Wetenschappelijk onderzoek en MS bij kinderen
Kinder MS dag 2014 Efteling Kaatsheuvel Daniëlle van Pelt, Arts-onderzoeker
ErasMS
Kinder MS dag 2013 Blijdorp Rotterdam
ErasMS
Kinder MS dag 2013
Onderzoek Risicogenen MRI-kenmerken
ErasMS
Wat is MS?
Chronische ziekte Ontstekingen in hersenen en ruggenmerg
ErasMS
Waarom onderzoek?
Omgeving: Precieze oorzaak niet bekend
Overgewicht
Virus infectie Samenspel meerdere factoren
Woonplaats
Vitamine D Roken
MS Genen ErasMS
Waarom onderzoek?
Volwassenen
Kinderen
ErasMS
Achtergrond < 10 % MS patiënten 1ste aanval <18 jr 20-30% kinderen ontwikkelt MS na een 1ste aanval
Eenmalig
Ontstekingsziekte zenuwstels (ADS) Chronisch
MS ADEM NO
Myelitis transversa
CIS
ErasMS
Hoofdvraag
Wat voorspelt na een 1ste aanval, een beloop richting MS?
ErasMS
Onderzoek NL
Landelijk verzamelen gegevens van alle kinderen die een 1ste aanval hebben gehad van een ontsteking in hersenen en/of ruggenmerg
ErasMS
Onderzoekers AMC Amsterdam:
B.T. Poll-The
Amphia zh Breda:
J. de Rijk
AZM Maastricht:
J. Vles
CWZ Nijmegen:
A. Verrips
Erasmus MC Rotterdam:
I. Ketelslegers, R. Neuteboom, C. Catsman, R. Hintzen, D. van Pelt
Juliana kzh Den Haag:
E. Peeters
LUMC Leiden:
E. Niks
MCRZ Rotterdam:
J. Samijn
Rijnstate Arnhem:
K. van Dijk
UMCG Groningen:
M. Boon, T. Heersema
UMC St. Radboud Nijmegen: M. Willemsen UMC Utrecht:
R. Gooskens
VUmc Amsterdam:
J. Vermeulen
ErasMS
Dataverzameling Patiëntgegevens, voorgeschiedenis, medicatie, familie Bloed Hersenvocht MRI-scans van hersenen en/of ruggenmerg
ErasMS
Follow-up
Kinder MS centrum Na 2 jr nog eens gebeld Vragenlijst
ErasMS
Doel onderzoek Inzicht krijgen in: Hoe vaak komt het voor in Nederland? Welke klachten hebben deze kinderen? Hoe gaat het met de kinderen nadat ze een 1ste aanval hebben gehad?
ErasMS
Maar ook:
Welke factoren spelen een rol bij het ontstaan van een 1ste aanval? En welke factoren spelen een rol bij het ontstaan van MS?
ErasMS
Onderzoek
Nieuwe internationale criteria stellen diagnose
MS
Merkstofjes in het bloed (biomarkers)
ErasMS
Nieuwe diagnostische criteria
Opgesteld door Internationale werkgroep (IPMSSG) Diagnose MRI-kenmerken Gebaseerd op criteria voor volwassenen snelle diagnose
ErasMS
Nieuwe diagnostische criteria Ontstekingen op typische plekken EN Ontstekingen die aankleuren na toedienen van contrast
ErasMS
Nieuwe diagnostische criteria NL groep 82 kinderen (35 MS) Bij 14 kinderen diagnose bij 1ste MRI Gemiddelde diagnose 3.4 maanden eerder Geen onterechte diagnose
% kinderen MS
0%
Snellere diagnose
100%
ErasMS
Nieuwe diagnostische criteria
Conclusie: betrouwbare en snellere MS diagnose mogelijk
Voordelen: Minder lang onzekerheid Eerder starten met behandeling
ErasMS
Biomarkers
Doel onderzoek: merkstofjes in het bloed en/of hersenvocht die de diagnose en het ziektebeloop kunnen voorspellen Voorbeeld: antistoffen tegen aquaporine-4 (waterkanaal) bij NMO.
ErasMS
Biomarkers Antistoffen tegen eiwit isolatielaag zenuw (anti-MOG)
ErasMS
Geen MS Volwassenen ADEM
Andere ziekte
Gezonde controles
ADEM
≥ 2 ontstekingen ZS
1 ontsteking elders ZS
Myelitis
Oogzenuwontsteking
Biomarkers
NL groep 117 kinderen (47 MS)
19 kinderen anti-MOG aantoonbaar
ErasMS
Biomarkers Conclusie anti-MOG: Vooral aanwezig bij jonge kinderen en kinderen met ADEM Aanwezigheid van deze antistof pleit tegen MS diagnose
ErasMS
Samenvatting
Onderzoek is belangrijk omdat de precieze oorzaak van MS nog niet bekend is Kinderen unieke groep voor onderzoek naar MS Nieuwe criteria maken snelle en betrouwbare MS diagnose mogelijk Biomarker anti-MOG pleit tegen MS diagnose Toekomst: meer onderzoek nodig….
ErasMS
Toekomst
Klachten
Persoonlijk profiel Ziekte beloop
MRI, bloed, hersenvocht
Ziekte subtype
Omgevingsfactoren
Medicatie gevoeligheid
Genetisch profiel
ErasMS
Nationaal Kinder MS Centrum Erasmus MC - Sophia
[email protected] www.kindermscentrum.nl
ErasMS
Dank voor uw aandacht!
ErasMS
Recent IPMSSG criteria for pediatric MS diagnosis
In Children >12 yrs old
Polman ea Ann Neurol 2011