2010 in werking is getreden, verplicht gemeenten, provincies en het Rijk hun bestemmingsplannen en andere ruimtelijke plannen conform vastgestelde standaarden digitaal beschikbaar te stellen en uitwisselbaar te maken. In deze wet wordt gewerkt met een nieuwe manier van bestemmen, waarbij wordt uitgegaan van minder bestemmingen maar met ruimere mogelijkheden per bestemming. Veel maatschappelijke functies, die volgens de oudere manier van bestemmen tot verschillende vormen van “maatschappelijke doeleinden” worden gerekend, vallen in de nieuwe bestemmingsplannen onder tot één bestemming: ‘Maatschappelijk’. Wel wordt, in het belang van een goede ruimtelijke ordening, per locatie aangegeven, welke functies binnen de bestemming mogelijk zijn (maatwerk). Deze wijziging heeft voor veel gebedsorganisaties een positief effect bij de zoektocht naar ruimte. De gebedsorganisaties kunnen namelijk eenvoudiger een hypotheek krijgen op een bestemming met ruime mogelijkheden. Gebedsruimte in stedelijke ontwikkeling inbrengen via DSO • In de Structuurvisie Den Haag Zuidwest (Rv 136, 2004) is 1.000 m2 gebedsruimte gereserveerd. Hiervan is op dit moment ongeveer de helft gerealiseerd. Gelet op de behoefte naar gebedsruimte houdt het College de mogelijkheid open om op termijn een hoger metrage gebedsruimte te realiseren. • In de concept Nota van Uitgangspunten voor Knoop Moerwijk is de mogelijkheid om gebedsruimte in de ontwikkeling op te nemen open gehouden.

DSO/2010.2041

3

Gebedsruimte inbrengen via OCW • OCW heeft in opdracht van het College gesubsidieerde instellingen verzocht actief mee te werken bij het zoeken van tijdelijke oplossingen voor het vinden van ruimte voor gebed. Het afgelopen jaar zijn bij de verzelfstandigde dienst “Openbaar Onderwijs” nauwelijks reacties binnengekomen. • Bij de grotere welzijnspanden, die in beheer zijn bij OCW en verhuurd worden aan de welzijnsinstellingen, blijft het lastig om deze voor gebedsorganisaties beschikbaar te stellen. Er moet flink geïnvesteerd worden om de panden zodanig te compartimenteren (op gebied van beveiliging, toegangen/uitgangen) om (opnieuw) een vergunning van de brandweer te krijgen voor gebedsruimte. Dit komt doordat de regelgeving waarop de reeds afgegeven brandweervergunning is gebaseerd verschilt van de huidige regelgeving. • Naast scholen en welzijnspanden zijn ook de ontmoetingsruimten in verzorgings-/bejaardenhuizen een mogelijkheid om gebedsdiensten te huisvesten op de zondagen. De ouderen ervaren de levendigheid en activiteiten als een positieve bijkomstigheid. Het is OCW afgelopen jaar niet gelukt om een aantal religieuze organisaties in verzorgingtehuizen onder te brengen. OCW blijft zich op deze wijze actief inzetten voor ruimte. Moskeeën • De stichting Islamitisch Centrum Nederland (SICN) heeft voor de locatie van haar huidige vestiging een bouwaanvraag ingediend voor de bouw van een gebedsruimte, gecombineerd met jongerenopvang. De Gemeente is akkoord met deze locatie en het programma. • De As Soenahmoskee aan de Fruitweg is gestart met de uitvoering van de uitbreiding van de moskee; hierbij wordt een (beperkt) aantal parkeerplaatsen op eigen terrein gerealiseerd. • De El Fathmoskee aan de Wouwermanstraat heeft van de gemeente de toezegging gekregen voor medewerking aan een nieuwe locatie, mits de moskee zelf een locatie vindt en financiert. • De moskee Ahi Evran is gevestigd aan het Vredenoord 4. In feite hoeven ze daar de eerste jaren niet weg, omdat de herstructurering van de aangrenzende Oorden is uitgesteld. Ik heb echter toegezegd dat de moskee desondanks op korte termijn (voor het einde van het jaar) een voorstel voor een nieuwe locatie of gebouw krijgt. • Voor de Turks Islamitische Culturele Stichting (TICS) is een voorstel in voorbereiding voor een verhuizing van de Schalkburgerstraat naar de Comeniusschool aan de Kempstraat. De realisatie kan mogelijk in 2012 plaatsvinden. • Met de moskee aan de Paul Krugerlaan wordt onderhandeld over de verkoop van het pand aan de moskee. Bisdom Rotterdam • Met het Bisdom Rotterdam is onderhandeld over een pakket van circa 8 kerken. De inzet is om door middel van de gemeentelijke bevoegdheid van continuering van het bestemmingsplan ook enkele ruimten beschikbaar te houden als ruimte voor gebed. Niet alle panden zullen echter op korte termijn beschikbaar kunnen komen. De resultaten van de onderhandeling zijn in een apart voorstel naar de Raad gebracht. • De gemeente vervult een intermediaire functie met het doorverwijzen van diverse organisaties naar het Bisdom. Op dit moment worden er diverse gesprekken gevoerd met het Bisdom voor de Theresiakerk aan de Dierenselaan 195, die beschikbaar is.

DSO/2010.2041

4

Gebedsruimteloket bij STEK • De gemeente Den Haag heeft gedurende de periode juli 2005 tot en met december 2006 het Migrantenloket aan de Parkstraat 32 van Stichting Stad en Kerk (STEK) gefinancierd. Dit loket heeft zich bezig gehouden met de inventarisatie van knelpunten van migrantenkerken bij het zoeken naar geschikte locaties voor gebed en aanverwante activiteiten. Meer dan 23 migrantenorganisaties zitten in de onderhuur bij 17 bestaande kerken. Ook komt naar voren dat er een databestand ontwikkeld is met uitgebreide informatie over de migrantenkerken. • De Stichting heeft haar werk na het beëindigen van de subsidie voortgezet. Door vertrek van een sleutelpersoon is de focus echter minder komen te staan op het oplossen van ruimtelijke knelpunten, maar meer op de ontplooiing van welzijnsactiviteiten. Hierdoor is het niet uit te sluiten dat gebruik van ruimte in strijd met het bestemmingsplan en gebruikersvergunning toeneemt. • Er blijft sprake van informatieachterstand bij Migrantenkerken. Niet alleen ten aanzien van gebedsruimtezaken maar ook voor sociaal-maatschappelijke vraagstukken. STEK en de migrantenkerken continueren mede daarom het loket. Hiervoor is de Stichting Haagse Migrantenkerken opgericht (HMK). • La Cle makelaars blijft specialist op het gebied van huisvesting van religieuze instellingen en groeperingen Kerkverzamelgebouw - manager bij STEK • Het Gebedsruimte overleg (Werkgroep Gebedsruimte) van DSO en OCW heeft een aantal bevindingen op een rij gezet. Uit de vele contacten met STEK en Stichting HMK is komen vast te staan dat we te maken hebben met een veelheid van kleine migrantenkerken, variërend tussen de 50 en 200 leden. De schatting is dat de stad Den Haag rond 150 kleine migrantenkerken telt waarvan de meesten onvoldoende middelen hebben om een kerk duurzaam te exploiteren. Het gebrek aan financiële middelen voor een duurzame exploitatie en de terughoudendheid om informatie te verstrekken over de financiële huishouding leiden er toe dat de vele verzoeken voor bemiddeling bij het zoeken naar gebedsruimte niet gehonoreerd kunnen worden. De meest adequate oplossing is het optimaal gebruiken van ruimte. In dat opzicht lijkt een verzamelgebouw een goede oplossing. De kerken kunnen op basis van inroostering hun erediensten houden. De realisatie van een verzamelgebouw vraagt om een degelijk plan van aanpak. • Aan de Stichting HMK is daarom in samenwerking met STEK een subsidie verstrekt van € 20.000,00 voor een manager. Deze manager heeft in april 2008 een plan van aanpak afgerond. Met dit rapport en een aanvullend beheersplan heeft de gemeente intensief onderhandeld met Strabag voor de realisatie van een kerkverzamelgebouw in Laakcenter aan de Verheeskade. Deze onderhandelingen heeft Strabag in juni 2009 beëindigd, vanwege onvoldoende vertrouwen in de kerken en omdat de gemeente of andere organisaties in het DSO-voorstel in onvoldoende mate garanties wilden afgeven. Gelet op de scheiding religie en staat heeft de gemeente in het voorstel alleen garant willen staan voor een gedeelte van het leegstandsrisico en niet voor het risico van wanbetaling. • In het najaar van 2009 zijn er gesprekken gestart voor vestiging van een kerkverzamelgebouw aan de Calandstraat 12. Hiervoor is de bestemmingswijziging gereed, waarna invulling had kunnen plaatsvinden. De kerken hebben deze kans echter voorbij laten gaan, waardoor de eigenaar aan anderen heeft verhuurd. Er is nu nog 600 m² van de 2000 m² beschikbaar.

DSO/2010.2041

5

•

Vooralsnog kan worden geconstateerd dat de migrantenkerken erg terughoudend zijn in het geven van informatie over hun financiële positie en elkaar beconcurreren. De migrantenkerken willen direct een concreet verzamelpand op het oog hebben of vragen om een eigen ruimte die niet altijd aansluit op de financiële mogelijkheden. Ook reageren ze niet altijd direct als er zich een kans voordoet. Met bovengenoemde nieuwe inspanningen geeft het College invulling aan het initiatief voorstel van de Christenunie-SGP voor een kerkverzamelgebouw. Gelet op de terugtrekkende bewegingen van de kerken kan het college echter nog geen resultaat boeken. Mandirs Naar aanleiding van diverse verzoeken om locaties voor mandirs (Hindoestaanse tempels) heb ik in maart 2010 een aantal mandirs een locatie in Laakhavens aangeboden om te komen tot een gezamenlijke ontwikkeling. De gemeente heeft een aantal stedenbouwkundige randvoorwaarden aangegeven, welke gebaseerd zijn op het huidige stedenbouwkundige plan. De organisaties moeten zelf een plan ontwikkelen en aantonen dat het plan financieel haalbaar is, bedoeld is voor Haagse Hindoestanen en past in de omgeving van Laakhavens. De instellingen moeten binnen drie maanden een plan presenteren. Indien dit plan voldoet aan de gestelde eisen, zal er een voorstel naar de raad gaan. Daarnaast is gewezen op een tweetal leegstaande kerken, waarvoor door de initiatiefnemers zelf actie kan worden genomen.

Benutting van vrijkomend onroerend goed • Vereniging Gurdwara Singh Sabha (Sikhs) heeft zich kunnen vestigen in de Scheeperstraat 54 met 1000 m2. • De oude Fokkerschool op de Binckhorstlaan 251 functioneerde tot 1 januari 2008 als kerkgebouw voor 6 christelijke organisaties in de onderhuur bij de Lucas Stichting, die het gebouw tevens voor onderwijs gebruikte. Stichting Lucas vertrekt naar Laak Noord, waarna het pand wordt overdragen aan DSO ter gebruik van creatieve bedrijvigheid en evenementen. Sion Christelijk Centrum is vertrokken naar de Fatimakerk (Escamplaan) gezamenlijk met 2 onderhuurders. Aan de overige 3 christelijke organisaties is tijdelijk onderdak aangeboden in de voormalige schoolgebouwen aan de Raaphorstlaan 1 en 3 (1140 en 1590 m2). Hierbij gaat het om Act Revival, de Spanish Church en Redeemed Christian Church of God. De Gemeente is niet verplicht om voor de periode daarna voor vervangende ruimte te zorgen. Inmiddels hebben deze organisaties de kerk aan de Beresteinlaan aangekocht. • De eigenaar van de voormalige technische school aan het Veluweplein heeft zich bereid verklaard om aan religieuze groeperingen ruimtes in het gebouw te verhuren. • De Sewa Dhama Tempel & Stichting USF Hindoe tempel Bouwlust heeft meegedongen in de openbare aanbesteding van de school aan Alberdinck Thijmplein 34 en is daar inmiddels gevestigd.

Lopende aanvragen (zie ook bijlage 1) • De Stichting Siri Guru Singh Sbha zitten in een gymzaal van een school in de weekenden en zoeken een permanente ruimte.

DSO/2010.2041 •

6

Het SICN (Stichting Islamitisch Centrum Nederland) heeft een ruimtevraag voor gebedsruimte gecombineerd met ruimte voor naschoolse opvang voor jongeren. Het SICN heeft een bouwaanvraag ingediend voor hun locatie aan de Delftselaan. In deze vestiging zullen alle activiteiten worden geconcentreerd. De gemeente steunt deze bouwaanvraag.

Knelpunten in de uitvoering van de notitie "Ruimte voor Gebed" Een knelpunt dat het College wil meegeven is dat een aantal organisaties niet altijd conform de regelgeving handelt. Bouwvergunningen worden niet aangevraagd, terwijl organisaties wel op de hoogte zijn van de regelgeving. In verschillende stadsdelen zijn onregelmatigheden aangetroffen en hebben organisaties geen bouwvergunning aangevraagd voor een aantal bouwwerkzaamheden. Daarnaast zijn er knelpunten met het gebruik van onroerend goed op de markt. Er komen binnenkort panden leeg van het Bisdom en Protestantse Kerk Nederland (PKN). Er zijn een aantal redenen waarom deze panden nog niet door religieuze organisaties gebruikt gaan worden: - bij een deel van de organisaties komt de door hen aangegeven behoefte niet overeen met de financiële mogelijkheden; - een deel van de organisaties heeft wel voldoende financiële middelen, maar kan geen garanties geven om ook op lange termijn huurafspraken na te komen; veel organisaties hebben geen boekhouding en zijn niet ingeschreven bij de Kamer van Koophandel; de gebedsorganisaties zijn vaak afhankelijk van incidentele giften en collectes; de inkomstenbronnen zijn niet structureel; - bij nieuwbouwpanden moet een BTW-heffing worden betaald, deze heffing kunnen de organisaties niet van de belasting aftrekken en zorgt voor een extra kostenpost; voor een bestaand klein gebouw zijn wel de financiële middelen aanwezig; - de panden van het Bisdom Rotterdam en PKN (Protestantse Kerk Nederland) zijn voor veel religieuze organisaties te groot. Hieruit blijkt dat er een behoefte is aan ruimte voor religieuze organisaties waaraan niet eenvoudig kan worden voldaan. Hiervoor wordt gezocht naar een oplossing. Het College gaat zich echter niet voor elke gebedsorganisatie inspannen. Gebedsorganisaties met onvoldoende organisatiegraad (geen bestuur), minder dan 2 jaar bestaan, een beperkt aantal leden hebben (huiskamermoskee, -kerk) of niet over voldoende financiële middelen beschikken en die niet in staat zijn hun behoefte duidelijk op papier te zetten worden niet in behandeling genomen. De gebedsorganisaties die voor een zelfstandige gebedsruimte niet over de financiële middelen beschikken zullen tevreden moeten zijn met het gebruik van onder andere gymzalen en aula’s van scholen met minder ideale omstandigheden of met het huren van feestzalen. Conclusie Het afgelopen jaar hebben diverse religieuze groepen nieuwe of vervangende huisvesting gevonden. Dit gebeurt zowel door eigen initiatief of met hulp van de gemeente. Zo zijn een aantal leegstaande christelijke kerken door andere groepen gekocht en/of in gebruik genomen. Nieuwe ruimtes zijn te vinden in het bouwplan voor de SICN en de vestiging van de Sewa Dhama tempel aan het Albertinck Thijmplein. De pakkage-deal met het Bisdom Rotterdam is afgerond. Voor de mandirs is er een mogelijkheid geopend om met een voorstel voor een gezamenlijke ontwikkeling te komen. Daarnaast is en/of komt er via onroerend goed op de markt gebedsruimte vrij. Het College blijft de verschillende maatregelen continueren en de Commissie jaarlijks informeren over de voortgang.

DSO/2010.2041

In de contacten met religieuze organisaties zal de uitvoering van deze nota een van de gespreksonderwerpen zijn. Ik vertrouw erop u hiermee voldoende op de hoogte te hebben gebracht. Met vriendelijke groet, de wethouder van Stadsontwikkeling, Volkshuisvesting en Integratie, Marnix Norder

7

DSO/2010.2041

8

Bijlage 1

Stand van zaken c.q lopende zaken ruimte voor gebed 8 december 2010 Voor zover bekend bij de Gemeente.

Christelijk Organisatie

Locatie

Oppervlakte

Victory Outreach Church

Nieuwlandstraat (Moerwijknoord)

800m2

Victory International Church

Geen locatie

150 m2

Stand van zaken Tijdelijke locatie. Verzoek ingediend voor andere locatie met gebedsruimte en voor maatschappelijke activiteiten (“opvang en hulp aan verslaafde”)

Actie Verzoek wordt beoordeeld door Gemeente. Inmiddels plan gereed voor huidige tijdelijke locatie.

Zoeken huurruimte

Via LaClé Makelaars

Gebruik ruimte in strijd met bestemmingsplan.

Inzet is verplaatsing naar verzamelgebouw Laakcenter

Heeft kerk Beresteinlaan 261/263/265 gekocht.

Nieuwe locatie gevonden.

Zoeken ruimte rond het centrum; huur, eventueel koop.

Via LaClé Makelaars

Gebruik ruimte in strijd met bestemmingsplan.

Inzet is verplaatsing naar verzamelgebouw Laakcenter

150 m2

Verbouw bestaande kerk

Gerealiseerd

250 m2

Huurder van Wooninvest.

30 personen

Verzoek om locatie ingediend

Gerealiseerd Gemeente beoordeelt

Church of Pentacost Nieuwersluisstraat 36B

600 m2

Verzoek tot wijziging bestemmingsplan loopt, buurt is tegen de komst van de kerk

Uitspraak over bestemmingsplan afwachten.

De Deur

600m2

Zoeken ruimte om te kopen

Via LaClé Makelaars

Zoeken huurruimte

Via LaClé Makelaars

Christian Church Outreach Mission International

Wegastraat 50

Act Revival (Spanish Church) en Redeemed Christian Raaphorstlaan 1 (Moerwijk-zuid) 1140m2 Church of God (RCCG) Redeemed Church of God (voorheen Tijdelijke huisvesting 400 m2 Torenstraat) Acts RevivalChurch Binckhorstlaan 255B International Apostolisch Loevesteinlaan 170 Genootschap Leidschenveen kerk ‘s Gravendreef Stichting Missionaris Nog geen locatie Wereldwijd Avance

AMEM Crossroads

Escamplaan

Tijdelijke locatie via Haagwonen: Vinkensteijnstraat 3 tot medio 600 m2 2010 Tijdelijke huisvesting in de Britse 800 m2 School Vlaskamp 19

St. Josef

Boot aan de Calandstraat

400 m2

Migrantenorganisaties

In meer dan 6 scholen en bejaardenhuizen onderhuur in weekend

-

Bulgaarse Kerk

Bakkerstraat 75 (onderdeel van Het Anker, Noordwal)

Zoeken huurruimte, mogelijk Via LaClé koop Makelaars Moeten weg i.v.m. herontwikkeling, wachten Kerk in Voorburg? voorstel gemeente tot uitkoop af Via Gemeente en verzorgingscentra worden ruimtes beschikbaar gesteld. Op contactbasis in huidig pand. Bij sloop Anker moet Betrokkenen zijn op de hoogte gebracht. de kerk zelf een andere locatie zoeken.

DSO/2010.2041

9

Joods Joods woonzorgcentrum (nieuw Mr. L.E. Visserhuis?) met synagoge en stilteruimtes

Cees Laseurlaan (Haagse Hout)

200m2

Bouwvergunning afgegeven

In aanbouw

Islamitisch Er wordt gezocht naar nieuwe locatie, bij voorkeur op Gerealiseerd, maar tijdelijk. korte termijn. Den Haag Zuidwest blijft vestigingsgebied Voorlopig ontwerp Plan voor nieuwe moskee op gereed; huidige locatie Delftselaan bouwaanvraag moet worden ingediend. Onderzoek naar Onderzoek vervalt gebedsruimte gecombineerd doordat alle met (maatschappelijke) activiteiten organisaties op locatie geconcentreerd Scholengroep DH ZW wordt aan de (Beatrijsstraat). Delftselaan. Illegale doorbrekingen pand Bouwvergunning richting opslagruimte naast aangevraagd. moskee Rapportage ingediend voor nieuw pand. Huidige pand te klein, plan Gemeente voor uitbreiding afgewezen beoordeelt. Mogelijk locatiestudie. Groter pand, bij voorkeur Rapportage Dienstencentrum voldoende voor Scheepersstraat of eigen zoekactie. pand kopen en uitbreiden met bovenliggende woning Stichting zoekt ruimte in Op dit moment geen eigendom, Molenwijk + panden of locaties directe omgeving. in gemeentelijk Ligt ook een raadsvraag, is eigendom die in beantwoord. aanmerking komen.

Ahi Evran

Vredeoord 4 (Bouwlust)

600 m2

SICN (Stichting Islamitisch Centrum Nederland)

Delftselaan

2000m2

SICN 2e locatie

Den Haag zuidwest

2000m2

Faisul Islam

Noorderbeekstraat 214-236

Ehlibeyt-moskee

Terletstraat 20 + 24 (zijstraat De La Reyweg)

1500m2 (vraag)

Aya-Sofya

Paul Krugerlaan 97-99

800 m2 (vraag)

El Mouahidin

Draaistraat 12 + De Compaan

600 m2 (vraag)

Stichting Sociaal CultureelCcentrum Nederland (S.S.C.N.N.)

De la Reyweg 297 /Ellekomstraat 2

Verbouwing en uitbreiding bestemming: bouwplan ingediend

El Fath

Wouwermanstraat

Zoekt nieuw pand voor multifuntioneel Diensten Centrum

Turks Islamitische Culturele Stichting

Schalkburgerstraat (4 geschakelde panden)

1100m2

Zoeken nieuwe ruimte

Gemeente adviseert.

Gemeente bereid mee te werken, mits El Fath zelf locatie zoekt en financiering regelt. Voorstel voor huisvesting in Comeniusschool is in voorbereiding.

DSO/2010.2041

10

Hindoes Sewa Dhama Tempel & Stichting USF Hindoetempel Bouwlust Sewa Dhama Tempel & Stichting USF Hindoetempel

Shri Sanatan Dharm Dew Mandir

Gemeente heeft brief gestuurd naar organisatie voor onderhandeling met Bisdom. Pand is aangekocht en in gebruik genomen na 1e fase verbouwing. Mogelijkheid voor gebedsruimte opnemen in bestemmingsplan; Uitbreiding naastegelegen grond wordt onderzocht (toezegging Gemeente). Norder heeft medewerking naar zoeken nieuwe locatie Vraag: 1500-2000 toegezegd. m2 grond Schilderswijk, Transvaal, ReVa, Zuiderpark. Aanvraag bij Gemeente ? ingediend Vraag: Uibreiding Aanvraag bij Gemeente ingediend huidige locatie Vraag: Aanvraag bij Gemeente 1500-2000 ingediend m2 grond Aanvraag bij Gemeente ingediend

Laagveen

Alb. Thijmplein

Gaslaan 72

Arya Samaj Nederland Regentesselaan 233-237 (ASAN) Stichting Arya Samaj Platform

p/a Herschelstraat 44

Shri Ram Mandir

Mijtenstraat 183

SKD-ISKCON (Krishna-beweging)

Weimarstraat 213

Stichting Ghiraw

???

Stichting Agni

Multi Cultureel uitvaartcentrum combi met mandir en woningen

600 m2

Aanvraag bij Gemeente ingediend

Is gecombineerd met vestiging Alb. Thijmplein, geen verdere acties. Gerealiseerd Projectbesluit of meenemen in nieuw bestemmingsplan. Uitbreiding via beginselplan.

Mogelijk verzamelmandir Mogelijk verzamelmandir Akkoord, mits binnen bestemmingsplan Mogelijk verzamelmandir Misschien verzamelmandir Nog geen actie

Sikhs Vereniging Gurdwara Singh Sabha/Sikhs

Stichting Siri Guru Singh Sbha (Sabaa?)

Scheepersstraat 48

Vraag: 1000m2

Tijdelijk gymzaal Withuysstraat

300-400 m2, onderbouwing bij La Clé/Kersten

Maasstraat 182

150-250 m2

Vereniging heeft zich hier gevestigd.

Eigen onderkomen gewenst.

Eigen suggesties: verzamelgebouw Calandstraat, LaCLE makelaars zoekt locaties in centrum. Gemeente beoordeeldt.

Boeddistisch Boeddistisch centrum Haaglanden

Overleggen met Haagwonen, levert (nog) geen resultaat op

Gemeente beoordeeldt verzoek.

DSO/2010.2041

11

Potentieel aanbod via de markt Bouwvergunning aangevraagd, wijziging bestemmingsplan bijna rond.

Nog 600 m2 beschikbaar

1000 en 600 m2

Bestemming wijzigen

Verhuur via LaClé Makelaars

Tesselsestraat 67

900 m2

Verzoek aan gemeente om bestemmingswijziging

In behandeling

Theater de Poort

Paviljoensgracht 18

1050m2

Vervalt

De Verleyding

Hoek Leyweg/ Steenwijklaan

470 m2

Vervalt

First Church of Christ Scientist

Andries Bickerweg

Kerkverzamelgebouw

Calandstraat 12

Kerkverzamelgebouw

Calandstraat hoek Calandplein-Lobatostraat

Pniëlkerk

Komt leeg, rijksmonument

Het gebouw is in gebruik door anderen. Het gebouw is in gebruik door anderen. Nog geen wijziging bestemming, eerst overtuigend aantonen dat er geen belangstelling is voor gebruik gebedsruimte

Plan: behoud religieuze functie met toevoeging woontorentje Eigenaar bereid ruimtes te Schoolgebouw Voormalige technische school Max. verhuren aan religieuze Transvaal Veluweplein 3000m2 instellingen De school aan het Alberdingk Thijmplein is verkocht aan en in gebruik genomen door Sewa Dhama Tempel & Stichting USF. De Exoduskerk aan de Beresteinlaan is verkocht aan de RCCG-organisatie (Redeemed Christian Church of God), met huidige bestemming. Ontmoetingskerk

Aaltje Noorderwierstraat/Louis Davidsstraat

Diverse kerken van Bisdom Rotterdam Kloosterlocatie

Grovestinstraat

Martelaren van Gorcum

Stadhoudersplantsoen

Pauluskerk

Mgr. Nolenslaan 8-12

Herontwikkeling met handhaven kloostergebouw met bestemming matschappelijke doeleinden In gemeente-eigendom. Wordt gezocht naar tijdelijke invulling (5 jaar) Aan eredienst onttrokken. Bisdom onderhandelt met marktpartijen over eventuele woonbestemming (sloop-nieuwbouw) Wel interesse vanuit christelijke organisaties, maar kosten aankoop en onderhoud te hoog.

In ontwikkeling

Voorlopig religieuze bestemming handhaven. Mogelijk voor Hindoestaans meergeneratieproject.

Onderzoek naar andere invulling. Theresiakerk 1400 m2 Bij voorkeur behouden (beeldbepalend). Gemeente in principe RK kerk van het Herontwikkelingslocatie akkoord op basis Sportlaan Sacrament duurdere woningbouw pakketafspraken met Bisdom De Pastoor van Arskerk is in gebruik genomen door de “blauwe zusters”. De Fatimahkerk (Soestdijksekade), Christus Koningkerk (Robijnhorst) en O.L.V. Goede Raadkerk (Bezuidenhoutseweg) zijn verkocht aan religieuze instellingen en houden hun religieuze bestemming. Apeldoornselaan/ Dierenselaan 195