Dordtse Felicitatiedienst
Werkwijze Dordtse Felicitatiedienst (kortweg DFD) Inleiding: De Gemeente Rotterdam heeft de ambitie dat voor 2010 alle achterstandskinderen tussen twee en vier jaar naar de voorschool (peuterspeelzaal) gaan. In Rotterdam speelt hierin de Wijkfelicitatiedienst een belangrijke rol. In 2000 is de Wijkfelicitatiedienst met bovenstaand doel van start gegaan. De ouderconsulent bezoekt de gezinnen en geeft, waar nodig, opvoedingsondersteuning en informatie over de voorschool. Naar aanleiding van het bewezen effect van de Wijkfelicitatiedienst heeft de Gemeente Dordrecht het initiatief genomen om ook in Dordrecht een Felicitatiedienst te starten. De opdracht hiervoor is gegeven aan de JGZafdeling van De Stromen Opmaat Groep. Met ingang van 1 september 2008 is de Dordtse Felicitatiedienst van start gegaan. Algemene werkwijze: De medewerkers van de Dordtse Felicitatiedienst werken in principe per wijk en zullen dan ook de kinderen in de hun toegewezen wijk bezoeken. Voor de gezinnen die het Nederlands niet beheersen zal worden gekeken of er een medewerker is die de taal van de ouders beheerst. Deze zal dan op huisbezoek gaan, eventueel samen met de medewerker uit de wijk zelf. Daar waar nodig, is het mogelijk om een huisbezoek af te leggen met 2 medewerkers. Reden hiervoor kan zijn: onveilig gevoel van de medewerkers, taalbarrière of anders. Dit zal in overleg plaatsvinden. De Dordtse Felicitatiedienst richt zich op de volgende wijken: • • • • • • •
Binnenstad Noordflank Oud-Krispijn Nieuw-Krispijn Reeland Staart Wielwijk
• • •
Crabbehof Sterrenburg (1) Stadspolders (1)
De wijken voor de DFD zijn verdeeld op de wijze zoals ook bij het consultatiebureau het geval is. Dat betekent dat er een medewerker is voor de wijk Stadspolders (1), een medewerker voor Sterrenburg (1), één voor de Binnenstad, Noordflank en Reeland, één voor Wielwijk en Crabbehof en één voor Oud en Nieuw Krispijn. De Staart zal verdeeld worden daar waar ruimte is bij de medewerkers. De gezinnen, afkomstig uit de overige wijken, kunnen bezocht worden na aanmelding of verwijzing. Hiervoor bestaan speciaal daarvoor bestemde formulieren.
Beschrijving van de aanpak per kind: - Zodra de kinderen uit Dordrecht 1 jaar worden krijgen de ouders een algemene folder peuterspeelzalen thuisgestuurd. Hierin staat vermeld wat het belang is van een peuterspeelzaal en waar ze te vinden zijn. Tevens staat hierin vermeld met welke basisschool de peuterspeelzaal samenwerkt. - Op de leeftijd van 1 jaar en 6 maanden worden de kinderen uitgenodigd voor een consultatiebureau bezoek. Bij deze uitnodiging wordt ook het aanmeldingformulier meegestuurd voor de Dordtse Felicitatiedienst. Alle ouders uit heel Dordrecht krijgen op die manier de mogelijkheid om zich aan te melden voor een huisbezoek op eigen initiatief. - De medewerksters van de DFD (Dordtse Felicitatiedienst) zullen de bijna tweejarige kinderen en hun ouders/verzorgers bezoeken op het moment dat de kinderen ongeveer 1 jaar en 9 maanden oud zijn. - Binnen de afgesproken wijken wordt een afsprakenbrief gestuurd naar alle ouders van tweejarige kinderen. Hierin staat een voorstel met datum en tijdstip voor een huisbezoek. Het doel is om met de ouders in contact te treden. - De medewerkster komt op huisbezoek; geeft een cadeautje aan de jarige en biedt informatiemateriaal aan, aan de ouders. Het cadeau is een mooi memoriespel dat zeer geschikt is voor kinderen van die leeftijd. De informatie die wordt gegeven betreft in principe alle voorzieningen voor het tweejarige kind mits daar belangstelling voor is. Ook wordt er desgewenst gesproken over activiteiten voor volwassenen binnen de wijk waarin het gezin woonachtig is. Mocht er behoefte zijn aan informatie buiten de wijk (maar wel in Dordrecht) dan kan dit ook worden gegeven. - Het eerste huisbezoek zal ook gebruikt worden om de DVD van de DFD te tonen aan de ouders als hier behoefte aan is. De DVD geeft een indruk van de werkzaamheden van de DFD, een zicht op peuterspeelzalen en kinderdagverblijven, maar ook de bibliotheek en inburgering komt aan bod. (Bij het ontbreken van een DVD-speler zal
-
tijdens een tweede huisbezoek een portable DVD-speler meegenomen worden, zodat alsnog de mogelijkheid bestaat om de DVD te bekijken) De ouders krijgen de mogelijkheid om de DVD gedurende 1á 2 weken te bekijken (deze blijft dan ook achter). Na deze periode wordt de DVD door de medewerkster van de DFD opgehaald. Met ouders wordt de voorschool (peuterspeelzaal) besproken worden. Dit zal maximaal 1 uur in beslag nemen. Als naar aanleiding hiervan een bezoek aan de voorschool (peuterspeelzaal) nodig is, waar de medewerkster bij aanwezig moet zijn, dan zal hiervoor een afspraak worden gemaakt.
Mocht een huisbezoek op de geplande tijd niet lukken, dan zal geprobeerd worden een nieuwe afspraak te maken. Dit kan gebeuren door het nogmaals sturen van een afsprakenbrief en/of telefonisch. Als op het tijdstip van de afspraak niemand thuis wordt getroffen wordt er gebruik gemaakt van een afsprakenkaart waarop staat vermeldt dat men niet thuis was. Tevens wordt er gevraagd om telefonisch contact op te nemen met de medewerkers van de DFD om een nieuwe afspraak te maken of in elk geval door te geven of hun kind staat ingeschreven bij een peuterspeelzaal of kinderdagverblijf. De medewerkers geven ouders ongeveer een week om zelf te reageren hierop. Als dit niet is gebeurd zal de medewerker nog één keer proberen telefonisch contact op te nemen om het één en ander kort te sluiten of desgewenst alsnog een nieuwe afspraak te maken. Bij kinderen die aangemeld zijn, zal eventueel nog via het consultatiebureau geprobeerd worden om contact op te nemen met de ouders. De manier waarop de tijdsinvestering in de gaten kan worden gehouden gebeurd aan de hand van de planning van de huisbezoeken en de invulling van het registratiesysteem. Gemiddeld zouden per maand 70 gezinnen bezocht moeten zijn, uitgaande van 850 2-jarige kinderen per jaar. Na 1,5 jaar vindt een meting plaats en zullen de resultaten geëvalueerd worden. Kortom: In een persoonlijk gesprek met de ouders wordt nader ingegaan op de activiteiten in hun eigen omgeving (peuterspeelzaal, buurthuis, taalschool, peuteractiviteiten etc), het belang ervan en op de mogelijkheid om samen eens kennis te gaan maken met wijkvoorzieningen op het gebied van onderwijs, werk en welzijn. Op basis van de afgesproken criteria vindt er een schifting plaats van kinderen voor het VVE-aanbod. -
Zodra de kinderen 2 jaar zijn komen ze weer op het consultatiebureau. De jeugdverpleegkundige zal bij de ouders navragen of ze hun kind al hebben opgegeven op een peuterspeelzaal of kinderdagverblijf. Als dit niet het geval is, maar ouders hebben wel interesse, krijgen de ouders een verwijsbrief mee voor de DFD, zodat er alsnog contact kan worden opgenomen met deze ouders door
-
de medewerker van de DFD. Er kan dan alsnog een peuterspeelzaal of kinderdagverblijfplaats gerealiseerd worden. Tevens zal de jeugdverpleegkundige in het OKZ-plan (Ouder Kind Zorg) aangeven dat het betreffende kind nog niet is opgegeven. Deze gegevens worden door de DFD uit het OKZ-plan gehaald en wordt er alsnog telefonisch contact opgenomen met de gezinnen. Tijdens dit contact wordt er een afspraak gemaakt voor een huisbezoek met een medewerker van de DFD.
Het einddoel is de toeleiding van het kind naar VVE of een andere peuterspeelzaal variant en/of de ouders naar Nederlandse taaltrajecten. De insteek van de medewerksters is positief, zij komen met goed nieuws, met een cadeau en praten over mogelijkheden en kansen. Dat is hun kracht.
Criteria: Een peuter in Dordrecht behoort tot de VVE doelgroep als hij/zij aan de volgende criteria beantwoordt: - Zijn/haar ouders zijn laag tot zeer laag opgeleid - zijn/haar ouders vallen onder de doelgroep voor inburgering - zijn/haar ouders hebben een anderstalige achtergrond/zijn anderstalig - zij/hij wordt via een indicering van het Multidisciplinaire team 0-4 jarigen aangemerkt als “zorgkind”.
Voorlichtingsbijeenkomsten: Tevens kunnen de medewerkers groepsgewijze voorlichtingsbijeenkomsten verzorgen vanuit de wachtkamer van het consultatiebureau, buurthuizen en vanuit de peuterspeelzaal. Dit zal op aanvraag gerealiseerd worden. Daarnaast hebben de consulenten ook een signalerende functie. De consulenten krijgen immers te horen waaraan wijkbewoners behoefte hebben en/of wat nu precies voor hen de drempels zijn die zij ervaren in hun omgeving. Dit betekent dat de consulenten er zo goed als mogelijk voor zullen zorgen dat mensen, maar ook informatie op de juiste plek terechtkomt.
Beschrijving van de manier waarop de Dordtse Felicitatiedienst de adressen van 2-jarige peuters achterhaalt. De Dordtse Felicitatiedienst werkt samen met de consultatiebureaus in Dordrecht. De consultatiebureaus werken met het OKZ-plan. Hierin staan alle gegevens van alle kinderen op basis van de GBA-gegevens vanuit de Gemeente. De Dordtse Felicitatiedienst zal gebruik gaan maken van de GBA-gegevens die rechtstreeks door de Gemeente Dordrecht aan de DFD worden geleverd.
Dit zijn dezelfde gegevens die ook door het consultatiebureau worden gebruikt. De GBA-gegevens worden geïmporteerd in het plannings- en registratiesysteem van de DFD. De administratief medewerkster draagt zorg voor het maken van een afspraak voor huisbezoek met dit gezin en het versturen van een afsprakenbrief.
Beschrijving in hoeverre gebruik gemaakt wordt van bestaande signaleringsmethoden en netwerken in de stad, o.a. Achter de Voordeur en Vangnet CB en de relatie met overige partners en programma’s in de voorschoolse periode en volwassenen educatie/inburgering: Betreft het Vangnet, zal dit in overleg met het consultatiebureau geschieden. Met het project Achter de Voordeur zal op korte termijn contact op worden genomen door de projectleider, zodat er met de coördinator duidelijke afspraken zal worden gemaakt over de invulling van dit programma en de plaats van de DFD hierin. Dit geldt ook voor overige signaleringsmethoden en netwerken. De contacten met o.a. buurthuizen, peuterspeelzalen en kinderdagverblijven zullen onderhouden worden door de medewerksters van de DFD. Dit geeft alle werkers de mogelijkheid om elkaar te leren kennen en te weten met wie er contact kan worden opgenomen als dit nodig is. Tevens blijft de informatie op die manier het meest recent. Samenwerking met alle verschillende projecten, netwerken en methoden staat hoog in het vaandel. In de relatie met overige partners en programma’s in de voorschoolse periode en volwassenen educatie/inburgering kan gesteld worden dat er sprake zal zijn van een nauwe samenwerking met het peuterwerk, de kinderopvang, de volwassenen educatie/inburgering etc. Hierin zullen contacten gelegd gaan worden en afspraken gemaakt worden.
Hoe wordt de relatie gelegd met de signalering van het consultatiebureau: Voor alle kinderen in Dordrecht bestaat de mogelijkheid om aangemeld te worden bij de Dordtse Felicitatiedienst, ongeacht de wijk waarin het kind woont. Kinderen uit de wijken die vanuit de DFD niet bezocht worden kunnen dus ook aangemeld worden. Dit kan via een aanmeldingsformulier van de DFD. Ouders kunnen dit zelf invullen, maar ook kan het consultatiebureau aangeven dat een huisbezoek bij een bepaald kind wenselijk is om duidelijk omschreven redenen. Na 1,5 jaar zullen ook de niet-bezochte wijken geëvalueerd worden.
De gezinnen die een verwijsbrief hebben gekregen van de jeugdverpleegkundige worden ook aangevinkt in het OKZ-plan. De DFD zal contact opnemen met deze gezinnen om een afspraak te maken voor huisbezoek en toe te leiden naar een peuterspeelzaal. Tevens zal er een terugkoppeling naar het consultatiebureau plaatsvinden. Van het signaleringssysteem Zorg voor Jeugd zal de DFD in de eerste instantie geen deel gaan uitmaken. Mocht het nodig zijn dat er een signaal gemeld moet worden, dan zal dit via het consultatiebureau gebeuren.
Deskundigheidsbevordering van de medewerksters: Ervan uitgaande dat alle medewerksters in elk geval een Mbo-opleiding hebben, zal de medewerksters ook nog scholing worden aangeboden, die zich speciaal richt op de DFD en de taken en competenties die daarmee samenhangen. Stichting de Meeuw uit Rotterdam heeft deze scholing verzorgt. De scholingsmomenten waren verdeeld tussen september 2008 en juni 2009. In het totaal waren er 14 bijeenkomsten. De onderwerpen van de bijeenkomsten zijn: 1. Kennismaken, taak/functie, portfolio, competenties 2. Uitleg van de verschillende VVE-programma’s (2x) 3. Ontwikkeling van het kind, 0-6 jaar 4. Werving/netwerk/sociale kaart 5. Huisbezoek, “het ei”, motiveren, overtuigen 6. Communicatie met ouders (gesprekstechnieken) 7. Opvoedingsondersteuning 8. Signaleren (3x) 9. Functioneren op de werkvloer (2x) 10. Evaluatie, portfolio en competenties Na afronding van de scholing moeten de medewerksters beschikken over de gevraagde competenties. Hiervoor heeft een competentiemeting plaatsgevonden.
Registratie van de werkzaamheden en contacten: De planning en registratie vindt plaats in de Lucrasoft applicatie, die speciaal voor de DFD is ontwikkeld. De volgende gegeven worden hierin vermeld. • NAW gegevens van alle kinderen in Dordrecht binnen onze doelgroep • Aanmelding voor inburgering • Naam van de peuterspeelzaal of het kinderdagverblijf • Reden waarom hier eventueel geen gebruik van wordt gemaakt • Wijk waarin het kind woont • Doeleinden naar buurthuis- en andere activiteiten (o.a. peutergym, bibliotheek, opvoedbureau, taalschool etc.) • Of gezinnen wel of niet bereikt zijn • Aangemelde kinderen Aangemelde en verwezen kinderen worden met het consultatiebureau teruggekoppeld.
Datum: 8 oktober 2009 Anne-Claire van Holsteijn Projectleider Dordtse Felicitatiedienst (DFD) Atmosfeerstraat 38 3328 GD Dordrecht 06-46642981
[email protected]