Wet BIG Herregistratie in het BIG-register
17 Wet BIG
Informatie voor werkgevers in de gehandicaptenzorg
Wet BIG Herregistratie in het BIG-register Informatie voor werkgevers in de gehandicaptenzorg
VGN-publicatie 713.234
Lucie ter Meer, opleidingsfunctionaris bij de Baalderborg Groep Scholen wat de cliënt nodig heeft ‘De wet BIG is duidelijk over voorbehouden handelingen, risicovolle handelingen en zorgvuldig handelen. Het beleid over wie welke handeling mag uitvoeren, is voor de organisatie. Ons beleid is, dat we niet zo veel BIGgeregistreerde medewerkers in dienst hebben, maar hen aantoonbaar bekwaam, dus bevoegd houden. Dit jaar implementeren we daarom de kickprotocollen van Vilans rondom verpleegkundig handelen. Bijvoorbeeld over injecteren en wondverzorging. De protocollen bestaan steeds uit drie onderdelen: een beschrijving, een werkinstructie en een toetsingsformulier. Het is mooi materiaal, omdat het onafhankelijk en altijd upto-date is. De ontwikkelingen rondom verplegende handelingen gaan zo snel, dat het prettig is dat een externe partij bijhoudt wat dit betekent voor vaardigheden. Alleen al door de protocollen systematisch te gebruiken en (bij)scholing te registeren, kun je aantonen dat je zorgvuldig handelt. Een belangrijk uitgangspunt bij ons is dat we niet massaal vaardigheden scholen. We hebben 87 kleinschalige locaties. Als je iets leert waar geen vraag naar is, verlies je bekwaamheid, dus bevoegdheid. Daarom scholen we medewerkers alleen als de cliënt dat nodig heeft.’
2 Wet BIG
Inleiding
De Wet op de beroepen in de Individuele Gezondheidszorg (Wet BIG) moet de kwaliteit bevorderen van de zorg die zorgverleners leveren. De wet is ook bedoeld om patiënten of cliënten te beschermen tegen ondeskundig of onzorgvuldig handelen van individuele zorgverleners. Uitgangspunt is dat zorg wordt verleend door bekwame zorgverleners. Apothekers, artsen, fysiotherapeuten, gezondheidszorgpsychologen, psychotherapeuten, tandartsen, verloskundigen en verpleegkundigen moeten zich registeren in het BIG-register. Deze zorgverleners moeten zich elke 5 jaar opnieuw registreren in het BIG-register. Met de herregistratie tonen zij aan dat hun kennis en vaardigheden voldoende zijn.
3 Wet BIG
De registratie van verpleegkundigen, verloskundigen en fysiotherapeuten die vòòr 2009 zijn ingeschreven in het BIG-register eindigt op 31 december 2013. Om hun beroepstitel te kunnen behouden, zullen zij zich voor die tijd moeten herregistreren. In de gehandicaptenzorg werkt een groot aantal verpleegkundigen en fysiotherapeuten. Wat betekent deze herregistratie voor u als werkgever in de gehandicaptenzorg? In deze folder vindt u meer informatie over dit onderwerp.
Wendy van Houten, opleidingsfunctionaris bij Amarant Academie, Amarant Groep Samenhangend beleid en eigen verantwoordelijkheid ‘Wij hebben een BIG-commissie in onze organisatie. Deze commissie stelt beleid samen over alles wat te maken heeft met de Wet BIG. Van cursussen tot het antwoord op de vraag hoe medewerkers inzichtelijk houden welke verplichte handelingen ze nog moeten scholen. Verpleegkundigen zijn zelf verantwoordelijk voor hun BIG-registratie, wij ondersteunen hen hierbij. Dat doen we bijvoorbeeld met een portfolio waarin ze precies kunnen bijhouden welke vaardigheden zij al beheersen en wat ze nog moeten ontwikkelen. Onze ervaring is dat onze medewerkers heel betrokken en gemotiveerd zijn om hun kennis en vaardigheden op orde te houden. In de commissie BIG zitten een arts, districtsmanager, opleidingsfunctionaris, BIG-verpleegkundige, leidinggevende en een kwaliteitsmedewerker. Zo kunnen we ook echt samenhangend beleid maken. Niet alleen over functies, maar ook over de inrichting van het werk en personeelsfaciliteiten. Waar we nu bijvoorbeeld mee bezig zijn, is de verbinding tussen protocollen en de praktijk: BIG-verpleegkundigen voeren audits uit op voorzieningen om te kijken of de bekwaamheden en faciliteiten op orde zijn. De insteek hierbij is ‘motiveren om het nog beter te doen.’
4 Wet BIG
1 Herregistratie in het BIG-register
De Wet BIG moet de kwaliteit bevorderen van de zorg die zorgverleners leveren. De wet is ook bedoeld om patiënten of cliënten te beschermen tegen ondeskundig of onzorgvuldig handelen van individuele zorgverleners. Uitgangspunt is dat zorg wordt verleend door bekwame zorgverleners. Daarom mag alleen een zorgverlener die in het BIG-register staat een beschermde titel voeren. Herregistratie Met ingang van 1 januari 2009 is de herregistratie voor verpleegkundigen en fysiotherapeuten in de Wet BIG na 5 jaar verplicht. Zonder tijdige herregistratie wordt de inschrijving van verpleegkundigen en fysiotherapeuten die op 1 januari 2009 stonden ingeschreven in het BIG-register op 31 december 2013 geschrapt. Voor de verpleegkundige en fysiotherapeut die na de datum van 1 januari 2009 de opleiding heeft afgerond en daarna is ingeschreven, is bepaald dat vijf jaar na de datum van inschrijving de registratie eindigt (expireert). Eisen voor herregistratie Om herregistratie aan te vragen moet een zorgverlener voldoen aan de werkervaringseis. Haalt een zorgverlener de urennorm voor de werkervaringseis niet, dan is scholing nodig om te
kunnen herregistreren. Per beroep zijn de criteria verschillend. Het is daarom belangrijk om te kijken naar de specifieke criteria per beroep. De specifieke criteria van alle beroepen in het BIG-register zijn te vinden via de link: www.bigregister.nl/herregistratie.
John Nieboer, opleidingsfunctionaris bij SaffierDeResidentiegroep In kaart brengen en vooruit kijken ‘Over de BIG hebben we een beleidsnota geschreven waarbij we de hele organisatie in kaart hebben gebracht: welke verpleegkundige zit op welke functie en voor welke functies is een BIG-registratie echt noodzakelijk? Samen kijken we welke mensen aan de eisen voldoen en voor wie externe her- en bijscholing nodig is. We kijken bovendien ver vooruit. Vier jaar geleden hebben we bijvoorbeeld de taakomschrijving van de praktijkopleiders uitgebreid met de functie zorg verlenen, om zeker te weten dat zij zich nu kunnen herregistreren. Dat is heel belangrijk, want zonder registratie kunnen ze geen mensen opleiden. Naast de activiteiten rond de BIG zijn we intern ook bezig met bekwaamheidsverklaringen. Die zijn gebaseerd op een systeem van scholing en toetsing. Dit doen we voor helpenden, verzorgenden en verpleegkundigen. We zien dat de complexiteit van de zorgvraag steeds verder stijgt. Daardoor moeten verpleegkundigen vaker dingen kunnen die nog niet gebruikelijk waren: infuuszorg, multipathologie enzovoort. Wij ontwikkelen zelf bij- en nascholingstrajecten om ervoor te zorgen dat het niveau van onze mensen blijft aansluiten bij de praktijk.’
2 Eisen voor herregistratie voor Verpleegkundigen
Per beroep zijn de criteria voor herregistratie in het BIG-register verschillend. In dit hoofdstuk beschrijven we waar een verpleegkundige aan moet voldoen (de criteria voor de andere beroepen, zoals de fysiotherapeut vindt u via www.bigregister.nl). Aantal uren Een verpleegkundige moet volgens de Wet BIG (artikel 8, 2e lid, onderdeel c) werkzaamheden verrichten gedurende minimaal 2.080 uren in vijf jaar, waarbij de werkzaamheden maximaal voor een periode van twee aaneengesloten jaren kunnen worden onderbroken. Indien de werkzaamheden langer dan twee jaren worden onderbroken, worden de werkzaamheden die zijn verricht voor de onderbreking niet meegeteld bij de vaststelling van het aantal gewerkte uren. Met (gemiddeld) 8 uur werken per week kan een zorgverlener zijn kennis en vaardigheden nog behouden op het vereiste minimale professionele niveau. Dit is overigens wel de ondergrens. Meer uren werken biedt een betere waarborg voor het op peil houden van de minimaal vereiste kennis en vaardigheden. Daarbij zijn uren ook gewoon uren: uren gewerkt tijdens bijvoorbeeld het weekend of in een nachtdienst tellen niet dubbel. Met in de praktijk minder gewerkte of meer gewerkte overuren wordt geen rekening gehouden.
7 Wet BIG
Het aantal uren dat een beroepsbeoefenaar minimaal gewerkt moet hebben, moet zo gelijk mogelijk verspreid worden over de gehele herregistratieperiode van vijf jaar. Meerdere werkonderbrekingen in de periode van vijf jaar zijn toegestaan. Verschillende kortere (dat wil zeggen korter dan twee jaar) werkonderbrekingen zijn altijd mogelijk. Indien iemand in de wel gewerkte perioden echter slechts een heel beperkt aantal uren heeft gewerkt, moet compensatie in de rest van de herregistratieperiode van vijf jaar plaatsvinden. Hoe meer korte werkonderbrekingen, hoe meer uren in de wel gewerkte periode gewerkt moet zijn om aan de norm van 2.080 uren in vijf jaar te kunnen voldoen. Als onderbreking van de werkzaamheden wordt de periode beschouwd die langer duurt dan zes weken waarin de ingeschrevene geen werkzaamheden verricht op het desbetreffende gebied van de beroepsuitoefening in de individuele gezondheidszorg. Het maakt daarbij niet uit of het zes aaneengesloten weken van ziekte betreft, of zes losse weken niet kunnen werken verspreid over het hele jaar.
Voor het vaststellen van het aantal uren waarin de werkzaamheden zijn verricht, worden wel de uren meegerekend waarop de ingeschrevene op grond van een arbeidsovereenkomst werkzaamheden zou hebben verricht, maar deze niet heeft verricht vanwege: a ziekte, doch dit per jaar tot een maximum van zesmaal de in de arbeidsovereenkomst overeengekomen dan wel in het aanstellings besluit vastgestelde arbeidstijd per week; b betaald verlof in verband met vakantie zoals vastgelegd in de arbeidsovereenkomst of in het aanstellingsbesluit; c zwangerschaps- en bevallingsverlof; d adoptieverlof; e een algemeen erkende feestdag; f zeer bijzondere persoonlijke omstandigheden als bedoeld in artikel 4:1, eerste lid, van de Wet arbeid en zorg; g de uren besteed aan buitengewoon verlof, indien deze worden opgenomen voor invulling van werkzaamheden die overeenkomen met werkzaamheden die worden verricht binnen het desbetreffende beroep. Onderbreking ≥ 2 jaar Er wordt zoals gezegd een maximum van twee jaar gesteld aan de termijn van aaneengesloten werkonderbrekingen om zo de spreiding in de tijd te kunnen waarborgen. Indien iemand dus gedurende twee jaar aaneengesloten niet heeft gewerkt binnen zijn deskundigheidsgebied, zal hij de overige jaren ná de onderbreking de 2.080 uur binnen zijn vakgebied moeten werken om zijn
8 Wet BIG
registratie te behouden. Wanneer een aaneengesloten werkonderbreking langer duurt dan twee jaar, heeft dat tot gevolg dat de vóór de werkonderbreking gewerkte uren niet meetellen voor de vaststelling van het totaal aantal gewerkte uren. Om een aantekening in het register te laten plaatsen, zal daarom na de werkonderbreking alsnog voldaan moeten worden aan de eis van minimaal 2.080 uren werkervaring. Stel, iemand werkt in het eerste jaar van de periodieke registratieperiode fulltime, vervolgens onderbreekt hij zijn werkzaamheden met tweeënhalf jaar. Dan zal hij in de resterende anderhalf jaar van de registratieperiode moeten voldoen aan de eis van 2.080 uren werkervaring. De voor de werkonderbreking gewerkte uren tellen immers niet mee bij de vaststelling van het totale aantal gewerkte uren in de vijfjaarstermijn. Indien de beroepsbeoefenaar hieraan niet kan voldoen, moet hij scholing volgen om zijn inschrijving te kunnen verlengen. Een werkonderbreking van twee jaar of langer aan het einde van de inschrijvingsperiode is dus heel ongunstig. De ureneis kan dan niet meer worden gehaald. Werkzaamheden De eis die de Wet BIG aan de werkzaamheden stelt, is dat het werkzaamheden moet betreffen die worden verricht in de individuele gezondheidszorg. Dit zijn handelingen die rechtstreeks betrekking hebben op een persoon en ertoe strekken zijn gezondheid te bevorderen of te bewaken. Het onderzoeken en het geven van
advies is daaronder begrepen. Verder vallen hieronder handelingen die zijn gericht op genezing van een ziekte, op het behoeden van een persoon voor een ziekte, op het beoordelen van de gezondheidstoestand of op het verlenen van verloskundige bijstand. Coördinerende werkzaamheden Rechtstreeks contact met de patiënt of cliënt is niet noodzakelijk. Een voorbeeld is de leidinggevend verpleegkundige op een afdeling die andere verpleegkundigen aanstuurt, maar zelf geen of weinig direct patiëntencontact (meer) heeft of teamleidsters van zorgafdelingen binnen een zorginstelling. Zij verrichten wel werkzaamheden op verpleegkundig terrein, namelijk het coördineren en organiseren van zorg rond een patiënt, maar zij hoeven daarbij geen direct patiëntencontact te hebben. Deze coördinerende werkzaamheden zijn dermate gerelateerd aan de zorg die direct betrekking heeft op personen, dat deze werkzaamheden vallen onder de handelingen op het gebied van de individuele gezondheidszorg. Deskundigheid Bij het opdoen van werkervaring gaat het erom dat de zorgverlener door de combinatie van opgedane kennis en ontwikkelde (praktische) vaardigheden voldoende bekwaam blijft het betrokken beroep uit te oefenen. Daarom geldt als eis dat de werkzaamheden moeten vallen binnen het deskundigheidsgebied van het beroep, waarvoor betrokkene is ingeschreven in het BIG-register. Alleen die
9 Wet BIG
werkzaamheden tellen mee, die de zorgverlener verricht op het gebied van de beroepsuitoefening waarvoor hij zich wil laten herregistreren. Tot de deskundigheid van een verpleegkundige behoort bijvoorbeeld het verrichten van handelingen op het gebied van observatie, begeleiding, verpleging en verzorging. De werkzaamheden hoeven niet per se tegelijkertijd uit te strekken tot al deze gebieden; het verrichten van werkzaamheden slechts op het gebied van bijvoorbeeld begeleiding is voldoende. Voor bijvoorbeeld persoonlijk begeleiders in de gehandicaptenzorg of geestelijke gezondheidszorg geldt dat zij soms een verpleegkundige en soms een sociaal agogische beroepsopleiding hebben. Als aanvullende eis voor de werkervaring wordt gesteld dat alleen die werkzaamheden kunnen meetellen die tenminste op hetzelfde niveau worden uitgevoerd als de opleiding van het basisberoep (mbo niveau 4). Anderzijds kunnen naast verpleegkundigen ook andere zorgverleners, waaronder verzorgenden IG, medewerkers Maatschappelijke Zorg en Pedagogische begeleiders, onder voorwaarden verpleegtechnische handelingen uitvoeren. Alleen een verpleegkundige die als zodanig geregistreerd is in het BIG-register mag echter deze beroepstitel voeren. Ook mag zij in opdracht een aantal voorbehouden handelingen uitvoeren, zonder dat de tussenkomst
van een zelfstandig bevoegd arts is geregeld (zie voor een toelichting bijlage 2). Scholing Als een beroepsbeoefenaar in onvoldoende mate relevante werkzaamheden heeft verricht, moet hij scholing volgen om aan het einde van de registratieperiode een aantekening in het register te kunnen laten plaatsen. Door het met goed gevolg afleggen van de vereiste scholing is voldoende aangetoond dat de beroepsbeoefenaar weer beschikt over de noodzakelijke (kern) competenties in het desbetreffende beroep. Zo kan worden gegarandeerd dat hij voldoende in staat is zorgvuldig en deskundig met patiënten te kunnen werken. Voor beroepskrachten of cliënten die zich willen herregistreren bestaan er verschillende opleidingsmogelijkheden. Op de VGN-site vindt u meer informatie over deze opleidingen. De BIG-geregistreerde moet echter altijd wel blijven beschikken over de competenties die behoren tot de kern van het beroep. Dit zijn competenties die cruciaal zijn voor de beroepsuitoefening, zonder welke competenties de beroepsbeoefenaar bij de uitoefening van het beroep een gevaar kan vormen voor de veiligheid van de betrokken patiënten. Het moet dus gaan om het blijven beheersen van de allerbelangrijkste kerncompetenties (het beheersen van de basiskennis- en het beheersen van bepaalde praktische vaardigheden), waardoor iemand minimaal bekwaam blijft het beroep in de praktijk
10 Wet BIG
te blijven uitoefenen en waarbij de relatie met de veiligheid van de patiënt centraal staat.
Rol van de werkgever bij herregistratie
Zorgverleners met een BIG-registratie dienen zelf te zorgen voor een tijdige herregistratie. Wel is het van belang dat u hier als werkgever toezicht op houdt. Het controleren van een actuele BIG-registratie kan eenvoudig via de website www.bigregister.nl. Op deze website zijn ook alle namen te vinden van BIG-geregistreerde zorgverleners aan wie een bevel of maatregel is opgelegd.
• werkgeversverklaring; • arbeidscontract of aanstellingsbesluit; • kopie van een recente loonstrook; • functieomschrijving, functieprofiel of taak omschrijving; • ander formeel document waaruit blijkt wat voor werk, op welk niveau en voor hoeveel uur de zorgverlener dit heeft uitgevoerd.
De verwachting is dat de verpleegkundige in de gehandicaptenzorg een grotere kans heeft op een gerichte steekproefsgewijze controle. Deze Personeelsdossier steekproef zal voornamelijk worden gehouden bij Om het de verpleegkundige en fysiotherapeuten in aanvragen die gebaseerd zijn op werkervaring die uw organisatie zo makkelijk mogelijk te maken, is is opgedaan in een beroep of functie waarvoor het aan te raden om als werkgever de datum geen opleiding vereist is tot het beroep van waarop de inschrijving in het BIG-register expireert verpleegkundige. In dat geval zal worden gevraagd op te nemen in het personeelsdossier. met bewijsstukken te onderbouwen dat de werkervaring is verricht binnen de individuele Bewijsstukken gezondheidszorg, binnen het desbetreffende Zorgverleners met een BIG-registratie dienen zelf deskundigheidsgebied en op tenminste een te zorgen voor een tijdige herregistratie door een gelijkwaardig niveau als het niveau van de digitaal formulier in te vullen op de website opleiding tot verpleegkundige. Het niveau waarop www.bigregister.nl. Steekproefsgewijs wordt de werkzaamheden zijn verricht zou bijvoorbeeld zorgverleners gevraagd om documenten aan te kunnen blijken uit de functieomschrijving, waarin leveren als bewijs voor herregistratie. de werkzaamheden en verantwoordelijkheden van de functie zijn omschreven (bijvoorbeeld de Bewijsstukken voor herregistratie op basis van de vacaturetekst). Of uit een verklaring van de werkervaringseis kunnen zijn een: werkgever dat binnen de functievervulling van
11 Wet BIG
betrokkene tenminste één dag per week ook daadwerkelijk verpleegkundige werkzaamheden op het vereiste niveau zijn verricht. Werkgeversverklaring Als werkgever kunt u ervoor kiezen om een standaard werkgeversverklaring aan de verpleegkundige te verstrekken om met de aanvraag tot herregistratie mee te kunnen zenden. De werkgeversverklaring bevat minimaal de volgende gegevens: • naam zorgverlener (geboortenaam); • BIG-nummer zorgverlener; • naam werkgever; • naam en contactgegevens contactpersoon bij werkgever; • per functie die in de afgelopen vijf jaar is uitgeoefend: - periode in de functie (van-tot); - aantal uren per week werkzaam in de functie; - functienaam (functieomschrijving bijvoegen); - niveau functie (MBO-4, HBO, WO) als dit niet in de functieomschrijving staat. De vorm van de werkgeversverklaring moet de echtheid aantonen. Mogelijke kenmerken: • Afgedrukt op origineel briefpapier van de werkgever. Voorzien van een stempel van de werkgever. • Paraaf of handtekening van contactpersoon werkgever.
12 Wet BIG
In bijlage 1 vindt u een voorbeeld werkgeversverklaring die u kunt gebruiken voor uw werknemers.
Big-register & Kwaliteitsregister Zowel de verpleegkundigen in de gehandicaptenzorg, als de fysiotherapeuten kennen ook een kwaliteitsregister. Om ingeschreven te staan in het BIG-register moet een zorgverlener de vereiste opleiding hebben gevolgd en om de vijf jaar aantonen dat hij een minimum aantal uren hebt gewerkt (dan wel aanvullende scholing hebt gevolgd). Registratie en herregistratie is verplicht om de beschermde beroepstitel te mogen blijven gebruiken. De kwaliteitsregisters stellen vooral eisen aan deskundigheidsbevordering. Registratie in bijvoorbeeld het kwaliteitsregister van de V&VN (voor verpleegkundigen) is op vrijwillige basis. Meer informatie vindt u via de websites van de beroepsverenigingen V&VN, www.venvn.nl en het KNGF, www.fysionet.nl
Bijlage 1 Voorbeeld Werkgeversverklaring
Standaardtekst Verklaring werkzaamheden verpleegkundige (t.b.v. periodieke registratie op grond van de Wet BIG)
1
Deze datum heeft betrekking op de 5 jaar
voorafgaande aan de expiratiedatum. 2
Deze datum kan zijn de dagtekening van de
verklaring indien de werkzaamheden tot dat moment voortduren, of zoveel eerder als de
Ondergetekende verklaart dat (voorletter(s), voorvoegsel(s), achternaam) geboren (geboortedatum) in de periode1 vanaf (datum) tot (datum)2 als verpleegkundige gemiddeld (aantal uren) uur per week werkzaamheden heeft verricht zoals beschreven in de Ministeriële Regeling periodieke registratie Wet BIG 3.
werkzaamheden zijn beëindigd. 3
4
Zie artikel 6 en toelichting bij de Regeling. De persoon cq. instantie die deze verklaring
afgeeft, is afhankelijk van de omgeving waar de verpleegkundige zijn werkzaamheden (heeft) verricht: a. Voor de verpleegkundige in loondienst geldt dat de werkgever de verklaring afgeeft.
Ondergetekende kan deze verklaring afgeven uit hoofde van (identificatie van de relatie met de verpleegkundige)4 . Aldus naar waarheid verklaard, (plaats)
b. Voor de vrijgevestigd verpleegkundige, werkzaam binnen een instelling geldt dat de Raad van bestuur/directie van de instelling de verklaring afgeeft. c. Voor de vrijgevestigd verpleegkundige, niet
Datum
werkzaam binnen een instelling geldt dat een accountant of belastingconsulent de verklaring
(Naam en functie)
afgeeft. Als geen verklaring van een accountant of belastingconsulent kan worden verkregen
(Handtekening)
dan is een verklaring van de regionale zorgverzekeraar noodzakelijk.
13 Wet BIG
Bijlage 2 Veel voorkomende en voorbehouden handelingen in de gehandicaptenzorg Verpleegkundigen mogen voorbehouden verpleegkundige handelingen functioneel zelfstandig uitvoeren, zonder dat toezicht en mogelijkheid van tussenkomst van een zelfstandig bevoegd arts is geregeld. Zoals dit ook voor andere beroepskrachten geldt is de voorwaarde wel dat betrokkene (nog steeds) bekwaam is om de handeling uit te voeren. Onbekwaam is onbevoegd.
Voorbehouden verpleegkundige handelingen Voorbehouden verpleegkundige handelingen die regelmatig voorkomen in de gehandicaptenzorg: • Medicijnen toedienen per injectie: subcutaan en intramusculair. • Een maagsonde inbrengen. • Katheteriseren van de blaas bij vrouwen en mannen. • Geneesmiddelen in opgeloste vorm toedienen via een infuussysteem / toedieningsysteem (pomp, kolf of zakje).
Ook in de opleiding verzorgende-IG en de nieuwe opleiding persoonlijk begeleider gehandicaptenzorg worden deze handelingen geleerd. Deze beroepskrachten mogen deze handelingen uitvoeren wanneer zij daarvoor bekwaam zijn én toezicht door een zelfstandig bevoegde arts is geregeld.
Verpleegtechnische handelingen Veel voorkomende verpleegtechnische handelingen in gehandicaptenzorg zijn: • Medicijnen checken, registreren en distribueren. • Medicijnen toedienen, oraal, rectaal en via de huid. • Eerste hulp bij verwonding, vergiftiging, verstikking en verslikken.
De meest voorkomende verpleegtechnische handelingen in de gehandicaptenzorg zijn niet voorbehouden. De hierboven genoemde voorbehouden handelingen komen in een belangrijk deel, maar minder dan de helft, van de locaties in de gehandicaptenzorg voor. Bij voorbehouden handelingen stelt de wetgever een aantal eisen aan zowel de arts als opdrachtgever als aan andere beroepskrachten als opdrachtnemer (zie bijlage 3).
14 Wet BIG
De lijst voorbehouden verpleegkundige handelingen is vastgelegd bij Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB). Naast de hierboven genoemde handelingen vallen hieronder ook handelingen onder zoals het intraveneus toedienen van medicijnen, een (perifeer) infuus inbrengen, de venapunctie toepassen en de hielprik bij pasgeborenen. Deze handelingen komen in de gehandicaptenzorg zeer beperkt of niet voor en worden vaak uitbesteed. Wanneer de beroepskracht zijn bekwaamheid verliest voor verpleegkundige handelingen die niet regelmatig worden uitgevoerd, verliest hij/zij ook zijn bevoegdheid hiervoor. Deze bekwaamheid kan weer worden verworven wanneer deze taken onder toezicht opnieuw worden getraind.
Bijlage 3 Eisen aan opdrachtgever - opdrachtnemer voorbehouden handelingen Eisen aan de opdrachtgever: De arts (of tandarts of verloskundige)
Eisen aan de opdrachtnemer: Alle andere beroepsbeoefenaren
1. De opdrachtgever moet zowel deskundig als bekwaam zijn tot het stellen van de indicatie.
1. De opdrachtnemer moet handelen in opdracht van een zelfstandig bevoegde.
2. De opdrachtgever moet nagaan of de opdrachtnemer bekwaam is.
2. De opdrachtnemer moet bekwaam zijn om de handeling uit te voeren.
3. De opdracht wordt bij voorkeur schriftelijk gegeven en bevat de volgende elementen: • naam van de zorgvrager; • aard van de voorbehouden handeling; • frequentie van de handelingen; • tijdstip(-pen) van de handeling; • eventuele aanwijzingen.
3. De opdracht wordt bij voorkeur schriftelijk aangenomen.
4. Voor zover redelijkerwijs nodig moet de opdrachtgever: • aanwijzingen geven; • toezicht verzekeren; • mogelijkheid tot tussenkomst verzekeren, bij handelingen waarvoor de beroepskracht als BIG geregistreerde geen functionele zelfstandigheid bezit.
4. De opdrachtnemer moet handelen overeenkomstig de aanwijzingen van de opdrachtgever. - aanwijzingen geven; - toezicht verzekeren; - mogelijkheid tot tussenkomst verzekeren, bij handelingen waarvoor de beroepskracht als BIG geregistreerde geen functionele zelfstandigheid bezit.
15 Wet BIG
VERENIGING GEHANDICAPTENZORG NEDERLAND Oudlaan 4 3515 GA Utrecht 16 Wet BIG
Postbus 413 3500 AK Utrecht
T 030-27 39 300 F 030-27 39 387
www.vgn.nl
[email protected]
