Versie d.d.4 december 2014
Werkplan Stichting Bevorderen Efficiënt Betalen 2015 De Stichting Bevorderen Efficiënt Betalen (SBEB) is opgericht als uitvloeisel van het Convenant Betalingsverkeer 2005 dat tussen banken en vertegenwoordigers van toonbankinstellingen werd afgesloten. Sindsdien werken banken en toonbankinstellingen samen aan activiteiten die de veiligheid en efficiency van het betalingsverkeer moeten verhogen. In mei 2009 werd tussen genoemde partijen een eerste Nadere Overeenkomst afgesloten, in september 2014 een tweede. Deze tweede Nadere Overeenkomst loopt tot 2019 en vermeldt voor de periode 2014-2018 een aantal afspraken en activiteiten. Op www.efficientbetalen.nl >Stichting >Activiteiten kunt u er meer over lezen. Het werkplan 2015 is dus onderdeel van het activiteitenplan 2014-2018. De in 2015 beoogde activiteiten worden in dit document beschreven, maar we blikken eerst kort terug op 2014.
Korte terugblik 2014 Na ondertekening van het zogenoemde Kerstakkoord vlak voor de jaarwisseling 2013-2014, leek de nieuwe Nadere Overeenkomst begin 2014 geformaliseerd te kunnen worden. Het duurde echter nog tot 3 september voordat de handtekeningen waren gezet en er een formeel akkoord was op de gezamenlijke activiteiten. Tot dat moment beperkte SBEB zich tot doorlopende verplichtingen, projecten waarover tussen partijen in hoge mate overeenstemming was en projecten die een voortzetting vormden van succesvolle activiteiten in eerdere jaren. Vanaf september kon SBEB in de versnelling komen en plannen maken voor de komende jaren. Het jaar 2014 begon met het terugkoppelen van de resultaten van het project mobiel betalen in Leiden. We organiseerden in samenwerking met het projectteam een bijeenkomst voor toonbankinstellingen waar door de centrummanager, NS en de projectleider gegevens over het gebruik en de waardering van mobiel betalen in Leiden voor het voetlicht werden gebracht. Voor ondernemers was vooral van belang te weten of het voor hen zinvol is om te investeren in NFC-terminals, of die terminals alle typen betalingen aan kunnen (dus zowel mobiel als kaartbetalingen) en op welke termijn klanten ermee kunnen betalen. Tijdens de bijeenkomst konden veel misverstanden uit de wereld worden verholpen. We zien inmiddels dat steeds meer toonbankinstellingen overgaan op NFC. Pinnen maakte een enorme groei door de afgelopen jaren, maar voorlopig blijft er in de meeste bedrijven nog veel contant geld in omloop. Die bedrijven kunnen dat geld beveiligen door gebruik te maken van afroomboxen, afzuigsystemen en cashmanagementsystemen. Wat is er op dit gebied te koop, waar moet je op letten en wat zijn de investeringen ongeveer? Daarover heeft SBEB al eerder een overzichtelijk rapport gemaakt ‘Van eenvoudige afroombox tot geavanceerde cashsystemen. Dat laatste type systemen heeft SBEB met steun van het ministerie van Veiligheid en Justitie nader kunnen onderzoeken. Bij twaalf bedrijven is gevraagd wat de ervaringen zijn. Daarnaast namen drie bedrijven deel aan een pilot zodat van dichtbij kon worden gekeken hoe het ging met de voorbereiding, de implementatie en de gang van zaken na invoering. Er zijn twee excursies naar een pilotbedrijf georganiseerd waarvoor veel belangstelling was.
Pagina 1 van 10
Versie d.d.4 december 2014 Het project is in oktober afgerond. Er is een verslag opgesteld en een handleiding voor bedrijven die zelf een cashmanagementsysteem willen invoeren. Onze conclusie is dat cashmanagementsystemen wel degelijk een bijdrage aan de veiligheid en efficiency kunnen leveren, maar behoorlijk kostbaar zijn en nog niet voor iedere toonbanksituatie geschikt zijn. Verder zouden ondernemers zich van tevoren beter moeten oriënteren om teleurstellingen achteraf te voorkomen. Per saldo geven ondernemers met een cashmanagementsysteem overigens aan dat zij geen spijt van hun investering hebben. Veilig en efficiënt omgaan met cash is één aspect, maar het bevorderen van het gebruik van van het meest efficiënte betaalmiddel blijft het belangrijkste werkveld van SBEB. Traditiegetrouw brachten de Betaalvereniging en SBEB in april een Betaalwijzer uit die terechtkwam bij – met name MKB - ondernemingen met een betaalautomaat. Zij werden daarin onder andere geïnformeerd over de positieve resultaten van een evaluatie-onderzoek over de Pinnen, ja graag-campagne, de bijstelling van de campagne, de uitrol van contactloos betalen en de introductie van Retourpinnen. Bij de Betaalwijzer is Pinnen, ja graag- promotiemateriaal gevoegd dat inmiddels op veel plekken in het land te zien is (mede dankzij eerdere acties). In mei en oktober bracht de Betaalvereniging de Pinnen, ja graag-commercial weer op televisie. Het uitzenden is voor SBEB altijd aanleiding om brancheorganisaties en ondernemingen te attenderen op de beschikbaarheid van promotiemateriaal. Het materiaal is in 2014 weer volop aangevraagd. Niet alleen het reguliere Pinnen, ja graag-Point-ofsale-materiaal, maar ook het nieuwe materiaal voor contactloos betalen. In de zomerperiode stond de horeca centraal: we organiseerden in samenwerking met KHN, de banken, het KWF, Maestro, V PAY en een aantal terminalleveranciers een zomertour langs strandtenten en terrassen in zeven plaatsen in Nederland. In alle plaatsen bestond de actie uit het vervangen van verouderd promotiemateriaal en aanbrengen van nieuw materiaal en het geven van voorlichting over pinnen aan ondernemers. Voor de consument waren er activiteiten en leuke weggevertjes. De actie leverde lokaal en regionaal de nodige publiciteit op, onder meer door de donatie die gedaan werd aan de plaatselijke KWFafdeling. Tijdens de Week van de Veiligheid kregen we door toedoen van Detailhandel Nederland een stevige steun in de rug van het ministerie van Veiligheid en Justitie. Het ministerie gaf opdracht tot de campagne ‘Minder cash, wel zo veilig’ en de ‘Wel zo veilig-awards’, waarin pinnen een belangrijke rol speelde. Daardoor kreeg het pinnen veel massamediale aandacht. In de Week van de veiligheid en de week erna werd ook de commercial Pinnen, ja graag op televisie uitgezonden. Daaraan was een tag-on gekoppeld met de boodschap dat pinnen nu ook steeds vaker contactloos kan. Daarmee werd het publiek voor het eerst via massamedia geconfronteerd met deze nieuwe betaalmogelijkheid. Een doorlopende activiteit van de Stichting is www.checkout.nl, een onafhankelijke website over betaalautomaten en kassa’s voor toonbankondernemers die nieuwe betaalapparatuur willen kopen of willen controleren of hun apparatuur nog actueel is. Deze site is in 2014 nader onder de aandacht gebracht van de doelgroep. Een aantal malen per jaar wordt er een nieuwsbrief uitgebracht om de site onder de aandacht te houden en de doelgroep te attenderen op nieuwe ontwikkelingen. In november is een rapport verschenen over betaalinnovaties opgesteld door Innopay. Het rapport gaat in op diverse offline- en online betaalmiddelen en dient als informatiebron Pagina 2 van 10
Versie d.d.4 december 2014 voor geïnteresseerde toonbankinstellingen die willen weten welke ontwikkelingen er zoal gaande zijn en waar dit naartoe kan gaan. Het rapport staat op www.efficientbetalen.nl. Het aan de Universiteit van Tilburg gelieerde CentERdata heeft onderzoek gedaan naar de mogelijkheden om consumenten bij geldautomaten minder geld op te laten nemen. Vaak is het een automatisme om een bepaald bedrag op te nemen, terwijl - gezien de penetratie van betaalautomaten bij toonbankinstellingen – slechts een beperkt bedrag nodig is om te kunnen betalen op plekken waar het nog niet elektronisch kan. De resultaten zijn perspectiefvol. Eind 2014 staan de schijnwerpers op oliebollenkramen. Een aantal terminalleveranciers, de Betaalvereniging en SBEB willen proberen om ook hier (en bij andere losse kramen en seizoensverkopen) het pinnen zijn intrede te laten doen. Dat zal niet meteen tot grote aantallen pintransacties in deze branche leiden, maar de kiem wordt gelegd. Bij deze actie haken we in op de jaarlijkse oliebollentest van het Algemeen Dagblad. Op www.efficientbetalen.nl en www.pinnenzakelijk.nl kunt u kennis nemen van de diverse projecten en resultaten van de Stichting. De Stichting brengt ook een nieuwsbrief uit aan geïnteresseerden onder de naam 100% pinnen. Begin 2015 zal de Stichting een jaarverslag over 2014 publiceren.
Doelstellingen en afspraken tot en met 2018 Pinnen (een debetbetaaltransactie) is een snelle, veilige en eenvoudige manier van betalen voor consumenten en toonbankinstellingen. Wisselgeld is bijvoorbeeld niet meer nodig, je hoeft niet iedere keer geld uit de muur te trekken of bang te zijn dat je je geld verliest. Uit onderzoek blijkt bovendien dat pinnen voor acceptanten, net als voor banken, een uiterst efficiënt betaalmiddel is. Efficiënter dan betalen met contant geld, bijvoorbeeld. Reductie van het aantal contante betalingen door pinpromotie, het invoeren van alleen pinnen kassa’s of betaalinnovaties is van grote maatschappelijke waarde. Het oogmerk van de Stichting is in algemene zin het stimuleren van maatregelen die de juiste prikkels geven om het betaalgedrag van alle partijen in het Nederlandse betalingsverkeer te sturen naar een zo efficiënt en veilig mogelijk betaalgedrag. Voor de periode 2014-2018 zijn dit de belangrijkste doelstellingen: 1. De huidige verhouding contant/pinnen in aantallen transacties (60 procent contant/40 procent pin) moet worden omgedraaid naar 40 procent contant/60 procent pin. Daar contactloos betalen voordelen als snelheid en gemak biedt, wordt verwacht dat dit betaalmiddel een belangrijk deel van de kleinste contante betalingen vervangt. Ook de extra functionaliteit Retourpinnen moet pinnen aantrekkelijker maken. Belangrijk is dat op zoveel mogelijk locaties gepind kan worden: het streefcijfer voor het aantal betaalautomaten is gezet op 350.000 (eind 2013: 303.000). 2. De resterende contant-geld-keten moet efficiënt, betrouwbaar en veilig worden ingericht en benut door ondernemers. 3. De pinketen moet door gezamenlijke inspanning robuust zijn en blijven. 4. Het efficiënte Nederlands betalingsverkeer met lage maatschappelijke kostenstructuur moet behouden blijven. Voor gepubliceerde venstertarieven en gepubliceerde transactiebundels/schijven is een tariefgarantie afgesproken tot 1 januari 2018. Op dat moment zal de 1 cent korting die in het Convenant 2005 is Pagina 3 van 10
Versie d.d.4 december 2014 afgesproken komen te vervallen. De tariefgarantie voor maatwerktarieven verviel al op 1 januari 2014, maar worden wel door DNB gemonitord. 5. Een snellere verwerking van het betalingsverkeer. Op een pragmatische manier wordt besproken hoe op korte termijn een efficiëntere afhandeling van onderdelen in het betalingsverkeer gerealiseerd kan worden. Dit project wordt niet door SBEB uitgevoerd, maar is belegd in de Werkgroep Efficiency en Europese zaken van het Maatschappelijk Overleg Betalingsverkeer. In 2018 zullen daarnaast de ontwikkelingen van het betalingsverkeer in de periode 20142018 worden geëvalueerd in het licht van de afspraken in het Convenant en de Nadere Overeenkomsten. Hiertoe worden via onderzoeken in de loop der jaren gegevens verzameld.
Activiteiten 2015 Er staan in de Nadere Overeenkomst II maar liefst elf grotere en kleinere activiteitenclusters en aandachtsgebieden. Voor het werkplan 2015 rubriceren we deze in vier categorieën: I. II. III. IV.
Minder cash/meer (contactloos) pinnen Een betere omgang met contant geld Optimaliseren/innovatie Onderzoek
I. Minder cash/meer (contactloos) pinnen Dit is zowel qua benodigde mankracht als qua inzet van financiële middelen de belangrijkste categorie. De activiteiten worden in nauwe samenwerking met de Betaalvereniging uitgevoerd. De rolverdeling daarbij is: activiteiten die vooral gericht zijn op ondernemers en medewerkers neemt SBEB voor haar rekening, terwijl de Betaalvereniging de activiteiten uitvoert die vooral gericht zijn op consumenten. De Betaalvereniging heeft daarnaast de algehele coördinatie met de diverse stakeholders. In eerdere jaren is het accent verschoven van ‘kunnen pinnen’ en ‘Klein bedrag? Pinnen mag’ naar ‘Pinnen, ja graag’. Daar is sinds kort een nieuwe dimensie bijgekomen: ‘minder cash a.u.b.’. We zullen nadrukkelijker de samenwerking zoeken met consumentenorganisaties om op dit gebied meters te kunnen maken. Afstemming met alle partijen gebeurt in het Forum Kaartbetalingen van de Betaalvereniging. Al met al is het doel om eind 2018 zestig procent pintransacties tegenover veertig procent contante transacties te hebben. Eind 2014 is de situatie ongeveer 45%-55%, waarbij er afgelopen jaar bijna 2.9 miljard maal gepind is en het laatst bekende aantal contante transacties op jaarbasis 3.8 miljard is. In 2015 zullen we de grens van 3 miljard pintransacties op jaarbasis passeren. En in 2016 is het de bedoeling om voor het eerst meer pintransacties dan contante transacties te realiseren. We hebben daarvoor een stijging van het pinnen nodig, grotendeels ten koste van contante betalingen, maar deels ook uit een stijging van het totale aantal betalingen. Die stijging van het totale aantal transacties is te verwachten zodra de economische situatie verbetert. We zetten het streefcijfer voor 2015 ambitieus op 9.5% pinstijging.
Pagina 4 van 10
Versie d.d.4 december 2014 Minder cash/meer pinnen streven we op vier manieren na: 1. Door educatie en voorlichting t.a.v. efficiënt en veilig betaalgedrag bij consumenten, ondernemers en medewerkers 2. Door toename en upgrading van betaalautomaten 3. Door gerichte acties om cash te reduceren 4. Door gerichte acties om pinbetalingen te stimuleren Concreet zijn voor 2015 de volgende activiteiten voorzien: Educatie en voorlichting In al haar uitingen (websites, publicaties, persberichten) wijst de Stichting op de voordelen van pinnen. Toonbankondernemingen kunnen eigenlijk niet meer zonder pinapparaat, in welke branche ze ook actief zijn. Bovendien is pinnen veiliger en efficiënter dan contante betalingen, zodat naar de mening van de Stichting ondernemers een pinvoorkeur zouden moeten hebben en uitstralen. Voor het overgrote merendeel van de ondernemers is dit ook het geval. Regelmatig wordt door SBEB input geleverd voor artikelen en publicaties en worden vragen behandeld die per e-mail of telefoon bij de Stichting terecht komen. De Stichting argumenteert daarbij op basis van onderzoeksgegevens over de kosten van pinnen versus contant. In 2015 zal hiervoor nieuwe input komen vanuit het onderzoek door EIM. Het accent zal in 2015 liggen op voorlichting over contactloos betalen en retourpinnen. Pinnenzakelijk.nl is onze basis-website met informatie voor toonbankinstellingen over pinnen. Denk aan een stappenplan voor wie wil beginnen met pinnen, informatie over promotiemogelijkheden, een e-learning om medewerkers te helpen het pinnen te stimuleren, een rekenmodule en diverse verwijzingen naar meer informatie en materialen. De website checkout.nl is ons kanaal om ondernemers te informeren over de beschikbare apparatuur voor betalen. SBEB geeft regelmatig nieuwsbrieven uit. Naar de groep beleidsmakers communiceert de voorzitter van SBEB, J. Parson, over activiteiten van SBEB via de nieuwsbrief 100% pinnen. Naar ondernemers communiceren we over ontwikkelingen in het betalingsverkeer in het algemeen en rondom afrekenapparatuur in het bijzonder via de checkoutnieuwsbrief. Beide nieuwsbrieven komen ongeveer zes tot zeven keer per jaar uit. In toenemende mate worden social media (Facebook Pinnen, ja graag en twitter Pinnenisprettiger) ingezet om de PR-activiteiten te versterken. Daar gaan we in 2015 mee door. Toename en upgrading van betaalautomaten Voor 2019 zouden er 350.000 betaalautomaten in gebruik moeten zijn. Dat betekent een gemiddelde groei van 10.000 automaten per jaar gerekend vanaf begin 2014. SBEB zal dit als volgt stimuleren: -
Door acties gericht op achterblijvende branches (ambulante handel, bepaalde onderdelen van de horeca, dienstverlening, evenementen). Denk hierbij aan testimonials en ludieke acties die free publicity genereren etc.
Pagina 5 van 10
Versie d.d.4 december 2014 -
-
Proposities met betrekking tot pinautomaten van banken en terminalleveranciers onder de aandacht brengen. Daarbij proberen we met hen in 2015 te komen tot nieuwe proposities voor de 2e terminal op de toonbank aangezien er dikwijls meer kassa’s dan terminals op de toonbank staan en het pinnen laagdrempeliger gemaakt kan worden. Bekeken zal worden op welke manier die 2e terminal ook een rol kan vervullen bij het minder kwetsbaar zijn voor storingen. Voorlichting en transparantie met betrekking tot contactloos en mobiel betalen.
Naast verhoging van het aantal betaalautomaten in het algemeen, is het ook ons doel om binnen het totaal het aantal contactloze terminals te vergroten. Dit stimuleren we als volgt: -
We zullen met terminalleveranciers en banken proposities bespreken om bestaande automaten te vervangen door contactloze automaten en deze proposities onder de aandacht brengen van toonbankinstellingen. Aangezien er in de tankstationbranche vanuit de grootste leverancier nog geen contactloze betaaloplossing geleverd kan worden, zullen we bevorderen dat dit zo snel mogelijk in 2015 wordt gerealiseerd. Vervolgens kan het aanbod onder de aandacht gebracht worden.
Gerichte acties om cash te reduceren Met het ministerie van Veiligheid en Justitie is een start gemaakt met het verkondigen van de Minder cash-boodschap. In dit geval vanwege veiligheid. We zullen deze boodschap ook op andere manieren bekend maken. Daarbij zullen ook efficiency, gemak en snelheid als argument gebruikt worden. Veel consumenten nemen uit gewoonte regelmatig contant geld op. Zij realiseren zich onvoldoende dat er in Nederland nagenoeg overal gepind kan worden en dat hun opnamegedrag kostenverhogend werkt. Met de Consumentenbond gaan we in 2015 in overleg over een plan van aanpak om de bewustwording op dit gebied te vergroten. Oogmerk is de opzet van een campagne via de kanalen van de Consumentenbond. Uit onderzoek is gebleken dat het op zak hebben van contant geld ertoe bijdraagt dat mensen dit geld vaker gaan gebruiken om mee te betalen. Het is dus zinvol om het gedrag van consumenten om uit gewoonte of voor de zekerheid geld te trekken te doorbreken. Onderzoek van CenterData wees uit dat hiervoor mogelijkheden zijn door geldautomaten anders in te richten. De banken onderzoeken of zij in lijn met de bevindingen aanpassingen gaan doen. Met organisaties die mensen met een beperking en oudere consumenten vertegenwoordigen wordt gekeken op welke wijze de doelgroep geholpen kan worden om minder contant geld te gebruiken en vaker te pinnen. Contactloos betalen biedt hiervoor veel perspectief doordat de handelingen eenvoudig zijn, maar hierover moet wel goed voorgelicht worden. Samen met de Betaalvereniging zijn hierover gesprekken gaande en er zullen mogelijkheden worden gecreëerd om een vertegenwoordiging van de doelgroep op een rustige manier te laten kennis maken met contactloos betalen. Het voornemen is verder om in 2015 deel te nemen aan een beurs om een groter deel van de doelgroep te bereiken. Als Retourpinnen op grote schaal gebruikt wordt, hoeven ondernemers die veel te maken hebben met retouren minder contant geld in kas te houden. Consumenten krijgen Pagina 6 van 10
Versie d.d.4 december 2014 bovendien minder contant geld in hun portemonnee. Retourpinnen is dus een uitstekende aanvulling om contant geld te reduceren. De dienst staat nog in de kinderschoenen en is nog onbekend bij ondernemers en consumenten. In de loop van 2015 komt de dienst voor alle ondernemers met een pinautomaat beschikbaar. Dat is het moment om de dienst te promoten. Gerichte acties om pinnen te stimuleren Twee keer per jaar brengen we Pinnen, ja graag via massamedia onder de aandacht. Een eerste moment daarvoor is april/mei, het tweede in week 41, de Week van de Veiligheid. Voor 2015 wordt in overleg met de andere stakeholders bepaald welke middelen worden ingezet, TV, radio, advertenties of andere massamediale kanalen. De bijdrage van SBEB aan de campagne richt zich op POS-materiaal, de Betaalwijzer, PR-activiteiten en regionale promotie van het pinnen in horeca- en winkelgebieden. Contactloos betalen is in opkomst, maar kan nog niet overal en door iedereen. Daarmee wordt rekening gehouden in de communicatie. Er wordt wel aangegeven dat het op steeds meer locaties mogelijk is om contactloos te betalen, maar niet gesuggereerd dat dit overal kan. Belangrijk is dat het voor de klant goed zichtbaar is dat het bedrijf dat hij bezoekt de voorkeur voor pinnen heeft en dat er – waar mogelijk – contactloos kan worden betaald. Hiervoor wordt kosteloos point-of-sale-materiaal (POS-materiaal) ter beschikking gesteld. We zullen ervoor zorgen dat dit in 2015 ook weer het geval is en ook aangeven wat we weten over de meest effectieve inzet daarvan. Hiernaar is door onder andere CenTERdata onderzoek verricht. De Betaalwijzer is een goed kanaal om POS-materiaal te distribueren en ondernemers boodschappen mee te geven over de meest effectieve inzet. In april of mei zal een nieuwe Betaalwijzer uitkomen. Hierin zal aandacht worden besteed aan ontwikkelingen in het betalingsverkeer. Deze productie zal door de Betaalvereniging en SBEB gezamenlijk gemaakt worden. Net als in andere jaren zal SBEB in 2015 door middel van PR-activiteiten regelmatig aandacht van de media vragen voor de groei van het pinnen en het feit dat ondernemingen liever pinnen hebben dan contant. Dit gebeurt in nauwe samenwerking met de schemes, banken, toonbankinstellingen en niet in de laatste plaats de Betaalvereniging. Met allen vindt regelmatig overleg plaats over mijlpalen, activiteiten en onderzoeksresultaten die mogelijkheden voor free publicity in zich dragen. Ieder jaar wordt in elk geval de Week van de Veiligheid (week 41) hiervoor met succes aangegrepen. Maar daarnaast zijn er andere momenten in het jaar die we zullen aangrijpen. Zo wordt momenteel bekeken of het mogelijk is medewerkers in de levensmiddelenbranche aan te zetten tot het vaker stellen van de pinvraag via een activiteit met het Vakcentrum Levensmiddelen. In 2015 zullen we een aantal plaatsen aandoen met Pinnen, ja graag on tour. Hierbij combineren we bezoekjes aan ondernemers (om hen voor te lichten en te voorzien van actueel POS-materiaal) met promotie-activiteiten richting het publiek. In eerdere jaren bezochten we al diverse steden met grote markten en badplaatsen verspreid over het land. In 2015 zullen we in overleg met de andere betrokkenen (banken, terminalleveranciers, schemes) bepalen welke nog niet bezochte locaties gekozen worden. De ervaring leert dat het erbij betrekken van een lokale held of lokaal goed doel van belang is voor het genereren van free publicity. Dus ook die zullen een rol krijgen.
Pagina 7 van 10
Versie d.d.4 december 2014 Voor gerichte pinpromotie hebben we ten slotte onder andere de Markthal in Rotterdam en een groot sporttoernooi in de planning II Een betere omgang met contant geld Contant geld is voor de voorzienbare tijd zowel voor banken als voor toonbankinstellingen een onvermijdelijke kostenpost. Het is zaak om de kosten zoveel mogelijk in de hand te houden. Dit vergt van alle partijen inzet. SBEB heeft voor 2015 op dit terrein de volgende activiteiten in petto: -
Het verschaffen van transparantie over de maatschappelijke kosten van contant geld aan toonbankinstellingen, stakeholders en het grote publiek. Het aanreiken van adviezen en tips om deze kosten in de hand te houden.
Hiervoor schreven we al dat we in overleg zijn en gaan met maatschappelijke organisaties over een betere bewustwording met betrekking tot contant geld. In 2014 is al een start gemaakt met het project betere omgang met contant geld door de huidige omgang met cash door ondernemers in kaart te brengen. Dit gebeurde op basis van deskresearch. DNB deed aan het einde van 2014 bovendien een onderzoek naar de voornaamste issues rondom contant geld. De resultaten daarvan zullen we in 2015 analyseren en gebruiken voor de voorlichting. Voor het MKB zullen we via onze websites en nieuwsbrieven tips geven voor een betere omgang met contant geld. Ook zullen we een redactioneel artikel optellen voor brancheorganisaties en vakbladen. Daarnaast onderzoeken we de belangstelling bij het grootwinkelbedrijf voor een bijeenkomst bij een van de waardetransporteurs om de nieuwste mogelijkheden op het netvlies te krijgen. III Optimaliseren/Innovatie De ontwikkelingen in het betalingsverkeer gaan snel. Wij informeren ondernemers regelmatig, zodat zij weten welke investeringen zij op korte of langere termijn kunnen verwachten en welke nieuwe mogelijkheden er voor hen zijn om op in te spelen. Daarvoor gebruiken we diverse kanalen: redactionele artikelen, nieuwsbrieven, social media, onze websites en bijeenkomsten. Op dit moment zijn contactloos betalen en Retourpinnen de belangrijkste actuele thema’s. Maar ook de techniek achter het pinnen verdient aandacht. Om dit bij te benen, moeten ondernemers zich regelmatig op de hoogte stellen. Ondernemers kunnen kiezen uit een ruim aanbod van uiteenlopende kassasystemen van verschillende leveranciers. Het vinden van een geschikt kasregister of pinautomaat kan daarom de nodige tijd vergen. Checkout.nl is de online keuzehulp van SBEB die ondernemers ondersteunt bij het zoeken naar een nieuwe kassa, een vaste of mobiel pinautomaat, of een geavanceerd POS-systeem. Checkout.nl biedt onafhankelijk advies en objectieve informatie over het complete aanbod van kassasystemen en betaalautomaten. In 2015 wordt de informatie op checkout.nl bijgehouden, met bijzondere aandacht voor contactloze betaalautomaten. Er zullen, afhankelijk van het nieuwsaanbod, vijf of zes nieuwsbrieven verschijnen. Op dit moment gaan verreweg de meeste betalingen bij toonbankinstellingen contant of met de betaalpas. Nu klanten overal en altijd online zijn, komen er vanuit de online-wereld Pagina 8 van 10
Versie d.d.4 december 2014 langzamerhand betaalmogelijkheden bij en ontstaan er wensen om wat online gekocht en betaald is in de winkel te retourneren en het geld elektronisch terug te krijgen. We volgen deze ontwikkelingen om ondernemers hierover te informeren. Het is de bedoeling om medio 2015 een tweede rapportage over cross channel betaalwijzen uit te brengen. Hierbij zal geput worden uit diverse bronnen, waaronder het project Shopping 2020. Er zijn vanuit de Betaalvereniging en SBEB diverse relaties met Shopping 2020. De Betaalvereniging zal het voortouw nemen bij het opstellen van de rapportage. In 2014 is een nieuwe dienst aan het pinnen toegevoegd: Retourpinnen. Met de Betaalvereniging is afgesproken het gebruik van Retourpinnen te monitoren en om in het voorjaar een eerste evaluatie met toonbankinstellingen te houden. In het verleden zijn ten aanzien van Retourpinnen door hen diverse wensen geuit die niet meteen konden worden gehonoreerd. Als Retourpinnen eenmaal werkt in de praktijk kunnen deze wensen opnieuw tegen het licht worden gehouden, maar in de eerste plaats is het natuurlijk van belang dat de dienst zelf goed werkt. Het pinverkeer is inmiddels zo belangrijk geworden, dat zelfs de minste storing leidt tot ophef, schade en ongemak. Vandaar dat er strenge eisen aan de beschikbaarheid van verwerkers, datacom en andere onderdelen van de infrastructuur worden gesteld. De robuuste pinketen is een voortdurend punt van aandacht. In de tweede Nadere Overeenkomst is dan ook afgesproken dat de robuustheid van de pin-keten behouden en waar mogelijk verbeterd moet worden. Er zal in 2015 overleg worden gevoerd tussen banken en toonbankinstellingen over: - Beschikbaarheidsresultaten van onderdelen van de infrastructuur en eventuele verbetermogelijkheden - De huidige stand van zaken met betrekking tot kassakoppelingen en wensen bij retailers op dit gebied. Ondernemers kunnen zelf ook het nodige doen om storingen te voorkomen cq minder kwetsbaar te zijn als een storing zich toch voordoet. SBEB zal in 2015 via Checkout.nl en andere media de volgende thema’s bespreken: - Promotie van deelname aan Connect om beter op de hoogte te zijn in geval van storingen. - De mogelijkheden van dubbele telecom voor het voetlicht brengen. - De afhandeling van betalingsverkeer tijdens weekenden en feestdagen. - Terugvalmogelijkheden ingeval van storingen. IV Onderzoek Er zijn in de Nadere Overeenkomst II drie onderzoeken voorzien. Met alle drie wordt in 2015 een start gemaakt: -
-
Onderzoek naar de kosten van toonbankbetalingen voor toonbankinstellingen. Dit onderzoek wordt uitgevoerd door Panteia en zal betrekking hebben op het betalingsverkeer in 2014. Volgens planning zijn de resultaten in mei beschikbaar. Dit is het eerste onderzoek in de periode 2014-2018. Het tweede onderzoek staat gepland in 2018 en zal gaan over het betalingsverkeer in 2017. Monitor betalingsverkeer 2014-2018. Ook dit onderzoek wordt uitgevoerd door Panteia. In 2015 is de 0-meting, er zijn tussenrapportages in 2016 en 2017. Het eindrapport wordt opgelever medio 2018.
Pagina 9 van 10
Versie d.d.4 december 2014 De twee onderzoeken die hiervoor vermeld zijn al eerder uitgevoerd. De methodiek blijft hetzelfde. Een nieuw onderzoek is: -
De Tariefmonitor. Deze monitor zal door DNB worden uitgevoerd. DNB verzamelt hiervoor gegevens van banken en retailers om de ontwikkelingen van pintarieven in Nederland vast te stellen.
Naast deze onderzoeken die tot doel hebben de gemaakte afspraken te kunnen evalueren, worden in opdracht van SBEB regelmatig ook andere onderzoeken uitgevoerd. In de afgelopen jaren heeft CenTERdata een aantal opvolgende onderzoeken uitgevoerd naar prikkels die kunnen helpen om consumenten aan te zetten tot efficiënter betalingsgedrag. De resultaten van deze onderzoeken worden gebruikt bij de opzet en uitvoering van campagnes. Mogelijk dat in 2015 nog tot een vervolgonderzoek wordt besloten.
Werkwijze De activiteiten van SBEB worden uitgevoerd door de drie mensen van het secretariaat, aangevuld door een medewerker die zich specifiek met checkout.nl bezighoudt. De aansturing en het overleg over de activiteiten gebeurt door het Convenantteam waarin vertegenwoordigers van de ondertekenaars van de Nadere Overeenkomst II een zetel hebben. Het bestuur, daarbij ondersteund door een fondsmanager, besluit finaal over het jaarplan, de financiële verantwoording en grote projecten. Zij is ook de eindverantwoordelijke als het gaat om de vaststelling van de evaluatieonderzoeken.
Uitgave Stichting Bevorderen Efficiënt Betalen, Postbus 262, 2260 AG Leidschendam www.efficientbetalen.nl, www.pinnenzakelijk.nl, november 2014
Pagina 10 van 10
